Professional Documents
Culture Documents
Ketabkar 5 Olum (Nomrebartar)
Ketabkar 5 Olum (Nomrebartar)
به زمین می رسد. )2هر چه پهنای بال فرفرهی چرخان بیشتر باشد ،فرفره
به سطح زمین می رسد. )4هر چه وزن فرفرهی چرخان کاغذی بیشتر باشد ،فرفره
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)6در شرایط یکسان ،هر چه چتر نجات بزرگتر باشد ،چترباز آهستهتر به زمین میرسد.
)7جنس فرفره در مدت زمان رسیدن فرفره به زمین تأثیر ندارد .
د) نتیجهگیری ج) آزمایش فرضیه ب) طرح پرسش الف) فرضیهسازی
)11برای این که بدانیم «چه خاکی برای رشد گیاه مناسبتر است؟» باید چه چیزی را تغییر بدهیم؟
د) محل نگهداری گیاه ج) مقدار خاک ب) نوع خاک الف) نوع گیاه
)12کدام عامل در مدت زمان پرواز فرفرهی چرخان کاغذی اثری ندارد؟
)13برای اینکه فرفرهی چرخان کاغذی دیرتر به سطح زمین برسد ،باید آن را چگونه بسازیم؟
ب) طول بال فرفره را بیشتر کنیم. الف) گیرهی بیشتری از آن آویزان کنیم.
د) با کاغذی که وزن بیشتری دارد فرفره را بسازیم. ج) پهنای بال فرفره را کمتر کنیم.
به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
«هر چه پهنای بال فرفرهی چرخان کاغذی بیشتر باشد ،فرفره دیرتر به سطح زمین میرسد».
)16میخواهیم بدانیم «چای در لیوان فلزی زودتر خنک میشود یا در لیوان شیشهای؟»
کامل کنید
صحیح یا غلط
انتخاب کنید
)13گزینهی ب )12گزینهی د )11گزینهی ب )10گزینهی د
پاسخ دهید
)14برای یک مشاهدهی دقیق باید از حواس پنجگانه (بینایی ،بویایی ،شنوایی ،چشایی و المسه) استفاده کنیم.
)15مدت زمان رهاکردن فرفره تا رسیدن آن به سطح زمین را باید اندازه بگیریم.
)16
د) دمای چای ،نوع چای ،غلظت چای ،میزان چای در لیوان و مکان لیوانها را تغییر نمیدهیم.
کاربرگ درس دوم نام و نام خانوادگی:
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
د) سوختن چوب ج) تبخیر آب ب) سوختن نان الف) زنگ زدن آهن
د) درون دریا ج) درون آب مقطر ب) در هوای آزاد الف) درون روغن
ب) سیاه شدن ورقهی کاغذ در اثر حرارت الف) تهیهی خاکاره از چوب
)15تغییر فیزیکی وشمیایی چه نوع تغییری است؟ برای هر کدام یک مثال بنویسید.
تغییر فیزیکی:
تغییر شیمیایی:
..................
کند( :مثال)
)17زهرا دو میخ آهنی برداشت .یکی از آنها را رنگ کرد و دیگری را بدون رنگ گذاشت سپس هر دو میخ را
روی چمن خیس باغچه قرار داد و بعد از دو هفته آنها را بررسی کرد.
«حل شدن نمک در آب – شکستن لیوان – ترش شدن شیر – دوختن لباس – سوزاندن مقوا – تهیهی مربا – زنگ
زدن مجسمهی آهنی – آرد کردن گندم – خشک کردن نان – کپک زدن نان»
تغییر فیزیکی
تغییر شیمیایی
کامل کنید
)6شیمیایی )5بیشتر
صحیح یا غلط
انتخاب کنید
پاسخ دهید
)15به تغییری که در آن شکل ،اندازه و حالت مادهی اولیه تغییر میکند؛ اما جنس و خواص آن تغییری نمیکند،
تغییر فیزیکی میگویند؛ مثل :ریز کردن کاغذ ،انجماد آب ،شکستن لیوان.
به تغییری که در آن مادهی اولیه به مادهی جدیدی تبدیل میشود و رنگ ،بو و مزهی آن تغییر میکند ،تغییر
شیمیایی میگویند ،مثل :پختن نان و غذا ،کپکزدن نان و میوه.
