EO LlLlLlltt—~— ROZDZIAL I ‘Wiadomosei ogélne o ukiadzie nerwowym. Podziat uktadu nerwowego. ‘Dynamiceay chaakierprocesbw 2ylowyeh zaeznos orgazm eaiadowiska zmusza organizm éo ciaglego wspoldzilania 2¢ sa cetajueym sig srodawiskiem i adaptowani2 do nieg0. 7 aaeneronaymn zacbowaniem wasn stoKteralne i czymnofciowe] aecoke, Ty sabilnosé (homeostasis) organizm, wobec atajoogo sg odowika, vrzymue eed nerwowy i dokrewn. Tea tSrrady aq ze soba file aintegrowanc i wzajemnic sg tentetninjg, Reshtywnos® akin dokzewseso jest powolss, vrctafen od seybee)raktywnoél ukladn nerwoweE- wv ign yea osobniezeg tad nerwowy tworny sytem panic, TraMlae wreak ma boziec, bry to wybér uzaletiony nvod tein) anytego dotwindrena. Fankejonowanie nad ve yowega moteny pordwn rokiaem cybernetyezny, aK verery 1 ogi sferesne stanowin wees, ofrodki stanowia cree decynig Komputer, aS drogi eferenine i newrony ‘extorowe wor wycia ukiadu, Ukadnexwony fenkjonujewiee ceadaie sytem sprees pomitdry neuronami ortz pomigd2y we ronan! pozostlymn eankaml nar2qdami utoje. ‘2 punkta wideenia morfologicenego wited nerwowy motemy eernjowad jako zorganizowany 2esp6l komdrek nerwowyeh {pearonsw) kode glejowyeh or tape) lots sada crank thea] (lboblast6w, widen Hezaotkankowyeh, etlovotnyeh { plynv porakomérkowego. Neurooy, pos weyput gen sig ba per contgette (styena046) (wore Mvona lec nereows, Lace sig one wie? zefektormm, 2doly™mi reagowa na impulsy nerw0¥e punk widesia cryaotsionego ula nerwow stanowi sR Feimetikowanyen wzajemnie spragtes, ktérych podstawows Homa jet odberanio Dodi ze Srodowiska ewntnet0 | etetanego,inegrowniedochodacychsygalow i eglowanie Wrepord ceynotci efekor6w, pass kee organizm reaguje mt Jectsto Tnterpretajedochodzacych informacy dokonse signa Grae peach ukian nerwoweso,poczaszy of obo at do ory még. ‘1 exynmoei kinda necwowego wy jpo podziah » K6ry smoteny wyrsinié 1 Cast dotedkoey (feretng, exuciows) 2. Osred integrajaee(nadrzgdne) cased odteodkows (efeentn) anerwiinenefktory. Ww tonne) exgbel wyeétnamy ofrodk i Grog woerwisjace Miethe fxiteiowe (aad rochow) oraz unerwisace mile ‘ki, grceny i migsehsereowy (Wkadantononiczn). od wapledem toporafiemaym motemy vklad nerwows podsilié * tad nerwowy ofrodkowy (systema nervosum centrale) 2 Untadoerwowy obwodowy (systema nervosum periphericwm) _W stad ukladuofrodkowego wehodal mézgowie (ncephalon) oraz Miss tregomy (medulla spinalis) 2a wad nerwomy obwodowy Mads sy nerwow ezarzkowych ich swoj6w (nero eraiales- seid nerwGw cdzeniowych (nero spinles) orn 2w0j6w 5 were yspdtezulaych (nervi trunci sympothici). Podziat TGropraenay uklada nerwowego wzaetniony jest od poloéea posnezegsinych engl uklad,Budowa i czynnosé neuroma "Neuron jest kluczow jednostkaw ukladze nerwowya stnowi on ‘ednostke mofologcang, czymnosciowg i ontogenetyezog, Pod weeledem morfologicanym katéy neuron tworzy polazenia Symaptyeze 2 inaymi koméckami nerwowyam,stnowige okteflony ‘odcinek w siecicalego lads nerwowego, Z punktu widzenia ezynnoseiowego neuron posiada zdolnosé codbierana bodtesw,integrowania dochodzaeych informa) prackarywania ich, a wigestanowisumodzicln ednonte ukledeia erwowyt. 2Z punktu widzenia ontogenetyeznego wezyskieKomérki nerwowe ‘oxwijaig sez perwotn| Komérkiektodermalae} Komérki nerwowe prébowano opisywa¢ z réénych punkt6w wideeis, biorac pod uvage ich badowe (ksatal | rozgleu mypustek), czyanosé, charakter wydziclanych substancji chemicanych przer zakosczenia nerwowe (mediatoréw), it. ‘Najlepejpoznana jest budowa komérek nerwowyeh, na podsawie ote klayfikcja neurons wydsje sg najbardie}wiatypodny, Neuron stad sical komci(neuroeyton, soma) oraz wypustek Beewowyeh (neuryt), wid asych wytbiniamy dendeyy{ason (rypatta osiowa). Neurony sq najdtutszymi koméckami ustroju dochodzacymi do ilkuciesicin ceatymetw (ap. neuony orage dog pramidowe, ‘motonedroay alfa i gemma), ialo neuron, kiérego wielkosé wynoi od 4 do 150 mikromets6m, zamiera jad, wewnstr jadrajaderko ora expel komésowe (yet). Seontka sateczks endoplazmatyczna jest bardzo silnie psttalcons, Wolnerybosomy oraz zwicane 2 ezost ately endoplaziatycang wore bazofing zirast stot Nish (grok iar chromatynowe). Istota ta jest szczegélaie wyraina W ‘motoneuronach alfsrzenia lxpgoweeo. Obecnosé Hicenych mitochondriGw, aparata Gotele Iyzosom6w wskazuje na iotensywng praemiang mister ‘erwows}.Salymiskladnikami cyopltzmy neuron 4 il (ceurotabule) oraz mikroflameaty (peroflamenty). Neurotubule 59 skladaikiem cemkowego ubladu cyto rozciggaa sig do wypustek nervomych, szezeg6lni dod Sredniea ich wyaos od 200 do 400 A, ‘Newoofilameny o rednicy 80-100 A wykazu sine powin do soli srebra i zbiorowiska ich widoczne sa w miki Soictlym jako neurofibryle. $4 one bardzo liczne w aks Rola neurotubuli | neorofilamentéw nic jest zdeey wyja(nions. Newofilamentom preypiswje sg Udzal w [srs Komécki(eytoskeleon), x neuotubilom nda wp Komérkowym. Wykazano zaleznoSé migdty ilosia ig ‘seurotbul mawet neurofilament a aerokofeigaksony, potwierdzaé ich udaalw tansporele material6w a navel Komeérkowyeh. Rye. Schemat budowy ncuronu wedlug NovikotsBS SSS Se RSeRSRSRaRS ER ES Komérkinerwowe posiadsjq jeden skson oraz od eng do kilku Kuoqea}posKaz wena cp yokes ‘orsncn sora a ssnep ie iq eyoezonsonmozd canta oppodopnie sb arn mu eer anu op ovine men pmo omega erp mT Buaponge oN!ROZDZIAL II Razed kregowy Dudowa zewngtrzna ch gon (eda) terry opt sbi w Kanal kgveya » petiole ee ponerse ey od oworswilbge do doege bee Peer Instore Dons grasa gomez wah sg oxi Thy doy Gacce pn sno sany2oante read hb poder eee Deroy entensn rafeee Ka dol ac iggony Ete sig stom ueiowy cos edn w ratateco megs te me eb es emia) vee tel Seton rea Sherri poe tym ona saa set poe cru tert epoey WRG ene mars) kn decd Goto ten nna power jt finery eo splncrny od rota owl erp w sce ans W odcintssyiyn | Igtwionym, gine ntorzoe 4 poy teria tntyey, wna sats nan geen ble style Gutimcoe eal akg aaa Podonie odtsiegs ge yee do mero tan Zain lttione (ntacvene nba ay ota [esenos as pesiowegs dy indiorces Ghee tgp wore ese, ens i kone ‘went aemettog aac ‘inc rte ey pry Korn pric i ylyeh tary oma Fogel ‘rtcnny lomnnecen Gas ie puta § 31 Igdewionych, $kezy2onych iI goziczny W okresie rarodkowym i wezesnym plodowym poszeregéine neuromeryadpowinda)zpoxiomom