Professional Documents
Culture Documents
LANGUAGE LIBRARY
Gebruikersgids
FA I R F I E L D L AN G UAG E T E C H NO LO G I E S
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page II
The Rosetta Stone program and User’s Guide are copyright ©2001–2002 Fairfield Language
Technologies. All rights reserved. Unauthorized duplication is prohibited.
“The Rosetta Stone” is a registered trademark of Fairfield Language Technologies. The Bodoni
Cyrillic font is supplied by Cassady & Greene and may only be used with The Rosetta Stone.
“Macintosh” and “QuickTime” are registered trademarks of Apple Computer, Inc. “Windows”
is a registered trademark of Microsoft Corp. “Acrobat Reader” is a registered trademark of
Adobe System.
TRS-UG-NED-1.7.7
ISBN 1-58022-140-8
INHOUDSOPGAVE
Installatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Voor u begint . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Het Rosetta Stone programma Installeren . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Het programma opstarten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Als u problemen heeft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Snelstart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Werken met het programma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Aanbevolen studievolgorde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
De Rosetta Stone Taalbibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Hoe The Rosetta Stone werkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Hoe u The Rosetta Stone moet gebruiken . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Gebruik van het Rosetta Stone programma . . . . . . . . . . . . . . . 9
Een visueel overzicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Aanloggen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Het aanlogscherm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Aanloggen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Een les selecteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Het les-selectiescherm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Een Taal, Eenheid en Les selecteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Testscores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Een activiteit selecteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Het activiteit-selectiescherm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Een taalvaardigheid selecteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Een activiteit selecteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
De tijdklok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Vertraging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
De studiegids . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Beschrijving van de studiegidsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page IV
Het controlepaneel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Het overzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Opnemen en weergeven van uw eigen stem . . . . . . . . . . . . . 19
De oefeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Gebruik van de luister- en leesoefeningen (A) . . . . . . . . . . . . . 21
Gebruik van de luisteroefeningen (B) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Gebruik van de lees-oefeningen (C) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Gebruik van de spraakoefening (D): Spraakherkenning . . . . . . 23
Gebruik van de schrijfoefening (E): Dictaat . . . . . . . . . . . . . . 27
De tests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Gebruik van de luister- & lees-, luister-, en leestests . . . . . . . . 29
Gebruik van de schrijftest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Andere aanwijzingen voor tests . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Bijzondere elementen van The Rosetta Stone . . . . . . . . . . . . . 32
De navigatiebalk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
The Rosetta Stone verlaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
De sprong-ikonen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Hulp op het scherm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Programma-instellingen wijzigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
De wegwezen-knop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Programma-instellingen wijzigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Het volume van uw computer wijzigen . . . . . . . . . . . . . . . 34
Respons-ikonen wijzigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Respons-geluiden wijzigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Uw gebruikersnaam wijzigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
De tooltips aan- en uitschakelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Aanwijzingen voor het oplossen van problemen. . . . . . . . . . . 39
Als er problemen zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Technische ondersteuning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Appendix A – Hoe speciale tekens moeten worden ingevoerd 42
Appendix B – Systeemvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 1
INSTALLATIE
VOOR U BEGINT
Dit is de Gebruikersgids voor de CD-ROM versie van de Rosetta Stone.
In sommige landen is registratie van de Rosetta Stone programmatuur vereist om het
werkend te krijgen. Als dit het geval is, zult u gewoonlijk aparte instructies ontvangen,
hoe u hierbij te werk moet gaan. Wanneer u evenwel de Rosetta Stone programmatuur
aanschaft in een bepaald land en het installeert op een computer in een ander land,
kan er een conflict optreden waardoor de Rosetta Stone niet werkt. In dat geval wordt
u verzocht direct contact met ons op te nemen. Wij zullen dan samen met u en onze
regionale vertegenwoordigers een oplossing zoeken waardoor u de programmatuur
wel kunt gebruiken.
Veel van de mogelijkheden van onze online versie zijn hetzelfde als die van de
CD-ROM versie en daarom is deze Gebruikersgids ook voor die versie te gebruiken.
Een aantal dingen zien er evenwel anders uit en werken anders; daarom is het
raadzaam om de on-line documentatie te gebruiken waar deze beschikbaar is.
De Demo, Explorer, PowerPac en Traveler hebben vaak zowel de programmatuur als
de taaldata op dezelfde CD. Niveau I en Niveau II programma’s hebben een aparte
Application CD voor de programmatuur en één of twee data-CD’s, waarop de Taal en
de Eenheden staan aangegeven.
Als u al eerder een Demo-, PowerPac- of Explorer-product heeft geïnstalleerd en u
Traveler, Niveau I of II wilt gebruiken, dan moet u de vorige versie van het programma
eerst verwijderen, voordat u de programmatuur van Traveler, Niveau I of II, installeert.
1
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 2
Als het scherm “The Rosetta Stone Autorun“ niet verschijnt, volg dan de onderstaande
aanwijzingen.
• Klik op “Start” (Start) op de Taakbalk en dan op “Instellingen” (Settings). Klik
“Controlepaneel” (Control Panel) aan op het “Instellingen” submenu.
• Installeer Apple Quicktime™ voor Windows en Adobe Acrobat Reader™ al naar
gelang dit nodig is.
• Klik de “Installeren/Verwijderen”-tab (Install/Uninstall) aan en kies “Installeren” om
met de installatie te beginnen.
• Volg de aanwijzingen op het scherm om met de installatie te beginnen. (Windows
zoekt zelf het SETUP.EXE installatieprogramma op de CD-ROM.)
