SCJENTYZM-charakterystyczne dla tych racjonalnych czasów umiłowanie nauki, przekonanie, że tylko

ona może dostarczyć prawdziwej wiedzy o rzeczywistości, a jej rozwój przyczyni się do postępu
ludności oraz wyeliminuje nędzę i nierówność. UTYLITARYZM-przekonanie, że wszelkie działania
powinny być użyteczne dla społeczeństwa, a zarazem satysfakcjonujące dla jednostki. Utylitaryzm w
dziedzinie literatury pojawił się jako potrzeba i obowiązek tworzenia dzieł zrozumiałych dla szerokich
kręgów odbiorców- dzieło miało być użyteczne dla jak największej liczby czytelników DARWINIZM-
odkrycie przez Charlesa Roberta Darwina teorii ewolucji zrewolucjonizowało myślenie o człowieku i
przyczyniło się do powstania wielkiej koncepcji społecznych, a także nowej nauki- socjologii.
Stwierdzono, że społeczeństwo ludzkie podlega tym samym prawom co stada zwierzęce; prawu
ewolucji, dziedziczności cech oraz walki o byt. EWOLUCJONIZM-uznanie, że ludzkość podlega takim
samym przemianom jak cała przyroda- od form najprostszych ku bardziej skomplikowanych.
Najważniejszą zasadę stanowi postęp, co w wypadku społeczeństwa ludzkiego jest równoznaczne z
rozwojem ku dobru. ORGANICYZM- przekonanie o tym, że społeczeństwo zbudowane jest tak samo
jak organizm biologiczny i rządzi się tymi samymi prawami. Organizm społeczny wtedy funkcjonuje
właściwie, kiedy wszystkie jego elementy współpracują ze sobą harmonijnie, tak jak w zdrożonym
organizmie zwierzęcym. AGNOSTYCYZM- pogląd filozoficzny negujący częściowo lub całkowicie
możliwości poznania bytu, a co za tym idzie, także świat i rządzącym nim praw, związków
przyczynowych, natury „istoty rzeczy”. Agnostycy twierdzili, że skoro nigdy nikomu nie uda się
dowieść istnienia lub nieistnienia Boga ani tez żadnymi sprawdzonymi metodami poznać jego natury,
to w ogóle nie należy na ten temat się wypowiadać. POWIEŚĆ REALISTYCZNA: a)powieść która stawia
pewną tezę i broni jej(np. kobieta żyjąca w XIX w. Bez zabezpieczenia materialnego i wykształcenia
jest skazana na śmierć) b)zasada prawdopodobieństwa życiowego, przestrzeganie zasady typowości
c)chronologiczne, logiczne uporządkowanie zdarzeń, narracja wszechwiedząca, elementy mowy
potocznej, rozbudowane opisy, kompozycja zamknięta, cza akcji taki sam jak czas pisania.
NATURALIZM- a)człowiek jest częścią przyrody i podlega jej prawą- polega instynktą b)człowiek
wplątany jest w problem walki o byt c)człowiek pozbawiony swojej natury zdeterminowany przez
swój biologizm, fizjologię d)społeczeństwo narzuca jednostce normy postępowania e)człowiek
pozbawiony jest wrażliwości moralnej poczucia etycznego PRACA ORGANICZNA ,PRACA U
PODSTAW- a) działania zmieniające do pielęgnacji tradycji i kultury b)zwrócenie uwagi na rozwój
społeczeństwa c)walka z analfabetyzmem d)edukowanie najbiedniejszych