Professional Documents
Culture Documents
Czasy teraźniejsze
Present simple Czas present continuous stosujemy wtedy, gdy:
▸▸ mówimy o czynnościach mających miejsce teraz lub
Twierdzenia i przeczenia w bieżącym okresie, np.
I My sister is studying in her room at the moment.
We work I’m doing extra Spanish this year.
You don’t (=do not) work ▸▸ opisujemy zachodzące zmiany, np.
They in a city.
The number of students in primary school is going down
works these days.
He/She/It
doesn’t (=does not) work W zdaniach w czasie present continuous używamy
następujących określeń czasu: right now, at the moment,
Pytania i krótkie odpowiedzi
nowadays, today, this week, this year.
I W czasie present continuous zwykle nie używamy tzw.
we Yes, I do. czasowników statycznych, takich jak: believe, hate, know, like,
Do
you No, I don’t. love, need, want, think i understand, np.
they work in a city? Do you know the answer?
he I like your new dress.
Yes, he does.
Does she I don’t understand a word you are saying.
No, he doesn’t.
it
Czas present simple stosujemy wtedy, gdy: 1 Uzupełnij e-mail Ani do jej nowej koleżanki
▸▸ mówimy o czynnościach rutynowych, powtarzających się, czasownikami z ramki we właściwych formach.
np. Zastosuj czas present simple. Zapisz odpowiedzi
I usually start school at 8 a.m. w zeszycie.
▸▸ mówimy o stałych, niezmiennych sytuacjach, np.
My teacher lives in the suburbs. not like play not study live speak come have (x2)
▸▸ przytaczamy znane prawdy lub fakty, np. work go (x2) share listen not speak visit watch
The Earth goes around the Sun. do not live
▸▸ mówimy o ustalonych terminach, rozkładach, np.
History starts at 10 a.m. tomorrow.
▸▸ wyrażamy uczucia (love, like, hate), stany umysłu (know,
hope, seem, believe, remember, want) i doznania zmysłowe Hi Jessica,
(feel, hear, see), np.
I hope our timetable isn’t as bad as last year. Let me tell you about myself … Well, my name’s
Z czasem present simple używamy następujących określeń Ania. I’m Polish and I 1 > < in Warsaw.
czasu: always, every day, often, regularly, usually, sometimes, My parents are from Warsaw, too, but I 2 > <
hardly ever, never. with them. I share a flat with my best friend, Kasia.
We’re students, but we 3 > < jobs, too.
Present continuous I’m a shop assistant in a bookshop and Kasia
4 > <
in a hairdresser’s. We have a lot of
Twierdzenia i przeczenia homework, but we 5 > < all the time. We
6 > <
’m (=am) to the cinema at weekends and we often
I 7 > <
’m not (=am not) friends, too. They sometimes 8 > < to
’s (=is)
us as well and we 9 > < to music together. Kasia
He/She/It 10 > <
a lot of team sports. She’s very good at
isn’t (=is not) watching TV.
basketball.
We
’re (=are) I 11 > < sport because it’s boring, but I 12 > <
You
aren’t (=are not)
They jogging sometimes and I 13 > < important
Pytania i krótkie odpowiedzi
matches and games on TV. What about you? What
14 > <
you > < in your spare time? 15 > <
Yes, I am. you > < any interesting hobbies? Who is your
Am I
No, I’m not. best friend?
16 > <
he she > < a flat with you? And what
Yes, he is.
Is she about languages? 17 > < you > < any other
watching TV? No, he isn’t.
it languages? I speak Polish, of course, and English.
we I also know a little French, but I
Yes, we are. 18 > <
Are you it very well!
No, we aren’t.
they
Write soon!
Ania
174 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 175
176 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 177
I I
we Yes, I have.
we Yes, I have. Have
Have you No, I haven’t.
you No, I haven’t. they been watching TV?
they seen this film?
Yes, he has.
Yes, he has. Has he/she/it
Has he/she/it No, he hasn’t.
No, he hasn’t.
Czas present perfect continuous stosujemy wtedy, gdy:
Present perfect stosujemy wtedy, gdy:
▸▸ mówimy o sytuacji lub czynności rozpoczętej w przeszłości,
▸▸ mówimy o zdarzeniach mających związek z teraźniejszością, która nadal trwa; podkreślamy w ten sposób samą czynność
np. i fakt, że trwa ona nieprzerwanie przez jakiś czas, np.
I’ve lost some weight (jestem teraz szczuplejszy). I have been coughing for a week. (Kaszlę od tygodnia).
I haven’t drunk any coffee today (dlatego ciągle ziewam). I’ve been reading this novel since last weekend.