Installeer Apple Quicktime™ voor Windows en Adobe Acrobat Reader™ al naar
gelang dit nodig is.
– Quicktime™ is nodig om de videoclips te bekijken op een aantal Demo, Traveler en
Level II lessen.
– Acrobat Reader™ wordt bijgeleverd voor het lezen van de Gebruikersgids en de tekst
van de lessen in de map “Docs“ op de Application CD-ROM.
Teneinde Windows de lettertypes en andere zaken die de Rosetta Stone installeert, te
laten registreren, moet u uw computer herstarten na de installatie.
Mac OS
Het Rosetta Stone programma moet op uw computer worden geïnstalleerd.
• Als u een Demo, PowerPac, Explorer of Traveler heeft en geen Application CD heeft
ontvangen, steek dan de corresponderende CD in uw CD-ROM station.
• Als u een Application CD heeft, doet u deze in uw CD-ROM station. (Dit is altijd het
geval met Niveau I en Niveau II en soms ook met andere titels.)
Als het scherm “The Rosetta Stone Autorun“ niet verschijnt, volg dan de onderstaande
aanwijzingen.
• Dubbel-klik op het ikoon met de titel “The Rosetta Stone Installer”.
• Klik op de “Install”-knop.
• De Rosetta Stone installeert de programmatuur vervolgens op uw harde schijf.
2
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 3
3
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 4
SNELSTART
WERKEN MET HET PROGRAMMA
Volg de onderstaande aanwijzingen om meteen te beginnen met de Rosetta Stone.
Zodra het programma geladen is, ziet u het Gebruikersscherm.
• Kies Les 1.
OEFENINGENSCHERM
• Begin. CONTROLEPANEEL
Ga verder of terug.
• Kies Vaardigheid A: Luisteren en Lezen.
• Kies Oefening 1.
• Begin.
Gebruik het Overzicht opnieuw, als u het mis heeft. Als u het goed heeft, hoort u een
nieuwe zin. Als u klaar bent, keert u terug door op de parachute te klikken.
4
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 5
AANBEVOLEN STUDIEVOLGORDE
Om alle essentiële Taalvaardigheden in het Rosetta Stone programma te ontwikkelen,
is het het best om dezelfde les te bestuderen met verschillende combinaties van
Activiteiten. Wanneer u met Luistervaardigheid begint, krijgt u een intuïtief begrip van
de nieuwe taal, waardoor de andere vaardigheden, te weten Lezen, Spreken en Schrijven,
makkelijker ontwikkeld kunnen worden. Wees niet bang om de volgende lijst aan te
passen aan uw individuele doelstellingen en stijl van leren.
• Log aan door uw naam te selecteren.
• Kies een taal.
• Kies Eenheid 1 en Les 1.
• Werk door Les 1 als hieronder of open de Studiegids na stap 1. De Studiegids vervangt
de stappen 2 tot en met 5 hieronder en is beschikbaar voor Niveaus A, B en C:
1. Kies Vaardigheid A: Luisteren/Lezen Combinatie.
2. Kies de Overzicht-activiteit of de Studiegids om alle tien schermen in Les 1 te
bekijken.
3. Ga terug naar het Activiteit-selectiescherm door op de Wegwezen-knop te
klikken.
4. Kies Oefening 1 en bekijk alle tien schermen in Les 1.
5. Evalueer uw vooruitgang door middel van uw score op het Controlepaneel.
Besluit of u nog meer Luister/Lees-oefeningen wil doen.
6. Kies een Test voor een van de Oefeningen die u heeft voltooid. Dit doet u door
naar het Activiteit-selectiescherm terug te gaan en op de Teststrook te klikken
die hoort bij de gekozen Oefening. Druk op de pijl naar rechts en doe de Test.
7. Ga terug naar het Activiteit-selectiescherm en kies Vaardigheid B: Luisteren
alleen. Doorloop een of meer Luister-oefeningen.
8. Ga terug naar het Activiteit-selectiescherm en kies Vaardigheid C: Lezen alleen.
Doorloop één of meer Lees-oefeningen.
9. Doe de Tests voor Luisteren alleen en Lezen alleen. Wanneer u binnen vijf
minuten een score van 90% haalt, bent u klaar voor de volgende Les.
10. Als u een studie-werkboek heeft (niet beschikbaar voor alle talen), doet u de
geschreven Oefeningen voor de les die u heeft doorlopen.
• Ga verder met de volgende Lessen; doe deze in volgorde en herhaal de bovenstaande
stappen.
• Wanneer u de eerste twee Eenheden heeft voltooid (tot en met Les 2–10) en tevreden
bent met uw vooruitgang, gaat u terug naar Les 1-01 om uw uitspraak te oefenen
met Vaardigheid D: Spreken. Terwijl u uw uitspraak oefent in de eerdere Lessen, gaat
u verder de studie van de Vaardigheden A, B en C in nieuwe Lessen.
5
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 6
• Wanneer u klaar bent met werken aan uw uitspraak in de eerste serie Eenheden, gaat
u terug naar Les 1-01 voor de Schrijfoefeningen, behoren bij Vaardigheid E: Schrijven.
Oefen het schrijven in de beginlessen, wanneer u uw uitspraak oefent op een meer
gevorderd niveau. Ga verder met Vaardigheden A, B en C in nieuwe lessen.
• Wanneer u klaar bent met Vaardigheden A, B en C van de laatste Les, gaat u verder
met het oefenen van uw Spraak- en Schrijfvaardigheid tot u het hele programma
heeft voltooid.
