Contents

1. Koje je najstarije pisano djelo u Kineskoj tradicionalnoj medicini (KTM) o čemu govori i ko je autor
pomenutog djela?..................................................................................................................................3
2. Šta podrazumijevamo pod terminom „energetska blokada” i kakvo stanje registrujemo ispred i iza
mjesta blokade?.....................................................................................................................................3
3. Koliko u prosjeku traje jedna seansa akupunkture, u kojim vremenskim intervalima se radi u
akutnim i hroničnim slučajevima, koje je ukupno trajanje u danima akupunkturnog tretmana i kada se
može tretman ponoviti?.........................................................................................................................4
4. Navedite četiri faze bolesti prema Kineskoj tradicionalnoj medicini (KTM):......................................4
6. Biomagnetizam je...?..........................................................................................................................5
7. Koje su tri osnovne funkcije meridijana?............................................................................................5
8. Šta je to teorija “Pet elemenata” i koji su njeni ciklusi?......................................................................6
9. Navedite kontraindikacije za primjenu akupunkture:.........................................................................7
10. Osnovni biotropni parametri magnetskih polja su:..........................................................................8
11. Koje su važne distalne tačke praktično upotrebljive kod većine bolesti?.........................................8
12. Koje vrijeme pokazuje Kineski organski (biološki) sat i njegovo značenje?.......................................9
13. Šta je moksibustija i kada se primjenjuje?........................................................................................9
14. Koje sve metode liječenja obuhvata Kineska tradicionalna medicina?.............................................9
15. Šta postižemo primjenom akupunkture na tačkama tonifikacije i disperzije?................................10
16. Koja ličnost nosi počasni epitet „Otac Evropske akupunkture“ i zbog čega?..................................10
17. Šta je elektroakupunktura i u kojim slučajevima se ne preporučuje njena primjena?....................10
18. Koje akupunkturne tačke ili dijelove tijela je zabranjeno bosti prema KTM?.................................11
19. Šta je to De-Qi /De-Chi fenomen?..................................................................................................11
20. Da li je akupunkturna igla medicinski siguran instrument i postoji li u svijetu određeni stav o tome
od strane neke relevantne institucije?.................................................................................................11
21. Kada je Akupunktura kao metoda liječenja priznata od WHO i za koji broj različitih indikacija?....11
22. Osnovna podjela meridijana i koji je njihov broj?...........................................................................12
23. Šta su „alarmne“ akupunkturne tačke i koja im je funkcija?...........................................................12
24. Koje su danas međunarodno priznate nomenklature u označavanju merdijana odnosno
akupunkturnih tačaka?.........................................................................................................................12
25. Šta podrazumijevamo pod pojmovima „Yuan source“ , „Lou connecting“ i „Jing well“ tačke?.....13
26. Šta predstavlja Yin-Yang teorija i koji su bazični principi navedene teorije?...................................13
27. Objasnite pojmove „Tradicionalna medicina” i „Komplementarna medicina“, i navedite primjere:
.............................................................................................................................................................14
28. Koja je osnovna mjerna jedinica pri pronalasku akupunkturnih tačaka u KTM i načini kako je
određujemo u praksi?..........................................................................................................................15
29. Koje su osnovne teorije na kojima počiva Kineska tradicionalna medicina (KTM)?........................16
30. Općenito koje bolesti liječimo akupunkturom tretirajući akupunkturne tačke duž meridijana?....16
1
31. Kako „Zapad“ posmatra odnos „Materija- Energija“, a kako „Istok“ (prije svega KTM) posmatra?16
32. Koji su principi liječenja akupunkturom prema KTM?....................................................................16
33. Koje su dvije najvažnije analgetske tačke u akupunkturi?..............................................................17
34. Šta podrazumijevamo pod terminom “alternativna medicina“ i navedite primjere takvog sistema?
.............................................................................................................................................................17
35. Šta su „Xi cleft“ tačke na meridijanima, koja im je funkcija i kako ih bodemo akupunkturnim
iglicama?..............................................................................................................................................18
36. Kojom teorijom se objašnjava mehanizam djelovanja akupunkture odnosno elektroakupunkture
pri čemu se luče koje opiodne supstance?...........................................................................................19
38. Nabrojte najvažnije tj. najpotentnije tačke za različite bolesti koje se koriste u akupunkturi:.......20
39. Koje su najvažnije indikacije za tretman akupunkturom?...............................................................21
40. Šta predstavlja kineski pojam „Chi“ i koji su njegovi pojavni oblici?...............................................21

2
1. Koje je najstarije pisano djelo u Kineskoj tradicionalnoj medicini (KTM) o čemu
govori i ko je autor pomenutog djela?
Akupunktura se spominje u staroj Kini već 2800.god.p.n.e.
Huang Di Nei Jing - Žuti car (2698. - 2596.g. p.n.e.), autor je prvog pisanog djela o medicini
“Nei cing” (Nei Jing).
Djelo je napisano u formi dijaloga cara i njegovog liječnika, mitskog ljekara Qi Boa, ima 18
knjiga podijeljenih u dva dijela:
1. "Jednostavna pitanja" - koja sadrži principe opšte medicine i
2. "Magična vrata" opisuje razne terapijske metode - herbalnu akupunkturu, liječenje
energijom i hirurgiju.
Nei cing” (Nei Jing) je najstarije medicinsko djelo na svijetu i kineska tradicionalna medicina
zasniva se na saznanjima zapisanim u toj knjizi. Drugi dio djela govori o akupunkturi.
Sa razvojem metode definisana je specijalizacija igala i njihova podjela na vrste. U raspravi
"Nei Ching" opisuje 9 vrsta igala (kamena i metala).
U njoj se daju definicija zdravlja i bolesti s osvrtom na fiziologiju i patologiju pojedinih
organa i funkcije sastava u ljudskom organizmu. Detaljno opisuje indikacije i kontraindikacije
za liječenje akupunkturom.