شیمیایی :کند زنگ زدن آهن )16فیزیکی :تند تکه کردن نان
)18تغییر فیزیکی :حل شدن نمک در آب – شکستن لیوان – دوختن لباس – آرد کردن گندم – خشک کردن نان
تغییر شیمیایی :ترش شدن شیر – سوزاندن مقوا – تهیهی مربا – زنگزدن مجسمهی آهنی – کپکزدن نان
)19با شکستن تخممرغ در یک ظرف تغییر فیزیکی و با پختن تخممرغ تغییر شیمیایی به وجود میآوریم.
کاربرگ درس سوم نام و نام خانوادگی:
(پشت ،رو) به آفتاب بایستیم. )1برای درست کردن رنگینکمان با استفاده از آبفشان باید
میشود. )4هر چه ضخامت عدسی بیشتر باشد ،فاصلهی نقطهی کانون عدسی تا عدسی،
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)12یک قطره آب از دستتت علی روی جلد کتاب علومش چکید .او وقتی میخواستتت آن را پاک کند متوجه شتتد که
شدهاند. نوشتهها
ببینند. )13ساعت سازان و جواهر سازان جسم را بین عدسی و کانون عدسی قرار میدهند تا آن را
د) بزرگتر و وارونه ج) کوچکتر و وارونه ب) بزرگتر و مستقیم الف) کوچکتر و مستقیم
به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
)14با استفاده از چه وسایلی در منزل میتوانیم نور خورشید را تجزیه کنیم؟ ( 4وسیله را بنویسید).
)16مادربزرگ زهرا میخواهد نوشتههای ریز یک نامه را بخواند ،اما نمیتواند .او چگونه میتواند یک ذرهبین بسازد
و نامه را بخواند؟
)17اگر یک عد سی را در مقابل نور خور شید قرار دهیم و سر چوبکبریت را در کانون عد سی قرار دهیم ،پس از
مدتی چه اتفاقی میافتد؟ چرا؟
)18به نظر شما احتمال تشکیل رنگینکمان در کدام شکل زیر وجود دارد؟ (دلیل خود را بنویسید).
)19علی دو قطعه شتتیشتتهی شتتبیه به هم دارد که یکی از آنها ذرهبین استتت؛ اما در خانه تکانی جای این دو قطعه
عوض شده است .او چگونه میتواند بفهمد کدام یک ذرهبین است؟ پیشنهاد خود را بنویسید.
)20فاطمه با چرخاندن شیشهی ساعتش در مقابل نور خورشید رنگهای مختلفی روی دیوار ایجاد کرد.
ب) شیشهی ساعت او مانند کدام وسیلهی آزمایشگاهی عمل کرده است؟
پاسخ کاربرگ درس سوم
کامل کنید
صحیح یا غلط
)10نادرست )9نادرست )8درست )7نادرست )6نادرست
انتخاب کنید
)13گزینهی ب )12گزینهی الف )11گزینهی د
پاسخ دهید
)15الف -با استفاده از آبفشان :در یک روز آفتابی و بدون باد ،پشت به آفتاب میایستیم .با یک آبف شان در هوا،
2
آب میپاشتتتیم و رنگینکمان ایجاد میکنیم .ب -با استتتتفاده از آب و آینه :یک ظرف بزرگ را پر از آب میکینم.
3
یک آینهی تخت را به صتتتورت کج درون آن نگه میداریم .ظرف و آینه را در کنار دیوار و روبهروی خورشتتتید قرار
میدهیم .با جابهجا کردن ظرف و آینه ،بر روی دیوار رنگینکمان تشکیل میدهیم .یا با استفاده از لولهی شفاف یک
خودکار یا منشتتور :لولهی شتتفاف یک خودکار را که ستتطح ناصتتاف و چند وجهی دارد یا یک منشتتور را در مقابل نور
خورشتتتید میگیریم .یک کاغذ یا مقوای ستتتفید را در طرف دیگر لولهی خودکار یا منشتتتور میگیریم ،طوری که
رنگینکمان روی آن تشکیل شود.
)16در یک لیوان شی شهای یا بطری شفاف آب بریزد؛ سپس آن را جلوی نامه قرار دهد .آب و بطری مثل ذرهبین
عمل میکنند و نوشتهها بزرگتر دیده میشود.
)17سر چوبکبریت آتش میگیرد و روشن میشود؛ زیرا در کانون عدسی گرمای زیادی جمع شده است.
)18شکل ( ،)2زیرا پس از باران بالفا صله هوا آفتابی شده ا ست .نور خور شید به قطرات معلق در آ سمان برخورد
میکند .قطرات آب مانند منشتتتور عمل میکنند و نور خورشتتتید را تجزیه میکنند و رنگینکمان در آستتتمان ایجاد
میشود.