6
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 7
INLEIDING
DE ROSETTA STONE TAALBIBLIOTHEEK
De Rosetta Stone Taalbibliotheek biedt een zeer effectieve methode om snel en doelmatig
een taal te leren met behulp van een CD-ROM. Door gebruik te maken van opnames
van geboren sprekers en duizenden foto’s uit het dagelijks leven volgt de Rosetta Stone
het natuurlijk proces van het leren van een taal. Woorden worden snel geassocieerd
met voorwerpen en concepten in een context waarin de betekenis duidelijk is en
onmiddellijk wordt bekrachtigd. Vernieuwende multimedia-technologie en beproefde
lesmethodes maken dit mogelijk.
HOE THE ROSETTA STONE WERKT
De Rosetta Stone programma’s zijn zorgvuldig gestructureerd om beginnende studenten
van alle leeftijden kennis te laten maken met een nieuwe Taal en de Taalvaardigheden
van gevorderde studenten verder te ontwikkelen. Elke Les bouwt verder op eerder
gepresenteerd materiaal, maar u kunt op elk punt in het programma beginnen en in uw
eigen tempo werken.
Om deze flexibiliteit te verwezenlijken, zijn de Rosetta Stone programma’s verdeeld in
twee Niveaus die het lesmateriaal makkelijk toegankelijk maken. Niveau I omvat acht
Eenheden met inleidend lesmateriaal, waarbij elke Eenheid tien of elf Lessen met
studiemateriaal en één Les met herhalingen inhoudt. Niveau II omvat elf additionele
Eenheden met aanvullend lesmateriaal. (Het PowerPac heeft twee Eenheden in elk van
de zeven talen. De Explorer heeft twee Eenheden in een enkele taal.) Elke Les heeft
tien schermen met vier tekst-geluid combinaties per scherm.
Elke Les van The Rosetta Stone biedt een aantal gevarieerde Activiteiten die gebruikt
kunnen worden bij het bestuderen van de nieuwe Taal. Activiteiten zijn gegroepeerd
op basis van specifieke Taalvaardigheden: Luisteren en Lezen gecombineerd (A),
Luisteren alleen (B), Lezen alleen (C), Spreken (D) en Schrijven (E). Elke groep van
Activiteiten heeft ook een Overzicht, waarmee u het materiaal kunt bekijken en
beluisteren zonder te hoeven antwoorden, twee of meer Oefeningen die geheel
interactief zijn, en een Test voor elke Oefening. Ook kunt u een Studiegids openen
voor de Vaardigheden A, B en C.
In Oefeningen A, B en C wordt een combinatie van stem, tekst en/of foto’s gepresenteerd.
U reageert door te kiezen welke van de vier mogelijkheden hiermee correspondeert.
Als uw reactie niet juist is, kunt het weer proberen tot uw antwoord wel goed is.
Nadat u het juiste antwoord heeft gevonden, worden de mogelijke keuzes willekeurig
verwisseld, voordat de volgende combinatie wordt gepresenteerd. Als u alle vier situaties
goed geeft opgelost, verschijnt het volgende scherm.
In de Spraakoefening kunt u ook uw eigen stem opnemen en uw uitspraak vergelijken
met die van de geboren spreker.
In de Schrijfoefeningen kut u woorden of zinnen intoetsen, die worden uitgesproken
door de geboren spreker.
7
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 8
8
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 9
Les-selectiescherm
Selecteer een Taal, Eenheid en Les.
Activiteit-selectiescherm
Selecteer een Taalvaardigheid en vervolgens
een Activiteit: een Overzicht, een Oefening
of een Test. Ook kunt u de Studiegids kiezen.
Activiteitschermen
Doorloop de geselecteerde Activiteit.
9
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 10
AANLOGGEN
HET AANLOGSCHERM
Iedere keer dat u het programma start, vraagt The Rosetta Stone u om aan te loggen
met een gebruikersnaam. Door middel hiervan kan het programma uw activiteiten
markeren, uw preferenties voor programma-instellingen bewaren en uw persoonlijke
score bijhouden.
Er verschijnt een uitrol menu
met de voor taalaanpassing
beschikbare talen van het
programma bovenaan uw
scherm. Klik, houd de knop
ingedrukt en ga langs het
menu om een taal te kiezen
voor schermtitels, help tekst
en Tooltips.
AANLOGGEN
Uw gebruikersnaam kan een willekeurig aantal tekens en spaties bevatten, maar moet
uniek zijn in de lijst. Voor het wijzigen van uw naam of voor meer informatie over
gebruikersnamen, zie het hoofdstuk “Programma-instellingen Wijzigen” op pagina 33.
Een nieuwe gebruikersnaam ontleent zijn standaard-instellingen aan “Gast” (Guest).
U kunt aanloggen als “Gast” en de standaard programma-instellingen wijzigen of de
programma-instellingen behorende bij uw nieuwe gebruikersnaam wijzigen. (Zie
“Uw Gebruikersnaam Wijzigen”, pagina 36.)
Uw naam aan de lijst toevoegen
• Klik op de plus-knop (+).
• Toets uw naam in in het veld dat opkomt.
• Klik op OK om deze naam te accepteren of druk op Enter (Windows) of Return
(Mac). Klik op Annuleer (Cancel) om te annuleren. Uw gemarkeerde naam staat nu
in alfabetische volgorde op de lijst.
Aanloggen met uw naam
• Klik op uw naam om deze te markeren.
• Klik op de pijlknop of druk op Enter (Windows) of Return (Mac)
OF
• Klik twee keer op uw naam.
10
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 11
11
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 12
HET LES-SELECTIESCHERM
Ga naar het Les-selectiescherm wanneer u op The Rosetta Stone hebt aangelogd.
