Professional Documents
Culture Documents
21-12 Central Macedonia
21-12 Central Macedonia
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
ΟΡΙΣΜΟΙ ................................................................................................. 7
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ............................................................................................... 9
1 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ...................................................................... 12
1.1 Γεωμορφολογία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ............ 12
1.2 Διοικητικά Στοιχεία ..................................................................... 15
1.3 Μεταφορικές Υποδομές .............................................................. 19
1.3.1 Αεροδρόμια ....................................................................... 19
1.3.2 Λιμένες ............................................................................. 21
1.3.3 Οδικοί άξονες .................................................................... 22
1.3.4 Μεθοριακοί σταθμοί .......................................................... 23
1.4 Δημογραφικά Χαρακτηριστικά, 2015 και 2020 ........................... 24
1.4.1 Δημογραφικά χαρακτηριστικά στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια .
......................................................................................... 24
1.4.2 Δημογραφικά χαρακτηριστικά στην Περιφέρεια Κεντρικής
Μακεδονίας ανά Περιφερειακή Ενότητα ......................................... 26
1.5 Ηλικιακή Κατανομή, 2015 και 2020 ............................................ 27
1.5.1 Ηλικιακή κατανομή των κατοίκων της Ελλάδας .................. 27
1.5.2 Ηλικιακή κατανομή των κατοίκων της Περιφέρειας Κεντρικής
Μακεδονίας ................................................................................... 28
1.6 Οικονομικά ενεργός πληθυσμός στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια,
2015 και 2020 ..................................................................................... 29
1.6.1 Οικονομικά ενεργός πληθυσμός της Ελλάδας ανά Περιφέρεια
......................................................................................... 29
1.7 Μακροικονομικά Στοιχεία, 2013-2018 ........................................ 31
1.7.1 Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της Ελλάδας ανά Περιφέρεια . 31
1.7.2 Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν στην Περιφέρεια Κεντρικής
Μακεδονίας ................................................................................... 33
1.7.3 Κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ανά Περιφέρεια ............... 34
1.7.4 Κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ..
......................................................................................... 35
1.7.5 Περιφερειακή κατανομή και συμβολή του τουρισμού ανά
Περιφέρεια, 2020 .......................................................................... 36
1.8 Απασχόληση, 2015-2020 ............................................................ 37
1.8.1 Αριθμός απασχολούμενων ανά Περιφέρεια ........................ 38
1.8.2 Αριθμός απασχολούμενων στην Περιφέρεια Κεντρικής
Μακεδονίας ανά κατηγορία απασχόλησης ...................................... 40
1.8.3 Τύπος απασχόλησης ανά Περιφέρεια ................................. 42
1
Η παρούσα έκθεση αποτελεί το παραδοτέο Π.2.2.2.1 του Υποέργου 3: Δράσεις παρακολούθησης της
δυναμικότητας των τουριστικών προορισμών και των επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου, Δράσεις
Διάχυσης/προβολής της Πράξης & Δράσεις Συντονισμού και Επιστημονικής υποστήριξης της υλοποίησης
της Πράξης: Δράσεις πρόγνωσης και παρακολούθησης μεταβολών του Τουριστικού τομέα για την
ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της διαρθρωτικής προσαρμογής του (MIS 5003333).
2 Προγενέστερα στοιχεία μπορείτε να βρείτε στο Marketing Plan της Κεντρικής Μακεδονίας, οδικός χάρτης 2015-2020.
3
Ο Όλυμπος βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ Κεντρικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας .
Στο δυτικό τμήμα της Κεντρικής Μακεδονίας, προερχόμενοι από τα βόρεια και τα
δυτικά ρέουν και εκβάλουν στη θάλασσα οι ποταμοί Αλιάκμονας, Αξιός, Γαλλικός,
Λουδίας, ενώ στο ανατολικό της τμήμα ρέει και εκβάλει στη θάλασσα ο ποταμός
Στρυμόνας. Οι ορεινοί όγκοι, το σύστημα απορροής και η γεωμορφολογία του
εδάφους διαμορφώνουν ένα σύστημα λιμνών που περιλαμβάνει στα βόρεια τμήμα
της Βεγορίτιδας, της Δοϊράνης και της τεχνητής λίμνης Κερκίνης και τις λίμνες
Κορώνεια και Βόλβη στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Ο συνδυασμός όλων αυτών
των ιδιαίτερων γεωφυσικών χαρακτηριστικών συνθέτουν ένα τοπίο με εναλλαγές
και μεγάλες δυνατότητες ανάδειξης και αξιοποίησης.
Ο Όλυμπος, το υψηλότερο βουνό της Ελλάδας, είναι παγκοσμίως γνωστό από την
Ελληνική Μυθολογία ως η κατοικία των δώδεκα θεών της αρχαιότητας. Είναι η
πρώτη περιοχή, για την οποία εφαρμόστηκε πριν από 50 χρόνια ειδικό καθεστώς
προστασίας στη χώρα μας με την κήρυξή του ως Εθνικού Δρυμού το 1938. Η
σημασία του Δρυμού έχει αναγνωριστεί όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην
Ευρώπη και Παγκόσμια. Το 1981 η UNESCO ανακήρυξε τον Όλυμπο «Απόθεμα της
Βιόσφαιρας». Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έχει συμπεριλάβει τον Όλυμπο στις
«Σημαντικές για την Ορνιθοπανίδα Περιοχές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας».
Η Π.Ε. Ημαθίας συνορεύει με τις Ενότητες Πέλλας στα βόρεια, Θεσσαλονίκης στα
ανατολικά, Πιερίας στα νότια και Κοζάνης στα δυτικά. Η έκταση της είναι 1.701km2
και αποτελεί το 9,04% του συνόλου της Περιφέρειας. Η πρωτεύουσα της Ενότητας
είναι η πόλη της Βέροιας.
Η κατανομή των εδαφών της έχει ως εξής: 44,73% ορεινή, 6,77% ημιορεινή και
48,5% πεδινή. Οι κυριότεροι ορεινοί όγκοι της Ενότητας είναι το Βέρμιο με
υψηλότερες κορυφές τη Μαύρη Πέτρα (2.027μ.), το Παλάτι (1.895μ.), την Γκιώνα
(1.739μ.), το Ξηροβούνι (1.804μ.) κ.α. και τα Πιέρια (2.190μ.) που το μεγαλύτερο
μέρος του ανήκει στην Πιερία.
Η Π.Ε. Θεσσαλονίκης συνορεύει με τις Ενότητες Σερρών στα ΒΑ, Κιλκίς στα
βόρεια, Πέλλας, Ημαθίας και Πιερίας στα δυτικά και Χαλκιδικής στα νότια. Η Ενότητα
βρέχεται δυτικά από τον Θερμαϊκό κόλπο και ανατολικά από τον Στρυμονικό. Η
έκταση της είναι 3.683 km2 και αποτελεί το 19,57% της Περιφέρειας. Η πρωτεύουσα
της Ενότητας είναι η πόλη της Θεσσαλονίκης.
Η κατανομή των εδαφών της είναι κατά 6,81% ορεινή, 28,72% ημιορεινή και
κατά 64,47% πεδινή. Οι κυριότεροι ορεινοί όγκοι της Ενότητας είναι:
Η Π.Ε. Κιλκίς συνορεύει στα βόρεια με την Βόρεια Μακεδονία, στα νότια με την
Ενότητα Θεσσαλονίκης, στα ανατολικά με την Ενότητα Σερρών και στα δυτικά με
την Ενότητα Πέλλας. Η έκταση της είναι 2.519km² και αποτελεί το 13,39% του
συνόλου της Περιφέρειας. Η πρωτεύουσα της Ενότητας είναι η πόλη του Κιλκίς.
Η κατανομή των εδαφών της είναι 66% πεδινές εκτάσεις και 34% ορεινές και
ημιορεινές. Οι κυριότεροι ορεινοί όγκοι της είναι το βουνό Κερκίνη (Μπέλλες) με
ψηλότερη κορυφή του το Τριεθνές (1.888μ.) και το Δύσωρο (860μ.). Οι ποταμοί
οι οποίοι συναντώνται στο Κιλκίς είναι ο Αξιός ο οποίος διαρρέει το δυτικό τμήμα
της, με κυριότερους παραπόταμους το Μεγάλο Ρέμα, τον Στραβοπόταμο και τον
Γοργόπη. Τέλος, οι λίμνες της είναι δύο, αυτή της Δοϊράνης και της Πικρολίμνης.
Η Π.Ε. Πέλλας συνορεύει στα βόρεια με την Βόρεια Μακεδονία, στα ανατολικά με
την Ενότητα Κιλκίς, στα νοτιοανατολικά με την Θεσσαλονίκη, στα νότια με τις
Ενότητες Ημαθίας και Κοζάνης και στα δυτικά με την Ενότητα Φλώρινας. Η έκταση
της είναι 2.506km² και αποτελεί το 13,32% του συνόλου της Περιφέρειας.
Πρωτεύουσα της είναι η πόλη της Έδεσσας.
Η Π.Ε. Σερρών συνορεύει ανατολικά με τις Ενότητες Δράμας και Καβάλας, δυτικά
με τις Ενότητες Θεσσαλονίκης και Κιλκίς και βόρεια με την Βουλγαρία και την Βόρεια
Μακεδονία. Η έκταση της είναι 3.968km² και αποτελεί το 21,09% του συνόλου της
Περιφέρειας. Πρωτεύουσα της είναι η πόλη των Σερρών.
Το έδαφος της κατανέμεται σε ορεινό 19,3%, ημιορεινό 33,8% και πεδινό 46,9%.
Στα δυτικά σύνορα της εκτείνεται μια μεγάλη οροσειρά, που περιλαμβάνει τις
μικρότερες οροσειρές Όρβηλο (2.212μ.), Άγκιστρο (1.294μ.), Βροντούς (1.849μ.),
Μενοίκιο (1.963μ.) και Παγγαίο (1.956μ.). Στην Ενότητα υπάρχει μια μεγάλη
πεδιάδα, αυτή του Στρυμόνα, η οποία χωρίζεται σε τρεις μικρότερες:
Σιδηροκάστρου, Σερρών και Νέας Ζίχνης. Οι κυριότεροι ποταμοί της είναι ο
Στρυμόνας, ένας από τους μεγαλύτερους της χώρας, ο Μπουτκόβας που είναι
παραπόταμος του Στρυμόνα, ο Αγγίτης επίσης παραπόταμος του Στρυμόνα, ο
Εξάβης, ο Κοπατσίνας και ο Ξηροπόταμος. Τέλος, στο βόρειο τμήμα της πεδιάδας
του Στρυμόνα βρίσκεται η μικρή λίμνη του Μπούτκοβου, που έχει αποξηραθεί στο
μεγαλύτερο μέρος της.
Η κατανομή του εδάφους της έχει ως εξής: 24,7% πεδινή, 50,6% ημιορεινή και
24,7% ορεινή. Τα κυριότερα Όρη της είναι ο Χορτιάτης (1.009μ.), ο Χολομώντας
1.3.1 Αεροδρόμια
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας συνορεύει και αποτελεί την κύρια οδική και
σιδηροδρομική πύλη της χώρας προς τα Βαλκάνια. Οι οδικοί άξονες της Περιφέρειας
είναι:
Πέραν του οδικού δικτύου, στην Περιφέρεια απαντάται και σιδηροδρομικό δίκτυο.
Συγκεκριμένα, το σιδηροδρομικό δίκτυο της Περιφέρειας αποτελείται από τον κύριο
άξονα Πειραιάς-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Ειδομένη που διέρχεται κάθετα από την
Ηπειρωτική Ελλάδα και ενώνει τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα και
Θεσσαλονίκη) ενώ καταλήγει στα σύνορα της χώρας με τη Βόρεια Μακεδονία μέσω
της Ειδομένης. Το τμήμα Θεσσαλονίκη-Ειδομένη έχει συνολικό μήκος 71 χλμ. Το
δίκτυο περιλαμβάνει και τη διακλάδωση προς Προμαχώνα που οδηγεί στα σύνορα
με την Βουλγαρία με συνολικό μήκος 143 χλμ.
Ο μεθοριακός σταθμός της Δοϊράνης είναι ένα από τα μεθοριακά περάσματα της
Ελλάδας με την Βόρεια Μακεδονία. Στην πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας βρίσκεται
η πόλη της Σταρ Ντοϊράν ενώ στην Ελληνική βρίσκεται ο οικισμός της Δοϊράνης,
που ανήκει στον Δήμο Δοϊράνης.
Πίνακας 1: Εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδας ανά Περιφέρεια, 2015 και 2020
%Δ
Περιφέρεια 2015 2020
2015 - 2020
Αττική 3.822.843 3.738.901 -2%
Κεντρική Μακεδονία 1.893.878 1.872.102 -1%
Θεσσαλία 733.663 715.115 -3%
Δυτική Ελλάδα 673.263 651.065 -3%
Κρήτη 631.513 636.504 1%
Ανατολική Μακεδονία &
Θράκη
606.490 598.613 -1%
Πελοπόννησος 583.431 572.151 -2%
Στερεά Ελλάδα 557.753 556.002 0%
Νότιο Αιγαίο 334.865 347.512 4%
Ήπειρος 339.142 333.265 -2%
Δυτική Μακεδονία 276.423 264.670 -4%
Βόρειο Αιγαίο 197.695 229.516 16%
Ιόνια Νησιά 207.059 203.149 -2%
Ελλάδα 10.858.018 10.718.565 -1%
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ - Υπολογιζόμενος Πληθυσμός - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Η ΕΛΣΤΑΤ διενεργεί κάθε χρόνο την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού, η οποία εκτός
από στοιχεία απασχόλησης περιλαμβάνει εκτιμήσεις για τον πληθυσμό, τον
οικονομικά ενεργό πληθυσμό, δείκτες απασχόλησης και ανεργίας κ.α. Ο
Οικονομικά Ενεργός Πληθυσμός αποτελεί το εργατικό δυναμικό της οικονομίας
και περιλαμβάνει τα άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω τα οποία είναι ικανά προς
εργασία και ταυτόχρονα θέλουν να εργαστούν.
Οι ηλικίες άνω των 15 ετών αντιπροσωπεύουν το 85% και 86% του πληθυσμού της
χώρας τα έτη 2015 και 2020 αντίστοιχα, εκ των οποίων το 52% και 51% για τα έτη
2015 και 2020 αντίστοιχα αποτελεί τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό της. Στις
επιμέρους Περιφέρειες, δεν παρατηρούνται μεγάλες διαφοροποιήσεις και για τα δύο
έτη, με το ποσοστό των ηλικιών 15+ ετών για το 2015 να κυμαίνεται μεταξύ 83%-
87% ενώ για το 2020 μεταξύ 84%-87%.
Η πλειοψηφία του οικονομικά ενεργού πληθυσμού όπως είναι φυσικό απαντάται και
για τα 2 έτη στις μεγάλες αστικές Περιφέρειες της χώρας (54% και για τα δύο έτη),
Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ οι υπόλοιπες Περιφέρειες σημειώνουν
μικρότερα μερίδια κάτω από το 10%.