2. Šta podrazumijevamo pod terminom „energetska blokada” i kakvo stanje

registrujemo ispred i iza mjesta blokade?
Energetska blokada je svako ometanje zdravog i normalnog protoka energije kroz cijelo tijelo.
U tradicionalnoj kineskoj medicini (TKM) simptomi blokade opisani su kao poremećaji
protoka Qi (vitalne energije tijela).
Životna energija ili energija CHI-a neprestano protiče ljudskim tijelom, a koncentrisana je
kroz određene kanale koje nazivamo meridijanima. Kada dođe do raznih oblika poremećaja
od kojih su najčešća suženja tih kanala dolazi do blokiranja protoka energija i u tom slučaju
govorimo o energetskim blokadama.
Energetske blokade nastaju jer energija uvijek protiče u jednom smjeru. Ispred samog mjesta
suženja imamo veliku akumulaciju energije, tada nastaje jak oštar bol pri tretmanu i to su jang
tačke dok iza suženja imamo manjak energije, u tom slučaju se javlja tup bol koji prija pri
tretmanu i to su jin tacke.

3
Zadatak akupunkture u takvim situacijama je uspostaviti ponovo normalan protok energije.
Upravo iz tog razloga su neke akupunkturne tačke veoma bolne pri tretmanu neposredno
nakon uvođenja igle, a druge izazivaju tup bol. Određenim kružnim pokretima ili pokretima
ubadanja i vađenja igle bol se smanjuje, ponovo se uspostavlja njen normalan protok.
Na jang tackama vršimo disperziju ili raspršivanje viška energije dok na jin tačkama gdje
imamo smanjene koncentracije energije vršimo tonifikaciju ili dovođenje nove energije.

3. Koliko u prosjeku traje jedna seansa akupunkture, u kojim vremenskim intervalima

se radi u akutnim i hroničnim slučajevima, koje je ukupno trajanje u danima
akupunkturnog tretmana i kada se može tretman ponoviti?
Trajanje akupunkturne seanse je između 20 i 30 min (optimalno vrijeme za akupunkturni
efekat). Kod elektroakupunkture je to 45 min radi postizanja efekta liječenja enkefalina.
U akutnim stanjima se upotrebljava svakodnevno, u hroničnim 2 do 3x sedmično.
Ukupno trajanje liječenja zavisi od samog rezultata. Najčešće je trajanje tretmana od 10 do 15
seansi.

4. Navedite četiri faze bolesti prema Kineskoj tradicionalnoj medicini (KTM):

1. Prvi stadij ili energetski poremećaj - u ovom stadiju problemi se javljaju na nivou
atoma ili na nivou protoka energije. Pacijent osjeća nediferenciran bol, javlja se
nesanica, nervoza itd. Dijagnoza se ne može postaviti metodama zapadne medicine jer
su svi nalazi uredni. U liječenju je akupunktura glavna metoda.
2. Drugi stadij ili funkcionalni poremećaj - Tada su simptomi dosta izraženiji uz
lokalizaciju bola i jasnije promjene u organizmu pacijenta kao što su: povišen nivo
šećera u krvi, povišena sedimentacija eritrocita, visok nivo masti i triglicerida u krvi,
povišen kreatinin itd. Dijagnoza se postavlja standardnim laboratorijskim nalazima
krvi, urina, likvora i sl. U liječenju se primjenjuju standardni lijekovi-
medikamentozna terapija, a akupunktura je komplementarna ili dodatna metoda u
tretmanu.
3. Treći stadij ili strukturalni poremećaj – Nastaju karakteristični simptomi za oštećeni
organ i veoma su izraženi. Dijagnostički se vide strukturalne promjene na organima u
vidu zasjenjenja, degenerativnih promjena i sl. na radiološkim nalazima kao što su:
RTG, CT, UZ, MRI itd. Liječenje je dominantno hirurski, a akupunktura se obično
koristi u postoperativnim i drugim protokolima.

4
 4. Četvrti stadij ili generalizovani poremećaj - U posljednjem stadiju bolest zahvata cijeli
organizam. Ovaj stadij se naziva i umiruća faza jer bolest nije moguće izliječiti. U
dijagnostici se vide veoma izražene promjene na većem broju organskih sistema takve
kao metastaze četvrtog stadija i sl. Zadatak liječenja, a i same akupunkture, je da
olakša simptome umirućem pacijentu u najvećoj mogućoj mjeri.

5. Šta podrazumijevamo pod pojmom „integrativna medicina“?

Integrativna medicina nastaje kombinacijom konvencionalne medicinske terapije i
komplementarne terapije koja zadovoljava kriterije medicine osnovane na dokazima za
sigurnost i učinkovitost. Ona koristi najbolje iz oba svijeta domena i na taj način omogućava
pacijentima sveobuhvatni pristup zdravlju, kako u očuvanju zdravlja tako i u dijagnostici i
liječenju bolesti.
To je zvanična grana medicine, a koja se najviše razlikuje od klasične medicine po izričitom
naglasku na prevenciji, personalizaciji i održavanju zdravlja.
Ona podrazumijeva jedan holistički pristup čovjeku u okviru kojeg se ljudsko biće posmatra
kao neraskidiva chelina tijela, uma i duha koja je u neprekidnoj interakciji sa prirodnom i
socijalnom sredinom u kojoj živi. Cilj je da se objedine sve metode liječenja koje imaju efekta
što pruža najkvalitetniji način lečenja i poboljšanja opšteg stanja organizma, pri čemu pacijent
aktivno učestvuje i uči kako da sačuva svoje zdravlje i prevenira nastanak bolesti.