▸▸ mówimy o swoich lub czyichś doświadczeniach, ale ▸▸ opisujemy czynność, która odbywa się od jakiegoś czasu
nie określamy dokładnie, kiedy miały one miejsce, np. aż do chwili obecnej i której skutki są nadal widoczne lub
I’ve met a lot of famous people in my life. odczuwalne, np.
She’s sailed across the Atlantic. I have been sleeping very badly. I feel tired.
▸▸ mówimy, od jak dawna ma miejsce jakaś sytuacja, np. It has been raining for hours. The roads are very wet.
I have been ill for a week.
Peter has had a headache since yesterday. Present perfect i present perfect continuous
▸▸ Czasy present perfect i present perfect continuous mają
Określenia czasu
bardzo podobne znaczenia, zwłaszcza gdy używamy ich
Czasu present perfect używamy z: z czasownikami opisującymi czynności ciągłe, np. wait, live,
▸▸ ever (kiedykolwiek) i never (nigdy), kiedy mówimy work, przy jednoczesnym zastosowaniu określeń czasu for
o doświadczeniach, np. lub since.
Have you ever seen a horror film? He’s waited a long time for this moment.
I’ve never been to Budapest. He’s been waiting a long time for this moment.
▸▸ just (właśnie, dopiero co) i already (już) w zdaniach ▸▸ Należy jednak pamiętać, że czasu present perfect używamy
twierdzących, np. najczęściej, kiedy mówimy o jednorazowej czynności,
They’ve just gone out. która właśnie się zakończyła. Z kolei czasu present perfect
We’ve already had lunch. continuous używamy, gdy chcemy podkreślić samą
▸▸ yet (już, jeszcze) w przeczeniach i pytaniach, np. czynność i ciągłość jej trwania, np.
I haven’t had breakfast yet. I’ve done my homework. (Właśnie skończyłem odrabiać pracę
Have you done your homework yet? domową).
I’ve been doing my homework for an hour (tak spędzam czas
▸▸ for (od, przez) i since (od). For używamy, kiedy chcemy
od godziny aż do teraz).
powiedzieć, jak długo trwa jakaś czynność lub jakiś stan,
a since, gdy mówimy, kiedy coś się zaczęło, np. ▸▸ Czasu present perfect continuous nie można używać
I’ve known him for three years/five minutes/a long time. z czasownikami wyrażającymi stany, takimi jak: be, like,
We’ve lived here since 1999/March/we were children. believe, have, np.
I’ve been a teacher since 2008.
178 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 179
180 G R A M AT Y K A
▸▸ Czas past simple stosujemy, gdy mówimy o czynności ▸▸ Czas past perfect stosujemy, gdy mówimy o czynności lub
zakończonej w określonym czasie w przeszłości. Dotyczy zdarzeniu z przeszłości, które poprzedziło inną czynność
to także wydarzeń następujących jedno po drugim lub w przeszłości, np.
wydarzeń powtarzających się w przeszłości, np. When Sara came home, her mother had already made dinner.
When Sara came home, her mother made dinner. (Gdy Sara przyszła do domu, jej mama już ugotowała
(Gdy Sara przyszła do domu, jej mama ugotowała obiad). obiad).
When we were in Warsaw, we went to the cinema every
evening. (Gdy byliśmy w Warszawie, codziennie chodziliśmy Used to
do kina).
▸▸ Konstrukcji used to + forma podstawowa czasownika
▸▸ W zdaniach w czasie past simple często używamy określeń
używamy, kiedy mówimy o przeszłych sytuacjach lub
czasu, takich jak: yesterday, (two days) ago, when I was
przyzwyczajeniach, które uległy już zmianie.
a child, in April/2008, last night/week/month/year itp.
My sister used to have long hair, but now it’s short.
I didn’t use to like football, but now I love it.
Past continuous Did you use to watch a lot of TV when you were younger?
Twierdzenia i przeczenia 1 W każdym zdaniu wybierz właściwą formę
I was czasownika. Zapisz odpowiedzi w zeszycie.
He/She/It wasn’t (=was not)
We travelling very fast.
were
You
BLOG
weren’t (=were not)
They
Pytania i krótkie odpowiedzi
I Yes, I was.