Πίνακας 4: ΑΕΠ Περιφερειών της Χώρας, 2013-2018 (σε εκατ. €, τρέχουσες τιμές)
%Δ
Περιφέρεια 2013 2014 2015 2016* 2017* 2018*
2013-2018
Αττικής 86.013 84.699 83.483 82.898 84.651 85.918 0%
Κεντρικής Μακεδονίας 23.923 23.435 23.776 23.748 24.063 24.607 3%
Κρήτης 8.596 8.826 8.816 8.596 8.847 9.071 6%
Θεσσαλίας 8.924 8.902 8.970 8.821 8.927 9.060 2%
Στερεάς Ελλάδας 8.162 7.938 8.021 8.128 8.322 8.353 2%
Πελοποννήσου 7.998 7.817 7.961 7.922 8.071 8.025 0%
Δυτικής Ελλάδας 8.220 8.095 8.021 7.822 7.845 7.942 -3%
Αν. Μακεδονίας &
Θράκης
6.974 6.818 6.778 6.795 6.813 6.873 -1%
Νοτίου Αιγαίου 6.077 6.175 6.083 5.850 5.940 6.183 2%
Δυτικής Μακεδονίας 5.047 4.945 4.700 4.308 4.302 4.107 -19%
Ηπείρου 4.041 3.987 3.925 3.889 3.875 3.933 -3%
Ιονίων Νήσων 3.075 3.154 3.083 3.029 3.059 3.183 4%
Βορείου Αιγαίου 2.566 2.559 2.492 2.430 2.436 2.471 -4%
Ελλάδα 179.616 177.349 176.110 174.237 177.152 179.727 0%
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
*Προσωρινά στοιχεία
Διάγραμμα 5: Ποσοστιαία κατανομή του ΑΕΠ της Ελλάδας ανά Περιφέρεια, 2018
Διάγραμμα 6: Εξέλιξη του ΑΕΠ της Ελλάδας και της Περιφέρειας Κεντρικής
Μακεδονίας (σε εκατ. €), 2013-2018
Όλες οι επιμέρους Ενότητες την περίοδο 2013-2018, εμφάνισαν αύξηση του ΑΕΠ
τους, με εξαίρεση την Ενότητα Ημαθίας (-5%, από € 1.669 εκατ. το 2013 σε € 1.588
εκατ. το 2018). Ενδεικτικά οι υπόλοιπες Ενότητες: Θεσσαλονίκης (+4%, από
€ 15.163 εκατ. το 2013 σε € 15.774 εκατ. το 2018), Σερρών (+1%, από € 1.711
εκατ. το 2013 σε € 1.720 εκατ. το 2018), Πέλλας (+3%, από € 1.592 εκατ. το 2013
σε € 1.646 εκατ. το 2018), Χαλκιδικής (+4%, από € 1.470 εκατ. το 2013 σε € 1.527
εκατ. το 2018), Πιερίας (+1%, από € 1.432 εκατ. το 2013 σε € 1.451 εκατ. το 2018)
και Κιλκίς (+2%, από € 886 εκατ. το 2013 σε € 901 εκατ. το 2018).
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας την περίοδο 2013-2018 αυξήθηκε κατά +2%
(από € 16.381 το 2013 σε € 16.745 το 2018). Επιμέρους η εικόνα είναι μικτή, με
τις Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου (-1%, από € 18.154 το 2013 σε € 18.054 το 2018),
Δυτικής Μακεδονίας (-15%, από € 18.025 το 2013 σε € 15.319 το 2018), Δυτικής
Ελλάδας (-0,02%, από € 12.085 το 2013 σε € 12.082 το 2018), Βορείου Αιγαίου
(-11%, από € 12.890 το 2013 σε € 11.434 το 2018), Ηπείρου (-0,3%, από € 11.812
το 2013 σε € 11.775 το 2018) και Αν. Μακεδονίας & Θράκης (-0,02%, από € 11.448
το 2013 σε € 11.446 το 2018) να καταγράφουν μείωση του κατά Κεφαλήν ΑΕΠ τους
ενώ αντίθετα οι Ενότητες Αττικής (+4%, από € 22.121 το 2013 σε € 22.915 το
2018), Ιονίων Νήσων (+5%, από € 14.789 το 2013 σε € 15.587 το 2018), Στερεάς
Ελλάδας (+3%, από € 14.585 το 2013 σε € 15.030 το 2018), Κρήτης (+5%, από
€ 13.634 το 2013 σε € 14.302 το 2018), Πελοποννήσου (+2%, από € 13.649 το
2013 σε € 13.943 το 2018), Κεντρικής Μακεδονίας (+5%, από € 12.538 το 2013
σε € 13.125 το 2018) και Θεσσαλίας (+4%, από € 12.065 το 2013 σε € 12.578 το
2018) αύξηση.
Πίνακας 6: Κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ανά Περιφέρεια, 2013-2018 (σε €)
%Δ
Περιφέρεια 2013 2014 2015 2016* 2017* 2018*
2013-2018
Αττικής 22.121 22.038 21.957 21.946 22.484 22.915 4%
Νοτίου Αιγαίου 18.154 18.441 18.169 17.382 17.488 18.054 -1%
Ιονίων Νήσων 14.789 15.210 14.921 14.718 14.921 15.587 5%
Στερεάς Ελλάδας 14.585 14.213 14.405 14.624 14.976 15.030 3%
Δυτικής Μακεδονίας 18.025 17.815 17.082 15.798 15.912 15.319 -15%
Κρήτης 13.634 13.983 13.958 13.596 13.975 14.302 5%
Πελοποννήσου 13.649 13.379 13.674 13.656 13.964 13.943 2%
Κεντρικής Μακεδονίας 12.538 12.343 12.589 12.620 12.813 13.125 5%
Θεσσαλίας 12.065 12.101 12.262 12.122 12.331 12.578 4%
Δυτικής Ελλάδας 12.085 11.983 11.958 11.743 11.856 12.082 0%
Βορείου Αιγαίου 12.890 12.917 12.641 12.140 11.746 11.434 -11%
Ηπείρου 11.812 11.723 11.614 11.574 11.576 11.775 0%
Αν. Μακεδονίας &
Θράκης
11.448 11.225 11.193 11.257 11.318 11.446 0%
Ελλάδα 16.381 16.282 16.275 16.169 16.472 16.745 2%
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
*Προσωρινά στοιχεία
Η εξέλιξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας εμφανίζει
παρόμοια εικόνα με αυτήν του συνόλου της χώρας, αν και με πιο έντονα
χαρακτηριστικά. Συγκεκριμένα, την περίοδο 2013-2018 η Περιφέρεια σημείωσε
αύξηση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της κατά +5% (από € 12.538 το 2013 σε € 13.125
το 2018).
Διάγραμμα 7: Εξέλιξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας και της Περιφέρειας
Κεντρικής Μακεδονίας (σε €), 2013-2018
Η άμεση συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ της χώρας το 2020 ήταν της τάξης του
3,7% ή € 6,1 δισ. Λόγω της προσεγγιστικής φύσης των στοιχείων του πίνακα, η
εικόνα που αναδεικνύει είναι κατά κύριο λόγο ενδεικτική. Παρόλα αυτά είναι
εντυπωσιακή η συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ των Περιφερειών του Νοτίου
Αιγαίου, των Ιονίων Νήσων και της Κρήτης.
Στην ενότητα αυτή δίδονται στοιχεία για την εξέλιξη του συνόλου της απασχόλησης
ανά Περιφέρεια καθώς επίσης και στοιχεία για την εξέλιξη της απασχόλησης στους
κλάδους των καταλυμάτων, της εστίασης και των λοιπών κλάδων. Επίσης,
αναλύονται στοιχεία απασχόλησης ανά τύπο (πλήρης – μερικής), ηλικιακή
διάρθρωση και φύλο απασχολούμενων τόσο συνολικά όσο και στα καταλύματα, την
εστίαση και τους λοιπούς κλάδους. Τέλος, παρέχονται στοιχεία ανεργίας ανά
Περιφέρεια.
Αν και μέρος της δραστηριότητας της εστίασης δεν αφορά στον τουρισμό, η
εποχικότητα που παρουσιάζουν τα στοιχεία απασχόλησης σε αυτήν ταυτίζεται με την
εποχικότητα του Ελληνικού τουρισμού. Ως εκ τούτου θεωρούμε την δραστηριότητα
της εστίασης ως κλάδο του τουρισμού. Επίσης, σημειώνουμε ότι υπάρχουν άλλες
τουριστικές δραστηριότητες (πχ μεταφορές, ταξιδιωτικά γραφεία) που
περιλαμβάνονται σε άλλες κατηγορίες και δεν καταγράφονται στα παρόντα στοιχεία.
Τέλος, τα στοιχεία προέρχονται από την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ) της
ΕΛΣΤΑΤ και η περίοδος αναφοράς είναι τα έτη 2015, 2019 και 2020. Αναφορικά με
την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού, σημειώνουμε τα εξής:
4
Λόγω της δειγματοληπτικής μεθόδου της ΕΕΔ, εκτιμήσεις <5.000 πρέπει να λαμβάνονται ενδεικτικά καθώς
συνοδεύονται από μεγάλα δειγματοληπτικά σφάλματα (CV~20%).
Ο αριθμός των απασχολούμενων την περίοδο 2015-2019 στο σύνολο της χώρας
κατέγραψε αύξηση κατά +8% (από 3,6 εκατ. το 2015 σε 3,9 εκατ. το 2019).
Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες σημείωσαν αύξηση των απασχολούμενων τους, με
τις υψηλότερες αυξήσεις σε απόλυτα μεγέθη να καταγράφονται στις Περιφέρειες
Αττικής (+106 χιλ. ή +8%, από 1,3 εκατ. το 2015 σε 1,4 εκατ. το 2019), Κρήτης
(+44 χιλ. ή 21%, από 209 χιλ. το 2015 σε 253 χιλ. το 2019), Κεντρικής Μακεδονίας
(+42 χιλ. ή +7%, από 601 χιλ. το 2015 σε 643 χιλ. το 2019) και Θεσσαλίας (+23
χιλ. ή 10%, από 230 χιλ. το 2015 σε 253 χιλ. το 2019).
Αναφορικά με τον τύπο απασχόλησης στο σύνολο της χώρας την περίοδο 2015-
2019, παρατηρούμε ότι οι απασχολούμενοι με πλήρη απασχόληση σημείωσαν
αύξηση κατά +9% (από 3,3 εκατ. το 2015 σε 3,6 εκατ. το 2019) ενώ αυτοί με μερική
απασχόληση αύξηση κατά +5% (από 343 χιλ. το 2015 σε 361 χιλ. το 2019).
Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες σημείωσαν αύξηση της πλήρους απασχόλησης, με
εξαίρεση την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (-4%, από 126 χιλ. το 2015 σε 121 χιλ. το
2019). Οι υψηλότερες αυξήσεις σε απόλυτα μεγέθη στην πλήρη απασχόληση
σημειώθηκαν στις Περιφέρειες Αττικής (+103 χιλ. ή +9%, από 1,2 εκατ. το 2015 σε
1,3 εκατ. το 2019), Κρήτης (+50 χιλ. ή +26%, από 189 χιλ. το 2015 σε 239 χιλ. το
2019), Κεντρικής Μακεδονίας (+31 χιλ. ή +6%, από 546 χιλ. το 2015 σε 576 χιλ.
το 2019) και Πελοποννήσου (+24 χιλ. ή +14%, από 175 χιλ. το 2015 σε 199 χιλ.
το 2019). Στην μερική απασχόληση την περίοδο 2015-2019, όλες οι Περιφέρειες
σημείωσαν αύξηση με εξαίρεση τις Περιφέρειες Πελοποννήσου (-33%, από 18 χιλ.
το 2015 σε 12 χιλ. το 2019), Κρήτης (-30%, από 20 χιλ. το 2015 σε 14 χιλ. το
2019), Δυτικής Ελλάδας (-4%, από 18 χιλ. το 2015 σε 18 χιλ. το 2019) και Ιονίων
Νήσων (-2%, από 3 χιλ. το 2015 σε 3 χιλ. το 2019). Οι υψηλότερες αυξήσεις στην
μερική απασχόληση την περίοδο 2015-2019 σε απόλυτα μεγέθη, καταγράφηκαν στις
Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (+11 χιλ. ή +20%, από 55 χιλ. το 2015 σε 66
χιλ. το 2019), Νοτίου Αιγαίου (+5 χιλ. ή +85%, από 6 χιλ. το 2015 σε 12 χιλ. το
2019), Αττικής (+4 χιλ. ή +3%, από 148 χιλ. το 2015 σε 151 χιλ. το 2019) και Αν.
Μακεδονίας & Θράκης (+3 χιλ. ή +28%, από 11 χιλ. το 2015 σε 14 χιλ. το 2019).
Πίνακας 11: Εξέλιξη των απασχολούμενων ανά Περιφέρεια και ανά τύπο
απασχόλησης, 2015-2020
Τύπος %Δ %Δ
Περιφέρεια 2015 2019 2020
Απασχόλησης 2015-2019 2019-2020
Πλήρης 1.188.212 1.290.923 1.331.879 9% 3%
Αττικής
Μερική 147.684 151.444 139.832 3% -8%
Κεντρικής Πλήρης 545.507 576.379 578.391 6% 0%
Μακεδονίας Μερική 55.249 66.313 60.428 20% -9%
Πλήρης 199.104 219.707 219.757 10% 0%
Θεσσαλίας
Μερική 30.662 33.541 32.314 9% -4%
Πλήρης 189.086 238.866 219.913 26% -8%
Κρήτης
Μερική 20.048 14.118 11.580 -30% -18%
Πλήρης 187.878 197.020 195.772 5% -1%
Δυτικής Ελλάδας
Μερική 18.313 17.663 20.843 -4% 18%
Πλήρης 175.315 199.489 203.181 14% 2%
Πελοποννήσου
Μερική 17.922 11.942 10.749 -33% -10%
Αν. Μακεδονίας & Πλήρης 186.703 200.265 188.350 7% -6%
Θράκης Μερική 11.198 14.383 15.244 28% 6%
Πλήρης 164.851 176.667 176.997 7% 0%
Στερεάς Ελλάδας
Μερική 16.156 17.501 11.856 8% -32%
Πλήρης 126.101 121.418 107.802 -4% -11%
Νοτίου Αιγαίου
Μερική 6.238 11.555 9.834 85% -15%
Πλήρης 98.203 105.495 100.510 7% -5%
Ηπείρου
Μερική 7.069 7.253 8.243 3% 14%
Πλήρης 74.739 79.978 79.358 7% -1%
Δυτικής Μακεδονίας
Μερική 6.504 7.107 7.758 9% 9%
Πλήρης 61.889 70.071 68.179 13% -3%
Βορείου Αιγαίου
Μερική 3.077 4.746 4.634 54% -2%
Πλήρης 69.862 74.137 69.521 6% -6%
Ιονίων Νήσων
Μερική 3.122 3.050 2.553 -2% -16%
Πλήρης 3.267.448 3.550.414 3.539.611 9% 0%
Ελλάδα
Μερική 343.244 360.616 335.868 5% -7%
Πηγή: Έρευνα Εργατικού Δυναμικού ΕΛΣΤΑΤ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Αναφορικά με το φύλο των απασχολούμενων στο σύνολο της χώρας την περίοδο
2015-2019, παρατηρούμε ότι οι άνδρες απασχολούμενοι σημείωσαν αύξηση κατά
+9% (από 2,1 εκατ. το 2015 σε 2,3 εκατ. το 2019) ενώ οι γυναίκες αύξηση κατά
+8% (από 1,5 εκατ. το 2015 σε 1,6 εκατ. το 2019). Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες
σημείωσαν αύξηση των ανδρών και γυναικών απασχολούμενων, με εξαίρεση την
Δυτική Ελλάδα που σημείωσε οριακή μείωση στις γυναίκες απασχολούμενες (-0,3%,
από 82 χιλ. το 2015 σε 82 χιλ. το 2019). Συγκεκριμένα, οι υψηλότερες αυξήσεις σε
απόλυτα μεγέθη στους άνδρες απασχολούμενους σημειώθηκαν στις Περιφέρειες
Αττικής (+60 χιλ. ή +8%, από 748 χιλ. το 2015 σε 808 χιλ. το 2019), Κεντρικής
Μακεδονίας (+27 χιλ. ή +8%, από 345 χιλ. το 2015 σε 372 χιλ. το 2019) και Κρήτης
(+21 χιλ. ή +18%, από 122 χιλ. το 2015 σε 143 χιλ. το 2019) ενώ στις γυναίκες
στις Περιφέρειες Αττικής (+46 χιλ. ή +8%, από 588 χιλ. το 2015 σε 634 χιλ. το
2019), Κρήτης (+22 χιλ. ή +26%, από 88 χιλ. το 2015 σε 110 χιλ. το 2019) και
Κεντρικής Μακεδονίας (+15 χιλ. ή +6%, από 256 χιλ. το 2015 σε 271 χιλ. το 2019).
