Temat: Człowiek wobec rytmu natury – „Chłopi” Władysława Stanisława Reymonta.

Zaczynamy dzisiaj omawianie kolejnej ważnej lektury. Pierwsze zajęcia poświęcimy na wprowadzenie.
Poniżej zamieszczam kilka istotnych informacji, które w formie notatki zapisujecie w zeszytach.

1. Czas powstania utworu.

Reymont zaczął pisać „Chłopów” w 1899 r., skończył w 1908. Początkowo powieść ukazywała się w
odcinkach w „Tygodniku Ilustrowanym”. Dzieło nazywamy tetralogią, co znaczy, że składa się z
czterech tomów „Jesień”, „Zima”, „Wiosna”, „Lato”.
2. Miejsce akcji.
Akcja rozgrywa się w autentycznej wsi Lipce, w środkowej Polsce, na południu dawnego Księstwa
Łowickiego w zaborze rosyjskim. Wieś leży na dnie nieckowatej doliny, otoczona lasami i łąkami.
Mieszkańcy kontaktują się ze światem zewnętrznym przy okazji jarmarku lub odpustu w pobliskim
Tymowie, albo dzięki opowieściom „dziadów proszalnych” (Roch). Niewiele osób opuszcza Lipce na
dłużej, jak Mateusz szukający zajęcia w świecie lub żołnierze. Wieś żyje własnym życiem, ma zresztą
wszystko, co do tego potrzebne – kuźnię, młyn, karczmę, kościół i cmentarz.
3. Czas akcji – akcja rozgrywa się na przełomie XIX i XX wieku; czas akcji podzielony został na cztery
pory roku.
4. Fabułę „Chłopów” tworzą trzy ciągi zdarzeń:
 ciąg pierwszy to obraz gromady lipieckiej,
 ciąg drugi jest związany z przedstawieniem obyczajów i obrzędów, wyznaczających życie
chłopów,
 ciąg trzeci jest związany z wpływem rytmu natury na życie człowieka.
5. Język utworu.
Nie jest odpowiednikiem żadnej ze znanych gwar, powstał na potrzeby właśnie tej powieści.
Słownictwo gwarowe (dialektyzacja) dominuje oczywiście w partiach dialogowych, natomiast w
ograniczonej formie występuje w częściach narracyjno-opisowych. Reymont często stosował
inwersje, powtórzenia oraz paralelizmy zdaniowe, które miały nadać powieści cech dostojeństwa
oraz podniosłości. Natomiast dla przydania dziełu dawności, autor wplatał w tok narracji przysłowia,
sentencje oraz porzekadła.
6. Główne wątki „Chłopów”.
Najważniejszy w powieści wydaje się ród Borynów, wokół którego toczy się kilka istotnych wątków:
 Konflikt miedzy synem (Antkiem) a ojcem o przepisanie gruntu, a potem również o kobietę, piękną
Jagnę;
 Walka Hanki o uratowanie małżeństwa i rodziny;
 W pierwszym tomie ważną rolę odgrywa wzruszająca historia życia Borynowego parobka – Kuby.

Na następnej lekcji możecie się spodziewać kartkówki ze znajomości treści „Chłopów” t. I („Jesień”). Jej
termin został wpisany do dziennika.

Przypominam, iż następna lektura to „Jądro ciemności” J. Conrada.