Beschikbare
Beschikbaar eenheden
Talen
Test score
Beschikbare
lessen
12
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 13
TESTSCORES
In het Testscores-kader vindt u een lijst van de scores voor de Tests die u heeft gedaan,
zodat u kunt nagaan hoeveel u bent vooruitgegaan. Als u een Test aflegt, worden de
datum, de score en de tijd die u erover heeft gedaan opgeslagen en op het Les-
selectiescherm getoond, wanneer die Les is gemarkeerd. Als u de Test opnieuw aflegt,
worden alle Testscores getoond, zodat u kunt nagaan hoeveel u vooruit bent gegaan.
Als u een Les heeft bestudeerd, maar de Test niet af heeft gelegd, wordt er geen
informatie met betrekking tot die Les getoond.
Datum
Tijd
Score
Test
De Test wordt geïdentificeerd met een letter en een nummer. Het nummer geeft aan op
welke Oefening de Test betrekking heeft (1,2,3 of 4). De letter geeft de geteste
Taalvaardigheid aan:
A – Luisteren & Lezen C – Lezen
B – Luisteren E – Schrijven
13
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 14
Vertraging
Tijdklok
Luisteren
& Lezen
Luisteren
Test voor Oefening 1
Lezen Test voor Oefening 2
Test voor Oefening 3
Spreken Test voor Oefening 4
Schrijven
DE TIJDKLOK
Wanneer de Tijdklok loopt, moet de gebruiker het juiste antwoord binnen een
gestelde tijd geven. De tijdslimiet kan worden ingesteld van 1 tot 30 seconden en
begint zodra de opgave is voltooid. De standaard is vijf seconden. De Tijdklok kan
worden ingesteld via het Activiteit-selectiescherm en kan worden gebruikt voor
Oefeningen en Tests voor Vaardigheden A, B en C.
VERTRAGING
De Vertragingsfunktie verwijdert de opgave van alle schermen voordat de vier
mogelijke antwoorden worden gegeven. Dit ontwikkelt de retentie door de
gebruiker te verplichten om de foto, de gesproken zin of de getoonde tekst te
onthouden, terwijl hij het juiste antwoord kiest. De Vertragingsfunktie kan worden
geactiveerd in het Activiteit-selectiescherm en kan worden gebruikt voor
Oefeningen en voor Tests voor Vaardigheden A, B en C.
DE STUDIEGIDS
De Studiegids is een begeleide serie van Overzicht- en Oefening-activiteiten
voor de door u gekozen Les en Taalvaardigheid. De Studiegids kan alleen
worden gebruikt bij de vaardigheden Luisteren & Lezen, Luisteren en
Lezen. Kies de Studiegids voor elke Taalvaardigheid door op de Studiegids-
knop in het Activiteit-selectiescherm te klikken.
Elke Studiegids presenteert u al het materiaal in de geselecteerde les en stelt u er vragen
over met het doel om u te tonen, hoe de verschillende Activiteiten kunnen worden
gecombineerd voor uw studie. De Studiegids herhaalt schermen waar u moeite mee
had en activeert de Vertraging-functie periodiek om uw retentie te verbeteren. Anders
dan de Overzicht- en Oefening-activiteiten zelf gaat de Studiegids automatisch door
naar de volgende les.
16
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 17
HET CONTROLEPANEEL
Het Controlepaneel bevindt zich in de rechter-bovenhoek van de Overzicht-, Oefening-,
Test- en Studiegids-vensters. Dit paneel geeft informatie over de door u geselecteerde
les. In de Overzicht- en Oefening-schermen kunt u met behulp van het Controlepaneel
van het ene scherm naar het andere gaan in de lopende les. U kunt het Controlepaneel
ook gebruiken om tussen de Oefening- en Overzicht-activiteiten heen en weer te gaan.
Taal
Eenheid-Les
Terug Vooruit
Schermnummer
Score
Tijdklok en
Vertraging-indikators
Oefening/Overzicht
Taalvaardigheid Selector
17
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 18
HET OVERZICHT
Door middel van het Overzicht kunt u het materiaal van een specifieke Les bekijken
zonder te hoeven reageren. U kunt in het Overzicht komen via het Activiteit-
selectiescherm, maar ook kunt u vanuit een Oefening naar het Overzicht gaan door
middel van de Oefening/Overzicht-selector.
Taal
Eenheid-Les
Terug-Vooruit
Schermnummer
Oefening-/
Overzicht-selector
Taalvaardigheid
Tekst-/Foto-/
Opname-bediening
Wegwezen-knop
Opname
Opnamepaneel
Weergave
19
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 20
DE OEFENINGEN
De Oefeningen vormen de centrale studie-activiteit van het Rosetta Stone programma.
Elke Oefening ontwikkelt een specifieke Taalvaardigheid door het presenteren van een
combinatie van kleurenfoto’s, geschreven tekst en gesproken woorden. Door verschillende
combinaties van foto’s, tekst en stem correct te groeperen, vormt u snel associaties van
nieuwe woorden met beelden, handelingen en ideeën. U krijgt onmiddellijk te horen
of uw keuze correct is, waardoor uw begrip van de taal wordt versterkt en uw
vooruitgang wordt bevestigd.
Taal
Eenheid-Les
Terug/Scherm/Vooruit
Evaluatie Ikonen/
Score
Tijdklok en Vertraging
Indicators
Oefening/Overzicht
Selector
Taalvaardigheid
Wegwezen-knop
21
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 22
22
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 23
23
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 24
Om te horen en te zien welke zin bij welke foto hoort, gaat u naar het Overzicht door
op het vergrootglas-ikoon in het Controlepaneel te klikken. Keer terug naar de
Oefening door op het scherm-ikoon te klikken.