6. Biomagnetizam je...?
Biomagnetizam je nauka koja proučava i ispituje djelovanje magnetskih polja na organizme.
Ovaj pojam se također odnosi na magnetizam koji se nalazi u organskim bićima
(biomagnetski).
Naše tijelo je vrlo složeni bioelektrični mehanizam i svaka ćelija tijela ima svoje električne
karakteristike. Na membrani zdrave ćelije tkiva vlada tzv. membranski potencijal koji u
prosjeku iznosi od +40 do – 70 mV.
Budući da su elektricitet i magnetizam uzročno-posljedično čvrsto povezani, svaka promjena
u magnetskom polju oko ćelije uzrokuje i promjene električnog stanja ćelije.

5
7. Koje su tri osnovne funkcije meridijana?
Meridijani pokazuju svojstva univerzalno aktivne sredine, koja se aktivira spoljašnjim
izvorima energije. Prema tome, meridijani i s njima povezani organi su jedan nerazdvojan,
zatvoren, simetričan sistem kanala, u kome su obezbijeđeni uslovi ritmičke cirkulacije struje
energije i informacija. Meridijani na taj način, predstavljaju energetsku i informacionu osnovu
procesa životne aktivnosti.
Meridijanima cirkuliše vitalna energija kroz tijelo hraneći sva tkiva i povezujući cijelo tijelo u
jednu masu (kod zdrave osobe, u patološkim uslovima oni su odgovorni za prenošenje
bolesti).
1. Transport Chi-a. Slično kao što krvni sudovi transportuju krv kroz tijelo, tako su i svi
meridijani zaduženi za transport Chi-a/životne energije.
2. Regulacija količine Yin i Yanga. Ukoliko dođe do deficita ili suficita Yin i/ili Yanga u
meridijanu, oni su zaduženi za njihovu regulaciju, tj. uravnotežavanje. Također, meridijani
regulišu protok energije u toku same terapije te i na taj način regulišu njenu ravnotežu.

3. Suprotstavljanje patogenom Chi-u. Patogeni Chi obično dolazi iz spoljašnje sredine kao
hladnoća, toplota, mikroorganizmi i sl. Meridijani uti.u da se organizam suprotstavi uticaju
patogenog Chi-a što izaziva određen bol, opštu slabost, utrnulost dijela tijela, ponekad
povišenu temperaturu.

8. Šta je to teorija “Pet elemenata” i koji su njeni ciklusi?

Kinezi su podijelili svijet u pet elemenata i smatralo se da sve na zemlnji po svojoj prirodi
pripada jednoj od pet kategorija. TKM je zasnovana na univerzalnoj filozifiji Yin i Yanga.
Smatra se da je teorija pet elemenata nastala iz međusobnog djelovanja ova dva polariteta.
Svaki pojedinačni o rgan u tijelu mora pripadati jednom od ovih elemenata i zato VATRA
predstavlja četiri organa – srce, tanko crijevo, perikard i trodijelni grijač.
DRVO – jetra i žučna kesa
VODA – bubrezi i mokraćna bešika.
METAL – pluća i debelo crijevo.
Kinezima riječi vatra, drvo itd sadrže esencijalni smisao apstraktnosti.
Pet elemenata nije nezavisno jedin stvo. Oni su u prisnom odnosu jedni sa drugim. Svaki
element vlada i potčinjava se, ništa na svijetu ne pripada u cjelosti jednom elementu. Svaki od
elemenata ima svih pet, ali jedan preovladava tako da daje karakteristike jednog elementa i
tako se i naziva.

6
I generativni ciklus – Sheng ciklus ili Zakon majke i djeteta
Svaki element se brine o narednom elementi i tako je majka narednog elementa. Isti element
se brine o prethodnom elementu i tako je dijete prethodnog elementa – npr. Drvo je majka
Vatre; sve dok ima drveta vatra gori, ali u isto vrijeme Drvo je dijete Vode (drvo ne raste ako
nema vode). Energija teče samo u jednom smjeru, smjeru kazaljki na satu.
II CO – ciklus ili destruktivni ciklus; Djed-unuk
Destruktivni ciklus je pogrešan naziv sve dok je u pitanju tok energije. Ovo je unutrašnji krug.
Energija teče od jednog elementa ka prvom iza idućeg. Ide od Vatre do Metala, od Metala do
Drveta, od Drveta do Zemlje, od Zemlje do Vode i od Vode do Vatre praveći tako zvijezdu.
U ovom ciklusu element kontroliše (pokorava) ili uništava prvi iza idućeg elementa. Vatra
uništava Metal – topi ga kada gori, Metal uništava Drvo, Drvo uništava Zemlju, Zemlja
uništava Vodu. Primjenom zakona o toku energije ona teče u istom smjeru bez ikakvih štetnih
uticaja, odnosno napaja energijom samo sljedeći element. To znači da element Vatra napaja
energijom element Zemlju, istovremeno napaja i Metal. Dakle, svaki element napaja

energijom sljedeći, ali i prvi iza sljedećeg. Ako je puls vatre u tijelu jak i ako je puls zemlje
slab i čak ako je puls metala slab, energija se može izvući iz elementa Vatre (srce) prema
Zemlji (slezena) ili elementu Metal (pluća).