rego. ‘Watutek saybsrego warsta Kana Krggowego, poezawszy of 16 typodnia rozwoje plodowego, kregoslup wydtua sig szybcij, co ‘poweduje tev. rzkome wstpowaaierdzenia krgowego. Réwnoczefnie Korzenie prasdnie | tylne schodra nite} w kanale rggowyn i tworaqw dolaym odeinks Kanslu regowego tz. of00| Kotak eouda equa) Napraedaiejpowierzcnirdzenia kxegowego eajdae sig serena potrodkows prasdnia (firura mediana anterior), za posrodkt powierchn yl) leby brada posrdkowa tna sulcus medianus posterior, od Kr] biegna wypusth Komérek gejowyeh worzyee przegrodg pofrodkows iyIn (septum medianus posers). Bocznie od szzeliny potrodkowe) pracdne) i brzdy poseodkowe) iylnejprebijaa ze kregowy koczene praednie lub brausze (ra dices venrales)\korzeie tine hb grabietowe (radies dorsal) ‘W mijsach teh andj sg szeroke, pike bruzdy, nazywane tei polamlkerzeniowyni, mianowice: brzda boczoa prcdni sul- fs lateralis anterior) lub pole korzeniowe przednie (area radicalaisenterior Broa Boca tyna (sulcus lateralis poste- rior ub poe Koraeniowe tylne (area radicularis posterior). Pomiedzy brvada bocang tylng | posrodkowg tying znaafe sig (szezegSlnie wyratna w odcinku szyjny) brozda posrednia ty (leas intermedius posterior Brozda ta diel sznur tylny rdzenia kegowego na dwa peczki: paystedtowo leigey peszek smukly fasciculus gracilis) ibocznle pectek Klinowaty (fasciculus cuneats) Possczegsine beady rzenis kregowego ogranizajg pasmaistoty bial) 2wanesemurami (nicl. ‘Sunar pate (fericulus anterior) letymigdyszeeling posrdkowa ‘przedaigibruzdqbocen pasdnia, snarboezny (niu lateralis) Tety migday bua borany peed bruzdabocang tla, 236 sznar tplny Gniulus posterior) ana sig miedzy brurd Boezn9 34 2(commissure aba anterior). Kana rodkowy rdzeni kegowego (canalis central) wyslany jest sablonkiem cyindrycanym (ependymalaya), téry otezony jest, pracz warsiwe komérek i wiki aerwowych tworzacych iste laretowatyfrodkowa (substontageletinosa central, ‘W obrabie dole} cxeSlstozka rdzeniowene kanal Sodomy slega poseerzeni tworzacKomorgKoficowa (ventrculu terminals) Waajemny storunck istoty ial] i tzae)rdzenia zmieaia sig W posacaeesinychoeinkach zeia (rye 14) Jest to 2rozumiae tel ‘ubwindomimy sobie, 2 w gérayeh odeinkach rdzenia ypraybywa” Ardy aferentaych oraz topniowo kof ig drop eferentoe Rye. 14 Prackcjepoprascane przez tne odcikirdzeniakrggowego wedlug House's Panskyeg0 og praedni zawiera komrki wielobiegusowe rétne} wielkosei (omni korzeniowe), kt6rych sony tworaqKoreniepreedaie lb brauszne (radicesvenraes), 6 5 posrotkows ya ry. 13) Bye. 13 ‘Schema badowy sdzenia krggowego wedtug Truenai Carpentera Saees Gest Neg tg Berets Budowa wewngtrana rdzenia kregowego [Na preekroje popreecenyansdzeniakrggowego stots bile (substan ‘ia alba) kta tworzy sour, otaceaistote sar (substantia grisea) osiaajgeg ketal mtyl lab tery Hy W istoce szare wyrdtniamy rogi praedaie (comma anterius), 108i tylne (commu posters) oraz istote sara postedni oubstnta grisea Imuermedi. i |stta sara poSredaia duel sig na cxg¢ priySrodkow (substantia invermediacentrats) i bocan (substantia intermedia lateralis) Istta posredniasrodkowa otuers Kanal fodkowy rézenia lczqe istotg sara obyawu polswek a ej eae letace do przad ido tla od kanal frodkowego tworzaspoidia szare przedaiei tyne (com= smssuragrisen anterior et posterior. Isttapoleedniaboczna jest szzegslne dabraerezwingta w odcnk piersiowym rdzenia kregowego (gdzic 2n8}dujq sig ofrodki waplzle ypolaje sig w not i wary rg oceny (corn lateralis), ‘W praetzoju podtusaym rogi worza shop (clumnce): pez tyay i boczny(1y¢.13). Szezelinsposrodkowa preedia nie dochodzi do lstotyszateji migdaydnem szzeliny a spoidlem szarym praedaim naj sig pas istory bale) zane apoidiem bialym preedaim 3S4 t motonerony alfa § gamma, kre tsa sig erie ‘szczegélnie na obwodzie rogu preedniego. ei Duet mde ope estroge tov aeony wane (pose Notoneuony gu peedsiego tore poate spy, 2 tbjeh Ivano tp patton brn) spy ew patoj pope won seg py Reaitowye Unde rg pany ie 15). ON it lapaydhore ie “ro rai paydione e182, “iho patie, 1), lo pedi octae e 155, “ito Wiosnzne 15-5), to zaln-bocte fe 19, site edkone ye. 3), yes Uklad jer istry szarejrdzeniakxegowego wedlug Nobacka Jair prastsoraytodkove i lna-pryrodtowe sano gy orzo jer, exeplne myraftc bveaowses ode Fiesiowy anergy ew mie one (elo eae algzie grabietowe nerw6w rdzeniowych). c f ‘dr: pacinie,predaio-boczne, tylno-bocene | zatylno-bocene ‘wore grupe boezag unerwiged mighie Kodiczyn | ronwiniy obras w zgrubienisch rdzenia Kregoweso, 35 Lotaliasja w tych jpdeach es somatoopiczas,odfredkowa, a wige Jadu predni saoptraje migtie obec koScayn, prdaio-boctne ‘migiie ramienis | ude ip. Jadto frodkowe w odeink s2yjnym rdenia stan jyr0 sere przepoaoweyo ‘W rogu ylaym wytaiamy podstamg (bars), sayike (ceri) lowe (caput wiercholek (apes). Sccaytieaglciowo glowa rogu tyoego pokryte stra galaretowata| (Gubtontiegetarinesa),majace sata polksietyen. ase sig © vie) male KomGekitypu IT Golgiego, do Exch dchoday wiskes Korzeal grabitowych ‘Webbie low kone aerwowe tora jgdro wlan roe tyne | (ucieasproprus cornu posterior, Istotagalretowatapokzya jest cenka warstwgitoty szace zany ‘arstva gberasty (zone spongiosa) ida odéaiel od powirzcbai denis warstva granicana (zona terminal) U podstawy rogutylaego szezegélaiew capi piesiowe) wypukla| sig isa sara tworaye aro grabietowe lb persiowe (nucleus dor lalisthoreicu. Seiansbocens rp ylneg ent nierwas i wpukl ig one palczasto bo istry bile orgs twérsiatkowaty (formato releulari) ‘W intocie posreoie| bozaejw odciaku persiouyn (w neuromerach C,-L,) anal sig ofr wepstezalne ‘Alaony Komérek cj itary opuszezsigrdzed kregowy w skadzie oreeibezbsznyeh jako alge ezace bale (rami communleantes| lb, Sq to wlokna wspélzulne preedzwojowe, [W odcnks kraytowym rdzenin neuromerach S,-S, rns sig ofr prayweplccuae, kiérych komérki wysyajaaksonyrowoied w skladie korzeal beaasemye, ‘Werédkomérek ity sez edzenia krpgowego wyr6taiamy: 1 Koméei wlasae (wngtane zeal, kee znd sig clkowicie we rdzeiu kgowym ido Mérych Zliceamy: 1) Komsrki wtawkowe rozgaleialce sig w obrgie jednego euromer ej same) polo, by Komérki asocjacyne,tworzacetew. ogi wlasne edzenia i 36[Heticesasiednie neuromery te same polowy, oraz ©) Koméik spoitows,kdeyeh wypust ea newoney ody