24
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 25
} Toon Geboren-
Spreker
Paneel
a
} Nadruk
b
} Vorm
c } Toon Studenten-
paneel
} Nadruk
} Vorm
Bij a ziet u, hoe de stem van de geboren spreker omhoog ging om het einde van de
vraag aan te geven, maar de stem van de student ging omlaag.
Bij b benadrukte de geboren spreker de eerste lettergreep in “smiling”, maar de
student benadrukte de tweede lettergreep.
Bij c gebruikte de geboren spreker de juiste klinker in de tweede lettergreep van
“smiling”, maar de student gebruikte een “eee”-klank
25
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 26
HANDIGE TIPS
• Het programma laat u weten, hoe goed u de geboren spreker nadoet. Iemand met
een uitstekend accent die niet probeert om de geboren spreker na te doen, haalt
misschien geen goede score.
• U zult wellicht merken dat het Spraakherkenning-systeem het beste werkt in Lessen
die u al hebt voltooid met betrekking tot andere Taalvaardigheden, omdat u al
vertrouwd bent met de vocabulaire en zinsbouw en u zich kunt concentreren op
de uitspraak.
• Het is een goed idee om u te concentreren op een betrekkelijk korte zin en die vaak
te herhalen.
• Als u Windows gebruikt en uw geluidskaart heeft Microphone Gain Control, zorg
dan dat de gain control geactiveerd is in het Opname-controlepaneel.
• Beperk achtergrondgeluid zoveel mogelijk.
• Zoek de juiste afstand van uw mond tot de microfoon om het beste opnamevolume
te krijgen.
• Het is belangrijk om de begin- en eindklanken van de zin duidelijk uit te spreken,
anders is het mogelijk dat het programma deze klanken mist.
• Doe uw best om uw eigen niveau te verbeteren en vergelijk uzelf niet met andere
gebruikers. U zult sommige geboren sprekers makkelijker nadoen dan andere.
26
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 27
• Als uw antwoord niet juist is, ziet u een ✗ (of een pruilend gezichtje ) in het tekst-
invoervak en de eerste onjuiste letter die u heeft getypt wordt gemarkeerd.
• Als uw zin correct is, ziet u een vinkje ✓ (of een lachend gezichtje ) in het tekst-
invoekvak. U kunt vervolgens de Diktaat-funktie activeren voor een andere foto.
Wijzigen van uw antwoord
Indien u dit wenst, kunt u een onjuist antwoord wijzigen.
• Klik op een willekeurig punt in de tekst om een invoerpunt te zetten.
• Voer de nieuwe tekst in.
• Als u klaar bent met typen, controleer dan uw werk weer door op het vinkje
te klikken of druk op de Entertoets op het numerieke toetsenbord.
• Weer krijgt u te zien of uw antwoord juist is en, indien niet, krijgt u gelegenheid om
uw antwoord te wijzigen.
• U kunt de volgende shortcuts gebruiken voor de wijziging:
Windows Macintosh
Selecteer woord 2x klikken 2x klikken
Selecteer alles 3x klikken 3x klikken
SCHRIJFOEFENING 2
• Elke zin die u moet intoetsen correspondeert met een foto in een kwadrant van
rechthoeken.
• Het programma markeert automatisch een foto en speelt de zin die bij die foto hoort af.
• Er verschijnt een tekstvenster. U kunt het venster over uw scherm verplaatsen door de
balk aan de bovenkant aan te klikken en te slepen.
• Typ de zin als boven beschreven in Schrijfoefening 1.
• Als uw antwoord onjuist is, ziet u een ✗ (of een pruilend gezichtje ) in het tekst-
invoervak en de eerste onjuiste letter die u heeft getypt wordt gemarkeerd.
• Als uw zin correct is, ziet u een vinkje ✓ (of een lachend gezichtje ) in het tekst-
invoervak en krijgt u de volgende opgave. Het programma evalueert uw werk
automatisch.
• Als u de zin niet juist kunt typen en het op wilt geven en naar de volgende zin gaan,
kunt u het invoervak afluiten.
28
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 29
DE TESTS
Met behulp van de Test-activiteit kunt u uw beheersing van elke Les op de CD nagaan.
Gebruik de Test om uw vooruitgang te evalueren met betrekking tot Lessen die u al heeft
bestudeerd of om uw niveau na te gaan in een Taalvaardigheid die u niet heeft gebruikt.
Na de Test wordt uw score getoond in het Controlepaneel en onder “Testscores” in het
Les-selectiescherm.
Taal
Eenheid-Les
Schermnummer
Tijdklok en Vertragings-
Indicators
Vaardigheid & Oefening
Wegwezen-knop
De Luister- & Lees-, Luister- en Leestests werken net als de Oefeningen waar ze bijhoren,
met twee uitzonderingen: u heeft maar één kans om elke vraag te beantwoorden en u
kunt niet naar het Overzicht of naar een eerdere of volgende pagina gaan. De Luister- &
Lees-, Luister- en Leestests presenteren verschillende combinaties van foto’s, gesproken
zinnen en geschreven tekst.
• Elke Test is een opgave om combinaties van gesproken zinnen, geschreven teksten en
foto’s bij elkaar te zoeken. Mogelijke combinaties verschijnen in een kwadrant van
vier rechthoeken.
• Klik op de rechthoek waarvan u denkt dat die bij de opgave hoort.