Σε ότι αφορά τις γυναίκες, η εικόνα είναι επίσης μικτή, με τις Περιφέρειες Αττικής
(+4%, από 634 χιλ. το 2019 σε 658 χιλ. το 2020), Θεσσαλίας (+4%, από 103 χιλ.
το 2019 σε 107 χιλ. το 2020), Δυτικής Ελλάδας (+1%, από 82 χιλ. το 2019 σε 83
χιλ. το 2020), Πελοποννήσου (+2%, από 88 χιλ. το 2019 σε 90 χιλ. το 2020) και
Δυτικής Μακεδονίας (+2%, από 34 χιλ. το 2019 σε 35 χιλ. το 2020) να
Πίνακας 13: Εξέλιξη των απασχολούμενων ανά Περιφέρεια και ανά φύλο
απασχολούμενων, 2015-2020
Φύλο %Δ %Δ
Περιφέρεια 2015 2019 2020
απασχολούμενων 2015-2019 2019-2020
Άνδρες 747.590 808.049 813.277 8% 1%
Αττική
Γυναίκες 588.306 634.317 658.434 8% 4%
Κεντρική Άνδρες 344.547 371.786 372.880 8% 0%
Μακεδονία Γυναίκες 256.209 270.905 265.940 6% -2%
Άνδρες 134.903 150.333 145.354 11% -3%
Θεσσαλία
Γυναίκες 94.863 102.915 106.717 8% 4%
Άνδρες 121.631 143.067 133.431 18% -7%
Κρήτη
Γυναίκες 87.503 109.917 98.062 26% -11%
Άνδρες 123.993 132.765 134.052 7% 1%
Δυτική Ελλάδα
Γυναίκες 82.198 81.918 82.564 0% 1%
Άνδρες 111.743 123.344 124.359 10% 1%
Πελοπόννησος
Γυναίκες 81.494 88.087 89.571 8% 2%
Αν. Μακεδονία & Άνδρες 115.996 126.742 120.035 9% -5%
Θράκη Γυναίκες 81.905 87.906 83.558 7% -5%
Άνδρες 112.313 125.121 120.237 11% -4%
Στερεά Ελλάδα
Γυναίκες 68.694 69.047 68.615 1% -1%
Άνδρες 77.739 77.847 68.460 0% -12%
Νότιο Αιγαίο
Γυναίκες 54.601 55.126 49.176 1% -11%
Άνδρες 61.830 64.717 64.118 5% -1%
Ήπειρος
Γυναίκες 43.442 48.031 44.635 11% -7%
Άνδρες 50.592 53.017 52.239 5% -1%
Δυτική Μακεδονία
Γυναίκες 30.651 34.068 34.876 11% 2%
Άνδρες 42.255 44.827 43.281 6% -3%
Βόρειο Αιγαίο
Γυναίκες 22.711 29.989 29.532 32% -2%
Άνδρες 41.230 44.712 41.830 8% -6%
Ιόνια Νησιά
Γυναίκες 31.753 32.476 30.244 2% -7%
Άνδρες 2.086.363 2.266.326 2.233.555 9% -1%
Ελλάδα
Γυναίκες 1.524.330 1.644.704 1.641.924 8% 0%
Πηγή: Έρευνα Εργατικού Δυναμικού ΕΛΣΤΑΤ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Επιμέρους, την περίοδο 2015-2019, μείωση σημειώθηκε στις ηλικίες 15-24 ετών
στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας (-34%), Δυτικής Ελλάδας (-27%),
Πελοποννήσου (-23%), Στερεάς Ελλάδας (-7%) και Νοτίου Αιγαίου (-6%), στις
ηλικίες 25-34 ετών στις Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου (-18%), Δυτικής Μακεδονίας
(-14%), Αττικής (-7%), Ηπείρου (-6%), Ιονίων Νήσων (-6%), Στερεάς Ελλάδας
(-4%) και Κεντρικής Μακεδονίας (-2%) και στις ηλικίες 35-44 ετών στις Περιφέρειες
Δυτικής Ελλάδας (-8%), Θεσσαλίας (-6%), Νοτίου Αιγαίου (-5%), Δυτικής
Μακεδονίας (-0,3%) και Κεντρικής Μακεδονίας (-0,1%).
Την περίοδο 2019-2020, η εικόνα είναι μικτή, με τις ηλικίες 15-24 ετών (-5%, από
151 χιλ. το 2019 σε 144 χιλ. το 2020), 25-34 ετών (-5%, από 786 χιλ. το 2019 σε
747 χιλ. το 2020) και 35-44 ετών (-4%, από 1,2 εκατ. το 2019 σε 1,1 εκατ. το
2020) να καταγράφουν μείωση ενώ αντίθετα οι ηλικίες 45-54 ετών (+2%, από 1,1
εκατ. το 2019 σε 1,2 εκατ. το 2020) και 55+ ετών (+5%, από 687 χιλ. το 2019 σε
719 χιλ. το 2020) αύξηση.
Η εικόνα στις ηλικιακές ομάδες για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας την
περίοδο 2015-2019 είναι μικτή, με τις ηλικίες 25-34 ετών (-2%, από 128 χιλ. το
2015 σε 126 χιλ. το 2019) και 35-44 ετών (-0,1%, από 188 χιλ. το 2015 σε 188
χιλ. το 2019) να καταγράφουν μείωση ενώ αντίθετα οι ηλικίες 15-24 ετών (+17%,
από 20 χιλ. το 2015 σε 24 χιλ. το 2019), 45-54 ετών (+11%, από 173 χιλ. το 2015
σε 193 χιλ. το 2019) και 55+ ετών (+23%, από 91 χιλ. το 2015 σε 112 χιλ. το
2019) αύξηση.
Στους επιμέρους κλάδους, η εικόνα στους λοιπούς είναι μικτή, με τις ηλικίες 15-24
ετών (+16%, από 15 χιλ. το 2015 σε 17 χιλ. το 2019), 35-44 ετών (+12%, από
164 χιλ. το 2015 σε 183 χιλ. το 2019) και 55+ ετών (+28%, από 84 χιλ. το 2015
σε 107 χιλ. το 2019) να καταγράφουν αύξηση ενώ αντίθετα οι ηλικίες 25-34 ετών
(-1%, από 113 χιλ. το 2015 σε 111 χιλ. το 2019) και 35-44 ετών (-1%, από 178
χιλ. το 2015 σε 176 χιλ. το 2019) μείωση. Η εικόνα στην εστίαση είναι επίσης μικτή,
με τις ηλικίες 15-24 ετών (+17%, από 5 χιλ. το 2015 σε 6 χιλ. το 2019) και 35-44
ετών (+18%, από 8 χιλ. το 2015 σε 9 χιλ. το 2019) να καταγράφουν αύξηση ενώ
αντίθετα οι ηλικίες 25-34 ετών (-4%, από 14 χιλ. το 2015 σε 13 χιλ. το 2019), 45-
54 ετών (-0,02%, από 7 χιλ. το 2015 σε 7 χιλ. το 2019) και 55+ ετών (-26%, από
5 χιλ. το 2015 σε 4 χιλ. το 2019) μείωση. Στα καταλύματα η εικόνα είναι μικτή, με
τις ηλικίες 15-24 ετών (+77%, από 65 απασχολούμενους το 2015 σε 115
απασχολούμενους το 2019) και 45-54 ετών (+33%, από 2 χιλ. το 2015 σε 3 χιλ. το
2019) να καταγράφουν αύξηση ενώ αντίθετα οι ηλικίες 25-34 ετών (-6%, από 2
χιλ. το 2015 σε 2 χιλ. το 2019), 35-44 ετών (-2%, από 2 χιλ. το 2015 σε 2 χιλ. το
2019) και 55+ ετών (-37%, από 2 χιλ. το 2015 σε 1 χιλ. το 2019) μείωση.
Την περίοδο 2019-2020 η εικόνα είναι μικτή, με τις ηλικίες 45-54 ετών (+3%, από
193 χιλ. το 2019 σε 199 χιλ. το 2020) και 55+ ετών (+3%, από 112 χιλ. το 2019
σε 115 χιλ. το 2020) να καταγράφουν αύξηση ενώ αντίθετα οι ηλικίες 15-24 ετών
(-11%, από 24 χιλ. το 2019 σε 21 χιλ. το 2020), 25-34 ετών (-3%, από 126 χιλ. το
2019 σε 122 χιλ. το 2020) και 35-44 ετών (-3%, από 188 χιλ. το 2019 σε 182 χιλ.
το 2020) μείωση.
Στους επιμέρους κλάδους, η εικόνα στους λοιπούς είναι μικτή, με τις ηλικίες 15-24
ετών (-12%, από 17 χιλ. το 2019 σε 15 χιλ. το 2020), 25-34 ετών (-2%, από 111
χιλ. το 2019 σε 109 χιλ. το 2020) και 35-44 ετών (-3%, από 176 χιλ. το 2019 σε
171 χιλ. το 2020) να καταγράφουν μείωση ενώ αντίθετα οι ηλικίες 45-54 ετών
Σύμφωνα με την ποσοστιαία κατανομή των ηλικιακών ομάδων για τους λοιπούς
κλάδους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, παρατηρούμε ότι σε όλη την
εξεταζόμενη περίοδο τα υψηλότερα ποσοστά απασχολούμενων καταγράφονται στις
ηλικίες 45-54 ετών (από 30% το 2015 σε 32% το 2020) και 35-44 ετών (από 32%
το 2015 σε 29% το 2020) και ακολουθούν οι ηλικίες 25-34 ετών (από 20% το 2015
Σε ότι αφορά την ποσοστιαία κατανομή των ηλικιακών ομάδων στην εστίαση για την
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, παρατηρούμε ότι σε όλη την εξεταζόμενη
περίοδο τα υψηλότερα ποσοστά απασχολούμενων καταγράφονται στις ηλικίες 25-
34 ετών (από 35% το 2015 σε 32% το 2020) και 35-44 ετών (από 20% το 2015 σε
25% το 2020) και ακολουθούν οι ηλικίες 45-54 ετών (18% καθ’ όλη την
εξεταζόμενη περίοδο), 15-24 ετών (από 13% το 2015 σε 14% το 2020) και 55+
ετών (από 14% το 2015 σε 11% το 2020).
Η ανεργία στην Ελλάδα την περίοδο 2015-2019 σημείωσε μείωση κατά -32% (από
1.197 χιλ. το 2015 σε 819 χιλ. το 2019). Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες σημείωσαν
μείωση στον αριθμό των ανέργων τους, με εξαίρεση την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
(+12%, από 14 χιλ. το 2015 σε 16 χιλ. το 2019). Οι υψηλότερες μειώσεις σε
απόλυτα μεγέθη σημειώθηκαν στις Περιφέρειες Αττικής (-35% ή -155 χιλ., από 449
χιλ. το 2015 σε 294 χιλ. το 2019), Κεντρικής Μακεδονίας (-25% ή -54 χιλ., από
211 χιλ. το 2015 σε 157 χιλ. το 2019), Κρήτης (-50% ή -33 χιλ., από 67 χιλ. το
2015 σε 33 χιλ. το 2019), Θεσσαλίας (-32% ή -27 χιλ., από 85 χιλ. το 2015 σε 58
χιλ. το 2019) και Πελοποννήσου (-48% ή -27 χιλ., από 55 χιλ. το 2015 σε 29 χιλ.
το 2019).
Την περίοδο 2019-2020, η ανεργία σημείωσε μείωση κατά -8% (από 819 χιλ. το
2019 σε 755 χιλ. το 2020). Επιμέρους, η εικόνα είναι μικτή, με τις Περιφέρειες
Αττικής (-18%, από 294 χιλ. το 2019 σε 240 χιλ. το 2020), Κεντρικής Μακεδονίας
(-8%, από 157 χιλ. το 2019 σε 144 χιλ. το 2020), Δυτικής Ελλάδας (-13%, από 68
χιλ. το 2019 σε 60 χιλ. το 2020), Θεσσαλίας (-11%, από 58 χιλ. το 2019 σε 51 χιλ.
το 2020), Πελοποννήσου (-5%, από 29 χιλ. το 2019 σε 27 χιλ. το 2020), Δυτικής
Μακεδονίας (-25%, από 28 χιλ. το 2019 σε 21 χιλ. το 2020) και Βορείου Αιγαίου
(-10%, από 16 χιλ. το 2019 σε 14 χιλ. το 2020) να καταγράφουν μείωση ενώ
αντίθετα οι Περιφέρειες Κρήτης (+45%, από 33 χιλ. το 2019 σε 48 χιλ. το 2020),
Στερεάς Ελλάδας (+11%, από 40 χιλ. το 2019 σε 45 χιλ. το 2020), Αν. Μακεδονίας
& Θράκης (+2%, από 41 χιλ. το 2019 σε 42 χιλ. το 2020), Ηπείρου (+7%, από 22
χιλ. το 2019 σε 24 χιλ. το 2020), Νοτίου Αιγαίου (+12%, από 21 χιλ. το 2019 σε
24 χιλ. το 2020) και Ιονίων Νήσων (+25%, από 11 χιλ. το 2019 σε 14 χιλ. το 2020)
αύξηση.
Αναφορικά με την ποσοστιαία κατανομή των ανέργων στις Περιφέρειες για το 2020,
παρατηρούμε ότι το υψηλότερο ποσοστό καταγράφεται στην Περιφέρεια Αττικής
(32%) και ακολουθούν οι Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (19%), Δυτικής
Ελλάδας (8%), Θεσσαλίας (7%), Κρήτης (6%), Στερεάς Ελλάδςα (6%), Αν.
Μακεδονίας & Θράκης (6%), Πελοποννήσου (4%), Ηπείρου (3%), Νοτίου Αιγαίου
(3%), Δυτικής Μακεδονίας (3%), Βορείου Αιγαίου (2%) και Ιονίων Νήσων (2%).
Διάγραμμα 24: Ποσοστιαία κατανομή των ανέργων στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια,
2020
5
Λόγω μη δημοσίευσης πλέον των στοιχείων του ΜΗΤΕ, τα στοιχεία που παρατίθενται σε αυτή την Ενότητα προέρχονται
αποκλειστικά και μόνο από την βάση του ΞΕΕ.
Τέλος, οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (36%) και της Κρήτης (21%) έχουν τον
μεγαλύτερο αριθμό 5* ξενοδοχείων αντιπροσωπεύοντας το 57% του συνόλου.
Όσον αφορά την εξέλιξη των ξενοδοχειακών δωματίων στο σύνολο της χώρας την
περίοδο 2010-2020, παρατηρούμε αύξηση στα 5* (+83%), 4* (+19%) και 3*
(+10%) και μείωση στα 2* (-22%) και 1* (-14%).
Διάγραμμα 27: Εξέλιξη των ξενοδοχειακών δωματίων στο σύνολο της Ελλάδας
(2010=100), 2010-2020
Όσον αφορά την εξέλιξη των ξενοδοχειακών δωματίων στην Περιφέρεια Κεντρικής
Μακεδονίας την περίοδο 2010-2020, παρατηρούμε αύξηση στα 5* (+68%) και 4*
(+18%) και μείωση στα 3* (-8%), 2* (-21%) και 1* (-9%).