oléwek rzenia, 2 Komérisenaome tworzcedrogirutowe wtepeace Zetec Inegcerdzedkregowy 2 wyiszya pigeon ublada aermowego, >. Komi Koreaiowe, isrychabsony wor, korzeniebausae TGA M WyPustimotonewonsw ale gamma ot wapeet komérekjgdraboceuego, (azzatedeianeroumiar, kta oz gest votes seuronsw, ezereFowano inate seary rdzeninkregowego w blastl tae Seti sig prez cal loge rzena geo, tanec one bsearyw réenych odeinkach rye 16) SIL edd 6 obehmua 26 tiny, ym, eo | aaj a met ine galartowng rz wieecolet fgets ipgeee asks 5 obsimajesyjkyroguaafblssta fleets podstawg rogerlacpo, pronne 7 otelezo jest do istypofodkowej i aimee geo Brtbetowe piersiowe), Fagen eimae paws og przdieow kink ierioeye {xsl praytrodkaw tego rogu » zgrbiesisch rong iaets 9 obcimuje motoneuron alfa gemma ers nate Komik (fuitwkoweo caynnos hamujgcej(Komérti Renchaway Pose lta otactaiaca kanal fodkowy twortyblazkg 10 yusetinym Saskom isoty sears prypile ne secyiing tae deogi wstepuace one erg Satz? fk alerein propiocepywaePsidjg ‘om Pletenia x depen korowo-rzeionyat, bsopcneeS an czynnote uchowe 7 ‘Blaszka 7 posiads lcanepolgctenia wstepujgc i zstepujae 2 pi -mézgu i odgrywa wséng role w zabezpieczaniu posawy ciate ‘egulacicayanotc rachowych Bao sida sig ze wutkowych earns propsoceptywayeh rmajacych polacrenia z jadcami tworu slatkowatego | jadram| reedsionkowymi, Komérki tej warstwy tworny ted polgcnenia Blascke 9 zawiera motoneurony alfa i gamma. Motoneutony alfa yaya aksony do widen migfiowych, za ataony motored amma korg sig w czgiciach obwodowyeh wraecion migfaiowych, Rye 16 4 Ukladbasckowy rzenia krggowego wedlug Gardnera Drogi rdzenia kregowego Drogi wstepulace Do drég watepugcych rdzenia kxqgowego zalicemy: 1. Drogisdzeniowo-wzgérzowe preednig i bocang (rectus splnothalamicas anterior e lateralis) EyI vs insane Ime a 43. Droge ezacia gnostycznego (epikrytycznego). oe cco malngeast ene cerned HB vorsneruone sates er peat, “option seven (oe poeta ena an eee Be eran cael a aores oe Bown Pracieg dg dzenia kregowego wedtog Nobacka I rei wsepincd agp rzesargrwego weg Gardena 39 Utotenie w éogach aferentnych i ferentnych jest somatotopicze. Drogi rdzeniowo-wagcrrame stanowia cxeéédeog exucia proto: puyeznego Rozpoczynaig sig one w Koméekach rogu tlnego (parzrozdzia rogiaferenze), Kraytnj sig w spoidle bialym praedaim i wstepuja w szmurze pried i boczaym rdzenia, Drogasdzeniowo-wagérzowa przedaia prowadei wratenia crucia ety powierzchaiowege i ucisku, a boczna wrateniaczucia blu temperatry (cep i zim). Droga rdzeniowo-métdtkows tylna roxpoczyaa sip w jadrze pletsiowym, 236 pezedeia najprawdopodobaie}w ogutyaym, Drogi te pracbiegalg na obwodae sdzenia kgowege, Drogs emcia gnostycanego pracbiega w sznurzetylaym w poste pecaka smuklego i klinowatego.prowadzi ona wraZeniaczucia sep0xd etoseps mxMosnars NREPOUA 1 -prupaad 5801 apex an anoqazpI-oH0Hy jazpoyzsn suz292idod 229}60104 ofomo¥8ry equazpa eyuaxpoxesy ‘mpjozoni | kro aK op std yokesedn 2 amomuow Sending yoruags poryn sotdyaCaszn op gions 2 w0sgea F2pOM 28“ widmowsou oypepyn a oF2u085.5 euszpa EIOY, jor pyouatz> z90q goesnue pXerzqaoaorne 1d qoXuzarmocerne @ ‘yaszps yoqozioqmod wu 216 bfepeygn oumogoeiotaod £1 “qu po: Hfedoigand oppoqo(? 1 sumogrzatnod ofomo83ny nszp! ‘2mopomGD 1940 Smomozprantunon ar2de8 aqudtoere Wfeytom yak t eR (F ~Pwousow 20}4010) saonuszpsomoasou 20m Ot 5 ofoso883y opuazpx aquaquszaeug, “ofoquif nt equp0 ‘oui ryounta ro o82mors0u Finyoed|opoutdz> uartod sfopomod exkaoysitd nyotopo m ofaua8any syeorps austpoyea "2mogoappo arapenu ‘ofnoasoa fpup waygyn anmapoyesn Zoud 935809 ‘9 miamo:noo fariaod ofouc380y eftozpr 28forag HM > gompatsd nptax wéoqonsezatedtef "morons anon tanga? ot{njoni aoyk) Aanazs j snorerhino Ce Eee eT Perc apmirS tee nae ee eee es gsr rtenene Netw rdzeniowy (nervus spinalis) jest netwem mieszanym Bd Peiiserm win ache (do mii seeteronyt, wisn aferentne,informacyjne oraz wlskna autonomiczne (do mig sladkich pruczolsw, B79 owe wie pa aera sr igen towa oraz Kotcaym,skére i wigkszofé inisni sayi oraz sk6retylne) powierzcaigiowy. Bf 881 rochowe serv leesionyeh 5 sksonani motoneurons alfa i gamma rogow praedaichrdzeniakrggowego, Kir opuszeza dzekxegowy jako korzenie prednie(brauszne) tka aferenine(ezuciowe), kére 4 dendrytai koméeek zwoj6w rdzeniowych dochazg do nerw6w rdzenionysh 2 206 Zwoje rdzeniowe znajdujy sig w otworach migdzykregowych Sklada sig one 2 KomSrek pseudejednowypasthowych, k:deych pojdnerawypaia diel si obits ci Koméci nde Dendcyty dochodg do nerwéw eézeniowych 226 aksony wehod2g do rdzeni kregowego,stanowigekorze tiny (grbictowy). Wiokna wspézue,glownie pozanwojowe, odchodg od z¥oj6w pet mpc pon gel ese eye ant com munlcantesgrise) Bless 31 pune exoneh "i peranaet site carhereaen G16) ge rio 8 Spur aerwéw Igdtniowyeh (nero lambalesL,-L,) Spur nerw6u krzy2owyeh (nero sacrates, 8, “8, +1 pur nerw6w guzicznych (nervi coveygei Ca) Pieruszy ner rdzeniowy szyiay wychodz migdy kofeigpoylicang a perwszym krgglem szyaya, esata ae sayjay wychods migdey sidmym kregiem szyjeym a plerwszym plersiowym. Pozosale terwy rizniowe opuszezaja kanal kregowy ponits} odpowiednich ‘neg. Krk pes neta rdzeniowego (dtugosiokolo 1 cm) presbiegs w ctworze migdaykregowym oloczony oponami edzenia Jeszeze W obrebie Kanalu keegowego lub w otworze mledzykeegow, ‘wzglydate tt poze otworem pied nerwardzeniowego dell si 1. Galat oponowa (ramus meningeus) 2. Gated erabictowg lab yay (rams dorsalis) 3, Galyébrzusang lub preednig (ramus ventralis) Galgzic oponowe wracajg do kanslu kregowego preez otwér rigdeykregowy i dalela lena galtie weepujge astqpiace. ‘Unerwiag one opongtwarda edzena,okoxin ore macys kaaal ‘xegowepo,Zawieraj one wldkaa aferentne }autonomican. Calgzie grébievowe nerw6w rdzeniowych, 2wykle miejeze of bezusnyeb, unerwiai skéey ln powierzcnitlowia, kerk oraz okolcy poylinne) glow, migsnie glebokie grabietu oraz stay kxggostups.Zachowajq one preebieg metameryczay i diela sig 08 sled prayérodkowg (ramus medialis) | gage bocens (ramus lateral. W odcinknszyjnym i genym picrsiowym gulgt praySrodkow jost alutsza od boezne}. Galgzie grobieiowe poszczegslaych nerw6w nie posadajq wykle sazw z wyjatkiom gérnego odciaks szyjnego, lgdéwiowes0 i raytowege, W gcoym odeinkuszyjnym wyt6taiamy: *nerw podpoylizay (ners