• Als uw antwoord juist is, ziet u een “vinkje” ✓ (of en lachend gezichtje ) en hoort
u een “goed”-geluid. Als uw antwoord niet juist is, ziet u een ✗ (of een pruilend
gezichtje ) en hoort u een “fout”-geluid. De keuzes worden willekeurig verwisseld
en u krijgt de volgende opgave.
29
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 30
De Schrijftest werkt net als Schrijfoefening 2, met twee uitzonderingen: u heeft slechts
één kans om elke vraag te beantwoorden en u kunt niet naar het Overzicht of
voorgaande of volgende pagina’s gaan.
Bepaal of u het Eenvoudige of Strikte niveau wilt gebruiken. Strikt (=) eist correct
gebruik van hoofdletters, terwijl Eenvoudig (≈) dat niet doet. Als de Schrijftest voor de
eerste maal opkomt, is de standaard-instelling Eenvoudig. Klik op het gelijk-teken (=)
om de Strikt-modus te selecteren.
Afhankelijk van de Taal die u bestudeert, kan het zijn dat u accenten en andere
bijzondere tekens moet intypen. (Zie Appendix A voor aanwijzingen over het typen
van bijzondere tekens.)
• Als de Schrijftest voor de eerste keer wordt geactiveerd, hoort u een gesproken zin,
terwijl de bijbehorende foto gemarkeerd is. Er verschijnt een tekst-invoervakje.
• Type wat u hoort, net als in de Schrijfoefening, en klik vervolgens op het vraagteken.
• Als het door u ingevoerde antwoord juist is, ziet u een vinkje ✓ (of een lachend
gezichtje ) en hoort u een “goed” geluid. Als uw antwoord niet juist is, ziet u
een ✗ (of een pruilend gezichtje ) en hoort u een “fout”-geluid. Vervolgens hoort u
de volgende zin.
• Wanneer u alle vier zinnen heeft ingevoerd, wordt het volgende scherm getoond.
30
UG Dutch 1/31/02 9:23 AM Page 31
31
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 32
Navigatiebalk
Met deze balk kunt u acht funkties activeren.
DE SPRONG-IKONEN
Door middel van de vier ikonen rechts van het Afsluit-ikoon kunt u snel naar verschillende
delen van het programma springen.
Springen naar het Aanlogscherm
• Klik op het Aanlog-ikoon om naar het Aanlogscherm te springen. (Zie het hoofdstuk
over “Aanloggen” op pagina 10 voor meer informatie.)
Springen naar schermen waar andere selecties voor nodig zijn
De drie ikonen die staan voor shortcuts om naar het Les-selectiescherm, het Activiteit-
selectiescherm en naar de Activiteiten te springen, zijn gedimd en niet beschikbaar totdat
u de nodige selecties in het programma heeft gemaakt. Om naar het Les-selectiescherm te
springen, moet u al hebben aangelogd. Om naar het Activiteit-selectiescherm te springen,
moet u een Les hebben geselecteerd. Om naar een Activiteit te springen (Overzicht,
Oefening of Test), moet u die Activiteit al eerder hebben gebruikt.
32
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 33
PROGRAMMA-INSTELLINGEN WIJZIGEN
Het “Verander Instellingen”-ikoon geeft toegang tot twee verschillende schermen:
DE WEGWEZEN-KNOP
De Wegwezen-knop, gesymboliseerd door een parachutist, kan ten allen tijde worden
gebruikt. Klik op deze knop om naar de vorige funktie terug te keren.
33
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 34
PROGRAMMA-INSTELLINGEN WIJZIGEN
U kunt het volume van uw computer wijzigen, kiezen uit een gevarieerd aantal
respons-ikonen en geluiden, en uw gebruikersnaam wijzigen.
Er zijn twee verschillende schermen die u kunt gebruiken om instellingen te wijzigen:
het Geluids- en Respons-instellingenscherm en het Gebruikersinfo-scherm. Beide
worden opgebracht door middel van het “Verander Instellingen”-ikoon op de
Navigatiebalk.
34
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 35
RESPONS-IKONEN WIJZIGEN
U kunt kiezen uit twee reeksen respons-ikonen voor juiste en onjuiste antwoorden: een
“vinkje” ✓ en een ✗, of een lachend gezichtje en een pruilend gezichtje .
• Breng de navigatiebalk op door de cursor naar de onderkant van het scherm te
brengen.
• Klik op het “Instellingen Wijzigen”-ikoon.
OF
• Als u al in één van de andere schermen bent, klikt u op het Luidspreker-ikoon.
35
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 36
RESPONS-GELUIDEN WIJZIGEN
• Breng de Navigatiebalk op door de cursor naar de onderkant van het scherm te
brengen.
• Klik op het “Instellingen Wijzigen”-ikoon.
OF
• Als u al in één van de andere instellingen-schermen bent, klikt u op het Luidspreker-
ikoon.
Het Geluids- en Respons-instellingenscherm verschijnt.
Goed-symbool Goed-geluid
Fout-symbool Fout-geluid
UW GEBRUIKERSNAAM WIJZIGEN
De naam die u heeft ingevoerd toen u voor de eerste keer op The Rosetta Stone
aanlogde, is de naam die het programma gebruikt om u te identificeren ten behoeve
van het opslaan van uw Testscores en de door u geprefereerde programma-instellingen.
Iedere keer dat u het programma opstart, moet u deze naam selecteren op het
Aanlogscherm.