)19هر دو شیشه را به نوشتههای یک کتاب یا یک جسم ریز نزدیک کند؛ هر کدام که نوشتههای کتاب یا جسم ریز
را بزرگتر نشان داد ،ذرهبین است.
از جانداران ساکن دریا است. )2امکان تشکیل فسیل جانداران ساکن خشکی،
اطالعات زیادی دربارهی گذشتهی زمین به دست می- )5زمینشناسان با مطالعهی سنگهای
آورند.
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)6با مطالعهی فسیلها ،میتوانیم اطالعات زیادی دربارهی گذشتهی زمین به دست آوریم .
)8از بدن مهرهداران فسیلِ بهتری نسبت به برخی از بیمهرگان تشکیل میشود.
د) عروس دریایی ج) مارماهی ب) صدف دو کفهای الف) ماهی
ب) الف)
د) ج)
)13از کدام قسمتهای بدن جانوران ،فسیل بهتری تشکیل میشود؟
د) استخوان و دندان ج) دندان و پوست ب) پوست و گوشت الف) استخوان و پوست
)14از کدام قسمت بدن موجود زنده ،فسیل کمتری تشکیل میشود؟
)16چرا زمینشناسان برای پیدا کردن فسیلها ،الیههای رسوبی را مطالعه میکنند؟
)18با دیدن فسیلهای زیر چه اطالعاتی میتوانیم دربارهی گذشتهی زمین به دست آوریم؟
)19زمین شنا سی در یک بیابان ف سیل ماهی پیدا کرد .به نظر شما زمین شناس به چه نکتهای دربارهی گذ شتهی آن
منطقه میتواند پی ببرد؟
کامل کنید
صحیح یا غلط
)9درست )8درست )7نادرست )6درست
انتخاب کنید
پاسخ دهید
)15وزن تقریبی ،اندازهی جثه ،سرعت حرکت جاندار ،نوع تغذیه ،نوع آبوهوا و زمان زیستن.
)16زیرا در الیههای رسوبی احتمال اینکه بدن جاندار بهوسیلهی رسوبات پوشیده و دفن شود و از عوامل تجزیه
دور بماند ،بیشتر است.
ب -دور ماندن اجزای بدن جاندار از عوامل تجزیهکننده مثل هوا ،نور و ...
)18با دیدن فسیل ماهی و صدف متوجه میشویم در آن ناحیه دریا وجود داشته است و با دیدن فسیل سرخس
متوجه میشویم آن منطقه آبوهوای گرم و مرطوب داشته است.
)19در گذشته ،این منطقه بابانی نبوده و دریا در آنجا قرار داشته است.
)21وقتی جانوری در دریا میمیرد به کف دریا میافتد .قسمتهای نرم بدنش از بین میرود؛ ولی قسمتهای سخت
بدن باقی میماند .روی قسمتهای باقیماندهی بدن جانور به وسیلهی گلوالی پوشیده میشود .با گذشت زمان الیه-
های رویی به الیههای زیری فشار وارد میکنند و به تدریج فسیل جانور به وجود میآید.
کاربرگ درس پنجم نام و نام خانوادگی:
در آن قرار دارد. )3از روی هم قرار گرفتن مهرهها لولهای به وجود میآید که
(کوتاه – )5وقتی میخواهید استخوان ساعد خود را روی بازو خم کنید ،ماهیچهی روی بازو
کشیده) میشود.
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)7کار رشتههای عصبی فقط رساندن پیام مغز و نخاع به ماهیچهها است .
)8اگر روش نشستن روی صندلی نادرست باشد ،ستون مهرهها آسیب میبیند .
د) گیرندههای حسی ج) مغز ب) رشتههای عصبی الف) نخاع
ب) غضروف از استخوان نرمتر است. الف) ستون مهرهها در پشت گردن و کمر قرار دارد.
د) هر مهره دو سوراخ دارد. ج) در بین مهرهها غضروف وجود دارد.
تعریف کنید:
)17اسکلت:
)18سلول عصبی:
)22برای این که استخوان آسیبدیده ،درست جوش بخورد و ترمیم شود ،چه باید کرد؟
کامل کنید
صحیح یا غلط
انتخاب کنید
پاسخ کوتاه
)16خون را در رگها به جریان در می- )15تنفس ،خندیدن ،راه رفتن ،دویدن و ....
آورد.
تعریف کنید
)17اسکلت :مجموع استخوانها ،اسکلت درونی بدن ما را تشکیل میدهد.