euboceipias -C,), “4+ neew potyliczny mniesny (n occipitalis minor), “erw uszay wilh (n.eurcularis magnus), + new poprecany syi(n tansversut col, + erwy sadobojcaykowe predaie,fodkowe tyne (nervi supraclviculares anteriores, mele posterior) Do gale migéiowyeh splot szyjnego aaleda; = galyf do migénia mostkowo-obojezykowo-sutkowego (ramus serocleldomartoideus), = gay do migfia cworobocznego (ramus trapecius), pila syjna(glgboks}, (ansa cervicalis, = nerw prasponowy (nervus phrenicus), “lasthiegalgie migéniowe do migén plgbotich sy Splotramienny (plexus brachiais) ‘Urworzony jest praez galerie brasane nerwéw rdzeniowych od C, 40M, Lety pomigdzy migéniami pochytymi,xnastgpoie wehodst o jamy pachowe Galgeig brzuszne tworzgce aplotramienny Wye sig po kim praciega w typi: g6rmy, Srodkowy idol. Pies gory (runcue ‘Superior tworaagalglebrausne C, iC, ped sodkomy (runes ‘medias jest preedlteniem gale brzuszne)C,, 2a ped dolay(ram- ‘us inferior) tworzagalzie brzus2ne C, i Th,. Katey 2 pa dzieli sig natepnie mu gelaf przednia i tylag, Gagzie tye wsnysthich torn peczok yal Yasceulus posterior), galerie pezednis od pia gémego i Srodkowego iaeza sig w pgezek bocrny (aseculus lateralis), 2a8 palgf praednia poia dolnego stanowi peczek praySrodkowy fasciculue medialis) Peeakisplotaw towarzystwie Iginiy podobojceykowejatgpu do jaky pachowe i oddaja erry do kofcxyny gérnej wolne). Praed utworzeniem pyctk6w od eh pai, waglednie od geri brauszaych tworegcych ny, odchodza krétkie galezic unerwiajgce migénie obrgeaybarkowej oraz tw. migsnie odeige kofcnyay gérne) tz migénie naletace do migisi powierzchowaych grabieta,klatki Pictsiomej sey, kt6renalety odcigé pray odejmowanis kodezyny 46 acrw poyleany wigkszy (nervus ocipitaliz major -C,)i “ neew potsiceny trzei(nervusocepials ters -C)) ‘alee grobictoweboeze w odcinks of L, do L,twora nerwy skérne gérne povladkéw (nervi clunium superiores), 2a6 w odcinky krzyzowym od do §, nerwy skérme pofladkéw (ner clanium edi. alexi brouane nerw6w rdzeniowych tors sploty 2 wyjatkiom ‘dein persiowego, Wyrdtniamy aastepujace splory 1, Splotsyjny (plexus cervical) utworzony przez galenie brzusene ad C, do, 2, Spot ramienny (plexus brachalis)viworzony przez galgzie ‘brausene of C, do Tb, 2, Splot I_dswiwy (plerurlambalis)uvorzony praez galerie Trause od L, dL, (Ly) 4 Splot kzzytowy (pletursacrais) uworzonypratzgalaie brzuszne of L, (Th, do Co, Splot Iedéwiowy i krzytowy tworza wspSinie splot Ipdfwiowo- ‘raydowy (plesuslumbosocralis). ‘W odcinks piersiowym galzic brausanenerwéw rézeniowych nie tworaasplow i nazywamy je nervami migdeyPebrowyn (ner imercosiale) Spot szyjny (plexus cervicalis) ety pomigtzy migSnimprzyenepaigeyni sig do gunksw proednich ityinych wyrostkow poprzecznych keg6w szyjnych, a mastepaie w tedigeie ay Doeany mgd migéniami pochylymi (Odchodta od nieganerwy ska i migsniow. Calgzie skéve wychodzgspod tylneg0 braegu migénia mostkowo= obojeaykowo-sutkowego w jego cue frdkowe) i zaliczamy do ich 45sraej od tulowis, Gazi t sy czgsto okteflane jako tzw. cxglé ‘adobojezyowa splota ramiennego, Zaliczmy do sich + nerw grbieiowy lopati(n dorsalis scepulae), = nerw pirsiony dlagi(,thoracicus longus), erw aadlopatkowy (x upratcapularis), ~nerwy persone pradnie (nn. thoracic anteriores), do ktrych ralices sig nbwaiet nerw podobojcaykowy (x. subelavius) +nerwy podlopatkowe (nn. subscapulares), nerw pessiowo-rabietowy(n thoracodorselis) 4 poszcregslnych peezksw splote amiennego odchody; (04 peezka tylnegoodchods: « ‘ nerw pachowy (n axillaris) ‘erw pomieniowy (n. radia) (04 pezka boranego odchodsi *nerw miginiowo-skray (, mutculocetanews) ores * korze botany nerwu pofrdkowego. 04 pgeaka peayérodkowege odchodey *korzet praytrodkowy aerwu posodkowego, ki6ry 2 korzeniem boczayantworzy nerw posiodkowy (a. medians}, ‘ner toksiowy (nari), ‘nerw skémy proyfrodkowy ramienia (1, cataneus bracit medialis) *skbraypraySrodkowy praedramieni (x, cutaneus antebrachi! medial [Nerwy migdzytebrowe (ner intercostales) Pracbiegajg one w migdzytebrzach wspsinic z naceyniami Iidyeebrowymi I unerwialgskérepreednio-bocrac) powicecind ‘lath persiowej i brzuchs, migfie glebokie Lath picsiowe) 1 ‘branch (poezqwszy od Th.) oplucng delenng i otrrewng fienny, Po Splotledéwiowy (plexus lumbais) “Tworzg go glee bruszne ner rdzenlowych wodcinku L, -L, ). nj sig on migdzy warstwami mig fia ldéviowego wighszeno ‘od plot Iedawiowego odchodza kk glee miesniowe do gry ‘racinij migénlgrzbietowych obreczy biodrowe] oraz do tye) fcianyjemy brusrae i glqzie dle do migéi kodcxyny dole wong Do gull dlugich splot Iedswiowego zaliczamy: new biodrowe-podbezuszay (n.lihypogastricu), “ew bindrowe-pachwinow (x lioinguinli), “enw skéeny ude Doceny(n eaneus femoris laterals), =nerw udowy (femoral), nerw poiowo-odowy n-gentofemoreli), *nerw zaslonowy (0. obteratorius) [Nery dlugie splot Iedéwiowego zaopatraj takte exe mini ‘braucha oraz narzady plciowe Splat kraytowy (plexus secrais) “wor go galerie brant nerw6w ezenionyeh of Ly (S) do Co, ‘Lety on ma tyne cianiemiedniy mal na mini grsskowaty, (Ochoa od eplota galzie do migéni brzusznyeh obgzzy biodrowe} ‘oraz galeze dlgie do grpy tyne] migtni grebetowych obreezy bodrove|i kosezyny dol] woln} Zalicamy do nich: = nerw postadkowy géeny (gluteus superior), “neew posladkowy delay (.glitens inferior), “ner Fkéeny ada yay (cutaneus femoris pasterior), “ner klazomy (n ischiasicus), ner sromovy (n pudendus), exw guzieany (n. coceygeu). Galerie do m, éabrzvfeowego i rylcowo-gnykowepo. aenw é ald 32 ale stanowigesodnogi m6zgu (cruracerebr) 4, Migdeym6agovie (diencephalon) skladajace tg 1 wag6czomézgowia (thalamencephalon,w sklad kisrep0 ‘wchodg: + wagétze(thelamas) + madwag6re(epithalams) + rawagérae (metathalamus) 2 fe ers »,Podwzg6rza(hyporhalamas) «. Niskowzgéraa(subthlama) Posscegéinecx¢ei migdzymézgowia zostang omdwionepr2y ‘ompvrianix budowy wewnerrane|pnia meg 5. Jara kresomézgowia (nuclei tlencephali), tre 2osana opisan wspdlniezkesomézgowiem, Budowa zewnetrana pala mézgu Napowieracha podstawne)rdreninpraedudonego pracbiega w ii potrodkowe szczelina pofrodkowa przedaia(fesura mediane an ‘eri roziagnyca sig w preedhuzeni szzeliny predaie daenia [sggowego odskzytowacia pram (decusatio pyramidu) 2 do dolnego broegu most, gdzie