Η εικόνα στα δωμάτια δεν αλλάζει σημαντικά: 4Κ (7%), 3Κ (29%), 2Κ (47%) και
1Κ (17%) ενώ παρόμοια είναι η εικόνα και στις κλίνες: 4Κ (7%), 3Κ (30%), 2Κ
(46%) και 1Κ (17%). Σε αντίθεση με το ξενοδοχειακό δυναμικό και τα 5*
ξενοδοχεία, που αν και αποτελούν μόλις το 6% των μονάδων κατέχουν το 21% των
δωματίων και το 22% των κλινών, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια με 4Κ δεν εμφανίζουν
σημαντικές διαφοροποιήσεις στα δωμάτια και στις κλίνες.
Λόγω μη δημοσίευσης νέων στοιχείων από την βάση του ΜΗΤΕ, τα στοιχεία που παρατίθενται
στην συγκεκριμένη Ενότητα είναι τα τελευταία διαθέσιμα.
Επίσης, η Ελλάδα το 2018 διέθετε και 11.415 τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες και
επαύλεις με 17.300 δωμάτια και 90.910 κλίνες. Οι Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου,
των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης και της Πελοποννήσου αντιπροσώπευαν το 2018 το
79% του δυναμικού των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών και επαύλεων της
χώρας (9.055 δωμάτια).
Η εικόνα διαφοροποιείται ελαφρώς στις κλίνες με τις Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου
(31%), των Ιονίων Νήσων (21%), της Κρήτης (19%) και της Πελοποννήσου (7%)
να αντιπροσωπεύουν για το 2018 το 78% των κλινών της χώρας.
Στην Ενότητα αυτή γίνεται η καταγραφή του συνόλου των κατοικιών καθώς επίσης
των κενών και των δευτερεύουσων και εξοχικών κατοικιών. Η καταγραφή αυτή
γίνεται λόγω της σημαντικής αύξησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων (μέσω Airbnb
κ.α.) στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Οι κενές και οι εξοχικές & δευτερεύουσες
κατοικίες αποτελούν ή μπορούν να αποτελέσουν καταλύματα βραχυχρόνιας
μίσθωσης.
Πίνακας 24: Δυναμικό κύριων και δευτερευουσών κατοικιών της Ελλάδας ανά
Περιφέρεια, 2001-2011
Κενές &
Εξοχικές &
Σύνολο Σύνολο Εξοχικές & Δευτερεύουσες %Δ Σύνολο %Δ Σύνολο %Δ Εξοχικές
Περιφέρεια Κατοικιώ ν, Κενώ ν, Δευτερεύουσες κατοικίες ω ς Κατοικιώ ν Κενώ ν & Δευτερ.
2011 2011 κατοικίες, 2011 % επί του 2001 - 2011 2001 - 2011 2001 - 2011
συνόλου,
2011
Αττικής 2.121.155 609.058 295.178 14% 16% 78% 64%
Κεντρική Μακεδονία 1.076.148 360.990 200.295 9% 18% 62% 56%
Πελοποννήσου 411.462 198.386 148.239 5% 14% 35% 28%
Θεσσαλίας 397.301 132.749 87.891 3% 14% 54% 43%
Δυτικής Ελλάδας 390.609 148.250 100.941 4% 14% 56% 54%
Κρήτης 381.737 140.099 81.656 3% 23% 61% 44%
Στερεάς Ελλάδας 359.236 158.234 115.324 4% 15% 43% 35%
Αν. Μακεδονίας &
340.682 105.333 64.864 3% 20% 63% 85%
Θράκης
Νοτίου Αιγαίου 229.919 113.284 75.257 3% 22% 41% 32%
Ηπείρου 204.948 76.560 53.682 2% 16% 46% 40%
Ιονίω ν Νήσω ν 160.298 79.591 43.839 2% 22% 50% 41%
Δυτική Μακεδονία 159.409 55.294 34.087 1% 15% 58% 52%
Βορείου Αιγαίου 151.449 71.985 50.592 2% 7% 17% 13%
Ελλάδα 6.384.353 2.249.813 1.351.845 56% 17% 56% 47%
Πηγ ή: Ε Λ ΣΤ Α Τ - Ε πεξεργασία I N SE T E I ntelligenc e
Διάγραμμα 37: Ποσοστιαία κατανομή των κατοικιών της Ελλάδας ανά Περιφέρεια,
2011
Διάγραμμα 38: Ποσοστιαία κατανομή των κενών κατοικιών της Ελλάδας ανά
Περιφέρεια, 2011
Η Ελλάδα το 2020 διέθετε 304 μονάδες κάμπινγκ με 1.089 οικίσκους και 24.375
θέσεις. Στις επιμέρους κατηγορίες αστεριών παρατηρούμε μεγάλη συγκέντρωση στα
2* (69%) και 3* (16%) κάμπινγκ και χαμηλή στα 4* (9%), 1* (6%) και 5* (0,3%).
Διάγραμμα 40: Κατανομή μονάδων, οικίσκων και θέσεων ανά κατηγορία αστεριού
στην Ελλάδα, 2020
Διάγραμμα 42: Ποσοστιαία κατανομή των οικίσκων στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια,
2020
Διάγραμμα 43: Ποσοστιαία κατανομή των θέσεων στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια,
2020
Αξιόλογοι αρχαιολογικοί χώροι στην Ενότητα Πιερίας είναι το Αρχαίο Θέατρο Δίου
στα νότια της πόλης του Δίου, το Ιερό της Ίσιδας, το Ιερό της Δήμητρας, το Ιερό
του Ολυμπίου Διός, η Αρχαία Πύδνα, το κάστρο του Πλαταμώνα, οι
Παλαιοχριστιανικές Βασιλικές κ.α.
Το Ανάκτορο και οι Βασιλικοί Κρύπτη στοά-Καταστήματα Τελωνείο Λιμανιού Πύργος Ωρολογίου Παλαιό Σχολείο στην
Ελλινιστικό θέατρο στο Δίον
Τάφοι της Βεργίνας Ρωμαϊκής Αγοράς Θεσσαλονίκης (Γιαννιτσά) Κασσάνδρεια
Ρωμαϊκή Αποικία της Πύργος της Κρούνας
Το Ανάκτορο και το Θέατρο Λουτρά Τούμπα Θεσσαλονίκης Ιερό Ολυμπίου Διός στο Δίον
Πέλλας (Ιερισσός)
Σπήλαιο Α Λουτρών
Σιδηροκαύσια –
Το ιερό της Εύκλειας Λουτρό Ρωμαϊκής Αγοράς Υστεροαρχαικός Ναός Λουτρακίου (Αποθήκη Κάστρο Πλαταμώνα
Στάγειρα
των Ανταρτών)
Νεκρόπολη Αγίας Παρασκευής Σπηλαιοβάραθρο στα Μακεδονικοί Τάφοι Κορινού Στοά πόλης
Ωδείο Αρχαίας αγοράς
Θεσσαλονίκης Λουτρά Λουτρακίου (τύμβοι Α και Β) Σταγείρων
6
Τα στοιχεία για τις γαλάζιες σημαίες προέρχονται από την ιστοσελίδα blueflag.gr
Το Σπήλαιο του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στους πρόποδες του Λόφου του Αγίου
Γεωργίου στο Κιλκίς. Η επιφάνεια του ξεπερνά τα 1.000 τ. μ. και έχει δύο επίπεδα.
Αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα που χρονολογούνται 235 εκατομμύρια
χρόνια πριν. Η δημιουργία του σπηλαίου άρχισε όταν το νερό της βροχής κατάφερε
να περάσει μέσα στα πετρώματα ελευθερώνοντας διοξείδιο του άνθρακα με
αποτέλεσμα τη διάβρωση του πετρώματος από την όξινη δράση του. Έτσι με το νερό
της βροχής ασβεστίτης εγκαθίσταται στο σπήλαιο, ο οποίος είναι βασικό υλικό των
σχηματισμών του σπηλαίου. Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε γύρω στο 1925 από τον
λατόμο Γεώργιο Παυλίδη (Μπουλασίκη) ο οποίος εργαζόταν και τυχαία βρέθηκε
μπροστά στην είσοδο του σπηλαίου.
Ημαθίας
Σερρών
Πέλλας
Πιερία
Διαδρομή 1: Λιτόχωρο (Ε4)-Φαράγγι του Ενιπέα-Παλαιά Μονή Αγ. Διονυσίου-
Πριόνια,
Διαδρομή 2: Πριόνια-Καταφύγιο Σπήλιος Αγαπητός,
Διαδρομή 3: Λιτόχωρο-Γκόλνα-Πηγή Καστάνας-Λιτόχωρο,
Διαδρομή 4: Αγ. Κωνσταντίνος-Κορομηλιά-Πετροστρούγκας,
Διαδρομή 5: Παλαιοί Πόροι-Παλαιός Παντελεήμονας-Άνω Σκοτίνα,
Διαδρομή 6: Χιονοδρομικό Κέντρο Ελατοχωρίου-Σαλταπήδα-Αρβανίτης-Λαπούσι-
Φλάμπουρο,
Διαδρομή 7: Άνω Μηλιά (Ε4)-Τούφες Καραγιώργη-Αβδέλλα-Φλάμπουρο,
Διαδρομή 8: Άνω Μηλιά-Πέντε Πύργοι,
Διαδρομή 9: Άνω Μηλιά-Μοναχό Νερό-Χτένι,
Θεσσαλονίκη
Διαδρομή 1: Χορτιάτης-Καταφύγιο ΣΕΟ,
Διαδρομή 2: Χορτιάτης-Καστανόδασος-Δαμασκηνιά,
Διαδρομή 3: Χορτιάτης-Αρδαμέρι,
Διαδρομή 4: Αρδαμέρι-Καστανιές-Περιστέρα,
Διαδρομή 5: Καταφύγιο ΣΕΟ-Περιστέρα,
Διαδρομή 6: Χορτιάτης-Βασιλούδι,
Διαδρομή 7: Χορτιάτης-Άγιος Βασίλειος,
Διαδρομή 8: Ασβεστοχώρι-Κουρί-Καταφύγιο Ομίλου Φυσιολατρών,
Διαδρομή 9: Θεσσαλονίκη-Σεϊχ Σου-Εξοχή,
Διαδρομή 10: Σαράντα Εκκλησίες-Φιλίππειο,
Διαδρομή 11: Καταφύγιο ΣΕΟ-Κορυφή Κισσού-Καταφύγιο Υπαίθριου Ζωής,
Διαδρομή 12: Πλατανάκια-Χορτιάτης,
Διαδρομή 13: Φράγμα Θέρμης-Πλατανάκια,
Διαδρομή 14: Χορτιάτης-Κερασιά-Περιστερά.
Χαλκιδική
Διαδρομή 1: Σάνη-Καταφύγιο Πουλιών-Σάνη,
Διαδρομή 2: Σάνη-Κάμπινγκ του Σάνη-Σίβηρη,
Διαδρομή 3: Ποσείδι-Πεύκα-Ποσείδι,
Διαδρομή 4: Πολύχρονο-Χελώνες-Πολύχρονο,
Διαδρομή 5: Κρυοπηγή-Κασσανδρηνό-Κρυοπηγή,
Διαδρομή 6: Χανιώτη-Πυροφυλάκιο-Χανιώτη,
Ημαθίας
Σερρών
• Αναρριχητικό πεδίο Σημαίες, βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της
πόλης των Σερρών,
• Αναρριχητικό πεδίο Βυρός, βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της
πόλης των Σερρών,
• Αναρριχητικό πεδίο Βυρός, βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της
πόλης των Σερρών,
• Αναρριχητικό πεδίο Επτάμυλοι, το πεδίο είναι κατάλληλο για αναρρίχηση όλο
το χρόνο. Χαρακτηριστικό του πεδίου είναι οι πολλές και μεγάλες αρνητικές
κλίσεις του. Βαθμός δυσκολίας διαδρομών 5c – 8b,
• Αναρριχητικό πεδίο Φαραγγάκι, βρίσκεται δίπλα στο Σιδηρόκαστρο και είναι
ιδανικό για αρχάριους αναρριχητές. Χαρακτηριστικό του πεδίου είναι οι
μικρού μήκους διαδρομές και οι μικρού βαθμού δυσκολίας διαδρομές (έως
VIII),
• Αναρριχητικό πεδίο Μαντρί, βρίσκεται κοντά στο Σιδηρόκαστρο και είναι
κατάλληλο για παραδοσιακή αναρρίχηση. Βαθμός δυσκολίας διαδρομών V –
VII,
• Αναρριχητικό πεδίο Πλάκα Αυστραλού, είναι ιδανικό για εκπαιδευτικούς
σκοπούς. Βαθμός δυσκολίας διαδρομών 4b – 6c,
• Αναρριχητικό πεδίο Καταρράκτες, το πεδίο έχει 10 διαδρομές και πολύ καλή
πρόσβαση. Βαθμός δυσκολίας διαδρομών 5 – 8b.
7
Τα στοιχεία για τα αναρριχητικά πεδία προέρχονται από την ιστοσελίδα sportsmag.gr
Πιερία
• Αναρριχητικό πεδίο Λιτοχώρου, είναι ιδανικό για έμπειρους αναρριχητές και
βρίσκεται λίγο έξω από το ομώνυμο χωριό του Ολύμπου. Βαθμός δυσκολίας
διαδρομών 6c – 8a,
• Αναρριχητικό πεδίο Κρεβάτια. Βαθμός δυσκολίας διαδρομών 6a – 8a.
Θεσσαλονίκη
• Αναρριχητικό πεδίο Ρετζίκι, είναι πολύ κοντά στο κέντρο και είναι κυρίως
εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Βαθμός δυσκολίας διαδρομών 5c – 7a.
Χαλκιδική
Χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια, βρίσκεται στη δυτική πλευρά του όρους
Βέρμιον σε υψόμετρο 1.430-2.005μ. Απέχει 17χλμ. από την Νάουσα και 15 χλμ από
τον Άγιο Νικόλαο. Έχει πίστες για κάθε βαθμό δυσκολίας και μια δρόμου αντοχής
(3,5 & 10 χλμ.). Διαθέτει 6 αναβατήρες (1 εναέριο, 4 συρόμενους και 1 παιδικό).
Είναι το μόνο χιονοδρομικό με σοβαρή υποδομή τεχνητής χιόνωσης.
Ημαθίας
• Καταφύγιο Τρία Πηγάδια, βρίσκεται στο όρος Βέρμιο στην τοποθεσία «Τρία
Πηγάδια» σε υψόμετρο 1.450μ. Το καταφύγιο μπορεί να φιλοξενήσει έως 35
άτομα,
• Καταφύγιο Τρία Πηγάδια 2, βρίσκεται στο όρος Βέρμιο σε υψόμετρο 1.470
μ. και έχει δυναμικότητα 60 κλινών,
• Καταφύγιο ΣΧΟ Βέροιας, βρίσκεται στο όρος Βέρμιο στην τοποθεσία Σέλι σε
υψόμετρο 1.700μ. και μπορεί να φιλοξενήσει έως 120 άτομα,
• Καταφύγιο Σελίου, βρίσκεται στο όρος Βέρμιο στην τοποθεσία «Σέλι» σε
υψόμετρο 1.500μ. Το καταφύγιο μπορεί να φιλοξενήσει έως 75 άτομα,
• Καταφύγιο Κάτω Βέρμιο, το καταφύγιο βρίσκεται στο όρος Βέρμιο στην
τοποθεσία Κάτω Βέρμιο σε υψόμετρο 1.438μ και μπορεί να φιλοξενήσει έως
18 άτομα,
• Καταφύγιο στην τοποθεσία ¨Λάκα Μιρέ¨, βρίσκεται στο όρο Βέρμιο σε
υψόμετρο 1.450 μ. και έχει δυναμικότητα 80 ατόμων.
Πιερίας
8
Τα στοιχεία για τα ορειβατικά καταφύγια προέρχονται από την ιστοσελίδα topoGuide.gr.