)18سلول عصبی :سلولی بلند و دراز است که پیامها را با سرعت زیادی به بخشهای مختلف بدن منتقل میکند.
پاسخ کامل
)21خوردن شیر ،گوشت و تخممرغ باعث رشد ماهیچهها میشود و ورزش کردن باعث نیرومند شدن ماهیچهها
میشود.
)22باید آن را گچ گرفت تا استخوان ثابت بماند و زودتر جوش بخورد و ترمیم شود.
)23الف -خوردن لبنیات کافی و قرار گرفتن در معرض آفتاب ؛ ب -ورزش روزانه ؛ ج -درست نشستن
کاربرگ درس ششم نام و نام خانوادگی:
نام دارد. )4پردهی شفافی که روی قسمت رنگی چشم را پوشانده است،
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)9در افراد نزدیکبین ،عدسی کمک میکند تا تصویر روی شبکیه تشکیل بشود .
ب) در مقابل نور خورشید ،مردمک کوچک میشود. الف) در مغز ،تصویر کوچک و وارونه ایجاد میشود.
د) پشت مردمک عدسی قرار دارد. ج) در وسط عنبیه مردمک قرار دارد.
د) بخش حلزونیشکل ج) پردهی گوش ب) استخوانهای کوچک الف) سوراخ گوش
)15کدام جمله درست نیست؟
ب) سمعک صدا را تقویت میکند. الف) سوراخ گوش در ابتدای مجرای گوش قرار دارد.
د) پردهی گوش صدا را به مغز میرساند. ج) اللهی گوش صدا را جمع میکند.
)16کدامیک از موارد زیر در بدن انسان ،مرکز پردازش و درک تصویر است؟
د) مغز ج) عصب بینایی ب) عدسی چشم الف) شبکیهی چشم
عدسی:
عصبشنوایی:
)19اگر مادهی چرب در گوش زیاد ترشح شود ،چه اتفاقی میافتد؟ این مشکل چگونه حل میشود؟
کامل کنید
)7پردهی گوش )6مجرای شنوایی )5مغز )4قرنیه )3عقب )2گشاد یا بزرگ )1مردمک
صحیح یا غلط
انتخاب کنید
پاسخ دهید
)18عدسی :تصویر اجسام را به طور وارونه و کوچک روی پردهی شبکیه تشکیل میدهد.
استخوانهای کوچک گوش :لرزش پردهی گوش را به بخش حلزونیشکل گوش انتقال میدهد.
)19اگر این ماده زیاد تر شح شود ،روی پردهی گوش میچ سبد و ما نمیتوانیم صدا را به خوبی ب شنویم .برای حل
این مشکل پزشک گوش را شستوشو میدهد و مادهی اضافی را خارج میکند.
)20صتتتتدا ال لهی گوش مجرای شتتتنوایی پردهی گوش استتتتخوان های کو چک گوش بخش
حلزونیشکل عصب شنوایی مغز
)21اجسام نوک تیز مثل :چوبکبریت ،نوک مداد و ...را وارد سوراخ گوش نکنیم.
)22اول اللهی گوش صدا را از محیط جمع میکند و از طریق سوراخ گوش وارد گوش میکند .مجرای شنوایی صدا
را به پردهی گوش میرستتاند .پردهی گوش میلرزد .استتتخوانهای کوچک گوش ،لرزش پردهی گوش را به بخش
حلزونیشکل گوش میرسانند .سلولهای گیرندهی صدا در بخش حلزونیشکل گوش پیام شنوایی را از طریق عصب
شنوایی به مغز میرسانند و ما صدا را میشنویم.
ب -از ورود جانوران ریز به درون گوش جلوگیری میکند. )23الف -پردهی گوش را نرم میکند.
کاربرگ درس هفتم نام و نام خانوادگی:
(زودتر – دیرتر) تشخیص میدهیم. )3مزهی غذاهای مایع را نسبت به غذاهای جامد
در زیر پوست ،پیام را به مغز )4اگر روی پای شما حشرهای حرکت کند ،سلولهای گیرندهی
میفرستند.
(بیشتر – کمتر) از جاهای دیگر دست است. )5میزان گیرندههای لمس در سر انگشتان
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)9هر کجا که تعداد گیرندهی لمس بیشتر باشد ،پوست آن قسمت حساستر است.