kosczy sig rorszerzeniem swanyea ‘otworem sepym (foramen cecum). Po obu sironach szezliny 1e24 piramidy (pyramides), kxbre sq szersze w ezell gérme | ograniczone 34 bocraie bruzdy boczng praedia (ules lteralis anterior), oddzelajgepcamicy of zaara bocznego (rye. 19 i re. 20). W bruddae te} wychodeg korzenie nerwupodjezykowego. nl ~ by ROZDZIAE Ill ee Pies mézgu Z punktw widzenis klinicmnego mézgowie, stanowigce cuglé slowowg ukiad ofrokowepo, dzelimy na ‘mag (cerebru), + pet még (meus cerebr) | * midaek (cerebellum), ‘Mézgstanow stots sara ial polka méngowych. ‘W shad pia méogu w szerokim ujgciu wehods! ‘ + jgdea kresomdzgowia, + migdaymérgom + e6dmbagowie, + ret paedlut6ny. W welszym zakresie do pois mézgu zaliczs sig cxgsto jedynie {séctzgowie, mostirdzeé przedlutony. ‘W skid porcezegétnych exci pais mézga wehodos: a 1. Réze preedutony (medulla oblongata) 2. Most (pons) 43, Stédmézzowie (mesencephalon), kt6e sklada sg 2 ' pokrywy ebdmézgowia Letum mesencephali) * pokrywafréméagowsobcjmje Blast cewornes (lamina fect) oraz ramiona wag6rk6w (brackia colliculorum), Worqce wegérkl blaszki ezworacze) 2 clataml olankowaty Pomigdzy pokrywg érédmézgowis | konarami mézgu prasbiega wodocigg mézgu (aqueduct cerebr) kon méngu (peduncuicerebri), dielgeyeh sig oa cage arabietows czli aakrywke (tegmentum) i expe becuseng ”ye 19 Powierzchnia podstawna pia mézgu wedlog Cart Marcusa Senucbocany wypula sig ka gére tworzaeoiwks olva) powybej rej aman sg dol eadlivkowy (fore upraotivars). [nur boczeyodzielony jst of sanuratylnag prez razdy boczng ylag (leu lateralis posterior), w ktre idge od géry ki dolowi era korenie nerwu jenykowvo-garlowepo,blednego i dadatkowe. Jia powierzchai podstawnej mostu pracbiega w lini frdkowe) bnuzda podstawaa (sulcus basilaris), 2a bocznie od ie} Leta Isso enn eam st Rye. 20 Powierhnis podstawna poia mézgu wedtug Curtis Marcas astujgea cae pia, Sacobsons Xe bokowi wyaiostosct piramidowe praediutaja sig w konary frodkowe méidtke (pedunculicerebellares mel). Migdzy wyniosodca ptamidowa a konarem érodkowym m6tdthy akazuje sig nerw tréjdzielay, na pogranica most i rdzen praeditonego wychodea nerwy sodwodzacy, *twarzowy i * prandsionkowo-Slimakowy. 2Rye. 24 Powierechnia bocaaa paia méngu wedlug Curtiss, Jacobsona i Marcus Na powierzehni podstawne)érédmézgowia widsimy odaogi mézgu (cura cerebr) ograniceagce dél migdzykonsrowy (fossa inter- pedunculars) nani Ktrego ley stotadziarkowana tyna (sub ‘santa perforata posterior). Praysodkowo od odaogi meg, wodole migdzykonarowym ukazuje sig nerw okorachowy. Ku przodowi od odn6g mézgu, na powierzchoi podstawne} ‘nigdeymngoia anu sical suteczkowate (corpora mammil- tri), Buz poplelaty (ter cinerem), kidry praedtua sig w lejek 3 (infundibulem) oxaey sig pzysadka (hypophysis) Ka przodowi od guza popielatego ety skrzyzowanie warokowe (el: arma opticu). 04 skraytowania roxpoceynsia sig pasma wzrokowe (trash pticas). Posradka powierchni grabictowe zenia praedlutonegoprzciggt ‘rund potrodkowe tla (ulcur mediamus posterior) rozzilaek prceek smakly fascielus gracilis) prave| ewe) polowy rdzenit Bocane od peek smuklego ley brozéa potredoia ty (suleus intermedias posterior), kira oddtiela ppczek smukly od pects Klinowatego lzcicuiuscaneatu. CObydva pret tworag ka gorce wyniostofl zwane guzkam jdt fmuklogo i Hinowatego (ubereulum nucle gracilis et nuclé| fumect) W gazkach toh 2nd ig odpowiednie jada Tie dale ko g6rze, w miejscusznuratylnego pojawia sig Komal smétdake day (pedunculur cerebellar inferior ‘Bocanie of gu2ka jira Elinowalego lzy guzckpopilaty (bere Im cnereum), try przebiegs jo pasmarézeniowego OI tuszielneg, Cxg6é gémnopreySrodkowa powierzcbni grabietowe) rézenlt praedlusonego twarzy dolny odcinek dolu r6waoleplo-bocenego | Dideilons jest taling Komory ezvare) (nia verriuli quart) Powiecashnia grabistows morte stanowi ezef¢ przedaig dol téwnoleglobocrnego forsa rhomboidea,Ktty tworzy dno Komony WV (oye. Die 23) Dl en widecany jest po oruigcie mé2daku i tropa komory 1¥, Dl rwaolegtoboezny praedselony jest w czetiSrodkowe) bru posrodkowg (uleur medianus), po bakach K6re} ledy wyaioslolé prayérodkows (eminenta medialis) Daten posiada kaztalt rSwnolegloboku wighsza czS¢jego male) do most, mniejezn dolas cz nalety do rézenia praedltonego, Obydwie cpt, tvorace dva Gjkatyr6wnoramienne, rozdzielone s paez pratirdsenne komory cxwarte) (striae medullares venti cul quar), 54ME vam pattie crc et mnie res uy franicana (leu limits). W ened mostowe) doa wynicstote PRD ory 226k nerwa warzovego (colitis facta) at w etl ola} (dzeniapreedtuzonego) tworzy tat nerwu podigzykowego (rigomun ners fypopioss). PAY 1028s rasicznarozsczrs sig ku dolow kw pérze wore dol scm dot. 1. Noczaie od tréjkqia nerwu podjgeytowego lety waskle pole oowince tka nerwa bene go (rigonum nervi agi, addzelons of? 1d letacegobocrnie pola najdalszego (area posrema) przez sanue ee ere a ‘Kv bokowi od wyniaslofeipraySrodkowe; lety pole przedsionkowe (aver atric cot a ene ety tomar cvae eons ee a echt BU cms ot dctovy terse W posed yee pe ey mn Dales secs Rye. 22 Powierecniagrbictows pia mézgu wedtog Corts, Jacobsone i Marea, Na powierchaigabetone}pokryny tédnagowis wiximy Sieg cnworea ors} wg ae delae cle spe- Foret inferior O64 wgtrkow odshodog ramiona wapéckw lenge je» cats Folatwayad besa : amie wopérke poracgo ery waghcek gray 2 calem Eelmtoway bcdym tami gta dle ny Wee ck olay ct Kolskowaty prytrodtowym Cin tounkownte(orpore geriuta) aly do navzgiz i ‘idocne borne hu pandow od sti exons Rye. 23 Powieracnia grebetows pia mbzgu wedtag Curtiss, Jecobsona MarcuseNs powiecachai grabietowe) érédmézgowia ukazuje slg nerw Docakowy, Ktéy otacza konay i preschodzi ue powieszchaig podstawns, |W cagicitylne powierzchni grebietowe) migdzymézgowia ku rodowi i poeodks wagsrkow géenyeh black cworste)lety ‘aysaynka (corpus pinele),abocane {ku przodowi od ni) znaiuje sig trea undee2i(trigonum habenula) try uvypubla sigs sgutek uzdeeai(tbereulum habenula), Praytrodkowo od téjkqt6w uzdeceek let4 vadeczki (habenulae) polgczone spidlem uzdeczck(commitsura habenularum). ‘Spoiio to znajéuje sig ku tylowi od Komory Il. Ponte} spoidta tadeczeklety spoidotylne (commissure posterior. Wieaystkicpowyae)opisane srutary nalts do nadwagérea(epih- ‘lam, ‘Na powicrachnig6rej