Πέλλας
Θεσσαλονίκη
Σέρρες
• Καταφύγιο Λαϊλιά, βρίσκεται στο δάσος του Λαϊλιά (Όρος Βροντούς) στη
θέση Ολυμπία σε υψόμετρο 1.513μ. Απέχει 3χλμ. από το χιονοδρομικό
κέντρο και 24 χλμ. από την πόλη των Σερρών. Το καταφύγιο μπορεί να
φιλοξενήσει έως 50 άτομα.
• Καταφύγιο Άνω Βροντού Λαϊλιά, το καταφύγιο βρίσκεται στα όρη
Βροντούς στην τοποθεσία Άνω Βροντού σε υψόμετρο 1.100μ. και μπορεί να
φιλοξενήσει έως 46 άτομα.
• Καταφύγιο Παγγαίου ΕΟΣ Ροδολίβους, το καταφύγιο βρίσκεται στο
Παγγαίο Όρος στην τοποθεσία Χατζηκώστα Σουλνιάρι σε υψόμετρο 957μ.
και μπορεί να φιλοξενήσει έως 35 άτομα.
Σέρρες
Πέλλας
• Rafting – Kayak στον ποταμό Μογλενίτσα. Επιβίβαση στο χωριό Άλωρο και
διαδρομή 2,5 ώρες μέσα στο ποτάμι δυσκολίας II με σημεία III. Η διαδρομή
περνάει μέσα από το φαράγγι και τις σιδηρές πύλες (Δεμίρ Καπού) πριν το
αναψυκτήριο της Μενηίδας (χωριό Καλή).
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας διαθέτει στην επικράτεια της 2 Καζίνο, ένα στην
Θεσσαλονίκη «Regency Καζίνο Θεσσαλονίκης» και ένα στην Χαλκιδική μέσα στο
ξενοδοχείο Πόρτο Καρράς.
Το πιο γνωστό καζίνο της Βόρειας Ελλάδας είναι το Hyatt Regency Καζίνο της
Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται δίπλα στον Διεθνή Αερολιμένα Θεσσαλονίκης και έχει
ξεκινήσει την λειτουργία του το 1996. Δίπλα από το καζίνο βρίσκεται το ξενοδοχείο
Hyatt ενώ η απόσταση από το κέντρο της Θεσσαλονίκης είναι 13 χλμ.
Στην περιοχή της Χαλκιδικής, στο πόδι της Σιθωνίας, βρίσκεται το καζίνο του Πόρτο
Καρράς το οποίο αποτελεί το 1ο ιδιωτικό ελληνικό καζίνο. Το καζίνο βρίσκεται μέσα
στο 5* ξενοδοχείο Sithonia Thalassotherapy & Spa.
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας τα προϊόντα με ένδειξη ΠΟΠ και ΠΓΕ9 είναι:
το Αγουρέλαιο Χαλκιδικής (ΠΟΠ), οι Πράσινες Ελιές Χαλκιδικής (ΠΟΠ), το Γαλανό
Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής (ΠΟΠ), τα Κεράσια τραγανά Ροδοχωρίου (ΠΟΠ), τα
Ροδάκινα Νάουσας (ΠΟΠ), το Ακτινίδιο Πιερίας (ΠΓΕ), ο Μπάτζος (ΠΟΠ, Θεσ/κης,
Χαλκιδικής, Κιλκίς, Πέλλης, Ημαθίας, Πιερίας), η Φέτα (ΠΟΠ, Σερρών, Θεσ/κης,
Χαλκιδικής, Κιλκίς, Πέλλης, Ημαθίας, Πιερίας), το Κασέρι (ΠΟΠ, Σερρών, Θεσ/κης,
Χαλκιδικής, Κιλκίς, Πέλλης, Ημαθίας, Πιερίας) και το Μανούρι (ΠΟΠ, Θεσ/κης,
Χαλκιδικής, Κιλκίς, Πέλλης, Ημαθίας, Πιερίας). Οι εξαιρετικής ποιότητας πρώτες ύλες
και τα αγροτικά προϊόντα αποτελούν την βάση για την παρασκευή των εξαίρετων
τοπικών εδεσμάτων της Περιφέρειας όπως: τα τρίγωνα Πανοράματος, ο πατσάς και
το τσουρέκι στην Θεσσαλονίκη, η τσομπέλα Έδεσσας, η πέστροφα, η καρατζοβίτικη
πιπεριά και η καραβίδα γλυκού νερού στην Πέλλα, το ρεβανί, η κομπόστα ροδάκινο
και οι τοπικές παρασκευές με τραχανάδες, πέτουρα, τσουκνίδες, νταβάδες, κεφτέδες
με άρμη και μάντζα στην Ημαθία, η καπνιστή τσιροσαλάτα, τα μύδια Μακρύγιαλου
και τα ποταμίσια ψάρια στην Πιερία και οι ακανές, η μπουγάτσα, το βουβαλίσιο κρέας
και το βουβαλίσιο γάλα στις Σέρρες.
9
Τα προϊόντα με ένδειξη ΠΟΠ και ΠΓΕ προέρχονται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
10
Οι πληροφορίες που αφορούν τον οινοτουρισμό προέρχονται από τις ιστοσελίδες Δρόμοι του κρασιού της Βορείου
Ελλάδος και Οινικές εξερευνήσεις.
Η Διαδρομή του κρασιού της Νάουσας αποτελεί την πιο διάσημη περιοχή παραγωγής
κρασιού της Ελλάδας. Η διαδρομή ξεκινά από την Βέροια, 74 χλμ. από τη
Θεσσαλονίκη και το μικρό χωριό της Βεργίνας και στη συνέχεια φτάνουμε στη
Νάουσα. Ο περιηγητής μπορεί να επισκεφθεί τα οινοποιεία Ταραλά στη Φυτειά
Βέροιας, Μπουτάρη στη Στενήμαχο, Κτήμα Διαμαντάκος στο Μαντέμι, Κτήμα Φουντή
στη Νέα Στράντζα, οινοποιείο Κυρ-Γιάννη στο Γιαννακοχώρι και Βαένι Νάουσα στην
Επισκοπή. Οι αμπελώνες της Νάουσας παράγουν τους φημισμένους ερυθρούς οίνους
ΠΟΠ Νάουσα και ΠΓΕ Ημαθία. Η σχέση Ξινόμαυρο - Νάουσα είναι μια από τις πιο
γνωστές στο χώρο των ελληνικών ερυθρών κρασιών.
Η Διαδρομή του κρασιού της Πέλλας-Γουμένισσας εξελίσσεται στο βόρειο τμήμα της
Κεντρικής Μακεδονίας. Η διαδρομή γεωγραφικά ανήκει στις Περιφερειακές Ενότητες
Κιλκίς και Πέλλας και περιλαμβάνει τις αμπελοοινικές περιοχές της Γουμένισσας και
των Γιαννιτσών. Τα οινοποιεία που βρίσκονται στην διαδρομή και είναι επισκέψιμα
είναι της Μπουτάρη Α.Ε. και το Κτήμα Χατζηβαρύτη στη Γουμένισσα Κιλκίς. Από τους
αμπελώνες της Γουμένισσας παράγονται οι οίνοι ΠΟΠ Γουμένισσα και ΠΓΕ Πλαγιές
Πάικου ενώ στον αμπελώνα της Πέλλας παράγονται οι οίνοι ΠΓΕ Πέλλα.
Στην Ελλάδα την περίοδο 2015-2019, σημειώθηκε αύξηση κατά +39% (από 15,5
εκατ. το 2015 σε 21,6 εκατ. το 2019) στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις. Όλες οι
επιμέρους Περιφέρειες σημείωσαν αύξηση στον αριθμό των αφίξεων τους, με
εξαίρεση τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου (-7%, από 222 χιλ. το 2015 σε 207 χιλ.
το 2019) και Στερεάς Ελλάδας (-5%, από 3 χιλ. το 2015 σε 3 χιλ. το 2019). Οι
υψηλότερες ποσοστιαίες αυξήσεις σημειώθηκαν στις Περιφέρειες Πελοποννήσου
(+77%, από 87 χιλ. το 2015 σε 153 χιλ. το 2019), Αττικής (+54%, από 4,2 εκατ.
το 2015 σε 6,4 εκατ. το 2019) και Κεντρικής Μακεδονίας (+50%, από 1,6 εκατ. το
2015 σε 2,3 εκατ. το 2019).
Στα αεροδρόμια της Ελλάδας, την περίοδο 2015-2019, σημειώθηκε αύξηση κατά
+22% (από 7,1 εκατ. το 2015 σε 8,6 εκατ. το 2019) στις αφίξεις εσωτερικού. Όλες
οι επιμέρους Περιφέρειες σημείωσαν αύξηση, με εξαίρεση τις Περιφέρειες Κεντρικής
Μακεδονίας (-2%, από 1,1 εκατ. το 2015 σε 1,1 εκατ. το 2019), Στερεάς Ελλάδας
(-32%, από 7 χιλ. το 2015 σε 5 χιλ. το 2019) και Δυτικής Ελλάδας (-5%, από 5 χιλ.
το 2015 σε 5 χιλ. το 2019). Οι υψηλότερες ποσοστιαίες αυξήσεις σημειώθηκαν στις
Περιφέρειες Πελοποννήσου (+76%, από 7 χιλ. το 2015 σε 12 χιλ. το 2019),
Θεσσαλίας (+63%, από 16 χιλ. το 2015 σε 27 χιλ. το 2019) και Νοτίου Αιγαίου
(+56%, από 1,0 εκατ. το 2015 σε 1,6 εκατ. το 2019).
Διάγραμμα 46: Ποσοστιαία κατανομή των αφίξεων εσωτερικού στα αεροδρόμια της
Ελλάδας ανά Περιφέρεια, 2020
Στην Ενότητα αυτή παρατίθεται η εισερχόμενη διεθνής οδική κίνηση (μόνο είσοδο)
που καταγράφεται από τους κατά τόπους μεθοριακούς σταθμούς. Εδώ θα πρέπει να
αναφέρουμε ότι η κίνηση αυτή διαχέεται και δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο στην
Περιφέρεια εισόδου. Οι μεθοριακοί σταθμοί εντοπίζονται στις Βόρειες Περιφέρειες
της Ελλάδας και καταγράφουν την είσοδο και την έξοδο από και προς τις
γειτνιάζουσες με την Ελλάδα χώρες (Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία και
Τουρκία).
Την περίοδο 2015-2019, σημειώθηκε αύξηση στις οδικές αφίξεις κατά +2% (από
12,1 εκατ. το 2015 σε 12,3 εκατ. το 2019) ενώ την περίοδο 2019-2020 μείωση κατά
-79% (από 12,3 εκατ. το 2019 σε 2,6 εκατ. το 2020). Επιμέρους, για την περίοδο
2015-2019 η εικόνα είναι θετική, με εξαίρεση την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας &
Θράκης (-17%, από 4,1 εκατ. το 2015 σε 3,4 εκατ. το 2019). Ενδεικτικά οι
υπόλοιπες Περιφέρειες: Κεντρική Μακεδονία (+13%, από 5,8 εκατ. το 2015 σε 6,6
εκατ. το 2019), Δυτική Μακεδονία (+12%, από 1,1 εκατ. το 2015 σε 1,3 εκατ. το
2019) και Ήπειρος (+3%, από 1,0 εκατ. το 2015 σε 1,1 εκατ. το 2019). Στον
αντίποδα, όπως είναι φυσιολογικό την περίοδο 2019-2020 όλες οι Περιφέρειες
εμφάνισαν πτώση στις οδικές αφίξεις τους. Συγκεκριμένα: Κεντρική Μακεδονία
(-79%, από 6,6 εκατ. το 2019 σε 1,4 εκατ. το 2020), Αν. Μακεδονία & Θράκη
(-82%, από 3,4 εκατ. το 2019 σε 608 χιλ. το 2020), Δυτική Μακεδονία (-76%, από
1,3 εκατ. το 2019 σε 306 χιλ. το 2020) και Ήπειρος (-72%, από 1,1 εκατ. το 2019
σε 305 χιλ. το 2020). Αξισημείωτο είναι ότι η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας & Θράκης
σημείωσε την υψηλότερη μείωση αφίξεων ενώ η Περιφέρεια Ηπείρου την
χαμηλότερη.
Πίνακας 34: Οδικές αφίξεις στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ανά μεθοριακό
σταθμό, 2015-2020
Μεθοριακός %Δ %Δ
2015 2019 2020
σταθμός 2015 - 2019 2019 - 2020
Προμαχώνας 1.610.215 3.756.689 991.190 133% -74%
Εύζωνοι 4.053.339 2.437.849 364.356 -40% -85%
Δοϊράνη 166.954 409.771 56.595 145% -86%
Κεντρική Μακεδονία 5.830.508 6.604.309 1.412.141 13% -79%
Πηγή: Μεθοριακοί Σταθμοί - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Όσον αφορά την ποσοστιαία κατανομή των διακινηθέντων εσωτερικού στα λιμάνια
της Περιφέρειας για το 2020, παρατηρούμε, ότι το σύνολο διακινηθέντων
καταγράφεται στην Ενότητα Χαλκιδικής (100%)
Πίνακας 37: Διακινηθέντες εξωτερικού στους λιμένες της χώρας ανά Περιφέρεια,
2015-2020
%Δ %Δ
Περιφέρεια 2015 2019 2020
2015-2019 2019-2020
Ηπείρου 971.012 956.710 413.177 -1% -57%
Δυτικής Ελλάδας 603.312 482.198 218.765 -20% -55%
Ιονίων Νήσων 162.221 347.485 24.367 114% -93%
Λοιπές 5.631 6.694 1.724 19% -74%
Ελλάδα 1.742.176 1.793.087 658.033 3% -63%
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Η κίνηση των κρουαζιερόπλοιων στα λιμάνια της Ελλάδας την περίοδο 2015-2019
σημείωσε μείωση κατά -9% (από 4.294 το 2015 σε 3.899 το 2019). Επιμέρους, όλες
οι Περιφέρειες κατέγραψαν αρνητική ποσοστιαία μεταβολή, με εξαίρεση τις
Περιφέρειες Κρήτης (+35%, από 293 κρουαζιερόπλοια το 2015 σε 397
κρουαζιερόπλοια το 2019), Ιονίων Νήσων (+9%, από 527 κρουαζιερόπλοια το 2015
σε 573 κρουαζιερόπλοια το 2019) και Πελοποννήσου (+10%, από 165
κρουαζιερόπλοια το 2015 σε 182 κρουαζιερόπλοια το 2019). Οι μεγαλύτερες
μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς καταγράφηκαν στις Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου
(-11% ή -228 κρουαζιερόπλοια, από 1.981 το 2015 σε 1.761 το 2019), Βορείου
Αιγαίου (-60% ή -93 κρουαζιερόπλοια, από 155 το 2015 σε 62 το 2019), Θεσσαλίας
(-60% ή -53 κρουαζιερόπλοια, από 88 το 2015 σε 35 το 2019) και Αττικής (-8% ή
-55 κρουαζιερόπλοια, από 680 το 2015 σε 625 το 2019).
Η εικόνα την περίοδο 2019-2020 είναι αρνητική για όλες τις Περιφέρειες της χώρας.
Οι υψηλότερες μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς καταγράφηκαν στις Περιφέρειες
Νοτίου Αιγαίου (-97% ή -1.706 κρουαζιερόπλοια, από 1.761 το 2019 σε 55 το
2020), Ιονίων Νήσων (-97% ή -557 κρουαζιερόπλοια, από 573 το 2019 σε 16 το
2020), Αττικής (-88% ή -549 κρουαζιερόπλοια, από 625 το 2019 σε 76 το 2020),
Κρήτης (-91% ή -363 κρουαζιερόπλοια, από 397 το 2019 σε 34 το 2020), Δυτικής
Ελλάδας (-95% ή -191 κρουαζιερόπλοια, από 201 το 2019 σε 10 το 2020) και
Πελοποννήσου (-100% ή -182 κρουαζιερόπλοια, από 182 το 2019 σε 0 το 2020).