7
9. Navedite kontraindikacije za primjenu akupunkture:
- stanja ekstremne slabosti (anergija), - neposredno nakon radioaktivnog
zračenja,
- akutno opojno stanje,
- velike doze psihofarmaka i
- akutne psihoze,
kortikosteroida,
- ekstremno uzbuđena stanja,
- na tašte.
- bolesnici sa pacemakerom,
Izbjegava se primjena u trudnoći, za vrijeme menstruacije (osim za potrebe smirenja menst.
bolova), neposredno nakonn obilnih obroka.
Rijetko je propisana za cerebrovaskularni poremećaj, hipotalamus sindrom, epilepsiju, MS,
Parkinsonovu bolest, progresivne mišićne distrofije, poliomijelitis.

10. Osnovni biotropni parametri magnetskih polja su:

• intenzitet,
• gradijent,
• vektor,
• frekvenca i oblik impulsa,
• trajanje djelovanja.

11. Koje su važne distalne tačke praktično upotrebljive kod većine bolesti?

Šest distalnih tačaka se pokazalo upotrebljivo kod gotovo svih bolesti:

• Li 4 (Hoku, Hegu) – kod svih bolnih stanja, zadužena je za lice i čelo.

• Lu 7 (Lique) – za bolna stanja potiljka, vrata i gornjeg dijela leđa (predio između
lopatica), te sve bolesti respiratornog sistema.
• P 6 (Neiguan) – za vrat, grudi, gornji dio abdomena (bolna stanja), te kao sedativna
tačka.
• St 36 (Zusanli) – bolna stanja donje dvije trećine stomaka, te sve bolesti
gastrointestinalnog trakta (najvažnija tonifikacijska tačka).
• Sp 6 (Sanjinjiao) – za bolesti perineuma i pelvičnih organa, te za bolna stanja
unutrašnje strane nogu.
• UB 40 (Wizhong) – za bolna stanja stražnjeg dijela natkoljenice, donji dio leđa i
genito-urinarne organe.

8
12. Koje vrijeme pokazuje Kineski organski (biološki) sat i njegovo značenje?
Organski sat pokazuje cirkulaciju vitalne energije kroz razne organe u odnosu na vrijeme.
Vitalna energija teče u smjeru kazaljki na satu i zato se i naziva organski sat. Ona teče kroz 12
organa i napravi jedan krug u toku 24h, a svaki organ ima maksimum energije 2h.
Ciklus energije počinje u plućima u 3 sata ujutro i tu energije ostaje 2 sata, zatim prelazi na
debelo crijevo u 5 sati ujutro i tu ostaje 2h, tj energija je u maksimumu u plućima u 4 sata
ujutro, a u debelom crijevu u 6 sati.
Kineski biološki sat pokazuje intervale po kojima energija cirkulira kroz dijelove našeg tijela,
a svaka dva sata u danu najjača je u određenom dijelu. Tada su značajke tog dijela tijela
najbolje, i ako postoji neki problem, simptomi će u tom razdoblju biti najizraženiji.

13. Šta je moksibustija i kada se primjenjuje?

Moksibustija je stimulacija akupunkturnih tačaka povišenom temperaturom, terapija gorućim
pelinom i podrazumijeva zagrijavanje određenih tačaka i područja na tijelu.
Dobila je ime od lišća divljeg pelina (artemisia vulgaris). Umjesto igala možemo koristiti
toplinu tako da se ovo lišće nalazi u obliku cigareta ili samo isjeckano. Ako je u obliku
cigarete može se kružiti neposredno iznad tačke koju želimo stimulisati, a kada koristimo igle
može se staviti na njihov balčak i zapaliti.
Moxa se uvijek upotrebljava u hroničnim stanjima (NIKADA U AKUTNIM!), naročito
reumatskim, hroničnim gastrointestinalnim poremećajima, bolnim menstruacijama, bolovima
zglobova.
Indikacije :
 Bolni zglobovi  Očuvanje zdravlja
 Jačanje imuniteta  Anemija
 Hronična upala bešike  Osteoporoza
 Reumatizam  Hronične bolesti
 Artritis  Stariji ljudi

14. Koje sve metode liječenja obuhvata Kineska tradicionalna medicina?

Osnovne oblasti koje obuhvata i izučava tradicionalna kineska medicina su: akupunktura,
moksibustija, kinesko bilje i biljne formule, tuina: kineska masaža, nutricionizam: pravilna
ishrana, Qi Gongi dodatnih tehnika: kupiranje, Guasha.

9
15. Šta postižemo primjenom akupunkture na tačkama tonifikacije i disperzije?
Tačkama tonifikacije punimo prazni meridijan i tako povećavamo energiju u meridijanu u
kojem tačka pripada i u meridijanu koji ga slijedi, dok smanjujemo energiju u meridijanu koji
je u odnosu podne-ponoć, te u odnosu muž-žena.

Tačke disperzije upotrebljavamo kada hoćemo da ispraznimo meridijan koji ima suficit
energije, tako da stimulirajući tačku disperzije smanjujemo energiju u tom meridijanu i u
meridijanu koji slijedi, a povećavamo energiju u meridijanu koji je u odnosu muž-žena,
podne-ponoć.

16. Koja ličnost nosi počasni epitet „Otac Evropske akupunkture“ i zbog čega?
Otac Evropske akupunkture je Žorž Suli d´ Moran. Najzaslužniji Evropljanin je diplomata
koji se posvetio proučavanju akupunkture i kojeg su Kinezi proglasili "ljekarom učiteljem".
Zahvaljujući njemu, 1946.g. je osnovano međunarodno društvo za akupunkturu sa sjedištem u
Parizu. Iako ranije žestoko osporavan doživio je punu satisfakciju kada je ispred Francuske
Akademije nauka 1950. godine predložen kao kandidat za Nobelovu nagradu.