Was
he/she/it No, I wasn’t. I 1 played / was playing in a football match last
travelling weekend, and a few things 2 went / were going
we very fast? Yes, we were. wrong. Firstly, when I 3 arrived / was arriving at the
Were you
No, we weren’t.
they pitch at ten o’clock, I 4 discovered / was discovering
that there was nobody there. Then, I realised the
▸▸ Czas past continuous stosujemy, gdy opisujemy czynność
trwającą w jakimś czasie w przeszłości (często będącą tłem match 5 didn’t start / wasn’t starting until midday.
dla innego wydarzenia), np. I was two hours too early. While I 6 waited / was
When Sara came home, her mother was making dinner. waiting for everybody to arrive, it started raining
(Gdy Sara przyszła do domu, jej mama właśnie gotowała
obiad). and I 7 didn’t have / wasn’t having an umbrella. At
▸▸ Past simple i past continuous często używamy w tym last the sun came out and the game 8 began /
samym zdaniu, opisując sytuację, w której dłuższa czynność was beginning. I played for twenty minutes
została przerwana przez inną, krótszą czynność, np. before I was injured. This is what happened: the
It was raining when we left the house.
score was 2–0 to the other team. Suddenly I had
▸▸ Zdanie w czasie past continuous rozpoczynamy od while.
While nie jest stosowane w czasie past simple.
a chance, but as I 9 ran / was running for the ball,
▸▸ Czasu past continous nie używamy z czasownikami I 10 fell / was falling and 11 hurt / was hurting my leg.
opisującymi stany, np. believe, need, understand itp. I stopped playing after that and we 12 lost / were
Używamy go z czasownikami, które wyrażają dłuższą losing the match 5–0.
czynność, np. wait, live, work, rain itp.
G R A M AT Y K A 181
182 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 183
6 Uzupełnij zdania właściwymi formami 8 Uzupełnij każde zdanie, tak aby zachować
czasowników w nawiasach. Zastosuj czasy present znaczenie zdania wyjściowego. Zapisz odpowiedzi
perfect, present perfect continuous lub past simple. w zeszycie.
Zapisz odpowiedzi w zeszycie. 1 We’ve already done a maths test today.
1 I > < (be) on a diet for three weeks now, We > < it earlier today.
but > < (not lose) a pound yet. 2 I last ate meat three years ago.
2 They > < (spend) their holidays in Tuscany three I > < meat for three years.
times. 3 It’s a long time since I’ve played football.
3 When Tricia > < (be) a student, she > < (live) I > < football for a long time.
in a dormitory for almost a year. 4 I’ve just seen Tara.
4 We > < (solve) crossword puzzles for two hours. I > < Tara a few minutes ago.
So far we > < (solve) five. 5 I didn’t have breakfast when I got up.
5 Robert > < (be) last ill ages ago. I > < breakfast yet.
6 You look very tired. What > < (you/do)? 6 He moved to Warsaw years ago.
7 The dress looks nice. Where > < (you/buy) it? He > < in Warsaw for years.
8 Ania is one of the most interesting people
I > < (meet) in my life.
9 I first > < (go) to London ten years ago and
I > < (return) several times since then.
184 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 185
186 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 187
188 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 189
190 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 191
192 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 193
194 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 195
196 G R A M AT Y K A
198 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 199
200 G R A M AT Y K A
1 Przekształć poniższe zdania w mowie niezależnej 4 W każdym pytaniu w mowie zależnej znajdź jeden
na mowę zależną i zapisz je w zeszycie. błąd gramatyczny i popraw go. Zapisz odpowiedzi
w zeszycie.
1 ‘I’m allergic to fish,’ said Sam.
Sam said > < . 1 The immigration officer asked Jeff what was his
2 ‘I haven’t had lunch,’ said Maria. address in the USA.
Maria said > < . 2 The woman wanted to know how long I have
3 ‘We’ve been to a very nice restaurant,’ said been learning English.
the women. 3 Our neighbour asked how did my mother feel.
The women said > < . 4 Clark asked me I was staying there.
4 ‘I’m making breakfast,’ said Harry. 5 I asked Ian was he having a good time there.
Harry said > < .
5 Utwórz pytania, korzystając z podanych
5 ‘I’ll make some soup,’ said Jessica.
podpowiedzi. Następnie zapisz je w zeszycie,
Jessica said > < .
w mowie zależnej.
6 ‘I don’t like coffee,’ said Bella.
Bella said > < . 1 do / Jim / often / play / football / ?
Mowa niezależna: > <
2 Uzupełnij zdania właściwymi formami Mowa zależna: I wondered if > <
czasowników tell, say i ask. Zapisz odpowiedzi 2 Where / be / Mark / going / ?
w zeszycie. > <
1 Jack > < Marta that he loved her cooking. I asked > <
2 Tessa > < that she would come for a meal. 3 When / be / the next bus / ?
3 My mother > < me if I would buy some milk on > <
5 The teacher > < us where we were from. I asked > <
G R A M AT Y K A 201
202 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 203
204 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 205
206 G R A M AT Y K A
G R A M AT Y K A 207
208 G R A M AT Y K A