wrg6ezaw expe predaiej widzimy garek eda (ruberculam aera), atta poduseke(pulvner, PowierzchniapraySeodkowa wagérea worzy diane boczng komory Li eddzcton jest od powierchnisSrmej pee patek dzenay (ctr medullaris thalami), Bocuni od wegéraaletyjqdro ogoniaste (nucleus caudatus), aw ‘brute rovdieljge) jad oponiaste od wegza zaaiuje sig etek kraicowy (sri terminals) Prayéodkowo of pratka pracbiegs blacks preytwierd2o08 (lamina ffs), joj baegpraybodkowy,ktry widoceay jet po oderwamra ‘plotw nactyaiswkowego,stanowi taéme micryniéwows Genie choroide). Budowa wewnetrzna pals mézgu Pomigday reniem kegowym a poiem mézguobserwajemy szereg ‘ian morologicznych oraz implikujgeych je amiancoynnogcowych |. Regulars uoton stot sara dzeiakeggowego woragasapy otoczone istog bialg ulega w paiu mézgu stopaioweny Ea ‘raemiesaczenn, Jest ona zastapiona tu praee wighze skuply _grup komékowych i preeplaajgeych je wldkien. Zavany te 5 wyratoe jut w edzeni przediazonym, gs jp delay odcinek (podolinkowy) posadajeszeze podoba bade, do rdzeniakregowa, zaf odcinek gérny (olivkowy) ma fl preemiesaezong Isto azar i bsly, 2 Kanal fodkowy rdznineegowego legs rocszerecia, mor ‘aklad komér mézgowia, 4. Boja sig jaca nerwéw ceazkowych stanowigceerupy Komérkowe rozmieszezooe w grabiclowsjezei pia mbugy, 4, Tworm sig grupy Komérkowe odgrywajtce watng role w prackazyvaniuimpulsw migdy por2ezegsinymipigtami Kile ‘okreflay jako qd pia mézgu. Sceaegdlneme rozwojow ulega te siatkowaty w kidrymn ‘modem zaabserwowadszeep jade. 6. Tworza sig aw. uklady wstggowe, w térychpr2cbiegaj dy] ferent i ite eag w ezeSlgrabietowe) pais meg, W obreie poia mézgu 2naiujg sig: 1. Juda nerwéw exasckowyeb, 2, Judea poia mézgu,stanowigcetaw,oSrodkinadeéreniowe 43. Tw satowaty i jego jada. 4. Drogl watepujce i zstepujace lczace poszcegélae pita ukdadunerwowego, a take drogi Itcagceposncze edhe ql pia mézgu Jara nerw6w czaszkowyeh Wyrééniamy wird nich; 38|. Jade achowe (nucte motor), w kseychrozpocaynaje sl ‘mt6kna eferentne do migini stkeletowych unerwionyeh proce erwy exaszkowe, ‘grate skids sip motoneuronéy alfa gemma i odpowindaja rogom peda rdzeia kregowego, Narywamy je jadcami pocesowyni (nuclet origins), gf) 2288 eriowe (ace senor avane oe kraicowymi (nuclei terminationis), praskazajace impulsy do vytszych pgtr aklada nerwowego, f]Notety pumice, te wlokaa ezaciowe (arene) nerw6w exaszkowych cozpoczynalq sig poza okladem nerwonym oGrodkowym (w zwojach), a jadra ezuciowe paia mérgu. cpm aksenykomerek evajowye,starovige Tf newon ‘rogach dsredkowyeh, 1 ‘Odpowiadsjg one Loméskom rogsw tylnych rdzenia kregowego, 5, Judraautonomiczne(preywspétezulne),w ktrych rozpoceynaig sig praedzwojowe widkaa praywsp6lezuae niektérych nerwow cxasokowyeh, ‘Widina te nasteprie ulegaia polgczeniom synaptyconym na obiodzie, w awojach przywspélezulayeh | jako wldkna porazwojowe dochoday do efektorsw. Onis cay oii dane ta ssora Bitrate hae camer wars ‘re pdt of Tet seis bags sehen mpeins Bone py ote pn mee “Igdra ruchowe nerwéw exasakowyeh (rye, 24128) ‘Uiozone 54 on€ w sup tylne-prySrodkowy iprasdnio-boczny Jadra py PnP Poot alert aslo 9 W stunetyaegrayhodbonym anaes gr xerwn Sloelovgn atovegn uataazospodhbowes sere ereanecvoometo webein ar neree waledeeh tecogs te econ Sond cote err Metere oorovets cl materi ery clam) er aSaryestvast protege peje Sesto 1 neg arp tomtonyh Gade crm sop all unre msg it ba seek ifmchn! tyes ploy ye. 24 Schematrozmleszczenia jade aerudw ezaszkowyeh pniv méegu wedlug Curtiss, Jacobsona i MarcuseRye. 25 Schema qr ruchowyeh i pray wepskauinych nerwéw ezasakowych weltug Nobacks nt nw cansmuvaroni|sge a nvonsaue nx ne nanavouus nsrinaus aX 2. Jadro nerwn bloczkowego (nicleus motorus nervi trochesrs) ada sig w aakrywe konaréw na poviomie wagérksw dolayeh biasakicamorseze), ‘Wika wychodaace 2 tego jdrabiegngpoczatkowo ku dolowi i bocenie w aakrywee kona, nastoniezawracajg wok istoty szarej Grodkowe, gdtie w'gérne} cxgéci zaslony rdzenne} prnediej (stnowiaeejczg praedni stop Komory IV) legal, ‘Strzy2owanini wychodoq na powierachnigrbictowe te zason), onite wagécksw dolayehbiagzki coworteze 3. tye nerwetejzielnego (nucleus motors ners trigeminilety w géene] exefei moste, prySrodkowo od jad a nase cs 6rnego tego nerwa, Sada sig ono 2 szeogu drobaych grip Koméckowyeh, 4 Sydronerwu cdwodzaceto (ntcleus motorns neryiabdcenis) lety wcxeeiprednie} most pod wapérkiem nerwu rwarzowe v dnie komory 1. x 5. Ir nerwa twarzowego (nucleus motoriue ner falas) polotone jest gieboko w tylnej exgéei mosty, brzvsenle | preyStodiowo od pasme rdzeniowego nerwo te6jdzeln Wypustkl komérek jadra tworea petle woKst jadra ner cdwodugcego (genu nervi facials) § wychodza 8 podstalt mérgowia, Igdro to sklada sig réwnied 2 szeregu grup Komsekowyen. 6. advo dweanaczne (nucleus ambiguus) jest jadzem rochowya dle nerwu IX, X Lzgleiczaskowe) ner Xi Lety ono gibi rézeniaprvdtutonego,dochodaac ku prod do jada grabietowego nerwu blog. 2 jego gbmej cag wychodegwi6kna ruchowe nerwn IX, 28 Abolaejwidkna nerwu X XI. W poszezegsinych grupach komérkowych jada dwuznaconeye ustalonoreprezetaejemigfl uneewionych prez wychodaqgef lego nerwy. J: Sudro rachowe copflsdzeniowej ner dodatkowego, inte) Cy = Mereion ces nals) jae sw Boze ag v rog6w praedich izenia xegowego w neuromerachszyjeych doc, Wychodzgce stqd widkaa precbiegaja bocznie odkorzen| brzusznych i tworzg korze rdzeniowy nerwu dodatkoweg 8 Tudo nerwa podgzykowego (nucleus motoras ners hypoglosl) ‘anajduje sig w ovleinku tylaym cxgtei grzbietowe) rely elegtobocznego, xara eas 9. dea rahove ern eanstowyeh kaya poleein cepa toweiacyass yee ara in steeowaet layne eh rg ffs wrote ceri jy sere waovego unrest dala cg ete a fn ser pdydower. ies nemer coor psy pains psktinkenya pat pet pay peycoaney ya Unt neat Sy tooy expen cae, ‘ole pido neon ety Scanjet dow) © siperege 9. poten et osontoveethchenefo Pore apse ae Thanmiscrer Nev Bl! 40r0 cauciowe nerwsw exaszkomych Sado pasa seb4mrgomego nerwu tejdzelnego (nucleus tractus Imerencephalici ner trigemini) prabiega w pobitaisoty suse) Srodkowejsrédmézyowia. Skada sig ono z Komérck psevdejednn, eypustkowych i sgdz si, 2e wypustki ego jqdra prowadsa bodice proprioceptywne 2 migéni wyrazowych twarzy oraz migint oka, ‘Wiokaa Komérek jadra tworzg