36
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 37
U kunt ten allen tijde de spelling van uw gebruikersnaam wijzigen, een achternaam
toevoegen, of een totaal andere gebruikersnaam invoeren. De nieuwe naam mag niet
hetzelfde zijn als één van de andere namen op de gebruikerslijst. De nieuwe naam
verschijnt na invoering op het Aanlogscherm in plaats van de oude naam en al uw
Testresultaten en programma-instellingen worden vanaf dat moment geassocieerd met
de nieuwe naam. U kunt elke combinatie van tekens en spaties gebruiken, maar uw
naam moet uniek zijn.
N.B.: De volgende procedure wijzigt de naam die The Rosetta Stone gebruikt om de
persoon te identificeren die op het moment op het programma is aangelogd. Dit heeft
geen invloed op andere gebruikersnamen. (Om gebruikersnamen te verwijderen of toe
te voegen, zie “Aanloggen” op pagina 10.)
• Breng de Navigatiebalk op door de cursor naar de onderkant van het scherm te
brengen.
• Klik op het “Verander Instellingen”-ikoon.
• Voer een nieuwe naam in of wijzig uw huidige naam. Deze mag niet hetzelfde zijn
als een andere naam die al op de lijst staat.
• De tekst in het tekstvak is uw nieuwe Gebruikersnaam. Klik op de “Sluit”-knop om
het scherm te verlaten. In Windows klikt u in de rechter-bovenhoek van het venster;
op de Mac klikt u in de linker-bovenhoek.
37
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 38
38
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 39
NIET-COMPATIEBELE PROGRAMMATUUR
Als u het vermoeden heeft dat een van deze programma’s een probleem veroorzaakt,
probeer dan om The Rosetta Stone te starten, terwijl het andere programma niet
actief is.
Windows
Microsoft Office Toolbar Symptomen: vreemde kleuren, TRS is in zwart/wit
Alle RSX-produkten van Intel Symptomen: stotterend geluid, TRS slaat vast
wanneer er een filmpje wordt
opgestart of tijdens stemopname
N.B.: RSX is geluidsverbeterende programmatuur, die automatisch wordt geïnstalleerd
met Netscape 4.x, Internet Explorer 4.x, en mogelijk andere programmatuur. Het moet
worden verwijderd om TRS-produkten te draaien. U kunt uitvinden of het aanwezig is
en het verwijderen door middel van de “Programma’s Toevoegen/Verwijderen”-funktie.
Mac OS
Virtueel Geheugen Symptomen: TRS draait niet, loopt vast
Ram Doubler Symptomen: TRS draait niet, loopt vast
Greg Landweber’s SmoothType Symptomen: vage, verdubbelde
1.3 Mac systeem-extensie of verwarde tekst
Natural Order systeem-extensie Symptomen: ontbrekende lessen op het
Les-selectiescherm
39
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 40
SYSTEEMEISEN
Lees de systeemeisen goed om er zeker van te zijn dat uw computer de vereiste
systeem-elementen en programmatuur heeft om TRS te draaien. TRS is niet bedoeld
om te draaien onder Windows 3.x, Windows voor Workgroups 3.x, of op 68k Macs.
WINDOWS 95
Als u Windows 95 over Windows 3.x heen heeft geïnstalleerd, heeft u waarschijnlijk
een grote hoeveelheid DOS-drivers en andere objecten, die niet optimaal zijn voor uw
systeem. Veel problemen kunnen worden opgelost door de 95-versie drivers voor uw
systeem te installeren. Neem contact op met de fabrikant van uw systeem voor de
Windows 95 drivers.
GELUID
Als u geen geluid hoort in TRS, controleer dan de volgende punten. Als u externe
luidsprekers heeft, controleer dan of ze juist zijn aangesloten, dat ze stroom krijgen
(indien nodig) en dat ze aanstaan. Als uw luidsprekers juist zijn aangesloten en
aanstaan, maar u nog steeds geen geluid hoort, controleer dan of het volume zowel in
TRS als in het besturingssysteem niet op nul staat. In TRS kunt u het volume regelen
met de “Wijzig Instellingen”-funktie (zie p. 32 voor meer informatie). Controleer dat
het systeem-volume aanstaat en niet op nul staat. Probeer om een ander TRS-programma
met geluid te draaien om na te gaan of het een specifiek TRS-probleem is of dat het een
algemeen probleem is met uw computer. Als sommige TRS CD-ROMS of Talen geluid
hebben maar andere niet, kan het zijn dat uw systeem niet in staat is om 16-bit geluid
te verwerken.
40
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 41
KLEURINSTELLINGEN
Wij raden u aan om de kleurdiepte voor The Rosetta Stone in te stellen op 16-bit
of hoger. Als The Rosetta Stone bij het opstarten vastloopt of ongewone kleuren
vertoont, kan het zijn dat de kleurinstellingen van uw systeem niet juist zijn. De
procedure voor het instellen van de systeem-kleurdiepte hangt af van het door u
gebruikte besturingssysteem.
Mac OS, Win 2000
Open het “Monitors en Geluid (Monitors & Sound)” of het “Monitors” controlepaneel
en stel de systeem-kleurdiepte in op “Duizenden (Thousands)” of hoger. De wijzigingen
in de systeem-kleurdiepte worden onmiddellijk van kracht.
Windows
Klik de rechter-muisknop op het bureaublad en selecteer het “Eigenschappen (Properties)”
menu of open het “Scherm (Display)” controlepaneel. Klik op de Instellingen-tab in de
rechter-bovenhoek van het Schermeigenschappen-venster en selecteer “High Color”
(16-bit) of “65,536” of hoger van het Kleurenmenu in de linker-benedenhoek. Klik op
de “Pas Toe”-knop om te testen en sla uw wijzigingen op in de systeem-kleurinstellingen.