)12کدام دو حس به هم وابستهاند؟
د) المسه – بویایی ج) بویایی – چشایی ب) بویایی – بینایی الف) بینایی – چشایی
)13برای آنکه مزهی غذاهای مختلف را تشتتخیص بدهیم ،کدام عضتتو بدن ما پیام را از ستتلولهای گیرنده دریافت
میکند؟
د) مرغ پخته ج) برنج پخته ب) آبمیوه الف) نان
ب) حس بویایی به ما کمک میکند از خطرها آگاه شویم الف) ذرات بو را نمیتوانیم با چشم ببینیم
ج) حس بویایی و حس چشایی با هم ارتباط نزدیکی دارند د) گیرندههای بو در پایین حفرهی بینی قرار دارند
)18ما چگونه میتوانیم متوجه حرکت یک حشره بر روی پوست دستمان شویم؟
)19چرا باید از خوردن غذا و نوشیدنی خیلی سرد یا خیلی داغ پرهیز کنیم؟
)20چرا وقتی با قاشق غذا میخوریم مزهی غذا را میفهمیم؛ ولی مزهی قاشق را نمیفهمیم؟
)22چرا زمانی که سرما خوردهایم و بینیمان گرفته است ،مزهی غذاها را خوب حس نمیکنیم؟
پاسخ کاربرگ درس هفتم
کامل کنید
)5بیشتر )4لمس )3زودتر ) 2بزاق )1مغز
صحیح یا غلط
)10نادرست )9درست )8نادرست )7درست )6نادرست
انتخاب کنید
)15گزینهی د )14گزینهی ب )13گزینهی د )12گزینهی ج )11گزینهی الف
پاسخ دهید
)16وقتی گل را بو میکنیم ،ذرههای بودار همراه هوا وارد بینی میشتتوند .این ذرههای بودار به ستتلولهای گیرندهی
بو که در ق سمت باالی حفرهی بینی قرار دارند ،میر سند .سلولهای گیرندهی بو پیام را به و سیلهی ع صب بویایی به
مغز میرسانند و ما بوی گل را تشخیص میدهیم.
)18وقتی روی دستمان یک حشره حرکت میکند ،سلولهای گیرندهی لمس پیام را به مغز میفرستند و مغز متوجه
میشود که حشرهای روی دست ما حرکت میکند.
)20زیرا ذرات غذا در بزاق دهان حل میشود و سپس سلولهای گیرندهی مزه ،مزهی غذا را دریافت میکنند و پیام
را به مغز میرستتانند و ما مزهی غذا را میفهمیم؛ اما ذرات قاشتتق در بزاق دهان حل نمیشتتود و ستتلولهای گیرندهی
مزه ،هیچ مزهای را دریافت نمیکنند.
)21
)22زیرا حس چشایی و حس بویایی در ارتباط نزدیک با هم هستند و برای آنکه مزهی غذاهای مختلف را تشخیص
بدهیم باید بوی آنها را هم حس کنیم.
کاربرگ درس هشتم نام و نام خانوادگی:
)2در بازی با الّاکلنگ ،اگر بخواهیم تعادل برقرار شود ،فردی باید به تکیهگاه نزدیکتر بنشیند که وزن
دارد.
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)6در الّاکلنگ ،تکیهگاه دقیقاً در وسط جسم و نیرو قرار دارد .
)8اگر در اهرمی فاصلهی نیرو تا تکیهگاه برابر فاصلهی جسم تا تکیهگاه باشد ،نیرو با جرم جسم برابر است .
گزینهی درست را با عالمت مشخص کنید.
)11در کدام اهرم زیر نیرو بین جسم و تکیهگاه قرار دارد؟
)12در کدام اهرم زیر جسم بین نیرو و تکیهگاه قرار دارد؟
)17در شکل زیر ،پدر علی از چه وسیلهای برای خارج کردن چرخ ماشین از چاله استفاده کرده است؟ او برای اینکه
نیروی کمتری صرف کند باید چه تغییری در وسیله ایجاد کند؟
)18محمد میخواهد خواهر کوچکترش را ستتتوار فرغون کند و در روستتتتابگرداند .در کدام حالت محمد نیروی
کمتری مصرف میکند و راحتتر میتواند فاطمه را جابهجا کند؟ چرا؟
)19در پاییز خیابانها پر از برگهای خشتتک درختان میشتتوند .رفتگران زحمتکش ،توستتط جاروهای دستتتهبلند
خیابانها را تمیز میکنند.