pasmo ér6dmézgawiowe nerve Iedzielneg, ‘ero cxucioweféme neta tezielnego (nucleus fensorin su Wer sein kta xo one ey rn} agi most, bocznie o jada ruchowego nV, ‘dra simakowe bezaszne i grabetowe (tuclelcochleares Yer tras et dorsalis) 20ajujq signa pogranizu zen prazdtazonego ‘Tydro grobietowe ledy pod gurkiem shichowym w boczn) cxSei dota rownolegloboeznego. Sacra te otrymujg widkna nerwu slimakowego, 2af wychodayce wiokoa jdeadimakowego brusanego i eaéciowe grabetoweeo praebiegnjapoprazconie praczerabicowaczeé most, tworze cialo| ‘eworabocine (corpus irapezoideum). W cite tym ana sig shupiska komérek tworzgce jada 2worobocunezo, Nalets one do drogisuchowe 7 jer cinta exworobocanego strony homolatersng i preecivne} ‘wychodag widkne tworzae wsteg boezng lub sluchowa (lemniseus laterals, kre naa sig skupska komérekstanowigeych jada ‘ws boca, Jada te 59 neuronam drop sluchow). Dechodza do ach swaiet wiskna 2 jer flimakowych, Jadra Glimakowe maja r6wniet polaczenia 2 jqdraml oliwkl ‘dodatzowymi, ktéeych wychodsi poeaek oiwkoro-slinakowy as- «ieulusolivocochlears) stanowigey droge eferentng do Kom6rek ‘myslowych narzadu spialacgo, JIgdra praedsonkowe (nuclei vestibulares) gérne, done, pe2y- frodkowe i bocane le2y w grbictowe} exeéci mostu i rézenia praedhuzonego w pola prasdsionkowym dol e6wnolegloboceaego. Dochodza do nich wiokna nerwu praesionkowego oraz widkna 2 smszdeka (2 kory i jarawierschu), ‘Wysylag one dra do mé2diku rdzeniakrggowego | pia mézgu. Wychodzace 2 jgder praedsion, wiskna ‘wore opisaay poprzedaio| prcackpodhutey prayfrodkowy, pasbigalacyw sasedztve istoty Stare} pia mézgu i schodzey do eézenia zqgowego jako droga priedsionkowo-rdreniowa prayérodkows (tractus vestbulospinals ‘medilis) do Kte|dolgezal se widkoa x jgderdroglsuchowe Wiékaa wychodzace gléwnie 2 jada praedsonkowego bocznego ‘wore zsteputea drops przedsionkowo-rdzeniowa boceng (actus “4vetibulospnalis lateralis). Sado pasa samoinego (nucleus tracts solitarit) ety w rdzeniu padlsonym w obghie pass sumowoego,sivorzaneg Pact ‘ochodaace do jure w6kan Jogo exe precdnia stanow Arogi amakowe), a wige Koseza sig w nie} wiskna nerw6w caakowyehavip wisn sakore (VX, ) Pomel ont! jdraottzymaja wrazenia wisceroceptywne 2 garda, kan, pracy oraz expt brassanejprzewodu pokarmowego, sna tesionego err wage (ates race et gin) nani paces ity gro) Tange ar oe pees gi a reago Kotce new an wikon screw ess rdseyeh weal caxcroceptye ate ProUpa 8) sees wat wikns srw leg, atte stone. Trasvegtaronps Diet. Vie, “Iqdra praywepétezulne nerw6w czaszkowych ro pogwipéule aera okrichoweg, jo ddattone a Mraachoree ib ads fesiey WenpbaeEiges ettctpraryapaes ner oetonton ty preysoakowok wetted dra rchowogo oil Wyehodra © nie semeeiowe stan prywnplzsae,dachodree 0 eels neue pec prayepsezln nerwutarzowegs ub jute linave ge (nucleus parasympathicus ner focialiss. nucleus salivatorius Superior) lety w dolaym odeinku most, grzbietowo-bocanie i ka ow od jada uchowego VI. ce ‘Wysynonowidkn przedawojowe nerve warzowy do 20h skrzyélowo-podnibiennego i podzuchwowego, 6s vi 3, Jado praywspStezoln nerwo jgzykowo-gardlowego lub jib Slinowe dolne (nucleus parasympathicus nervi lossopharynge| 5 salivatoris inferior) stanowi prediuteni jad finowege nego w rdzenia przedtuzonyn, ‘Wysyla widkna prasdzwojowe do zwoja wszoego. 4 ir prbitwe serge (aces drainer va) ety gteowo-bocrle of ja serve XI, W WJC etn bielaeg m dle Konory WV Jogo duue Komori wielobiegunowe wysyajt wldkhk przetsvojowe,powsdzone nerve bledayn, do tae ae Lit ior juny ben ety sie aon eg ab cyan iia [Nery ezaszkowe (nerr eraniales) Nerwy te posiadajy wszystkie rodzaje wiskien nerwowyeh {aferenze, eferentneruchowe i autonomiczae) ‘Wiskna afereniae nerw6w ezaszkowych rozpoczyaag se w zwojach nerwéw ezaszkowych, lub 54 wypustkami Komérck Ictacych faceadach amyslow (a. 1 ID), wagledaie mogy 696 wypestkul Komérek letgeych w pracbiegntych nerwéw (a. Il, TV, ¥Ui XM) Niektére nerwy czaszkowe posisdsjgwidkna aferentne ze 290j6W yeh nerwdu (KH) cxaszkOWwych ub ze zwoj6w rdzeniowych (i D ‘Widkaarochowe norw6w ezasckowychronpocayasit sg w jac richowych pnia mézgu, podobue jak wlsknapraywspoleatne, ie pochodza 2 jaer praywspstezanych, Wiokna wspétczulne pochodza 2 pai wspétezulnych (przede wszyskim ze aaj s2yjnego gérmego) i dochodzg one do nerwW cxazzkowyeh poprzez galerie Iezace lb tet jako odgulzienly splt6w okolonaczyniowych, Zatem pray omawiani nerwéw cazzkowych nletyunika rele ea‘ulnoseqeyeh sig do sodzaju widkien (ezuiowy exy ruchowy), a ge 2 cea eee eve. ayn oy wogledaiaig podial nerw6w craszkowych na nerwy narzyd6w rnyat (1111 VIID, nerwy mipSai gai oezne) (a, 1, 1Vi VD) gies errr ik acon VY 1X. [Neew wechowy (nerrus olfactorts). Sanowis go aksoay jgdrami pia mézgu, howe mézgu i métdzku, rézeniem kregowym oraz droga ‘racbegalgeyn proex pied mézg 4. Tora oe liad wuterjey2tapey. 4, Pobudzanie ograniezonych oolictworusatkowatego wywolie ‘odpowiedni zinnych jer tej same} ipraecivleglej strony. 5. Wigezone sw okladafeentny ieferentay oraz w regulacie czynnods narngdéw wegtrenyeh Zag sig tu watae oft regulujgce caynnoténarzad6w wewactrzayeh Dojaer tworusiatkowatego zlicray: 1, Wobrgbie rdzenia pradlutonego zal sig *jadrobocane(n,laterali), + jad siathowe brauszne (n reticularis ventralis), + Igdosiatowateolbrzymiokomérkowe (n retiulars sigenocelllaris), + jgdosatkowatedrobookométhowe(n reticularis pervicellulars) + ado peaysodiowe (. paramedianus), (ry. 26) ”Se _ypono paardeoauowe ypoae oust prnnron 2, W obbie most do jer tworu sitkowrego zaiczamy: Bx sittowse morta prati e. etntars pont ora), + jad satowae nakryw most (a reticularis tegment pon), + 4dr frodkowe géme (x. reticularis cenralis superior) oraz IB 10 pr2ysotkowve(n paramedianas) stanowiace praeditenie ‘odpomedniego jrardzenis praedtutonego (re. 27 rye, 28). I ec rw sntowsteo enzo ety mrutinatone rene seen esd cpovesos Navona IE » BM gts i omysove li wc! w wae krobnowidowe P02 itor Clean anys» wasters, af deny teh Kordrek rola sg do warsty drobaowidowe} ‘wore polaczeia 2 wypustkami Komrek siarsistych, *” Dendeyty ciate komérekzirstych let w warstwie arise, as shsony presiegajg do warty drobnowidowej, rozgaleaisge tg ketalce tery tworzg polczenia x komérkami warstwy dbo. widowe) oraz dendrytami Komrek