17. Šta je elektroakupunktura i u kojim slučajevima se ne preporučuje njena primjena?

Elektroakupunktura predstavlja savremeni način liječenja zasnovan na principima klasične
akupunkture, s tim što se stimulacija akupunkturnih tačaka vrši pomoću električne energije
tačno određene jačine i amplitude. Elektroakupunktura kombinuje dve vrste stimulacije :
ubodnu stimulaciju pomoću igala za elektrostimulaciju; i elektrostimulaciju bez uboda.
Ne primjenjuje se kada:
- pacijent prvi put dođe kod akupunkturologa,
- kod gravidnih pacijentkinja,
- kod uplašenih i nervoznih pacijenata,
- kod pacijenata sa epilepsijom ili nekom drugom konvulzivnom bolešću,
- kod pacijenata u šoku ili kod onih sa visokom temperaturom

10
18. Koje akupunkturne tačke ili dijelove tijela je zabranjeno bosti prema KTM?
To su sve tačke lokalizovane na samim mamilama, na umbilikusu. Postoje i opasne tačke koje
su lokalizovane na interkostalnim prostorima zbog opasnosti od izazivanja pneumothoraxa te
na desnoj strani prednjeg trbušnog zida zbog mogućnosti povrede slezene.
Također, postoje i relativno opasne tačke lokalizovane oko nervnih plexusa ili velikih krvnih
sudova. Takve tačke uglavnom tretiraju akupunkturolozi sa velikim iskustvom.

19. Šta je to De-Qi /De-Chi fenomen?

De Qi/De Chi fenomen je pokazatelj dobrog učinka postavljene igle. Učinak se može pojačati
i ručnom stimulacijom- brzim rotiranjem ubodene igle oko svoje ose. Ovaj fenomen zapravo
predstavlja pojavu crvenila oko mjesta uboda.
Nakon punkcije akupunkturne tačke izaziva se specifični fenomen (de chi) koji predstavlja
reakciju na ubod, karakteriziranu trncima, osjećajem težine, strujanja, mravinjanja ili
generaliziranog osjećaja opuštanja.

20. Da li je akupunkturna igla medicinski siguran instrument i postoji li u svijetu

određeni stav o tome od strane neke relevantne institucije?
Akupunkturnu iglu je 1996. američka organizacija Food and Drug Administration (FDA)
preporučila kao siguran medicinski instrument.

21. Kada je Akupunktura kao metoda liječenja priznata od WHO i za koji broj
različitih indikacija?
Ovu drevnu kinesku metodu liječenja iglicama SZO je 1979. god zvanično priznala kao
metodu liječenja u medicinu, a akupunkturnu iglu je 1996. američka organizacija Food and
Drug Administration preporučila kao siguran medicinski instrument.
Ovdje govorimo o primjeni te drvene medicine na najmoderniji način i pod strogo sterilnim
uslovima, ili u vidu nekih novih sličnbih metoda kao što su laseroakupunktura,
magnetoakupunktura, mikrotalasna, aromaakupunktura i njene raznovrsne modifikacije.
Iz ove oblasti su objavljeni broji klinički i eksperimentalni radovi koji predstavljaju veliki
doprinos, naročito na polju razjašnjmenja mehanizma akupunkturne analgezije.
SZO je preporučila više od 50 bolesti za liječenje akupunkturom.

11
22. Osnovna podjela meridijana i koji je njihov broj?
Meridijani se dijele na:

Jin-meridijane koji polaze sa nožnih prstiju i stopala, šire se uzlazno uz nogu te ide ka trupu,
ramenom pojasu, rukama i glavi. Njihov tok je od periferije ka centru, odnosno oni teku
centripetalno.

Jang-meridijani polaze sa šake i prstiju, teku duž ruke i ramenog pojasa, silaze u trup te idu
silazno u donje ekstremitete. Njihov tok je centrifugalan, odnosno od centra ka periferiji.

Broj meridijana:

-12 parnih,

-6 ekstra meridijana

-2 neparna meridijana

23. Šta su „alarmne“ akupunkturne tačke i koja im je funkcija?

Shu ili stražnje tačke se nalaze na leđima i to 1.5 cun udaljene od stražnje medijalne linija na
meridijanu mokraćnog mjehura. Ove tačke su osjetljive i bolne pri bolesti pojedinih organa, te
se često upotrebljavaju gdje su bolne. Tačke Shu se uvijek stimulišu u smislu disperzije,
njihovo dejstvo je disperzirajuće prema energiji dotičnog organa i djeluju sedirajuće na taj
organ.

Mu ili prednje tačke su smještene na grudima i abdomenu u blizini organa kojem pripadaju.
Imaju dijagnostičko značenje jer su osjetljive i bolne pri poremećaju funkcije organa
odgovarajućeg meridijana. Nazivaju se alarmne tačke i stimulišu se uvijek u smislu
tonifikacije jer povećavaju energiju u meridijanu koji je u odnosu majka-dijete prema tom
organu.

Alarmne tačke - St25, LU1 LU2, GB25 LIV13, REN3, REN4, REN5

24. Koje su danas međunarodno priznate nomenklature u označavanju merdijana

odnosno akupunkturnih tačaka?
 Engleska nomenklatura. Ova nomenklatura uzima prvo slovo engleskih naziva organa
odnosno naziva meridijana + broj akupunkturne tačke. Npr: meridijan pluća - eng.
Lungs - pluća + broj tačke- L1, L2, L3…

12
  2. Francuska nomenklatura. Ova nomenklatura uzima prvo slovo latinskih naziva
organa, tj. naziva meridijana. Npr: meridijan pluć a- lat. Pulmones + broj tačke- P1,
P2, P3…
 3. Kineska nomenklatura. Ovu nomenklaturu uglavnom poznaju majstori akupunkture
koji dolaze iz Kine.