ب) اگر آنها بخواهند در زمان خیلی کمتر خیابانهای بیشتری را تمیز کنند باید چه کار کنند؟
پاسخ کاربرگ درس هشتم
کامل کنید
)4اهرم )3میلهی اهرم )2بیشتری )1نیرو
صحیح یا غلط
)8درست )7نادرست )6درست )5درست
انتخاب کنید
)14گزینهی د
پاسخ دهید
)15باعث میشوند کارها سریعتر و راحتتر انجام بشوند.
)16
)18شکل ( ،)2زیرا در این حالت فا صلهی فاطمه (ج سم) تا چرخ فرغون (تکیهگاه) کمتر می شود و محمد به نیروی
کمتری برای بلند کردن فاطمه (جسم) نیاز دارد و راحتتر میتواند او را جابهجا کند.
)19الف -جارو مثل اهرم عمل میکند و باعث میشود با نیروی کم ،مسافت بیشتری را جارو کنند.
ب -از جاروهای دسته بلندتر استفاده کنند و دست خود را نزدیک تکیهگاه بگیرند تا با یک بار حرکت دست مسافت
بیشتری را جارو کنند.
کاربرگ درس نهم نام و نام خانوادگی:
)2اگر ارتفاع دو سطح شیبدار مساوی باشد ،هر چه طول سطح شیبدار بیشتر شود ،به نیروی
نیاز داریم.
میگویند. )4به ماشین سادهای که از یک میله و چرخی که به دور آن میچرخد درست شده باشد،
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)5هر چه طول سطح شیبدار کوتاهتر باشد ،انرژی بیشتری مصرف میشود.
)7هر چه لبهی گُوِه تیزتر باشد ،کارها سختتر انجام میشود.
ب) الف)
د) ج)
)10در کدام گروه از وسایل زیر ،از گُوِه استفاده شده است؟
د) پیچ ج) گُوِه ب) سطح شیبدار الف) چرخ و محور
)14چرا کارگران هنگام ساختن خانه از قرقره یا سطح شیبدار استفاده میکنند؟
)15کدام سطح شیبدار زیر برای باالبردن یک جسم سنگین مناسبتر است؟ چرا؟
1متر 1متر
الف) ب)
)16نمودار زیر را با کلمههای مناسب کامل کنید.
ماشینهای ساده
کامل کنید
صحیح یا غلط
انتخاب کنید
پاسخ دهید
)13برای اینکه آب در کف آشپزخانه ،حمّام و سطح خیابانهای شهر جمع نشود و به سمت راه فاضالب و جوی آب
حرکت کند.
)14برای اینکه بتوانند راحتر و سریعتر مصالح ساختمانی را به قسمتهای باالتر ساختمان ببرند.
( )15ب) ،زیرا طول سطح شیبدار در شکل (ب) بیشتر از طول سطح شیبدار در شکل (الف) است.
( )17الف) ،چون شیب جادّه کم و م سافت آن طوالنی ا ست .در سطح شیبدار هر چه طول سطح شیبدار ن سبت به
ارتفاعش بیشتر باشد ،نیروی کمتری نیاز داریم و کارها راحتتر انجام میشود.
(زیاد – کم) است. )1در مناطقی که درختان و گیاهان فراوانی وجود دارد ،عمق خاک
)3شکستن سنگها و تشکیل خاک بر اثر یخزدن آب در شکاف سنگها بیشتر در مناطق
(گرم و خشک – سرد و کوهستانی) روی میدهد.
میشود و قدرت نگهداری )4هر چه ذرّات خاک دانه ریزتر باشد ،سرعت نفوذ آب در خاک
میشود. آب در خاک
خاک میگویند. )5با گذشت زمان آب و باد مقداری از خاک را با خود جابهجا میکند که به آن
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)8هر چه ذرّات خاک درشتتر باشد ،سرعت نفوذ آب بیشتر است.
)11در کدام یک از خاکهای زیر ،آب بیشتری جا میگیرد و آب دیرتر نفوذ میکند؟
د) گیاخاک ج) خاک رس ب) خاک ماسه الف) خاک باغچه
ب) گیاخاک حاصلخیزی خاک را افزایش میدهد. الف) گیاخاک باعث تقویت خاک میشود.
د) میزان گیاخاک در خاک رو ،بیشتر است. ج) سرعت نفوذ و نگهداری آب در گیاخاک کم است.
ب) خاک باغچه از ذرّات ریز و درشت تشکیل شده است. الف) خاک رس ،ذرّات ریزی دارد.
د) آب در خاکِ با ذرّات درشت ،دیرتر نفوذ میکند. ج) ذرّات خاک ماسهای درشت است.
