CÁCH GIẢI PHƯƠNG TRÌNH

1. Lý thuyết:
Giải phương trình (hay tìm x, tìm y…) là việc biến đổi một phương trình
dần dần sao cho cô lập được ẩn x, y…về một vế phải hoặc vế trái. Thường
cô lập về vế trái. Việc biến đổi phương trình thường gồm nhiều bước, nhưng
đều thuộc 1 trong 2 việc sau:
- Hoặc là cùng cộng hoặc trừ vào 2 vế một số nào đó, ví dụ x +7 = 10 thì ta
trừ 7 ở cả 2 vế sẽ được x + 7 – 7 = 10 –7 tức là x = 3.
- Hoặc là cùng nhân hoặc chia vào 2 vế một số nào đó khác 0, ví dụ 4y =
16 thì ta chia hai vế cho 4 (chia được vì 4 khác 0) sẽ được 4y:4 = 16:4
hay y = 4.
Cả 2 việc này thường nói ngắn gọn là: chuyển vế đổi dấu.
2. Một số ví dụ:
2.1Giải phương trình x +15:3 – 6 = 10, biến đổi thành x + 5 – 6 = 10, lúc
này cộng 2 vế với 6 sẽ được x + 5 = 10 + 6 = 16, lúc này trừ 2 vế đi 5 sẽ
được x = 16 – 5 = 11.
2.2Giải phương trình 2y + 7 = 42:2, biến đổi thành 2y + 7 = 21, lúc này trừ
7 ở hai vế sẽ được 2y = 21 – 7 = 14, lúc này chia hai vế cho 2 sẽ được y
= 14:2 = 7.
2.3Giải phương trình 3x = 5x, trừ đi 3x ở cả 2 vế sẽ được 0 = 5x – 3x = 2x,
lúc này chia cả 2 vế cho 2 sẽ được 0:2 = x hay là x = 0.
2.4Giải phương trình 4(y + 8) = 4y + 32, phá ngoặc ở vế trái được 4y + 32 =
4y + 32, điều này đúng với mọi y. Cho nên giải phương trình này được
mọi y.
2.5Giải phương trình x:5 = x:7, ta nhân hay vế với 35 sẽ được x:5*35 =
x:7*35, sắp xếp lại một chút ở cả hai vế sẽ được x*35:5 = x*35:7, tính
toán hai vế sẽ được 7x = 5x, bớt 2 vế đi 5x sẽ được 7x – 5x = 5x – 5x,
hay là 2x = 0, lúc này chia cả 2 vế cho 2 sẽ được 2x:2 = 0:2, hay là x = 0.
2.6Giải phương trình (2y+1)*7 – 6 = 29, ta chuyển số 6 sang vế phải thì dấu
của số 6 sẽ là dấu cộng (vì chuyển vế thì phải đổi dấu), tức là (2y+1)*7 =
29 + 6 = 35. Lúc này ta lại chuyển số 7 sang vế phải, dấu của số 7 sẽ là
dấu chia (vì lúc ở vế trái dấu của nó là dấu nhân), tức là 2y+1 = 35:7 = 5.
Lúc này lại chuyển số 1 sang vế phải, được 2y = 5 – 1= 4. Lúc này lại
chuyển số 2 sang vế phải, sẽ được y = 4:2 = 2.