Het kan zijn dat Windows opnieuw moet worden opgestart om de wijzigingen in de
kleurdiepte te activeren.
HET TYPEN VAN BIJZONDERE TEKENS IN DE SCHRIJF-ACTIVITEITEN
Zie Appendix A voor aanwijzingen over het typen van bijzondere tekens. Hier vindt u
een lijst van alle bijzondere tekens die in de programma’s worden gebruikt en hoe u ze
in moet voeren.
TECHNISCHE ONDERSTEUNING
Als u meer assistentie behoeft, neem dan contact op met Fairfield Language
Technologies. U kunt bellen van 9 tot 6 Eastern Standard Time (VS), of een email
sturen.
U kunt ook kijken op onze Website voor een lijst van Vaak Gestelde Vragen
(“Frequently Asked Questions” ofwel FAQs) en voor produkt-informatie, nieuwe
produkten en meer.
Telefoon: (540) 432-6166 (of 800-788-0822 USA en Canada)
Fax: (540) 432-0953
Technische ondersteuning: help@RosettaStone.com
Informatie: info@RosettaStone.com
Web site: http://www.RosettaStone.com
41
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 42
APPENDIX A
HOE SPECIALE TEKENS MOETEN WORDEN
INGEVOERD
TYPEN VAN SPECIALE TEKENS
In sommige talen die het Romaanse alfabet gebruiken, wordt vaak gebruik gemaakt
van geaccentueerde letters (ñ, é, ü) of zelfs van tekens die in het geheel niet in het
Nederlands worden gebruikt (œ,ß). In dit Appendix wordt verteld, hoe u deze tekens
kunt invoeren.
De computer weet dat letters met verschillende diacritische tekens verschillende
letters zijn, maar stelt deze letters vaak gelijk aan de basisletter; met andere woorden,
“À”, “Ä” en “Ô worden hetzelfde behandeld als de letter “A”. (Onder sommige
omstandigheden is dit best handig, maar niet in dit geval.) The Rosetta Stone behandelt
deze tekens niet als gelijk aan de basisletter. In het Dictaat moeten de letters worden
ingetypt met de juiste diacritische tekens.
Speciale karakters en accenten die bij een enkele letter horen, worden getypt door een
modificatie-toets (Ctrl, Alt, Option) ingedrukt te houden, terwijl een andere toets wordt
ingedrukt. Diacritische tekens die op meer dan één letter betrekking hebben, vereisen
twee afzonderlijke aanslagen.
N.B.: Het onderscheid tussen hoofd- en kleine letters is van toepassing op deze tekens.
Zorg daarom dat de Caps-Lock en Shift-toetsen niet zijn ingedrukt, tenzij nodig.
42
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 43
44
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 45
Meervoudige toetsencombinaties:
´ (accent aigu) ' apostrofe) gevolgd door letter*
' (apostrofe) ' gevolgd door spatie*
¨ (umlaut) " gevolgd door letter*
` (accent grave) ` gevolgd door letter
ˆ (circonflexe) ˆ gevolgd door letter
" (aanhalingsteken) " gevolgd door spatie*
˜ (tilde) ˜ gevolgd door letter
* Om á te typen, moet u typen ( ' ) (apostrofe), en dan ( a ) indrukken. Om een apostrofe
te typen, typt u alleen ( ' ) in, waarna u de spatiebalk (of een letter die geen accent
kan hebben) indrukt. Dit geldt ook voor aanhalingstekens.
45
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 46
TURKS
Enkele aanslagen: TRS v.1.5.x en eerder: TRS v.1.6.x of later:
ç Alt-, Ctrl-c
Ç Alt-< Ctrl-C
ğ ] ]
Ğ } }
ı [ [
İ { {
ş \ \
Ş | |
Meervoudige aanslagen:
ö " dan o
Ö " dan O
ü " dan u
Ü " dan U
Dubblele aanslagen:
ä, ë, ï, ö, ü " dan de klinker
á, é, í, ó, ú ' dan de klinker
â, ê, î, ô, û ˆ dan de klinker
à, è, ì, ò, ù ` dan de klinker
' or " ' or " dan de spatiebalk
46
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 47
Shift
Shift
Aanhalingstekens openen (
“) Alt+0149 (gebruik numerieke toetsen met Num Lock)
47
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 48
Shift
48
UG Dutch 1/31/02 9:10 AM Page 49
APPENDIX B: SYSTEEMVEREISTEN
THE ROSETTA STONE – v. 1.6.x of later
Windows
Minimum Aanbevolen
• Windows 95/98/Me of NT 4.0/2000 • Windows 95/98/Me
• Pentium 166 klasse processor • Pentium 233 klasse processor
• 32 MB RAM • 64 MB RAM
• 35 MB vrij op de harde schijf • 35 MB vrij op harde schijf
• 4X CD-ROM station • 4x CD-ROM station
• 16 bit kleurenscherm • 16-bit kleurenscherm
• 16-bit Windows compatiebele geluidskaart • Sound Blaster 16 geluidskaart of beter
• Microfoon • Microfoon
Mac OS
Minimum Aanbevolen
• Mac OS 8.1 of later • Mac OS 8.0 of later
• PowerPC 120 processor • PowerPC 233 processor
• 32 MB RAM • 64 MB RAM
• 35 MB vrij op harde schijf • 35 MB vrij op harde schijf
• 4X CD-ROM station • 4X CD-ROM station
• 16-bit kleurenscherm • 16-bit kleurenscherm
• Microfoon • PlainTalk-compatiebele microfoon