)16با توجّه به تصویر زیر ،کدام خاک برای کشاورزی مناسب است؟ چرا؟
الف) در کدام ظرف خاک رسی وجود دارد؟ چگونه متوجّه شدید؟
ج) در کدام ظرف خاک باغچه وجود دارد؟ چگونه به این موضوع پی بردید؟
.4زیاد
کامل کنید
صحیح یا غلط
)10نادرست ) 9درست )78درست )6نادرست )56درست
انتخاب کنید
)14گزینهی د )13گزینهی ج )21گزینهی د )11گزینهی ج
پاسخ دهید
)15خاک در اثر خرد شدن سنگها با گذ شت زمان به وجود میآید .آب وارد شکاف سنگها می شود .بر اثر تغییر
دما و سرد شدن هوا ،آب درون شکاف سنگها یخ میزند .آب وقتی یخ میزند فضای بیشتری اشغال میکند و به دو
طرف سنگ فشار وارد میکند و باعث شکستن سنگ میشود.
)16خاک باغچه ( :)1زیرا مخلوطی از خاک دانهریز و دانهدرشتتتت استتتت و باقی ماندهی بدن جانوران و گیاهان
(گیاخاک) در آن مخلوط شده است .به همین دلیل دارای نفوذپذیری زیاد و قدرت نگهداری زیاد آب است.
)17الف) درظرف ( :)3زیرا آب با سرعت بسیار کمی وارد خاک شده است ،پس قدرت نفوذپذیری کمی دارد و آبی
در ظرف پایین وجود ندارد که نشان میدهد قدرت نگهداری آب در این خاک زیاد است.
ب) در ظرف ( :)1زیرا آب با سرعت زیاد وارد خاک شده ا ست ،پس خاک قدرت نفوذپذیری زیادی دارد و آب در
ظرف پایین وجود دارد که نشان میدهد قدرت نگهداری آب در این خاک کم است.
ج) ظرف ( :)2زیرا آب از خاک عبور کرده ول نه خیلی سریع که ن شان میدهد قدرت نفوذپذیری خاک زیاد ا ست و
مقدار آبی که در ظرف پایین وجود دارد نشان میدهد که قدرت نگهداری آب در این خاک زیاد است.
)18زیرا ریشتتتهی گیاهان خاک را در زمین محکم نگه میدارند و آب و باد نمیتوانند آن را جابه جا کنند .همچنین
گیاهان مانع از جریان سریع آب بر روی زمین میشوند و خاک کمتری جابهجا میشود.
کاربرگ درس یازدهم نام و نام خانوادگی:
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
وارد گیاه میشوند. )2موادّ مورد نیاز برای رشد گیاه در آب حل میشوند و از طریق
(کمتر – بیشتر) باشد. )4برای کشاورزی در مناطق کمباران خاکی مناسب است که ماسهی آن
)5اضافه کردن ماسه به خاکی که خاک رس زیاد دارد باعث میشود میزان نفوذپذیری آب و هوا در خاک
شود
)10میزان نور مورد نیاز برای رشد ،در گیاهان مختلف فرق نمیکند .
گزینهی درست را با عالمت مشخص کنید.
)14در چهار نوع خاک ،چهار گیاه یکسان کاشتیم .گیاه کاشته شده در کدام خاک بهتر رشد میکند؟
د) خاک باغچه ج) خاک شنی ب) خاک ماسه الف) خاک رس
)16خاک باغچه از چه چیزهایی تشکیل شده است؟ هر یک از این اجزا چه فایدهای دارد؟
)17برای کشاورزی در مناطق کمباران مثل یزد چه خاکی مناسب است؟ چرا؟
)18گلدان ( )1را در یک ظرف دربسته قرار دادیم .گلدان ( )2را در ظرف درباز قرار دادیم.
الف) آب کدام لیوان یا لیوانها برای آبیاری گیاه مناسب است؟ (با ذکر دلیل)
ب) آب کدام لیوان یا لیوانها برای آبیاری گیاه مناسب نیست؟ (باذکر دلیل)
پاسخ کاربرگ درس یازدهم
کامل کنید
)5بیشتر )4کمتر )3ماسه – کود )2ریشه )1منظم – بهموقع
صحیح یا غلط
)10نادرست )9درست )8نادرست )7نادرست )6درست
انتخاب کنید
)14گزینهی د )13گزینهی ب )12گزینهی د )11گزینهی د
پاسخ دهید
)15زیرا خاک رس ذرّات ریزی دارد و آب را در خود نگه میدارد و ریشتتته های گیاه نمیتوانند به راحتی در خاک
نفوذ و رشد کنند و ماسه مادّهی غذایی ندارد و ذرّات درشتی دارد و آب را سریع از خود عبور میدهد و خیلی کم در
خود نگه میدارد.