25. Šta podrazumijevamo pod pojmovima „Yuan source“ , „Lou connecting“ i „Jing
well“ tačke?
Yuan source – tačke koje se nalaze na distalnim dijelovima ekstremiteta. Ako je unutrašnji
organ bolestan, ta tačka je veoma bolna, a Nei Jing je rekao kada je bolestan neki unutrašnji
organ, tada treba bosti Yuan ili izvornu tačku. Stimulacijom ove tačke sa tačkom disperzije se
smanjuje energija u datom meridijanu, a stimulacijom sa tačkom tonifikacije se povećava
energija. Tačke Yuan source su regulatori energije u meridijanu i pripadajućem organu.
Lou connecting – kontaktne tačke, spajaju dva meridijana koji su u paru. Preko njih dolazi do
nesmetanog protoka poremećene energije između dva meridijana, tako da dovode energiju u
ravnotežu. Stimulacija ove tačke jednog meridijana čija je energija u suficitu, smanjuje
energiju u tom meridijanu, a povećava energiju u njegovom paru koja je u deficitu.
Preko ovih tačaka se može uticati na korekciju poremećene energije u odnosu na sve strane
tijela.
Jing well - 12 oštrih tačaka smještenih na vrhovima prstiju i nožnih prstiju, osim Yongquana
(KI1) koji se nalazi na donjoj strani stopala. Ove tačke zajedno čine prvi set Shu tačaka, pored
noktiju, i formiraju porijeklo 12 Yin i Yang meridijana. (preuzeto sa interneta) - rade se u
akutnim hitnim/urgentnim stanjima.

26. Šta predstavlja Yin-Yang teorija i koji su bazični principi navedene teorije?
Yin i Yang su dva aspekta vitalne energije. Energija je jedna, ali ima dva pola. Oni su osnovni
principi za čitavu vasionu i djeluju kao dvije suprotne sile. Dopunjuju jedna drugu i drže
ravnotežu, ali u isto vrijeme su i suprotne jedna drugoj. Yin i Yang se mogu grubo uporediti
sa negativnim i pozitivnim elektricitetom ili neodvojivom energijom magneta (sjeverni i južni
pol) ili sa sistoličikim i dijastoličkim pulsom ili sa oscilacijama klatna. Ništa od pomenutog ne
može postojati samo.
Dobro zdravlje je stanje ravnoteže i energije između Yin i Yanga. Poremećaj ravnoteže je
bolest.

13
Sve u vasioni je stalno aktivno, nikada ne miruje niti je konačno. Yang je nedostatak Yina, a
Yin je nedostatak Yanga (Nei Jing).
Kinezi dijele organe tijela na kategorije Yin i Yang. Svi čvrsti organi su Yin organi, a šuplji
su Yang organi. Svi čvrsti organi su stalno aktivni i oni akumuliraju energiju. Svi šuplji organi
su naizmjenično djelujući organi i prenose i transformišu energiju.
YIN – taman, čvrst, donji, zbijen, unutrašnji; sjenovita strana brda.
YANG – svijetao, šupalj, gornji, razrijeđen, vanjski; sunčana strana brda.
U svakom Yinu ima nešto Yanga, u svakom Yangu ima Yina, dobitak u Yangu rezultirat će
gubitkom u Yinu. U normalnim okolnostima održavaju relativnu ravnotežu, u nenormalnim
okolnostima nastaje nadmoć ili nedostatak jednog ili drugog što rezultira bolešću.

27. Objasnite pojmove „Tradicionalna medicina” i „Komplementarna medicina“, i

navedite primjere:
Termin „TRADICIONALNA“ podrazumijeva nešto što ima svoju historiju i tradiciju (npr.
kineska tradicionalna medicina, indijska ayurveda, tibetanska medicina, unani – arapska
medicina...).

TRADICIONALNA MEDICINA je opšti naziv koji je povezan uz specifičnu kulturu nekog

naroda, ima dugogodišnju istoriju, predstavlja skup znanja, vještina i praksi, baziranih na
teorijama, vjerovanjima i iskustvima ljudi koji pripadaju različitim kulturama, a koristi se u
cilju održavanja zdravlja kao i u prevenciji, dijagnozi, poboljšanju ili tretmanu fizičkih i
mentalnih bolesti.

Primjeri :

• AKUPRESURA - metoda tradicionalne kineske medicine pritiskanja prstima ili

pomagalima u određene (akupresurne) tačke na tijelu u cilju pružanja pomoći sebi ili
drugim osobama.

• MANUALNA TERAPIJA (TUI NA) - kombinacija masaže, akupresure i ostalih

oblika manipulacije tijela.

• HERBALNA MEDICINA - farmakologija i fitoterapija (moksibustija, kinesko bilje i

biljne formule).

• NUTRICIONIZAM i DIJETOTERAPIJA

14
 • REHABILITACIJA I KINEZITERAPIJA (TERAPIJA VJEŽBOM)

• QI GONG (TAI CHI CHUAN) hiljadugodišnja kineska vještina ili umjetnost, kojom
se postiže iscjeljivanje i jačanje tijela, uma i duha. Kombinuje pokret, meditaciju i
disanje kao način njegovanja i akumulacije životne energije, pojačavanjem svjesnosti
o njenom protoku kroz tijelo.