Οι αφίξεις επιβατών κρουαζιέρας στα λιμάνια της Ελλάδας την περίοδο 2015-2019
σημείωσαν αύξηση κατά +12% (από 5,0 εκατ. το 2015 σε 5,5 εκατ. το 2019).
Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες κατέγραψαν αρνητική ποσοστιαία μεταβολή, με
εξαίρεση τις Περιφέρειες Κρήτης (+71%, από 356 χιλ. το 2015 σε 607 χιλ. το 2019),
Αττικής (+7%, από 1,0 εκατ. το 2015 σε 1,1 εκατ. το 2019), Ιονίων Νήσων (+30%,
από 802 χιλ. το 2015 σε 1,0 εκατ. το 2019) και Νοτίου Αιγαίου (+13%, από 2,0
εκατ. το 2015 σε 2,3 εκατ. το 2019). Οι μεγαλύτερες μειώσεις σε απόλυτους
αριθμούς καταγράφηκαν στις Περιφέρειες Θεσσαλίας (-80% ή -61 χιλ., από 76 χιλ.
το 2015 σε 15 χιλ. το 2019), Βορείου Αιγαίου (-78% ή -60 χιλ., από 77 χιλ. το 2015
σε 17 χιλ. το 2019), Δυτικής Ελλάδας (-10% ή -46 χιλ., από 461 χιλ. το 2015 σε
415 χιλ. το 2019) και Πελοποννήσου (-40% ή -43 χιλ., από 109 χιλ. το 2015 σε 65
χιλ. το 2019).
Η εικόνα την περίοδο 2019-2020 είναι αρνητική για όλες τις Περιφέρειες της χώρας.
Οι υψηλότερες μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς καταγράφηκαν στις Περιφέρειες
Νοτίου Αιγαίου (-99,5% ή -2,3 εκατ., από 2,3 εκατ. το 2019 σε 11 χιλ. το 2020),
Αττικής (-98% ή -1,1 εκατ., από 1,1 εκατ. το 2019 σε 17 χιλ. το 2020), Ιονίων
Νήσων (-99% ή -1,0 εκατ., από 1,0 εκατ. το 2019 σε 11 χιλ. το 2020), Κρήτης
(-97% ή -587 χιλ., από 607 χιλ. το 2019 σε 20 χιλ. το 2020) και Δυτικής Ελλάδας
(-98% ή -407 χιλ., από 415 χιλ. το 2019 σε 8 χιλ. το 2020).
Ο αριθμός των επισκεπτών στα μουσεία της Ελλάδας την περίοδο 2015-2019
σημείωσε αύξηση κατά +34% (από 4,4 εκατ. επισκέπτες το 2015 σε 5,9 εκατ.
επισκέπτες το 2019). Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες σημείωσαν αύξηση, με
εξαίρεση το Βόρειο Αιγαίο (-6%, από 51 χιλ. το 2015 σε 48 χιλ. το 2019). Οι
υψηλότερες αυξήσεις σε απόλυτα μεγέθη καταγράφηκαν στις Περιφέρειες Κρήτης
(+171% ή +533 χιλ., από 312 χιλ. το 2015 σε 845 χιλ. το 2019), Αττικής (+21%
ή +490 χιλ., από 2,3 εκατ. το 2015 σε 2,8 εκατ. το 2019), Κεντρικής Μακεδονίας
(+27% ή +147 χιλ., από 541 χιλ. το 2015 σε 688 χιλ. το 2019) και Στερεά Ελλάδα
(+41% ή +114 χιλ., από 277 χιλ. το 2015 σε 391 χιλ. το 2019).
Την περίοδο 2019-2020, ο αριθμός των επισκεπτών στα μουσεία της Ελλάδας
μειώθηκε κατά -81% (από 5,9 εκατ. το 2019 σε 1,1 εκατ. το 2020). Επιμέρους, όλες
οι Περιφέρειες κατέγραψαν πτώση, με τις υψηλότερες μειώσεις σε απόλυτα μεγέθη
να καταγράφονται στις Περιφέρειες Αττικής (-81% ή -1,8 εκατ., από 2,8 εκατ. το
2019 σε 526 χιλ. το 2020), Κεντρικής Μακεδονίας (-79% ή -397 χιλ., από 688 χιλ.
το 2019 σε 144 χιλ. το 2020), Νοτίου Αιγαίου (-78% ή -363 χιλ., από 536 χιλ. το
2019 σε 116 χιλ. το 2020), Κρήτης (-88% ή -210 χιλ., από 845 χιλ. το 2019 σε 102
χιλ. το 2020), Στερεάς Ελλάδας (-82% ή -207 χιλ., από 391 χιλ. το 2019 σε 70 χιλ.
το 2020) και Δυτικής Ελλάδας (-85% ή -141 χιλ., από 223 χιλ. το 2019 σε 34 χιλ.
το 2020).
Οι εισπράξεις στα μουσεία της Ελλάδας την περίοδο 2015-2019 σημείωσαν αύξηση
κατά +88% (από € 12,4 εκατ. το 2015 σε € 23,3 εκατ. το 2019). Επιμέρους, όλες
οι Περιφέρειες σημείωσαν αύξηση, με εξαίρεση την Περιφέρεια Θεσσαλίας (-3%,
από € 27 χιλ. το 2015 σε € 26 χιλ. το 2019). Οι υψηλότερες αυξήσεις σε απόλυτα
μεγέθη καταγράφηκαν στις Περιφέρειες Αττικής (+113% ή + € 7,2 εκατ., από € 6,4
εκατ. το 2015 σε € 13,5 εκατ. το 2019), Κρήτης (+89% ή + € 1,1 εκατ., από € 1,2
εκατ. το 2015 σε € 2,3 εκατ. το 2019), Στερεάς Ελλάδας (+77% ή + € 908 χιλ.,
από € 1,2 εκατ. το 2015 σε € 2,1 εκατ. το 2019), Κεντρικής Μακεδονίας (+73% ή
+ € 581 χιλ., από € 800 χιλ. το 2015 σε € 1,4 εκατ. το 2019) και Δυτικής Ελλάδας
(+79% ή + € 414 χιλ., από € 521 χιλ. το 2015 σε € 935 χιλ. το 2019).
Την περίοδο 2019-2020, οι εισπράξεις στα μουσεία της Ελλάδας μειώθηκαν κατά
-83% (από € 23,3 εκατ. το 2019 σε € 4,0 εκατ. το 2020). Επιμέρους, όλες οι
Περιφέρειες κατέγραψαν πτώση, με τις υψηλότερες μειώσεις σε απόλυτα μεγέθη να
καταγράφονται στις Περιφέρειες Αττικής (-84% ή - € 11,4 εκατ., από € 13,6 εκατ.
το 2019 σε € 2,1 εκατ. το 2020), Κρήτης (-76% ή - € 1,7 εκατ., από € 2,3 εκατ. το
2019 σε € 543 χιλ. το 2020), Νοτίου Αιγαίου (-79% ή - € 1,9 εκατ., από € 2,4 εκατ.
το 2019 σε € 516 χιλ. το 2020), Στερεάς Ελλάδας (-88% ή - € 1,8 εκατ., από € 2,1
εκατ. το 2019 σε € 256 χιλ. το 2020), Κεντρικής Μακεδονίας (-78% ή - € 1,1 εκατ.,
από € 1,4 εκατ. το 2019 σε € 305 χιλ. το 2020) και Δυτικής Ελλάδας (-89% ή
- € 836 χιλ., από € 935 χιλ. το 2019 σε € 100 χιλ. το 2020).
Πίνακας 44: Εισπράξεις σε μουσεία της Ελλάδας ανά Περιφέρεια (σε €), 2015-2020
%Δ %Δ
Περιφέρεια 2015 2019 2020
2015-2019 2019-2020
Αττικής 6.359.969 13.546.010 2.127.182 113% -84%
Κρήτης 1.202.376 2.277.840 543.397 89% -76%
Νότιο Αιγαίο 1.908.145 2.410.001 516.033 26% -79%
Κεντρικής Μακεδονίας 799.863 1.380.806 304.851 73% -78%
Στερεάς Ελλάδας 1.180.550 2.088.808 255.960 77% -88%
Δυτικής Ελλάδας 521.270 935.207 99.648 79% -89%
Ιονίων Νήσων 115.902 262.705 64.828 127% -75%
Πελοποννήσου 91.298 159.499 59.218 75% -63%
Ηπείρου 47.700 79.259 27.232 66% -66%
Βορείου Αιγαίου 91.086 95.252 18.660 5% -80%
Αν. Μακεδονίας &
37.419 69.026 18.070 84% -74%
Θράκης
Θεσσαλίας 26.500 25.730 7.363 -3% -71%
Δυτικής Μακεδονίας 3.135 12.883 4.959 311% -62%
Σύνολο 12.385.213 23.343.026 4.047.401 88% -83%
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Οι επισκέψεις στην Ελλάδα την περίοδο 2016-2019 σημείωσαν αύξηση κατά +29%
(από 28,4 εκατ. το 2016 σε 36,6 εκατ. το 2019). Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες
κατέγραψαν αύξηση, με εξαίρεση την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (-8%, από
330 χιλ. το 2016 σε 304 χιλ. το 2019). Οι υψηλότερες αυξήσεις σε απόλυτους
αριθμούς καταγράφηκαν στις Περιφέρειες: Αν. Μακεδονίας & Θράκης (+181% ή
+2,5 εκατ., από 1,4 εκατ. το 2016 σε 3,8 εκατ. το 2019), Νοτίου Αιγαίου (+32% ή
+1,7 εκατ., από 5,2 εκατ. το 2016 σε 6,9 εκατ. το 2019), Αττικής (+30% ή +1,4
εκατ., από 4,5 εκατ. το 2016 σε 5,9 εκατ. το 2019), Κρήτης (+17% ή +751 χιλ.,
από 4,5 εκατ. το 2016 σε 5,3 εκατ. το 2019) και Ιονίων Νήσων (+24% ή +591 χιλ.,
από 2,5 εκατ. το 2016 σε 3,0 εκατ. το 2019).
11
Για συνοπτική παρουσίαση της μεθοδολογίας της Έρευνας Συνόρων βλ. εδώ.
12
Δεν περιλαμβάνονται μεγέθη από κρουαζιέρες, πέραν όσων καταγράφονται από την Έρευνα
Συνόρων.
Πίνακας 48: Επισκέψεις στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια (σε χιλ.), 2016-2020
Επισκέψεις στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια (σε χιλ.), 2016-2020
%Δ %Δ
Περιφέρεια 2016 2019 2020
2016-2019 2019-2020
Αττικής 4.543 5.923 1.622 30% -73%
Νότιο Αιγαίο 5.227 6.893 1.572 32% -77%
Κεντρική Μακεδονία 6.395 6.761 1.280 6% -81%
Κρήτη 4.537 5.288 1.236 17% -77%
Ιόνια Νησιά 2.457 3.048 805 24% -74%
Αν. Μακεδονία &
Θράκη
1.363 3.833 602 181% -84%
Πελοπόννησος 843 899 278 7% -69%
Ήπειρος 717 1.033 265 44% -74%
Δυτική Ελλάδα 513 817 188 59% -77%
Θεσσαλία 714 806 176 13% -78%
Στερεά Ελλάδα 409 679 148 66% -78%
Δυτική Μακεδονία 330 304 73 -8% -76%
Βόρειο Αιγαίο 328 359 44 10% -88%
Ελλάδα 28.376 36.643 8.288 29% -77%
Πηγή: ΤτΕ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Διάγραμμα 62: Ποσοστιαία κατανομή των επισκέψεων ανά χώρα προέλευσης στην
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, 2016-2020
Πίνακας 50: Διανυκτερεύσεις στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια (σε χιλ.), 2016-2020
Διανυκτερεύσεις στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια (σε χιλ.), 2016-2020
%Δ %Δ
Περιφέρεια 2016 2019 2020
2016-2019 2019-2020
Νότιο Αιγαίο 39.996 53.169 13.628 33% -74%
Αττικής 24.769 34.028 12.466 37% -63%
Κρήτη 39.378 43.256 10.510 10% -76%
Κεντρική Μακεδονία 36.330 40.808 9.168 12% -78%
Ιόνια Νησιά 21.493 23.744 6.914 10% -71%
Πελοπόννησος 5.760 6.466 2.766 12% -57%
Αν. Μακεδονία &
5.414 10.171 2.352 88% -77%
Θράκη
Θεσσαλία 5.121 4.889 1.365 -5% -72%
Δυτική Ελλάδα 2.742 4.530 1.324 65% -71%
Ήπειρος 3.622 4.003 1.248 11% -69%
Στερεά Ελλάδα 1.845 2.978 1.090 61% -63%
Δυτική Μακεδονία 1.475 1.520 644 3% -58%
Βόρειο Αιγαίο 2.458 2.902 581 18% -80%
Ελλάδα 190.402 232.464 64.053 22% -72%
Πηγή: ΤτΕ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Οι εισπράξεις στην Ελλάδα την περίοδο 2016-2019 σημείωσαν αύξηση κατά +39%
(από € 12,7 δισ. το 2016 σε € 17,7 δισ. το 2019). Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες
κατέγραψαν αύξηση, με τις υψηλότερες αυξήσεις σε απόλυτους αριθμούς να
σημειώνονται στις Περιφέρειες: Νοτίου Αιγαίου (+65% ή + € 2,0 δισ., από € 3,1
δισ. το 2016 σε € 5,2 δισ. το 2019), Αττικής (+49% ή + € 858 εκατ., από € 1,7 δισ.
το 2016 σε € 2,6 δισ. το 2019), Κεντρικής Μακεδονίας (+33% ή + € 562 εκατ., από
€ 1,7 δισ. το 2016 σε € 2,3 δισ. το 2019), Κρήτης (+16% ή + € 506 εκατ., από
€ 3,1 δισ. το 2016 σε € 3,6 δισ. το 2019) και Ιονίων Νήσων (+27% ή + € 408 εκατ.,
από € 1,5 δισ. το 2016 σε € 1,9 δισ. το 2019).
Πίνακας 52: Εισπράξεις στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια (σε εκατ. €), 2016-2020
Εισπράξεις στην Ελλάδα ανά Περιφέρεια (σε εκατ. €), 2016-2020
%Δ %Δ
Περιφέρεια 2016 2019 2020
2016-2019 2019-2020
Νότιο Αιγαίο 3.136 5.175 1.257 65% -76%
Κρήτη 3.095 3.601 861 16% -76%
Αττικής 1.734 2.592 761 49% -71%
Ιόνια Νησιά 1.504 1.911 446 27% -77%
Κεντρική Μακεδονία 1.688 2.250 412 33% -82%
Πελοπόννησος 324 417 132 29% -68%
Αν. Μακεδονία &
288 440 91 53% -79%
Θράκη
Θεσσαλία 301 355 87 18% -76%
Ήπειρος 218 261 82 20% -69%
Δυτική Ελλάδα 146 257 70 77% -73%
Στερεά Ελλάδα 117 180 59 54% -67%
Δυτική Μακεδονία 68 76 27 12% -64%
Βόρειο Αιγαίο 131 165 25 26% -85%
Ελλάδα 12.749 17.680 4.310 39% -76%
Πηγή: ΤτΕ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
%Δ %Δ
Χώρες Προέλευσης 2016 2019 2020
2016-2019 2019-2020
Γερμανία 315 361 145 15% -60%
Ην. Βασίλειο 91 226 59 149% -74%
Κύπρος 89 110 20 23% -82%
Ρουμανία 175 235 19 34% -92%
Βόρεια Μακεδονία 173 111 17 -36% -85%
Βουλγαρία 155 153 15 -2% -90%
Σερβία 196 222 13 13% -94%
Ρωσία 93 84 (:) -10%
Λοιπές 401 748 125 87% -83%
Σύνολο 1.688 2.250 412 33% -82%
Περιφέρεια Κεντρικής
Πηγή: ΤτΕ - Επεξεργασία Μακεδονίας
INSETE - Intelligence 168
Το σύμβολο (:) υποδηλώ νει στοιχεία μη-δημοσιευμένα λόγω μικρής αντιπροσω πευτικότητας
Αναφορικά με την ποσοστιαία κατανομή για το 2020, οι επισκέπτες από την Γερμανία
κατέχουν το υψηλότερο μερίδιο με 35% (19% το 2016) και ακολουθούν από το Ην.