Golgiego i Purknjego. Dendeyty komseckPurknjegedochodza do wars drebuowidowe), 2a aksony prebiegaig do jader m2atko, oddajge bocrnice do ‘warn drobnowidows} ‘Widkomi dofredkowymi do médias wld page ortzwidkna say (Kins). Wiskos page pochodzagl6wie 2 jad ols 2 Jader most oraz 2 rézenia kregowego Kidde wi6ko mizysetworzy polqczenssynaptyezne pobudzjace 2 dendrytami komérek alarnstych, z Htéeyml igezg sig edwnied ‘lsony Eamérek Golgiego tworzac Ei Komérti Golgiegotworzs polgczeaia amujgce akso-dendrytycane 2 Komrkami narnistymi, 2a aksony Komérek aarnstychtvoreg synapsy pobadzajace akso-dendrytyezne 7 dendrytami komérek Putkinjego, gwishdzistych, Golgiego i koszyezkowych (kolo 300 000 posiomyeh wiskien komseekziaraetych przechods przez dendryty KomérekPurkinogo, tworzaeokolo 120000 synaps 1jedagkomérka Purkinjego. Katde widkno pace tworzy licen odgalerieniatworagce synapsy pobudzajce 2 dendytami Komécek Purkinjego. Bocanice tych widkien tworza synapsy pobudzajace 2 komérkami oszyezkowymi, Golgcgo oraz gwiaddzistym ‘Koméski gwiafdnste 2 Kole tworzs hamujace polaczenia akso- ‘endryyjcine 2 komérkami Puskinjego, kre hamowane sq takte przez Komerki koszyezkowe. Kométki Golgiegetworzspolgczeni hamujgceakso-dendrytycane ‘2 komérkam saristymi, Zatem wlékna pagce pobudzajg Koméeki Purkinjego, 2a wi6kna smszyse pobudzaja Komi zianste. Potgezenin migdey Koméckami Kory métdiku zabezpiccjg tm a8 wins menyte 100pele lb spragtenia ewostrzmstazkowe, Pod korg mtdeka znd sg stta bias, tworece cist zene (corpus medallare). ‘ eleb istoy bite) leta ja métde, do ktSrych zaliczamy (dae cd stony prayfrodkowe) kn bokow! 1. Jade wierach (cleus fasts. 2. dro kuleowate (nucleus globosu). $3. Judo czopowale (nucleus emboliformis. ‘4. Jado ogbte (nucleus denatu). ‘dro tulkowate | cropowate odpowinda jadma wstawkowemt (n interposits)nektérych ssakow (ye 4): ye. 40 ; Sehemat jure métdtu wedlug House's i Pansiy'eg0 possrouate —iiiene ajar fgets jet wieasb, smn jo mae ; ‘Tata dsrstowe ode mitten poston x ory mds png, koe Kory meg ein pone. awn mete ave wha ojeresiowe Spoltowe et fame atte kor Kone Pus. Tice plcrony et esiem tregowyml plem még pez tery pay Loar mobaonge : Ta Leer dln (pedcnus creer inferion sanowi be wiar din onigageyeh od aa pedaiongo ove guts smo iRiaowae. 101 Obydwa Konary dolneprecbiegsj rozbietne w kieronku szczeliny rzedoej a nastgpniezaginaja sg ku tylowi i prayfodkowe, [Niekiéray dzielqkonar dolay métdsw na cls prayéodowa 1 cialo preypowsézkowe (corpus juntarestiforme) ora cz DOE = cialo owrsnkowe (corps restiforme), rae konat doy prasbiegajgdrogi doméadthowe i odmé2éthows, wird neh 1) nzeniowo-médskowa tyna (07 spinocerebellors poster?) by Minowo-méadskowa(r cuncocerebelars), ¢) oliwkowo-métddkows (ir olivocerebellaris), €) siattowo-méadakowa (1 reticalocerebellaris), ©) praedsionkowo-rdzeiow (x spinacerebelars), 1 vidkoa mézéikowo-przedsonkowe wychodzgce 7 pata srudkowo-Klacekowegoijadea wierzeho, . widkna métizkowosiatcowe pochodzace ader wicrzc, raya sg ezptciowo (peek haczykowaty),otaczajg Kon sémy i dochodea do jaersitkowarych rdzei Drogirdzeaiono-idkowatylna | Minowo-métdekowa prowl wrateniapl6woiez proproceptor6w kodczyn i tulowi, Konar métdiku Srodkowy (pedunculus cerebelleris medias) ‘wyehoda 2 boczne) exe most, Prachicgaja » nim drogi dométdskowe cozpoceynalqc sig w jada most {pochoduace glownle 2 kory mézgu (iractas corticoponts cerebellares). ‘Widina wychoézace 2 der most ulegaaskrrytowani dochodaye pede wszystkim do kory plata tylnego mths, Konar métdiku g6ny (pedunculs cerebelars superior) prowadil aléwaie wlokna odmétdtiowe i rozcgga se migdzy métdtem | povierzchaissrabictows édmézgowia, Zawiera drogirozpoczynajqce sig w jadrach métdeku (gl6wole jadrze zghatym), kadte dochodza do jader pain mézgu, (worl Slatkowatego i wags, Wiokaa dombtdikove, biegnace przez konar gémy, to drogh 102BH ovonsnona prs (acs spinocerbelrs eter) i camorccosmadakowa (actus teciocerebelei). vtnin yey mébdte x kdademsachowya i WEokO¥ya. etn potaeeta m2 Sade o ego wate, tone ol Maladie newowye, vrymvje on informacje x dg afeentayeh, wor sakowatego i iy rio, kc sy integrowase, a aastepie wywiera wp a yono4e narzgd6w rucho i Koordynue fukeje inoych ezeSet pret town yw métdtku aa motonerony odbywa sig popeeer jee pia i vor siatowateg (ee ) ina rola moda poeganaKoorynacicxyanotetrochowyeh iy, te i ioe on rash ex fukcjnoe jlo: 1) fejesttorcayenoteiinaych ofr, 1) modcatoriKordyator xyantc uchowych saa wig mindtek jako Komputer. er ‘note zukladem praedsionkowym orzjérami pia fiingu | tworem siatkowatym zapewoiajy jego walng rolg ¥ ymaniy napgcia migéeiowego, r6wnowagi, Koordynacji grup Pe polegatce) na synchronizaiicrasowe) (.wygladzeniy" ynnotei poszaegélnych grup migéni,eiezletnic od tego czy iowa sig one jako reacjeodruchowe zy sao ruchyzamierzone, isiadome. ‘apobiegs to drtenia w czasie wykonywania czynnosei, abe pecraaestabinoGéruchéw. By. a emnepeus cn pent | Meavottoreh ce att wen Misses newcmal rie nie ‘ 103 Uvzzldnage_polacezna posteegsych agli més i ich ayaa oiton mtdek poet ey sty odo, pyran | beta, Suet eodkowa bee og robaka ore jg wirzehu ma ona Kooréynowse rachy ‘Glows, proeltege glowale do jadet rseslontonych sikowaye, Sirefapryeodkowa (posed obese koe pla pyle do robaka oa gra Klkowateteropowste. Lacy si mn pose crmpskin 2 jqdcem cxerwiennyam | poktyny imoegowi | boryane dyin cy koezye Sirf oct obemle poeta ag kay jaro abate, basty sig ono ze wagéezem, prstowlem | Korg map 1 Koordynule cxyamae niin “aurea cyano! mt manifesta sak: 1 Zaeresia roa 2 ZabmrenianapleiamigSaiweg odechiw 5. Zabrenia Ib bak koondyeah mint Zaburzeninrownowagl (ataksjn métdzkows) charakteryza sig tendenca do upadka oraz objawin sg mato stabilaym,chviejaymn chodem (zespitgrudkowo-Klaczkowy). Nastepuje oabieaie lab brak napigcia migéai (hypotonia, atonit),oslabiente odruchéw ‘ciggnistych oraz oslabienie mini (athena), Zaburzenia koordynaeji mig (asynergia) obeimuja:oztoteie” ruch6w na skladowe czynnotei (dekomporyeja racks), oslabiaie lub niemotnosé wykonywania szybkich naprzemiennych ruchiw (dysdindochokinesis,adiadochokiness), Brak kontrolizasigg0 ruch6w (dysmetra), drtenie zamiarowe (w ctasie wykonywania cayanotel), Zaburzenia Keoréyaaeji migéni powodujg powelng, Sskandujges nom.