Termini „KOMPLEMENTARNA“ ili „ALTERNATIVNA MEDICINA” odnose se na skup

različitih praksi zdravstvene zaštite koje nisu dio tradicije te države niti konvencionalne
medicine, a nisu ni u potpunosti integrisane u dominantni sistem zdravstvene zaštite. U nekim
državama primenjuje se naizmjenično sa tradicionalnom medicinom.

Komplementarna medicina se razlikuje od alternativne medicine, jer se uvijek koristi zajedno

sa konvencionalnom medicinom dok se alternativna medicina koristi umjesto zvanične
medicine.
Primjeri :
• MANUALNA MEDICINA je medicinska disciplina koja se bavi manualnom
dijagnostikom i terapijom funkcija organa za kretanje, jer najčešći uzrok bola u
lokomotornom sistemu je poremećaj funkcije.
• MANUALNA TERAPIJA je postupak koji se izvodi rukama direktnim kontaktom sa
tijelom, primjenjuje određena sila u cilju poboljšanja mobilnosti u zglobovima,
vezivnom tkivu ili skeletnim mišićima.

• OSTEOPATIJA

• HOMEOPATIJA

28. Koja je osnovna mjerna jedinica pri pronalasku akupunkturnih tačaka u KTM i
načini kako je određujemo u praksi?
Osnovna mjerna jedinica je CUN - koriste se dužina i širina prstiju i drugi njihovi promjeri:
1. Mjerenje srednjim prstom – rastojanje između zglobnih kožnih nabora krajnjeg i srednjeg
članka srednjeg prsta pri fleksiji – 1 cun.
2. Mjerenje palcem – širina distalnog zgloba kada je palac ispravljen – 1 cun, kada su palac i
srednji prst ispruženi – 1.5 cun, a četiri ispružena prsta iznose 3 cuna.

15
29. Koje su osnovne teorije na kojima počiva Kineska tradicionalna medicina (KTM)?
• Yin i Yang teorija
• Teorija 5 elemenata

30. Općenito koje bolesti liječimo akupunkturom tretirajući akupunkturne tačke duž
meridijana?
 Tretiramo sve bolesti okolnih organa kroz ili oko kojih prolazi određeni meridijan.
Npr: meridijan koji prolazi duž šake, podlaktice, lakta i nadlaktice te se širi na rameni
pojas. Možemo tretirati stanja kao što su: artroze ručnog zgloba, bolna stanja okolnih
mišića, teniski i golferski lakat, periartritis ramena itd.
 Bolesti izvornog organa tog meridijana, npr. za meridijan pluća tretiramo bolesti i
probleme sa plućima.
 Bolesti organa parnog meridijana, tj. njegovog parnjaka. Npr: tretiranjem meridijana
pluća možemo liječiti bolesti debelog crijeva.
 Bolesti pripadajućeg meridijana. Npr za meridijan pluća tretiraju se svi respiratorni
problemi.
 Bolesti prethodnog meridijana. Npr: tretiranjem meridijana plucć utiče se na liječenje
oboljenja jetre jer je to prethodni meridijan.

31. Kako „Zapad“ posmatra odnos „Materija- Energija“, a kako „Istok“ (prije svega
KTM) posmatra?
Prema ubjeđenjima zapadne medicine u prirodi postoji materija i energija. U tom slučaju
energija pokreće materiju, npr: procesima varenja hrane oslobađa se neophodna energija za
svakodnevno funkcionisanje organizma ili jedan od najboljih primjera je dešavanje na
ćelijskom nivou gdje ćelije koriste energiju u obliku ATP-a za odvijanje ćelijskih procesa.
Prema vjerovanju KTM energija je koncentrisana u materiji što praktično znači da je sve
energija. Tako da se postavlja pitanje: „Šta smo mi i od čega smo sačinjeni?“. Energija u
ljudskom organizmu je koncentrisana u obliku jin i jang te protiče kroz kanale, tj. meridijane.

32. Koji su principi liječenja akupunkturom prema KTM?

1. Bosti prvo distalne pa proximalne tačke - dokazano je da tretman distalnih tačaka
efikasno rješava problem akutnog bola naročito akupunkturne tačke na podlaktici i
potkoljenici. Kod akutnih stanja bodu se više distalne tačke, npr kod istegnuća mišića

16
 natkoljenice u akutnoj fazi bodu se tačke distalno tj na potkoljenici. Kod hroničnih
stanja bodu se više lokalne tačke, npr kod hroničnih gonartroza bodu se tačke na i oko
samog koljena.
2. Bosti tamo gdje boli - to su bolne tačke ili A SHI tačke ili trigger point tačke
lokalizovano na samom mjestu oboljenja. A SHI tačke i trigger point tačke su veoma
bolna mjesta uglavnom lokalizovana na mišićima.
3. Bosti tačke lokalno i distalno - uopšteno govoreći uvijek se tretiraju tačke
lokalizovane oko samog mjesta oboljenja te distalno od mjesta oboljenja. Npr ako
imamo teniski lakat tretirat ćemo tačke oko lakatnog zgloba te distalno odnosno, tačke
podlaktice.