Βασίλειο με 14% (5% το 2016), από την Κύπρο με 5% (αμετάβλητο σε σχέση με το
2016), από την Ρουμανία με 5% (10% το 2016), από την Βόρεια Μακεδονία με 4%
(10% το 2016), από την Βουλγαρία με 4% (9% το 2016), από την Σερβία με 3%
(12% το 2016) και από τις Λοιπές με 30% (24% το 2016).
Διάγραμμα 66: Ποσοστιαία κατανομή των εισπράξεων ανά χώρα προέλευσης στην
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, 2016-2020
Η Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη στην Ελλάδα την περίοδο 2016-2019 σημείωσε
αύξηση κατά +7% (από € 449 το 2016 σε € 482 το 2019). Επιμέρους, όλες οι
Περιφέρειες κατέγραψαν αύξηση, με εξαίρεση τις Περιφέρειες Κρήτης (-0,2%, από
€ 682 το 2016 σε € 681 το 2019), Στερεάς Ελλάδας (-7%, από € 287 το 2016 σε
€ 265 το 2019), Ηπείρου (-17%, από € 304 το 2016 σε € 253 το 2019) και Αν.
Μακεδονίας & Θράκης (-46%, από € 212 το 2016 σε € 115 το 2019). Ενδεικτικά οι
υπόλοιπες Περιφέρειες: Νοτίου Αιγαίου (+25%, από € 600 το 2016 σε € 751 το
2019), Βορείου Αιγαίου (+15%, από € 399 το 2016 σε € 460 το 2019), Ιονίων
Νήσων (+2%, από € 612 το 2016 σε € 627 το 2019), Θεσσαλίας (+4%, από € 422
το 2016 σε € 440 το 2019), Πελοποννήσου (+21%, από € 384 το 2016 σε € 464 το
2019), Αττικής (+15%, από € 382 το 2016 σε € 438 το 2019), Δυτικής Ελλάδας
(+11%, από € 283 το 2016 σε € 315 το 2019), Δυτικής Μακεδονίας (+21%, από
€ 205 το 2016 σε € 248 το 2019) και Κεντρικής Μακεδονίας (+26%, από € 264 το
2016 σε € 333 το 2019).
Παρόμοια είναι η αύξηση που καταγράφηκε και την περίοδο 2019-2020 στην Μέση
Δαπάνη ανά Επίσκεψη (+8%, από € 482 το 2019 σε € 520 το 2020). Επιμέρους,
όλες οι Περιφέρειες σημείωσαν αύξηση, με εξαίρεση τις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων
(-12%, από € 627 το 2019 σε € 554 το 2020) και Κεντρικής Μακεδονίας (-3%, από
€ 333 το 2019 σε € 322 το 2020). Οι υψηλότερες ποσοστιαίες αυξήσεις
καταγράφηκαν στις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας (+50%, από € 265 το 2019 σε
€ 398 το 2020), Δυτικής Μακεδονίας (+49%, από € 248 το 2019 σε € 370 το 2020),
Αν. Μακεδονίας & Θράκης (+32%, από € 115 το 2019 σε € 152 το 2020), Βορείου
Αιγαίου (+22%, από € 460 το 2019 σε € 559 το 2020) και Ηπείρου (+22%, από
€ 253 το 2019 σε € 310 το 2020).
Όλες οι Περιφέρειες κατέγραψαν Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη μικρότερη από τον
Μέσο Όρο και για τα τρία έτη, με εξαίρεση τις Περιφέρειες: Νοτίου Αιγαίου (€ 600
το 2016, € 751 το 2019 και € 799 το 2020), Κρήτης (€ 682 το 2016, € 681 το 2019
και € 697 το 2020), Βορείου Αιγαίου (μόνο για το 2020, € 399 το 2016, € 460 το
2019 και € 559 το 2020) και Ιονίων Νήσων (€ 612 το 2016, € 627 το 2019 και
€ 554 το 2020).
Διάγραμμα 67: Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη και ανά Περιφέρεια (σε €),
2016-2020
Την περίοδο 2019-2020, η Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη της Περιφέρειας Κεντρικής
Μακεδονίας σημείωσε μείωση κατά -3% (από € 333 το 2019 σε € 322 το 2020). Η
μείωση αυτή είναι απόρροια της μείωσης που σημείωσαν όλες οι αγορές, με εξαίρεση
την αγορά της Γερμανίας (+0,3%, από € 579 το 2019 σε € 581 το 2020). Ενδεικτικά
οι υπόλοιπες αγορές: Ην. Βασίλειο (-8%, από € 656 το 2019 σε € 601 το 2020),
Κύπρος (-20%, από € 557 το 2019 σε € 444 το 2020), Σερβία (-5%, από € 312 το
2019 σε € 297 το 2020), Ρουμανία (-24%, από € 377 το 2019 σε € 287 το 2020),
Βόρεια Μακεδονία (-36%, από € 127 το 2019 σε € 81 το 2020), Βουλγαρία (-38%,
από € 115 το 2019 σε € 71 το 2020) και Λοιπές (-10%, από € 384 το 2019 σε
€ 345 το 2020). Στοιχεία για την αγορά της Ρωσίας το 2020 δεν δημοσιεύτηκαν
λόγω χαμηλής αντιπροσωπευτικότητας. Επίσης, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η
Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας υπολείπεται
κατά -41%, -31% και -38% της συνολικής Μέσης Δαπάνης ανά Επίσκεψης που
καταγράφηκε στην Ελλάδα τα έτη 2016, 2019 και 2020 αντίστοιχα.
Η εικόνα στη Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη στις επιμέρους αγορές σε σύγκριση με το
σύνολο της Περιφέρειας ήταν μικτή, με τις αγορές του Ην. Βασιλείου (€ 563 το
2016, € 656 το 2019 και € 601 το 2020), της Γερμανίας (€ 548 το 2016, € 579 το
2019 και € 581 το 2020), της Κύπρου (€ 431 το 2016, € 557 το 2019 και
€ 444 το 2020) και των Λοιπών (€ 369 το 2016, € 384 το 2019 και € 345 το 2020)
να καταγράφουν υψηλότερη Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη και για τα 3 έτη, της
Ρουμανίας (€ 337 το 2016, € 377 το 2019 και € 287 το 2020) και της Ρωσίας
(€ 691 το 2016 και € 789 το 2019) μόνο τα έτη 2016 και 2019, της Σερβίας (€ 324
το 2016, € 312 το 2019 και € 297 το 2020) μόνο το 2016 ενώ αντίθετα οι αγορές
της Βόρειας Μακεδονίας (€ 105 το 2016, € 127 το 2019 και € 81 το 2020) και της
Βουλγαρίας (€ 107 το 2016, € 115 το 2019 και € 71 το 2020) κατέγραψαν
χαμηλότερη Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη και για τα 3 έτη σε σύγκριση με το Μέσο
Όρο της Περιφέρειας.
Η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση στην Ελλάδα την περίοδο 2016-2019 σημείωσε
αύξηση κατά +14% (από € 67 το 2016 σε € 76 το 2019). Επιμέρους, όλες οι
Περιφέρειες κατέγραψαν αύξηση, με εξαίρεση τις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας
(-5%, από € 63 το 2016 σε € 60 το 2019) και Αν. Μακεδονίας & Θράκης (-19%,
από € 53 το 2016 σε € 43 το 2019). Ενδεικτικά οι υπόλοιπες Περιφέρειες: Νοτίου
Αιγαίου (+24%, από € 78 το 2016 σε € 97 το 2019), Κρήτης (+6%, από € 79 το
2016 σε € 83 το 2019), Ηπείρου (+9%, από € 60 το 2016 σε € 65 το 2019), Ιονίων
Νήσων (+15%, από € 70 το 2016 σε € 80 το 2019), Θεσσαλίας (+23%, από € 59
το 2016 σε € 73 το 2019), Αττικής (+9%, από € 70 το 2016 σε € 76 το 2019),
Δυτικής Ελλάδας (+7%, από € 53 το 2016 σε € 57 το 2019), Πελοποννήσου (+15%,
από € 56 το 2016 σε € 64 το 2019), Κεντρικής Μακεδονίας (+19%, από € 46 το
2016 σε € 55 το 2019), Βορείου Αιγαίου (+7%, από € 53 το 2016 σε € 57 το 2019)
και Δυτικής Μακεδονίας (+8%, από € 46 το 2016 σε € 50 το 2019).
Σε σύγκριση με τον Μέσο Όρο της Περιφέρειας η εικόνα είναι μικτή, με τις αγορές
του Ην. Βασιλείου (€ 61 το 2016, € 78 το 2019 και € 57 το 2020) και των Λοιπών
(€ 57 το 2016, € 60 το 2019 και € 51 το 2020) να καταγράφουν υψηλότερη Μέση
Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση από το σύνολο της Περιφέρειας και για τα 3 έτη, της
Ρουμανίας (€ 50 το 2016, € 52 το 2019 και € 49 το 2020) τα έτη 2016 και 2020,
της Βόρειας Μακεδονίας (€ 40 το 2016, € 49 το 2019 και € 59 το 2020) και της
Σερβίας (€ 45 το 2016, € 39 το 2019 και € 49 το 2020) μόνο το 2020, της Κύπρου
(€ 40 το 2016, € 83 το 2019 και € 41 το 2020) και της Γερμανίας (€ 39 το 2016,
€ 61 το 2019 και € 37 το 2020) μόνο το 2019 ενώ αντίθετα μόνο η αγορά της
Βουλγαρίας (€ 39 το 2016, € 34 το 2019 και € 37 το 2020) κατέγραψε χαμηλότερη
Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση από τον Μ.Ο. της Περιφέρειας και για τα τρία έτη.
Η αγορά της Ρωσίας (€ 69 το 2016 και € 68 το 2019) για τα έτη τα οποία είναι
διαθέσιμα κατέγραψε υψηλότερη Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτερεύση σε σύγκριση με
τον Μ.Ο. της χώρας.
Η Μέση Διάρκεια Παραμονής στην Ελλάδα την περίοδο 2016-2019 σημείωσε μείωση
κατά -5% (από 6,7 διανυκτερεύσεις το 2016 σε 6,3 διανυκτερεύσεις το 2019).
Επιμέρους, η εικόνα είναι μικτή με τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου (+8%, από 7,5
διανυκτερεύσεις το 2016 σε 8,1 διανυκτερεύσεις το 2019), Πελοποννήσου (+6%,
από 6,8 διανυκτερεύσεις το 2016 σε 7,2 διανυκτερεύσεις το 2019), Δυτικής
Μακεδονίας (+11%, από 4,5 διανυκτερεύσεις το 2016 σε 5,0 διανυκτερεύσεις το
2019), Νοτίου Αιγαίου (+0,2%, από 7,7 διανυκτερεύσεις το 2016 σε 7,7
διανυκτερεύσεις το 2019), Αττικής (+4%, από 5,5 διανυκτερεύσεις το 2016 σε 5,7
διανυκτερεύσεις το 2019), Κεντρικής Μακεδονίας (+6%, από 5,7 διανυκτερεύσεις
το 2016 σε 6,0 διανυκτερεύσεις το 2019) και Δυτικής Ελλάδας (+5%, από 5,3
διανυκτερεύσεις το 2016 σε 5,5 διανυκτερεύσεις το 2019) να καταγράφουν αύξηση
ενώ αντίθετα οι Περιφέρειες Ιονίων Νήσων (-10%, από 8,7 διανυκτερεύσεις το 2016
σε 7,8 διανυκτερεύσεις το 2019), Κρήτης (-6%, από 8,7 διανυκτερεύσεις το 2016
σε 8,2 διανυκτερεύσεις το 2019), Θεσσαλίας (-16%, από 7,2 διανυκτερεύσεις το
2016 σε 6,1 διανυκτερεύσεις το 2019), Στερεάς Ελλάδας (-2%, από 4,5
διανυκτερεύσεις το 2016 σε 4,4 διανυκτερεύσεις το 2019), Ηπείρου (-24%, από 5,1
διανυκτερεύσεις το 2016 σε 3,9 διανυκτερεύσεις το 2019) και Αν. Μακεδονίας &
Θράκης (-34%, από 4,0 διανυκτερεύσεις το 2016 σε 2,7 διανυκτερεύσεις το 2019)
μείωση.
Η εικόνα στην Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Επίσκεψη είναι μικτή με τις
Περιφέρειες του Βορείου Αιγαίου (7,5 διανυκτερεύσεις το 2016, 8,1 διανυκτερεύσεις
το 2019 και 13,2 διανυκτερεύσεις το 2020), της Πελοποννήσου (6,8
διανυκτερεύσεις το 2016, 7,2 διανυκτερεύσεις το 2019 και 9,9 διανυκτερεύσεις το
2020), του Νοτίου Αιγαίου (7,7 διανυκτερεύσεις το 2016, 7,7 διανυκτερεύσεις το
2019 και 8,7 διανυκτερεύσεις το 2020), των Ιονίων Νήσων (8,7 διανυκτερεύσεις το
2016, 7,8 διανυκτερεύσεις το 2019 και 8,6 διανυκτερεύσεις το 2020) και της Κρήτης
(8,7 διανυκτερεύσεις το 2016, 8,2 διανυκτερεύσεις το 2019 και 8,5 διανυκτερεύσεις
το 2020) να καταγράφουν υψηλότερη Μέση Διάρκεια Παραμονής από τον Μέσο Όρο
της χώρας και για τα 3 έτη, της Θεσσαλίας (7,2 διανυκτερεύσεις το 2016, 6,1
διανυκτερεύσεις το 2019 και 7,8 διανυκτερεύσεις το 2020) μόνο τα έτη 2016 και
2020, της Δυτικής Μακεδονίας (4,5 διανυκτερεύσεις το 2016, 5,0 διανυκτερεύσεις
το 2019 και 8,9 διανυκτερεύσεις το 2020) μόνο το 2020, ενώ αντίθετα οι
Περιφέρειες Αττικής (5,5 διανυκτερεύσεις το 2016, 5,7 διανυκτερεύσεις το 2019 και
7,7 διανυκτερεύσεις το 2020), Στερεάς Ελλάδας (4,5 διανυκτερεύσεις το 2016, 4,4
διανυκτερεύσεις το 2019 και 7,4 διανυκτερεύσεις το 2020), Κεντρικής Μακεδονίας
(5,7 διανυκτερεύσεις το 2016, 6,0 διανυκτερεύσεις το 2019 και 7,2 διανυκτερεύσεις
το 2020), Δυτικής Ελλάδας (5,3 διανυκτερεύσεις το 2016, 5,5 διανυκτερεύσεις το
2019 και 7,0 διανυκτερεύσεις το 2020), Ηπείρου (5,1 διανυκτερεύσεις το 2016, 3,9
διανυκτερεύσεις το 2019 και 4,7 διανυκτερεύσεις το 2020) και Αν. Μακεδονίας &
Πηγή: Σχέδια δράσης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της διαρθρωτικής προσαρμογής του
τουριστικού τομέα, ΙΝΣΕΤΕ, Αύγουστος 2021
Πίνακας 61: Υφιστάμενες αγορές και αγορές στόχοι για την Περιφέρεια Κεντρικής
Μακεδονίας
Πηγή: Σχέδια δράσης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της διαρθρωτικής προσαρμογής του
τουριστικού τομέα, ΙΝΣΕΤΕ, Αύγουστος 2021
Σύμφωνα με την μελέτη των Σχεδίων Δράσης (βλ. αν.), στόχος των παραπάνω είναι
η βελτίωση των τουριστικών ροών και εισπράξεων στην Περιφέρεια αλλά και η
μείωση της εποχικότητας και η αύξηση της Δαπάνης και της Διάρκειας Παραμονής.