)16کود ،خاک رس و ماسه .کود باعث تقویت خاک می شود ،ماسه نفوذپذیری آب و هوا را در خاک بیشتر میکند و
خاک رس آب را در خود نگه میدارد.
)17خاکی که ماستتهی آن کم باشتتد و خاک رس بیشتتتری داشتتته باشتتد؛ زیرا باعث میشتتود آب بیشتتتری در خاک
نگهداری شود.
ب -زیرا درِ ظرف بسته است و هوا برای تنفّس به گل نمیرسد.
ب -لیوان ( )1و ( :) 2زیرا آب مقطّر موادّ الزم برای رشتتتد گیاه را ندارد و نمک زیاد نیز در آب شتتتور باعث
میشود سلولهای گیاه نابود شود.
کاربرگ درس دوازدهم نام و نام خانوادگی:
از خاک گرفته میشود. )1آب و موادّغذایی مورد نیاز برای رشد گیاه توسط
هستند. و در گیاه گندم ،آوندها به صورت )4در گیاه لوبیا آوندها به صورت
جمله های درست را با عالمت و جمله های ندرست را با عالمت مشخص کنید.
)8در صورت بسته شدن روزنههای برگ ،برگ زرد نمیشود .
)10هنگام عوض کردن گلدان ،گیاه را با خاک اطراف ریشتته به یک گلدان دیگر منتقل میکنند تا چه چیزی آستتیب
نبیند؟
د) گزینههای (الف) و (ب) ج) آوند ب) تارهای کشنده الف) ریشه
)14مادر مریم در حال عوض کردن گلدان یک گل بود .مریم دید که مادر ،گل را با خاکهای اطراف ریشه از گلدان
برداشت و در گلدان دیگر گذاشت .به نظر شما چرا مادر مریم ،گل را با خاکهای اطراف ریشه برداشت؟
)15زهرا میخوا ست برای تولّد دو ستش گلهای رنگارنگ ببرد؛ امّا پدرش به ا شتباه فقط گلهای سفید خریده بود.
به نظر شما زهرا چگونه میتواند آن گلهای سفید را به گلهای رنگارنگ تغییر دهد؟
)16علی انتهای چند ستتاقهی کرفس را در محلول آبنمک قرار داد .بعد از مدّتی از برگ ستتاقههای کرفس خورد و
متوجّه تغییری در آن شد .به نظر شما برگهای کرفس چه تغییری کرده بودند؟ چرا؟
)18فاطمه به پشتتتت و روی یکی از برگ های گلدان خانهشتتتان مقداری روغن بادام مالید .بعد از چند روز برای
مشاهدهی برگ سراغ گلدان رفت.
کامل کنید
صحیح یا غلط
انتخاب کنید
)13گزینهی الف )12گزینهی الف )10گزینهی د )11گزینهی الف
پاسخ دهید
)15باید در چند لیوان آب ،چند قطره جوهر رنگی بریزد و در هر لیوان چند شتتتاخه گل قرار بدهد تا آب و جوهر
توسط آوند به سمت گلبرگهای گل برود و رنگ گل به رنگ آب درون لیوان تغییر کند.
)16برگها شور شده بودند؛ زیرا آب و نمک توسط آوندهای کرفس به سمت برگهای کرفس حرکت کرده بودند.
)17در رو یا پشتتتت برگ های گیاه ستتتوراخ های ریزی وجود دارد که به آن ها روزنه میگویند .اکستتتیژن از طریق
روزنهها وارد برگ میشود و کربن دیاکسید از آن دفع میشود.
ب -زیرا روزنهها که محلّ ورود یا خروج هوا هستند ،بسته شده بودند.
| | ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم راﯾﮕﺎن ﭘﻨﺠﻢ | | ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻮال ﭘﻨﺠﻢ | | ﺟﺰوه آﻣﻮزﺷﯽ ﭘﻨﺠﻢ
ﺟﻬﺖ داﻧﻠﻮد ﺟﺪﯾﺪ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺮ روی ﭘﺎﯾﻪ ﺧﻮد روی ﻟﯿﻨﮏ ﻫﺎی زﯾﺮ ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ.
اﺑﺘﺪاﯾﯽ
ﺷﺸﻢ ﭘﻨﺠﻢ ﭼﻬﺎرم ﺳﻮم دوم اول
ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ اول
ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ دوم