33. Koje su dvije najvažnije analgetske tačke u akupunkturi?

Li4 je tačka smještena na srednjem radijalnom rubu druge metakarpalne kosti. Ovo je
regionalna analgetska tačka za sve bolove u gornjem dijelu tijela.
Si 18 je smještena na presjeku od vertikalne od ruba oka i horizontale korijena nosa. Jedna je
od najvažnijih analgetskih tačaka za glavu, ali i uopšteno za bol. Postoji još analgetskih
tačaka poput St 44, Ub 60 za sve bolove u donjem dijelu tijela.
Analgetske tačke LI 4, ST 44, SI 18

34. Šta podrazumijevamo pod terminom “alternativna medicina“ i navedite primjere

takvog sistema?
Alternativna medicina je raznovrsna zdravstvena praksa pristupa zdravlju kroz znanja koja se
povezuju sa biljem, životinjskom i mineralnom osnovnom i obuhvata provjerene, stručno
neosporene, tradicionalne, komplenntarne i alternativne metode i postupke dijagnostike,
liječenja i rehabilitacije koji blagotvorno djeluju na čovjekovo zdravlje ili njegovo
zdravstveno stanje i koji u skladu sa važećom medicinskom doktrinom nisu obuhvaćeni
zdravstvenim uslugama.
Dozvoljene su samo one metode i postupci koje ne štete zdravlju, korisnika-pacijenta ne
odvraćaju od upotrebe za njega korisnih zdravstvenih usluga i izvvode se u skladu sa
priznatim standardima alternativne medicine.
Metode dijagnostike i liječenja alternativne medicine:

 ajurveda
 akupunktura i srodne tehnike

17
  osteopatija
 homeopatija
 fitoterapija
 kvantna medicina i srodne tehnike
 hiropraksa i primijenjena kineziologija
 makrobiotika

Metode rehabilitacija alternativne medicine:

 apiterapija
 aromaterapija
 vježbe tradicionalne kineske medicine
 duhovna energetska medicina
 energetska terapija
 detekcija štetnih zračenja
 joga vježbe
 porodični raspored

35. Šta su „Xi cleft“ tačke na meridijanima, koja im je funkcija i kako ih bodemo
akupunkturnim iglicama?
XI cleft tačke su mjesta na kojima je Qi meridijana duboko konvergiran. Nazivaju se još i
akumulacijske tačke i nalaze se primarno na zglobovima ili blizu zglobova tijela.
Upotrebljavaju se uvijek kada je energija u suficitu i kada postoji akutna bol. Ima ih šesnaest.
Kada ih upotrebljavamo treba ići iglicom suprotno od toka meridijana.
Sve Xi cleft se tretiraju u slučaju suficita (viška) energije u meridijanima – često akutna stanja
u meridijanima.

18
36. Kojom teorijom se objašnjava mehanizam djelovanja akupunkture odnosno
elektroakupunkture pri čemu se luče koje opiodne supstance?
Mehanizam djelovanja akupunkture se objašnjava teorijom oslobađanja endorfina.
Analgetski efekat akupunkture nastaje zbog oslobađanja hormona endorfina nakon ubadanja
igle. Endorfin je prirodni djelujući neuropeptid i kao morfin ima tendenciju vezivanja za
receptore ćelija bola u mozgu, stoga ima snažne analgetske osobine.
Uloga endorfina u mehanizmu pravljenja lijekova: kada se injicira morfij, hipofiza prestaje
proizvodnju endorfina (endorfin je supstanca slična morfiju). Ljudsko tijelo ne želi previše
takve supstance i samo prestaje proizvodnju. Kada se prekine injiciranje morfija, istog
momenta osoba prelazi u stanje povlačenja jer njeno tijelo ne proizvodi endorfin i neophodno
je izvjesno vrijeme da hipofiza preuzme proizvodnju i tokom ovog perioda se pacijent osjeća
neprijatno.
37. Koji lijekovi poništavaju pozitivne efekte akupunkture pa bi trebalo izbjegavati
njihovu upotrebu tokom i neposredno poslije završetka tretmana akupunkturom?

????

19
38. Nabrojte najvažnije tj. najpotentnije tačke za različite bolesti koje se koriste u
akupunkturi:

20
39. Koje su najvažnije indikacije za tretman akupunkturom?
Bolesti koštano-mišićnog sistema i to prvenstveno akutna stanja: povrede mekih tkiva,
mišićni spazmi, iščašenja.
Kod hroničnih bolesti koštano-mišićnog sistema, akupunktura se primjenjuje uz ostale
terapije: fizikalnu terapiju, blokade i dr.
Uz bolesti koštano-mišićnog sistema, akupunktura se danas sa uspjehom koristi kod
respiratornih, gastrointestinalnih, ginekoloških, genitourinarnih, neuroloških bolesti.
Dokazano djelovanje akupunktura ima kod nuspojava hemoterapije, postoperativnih bolova,
osteoartritisa, mučnina i povraćanja u trudnoći, itd.

40. Šta predstavlja kineski pojam „Chi“ i koji su njegovi pojavni oblici?
Pojam Chi podrazumijeva životnu energiju. Kinezi su vjerovali da Energija (Qi) izlazi iz tijela
pacijenta u slučaju njenog viška ili ulazi u tijelo u slučaju nedostatka, zbog čega bolest
nestaje.
Tradicionalna kineska medicina (TKM) koristi termin QI, CHI ili životnu energiju za
opisivanje univerzalne, sveprisutne energije života koja oblikuje svemir, neprestano kruži,
stvara se i troši, a svojim kretanjem i promjenama posljedično djeluje i utiče na sve ostale
manifestacije.
Dva osnovna pojavna oblika energije su Yin i Yang.
YIN – taman, čvrst, donji, zbijen, unutrašnji; sjenovita strana brda.
YANG – svijetao, šupalj, gornji, razrijeđen, vanjski; sunčana strana brda.
U svakom Yinu ima nešto Yanga, u svakom Yangu ima Yina, dobitak u Yangu rezultirat će
gubitkom u Yinu. U normalnim okolnostima održavaju relativnu ravnotežu, u nenormalnim
okolnostima nastaje nadmoć ili nedostatak jednog ili drugog što rezultira bolešću.

21