Στον κατωτέρω πίνακα, παρουσιάζονται:
- τα μεγέθη του 2019 και οι Στόχοι για την Περιφέρεια για το 2030 και η
κατανομή τους ανά τρίμηνο,
Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι στόχος των Σχεδίων Δράσης είναι:
- η περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος (+18,3% επισκέψεις), με
σημαντική όμως άμβλυνση της εποχικότητας (μείωση της συμμετοχής του 3ου
τριμήνου κατά 9,1 π.μ. στις ετήσιες επίσκεψεις)
- η αύξηση της Μέσης Δαπάνης ανά Επίσκεψη (+23,8%), που θα προκύψει κατά
κύριο λόγο από την αύξηση της Μέσης Δαπάνης ανά Διανυκτέρευση (+19,9%)
και δευτερευόντως από την αύξηση της Μέσης Διάρκειας Παραμονής (+3,2%)
- ως αποτέλεσμα, η αύξηση των διανυκτερεύσεων (+22,1%) και -κυρίως- των
εισπράξεων (+46,5%) θα είναι σημαντικά μεγαλύτερη από αυτή των
επισκέψεων, ενώ θα αμβλυνθεί η εποχικότητα και σε αυτά τα μεγέθη με
παρόμοιο τρόπο όπως στις επισκέψεις (μείωση κατά 9,6 π.μ. και 9,8 π.μ.
αντίστοιχα).
13
Για το έτος 2015 τα στοιχεία προκύπτουν από μέρος των συνολικών διαθέσιμων κλινών – η εκτίμηση
και προβολή των αποτελεσμάτων γίνεται στο 80% των διαθέσιμων κλινών λόγω έλλειψης της
πληροφορίας των μηνών λειτουργίας του κάθε καταλύματος μέσα στο έτος. Τα στοιχεία για τα έτη
2019-2020 λόγω αλλαγής της μεθοδολογίας προκύπτουν από το σύνολο των διαθέσιμων κλινών.
Οι αφίξεις σε κάμπινγκ στην Ελλάδα (αλλοδαπών και ημεδαπών) την περίοδο 2015-
2019 κατέγραψαν αύξηση κατά +39% (από 342 χιλ. το 2015 σε 476 χιλ. το 2019).
Επιμέρους, όλες οι Περιφέρειες κατέγραψαν αύξηση: Κεντρική Μακεδονία (+38%,
από 98 χιλ. το 2015 σε 135 χιλ. το 2019), Πελοπόννησο (+37%, από 65 χιλ. το
2015 σε 88 χιλ. το 2019), Νότιο Αιγαίο (+37%, από 42 χιλ. το 2015 σε 58 χιλ. το
2019), Θεσσαλία (+50%, από 19 χιλ. το 2015 σε 29 χιλ. το 2019), Στερεά Ελλάδα
(+5%, από 21 χιλ. το 2015 σε 22 χιλ. το 2019), Αν. Μακεδονία & Θράκη (+58%,
από 22 χιλ. το 2015 σε 34 χιλ. το 2019), Ιόνια Νησιά (+62%, από 16 χιλ. το 2015
σε 26 χιλ. το 2019), Δυτική Ελλάδα (+39%, από 23 χιλ. το 2015 σε 32 χιλ. το
2019), Ήπειρο (+87%, από 12 χιλ. το 2015 σε 22 χιλ. το 2019), Κρήτη (+17%,
από 12 χιλ. το 2015 σε 14 χιλ. το 2019), Αττική (+8%, από 13 χιλ. το 2015 σε 14
χιλ. το 2019) και Βόρειο Αιγαίο (από 0 αφίξεις το 2015 σε 791 αφίξεις το 2019).
Το δείγμα αντιπροσωπεύει το 50% των μονάδων και το 56% των δωματίων των 5*
ξενοδοχείων, το 37% των μονάδων και το 47% των δωματίων των 4* ξενοδοχείων,
το 29% των μονάδων και το 40% των δωματίων των 3* ξενοδοχείων και το 21%
των μονάδων και το 27% των δωματίων των 2* ξενοδοχείων.
Για τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Δυτικής Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας για
τα ξενοδοχεία 5* και Δυτικής Μακεδονίας για τα ξενοδοχεία 4*, δεν υπήρχε επαρκές
δείγμα για την ανάλυση των ισολογισμών των ξενοδοχείων που ευρίσκονται σε
αυτές. Στις περιπτώσεις αυτές προβήκαμε μόνο σε εκτίμηση του Κύκλου Εργασιών
τους, ενώ τα μεγέθη ΚΠΦΤΑ16, ΚΠΦ17, Καθαρά Πάγια, Ίδια Κεφάλαια και
Μακροπρόθεσμα Δάνεια δεν εκτιμήθηκαν. Εκτιμούμε όμως ότι λόγω του μικρού
αριθμού δωματίων στις εν λόγω Περιφέρειες, η παράλειψή τους δεν αλλοιώνει
ουσιωδώς την εκτίμηση των συνολικών μεγεθών που προαναφέρθηκαν, ανά
κατηγορία.
14
Λόγω μη δημοσίευσης πλέον των στοιχείων του ΜΗΤΕ, η ταυτοποίηση των ξενοδοχείων έγινε αποκλειστικά και μόνο
από την βάση του ΞΕΕ, ενώ την προηγούμενη χρονιά (2018) στα στοιχεία συμπεριλαμβάνονταν και τα στοιχεία του
ΜΗΤΕ.
15
Για αναλυτική μεθοδολογία βλ. σελ. 8 και 9 αντίστοιχης μελέτης με στοιχεία 2015.
16
Κέρδη Προ Φόρων Τόκων και Αποσβέσεων.
17
Κέρδη Προ Φόρων
• Υπάρχει μια αρκετά ισομερής κατανομή δωματίων στα ξενοδοχεία 5*, 4*, 3*
και 2*
• Ο κύκλος εργασιών των ξενοδοχείων 2*, 3*, 4* και 5* υπερβαίνει τα € 7,0
δισ. αθροιστικά ενώ τα συνολικά επενδεδυμένα Ίδια Κεφάλαια υπερβαίνουν
τα € 13,7 δισ. και ο Μακροπρόθεσμος Δανεισμός τα € 8,0 δισ. Η αξία των
Παγίων μετά τις Αποσβέσεις (Καθαρά Πάγια) ανέρχεται σε € 3,7 δισ. περίπου.
• Αν και τα ξενοδοχεία 5* έχουν μικρότερο συνολικό αριθμό δωματίων από τα
ξενοδοχεία 2*, 3* και 4*, έχουν σημαντικά μεγαλύτερη οικονομική σημασία
με όρους Κύκλου Εργασιών, Κερδοφορίας (ΚΠΦΤΑ), Επενδεδυμένων Παγίων
και Επενδεδυμένων Κεφαλαίων, τόσο Ιδίων όσο και Δανείων.
• Τα 5* ξενοδοχεία, έχουν επίσης καλύτερο δείκτη κερδοφορίας ΚΠΦΤΑ ενώ
τα ΚΠΦ είναι αρνητικά, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες κατηγορίες.
Συγκεκριμένα, ο δείκτης κερδοφορίας ΚΠΦΤΑ για τα 5* ξενοδοχεία κρίνεται
ως πολύ ικανοποιητικός ενώ ο δείκτης ΚΠΦ είναι αρνητικός ενώ για τις
υπόλοιπες κατηγορίες 4*, 3* και 2* οι δείκτες ΚΠΦΤΑ και ΚΠΦ κρίνονται ως
ικανοποιητικοί, με εξαίρεση τα ΚΠΦ για τα 2* που κρίνεται ως χαμηλός.
• Τέλος, η χρηματοοικονομική επάρκεια (βάσει των δεικτών Μακροπρόθεσμα
Δάνεια προς Ίδια Κεφάλαια και Μακροπρόθεσμα Δάνεια προς ΚΠΦΤΑ)
κρίνεται ως υγιής για τις κατηγορίες 2*, 3* και 4* ενώ για την κατηγορία 5*
αυτό ισχύει μόνο για τον πρώτο δείκτη (Μακροπρόθεσμα Δάνεια προς Ίδια
Πίνακας 76: Βασικοί δείκτες ξενοδοχείων ανά δωμάτιο στην Ελλάδα, 2019
Βασικοί δείκτες ξενοδοχείων ανά δωμάτιο στην Ελλάδα, 2019
Κατηγορία 5* 4* 3* 2*
Κύκλος Εργασιών/Δωμάτιο 36.375 18.176 9.978 6.605
Καθαρά Πάγια/Δωμάτιο 24.547 8.450 3.568 1.619
Ίδια Κεφάλαια/Δωμάτιο 66.833 31.657 21.234 18.082
Μακροπρόθεσμα Δάνεια/Δωμάτιο 61.906 13.218 6.309 2.963
Πηγή: ICAP, ΞΕΕ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Σύμφωνα με τον πίνακα 76, προκύπτει ότι, ανά Δωμάτιο, τόσο ο Κύκλος Εργασιών
όσο και τα επενδεδυμένα Πάγια, τα Ίδια Κεφάλαια και τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια
είναι σημαντικά υψηλότερα όσο υψηλότερη είναι η κατηγορία του ξενοδοχείου.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι ενώ ο Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο στα ξενοδοχεία
5* είναι περίπου διπλάσιος από αυτόν των 4* (που με τη σειρά τους είναι περίπου
διπλάσιος αυτού των 3* και περίπου τριπλάσιος αυτού των 2*), τα επενδεδυμένα
Κεφάλαια και Πάγια ανά Δωμάτιο είναι υπερδιπλάσια στα ξενοδοχεία 5* σε σχέση με
τα αντίστοιχα 4*. Δηλαδή η απόδοση, με όρους Κύκλου Εργασιών ανά Δωμάτιο σε
σχέση με τα επενδεδυμένα Κεφάλαια και Πάγια ανά Δωμάτιο στα ξενοδοχεία 5*
υπολείπεται αυτής των ξενοδοχείων 4*. Η εικόνα αυτή συνάδει και με την εικόνα
στους δείκτες χρηματοοικονομικής επάρκειας του Πίνακα 75.
Το δείγμα αντιπροσωπεύει το 55% των μονάδων και το 66% των δωματίων των 5*
ξενοδοχείων, το 42% των μονάδων και το 39% των δωματίων των 4* ξενοδοχείων,
το 19% των μονάδων και το 29% των δωματίων των 3* ξενοδοχείων και το 11%
των μονάδων και το 15% των δωματίων των 2* ξενοδοχείων.
Πίνακας 78: Βασικοί δείκτες ξενοδοχείων ανά δωμάτιο στην Περιφέρεια Κεντρικής
Μακεδονίας, 2019
Βασικοί δείκτες ξενοδοχείων ανά δωμάτιο στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, 2019
Κατηγορία 5* 4* 3* 2*
Κύκλος Εργασιών/Δωμάτιο 43.606 14.940 10.460 7.127
Καθαρά Πάγια/Δωμάτιο 42.506 4.528 3.190 510
Ίδια Κεφάλαια/Δωμάτιο 78.720 28.102 16.626 14.126
Μακροπρόθεσμα Δάνεια/Δωμάτιο 111.143 8.650 5.281 1.948
Πηγή: ICAP, ΞΕΕ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
Σύμφωνα με τον πίνακα 78, προκύπτει ότι, ανά Δωμάτιο, τόσο ο Κύκλος Εργασιών
όσο και τα επενδεδυμένα Πάγια, τα Ίδια Κεφάλαια και τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια
είναι σημαντικά υψηλότερα όσο υψηλότερη είναι η κατηγορία του ξενοδοχείου. Είναι
όμως αξιοσημείωτο ότι τα Καθαρά Πάγια ανά Δωμάτιο και τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια
ανά Δωμάτιο για τα 5* είναι δυσανάλογα υψηλότερα απ’ ότι ο Κύκλος Εργασιών ανά
Δωμάτιο και τα Ίδια Κεφάλαια ανά Δωμάτιο σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη των
4* ξενοδοχείων.
Συγκριτικά με τους αντίστοιχους δείκτες, ανά δωμάτιο, για το σύνολο της χώρας
(βλ. Πίνακα 76), παρατηρούμε ότι ο Κύκλος Εργασιών, τα Καθαρά Πάγια, τα Ίδια
Κεφάλαια και τα Μακροπρόθεσμα Δάνεια είναι υψηλότερα στην Περιφέρεια
Κεντρικής Μακεδονίας για τα 5* και χαμηλότερα για τα 4*, 3* και 2* ξενοδοχεία,
εξαίρεση αποτέλεσαν ο δείκτης Κύκλος Εργασιών ανά Δωμάτιο για τα 3* και 2*
ξενοδοχεια όπου ήταν υψηλότερος στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ένας από τους βασικούς στόχους του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου (ΠΧΠ)
για τη Κεντρική Μακεδονία είναι η προώθηση του διεθνούς και διαπεριφερειακού
ρόλου της Περιφέρειας μέσω κατάλληλων χωρικών ρυθμίσεων και παρεμβάσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, καθοριστική σημασία έχει η ενίσχυση του μητροπολιτικού ρόλου
της Θεσσαλονίκης, με παράλληλη ανάδειξη του διακριτού ρόλου των λοιπών
αστικών κέντρων της Περιφέρειας.
Αναπτυξιακό πρότυπο
Το ΠΧΠ προβλέπει την επικέντρωση του τουρισμού στην υψηλής ποιότητας ζήτηση
μέσα από την ποιοτική αναβάθμιση (εμπλουτισμός - διεύρυνση του τουριστικού
προϊόντος, σύνδεσή του με δίκτυα «εναλλακτικού» τουρισμού, άμβλυνση της
εποχικότητας, σύνδεση με τον πολιτισμό και τους περιβαλλοντικούς πόρους) καθώς
και στην προστασία της βιοποικιλότητας και ενίσχυση των οικοσυστημικών
1. Ανατολικό χερσαίο άξονα: αποτελεί μέρος του εθνικού, στο τμήμα του που
διέρχεται από τις ΠΕ Πιερίας και Θεσσαλονίκης, με προέκταση προς τα βόρεια
2. Βόρειο χερσαίο άξονα: αποτελεί σημαντικό μέρος του εθνικού βορείου
άξονα, αλλά λειτουργώντας πραγματικά ως τέτοιος μόνο κατά τμήματα,
κυρίως στο δυτικό τμήμα της Περιφέρειας, μεταξύ Θεσσαλονίκης και δυτικού
πολυπολικού συμπλέγματος, με διαπεριφερειακή συνέχεια προς τη Δυτική
Μακεδονία.
1. Θεσσαλονίκη πόλη-πύλη,
2. Ειδομένη και Εύζωνοι προς Βόρεια Μακεδονία (οδική και σιδηροδρομική,
επιβατική και εμπορευματική),
3. Δοϊράνη προς Βόρεια Μακεδονία (οδική, κυρίως εμπορευματική),
4. Προμαχώνας προς Βουλγαρία (οδική και σιδηροδρομική, επιβατική και
εμπορευματική),
5. Λιμάνι Θεσσαλονίκης (θαλάσσια, κυρίως εμπορευματική αλλά και επιβατική),
Διακρίνεται στον:
• παράκτιο χώρο της ΠΕ Πιερίας που ορίζεται έως την υψομετρική γραμμή των
100μ ή έως τον άξονα της ΠΑΘΕ.
Οι επιμέρους στρατηγικοί στόχοι που αφορούν αυτές τις χωρικές ενότητες είναι:
Σε ότι αφορά στη χωρική οργάνωση του Τουρισμού για το Περιφέρεια Κεντρικής
Μακεδονίας, το ΠΧΠ προβλέπει: