You are on page 1of 371

EDU CD - Vademecum języka angielskiego

W języku angielskim wyróżniamy dużo więcej


czasów niż w języku polskim. Stosowane są cztery
czasy teraźniejsze, cztery przeszłe i osiem
przyszłych (choć cztery z nich - bardzo rzadko).

Cechą charakterystyczną czasów w języku


angielskim jest podział na proste i ciągłe. Każdy z
ośmiu czasów prostych ma swój odpowiednik w
postaci czasu ciągłego.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Have you ever been to England?


- Yes, I have. I’ve been there twice this year. And you?
- No, I haven’t. This is the first time I’ve ever travelled
abroad.
- I’ve been travelling since I was a child.
- Lucky you. I haven’t made up my mind yet if England is a
place worth seeing.
- To tell you the truth, England is the most beautiful
country I’ve ever seen. I think you have made the right
decision.
- I hope so.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja czasu Present Simple


Czasu teraźniejszego prostego (Present Simple) używamy, gdy mówimy o
czynnościach powtarzających się z określoną częstotliwością, takich jak: prawdy
oczywiste, stany, nawyki, przyzwyczajenia czy rutynowe zadania.

Czas Present Simple konstruujemy w następujący sposób:

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I work We work
You work You work
He works They work
She works
It works

Zazwyczaj używamy podstawowej formy czasownika. Jedynie w przypadku III osoby


liczby pojedynczej należy dodać do niego końcówkę “-s” lub “-es”.

Zasady dodawania końcówki są takie same, jak w przypadku liczby mnogiej.


Szczególną uwagę należy zwrócić na czasowniki “do - does”, “go - goes” i “have -
has”.

Zobacz: Rzeczowniki policzalne - Liczba mnoga

We live in Cracow, but Kate lives in Barcelona.


Mieszkamy w Krakowie, natomiast Kasia mieszka w Barcelonie.

Zarówno my, jak i Kasia mieszkamy w tych miejscach na stałe, zatem używamy
czasu teraźniejszego prostego.

A oto przykłady zdań wyrażających prawdy oczywiste:

Cats like milk.


Koty lubią mleko.

Water boils at 100 degrees Centigrade.


Woda wrze w temperaturze 100 stopni Celsjusza.

The Earth goes round the Sun.


Ziemia krąży wokół Słońca.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Odmiana czasownika “to be” w czasie Present Simple


Trzeba pamiętać o jednym wyjątku - czasownik “to be” (“być”) odmienia się w
specyficzny sposób:

liczba pojedyncza liczba mnoga


(Singular) (Plural)
I am I’m We are We’re
You are You’re You are You’re
He is He’s They are They’re
She is She’s
It is It’s

His English is rather poor.


Jego angielski jest raczej słaby.

They are very naughty children.


Są bardzo nieznośnymi dziećmi.

Pytania z “to be”


Pytania z tym czasownikiem konstruujemy w bardzo prosty sposób - poprzez
inwersję, czyli stawiając odpowiednią formę czasownika “to be” (“am”, “are” lub
“is”) przed podmiotem zdania, np.:

Are you Mike’s brother?


Czy jesteś bratem Michała?

Is he strong enough to carry this wardrobe by himself?


Czy on jest wystarczająco silny, żeby samemu przenieść tę szafę?

Przeczenia z “to be”


Przeczenia tworzymy poprzez dodanie “not” do odpowiedniej formy czasownika “to
be”, np.:

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

liczba pojedyncza (Singular)


I am not I’m not
You are not You aren’t
He is not He isn’t
She is not She isn’t
It is not It isn’t

liczba mnoga (Plural)


We are not We aren’t
You are not You aren’t
They are not They aren’t

I’m not good at Maths.


Nie jestem dobry z matematyki.

He isn’t a suitable person for this job.


On nie jest odpowiednią osobą do tej pracy.

They aren’t at home.


Nie ma ich w domu.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okoliczniki czasu w czasie Present Simple


Jest wiele okoliczników czasu, które sygnalizują, że należy użyć właśnie czasu Present
Simple, a nie np. czasu teraźniejszego ciągłego (Present Continuous).

Są to:

always – zawsze
usually – zazwyczaj
often / frequently – często
regularly – regularnie
sometimes – czasami
every now and then / – od czasu do czasu
from time to time
seldom / rarely – rzadko
never – nigdy
occasionally – okazjonalnie
everyday – codziennie
every week / month / year – co tydzień / miesiąc / rok
every Sunday – w każdą niedzielę
once a week – raz w tygodniu
twice a month – dwa razy w miesiącu
three / four times a year – trzy / cztery razy w roku
nowadays – obecnie

Przykłady:

She always drinks orange juice for breakfast.


Ona zawsze pije sok pomarańczowy na śniadanie.

I get up at six every weekday.


W dni powszednie wstaję o szóstej.

I try to go for a walk at least twice a week.


Staram się chodzić na spacer przynajmniej dwa razy w tygodniu.

We go to church every Sunday.


Co niedzielę chodzimy do kościoła.

I never leave the office before 7 o'clock.


Nigdy nie wychodzę z biura przed godziną siódmą.

She rarely visits her parents.


Rzadko odwiedza rodziców.

You forget about many duties too often.


Zbyt często zapominasz o wielu obowiązkach.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Present Simple

Pytania
Pytania z wszystkimi czasownikami (z wyjątkiem “to be”)
( Zobacz pytania z “to be”) tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego “do” w
I i II osobie liczby pojedynczej oraz w liczbie mnogiej lub “does” w III osobie liczby
pojedynczej.

Do you go to school everyday?


Czy chodzisz codziennie do szkoły?

Does water freeze at 0oC?


Czy woda zamarza w temperaturze 0 oC?

Należy pamiętać, że jeżeli używamy czasownika posiłkowego “does”, to wtedy


znika końcówka w czasowniku głównym.

Does water freezes at 0oC?

Zaimki pytające
Jest wiele słów, które mogą wprowadzać pytanie:

WHERE – gdzie, dokąd


WHEN – kiedy
WHY – dlaczego
WHAT – co
WHO – kto
HOW – jak
HOW LONG – jak długo
HOW OFTEN – jak często
WHAT TIME – o której godzinie

Where do you go so often?


Dokąd chodzisz tak często?

When do you usually do your shopping?


Kiedy zazwyczaj robisz zakupy?

How do you spend your free time?


Jak spędzasz czas wolny?

How long do you usually put on your make up?


Jak długo zazwyczaj się malujesz?

How often do you meet him?


Jak często się z nim spotykasz?

Why do you go to that place?


Dlaczego tam chodzisz?

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

What does she do everyday after school?


Co ona robi każdego dnia po szkole?

Who do you like the most?


Kogo lubisz najbardziej?

Pytania o podmiot
Należy pamiętać, że jeżeli budujemy pytanie o podmiot zdania, to po zaimkach
pytających “who” (“kto”) i “what” (“co”) nie używamy czasownika posiłkowego
stosowanego przy tworzeniu formy pytającej.

Who loves you?


Kto cię kocha?

What makes you behave like that?


Co sprawia, że zachowujesz się w ten sposób?

Porównaj dwa przykłady:

Who wants to hire you?


Kto chce cię zatrudnić?

Who do you want to hire?


Kogo chcesz zatrudnić?

Przeczenia
Przeczenia od wszystkich czasowników z wyjątkiem czasownika “to be” (Zobacz:
Przeczenia z “to be” ) tworzy się poprzez dodanie “not” do czasownika
posiłkowego “do” lub “does”:

I do not like going to this cinema.


Nie lubię chodzić do tego kina.

She does not want to come back.


Ona nie chce wrócić.

Zazwyczaj używamy skrótów:

do not don’t
does not doesn’t

He doesn’t like meeting his parents-in-law.


Nie lubi spotykać się ze swoimi teściami.

We don’t attend the classes too often.


Nie chodzimy na zajęcia zbyt często.

Brak podwójnego przeczenia


Należy pamiętać, że w języku angielskim nie używa się dwóch przeczeń w jednym

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

zdaniu:

I never go there.
I don’t go there ever.

Obydwa zdania znaczą: Nigdy tam nie chodzę.

I like no one here.


I don’t like anyone here.

Nikogo tu nie lubię.

Pytania z formą przeczącą


Możemy również zadać pytania z formą przeczącą:

Why doesn’t she want to ask him for help?


Dlaczego ona nie chce poprosić go o pomoc?

Aren’t you responsible for this delay?


Czy nie jesteś odpowiedzialny za to opóźnienie?

W ten sposób możemy również coś komuś doradzić lub zaproponować:

Why don’t you talk to her?


Czemu z nią nie porozmawiasz?

Why doesn’t she allow her mother to handle it?


Czemu ona nie pozwoli swojej matce się tym zająć?

Why don’t we go to the cinema together?


Co powiesz na pójście razem do kina?

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Słowa występujące w III osobie


Niektóre słowa zawsze wymagają użycia czasownika w trzeciej osobie:

“no one” (“nobody”) – “nikt”

No one likes our new boss.


Nikt nie lubi nowego szefa.

“anyone” (“anybody”) – “ktokolwiek”

Is there anyone here?


Czy jest tu kto?

“someone” (“somebody”) - “ktoś”

Someone in our family spends definitely too much money.


Ktoś w naszej rodzinie z pewnością wydaje za dużo pieniędzy.

“everything” – “wszystko”

Everything has its good and bad sides.


Wszystko ma swoje dobre i złe strony.

“nothing” – “nic”

Nothing lasts forever.


Nic nie trwa wiecznie.

“anything” - “cokolwiek”

Is there anything wrong with you?


Czy coś ci dolega?

“something” – “coś”

Something is to be done about it.


Coś powinno się z tym zrobić.

“who” – “kto”

Who is there?
Kto tam jest?

“what” – “co”

What makes you think that?


Co sprawia, że tak myślisz?

“everyone” (“everybody”) – “każdy”

Everyone does their own jobs.


Każdy wykonuje swoją pracę.

Zauważmy, że zaimek “their” odnosi się do III osoby liczby mnogiej (lepiej nie używać
“his”, ponieważ mamy na myśli zarówno płeć męską, jak i żeńską). Mimo to czasownik
występuje w III osobie liczby pojedynczej.

It’s natural that child emulates their parents.


To naturalne, że dziecko naśladuje swoich rodziców.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Inne zastosowania czasu Present Simple

Ustalony harmonogram (wyrażenie czynności przyszłej)


Jest jeszcze kilka sytuacji, w których używamy czasu teraźniejszego prostego, np.
gdy przyszłe zdarzenia wynikają z ustalonych harmonogramów:

The train from Rome arrives at 5 o’clock.


Pociąg z Rzymu przyjeżdża o godzinie piątej.

The plane to Vienna takes off tomorrow.


Samolot do Wiednia odlatuje jutro.

Instrukcje
Jeżeli udzielamy komuś instrukcji, to również wymagane jest zastosowanie tego
czasu:

You press the button, and then you stop the machine.
Naciśniesz guzik, a później zatrzymasz maszynę.

Demonstrowanie i komentowanie
Przy demonstrowaniu (np. jak przyrządzić potrawę) będziemy używać czasu
teraźniejszego prostego, mimo że dzieje się to w chwili, kiedy o tym mówimy:

First, I take two slices of bread and spread some butter on them.
Next, ...
Najpierw biorę dwie kromki chleba i smaruję je masłem. Potem...

Użycie tego czasu zauważamy również w komentarzach sportowych:

Ronaldo passes to Raul, Raul shoots - and it’s a goal!


Ronaldo podaje do Raula, Raul strzela i... gol!

Narracja
Czas Present Simple jest bardzo często używany, gdy opowiadamy lub streszczamy
historyjkę, film albo sztukę teatralną. Dzięki temu opowiadanie staje się bardziej
dramatyczne i autentyczne.

In Act III, Mary meets a nice young man called Patrick and falls in
love.
W trzecim akcie Maria spotyka miłego młodego mężczyznę o imieniu
Patryk i zakochuje się.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasowniki nie posiadające formy ciągłej


Niektóre czasowniki w większości przypadków lub zawsze wymagają użycia czasu
Present Simple (a nie Present Continuous):

to want – chcieć
to like – lubić
to love – kochać
to hate – nienawidzić
to believe – wierzyć
to understand – rozumieć
to need – potrzebować
to prefer – woleć
to know – wiedzieć, znać
to realise – zdawać sobie sprawę
to suppose – przypuszczać
to mean – znaczyć
to remember – pamiętać
to forget – zapominać
to belong – należeć
to contain – zawierać
to consist – składać się
to depend – zależeć
to seem – wydawać się
to see* – widzieć, rozumieć
to hear – słyszeć
to smell* – czuć
to taste* – smakować
to have – (w znaczeniu) posiadać

Przykłady:

I want something to eat.


Chcę coś zjeść.

Do you understand what I mean?


Czy rozumiesz, co mam na myśli (o co mi chodzi)?

Ann doesn't seem happy at the moment.


Ania nie wydaje się być w tej chwili szczęśliwa.

Do you see the man over there?


Czy widzisz tam mężczyznę?

I have three brothers and two sisters.


Mam trzech braci i dwie siostry.

This book consists of three hundred pages.


Ta książka ma trzysta stron.

Please remember to give the cat something to drink.


Pamiętaj, proszę, żeby dać kotu coś do picia.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

It tastes delicious.
To smakuje wyśmienicie.

How much milk do you need?


Ile potrzebujesz mleka?

I can see that she really loves you.


Widzę, że naprawdę cię kocha.

Do you believe in anything?


Czy wierzysz w cokolwiek?

Czasowniki oznaczone gwiazdką (*) mogą występować także w formie ciągłej. Zmienia
się wtedy ich znaczenie.

Porównaj:

I see what you mean.


Rozumiem, co masz na myśli.

I’m seeing my friend on Tuesday at 5 p.m.


Spotykam się z moją koleżanką we wtorek o piątej po południu.

These flowers smell great.


Te kwiaty wspaniale pachną.

Why are you smelling this piece of cake?


Czemu wąchasz ten kawałek ciasta?

It tastes delicious.
To smakuje znakomicie.

Look! Johnny is tasting your cake.


Spójrz! Jasio próbuje twojego ciasta.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Have you ever been to England?


- Yes, I have. I’ve been there twice this year. And you?
- No, I haven’t. This is the first time I’ve ever travelled
abroad.
- I’ve been travelling since I was a child.
- Lucky you. I haven’t made up my mind yet if England is a
place worth seeing.
- To tell you the truth, England is the most beautiful
country I’ve ever seen. I think you have made the right
decision.
- I hope so.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Present Continuous


Czas teraźniejszy ciągły (Present Continuous) jest stosowany, gdy opisujemy
wydarzenia trwające w danej chwili lub bardzo krótko.

Czas ten konstruujemy, używając czasownika posiłkowego “to be”, do którego


dodajemy czasownik z końcówką “– ing”:

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I am working We are working
You are working You are working
He is working They are working
She is working
It is working

Przykłady:

I am watching TV now.
Oglądam teraz telewizję.

She is having a shower at the moment.


Bierze prysznic w tej chwili.

Mark and his father are cleaning the car.


Marek z ojcem myją samochód.

Zastosowanie – odcinek czasu


Czasu tego można użyć, gdy wyrażamy czynności, które dzieją się przez
pewien czas, choć niekoniecznie w chwili mówienia, np.:

Today I am preparing for my English test.


Dzisiaj przygotowuję się do testu z angielskiego.

This week we are doing a lot of vocabulary exercises.


W tym tygodniu robimy wiele ćwiczeń ze słownictwa.

I am not feeling good today.


Nie czuję się dziś dobrze.

This year I am living in Paris but normally I live in London.


W tym roku mieszkam w Paryżu, ale normalnie mieszkam w Londynie.

Zastosowanie - plany
Czasu Present Continuous używamy również, gdy mówimy o przyszłości - o
planach, które są od nas zależne:

I’m giving a party this weekend.


W ten weekend urządzam przyjęcie.

We’re playing tennis today after school.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Dzisiaj po szkole gramy w tenisa.

We’re going to Egypt next week.


W przyszłym tygodniu jedziemy do Egiptu.

Zastosowanie – powtarzalność czynności, krytyka


Kiedy jakaś czynność się powtarza i chcemy wyrazić irytację z powodu złych
nawyków innej osoby, wtedy również używamy czasu Present Continuous. Są to
najczęściej zdania z przysłówkiem częstotliwości “always”. Na przykład:

She is always talking during my lessons.


Ona zawsze rozmawia podczas moich lekcji.

You are still making the same mistake.


Ciągle robisz ten sam błąd.

He is always complaining about everything.


On wciąż narzeka na wszystko.

Tom is always losing his keys.


Tom zawsze gubi swoje klucze.

Zastosowanie - zmiany
Czas Present Continuous ma też zastosowanie, kiedy chcemy podkreślić
zachodzące zmiany czy narastające tendencje, na przykład:

Your English is getting better every day.


Z każdym dniem twój angielski się poprawia.

More and more parents are buying their children inappropriate


toys.
Coraz więcej rodziców kupuje dzieciom nieodpowiednie zabawki.

The economic situation in the country is still getting worse.


Sytuacja ekonomiczna w kraju wciąż się pogarsza.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Present Continuous

Pytania
Pytania w czasie Present Continuous konstruujemy w bardzo prosty sposób -
poprzez inwersję, czyli stawiając odpowiednią formę czasownika “to be” (“am”,
“are” lub “is”) przed podmiotem zdania. Na przykład:

Are they coming to visit us on Friday?


Czy w piątek przyjeżdżają nas odwiedzić?

Is he sitting in the kitchen?


Czy on siedzi w kuchni?

Podobnie jak w czasie Present Simple, możemy użyć zaimków pytających:

What are you looking at?


Na co patrzysz?

Where are you going on holidays?


Gdzie jedziesz na wakacje?

Who is coming tomorrow?


Kto jutro przychodzi?

Why are you crying?


Czemu płaczesz?

Przeczenia
Przeczenia w czasie teraźniejszym ciągłym tworzymy poprzez dodanie słowa “not”
do odpowiedniej formy czasownika “to be” (w celu powtórzenia odmiany
przeczenia, można zajrzeć do rozdziału Czas Present Simple, odmiana czasownika
“to be”) - na przykład:

I am not studying now. You can come.


Teraz się nie uczę. Możesz przyjść.

We aren’t visiting your sister today. We want to do it tomorrow.


Nie odwiedzamy dzisiaj twojej siostry. Chcemy zrobić to jutro.

I am not going to the cinema on Friday, because I have to prepare


for my English test.
Nie idę do kina w piątek, ponieważ muszę przygotowywać się do testu z
angielskiego.

Pytania z formą przeczącą


Możemy również zadać pytania z formą przeczącą:

Aren’t you planning anything special?


Czy nie planujesz czegoś specjalnego?
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Why aren’t they coming? It’s already six.


Czemu nie przychodzą? Już szósta.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“to be going to”


Istnieje zwrot “to be going to”, który oznacza “zamierzać coś zrobić”. Stosujemy go
w przypadku wcześniej ustalonych planów. Mimo że dotyczy on przyszłości, używamy
formy Present Continuous czasownika “go”, po której następuje “to” oraz
bezokolicznik czasownika oznaczającego czynność:

I am going to finish this composition by tomorrow.


Zamierzam skończyć to wypracowanie do jutra.

Are you going to talk to her?


Czy zamierzasz z nią porozmawiać?

They aren’t going to help us in any way.


Nie zamierzają nam pomóc w żaden sposób.

Ważne jest, aby nigdy nie łączyć zwrotu “to be going to” z czasownikami “go” czy
“come”:

I’m going to go to see her today.


I’m going to see her today.

We are going to come here in three hours.


We are coming here in three hours.

Kolejnym zastosowaniem tego zwrotu jest przewidywanie, że coś się stanie:

I feel terrible. I think I'm going to be sick.


Czuję się okropnie. Pewnie będę chory.

Look at these black clouds! It's going to rain.


Spójrz na te czarne chmury. Będzie padać.

Zobacz: Future a konstrukcja “to be going to”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Have you ever been to England?


- Yes, I have. I’ve been there twice this year. And you?
- No, I haven’t. This is the first time I’ve ever travelled
abroad.
- I’ve been travelling since I was a child.
- Lucky you. I haven’t made up my mind yet if England is a
place worth seeing.
- To tell you the truth, England is the most beautiful
country I’ve ever seen. I think you have made the right
decision.
- I hope so.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja czasu Present Perfect


Czas Present Perfect jest również czasem teraźniejszym, choć w dużym stopniu
powiązanym z przeszłością. Odnosi się do okresu obejmującego chwilę obecną
i rozciągającego się w przeszłość. Ze względu na brak odpowiednika tego czasu w
języku polskim przyswojenie go sprawia spore problemy osobom uczącym się języka
angielskiego.

Czas Present Perfect konstruujemy, łącząc czasownik posiłkowy “have” (który


odmienia się jak normalny czasownik) z III formą czasownika - Past Participle
(imiesłowem biernym regularnym lub nieregularnym).

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I have worked / slept We have worked / slept
You have worked / slept You have worked / slept
He has worked / slept They have worked / slept
She has worked / slept
It has worked / slept

have 've
has 's

I have invited her to the party on Saturday.


Zaprosiłem ją na sobotnie przyjęcie.

I have just been there.


Właśnie tam byłem.

You’ve done a good job.


Zrobiłeś kawał dobrej roboty.

Tom has worked for his company since 1998.


Tomek pracuje dla tej firmy od 1998 roku.

My sister Susan has broken her leg.


Moja siostra Zuzanna złamała sobie nogę.

We have visited our friends many times.


Odwiedzaliśmy naszych przyjaciół wiele razy.

They have won the “Lotto” lottery twice.


Wygrali w Lotto dwa razy.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Present Perfect

Pytania
Pytania tworzymy przez inwersję, czyli stawiając odpowiednią formę czasownika
“have” (“have”, “has”) przed podmiotem zdania, np.:

Has she done it yet?


Czy już to zrobiła?

Have you watched this film?


Oglądałeś ten film?

Have they been to Rome?


Czy oni byli w Rzymie?

Have you finished your homework?


Czy skończyłeś pracę domową?

Przeczenia
Przeczenia budujemy, dodając “not” do odpowiedniej formy czasownika “have”
(“have”, “has”):

I have not seen her today.


Nie widziałem jej dzisiaj.

Na ogół używamy skrótów:

have not haven't


has not hasn't

I haven't seen her today.


Nie widziałem jej dzisiaj.

She hasn’t eaten dinner.


Nie zjadła obiadu.

We haven’t visited our grandparents lately.


Ostatnio nie odwiedzaliśmy naszych dziadków.

My brother hasn’t played football since autumn.


Mój brat nie grał w piłkę nożną od jesieni.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zastosowanie czasu Present Perfect


Czasu Present Perfect używamy w kilku sytuacjach.

Nieokreślony czas
Pierwszym zastosowaniem jest mówienie o czynności, która miała miejsce
niedawno (nie określamy dokładnie czasu):

I’ve cleaned the floor.


Umyłem podłogę.

Charakterystyczne dla tego czasu są następujące przysłówki:

“just” – “właśnie”
I have just brushed my teeth.
Właśnie umyłem zęby.

She’s just called me.


Właśnie do mnie dzwoniła.

Przysłówka tego używa się głównie w zdaniach twierdzących i występuje on


zawsze pomiędzy czasownikiem “have” a III formą czasownika - Past
Participle.

“already” – “już” (w zdaniach twierdzących)


She has already done her homework.
Już zrobiła pracę domową.

I’ve already heard this story.


Już słyszałem tę historię.

“yet” – “już”, “jeszcze”

yet – już – w pytaniach


– jeszcze – w przeczeniach

Have you invited her to a party yet?


Czy już zaprosiłeś ją na imprezę?

I haven’t talked to him yet.


Jeszcze z nim nie rozmawiałem.

Has she arrived at the airport yet?


Czy przyjechała już na lotnisko?

Należy zwrócić uwagę na to, że “yet” występuje zawsze na końcu zdania,


podczas gdy “already” występuje zawsze pomiędzy czasownikiem “have” a
III formą czasownika - Past Participle.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“recently” (“lately”) – “ostatnio”


I haven’t gone to the cinema lately.
Ostatnio nie chodziłem do kina.

I have read a very interesting book recently.


Ostatnio czytałem bardzo interesującą książkę.

Zarówno “recently”, jak i “lately” występują zazwyczaj na końcu zdania.

Skutki trwające do teraz


Czas Present Perfect jest również stosowany, kiedy chcemy podkreślić, że skutki
czynności trwają do teraz:

Someone has stolen my car.


Ktoś ukradł mój samochód (dlatego go nie mam).

They haven’t phoned yet.


Jeszcze nie dzwonili (dlatego się denerwuję).

Your child has eaten a bar of chocolate.


Twoje dziecko zjadło tabliczkę czekolady (może boli je teraz brzuch).

Okres niezakończony
Gdy okres, o którym mówimy, jeszcze się nie zakończył, także należy użyć
czasu Present Perfect:

I have never tasted Chinese food.


Nigdy nie próbowałem chińskiego jedzenia (może jeszcze kiedyś spróbuję).

I have eaten two apples today.


Zjadłem dzisiaj dwa jabłka (mogę zjeść jeszcze trzecie).

I haven’t seen him this week.


Nie widziałem go w tym tygodniu (mogę go jeszcze zobaczyć).

Have you ever been to Italy?


Czy kiedykolwiek byłeś we Włoszech?

Inne określenia czasowe


Czasami w czasie Present Perfect stosowane są następujące zwroty:

“so far” – “jak dotąd”

She hasn’t complained so far.


Jak dotąd się nie skarżyła.

“up until now” (“up till now”) – “do tej pory”

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I haven’t understood why you hate him up until now.


Do tej pory nie wiedziałem, dlaczego go nienawidzisz.

Mrs Marx has made four sandwiches for her children up till now.
Pani Marx zrobiła do tej pory cztery kanapki dla swoich dzieci.

“up to the present” - “do teraz”

I’ve been sure she is innocent up to the present.


Do teraz byłem pewien, że jest niewinna.

Czynność trwająca do teraz


Za pomocą czasu Present Perfect można opisywać czynność trwającą do teraz.
W tym przypadku charakterystycznymi słowami są “since” i “for”:

I haven’t seen him for twenty years.


Nie widziałem go od dwudziestu lat.

I have had this job since 1995.


Mam tę pracę od 1995.

Różnica w użyciu “for” i “since”


“for” używamy, gdy mamy na myśli “since” używamy, gdy mamy na myśli
długość trwania danej czynności początek trwania danej czynności
She hasn’t come up for a week. I have been to the cinema three
Ona nie pokazuje się od tygodnia (przez times since last Friday.
tydzień). Byłem w kinie trzy razy od zeszłego
piątku.

Nobody has lived in this house


Nobody has lived in this house for since 1980.
more than twenty years. Nikt nie mieszkał w tym domu od roku
Nikt nie mieszkał w tym domu od ponad 1980.
dwudziestu lat (przez ponad dwadzieścia
lat).

Zdanie po "since"
Po “since” może również występować zdanie, jednak musi być ono w czasie
Past Simple.

Have you considered it since we last met?


Czy rozważałeś to, odkąd ostatni raz się spotkaliśmy?

I haven’t seen him since I was in Italy.


Nie widziałem go, odkąd byłem we Włoszech.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“since when” a “how long”


Pytania do zdań z określeniem czasu “since” budujemy za pomocą
“since when”:

Since when have you known him?


Odkąd go znasz?

I have known him since last Christmas.


Znam go od zeszłej gwiazdki.

Natomiast pytania do zdań z “for” - za pomocą


“how long”:

How long haven’t you talked to her?


Jak długo z nią nie rozmawiasz?

I haven’t talked to her for a month.


Nie rozmawiam z nią od miesiąca.

Pytania o podmiot
Budując pytanie, pamiętajmy o specjalnej konstrukcji pytania o podmiot:

Who has done it?


Kto to zrobił?

Konstrukcja ta nie ma formy pytającej. Dokładnie została ona opisana w dziale


Present Simple - Pytania o podmiot.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Inne zwroty

“It’s ages, it’s weeks, it’s years since”


“Since” można również używać w zwrotach typu:

It’s ages since I last saw him.


Minęły wieki, od kiedy go ostatnio widziałem.

It’s two weeks since I last talked to her.


Minęły dwa tygodnie, od kiedy ostatni raz z nią rozmawiałem.

It’s years since we last visited aunt Emily.


Minęły lata, od kiedy ostatnio odwiedziliśmy ciocię Emilię.

W tych zwrotach lepiej jest użyć czasu Present Simple, choć czasami w pierwszej
części zdania możemy spotkać czas Present Perfect:

It’s been ages since I last saw him.

“the first time – the last time”


Czasu Present Perfect używamy również w zwrotach typu:

“the first time” – “pierwszy raz”


“the last time” – “ostatni raz”

It’s the first time I have eaten such a delicious cake.


Pierwszy raz jem takie dobre ciastko.

It’s the last time I have talked to him.


Po raz ostatni z nim rozmawiam.

Zdania mogą również wprowadzać inne zwroty:

This is the best place I have ever been to.


To najlepsze miejsce, jakie kiedykolwiek odwiedziłem.

This is the worst song I have ever heard.


To najgorsza piosenka, jaką kiedykolwiek słyszałem.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Porównanie Present Perfect z Past Simple


Jak już wspomniano, w języku polskim nie ma odpowiednika czasu Present
Perfect. Z tego względu uczący się języka angielskiego mają problemy z odpowiednim
zastosowaniem tego czasu i czasu Past Simple. Najważniejszą sprawą jest
sprecyzowanie, czy czynność, o której chcemy powiedzieć, ma związek z
teraźniejszością, czy też nie. Jeżeli dana czynność przeszła nie ma związku z
teraźniejszością, używamy czasu Past Simple, natomiast jeżeli ten związek
istnieje i ma znaczenie, użyty zostanie czas Present Perfect.
Należy również pamiętać, że w czasie Present Perfect w większości przypadków nie
jest ważne, kiedy dana czynność się wydarzyła.

Porównaj:

I have just received a letter from Mark.


Właśnie otrzymałam list od Marka.

I received a letter from Mark a year ago.


Otrzymałam list od Marka rok temu.

We have invited our friends for dinner. They’ll come at 4 p.m.


Zaprosiliśmy naszych przyjaciół na obiad. Będą o czwartej.

We invited our friends for dinner last Sunday. We had a great


time.
Zaprosiliśmy naszych przyjaciól na obiad w zeszłą niedzielę. Było świetnie.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Have you ever been to England?


- Yes, I have. I’ve been there twice this year. And you?
- No, I haven’t. This is the first time I’ve ever travelled
abroad.
- I’ve been travelling since I was a child.
- Lucky you. I haven’t made up my mind yet if England is a
place worth seeing.
- To tell you the truth, England is the most beautiful
country I’ve ever seen. I think you have made the right
decision.
- I hope so.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja czasu Present Perfect Continuous


Czasu Present Perfect Continuous używamy, gdy chcemy podkreślić długość
trwania czynności, która zaczęła się jakiś czas temu (i w większości
przypadków trwa nadal).

Konstruujemy go, łącząc formy “have been” lub “has been” z formą ciągłą
odpowiedniego czasownika.

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I have been working We have been working
You have been working You have been working
He has been working They have been working
She has been working
It has been working

Na przykład:

I have been reading a book for two hours.


Od dwóch godzin czytam książkę.

She has been waiting for him since five o’clock.


Czeka na niego od piątej.

They have been quarrelling since they arrived.


Kłócą się, odkąd przyjechali.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Present Perfect Continuous

Pytania
Pytania konstruujemy również przez inwersję, jak w przypadku czasu Present
Perfect.

Have you been waiting for Tom?


Czy czekasz na Tomka?

What have you been doing for such a long time?


Co robiłeś przez tak długi czas?

Przeczenia
Przeczenia tworzymy, dodając “not” do odpowiedniej formy czasownika “have”
(“have”, “has”), również jak w przypadku czasu Present Perfect.

I haven’t been travelling for so long.


Tak długo już nie podróżowałem.

Peter hasn’t been working in this company since January.


Piotr nie pracuje w tej firmie od stycznia.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Porównanie czasu Present Perfect i Present Perfect Continuous


Z porównania obydwu czasów wynika, że czas Present Perfect Continuous jest czasem
niedokonanym,

I have been learning for a long time.


Uczę się od dawna (nie liczy się efekt, tylko czas trwania czynności).

zaś czas Present Perfect jest czasem dokonanym.

I have learnt a lot.


Nauczyłem się wiele (liczy się efekt).

Inne przykłady:

I have been doing the dishes.


Zmywałem (niekoniecznie skończyłem).

I have done the dishes.


Pozmywałem.

She has been learning two foreign languages since last holidays.
Ona uczy się dwóch języków obcych od zeszłych wakacji.

She has learned two foreign languages since last holidays.


Nauczyła się dwóch języków obcych od zeszłych wakacji.

I have been writing Christmas cards since 10 a.m. and I have


written seven so far.
Piszę kartki świąteczne od dziesiątej rano i do tej pory napisałam siedem.

Pupils have been painting the walls in the classroom since


morning and they have already painted two of them.
Uczniowie malują ściany w sali od rana i już pomalowali dwie.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Did you go to the cinema yesterday as you had planned


last week?
- No, I didn’t. I had to study a lot.
- Did Mark have much work to do?
- Yes, he did. When he came home, I was reading a book
and he realised he also had to learn a little. After he had
been washing the dishes for a half an hour, he joined
me and started learning psychology. And you Clara?
- I passed all my tests so I was able to have a little fun.
- What did you do?
- After I had watched the film on TV, I went to the park. When I was walking, I met Joan.
This was the first person I had met that day, so we talked for two hours.
- What did you talk about?
- She told me that she had had an accident in the morning.
- What happened?
- She fell from the stairs.
- Was she all right when you talked to her?
- Yes she was. Fortunately she didn’t break anything.

Strona 1
Past Simple - Konstrukcja i zastosowanie EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Past Simple


Czasu przeszłego prostego (Past Simple) używamy, gdy mówimy o czynnościach,
które miały miejsce w określonej przeszłości i nie mają związku z
teraźniejszością. Konstruujemy go przy użyciu czasowników regularnych (które
tworzymy przez dodanie końcówki “-ed” lub “-d” do formy podstawowej czasownika)
albo przy użyciu czasowników nieregularnych (II forma czasownika - Past
Simple).

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I worked / slept We worked / slept
You worked / slept You worked / slept
He worked / slept They worked / slept
She worked / slept
It worked / slept

W czasie przeszłym prostym we wszystkich osobach liczby pojedynczej i mnogiej


czasownik ma tę samą postać.

Przykłady zdań z czasownikami regularnymi:

I watched an interesting programme yesterday.


Wczoraj oglądałem ciekawy program.

My friend graduated from Harvard two years ago.


Mój przyjaciel skończył studia na Harvardzie dwa lata temu.

Mozart lived from 1756 till 1791.


Mozart żył od roku 1756 do 1791.

“-y”  “-ied”
Jeżeli czasownik kończy się na literę “y”, którą poprzedza spółgłoska, wtedy
zamieniamy “y” na “i” oraz dodajemy końcówkę “–ed”:

I tried to call you many times on Friday.


W piątek wiele razy próbowałem się do ciebie dodzwonić.

Jeżeli czasownik kończy się na literę “y”, lecz poprzedza ją samogłoska (“a”, “e”,
“i”, “o”, “u”), wtedy dodajemy tylko końcówkę “-ed”.

We stayed with her because she cried all evening.


Zostaliśmy z nią, bo płakała cały wieczór.

Podwojenie ostatniej litery


Gdy czasownik kończy się jedną spółgłoską, którą poprzedza jedna samogłoska,
wtedy podwajamy ostatnią literę:

Suddenly she stopped reading.


Nagle przestała czytać.
Strona 1
Past Simple - Konstrukcja i zastosowanie EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Odmiana nieregularna
Wiele czasowników angielskich ma odmianę nieregularną. Przy tworzeniu czasu
przeszłego prostego korzystamy z drugiej kolumny tabeli.

Poniższa tabela zawiera najczęściej używane czasowniki nieregularne.

Infinitive Past Simple Past Participle Meaning


be was / were been być
beat beat beaten bić
become became become stać się
begin began begun zaczynać
bend bent bent zginać
bind bound bound wiązać
bite bit bitten gryźć
blow blew blown dmuchać
break broke broken łamać
bring brought brought przynosić
build built built budować
buy bought bought kupować
catch caught caught łapać
choose chose chosen wybierać
come came come przychodzić
cost cost cost kosztować
cut cut cut ciąć
do did done robić
draw drew drawn rysować
drink drank drunk pić
drive drove driven prowadzić
(samochód)
eat ate eaten jeść
fall fell fallen spadać, upadać
feel felt felt czuć
fight fought fought walczyć
find found found znajdować
fly flew flown latać
forbid forbade forbidden zabraniać
forget forgot forgotten zapominać
forgive forgave forgiven wybaczać

Strona 2
Past Simple - Konstrukcja i zastosowanie EDU CD - Vademecum języka angielskiego

freeze froze frozen zamarzać


get got got dostawać
give gave given dawać
go went gone iść
grow grew grown rosnąć
hang hung hung wisieć
have had had mieć
hear heard heard słyszeć
hide hid hidden chować, ukrywać
hit hit hit uderzać
hold held held trzymać
hurt hurt hurt ranić, cierpieć
keep kept kept zatrzymywać,
zachowywać
know knew known wiedzieć, znać
lay laid laid kłaść
lead led led prowadzić (do)
leave left left zostawiać,
opuszczać
lend lent lent pożyczać
let let let pozwalać
lie lay lain leżeć
light lit lit świecić, zapalać
lose lost lost stracić, zgubić
make made made robić,
sporządzać
mean meant meant znaczyć
meet met met spotykać
pay paid paid płacić
put put put wkładać
read read read czytać
ride rode ridden jechać
ring rang rung dzwonić
rise rose risen rosnąć,
wschodzić
run ran run biegać
say said said mówić
see saw seen widzieć
sell sold sold sprzedawać
send sent sent wysyłać, posyłać

Strona 3
Past Simple - Konstrukcja i zastosowanie EDU CD - Vademecum języka angielskiego

set set set umieszczać,


nastawiać
shake shook shaken potrząsać
shine shone shone świecić,
błyszczeć
shoot shot shot strzelać
show showed shown pokazywać
shut shut shut zamykać
sing sang sung śpiewać
sink sank sunk tonąć
sit sat sat siedzieć
sleep slept slept spać
speak spoke spoken mówić
spend spent spent wydawać
(pieniądze),
spędzać (czas)
stand stood stood stać
steal stole stolen kraść
stink stank stunk śmierdzieć
strike struck struck uderzać
swear swore sworn przysięgać
swim swam swum pływać
take took taken brać
teach taught taught uczyć (kogoś)
tear tore torn drzeć, rwać
tell told told opowiadać
think thought thought myśleć
throw threw thrown rzucać
understand understood understood rozumieć
undertake undertook undertaken przedsiębrać
wake woke woken budzić
wear wore worn nosić
win won won wygrywać,
zwyciężać
withdraw withdrew withdrawn wycofywać (się)
write wrote written pisać

Nie ma reguły, trzeba się ich wszystkich nauczyć na pamięć.

Przykłady:

She went to the shop five minutes ago.


Poszła do sklepu pięć minut temu.

Strona 4
Past Simple - Konstrukcja i zastosowanie EDU CD - Vademecum języka angielskiego

When father came back from work, we had dinner.


Kiedy ojciec wrócił z pracy, zjedliśmy kolację.

I met her at the post office.


Spotkałem ją na poczcie.

She told me everything about your plans.


Powiedziała mi wszystko o twoich planach.

On Friday when I did my shopping, I found a wallet in the street.


W piątek, kiedy robiłem zakupy, znalazłem na ulicy portfel.

Sorry, I took you for his sister.


Przepraszam, wziąłem cię za jego siostrę.

My mum woke up, took a shower, ate breakfast and left home.
Mama obudziła się, wzięła prysznic, zjadła śniadanie i wyszła z domu.

I made a list of things to buy, because I wanted my brother to go


shopping.
Zrobiłam listę zakupów, ponieważ chciałam, żeby mój brat poszedł do
sklepu.

A small boy hid among the trees, but his dog found him at once.
Mały chłopiec ukrył się między drzewami, ale jego pies od razu go znalazł.

Ann laid the table, because she had invited some guests for
dinner.
Anna nakryła do stołu, ponieważ zaprosiła kilku gości na obiad.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Odmiana czasownika “to be” w czasie Past Simple


Podobnie jak w przypadku czasu teraźniejszego prostego, trzeba pamiętać o jednym
wyjątku - czasownik “to be” (“być”) odmienia się w inny sposób niż pozostałe
czasowniki:

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I was We were
You were You were
He was They were
She was
It was

She was with me when the accident happened.


Ona była ze mną, kiedy zdarzył się wypadek.

When I was a child, I loved watching cartoons.


Kiedy byłem mały, uwielbiałem oglądać kreskówki.

All that time they were together with us.


Przez cały czas byli razem z nami.

Pytanie od czasownika “to be”


Aby utworzyć pytanie od czasownika “to be”, zawsze stosujemy inwersję, czyli
stawiamy odpowiednią formę czasownika “to be” (“was”, “were”) przed podmiotem
zdania. Na przykład:

Was he really the richest man in this town?


Czy on rzeczywiście był najbogatszym człowiekiem w tym mieście?

Were they ready for the test?


Czy byli gotowi na test?

Where were you last night?


Gdzie byłeś wczoraj w nocy?

Przeczenie od czasownika “to be”


W celu utworzenia przeczenia od czasownika “to be”, dodajemy “not” do formy
przeszłej czasownika “to be” (“was”, “were”):

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

liczba pojedyncza (Singular)


I was not I wasn’t
You were not You weren’t
He was not He wasn’t
She was not She wasn’t
It was not It wasn’t
liczba mnoga (Plural)
We were not We weren’t
You were not You weren’t
They were not They weren’t

You weren’t well prepared for the yesterday’s class test.


Nie byłeś dobrze przygotowany do wczorajszej klasówki.

I wasn’t sure which of them was guilty.


Nie byłem pewien, który z nich był winny.

She was so weak that she wasn’t able to climb the stairs on her
own.
Była tak osłabiona, że nie była w stanie sama wejść po schodach.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okoliczniki czasu w czasie Past Simple


Jest wiele okoliczników czasu, które sygnalizują, że należy użyć czasu przeszłego
prostego (Past Simple), a nie np. czasu Present Perfect.

Zobacz czas Present Perfect

Są to:

- “yesterday” - “wczoraj”
- “the day before yesterday” - “przedwczoraj”
- “last year” / “month” / “week” / “last night” - “w zeszłym roku” /
“miesiącu” / “tygodniu” / “wczoraj w nocy”
- “yesterday morning” / “afternoon” / “evening” - “wczoraj rano” / “po
południu” / “wieczorem”
- “two days ago” - “dwa dni temu”
- “five hours ago” - “pięć godzin temu”
- “one day” - “pewnego dnia”
- “once upon a time” - “dawno temu”
- “in 1990” - “w 1990”
- “in the past” - “w przeszłości”

Na przykład:

The day before yesterday I planned to call her but I forgot.


Przedwczoraj planowałem do niej zadzwonić, ale zapomniałem.

Once upon a time, there was a beautiful princess, who lived in a


large castle.
Dawno temu była sobie piękna księżniczka, która mieszkała w ogromnym
zamku.

I saw him with Mary yesterday evening.


Wczoraj wieczorem widziałem go z Marią.

Last month I decided which school I would like to study in.


W zeszłym miesiącu zdecydowałem, w której szkole chciałbym się uczyć.

I met her in 1950.


Poznałem ją w 1950.

My sister phoned her boyfriend two hours ago, but he wasn’t


available.
Moja siostra zadzwoniła do swojego chłopaka dwie godziny temu, ale był
nieuchwytny.

In the past, people didn’t drive as good cars as today.


W przeszłości ludzie nie jeździli tak dobrymi samochodami jak dziś.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Past Simple

Pytania
Pytania tworzymy za pomocą czasownika posiłkowego “did”. Jedynie w przypadku
czasownika “to be” stosujemy inwersję. Należy jednak pamiętać, że kiedy zadajemy
pytanie z zastosowaniem “did”, używamy czasownika w bezokoliczniku.

Na przykład:

Did she invite you to a party? Did she invited you to a party?
Czy zaprosiła cię na przyjęcie?

To samo dzieje się z czasownikami nieregularnymi:

Where did you go yesterday? Where did you went yesterday?


Gdzie poszedłeś wczoraj?

Inne przykłady:

Why did you leave so early?


Dlaczego wyszedłeś tak wcześnie?

Did you remember to feed the cat?


Czy pamiętałeś, by nakarmić kota?

Who did she talk to yesterday?


Z kim ona wczoraj rozmawiała?

Jak już pewnie pamiętacie, jest wiele słów, które mogą wprowadzać pytanie:

Zobacz zaimki pytające

When did you start cooking?


Kiedy zaczęłaś gotować?

Pytania o podmiot
Pamiętajmy, że podobnie jak w czasie teraźniejszym prostym, jeśli pytamy o
podmiot, to po “who” nie ma formy pytającej:

Who played the piano so beautifully yesterday?


Kto tak pięknie grał wczoraj na pianinie?

Who wanted him to come?


Kto chciał, by on przyszedł?

Przeczenia
Przeczenia tworzy się poprzez dodanie “not” do czasownika posiłkowego “did”.
Zazwyczaj korzystamy ze skrótów. Również w przypadku przeczeń używamy
podstawowej formy czasownika.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I didn’t take an umbrella and that’s why I got wet.


Nie wziąłem parasola i dlatego zmokłem.

She didn’t expect her parents to organise a party for her.


Nie spodziewała się, że rodzice zorganizują jej przyjęcie.

Brak podwójnych przeczeń


Pamiętajmy, że w języku angielskim nie używamy podwójnych przeczeń:

Nobody came here except Jack. Nobody didn’t come here


except Jack.
Nikt tu nie przyszedł z wyjątkiem Jacka.

I didn’t see anyone familiar / I saw no one familiar.


Nie widziałem nikogo znajomego.

Pytania z formą przeczącą


Możemy również zadać pytania z formą przeczącą:

Why didn’t you call me?


Czemu do mnie nie zadzwoniłaś?

Didn’t you try to find him?


Nie próbowałeś go znaleźć?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasowniki nie posiadające formy ciągłej


Podobnie jak w czasie Present Simple, również w czasie Past Simple występuje pewna
grupa czasowników, których nie można użyć w czasie ciągłym, zatem zawsze
wymagają użycia czasu Past Simple.

Zobacz: Czasowniki nie posiadające formy ciągłej

Na przykład:

Yesterday at five I wanted to go to the cinema very much.


Wczoraj o piątej bardzo chciałem iść do kina.

I didn’t mean to hurt you.


Nie chciałem cię zranić.

She didn’t understand anything from yesterday’s lesson.


Nie rozumiała nic z wczorajszej lekcji.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Did you go to the cinema yesterday as you had planned


last week?
- No, I didn’t. I had to study a lot.
- Did Mark have much work to do?
- Yes, he did. When he came home, I was reading a book
and he realised he also had to learn a little. After he had
been washing the dishes for a half an hour, he joined
me and started learning psychology. And you Clara?
- I passed all my tests so I was able to have a little fun.
- What did you do?
- After I had watched the film on TV, I went to the park. When I was walking, I met Joan.
This was the first person I had met that day, so we talked for two hours.
- What did you talk about?
- She told me that she had had an accident in the morning.
- What happened?
- She fell from the stairs.
- Was she all right when you talked to her?
- Yes she was. Fortunately she didn’t break anything.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Past Continuous


Czasu Past Continuous używamy, gdy mówimy o wydarzeniach, które trwały w
określonym momencie w przeszłości (często były to czynności niedokonane).
Konstruujemy go, używając formy przeszłej czasownika posiłkowego “to be” (
Zobacz: Odmiana czasownika “to be”), do którego dodajemy czasownik z końcówką
–ing:

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I was working We were working
You were working You were working
He was working They were working
She was working
It was working

Oto przykłady:

This time yesterday I was preparing for today’s exam.


Wczoraj o tej porze przygotowywałem się do egzaminu.

At that time I was meeting Kate a lot.


Wtedy często spotykałem się z Kasią.

Zastosowanie - krytyka dotycząca przeszłości


Kolejnym zastosowaniem czasu przeszłego ciągłego jest krytykowanie irytujących
zachowań, które miały miejsce w przeszłości:

np.:

John was always coming late.


Jan zawsze się spóźniał.

She was always complaining about the conditions in which we all


had to live.
Ona wciąż się skarżyła na warunki, w jakich wszyscy musieliśmy żyć.

Zastosowanie - zmiana w przeszłości


Kiedy chcemy podkreślić, że określona sytuacja w przeszłości ulegała zmianie,
również używamy tego czasu:

She was getting more and more annoying every hour.


Z godziny na godzinę robiła się coraz bardziej denerwująca.

The weather was getting better by the minute.


Pogoda poprawiała się z każdą minutą.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Past Simple a Past Continuous


Czasu Past Continuous możemy użyć w połączeniu z czasem Past Simple, gdy
chcemy podkreślić, że dana czynność zdarzyła się w trakcie trwania innej czynności,
na przykład:

While I was taking a shower, the telephone rang.


Telefon zadzwonił, podczas gdy brałem prysznic.

As Betty preparing dinner, she cut herself.


Ela skaleczyła się, gdy robiła kolację.

Jak widzimy, czynność, która trwała przez pewien czas, wyrażona jest w czasie Past
Continuous, zaś czynność, która wydarzyła się w czasie jej trwania - w czasie Past
Simple.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Past Continuous

Pytania
Pytania w tym czasie konstruujemy w bardzo prosty sposób - poprzez inwersję,
czyli w tym przypadku przestawienie odpowiedniej formy przeszłej czasownika “to
be” (“was”, “were”) przed podmiot zdania. Na przykład:

Was she sleeping, when you came?


Czy ona spała, kiedy przyszedłeś?

What were you thinking of at that moment?


O czym myślałeś w tamtej chwili?

Przeczenia
Przeczenia w tym czasie tworzymy poprzez dodanie słowa “not” do odpowiedniej
formy czasownika “to be” (w celu powtórzenia odmiany tego czasownika można
zajrzeć do rozdziału Czas Past Simple, odmiana czasownika “to be”).

Na przykład:

They weren’t sleeping after midnight.


Nie spali po północy.

She wasn’t doing anything special, when I called her.


Nie robiła nic szczególnego, kiedy do niej zadzwoniłem.

Pytania z formą przeczącą


Możemy również zadać pytania z formą przeczącą:

Weren’t you thinking of giving up a job, when your boss was


shouting at you?
Czy nie myślałeś o rzuceniu pracy, kiedy twój szef krzyczał na ciebie?

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zamiar zrobienia czegoś

“wondering”, “hoping”, “thinking”


W czasie Past Continuous możliwe jest użycie czasowników “wonder”, “hope” i
“think”, gdy chcemy o coś poprosić lub coś zasugerować:

I was thinking if you’d like to go to the cinema with me.


Tak sobie myślałem, czy poszłabyś ze mną do kina.

I was hoping you could help me.


Miałem nadzieję, że będziesz mogła mi pomóc.

“to be going to”


Podobnie jak w czasie Present Continuous, możemy użyć zwrotu “to be going to”,
który oznacza “zamierzać coś zrobić”:

I was going to apologise, but she did it first.


Zamierzałem przeprosić, ale ona zrobiła to pierwsza.

Jeszcze raz przypomnijmy, że nigdy nie można użyć połączenia zwrotu “to be going
to” z czasownikami “go” i “come”:

They were going to the cinema when I saw them.


Zamierzali iść do kina (bądź szli do kina), kiedy ich zobaczyłem.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Did you go to the cinema yesterday as you had planned


last week?
- No, I didn’t. I had to study a lot.
- Did Mark have much work to do?
- Yes, he did. When he came home, I was reading a book
and he realised he also had to learn a little. After he had
been washing the dishes for a half an hour, he joined
me and started learning psychology. And you Clara?
- I passed all my tests so I was able to have a little fun.
- What did you do?
- After I had watched the film on TV, I went to the park. When I was walking, I met Joan.
This was the first person I had met that day, so we talked for two hours.
- What did you talk about?
- She told me that she had had an accident in the morning.
- What happened?
- She fell from the stairs.
- Was she all right when you talked to her?
- Yes she was. Fortunately she didn’t break anything.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja czasu Past Perfect


Czasu zaprzeszłego prostego Past Perfect używamy, gdy chcemy wyrazić, że
opisywana czynność miała miejsce wcześniej niż inna opisywana czynność,
która również zdarzyła się w przeszłości. Czas ten konstruujemy przez dodanie do
formy “had” imiesłowu biernego (III formy - Past Participle) odpowiedniego
czasownika.

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I had worked / slept We had worked / slept
You had worked / slept You had worked / slept
He had worked / slept They had worked / slept
She had worked / slept
It had worked / slept

Mark had finished doing homework, and then left home.


Marek skończył odrabiać pracę domową, po czym wyszedł.

When we got home last night, we found that somebody had


broken into our flat.
Kiedy wróciliśmy do domu, zobaczyliśmy, że ktoś włamał się do naszego
mieszkania.

Before Ann became an interpreter, she had passed four exams.


Zanim Anna została tłumaczką, zdała cztery egzaminy.

Our friend went to England after he had learnt English.


Nasz przyjaciel pojechał do Anglii po tym, jak nauczył się angielskiego.

When they met Peter, he had already known about Mark’s


accident.
Kiedy spotkali Piotra, on już wiedział o wypadku Marka.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okoliczniki czasu w czasie Past Perfect


Jest kilka okoliczników czasu, które sygnalizują, że należy użyć czasu zaprzeszłego
(Past Perfect).

“after” – “po tym”


“before” – “przedtem”, “zanim”
“to that time” – “do tego czasu”
“once” – “od razu”
“by the time” – “zanim”

Before I invited her, I had cleaned my house.


Zanim ją zaprosiłem, posprzątałem w domu.

After John had broken his leg, he spent two weeks in hospital.
Po tym jak Janek złamał nogę, spędził dwa tygodnie w szpitalu.

To that time I hadn’t known what the real friendship was.


Do tego czasu nie wiedziałem, czym jest prawdziwa przyjaźń.

Once I had washed the floor, he came into the house in dirty
shoes.
Od razu jak umyłam podłogę, wszedł do domu w brudnych butach.

By the time he arrived at the railway station, the train had already
left.
Zanim dotarł na stację, pociąg odjechał.

Zauważmy, że aby móc użyć czasu zaprzeszłego, musiała mieć miejsce inna czynność
przeszła, która zdarzyła się później.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Past Perfect

Pytania
Pytania tworzymy w bardzo prosty sposób za pomocą inwersji, czyli stawiając
czasownik posiłkowy “had” przed podmiotem zdania:

Had you finished washing the windows, before the inspector


came?
Czy skończyłaś myć okna, zanim przyszedł inspektor?

Had the burglar escaped when the police arrived?


Czy złodziej uciekł, zanim przyjechała policja?

Zaimki pytające
Jak już pewnie pamiętacie, jest wiele słów, które mogą wprowadzać pytanie:

Zobacz: Zaimki pytające

How many times had you asked the children to go to bed, before
they actually did it?
Ile razy prosiłeś dzieci, aby poszły do łóżka, zanim faktycznie to zrobiły?

Przeczenia
Przeczenia (tak jak w każdym innym czasie) tworzy się poprzez dodanie “not”, tym
razem do czasownika “had”. Zazwyczaj korzystamy ze skrótów.

I hadn’t (had not) managed to finish my thesis, before unexpected


guests came.
Nie zdołałem skończyć pracy, zanim przyszli nieoczekiwani goście.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Brak formy ciągłej


Podobnie jak we wszystkich czasach prostych, istnieje pewna grupa czasowników,
które nie występują w formie ciągłej w czasie Past Perfect.

When I came, they had seemed to be discussing the project for a


long time.
Kiedy wszedłem, odniosłem wrażenie, że omawiają projekt już od bardzo
dawna.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Inne zastosowania czasu Past Perfect

“the first time” / “last time”


Czasu Past Perfect możemy użyć w konstrukcji “the first / last time”, jeżeli
mówimy o przeszłości:

This was the first time I had been to London.


To był pierwszy raz, kiedy byłem w Londynie.

This was the last time I had talked to him.


To był ostatni raz, kiedy z nim rozmawiałem.

III okres warunkowy


Stosujemy go w III okresie warunkowym.

Zobacz: Okres warunkowy “III” - Konstrukcja i zastosowanie

If I hadn’t forgotten about her birthday, she wouldn’t have felt


offended.
Gdybym nie zapomniał o jej urodzinach, nie poczułaby się urażona.

Mowa zależna
Czasu zaprzeszłego używamy również w mowie zależnej:

Zobacz: Zamiana czasu przeszłego, Zobacz: Zamiana czasu Present Perfect

She said she hadn’t finished cleaning the house after the last
party yet.
Powiedziała, że jeszcze nie skończyła sprzątać domu po ostatniej imprezie.

Sprawdź również: inwersja.

Zobacz: Wyrażenia - Hardly ever, Zobacz: Wyrażenia - No sooner ... than ...

Zobacz też:
“I wish” - Przeszłość,
“if only” - Przeszłość.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Did you go to the cinema yesterday as you had planned


last week?
- No, I didn’t. I had to study a lot.
- Did Mark have much work to do?
- Yes, he did. When he came home, I was reading a book
and he realised he also had to learn a little. After he had
been washing the dishes for a half an hour, he joined
me and started learning psychology. And you Clara?
- I passed all my tests so I was able to have a little fun.
- What did you do?
- After I had watched the film on TV, I went to the park. When I was walking, I met Joan.
This was the first person I had met that day, so we talked for two hours.
- What did you talk about?
- She told me that she had had an accident in the morning.
- What happened?
- She fell from the stairs.
- Was she all right when you talked to her?
- Yes she was. Fortunately she didn’t break anything.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja czasu Past Perfect Continuous


Czasu zaprzeszłego ciągłego (Past Perfect Continuous) używamy, gdy chcemy
podkreślić, że dana czynność przeszła trwała przez pewien czas, zanim
wydarzyła się czynność następna. Konstruujemy go podobnie jak czas Past Perfect,
tylko zamiast Past Participle używamy czasownika “be” w III formie i czasownika z
końcówką -ing:

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I had been working We had been working
You had been working You had been working
He had been working They had been working
She had been working
It had been working

She had been trying to explain something to her father, before he


shouted at her.
Próbowała wyjaśnić coś ojcu, zanim na nią krzyknął.

I was exhausted early this morning, because my friends had been


eating, drinking and singing all night.
Wczesnym rankiem byłem wykończony, ponieważ moi przyjaciele jedli, pili
i śpiewali całą noc.

Ann had been working in a secondary school for five years before
she decided to change her profession.
Anna pracowała przez pięć lat w szkole średniej, zanim zdecydowała się
zmienić zawód.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Past Perfect Continuous

Pytania
Pytania również konstruujemy przez inwersję, czyli przestawienie czasownika
posiłkowego “had” przed podmiot zdania:

Had you been going out with her before you went to the party
together?
Czy spotykałeś się z nią (chodziłeś z nią), zanim razem poszliście na
przyjęcie?

Przeczenia
W przeczeniach dodajemy “not”.

I hadn’t even been thinking of a pay rise, before my boss said he


would pay me twice as much.
Nawet nie myślałem o podwyżce, zanim szef nie powiedział, że będzie
płacił mi dwa razy więcej.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Inne zastosowania czasu Past Perfect Continuous

III okres warunkowy


Czasu tego używamy również w “III” okresie warunkowym:

Zobacz: Okres warunkowy “III” - Konstrukcja i zastosowanie

If I hadn’t been cleaning all day, I could have worked a little.


Gdybym nie sprzątał cały dzień, mógłbym troszkę popracować.

Mowa zależna
Kolejnym zastosowaniem jest mowa zależna:

Zobacz: Zamiana czasu przeszłego, Zobacz: Zamiana czasu Present Perfect

I realised I had been reading for almost six hours.


Zdałem sobie sprawę, że czytałem od prawie sześciu godzin.

Zobacz też:
“I wish” - Przeszłość,
“if only” - Przeszłość.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- What are you going to do this summer?


- I don’t know. I’ll probably go to the seaside in June but in
August I won’t be doing anything special, and you?
- I’m going to Italy.
- Interesting. How much will you pay?
- About 3000 zł.
- If I had that sum of money, I would also go somewhere
abroad. I hope that by next holidays I will have earned
enough money to go to Spain.
- Unlike you, I’m going to stay all next holiday in Poland. I think I will start saving for a bigger
apartment.
- Tom said that together with Mary they would like to go around the world to celebrate their
twentieth anniversary.
- Oh yes. In June they will have been married for twenty years. I envy them.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Simple


Czas przyszły prosty Future Simple konstruujemy, dodając do czasownika “will”
czasownik w bezokoliczniku.

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I will work We will work
You will work You will work
He will work They will work
She will work
It will work

Tomorrow I will buy her flowers.


Jutro kupię jej kwiaty.

Często używa się skrótu:

will = ‘ll

I’ll call you tomorrow.


Zadzwonię do ciebie jutro.

Jest kilka zastosowań czasu przyszłego prostego (Future Simple).

a) gdy podejmujemy nagłe decyzje o zrobieniu czegoś:

I’ll answer the phone.


Odbiorę telefon.

We’ll pick you up at 7 o’clock.


Zabierzemy cię o godzinie siódmej.

b) gdy przewidujemy zdarzenia przyszłe:

We will win.
Wygramy.

I think he’ll apologise to her.


Myślę, że ją przeprosi.

I’m sure he’ll do it for you.


Jestem pewien, że on to dla ciebie zrobi.

c) gdy mówimy o wieku:

Next week she’ll be eighteen.


W przyszłym tygodniu skończy osiemnaście lat.

d)
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

d) gdy używamy I okresu warunkowego:

When I see her, I will wish her speedy recovery.


Kiedy ją spotkam, będę jej życzył szybkiego powrotu do zdrowia.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okoliczniki czasu w czasie Future Simple


Jest wiele okoliczników czasu, które sygnalizują, że należy użyć czasu przyszłego.
Trzeba jednak pamiętać, że czas przyszły możemy wyrazić również za pomocą zwrotu
“to be going to” oraz czasu Present Continuous, gdy mówimy o planach.

Są to:

– “tomorrow” - “jutro”
– “the day after tomorrow” - “pojutrze”
– “next year / month / week” - “w przyszłym roku / miesiącu /
tygodniu”
– “tomorrow morning / afternoon / evening” - “jutro rano / po
południu / wieczorem”
– “in two days time” - “za dwa dni”
– “in five hours” - “za pięć godzin”
– “in 2050” - “w 2050”
– “in the future” - “w przyszłości”
– “some day” - “pewnego dnia”

Przykłady:

She’ll come in two hours.


Przyjedzie za dwie godziny.

Tomorrow evening I will watch a film on TV.


Jutro wieczorem obejrzę film w telewizji.

Maybe she’ll call some day.


Może kiedyś zadzwoni.

I’ll meet them the day after tomorrow.


Pojutrze się z nimi spotkam.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Future Simple

Pytania
Pytania tworzymy poprzez inwersję, czyli przestawiając czasownik “will” przed
podmiot zdania:

Will you go and see the doctor tomorrow?


Czy pójdziesz jutro do lekarza?

Will she ever leave me alone?


Czy ona kiedykolwiek zostawi mnie w spokoju?

Zaimki pytające
Podobnie jak we wszystkich innych czasach, możemy używać zaimków
pytających.

Zaimki pytające

When will you throw away this old linoleum?


Kiedy wyrzucisz tę starą wykładzinę?

Who will you appoint a manager?


Kogo mianujesz kierownikiem?

Pytania o podmiot
Pamiętajmy, że struktura pytania o podmiot różni się od budowy pytań innego
typu.

Zobacz: Pytania o podmiot

Who will win?


Kto wygra?

What will happen with us now?


Co się teraz z nami stanie?

Przeczenia
Przeczenia tworzy się poprzez dodanie “not” do czasownika “will”:

I will not spend with her the whole weekend under the same roof.
Nie spędzę z nią całego weekendu pod jednym dachem.

Bardzo często używamy skrótu:

WILL + NOT WON’T

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

She won’t come back here anymore.


Ona już tu więcej nie wróci.

I’m convinced he won’t apologise first.


Jestem pewien, że on nie przeprosi pierwszy.

Brak podwójnego przeczenia


Należy pamiętać, że w języku angielskim nie może być dwóch przeczeń w
jednym zdaniu:

Mary won’t go anywhere with you.


Marysia nigdzie z wami nie pójdzie.

She will invite no one of her class to her wedding.


Ona nie zaprosi nikogo z klasy na swoje wesele.

Pytania z formą przeczącą


Możemy również zadać pytanie z formą przeczącą:

Won’t you talk to the teacher?


Nie pogadasz z nauczycielem?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Continuous


Czas Future Continuous konstruujemy podobnie jak czas przyszły prosty, tyle że po
czasowniku “will” dodajemy “be” oraz czasownik z końcówką “-ing” (Gerund).

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I will be working We will be working
You will be working You will be working
He will be working They will be working
She will be working
It will be working

Today at five I’ll be playing tennis.


Dzisiaj o piątej będę grał w tenisa.

Czasu przyszłego ciągłego używamy raczej rzadko. Tak naprawdę jest tylko jedna
sytuacja, kiedy trzeba zastosować ten czas - gdy mówimy, że w konkretnym
momencie w przyszłości będzie się odbywała dana czynność:

This time next year I’ll be flying to China.


Dokładnie za rok będę leciał do Chin.

Call me tomorrow at five. I’ll be doing nothing then.


Zadzwoń do mnie jutro o piątej. Nie będę wtedy nic robił.

On the 1st of January 2003 at 12:01 am we will be celebrating the


beginning of the new year.
1 stycznia 2003 o godzinie 00:01 będziemy świętować początek nowego
roku.

In 2010 she’ll be working in a bank.


W roku 2010 będzie pracowała w banku.

Pytania i przeczenia w czasie Future Continuous


Pytania i przeczenia konstruujemy dokładnie tak, jak w czasie przyszłym prostym
(Future Simple):

Zobacz: Future Simple - Pytania i przeczenia.

Will you be playing football exactly at five? I want to see you play.
Będziesz grał w piłkę dokładnie o piątej? Chcę zobaczyć, jak grasz.

You can come, as I won’t be doing anything special in the evening.


Możesz przyjść, jako że nie będę robił nic szczególnego wieczorem.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Continuous


Czas Future Continuous konstruujemy podobnie jak czas przyszły prosty, tyle że po
czasowniku “will” dodajemy “be” oraz czasownik z końcówką “-ing” (Gerund).

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I will be working We will be working
You will be working You will be working
He will be working They will be working
She will be working
It will be working

Today at five I’ll be playing tennis.


Dzisiaj o piątej będę grał w tenisa.

Czasu przyszłego ciągłego używamy raczej rzadko. Tak naprawdę jest tylko jedna
sytuacja, kiedy trzeba zastosować ten czas - gdy mówimy, że w konkretnym
momencie w przyszłości będzie się odbywała dana czynność:

This time next year I’ll be flying to China.


Dokładnie za rok będę leciał do Chin.

Call me tomorrow at five. I’ll be doing nothing then.


Zadzwoń do mnie jutro o piątej. Nie będę wtedy nic robił.

On the 1st of January 2003 at 12:01 am we will be celebrating the


beginning of the new year.
1 stycznia 2003 o godzinie 00:01 będziemy świętować początek nowego
roku.

In 2010 she’ll be working in a bank.


W roku 2010 będzie pracowała w banku.

Pytania i przeczenia w czasie Future Continuous


Pytania i przeczenia konstruujemy dokładnie tak, jak w czasie przyszłym prostym
(Future Simple):

Zobacz: Future Simple - Pytania i przeczenia.

Will you be playing football exactly at five? I want to see you play.
Będziesz grał w piłkę dokładnie o piątej? Chcę zobaczyć, jak grasz.

You can come, as I won’t be doing anything special in the evening.


Możesz przyjść, jako że nie będę robił nic szczególnego wieczorem.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Perfect


Czas Future Perfect konstruujemy, dodając do czasownika “will” czasownik “have”
oraz III formę czasownika - Past Participle.

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I will have worked / slept We will have worked / slept
You will have worked / slept You will have worked / slept
He will have worked / slept They will have worked / slept
She will have worked / slept
It will have worked / slept

Czasu tego używamy bardzo rzadko.

Gdy chcemy powiedzieć, że do pewnego momentu w przyszłości


opisywana czynność zostanie zakończona:

I will have finished my work by five o’clock.


Skończę pracę do piątej.

By the time we get to the station, the train will have certainly left.
Zanim dojedziemy na stację, pociąg z pewnością odjedzie.

Gdy chcemy podkreślić, że zakończy się pewien okres w przyszłości:

Next month Mrs Johnson will have been a teacher for fifty years.
W przyszłym miesiącu minie pięćdziesiąt lat, odkąd Pani Johnson jest
nauczycielką.

Pytania i przeczenia w czasie Future Perfect


Pytania konstruujemy przez inwersję, czyli przestawienie czasownika “will” przed
podmiot zdania, a przeczenia przez dodanie “not” do czasownika “will”, czyli tak, jak to
jest w przypadku innych czasów przyszłych.

Will you have finished it by the fifth of May?


Czy skończysz to do piątego maja?

I won’t have managed to read this book by tomorrow.


Nie zdołam przeczytać tej książki do jutra.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Perfect


Czas Future Perfect konstruujemy, dodając do czasownika “will” czasownik “have”
oraz III formę czasownika - Past Participle.

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I will have worked / slept We will have worked / slept
You will have worked / slept You will have worked / slept
He will have worked / slept They will have worked / slept
She will have worked / slept
It will have worked / slept

Czasu tego używamy bardzo rzadko.

Gdy chcemy powiedzieć, że do pewnego momentu w przyszłości


opisywana czynność zostanie zakończona:

I will have finished my work by five o’clock.


Skończę pracę do piątej.

By the time we get to the station, the train will have certainly left.
Zanim dojedziemy na stację, pociąg z pewnością odjedzie.

Gdy chcemy podkreślić, że zakończy się pewien okres w przyszłości:

Next month Mrs Johnson will have been a teacher for fifty years.
W przyszłym miesiącu minie pięćdziesiąt lat, odkąd Pani Johnson jest
nauczycielką.

Pytania i przeczenia w czasie Future Perfect


Pytania konstruujemy przez inwersję, czyli przestawienie czasownika “will” przed
podmiot zdania, a przeczenia przez dodanie “not” do czasownika “will”, czyli tak, jak to
jest w przypadku innych czasów przyszłych.

Will you have finished it by the fifth of May?


Czy skończysz to do piątego maja?

I won’t have managed to read this book by tomorrow.


Nie zdołam przeczytać tej książki do jutra.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Perfect


Continuous
Czas Future Perfect Continuous ma jeszcze bardziej skomplikowaną budowę.
Tworzymy go, zestawiając ze sobą czasowniki “will”, “have”, “been” oraz formę “-
ing” danego czasownika (Gerund).

liczba pojedyncza (Singular) liczba mnoga (Plural)


I will have been working We will have been working
You will have been working You will have been working
He will have been working They will have been working
She will have been working
It will have been working

Tego czasu również używamy dla wyrażenia, że w pewnym momencie w


przyszłości minie jakiś okres wykonywania danej czynności:

Next month Mrs Johnson will have been teaching in our school for
fifty years.
W przyszłym miesiącu minie pięćdziesiąt lat, odkąd pani Johnson uczy w
naszej szkole.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future in the Past


Czas Future in the Past konstruujemy, dodając do czasownika “would” czasownik w
bezokoliczniku:

Osoba + WOULD + Infinitive (bezokolicznik)

Często stosuje się skróty:

would = ‘d

Czasu tego używamy dla wyrażenia czynności, która w przeszłości była


traktowana jako przyszła (stąd też nazwa czasu: “przyszły w przeszłości”).

Oto przykład:

I was sure he would win the competition.


Byłam pewna, że on wygra ten konkurs.

Kolejnym zastosowaniem czasu Future in the Past jest II okres warunkowy.

Zobacz: Okres warunkowy “II”

If I were you, I would start learning hard.


Na twoim miejscu zacząłbym się solidnie uczyć.

Stosujemy go również w mowie zależnej:

Zobacz: Zamiana czasu przyszłego

She said that she would try to change her job.


Powiedziała, że postara się zmienić pracę.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania i przeczenia w czasie Future in the Past

Pytania
Pytania tworzymy poprzez inwersję, czyli przestawienie czasownika “would” przed
podmiot zdania.

Would you do that for me?


Zrobiłabyś to dla mnie?

Would it change anything, if I helped you?


Czy to by coś zmieniło, gdybym ci pomógł?

Zaimki pytające
Podobnie jak we wszystkich innych czasach, możemy używać zaimków
pytających.

Zobacz: Zaimki pytające

What would you do, if you found a wallet on the street?


Co byś zrobił, gdybyś znalazł na ulicy portfel?

Who would you choose if you could decide?


Kogo byś wybrał, gdybyś mógł decydować?

Przeczenia
Przeczenia tworzy się poprzez dodanie “not” do czasownika “would”:

I would not change him for anybody else. He is a great worker.


Nie wymieniłbym go na nikogo innego. Jest świetnym pracownikiem.

Bardzo często używamy skrótu:

WOULD + NOT WOULDN’T

I wouldn’t do it even if someone paid me for it.


Nie zrobiłbym tego, nawet gdyby ktoś mi za to zapłacił.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Continuous in the Past


Czas Future Continuous in the Past konstruujemy w ten sam sposób, co Future
Continuous, tylko zamiast “will” wstawiamy “would”.

Osoba + WOULD + BE + Gerund (forma ciągła czasownika)

Czas Future Continuous in the Past, podobnie jak Future in the Past, dotyczy
czynności traktowanej w przeszłości jako przyszła, mającej odbywać się
przez pewien czas lub w pewnym momencie przyszłości:

We hoped that our friends would be waiting for us at 8 p.m. in


front of the cinema.
Mieliśmy nadzieję, że nasi przyjaciele będa na nas czekali o ósmej
wieczorem przed kinem.

Czasu Future Continuous in the Past używamy również w II okresie warunkowym:

Zobacz: Okres warunkowy “II”

If I were you, I would be knocking on her door now.


Na twoim miejscu pukałbym teraz do jej drzwi.

Stosujemy go również w mowie zależnej:

Zobacz: Zamiana czasu przyszłego

Mike said that the following month he’d be lying on the beach in
Miami.
Michał powiedział, że za miesiąc będzie leżał na plaży w Miami.

Pytania i przeczenia w czasie Future Continuous in the Past


Pytania i przeczenia konstruujemy dokładnie tak samo, jak w czasie Future in the Past.

Zobacz: Future in the Past - Pytania i przeczenia.

What would you be doing now if you were her?


Co byś teraz zrobił, gdybyś był na jej miejscu?

If I didn’t have any problems, I wouldn’ be asking you for help.


Gdybym nie miał kłopotów, nie prosiłbym cię teraz o pomoc.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Continuous in the Past


Czas Future Continuous in the Past konstruujemy w ten sam sposób, co Future
Continuous, tylko zamiast “will” wstawiamy “would”.

Osoba + WOULD + BE + Gerund (forma ciągła czasownika)

Czas Future Continuous in the Past, podobnie jak Future in the Past, dotyczy
czynności traktowanej w przeszłości jako przyszła, mającej odbywać się
przez pewien czas lub w pewnym momencie przyszłości:

We hoped that our friends would be waiting for us at 8 p.m. in


front of the cinema.
Mieliśmy nadzieję, że nasi przyjaciele będa na nas czekali o ósmej
wieczorem przed kinem.

Czasu Future Continuous in the Past używamy również w II okresie warunkowym:

Zobacz: Okres warunkowy “II”

If I were you, I would be knocking on her door now.


Na twoim miejscu pukałbym teraz do jej drzwi.

Stosujemy go również w mowie zależnej:

Zobacz: Zamiana czasu przyszłego

Mike said that the following month he’d be lying on the beach in
Miami.
Michał powiedział, że za miesiąc będzie leżał na plaży w Miami.

Pytania i przeczenia w czasie Future Continuous in the Past


Pytania i przeczenia konstruujemy dokładnie tak samo, jak w czasie Future in the Past.

Zobacz: Future in the Past - Pytania i przeczenia.

What would you be doing now if you were her?


Co byś teraz zrobił, gdybyś był na jej miejscu?

If I didn’t have any problems, I wouldn’ be asking you for help.


Gdybym nie miał kłopotów, nie prosiłbym cię teraz o pomoc.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Perfect in the


Past
Czas Future Perfect in the Past konstruujemy tak jak czas Future Perfect, tylko
zamiast “will” wstawiamy “would”:

Osoba + WOULD + HAVE + III forma - Past Participle

Używamy go w zasadzie tylko w III okresie warunkowym:

Zobacz: Okres warunkowy “III”

If you had been studying harder, you would have certainly passed
the exam.
Gdybyś uczył się bardziej solidnie, na pewno zdałbyś egzamin.

oraz w mowie zależnej:

Zobacz: Zamiana czasu przyszłego

She realised that the following month she would have been a
doctor for twenty five years.
Zdała sobie sprawę, że za miesiąc minie dwadzieścia pięć lat, od kiedy jest
lekarką.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcja i zastosowanie czasu Future Perfect


Continuous in the Past
Czas Future Perfect Continuous in the Past konstruujemy tak jak czas Future
Perfect Continuous, tylko zamiast “will” stosujemy “would”:

Osoba + WOULD + HAVE + BEEN + Gerund (forma ciągła)

Używamy go najrzadziej ze wszystkich czasów, jedynie w mowie zależnej (i to


bardzo rzadko):

Zobacz: Zamiana czasu przyszłego

Betty said that the following month she would have been working
as a manager for ten years.
Ela powiedziała, że w przyszłym miesiącu minie dziesięć lat, od kiedy
pracuje jako kierownik.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Future a konstrukcja "to be going to"


Porównanie czasu przyszłego prostego z konstrukcją “to be going to”:

Future Simple to be going to


Czasu przyszłego prostego używamy, Zwrotu “to be going to” używamy, gdy
kiedy podejmujemy decyzję dopiero wiedzieliśmy o konkretnej sytuacji
w trakcie mówienia, ponieważ przed wcześniej i dlatego również decyzję
chwilą dowiedzieliśmy się o konkretnej mogliśmy podjąć wcześniej.
sytuacji.
- Will you pick me up from school? - Are you going to get married to
- Maybe I will. her?
- Odbierzesz mnie ze szkoły? - Yes I am.
- Może (dopiero się o tym - Zamierzasz ożenić się z nią?
dowiedzieliśmy). - Tak (planowaliśmy to od jakiegoś
czasu).

- Have you known that Ann is in - Have you known that Ann is in
hospital? hospital?
- No, I haven’t. I’ll visit her today. - Yes, I have. I’m going to visit her
- Wiedziałeś, że Ania jest w szpitalu? today.
- Nie. Odwiedzę ją dzisiaj (nagła - Wiedziałeś, że Ania jest w szpitalu?
decyzja). - Tak. Odwiedzę ją dzisiaj (czynność
zaplanowana wcześniej).

Zobacz: Zastosowanie czasu Present Simple dla wyrażania czynności przyszłej

Zobacz: Zastosowanie czasu Present Continuous dla wyrażania planów zależnych


od nas

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Konstrukcje bierne odgrywają w języku angielskim bardzo ważną rolę. Stosujemy je
wtedy, gdy zależy nam bardziej na wyeksponowaniu samej czynności niż jej
wykonawcy lub kiedy wykonawca jest nieznany.

- You seem to be very interested in the book you’re


reading. What is it about?
- It's a love story written by Shakespeare, my favourite
writer. He is said to be one of the best writers of the
century.
- I see, but I also see that your room hasn't been cleaned
yet. Besides, look at you, you must have your hair cut.
- I will do it later mom, because this book must be given
back tomorrow.
- OK, but I want you to help me prepare dinner.
- But when?
- The kitchen is being cleaned by your father at the moment but it'll be finished soon. I'll let
you know.
- OK.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona bierna

Konstrukcja
Poniższa tabela przedstawia formy strony biernej dla każdego czasu. Należy
przypomnieć, że do tworzenia strony biernej używamy imiesłowu czasu
przeszłego (Past Participle), potocznie nazywanego III formą czasownika.

Present Simple am / are / is + III forma (PP)


Present Continuous am / are / is + being + III forma (PP)
Past Simple was / were + III forma (PP)
Past Continuous was / were + being + III forma (PP)
Present Perfect has / have + been + III forma (PP)
Present Perfect Continuous has / have + been + being + III forma
(PP)*
Past Perfect had + been + III forma (PP)
Past Perfect Continuous had + been + being + III forma (PP)*
Future Simple will + be + III forma (PP)
Future Continuous will + be + being + III forma (PP)*
Future Perfect will + have + been + III forma (PP)
Future Perfect Continuous will + have + been + being + III forma
(PP)*
Future in the Past would + be + III forma (PP)
Future Continuous in the Past would + be + being + III forma (PP)*
Future Perfect in the Past would + have + been + III forma (PP)
Future Perfect Continuous in the would + have + been + being + III
Past forma (PP)*
Be going to am / are / is going to + be + III forma
(PP)
Modal Verbs czasownik modalny + be + III forma
(PP)
* konstrukcje w zasadzie nie używane

A oto przykłady przekształceń ze strony czynnej na bierną w wybranych czasach:

I cleaned my room yesterday.


Posprzątałem wczoraj mój pokój.

My room was cleaned yesterday.


Mój pokój został wczoraj sprzątnięty.

I have invited fifty people to a party.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zaprosiłem na przyjęcie pięćdziesięciu ludzi.

Fifty people have been invited to a party.


Pięćdziesięciu ludzi zostało zaproszonych na przyjęcie.

One should brush one’s teeth after every meal.


Powinno się myć zęby po każdym posiłku.

Teeth should be brushed after every meal.


Zęby powinny być myte po każdym posiłku.

My mum is preparing a delicious dinner now.


Moja mama przygotowuje teraz pyszny obiad.

A delicious dinner is being prepared by my mum now.


Pyszny obiad jest teraz przygotowywany przez moją mamę.

John is going to repair my car tomorrow.


Janek naprawi mój samochód jutro.

My car is going to be repaired tomorrow (by John).


Mój samochód zostanie jutro naprawiony (przez Janka).

The police were questioning a suspect from 9 a.m. to 1 p.m.


Policja przesłuchiwała podejrzanego od dziewiątej rano do pierwszej po
południu.

A suspect was being questioned from 9 a.m. to 1 p.m.


Podejrzany był przesłuchiwany od dziewiątej rano do pierwszej po
południu.

Jeszcze trochę przykładów użycia strony biernej:

English is spoken almost all over the world.


Prawie na całym świecie mówi się po angielsku.

The last pair of jeans has already been sold.


Ostania para dżinsów została już sprzedana.

This programme will be broadcast in in every European country.


Ten program będzie transmitowany w każdym kraju europejskim.

Her diamonds were stolen, when her house was burgled.


Skradziono jej diamenty, kiedy włamano się do jej domu.

I think that by three o'clock this work will have been finished.
Myślę, że do trzeciej ta praca zostanie skończona.

Czasowniki nie używane w stronie biernej


Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

W stronie biernej nie mogą być używane czasowniki nieprzechodnie, czyli


takie, które nie mają dopełnienia, stającego się po przekształceniu zdania na stronę
bierną podmiotem. Przykładem może być czasownik “die”:

My grandfather died a long time ago.


Mój dziadek umarł dawno temu.

Informację, czy czasownik jest przechodni, czy też nie, można znaleźć w słowniku.

Również nie wszystkie czasowniki przechodnie są używane w stronie


biernej. Dotyczy to głównie czasowników oznaczających stan, na przykład:

Our friends have a cozy flat.


Nasi przyjaciele mają przytulne mieszkanie.

A cozy flat is had by our friends.


(niepoprawna forma strony biernej)

Czasowniki z dwoma dopełnieniami


W języku angielskim tak samo jak w języku polskim występują czasowniki, które
mają dwa dopełnienia. Poniższe przykłady pokazują, jak w takich przypadkach
przekształcać zdania ze strony czynnej na bierną:

I have given a wonderful present to my sister.

A wonderful present has been given (to) my sister (by me).

I have given my sister a wonderful present.

My sister has been given a wonderful present (by me).

Wybór konstrukcji zależy od tego, na którą informację ma być położony nacisk.

“by”
Przyimek “by” jest używany w stronie biernej w przypadku, gdy istotne jest
podanie informacji, kto (lub co) jest, był lub będzie wykonawcą danej czynności.

This yummy omelette was made by my 12 year-old daughter.


Ten przepyszny omlet został zrobiony przez moją dwunastoletnią córkę.

Peter's trouble is caused by his irresponsibility.


Problem Piotrka jest spowodowany jego nieodpowiedzialnością.

Przeanalizujmy jeszcze kilka przykładów:

Ann's uncle wrote an interesting article.


Wujek Anki napisał interesujący artykuł.

An interesting article was written by Ann's uncle.


Interesujący artykuł został napisany przez wujka Anki.

In the picture a mother is washing her child.


Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Na obrazku mama myje swoje dziecko.

In the picture the child is being washed by its mother.


Na obrazku dziecko jest myte przez mamę.

A father beat his child.


Ojciec zbił swoje dziecko.

The child was beaten by his father.


Dziecko zostało zbite przez ojca.

A new priest is going to lead the procession.


Nowy ksiądz poprowadzi procesję.

The procession is going to be led by a new priest.


Procesja zostanie poprowadzona przez nowego księdza.

John will bring me the book tomorrow.


Jan przyniesie mi jutro książkę.

The book will be brought by John tomorrow.


Książka zostanie jutro przyniesiona przez Jana.

Shakespeare wrote this play.


Shakespeare napisał tę sztukę.

This play was written by Shakespeare.


Ta sztuka została napisana przez Shakespeare’a.

I am renting this room until I find a job.


Wynajmuję pokój do czasu, kiedy znajdę pracę.

This room is being rented by me until I find a job.


Ten pokój jest przeze mnie wynajmowany do czasu, kiedy znajdę pracę.

This young boy reads three books a week.


Ten młody chłopak czyta trzy książki tygodniowo.

Three books a week are read by this young boy.


Trzy książki są czytane tygodniowo przez tego młodego chłopaka.

Warto jednak zauważyć, iż w większości konstrukcji biernych w języku angielskim


informacja o wykonawcy czynności jest pomijana, gdyż albo jest on nieznany, albo
też na tyle oczywisty, że nie trzeba go podawać. Oto przykłady:

Is anybody watching TV now?


Czy ktokolwiek ogląda telewizję?

Is TV being watched now?


Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czy telewizja jest oglądana?

Somebody must do something about it.


Ktoś musi coś z tym zrobić.

Something must be done about it.


Coś trzeba z tym zrobić.

They keep tapes in the resource centre.


Taśmy przechowuje się w centrum zaopatrzenia.

Tapes are kept in the resource centre.


Taśmy są przechowywane w centrum zaopatrzenia.

Tom's documents were stolen last week.


Dokumenty Tomka zostały skradzione w zeszłym tygodniu.

Foreign languages are taught at school.


W szkole naucza się języków obcych.

Pamiętajmy, że w języku angielskim strona bierna jest stosowana dużo częściej niż
w języku polskim.

Zastosowanie – instrukcje
Strony biernej używamy często w oficjalnych instrukcjach, zawiadomieniach,
nakazach i zakazach.

This form should be filled in block letters.


Ten formularz należy wypełnić drukowanymi literami.

Passengers are requested to fasten seat belts.


Pasażerowie są proszeni o zapięcie pasów.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“to be said” / “thought” / “reported” / “believed” / “expected”...


+ to + bezokolicznik”
Charakterystyczne, zwłaszcza dla oficjalnej angielszczyzny, są zdania w stronie biernej
z czasownikami “say”, “expect”, “believe”, “assume” itp.

Na przykład:

People say that your uncle is a well-known surgeon here.


Ludzie powiadają, że twój wujek jest tu dobrze znanym chirurgiem.

Your uncle is said to be a well-known surgeon here.


Mówi się, że twój wujek jest tu dobrze znanym chirurgiem.

co oznacza dokładnie to samo.

Przeanalizujmy poniższe przykłady, aby uwidocznić tę zależność:

People say that the president is coming to New York.


Ludzie mówią, że prezydent przyjeżdża do Nowego Jorku.

The president is said to be coming to New York.


Mówi się, że prezydent przyjeżdża do Nowego Jorku.

People say that the president is in New York now.


Ludzie mówią, że prezydent jest teraz w Nowym Jorku.

The president is said to be in New York now.


Mówi się, że prezydent jest teraz w Nowym Jorku.

People say that the president will be in New York next week.
Ludzie mówią, że prezydent będzie w Nowym Jorku w przyszłym tygodniu.

The president is said to be in New York next week.


Mówi się, że prezydent będzie w Nowym Jorku w przyszłym tygodniu.

People say that the president was in New York last week.
Ludzie mówią, że prezydent był w Nowym Jorku w zeszłym tygodniu.

The president is said to have been in New York last week.


Mówi się, że prezydent był w Nowym Jorku w zeszłym tygodniu.

People said that the president was in New York then.


Ludzie mówili, że prezydent był wtedy w Nowym Jorku.

The president was said to be in New York at that time.


Mówiono, że prezydent był wtedy w Nowym Jorku.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Till yesterday, people said that the president had been in New
York last week.
Do wczoraj ludzie mówili, że prezydent był w Nowym Jorku w zeszłym
tygodniu.

Till yesterday, the president was said to have been in New York
last week.
Do wczoraj mówiono, że prezydent był w Nowym Jorku w zeszłym
tygodniu.

Teraz przyjrzyjmy się tym konstrukcjom bardziej dokładnie.

Czas teraźniejszy i przyszły - konstrukcja Infinitive


Jeżeli zdanie dotyczy przyszłości lub czasu teraźniejszego prostego, wtedy po
“to” zawsze występuje bezokolicznik:

They suppose he will win election.


He is supposed to win election.
Przypuszcza się, że wygra wybory.

It seems that she is satisfied with her job.


She seems to be satisfied with her job.
Wydaje się, że jest zadowolona ze swojej pracy.

It is thought that Einstein is a genius.


Einstein is thought to be a genius.
Einsteina uważa się za geniusza.

Forma przecząca
Jeżeli zamierzamy użyć formy przeczącej, należy wstawić “not” przed “to”:

They say John doesn’t love Mary.


John is said not to love Mary.
Mówi się, że Jan nie kocha Marii.

People say the war won’t end before Christmas.


The war is said not to end before Christmas.
Mówi się, że wojna nie skończy się przed świętami.

“to have been” - konstrukcja Perfect Infinitive


Jeżeli zdanie dotyczy przeszłości lub czasu Present Perfect, używamy
bezokolicznika czasu przeszłego (to + have + III forma – PAST
PARTICIPLE):

They say three prisoners escaped from prison.


Three prisoners are said to have escaped from prison.
Mówi się, że trzech więźniów uciekło z więzienia.

Pamiętajmy, że w przypadku, gdy oba zdania dotyczą przeszłości, wystarczy użyć


jedynie bezokolicznika:

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

She supposed he would come.


He was supposed to come.
Przypuszczano, że przyjdzie.

Czas zaprzeszły
Gdy oba zdania dotyczą przeszłości, a zdanie podrzędne opisuje zdarzenie,
które miało miejsce wcześniej niż zdarzenie opisane w zdaniu
nadrzędnym, to wtedy również obowiązuje nas konstrukcja to+have+III forma
– PAST PARTICIPLE:

Till yesterday, people believed he hadn't committed those cruel


crimes.
Till yesterday, he was believed not to have committed those cruel
crimes.
Do wczoraj ludzie wierzyli, że nie popełnił tych brutalnych zbrodni.

Forma ciągła - konstrukcja Continuous Infinitive


Jeżeli zdanie występuje w formie ciągłej, to przy tworzeniu konstrukcji “to be
said to” należy dodać “to be + czasownik + -ing” w czasie teraźniejszym lub
przyszłym bądź “to have been + czasownik + -ing” w czasie przeszłym:

They say she is living in London now.


She is said to be living in London now.
Mówi się, że ona mieszka teraz w Londynie.

It is supposed that she was driving under the influence of alcohol


when the accident happened.
She is supposed to have been driving under the influence of
alcohol when the accident happened.
Przypuszcza się, że prowadziła pod wpływem alkoholu, kiedy zdarzył się
wypadek.

“to be told to”


Istnieje również zwrot “to be told to”, ale on oznacza coś zupełnie innego:

I was told to clean the house.


Kazano mi posprzątać dom.

co oznacza to samo, co

I have to clean the house (jeżeli tego nie zrobiłem),

bądź

I had to clean the house (jeżeli już się z tym uporałem).

She will be told to bring it for tomorrow.


Każemy jej przynieść to jutro.

czyli

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

She will have to bring it for tomorrow.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“Have” sprawcze
Tej konstrukcji używa się, gdy dana czynność została lub zostanie zlecona
specjaliście.

Tworzymy ją w następujący sposób:

have + something + III forma czasownika (Past Participle)

Na przykład:

I had my house painted.

oznacza to dokładnie to samo, co:

Someone painted my house.

czyli:

Ktoś pomalował mi dom.

Należy pamiętać, że czasownik “have” odmienia się w zależności od czasu, jaki jest
użyty w zdaniu wyjściowym. Drugi czasownik występuje zawsze w trzeciej formie, na
przykład:

They clean my house. I have my house cleaned.


They are cleaning my house. I am having my house cleaned.
They cleaned my house. I had my house cleaned.
They were cleaning my house. I was having my house cleaned.
They have cleaned / been cleaning my I have had / been having my house
house. cleaned.
They had cleaned / been cleaning my I had had / been having my house
house. cleaned.
The will / would clean my house. I will / would have my house cleaned.
They must / can / should etc. clean my I must / can / should etc. have my
house. house cleaned.

They are cleaning my room.


Oni sprzątają mój pokój.

Można to powiedzieć również w następujący sposób:

I’m having my room cleaned.

(czasownik “have” występuje w czasie teraźniejszym ciągłym, ponieważ również


zdanie wyjściowe jest w tym czasie).

The barber will cut my hair.


I will have my hair cut.
Obetnę włosy.

The dentist must pull out your tooth.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

You must have your tooth pulled out.


Dentysta musi wyrwać ci ząb.

Zdania z użyciem tej konstrukcji mogą również oznaczać, że coś zostało zrobione
przez “specjalistę”, lecz wbrew woli osoby, której ta czynność bezpośrednio
dotyczyła, i było to dla niej nieprzyjemne, np.:

Our aunt has just had her handbag stolen.


Naszej ciotce właśnie skradziono torebkę.

Peter had his flat burgled last holidays.


W zeszłe wakacje obrobiono Piotrkowi mieszkanie.

Czasownik “have” można zastąpić czasownikiem “get” i zdanie nie zmieni znaczenia.

You must have your tooth pulled out.

Można to zatem wyrazić inaczej:

You must get your tooth pulled out.


Musisz wyrwać ząb.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W języku angielskim wyróżniamy kilka okresów (trybów) warunkowych:

- okres warunkowy “O”


- okres warunkowy “I”
- okres warunkowy “II”
- okres warunkowy “III”
- okres warunkowy mieszany “II + III”
- okres warunkowy mieszany “III + II”
- okres warunkowy mieszany “II + I”

- Hello Barbara. Why are you so depressed?


- Oh! Greg has left me. I let him down and did nothing to
stop him.
- I'm sorry.
- If I had known I would be breaking inside, I would have
begged him to stay.
- If I were you, I'd call him and apologise to him.
- I would certainly do it if I had his phone number, but I
don't know where he is. I only know, that I won't come
back to a normal life until he calls.
- I'm sure everything will be all right. I’ll keep my fingers crossed. If Greg calls, please let me
know.
- Ok.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okres warunkowy “O”

Konstrukcja i zastosowanie
Tego okresu warunkowego używamy, kiedy mówimy o prawdach oczywistych lub
gdy stwierdzamy jakieś fakty. W obydwu częściach zdania zazwyczaj używamy
czasu Present Simple (teraźniejszego prostego).

If you do exercises regularly, you lead a healthy life.


Jeśli ćwiczysz regularnie, prowadzisz zdrowy tryb życia.

If someone gives me a helping hand, I always thank them for it.


Jeśli ktoś mi pomaga, zawsze mu za to dziękuję.

Whenever it rains, I stay at home.


Zawsze kiedy pada deszcz, zostaję w domu.

Water boils, when the temperature reaches 100 centigrade.


Woda wrze w temperaturze 100 stopni.

I’m not scared of anything, as long as you are by my side.


Nie boję się niczego tak długo, jak jesteś przy mnie.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okres warunkowy “I”

Konstrukcja i zastosowanie
I okres warunkowy stosujemy przy opisywaniu sytuacji, które są bardzo
prawdopodobne w przyszłości lub czasami w teraźniejszości. Ważne jest,
aby zawsze w zdaniu podrzędnym używać czasu Present Simple (nawet kiedy
mówimy o przyszłości). Trybu tego używamy przy składaniu obietnic,
ostrzeganiu bądź grożeniu.

Konstruujemy go w następujący sposób:

IF (lub inny spójnik) + Present Simple (czas teraźniejszy prosty), Future


Simple (will lub won’t + czasownik).

Na przykład:

If you do your homework, you will be allowed to go playing.


Jeśli odrobisz pracę domową, będziesz mógł iść się bawić.

If you study hard, you will certainly pass the exam.


Jeśli przyłożysz się, na pewno zdasz egzamin.

If you keep on making this terrible noise, I’ll call the police.
Jeśli będziesz wciąż tak hałasował, zadzwonię po policję.

Spójniki
Jest wiele innych spójników, które rozpoczynają zdanie podrzędne:

WHEN – kiedy
BEFORE – zanim
AFTER – po
AS SOON AS – jak tylko
AS LONG AS – tak długo jak
WHATEVER – cokolwiek
WHOEVER – ktokolwiek
WHENEVER – kiedykolwiek
WHEREVER – gdziekolwiek

When I see him, I’ll tell him that you want to talk to him.
Kiedy go spotkam, powiem mu, że chcesz z nim porozmawiać.

You must do something about it before it’s too late.


Musisz coś z tym zrobić, zanim będzie za późno.

After I take some medicine, I will go to bed.


Po tym jak wezmę lekarstwo, położę się do łóżka.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

As long as my parents don’t come back, I can give parties.


Dopóki nie wrócą moi rodzice, mogę urządzać imprezy.

As soon as I finish reading this book, I will call you.


Jak tylko skończę czytać tę książkę, zadzwonię do ciebie.

Whatever happens, I’ll stand by you.


Cokolwiek się stanie, zostanę przy tobie.

Wherever you are, this amulet will protect you against danger.
Gdziekolwiek będziesz, ten amulet ochroni cię przed niebezpieczeństwem.

Kłopotliwe spójniki
Jest kilka spójników, które mogą sprawiać szczególny kłopot.

a) Unless – spójnik oznaczający to samo, co “if not”, czyli “jeżeli nie” lub
“chyba że”:

If you don’t study hard, you won’t pass the exam.


Unless you study hard, you won’t pass the exam.

Po spójniku “unless” nie można używać przeczenia:

Unless we don’t leave now, we’ll be late.


Jeśli nie wyjdziemy teraz, to się spóźnimy.

b) Until – oznacza “dopóki”. Używamy go, gdy chcemy podkreślić, że


jedna czynność nie wydarzy się, dopóki nie wydarzy się druga (nie
można użyć po nim przeczenia):

I won’t leave my office until I don’t find out what’s going


on.
Nie wyjdę z biura, dopóki nie dowiem się, o co chodzi.

c) In case - znaczy “na wypadek” – stosujemy go, gdy chcemy zaznaczyć,


że coś zrobimy (Future Simple), na wypadek, gdyby coś się stało
(Present Simple):

In case it rains, I will take my umbrella.


Wezmę parasol na wypadek, gdyby padało.

Take your mobile phone, in case your boss calls.


Weź komórkę na wypadek, gdyby dzwonił twój szef.

Inne spójniki
Jest jeszcze kilka innych spójników:

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Provided (providing) – znaczy dosłownie


“zapewniony”
Suppose (supposing) – zakładając
Once – od razu
On condition that – pod warunkiem
No matter – bez wględu na

Providing you help me, I will manage to finish my work on time.


Jeśli mi pomożesz, zdołam skończyć moją pracę na czas.

Provided you have done your work, I’ll let you go home
Gdy skończysz pracę, pozwolę ci iść do domu.

Suppose you don’t pass this exam, what will you do?
Załóżmy, że nie zdasz egzaminu, co zrobisz?

Once they have come, we will start eating dinner.


Od razu jak przyjadą, siadamy do kolacji.

I will go with you on condition that my wife goes too.


Pojadę z wami pod warunkiem, że moja żona również pojedzie.

No matter how much you help me with my homework, I won’t


manage to finish it on time.
Bez względu na to, jak bardzo mi pomożesz z pracą domową, nie zdołam
jej skończyć na czas.

Present Perfect
Czasami, aby podkreślić, że wykonywana czynność zostanie zakończona, używamy
czasu Present Perfect:

As soon as I have finished reading this book, I will call you.


Gdy tylko skończę czytać książkę, zadzwonię do ciebie.

When you have reached the airport, please let me know.


Gdy dojedziesz do lotniska, proszę, daj mi znać.

Pytania i przeczenia
Zdaniem nadrzędnym może być również pytanie lub przeczenie:

What will you do if you don’t get this job?


Co zrobisz, jeśli nie dostaniesz tej pracy?

Do you mind if I close the window?


Czy masz coś przeciwko temu, żebym zamknął okno?

If you’re late, I won’t wait for you.


Jeśli się spóźnisz, nie będę czekał na ciebie.

I won’t be able to finish my work if you keep interrupting me.


Nie uda mi się skończyć pracy, jeśli wciąż będziesz mi przeszkadzała.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Tryb rozkazujący
Możemy użyć trybu rozkazującego, kiedy chcemy, by ktoś coś zrobił w konkretnej
sytuacji:

If they don’t come back before 3 a.m., call the police.


Jeśli nie wrócą przed trzecią nad ranem, zadzwoń na policję.

If you see her, tell her that I want to talk to her.


Jeśli ją spotkasz, powiedz jej, że chcę się z nią zobaczyć.

Whoever calls, tell them I’m out.


Ktokolwiek zadzwoni, powiedz, że mnie nie ma mnie w domu.

Zazwyczaj używamy zaimka “them”, ponieważ nie wiemy, czy zadzwoni on, czy
ona.

If you don’t want to meet Michael on Friday, why don’t you call
him and tell him about it?
Jeśli nie chcesz się spotkać w piątek z Michałem, czemu nie zadzwonisz do
niego i nie powiesz mu o tym?

Czasowniki modalne
W zdaniu nadrzędnym “will” możemy zastąpić innym czasownikiem modalnym:

You must let me know if you don’t pass the exam.


Musisz dać mi znać, jeśli nie zdasz egzaminu.

If you don’t show me your composition, I can’t say a word about


it.
Jeśli nie pokażesz mi swojego wypracowania, nie będę mógł się
wypowiedzieć na jego temat.

If you ask her, she may agree.


Jeśli ją spytasz, może się zgodzi.

Czasami, gdy chcemy podkreślić, że coś jest bardzo mało prawdopodobne, możemy
użyć czasownika modalnego “should”:

If you should see him, give him this book.


Jeśli go spotkasz, daj mu tę książkę.

Czasownik modalny “should” możemy zastąpić konstrukcją “happen to”, czyli:

If you happen to see him, give him this book.

Można również użyć “should” i konstrukcji “happen to” łącznie:

If you should happen to see him, give him this book.

“When” a “if”
Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Różnica pomiędzy tymi dwoma spójnikami polega na tym, że:

“when” – oznacza pewność, że coś się wydarzy:

When I finish my work, I will let you know.


Kiedy skończę pracę, dam ci znać.

“if” – oznacza przypuszczenie, że coś może się wydarzyć, ale nie musi:

If I finish my work today, I will let you know.


Jeśli skończę dzisiaj pracę, dam ci znać.

Porównaj:

When you meet him, give him my best wishes.


Kiedy go spotkasz, przekaż mu życzenia wszystkiego najlepszego.

If you meet him, give him my best wishes.


Jeśli go spotkasz, przekaż mu życzenia wszystkiego najlepszego.

“If ... will”


Użycie “will” w zdaniu podrzędnym jest możliwe, gdy mamy do czynienia z
uprzejmymi prośbami, na przykład:

If you will wait a little bit longer, the manager will find some time
to talk to you.
Jeśli będzie pani uprzejma poczekać chwilę dłużej, menedżer znajdzie czas,
aby z panią porozmawiać.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okres warunkowy “II”

Konstrukcja i zastosowanie
Tego trybu warunkowego używamy, gdy mówimy o sytuacjach mało
prawdopodobnych, ale nie niemożliwych, dotyczących teraźniejszości i
przyszłości.

Tworzymy go w następujący sposób:

IF + Past Simple (czas przeszły prosty), Future in the Past (would lub
wouldn’t + czasownik)

If I had fifty thousand zlotys, I would buy a car.


Jeśli miałbym pięćdziesiąt tysięcy złotych, kupiłbym samochód.

If I knew her address, I would give it to you.


Gdybym miał jej adres, dałbym ci go.

If I had enough time and money, I would go to England.


Gdybym miał czas i pieniądze, pojechałbym do Anglii.

If I was a rich man, I would give 50 percent of my money to


charity.
Gdybym był bogaty, oddałbym 50 procent moich pieniędzy na cele
dobroczynne.

W pewnych sytuacjach przy użyciu II okresu warunkowego stosuje się inwersję.

Czasowniki modalne
Zamiast słowa “would” możemy użyć innych czasowników modalnych:

If you talked to her, she might accept your proposal.


Gdybyś z nią porozmawiał, może przystałaby na twoją propozycję.

If you knew his phone number, I could call him.


Gdybyś znał jego numer, mógłbym do niego zadzwonić.

Pytania i przeczenia
Podobnie jak w pierwszym okresie warunkowym, w zdaniu nadrzędnym możemy
użyć pytania lub przeczenia:

What would you do, if the lift got stuck between two floors?
Co byś zrobił, gdyby winda zatrzymała się pomiędzy piętrami?

Would you mind, if I opened the window?


Czy miałby pan coś przeciwko temu, żebym otworzył okno?

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Forma bardziej grzecznościowa od okresu warunkowego “I” (Do you mind if I open
the window?).

I wouldn’t decide to go to England if I wasn’t going there with


you.
Nie zdecydowałbym się na wyjazd do Anglii, gdybym nie jechał tam z tobą.

“Were” po I i III osobie


Jeżeli używamy czasownika “be” i chcemy podkreślić, że sytuacja jest bardzo mało
prawdopodobna bądź nieprawdopodobna, to możemy użyć “were” po I i III osobie
liczby pojedynczej.

If I were a rich man, I would give 50 percent of my money to


charity.
Gdybym był bogaty, oddałbym 50 procent moich pieniędzy na cele
dobroczynne (chcemy podkreślić, że jest to bardzo mało prawdopodobne).

Czasownik przekształcamy również wtedy, gdy mówimy o sytuacjach


abstrakcyjnych.

If I were a dog, I would bite our neighbour.


Gdybym był psem, ugryzłbym naszego sąsiada.

If she were my daughter, I would be very proud of her.


Gdyby była moją córką, byłbym z niej bardzo dumny.

“If ... was/were to”


Innym sposobem na wyrażenie, że sytuacja jest bardzo mało prawdopodobna, jest
użycie konstrukcji “if ... was/were to”, na przykład:

If the teacher were to come in now, the class would be in real


trouble.
Gdyby nauczyciel teraz wszedł, klasa byłaby w opałach.

Udzielanie rad
II okres warunkowy możemy zastosować, gdy chcemy udzielić komuś rady. Wtedy
również jest konieczne użycie czasownika “were” po I osobie liczby pojedynczej:

If I were you, I would apologise to him.


Na twoim miejscu przeprosiłbym go.

If I were you, I would go and see the doctor.


Na twoim miejscu poszedłbym do lekarza.

If you were me, what would you do?


Gdybyś był na moim miejscu, co byś zrobił?

“If ... would”


Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Gdy mamy do czynienia z bardzo uprzejmymi prośbami, w zdaniu podrzędnym


możliwe jest użycie “would”:

Call later, if you would.


Gdyby był pan tak uprzejmy i zadzwonił poźniej.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okres warunkowy “III”

Konstrukcja i zastosowanie
III okres warunkowy stosujemy, kiedy mówimy o sytuacjach, których nie można
zmienić, ponieważ dotyczą przeszłości:

Budujemy zdanie w następujący sposób:

IF + Past Perfect (czas zaprzeszły), Future Perfect in the Past


(would lub wouldn’t have + III forma - Past Participle)

If I had known that she was in hospital, I would have visited her.
Gdybym wiedział, że była w szpitalu, odwiedziłbym ją.

If he had been driving more carefully, they wouldn’t have had an


accident.
Gdyby prowadził ostrożniej, nie mieliby wypadku.

If you had told me about it earlier, I would have helped you.


Gdybyś powiedział mi o tym wcześniej, pomógłbym ci.

W pewnych sytuacjach przy użyciu III okresu warunkowego stosuje się inwersję.

Czasowniki modalne
W zdaniu nadrzędnym możemy również zastosować inne konstrukcje modalne:

If you had told me about it, I could have done something about it.
Gdybyś mi o tym powiedział, mógłbym coś na to poradzić.

If you had asked her, she might have helped you.


Gdybyś ją spytał, może by ci pomogła.

If we had known that it would happen, we could have done


something about it.
Gdybyśmy wiedzieli, że to się stanie, moglibyśmy coś z tym zrobić.

Sprawdź również “Czasowniki modalne”.

Pytania i przeczenia
W zdaniach nadrzędnych możemy użyć formy pytającej lub przeczącej:

Would you have invited her to a banquet if you had known how
she'd behave?
Czy zaprosiłbyś ją na bankiet, gdybyś wiedział, jak się będzie
zachowywała?

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I wouldn’t have passed that test, if you hadn’t helped me.


Nie zdałbym tego egzaminu, gdybyś mi nie pomógł.

They wouldn’t have helped us if they hadn’t had to.


Nie pomogliby nam, gdyby nie musieli.

“If it hadn’t been for”


Zwrot “if you hadn’t helped me” można przedstawić w innej postaci (“if it
hadn’t been for you” lub “if it hadn’t been for your help”).

Na przykład:

If it hadn’t been for her, we wouldn’t have managed to finish on


time.
Gdyby nie ona, nie zdołalibyśmy skończyć na czas.

lub

If you hadn’t advised me to go to that party, I wouldn’t have met


the woman of my life.
Gdybyś nie doradził mi, abym poszedł na to przyjęcie, nie spotkałbym
kobiety mego życia.

If it hadn’t been for your advice, I wouldn’t have met the woman
of my life.
Gdyby nie twoja rada, nie spotkałbym kobiety mego życia.

Zdanie to można również zapisać, używając wyrażenia “but for”:

But for your advice, I wouldn’t have met the woman of my life.

co znaczy dokładnie to samo.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okresy warunkowe mieszane

Okres warunkowy “II + III”

Konstrukcja i zastosowanie
Jest to jeden z trzech mieszanych okresów warunkowych. Zdanie podrzędne
zakłada sytuację hipotetyczną w teraźniejszości, natomiast zdanie nadrzędne
dotyczy sytuacji, która zdarzyła się w przeszłości, dlatego nie może ulec zmianie:

IF + Past Simple, Future Perfect in the Past (would lub wouldn’t + have +
III forma - Past Participle)

If he were smarter, he would have passed the exam.


Gdyby był mądrzejszy, zdałby ten egzamin.

If I were his mother, I would have forbidden him to meet those


people a long time ago.
Gdybym była jego matką, już dawno zabroniłabym mu się spotykać z tymi
ludźmi.

If I had a bigger knowledge, we would have won that contest.


Gdybym miał większą wiedzę, wygralibyśmy ten konkurs.

Okres warunkowy “III + II”

Konstrukcja i zastosowanie
W przypadku tego okresu warunkowego zdanie rozpoczynające się od spójnika
“if” dotyczy przeszłości, która nie może ulec zmianie, natomiast drugie zdanie
odnosi się do sytuacji obecnej, będącej konsekwencją wykonania lub
niewykonania określonej czynności w przeszłości:

IF + Past Perfect, Future in the Past (would lub


wouldn’t + czasownik)

If I had studied hard when I was young, I would have a well-paid


job now.
Gdybym uczył się solidnie w młodości, miałbym teraz dobrze płatną pracę.

If he hadn’t committed that crime, he wouldn’t be in prison now.


Gdyby nie popełnił tej zbrodni, nie byłby teraz w więzieniu.

If you hadn’t advised me to give up smoking, I would be a heavy


smoker now.
Gdybyś nie doradził mi, bym rzucił palenie, byłbym teraz nałogowym
palaczem.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Okres warunkowy “II + I”

Konstrukcja i zastosowanie
W przypadku tego okresu warunkowego zdanie podrzędne dotyczy jakiegoś faktu
w przeszłości, natomiast zdanie nadrzędne odnosi się do przyszłości lub
teraźniejszości:

IF + Past Simple, Future Simple (will lub won’t + czasownik)


albo Modal Verb (czasownik modalny)

If you worked whole night, you must be extremely tired now.


Jeśli pracowałaś całą noc, musisz być strasznie zmęczona.

They will certainly be late if they were still at home half an hour
ago.
Z pewnością się spóźnią, jeśli pół godziny temu byli jeszcze w domu.

If she didn’t attend the classes, she will certainly have much
difficulty in passing the test.
Jeśli ona nie chodziła na zajęcia, z pewnością będzie miała duże trudności z
zaliczeniem testu.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W języku angielskim istnieje pewna grupa czasowników modalnych służących do
określania obowiązków, możliwości oraz prawdopodobieństwa zajścia pewnych sytuacji,
a także stosowanych przy dawaniu rad i ostrzeżeń.

- Hello Hetty. Have you seen Sara?


- Hi Alec. I’ve seen some girl in the pub. It may have
been Sara.
- It can’t have been her, because she doesn’t like such
places.
- I see. She might be at home.
- She can’t. I called her and nobody answered. She
should have told me she was going out. She knows I
get nervous very easily.
- Don’t exaggerate. She may have had to arrange something.
- I think she ought to have notified me. I must call her parents. They may know where
she is. Do you have their phone number?
- Yes, I do.
- Could you give it to me?
- Sure. 555-76-83
- Thanks. They must know something.
- Shall I go and check if she’s at Diana’s?
- I don’t want to bother you.
- That’s not a problem.
- Thanks.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasownik modalny “must”


Gdy chcemy podkreślić konieczność wykonania jakiejś czynności, stosujemy
czasownik “have to” bądź czasownik modalny “must”.

Różnica pomiędzy czasownikiem “must” a “have to” w czasie


teraźniejszym
czasownik “must” oznacza konieczność zrobienia czegoś wynikającą z
wewnętrznej potrzeby bądź zobowiązanie narzucone przez autorytet:

I must go home now.


Muszę już iść do domu (sam o tym zdecydowałem).

You must have your seat-belt fastened during take-off


and landing of an airplane.
Musisz mieć zapięte pasy podczas startu i lądowania samolotu
(ogólna reguła ustalona przez autorytet).

czasownik “have to” jest stosowany, gdy chcemy wyrazić konieczność


zrobienia czegoś, wynikającą z polecenia konkretnej osoby:

She has to help her mum peel the potatoes.


Ona musi pomóc mamie obierać ziemniaki.

I have to come back home before midnight.


Muszę wracać do domu przed północą (rodzice mi każą).

Pytania i przeczenia
Różnica między tymi czasownikami występuje również przy tworzeniu pytań i
przeczeń:

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

MUST HAVE TO
I must finish it today. I have to finish it today.
Muszę to dzisiaj skończyć (moja Muszę to dzisiaj skończyć (szef mi
wewnętrzna potrzeba). kazał).
Pytania tworzymy przez inwersję: Pytania tworzymy w taki sam sposób,
jak w przypadku normalnego
Must you really finish it today? czasownika:
Czy rzeczywiście musisz to dzisiaj Do you really have to finish it
skończyć? today?
Czy rzeczywiście musisz to dzisiaj
skończyć?
Przeczenia tworzymy, dodając “not”: Przeczenia tworzymy tak samo, jak
przy zwykłych czasownikach:
I mustn’t finish it today.
Nie wolno mi tego dzisiaj skończyć. I don’t have to finish it today.
Nie muszę tego dzisiaj skończyć
Jak widzimy, w przypadku przeczeń oba słowa znaczą już zupełnie co innego -
“mustn’t” oznacza “nie wolno”, podczas gdy “don’t have to” – “nie
musieć”.
Zaprzeczeniem od “must” (musieć) jest czasownik modalny “needn’t”:

You needn’t do that if you don’t want to.


Nie musisz tego robić, jeśli nie chcesz.

Pamiętajmy, że po czasowniku modalnym “must” nie stosujemy “to”:

I must to go now.

“Have to” w innych czasach


Trzeba pamiętać o tym, że we wszystkich czasach przeszłych, przyszłych i
Present Perfect stosujemy jedynie czasownik “have to”:

You didn’t have to leave so early.


Nie musiałeś tak wcześnie wychodzić.

She will have to apologise to me first.


Będzie musiała mnie najpierw przeprosić.

I haven’t had to go to school for two weeks.


Od dwóch tygodni nie muszę chodzić do szkoły.

Hipotezy
Czasownika modalnego “must” używamy, gdy chcemy hipotetycznie powiedzieć, że
coś z pewnością będzie mieć, ma bądź już miało miejsce.

She must be sleeping because she isn’t answering the phone.


Ona musi spać, ponieważ nie odbiera telefonu.

W zależności od czasu, konstrukcje czasownika modalnego “must” wyglądają


następująco:
Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czas przyszły i teraźniejszy Must + Infinitive (bezokolicznik)


Czas teraźniejszy (hipoteza) Must + be + Gerund (forma ciągła)
Czas przeszły (hipoteza) Must + have + Past Participle (III forma)
lub
Must + have + been + Gerund (forma ciągła)

I must start learning English.


Muszę zacząć się uczyć angielskiego.

Dan must be reading a very absorbing book, because it’s very


quiet.
Daniel musi czytać wyjątkowo wciągającą książkę, ponieważ jest bardzo
cicho.

It must have been Mark at the railway station, but I really don’t
know what he was doing there.
To musiał być Marek na dworcu, ale naprawdę nie wiem, co on tam robił.

She must have been studying hard as she got the best mark.
Musiała uczyć się solidnie, jako że dostała najlepszy stopień.

Zauważmy, że zarówno w czasie teraźniejszym ciągłym, jak i przeszłym użycie


czasownika modalnego “must” związane jest z pewnym przypuszczeniem.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasownik modalny “can”


Kiedy chcemy określić zdolność lub umiejętność zrobienia czegoś, możemy użyć
czasownika modalnego “can” bądź zwykłego – “be able to”.

“Can” i “be able to” w czasie teraźniejszym


CAN – móc coś zrobić BE ABLE TO - być w stanie coś
zrobić
She can write really fast. I am able to jump over this fence.
Ona umie pisać naprawdę szybko. Jestem w stanie przeskoczyć ten płot.

Czasownika “can” używamy do Czasownika “be able to” używamy do


określenia umiejętności robienia czegoś określenia zdolności wykonania jednej,
(w sensie ogólnym): konkretnej czynności:

My sister can sing very beautifully. My friend is able to defeat you.


Moja siostra umie pięknie śpiewać. Mój przyjaciel jest w stanie cię
pokonać.
Czasownik “can” występuje zawsze z Czasownik “be able to” jest często
takimi czasownikami, jak: feel, hear, stosowany w języku formalnym,
see, smell, taste, remember, zazwyczaj pisanym:
understand (nie występującymi w
formie ciągłej). W tym przypadku I regret to say that I’m not able to
czasownika “can” zazwyczaj nie come to Paris on Sunday.
tłumaczymy: Z przykrością powiadamiam, że nie
mogę przyjechać do Paryża w
I can’t understand. niedzielę.
Nie rozumiem.
I’m not able to understand. Unfortunately we’re unable to
accept your proposal.
I can feel something. Niestety, nie możemy przyjąć Pani
Coś czuję. propozycji.
I’m able to feel something.

Pytania i przeczenia
W przypadku obu czasowników pytania konstruujemy poprzez inwersję, a
przeczenia – dodając “not”:

CAN BE ABLE
Can you play tennis? Are you able to win this match?
Umiesz grać w tenisa? Czy jesteś w stanie wygrać ten mecz?
I can’t understand anything. We aren’t able to run away.
Nic nie rozumiem. Nie jesteśmy w stanie uciec.

Czas przeszły
Taka sama różnica występuje również w czasie przeszłym.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Formą przeszłą od czasownika “can” W zwrocie “be able to” odmienia się
jest również czasownik modalny - jedynie czasownik “be”.
“could”.
I could swim when I was three. She wasn’t able to finish it on
Umiałem pływać, gdy miałem trzy lata. time.
Ona nie była w stanie skończyć tego na
czas.
Również w czasie przeszłym czasownik “Be able to” odnosi się natomiast do
“could” jest używany przy opisywaniu możliwości wykonania konkretnej,
zdolności wykonywania czegoś w pojedynczej czynności.
ogólnym znaczeniu.
The whole hotel was on fire and
My son couldn’t walk till he was only three people were able to run
twenty months old. away from a burning bulding.
Mój syn nie umiał chodzić, dopóki nie Cały hotel się palił i jedynie troje ludzi
skończył dwudziestu miesięcy. było w stanie uciec z płonącego
budynku.

Zwróćmy uwagę, że po czasownikach modalnych (poza “ought to”) nie używa się
“to”.

I can to hear something.


She couldn’t to understand a thing.

Inne zastosowanie “can”


Pamiętajmy, że czasownik modalny “can” jest używany w potocznej formie
grzecznościowej pytań o pozwolenie:

Can you give me your phone number?


Czy możesz dać mi numer swojego telefonu?

Can you call me later?


Czy możesz zadzwonić do mnie potem?

Inne zastosowanie “could”


Czasownik “could” również wykorzystywany jest zwrotach grzecznościowych:

Could you open the window?


Czy mógłby pan otworzyć okno?

Could she speak a little louder? I don’t hear a word.


Czy ona mogłaby mówić trochę głośniej? Nie słyszę ani słowa.

a także w sugestiach i propozycjach:

We could show her our apartment.


Moglibyśmy pokazać jej mieszkanie.

Czasownik “could” może oznaczać również przypuszczenie, że coś się wydarzy,


jednak dużo częściej stosujemy w tym przypadku czasowniki modalne “may” i
“might”.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

She could visit us today.


She may visit us today.
Być może odwiedzi nas dzisiaj.

“be able to” w innych czasach


W czasach przyszłych, zaprzeszłych i Present Perfect jedyną poprawną formą
jest “to be able to”:

I hope that after this operation I’ll be able to walk again.


Mam nadzieję, że po tej operacji będę mógł znowu chodzić.

I haven’t been able to call you for such a long time, because my
phone was out of order.
Od dawna nie mogłem do ciebie zadzwonić, ponieważ miałem zepsuty
telefon.

She had been able to run really fast, before that horrible accident
happened.
Potrafiła biegać naprawdę szybko, zanim zdarzył się ten okropny wypadek.

Konstrukcje z wykorzystaniem “can” i “could”

Hipotezy
Czasowników modalnych “can” i “could” używamy również do snucia hipotez i
przypuszczeń, przy czym samo “can” wyraża teoretyczną możliwość zdarzenia
się czegoś.

Anyone who wants can attend extra English classes.


Ktokolwiek zechce, może przychodzić na dodatkowe lekcje angielskiego.

Gdy zaś chcemy wyrazić przypuszczenie, użyjemy “could” - zobacz też


“may” i “might”.

Where’s Ann? She could be (she can be) at extra English classes.
Gdzie jest Anna? Może być na dodatkowych lekcjach angielskiego.

Używając słowa “can’t”, przypuszczamy, że coś nie ma, nie miało bądź nie
będzie miało miejsca.

She can’t be at work, because her car isn’t outside the building.
Na pewno nie ma jej w pracy, bo nie ma jej samochodu przed budynkiem.

Podobnie jak w przypadku czasownika “must”, w różnych czasach używamy


różnych konstrukcji:

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czas przyszły can’t / could + Infinitive (bezokolicznik)


i teraźniejszy
Czas przeszły could + Infinitive (bezokolicznik)
Czas teraźniejszy can’t / could + be + Gerund (forma ciągła)
(hipoteza)
Czas przeszły can’t / could + have + Past Participle (III forma)
(hipoteza) lub
can’t / could + have + been + Gerund (forma ciągła)

She can’t be the girl I met in Paris.


Ona nie może być dziewczyną, którą poznałem w Paryżu.

Willy could be a very good doctor.


Wojtek mógłby być bardzo dobrym lekarzem.

She can’t be taking an exam now. It’s only six.


Ona nie może zdawać teraz egzaminu. Jest dopiero szósta.

Konstrukcje dotyczące przeszłości


Czasowniki modalne “can” i “could” są bardzo często stosowane, gdy mówimy
o sytuacjach z przeszłości. Natomiast struktury “could” + have + III forma -
Past Participle używa się, gdy chcemy podkreślić, że coś mogło się zdarzyć, ale
się nie zdarzyło.

You could have told me about it.


Mogłeś mi o tym powiedzieć (jest to wyrzut).

You could have drowned.


Mogłeś się utopić.

They could have left earlier.


Mogli wyjść wcześniej (wiemy, że tego nie zrobili).

Gdy zakładamy, że coś z całą pewnością nie miało miejsca, korzystamy z


konstrukcji “can’t have”.

You can’t have seen her at the airport, because she was with me
in a hotel.
Nie mogłeś widzieć jej na lotnisku, ponieważ była ze mną w hotelu.

She can’t have been a singer, as she has a terrible voice.


Nie mogła być piosenkarką, jako że ma okropny głos.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasowniki modalne “may” i “might”


Kolejnymi często używanymi czasownikami modalnymi są “may” i “might”.

He may come tomorrow.


Być może przyjdzie jutro.

He might come tomorrow.


Istnieje możliwość, że przyjdzie jutro.

Jak widzimy, oba czasowniki modalne są wykorzystywane do snucia przypuszczeń i


zaznaczania niepewności. Różnica polega na tym, że “might” odnosi się czasami
do sytuacji trochę mniej prawdopodobnej.

Podobnie jak w przypadku czasowników “must” i “can”, czasowników modalnych “may”


i “might” można również użyć w różnych czasach:

Czas przyszły may / might + Infinitive (bezokolicznik)


(przypuszczenie)
Czas may / might + be + Gerund (forma ciągła)
teraźniejszy
(przypuszczenie)
Czas przeszły may / might + have + Past Participle (III forma)
(przypuszczenie) lub
may / might + have + been + Gerund (forma ciągła)

It may (might) start raining in an hour.


Być może zacznie padać za godzinę.

They may (might) be talking about your promotion now.


Być może rozmawiają teraz o twoim awansie.

Przypuszczenia w czasie przeszłym


Gdy używamy tych czasowników w czasie przeszłym, snujemy przypuszczenia, że
coś mogło się wydarzyć, ale nie musiało.

They might have met before but I’m not sure.


Być może spotkali się wcześniej, ale nie jestem pewien.

- Why haven’t they phoned yet?


- They may not have received the invitation yet.
- Czemu oni jeszcze nie zadzwonili?
- Być może nie otrzymali jeszcze zaproszenia.

Pamiętajmy, że po tych czasownikach nigdy nie używamy “to”:

She may to change her mind.

oraz że w formie przeczącej do czasowników dodajemy “not” (“may not”, “might


not”):

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Mary may not have remebered (Mary may haven’t remembered)


about our meeting. It’s half past ten and she hasn’t turned up yet.
Marysia mogła nie pamiętać o naszym spotkaniu. Jest dziewiąta
trzydzieści, a ona jeszcze nie przyszła.

My sister might not come back before midnight.


Być może moja siostra nie wróci przed północą.

“May” w pytaniach o pozwolenie


Czasownika “may” używamy również, gdy pytamy o pozwolenie:

May I close the window?


Czy mogę zamknąć okno?

Yes, of course you may.


Oczywiście, że możesz.

No, I’m afraid you may not.


Obawiam się, że nie.

W tym przypadku nie możemy użyć czasownika “might”:

Might I close the window?

Warto zwrócić uwagę, że użycie “may” jest mniej potoczne niż użycie “can” i “could”
w pytaniach o pozwolenie.

“May ... but” w znaczeniu “może i ... ale”


She may be better at English than me, but it is her who didn’t past
the final test.
Może i jest lepsza ode mnie z angielskiego, ale to ona nie zdała testu
końcowego.

“Might have” jako irytacja


Zwrotu “might have” używa się również, gdy chcemy wyrazić irytację z powodu
niewystąpienia danego zdarzenia.

You might have told me you wouldn’t come.


Mogłeś mi powiedzieć, że nie przyjdziesz.

Można to również powiedzieć, używając wcześniej poznanej konstrukcji “could


have”:

You could have told me you wouldn’t come.

Jedyna różnica pomiędzy tymi konstrukcjami polega na tym, że “could have”


stanowi wyrzut, podczas gdy “might have” - tylko upomnienie.

You might have got lost.


Mogłeś się zgubić.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasownik modalny “shall”


Kolejnym czasownikiem modalnym jest “shall”.

I shall go to the cinema tomorrow evening.


Pójdę do kina jutro wieczorem.

Pytania tworzymy poprzez inwersję, a przeczenia przez dodanie “not”:

Shall I do it for you?


Zrobić to dla ciebie?

I shall not do it for you.


Nie zrobię tego dla ciebie.

Często używamy skrótów:

SHALL + NOT SHAN’T

I shan’t do it for you.

Zastosowanie “shall”

“Shall” zamiast “will”


Jednym z zastosowań czasownika modalnego “shall” jest zastępowanie
czasownika “will”, jeśli chodzi o wyrażenie przyszłości (zobacz również: czasy
przyszłe).

We shall visit you this week.


Odwiedzimy cię w tym tygodniu.

Należy pamiętać, że w tym przypadku czasownik modalny “shall” występuje


jedynie z pierwszą osobą liczby pojedynczej i mnogiej, jak przedstawiono w
tabeli poniżej:

I shall go to the post office when I have time.


Pójdę na pocztę, gdy będę miał czas.

He shall do it.

Warto jednak wspomnieć, że “shall” staje się coraz mniej popularne w


powyższym użyciu niż “will”. Dotyczy to brytyjskiego angielskiego, gdyż w
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

amerykańskim angielskim zwykle nie jest używane.

“Shall” - proponowanie i sugerowanie


Czasownik “shall” jest bardzo często używany w pytaniach z I osobą liczby
pojedynczej i mnogiej, gdy coś proponujemy lub sugerujemy:

Shall I open the window?


Czy mam otworzyć okno?

Shall I carry your suitcase?


Czy ponieść Pani walizkę?

Shall we eat out today?


Zjemy dzisiaj na mieście?

W tym przypadku niemożliwe jest użycie “will”.

“Shall” - składanie obietnic


Można użyć “shall” w przypadku składania obietnic; w takiej sytuacji jednak
dużo częściej stosuje się “will”. Oto przykład:

I shall give you the car of your dreams for birthday.


Obiecuję, że podaruję ci na urodziny samochód twoich marzeń.

“Shall” - obowiązki i nakazy


“Shall” ma również zastosowanie w rozporządzeniach, oficjalnych dokumentach
itp., gdy mowa jest o obowiązujących regułach:

No passenger shall drive without a fastened seabelt.


Żaden pasażer nie może jechać bez zapiętego pasa bezpieczeństwa.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasowniki modalne “should” i “ought to”


“Should” i “ought to” oznaczają “mieć powinność”. Jedyną różnicą między nimi
jest to, że po “ought” zawsze występuje “to”.

You should start preparing for the test.


Powinieneś zacząć przygotowywać się do testu.

He ought to apologise to her.


Powinien ją przeprosić.

Czasownik “ought to” jest trochę bardziej oficjalny.

You ought to consider my offer.


Powinniście rozważyć moją ofertę.

W obydwu czasownikach pytania tworzymy przez inwersję, a przeczenie przez dodanie


“not”.

Should I stay or should I go?


Powinienem zostać czy iść?

You shouldn’t give up studies.


Nie powinieneś rezygnować ze studiów.

Czasownika “should” używamy w pytaniach i przeczeniach dużo częściej ze względu na


skomplikowany zapis i wymowę czasownika “ought to":

You oughtn’t to give up studies.

Czasowników tych możemy również używać do snucia hipotez. Spójrzmy na poniższe


przykłady:

I can hear some steps. That should / ought to be my husband


coming back home.
Słyszę kroki. To powinien być mój mąż wracający z pracy.

There is some pasta - that should / ought to be enough for


spaghetti.
Jest trochę makaronu. Powinno wystarczyć na spaghetti.

Zastosowanie “should” i “ought to” w różnych czasach


Czasowników modalnych “should” i “ought to” możemy używać we wszystkich
czasach.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czas przyszły should / ought to + Infinitive (bezokolicznik)


i teraźniejszy
Czas teraźniejszy should / ought to + be + Gerund (forma ciągła)
(hipoteza)
Czas przeszły should / ought to + have + Past Participle (III forma)
(hipoteza) lub
should / ought to + have + been + Gerund (forma
ciągła)

You should (ought to) call her in the evening.


Powinieneś zadzwonić do niej wieczorem.

The children should be sleeping.


Dzieci powinny już spać (w tej chwili).

Jack ought to be learning instead of watching TV. Don’t you think?


Jacek powinien się uczyć, zamiast oglądać telewizję. Nie uważasz?

Używając tych czasowników w czasie przeszłym, podkreślamy swoje


niezadowolenie, że coś miało miejsce bądź nie.

You should have informed us earlier.


Powinieneś był powiadomić nas wcześniej.

You oughtn’t to have lied to her.


Nie powinieneś był jej okłamywać.

You shouldn’t have brought your sister.


Nie powinieneś był przyprowadzać siostry.

Pamiętajmy, że nawet w czasie przeszłym, aby utworzyć przeczenie, dodajemy


“not” do czasowników, czyli:

shouldn’t (should not) + have + Past Participle (III forma)


oughtn’t (ought not) + to have + Past Participle (III
forma)

“Should” w mowie zależnej


Warto przypomnieć, że czasownik modalny “should” jest również używany dla
wyrażenia przeszłości w mowie zależnej:

“I should stay at home two days longer”, said Kate.


“Powinnam zostać w domu dwa dni dłużej” powiedziała Kasia.

Kate said that she should stay at home two days longer.
Kasia powiedziała, że powinna zostać w domu dwa dni dłużej.

Jak widzimy, “should” pozostaje bez zmian.


Więcej o mowie zależnej można znaleźć w części “Mowa zależna”.
Warto zobaczyć także opis konstrukcji “If you should...” w części “Okresy
warunkowe”.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“Should” z wyrażeniami typu “It’s essential / vital /


important / necessary that...”
W języku formalnym “should” jest bardzo często używane w konstrukcjach typu
“It’s essential / vital / important / necessary that...” dla podkreślenia
ważności przekazywanej informacji. Spójrzmy na poniższe przykłady:

It’s important that parents should talk to teachers at least once a


month.
Ważne jest, aby rodzice rozmawiali z nauczycielami przynajmniej raz w
miesiącu.

It’s necessary that all the employees should be informed about


the strike in our factory.
Konieczne jest, aby wszyscy pracownicy byli poinformowani o strajku w
naszej fabryce.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasownik “need”
Czasownik “need” oznacza “potrzebować” i zazwyczaj jest czasownikiem zwykłym.

I need some paper and scissors.


Potrzebuję papier i nożyczki.

The flowers need watering.


Kwiaty wymagają podlania.

Pytania i przeczenia konstruujemy w typowy sposób:

Do you need anything?


Potrzebujesz czegoś?

She didn’t need anything but good shoes.


Nie potrzebowała niczego oprócz dobrych butów.

“needn’t” – “mustn’t”
Czasami “need” pełni funkcję czasownika modalnego, np. jako forma przecząca od
“must”.

Zobacz: Czasownik modalny “must” - Pytania i przeczenia.

You must start now.


Musisz zacząć w tej chwili.

You needn’t start now.


Nie musisz teraz zaczynać.

W tym przypadku po “needn’t” nie używamy “to”:

I needn’t to go there.

“Mustn’t” natomiast oznacza “nie wolno”:

You mustn’t start now.


Nie wolno ci teraz zacząć.

“needn’t have” – “didn’t need to”


W czasie przeszłym możemy zastosować dwie konstrukcje z wykorzystaniem
“need”:

“needn’t have + III forma - Past Participle” – gdy chcemy


powiedzieć, że ktoś zrobił coś niepotrzebnie;
“didn’t need to” – gdy podkreślamy, że pewnej czynności nie trzeba
było wykonać i dlatego nie została wykonana.

Na przykład:

We needn’t have taken warm clothes, as it was very hot.


Niepotrzebnie wzięliśmy ciepłe ubrania, jako że było bardzo gorąco.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I didn’t need to get up early this morning, so I watched a film till


late yesterday.
Nie musiałem wstawać wcześnie dziś rano, więc wczoraj oglądałem film do
późna.

Przyjrzyjmy się dokładniej różnicy pomiędzy tymi konstrukcjami:

I needn’t have watered the flowers. It’s going to rain.


Niepotrzebnie podlałem kwiatki. Będzie padać (niepotrzebnie coś
zrobiłem).

I didn’t need to water the flowers because it was raining.


Nie musiałem podlewać kwiatów, ponieważ padało (nie musiałem podlewać
kwiatków i nie podlałem).

Konstrukcja “didn’t need to” znaczy to samo co “didn’t have to”:

I didn’t have to water the flowers, because it was raining.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Bardzo ważna jest umiejętność przekształcania przymiotników w przysłówki, jak
również ich stopniowania.

- Would you like to go to Egypt with me on holiday?


- I can’t. A trip to Egipt is much too expensive for me. I
don’t have enough money to go there.
- You can afford it. It costs as much as the trip we went
on last year.
- Yes, it’s true, but the older I am, the more I spend on
everyday things.
- I understand, but it’s the most interesting trip we’ve
ever gone on.
- Maybe you’re right, but I have far less money than last year. It’s much harder to earn a
living nowadays.
- Your are a very good worker. You do your job well. Ask your boss for a rise.
- He wouldn’t give it to me, even if I were the best in the whole company.
- The worst is that I would really like to go there with you.
- I’ll think it over.
- Ok, but decide before it’s too late.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przymiotniki
Przymiotniki wyrażają właściwości, cechy osób, zwierząt i rzeczy. W języku angielskim
ani liczba, ani rodzaj rzeczownika nie wpływają na postać przymiotnika, gdyż ma on
tylko jedną formę:

an honest man – uczciwy mężczyzna


an honest woman – uczciwa kobieta
an honest child – uczciwe dziecko

Budowę przymiotników opisano w dziale “Słowotwórstwo”.

Stopniowanie przymiotników (“as ... as”, “than”, “enough”,


“too”)
Stopniowanie przymiotników zależy od liczby sylab wyrazu stopniowanego.

Stopniowanie przymiotników - regularne


Jeżeli wyraz ma jedną bądź dwie sylaby i nie kończy się na “-y”:

w stopniu wyższym dodajemy końcówkę “-er”


w stopniu najwyższym dodajemy końcówkę “-est”, a przed
wyrazem stopniowanym wstawiamy “the”

Stopień równy Stopień wyższy Stopień najwyższy


fast faster the fastest
long longer the longest
old older the oldest
smart smarter the smartest
strong stronger the strongest
tall taller the tallest
Gdy wyraz kończy się na “-e”, dodajemy jedynie końcówkę
“-r” lub “-st”:
large larger the largest
W przypadku wyrazów kończących się na “y”, tak jak w liczbie mnogiej, należy
zamienić “y” na “i” i dodać odpowiednią końcówkę:
clumsy clumsier the clumsiest
happy happier the happiest
pretty prettier the prettiest
W przypadku wyrazów zawierających jedną samogłoskę, po której następuje
jedna spółgłoska, końcowa spółgłoska jest podwajana:
big bigger the biggest

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

fat fatter the fattest


slim slimmer the slimmest
thin thinner the thinnest

Alex is much taller than Tom.


Olek jest dużo wyższy od Tomka.

My house is bigger than yours.


Mój dom jest większy od twojego.

She is the smartest of all girls in the class.


Ona jest najmądrzejsza ze wszystkich dziewczynek w klasie.

I’m the happiest man in the world.


Jestem najszczęśliwszym facetem na świecie.

Stopniowanie przymiotników - opisowe


Jeżeli wyraz ma minimum trzy sylaby (bądź czasami dwie sylaby) i nie kończy się
na “y”:

w stopniu wyższym dodajemy wyraz “more”


w stopniu najwyższym dodajemy konstrukcję “the most”

Stopień równy Stopień wyższy Stopień najwyższy


beautiful more beautiful the most beautiful
careful more careful the most careful
intelligent more intelligent the most intelligent
tragic more tragic the most tragic

Be more careful next time.


Bądź ostrożniejszy następnym razem.

He’s the most intelligent man I’ve ever met.


On jest najmądrzejszym człowiekiem, jakiego kiedykolwiek spotkałem.

Stopniowanie przymiotników - nieregularne


Pewna mała grupa przymiotników stopniuje się w sposób nieregularny. Trzeba
się ich nauczyć na pamięć:

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Stopień równy Stopień wyższy Stopień


najwyższy
good better the best
bad worse the worst
Są też dwa przymiotniki, które w zależności od znaczenia stopniują się albo
regularnie, albo nieregularnie.
far (dla określenia odległości przestrzeni) farther the farthest
(w znaczeniu przenośnym - dalszy, further the furthest
dodatkowy)
old (dla określenia relacji wiekowych w elder the edlest
rodzinie, z szacunku dla starszych ludzi)
(w innych przypadkach) older the oldest

My brother is much better at maths than me. If you have a


question, ask him.
Mój brat jest dużo lepszy z matematyki ode mnie. Jeśli masz pytanie,
zapytaj jego.

It’s the worst place I’ve ever been to.


To najgorsze miejsce, w jakim kiedykolwiek byłem.

Is Robert your elder brother?


Czy Robert to twój starszy brat?

We need a further three thousand zloty.


Potrzebujemy jeszcze trzech tysięcy złotych.

Kolejność przymiotników w zdaniu


Przymiotniki opisujące rzeczownik muszą być używane w określonej kolejności.
Ważne jest, aby pamiętać tę kolejność.

Jest pewna reguła, która pozwala zapamiętać kolejność przymiotników w zdaniu.


Nazywa się “OPSHACOM”.

Kolejność liter w tym słowie mówi o kolejności przymiotników w zdaniu.

OP – opinion – przymiotniki wyrażające opinię mówiącego (ugly, beautiful,


interesting, boring)
S – size – określające rozmiar (big, small, huge, little)
SH – shape – dotyczące kształtu (round, square, oval)
A – age – mówiące o wieku (old, young, new)
C – colour – dotyczące koloru (black, green, red)
O – origin – określające pochodzenie (Polish, Chinese, English,
German)
M – material – mówiące o materiale (silk, woolen, paper, cotton)

It was a fantastic, big, square, old, brown, French, wooden chair.


To było fantastyczne, duże, kwadratowe, brązowe, francuskie, drewniane
krzesło.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

It’s such an ugly, little, round, grey, Greek, stone jewellery box.
To takie brzydkie, malutkie, okrągłe, szare, greckie, kamienne pudełko na
biżuterię.

Powyższe przykłady zawierają po siedem przymiotników, jednak aby zdanie


brzmiało naturalnie, zazwyczaj używamy do czterech.

Oto przykłady:

There is a modern, round, white lamp in our room.


W naszym pokoju jest nowoczesna, okrągła, biała lampa.

Have you seen Ann with a handsome, well-built, young American


boy?
Czy widziałeś Ankę z przystojnym, dobrze zbudowanym, młodym
Amerykaninem?

Pamiętajmy, że w języku angielskim występują liczne przymiotniki złożone. Oto ich


główne typy:

połączenie rzeczownika z przymiotnikiem

Terrorism is a world-wide problem.


Terroryzm jest problemem światowym.

połączenie rzeczownika z formą -ing lub imiesłowem biernym

Home-made cakes are the most delicious.


Domowe ciasta są najpyszniejsze.

połączenie przysłówka lub przymiotnika z formą -ing

My mum is such a hard-working person that she hardly


ever finds time for herself.
Moja mama jest tak zapracowaną osobą, że rzadko kiedy
znajduje czas dla siebie.

połączenie dwóch przymiotników

This blonde has got beautiful dark-blue eyes.


Ta blondynka ma piękne ciemnoniebieskie oczy.

połączenie przymiotnika z rzeczownikiem z dodaniem końcówki -ed

Spending time with good-humored people is always a


great pleasure.
Spędzanie czasu z pogodnymi osobami jest zawsze wielką
przyjemnością.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przysłówki

Tworzenie przysłówków pochodzących od przymiotników


Przysłówki zazwyczaj tworzy się poprzez dodanie do przymiotnika końcówki “–ly”:

clear clearly
kind kindly
quick quickly
slow slowly
sudden suddenly
W przypadku wyrazów kończących się na “y”, tak jak w liczbie mnogiej, należy
zamienić “y” na “i” i dodać odpowiednią końcówkę:
angry angrily
easy easily
happy happily
pretty prettily
Wyjątek stanowi “shy” shyly
W przypadku wyrazów kończących się sylabą zawierającą jedną samogłoskę, po
której następuje jedna spółgłoska, końcowa spółgłoska jest podwajana:
beautiful beautifully
careful carefully
Gdy przymiotnik kończy się na “–le”, zamieniamy końcówkę na “-ly”:
comfortable comfortably
possible possibly
Gdy przymiotnik kończy się na “–ic”, dodajemy “ally”:
dramatic dramatically
systematic systematically
Wyjątek stanowi “public” publicly
Są pewne słowa, które mają taką samą formę przymiotnikową i przysłówkową:
alike (podobny) alike (podobnie)
alone (sam) alone (samotnie)
clean (czysty) clean (czysto)
fast (szybki) fast (szybko)
long (długi) long (długo)
low (niski) low (nisko)
straight (prosty) straight (prosto)
Pewne słowa w zależności od znaczenia mają różne formy przysłówkowe:

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

deep (głęboki) deep (głęboko) deeply (głęboce)


hard (ciężki) hard (ciężko) hardly (ledwie)
high (wysoki) high (wysoko) highly (wysoce)
late (późny) late (późno) lately (ostatnio)
near (bliski) near (blisko) nearly (prawie)
short (krótki) short (krótko) shortly (niebawem)
Przysłówkiem nieregularnym jest “good” (dobry) well (dobrze)

I was standing very near to them when a lightning stroke.


Stałem bardzo blisko nich, kiedy uderzył piorun.

My cousin speaks so fast and at the same time quietly that it’s
often difficult to understand what he’s saying.
Mój kuzyn mówi tak szybko i jednocześnie cicho, że często trudno jest go
zrozumieć.

In my opinion, he drives really well.


Moim zdaniem, on prowadzi naprawdę dobrze.

She is a highly respected professional.


Ona jest wysoce szanowanym fachowcem.

Better late than never.


Lepiej późno niż wcale.

Przysłówki po feel, taste, look itp.


Po czasownikach związanych z percepcją (postrzeganiem), szczególnie tych
odnoszących się do zmysłów, zamiast przysłówków stosowane są przymiotniki, np.:

to look – wyglądać
to feel – czuć
to taste – smakować
to seem – wydawać się
to smell – pachnieć
to sound – brzmieć

You look very beautiful in this dress.


Wyglądasz bardzo ładnie w tej sukience.

Jak widać, mimo iż w wielu przypadkach po polsku użylibyśmy przysłówka, w języku


angielskim po tych czasownikach musimy zastosować przymiotnik.

I really felt very bad.


Naprawdę czułem się bardzo źle.

What have you added to this dish? It tastes awful.


Czego dodałaś to tej potrawy? Smakuje okropnie.

It seems possible.
Wydaje się to możliwe.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Do you think these flowers smell nice?


Czy sądzisz, że te kwiaty ładnie pachną?

Stopniowanie przysłówków

Stopniowanie przysłówków - regularne


Podobnie jak w przypadku przymiotników:

a) do wyrazów mających jedną bądź dwie sylaby i nie kończących się


na “y”
w stopniu wyższym dodajemy końcówkę “-er”
w stopniu najwyższym dodajemy końcówkę
“-est”, a przed wyrazem stopniowanym wstawiamy “the”
b) do wyrazów mających minimum trzy (bądź czasami dwie) sylaby i
kończących się na “y”:
w stopniu wyższym dodajemy wyraz “more”
w stopniu najwyższym dodajemy zwrot “the most”

Pozostałe reguły (podwojenie ostatniej litery, zamiana “y” na “i”) zostały


dokładnie omówione przy stopniowaniu przymiotników.

Stopień równy Stopień wyższy Stopień najwyższy


fast faster the fastest
hard harder the hardest
quickly more quickly the most quickly
comfortably more comfortably the most comfortably
beautifully more beautifully the most beautifully
perfectly more perfectly the most perfectly

Jak wynika z powyższej tabeli, zdecydowaną większość przysłówków stopniuje


się w sposób opisowy, czyli dodając “more” lub “the most”.

Stopniowanie przysłówków - nieregularne


Kilka przysłówków stopniuje się w sposób nieregularny:

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Stopień równy Stopień wyższy Stopień


najwyższy
well better the best
badly worse the worst
many / much more the most
little less the least
Odmiana przysłówka “far” zależy od znaczenia:
far (dla określenia farther the
odległości farthest
przestrzeni)
(w znaczeniu further the
przenośnym) furthest

She speaks English much better than last year.


Ona mówi po angielsku dużo lepiej niż w zeszłym roku.

The situation was further complicated by her illness.


Sytuacja była dalece bardziej skomplikowana przez jej chorobę.

Could you drive a little faster? Otherwise we’ll be late.


Czy mógłby pan jechać trochę szybciej? W przeciwnym razie się spóźnimy.

Who's got the most money?


Kto ma najwięcej pieniędzy?

Could you buy more fruit than yesterday?


Czy mogłabyś kupić więcej owoców niż wczoraj?

Pominięcie “the”
W pewnych wyjątkowych sytuacjach przed stopniem najwyższym pomijamy “the”:

gdy mówimy o cesze lub stanie, które mogą ulec intensyfikacji bądź
osłabieniu w zależności od okoliczności:

I study best in the evening.


Najlepiej uczę się wieczorem.

When do you think most effectively?


Kiedy najefektywniej myślisz?

w konstrukcjach przysłówkowych w stopniu najwyższym, gdy używamy


“of all”:

She worked hardest of all.


Pracowała najciężej ze wszystkich.

I will do it best of all.


Zrobię to najlepiej.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Porównania
Przy porównaniach używamy kilku konstrukcji:

"as ... as"


“as ... as” - stosowane w stopniu równym, co znaczy “tak ... jak”

My car is as new as yours.


Mój samochód jest tak nowy jak twój.

She doesn’t drive as fast as he does.


Ona nie jeździ tak szybko jak on.

"than"
“... than ...” - stosowane jest w stopniu wyższym i oznacza “niż”:

She works much worse than you do.


Ona pracuje dużo gorzej niż ty.

Has she really finished earlier than me?


Czy naprawdę skończyła szybciej niż ja?

"the ... of"


“the ... of”, “the ... in” - w stopniu najwyższym

Conrad is the highest boy in the class.


Konrad jest najwyższym chłopakiem w klasie.

She did the exercise best of all.


Zrobiła ćwiczenie najlepiej ze wszystkich.

Pamiętajmy, że nie ma takiej konstrukcji jak “from all”:

She did the exercise the best from all.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wyrażenia “so” i “such”


Słów “so” i “such” używamy, gdy chcemy podkreślić jakąś cechę rzeczy lub osoby, o
której mówimy.

Różnica między nimi polega na tym, że:

“so” występuje przed przymiotnikiem lub przysłówkiem

“such” występuje przed przymiotnikiem, po którym pojawia się rzeczownik

This song was so beautiful that I listened to it four times.


Ta piosenka była taka ładna, że słuchałem jej cztery razy.

It was such a beautiful song that I listened to it four times.


To była taka ładna piosenka, że słuchałem jej cztery razy.

Jak widzimy, po “such” należy użyć przedimka “a”, “an” lub nie używać żadnego z
nich. Zasada używania przedimków opisana jest dokładnie w rozdziale “Rzeczowniki
policzalne i niepoliczalne”:

This book is so interesting. I’ve read it twice this month.


Ta książka jest taka interesująca. Przeczytałem ją dwa razy w tym
miesiącu.

It’s such an interesting book. I’ve read it twice this month.


To taka interesująca książka. Przeczytałem ją dwa razy w tym miesiącu.

The weather was so nice that we went for a long walk.


Pogoda była taka przyjemna, że poszliśmy na długi spacer.

It was such nice weather that we went for a long walk.


Była taka przyjemna pogoda, że poszliśmy na długi spacer.

People in this town are so nice.


Ludzie w tym mieście są tacy mili.

There are such nice people in this town.


Tacy mili ludzie są w tym mieście.

Przysłówka “so” możemy również używać z wyrazami “much”, “many”, “little”,


“few”:

They’ve got so many ideas. Why do we have so few?


Oni mają tak wiele pomysłów. Dlaczego my mamy tak mało?

We have so little time that I don’t know if we manage to go to the


bank before it closes.
Mamy tak mało czasu, że nie wiem, czy zdążymy pojechać do banku,
zanim zostanie zamknięty.

Dokładniejszy opis tych wyrażeń znajdziemy w rozdziale “Rzeczowniki policzalne i


niepoliczalne”.

Słowa “such” możemy użyć z wyrażeniem “a lot of”.

I met such a lot of great people that I was sorry to leave them.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Poznałem tak wielu wspaniałych ludzi, że przykro mi było ich opuszczać.

Dokładniejszy opis wyrażenia “a lot of” i porównanie go z “many” i “much” znajdziemy


w rozdziale “Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne”.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pozostałe konstrukcje

“... and ...”


Petrol is becoming more and more expensive.
Benzyna staje się coraz droższa.

Zwrotu “...and....” używa się przy dwóch stopniach wyższych przymiotnika bądź
przysłówka. Zwrot “...and...” tłumaczymy na “coraz”.

The weather was getting worse and worse.


Pogoda stawała się coraz gorsza.

“enough” i “too”
Gdy chcemy powiedzieć, że coś nie jest np. wystarczająco lekkie bądź jest zbyt
ciężkie, używamy tych dwóch konstrukcji.

“enough” – “wystarczająco ... aby”

Używamy tej konstrukcji po przymiotniku lub przysłówku.

This suitcase isn’t light enough for me to carry.


Ta walizka nie jest dla mnie na tyle lekka, bym mógł ją nieść.

You aren’t old enough to buy alcohol.


Nie jesteś wystarczająco dorosły, by kupować alkohol.

These jeans are expensive enough for me not to buy them.


Te dżinsy są na tyle drogie, że ich nie kupię.

Konstrukcji tej można użyć również w odniesieniu do rzeczowników, jednak w tym


przypadku “enough” występuje przed rzeczownikiem.

We don’t have enough money to go to Italy these holidays.


Nie mamy wystarczająco dużo pieniędzy, by jechać w te wakacje do
Włoch.

There isn’t enough food for ten people.


Jedzenia nie starczy dla dziesięciu osób.

“too” – “zbyt”

She is too stubborn to change her mind.


Jest zbyt uparta, aby zmienić zdanie.

It’s too far to walk home from here.


Stąd jest zbyt daleko, by iść do domu pieszo.

Porównajmy te dwie konstrukcje:

She isn’t old enough to get married.


Nie jest dostatecznie dorosła, by wyjść za mąż.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

She is too young to get married.


Jest zbyt młoda, by wyjść za mąż.

It’s not warm enough to go for a walk.


Nie jest wystarczająco ciepło, by iść na spacer.

It’s too cold to go for a walk.


Jest zbyt zimno, by iść na spacer.

“the..., the...”
Również tę konstrukcję wykorzystuje się w stopniowaniu wyższym przymiotników
bądź przysłówków:

The older he gets the more things he forgets.


Im jest starszy, tym więcej zapomina.

The more one earns the more one spends.


Im więcej się zarabia, tym więcej się wydaje.

Konstrukcji tej możemy używać również w czasie przeszłym:

The more comfortable we lived, the less money we had.


Im bardziej komfortowo żyliśmy, tym mieliśmy mniej pieniędzy.

W czasie przyszłym należy zastosować konstrukcję charakterystyczną dla okresów


warunkowych (w zdaniu podrzędnym używamy czasu Present Simple, a w
nadrzędnym – Future Simple):

The more people you invite, the more food you will have to
prepare.
Im więcej osób zaprosisz, tym więcej jedzenia będziesz musiał
przygotować.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe


Podobnie jak w języku polskim, wyróżniamy imiesłowy przymiotnikowe i
przysłówkowe.

Imiesłowy przymiotnikowe
Spełniają te same funkcje, co przymiotniki, tylko pochodzą od czasowników.
Dzielimy je na:

imiesłowy przymiotnikowe czynne, kończące się na “-ing”:

It was such a moving film.


To był taki wzruszający film.

Do you see the man talking to your father?


Czy widzisz mężczyznę rozmawiającego z twoim ojcem?

imiesłowy przymiotnikowe bierne, kończące się na “–ed”:

I’m so bored with this lesson.


Jestem taki znudzony tą lekcją.

Oczywiście w przypadku czasowników nieregularnych korzystamy z trzeciej formy w


tabeli czasowników nieregularnych.

Animals must be fed before I come back.


Zwierzęta muszą być nakarmione, zanim wrócę.

Ważne jest, aby nie pomylić imiesłowów przymiotnikowych czynnych z biernymi:

Imiesłowy przymiotnikowe Imiesłowy przymiotnikowe bierne


czynne
amazing zdumiewający amazed zdumiony
boring nudny bored znudzony
depressing przygnębiający depressed przygnębiony
interesting interesujący interested zainteresowany
irritating irytujący irritated zirytowany
loving kochający loved kochany
satisfying satysfakcjonujący satisfied usatysfakcjonowany
shocking szokujący shocked zaszokowany
surprising zaskakujący surprised zaskoczony
tiring męczący tired zmęczony
touching wzruszający touched wzruszony

The news was very shocking.


Wiadomości były bardzo szokujące.

We were all very shocked when we heard the news.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wszyscy byliśmy bardzo zaszokowani, kiedy usłyszeliśmy wiadomości.

It sounds very interesting.


To brzmi bardzo interesująco.

I’m very interested in your past.


Bardzo interesuje mnie twoja przeszłość.

My brother is so irritating.
Mój brat jest taki irytujący

You feel irritated, don’t you?


Czujesz się zirytowany, czyż nie?

It was quite surprising that he passed the examination.


To było całkiem zaskakujące, że zdał egzamin.

Everybody was surprised that she came.


Każdy był zaskoczony, że przyszła.

Imiesłowy przysłówkowe
Imiesłowy przysłówkowe również są związane z czasownikiem. Dzielimy je na:

Imiesłowy przysłówkowe teraźniejsze


Kończą się na “-ing”:

Smiling at me, she asked me to dance.


Uśmiechając się do mnie, spytała, czy chcę zatańczyć.

Jack is in the bar having a drink.


Jacek siedzi w barze, pijąc drinka.

I spent the whole evening looking for my jacket.


Spędziłem cały wieczór, szukając mojej kurtki.

I’m disappointed you’ve been sitting here all day long doing
absolutely nothing.
Jestem rozczarowany, że siedziałeś tutaj cały dzień, nie robiąc zupełnie
nic.

Możemy również użyć konstrukcji biernej:

Being watched by so many people, the man tried to be calm.


Będąc obserwowanym przez tylu ludzi, mężczyzna starał się być
opanowany.

Przy stosowaniu imiesłowów przysłówkowych ważne jest, aby w obydwu zdaniach


był ten sam podmiot. W przeciwnym razie nie możemy ich użyć.

When walking home, it rained.

Imiesłowy przysłówkowe uprzednie


Gdy chcemy podkreślić, że po wykonaniu jednej czynności wykonaliśmy drugą,

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

możemy skorzystać z imiesłowów przysłówkowych uprzednich. Konstruujemy je


w następujący sposób:

HAVING + III forma (Past Participle) + [something] + zdanie


nadrzędne

Having read the book, I lent it to my sister.


Przeczytawszy książkę, pożyczyłem ją siostrze.

co znaczy dokładnie to, co:

After I had read the book, I lent it to my sister.

Having told her what she should do, the boss left the office.
Powiedziawszy jej, co ma zrobić, szef wyszedł z biura.

W konstrukcji tej możemy użyć także strony biernej:

Having been warned about the burglaries, he took all his money to
the bank.
Po tym, jak został ostrzeżony o włamaniach, zabrał wszystkie swoje
pieniądze do banku.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W języku angielskim wyróżniamy pięć rodzajów zaimków.

- Hi Jake! How are you today?


- I had a quarrel with my family in the morning. My wife
bought two expensive dresses: one for herself and the
other one for our daughter.
- I can’t see the problem.
- One would imagine that they deserve it and I’m simply
mean, but it’s the third time they have bought
something expensive for themselves this month.
- You’d better talk to them. By the way, tell me, that
red sports car standing in front of our company, is it
yours?
- Why do you think this car is mine?
- Because I saw you get out of it in the morning. If you want your family to save money, it
also concerns you.
- You’re right.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zaimki osobowe
Wyróżniamy dwa rodzaje zaimków osobowych:

a) występujące jako podmiot

I – ja we – my
you – ty you – wy
he – on they – oni, one
she – ona
it – ono

b) występujące jako dopełnienie

me – mnie, mną, mi us – nas, nami, nam


you – ciebie, tobą, tobie you – was, wami, wam
him – jego, jemu, nim them – nich, ich, nimi, im
her – jej, ją, nią
it – jego, jemu, nim

We wanted to go further, but she made us come home.


Chcieliśmy iść dalej, ale ona zmusiła nas do powrotu do domu.

They didn’t want to go with us because they don’t like him.


Nie chcieli iść z nami, ponieważ go nie lubią.

We’re going with them to the cinema tonight.


Idziemy dzisiaj z nimi do kina.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zaimki dzierżawcze
W odróżnieniu od języka polskiego, w języku angielskim wyróżniamy dwa rodzaje
zaimków dzierżawczych:

a) występujące przed rzeczownikami

my – mój, moja, moje our – nasz, nasza, nasze


your – twój, twoja, twoje your – wasz, wasza, wasze
his – jego their – ich
her – jej
its – tego

b) występujące po rzeczownikach bądź samodzielnie

mine – mój, moja, moje ours – nasz, nasza, nasze


yours – twój, twoja, twoje yours – wasz, wasza, wasze
his – jego theirs – ich
hers – jej
its – tego

- Is this your book?


- No, it isn’t mine. It’s hers.
- Czy to jest twoja książka?
- Nie, nie jest moja. Jest jej.

It isn’t your book. I don’t know who it belongs to, but it is


certainly not yours.
To nie jest twoja książka. Nie wiem, do kogo należy, ale na pewno nie jest
twoja.

Zaimków z drugiej tabeli używamy również w zwrotach typu:

She is the best friend of mine.


Ona jest moją najlepszą przyjaciółką.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zaimki zwrotne
Ostatnią grupą zaimków są zaimki zwrotne, których używamy w dwóch sytuacjach:

gdy chcemy podkreślić, że ktoś zrobił coś samodzielnie,

po czasownikach zwrotnych.

myself ourselves
yourself yourselves
himself themselves
herself
itself

I cut myself when I was peeling the potatoes.


Skaleczyłam się, gdy obierałam kartofle.

He prepared all supper by himself.


Przygotował całą kolację sam.

Enjoy yourselves at the party.


Bawcie się dobrze na przyjęciu.

Have you bought this nice sweatshirt for yourself?


No, I haven’t. I’ve bought it for my daughter.
Czy kupiłaś ten fajny sweter dla siebie? Nie, kupiłam go dla mojej córki.

Kate doesn’t live by herself. She lives with her parents.


Kasia nie mieszka sama. Mieszka z rodzicami.

Peter and his wife taught themselves to speak German.


Piotr i jego żona sami nauczyli się mówić po niemiecku.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zaimek nieokreślony
W języku angielskim funkcję zaimka nieokreślonego pełni “one” lub w mowie
potocznej “you”.

One mustn’t park here.


You mustn’t park here.
Nie wolno tutaj parkować

One should call the police.


You should call the police.
Powinno się zadzwonić na policję.

Zaimki wskazujące
W języku angielskim wyróżniamy tylko cztery zaimki wskazujące, czyli dużo mniej
niż w języku polskim:

this ten, ta, to


that tamten, tamta, tamto
these ci, te
those tamci, tamte

- Do you know where this book is?


- It's on that shelf.
- Czy wiesz, gdzie jest ta książka?
- Jest na tamtej półce.

These shoes are too tight for me. I’ll try on those ones.
Te buty są dla mnie za ciasne. Przymierzę tamte.

- Is this your cat?


- No, it’s not mine.
- Czy to twój kot?
- Nie, nie jest mój.

W czasie przeszłym używamy zazwyczaj zaimków wskazujących “that” i “those”:

I lent her that blue dress and those black patent leather shoes.
Pożyczyłam jej tamtą niebieską sukienkę i tamte czarne lakierki.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zaimek nieokreślony
W języku angielskim funkcję zaimka nieokreślonego pełni “one” lub w mowie
potocznej “you”.

One mustn’t park here.


You mustn’t park here.
Nie wolno tutaj parkować

One should call the police.


You should call the police.
Powinno się zadzwonić na policję.

Zaimki wskazujące
W języku angielskim wyróżniamy tylko cztery zaimki wskazujące, czyli dużo mniej
niż w języku polskim:

this ten, ta, to


that tamten, tamta, tamto
these ci, te
those tamci, tamte

- Do you know where this book is?


- It's on that shelf.
- Czy wiesz, gdzie jest ta książka?
- Jest na tamtej półce.

These shoes are too tight for me. I’ll try on those ones.
Te buty są dla mnie za ciasne. Przymierzę tamte.

- Is this your cat?


- No, it’s not mine.
- Czy to twój kot?
- Nie, nie jest mój.

W czasie przeszłym używamy zazwyczaj zaimków wskazujących “that” i “those”:

I lent her that blue dress and those black patent leather shoes.
Pożyczyłam jej tamtą niebieską sukienkę i tamte czarne lakierki.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Mową zależną i następstwem czasów posługujemy się, gdy relacjonujemy czyjeś
wypowiedzi (twierdzenia, pytania, prośby i rozkazy).

- Hello Gus.
- Hello Sara. Do you know where Felicity has gone?
- I’m not sure, but as I remember she said she was going
to the shopping centre to buy something.
- I see. Do you remember if she said anything else?
- She said she wouldn’t be home before six o’clock as she
had made an appointment with Diana. She wondered if
you wouldn’t feel offended that she hadn’t notified you
before but she was in such a hurry. By the way, tell me,
what do you see in her. I’ve lived with her all my life and
I can’t imagine that someone likes my sister.
- She is a wonderful person and when she said she loved
me, she did it with such conviction that I was sure she
didn’t lie.
- I understand now.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania pośrednie
W mowie zależnej szyk pytający nie występuje, a zatem należy pamiętać, że w
zdaniu podrzędnym nie ma inwersji podmiotu i czasownika posiłkowego, lecz całe
orzeczenie umieszczone jest po podmiocie.

Jeżeli budujemy zwykłe pytanie, obowiązuje nas forma pytająca, na przykład:

Do you like watching us playing football?


Czy lubisz patrzeć, jak gramy w piłkę nożną?

Will he ever change his mind and admit that he is wrong?


Czy kiedykolwiek zmieni zdanie i przyzna się, że jest w błędzie?

How long have you been learning English language? I’m really
impressed.
Jak długo uczysz się angielskiego? Jestem pod wrażeniem.

Which of those trousers do you prefer?


Które z tamtych spodni wolisz?

Jeżeli nie rozpoczniemy zdania bezpośrednio od pytania, tylko zastosujemy zdanie


wprowadzające, to wtedy przestaje już obowiązywać forma pytająca.

I want to know how long you have been learning English


language. I’m really impressed.
Chcę wiedzieć, jak długo uczysz się angielskiego. Jestem pod wrażeniem.

You must tell her which of those trousers you prefer.


Musisz powiedzieć jej, które z tamtych spodni wolisz.

Gdy natomiast mamy do czynienia z pytaniami ogólnymi, wtedy musimy użyć


łącznika “if” lub “whether”:

Heaven knows if he will ever change his mind and admit that he is
wrong.
Bóg wie, czy on kiedykolwiek zmieni zdanie i przyzna się, że jest w błędzie.

I wonder whether you like watching us playing table tennis or not.


Zastanawiam się, czy lubisz patrzeć, jak gramy w ping-ponga.

Jedynie w przypadku pytań o podmiot (“who”, “what”) nie zmieniamy szyku


zdania:

“Who did it?” – he wants to know.


“Kto to zrobił?” – on chce wiedzieć.

He wants to know who did it.


On chce wiedzieć, kto to zrobił.

Tell me what makes you behave like a child.


Powiedz mi, co sprawia, że zachowujesz się jak dziecko.

Należy pamiętać o tym, że pytania pośrednie są grzecznościową formą pytania o


informacje. Najczęściej zaczynają się one od “Could you tell me...” oraz “Do you

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

know...”. Porównaj:

Where is the nearest petrol station?


Could you tell me where the nearest petrol station is?
Czy mógłby mi pan powiedzieć, gdzie jest najbliższa stacja benzynowa?

Is there a bank near here?


Do you know if there is a bank near here?
Czy wie pani, czy jest tu w pobliżu bank?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Następstwo czasów
W mowie zależnej trochę trudności może przysparzać następstwo czasów. Polega
ono na dostosowaniu czasu zdania podrzędnego do czasu zdania nadrzędnego.

Jeżeli zdanie nadrzędne występuje w czasie teraźniejszym, nie ma to żadnego


wpływu na czas zdania podrzędnego. Podobnie jest w przypadku czasu przyszłego i
Present Perfect:

I must admit you are a great cook.


Muszę przyznać, że jesteś wspaniałym kucharzem.

I will decide if we can afford such holidays.


Zdecyduję, czy stać nas na takie wakacje.

I have noticed you haven’t come to our meetings recently. May I


know why?
Zauważyłem, że nie przychodzisz ostatnio na nasze zebrania. Mogę
wiedzieć dlaczego?

Natomiast zastosowanie w zdaniu nadrzędnym czasu przeszłego, na przykład Past


Simple, Past Perfect itp., powoduje zmianę czasu w zdaniu podrzędnym.

I think that I am not able to do it myself.


Myślę, że nie jestem w stanie zrobić tego samodzielnie.

I thought that I was not able to do it myself.


Myślałem, że nie jestem w stanie zrobić tego samodzielnie.

I know what you have done.


Wiem, co zrobiłeś.

I knew what you had done.


Wiedziałem, co zrobiłeś.

Zamiana czasu teraźniejszego


Jeżeli zdanie podrzędne jest w czasie teraźniejszym, to musimy użyć czasu
przeszłego.

Present Simple Past Simple


Present Continuous Past Continuous

They meet each other every day. I’m sure of that.


Spotykają się codziennie. Jestem tego pewien.

I was sure that they met each other every day.


Byłem pewien, że spotykają się codziennie.

Zamiana czasu przeszłego


Jeżeli pierwsza część zdania dotyczy przeszłości, a druga jeszcze dalszej przeszłości,
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to wtedy używamy czasu zaprzeszłego.

Past Simple Past Perfect


Past Continuous Past Perfect Continuous

I wasn’t sure if I had done the right thing.


Nie byłem pewien, czy postąpiłem właściwie.

I realised that the picture I was looking at had been painted by


Picasso.
Zdałem sobie sprawę, że obraz, na który patrzyłem, został namalowany
przez Picassa.

Zamiana czasu Present Perfect


W następstwie czasów zamiast czasu Present Perfect używamy czasu zaprzeszłego:

Present Perfect Past Perfect


Present Perfect Continuous Past Perfect Continuous

I was very bored as I hadn’t gone out for a long time.


Byłem bardzo znudzony, ponieważ nie wychodziłem od dawna z domu.

She couldn’t wait any longer because she had been waiting for
almost six hours.
Nie mogła już dłużej czekać, ponieważ czekała już prawie sześć godzin.

Zamiana czasu przyszłego


Czas przyszły musi w następstwie czasów zostać przekształcony na Future in the
Past:

Future Future in the Past


Future Continuous Future Continuous in the Past
Future Perfect Future Perfect in the Past
Future Perfect Continuous Future Perfect Continuous in the Past

They realised they would have to change the whole performance.


Zdali sobie sprawę, że będą musieli zmienić całe przedstawienie.

She thought that in June she would have been working as a


teacher for twenty years.
Pomyślała, że w czerwcu minie dwadzieścia lat, odkąd pracuje jako
nauczycielka.

Zamiana czasowników modalnych


W przypadku czasowników modalnych również obowiązuje nas zmiana ich formy:

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

CAN COULD
MAY MIGHT
MUST HAD TO (konieczność wykonania czegoś)

I thought that she might agree to help me.


Pomyślałem, że może zgodzi się mi pomóc.

Czasownik modalny “must” zmienia się na “had to”, jeśli w mowie niezależnej
został użyty dla wyrażenia teraźniejszości:

I think I must do it at once.


Myślę, że muszę to zrobić natychmiast.

I thought that I had to do it at once.


Myślałem, że muszę to zrobić natychmiast.

Czasownik modalny “must” wymaga zamiany na “would have to”, jeśli został
użyty dla wyrażenia przyszłości.

I’m sad as I must stay at home and study all day this Saturday.
Jestem smutny, jako że muszę zostać w domu w tę sobotę i uczyć się cały
dzień.

I was sad as I would have to stay at home and study all day that
Saturday.
Byłem smutny, jako że musiałem zostać w domu w tę sobotę i uczyć się
cały dzień.

Jeżeli słowo “must” oznacza hipotezę, to mimo iż zdanie rozpoczyna czas przeszły,
“must” nie ulega zmianie.

I thought that he must be English as he spoke very fluently.


Pomyślałem, że on musi być Anglikiem, ponieważ mówił bardzo płynnie.

Kiedy czas nie ulega zmianie?

W zdaniu podrzędnym nie występuje następstwo czasów, gdy:

w zdaniu tym występuje prawda oczywista

A teacher explained to a pupil that 2 and 2 is 4.


Nauczyciel wytłumaczył uczniowi, że 2 plus 2 równa się 4.

występują w nim czasowniki modalne: “would”, “could”, “might”,


“ought to”, “should”

I thought that I should tell him what I thought of him


Pomyślałem, że powinienem mu powiedzieć, co o nim myślę.

zdanie jest w czasie Past Perfect

I realized that even if I had had the keys earlier, I wouldn’t


have had enough time to go home.
Zdałem sobie sprawę, że nawet gdybym miał wcześniej klucze, nie
zdążyłbym pojechać do domu.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Mowa zależna
Jak wiadomo, w mowie zależnej relacjonujemy czyjąś wypowiedź. W języku angielskim
w mowie zależnej obowiązuje następstwo czasów.

Jeszcze raz przypomnijmy sobie, jak zamieniamy poszczególne czasy, gdy zdanie
nadrzędne występuje w czasie przeszłym.

Present Simple “I don’t want to talk to him” – Powiedział, że nie


Past Simple he said. chce z nim
He said that he didn’t want to rozmawiać.
talk to him.
Present Continuous “I’m doing the dishes” – mother Mama krzyknęła, że
Past Continuous shouted. zmywa.
Mother shouted that she was
doing the dishes.

Past Simple “You didn’t deserve it” - Tom Tom powiedział, że


Past Perfect said. na to nie zasłużyłem.
Tom said that I hadn’t deserved
it.
Past Continuous “I was ironing when the Lisa powiedziała, że
Past Perfect telephone rang” - Lisa said. prasowała, gdy
Continuous Lisa said that she had been zadzwonił telefon.
ironing when the telephone had
rung.

Present Perfect “I have never been to Belgium” Mój kolega


Past Perfect - My friend said. powiedział, że nigdy
My friend said that he had never nie był w Belgii.
been to Belgium.
Present Perfect “I've been waiting for you for an Powiedziała, że
Continuous hour” - she told him. czekała na niego od
Past Perfect She told him that she had been godziny.
Continuous waiting for him for an hour.
Future Simple “I’ll visit you tomorrow” – Mark Marek powiedział, że
Future in the said. odwiedzi mnie jutro.
Past Mark said that he would visit me
tomorrow.
Future Continuous “This time next month I will be Rozchmurzyła się,
Future flying to Italy” – she thought. kiedy pomyślała, że
Continuous in the She cheered up when she za miesiąc o tej
Past thought that this time the porze będzie leciała
following month she would be do Włoch.
flying to Italy.
Future Perfect “By tomorow we will have Pani Johnson
Future Perfect finished the project for our powiedziała do swego
in the Past client.” - Mrs Johnson said to her szefa, że do jutra
boss. skończą projekt dla
Mrs Johnson said to her boss klienta.
that they would have finished
the project for their client by the
next day.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Future Perfect “Next month I will have been Pani Simpson


Continuous working as a doctor for twenty powiedziała, że w
Future Perfect years” - said Mrs Simpson. przyszłym miesiącu
Continuous in the Mrs Simpson said that the minie dwadzieścia
Past following month she would have lat, odkąd pracuje
been working as a doctor for jako lekarka.
twenty years.
CAN COULD “No one can run as fast as he Zgodziliśmy się, że
can” – we agreed. nikt nie potrafi biegać
We agreed that no one could run tak szybko jak on.
as fast as he could.
MAY MIGHT “This project may succeed” – Przewodniczący
The Chairman said. powiedział, że ten
The Chairman said that that projekt może się
project might succeed. powieść.
MUST HAD TO “I must finish writing my Ania powiedziała, że
(wyrażenie composition” - Ann said. musi skończyć pisać
teraźniejszości) Ann said she had to finish wypracowanie.
writing her composition.
MUST WOULD “I must prepare two important Pan Smith powiedział
HAVE TO presentations this month” - Mr swemu koledze, że w
(wyrażenie Smith told his colleague. tym miesiącu będzie
przyszłości) Mr Smith told his colleague that musiał przygotować
he would have to prepare two dwie ważne
important presentations that prezentacje.
month.

Pamiętajmy, że w przypadku prawd oczywistych, hipotez, reguł, nakazów lub


zakazów nie zamieniamy “must” na “had to”:

“People must love each other” – God said.


God said that people must love each other.
Bóg powiedział, że ludzie muszą się miłować.

Przy przekształcaniu zdań w mowie zależnej należy pamiętać o tym, że:

a) zmieniają się zaimki osobowe, dzierżawcze itp.

“I must visit my grandmother after school” said Joan.


Joan said that she had to visit her grandmother after school.
Joasia powiedziała, że musi odwiedzić swoją babcię po szkole.

“I have been studying all day and I forgot to wash up” – She
explained to us.
She explained to us that she had been studying all day and she
had forgotten to wash up.
Wytłumaczyła nam, że uczyła się cały dzień i zapomniała pozmywać.

b) zmieniają się również niektóre słowa

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

mowa niezależna mowa zależna


now then
here there
this that
this (morning) that (morning)
these those
today that day
tomorrow the next day, the following day
next (Monday) the following (Monday)
yesterday the day before, the previous day
last week the week before, the previous week
ago before

“I’d like to buy these flowers” – the boy said.


The boy said that he’d like to buy those flowers.
Chłopiec powiedział, że chciałby kupić te kwiatki.

“I went to the cinema yesterday” - my sister said.


My sister said that she had gone to the cinema the day before.
Moja siostra powiedziała, że dzień wcześniej poszła do kina.

“We’re going to spend next holidays in Spain” – The parents said.


The parents said that they were going to spend the following
holidays in Spain.
Rodzice powiedzieli, że przyszłe wakacje zamierzają spędzić w Hiszpanii.

“We met him two weeks ago” - they said.


They said that they had met him two weeks before.
Powiedzieli, że spotkali go dwa tygodnie wcześniej.

Najczęściej używanymi czasownikami wprowadzającymi mowę zależną są “say” i


“tell”. Należy pamiętać o tym, w jakich konstrukcjach mogą one występować.
Porównajmy:

Tom said that he was hungry.


Tomek powiedział, że jest głodny.

Tom said to me that he was hungry.


Tomek powiedział mi, że jest głodny.

Tom told me / my mum / Mary / etc. that he was hungry.


Tomek powiedział mi / mojej mamie / Marysi / itd., że jest głodny.

Jak widać, czasownik “tell” wymaga użycia dopełnienia w postaci zaimka lub
rzeczownika.

Inne czasowniki, które mogą wprowadzać mowę zależną:

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to admit – przyznawać
to agree – zgadzać się
to announce – ogłaszać
to assume – zakładać, przypuszczać
to believe – wierzyć
to boast – chwalić się
to claim – twierdzić
to comment – komentować
to complain – narzekać, skarżyć się
to conclude – podsumowywać
to confirm – potwierdzać
to discover – odkrywać
to doubt – wątpić
to explain – tłumaczyć
to hear – słyszeć
to hope – mieć nadzieję
to imagine – wyobrażać sobie
to know – wiedzieć
to maintain – utrzymywać
to mean – mieć na myśli
to notice – zauważać
to observe – obserwować
to perceive – spostrzegać
to realise – zdawać sobie sprawę
to repeat – powtarzać
to reveal – ujawniać
to see – widzieć
to state – stwierdzać
to think – myśleć
to understand – rozumieć
to want to know – chcieć wiedzieć
to write – pisać

Jack admitted that he had been responsible for bankruptcy.


Jacek przyznał, że był odpowiedzialny za bankructwo.

We both agreed that it would be better to cancel the meeting.


Oboje zgodziliśmy się, że lepiej będzie odwołać zebranie.

They announced that they wanted to get married.


Ogłosili, że chcą się pobrać.

We assumed that she would certainly know the way to the


theatre.
Założyliśmy, że z pewnością będzie znała drogę do teatru.

I couldn’t believe she had dared to lie to her husband.


Nie mogłem uwierzyć, że odważyła się okłamać męża.

She boasted that no one could run as fast as she could.


Chwaliła się, że nikt nie potrafi biegać tak szybko jak ona.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

They commented that it had been the worst match in the season.
Skomentowali, że był to najgorszy mecz w sezonie.

My friend complained to me that she had had to stay much longer


at work on Friday.
Moja przyjaciółka poskarżyła mi się, że w piątek musiała zostać dużo
dłużej w pracy.

The teacher concluded that everyone would pass to another class.


Nauczyciel podsumował, że wszyscy zdadzą do następnej klasy.

The receptionist confirmed that the room had already been


reserved for a long time.
Recepcjonistka potwierdziła, że pokój był zarezerwowany już od dłuższego
czasu.

She discovered that he was going to get her a surprise.


Odkryła, że zamierza sprawić jej niespodziankę.

Betty explained to us that she had had great difficulty in finding


our hostel.
Ela wytłumaczyła nam, że miała ogromne trudności ze znalezieniem
naszego schroniska.

I heard that Michael Jackson was coming to Poland.


Słyszałem, że Michael Jackson przyjeżdża do Polski.

After the third robbery, I hoped the thief would finally be caught.
Po trzeciej kradzieży miałem nadzieję, że złodziej zostanie w końcu
złapany.

She knew it would happen.


Wiedziała, że to się wydarzy.

I noticed that her husband treated her very badly.


Zauważyłam, że jej mąż bardzo źle ją traktuje.

Mark said he wouldn’t allow his daughter to go to that disco.


Marek powiedział, że nie pozwoli swojej córce iść do tej dyskoteki.

He wanted to know what had happened with his suitcase.


Chciał wiedzieć, co się stało z jego walizką.

Pytania w mowie zależnej


Pytania w mowie zależnej najczęściej tworzymy za pomocą następujących
czasowników wprowadzających:

to ask – pytać
to inquire – dowiadywać się,
dopytywać się
to wonder – być ciekawym
to want to know – chcieć wiedzieć

Jeżeli w mowie niezależnej występuje pytanie szczegółowe, używamy tego samego


zaimka pytającego i zmieniamy szyk zdania na oznajmujący. Należy oczywiście
pamiętać o zmianie czasów.

My mum asked: “Where have you been”?

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Mama spytała: “Gdzie byłeś”?


My mum asked where I had been.
Mama spytała, gdzie byłem.

“Why do you want to go there so much?” - her parents inquired.


“Dlaczego tak bardzo chcesz tam iść?” - dopytywali się jej rodzice.
Her parents inquired why she wanted to go there so much.
Jej rodzice dopytywali się, dlaczego tak bardzo chciała tam iść.

W pytaniach o podmiot (“who”, “what”) szyk zdania pozostaje taki sam jak w
mowie niezależnej. Dopasowujemy jedynie czas zdania podrzędnego do zdania
nadrzędnego.

“Who of you is responsible for breaking the window?” - he asked


us.
“Kto z was jest odpowiedzialny za zbicie okna?” – zapytał nas.
He wanted to know who of us was responsible for breaking the
window.
Chciał wiedzieć, kto z nas jest odpowiedzialny za zbicie okna.

Gdy mamy do czynienia z pytaniem ogólnym, używamy spójnika “if” lub


“whether”:

My wife asked: “Are you angry at me”?


Moja żona spytała: “Czy jesteś na mnie zły”?
My wife asked if I was angry at her.
Moja żona spytała, czy jestem na nią zły.

Spójnika “whether” używamy zazwyczaj wtedy, gdy mamy dokonać wyboru:

“Do you want to go with us or not?” – they asked.


“Czy chcesz z nami pójść, czy nie?” – spytali.
They asked whether I wanted to go with them or not.
Spytali, czy chcę z nimi pójść, czy nie.

Często możemy używać obydwu z nich:

I don’t remember if (whether) she was born here or not.


Nie pamiętam, czy ona się tutaj urodziła, czy nie.

W przypadku słów występujących z przyimkami zawsze używamy spójnika


“whether”:

It depends mostly on whether he's going to accept the proposal or


reject it.
To zależy głównie od tego, czy zaakceptuje propozycję, czy ją odrzuci.

Rozkazy, polecenia i prośby w mowie zależnej


W przypadku relacjonowania poleceń, nakazów, rozkazów i próśb używamy na ogół
czasowników:

Strona 6
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to tell – powiedzieć, kazać


to advise – radzić
to ask – prosić
to beg – błagać
to command – rozkazać
to order – kazać
to promise – obiecywać
to threaten – grozić
to warn – ostrzegać

“Be quiet.”
“Bądź cicho.”

My mum told me to be quiet.


Moja mama kazała mi być cicho.

Jak widać, zdanie podrzędne w tym przypadku konstruujemy w inny sposób.


Używamy konstrukcji bezokolicznikowej:

“I really think you should give up smoking” – said Tommy.


“Naprawdę uważam, że powinieneś rzucić palenie” – powiedział Tomek.
Tom advised me to give up smoking.
Tom poradził mi, bym rzucił palenie.

“If I were you, I would not go there” – he said.


“Na twoim miejscu nie szedłbym tam” – powiedział.
He warned me not to go there.
Ostrzegł mnie, bym tam nie szedł.

“I’ll do everything I can” – she said.


“Zrobię wszystko, co w mojej mocy” – powiedziała.
She promised to do everything she could.
Powiedziała, że zrobi wszystko, co w jej mocy.

“I’ll kill the boy if you don’t pay me this sum of money” - the
kidnapper said.
“Zabiję chłopca, jeśli nie zapłacicie mi tej sumy pieniędzy” – powiedział
porywacz.
The kidnapper threatened to kill the boy if they didn’t pay him that
sum of money.
Porywacz groził, że zabije chłopca, jeśli nie zapłacą mu tej sumy pieniędzy.

“Please, buy me this toy” - a girl said.


“Proszę, kup mi tę zabawkę” – powiedziała dziewczynka.
A girl begged her mum to buy her that toy.
Dziewczynka błagała mamę, by kupiła jej tę zabawkę.

“Could you help me?” – a student asked a teacher.


“Czy mógłby mi pan pomóc?” – poprosił student nauczyciela.
A student asked a teacher to help him.
Student poprosił nauczyciela, by mu pomógł.

Można to również powiedzieć, nie określając osoby, do której skierowana jest


prośba:

A student asked for help.

Strona 7
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Student poprosił o pomoc.

Krótkie odpowiedzi w mowie zależnej


Gdy w mowie niezależnej pojawiają się krótkie odpowiedzi “yes / no”,
przekształcamy je w następujący sposób:

- “Do you want a sandwich?” – my mum asked.


- “Yes, please.” – I replied.
- “Chcesz kanapkę?” – spytała moja mama.
- “Tak, poproszę.” – odpowiedziałem.

My mum asked me if I wanted a sandwich and I said I did.


Mama zapytała mnie, czy chcę kanapkę, a ja powiedziałem, że tak.

- ”Will you invite Kate to a party?” – my sister asked.


- “No, I won’t” – I said.
- “Zaprosisz Kaśkę na imprezę?” – zapytała moja siostra.
- “Nie” – powiedziałem.

My sister asked me if I would invite Kate to a party and I told her


I would not.
Moja siostra zapytała mnie, czy zaproszę Kaśkę na imprezę, i
powiedziałem, że nie.

Dalsze przykłady użycia mowy zależnej w innych sytuacjach:

“Hello! Where are you going?” – Agnes asked.


“Cześć! Dokąd idziesz?” – zapytała Agnieszka.
Agnes greeted me and asked where I was going.
Agnieszka przywitała mnie i spytała, dokąd idę.

“Don’t eat sweet things before supper” – A mother said to her


children.
“Nie jedzcie słodyczy przed kolacją” – powiedziała matka do swoich dzieci.
A mother told her children not to eat sweet things before supper.
Matka powiedziała swoim dzieciom, aby nie jadły słodyczy przed kolacją.

“Thank you, Adam” – I said.


“Dziękuję, Adamie” – powiedziałem.
I thanked Adam.
Podziękowałem Adamowi.

Pomijanie “that”
Spójnik “that” jest bardzo często pomijany z potocznie używanymi czasownikami
wprowadzającymi, np. “say”, “think”.

She said (that) she was fed up with her job.


Powiedziała, że ma dosyć pracy.

I thought (that) he was more intelligent.


Sądziłam, że jest bardziej inteligentny.

Strona 8
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Jednak niektóre czasowniki, na przykład “reply”, wymagają użycia “that”:

Our customer replied that he wouldn’t be able to come to the


meeting on Thursday.
Nasz klient odpowiedział, że nie będzie mógł przybyć na czwartkowe
spotkanie.

“That” nie jest również pomijane, jeżeli występuje po rzeczowniku:

We didn’t approve of the opinion that our company should cut


costs.
Nie zgodziliśmy się z opinią, że nasza firma powinna ciąć koszty.

Strona 9
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W języku angielskim ważna jest umiejętność odróżnienia rzeczowników policzalnych od
niepoliczalnych. Rzeczowniki policzalne mogą występować zarówno w liczbie pojedynczej,
jak i mnogiej, w przeciwieństwie do rzeczowników niepoliczalnych, które mają jedynie liczbę
pojedynczą.

- What are you doing?


- I’m looking for my glasses. Have you seen them?
- I think they’re next to your jeans.
- Oh yes. This evening I am going to the Netherlands for
a week and I mustn’t forget about anything important.
- Take some water so you won’t be thirsty on the train.
- I don’t need any. There is a restaurant car.
- I see. Will you eat dinner with me? I bought a lot of
fish.
- Of course, but I have only an hour.
- Will you peel the potatoes? It will take less time then.
- No problem. I will also prepare a fruit salad as I bought a lot of fruit in the morning. Where
are the knives?
- Over the sink. Could you peel more potatoes than yesterday? It was far too little for us.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Rzeczowniki policzalne
Przed rzeczownikami policzalnymi występującymi w liczbie pojedynczej można
zastosować przedimek nieokreślony “a” lub “an” bądź określony “the”. O tym, kiedy
używać przedimków nieokreślonych, a kiedy określonych, dowiemy się później.
Rzeczowniki policzalne to takie, które można policzyć:

a dog – pies
a bike – rower
one tree – jedno drzewo

Jeżeli słowo rozpoczyna się (w wymowie) od samogłoski, to wtedy zamiast “a”


używamy przedimka “an”, na przykład:

an apple – jabłko
an arm – ramię
an envelope – koperta

Słowem tym nie musi być rzeczownik:

an empty room – pusty pokój


an angry boy – wściekły chłopiec

Pamiętajmy, że liczy się samogłoska w wymowie, a nie w piśmie:

a university – uniwersytet
a uniform – uniform
an hour – godzina

Liczba mnoga

Odmiana regularna
Liczbę mnogą od rzeczowników regularnych tworzymy poprzez dodanie na końcu
wyrazu “-s”:

a car – cars
a girl – girls
a book – books
a bike – bikes
a case – cases

Jeżeli rzeczownik kończy się samogłoską “o” bądź spółgłoską “s”, “ss”,
“sh”,“ch” lub “x”, to wtedy dodajemy końcówkę “-es”:

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

a tomato – tomatoes
a potato – potatoes
a hero – heroes
a box – boxes
a church – churches
a bush – bushes
a bus – buses

Wyjątek stanowią słowa kończące się samogłoską “o”, jeśli są zapożyczone z


innych języków. Wtedy wystarczy dodać końcówkę “-s”:

a photo – photos
a piano – pianos

W przypadku słów kończących się na “f” lub “fe” należy zamienić tę końcówkę
na “v” i dodać “-es”:

a shelf – shelves
a wife – wives
a wolf – wolves
a knife – knives
a scarf – scarves
a loaf – loaves
a life – lives
a thief – thieves

Choć są wyjątki od tej reguły:

a roof – roofs
a handkerchief – handkerchiefs
a belief – beliefs (poglądy)

Jeżeli słowo kończy się samogłoską “y”, którą poprzedza spółgłoska, to wtedy
zamieniamy “y” na “i” i dodajemy końcówkę “-es”:

a baby – babies
a city – cities
a secretary – secretaries
a lady – ladies
a country – countries
a laundry – laundries

Zasada ta nie obowiązuje, gdy samogłoskę “y” poprzedza inna samogłoska.


Wtedy wystarczy dodać “-s”:

a day – days
a boy – boys

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Gdy wyraz składa się z dwóch członów:

dodajemy końcówkę pierwszemu z nich, jeżeli są połączone


myślnikiem

a mother-in-law – mothers-in-law
a passer-by – passers–by

dodajemy końcówkę drugiemu z nich, jeżeli występują oddzielnie

a tooth brush – tooth brushes

Odmiana nieregularna
Gdy w słowie w liczbie pojedynczej występuje “man”, wtedy chcąc utworzyć
liczbę mnogą, używamy “men”, na przykład:

a man – men
a woman – women
a policeman – policemen
a postman – postmen

Są pewne wyrazy, w których dwie występujące obok siebie samogłoski “oo”


zamieniamy na “ee”, na przykład:

a tooth – teeth
a goose – geese
a foot – feet

Jeżeli słowa w liczbie pojedynczej kończą się na “sis”, to wtedy zamieniamy


końcówkę na “ses”:

a crisis – crises
an analysis – analyses
an oasis – oases
a hypothesis – hypotheses

Niektóre słowa są identyczne w liczbie pojedynczej i mnogiej:

a deer (jeleń) – deer


a dice (kostka do gry) – dice
a fish (ryba) – fish
a means (środek np. transportu) – means
a series (seria, serial) – series
a sheep (owca) – sheep
a species (gatunek) – species
an offspring (potomek) – offspring

Jest jeszcze kilka nieregularnych odmian:

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

a child (dziecko) – children


a grandchild (wnuk) – grandchildren
a person (osoba) – people
a mouse (mysz) – mice
an ox (wół) – oxen
a phenomenon (zjawisko) – phenomena
a criterion (kryterium) – criteria
a referendum (referendum) – referenda
a bacterium (bakteria) – bacteria

Niektóre słowa zawsze występują w liczbie mnogiej. Zapamiętajmy


najważniejsze z nich:

people – ludzie
binoculars – lornetka
cattle – bydło
congratulations – gratulacje
glasses – okulary
jeans – dżinsy
lyrics – tekst piosenki
manners – maniery
pants – majtki
police – policja
pyjamas – piżama
remains – pozostałości, resztki
savings – oszczędności
scales – waga
scissors – nożyczki
shorts – szorty
stairs – schody
thanks – podziękowania
trousers – spodnie
the rich – bogaci
the poor – biedni
the homeless – bezdomni
the unemployed – bezrobotni
the blind – niewidomi
the deaf – głusi
the dumb – niemi
the old – starzy
the young – młodzi
the sick – chorzy

These trousers are much too tight for me.


Te spodnie są dla mnie zdecydowanie za obcisłe.

Do you know where my glasses are?


Czy wiesz, gdzie są moje okulary?

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

His congratulations were best-thought-out of all.


Jego gratulacje były najbardziej przemyślane ze wszystkich.

Be careful. The stairs are very steep.


Uważaj. Schody są bardzo strome.

The blind encounter a lot of very difficult problems in their lives.


Niewidomi napotykają wiele bardzo trudnych problemów w życiu.

W liczbie mnogiej występują również:

nazwy niektórych krajów i miast


The Netherlands – Holandia
The Bahamas – Bahamy
The United States – Stany Zjednoczone
Athens – Ateny

nazwy mieszkańców poszczególnych krajów


the Polish – Polacy
the French – Francuzi
the English – Anglicy

nazwy pasm górskich


The Himalayas – Himalaje
The Alps – Alpy

Uwaga! Przed nazwami pojedynczych gór nie używamy przedimka “the”:

Mount Everest
Mont Blanc

I love walking in the Alps. I like looking at Mont Blanc very much.
Kocham spacerować po Alpach. Bardzo lubię patrzeć na Mont Blanc.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Rzeczowniki niepoliczalne
Rzeczowniki niepoliczalne występują zawsze w liczbie pojedynczej. To one sprawiają
najwięcej trudności. Trzeba się ich po prostu nauczyć na pamięć.

Niepoliczalne są:

a) substancje (substances):

water (woda), tea (herbata), coffee (kawa), wine (wino), milk (mleko),
petrol (benzyna), Coca-Cola, beer (piwo), blood (krew), champagne
(szampan)

sugar (cukier), salt (sól), pepper (pieprz), rice (ryż), flour (mąka), dust
(kurz), snow (śnieg), washing-powder (proszek do prania)

This meal doesn’t taste so good without pepper.


Bez pieprzu ta potrawa nie smakuje tak dobrze.

b) zjawiska naturalne (natural phenomena):

dawn (świt), dusk (zmierzch), fog (mgła), rain (deszcz), sunlight (swiatło
słoneczne)

Then the rain fell down.


A wtedy spadł deszcz.

c) materiały (materials):

glass (szkło), paper (papier), metal (metal), wood (drewno), plastic


(plastik), iron (żelazo), gold (złoto)

This necklace is made of gold.


Ten naszyjnik jest ze złota.

d) gazy (gases):

air (powietrze), oxygen (tlen), carbon dioxide (dwutlenek węgla)

People need oxygen to live.


Ludzie potrzebują tlenu do życia.

e) czynności (activities):

eating, drinking, sitting, shopping, sleeping

My sister loves shopping.


Moja siostra uwielbia robić zakupy.

f) gry i sporty (games and sports):

chess (szachy), bridge (brydż), hide-and-seek (zabawa w chowanego),


tennis, football

Could you show me how to play bridge?


Czy możesz pokazać mi, jak się gra w brydża?

g) języki (languages):
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

g)

Polish, English, Chinese, Arabic, German

I’ve been learning English for ten years.


Uczę się angielskiego od dziesięciu lat.

h) choroby (illnesses):

cancer (rak), flu (grypa), measles (odra), smallpox (ospa)

She died of lung cancer.


Umarła na raka płuc.

i) przedmioty szkolne (subjects):

biology (biologia), chemistry (chemia), economics (ekonomia),


geography (geografia), history (historia), maths (matematyka),
medicine (medycyna), law (prawo), psychology (psychologia)

Daniel is very good at maths. He can teach you.


Daniel jest bardzo dobry z matematyki. On cię może nauczyć.

j) niektóre artykuły spożywcze (food):

bread (chleb), butter (masło), meat (mięso) [beef (wołowina), pork


(wieprzowina), chicken (kurczak), turkey (indyk)], fish (ryba), chocolate
(czekolada), jam (dżem), fruit (owoc), ice-cream (lody), spaghetti

Bring some jam from the basement, please.


Proszę, przynieś dżem z piwnicy.

k) pojęcia abstrakcyjne (abstract ideas):

advice – rada
anger – gniew, złość
behaviour – zachowanie
courage – odwaga
happiness – szczęście
health – zdrowie
honesty – uczciwość
impatience – niecierpliwość
intelligence – inteligencja
knowledge – wiedza
luck – szczęście
peace – pokój
progress – postęp
truth – prawda
violence – przemoc

In my opinion, there is too much violence on TV nowadays.


Moim zdaniem, obecnie jest zbyt dużo przemocy w telewizji.

Does honesty pay?


Czy uczciwość popłaca?

l)
Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

l) pozostałe:

accommodation – zakwaterowanie
baggage – bagaż
chaos – chaos
damage – szkody, uszkodzenia
electricity – elektryczność
finance – finanse
food – jedzenie
furniture – meble
homework – praca domowa
housework – prace domowe
information – informacja
light – światło
luggage – bagaż
machinery – maszyny
money – pieniądze
music – muzyka
news – wiadomości
permission – pozwolenie
politics – polityka
research – badanie
scenery – sceneria
soap – mydło
time – czas
toothpaste – pasta do zębów
traffic – ruch uliczny
travel – podróż
trouble – kłopot
weather – pogoda

There is a shortage of food in some countries.


W niektórych krajach występuje niedobór żywności.

Money doesn’t give happiness but it helps a lot.


Pieniądze szczęścia nie dają, ale bardzo pomagają.

The news was very unpleasant for her.


Te wiadomości były dla niej bardzo przykre.

They washed their hands with soap.


Umyli ręce mydłem.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne w zależności od


znaczenia
Są pewne słowa, które w zależności od znaczenia mogą być albo policzalne, albo
niepoliczalne.

rzeczownik policzalny niepoliczalny


business firma interesy
chicken kurczak (zwierzę) kurczak (potrawa)
chocolate czekoladka czekolada
conditions / warunki stan
condition
glass szklanka szkło
iron żelazko żelazo
medicine lek medycyna
paper gazeta, dokument papier
television telewizor telewizja
time raz czas
trouble zmartwienie kłopot
television, TV telewizor telewizja
wood las drewno
work dzieło (np. sztuki) praca

Na przykład:

Currently we’re doing business with the German.


Obecnie robimy interesy z Niemcami.

Three businesses have been set up in our town this week.


W tym tygodniu w naszym miasteczku zostały założone trzy firmy.

These bottles are made of glass.


Te butelki są zrobione ze szkła.

She broke three glasses yesterday. Something must be wrong


with her.
Wczoraj stłukła trzy szklanki. Coś musi być z nią nie tak.

The car was in excellent condition.


Samochód był w doskonałym stanie.

The prisoners are being kept there in terrible conditions.


Więźniowie trzymani są tam w okropnych warunkach.

This pot is made of iron.


Ten garnek jest zrobiony z żelaza.

We’re going to buy her an iron on the occasion of her birthday.


Zamierzamy kupić jej żelazko z okazji urodzin.

We were so afraid. Time just stood still.


Bardzo się baliśmy. Czas po prostu stanął w miejscu.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Tom has been to England seven times so far.


Jak na razie Tom był w Anglii siedem razy.

Pewne słowa, które odnoszą się do grupy ludzi, mogą występować w liczbie
pojedynczej, jeżeli mamy na myśli całą grupę, lub mnogiej, jeżeli myślimy o pewnej
liczbie ludzi. Do rzeczowników tych zaliczamy m.in.:

army (armia), audience (publiczność, widownia), class (klasa), company (firma),


crew (załoga), crowd (tłum), enemy (wróg), government (rząd), family
(rodzina), parliament (parlament), staff (załoga), team (drużyna, zespół).

Na przykład:

My family lives in New York


Moja rodzina mieszka w Nowym Jorku.

My family have fallen ill.


Moja rodzina zachorowała (wszyscy jej członkowie).

The government is preparing a new project.


Rząd przygotowuje nowy projekt.

The government are involved in many scandals.


Członkowie rządu są zamieszani w wiele skandali.

The audience makes me very nervous sometimes.


Widownia sprawia czasem, że jestem bardzo zdenerwowany.

The audience were delighted.


Widownia (wszyscy widzowie) była zachwycona.

Niektóre rzeczowniki w zasadzie niepoliczalne mogą stać się policzalne, gdy obiekty, do
których się odnoszą, możemy w danej sytuacji policzyć:

There were three hairs in my soup.


W mojej zupie były trzy włosy.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przedimki nieokreślone
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, przedimek nieokreślony ma postać “a” przed
wyrazem zaczynającym się (w wymowie) od spółgłoski (np. a bike) bądź “an”
przed wyrazem zaczynającym się (w wymowie) od samogłoski (np. an umbrella).
Przedimek nieokreślony można przetłumaczyć jako “jakiś”.

Przedimka nieokreślonego używa się:

w przypadku rzeczowników policzalnych występujących w liczbie


pojedynczej zawsze, gdy mówimy o nich po raz pierwszy

Look! A dog is running after a cat.


Spójrz! Pies biegnie za kotem.
(jest to jakiś pies, o którym mówimy po raz pierwszy)

gdy mówimy o zawodach

Jack is a dentist.
Jacek jest dentystą.

(wyraz “dentysta” należy do zbioru takich samych przedmiotów lub osób;


wykazuje cechy typowe dla tego zbioru)

He is a policeman.
On jest policjantem.

gdy zaznaczamy, że chodzi nam o dowolny przedmiot bądź osobę

Could you bring me a peer?


Czy mógłbyś przynieść mi gruszkę (dowolną)?

w zdaniach wykrzyknikowych zaczynających się od “what” lub “such”


(oczywiście w przypadku rzeczowników policzalnych w liczbie
pojedynczej)

What a lovely dress!


Jaka śliczna sukienka!

Such a stupid dog!


Taki głupi pies!

w pewnych wyrażeniach liczebnikowych

a pair (para), a couple (para), a dozen (tuzin), a hundred (sto), a


thousand (tysiąc)

He gave her a dozen red roses.


Dał jej tuzin czerwonych róż.

przy podawaniu ceny towaru, prędkości i częstotliwości występowania


jakiejś czynności

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

These apples are four zlotys a kilo.


Te jabłka są po cztery złote za kilogram.

The car is going 70 kilometres an hour.


Samochód jedzie z prędkością 70 kilometrów na godzinę.

They go to the theatre once a month.


Oni chodzą do teatru raz w miesiącu.

w zdaniach przeczących jako odpowiednik polskiego "ani jednego"

They didn't understand a word.


Nie zrozumieli ani słowa.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przedimki określone
Przedimek określony “the” może występować zarówno przed rzeczownikami
policzalnymi w liczbie pojedynczej i mnogiej, jak i niepoliczalnymi. Można go
przetłumaczyć jako “ten, ta, to”.

Ma on dwie wymowy:

przed wyrazami zaczynającymi się w wymowie od samogłoski, np.: the


earth, the apple

przed wyrazami zaczynającymi się w wymowie od spółgłoski, np.: the


cat, the book

Używamy go:

gdy mówimy o czymś (bądź kimś) po raz kolejny

I have a cat. The cat is black and white.


Mam kota. Ten kot jest czarno-biały.

There is a table in the kitchen. The table is rather dirty.


W kuchni jest stół. Ten stół jest raczej brudny.

gdy rzeczownik jest wyjątkowy, bo jedyny

the world - świat


the sun – słońce
the moon – księżyc
the sky – niebo
the earth – ziemia
the equator – równik
the Pope – papież

Look at the sky. It’s going to rain again.


Spójrz na niebo. Znowu będzie padać.

The moon is unusually bright tonight.


Księżyc jest dzisiaj wyjątkowo jasny.

Jedynie przed słowem “God” – “Bóg” nie używamy “the”:

God knows where she is now.


Bóg wie, gdzie ona teraz jest.

gdy wiemy, że coś jest jedyne w danym otoczeniu

Could you give me the remote control?


Czy mógłbyś podać mi pilota do telewizora?

My sister is in the basement.


Moja siostra jest w piwnicy.

Greg is the captain on a ship.


Grzesiek jest kapitanem na statku.

Robert is the only boy in our class.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Robert jest jedynym chłopakiem w naszej klasie.

Could you show me the way on the map?


Czy możesz pokazać mi drogę na mapie?

gdy rzeczownik jest bliżej określony (np. w drugiej części zdania)

She is the girl I met at Diana’s party.


Ona jest dziewczyną, którą poznałem na przyjęciu Diany.

przed nazwiskami rodzin

the Smiths
the Wilsons

The Johnsons are good friends of his.


Johnsonowie są jego dobrymi przyjaciółmi.

przed nazwami instrumentów muzycznych, gdy mamy na myśli grę na


tych instrumentach

She can play the guitar very well.


Ona umie bardzo dobrze grać na gitarze.

przed liczebnikami porządkowymi

She was the first of all.


Była pierwsza ze wszystkich.

The Second World War broke out in 1939.


Druga wojna światowa wybuchła w 1939 roku.

przed przymiotnikami w stopniu najwyższym

She is the best woman I’ve ever met.


Ona jest najlepszą kobietą, jaką kiedykolwiek spotkałem.

Natalie is the nicest girl in our school.


Natalia jest najmilszą dziewczyną w naszej szkole.

przed przymiotnikami, gdy mówimy o grupie osób

Zobacz słowa, które zawsze występują w liczbie mnogiej

In my opinion, the rich should help the poor.


Moim zdaniem, bogaci powinni pomagać biednym.

przed nazwami niektórych państw

The Netherlands – Holandia


The Sudan – Sudan
The Yemen – Jemen
The United States – Stany Zjednoczone
The United Kingdom – Wielka Brytania

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

My dream is to go to the United Kingdom.


Moim marzeniem jest pojechać do Wielkiej Brytanii.

The Netherlands were flooded yesterday.


Holandia została wczoraj zalana.

gdy nazwa państwa zawiera słowo “republic”

The Republic of Czech – Republika Czeska

przed nazwą miasta

the Hague – Haga

przed nazwami oceanów, mórz, łańcuchów górskich, rzek, pustyń,


archipelagów i innymi nazwami własnymi (hotele, teatry, kina, muzea,
gazety)

The Indian Ocean is smaller than the Atlantic Ocean.


Ocean Indyjski jest mniejszy niż Ocean Atlantycki.

We’re going to the Mediterranean Sea this year.


W tym roku jedziemy nad Morze Śródziemne.

The Vistula flows throughout Poland.


Wisła płynie przez całą Polskę.

Imagine you are located inside the Sahara desert.


Wyobraź sobie, że znajdujesz się na środku pustyni Sahara.

I can’t understand why the Philippines are his favourite


country.
Nie potrafię zrozumieć, dlaczego Filipiny są jego ulubionym
krajem.

Between Friday and Monday we’ll be staying in the


Grand Hotel.
Od piątku do poniedziałku zatrzymamy się w Hotelu Grand.

I love going to the National Gallery.


Uwielbiam chodzić do Galerii Narodowej.

My mother reads the Times regularly.


Moja mama regularnie czyta Times’a.

The Alps may be the highest mountains in Europe but


the Himalayas are the highest mountains in the world.
Alpy może i są najwyższymi górami w Europie, ale Himalaje to
najwyższe góry na świecie.

Uwaga! Przed nazwami pojedynczych gór nie używamy przedimka


“the”:

Mount Everest
Mont Blanc

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przedimki zerowe
Przed niektórymi rzeczownikami nie występuje żaden przedimek. Są to:

imiona

Mike, Carol, Judy, Jack Stevens

większość nazw państw (zobacz: wyjątki)

Poland (Polska), England (Anglia), France (Francja), Japan


(Japonia)

nazwy miast

Warsaw, Los Angeles, Paris (wyjątkiem jest The Hague –


Haga)

nazwy jezior

Lake Ontario

nazwy gór (gdy mówimy o pojedynczych szczytach, a nie o łańcuchach)

Mount Everest

nazwy chorób

flu (grypa), measles (odra), cancer (rak)

Wyjątkiem jest zwykłe przeziębienie:

I caught a cold yesterday evening.


Wczoraj wieczorem się przeziębiłem.

nazwy wszystkich rodzajów bólu (ze słowem “ache”), z wyjątkiem bólu


głowy:

stomach-ache (ból brzucha), toothache (ból zęba), backache


(ból pleców)

nazwy posiłków i potrawy

breakfast (śniadanie), lunch (lunch), dinner (obiad), supper


(kolacja)
chicken (kurczak), porridge (owsianka), broth (rosół)

At the weekends we eat breakfast only at 11 o’clock.


W weekendy jemy śniadanie dopiero o jedenastej.

nazwy dyscyplin sportowych

basketball, football, tennis

nazwy pór roku, miesięcy, dni tygodnia i świąt

Summer, December, Tuesday, Christmas, Easter

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

określenie czasu

yesterday morning, tomorrow’s test

środki transportu (poprzedzone przyimkiem “by”)

by bus / train / plane / bike

niektóre rzeczowniki występujące po “at”

at night / midnight

rzeczowniki niepoliczalne, gdy mówimy o nich ogólnie

music, water, news, money, milk, bread

rzeczowniki w liczbie mnogiej (również w ujęciu ogólnym)

people, children, bears

rzeczowniki odnoszące się do pojęć abstrakcyjnych

fear (obawa), death (śmierć), satisfaction (satysfakcja),


nature (natura)

Maggie comes from Australia.


Gosia pochodzi z Australii.

On Monday I asked my boss for a rise.


W poniedziałek poprosiłem szefa o podwyżkę.

Usually I go to school by bus, but today it was so sunny that I


went on foot.
Zazwyczaj jeżdżę do szkoły autobusem, ale dzisiaj było tak słonecznie, że
przyszedłem na piechotę.

People can be so cruel.


Ludzie potrafią być tacy okrutni.

Pamiętajmy, że nie używamy przedimków przed rzeczownikami, przed którymi


występuje już zaimek wskazujący bądź dzierżawczy:

My cat is afraid of strangers.


Mój kot boi się obcych.

Those books are the oldest of all.


Tamte książki są najstarsze ze wszystkich.

Często w zależności od celu, w jakim udajemy się w dane miejsce, używamy


przedimka zerowego lub przedimka określonego “the”.

Dotyczy to takich rzeczowników, jak:

bed (łóżko), chapel (kaplica), church (kościół), college (college), court (kort),
hospital (szpital), market (targ), school (szkoła), prison (więzienie)

We go to school every day at eight a.m.


Chodzimy do szkoły codziennie na ósmą rano.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

My father is an electrician. Next week he’s going to the school to


repair something.
Mój ojciec jest elektrykiem. W przyszłym tygodniu idzie do szkoły, by coś
naprawić.

I hope Tom won’t go to prison.


Mam nadzieję, że Tom nie pójdzie do więzienia (jako więzień).

She visited him in the prison every week.


Odwiedzała go w więzieniu co tydzień (była odwiedzającą).

My teacher was taken to hospital yesterday.


Moją nauczycielkę zabrano wczoraj do szpitala (jako pacjentkę).

She works in the hospital as a receptionist.


Pracuje w szpitalu jako recepcjonistka.

We go to church every Sunday.


Chodzimy do kościoła co niedzielę (jako wierni).

They went to the church to take some photos of the bride.


Poszli do kościoła, aby zrobić zdjęcia pannie młodej.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Policzyć niepoliczalne
Gdy chcemy policzyć obiekty, do których odnoszą się rzeczowniki niepoliczalne,
używamy konstrukcji pomocniczych w postaci określników ilości. Gdy na przykład
ktoś udzielił nam dwóch rad (advice jest rzeczownikiem niepoliczalnym), wyrazimy
to następująco:

He gave me two pieces of advice.


Udzielił nam dwóch rad.

Określniki ilości

“a piece of”
“a piece of” – konstrukcji tej możemy używać z wieloma rzeczownikami
abstrakcyjnymi, gdy chcemy określić liczbę obiektów, do których się odnoszą.

She received so many various pieces of information that she didn't


know which ones were true.
Otrzymała tak wiele różnych informacji, że nie wiedziała, które z nich są
prawdziwe.

Oprócz “a piece of” wyróżniamy jeszcze wiele innych konstrukcji


wykorzystywanych do określania ilości przy rzeczownikach niepoliczalnych:

a bar of – kostka, tabliczka (mydła, czekolady)


a bit of – trochę, kawałek (cukru, szkła)
a bottle of – butelka (coca-coli, soku)
a clove of – ząbek (czosnku)
a cup of – filiżanka (herbaty, kawy)
a glass of – szklanka (soku, wody)
a jar of – słoik (z dżemem)
a loaf of – bochenek (chleba)
a lump of – kostka (curku, lodu)
a mug of – kubek (piwa)
a packet of – paczka (cukierków)
a piece of – kawałek (ciasta)
a pinch of – szczypta (soli)
a plate of – talerz (z potrawą)
a pot of – garnek (z wodą, z zupą)
a slice of – plasterek (szynki, sera)
a spoonful of – łyżka (mąki, cukru)
a tube of – tubka (pasty do zębów)

We would like two cups of tea.


Chcielibyśmy dwie filiżanki herbaty.

There are four pieces of cake for you in the fridge.


W lodówce są dla was cztery kawałki ciasta.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Two loaves of bread, please.


Poproszę dwa bochenki chleba.

How many slices of cheese would you like?


Ile plasterków sera sobie życzysz?

“some”
Oprócz przedimków określonych i nieokreślonych możemy również używać
słów “some” i “any”.

Słowa “some” używamy jedynie w trybie oznajmującym.

w przypadku rzeczowników niepoliczalnych “some” oznacza


“trochę” bądź nie jest w ogóle tłumaczone:

I would like to order some mineral water.


Chciałbym zamówić wodę mineralną.

There is some jam in the jar.


W słoiku jest trochę dżemu.

w przypadku rzeczowników policzalnych “some” można


przetłumaczyć jako “parę” lub “kilka”:

Please, buy some apples on your way home.


Proszę, wracając do domu, kup parę jabłek.
(jak widać, należy zastosować liczbę mnogą)

There are some books on the bookshelf.


Na regale jest kilka książek.

“any”
Gdy chcemy o coś zapytać bądź zbudować zdanie w formie przeczącej,
musimy użyć “any”.

w przypadku rzeczowników niepoliczalnych słowa “any” raczej


nie tłumaczymy. Gdy pytamy o występowanie czegoś w
konkretnym miejscu, zawsze musimy użyć “any”:

Is there any hard cheese at home?


Czy jest w domu ser żółty?

I’m afraid we don’t have any coffee.


Obawiam się, że nie mamy kawy.

w przypadku rzeczowników policzalnych stosujemy “any”, aby


pokreślić słowo “jakieś” w pytaniach lub “żadnych” w
przeczeniach:

Are there any tomatoes left?


Czy zostały jakieś pomidory?

There aren’t any letters for you.


Nie ma żadnych listów dla ciebie.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Należy jednak pamiętać, że choć słowa “any” używamy w pytaniach, to w


prośbach i grzecznościowych pytaniach stosujemy “some”:

Could you bring me some tea?


Czy możesz przynieść mi herbatę?

Would you like some milk?


Życzy pan sobie mleka?

W przeczeniach zamiast “any” możemy użyć “no”, ale musimy pamiętać, że


słowo “no” zawiera przeczenie:

There isn’t any food left after yesterday’s party.


Nie zostało już nic do jedzenia po wczorajszej prywatce.

There is no food left after yesterday’s party.


(co znaczy dokładnie to samo)

Jednym z większych problemów jest również dobranie odpowiedniego


określnika ilości do rzeczowników policzalnych i niepoliczalnych.

“a lot of” / “lots of” / “plenty of”


Gdy chcemy powiedzieć (szczególnie potocznie), że czegoś jest dużo,
używamy zazwyczaj zwrotów “a lot of”, “lots of” oraz “plenty of”,
zarówno dla rzeczowników policzalnych (w liczbie mnogiej), jak i
niepoliczalnych (w liczbie pojedynczej). Oto przykłady:

A lot of young people want to emigrate.


Wielu młodych ludzi chce wyemigrować.

A lot of money is spent on sport in this country.


W tym kraju wydaje się dużo pieniędzy na sport.

Lots of kids love sweets.


Dużo dzieciaków kocha słodycze.

Lots of fish is sold at the seaside.


Nad morzem sprzedaje się dużo ryb.

There are plenty of shops in the shopping mall.


W centrum handlowym jest dużo sklepów.

We don’t have to hurry. There’s still plenty of time.


Nie musimy się spieszyć. Jest jeszcze dużo czasu.

“a large number of” / “a large amount of” / “a great deal of”


Zwrotami bardziej formalnymi w użyciu są: “a large number of”, używany z
rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej, oraz “a large amount of” i “a
great deal of”, używane zazwyczaj z rzeczownikami niepoliczalnymi.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

A large number of students in our school want to attend extra


English classes.
Wielu uczniów naszej szkoły chce uczęszczać na dodatkowe lekcje
angielskiego.

A large amount of milk is used for producing ice cream.


Do produkcji lodów używa się dużo mleka.

Mr Brown spent a great deal of time looking for lost documents.


Pan Brown spędził mnóstwo czasu, szukając zagubionych dokumentów.

“many”, “much”
Problemy pojawiają się przy użyciu “many” i “much” (stosowanych na ogół
tylko w pytaniach i przeczeniach), gdyż musimy wtedy rozgraniczyć
rzeczowniki policzalne i niepoliczalne. W przypadku policzalnych używamy
“many”, zaś niepoliczalnych - “much”.

Na przykład:

How many eggs have you bought?


(liczba mnoga)
Ile jajek kupiłeś?

How much sugar do you use when you cook this cake?
(liczba pojedyncza)
Ile cukru używasz, gdy pieczesz to ciasto?

There aren’t many smart pupils in your class.


Nie ma wielu bystrych uczniów w twojej klasie.

There isn’t much work to do here.


Nie ma tu dużo pracy.

Stopniowanie “many” i “much” nie jest skomplikowane, ponieważ mają one


taką samą formę wyższą i najwyższą:

many – more – the most


much – more – the most

Could you bring me more water?


Czy mógłbyś przynieść mi więcej wody?

We need more volunteers.


Potrzebujemy więcej ochotników.

Johny gained the most points.


Janek zdobył najwięcej punktów.

W celu podkreślenia “dużo bardziej” używamy połączenia “much more” (w


przypadku rzeczowników niepoliczalnych) lub “many more” (w przypadku
rzeczowników policzalnych):

There are many more things to do in Peter’s house than here.


W domu Piotrka jest dużo więcej rzeczy do zrobienia niż tutaj.

You added much more sugar than I told you to.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Dodałeś znacznie więcej cukru, niż ci powiedziałem.

Stopniowanie to ma również zastosowanie w przypadku przymiotników.

She is much more intelligent than Tom.


Jest dużo bardziej inteligentna niż Tom.

Zobacz: Stopniowanie przymiotników

“few”, “little”
Gdy chcemy powiedzieć, że czegoś jest mało, stosujemy “few” i “little”,
zarówno w zdaniach twierdzących, pytaniach, jak i przeczeniach. “Few”
oznacza “niewiele, mało” i występuje przed rzeczownikami policzalnymi:

Could you buy some tomatoes on your way home? We have very
few vegetables.
Czy mogłabyś kupić kilka pomidorów, wracając do domu? Mamy bardzo
mało warzyw.

She is a foreigner. That’s why she knows few people here.


Ona jest cudzoziemką, dlatego zna tutaj niewielu ludzi.

“Little” oznacza “mało” i występuje przed rzeczownikami niepoliczalnymi:

Hurry up! You’ve got very little time.


Pośpiesz się! Masz bardzo mało czasu.

You used too little paint. The walls barely changed their colour.
Użyłeś za mało farby. Ściany ledwie zmieniły kolor.

Jak widać w powyższych przykładach, przysłówki “few” i “little” mają na


celu podkreślenie, że czegoś jest tak mało, że nie wystarcza (wydźwięk
pesymistyczny).

“a few”, “a little”
Można również za ich pomocą podkreślić, że mimo iż czegoś jest mało, to
występuje w wystarczającej ilości. Dodajemy wtedy przedimek “a”:

a little – trochę
a few – kilka, parę

There is a little cheese in the fridge so we can make a pizza for


supper.
W lodówce jest trochę sera, więc możemy zrobić pizzę na kolację .

I have a few close friends, who are always by my side.


Mam kilku bliskich przyjaciół, którzy zawsze są przy mnie.

W dwóch powyższych zdaniach “a little” i “a few” mają wydźwięk


optymistyczny.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przysłówki “little” i “few” mogą również występować w stopniu wyższym i


najwyższym. Odmieniają się w następujący sposób:

little – less – the least


few – fewer – the fewest

Fewer and fewer people are going to theatres nowadays.


Coraz mniej ludzi chodzi w dzisiejszych czasach do teatru.

You must add less salt this time.


Musisz tym razem dodać mniej soli.

Gdy chcemy podkreślić, że czegoś jest dużo mniej, używamy połączenia “far
fewer” bądź “much / far less”.

We have been spending far less money on food since we started


doing our shopping in a supermarket.
Wydajemy dużo mniej pieniędzy na jedzenie, odkąd zaczęliśmy robić
zakupy w supermarkecie.

Strona 6
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Zdania możemy łączyć ze sobą za pomocą różnego rodzaju łączników. Aby łatwiej je
było zapamiętać, zostały podzielone na kilka rodzajów.

- Hello. I was waiting for you for an hour yesterday, but


you didn’t come.
- I didn’t come, because my grandmother, who lives in
Italy, suddenly arrived and in order to pick her up from
the airport, I had to get up at six o’clock.
- You could have called so that I didn’t have to wait for so
long.
- Sorry. Since my phone was out of order, I couldn’t let
you know.
- I didn’t know.
- Nevertheless, although I didn’t want my grandmother to come, I had to spend all day
long with her. Moreover, she meddled in everything, which was very irritating. Before she
had left, she managed to criticise all my family as well as my whole apartment. She is such
an annoying person that I couldn’t put up with her.
- Now I’m the one who feels sorry for you.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Spójniki określające powód

“because”, “since”, “as”


“because” – “ponieważ”

She stayed at home because she didn’t feel good.


Została w domu, ponieważ nie czuła się dobrze.

“since” – “ponieważ” (na początku zdania)

Since he didn’t even call, he won’t take part in it.


Nie będzie brał w tym udziału, ponieważ nawet nie zadzwonił.

“as” – “jako że”

As we arrived late, all the best seats had been taken.


Jako że się spóźniliśmy, wszystkie najlepsze miejsca były zajęte.

“because of”, “due to”, “that's why”


“because of” / “due to” – “z powodu”

We didn’t go for a walk because of / due to bad weather.


Nie poszliśmy na spacer z powodu brzydkiej pogody.

“that’s why” – “dlatego” (przeważnie na początku zdania)

He lied to me. That’s why I’ll never trust him again.


Okłamał mnie. Dlatego nigdy już mu nie zaufam.

Spójniki określające cel

“to”, “so as to”, “in order to”


“to” – “aby”, “w celu”

He went to Italy to meet the Pope.


Pojechał do Włoch, aby spotkać się z papieżem.

“so as to” / “in order to” – znaczą to samo, co “to”, lecz są bardziej formalne:

In order to obtain a passport, you have to bring a birth certificate


and two photographs.
Aby otrzymać paszport, musi pan przynieść akt urodzenia i dwa zdjęcia.

Powyższych konstrukcji możemy używać tylko wówczas, gdy w zdaniu występuje


jeden podmiot.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“so that”, “in order that”


Jeżeli podmiot ulega zmianie, używamy zwrotu:

“so that” / “in order that” - “żeby”

I brought it to my house so that my children could see it.


Przyniosłem to do domu, żeby moje dzieci mogły to zobaczyć.

Oczywiście możemy użyć tych konstrukcji również wtedy, gdy nie zmieniamy
podmiotu (zazwyczaj przed czasownikami modalnymi “can”, “could”, “might”,
“would”):

I will choose this university so that I can study art.


Wybiorę ten uniwersytet, abym mógł studiować sztukę.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Spójniki określające powód

“because”, “since”, “as”


“because” – “ponieważ”

She stayed at home because she didn’t feel good.


Została w domu, ponieważ nie czuła się dobrze.

“since” – “ponieważ” (na początku zdania)

Since he didn’t even call, he won’t take part in it.


Nie będzie brał w tym udziału, ponieważ nawet nie zadzwonił.

“as” – “jako że”

As we arrived late, all the best seats had been taken.


Jako że się spóźniliśmy, wszystkie najlepsze miejsca były zajęte.

“because of”, “due to”, “that's why”


“because of” / “due to” – “z powodu”

We didn’t go for a walk because of / due to bad weather.


Nie poszliśmy na spacer z powodu brzydkiej pogody.

“that’s why” – “dlatego” (przeważnie na początku zdania)

He lied to me. That’s why I’ll never trust him again.


Okłamał mnie. Dlatego nigdy już mu nie zaufam.

Spójniki określające cel

“to”, “so as to”, “in order to”


“to” – “aby”, “w celu”

He went to Italy to meet the Pope.


Pojechał do Włoch, aby spotkać się z papieżem.

“so as to” / “in order to” – znaczą to samo, co “to”, lecz są bardziej formalne:

In order to obtain a passport, you have to bring a birth certificate


and two photographs.
Aby otrzymać paszport, musi pan przynieść akt urodzenia i dwa zdjęcia.

Powyższych konstrukcji możemy używać tylko wówczas, gdy w zdaniu występuje


jeden podmiot.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“so that”, “in order that”


Jeżeli podmiot ulega zmianie, używamy zwrotu:

“so that” / “in order that” - “żeby”

I brought it to my house so that my children could see it.


Przyniosłem to do domu, żeby moje dzieci mogły to zobaczyć.

Oczywiście możemy użyć tych konstrukcji również wtedy, gdy nie zmieniamy
podmiotu (zazwyczaj przed czasownikami modalnymi “can”, “could”, “might”,
“would”):

I will choose this university so that I can study art.


Wybiorę ten uniwersytet, abym mógł studiować sztukę.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Spójniki określające skutek


Do najważniejszych zaliczamy:

“so”, “so / such that”


“so” - “więc”

We were tired so we decided to go home.


Byliśmy zmęczeni, więc poszliśmy do domu.

“so / such ... that” ... – “taki … , że ...”

It was such an interesting film that I have watched it three times.


To był taki interesujący film, że obejrzałem go trzy razy.

“consequently”, “therefore”
“consequently” (as a result) – “w rezultacie”

She hadn't devoted enough time to learning and consequently she


failed an exam.
Ona nie poświęciła wystarczająco dużo czasu na naukę i w rezultacie oblała
egzamin.

“therefore” – “dlatego też”

She was the best candidate and was therefore accepted.


Była najlepszą kandydatką, dlatego też została przyjęta.

Spójniki określające kontrast

“but”, “while”
“but” – “ale”

I’d love to come but I’m busy.


Bardzo chciałbym przyjść, ale jestem zajęty.

“while” – “natomiast”

Some students in our class are very smart, while some are simply
dull.
Niektórzy studenci w naszej klasie są bardzo bystrzy, natomiast niektórzy
są po prostu tępi.

“although”, “even if”, “even though”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“athough” / “even if” – “mimo że”

Although it’s raining, we’re going out.


Pomimo że pada, wychodzimy.

“even though” – “mimo że” (bardziej formalne)

She wore a short skirt, even though it was very cold.


Miała na sobie krótką spódniczkę, mimo że było bardzo zimno.

“in spite of”, “despite”


“in spite of” / “despite” – konstrukcje te oznaczają to samo co “although” i
“even though”, jednak wymagają użycia rzeczownika bądź formy ciągłej
(czasownika z końcówką -ing):

Despite having very little money, they are quite satisfied with
their lives.
Mimo że mają mało pieniędzy, są całkiem zadowoleni ze swojego życia.

In spite of getting up early, I was late for work.


Mimo że wcześnie wstałem, spóźniłem się do pracy.

Porównajmy dwie konstrukcje:

Although she felt bad, she prepared dinner.


In spite of feeling bad, she prepared dinner.

Oba zdania oznaczają to samo:

Mimo że czuła się źle, przygotowała kolację.

In spite of bad mood, she prepared dinner.


Pomimo złego samopoczucia przygotowała kolację.

Gdy chcemy po konstrukcjach “in spite of” i “despite” użyć całego zdania, musimy
dodać “the fact that”.

In spite of the fact that many guests didn’t come, the party was a
success.
Pomimo że wielu gości nie przyszło, przyjęcie się udało.

“whereas”, “however”, “though”


“whereas” – “podczas gdy”

There are many storks in Poland, whereas there are hardly any in
other European countries.
W Polsce jest wiele bocianów, podczas gdy w innych krajach europejskich
prawie w ogóle ich nie ma.

“however” – “jednak”, “jednakże”

There was a hurricane in Germany yesterday. However, no one


was killed.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wczoraj był w Niemczech huragan. Jednakże nikt nie zginął.

“though” – “mimo to” (na końcu zdania) – stosowany raczej w języku oficjalnym.

She was ill. She had a great time, though.


Była chora. Pomimo to świetnie się bawiła.

“on the one hand” / “nevertheless”


“nevertheles” – “niemniej jednak”

I don’t have such qualifications as she does. Nevertheless, I’ll


apply for this position.
Nie mam takich kwalifikacji jak ona, niemniej jednak będę się ubiegała o to
stanowisko.

“On the one hand, ... On the other hand, ...” - “Z jednej strony ... , z drugiej
zaś ... ”

On the one hand, our new teacher is very fair. On the other hand,
he is too strict.
Z jednej strony nasz nowy nauczyciel jest bardzo sprawiedliwy, z drugiej
zaś jest zbyt surowy.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Spójniki określające skutek


Do najważniejszych zaliczamy:

“so”, “so / such that”


“so” - “więc”

We were tired so we decided to go home.


Byliśmy zmęczeni, więc poszliśmy do domu.

“so / such ... that” ... – “taki … , że ...”

It was such an interesting film that I have watched it three times.


To był taki interesujący film, że obejrzałem go trzy razy.

“consequently”, “therefore”
“consequently” (as a result) – “w rezultacie”

She hadn't devoted enough time to learning and consequently she


failed an exam.
Ona nie poświęciła wystarczająco dużo czasu na naukę i w rezultacie oblała
egzamin.

“therefore” – “dlatego też”

She was the best candidate and was therefore accepted.


Była najlepszą kandydatką, dlatego też została przyjęta.

Spójniki określające kontrast

“but”, “while”
“but” – “ale”

I’d love to come but I’m busy.


Bardzo chciałbym przyjść, ale jestem zajęty.

“while” – “natomiast”

Some students in our class are very smart, while some are simply
dull.
Niektórzy studenci w naszej klasie są bardzo bystrzy, natomiast niektórzy
są po prostu tępi.

“although”, “even if”, “even though”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“athough” / “even if” – “mimo że”

Although it’s raining, we’re going out.


Pomimo że pada, wychodzimy.

“even though” – “mimo że” (bardziej formalne)

She wore a short skirt, even though it was very cold.


Miała na sobie krótką spódniczkę, mimo że było bardzo zimno.

“in spite of”, “despite”


“in spite of” / “despite” – konstrukcje te oznaczają to samo co “although” i
“even though”, jednak wymagają użycia rzeczownika bądź formy ciągłej
(czasownika z końcówką -ing):

Despite having very little money, they are quite satisfied with
their lives.
Mimo że mają mało pieniędzy, są całkiem zadowoleni ze swojego życia.

In spite of getting up early, I was late for work.


Mimo że wcześnie wstałem, spóźniłem się do pracy.

Porównajmy dwie konstrukcje:

Although she felt bad, she prepared dinner.


In spite of feeling bad, she prepared dinner.

Oba zdania oznaczają to samo:

Mimo że czuła się źle, przygotowała kolację.

In spite of bad mood, she prepared dinner.


Pomimo złego samopoczucia przygotowała kolację.

Gdy chcemy po konstrukcjach “in spite of” i “despite” użyć całego zdania, musimy
dodać “the fact that”.

In spite of the fact that many guests didn’t come, the party was a
success.
Pomimo że wielu gości nie przyszło, przyjęcie się udało.

“whereas”, “however”, “though”


“whereas” – “podczas gdy”

There are many storks in Poland, whereas there are hardly any in
other European countries.
W Polsce jest wiele bocianów, podczas gdy w innych krajach europejskich
prawie w ogóle ich nie ma.

“however” – “jednak”, “jednakże”

There was a hurricane in Germany yesterday. However, no one


was killed.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wczoraj był w Niemczech huragan. Jednakże nikt nie zginął.

“though” – “mimo to” (na końcu zdania) – stosowany raczej w języku oficjalnym.

She was ill. She had a great time, though.


Była chora. Pomimo to świetnie się bawiła.

“on the one hand” / “nevertheless”


“nevertheles” – “niemniej jednak”

I don’t have such qualifications as she does. Nevertheless, I’ll


apply for this position.
Nie mam takich kwalifikacji jak ona, niemniej jednak będę się ubiegała o to
stanowisko.

“On the one hand, ... On the other hand, ...” - “Z jednej strony ... , z drugiej
zaś ... ”

On the one hand, our new teacher is very fair. On the other hand,
he is too strict.
Z jednej strony nasz nowy nauczyciel jest bardzo sprawiedliwy, z drugiej
zaś jest zbyt surowy.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Spójniki określające czas

“when”, “after”, “before”


“when” – “kiedy”

When I saw her for the first time, I thought she would be my
girlfriend soon.
Kiedy zobaczyłem ją po raz pierwszy, pomyślałem, że wkrótce będzie moją
dziewczyną.

“after” – “po”

“before” – “przed”, “zanim”

After I had eaten dinner, I went to the cinema.


Po tym jak zjadłem obiad, poszedłem do kina.

Before I decide, tell me who will come.


Zanim się zdecyduję, powiedz mi, kto przyjdzie.

“whenever”, “while”, “during”


“whenever” – “kiedykolwiek”, “ilekroć”, “zawsze gdy”, “kiedy tylko”

I visited her whenever I was nearby her house.


Odwiedzałem ją zawsze, gdy byłem w pobliżu jej domu.

“while” – “podczas gdy”, “w chwili gdy”

While you are cooking, I’ll be vacuuming.


Podczas gdy będziesz gotować, ja odkurzę.

“during” – również znaczy “podczas”, jednak występuje przed rzeczownikiem.

What are you going to do during holidays?


Co zamierzasz robić podczas wakacji?

Porównajmy te konstrukcje:

While they were playing cards, I was watching TV.


Podczas gdy grali w karty, ja oglądałem telewizję.

During the game they changed lineup three times.


Podczas gry trzy razy zmieniali skład.

Kolejność zdarzeń (“first”, “then”, “later”)


Gdy mówimy o kilku zdarzeniach i chcemy nadać im kolejność, używamy
następujących spójników:

“first” – “najpierw”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“later” – “później”
“then” – “następnie”

First she told me she wouldn’t like to take part in the contest,
then for no reason she changed her mind, while later she suddenly
resigned.
Najpierw powiedziała mi, że nie weźmie udziału w konkursie, następnie bez
powodu zmieniła zdanie, zaś później nagle zrezygnowała.

Spójniki wprowadzające dodatkowe informacje

“too”, “as well”, “either”


“too”, “as well” – “także”, “również”

My sister speaks German very fluently. She knows Spanish as


well.
Moja siostra mówi bardzo płynnie po niemiecku. Zna również hiszpański.

“either” – “również” (stosowane w zdaniach przeczących)

She isn’t too helpful. She doesn’t have a sense of humour either.
Nie jest zbyt pomocna. Nie ma również poczucia humoru.

“besides”, “furthermore”, “moreover”


“besides” – “poza tym”, “oprócz tego”

I can’t go to the concert with you because I don’t have enough


time. Besides, I don’t like such kind of music.
Nie mogę pójść z tobą na koncert, ponieważ nie mam czasu. Poza tym nie
lubię takiego rodzaju muzyki.

“furthermore” / “moreover” – “ponadto”

The hotel was much too expensive. Moreover, the food was
tasteless.
Hotel był zdecydowanie za drogi. Ponadto jedzenie było niesmaczne.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Spójniki określające czas

“when”, “after”, “before”


“when” – “kiedy”

When I saw her for the first time, I thought she would be my
girlfriend soon.
Kiedy zobaczyłem ją po raz pierwszy, pomyślałem, że wkrótce będzie moją
dziewczyną.

“after” – “po”

“before” – “przed”, “zanim”

After I had eaten dinner, I went to the cinema.


Po tym jak zjadłem obiad, poszedłem do kina.

Before I decide, tell me who will come.


Zanim się zdecyduję, powiedz mi, kto przyjdzie.

“whenever”, “while”, “during”


“whenever” – “kiedykolwiek”, “ilekroć”, “zawsze gdy”, “kiedy tylko”

I visited her whenever I was nearby her house.


Odwiedzałem ją zawsze, gdy byłem w pobliżu jej domu.

“while” – “podczas gdy”, “w chwili gdy”

While you are cooking, I’ll be vacuuming.


Podczas gdy będziesz gotować, ja odkurzę.

“during” – również znaczy “podczas”, jednak występuje przed rzeczownikiem.

What are you going to do during holidays?


Co zamierzasz robić podczas wakacji?

Porównajmy te konstrukcje:

While they were playing cards, I was watching TV.


Podczas gdy grali w karty, ja oglądałem telewizję.

During the game they changed lineup three times.


Podczas gry trzy razy zmieniali skład.

Kolejność zdarzeń (“first”, “then”, “later”)


Gdy mówimy o kilku zdarzeniach i chcemy nadać im kolejność, używamy
następujących spójników:

“first” – “najpierw”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“later” – “później”
“then” – “następnie”

First she told me she wouldn’t like to take part in the contest,
then for no reason she changed her mind, while later she suddenly
resigned.
Najpierw powiedziała mi, że nie weźmie udziału w konkursie, następnie bez
powodu zmieniła zdanie, zaś później nagle zrezygnowała.

Spójniki wprowadzające dodatkowe informacje

“too”, “as well”, “either”


“too”, “as well” – “także”, “również”

My sister speaks German very fluently. She knows Spanish as


well.
Moja siostra mówi bardzo płynnie po niemiecku. Zna również hiszpański.

“either” – “również” (stosowane w zdaniach przeczących)

She isn’t too helpful. She doesn’t have a sense of humour either.
Nie jest zbyt pomocna. Nie ma również poczucia humoru.

“besides”, “furthermore”, “moreover”


“besides” – “poza tym”, “oprócz tego”

I can’t go to the concert with you because I don’t have enough


time. Besides, I don’t like such kind of music.
Nie mogę pójść z tobą na koncert, ponieważ nie mam czasu. Poza tym nie
lubię takiego rodzaju muzyki.

“furthermore” / “moreover” – “ponadto”

The hotel was much too expensive. Moreover, the food was
tasteless.
Hotel był zdecydowanie za drogi. Ponadto jedzenie było niesmaczne.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zdania przydawkowe

Budowa zdań przydawkowych


Zdania przydawkowe są to zdania podrzędnie złożone, określające rzeczowniki oraz
zaimki i odpowiadające na pytania “jaki?”, “który?”.
Zdania te wprowadzane są przez zaimki względne:

“who” – “który” (dla osób);


“which” – “który” (dla rzeczy);
“that” – “który” (dla osób oraz rzeczy);
“whose” (wyrażający posiadanie) – “którego” (dla osób);
“whose / of which” (wyrażający posiadanie) – “którego” (dla rzeczy);
“whom” – “którego” (dla osób).

Należy pamiętać, że ten ostatni zaimek jest rzadziej stosowany i występuje


najczęściej po przyimkach, np. about whom (nie zaś about who).

Zdania przydawkowe mogą być również wprowadzane przez przysłówki:

“where” – “gdzie”;
“when” – “kiedy”;
“why” – “dlaczego”.

Oto przykłady zdań przydawkowych:

People who take drugs must be unreasonable.


Ludzie, którzy biorą narkotyki, muszą być nierozsądni.

A policeman is a person who should set a good example.


Policjant to taki człowiek, który powinien dawać dobry przykład.

The cat, which is sitting there, calls Puszek.


Kot, który tam siedzi, nazywa się Puszek.

My friend, who comes from Italy, doesn’t like pizza at all.


Mój przyjaciel, który pochodzi z Włoch, w ogóle nie lubi pizzy.

I like the people with whom I work.


Lubię ludzi, z którymi pracuję.

That’s the girl whose parents died in the crash.


To ta dziewczynka, której rodzice zginęli w wypadku.

Jak widać, niektóre z powyższych zdań przydawkowych są oddzielone od zdania


głównego przecinkami. Dzieje się tak dlatego, że zdania te albo definiują osobę lub
rzecz, o której jest mowa, albo uzupełniają informację o tej osobie lub rzeczy.

W zależności od tego zdania przydawkowe dzielimy na definiujące i


niedefiniujące.

Zdania przydawkowe definiujące


Zdania przydawkowe definiujące stanowią część całego zdania złożonego, dlatego

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

nie można ich ani opuścić, ani oddzielić przecinkiem. W przeciwnym razie nie byłoby
wiadomo, o której osobie lub rzeczy jest mowa. Oto przykłady:

A nurse is a person who / that looks after patients in a hospital.


Pielęgniarka jest osobą, która opiekuje się pacjentami w szpitalu.

The armchair which / that stands near the window is the oldest
piece of furniture in the house.
Fotel, który stoi przy oknie, jest najstarszym meblem w domu.

It’s the most beautiful dog (which / that) I have ever seen.
To jest najpiękniejszy pies, jakiego widziałem.

The woman (who / that) I was talking to was my brother’s new


girlfriend.
Kobieta, z którą rozmawiałem, była nową dziewczyną mojego brata.

W dwóch ostatnich przykładach możliwe jest pominięcie zaimków względnych.


W zdaniu przydawkowym definiującym można pominąć zaimek względny, jeśli nie
jest on podmiotem tego zdania.

Należy również pamiętać, że zaimek względny “that” jest stosowany tylko w tego
typu zdaniach przydawkowych.

Zdania przydawkowe niedefiniujące


Zdania przydawkowe niedefiniujące są oddzielone od zdania głównego
przecinkami, gdyż zawierają dodatkową informację o osobie lub rzeczy, o której jest
mowa. Nawet gdybyśmy pominęli tę informację, nadal byłoby wiadomo, o którą osobę
lub rzecz chodzi.

This is Mr Brown, who has just joined our company.


To jest pan Brown, który właśnie dołączył do naszej firmy.

We made friends with a nice couple from Prague, whom we met at


the airport.
Zaprzyjaźniliśmy się z sympatyczną parą z Pragi, poznaną na lotnisku.

I gave him a letter, which he opened at once.


Dałem mu list, który od razu otworzył.

Our favourite teacher, whose daughter is in our class, is going to


London with us.
Nasz ulubiony nauczyciel, którego córka jest w naszej klasie, jedzie z nami
do Londynu.

Pamiętajmy, że w zdaniach niedefiniujących nie używamy zaimka względnego


“that”.

“Which” odnoszące się do całego zdania


Zaimek względny “which” może odnosić się nie tylko do rzeczownika, lecz także do
całego zdania. Oto przykład:

She told us she had won the contest, which wasn’t true.
Powiedziała nam, że wygrała konkurs, co nie było prawdą.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pamiętajmy, aby w takich przypadkach nigdy nie używać “what”:

You tried to bribe him, what was illegal.

You tried to bribe him, which was illegal.


Próbowałeś go przekupić, co było nielegalne.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W tym rozdziale omówiono konstrukcje bardzo często stosowane w języku angielskim.
Ponadto ich znajomość jest wymagana na prawie każdym teście językowym, dlatego
warto je wszystkie zapamiętać.

- Hi Jim. You look as if you’ve seen the ghost.


- I forgot to lock the door. I wish I hadn’t.
- Don’t worry. You'd better go back home and lock it,
hadn’t you?
- I would rather go there than sit here but neither me
nor you can leave now. If only I had thought a little.
It was very foolish of me, wasn’t it?
- It happens. Let’s call your parents, shall we?
- OK. I’ll call them and you, keep an eye on my rucksack,
will you? It will take me only a few minutes.
- No problem.
- Thanks. Both my mother and father keep telling me I’m absent-minded.
- Don’t exaggerate.
- It’s true I was to meet Jack today but I completely forgot about it.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcje wymagające cofnięcia czasu


Gdy chcemy odnieść się do nieprawdopodobnych lub hipotetycznych sytuacji, możemy
skorzystać z kilku specyficznych konstrukcji (wymagających cofnięcia czasu).

“wish”
Ta konstrukcja jest stosowana, gdy chcemy wyrazić żal z powodu konkretnej
sytuacji, która miała, ma bądź będzie miała miejsce. “Wish” tłumaczymy jako
“życzyłbym sobie, żeby” lub “szkoda, że”, tylko że w drugiej sytuacji musimy
zmieniać przeczenia na twierdzenia i odwrotnie.

Teraźniejszość
Jeżeli życzenia dotyczą teraźniejszości, wtedy po czasowniku “wish” należy użyć
czasu przeszłego:

I wish I had this book now.


Chciałbym mieć teraz tę książkę.

lub

Żałuję, że nie mam tej książki.

Jak widać, drugie tłumaczenie jest bardziej skomplikowane, ponieważ wymaga


zmiany formy twierdzącej na przeczącą. Dlatego też lepiej zawsze tłumaczyć
konstrukcję “wish” na “chciałbym”, “życzyłbym sobie”.

She wishes they still lived here.


Chciałaby, aby oni wciąż tu mieszkali.

I wish I had enough money to go to England with you.


Chciałbym mieć wystarczająco dużo pieniędzy, by pojechać z wami do
Anglii.

I wish I was at home with her.


Chciałbym być teraz z nią w domu.

Gdy chcemy podkreślić, że sytuacja jest nierealna, możemy użyć drugiej formy
czasownika “be”, nawet w przypadku I i III osoby liczby pojedynczej:

I wish I were at home with her.

I wish he were my husband.


Chciałabym, aby był moim mężem.

Możemy używać również czasów ciągłych:

I wish the sun was shinning at the moment.


Chciałbym, by teraz świeciło słońce.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zmianie ulegają także czasowniki modalne:

I can’t stay here.


Nie mogę tu zostać.

I wish I could stay here.


Żałuję, że nie mogę tu zostać (chciałbym móc tu zostać).

Przeszłość
Gdy wyrażamy żal odnośnie przeszłości, również musimy cofnąć czas, zatem
używamy czasu zaprzeszłego.

I wish I hadn’t seen that.


Szkoda, że to widziałem.

Pamiętajmy, że przy tłumaczeniu zmieniamy formę twierdzącą na przeczącą lub


odwrotnie.

I wish I hadn’t revealed the secret to him.


Żałuję, że wyjawiłem mu tajemnicę.

I wish I had been sleeping, when they were quarrelling.


Żałuję, że nie spałem, kiedy się kłócili.

They wish they hadn’t sold the house.


Żałują, że sprzedali dom.

Przyszłość
Gdy mówimy o przyszłości, używamy czasu Future in the Past.

Konstrukcji “wish” używamy w tym czasie:

a) gdy nie mamy na coś wpływu

I wish they would stop laughing at her.


Chciałbym, by przestali się z niej śmiać.

I wish it would stop raining.


Chciałbym, by przestało padać.

b) gdy o coś kogoś prosimy (szczególnie o zmianę zachowania, które


jest dla nas irytujące)

I wish you wouldn’t make that terrible noise.


Chciałbym, byś nie robił takiego okropnego hałasu.

Należy pamiętać, że w odniesieniu do przyszłości nie używamy konstrukcji “I


wish I would”.

Gdy chcemy powiedzieć o przyszłości, a w zdaniu występuje ten sam podmiot,


używamy czasownika modalnego “could”.

I wish I could talk to her tomorrow.


Chciałbym móc z nią jutro porozmawiać.
Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I wish I would talk to her tomorrow.

“It’s a pity”
Odpowiednikiem konstrukcji “wish” jest wyrażenie “it’s a pity” oznaczające
“szkoda, że”, jednak po nim nie cofamy czasu.

It's a pity you didn't ask me for help.


Szkoda, że nie poprosiłeś mnie o pomoc.

“If only”
Konstrukcja “if only” jest odpowiednikiem konstrukcji “wish”, a znaczy “gdyby
tylko”.

Przy użyciu tej konstrukcji nie możemy zapomnieć o cofnięciu czasu.

Teraźniejszość
If only I knew his address.
Gdybym tylko znał jego adres (ale nie znam).

If only she were here.


Gdyby tylko tu była.

If only we didn’t have to stay longer at work. We would go to a


cinema.
Gdybyśmy tylko nie musieli zostać dłużej w pracy. Poszlibyśmy do kina.

Jak widzimy, konstrukcja zdania przypomina II okres warunkowy.

Przeszłość
If only I had listened to his advice.
Gdybym tylko posłuchała jego rady.

If only she hadn’t been driving too fast. They wouldn’t have
crashed.
Gdyby tylko nie jechała tak szybko. Nie rozbiliby się.

Jak widzimy, konstrukcja zdania przypomina III okres warunkowy.

Przyszłość
W czasie przyszłym używamy czasownika modalnego “could”:

If only I could get in touch with her tomorrow. I would tell her the
truth.
Gdybym tylko mógł skontaktować się z nią jutro. Powiedziałbym jej
prawdę.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pozostałe konstrukcje

“it’s (high) time”


Jest to kolejna konstrukcja, wymagająca cofnięcia czasu, a znaczy “już
(najwyższy) czas”.

Tej konstrukcji używamy w czasie teraźniejszym, gdy chcemy powiedzieć, że


“już najwyższy czas coś zrobić”:

It's high time he learnt to look after himself.


Już najwyższy czas, by nauczył się sobą zajmować.

It's high time we went home.


Już najwyższy czas, byśmy poszli do domu.

It’s time somebody taught her a lesson.


Już czas, żeby ktoś dał jej nauczkę.

“as if”, “as though”


Te konstrukcje są trochę bardziej skomplikowane, gdyż w zależności od
znaczenia wymagają cofnięcia czasu bądź nie. Obie znaczą to samo: “jakby, jak
gdyby”.

Gdy mówimy o sytuacjach, które są prawdopodobne, wtedy nie cofamy czasu:

Their house looks as if it’s going to fall down.


Ich dom wygląda tak, jakby miał się zawalić.

She looks as though she hasn’t slept for a long time.


Wygląda, jakby od dłuższego czasu nie spała.

Gdy natomiast mówimy o sytuacjach mało prawdopodobnych bądź


abstrakcyjnych, wtedy wymagane jest cofnięcie czasu.

You treat me as though I were your property.


Traktujesz mnie, jakbym był twoją własnością.

Mike looks as if he had seen a ghost.


Michał wygląda, jakby zobaczył ducha.

“would rather”
Zwrot “would rather” jest w języku angielskim bardzo często stosowany, a
oznacza “woleć”.

Jeżeli nie zmieniamy podmiotu w zdaniu, używamy czasownika w bezokoliczniku


bez “to”.

I would rather stay here.


Wolałbym zostać tutaj.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

We would rather go to the theatre than stay at home.


Wolelibyśmy pójść do teatru, niż zostać w domu.

I’d rather not take you with me.


Wolałbym was ze sobą nie zabierać.

Gdy mówimy o przeszłości, używamy konstrukcji:

have + III forma czasownika - Past Participle

I would rather have stayed home yesterday instead of going to


the cinema on that stupid movie.
Wolałem zostać wczoraj w domu, zamiast iść do kina na ten głupi film.

Problemy pojawiają się, gdy zmianie ulega podmiot zdania. Wtedy, podobnie jak
przy innych opisywanych w tym rozdziale konstrukcjach, musimy cofnąć czas.

I would rather she sat next to me.


Wolałbym, żeby siedziała obok mnie.

I would rather you stopped telling such stupid jokes.


Wolałbym, żebyś przestał opowiadać takie głupie dowcipy.

I would rather you had done it earlier.


Wolałbym, żebyś zrobił to wcześniej.

“would prefer to”


Konstrukcja “would prefer to” znaczy to samo, co “would rather” i może być
stosowana zamiennie. Należy jednak zapamiętać dwie znaczące różnice:

a) po “would prefer” używamy “to”:

I would prefer to stay here.


I would rather stay here.
Wolałbym tu zostać.

b) gdy zmieniamy podmiot, używamy zupełnie innej konstrukcji -


bezokolicznika:

I would prefer him to get down to work.


I would rather he got down to work.
Wolałbym, żeby zabrał się do pracy.

Mimo iż oba zwroty znaczą to samo, to jednak wymagają innych konstrukcji.

“had better”
Konstrukcji “had better” używamy, gdy chcemy powiedzieć, że ktoś powinien
coś zrobić. Następuje po niej bezokolicznik.

I'd better go now or I'll be late.


Lepiej pójdę już, bo inaczej się spóźnię.

You’d better not come here anymore.


Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Lepiej już tu nie przychodź.

I’d better call her and ask if she knew anything about it.
Lepiej zadzwonię do niej i spytam, czy coś o tym wiedziała.

Strona 6
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“Question tags”
Gdy chcemy się upewnić, że mamy rację, okazać nasze zainteresowanie bądź
zdziwienie, używamy krótkich pytań dodawanych na końcu zdania, zwanych “question
tags”. Króciutkie pytania na końcu zdania tłumaczymy jako “nieprawdaż”, “czyż nie”,
“prawda”.

Należy zatem pamiętać, jak budujemy pytanie w każdym czasie.

Pytania konstruujemy za pomocą “do” i “does” w czasie teraźniejszym, “did” w


czasie przeszłym oraz inwersji w pozostałych czasach i w przypadku czasowników
modalnych.

She likes coming here, doesn’t she?


Ona lubi tutaj przychodzić, nieprawdaż?

Zawsze używamy formy przeciwnej do zdania wyjściowego.

Gdy zdanie wyjściowe jest twierdzeniem, używamy formy przeczącej:

He is the best swimmer in this city, isn’t he?


On jest najlepszym pływakiem w tym mieście, czyż nie?

There are so many beautiful monuments there, aren’t there?


Tam jest tak wiele pięknych pomników, prawda?

He must apologise, mustn’t he?


On musi przeprosić, czyż nie?

We used to get up very early, didn’t we?


Zwykliśmy wstawać bardzo wcześnie, nieprawdaż?

Kiedy zdanie główne występuje w formie przeczącej, “question tag” ma formę zwykłego
pytania:

She can’t come, can she?


Nie może przyjść, prawda?

You won’t stay with us, will you?


Nie zostaniesz z nami, prawda?

He never helps us, does he?


Nigdy nam nie pomaga, prawda?

Należy jednak pamiętać o pewnych wyjątkach:

a) przy konstruowaniu pytania w formie przeczącej, w czasie teraźniejszym dla


I osoby liczby pojedynczej używamy konstrukcji “aren’t I”:

I’m the best worker, aren’t I?


Jestem najlepszym pracownikiem, czyż nie?

b) gdy w zdaniu wyjściowym występuje podmiot nieokreślony, np. “someone”,


“no one” lub “everyone”, należy użyć zaimka “they”:

We reached an agreement and everyone was satisfied, weren’t

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

they?
Doszliśmy do porozumienia i wszyscy byli zadowoleni, czyż nie?

Someone is knocking at the door, aren’t they?


Ktoś puka do drzwi, prawda?

c) przy zastosowaniu zwrotu “let’s” wymagana jest konstrukcja “shall”:

Let’s play bridge, shall we?


Zagrajmy w brydża, dobrze?

d) w przypadku próśb zawsze używamy “will”:

Open the door, will you?


Otwórz drzwi, dobrze?

Don’t do it, will you?


Nie rób tego, dobrze?

e) gdy chcemy byś bardziej uprzejmi, możemy użyć czasowników modalnych


“can”, “could” lub “would”:

Post this letter for me, can / could / would you?


Wysłałabyś dla mnie ten list?

f) nawet gdy używamy zdania wprowadzającego, przy konstruowaniu krótkich


pytań bierzemy pod uwagę zdanie główne:

I don’t suppose he was capable of doing it, was he?


Nie wydaje mi się, żeby był w stanie to zrobić, prawda?

g) gdy w zdaniu zastosowano specyficzne konstrukcje, również musimy to


uwzględnić przy konstruowaniu “question tags”:

She’d better go home, hadn’t she?


Niech ona lepiej idzie do domu, prawda?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcje z “used to”


Konstrukcji “used to” używamy, gdy mówimy o zwyczajach. Wyróżniamy dwie
konstrukcje z czasownikiem “used to”, znacznie różniące się od siebie:

used to do sth – mieć zwyczaj coś be used to doing sth – być


robić (w przeszłości) przyzwyczajonym (w każdym czasie)
I used to get up very early. I’m used to getting up very early.
Zwykłem wstawać bardzo wcześnie (ale Jestem przyzwyczajony do wstawania
już nie wstaję). bardzo wcześnie (w teraźniejszości).
“used to” jest czasownikiem, co ma W tym przypadku “be used to” jest
swoje odzwierciedlenie w pytaniach i przymiotnikiem, zatem trzeba to
przeczeniach: uwzględnić w pytaniach i przeczeniach:

Did you use to play on the backyard Was she used to working in such
as a child? conditions?
Czy zwykłeś bawić się na podwórku jako Czy była przyzwyczajona do pracy w
dziecko? takich warunkach?
Podobną konstrukcję możemy
zastosować, gdy chcemy powiedzieć o
“przyzwyczajaniu się”:

“get used to doing sth” –


przyzwyczajać się

One can’t get used to working in


such conditions.
Nie można przywyknąć do pracy w
takich warunkach.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Tryb rozkazujący
Aby utworzyć tryb rozkazujący, wystarczy użyć czasownika w bezokoliczniku na
początku zdania:

Have a drink.
Napij się.

Always remember to brush your teeth after every meal.


Pamiętaj, żeby zawsze myć zęby po każdym posiłku.

Close the window, please.


Zamknij, proszę, okno.

Jeżeli chcemy użyć formy przeczącej, zaczynamy zdanie od słówka “don’t” lub
“never”:

Don’t do it.
Nie rób tego.

Never speak to your mother like that!


Nigdy nie odzywaj się do matki w ten sposób!

Don’t you ever go there again!


Nie waż się chodzić tam więcej!

Pamiętajmy również, że z powodu braku różnic między “ty” a “wy” w języku angielskim
tłumaczenie form trybu rozkazującego na język polski może być różnorodne, np. Have
a drink oprócz “Napij się” może znaczyć “Niech pan się napije”, “Niech państwo się
napiją” czy “Proszę się napić”. Jak więc widzimy, zmiana w tłumaczeniu wcale nie musi
brzmieć “rozkazująco”.

Gdy zdanie dotyczy pierwszej osoby liczby mnogiej, wtedy używamy zwrotu “let’s”:

Let’s go to the cinema.


Chodźmy do kina.

Let’s stop to have a rest.


Zatrzymajmy się, żeby odpocząć.

W przypadku przeczeń dostawiamy “not”:

Let’s not tell them what’s happened.


Nie mówmy im, co się stało.

W brytyjskim angielskim możliwa jest również forma “don’t let’s”:

Don’t let’s tell them what’s happened.

co znaczy zupełnie to samo.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Dopełniacz saksoński

Konstrukcji tej używamy, gdy chcemy określić własność, przynależność lub posiadanie.

Dopełniacz saksoński, jak sama nazwa wskazuje, odpowiada rzeczownikowi


polskiemu w dopełniaczu (drugim przypadku). Zazwyczaj tworzymy go poprzez
dodanie do nazwy posiadacza apostrofu z literą “s” (’s), często nawet wtedy, gdy
nazwa posiadacza kończy się w pisowni na “-s”.

Oto przykłady:

Have you met Ann’s sister yet?


Czy poznałeś już siostrę Anny?

This is my little brother’s toy.


To jest zabawka mojego małego braciszka.

The king’s palace was so beautiful that people from all over the
world were coming to see it.
Pałac króla był tak piękny, że ludzie z całego świata przyjeżdżali, by go
zobaczyć.

Did you meet Mrs Jones’s husband yesterday?


Czy spotkałeś wczoraj męża pani Jones?

Problems in our company are our boss’s problems.


Problemy w naszej firmie są problemami naszego szefa.

Gdy jednak chodzi o postacie historyczne, czasem używa się tylko apostrofu.

Socrates’ ideas are great.


Myśli Sokratesa są wspaniałe.

Do rzeczowników w liczbie mnogiej, mających w piśmie końcówkę “-s”, dodajemy tylko


apostrof (’), zaś do tych tworzonych nieregularnie (patrz: “Liczba mnoga - odmiana
nieregularna”) - apostrof oraz literę “s” (’s). Na przykład:

Our teachers’ books are very expensive.


Książki naszych nauczycieli są bardzo drogie.

The Browns’ house is not as modern as ours.


Dom państwa Brownów nie jest tak nowoczesny jak nasz.

Our children’s room is very cosy.


Pokój naszych dzieci jest bardzo przytulny.

Gdy mamy do czynienia z więcej niż jednym posiadaczem, dopełniacz saksoński


występuje za ostatnim członem:

This is Frank and Maggie’s house.


To jest dom Franka i Małgosi.

Podobnie jest w przypadku dłuższych fraz:

I don’t like my sister-in-law’s dog.


Nie lubię psa mojej szwagierki.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

W większości przypadków formę dopełniacza saksońskiego stosujemy do istot żywych,


możliwe jest jednak uosobienie nazw miast, krajów oraz niektórych zjawisk przyrody,
na przykład:

The Royal Castle is Warsaw’s pride.


Zamek Królewski jest dumą Warszawy.

Należy jednak zwrócić uwagę, aby nie użyć apostrofu do (pierwszego) rzeczownika,
jeśli pełni on rolę przymiotnika. Porównajmy:

Children toys must be safe.


Dziecięce zabawki muszą być bezpieczne.

Our children’s toys were everywhere.


Zabawki naszych dzieci były wszędzie.

Gdy rzeczownik określający posiadacza poprzedza frazę lub zdanie, używamy w


odniesieniu do niej przyimka “of”, by utworzyć formę dopełniacza.

He is the student of the secondary school in Warsaw.


On jest uczniem szkoły średniej w Warszawie.

Jeżeli chcemy poprzedzić rzeczownik zarówno określnikiem lub rodzajnikiem, jak i


dopełniaczem saksońskim, również używamy przyimka “of”:

I’ve found some poems of my brother’s.


Znalazłem jakieś wiersze mojego brata.

W tym przypadku musimy użyć “of”, ponieważ wyraz poprzedzony dopełniaczem


saksońskim nie może mieć przed sobą jednocześnie żadnych przedimków,
określników ani zaimków.
Nie moglibyśmy użyć słowa “jakieś”. Dlatego poniższe zdanie nie jest poprawne:

I’ve found my brother’s some poems.

Oto dalsze przykłady:

Do you know another boyfriend of Kate’s?


Czy znasz innego chłopaka Kaśki?

Have you heard about this new rule of our headmaster’s?


Czy słyszałeś o tej nowej zasadzie wprowadzonej przez dyrektora?

Bardzo często stosowana jest również konstrukcja “of + zaimek dzierżawczy”.

Jack is a cousin of mine.


Jacek jest moim kuzynem.

How’s that friend of yours?


Jak się miewa twój przyjaciel?

Konstrukcja z “of” bardzo często zastępuje dopełniacz saksoński:

my cat’s tail / a tail of my cat


ogon mojego kota

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

the ship’s owner / the owner of the ship


właściciel statku

Warto również wspomnieć, iż dopełniacz saksoński stosujemy w określeniach wagi,


miary, czasu, przestrzeni oraz wartości, na przykład:

twenty zlotys’ worth – wartość dwudziestu złotych


yesterday’s newspaper – wczorajsza gazeta
a two weeks’ sick leave – dwutygodniowe zwolnienie
a sixty metres’ race – bieg na sześćdziesiąt metrów

Pamiętajmy też o wyrażeniach oznaczających osobę, mając na myśli dom lub na


przykład firmę tej osoby:

at my grandparents’ – u moich dziadków


to the newsagent’s – do kiosku
at the baker’s – w piekarni

Są także utarte zwroty zawierające dopełniacz saksoński. Oto przykłady niektórych z


nich:

in my mind’s eye – oczyma wyobraźni


for Heaven’s sake – na miłość boską
April Fool’s Day – Prima Aprilis
to one’s heart’s content – ile dusza zapragnie

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Kłopotliwe wyrazy

“both”
W najprostszym znaczeniu “both” oznacza “obydwaj”, “obie”, “oboje” itp.

Both students passed.


Obydwaj studenci zdali.

Both of them were here with me.


Oboje byli tutaj ze mną.

Jednak często używa się trochę bardziej skomplikowanej konstrukcji:

“both ... and” – “zarówno..., jak i...”

Używamy tego zwrotu, gdy chcemy podkreślić, że oba człony są, były lub będą
związane z opisywaną sytuacją:

She is both talented and intelligent.


Ona jest zarówno utalentowana, jak i inteligentna.

I like both Mark and his sister.


Lubię zarówno Marka, jak i jego siostrę.

Jeżeli zwrot ten występuje na początku zdania, wymaga zastosowania liczby


mnogiej:

Both employers and employees were responsible for bankruptcy


of the company.
Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy byli odpowiedzialni za bankructwo
firmy.

“either...or”
Gdy chcemy powiedzieć, że jeden tylko człon jest związany z opisywaną sytuacją, to
wtedy używamy zwrotu:

“either... or...”, który tłumaczymy “albo... albo...”:

Either you leave or I do.


Albo ty wyjdziesz, albo ja.

You can either phone or send a fax.


Możesz albo zadzwonić, albo wysłać fax.

W przypadku zdań przeczących zwrot ten oznacza “ani... ani...”.

I don’t like either her or her husband.


Nie lubię ani jej, ani jej męża.

Trzeba zapamiętać, że czasownik występuje w formie właściwej dla drugiego członu:

Either he or I am in charge of this project.


Albo on, albo ja kieruję tym projektem.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Either Mary or Tom has done it.


Albo Marysia, albo Tomek to zrobił.

“neither... nor...”
Podobną konstrukcją jest “neither... nor...”, która oznacza “ani... ani...”:

Your work is neither good nor bad.


Twoja praca nie jest ani dobra, ani zła.

Również w przypadku tego zwrotu używamy formy właściwej dla drugiego członu.
Musimy pamiętać, że zwrot ten zawiera już przeczenie.

Neither my brother nor his wife eats meat.


Ani mój brat, ani jego żona nie jedzą mięsa.

Neither you nor I am responsible for it.


Ani ty, ani ja nie jesteśmy za to odpowiedzialni.

He said he would contact me but he neither wrote nor phoned.


Powiedział mi, że się ze mną skontaktuje, ale ani nie napisał, ani nie
zadzwonił.

Pozostałe zwroty z “either” i “neither”


Wyrazy “either” i “neither” mają również inne znaczenia.

“either” / “neither” – “żaden”

We were shown a lot of houses but we didn’t buy either.

We were shown a lot of houses but we bought neither.

Oba zdania znaczą to samo:

Pokazano nam wiele domów, ale nie kupiliśmy żadnego.

“either of” – “którykolwiek (z dwóch)”

I’m looking for my children. Have you seen either of them?


Szukam moich dzieci. Widziałeś którekolwiek z nich?

He asked me which pen I would prefer and I replied that either


would be good.
Spytał mnie, który ołówek wolę, a ja odpowiedziałem, że jakikolwiek
będzie dobry.

Zwrot ten wymaga zastosowania liczby pojedynczej.

Either of you has to wash up.


Któryś z was musi pozmywać.

Either of you have to wash up.

“neither of” – “żaden (z dwóch)”

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

- Does that mean yes or no?


- Neither.
- Czy to oznacza tak czy nie?
- Nic z tego.

Również po tej konstrukcji używamy liczby pojedynczej. Pamiętajmy, że “neither”


zawiera przeczenie:

Neither of you is right.


Żadne z was nie ma racji.

Neither of you isn’t right.

Neither of you are right.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“Hardly”
Przysłówek “hardly” możemy tłumaczyć jako “ledwie”, “prawie nie”.

She hardly noticed him.


Prawie go nie dostrzegała.

I could hardly remember anything.


Ledwie cokolwiek mogłem sobie przypomnieć.

Ważne jest, aby zapamiętać, że przysłówek “hardly” zawiera przeczenie, dlatego nie
możemy użyć w zdaniu drugiego przeczenia:

Hardly anyone came to the meeting.


Prawie nikt nie przyszedł na zebranie.

Hardly no one came to the meeting.

We hardly ever visit my parents.


Prawie w ogóle nie odwiedzamy moich rodziców.

We hardly never visit my parents.

Jeżeli przysłówek ten znajduje się na początku zdania, stosujemy inwersję.

Hardly do I see him these days.


Prawie w ogóle się z nim teraz nie spotykam.

Hardly ever did I swim when I was a child.


Gdy byłem małym dzieckiem, prawie w ogóle nie pływałem.

Szerzej o inwersji w rozdziale pt. “Inwersja”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Liczebnik + rzeczownik

W przypadku fraz składających się z liczebnika i rzeczownika ten ostatni zawsze


występuje w liczbie pojedynczej po myślniku.

I’m a twenty-year old guy.


Jestem dwudziestoletnim facetem.

Porównajmy z:

I’m twenty years old.


Mam dwadzieścia lat.

Let’s go for a twenty-minute walk.


Chodźmy na dwudziestominutowy spacer.

Yesterday, there were two thirty-minute programmes about


animals in Australia.
Wczoraj były dwa trzydziestominutowe programy o zwierzętach w
Australii.

This is a three-storey house.


To jest dom dwupiętrowy (storey = kondygnacja).

Problemy mogą również sprawiać końcówki po niektórych liczebnikach:

ten – dziesięć
dozen – tuzin
hundred – sto
thousand – tysiąc
million – milion

Jeżeli pełnią one funkcję zwykłych liczebników, to występują bez końcówki “–s” i bez
przyimka “of”:

a few hundred guests – kilkaset ludzi


several thousand players – kilka tysięcy zawodników
three million people - trzy miliony ludzi

Jeśli natomiast występują w zdaniu jako rzeczowniki, to mają wówczas końcówkę “-s” i
przyimek “of”:

thousands of pilgrims – tysiące pielgrzymów


many hundreds of tons – wiele setek ton

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“What ... like?”


Zwrot ten oznacza “jak”. Zamiast “how” zawsze należy użyć “what”:

What do I look like?


Jak wyglądam?

How do I look like?

What would it be like to be the smartest student at school?


Jak to by było być najbystrzejszym studentem w szkole?

How was it like to be the smartest student at school?

Warto w tym miejscu również wspomnieć o pytaniu, które jest często mylone z
powyżej wymienionym pytaniem o wygląd.
Porównajmy więc:

What does he look like?


Jak on wygląda?

What is he like?
Jaki on jest?

Jak widać, “what” w drugim pytaniu oznacza “jaki” i jest to pytanie o cechy charakteru.

Konstrukcja “to be to”


Konstrukcji “to be to” używamy, gdy chcemy podkreślić, że coś jest oczekiwane.

This house is to be sold this summer.


Ten dom ma być sprzedany tego lata.

We are to meet at the bus station.


Mamy się spotkać na przystanku autobusowym.

The last person is to switch off the light.


Ostatnia osoba ma wyłączyć światło.

Konstrukcji tej używamy również w czasie przeszłym, gdy na przykład coś, co miało
być wykonane, nie doszło do skutku:

I was to call him, but the phone had broken down.


Miałem do niego zadzwonić, ale zepsuł się telefon.

a czasem także, gdy nie znamy rezultatu:

They were to be married in April.


Mieli wziąć ślub w kwietniu.

“take sb ... to do sth”


Jeśli chcemy powiedzieć, że konkretna czynność zabiera nam określoną ilość czasu,

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

używamy czasownika “take”:

It took us five hours to get to Zakopane.


Dojazd do Zakopanego zajął nam pięć godzin.

How long will it take?


Jak długo to potrwa?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“What ... like?”


Zwrot ten oznacza “jak”. Zamiast “how” zawsze należy użyć “what”:

What do I look like?


Jak wyglądam?

How do I look like?

What would it be like to be the smartest student at school?


Jak to by było być najbystrzejszym studentem w szkole?

How was it like to be the smartest student at school?

Warto w tym miejscu również wspomnieć o pytaniu, które jest często mylone z
powyżej wymienionym pytaniem o wygląd.
Porównajmy więc:

What does he look like?


Jak on wygląda?

What is he like?
Jaki on jest?

Jak widać, “what” w drugim pytaniu oznacza “jaki” i jest to pytanie o cechy charakteru.

Konstrukcja “to be to”


Konstrukcji “to be to” używamy, gdy chcemy podkreślić, że coś jest oczekiwane.

This house is to be sold this summer.


Ten dom ma być sprzedany tego lata.

We are to meet at the bus station.


Mamy się spotkać na przystanku autobusowym.

The last person is to switch off the light.


Ostatnia osoba ma wyłączyć światło.

Konstrukcji tej używamy również w czasie przeszłym, gdy na przykład coś, co miało
być wykonane, nie doszło do skutku:

I was to call him, but the phone had broken down.


Miałem do niego zadzwonić, ale zepsuł się telefon.

a czasem także, gdy nie znamy rezultatu:

They were to be married in April.


Mieli wziąć ślub w kwietniu.

“take sb ... to do sth”


Jeśli chcemy powiedzieć, że konkretna czynność zabiera nam określoną ilość czasu,

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

używamy czasownika “take”:

It took us five hours to get to Zakopane.


Dojazd do Zakopanego zajął nam pięć godzin.

How long will it take?


Jak długo to potrwa?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“What ... like?”


Zwrot ten oznacza “jak”. Zamiast “how” zawsze należy użyć “what”:

What do I look like?


Jak wyglądam?

How do I look like?

What would it be like to be the smartest student at school?


Jak to by było być najbystrzejszym studentem w szkole?

How was it like to be the smartest student at school?

Warto w tym miejscu również wspomnieć o pytaniu, które jest często mylone z
powyżej wymienionym pytaniem o wygląd.
Porównajmy więc:

What does he look like?


Jak on wygląda?

What is he like?
Jaki on jest?

Jak widać, “what” w drugim pytaniu oznacza “jaki” i jest to pytanie o cechy charakteru.

Konstrukcja “to be to”


Konstrukcji “to be to” używamy, gdy chcemy podkreślić, że coś jest oczekiwane.

This house is to be sold this summer.


Ten dom ma być sprzedany tego lata.

We are to meet at the bus station.


Mamy się spotkać na przystanku autobusowym.

The last person is to switch off the light.


Ostatnia osoba ma wyłączyć światło.

Konstrukcji tej używamy również w czasie przeszłym, gdy na przykład coś, co miało
być wykonane, nie doszło do skutku:

I was to call him, but the phone had broken down.


Miałem do niego zadzwonić, ale zepsuł się telefon.

a czasem także, gdy nie znamy rezultatu:

They were to be married in April.


Mieli wziąć ślub w kwietniu.

“take sb ... to do sth”


Jeśli chcemy powiedzieć, że konkretna czynność zabiera nam określoną ilość czasu,

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

używamy czasownika “take”:

It took us five hours to get to Zakopane.


Dojazd do Zakopanego zajął nam pięć godzin.

How long will it take?


Jak długo to potrwa?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W języku angielskim po czasownikach możemy używać bezokolicznika z “to” lub bez “to” bądź
formy ciągłej innych czasowników. Aby biegle posługiwać się tym językiem, należy, ucząc się
czasowników, zapamiętywać, co po nich następuje.

- Hello George.
- Hi!
- I decided to give up my job. A bigger company offered
me work.
- That’s wonderful. I’ll probably continue working here for
the rest of my life.
- It seems to me you like working here.
- Yes, that’s true. I’m quite pleased to work for this
company.
- Have you never considered changing it?
- I have but each time I started to think, I stopped doing so when I realised how much
money I earned. I can afford to buy anything I want to buy.
- I see.
- Besides, I can’t imagine myself working for another company. Why do you intend to
leave?
- Because they promised to pay me twice as much. Moreover, it appears to be a more
interesting job for me.
- I see.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Bezokolicznik z “to”
Zacznijmy od czasowników, po których zawsze używamy bezokolicznika z “to”:

to afford pozwalać sobie na, stać na


to agree zgadzać się
to arrange załatwiać
to ask prosić o
to be going / to intend zamierzać
to choose postanawiać
to claim twierdzić
to decide decydować
to expect oczekiwać, spodziewać się
to fail nie zdołać (czegoś zrobić)
to force zmuszać
to happen złożyć się
to hope mieć nadzieję
to manage dawać sobie radę
to offer oferować
to order rozkazywać
to persuade przekonywać
to plan planować
to prepare przygotowywać
to promise obiecywać
to pretend udawać
to refuse odmawiać
to seem / to appear wydawać się
to swear przysięgać
to tell kazać
to tend mieć zwyczaj
to threaten grozić
to want chcieć
would z czasownikiem, np. would like / love / hate / prefer

We can’t afford to go to Greece these holidays.


Nie stać nas na wyjazd do Grecji w te wakacje.

I chose to stay.
Postanowiłem zostać.

In the beginning I had planned to stay longer, but after two hours,
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I decided to go home.
Na początku planowałem zostać dłużej, ale po dwóch godzinach
zdecydowałem, że pójdę do domu.

What are you going to do?


Co zamierzasz zrobić?

She happened to hear our conversation.


Tak się złożyło, że słyszała naszą rozmowę.

My friend offered to drive me home, so I agreed to go with him.


Mój przyjaciel zaoferował, że odwiezie mnie do domu, więc zgodziłam się z
nim pojechać.

I order you to stop.


Rozkazuję ci się zatrzymać.

She tends to get up very early.


Ona ma zwyczaj wstawać bardzo wcześnie.

I knew he would refuse to help us.


Wiedziałem, że odmówi udzielenia nam pomocy.

I don’t want to be treated in this way.


Nie chcę być traktowany w ten sposób.

Would you like to buy something?


Chciałby pan coś kupić?

Pamiętajmy, że w przypadku użycia w takiej sytuacji rzeczownika nie jest wymagany


przyimek “to”.

I would like a kilo of potatoes.


Poproszę kilo ziemniaków.

She offered some help.


Zaoferowała pomoc.

I can’t even afford a car.


Nie stać mnie nawet na samochód.

Konstrukcja “want sb to”


Za pomocą bezokolicznika możemy zbudować bardziej skomplikowaną konstrukcję:

SUBJECT (podmiot) + VERB (czasownik) + OBJECT (dopełnienie) +


to + INFINITIVE (bezokolicznik)

I want you to help me.


Chcę, abyś mi pomógł.

My parents have always expected me to be a doctor.


Moi rodzice zawsze oczekiwali, że będę lekarzem.

Anglicy bardzo często korzystają z tej konstrukcji, dlatego warto ją zapamiętać.

Everyone believes you to succeed in passing this test.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wszyscy wierzą, że uda ci się zdać ten test.

Would you like me to call her?


Chciałbyś, bym do niej zadzwoniła?

Konstrukcje z “to”
Bezokolicznika z “to” używamy również po pewnych zwrotach:

to be the first / the last to być pierwszą / ostatnią osobą, która...


to be the only to być jedyną osobą, która…
to be the next to być następną osobą, która...

My dad is always the first to get up and the last to go to bed.


Mój tata zawsze pierwszy wstaje i ostatni się kładzie.

My wife was the only one to survive the plane crash.


Moja żona była jedyną osobą, która przeżyła katastrofę samolotu.

Tej struktury używamy również po konstrukcjach z przymiotnikami.

Oto kilka z nich:

It’s safe / dangerous to… Jest bezpiecznie / niebezpiecznie …


It’s good / bad to... Dobrze / Źle …
It is nice of you to... Miło z pana strony, że…
be determined to… być zdecydowanym …
be pleased to… być zadowolonym, że
be sorry to… przepraszać za ...
It is silly of you to... To niemądre z twojej strony, że…

Is it safe to drink this water?


Czy picie tej wody jest bezpieczne?

It’s good to have such a good friend.


Dobrze jest mieć takiego dobrego przyjaciela.

It was nice of you to give me a lift.


To miło z twojej strony, że mnie podwiozłeś.

Sytuacje w przeszłości
Aby podkreślić, że opisywana sytuacja miała miejsce w przeszłości, używamy
czasownika “have” i III formy czasownika - Past Participle.

I'm sorry not to have come to the meeting.


Przepraszam, że nie przyszedłem na zebranie.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Bezokolicznik bez “to”


Kilka czasowników wymaga zastosowania bezokolicznika bez “to” (np. czasowniki
modalne):

I must go home now.


Muszę już iść do domu.

You should apologise to her.


Powinieneś ją przeprosić.

Bezokolicznika bez “to” używamy również po czasownikach:

“make” - “zmuszać, sprawiać”

I made him clean my room.


Zmusiłam go do posprzątania mojego pokoju.

She always makes me laugh.


Zawsze sprawia, że się śmieję.

Należy pamiętać, że w stronie biernej po czasowniku “make” używamy przyimka


“to”:

They made me sign that document.


Zmusili mnie do podpisania tego dokumentu.

I was made to sign that document.


Zostałem zmuszony do podpisania tego dokumentu.

“let” - “pozwalać”

Will you let her go there?


Pozwolisz jej tam iść?

Bezokoliczniki z “to” lub bez “to”


Jak widać, bezokolicznik może występować wraz z przyimkiem “to” bądź bez niego.
Są sytuacje, w których obie możliwości są dopuszczalne:

They helped me (to) carry in the wardrobe.


Pomogli mi wnieść szafę.

The only thing to do is (to) ask parents for help.


Jedyne co można zrobić, to poprosić rodziców o pomoc.

All we can do is (to) wait for them.


Jedyne co możemy zrobić, to na nich czekać.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Forma ciągła (Gerund)


Po pewnych czasownikach używamy tylko formy ciągłej, czyli czasownika z końcówką
“-ing”:

to admit przyznawać
to appreciate doceniać
to avoid unikać
to consider rozważać
to deny zaprzeczać
to dislike nie lubić
to enjoy podobać się
to feel like / to fancy mieć ochotę
to finish kończyć
to forgive wybaczać
to imagine wyobrażać sobie
to keep robić coś nadal
to mention wspominać
to mind mieć coś przeciwko
to postpone odkładać, odraczać
to practise trenować
to prevent zapobiegać
to resist powstrzymywać się
to risk ryzykować
to suggest proponować
to understand rozumieć

Did the manager admit or deny taking bribes?


Czy kierownik przyznał się, czy też zaprzeczył, iż brał łapówki?

I don’t feel like going to work today.


Nie mam ochoty iść dzisiaj do pracy.

Have you finished reading this book yet?


Skończyłeś już czytać tę książkę?

I like coming here and meeting my friends.


Lubię tu przychodzić i spotykać moich przyjaciół.

I don’t mind sitting all day alone.


Nie mam nic przeciwko siedzeniu samemu przez cały dzień.

“Suggest”
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Trochę problemów może sprawiać czasownik “suggest”.

Jeżeli sugestia dotyczy osoby mówiącej, wtedy możemy zbudować zdanie w dwojaki
sposób:

He suggested going to the cinema.


Zasugerował pójście do kina.

He suggested that we (should) go to the cinema.


Zasugerował, żebyśmy poszli do kina.

Problem pojawia się, gdy podmiot zdania ulega zmianie. Wtedy możemy użyć tylko
drugiej konstrukcji:

He suggested that I (should) take up swimming.


Zasugerował, bym zajął się pływaniem.

I suggest that he (should) call her.


Sugeruję, by do niej zadzwonił.

Sytuacje w przeszłości
Aby podkreślić, że opisywana sytuacja miała miejsce w przeszłości, używamy
czasownika “have” w formie ciągłej i III formy czasownika - Past Participle:

The suspect admitted having stolen the money.


Podejrzana przyznała, że ukradła pieniądze.

The man was accused of having murdered his wife.


Mężczyzna został oskarżony o zamordowanie swojej żony.

I regret having invited her.


Żałuję, że ją zaprosiłem.

Zwroty wymagające formy ciągłej


Jest również kilka zwrotów, po których używamy formy ciągłej:

it’s no use nie ma sensu


it’s no good nie ma co
there’s no point in nie ma sensu
to be worth być wartym
can’t help nie móc się powstrzymać
can’t stand nie móc znieść

It’s no use talking to him.


Nie ma sensu z nim rozmawiać.

She couldn’t help laughing, when I told her that joke.


Nie mogła powstrzymać się od śmiechu, kiedy opowiedziałem jej ten
kawał.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I can’t stand lying to him anymore.


Nie mogę już znieść oszukiwania go.

This film isn’t worth seeing.


Tego filmu nie warto oglądać.

Inne przyimki
Gdy stosujemy inne przyimki niż “to”, zawsze używamy formy ciągłej:

She is very good at swimming.


Ona jest bardzo dobra w pływaniu.

I’m interested in buying this house.


Jestem zainteresowany kupnem tego domu.

I’m fed up with talking to him.


Mam dość rozmawiania z nim.

Wszystkie przyimki są dokładnie opisane w rozdziale “Przyimki”.

Zaimki
Jeżeli chodzi o zaimki, to w przypadku większości słów poprawne są dwie formy:

I can’t understand his / him behaving like that.


Nie mogę zrozumieć, dlaczego się tak zachowuje.

I can imagine Mark’s / Mark doing it.


Potrafię wyobrazić sobie, że Marek to zrobił.

Forgive my / me being late.


Wybacz, że się spóźniłam.

Jednak przed słowami: “appreciate”, “avoid”, “consider”, “deny”, “enjoy”,


“postpone”, “suggest” używamy tylko pierwszej formy:

I appreciate your / John’s helping me.


Doceniam to, że mi pomogłeś / że Jan mi pomógł.

I appreciate you / John helping me.

Rzeczowniki odczasownikowe
Za pomocą formy ciągłej tworzy się również rzeczowniki odczasownikowe:

The sinking of the Titanic was a shock to everyone.


Zatonięcie Titanica było szokiem dla wszystkich.

Podobnie jak w języku polskim, od większości czasowników można utworzyć


rzeczowniki:

Her instant giving answers surprised the teacher.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Błyskawiczne udzielanie przez nią odpowiedzi zaskoczyło nauczyciela.

The test consists of reading and listening.


Test składa się z czytania i słuchania.

“need”, “want”, “require”


W przypadku czasowników “want”, “need” i “require” czasem używamy formy
ciągłej, gdy chcemy podkreślić, że coś czegoś wymaga lub potrzebuje:

The flowers require watering.


Kwiaty wymagają podlania.

Our classroom needs painting.


Nasza klasa wymaga malowania.

Remember that an electricity bill wants paying every two months.


Pamiętaj, że co dwa miesiące trzeba zapłacić rachunek za elektryczność.
albo
Pamiętaj, że rachunek za elektryczność wymaga zapłaty co dwa miesiące.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Infinitive i Gerund

Znaczenie niezależne od formy


Są czasowniki, w przypadku których nie ma znaczenia, czy użyjemy
bezokolicznika, czy formy ciągłej.

W przypadku czasowników “start”, “begin” i “continue” nie ma znaczenia, którą


formę zastosujemy:

It started raining / to rain.


Zaczęło padać.

I began feeling / to feel strange.


Zacząłem czuć się dziwnie.

He continued working / to work.


Kontynuował pracę.

Jeśli któreś z tych słów jest w bezokoliczniku lub formie ciągłej, to wtedy używamy
drugiej formy:

I was beginning to be worried (nie “being worried”).


Zacząłem się denerwować.

I would like to start speaking (nie “to speak”).


Chciałbym zacząć mówić.

Pamiętajmy, że są słowa, które nie występują w formie ciągłej:

Czasowniki nie mające formy ciągłej

I started to understand.
Zaczynałem rozumieć.

Znaczenie zależne od formy


Są sytuacje, kiedy znaczenie czasownika zależy od zastosowanej formy:

to remember doing pamiętać (o czymś, to remember to do pamiętać (by coś


I can’t remember co się zdarzyło) Did you remember to zrobić)
talking to her. Nie przypominam lock the doors? Pamiętałeś, by
sobie, żebym z nią zamknąć drzwi?
rozmawiał.

to forget doing zapominać (o to forget to do zapominać (coś


I’ll never forget czymś, co się She forgot to pack zrobić)
seeing her for the zdarzyło) your book. Zapomniała
first time. Nigdy nie zapomnę, spakować twoją
jak ją pierwszy raz książkę.
zobaczyłem.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to try doing próbować to try to do próbować (usilnie


I have a terrible (wykorzystując I tried to call but the coś zrobić)
headache. I’ll try jedną z line was busy. Próbowałem
getting some sleep. możliwości) zadzwonić, ale linia
Boli mnie głowa. była zajęta.
Spróbuję się
przespać.
to stop doing przestać (coś to stop to do zatrzymać się,
Could you stop robić) He stopped to buy przestać coś robić
talking? Czy możesz przestać a newspaper. (by zrobić coś
rozmawiać? innego)
Zatrzymał się, by
kupić gazetę.

to go on doing kontynuować (coś to go on to do zacząć robić


She went on talking robić) He wrote the drugą czynność
for hours. Gadała godzinami. questions and went (po skończeniu
on to quiz students. pierwszej)
Napisał pytania
i przystąpił do
przepytywania
studentów.
to prefer doing woleć (generalnie) to prefer to do woleć (odnośnie
I prefer swimming to Wolę pływać niż się I’d prefer to stay jednej sytuacji,
sunbathing. opalać. rather than go. zazwyczaj
przyszłości)
Wolałbym zostać niż
iść.

to regret doing żałować (czegoś, to regret to do żałować (że


I regret telling him co się zrobiło) I regret to inform you trzeba coś zrobić)
the secret. Żałuję, że that you are fired. Z przykrością
powierzyłem mu informuję, że jesteś
tajemnicę. zwolniony.
be used to doing mieć zwyczaj coś used to do mieć zwyczaj coś
I’m not used to robić (w She used to smoke robić
getting up so early. teraźniejszości) twenty cigarettes a (w przeszłości)
Nie przywykłam day before she gave Zwykła palić
(nie jestem up smoking. dwadzieścia
przyzwyczajona) do papierosów
wstawania tak dziennie, zanim
wcześnie. rzuciła palenie.

to teach / learn uczyć / uczyć się to teach / learn to nauczyć /


doing (czegoś, do nauczyć się (coś
My mother teaches niekoniecznie He taught me to robić)
me cooking. nauczyć) swim. Nauczył mnie
Moja mama uczy pływać.
mnie gotować.
to hate / like / love nie cierpieć / lubić to hate / like / love pojedyncza
doing / kochać (ogólnie) to do sytuacja
I hate going to Nie cierpię chodzić do I hate to mention it, Nie chciałbym tego
school. szkoły. but you owe me some wspominać, ale
money. jesteś mi winien
pieniądze.
to mean oznaczać to mean to do mieć zamiar
Does it mean living Czy to oznacza I mean to talk to him. Zamierzam z nim
with him under the mieszkanie z nim pod porozmawiać.
same roof? jednym dachem?
to advise / allow / doradzać / to advise / allow / doradzać /
forbid / permit pozwalać, forbid / permit to pozwalać /
doing zabraniać / do zabraniać /
I don’t allow smoking zezwalać (gdy I don't allow you to zezwalać (gdy
in my office. mówimy ogólnie) meet him. określamy osobę,
Nie zezwalam na której to dotyczy)
palenie w moim Nie pozwalam ci się
biurze. z nim spotykać.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Czasowniki związane z akcją


Jeżeli opisujemy, że byliśmy świadkami konkretnej akcji, wtedy w zależności od
długości tej akcji używamy formy ciągłej z końcówką “-ing” lub bezokolicznika.

W przypadku, gdy jesteśmy świadkami całej czynności, używamy


bezokolicznika, gdy natomiast tylko części zdarzenia – używamy formy
ciągłej:

I saw him cross the street.


Widziałem, jak przeszedł przez ulicę (widziałem całą czynność).

I saw him crossing the street.


Widziałem, jak przechodził przez ulicę (widziałem część czynności).

Takiej konstrukcji podlegają podane niżej czasowniki:

to hear słyszeć
to see widzieć
to watch oglądać
to observe obserwować
to notice zauważać
to smell czuć
to feel czuć
to listen to słuchać
to look at patrzeć na

When I was leaving home, I heard my neighbour playing


polonaise.
Gdy wychodziłem z domu, usłyszałem, jak mój sąsiad grał poloneza (tylko
fragment).

I listened to him sing that beautiful song.


Wysłuchałem, jak zaśpiewał tę piosenkę (całą).

I saw them go down.


Widziałem, jak zeszli na dół (całą czynność).

I watched them going down.


Obserwowałem, jak schodzili na dół (część czynności).

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Zwroty wymagające formy ciągłej z przyimkiem “to”


Jest kilka czasowników, po których używamy formy ciągłej wraz z przyimkiem
“to”:

to look forward niecierpliwie na coś czekać


to object sprzeciwiać się
to be accustomed być przyzwyczajonym
to get accustomed przyzwyczajać się

I’m looking forward to meeting you.


Nie mogę się doczekać spotkania z tobą.

He objected to coming with them.


Sprzeciwił się pójściu z nimi.

I can’t get accustomed to driving on the left side of the road.


Nie mogę się przyzwyczaić do jeżdżenia po lewej stronie drogi.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Inwersja jest jednym z najbardziej skomplikowanych zagadnień. Polega ona na zmianie
kolejności podmiotu i orzeczenia w zdaniu.
Oprócz typowej inwersji używanej w pytaniach możemy mieć do czynienia z inwersją
polegającą na przesunięciu na początek zdania okoliczników zawierających w sobie
element przeczenia. Ma to na celu uwydatnienie ich znaczenia w zdaniu. Dodajmy
jeszcze, że inwersja jest charakterystyczna dla stylu formalnego.

- Hi Michael. I’m going to the theatre next week. Do you


want to go?
- Unfortunately, I can’t. Seldom have I been anywhere
lately because of my work. Yesterday no sooner had
I come back from work, than my mobile phone rang.
Not only can’t I go for long walks, but I also devote
far too little time to my family.
- So do I. Little do people have time nowadays. I
haven’t even visited my parents for so long.
- Neither have I. We should think about changing our lifestyles.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pytania
Poznaliśmy już inwersję stosowaną w pytaniach w różnych czasach:

Are they planning to invite Mary?


Czy zamierzają zaprosić Marysię?

Will you help me carry this suitcase?


Pomożesz mi nieść tę walizkę?

What have you been doing lately?


Co ostatnio porabiałeś?

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Krótkie odpowiedzi
Inwersja musi być również zastosowana po zwrotach “so” i “neither”, używanych w
krótkich odpowiedziach, gdy chcemy się zgodzić z rozmówcą:

So - także
Neither - ani

Na przykład:

- I love having holidays.


- So do I.
- Uwielbiam mieć wakacje.
- Ja również.

- I am not going to visit him anymore.


- Neither am I.
- Nie zamierzam go już więcej odwiedzać.
- Ani ja.

Zauważmy, że czas użyty w odpowiedzi jest taki sam, jak ten zastosowany w zdaniu
wyjściowym:

- I had a great time at the party.


- So did I.
- Świetnie się bawiłem na przyjęciu.
- Ja również.

Można powiedzieć to samo, nie używając inwersji:

- I had a great time at the party.


- Me too / I had a great time too.

“Neither” możemy zastąpić “Nor”:

- I won’t be staying long.


- Nor will I.
- Nie zostanę długo.
- Ani ja.

Pamiętajmy, że po “neither” i “nor” nie ma przeczenia.

Możemy również użyć “either”. Wtedy nie stosujemy inwersji, ale obowiązuje nas
forma przecząca:

- I won’t be staying long.


- I won’t either.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Konstrukcje “neither” i “so” mogą odnosić się także do innej osoby, na przykład:

- She doesn’t want to go to Italy.


- Neither does he.
- Ona nie chce jechać do Włoch.
- Ani on.

- I am eating out tonight.


- So are we.
- Jem dzisiaj poza domem.
- My również.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wyrażenia

Inwersji używa się również po niektórych słowach i wyrażeniach, kiedy występują na


początku zdania, na przykład:

“Seldom / Rarely” – “rzadko”

I go to the cinema very seldom.


Seldom / Rarely do I go to the cinema.
Rzadko chodzę do kina (chcemy podkreślić “rzadko”).

“Never” – “nigdy”

I have never been to Italy.


Never have I been to Italy.
Nigdy nie byłem we Włoszech (podkreślamy “nigdy”).

“Little” – “mało”

She can help us very little.


Little can she help us.
Niewiele może nam pomóc (podkreślamy “niewiele”).

“Hardly ever” – “bardzo rzadko, prawie w ogóle”

I had time to meet her hardly ever.


Hardly ever did I have time to meet her.
Prawie w ogóle nie miałem czasu, żeby się z nią spotykać (podkreślamy
“prawie w ogóle”).

Pamiętajmy, że po “hardly” nie ma formy przeczącej.

Hardly anyone agrees with you.


Prawie nikt się z tobą nie zgadza.

“Hardly ... when ...” – “od razu”

Stosujemy ten zwrot, gdy chcemy podkreślić, że ledwie skończyła się jedna
czynność, kiedy zaczęła się druga. W zdaniu podrzędnym należy uczyć czasu
zaprzeszłego (Past Perfect).

I had hardly closed the door when the telephone rang.


Hardly had I closed the door when the telephone rang.
Ledwie zamknąłem drzwi, kiedy zadzwonił telefon (zamknięcie drzwi miało
miejsce chwilę wcześniej).

“No sooner ... than ...” – “od razu”

Zwrot ten oznacza w zasadzie to samo, co “hardly... when...” i również wymaga


zastosowania czasu zaprzeszłego, jednak należy użyć innego spójnika.

No sooner had she laid down than she fell asleep.


Ledwie się położyła, zasnęła.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“Not only ... but also ...” - “nie tylko ... ale również ...”

“Not only” jest kolejnym zwrotem, który jeśli występuje na początku zdania,
wymaga inwersji:

My wife can not only dance very well, but she can also cook very
tasty meals.
Not only can my wife dance very well but she can also cook very
tasty meals.
Moja żona nie tylko potrafi tańczyć bardzo dobrze, ale również gotować
smaczne posiłki.

In my opinion, she is both the best actress and the best singer.
In my opinion, not only is she the best actress, but she is also the
best singer.
Moim zdaniem, ona jest zarówno najlepszą aktorką, jak i piosenkarką.

“Only if (only by) ...” – “tylko jeśli”

Ten zwrot przypomina trochę okres warunkowy, jednak w zdaniu nadrzędnym


należy zastosować inwersję.

Only if you learn hard, will your English improve.


Only by learning heard, will your English improve.
Tylko jeśli będziesz się solidnie uczył, poprawi się twój angielski.

“Only when...” – “dopiero gdy”

Only when I saw her, did I realise how much I loved her.
Jak tylko na nią spojrzałem, zdałem sobie sprawę, jak bardzo ją kocham.

Zdanie to można zapisać również w inny sposób:

Only then did I realise how much I loved her, when I saw her.
Dopiero wtedy zdałem sobie sprawę, że ją kocham, kiedy na nią
spojrzałem.

Są jeszcze dwa zwroty, które również wymagają użycia inwersji. Stosujemy je,
kiedy komuś czegoś zabraniamy.

On no account - pod żadnym pozorem


Under no circumstances - w żadnych okolicznościach

You can’t go there on any account.


Nie możesz tam iść pod żadnym pozorem.

On no account can you go there.


Pod żadnym pozorem nie możesz tam iść.

I won’t allow it under any circumstances.


Nie pozwolę na to w żadnych okolicznościach.

Under no circumstances will I allow it.


W żadnych okolicznościach na to nie pozwolę.

Zauważmy, że zwroty te zawierają już w sobie przeczenie, a w języku angielskim


Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

nie używamy dwóch przeczeń w zdaniu.

Zobacz: Present Simple - Brak podwójnego przeczenia

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Inwersja w okresach warunkowych


Inwersji możemy również użyć w okresach warunkowych (II i III).

II okres warunkowy
If I were you, I would go and see the doctor.
Na twoim miejscu poszedłbym do lekarza.

Zastosowanie inwersji polega na pominięciu spójnika “if” i zamianie miejscami


orzeczenia z podmiotem.

Were I you, I would go and see the doctor.

Znaczy to dokładnie to samo, co zdanie wyjściowe.

If they weren’t here, we would finish on time.


Gdyby ich tu nie było, skończylibyśmy na czas.
Were they not here, we would finish on time.

Jak widać, podmiot wchodzi pomiędzy orzeczenie i “not”.

III okres warunkowy


If she had prepared for that exam, she wouldn’t have failed.
Gdyby przygotowała się do tego egzaminu, nie oblałaby.
Had she prepared for that exam, she wouldn’t have failed.

If it hadn’t been for her, I would have been killed.


Gdyby nie ona, zginąłbym.
Had it not been for her, I would have been killed.

Zwroty wymagające zastosowania inwersji są stosowane raczej rzadko, jednak


bardzo często pojawiają się na wszelkiego rodzaju testach sprawdzających wiedzę z
angielskiego na poziomie średnio zaawansowanym i zaawansowanym.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Przyimki w języku angielskim informują, w jakim przypadku jest wyraz, który po nich
następuje.

- Hi Mark! You seem to be really interested in the book


you’re reading. What is it about?
- It’s about England.
- I know you are keen on this country, and that’s why I
brought something for you.
- Oh! A book about Scotland. Thank you very much.
- It consists of three hundred pages with coloured
pictures.
- I’m really pleased with it. If you are searching for
your jacket, it’s on the bookshelf, next to my bag.
- Thanks.
- What is the reason for your leaving?
- I’m going to Mat’s! I have to prepare for tomorrow’s test. I’m terrible at maths and he
will try to explain it to me. I’m going to stay at Mat’s home until late in the evening but
I’ll come back by midnight.
- Ok. Thank you once more for the book.
- Bye.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przyimki określające czas i miejsce, występujące przed


rzeczownikiem
Zajmijmy się teraz przyimkami związanymi z lokalizacją bądź z określeniem czasu.

Przyimki odnoszące się do czasu


Do przyimków tych zaliczamy:

a) “at” – oznaczające “w”, “na”, “o” - stosujemy w odniesieniu do:


świąt – at Christmas (w Boże Narodzenie), at Easter (na
Wielkanoc)
pory dnia – at midnight (o północy), at midday, at noon (w
południe), at night (w nocy)
godzin – at three o’clock (o trzeciej), at seven a.m. (o siódmej
rano)
weekendu – at the weekend
tej chwili – at the moment (w tej chwili), at present (obecnie)

b) “in” – również oznaczające “w” - stosujemy w odniesieniu do:


pór roku – in summer (w lecie, latem), in winter (w zimie, zimą)
miesięcy – in February (w lutym), in December (w grudniu)
pory dnia – in the morning (rano), in the evenings (wieczorami)
lat – in 1993 (w 1993)
określania przyszłości, teraźniejszości i przeszłości – in the
past (w przeszłości)

“in” może oznaczać również “za” – in a month (za miesiąc), in two hours (za
dwie godziny).

c) “on” – oznaczające “w” - stosujemy w odniesieniu do:


dni tygodnia – on Monday (w poniedziałek), on Saturday (w
sobotę)
pory dowolnego dnia tygodnia – on Tuesday afternoon (we
wtorek po południu)
świąt, gdy dodajemy “day” – on Christmas day (w dzień Bożego
Narodzenia)
dokładnych dat – są dwa sposoby, by określić dokładną datę:
on the fourth of July lub on July the fourth (oba oznaczają czwarty
lipca)

d) “by” - “do”:
by next year (do przyszłego roku), by 5 o’clock (do piątej)

e) “until” również oznacza “do”:


until the dawn (aż do świtu)

Różnicę pomiędzy “by” a “until” dokładnie wyjaśniono w rozdziale


“Najczęściej mylone słowa”.

f) “after” - “po”:
after school (po szkole), after dinner (po kolacji)

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

g) “before” - “przed”:
before supper (przed kolacją), before 3 p.m. (przed trzecią po
południu)

h) “from... to...” - “od... do...”:


from 1990 to 1999 (od 1990 do 1999), from time to time (od czasu
do czasu), from half past three to four o’clock (od trzeciej
trzydzieści do czwartej)

i) “during” - “podczas”:
during my holidays (podczas moich wakacji)

Należy pamiętać, że nie używamy żadnego przyimka z wyrazami “next”,


“last”, “this”, “every” (this year – w tym roku, last month – w zeszłym
miesiącu).

Do you know Mike and Caroline got married last month?


Czy wiesz, że Michał i Karolina wzięli ślub w zeszłym miesiącu?

The train leaves in a few minutes.


Pociąg odjeżdża za kilka minut.

Do you usually go out on Saturday evenings?


Czy masz zwyczaj wychodzić w sobotę wieczorem z domu?

I don’t want you to work in the evenings.


Nie chcę, byś pracował wieczorami.

I like getting presents at Christmas.


Lubię dostawać prezenty na Gwiazdkę.

Mary is taking a shower at the moment.


Marysia bierze w tej chwili prysznic.

Robert and Sylvia danced until midnight.


Robert i Sylwia tańczyli do północy.

Przyimki odnoszące się do ruchu i lokalizacji

a) “at” - “w”:
at home (w domu), at school (w szkole), at work (w pracy)

b) “at” - “przy”:
at the table (przy stole), at the bank (przy banku), at the door
(przy drzwiach)

c) “at” - “na”:
at the meeting (na zebraniu)

d) “in” - “w”, ”na”:


in a box (w pudełku), in a drawer (w szufladzie), in a kitchen (w
kuchni), in Marszałkowska street (na ulicy Marszałkowskiej)

e) “to” - “do”:
to the cinema (do kina), to school (do szkoły), to hospital (do

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

szpitala), to Berlin (do Berlina)

f) “from” – “z”:
from school (ze szkoły), from Paris (z Paryża), from the sky, from
a ceiling (z nieba, z sufitu - np. spadać)

g) “under” - “pod”:
under the table (pod stołem), under the chair (pod krzesłem)

h) “on” - “na”:
on the table (na stole), on the grass (na trawie), on the wall (na
ścianie)

i) “over” - “nad”:
over the table (nad stołem), over the sink (nad zlewem)

j) “into” - “do”:
into the car – do samochodu

k) “out of” – “z”:


out of the car – z samochodu

l) “between” - “pomiędzy”:
between the books (pomiędzy książkami), between the table and
the chair (pomiędzy stołem a krzesłem)

m) “among” również znaczące “pomiędzy”, a także “wśród”:


among the trees (pomiędzy drzewami), among my family (wśród
mojej rodziny)

Różnicę pomiędzy “between” a “among” dokładniej wyjaśniono w rozdziale


“Najczęściej mylone słowa”.

n) “inside” - “wewnątrz”:
inside this building (wewnątrz tego budynku)

o) “outside” - “na zewnątrz, poza”:


outside the house (poza domem)

p) “across” - “w poprzek” i ”przez”:


across the street – przez ulicę

q) “next to / beside” - “obok”:


beside my brother (obok mojego brata), next to the door (obok
drzwi)

r) “in front of” - “przed, z przodu”:


in front of the window (przed oknem), in front of the church (przed
kościołem)

s) “behind” - “za”:
behind the door (za drzwiami), behind me (za mną)

t) “near” - “blisko”:
near the window (blisko okna)

u) “far from” – “daleko od”:


far from the street (daleko od ulicy)

v) “against” - “o”, “przeciwko”:


against the wall (o ścianę - np. opierać się), against me (przeciwko
Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

mnie)

w) “below” - “niżej”, ”poniżej”:


below the surface (poniżej powierzchni)

x) “above” – “ponad”:
above the city (nad miastem)

y) “along” - “wzdłuż”:
along the river (wzdłuż rzeki)

z) “around” - “dookoła”:
around the table (dookoła stołu)

Agnes was walking across the lawn covered with daisies.


Agnieszka przechodziła przez trawnik porośnięty stokrotkami.

My brother is sitting between my parents.


Mój brat siedzi pomiędzy moimi rodzicami.

I like looking at birds flying over our house.


Lubię patrzeć na ptaki latające nad naszym domem.

There is a nice view from my room.


Z mojego pokoju jest bardzo ładny widok.

The plane flew high above the clouds.


Samolot leciał wysoko nad chmurami.

I have a terrible headache, because some kids have been running


around the house and shouting.
Okropnie boli mnie głowa, ponieważ jakieś dzieciaki biegały dookoła domu i
krzyczały.

Pozostałe przyimki
Do pozostałych, często używanych przyimków zaliczamy:

“about” – “o”, “około”:


to talk about (rozmawiać o)

“by” – “przez” (kogoś):


by Mark (przez Marka - np. zrobione)

“for” – “dla”:
for me (dla mnie)

“with” – “z”:
with my friend (z moim przyjacielem)

“without” – “bez”:
without money (bez pieniędzy)

“of” – dla określenia drugiego przypadka (dopełniacza – kogo? czego?)

The queue of people.


Kolejka ludzi.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Could you tell me about your plans for the future?


Czy możesz opowiedzieć mi o swoich planach na przyszłość?

Was the whole campaign led by only one person?


Czy cała kampania była prowadzona tylko przez jednego człowieka?

I have good news for you.


Mam dla ciebie dobrą wiadomość.

I’d like to spend more time with him.


Chciałabym spędzać z nim więcej czasu.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przyimki występujące z przymiotnikami


Poniższe tabele przedstawiają najczęściej używane przymiotniki z przyimkami.

“of”
afraid of (scared of / frightened bać się – ciemności / pająków
of / terrified of) – the dark /
spiders
ashamed of – her behaviour / wstydzić się – jej zachowania / ojca
a father
aware of – the importance of the świadomy – znaczenia projektu /
project / committing the crime popełnienia zbrodni
capable of – working fast / zdolny (do) – pracowania szybko /
difficult tasks trudnych zadań
fond of – football / art pasjonować się – piłką nożną /
sztuką
full of – water / pride pełen – wody / dumy
guilty of – robbing the bank / winny – obrabowania banku / bycia
being careless nieuważnym
independent of – one’s parents / niezależny od – swoich rodziców /
anyone nikogo
envious of – money / his car zazdrosny o – pieniądze / jego
samochód
jealous of – one’s girlfriend / zazdrosny o – swoją dziewczynę /
one’s husband swojego męża
proud of – one’s results / one's dumny z, ze – swoich wyników /
children swoich dzieci
short of – breath / money brakować – oddechu / pieniędzy
suspicious of – strangers / podejrzliwy wobec – obcych /
everyone każdego
tired of – watching the same zmęczony, znudzony – oglądaniem
TV-series / waiting tych samych seriali / czekaniem
typical of – him / our town typowe dla – niego / naszego
miasteczka

She is very afraid of mice.


Ona bardzo boi się myszy.

Your brother must be ashamed of his school grades.


Twój brat musi się wstydzić swoich szkolnych stopni.

Please be aware of all the dangers connected with this venture.


Proszę, bądźcie świadomi wszystkich niebezpieczeństw związanych z tym
przedsięwzięciem.

He was found guilty of attacking the policeman.


Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Został uznany winnym zaatakowania policjanta.

We are really proud of our son.


Jesteśmy naprawdę dumni z naszego syna.

It is very typical of her to be late for the meetings.


To dla niej typowe spóźniać się na zebrania.

“for”
famous for – its interesting sławny dzięki – swoim interesującym
museums / her music muzeom / swojej muzyce
late for – work / the meeting spóźniony do / na – pracy / zebranie
prepared for – the test / the przygotowany na – test / zebranie
meeting
ready for – bed / the next gotowy do / na – łóżka / następne
question pytanie
responsible for – organising odpowiedzialny za – organizowanie
meetings / their behaviour zebrań / ich zachowanie
sorry for – bothering you / being przepraszać za – zawracanie głowy /
late spóźnienie
suitable for – work / our party odpowiedni do – pracy / na nasze
przyjęcie

Our city is famous for the oldest cathedral in the whole country.
Nasze miasto jest znane z najstarszej katedry w całym kraju.

Try not to be late for today’s appointment.


Postaraj się nie spóźnić na dzisiejsze spotkanie.

Who is responsible for the accident?


Kto jest odpowiedzialny za wypadek?

Pamiętajmy, że po wszystkich przyimkach czasownik występuje w formie ciągłej.


Jedyny wyjątek stanowi przyimek “to”, po którym bardzo często używamy
bezokolicznika, ale o tym szerzej w rozdziale “Infinitive i Gerund”.

I’m sorry for giving your secret away.


Przepraszam, że ujawniłem twoją tajemnicę.

“to”

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

accustomed to (used to) – przyzwyczajony do – wstawania


getting up early / so much noise wcześnie / tak wielkiego hałasu
addicted to – cigarettes / alcohol uzależniony od – papierosów /
alkoholu
allergic to – fur / pollen uczulony na – sierść / pyłki
close to – the airport / our house blisko – lotniska / naszego domu
engaged to – a famous actress / zaręczony ze - sławną aktorką /
one’s girlfriend swoją dziewczyną
get married to – the princess / brać ślub z – księżniczką / ze
one’s fiancé swoim narzeczonym
faithful to – one’s wife / one’s wierny (komuś lub czemuś) –
principles swojej żonie / swoim zasadom
identical to – my sweater / the identyczny jak – mój sweter / kot,
cat we saw którego widzieliśmy
opposed to – this project / przeciwny – temu projektowi /
wasting more time traceniu więcej czasu
relevant to – our discussion / the związany z – naszą dyskusją /
problem problemem
similar to – his tie / mine podobny do – jego krawata /
mojego

She told me she wasn’t accustomed to that kind of behaviour.


Powiedziała mi, że nie jest przyzwyczajona do takiego zachowania.

More and more people are addicted to watching TV.


Coraz więcej ludzi jest uzależnionych od oglądania telewizji.

I can’t eat this cake because I’m allergic to strawberries.


Nie mogę zjeść tego ciastka, ponieważ jestem uczulony na truskawki.

Since when have you been married to Caroline?


Od kiedy jesteś mężem Karoliny?

“at”
Tego przyimka używamy często, gdy chcemy określić umiejętność wykonywania
konkretnej czynności:

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

good / better at – making dobry , lepszy w, z – wymyślaniu


excuses / maths wymówek / matematyki
bad / the worst at – biology / zły / najgorszy z, w – biologii /
driving a car prowadzeniu samochodu
wonderful / terrible at – świetny / beznadziejny z, w –
remembering names / dancing zapamiętywaniu imion / tańcu
amazed at – his success / you zdziwiony – jego sukcesem / tobą
angry at / with – one’s friend / zły, wściekły na - swojego
one’s parents przyjaciela / swoich rodziców
surprised at – her performance / zaskoczony – jej występem /
one’s results swoimi rezultatami

I will never be good at Polish.


Nigdy nie będę dobry z polskiego.

Is your husband still angry at you?


Czy twój mąż jest wciąż na ciebie zły?

“with”
bored with – her speech / znudzony – jej przemową / książką
the book
busy with – one’s work / learning zajęty – pracą / uczeniem się
connected with – the topic / związany z – tematem / sportem
sport
disappointed with – his work / rozczarowany – jego pracą /
the film filmem
pleased with (satisfied with) – zadowolony z, ze – swoich wyników
one’s results / our work / naszej pracy

She was so bored with all the details that she forgot the main
message of his speech.
Była tak znudzona wszystkimi szczegółami, że zapomniała głównego
przesłania jego przemówienia.

As a manager of this department I would like to say I’m very


pleased with my staff.
Jako kierownik tego działu, chciałbym powiedzieć, że jestem bardzo
zadowolony z mojego personelu.

“from”
absent from – the meeting / work nieobecny na, w – zebraniu / pracy
different from – the other pair / inny niż, różniący się od – drugiej
my flat pary / mojego mieszkania

Zauważmy, że wszystkie omawiane w tym rozdziale słowa są przymiotnikami, a

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

zatem zdania w trybie oznajmującym, pytającym i przeczącym konstruujemy w


odpowiedni sposób:

Why were you absent from work yesterday?


Dlaczego nie było cię wczoraj w pracy?

“in”
absorbed in – work / this project zaabsorbowany, pochłonięty –
pracą / tym projektem
interested in – history / the life of interesować się – historią / życiem
birds ptaków
involved in – relationship / zaangażowany w – związek /
venture przedsięwzięcie

I’m not interested in any kind of sport.


Nie interesuję się żadnym rodzajem sportu.

She was the most involved in this project.


Ona była najbardziej zaangażowana w ten projekt.

“on”
dependent on – the weather / his zależny od – pogody / jego
parents rodziców
keen on – football / art pasjonować się – piłką nożną /
sztuką

Unlike most women, I am not keen on doing shopping.


W przeciwieństwie do większości kobiet, nie pasjonuje mnie robienie
zakupów.

“about”
certain about – the success / that pewny – sukcesu / tego
happy about – one’s lives / the zadowolony, szczęśliwy ze, z –
results swojego życia / rezultatów

Nobody can be certain about their future.


Nikt nie może być pewny swojej przyszłości.

Przyimki dotyczące przeszłości


Za pomocą wyżej wymienionych przyimków można również mówić o przeszłości.
Należy wtedy utworzyć formę ciągłą od czasownika “have” i dodać III formę
czasownika (Past Participle):

HAVING + Past Participle

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I’m really sorry for having broken your favourite vase.


Naprawdę mi przykro, że stłukłem twoją ulubioną wazę.

She’s very pleased with having finished writing a composition


yesterday.
Jest bardzo zadowolona z tego, że wczoraj skończyła pisać wypracowanie.

Przyimki na końcu zdania


Gdy chcemy skonstruować pytanie o to, czego lub kogo te przyimki dotyczą,
zazwyczaj umieszczamy je na końcu zdania:

What is she so happy about?


Z czego ona się tak cieszy?

Who were you the most disappointed with?


Kim się najbardziej rozczarowałeś?

Możemy jednak użyć przyimków na początku. Należy wtedy pamiętać o zamianie


„who” na „whom”.

About what is she so happy?

With whom were you the most disappointed?

Strona 6
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przyimki występujące z czasownikami


Poniższe tabele przedstawiają najczęściej używane czasowniki z przyimkami.

“of”
accuse of – the robbery / breaking oskarżać o – rabunek / włamanie
into the house się do domu
approve of (disapprove of) – her aprobować (nie pochwalać) – jej
behaviour / his going to Italy zachowania / jego wyjazdu do
Włoch
consist of – many pages / five składać się z – wielu stron / pięciu
employees pracowników
die of / from – pneumonia / liver umrzeć na - zapalenie płuc / raka
cancer wątroby
dream of / about – a new car / marzyć o – nowym samochodzie /
the holidays in Egypt wakacjach w Egipcie
learn of – her illness / results of dowiedzieć się o – jej chorobie /
the exam wynikach egzaminu
remind sb of / about - her przypominać komuś kogoś / o
mother / the meeting czymś – jej matkę / o spotkaniu
suspect sb of – theft / lying to podejrzewać kogoś o – kradzież /
him okłamanie go
think of – this book / my fiancée sądzić o – tej książce / mojej
narzeczonej

Betty’s mother will never approve of her lifestyle.


Mama Eli nigdy nie zaaprobuje jej stylu życia.

You remind me of my old friend.


Przypominasz mi mojego starego przyjaciela.

Could you remind me about the meeting?


Czy możesz przypomnieć mi o zebraniu?

Zauważmy, że wszystkie omawiane w tym rozdziale słowa są czasownikami, a


zatem zdania w trybie oznajmującym, pytającym i przeczącym konstruujemy w
odpowiedni sposób:

What do you think of my friends?


Co myślisz o moich przyjaciołach?

“for”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

account for – the mess / not tłumaczyć; odpowiadać za –


having done the dishes bałagan / niepozmywanie naczyń
apologise to sb for – the mistake przepraszać kogoś za – błąd /
/ being late spóźnienie
apply for – the job / the position złożyć podanie o; ubiegać się o -
of the Marketing Assistant pracę / stanowisko asystenta ds.
marketingu
ask for – a cup of tee / help prosić o – filiżankę herbaty /
pomoc
beg for – something to drink / błagać o – coś do picia /
forgiveness przebaczenie
blame sb for sth – the failure/ winić kogoś za – porażkę / stratę
losing time and money czasu i pieniędzy
fight for / against – freedom / walczyć o / przeciw – pokój /
racism rasizmowi
invite to / for - my house / lunch zaprosić do domu / na obiad
hope for – promotion / a pay rise mieć nadzieję na – awans /
podwyżkę
pay for – the trip / these trousers płacić za – wycieczkę / te spodnie
pray for – peace on the world / modlić się o – pokój na świecie /
absolution rozgrzeszenie
prepare for – the meeting / the przygotować się na – zebranie /
speech przemowę
punish for – bad behaviour / ukarać za – złe zachowanie /
offence przewinienie
search for – the keys / glasses szukać – kluczy / okularów
wait for – the bus / their return czekać na – autobus / ich powrót

He couldn’t account for sudden disappearance of the gun.


Nie potrafił wytłumaczyć nagłego zniknięcia pistoletu.

He apologised to us for being late.


Przeprosił nas za spóźnienie.

She was so desperate when she came and asked for help.
Była taka zdesperowana, kiedy przyszła i poprosiła o pomoc.

There are so many people on the street who beg for money.
Na ulicy jest tak wielu ludzi, którzy żebrzą o pieniądze.

She invited me for dinner yesterday.


Zaprosiła mnie wczoraj na kolację.

I promise you’ll pay for it.


Obiecuję, że za to zapłacisz.

He must be punished for this crime.


Musi zostać ukarany za tę zbrodnię.

Where are you going to search for information?


Gdzie zamierzasz szukać informacji?

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I’ve been waiting for you for ten hours.


Czekałem na ciebie od dziesięciu godzin.

“on”
concentrate on – driving / one’s skoncentrować się na – jeździe /
work swojej pracy
congratulate sb on – passing the pogratulować komuś – zdania
exam / good egzaminu / dobrych rezultatów
count on – your help / her liczyć na – twoją pomoc / nią
decide on – the price of the zdecydować o – cenie produktu /
product / coming back powrocie
depend on – the weather / his zależeć od – pogody / jego decyzji
decision
insist on – going to the cinema / nalegać na – pójście do kina /
eating in that restaurant zjedzenie w tej restauracji
rely on – a friend / him polegać na – przyjacielu / na nim
spend on – new hat / a dress wydawać (pieniądze) na – nowy
kapelusz / sukienkę

I’d like to congratulate you on passing a driving test.


Chciałbym pogratulować ci zdanego testu na prawo jazdy.

If I were you, I wouldn’t count on his honesty.


Na twoim miejscu nie liczyłbym na jego uczciwość.

Pamiętajmy, że po wszystkich przyimkach z wyjątkiem “to” (ale o tym szerzej w


rozdziale “Infinitive i Gerund”) czasownik występuje w formie ciągłej.

She insisted on seeing the manager.


Nalegała, by zobaczyć się z kierownikiem.

You can rely on me.


Możesz na mnie polegać.

Don’t spend all your money on CD-records.


Nie wydawaj wszystkich swoich pieniędzy na płyty CD.

“from”

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

differ from – what she planned / różnić się od – tego, co


the others zaplanowała / innych
escape from – the duties / prison uciec przed - obowiązkami / z
więzienia
graduate from – school / ukończyć – szkołę / uniwersytet
university
prevent somebody from – uniemożliwić komuś – ucieczkę /
escaping / cheating oszukiwanie
protect against / from – rain, chronić się przed - deszczem /
danger niebezpieczeństwem
resign from – his job / the career zrezygnować z – jego pracy /
as a model kariery modelki
suffer from – illness / a headache cierpieć na – chorobę / ból głowy
translate from / into – English / tłumaczyć z / na – angielskiego /
Polish polski

She graduated from Cracow University in 1985.


Ukończyła Uniwersytet Krakowski w 1985.

She took his umbrella to protect her from the rain.


Wzięła jego parasol, aby ochronić się przed deszczem.

She has been suffering from backache for two weeks.


Ona cierpi na bóle pleców od dwóch tygodni.

Would you help me translate this book from German into Polish?
Pomożesz mi przetłumaczyć tę książkę z niemieckiego na polski?

“to”
explain maths / working of wytłumaczyć komuś - matematykę
a machine to sb / działanie maszyny
happen to – my mother / me przydarzyć się - mojej mamie /
mnie
listen to – the music / parents słuchać – muzyki / rodziców
object to – the teacher / his sprzeciwiać się – nauczycielowi /
decision jego decyzji
prefer sth to – swimming to woleć coś od – pływanie od
sunbathing opalania
speak to – his students / my mówić do – jego studentów / moich
parents rodziców
talk to – her boss / the manager rozmawiać z – jej szefem /
kierownikiem

Can’t you explain it to me?


Nie możesz mi tego wytłumaczyć?

What has happened to him?

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Co mu się stało?

He is older than you, so you have to listen to him.


Jest starszy od ciebie, zatem musisz go słuchać.

We all prefer raspberries to strawberries.


Wszyscy wolimy maliny od truskawek.

Speak to me!
Odezwij się!

They haven’t talked to each other for a week.


Nie rozmawiali ze sobą od tygodnia.

“at”
arrive at – at the airport, at two przyjechać / przybyć na / do
o’clock dowolnego miejsca / o określonej
godzinie - na lotnisko, o drugiej
laugh at – the joke / him śmiać się z – dowcipu / niego
shout at – children / employees krzyczeć na – dzieci / pracowników

We arrived at the station at 7 a.m.


Przybyliśmy na dworzec o siódmej rano.

Don’t shout at me. It’s not my fault.


Nie krzycz na mnie. To nie moja wina.

“with”
agree with – him / your sister zgadzać się z – nim / twoją siostrą
argue with sb about – the way of spierać się z kimś o – sposób
spending holidays / money spędzenia wakacji / wydawania
pieniędzy
associate with – this book / him kojarzyć z – tą książką / nim
cope with – work / habits dawać sobie radę z – pracą /
nałogami
deal with – all injures / zajmować się - wszystkimi urazami
advertising products / reklamowaniem produktów

I agree with your husband that it isn’t worthwhile.


Zgadzam się z twoim mężem, że to nie warte zachodu.

She works in the office which deals with all complaints.


Ona pracuje w biurze, które zajmuje się wszystkimi skargami.

“about”

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

ask about – the way / the book he pytać o – drogę / książkę, którą mi
lent me pożyczył
think about – the future / you myśleć o – przyszłości / tobie
worry about – her child / them obawiać się o – jej dziecko / nich

I’m worrying about her. She has lost much weight lately.
Martwię się o nią. Ostatnio dużo schudła.

“in”
believe in – ghosts / oneself wierzyć w – duchy / siebie
specialise in – one’s profession / specjalizować się w - swoim
this field zawodzie / tej dziedzinie
succeed in – this profession / odnieść sukces w – tym zawodzie /
one’s job swojej pracy

Only if you believe in God, does your life have true sense.
Tylko jeśli wierzysz w Boga, twoje życie ma prawdziwy sens.

I hope you succeed in changing her mind.


Mam nadzieję, że uda wam się na nią wpłynąć.

Za pomocą przyimków łączących się z czasownikami możemy również mówić o


przeszłości.

HAVING + Past Participle

I’d like to apologise to you for having thrown out your documents.
Chciałbym cię przeprosić za wyrzucenie twoich dokumentów.

Her father punished her for having broken the glass.


Jej ojciec ukarał ją za zbicie szyby.

Również w przypadku czasowników przy konstruowaniu pytań o wyraz określony


przyimkiem umieszczamy te przyimki na końcu zdania:

What are you thinking about?


About what are you thinking?
O czym myślisz?

Who is she waiting for?


For whom is she waiting?
Na kogo ona czeka?

Strona 6
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Rzeczowniki z przyimkami
Również rzeczowniki tworzą związki wyrazowe z przyimkami. Oto tabele najczęściej
używanych rzeczowników z przyimkami.

“of”
advantage / The advantage of living Dobrą stroną mieszkania
disadvantage of – alone is that you can do samemu jest to, że
zaleta / wada whatever you feel like. możesz robić to, na co
masz ochotę.
chance of – szansa na Tell her not to waste her Powiedz jej, żeby nie
chance of getting this zmarnowała swojej
job. szansy na zdobycie tej
pracy.
condition of - warunek A condition of Warunkiem zatrudnienia
employment is a well jest dobrze zdany test
passed English test. z angielskiego.
end of - koniec That’s the end of the To koniec historii.
story.
fear of - obawa, lęk She has a great fear of Ona bardzo boi się
przed all insects. wszystkich owadów.
lack of - brak I suffer from lack of Cierpię z powodu braku
friends in this city. przyjaciół w tym mieście.
memory of - I have no good Nie mam żadnych
wspomnienie memories of that day at dobrych wspomnień
all. związanych z tym dniem.
object of - przedmiot You’ve been an object of Jesteś przedmiotem
our discussion for more naszej dyskusji od ponad
than an hour. godziny.
out of fashion - In my opinion, this suit is Moim zdaniem, ten
niemodny out of fashion. garnitur jest niemodny.
out of order - zepsuty We had to go up the Musieliśmy wejść po
stairs as the lift was out schodach, jako że winda
of order. była zepsuta.
proof of - dowód Do they have any proof Czy mają jakiś dowód na
of her innocence? jej niewinność?
smell / taste of - I hate taste and smell of Nie znoszę smaku
zapach / smak meat. i zapachu mięsa.

“for”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

claim for – żądanie His claims for promotion Jego żądanie awansu nie
can’t be realised. może być zrealizowane.
cheque for – czek na They sent me a cheque Przesłali mi czek na
for 100 $. 100 $.
demand for - popyt na I’m afraid there won’t be Obawiam się, że nie
enough demand for this będzie wystarczającego
product. popytu na ten produkt.
excuse for - She tried to make an Starała się znaleźć
wymówka dla excuse for not cleaning wymówkę, żeby nie
the house. sprzątać w domu.
for example / for There are a lot of very Jest wielu bardzo dobrych
instance - na przykład good students in our studentów w naszej
class, for example Ann klasie, na przykład Anka i
and Martin. Marcin.
for hire - do wynajęcia Is this flat for hire? Czy to mieszkanie jest do
wynajęcia?
for sale - na sprzedaż Are these jeans for sale? Czy te dżinsy są na
sprzedaż?
for the sake of - przez Can you do that for the Czy możesz to zrobić
wzgląd na sake of our friendship? przez wzgląd na naszą
przyjaźń?
hunger for - głód, Her hunger for love is Jej pragnienie miłości
pragnienie (np. wiedzy) getting bigger and staje się coraz większe.
bigger.
in exchange for - She’s famous. People Ona jest sławna. Ludzie
w zamian za give her money in dają jej pieniądze w
exchange for her advice. zamian za jej radę.
opportunity for - It’s a great opportunity To wspaniała szansa na
szansa na for starting a new life, rozpoczęcie nowego
isn’t it? życia, czyż nie?
reason for - powód What was the reason for Jaki był powód rzucenia
your giving up school? przez ciebie szkoły?
remedy for - środek, Faith and family care are Wiara i opieka rodziny są
lekarstwo na the best remedy for najlepszym lekarstwem
many illnesses. na wiele chorób.
request for - prośba o We didn’t have time to Nie mieliśmy czasu, by
consider your request for rozpatrzyć twoją prośbę o
a rise. podwyżkę.
respect for - You should have respect Powinieneś mieć
szacunek dla for elderly people. szacunek dla starszych.
sympathy for - We all feel great Wszyscy bardzo ci
współczucie dla sympathy for you. współczujemy.

“in”

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

in advance - We paid for our package Zapłaciliśmy za wczasy z


z wyprzedzeniem holiday in advance. wyprzedzeniem.
have confidence in - You must have more Musisz bardziej wierzyć
wierzyć w confidence in yourself. w siebie. W przeciwnym
Otherwise you won’t get razie nie zajdziesz daleko.
far.
in danger – We must hurry up. Our Musimy się pośpieszyć.
w niebezpieczeństwie friends are in danger. Nasi przyjaciele są w
niebezpieczeństwie.
in debt - w długach I can’t understand how Nie potrafię zrozumieć,
my cousin, one of the jak mój kuzyn, jeden
richest people I knew in z najbogatszych ludzi,
the past, can be in debt jakich znałem w
now. przeszłości, może być
teraz zadłużony.
exercise in - Let’s do some exercises Zróbmy parę ćwiczeń
ćwiczenie z in grammar. z gramatyki.
in fashion - modny Long skirts are now in Długie spódnice są teraz
fashion. modne.
increase / decrease in He demanded an Żądał wzrostu
– wzrost / spadek increase in salary. wynagrodzenia.
interest in - I’d like to thank all the Chciałbym podziękować
zainteresowanie employees who have wszystkim pracownikom,
taken an active interest którzy wzięli aktywny
in the project. udział w tym projekcie.
in public - publicznie He repeated in public Powtórzył publicznie to,
in private - prywatnie what he had said to me co powiedział mi
in private. prywatnie.
in secret - potajemnie Why did you try to do it Dlaczego chcieliście to
in secret? zrobić potajemnie?
in the street - na ulicy, I saw Mark walking in Wczoraj zobaczyłem
po ulicy the street with his Marka idącego
girlfriend yesterday. z dziewczyną po ulicy.
in time - na czas They started to fight in Zaczęli bić się w pubie.
(wystarczająco the pub. Fortunately, a Na szczęście barman
wcześnie) barman managed to stop zdołał ich powstrzymać
them in time. na czas.
in touch with - I must get in touch with Muszę skontaktować się z
w kontakcie z my family. moją rodziną.

“on”

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

be on the phone - How long has she been Ja długo ona rozmawia?
rozmawiać przez telefon on the phone?
on fire - w ogniu, While we were walking Kiedy szliśmy ulicą,
płonący down the street, we saw widzieliśmy płonący stary
an old building on fire. budynek.
on foot - pieszo I usually go to school on Zazwyczaj chodzę do
foot. szkoły na piechotę.
on hand - pod ręką I don’t have any money Nie mam żadnych
on hand? Could you lend pieniędzy pod ręką. Czy
me some? możesz pożyczyć mi
trochę?
on holiday - na urlopie, We were on holiday all Byliśmy na wakacjach
wakacjach last week. cały zeszły tydzień.
on purpose - celowo You know I haven’t done Wiesz, że nie zrobiłem
it on purpose. tego celowo.
on television (TV) / Could you check what’s Czy możesz sprawdzić, co
on the radio - on TV tonight? jest dzisiaj w telewizji?
w telewizji / w radiu
on the way - w drodze We’ll let you know when Damy ci znać, jak
we are on the way. będziemy w drodze.
on time - punktualnie I hope the bus arrives on Mam nadzieję, że autobus
(dokładnie o określonej time. przyjedzie o czasie.
godzinie)

“by”
by chance – I met him by chance Spotkałem go
przypadkowo when I was doing przypadkowo, kiedy
shopping. robiłem zakupy.
by hand - ręcznie This beautiful carpet is Ten piękny dywan jest
made by hand. zrobiony ręcznie.
by mistake - przez I gave him also our Dałem mu również nasze
pomyłkę letters by mistake. listy przez pomyłkę.
by the way - przy By the way, where have A przy okazji, dokąd oni
okazji, nawiasem they all gone? wszyscy poszli?
mówiąc

“to”
attitude to – My attitude to her is Mój stosunek do niej jest
stosunek do neutral. neutralny.
exception to - This is an exception to To jest wyjątek od reguły.
wyjątek od the rule.
objection to - sprzeciw, Do you have any Czy masz coś przeciwko
argument przeciw objections to my going mojemu wyjazdowi do
to Paris? Paryża?

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“at”
at present - obecnie We don’t have this size Nie mamy obecnie tego
at present. rozmiaru.
at the moment - w She’s taking a shower at W tej chwili bierze
tej chwili the moment. prysznic.

“with”
in comparison with - In comparison with last W porównaniu z zeszłym
w porównaniu z year, these holidays rokiem, te wakacje były
were much more dużo bardziej
interesting. interesujące.
in connection with – w In connection with the W związku
związku z murder, the police are z morderstwem policja
going to search his zamierza przeszukać jego
house. dom.

“about”
concern about – Her concern about the Jej troska o środowisko
troska o environment is robi wrażenie.
impressive.

“between”
difference between - There are so many Jest tak wiele różnic
różnica w / między differences between między nimi, iż jestem
them that I’m surprised zaskoczony, że są
they’ve been a happy szczęśliwą parą
married couple for małżeńską od dwudziestu
twenty years. lat.

“over”
control over - kontrola This big company has Ta duża firma ma
nad control over a half of kontrolę nad połową
smaller companies in this mniejszych firm w tej
field. branży.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W języku angielskim te same czasowniki z różnymi przyimkami mają różne znaczenia.
Bez nauczenia się “Phrasal Verbs” (czasowników złożonych) na pamięć nie sposób
mówić o swobodnym posługiwaniu się językiem angielskim.

- John, what are you looking for?


- I was to look after Mike and he ran away.
- Who asked you for taking care of Mike?
- Aunt Luisa told me to see to him while she's out.
- I see. He's so spoiled. Some parents don't know how to
bring up their children. I'll help you.
- Thank you. You've never let me down.
- We must hurry up. Aunt will soon come back.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Phrasal verbs z “up”

to add up – dodawać Have you added up all Dodałeś już


the figures yet? wszystkie liczby?
to back up – popierać Nobody wanted to Nikt nie chciał
back up Willy’s idea. poprzeć pomysłu
Wojtka.
to be up – wstać (podnieść You can come. I’ve Możesz przyjść. Już
się z łóżka) already been up. wstałam.
to beat up – pobić Who has beaten you Kto cię pobił?
up?
to blow up – wysadzać Fortunately he didn’t Na szczęście nie
manage to blow the udało mu się
bridge up. wysadzić mostu.
to break – rozpaść się na Mark dropped his Marek upuścił swoją
up kawałki mobile so it broke up. komórkę, więc
rozpadła się na
części.
– skończyć (np. This semester breaks Ten semestr kończy
semestr w up on 29th January. się 29 stycznia.
szkole)
– zerwać (np. z Why have you broken Czemu zerwałaś z
dziewczyną, up with Tom? Tomkiem?
chłopakiem,
zaręczyny)
to bring up – wychowywać I was brought up only Byłem
by my father, because wychowywany przez
my mother died, when ojca, ponieważ
I was three. moja matka umarła,
gdy miałem trzy
latka.
– wymiotować Peter has drunk too Piotr wypił zbyt
much and he is dużo i teraz
bringing up now. wymiotuje.
– poddawać temat This issue will be Ten temat zostanie
do dyskusji brought up at the next przedyskutowany
conference. na następnej
konferencji.
to brush – szlifować, She went to England Pojechała do Anglii,
up odświeżać so as to brush up her aby podszlifować
English. swój angielski.
to call up – zadzwonić do He called me up to ask Zadzwonił do mnie,
if I’d like to go to the by zapytać, czy
cinema with him. chcę z nim iść do
kina.
to catch up – doganiać Kate has been ill for a Kasia była przez
very long time, so if bardzo długi czas
she wants to catch up, chora, więc jeśli
she’ll have to work chce nadrobić
really hard. zaległości, musi
pracować naprawdę
ciężko.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to cheer – pocieszać, All her friends tried to Wszyscy jej


up rozweselać cheer her up. przyjaciele starali
się ją rozweselić.
to clear up – sprzątać Could you clear up Czy mógłbyś
your room while I’m posprzątać w swoim
out? pokoju, podczas gdy
mnie nie będzie?
to come up – podchodzić She came up to me Podeszła do mnie
and said: “hello”. i powiedziała:
“cześć”.
to cut up – ciąć na kawałki If you want to prepare Jeśli chcesz
a puzzle, you must cut przygotować
up a picture. układankę, musisz
pociąć obrazek.
to do up – sznurować, Do up your shoelaces! Zawiąż sobie
zapinać sznurówki.
– remontować Our flat needs doing up Nasze mieszkanie
(np. dom, a bit. wymaga małego
mieszkanie) remontu.
to draw up – podjeżdżać A taxi drew up and Taksówka
(o samochodzie) took them to the podjechała
airport. i zabrała ich na
lotnisko.
to dress up – stroić się They dressed up for Wystroili się do
the theatre. teatru.
to eat up – zjadać do końca You mustn’t go to your Nie wolno ci iść do
room until you have pokoju, dopóki nie
eaten up all the zjesz wszystkich
vegetables. warzyw.
to fill up – napełniać (np. Fill it up, please. Do pełna, proszę.
bak w
samochodzie)
to fix up – organizować Everything is fixed up. Wszystko jest
zorganizowane
(załatwione).
to get up – wstawać What time do you O której zazwyczaj
usually get up? wstajesz?
to give up – rzucać (np. zły If I were you, I would Na twoim miejscu
nawyk) give up smoking. rzuciłbym palenie.
– poddawać się Don’t give up without Nie poddawaj się,
even trying. nawet nie
spróbowawszy.
to go up – wzrastać, drożeć Prices will go up at the Ceny wzrosną na
beginning of the year. początku roku.
to grow up – dorastać She grew up in Dorastała
pathological w środowisku
environment. patologicznym.
to hang up – odkładać Without saying a word, Bez słowa się
słuchawkę he hang up. rozłączył.
to hold up – wstrzymywać, The traffic was held up Z powodu wypadku
powstrzymywać because of wstrzymano ruch.
an accident.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to hurry up – śpieszyć się Hurry up! We don’t Pośpiesz się! Nie


have too much time. mamy zbyt wiele
czasu.
to light up – rozjaśniać się His face lit up at the Twarz mu się
sight of his girlfriend. rozjaśniła na widok
jego dziewczyny.
– zapalić He went out of the Wyszedł z budynku i
papierosa building and lit up a zapalił papierosa.
cigarette.
to lock up – zamykać I hope that these Mam nadzieję, że ci
(w więzieniu) terrorists will be locked terroryści zostaną
up. zamknięci.
to look up – sprawdzać Could you look this Czy mógłbyś
(słówko word up in a sprawdzić to słowo
w słowniku) dictionary? w słowniku?
– odwiedzać We last looked her up Ostatni raz
(zazwyczaj at Christmas. odwiedziliśmy ją na
kogoś, kto dalej Boże Narodzenie.
mieszka)
to make up – wymyślać (np. My brother is excellent Mój brat jest
wymówki, at making up new świetny w
historie) excuses. wymyślaniu nowych
wymówek.
– malować się My sister makes up Moja siostra maluje
every day. się codziennie.
– godzić się (po They had an argument Oni pokłócili się
kłótni) two hours ago and dwie godziny temu,
made up half an hour a pogodzili - pół
ago. godziny temu.
to mix up – mylić They look almost the Wyglądają prawie
same and I'm still tak samo i wciąż ich
mixing them up. mylę.
to own up – przyznawać się He owned up to having Przyznał się do
taken the money. wzięcia pieniędzy.
to pick up – podnosić She picked up a coin, Podniosła monetę,
which lay on the która leżała na
carpet. dywanie.
– podrzucać, Will you pick me up Odbierzesz mnie
zabierać from school tomorrow? jutro ze szkoły?
– podrywać How are you going to Jak zamierzasz ją
pick her up? poderwać?
to pile up – gromadzić się A lot of work really Nagromadziło się
(o zaległościach) piled up while I was on naprawdę dużo
holiday. pracy, gdy byłem na
wakacjach.
to put up – przenocować Could you put us up Czy możemy dzisiaj
tonight? u ciebie
przenocować?
– budować (np. We hate putting up Nienawidzimy
dom), rozkładać tents. rozkładać
(namiot) namiotów.
– zawieszać, She has put up a Przywiesiła tabliczkę
umieszczać (na notice about the o spotkaniu.
tablicy) meeting.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to set up – zakładać (np. My brother together Mój brat wraz


firmę) with his friend are z przyjacielem
planning to set up planują założyć
a company. firmę.
to shoot – znacznie The price of petrol has Cena paliwa
up wzrastać (np. shot up lately. ostatnio
o cenach, podskoczyła.
inflacji), szybko
rosnąć (np. o
dzieciach)
to speak – mówić głośniej Could you speak up? Czy mógłby pan
up mówić głośniej?
to stand – wstawać, You don’t have to Nie musicie
up podnosić się stand up. wstawać.
to stay up – nie kłaść się I’d like to stay up and Chciałbym jeszcze
spać (do późna) watch the film on TV. się nie kłaść i
obejrzeć film w
telewizji.
to sum up – podsumować Summing up, I think Reasumując, to
it’s a marvelous idea. cudowny pomysł.
to take up – zacząć robić coś I think I’ll take up Myślę, że
nowego (np. swimming. zainteresuję się
zająć się hobby) pływaniem.
– zajmować This old wardrobe Ta stara szafa
miejsce, czas takes up a lot of space zajmuje mnóstwo
in the hall. miejsca w
przedpokoju.
to throw – wymiotować Kate must have eaten Kaśka musiała zjeść
up something unfresh, coś nieświeżego, bo
because she was wymiotowała całą
throwing up all night. noc.
to turn up – pojawiać się I wonder why he didn’t Zastanawiam się,
turn up at yesterday’s dlaczego nie pojawił
meeting. się na wczorajszym
zebraniu.
– robić głośniej Could you turn the Czy mogłabyś zrobić
radio up? I want to głośniej radio? Chcę
listen to the news. posłuchać
wiadomości.
to wake up – budzić, obudzić Could you wake me up Możesz obudzić
się tomorrow at 6 o’clock? mnie jutro o
szóstej?
to warm – rozgrzewać się Remember to warm up Pamiętaj, by się
up before a race. rozgrzać przed
wyścigiem.
to wrap up – uciszyć się Wrap up, the child is Ucisz się, dziecko
sleeping. śpi.
– ubrać się cieplej It’s cold. Don’t forget Jest zimno. Nie
to wrap up. zapomnij ubrać się
cieplej.
– dojść do They finally wrapped Wreszcie po
porozumienia up after the two-hour dwugodzinnej
debate. debacie doszli do
porozumienia.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Phrasal verbs z “down”

to back – wycofywać She finally backed W końcu wycofała się i


down się down and agreed to przystała na nasze
our conditions. warunki.
to break – psuć się I’m sorry for being Przepraszam za
down late, but my car broke spóźnienie, ale zepsuł
down. mi się samochód.
– załamywać When her husband Gdy jej mąż umarł,
się died, she totally broke całkowicie się
down. załamała.
to bring – obalać I won’t rest until the Nie spocznę, zanim
down government has been rząd nie zostanie
brought down. obalony.
– obniżać Thanks to a decrease Dzięki zmniejszeniu
(ceny) in costs, they could kosztów mogli pozwolić
take the liberty of sobie na obniżenie cen.
bringing down the
prices.
to calm – uspokajać Tell him to calm down. Powiedz mu, by się
down (się) uspokoił.
to close – zamykać, She closed down her Zamknęła sklep
down zwijać się shop because of z powodu problemów
financial problems. finansowych.
to come – runąć When we were about to Kiedy już mieliśmy
down cross the river, the przechodzić przez
bridge suddenly came rzekę, nagle runął
down. most.
to come – obniżać się (o The price of petrol has Cena paliwa obniżyła
down / to cenach) come down recently. się ostatnio.
go down
to cut down – ograniczać She cut down her Ograniczyła spożycie
(np. spożycie alcohol consumption, alkoholu, po tym jak
czegoś) after the doctor had lekarz jej to zalecił.
advised her to do so.
to die down – cichnąć, I’m sure the noise will Jestem pewien, że ten
uspokajać się die down in a moment. hałas zaraz ucichnie.
to get down – przygnębiać The enormity of work is Ogrom pracy zaczyna
starting to get me mnie przygnębiać.
down.
to go down – tonąć (o When did the Titanic go Kiedy zatonął Titanic?
statku) down?
– zachodzić (o In summer, the sun Latem słońce zachodzi
słońcu) goes down later than in później niż zimą.
winter.
to jot down – notować, Could you jot down Czy mógłbyś
/ to put zapisywać what he has already zanotować to, co
down / to said? właśnie powiedział?
take down
to knock – potrącić When she was crossing Kiedy przechodziła
down the street, a car przez ulicę, potrącił ją
knocked her down. samochód.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

– wyburzać, Do they want to knock Czy oni chcą wyburzyć


powalać this wall down? tę ścianę?
to lay down – ustanawiać So many new rules Tak wiele nowych reguł
have been laid down zostało ustanowionych,
that it’s difficult to że bardzo trudno jest
switch to them. się na nie przestawić.
to let down – zawieść, I will never let you Nigdy cię nie zawiodę.
rozczarować down.
to pull – zburzyć (np. An old building was W centrum miasta
down budynek), pulled down in the zburzono dwa miesiące
złożyć namiot centre of the city two temu stary budynek.
months ago.
to put down – stłumić (np. They’re going to put Zamierzają stłumić
bunt, down the riot as demonstrację tak
powstanie) quickly as possible. szybko, jak się da.
– ośmieszyć I hate Paul, because he Nienawidzę Pawła, bo
has put my sister down ośmieszył moją siostrę
in front of her friends. przed przyjaciółmi.
– uśpić They had to put their Musieli uśpić psa po
(zwierzę) dog down after it had tym, jak został
been knocked down by potrącony przez
car. samochód.
to run down – wyczerpywać This battery seems to Wydaje się, że ta
się have run down. bateria już się
wyczerpała.
– krytykować The band’s Występ tego zespołu
performance was run został skrytykowany
down by a lot of przez wielu ludzi.
people.
– potrącić A green volvo ran Zielone volvo potrąciło
(przechodnia) down an old lady while starszą panią, gdy
she was crossing the przechodziła przez
street. ulicę.
to settle – ustatkować When is he going to Kiedy on zamierza się
down się settle down? ustatkować?
– osiedlić się My friend from Moja koleżanka z
secondary school liceum osiedliła się we
settled down in France Francji ponad dziesięć
over ten years ago. lat temu.
to shout – zakrzykiwać I can’t hear a word, Nic nie słyszę,
down because his voice is ponieważ jego głos jest
being constantly wciąż zakrzykiwany.
shouted down.
to sit down – siadać Come here and sit Chodź tu i usiądź.
down.
to slow – zwalniać Could you tell him to Czy mógłbyś
down (kierując slow down a little? powiedzieć mu, by
pojazdem) troszeczkę zwolnił?
to turn – odmawiać They wanted him to Chcieli, by wszystko
down organize everything zorganizował, ale
but he turned down. odmówił.
– odrzucać I’m going to turn down Zamierzam odrzucić
their offer. ich ofertę.
– przyciszyć, Could you turn down Czy mógłbyś ściszyć
ściszać the radio? I’m trying to radio? Staram się
have a rest. odpocząć.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to write – zanotować, Could you write down Czy mogłaby Pani


down zapisać my phone number? zapisać mój numer
telefonu?

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Phrasal verbs z “off”

to be off – zepsuć się This food is off so I To jedzenie jest


(o jedzeniu) must throw it away. zepsute, więc muszę
je wyrzucić.
– nie być We are very sorry, but Bardzo nam przykro,
w menu the tomatoe soup is off ale nie ma dziś zupy
(o jedzeniu) today. pomidorowej.
– być Andy is off this week. Andrzeja nie ma w
nieobecnym pracy w tym
w pracy tygodniu.
– wyjść I have been trying to Próbowałem
phone my parents but dodzwonić się do
they are probably off. rodziców, ale
prawdopodobnie
wyszli.
– być The light is off so your Światło jest
wyłączonym brother must be zgaszone, więc twój
(np. o świetle, sleeping. brat na pewno śpi.
urządzeniu)
to break off – przerwać (np. Why have they broken Dlaczego przerwali
spotkanie), off the meeting? spotkanie?
zaprzestać
– złamać The children sat on the Dzieci usiadły na
branch and broke it off. gałęzi i złamały ją.
to come off – odpaść (np. Look! The button has Spójrz! Odpadł ci
o guziku) come off your jacket. guzik od kurtki.
to call off – odwoływać The picnic was called Piknik został
off because of bad odwołany z powodu
weather. brzydkiej pogody.
to cut off – rozłączać Suddenly we were cut Nagle nas rozłączyli.
(telefonicznie) off.
to drop off – podrzucać Will you drop me off to Podrzucisz mnie do
(w jakieś school on your way szkoły w drodze do
miejsce) home? domu?
– zasypiać Gregory used to drop Grzesiek zwykł
off in front of the TV zasypiać przed
set. telewizorem.
to fall off – spadać I hope the prices fall offMam nadzieję, że
again. ceny znowu spadną.
to get off – wysiadać Which bus stop should Na którym
(z autobusu, I get off? przystanku mam
pociągu) wysiąść?
to give off – wydzielać This machine gives off Maszyna ta wydziela
a lot of heat. dużo ciepła.
to go off – psuć się I think this meat will go Sądzę, że to mięso
(o jedzeniu) off soon. wkrótce się zepsuje.
– wybuchać The bombs have gone Bomby wybuchły trzy
(o bombie), off three times this razy w tym tygodniu.
strzelać week.
(o broni)

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

– przestać lubić Patrick went off Agnes, Patryk przestał lubić


because she was Agnieszkę, bo śmiała
laughing at him. się z niego.
– dzwonić (np. o An alarm clock goes off Budzik dzwoni o
alarmie, at six o’clock a.m. szóstej rano.
budziku)
to keep off – trzymać się Keep off the grass! Nie deptać trawy!
z dala od
to lay off – zwalniać (z I can’t understand why Nie mogę zrozumieć,
pracy) he laid off such a good dlaczego zwolnił tak
worker. dobrego pracownika.
to let off – puszczać A policeman let a driver Policjant pozwolił
wolno off. kierowcy odjechać.
– eksplodować A lot of fireworks let off
Dużo fajerwerków
(o bombie, at New Year’s Eve. eksplodowało w
fajerwerkach) Sylwestra.
to pay off – spłacać I don’t have much Nie mam dużo
(kredyt) money because I have pieniędzy, ponieważ
to pay off my credit by muszę do czerwca
June. spłacić kredyt.
to put off – rozpraszać Could you stop making Czy możesz przestać
(przeszkadzać) noise? It’s putting me hałasować? To mnie
off. rozprasza.
– przekładać na We’ll have to put off Będziemy musieli
późniejszy our meeting. przełożyć nasze
termin spotkanie.
– zniechęcać She tried to put him off Chciała go zniechęcić,
but ineffectively. ale bezskutecznie.
to see off – odprowadzać My wife saw me off at Moja żona
(na lotnisko, the airport. odprowadziła mnie
dworzec) na lotnisko.
to set off – wyruszać What time are you O której wyruszacie?
setting off?
to show off – popisywać się I don’t like when he is Nie lubię, kiedy się
showing off. popisuje.
to switch off – wyłączać (np. Could you switch off Mogłabyś zgasić
światło, silnik the light? I’d like to get światło? Chciałbym
samochodu) some sleep. się trochę przespać.
to take off – startować The plane took off five Samolot wystartował
(o samolocie) minutes ago. pięć minut temu.
– zdejmować He took off his clothes Zdjął ubranie i wziął
(o ubraniu) and took a shower. prysznic.
to tell off – besztać Her father told her off Jej ojciec zbeształ ją
for not having done the za to, że nie
dishes. pozmywała.
to turn off – wyłączać Don’t turn off the radio. Nie wyłączaj radia.
to wear off – mijać, The pain should wear Za kwadrans ból
przechodzić (o off in a quarter. powinien minąć.
bólu)
to write off – odwoływać Tell her to write off a Powiedz jej, żeby
(np. wizytę, meeting at Vena odwołała spotkanie w
spotkanie) company. firmie Vena.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Phrasal verbs z “out”

to back out / – wycofywać (się) You aren’t going to Nie zamierzasz się
to drop out back out, are you? chyba wycofać?
to be out – odrzucać, nie Unfortunately, your Twój plan niestety
zgadzać się plan is out, because of został odrzucony z
(z planem, illegible handwriting. powodu
pomysłem) nieczytelnego
pisma.
to blow out – zdmuchnąć, He blew the candle out. Zdmuchnął świecę.
zgasić
to break out – wybuchać (o Fierce fighting broke Wybuchła między
wojnie, out between them. nimi zacięta walka.
epidemii,
buncie, ogniu)
– zbiegać, Three prisoners broke Trzech więźniów
uciekać out last night. zbiegło zeszłej
(z więzienia) nocy.
to bring out – wypuszczać (na Our company is going Nasza firma
rynek) to bring out three new zamierza w tym
products this year. roku wypuścić na
rynek trzy nowe
produkty.
to burn out – wypalać się We couldn’t do Nie mogliśmy nic
anything until the fire zrobić, zanim nie
burnt out. wypalił się ogień.
to carry out – wykonywać I was simply carrying Po prostu
(instrukcje) out commands. wykonywałem
polecenia.
– przeprowadzać He carries out many On przeprowadza
(doświadczenia, fascinating wiele fascynujących
badania) experiments. eksperymentów.
to check out – wymeldować What time shall we O której mamy się
się (z hotelu) check out? wymeldować?
to come out – wychodzić na The truth always Prawda zawsze
jaw comes out. wychodzi na jaw.
to cross out – skreślać If you make a mistake, Jeśli zrobisz błąd,
just cross it out. po prostu go
skreśl.
to die out – zanikać, I won’t ever let this Nigdy nie pozwolę
wymierać tradition die out. na to, by ta
tradycja wygasła.
to eat out – jeść poza Let’s eat out tonight. Zjedzmy dziś poza
domem domem.
to fall out – poróżnić się I wonder why they Zastanawiam się,
(with sb) (z kimś) have fallen out. co ich poróżniło.
to figure out – rozumieć I can’t figure out what Nie mogę
they’re trying to say. zrozumieć, co oni
próbują
powiedzieć.
to find out – dowiadywać I found out that the Dowiedziałem się,
się, odkrywać meeting would be że zebranie
cancelled. zostanie odwołane.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to get out – wychodzić, I want to get out of Chcę się stąd


wydostawać się here. wydostać.
to give out – ogłaszać Our teacher will give Nasz nauczyciel
(wiadomości, out the results of the ogłosi wyniki
wyniki) English competition on konkursu z
Thursday. angielskiego w
czwartek.
– rozdawać A lot of young people Wielu młodych ludzi
(ulotki) give out leaflets every rozdaje ulotki
day. każdego dnia.
to go out – gasnąć The lights in the whole Światła w całym
town suddenly went mieście nagle
out. zgasły.
to hand out – rozdawać, What is the teacher Co nauczyciel
wydawać handing out? rozdaje?
to knock out – znokautować The old man hit a thief Starszy człowiek
so hard that he uderzył złodzieja
knocked him out. tak mocno, że
pozbawił go
przytomności.
to leave out – opuszczać, We had to leave three Musieliśmy
pomijać scenes out as the play pominąć trzy
couldn’t last longer sceny, jako że
than an hour. sztuka nie mogła
trwać dłużej niż
godzinę.
to let out – wypuszczać I hope they let him out. Mam nadzieję, że
go wypuszczą.
to look out – uważać Look out! Something is Uważaj! Coś spada!
falling!
to make out – odróżnić, He could hardly make Ledwo przeczytał
rozpoznać, out the biggest letters największe litery
widzieć coś (z in the optician. u okulisty.
oddali)
– rozumieć I can’t really make out Naprawdę, nie
(znaczenie) the meaning of this mogę zrozumieć
word. znaczenia tego
słowa.
to pass out – mdleć I didn’t know what to Nie wiedziałem, co
do when she passed robić, gdy
out. zemdlała.
to point out – wskazywać, He is to point out all On jest po to, aby
zwracać uwagę your mistakes. zwracać ci uwagę
na coś na wszystkie twoje
błędy.
to pull out – zmieniać pas A car in front of me Samochód przede
ruchu pulled out so suddenly mną zmienił pas
that I had to slow ruchu tak nagle, że
down. musiałem
zahamować.
to put out – gasić You can use a blanket Możesz użyć koca,
to put out small fire. by zgasić mały
pożar.
to rule out – wykluczać This cannot be ruled Tego nie można
out. wykluczyć.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to run out – kończyć się, I’m afraid the money Obawiam się, że
wyczerpywać has run out. skończyły się
pieniądze.
– tracić ważność My passport ran out in Mój paszport stracił
May. ważność w maju.
to set out – wyruszać They set out in the Wyruszyli rano.
morning.
to sort out – segregować Sort the laundry out, Proszę, posegreguj
please. pranie.
to stand out – wyróżniać się She always wears so Ona zawsze ubiera
eccentric that she się tak
stands out everywhere. ekstrawagancko,
że wyróżnia się
wszędzie.
to take out – zapraszać (np. He took me out to Zaprosił mnie do
do kina) a restaurant. restauracji.
– wyrywać (ząb) Tom had his tooth Tomkowi wyrwano
taken out two days ząb dwa dni temu.
ago.
to try out – wypróbować Let’s try out how it Wypróbujmy, jak
works. to działa.
to turn out – przybywać So many people turned Tak wielu ludzi
out to watch the przybyło, by
match. obejrzeć mecz.
to turn out – okazywać się It turned out to be the Te wakacje okazały
best holiday I’d ever się najlepsze, jakie
had. kiedykolwiek
miałem.
to wash out – sprać się This stain hasn’t Ta plama się nie
(o plamie) washed out. sprała.
to wear out – wyczerpywać, This run has really Ten bieg naprawdę
wycieńczać worn her out. ją wycieńczył.
to work out – opracowywać, We managed to work Udało nam się
rozpracowywać out a strategy. opracować
strategię.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Phrasal verbs z “into” i “on”

Phrasal verbs z “into”


to break into – włamywać się The burglar has broken Włamywacz włamał
do into three houses this się do trzech domów
week. w tym tygodniu.
to bump into – wpadać na I bumped into my old Wpadłam na swego
kogoś friend in the shopping starego przyjaciela
centre. w centrum
handlowym.
to burst into – wybuchać Suddenly she burst out Nagle wybuchła
(np. into laughing. śmiechem.
płaczem)
to go into – zagłębiać się Let’s not go into this Nie zagłębiajmy się
subject today. dzisiaj w ten temat.
to look into – badać The police are looking Policja bada tę
into this case. sprawę.
to talk sb – namawiać They tried to talk her Starali się namówić ją
into kogoś do into an armed assault. do napadu z bronią w
ręku.
to turn into – zamieniać w A magician turned his Magik zmienił swój
hat into a rabbit. kapelusz w królika.

Phrasal verbs z “on”


Come on – chodź Come on, now! Chodź już.
to call on – odwiedzać Let’s call on Renate Odwiedźmy dzisiaj
today. Renatę.
to carry on – kontynuować Tell him to carry on Powiedz mu, by nie
singing. przestawał
śpiewać.
to catch on – przyjmować się This song will never Ta piosenka nigdy
catch on. się nie przyjmie.
– załapać, He finally caught on. W końcu załapał.
zrozumieć
to cheer on – kibicować He always cheers on On zawsze kibicuje
this team. tej drużynie.
to count on – liczyć na kogoś I realise I couldn’t Zdałem sobie
count on him. sprawę, że nie
mogę na niego
liczyć.
to drag on – przeciągać (np. Can you stop dragging Czy mógłbyś
temat, on this subject? przestać ciągnąć
wypowiedź) ten temat?
to get on – wsiadać Which train should Do którego pociągu
I get on? mam wsiąść?
– być w dobrych Do you get on well with Czy jesteś w
stosunkach your neighbours? dobrych
stosunkach ze
swoimi sąsiadami?
to go on – kontynuować Go on! Kontynuuj!

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

– opierać się (na There isn’t any Nie ma żadnego


czymś) evidence that they dowodu, na którym
could go on. mogliby się oprzeć.
to hold on – czekać Hold on a moment, Proszę, poczekaj
please. chwilę.
to keep on – nadal coś robić He kept on talking for Rozmawiał
hours. godzinami.
to live on – żyć z What will you live on? Z czego będziecie
żyć?
to look on – przyglądać się They looked on Przyglądali się
admiringly as his son z podziwem, jak ich
received the prize. syn odbierał
nagrodę.
to move on / – poruszać Don’t move on this Nie poruszaj tego
to touch on (temat) subject in his presence. tematu w jego
obecności.
to pick on – czepiać się Stop picking on me. Przestań się mnie
czepiać.
to put on – wystawiać They put on a very Wczoraj wystawili
(sztukę, interesting play bardzo interesującą
przedstawienie) yesterday. sztukę.
– wkładać, I’ve got nothing to put Nie mam co na
zakładać on. siebie włożyć.
to stay on – pozostawać If you stay on at school Jeśli pozostaniesz
till three o’clock, I’ll w szkole do
pick you up. trzeciej, odbiorę
cię.
to switch on – włączać It’s dark in here, so I’d Tu jest ciemno,
(światło), better switch the light więc lepiej włączę
zapalać silnik on. światło.
to take on – zatrudniać I’ve heard they are Słyszałem, że
going to take on new zamierzają
employees, aren't zatrudnić nowych
they? pracowników, czy
to prawda?
– brać na siebie You are always taking Zawsze bierzesz na
(obowiązki, on too much work! siebie zbyt dużo
pracę pracy!
do wykonania)
to try on – przymierzać She tried on every Przymierzyła
dress in the shop and wszystkie sukienki
consequently bought w sklepie,
nothing. a w rezultacie nic
nie kupiła.
to turn on – włączać Turn on the radio, Proszę, włącz radio.
please.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Phrasal verbs z “in”

to break in – wtrącać się I don’t like breaking in Nie lubię się wtrącać,
so I’ll talk to him zatem porozmawiam
tomorrow. z nim jutro.
to bring in – przynosić I hope this project Mam nadzieję, że
(pieniądze) brings in at least projekt ten przyniesie
a hundred thousand minimum sto tysięcy
złotys. złotych.
– wprowadzać Did they bring in this Wprowadzili tę nową
new law? ustawę?
to call in – wzywać We immediately called Natychmiast
in the police. wezwaliśmy policję.
to check in – zgłaszać się The passengers are Pasażerowie są
(do hali requested to check in proszeni o zgłoszenie
odlotów) for the next flight. się na następny lot.
to come in – wchodzić May I come in? Mogę wejść?
to drop in – wpadać do Will you drop in Wpadniesz jutro?
kogoś tomorrow?
to fill in – wypełniać First, you have to fill in Najpierw musi pan
this form. wypełnić ten formularz.
to get in – gromadzić Get in all the necessary Zbierz cały potrzebny
material. materiał.
– wchodzić (do As soon as I get in, I’ll Gdy tylko wejdę do
domu) check it. domu, sprawdzę to.
– przyjeżdżać, Could you tell me what Czy możesz mi
przybywać (o time the train from powiedzieć, o której
środku Prague gets in? przyjedzie pociąg z
transportu) Pragi?
to give in – oddawać, My students were Moi studenci mieli
wręczać supposed to give in oddać wypracowania w
their compositions last zeszły wtorek.
Tuesday.
– poddać się The fight was fierce, Walka była zaciekła,
but they finally decided ale w końcu
to give in. zdecydowali się
poddać.
to hand in – oddawać The thesis is to be Pracę należy oddać do
handed in by the end końca czerwca.
of June.
to join in – włączać się Do you want to join in? Chcesz się dołączyć?
(do)
to let in – wpuszczać Could you let me in? Czy mogłabyś mnie
I have forgotten the wpuścić? Zapomniałem
keys. kluczy.
to move in – wprowadzać Our new neighbours Nasi nowi sąsiedzi
się moved in last week. wprowadzili się
w zeszłym tygodniu.
to pop in – wpadać na Sometimes she pops in Czasem wpada na
chwilę for a cup of coffee. filiżankę kawy.
to put in – składać How many people have Jak wiele osób złożyło
put in applications? podanie?

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

– instalować We’ve had central Zainstalowano nam


heating put in. centralne ogrzewanie.
– wkładać You’ve put in a lot of Włożyłeś w to dużo
(wysiłek, work. pracy.
pracę w coś)
to show in – wprowadzać, Show him in, please. Wprowadź go, proszę.
wpuszczać
to step in – wkraczać Striking people acted Strajkujący
so aggressively that zachowywali się tak
the police had to step agresywnie, że musiała
in. wkroczyć policja.
to take in – oszukiwać, Many people were Wielu ludzi nabrało się
nabierać taken in by his story. na jego historię.
– zrozumieć I don’t know how much Nie wiem, ile
coś, information she has przyswoiła informacji.
przyswoić taken in.
– wynajmować Our neighbour takes in Nasza sąsiadka
(pokój) students every wynajmuje pokoje
academic year. studentom każdego
roku akademickiego.
– zawierać The price of a package Cena wczasów zawiera
holiday takes in the koszt wyżywienia i
cost of food and zakwaterowania.
accomodation.
– zwężać (o I’ve bought a nice dark Kupiłam ładną
ubraniu) green skirt, but I must ciemnozieloną
have it taken in. spódnicę, ale muszę
dać ją do zwężenia.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pozostałe podwójne phrasal verbs

to attend to – obsługiwać Have you been Czy został pan już


attended to yet? obsłużony?
to be taken – być Many spectators Wielu widzów było
aback zaskoczonym were taken aback by zaskoczonych jego
his performance. występem.
to bring back – odnosić He brought back the Zwrócił książkę, którą
book I’d lent him. mu pożyczyłem.
– przywoływać These photos bring Te zdjęcia przywołują
(wspomnienia) back memories from wspomnienia z mojego
my childhood. dzieciństwa.
to bring – cucić We did everything Robiliśmy wszystko, co
round we could to bring w naszej mocy, by go
him round when he ocucić, gdy stracił
lost consciousness. przytomność.
to brush – odsunąć na Don’t ask if you Nie pytaj, jeśli i tak
aside bok brush aside our odsuwasz na bok
objections. nasze obiekcje.
to call for – wzywać (np. Some workers called Niektórzy robotnicy
do protestu) for protest. wzywali do protestu.
to come – natknąć się na I came across the Natknąłem się na
across book you’d been książkę, której
looking for. szukałaś.
to come back – wracać I hope she comes Mam nadzieję, że
back in time. wróci na czas.
to come over – nachodzić I don’t know what’s Nie wiem, co cię
(someone) come over you. naszło.
to come – dochodzić do Has she come round Czy ona doszła już do
round siebie yet? siebie?
to cut back – ograniczać The government cut Rząd ograniczył
back the funds for fundusze na edukację.
education.
to deal with – zajmować się The marketing Dział marketingu
czymś department deals zajmuje się głównie
mostly with reklamowaniem firmy i
advertising jej produktów.
a company and its
products.
to do without – obejść się bez If she's not going to Jeśli nie ma zamiaru
join us, we'll do do nas dołączyć,
without her. poradzimy sobie bez
niej.
to fall for – dać się nabrać How could you fall Jak mogliście nabrać
for her story? się na jej historię?
– zakochać się Paul fell for Kate at Paweł zakochał się w
the sailing camp in Kasi na obozie
summer. żeglarskim w lecie.
to get at – naskakiwać Stop getting at me. Przestań na mnie
naskakiwać.
to get away / – uciekać They got away Uciekli przez park.
to run away through the park.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to get back – odzyskiwać All I want is to get Wszystko, czego chcę,


my money back. to odzyskać pieniądze.
to get by – dawać sobie It’s very difficult to Bardzo ciężko jest
radę, przeżyć get by with such przeżyć za tak niską
a low salary. pensję.
to get over – wychodzić z I'm sure he'll soon Jestem pewien, że
(choroby) get over it. szybko z tego wyjdzie.
– przekazywać I would like to get Chciałbym wszystkim
over my idea to przekazać mój pomysł.
everyone.
to get round – przekonać She can always get Ona zawsze potrafi ich
them round. przekonać.
to give away – wyjawiać, It gave her away. To ją zdradziło.
zdradzać
to go – przechodzić Every child goes Każde dziecko
through through this stage. przechodzi przez ten
etap.
to go with – pasować do Do you think this tie Czy myślisz, że ten
goes with my shirt? krawat pasuje do
mojej koszuli?
to hang – obijać się, Stop hanging about Przestań się obijać
about / to włóczyć się and help us. i pomóż nam.
mess about
to hear from – mieć I haven’t heard from Już dawno nie miałem
wiadomości od him for a long time. od niego żadnych
wiadomości.
to look after – opiekować się, When I go on Kiedy wyjadę na
zajmować się holidays, will you wakacje, zaopiekujesz
look after my dog? się moim psem?
to look at – patrzeć na Do you know the Znasz mężczyznę,
man who is looking który na nas patrzy?
at us?
to look for – szukać What are you Czego szukasz?
looking for?
to pass away – odejść This summer my Tego lata umarł mój
(umrzeć) uncle passed away. wujek.
to pass by – mijać Many years have Wiele lat minęło od
passed by since tamtego zdarzenia.
then.
to pay back – zwracać, I promise I’ll pay Obiecuję, że zwrócę
oddawać back next week. pieniądze w przyszłym
(pieniądze), tygodniu.
spłacać
to press for – domagać się More and more Coraz więcej
workers are pressing pracowników domaga
for higher wages. się wyższej płacy.
to pull – wyzdrowieć, I’m sure she’ll pull Jestem pewien, że ona
through wylizać się through it. się z tego wyliże.
to put by – odkładać We have to put by Musimy odłożyć trochę
some money for pieniędzy na wakacje.
holidays.
to put – wysuwać, I would like to put Chciałbym na
forward przedstawiać forward my idea at jutrzejszym zebraniu
(tezę, tomorrow’s meeting. przedstawić mój
wniosek) pomysł.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to put – łączyć Could you put me Czy może mnie pan


through / to (telefonicznie) through to the połączyć z działem
get through marketing marketingu?
department?
to ring back – oddzwaniać I can't talk to you Nie mogę teraz z tobą
/ to call back now. I'll ring back in rozmawiać. Oddzwonię
the evening. wieczorem.
to run over / – przejechać A cat ran out on the Kot wybiegł na ulicę
to run down street and was run i przejechał go
over by a car. samochód.
to run – przeglądać Let’s run through the Przejrzyjmy plan
through plan once more, jeszcze raz, dobrze?
shall we?
to see – przejrzeć I hope you see Mam nadzieję, że go
through through him. przejrzysz.
to see to – zajmować się Could you see to my Czy mogłabyś zająć
baby, while I’m out? się moim dzieckiem,
podczas gdy mnie nie
będzie?
to stand by – stawać po Why did you stand Dlaczego stanąłeś
stronie by our enemy wczoraj po stronie
yesterday? naszego wroga?
– stać I hate standing by Nie cierpię stać tak
bezczynnie and waiting. bezczynnie i czekać.
to stand for – znaczyć, What does DNA Co oznacza DNA?
oznaczać stand for?
to stick to – trzymać się, Let’s stick to the Trzymajmy się faktów.
przestrzegać facts.
to take after – przypominać, She takes after her Bardzo przypomina
być podobnym mother a lot. swoją matkę.
do
to take back – zwracać This radio is out of To radio jest zepsute,
order so I’d like to więc chciałbym je
take it back. zwrócić.
to take over – przejmować Many companies Wiele firm zostało
were taken over by przejętych
this large enterprise.przez to wielkie
przedsiębiorstwo.
to think over – przemyśleć He promised to think Obiecał, że to
it over. przemyśli.
to throw – wyrzucać, Don’t throw it away. Nie wyrzucaj tego.
away / to pozbywać się It may come in Może się przydać.
throw out useful.
to toy with – rozważać You’ve been toying Rozważasz moją
with my proposal for propozycję od godziny.
an hour. Can you tell Możesz powiedzieć mi,
me what you have co zdecydowałeś?
decided?
to turn away – odprawiać They had to be Musieliśmy odprawić
z kwitkiem turned away as ich z kwitkiem, jako że
(z niczym) there wasn’t enough nie było dla nich
room for them. wystarczająco miejsca.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Phrasal verbs składające się z trzech słów

to back out of – wycofywać You can’t back out of Nie możesz


się z our agreement. wycofać się z
naszej umowy.
to carry on – kontynuować Let’s carry on with our Kontynuujmy
with conversation. naszą rozmowę.
to catch up – doganiać You should work harder Powinieneś
with if you want to catch up pracować ciężej,
with the class. jeśli chcesz
dogonić resztę
klasy.
to come in for – spotykać się They came in for with Spotkali się z
z krytyką criticism but didn’t give krytyką, ale się
up. nie poddali.
to come up – wymyślić, Have you come up with Wymyśliliście coś?
with wykombinować anything?
to cut down on – ograniczać The doctor advised me Lekarz doradził
to cut down on eating mi, bym
sweet things. ograniczył
spożycie słodyczy.
to drop out of – porzucać Don’t dare to drop out Nie waż się
of school. porzucać szkoły.
to face up to / – stawiać czoła I’m sure we will have Jestem pewien, że
to stand up to to face up to many będziemy musieli
obstacles. stawić czoła wielu
przeszkodom.
to fall back on – zdawać się na, There is one spare Jest jedno
uciekać się do wheel. If we had a flat zapasowe koło.
tyre, we could fall back Jeśli złapalibyśmy
on it. gumę,
moglibyśmy się na
nie zdać.
to fall in love – zakochać się w She fell in love with Zakochała się w
with him. nim.
to fill in for – zastępować Could you fill in for me Czy mógłbyś
tomorrow? zastąpić mnie
jutro?
to fit in with – pasować do This shirt doesn’t fit in Ta koszula nie
with these trousers. pasuje do tych
spodni.
to get away – uniknąć kary You won’t get away Nie ujdzie ci to na
with za with it. sucho.
to get round – zabrać się za I should get round to Powinienem
to taking my driving test. zabrać się za
zdanie prawa
jazdy.
to go back on – nie For the third time, you Po raz trzeci nie
dotrzymywać went back on the dotrzymałeś
obietnicy promise. How can I obietnicy. Jak
trust you? mam ci ufać?
to go down – zachorować na She went down with Zachorowała na
with flu. grypę.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to go in for – uprawiać He goes in for so many Uprawia tak wiele


sports that he hardly sportów, że ledwo
finds time for anything znajduje czas na
else. cokolwiek innego.
to go through – doprowadzić It is impossible to go Nie da się
with do końca through with this doprowadzić tego
project as it is too projektu do końca,
expensive. jako że jest zbyt
drogi.
to grow out of – wyrastać z I’m sure your daughter Jestem pewien, że
(ubrania, will grow out of it. twoja córka
nawyku) wyrośnie z tego.
to keep up – nadążać za He was going so fast Szedł tak szybko,
with that his girlfriend że jego
couldn’t keep up with dziewczyna nie
him. mogła za nim
nadążyć.
to live up to – spełniać The play didn’t live up Sztuka nie spełniła
to my expectations. moich oczekiwań.
to look back – wspominać You will look back on Wspomnisz moje
on my words. słowa.
to look down – patrzeć z góry Although he is Mimo że jest
on na kogoś extremely rich, he's strasznie bogaty,
never looked down on nigdy nie patrzył z
poorer people. góry na
biedniejszych
ludzi.
to look – z I look forward to Nie mogę się
forward to niecierpliwością seeing this movie. doczekać, kiedy
czekać na coś zobaczę ten film.
to look up to – podziwiać I cant’ understand why Nie mogę
she looks up to him so zrozumieć,
much. dlaczego ona go
tak podziwia.
to make up for – nadrabiać, We must make up for a Musimy nadrobić
pogodzić się lot of backlog. wiele zaległości.
to put up with – znosić She said she wouldn’t Powiedziała, że nie
put up with us any będzie nas dłużej
longer and left. znosić i wyszła.
to run out of – wyczerpywać We’re running out of Kończą nam się
się, kończyć matches. zapałki.
się
to stand in for – zastępować Go. I’ll stand in for you. Idź, zastąpię cię.
to stand up for – stawać w I will always stand up Zawsze bedę
obronie for my beliefs. stawał w obronie
swoich przekonań.
to take care of – opiekować się Could you take care of Czy mógłbyś
my dog, while I'm on zaopiekować się
holiday? moim psem, gdy
będę na
wakacjach?
to take out on – odgrywać się I don’t like when you Nie lubię, gdy
come back from work wracasz z pracy w
in a bad mood and take złym nastroju i
out on me. odgrywasz się na
mnie.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W języku angielskim występuje bardzo dużo idiomów. Ten rozdział z pewnością
pomoże w przyswojeniu zarówno najczęściej używanych konstrukcji idiomatycznych,
jak i wielu przydatnych zwrotów.

- Have you heard the company is going to make many


workers redundant?
- Yes, I have. I can’t take this pressure any longer. Only
time will tell who is going to be fired. More and more of
my friends are on the dole right now.
- You’re right. You never know. Yesterday my close
friend was dismissed. My colleague is the top manager
so he’ll know first who the company will get rid of.
- Could you keep me posted?
- OK. I’ll let you know as soon as I’ve had any information.
- Thank you! I’m sick of this situation.
- Me too. Let’s be in touch.
- Just in case, give me your phone number.
- Ok. 555-67-54. I’ll keep my fingers crossed and pray none of us will be fired.
- Thanks! It’s about time we got down to some work.
- You’re right.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Użyteczne zwroty

a close friend – bliski przyjaciel


a driving licence – prawo jazdy
a first-aid kit – zestaw pierwszej pomocy
a heart attack – atak serca
a piece of cake – łatwizna / małe piwo
a registered letter – list polecony
a season ticket – bilet okresowy
a sense of humour – poczucie humoru
All in good time. – Wszystko w swoim czasie.
all over the world – na całym świecie
another time – innym razem
Any time. – Zawsze do usług.
Be my guest. – Nie krępuj się.
common sense – zdrowy rozsądek
full of life – pełen życia
Get off my back! – Odczep się!
Give me a break! – Daj mi spokój!
Have a nice day! – Miłego dnia!
I can’t take it any longer. – Dłużej już tego nie zniosę.
Is that so? – Czyżby?
It looks like rain. – Zanosi się na deszcz.
It runs in the family. – To rodzinne.
It’s about time / It’s high time – najwyższy czas (pora)
just in case – na wszelki wypadek
Let bygones be bygones. – Zapomnijmy o urazach. / Było
minęło.
Let’s get down to work. – Zabierzmy się do pracy.
on second thoughts – po namyśle
on the way – w drodze
One good turn deserves another. – Przysługa za przysługę.
out of order – zepsuty
Remember me to her. – Pozdrów ją ode mnie.
running water – bieżąca woda
scrambled eggs – jajecznica
Shame on you! – Wstydź się!

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Sleep well. – Śpij dobrze.


So be it! – Niech tak będzie!
So far, so good. – Jak na razie, to nieźle.
soft / hard boiled eggs – jajka na miękko / twardo
Take care of yourself! – Dbaj o siebie!
Take your time. – Nie śpiesz się.
the heart of the matter – sedno sprawy
Time will tell. – Czas pokaże.
to be in a good / bad mood – być w dobrym / złym nastroju
to be in dept – być zadłużonym
to be in love with – być zakochanym w
to be in the way – zawadzać
to be in trouble – mieć kłopoty
to be on the dole – być na zasiłku
to be out of breath – nie móc złapać tchu
to be right – mieć rację
to be scared to death – zostać przestraszonym na śmierć
to be sick of – mieć dość (czegoś, kogoś)
to catch fire – zapalać się / zajmować się
(ogniem)
to change one’s mind – zmieniać zdanie
to change places with – zamieniać się miejscami z
to come true – spełniać się / sprawdzać się
(przeczucie)
to do one’s best – starać się ze wszystkich sił
to fall in love with – zakochać się w
to get rid of – pozbywać się
to get to the point – przechodzić do sedna sprawy
to give sb a hand – pomagać
to give sb a lift – podwozić
to have a heart – mieć serce / litość
to keep sb posted – informować na bieżąco
to learn sth by heart – uczyć się czegoś na pamięć
to let sb know (sth) – powiadamiać kogoś (o czymś)
to look sb in the eye – patrzeć prosto w oczy
to make friends with – zaprzyjaźniać się z
to make fun of – naśmiewać się / nabijać się z
to make up one’s mind – zdecydować się
to pull sb's leg – nabierać

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to put on / lose weight – tyć / chudnąć


to take sth for granted – przyjąć coś za pewnik
Well done! – Świetna robota!
You can't win them all. – Nie można mieć wszystkiego.
You never know. – Nigdy nie wiadomo.

Przykłady zastosowania
Get to the point, because I don’t have enough time to talk about
that.
Przejdź do sedna sprawy, ponieważ nie mam dość czasu, by o tym
rozmawiać.

What made you change your mind?


Co sprawiło, że zmieniłaś zdanie?

Could you let me know when you finally make up your mind?
Czy mógłbyś mnie powiadomić, kiedy w końcu się zdecydujesz?

The teacher told us to learn this poem by heart.


Nauczyciel kazał nam nauczyć się tego wiersza na pamięć.

I took it for granted that you'd want to come with us, so I bought
a ticket for you.
Przyjąłem to za pewnik, że będziesz chciał z nami iść, więc kupiłem dla
ciebie bilet.

I’ll be late for the meeting unless you give me a lift.


Spóźnię się na zebranie, jeśli mnie nie podwieziesz.

Please keep me posted about all changes.


Proszę, informuj mnie na bieżąco o wszystkich zmianach.

They fell in love with each other when they were twenty and they
have still been in love with each other after thirty years of
marriage.
Zakochali się w sobie, gdy mieli po dwadzieścia lat i nadal są w sobie
zakochani po trzydziestu latach małżeństwa.

I’m sick of my sister. She is always in a bad mood.


Mam dość mojej siostry. Ona ma zawsze zły humor.

On my way home I made friends with our neighbour.


W drodze do domu zaprzyjaźniłem się z naszym sąsiadem.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wybrane konstrukcje idiomatyczne

a blessing in disguise – szczęście w nieszczęściu


a vicious circle – błędne koło
as clear as day – jasne jak słońce
as like as two peas – podobni jak dwie krople wody
as old as the hills – stary jak świat
as right as rain – zdrów jak ryba
before you know where you are – zanim się spostrzeżesz
by the skin of one’s teeth – o mały włos
fed up with – mieć czegoś dosyć
in a nutshell – w (dużym) skrócie
in cold blood – z zimną krwią
on the house – na koszt firmy
one chance in a million – jedna szansa na milion
safe and sound – cały i zdrowy
the tip of the iceberg – wierzchołek góry lodowej
to be at a loss – być zagubionym, zdezorientowanym
to be at large – być wolnym, na wolności
to be caught like a rat in a trap – wpaść jak śliwka w kompot
to be in – być w domu
to be in touch with – być w kontakcie
to be made of money – spać na pieniądzach
to be off – skończyć się, nie być osiągalnym (o
filmach w kinie lub potrawach w
restauracji)
to be on – być granym, pokazywanym (o filmie,
sztuce)
to be on the run – uciekać
to be out – być nieobecnym (zwłaszcza w domu)
to be out of one’s mind – stracić rozum, postradać zmysły
to be up to sb – zależeć od kogoś
to beat about the bush – owijać w bawełnę
to behave like a bull in a china – zachowywać się jak słoń w składzie
shop porcelany
to break sb's heart – złamać komuś serce
to call a spade a spade – nazywać rzeczy po imieniu
to catch one's breath – łapać oddech

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to catch somebody red-handed – złapać kogoś na gorącym uczynku


to change one's mind – zmieniać zdanie
to come to light – wychodzić na jaw
to do one's best – starać się, robić co tylko się da
to do sth behind sb's back – robić coś za czyimiś plecami
to drive sb crazy – doprowadzać kogoś do szału
to drop sb a line – napisać do kogoś krótki liścik
to get even with – wyrównać rachunki / odpłacić /
odwdzięczyć się
to get mad – bardzo się rozzłościć, wściekać
to get the point – pojmować istotę sprawy
to give somebody a ring – zadzwonić do kogoś
to have a word with – zamienić parę słów z
to have something on – nosić coś, mieć na sobie
to hit the roof – wściekać się
to hold one’s breath – wstrzymywać oddech
to keep an eye on – pilnować / mieć oko na
to keep one's fingers crossed – trzymać kciuki
to kill two birds with one stone – upiec dwie pieczenie przy jednym
ogniu
to look for trouble – szukać guza
to lose one's head / temper – tracić głowę / panowanie nad sobą
to make a fool of – zrobić głupka z kogoś
to make a good / poor deal in – zrobić dobry / kiepski interes na
to make a mountain out of – robić z igły widły
a molehill.
to make ends meet – wiązać koniec z końcem
to make up one's mind – zdecydować się
to mind one's own business – pilnować własnych spraw
to pour with rain – lać jak z cebra
to pull sb's leg – okłamywać, bujać, nabierać
to rest on one's laurels – spocząć na laurach
to sign one’s own death warrant – podpisać na siebie wyrok śmierci
to smell a rat – domyśleć się, że coś jest nie
w porządku
to spill the beans – wyjawić sekret, wygadać się
to stab sb in the back – wbijać komuś nóż w plecy
to stand sb a drink – postawić komuś drinka
to strike when the iron is hot – kuć żelazo póki gorące
to take a wild guess – zgadywać na chybił-trafił

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to take sth for granted – przyjmować coś za pewnik


to take the bull by the horns – wziąć byka za rogi
to think the world of sb – świata poza kimś nie widzieć
under the weather – kiepsko, źle (czuć się)

Przykłady zastosowania wybranych idiomów


I hope they return safe and sound.
Mam nadzieję, że wrócą cali i zdrowi.

He is at a loss every time he has to make a decision himself.


On zawsze czuje się zagubiony, gdy musi sam podjąć decyzję.

Is there anything interesting on at the cinema tonight?


Czy grają dzisiaj w kinie coś ciekawego?

We have to get rid of unnecessary things.


Musimy pozbyć się niepotrzebnych rzeczy.

- Are your parents in?


- They are out, they’ve gone to do some shopping.
- Czy twoi rodzice są w domu?
- Nie ma ich. Poszli na zakupy.

Stop beating about the bush and let me have a word with
someone who will tell me what’s going on here.
Przestań owijać w bawełnę i pozwól mi zamienić słowo z kimś, kto powie
mi, co się tutaj dzieje.

Could you keep an eye on my baby for a moment?


Czy możesz popilnować mojego dziecka przez chwilę?

You broke my heart.


Złamałeś mi serce.

The thief was caught red-handed. Now it’s up to the police what is
going to happen with him.
Złodziej został złapany na gorącym uczynku. Teraz zależy od policji, co się
z nim stanie.

We are doing our best to satisfy him but he is continuously


changing his mind and keeps telling us to carry out completely
different projects.
Robimy, co tylko w naszej mocy, by go zadowolić, ale on wciąż zmienia
zdanie i ciągle każe nam realizować zupełnie inne projekty.

I’m fed up with my new boss. I think I’ll soon go mad.


Mam dość mojego nowego szefa. Myślę, że niedługo zwariuję.

Would you do me a favour? Give Bart a ring and tell him my phone
is out of order.
Czy wyświadczyłabyś mi przysługę? Zadzwoń do Bartka i powiedz mu, że
mój telefon jest zepsuty.

When he had lost his job, they made both ends meet with
difficulty.
Kiedy stracił pracę, z trudnością wiązali koniec z końcem.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

It's high time you made up your mind and told me about your
decision.
Już najwyższy czas, żebyś zdecydował się i powiedział mi o tym, co
postanowiłeś.

Nobody knew that they were going to get married, but finally he
spilt the beans.
Nikt nie wiedział, że mają zamiar się pobrać, ale w końcu on się wygadał.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przysłowia - Proverbs

A bird in the hand is worth two in – Lepszy wróbel w garści niż kanarek
the bush. na dachu.
A friend in need is a friend – Prawdziwych przyjaciół poznaje się w
indeed. biedzie.
A lie has no legs. – Kłamstwo ma krótkie nogi.
Actions speak louder than words. – Czyny przemawiają głośniej niż
słowa.
All roads lead to Rome. – Wszystkie drogi prowadzą do domu.
All that glitters is not gold. – Nie wszystko złoto, co się świeci.
All's well that ends well. – Wszystko dobre, co się dobrze
kończy.
As you make your bed so you – Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz.
must lie in it.
Ask and you shall receive. – Proś, a będzie ci dane.
Beggars can’t be choosers. – Jak się nie ma, co się lubi, to się lubi,
co się ma.
Better late than never. – Lepiej późno niż wcale.
Better safe than sorry. – Lepiej nosić niż się prosić.
Birds of a feather flock together. – Ciągnie swój do swego.
Children should be seen and not – Dzieci i ryby głosu nie mają.
heard.
Clothes do not make the man. – Nie szata zdobi człowieka.
Curiosity killed the cat. – Ciekawość to pierwszy stopień do
piekła.
Diamond cuts diamond. – Trafiła kosa na kamień.
Don't burn your bridges behind – Nie pal mostów za sobą.
you.
Don't count your chickens before – Nie chwal dnia przed zachodem
they're hatched. słońca.
Early to bed and early to rise – Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje.
makes a man healthy, wealthy
and wise.
East or West, home is best. – Wszędzie dobrze, ale w domu
najlepiej.
Easy come, easy go. – Łatwo przyszło, łatwo poszło.
Empty barrels make the most – Puste garnki robią najwięcej hałasu.
sound.
Faith will move mountains. – Wiara góry przenosi.
First come, first served. – Kto pierwszy, ten lepszy.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

God helps those who help – Strzeżonego Pan Bóg strzeże.


themselves.
Haste makes waste. – Co nagle, to po diable.
He laughs best who laughs last. – Ten się śmieje, kto się śmieje
ostatni.
He who lives by the sword shall – Kto mieczem wojuje, ten od miecza
die by the sword. ginie.
History repeats itself. – Historia lubi się powtarzać.
Hope for the best, prepare for the – Spodziewaj się najlepszego,
worst przygotuj się na najgorsze.
It never rains but it pours. – Nieszczęścia chodzą parami.
It takes two to make a quarrel. – Do kłótni trzeba dwojga.
Let sleeping dogs lie. – Nie wywołuj wilka z lasu.
Like father, like son. – Jaki ojciec, taki syn.
Make hay while the sun shines. – Kuj żelazo, póki gorące.
Money is the root of all evil. – Pieniądze szczęścia nie dają.
My house is my castle. – Mój dom jest moją twierdzą.
Never judge a book by its cover. – Nie oceniaj książki po okładce.
Never look a gift-horse in the – Darowanemu koniowi nie zagląda się
mouth. w zęby.
Never put off until tomorrow – Nigdy nie odkładaj na jutro tego, co
what you can do today. możesz zrobić dzisiaj.
Once bitten, twice shy. – Kto się raz sparzy, na zimne
dmucha.
Opposites attract. – Przeciwności się przyciągają.
Out of sight, out of mind. – Co z oczu, to z serca.
Rome was not built in a day. – Nie w jeden dzień Rzym zbudowano.
Silence is golden. – Milczenie jest złotem.
Still waters run deep. – Cicha woda brzegi rwie.
The coat makes the man. – Jak cię widzą, tak cię piszą.
The right man in the right place. – Właściwy człowiek na właściwym
miejscu.
There's no smoke without fire. – Nie ma dymu bez ognia.
Time is money. – Czas to pieniądz.
Too many cooks spoil the broth. – Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co
jeść.
Two heads are better than one. – Co dwie głowy, to nie jedna.
Walls have ears. – Ściany mają uszy.
When in Rome, do as the Romans – Jeśli wszedłeś między wrony, musisz
do. krakać tak jak one.
Where there's a will, there's – Tam, gdzie jest wola, znajdzie się
a way. i sposób.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

While the cat is away, the mice – Myszy harcują, gdy kota nie czują.
will play.
Without pains no gains. – Bez pracy nie ma kołaczy.
You cannot teach an old dog new – Starych drzew się nie przesadza.
tricks.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Skróty - Abbreviations
Poniższa tabela przedstawia wybrane skróty, używane w języku angielskim.

A.M. ante meridiem przed południem


AA Alcoholic Anonymous Anonimowi Alkoholicy
AD Anno Domini roku Pańskiego, n.e.
AIDS acquired immune deficiency nabyty zespół braku odporności
syndrome
a.s.a.p. as soon as possible jak najszybciej
AWACS airborne warning and control napowietrzny system wczesnego
system ostrzegania
B&B bed & breakfast nocleg ze śniadaniem
BC before Christ p.n.e.
c/o care of (in addresses) na adres
CD compact disc płyta kompaktowa
CD-ROM compact disc read-only memory dyskowa pamięć tylko do odczytu
CEO chief executive officer dyrektor naczelny
CIA Central Intelligence Agency Centralna Agencja Wywiadowcza
Corp. corporation korporacja
e.g. exempli gratia (for example) na przykład
ECU European Currency Unit Europejska Jednostka Monetarna
FBI Federal Bureau of Investigation Federalne Biuro Śledcze
GB Great Britain Wielka Brytania
GCE General Certificate of Education świadectwo dojrzałości, matura
HIV human immunodeficiency virus wirus nabytego braku odporności
HM His / Her Majesty Jego / Jej Królewska Mość
i.e. id est (that is) to jest
IQ intelligence quotient iloraz inteligencji
KO knock-out nokaut
kph kilometres per hour kilometry na godzinę
Ltd Limited company spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
MG managing director dyrektor naczelny
NASA National Aeronautics and Space Ośrodek Badań Kosmicznych
Administration
NATO North Atlantic Treaty Pakt Północno Atlantycki
Organization
p.a. per annum rocznie, na rok

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

PAYE pay as you earn płacenie podatku dochodowego


przy otrzymywaniu płacy
PC personal computer komputer osobisty
PIN personal identify number numer identyfikacyjny
plc public limited company spółka akcyjna
PTO please turn over verte
RSVP repondez s'il vous plait (please uprasza się o odpowiedź
reply)
SOS save our souls pomocy
UFO unidentified flying object Niezidentyfikowany Obiekt
Latający
UK United Kingdom Zjednoczone Królestwo
UNICEF United Nations International Fundusz Narodów Zjednoczonych
Children's Fund Pomocy Dzieciom
USA United States of America Stany Zjednoczone
VAT value added tax podatek od wartości dodanej
VDU visual display unit wyświetlacz
VIP very important person ważna osobistość
wpm words per minute słów na minutę

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Podobnie jak w języku polskim, w języku angielskim możemy tworzyć nowe słowa
poprzez dodanie odpowiednich przedrostków lub przyrostków. Znajomość budowy
wyrazu jest bardzo ważna, ponieważ pomaga domyślić się znaczenia słów nieznanych i
ułatwia ich zapamiętanie.

Przedrostki są dodawane na początku wyrazu, natomiast przyrostki - na końcu.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Przeczenia
Bardzo często za pomocą przedrostków i przyrostków tworzymy przeciwieństwa
wyrazów.

Do najczęściej stosowanych w tym przypadku przedrostków zaliczamy: “un-”, “in-”,


“dis-”,
“im-”, “ir-”, “il-”, “mis-”.

Warto zauważyć, że przedstawione w poniższych tabelach przykładowe wyrazy


reprezentują różne części mowy, tzn. przymiotniki (Adjectives), rzeczowniki (Nouns),
przysłówki (Adverbs), czasowniki (Verbs).

“un-”
attractive atrakcyjny unattractive nieatrakcyjny
believable wiarygodny unbelievable niewiarygodny
certain pewny uncertain niepewny
clear jasny unclear niejasny
comfortable wygodny uncomfortable niewygodny
employment zatrudnienie unemployment bezrobocie
expected oczekiwany unexpected nieoczekiwany
fortunately na szczęście unfortunately niestety
grateful wdzięczny ungrateful niewdzięczny
healthy zdrowy unhealthy niezdrowy
helpful pomocny unhelpful niepomocny
manageable wykonalny unmanageable niewykonalny
popular popularny unpopular niepopularny
predictable przewidywalny unpredictable nieprzewidywalny
profitable opłacalny, unprofitable nieopłacalny,
rentowny nierentowny
real prawdziwy unreal nierzeczywisty
reasonable rozsądny unreasonable nierozsądny
reliable solidny, unreliable niesolidny,
niezawodny zawodny
successful pomyślny, udany unsuccessful nieudany
sure pewny unsure niepewny
usual zwyczajny unusual niezwykły
welcome mile widziany unwelcome niemile widziany

She is a very attractive girl but this make-up makes her look
completely unattractive.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Ona jest bardzo atrakcyjną dziewczyną, ale ten makijaż sprawia, że


wygląda zupełnie nieatrakcyjnie.

Hamburgers are very unhealthy. Can’t we eat anything healthy for


a change?
Hamburgery są bardzo niezdrowe. Nie możemy zjeść czegoś zdrowego dla
odmiany?

You are a reasonable man but it was very unreasonable of you to


invite a stranger to our house.
Jesteś rozsądnym człowiekiem, ale zaproszenie obcej osoby do naszego
domu było bardzo nierozsądne z twojej strony.

I hope this idea turns out to be successful, because another


unsuccessful undertaking will ruin our company.
Mam nadzieję, że ten pomysł okaże się udany, ponieważ kolejne nieudane
przedsięwzięcie zrujnuje naszą firmę.

“in-”
adequate adekwatny inadequate nieadekwatny
competent kompetentny incompetent niekompetentny
complete kompletny incomplete niekompletny
considerate liczący się z inconsiderate nie liczący się z
innymi innymi
convenient dogodny inconvenient niedogodny
correct poprawny incorrect niepoprawny
decisive decydujący indecisive niezdecydowany
dependent zależny independent niezależny
direct bezpośredni indirect pośredni
edible jadalny inedible niejadalny
effective skuteczny ineffective nieskuteczny
efficient wydajny inefficient niewydajny
excusable wybaczalny inexcusable niewybaczalny
expensive drogi inexpensive niedrogi
experienced doświadczony inexperienced niedoświadczony
formal oficjalny informal nieoficjalny
sensitive wrażliwy, czuły insensitive niewrażliwy,
nieczuły
sufficient wystarczający insufficient niewystarczający
valid ważny invalid nieważny

We are looking for a competent person. Our last employee was so


incompetent that she sent everybody wrong information.
Poszukujemy kompetentnej osoby. Nasza ostatnia pracownica była taka
niekompetentna, że przesłała wszystkim złą informację.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Ann is still dependent on her parents. At her age I was completely


independent.
Ania jest nadal zależna od rodziców. W jej wieku byłam kompletnie
niezależna.

Tom is an inexperienced driver and I’d prefer someone


experienced to take me home.
Tom jest niedoświadczonym kierowcą, a ja wolałbym, żeby ktoś
doświadczony odwiózł mnie do domu.

Don’t be so sensitive to criticism. I have always tried to be


insensitive to all needless comments and now I’m the General
Manager of the large company.
Nie bądź taki wrażliwy na krytykę. Ja zawsze starałem się być nieczuły na
wszystkie zbędne uwagi i teraz jestem dyrektorem generalnym ogromnej
firmy.

“dis-”
an advantage zaleta a disadvantage wada
an agreement zgoda a disagreement niezgoda,
nieporozumienie
comfort komfort discomfort dyskomfort
honest uczciwy dishonest nieuczciwy
loyal lojalny disloyal nielojalny
obedient posłuszny disobedient nieposłuszny
pleased zadowolony displeased niezadowolony
satisfied usatysfakcjonowany dissatisfied nie
usatysfakcjonowany
to appear pojawiać się to disappear znikać
to approve aprobować to disapprove nie pochwalać
to arm uzbrajać to disarm rozbrajać
to believe wierzyć to disbelieve nie wierzyć
to connect łączyć to disconnect rozłączać
to encourage zachęcać to discourage zniechęcać
to prove dowodzić to disprove obalać
to respect szanować to disrespect nie szanować
to trust ufać to distrust nie ufać

What are the main advantages and disadvantages of living in the


country?
Jakie są główne zalety i wady życia na wsi?

It’s very difficult to find honest people nowadays. My workmate is


so dishonest that he’d even steal money from his own parents.
Obecnie bardzo trudno jest znaleźć uczciwych ludzi. Mój kolega z pracy
jest tak nieuczciwy, że ukradłby pieniądze nawet od swoich rodziców.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Parents must teach children obedience. If they don’t, their


children are disobedient not only at home but also in other places,
such as school or church.
Rodzice muszą uczyć dzieci posłuszeństwa. Jeśli tego nie robią, ich dzieci
są nieposłuszne nie tylko w domu, ale również w innych miejscach, takich
jak szkoła czy kościół.

“im-” i “ir-”
“im-” – większość słów zaczynających się od liter “m” i “p”.

mature dojrzały immature niedojrzały


moral moralny immoral niemoralny
patient cierpliwy impatient niecierpliwy
polite uprzejmy impolite nieuprzejmy
possible możliwy impossible niemożliwy
practical praktyczny impractical niepraktyczny
precise dokładny imprecise niedokładny
probable prawdopodobny improbable nieprawdopodobny

You should try to be more patient. My cousin was so impatient


that he drove everybody mad.
Powinieneś być bardziej cierpliwy. Mój kuzyn był tak niecierpliwy, że
doprowadzał wszystkich do szału.

- It’s our moral duty to stay here.


- In that case, I’ll act immorally and leave.
- Naszym moralnym obowiązkiem jest tu zostać.
- W takim razie postąpię niemoralnie i wyjadę.

“ir” – większość słów rozpoczynających się od litery “r”.

rational racjonalny irrational nieracjonalny


regular regularny irregular nieregularny
relevant istotny irrelevant nieistotny
responsible odpowiedzialny irresponsible nieodpowiedzialny

She was responsible for organising a party. This was the last time
I had commissioned such an irresponsible person to carry out
such an important task.
Ona była odpowiedzialna za zorganizowanie przyjęcia. Po raz ostatni
zleciłem tak nieodpowiedzialnej osobie wykonanie tak ważnego zadania.

“il-” i “mis-”
“il-” – większość słów rozpoczynających się od litery “l”.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

legal legalny illegal nielegalny


legible czytelny illegible nieczytelny
logical logiczny illogical nielogiczny

Our company is a legal organisation, so don’t try to bribe anybody


because it’s illegal.
Nasza firma jest legalną organizacją, więc nie próbuj nikogo przekupić, bo
to nielegalne.

“mis-” – używamy często, gdy chcemy podkreślić, że dana czynność została źle
wykonana.

fortune szczęście misfortune nieszczęście


to behave zachowywać się to misbehave źle się zachowywać
to calculate obliczać, oceniać to miscalculate źle ocenić
to inform informować to misinform wprowadzać w błąd
to interpret interpretować to misinterpret błędnie interpretować
to judge oceniać to misjudge źle ocenić
to read czytać to misread błędnie odczytać
to understand zrozumieć to misunderstand źle rozumieć

I was misinformed as to the date of today’s meeting. If I had been


informed properly, I would have certainly come.
Zostałem wprowadzony w błąd, jeżeli chodzi o datę dzisiejszego zebrania.
Gdybym został właściwie poinformowany, z pewnością bym przyszedł.

“non-” i “-less”
alcoholic alkoholowy non-alcoholic bezalkoholowy
existing istniejący non-existent nieistniejący
smoking palący non-smoking niepalący, np. przedział dla
niepalących

Do you have anything non-alcoholic? I never drink any alcoholic


drinks if I’m to drive.
Czy masz coś bezalkoholowego? Nigdy nie piję drinków alkoholowych, jeśli
mam prowadzić.

I hate being in smoking area. I always choose non-smoking


compartments when I travel by train.
Nienawidzę przebywać w strefie dla palaczy. Kiedy podróżuję pociągiem,
zawsze wybieram przedziały dla niepalących.

Przeczenia możemy również tworzyć za pomocą przyrostka “-less”.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

careful ostrożny careless nieostrożny,


niedbały
harmful szkodliwy harmless nieszkodliwy
hopeful pełen nadziei hopeless beznadziejny
meaningful znaczący, meaningless bez znaczenia,
sensowny bezsensowny
painful bolesny painless bezbolesny
tactful taktowny tactless nietaktowny
thoughtful zamyślony, thoughtless bezmyślny
troskliwy
useful użyteczny useless bezużyteczny

If you had told me this washing powder was harmful to the


environment, I would have bought some harmless one.
Gdybyś mi powiedział, że ten proszek do prania jest szkodliwy dla
środowiska, kupiłbym jakiś nieszkodliwy.

The operation will be painless. Only an injection may be a bit


painful.
Operacja będzie bezbolesna. Jedynie zastrzyk może odrobinę zaboleć.

Strona 6
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Słowa określające osoby


Za pomocą odpowiednich przyrostków możemy również nazwać osoby wykonujące
konkretne czynności.

“-er” i “-or”
VERB Czasownik NOUN Rzeczownik PERSON Osoba
to act grać acting gra an actor aktor
to admire podziwiać admiration podziw an admirer wielbiciel
to advise radzić advice rada an adviser / doradca
advisor
to believe wierzyć belief wiara, a believer wierzący,
przekonanie wyznawca
to contribute przyczyniać contribution wkład, datek a contributor ofiarodawca,
się, zasilać współpraco-
wnik
to create tworzyć creation wyrób, a creator twórca
tworzenie
to discover odkrywać a discovery odkrycie a discoverer odkrywca
to employ zatrudniać employment zatrudnienie an employer pracodawca
to fly latać a fly mucha a flier lotnik
to illustrate ilustrować an illustration ilustracja an illustrator ilustrator
to instruct szkolić, an instruction instrukcja, an instructor instruktor
instruować szkolenie
to interview przeprowadzać an interview wywiad an interviewer osoba
wywiad przeprowa-
dzająca
wywiad
to invent wynajdować an invention wynalazek an inventor wynalazca
to love kochać love miłość a lover zakochany,
kochanek
to murder mordować a murder morderstwo a murderer morderca
to operate obsługiwać an operation operacja an operator operator
to paint malować a painting obraz a painter malarz
to perform wykonywać a performance występ, a performer wykonawca
przedstawienie
to photograph fotografować a photograph fotografia, a fotograf
zdjęcie photographer
to produce produkować a product / produkt, a producer producent
production produkcja
to sculpt rzeźbić a sculpture rzeźba a sculptor rzeźbiarz
to sing śpiewać a song piosenka a singer piosenkarz
to speak mówić a speech mowa a speaker mówca
to survive przeżyć, survival przeżycie, a survivor ocalały,
przetrwać przetrwanie pozostały
przy życiu
to train szkolić training szkolenie a trainer trener
to translate tłumaczyć translation tłumaczenie a translator tłumacz
to use używać a use / usage użytek / a user użytkownik
użycie

He is a Christian believer. His belief is so strong that he’s ready to


defend it all the time.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

On jest wyznawcą chrześcijaństwa. Jego wiara jest tak silna, że jest


zawsze gotów jej bronić.

The employer wants to employ new workers.


Pracodawca chce zatrudnić nowych pracowników.

An instructor gave me very useful instructions. He instructed me


how to improve my playing.
Instruktor dał mi bardzo użyteczne instrukcje. Poinstruował mnie, jak
mogę poprawić swoją grę.

This painting must have been painted by a famous painter. Look at


these colours.
Ten obraz musiał być namalowany przez sławnego malarza. Spójrz na te
kolory.

“-ian”, “-ist” i “-man”


Używamy “-ian”, “-ist” i “-man”, gdy mówimy o profesji.

NOUN Rzeczownik PERSON Osoba


art sztuka an artist artysta
biology biologia a biologist biolog
business biznes a businessman biznesmen
a comedy komedia a comedian komik
communism komunizm a communist komunista
economy ekonomia an economist ekonomista
fire ogień a fireman strażak
history historia a historian historyk
mathematics matematyka a mathematician matematyk
physics fizyka a physicist fizyk
police policja a policeman policjant
politics polityka a politician polityk
post poczta a postman listonosz
psychology psychologia a psychologist psycholog
science nauka a scientist naukowiec

My son is knowledgeable about politics. I believe he’ll be a great


politician in the future.
Mój syn zna się na polityce. Wierzę, że w przyszłości będzie wspaniałym
politykiem.

As a postman you must collect and deliver all letters and parcels
that are sent by post.
Jako listonosz musisz odbierać i dostarczać wszystkie listy i paczki
wysyłane pocztą.

My dad is a physicist. He teaches physics in my sister’s school.


Mój tata jest fizykiem. Uczy fizyki w szkole mojej siostry.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“-ant” i “-ess”
VERB Czasownik NOUN Rzeczownik PERSON Osoba
to apply składać an application podanie, an applicant kandydat
podanie, wniosek
wniosek

to assist pomagać assistance pomoc an assistant pomocnik


to emigrate emigrować emigration emigracja an emigrant emigrant

to immigrate imigrować immigration imigracja an immigrant imigrant


to serve służyć service obsługa, a servant służący
służba

The shop assistant seems to spend most of the time talking to a


friend rather than assisting consumers.
Wydaje się, że sprzedawca spędza więcej czasu na gadaniu z przyjacielem
niż na pomaganiu klientom.

There are more and more immigrants who immigrate in the hope
that they will find a job here.
Jest coraz więcej imigrantów, którzy imigrują w nadziei, że znajdą tutaj
pracę.

“-ess” używamy w celu utworzenia nazwy żeńskiej.

Rodzaj męski Rodzaj żeński


a headmaster dyrektor a headmistress dyrektorka
a lion lew a lioness lwica
a waiter kelner a waitress kelnerka
an actor aktor an actress aktorka

She acts so naturally. I think she’s the best actress ever to appear
on the stage.
Ona gra tak naturalnie. Uważam, że jest najlepszą aktorką, jaka
kiedykolwiek pojawiła się na scenie.

Can you see a lion with two lionesses over there?


Czy widzisz tam lwa z dwoma lwicami?

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Tworzenie rzeczowników
Za pomocą odpowiednich przyrostków, przedrostków bądź drobnych modyfikacji
możemy tworzyć inne części mowy.

Tworzenie rzeczowników od przymiotników i czasowników

“-ity” i “-ty”

ADJECTIVE Przymiotnik NOUN Rzeczownik


able zdolny an ability zdolność
active aktywny, an activity działalność, działanie
czynny
cruel okrutny cruelty okrucieństwo
curious ciekawy curiosity ciekawość
flexible elastyczny flexibility elastyczność
mature dojrzały maturity dojrzałość
necessary konieczny a necessity konieczność
popular popularny popularity popularność
possible możliwy a possibility możliwość
probable prawdopodobny a probability prawdopodobieństwo
productive wydajny productivity wydajność
real prawdziwy reality rzeczywistość
regular regularny regularity regularność
responsible odpowiedzialny a responsibility odpowiedzialność
similar podobny similarity podobieństwo
special specjalny a specialty specjalność
stupid głupi stupidity głupota

They are so similar to each other. Similarity is astonishing.


Są tak do siebie podobni. Podobieństwo jest zdumiewające.

She is a very popular singer, but many years had passed before
she gained her popularity.
Jest bardzo popularną piosenkarką, ale minęło wiele lat, zanim zyskała
popularność.

I think she shouldn’t be responsible for this order. It’s too great
responsibility for her.
Uważam, że nie powinna być odpowiedzialna za to zlecenie. To dla niej
zbyt wielka odpowiedzialność.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“-ion”, “-ation” i “-ition”

VERB Czasownik NOUN Rzeczownik


to add dodawać an addition dodatek, dodanie
to collide zderzać się a collision zderzenie, kolizja
to confess wyznawać, confession przyznanie się,
przyznawać się spowiedź
to confirm potwierdzać confirmation potwierdzenie
to connect łączyć, wiązać connection powiązanie
to decide decydować a decision decyzja
to demonstrate demonstrować a demonstration demonstracja
to describe opisywać a description opis
to discuss omawiać a discussion dyskusja
to exhibit wystawiać, an exhibition wystawa, pokaz
pokazywać
to explain wyjaśniać an explanation wyjaśnienie
to extend przedłużać, an extension przedłużenie,
powiększać poszerzenie
to integrate integrować (się) integration integracja
to organise organizować an organisation organizacja
to permit zezwalać permission zezwolenie
to propose proponować a proposition propozycja
to qualify zdobywać qualifications kwalifikacje
dyplom,
upoważniać
to react reagować a reaction reakcja

The discussion has been dragging on for two hours. How long can
they discuss such an obvious matter?
Dyskusja ciągnie się od dwóch godzin. Jak długo mogą omawiać tak
oczywistą kwestię?

He tried to explain it to me, but his explanation was so unclear


that I didn’t understand a word.
Próbował mi to wytłumaczyć, ale jego tłumaczenie było tak niejasne, że nie
zrozumiałem ani słowa.

His reaction surprised everyone. Personally, I didn’t expect him to


react in such a way.
Jego reakcja zaskoczyła wszystkich. Osobiście nie spodziewałem się, że
zareaguje w taki sposób.

“-ance” i “-ence”

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

ADJECTIVE Przymiotnik NOUN Rzeczownik


absent nieobecny absence nieobecność
confident pewny siebie confidence zaufanie, pewność siebie
distant odległy distance odległość
important ważny importance znaczenie, waga
independent niezależny independence niezależność
intelligent inteligentny intelligence inteligencja
obedient posłuszny obedience posłuszeństwo
patient cierpliwy patience cierpliwość
tolerant tolerancyjny tolerance tolerancja
violent gwałtowny violence przemoc
VERB Czasownik NOUN Rzeczownik
to appear pojawiać się appearance pojawienie się, wygląd
to annoy irytować (się) annoyance irytacja
to exist istnieć existence istnienie
to insure ubezpieczać insurance ubezpieczenie

Independence is what matters most for me. Now you see why I
have been trying to become independent of my parents for so
long.
Niezależność to to, co się liczy dla mnie najbardziej. Teraz widzisz,
dlaczego od tak dawna próbuję uniezależnić się od moich rodziców.

You don’t realise the importance of this project. It’s the most
important venture this year.
Nie zdajesz sobie sprawy z wagi tego projektu. To jest najważniejsze
przedsięwzięcie w tym roku.

“-ness”, “-cy” i “-dom”


Przyrostek “-ness” tworzy często nazwy cech charakteru.

ADJECTIVE Przymiotnik NOUN Rzeczownik


empty pusty emptiness pustka
good dobry goodness dobroć
happy szczęśliwy happiness szczęście
kind uprzejmy kindness uprzejmość
lonely samotny loneliness samotność
mad szalony madness szaleństwo
polite uprzejmy politeness uprzejmość
rude niegrzeczny rudeness niegrzeczność
sad smutny sadness smutek
sleepy śpiący sleepiness senność

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I feel so lonely. I hope I find someone who will put an end to this
loneliness.
Czuję się taka samotna. Mam nadzieję, że znajdę kogoś, kto położy kres
tej samotności.

- They were so mad at me that they told me to go home.


- It’s madness. I’ll call them and tell them to apologise to you.
- Byli na mnie tacy wściekli, że kazali mi wracać do domu.
- To szaleństwo. Zadzwonię do nich i każę im cię przeprosić.

“-cy” i “-dom”

ADJECTIVE Przymiotnik NOUN Rzeczownik


efficient sprawny, efficiency sprawność,
wydajny wydajność
free wolny freedom wolność
frequent częsty frequency częstotliwość
pregnant w ciąży pregnancy ciąża
wise mądry wisdom mądrość

We’ll be fighting for freedom till we are free again.


Będziemy walczyć o wolność, dopóki nie będziemy znowu wolni.

I hope that when I get pregnant, I won’t have to work during


whole pregnancy.
Mam nadzieję, że kiedy zajdę w ciążę, nie będę musiała pracować aż do
porodu.

“-ment”, “-ure”, “-al” lub “-t”

VERB Czasownik NOUN Rzeczownik


to achieve osiągać an achievement osiągnięcie
to advertise reklamować an advertisement reklama
to appoint mianować an appointment mianowanie,
stanowisko
to argue kłócić się an argument kłótnia
to complain skarżyć się a complaint skarga
to encourage zachęcać encouragement zachęta
to enjoy czerpać enjoyment przyjemność
przyjemność
to excite ekscytować, excitement podniecenie
podniecać się
to move ruszać się a movement ruch
to pay płacić a payment zapłata

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to refuse odmawiać a refusal odmowa


to replace zastępować replacement zastąpienie

You have been arguing for two hours. What is the reason for such
a long argument?
Kłócicie się od dwóch godzin. Co jest powodem tak długiej kłótni?

- When can I expect payment?


- I can pay you today.
- Kiedy mogę się spodziewać zapłaty?
- Mogę ci zapłacić dzisiaj.

He refused to help us. I didn’t expect to meet with his refusal.


Odmówił nam udzielenia pomocy. Nie spodziewałem się, że spotkam się z
jego odmową.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Tworzenie przymiotników
Przymiotniki tworzymy od rzeczowników.

“-ous”
NOUN Rzeczownik ADJECTIVE Przymiotnik
ambition ambicja ambitious ambitny
courage odwaga courageous odważny
danger niebezpieczeństwo dangerous niebezpieczny
fame sława famous sławny
hazard niebezpieczeństwo hazardous niebezpieczny,
ryzykowny
humour humor humorous dowcipny,
humorystyczny
infection zakażenie infectious zakaźny
a miracle cud miraculous cudowny
a mystery tajemnica mysterious tajemniczy
poison trucizna poisonous trujący
religion religia religious religijny

It’s much too dangerous. Don’t court danger.


To zbyt niebezpieczne. Nie igraj z niebezpieczeństwem.

- He is much too religious.


- In my opinion, it’s admirable. Religion should be the most important
in our lives.
- On jest zdecydowanie zbyt religijny.
- Moim zdaniem, jest to godne podziwu. Religia powinna być najważniejsza w
naszym życiu.

In such a miraculous place, it is impossible not to believe in


miracles.
W tak cudownym miejscu nie można nie wierzyć w cuda.

“-ic” i “-al”

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

NOUN Rzeczownik ADJECTIVE Przymiotnik


a part część partial częściowy
a pessimist / pesymista / pessimistic pesymistyczny
pessimism pesymizm
an accident wypadek, accidental przypadkowy
przypadek
an doświadczenie, experimental doświadczalny,
experiment eksperyment eksperymentalny
an occasion okazja occasional okazjonalny
an optimist / optymista / optimistic optymistyczny
optimism optymizm
a convention konwencja conventional konwencjonalny
energy energia energetic energetyczny
logic logika logical logiczny
physics fizyka physical fizyczny
politics polityka political polityczny
science nauka scientific naukowy

I visit her occasionally. Yesterday such an occasion occurred.


Odwiedzam ją okazjonalnie. Wczoraj nadarzyła się taka okazja.

Don’t be so pessimistic. Pessimists are never really happy.


Nie bądź takim pesymistą. Pesymiści nigdy nie są naprawdę szczęśliwi.

- Can I ask you a political question?


- I don’t like talking about politics.
- Czy mogę zadać ci polityczne pytanie?
- Nie lubię rozmawiać o polityce.

“-ful”, “-y” i “-able”


“-ful”

NOUN Rzeczownik ADJECTIVE Przymiotnik


help pomoc helpful pomocny
hope nadzieja hopeful pełen nadziei
respect szacunek respectful pełen szacunku
use użytek useful użyteczny

Tom is very helpful. He offers help whenever I need it.


Tom jest bardzo pomocny. Oferuje pomoc zawsze, kiedy tylko jej
potrzebuję.

We must remain hopeful. It is hope what we need the most now.


Musimy pozostać pełni nadziei. Nadzieja jest tym, czego teraz najbardziej

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

potrzebujemy.

“-y”

NOUN Rzeczownik ADJECTIVE Przymiotnik


a cloud chmura cloudy pochmurny
a fog mgła foggy mglisty
a rain deszcz rainy deszczowy
a wind wiatr windy wietrzny
dust kurz dusty zakurzony
health zdrowie healthy zdrowy
luck szczęście lucky szczęśliwy
the sun słońce sunny słoneczny
thirst pragnienie thirsty spragniony

I hope the rain will stop falling. I don’t like rainy weather.
Mam nadzieję, że deszcz przestanie padać. Nie lubię deszczowej pogody.

Could you dust in your room? It’s very dusty.


Czy możesz zetrzeć kurze w swoim pokoju? Jest bardzo zakurzony.

“-able”

NOUN Rzeczownik ADJECTIVE Przymiotnik


comfort komfort comfortable komfortowy
fashion moda fashionable modny
reason rozsądek reasonable rozsądny

- Is this suit fashionable?


- I think it has already gone out of fashion.
- Czy ten garnitur jest modny?
- Myślę, że już wyszedł z mody.

I’d been trying to reason with her for two hours, but she isn’t
reasonable so she didn’t agree.
Próbowałem przemówić jej do rozsądku przez dwie godziny, ale ona nie
jest rozsądna, więc się nie zgodziła.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Pozostałe rodziny wyrazów

VERB Czasownik ADJECTIVE Przymiotnik NOUN Rzeczownik


to agree zgadzać się agreeable miły, skłonny an agreement zgoda,
porozumienie
to analyse analizować analytical analityczny an analysis analiza
to apologise przepraszać apologetic skruszony an apology przeprosiny
to attract pociągać attractive atrakcyjny attraction urok, atrakcja
to bleed krwawić bloody krwawy blood krew
to bore nudzić boring nudny boredom nuda
to choose wybierać choosy wybredny a choice wybór
to communicate kontaktować communicative rozmowny communication komunikacja
się
to conclude wnioskować conclusive niezbity, a conclusion wniosek,
ostateczny konkluzja
to cooperate współpraco- cooperative wspólny, cooperation współpraca
wać pomocny
to critise krytykować critical krytyczny a critique / krytyka /
a critic / krytyk /
criticism krytycyzm
to deepen pogłębiać deep głęboki depth głębokość
to defend bronić defensive obronny defence obrona
to depend zależeć dependent zależny dependency zależność
to define definiować definitive ostateczny definition definicja
to destroy niszczyć destructive destrukcyjny destruction zniszczenie
to differ różnić się different inny a difference różnica
to free uwalniać, free wolny freedom wolność
zwalniać
to imagine wyobrażać imaginary / wyimagino- imagination wyobraźnia
sobie imaginative wany /
twórczy,
pomysłowy
to impress robić impressive imponujący, an impression wrażenie
wrażenie robiący
wrażenie
to include zawierać, inclusive łączny, inclusion włączenie
obejmować globalny
to intend zamierzać intentional zamierzony, intention zamiar
celowy
to lengthen przedłużać long długi length długość
to live żyć living / alive żyjący / żywy life życie
to manage zarządzać, manageable wykonalny a management zarząd
dawać sobie
radę
to memorise uczyć się na memorable pamiętny memory pamięć
pamięć
to oblige zobowiązy- obligatory obowiązkowy obligation obowiązek
wać
to offend obrażać offensive obraźliwy, offence / obraza
ofensywny offense
to please zadowalać pleased zadowolony pleasure przyjemność
to practise praktykować, practical praktyczny practice praktyka
ćwiczyć
to predict przewidywać predictable przewidywalny prediction przewidywanie
to relieve łagodzić, be / feel odczuwać ulgę relief ulga
uśmierzać relieved
to rely polegać reliable solidny reliability solidność,
niezawodny niezawod-
ność
to resist stawiać opór resistant przeciwny, resistance opór
odporny
to satisfy zadowalać satisfactory satysfakcjonu- satisfaction satysfakcja
jący
to shorten skracać short krótki a shortage niedobór
to strengthen wzmacniać strong silny strength siła

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to succeed odnosić successful pomyślny success sukces


sukces
to suit odpowiadać, suitable odpowiedni, suitability stosowność
pasować stosowny
to sympathise współczuć sympathetic współczujący sympathy sympatia
to understand rozumieć understandable zrozumiały understanding zrozumienie
to vary różnić się, various różny a variety wybór,
urozmaicać zróżnicowanie
to weaken osłabiać weak słaby weakness słabość
to widen poszerzać wide szeroki width szerokość

You’d better apologise to her. I hope she accepts your apologies.


Lepiej ją przeproś. Mam nadzieję, że przyjmie twoje przeprosiny.

This student is really impressive. He showed me his thesis


yesterday and I’m still impressed.
Ten student naprawdę robi wrażenie. Wczoraj pokazał mi swoją pracę i
nadal jestem pod wrażeniem.

- Did you intend to do it?


- No I didn’t. It wasn’t intentional.
- Czy zamierzałeś to zrobić?
- Nie. To nie było zamierzone.

We must strengthen the dam so that it will be strong enough to


prevent water from leaking.
Musimy wzmocnić tamę tak, aby była wystarczająco mocna, by zapobiec
wyciekaniu wody.

You can rely on him. He is a reliable worker.


Możesz na nim polegać. Jest bardzo solidnym pracownikiem.

This dress doesn’t suit me. I must look for something more
suitable.
Ta sukienka do mnie nie pasuje. Muszę poszukać czegoś bardziej
odpowiedniego.

Znaczenie słów możemy zmieniać także za pomocą przedrostków. Przyjrzyjmy się


kilku z nich:

“re-“ – używamy, gdy robimy coś ponownie.

to consider rozważać to reconsider przemyśleć


jeszcze raz
to place umieszczać to replace odkładać
to think myśleć to rethink przemyśleć od
nowa
to type pisać na to retype przepisywać
maszynie
to write pisać to rewrite pisać od nowa

“out-” - zmienia znaczenie słów.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to come przychodzić an outcome rezultat, wynik


to put kłaść an output produkcja
to speak mówić outspoken otwarty
to stand stać outstanding wybitny
wit rozum to outwit przechytrzyć

While rewriting the composition, you should reconsider every


sentence.
Podczas przepisywania wypracowania powinieneś zastanowić się ponownie
nad każdym zdaniem.

We outwitted the competition, which led to an increase in an


output and the sale.
Przechytrzyliśmy konkurencję, co doprowadziło do wzrostu produkcji i
sprzedaży.

“over-” - stosujemy, gdy czegoś jest za dużo.

to do robić to overdo przesadzać


to estimate szacować to overestimate przeceniać
to sleep spać to oversleep zaspać

“ex-” - stosujemy w znaczeniu “były”.

a wife żona an ex-wife była żona


a president prezydent an ex-president były prezydent

“post-” - stosujemy w znaczeniu “po”.

a graduate absolwent a postgraduate magistrant,


doktorant
a war wojna post-war powojenny

“under-” - stosujemy w znaczeniu “za mało”.

to develop rozwijać underdeveloped niedorozwinięty


to do robić underdone niedorobiony,
niedogotowany
to value doceniać to undervalue nie doceniać

Don’t overdo it. I think you overestimate her abilities.


Nie przesadzaj. Uważam, że przeceniasz jej zdolności.

They undervalue our ex-president, who accomplished so much for


our country.
Oni nie doceniają naszego byłego prezydenta, który tak wiele zdziałał dla
kraju.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
W rozdziale tym zawarte są słowa, które często są mylone ze względu na zbliżone
znaczenia.

- I had a headache yesterday and my sister advised me


to go and see the doctor.
- Did you do it?
- No, I didn’t listen to her advice and now I have pains
all over my bones. My whole body is aching.
- You should go to the doctor in the end.
- That’s what my sister told me to do but I said that I’d
do it at the end of the week.
- Don’t delay doing so.
- I am busy until Wednesday, but I’ll have visited the doctor by the end of this week.
- It is unserious of you. There is nothing more important than health.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“ache” / “pain”
Oba słowa oznaczają “ból”, chociaż używamy ich w różnych kontekstach.

słowo “ache” występuje po rzeczowniku i łączy się głównie z kilkoma


częściami ciała:
a headache – ból głowy
stomache – ból brzucha
backache – ból pleców
toothache – ból zęba

słowo “pain” występuje w określonych konstrukcjach:


“to have pains” / “to feel pains”

I felt terrible pains in my legs.


Miałem okropne bóle nóg.

I don’t feel any pain.


Nie czuję żadnego bólu.

“advice” / “advise”
Słowo “advise” oznacza “radzić”, zatem jest czasownikiem, natomiast “advice”
znaczy “rada” i jest rzeczownikiem niepoliczalnym. Różnicę da się zauważyć również w
wymowie.

She advised me to go and see the doctor.


Doradziła mi, bym poszedł do lekarza.

I wish I had listened to his advice.


Żałuję, że nie posłuchałem jego rady.

“all of” / “the whole (of)”


Słowa “all” i “whole” mają bardzo zbliżone tłumaczenie. Generalnie “whole”
oznacza “cały”, a “all” – “wszyscy, wszystkie”.

The whole concert will be shown on tv.


Cały koncert zostanie pokazany w telewizji.

All students passed.


Wszyscy studenci zdali.

Należy pamiętać, że:

przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej zazwyczaj używamy


“the whole”:

We didn’t watch the whole film because current was cut off.
Nie obejrzeliśmy całego filmu, ponieważ wyłączyli prąd.

The whole house burst into flames.


Cały dom stanął w płomieniach.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

dla odmiany przed rzeczownikami niepoliczalnymi używa się na ogół “all”:

Have you drunk all water?


Czy wypiłeś całą wodę?

He spilled all coffee over himself.


Wylał na siebie całą kawę.

w przypadku zaimków osobowych używamy “all of”:

All of you are to blame.


Wszyscy jesteście winni.

Have you talked to all of them?


Czy rozmawiałeś z nimi wszystkimi?

przed nazwami geograficznymi używamy “the whole of”, a przed tytułami


“all of”, na przykład:

Our parents travelled around the whole of France.


Nasi rodzice podróżowali po całej Francji.

I have read all of “Gone with the Wind”.


Przeczytałam całe “Przeminęło z wiatrem”.

“allow” / “enable” / “let”


Czasowniki “allow” i “let” znaczą “pozwalać komuś coś zrobić”, przy czym należy
zwrócić uwagę, że po czasowniku “let” nie występuje przyimek “to”.

My mum allows me to go to parties alone.


My mum lets me go to parties alone.
Mama pozwala mi chodzić samej na imprezy.

W stronie biernej zastępujemy “let” czasownikiem “allow”:

I am allowed to go to parties alone.


Wolno mi chodzić samej na imprezy.

Czasownik “enable” oznacza “pozwolić na”, “umożliwić”. Występuje w konstrukcji


“enable sb to do something”. Oto przykłady:

This ticket enables us to travel round Warsaw for 24 hours.


Ten bilet umożliwia nam podróżowanie po Warszawie przez 24 godziny.

New computers will enable students to use the Internet more


often.
Nowe komputery umożliwią studentom częstsze korzystanie z Internetu.

Powyższa konstrukcja jest również możliwa z czasownikiem “allow”:

A digital camera allows you to take a lot photographs.


Aparat cyfrowy pozwala na robienie dużej liczby zdjęć.

“among” / “between”

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Oba słowa oznaczają “pomiędzy”, jednak “between” odnosi się do dwóch


przedmiotów lub osób, natomiast “among” – do więcej niż dwóch.

She was standing between the trees, when a lightning stroke.


Stała pomiędzy drzewami, kiedy uderzył piorun (stała pomiędzy dwoma
drzewami).

She was standing among the trees, when a lightning stroke.


Stała pomiędzy drzewami (pośród drzew), kiedy uderzył piorun (stała
pomiędzy więcej niż dwoma drzewami).

Who is sitting between your brother and mother?


Kto siedzi pomiędzy twoim bratem i matką?

Remember that you are among friends.


Pamiętaj, że jesteś wśród przyjaciół.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“ache” / “pain”
Oba słowa oznaczają “ból”, chociaż używamy ich w różnych kontekstach.

słowo “ache” występuje po rzeczowniku i łączy się głównie z kilkoma


częściami ciała:
a headache – ból głowy
stomache – ból brzucha
backache – ból pleców
toothache – ból zęba

słowo “pain” występuje w określonych konstrukcjach:


“to have pains” / “to feel pains”

I felt terrible pains in my legs.


Miałem okropne bóle nóg.

I don’t feel any pain.


Nie czuję żadnego bólu.

“advice” / “advise”
Słowo “advise” oznacza “radzić”, zatem jest czasownikiem, natomiast “advice”
znaczy “rada” i jest rzeczownikiem niepoliczalnym. Różnicę da się zauważyć również w
wymowie.

She advised me to go and see the doctor.


Doradziła mi, bym poszedł do lekarza.

I wish I had listened to his advice.


Żałuję, że nie posłuchałem jego rady.

“all of” / “the whole (of)”


Słowa “all” i “whole” mają bardzo zbliżone tłumaczenie. Generalnie “whole”
oznacza “cały”, a “all” – “wszyscy, wszystkie”.

The whole concert will be shown on tv.


Cały koncert zostanie pokazany w telewizji.

All students passed.


Wszyscy studenci zdali.

Należy pamiętać, że:

przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej zazwyczaj używamy


“the whole”:

We didn’t watch the whole film because current was cut off.
Nie obejrzeliśmy całego filmu, ponieważ wyłączyli prąd.

The whole house burst into flames.


Cały dom stanął w płomieniach.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

dla odmiany przed rzeczownikami niepoliczalnymi używa się na ogół “all”:

Have you drunk all water?


Czy wypiłeś całą wodę?

He spilled all coffee over himself.


Wylał na siebie całą kawę.

w przypadku zaimków osobowych używamy “all of”:

All of you are to blame.


Wszyscy jesteście winni.

Have you talked to all of them?


Czy rozmawiałeś z nimi wszystkimi?

przed nazwami geograficznymi używamy “the whole of”, a przed tytułami


“all of”, na przykład:

Our parents travelled around the whole of France.


Nasi rodzice podróżowali po całej Francji.

I have read all of “Gone with the Wind”.


Przeczytałam całe “Przeminęło z wiatrem”.

“allow” / “enable” / “let”


Czasowniki “allow” i “let” znaczą “pozwalać komuś coś zrobić”, przy czym należy
zwrócić uwagę, że po czasowniku “let” nie występuje przyimek “to”.

My mum allows me to go to parties alone.


My mum lets me go to parties alone.
Mama pozwala mi chodzić samej na imprezy.

W stronie biernej zastępujemy “let” czasownikiem “allow”:

I am allowed to go to parties alone.


Wolno mi chodzić samej na imprezy.

Czasownik “enable” oznacza “pozwolić na”, “umożliwić”. Występuje w konstrukcji


“enable sb to do something”. Oto przykłady:

This ticket enables us to travel round Warsaw for 24 hours.


Ten bilet umożliwia nam podróżowanie po Warszawie przez 24 godziny.

New computers will enable students to use the Internet more


often.
Nowe komputery umożliwią studentom częstsze korzystanie z Internetu.

Powyższa konstrukcja jest również możliwa z czasownikiem “allow”:

A digital camera allows you to take a lot photographs.


Aparat cyfrowy pozwala na robienie dużej liczby zdjęć.

“among” / “between”

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Oba słowa oznaczają “pomiędzy”, jednak “between” odnosi się do dwóch


przedmiotów lub osób, natomiast “among” – do więcej niż dwóch.

She was standing between the trees, when a lightning stroke.


Stała pomiędzy drzewami, kiedy uderzył piorun (stała pomiędzy dwoma
drzewami).

She was standing among the trees, when a lightning stroke.


Stała pomiędzy drzewami (pośród drzew), kiedy uderzył piorun (stała
pomiędzy więcej niż dwoma drzewami).

Who is sitting between your brother and mother?


Kto siedzi pomiędzy twoim bratem i matką?

Remember that you are among friends.


Pamiętaj, że jesteś wśród przyjaciół.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“announce” / “inform”
Czasowniki te oznaczają odpowiednio “ogłaszać” i “informować”. Należy pamiętać, że
po “inform” zawsze występuje osoba, do której skierowana jest informacja:

She announced that she was moving to Germany.


Ogłosiła, że przeprowadza się do Niemiec.

She informed everyone of her decision.


Poinformowała każdego o swojej decyzji.

Jak widzimy, po czasowniku “announce” występuje cała fraza, podczas gdy po


“inform” - tylko rzeczownik.

“another” / “other” / “the other” / “the others”


Słowa “other” i “another” znaczą: “inny”, “kolejny”, “następny”.
Różnica polega na tym, że:

“another” występuje w liczbie pojedynczej;

“other” – w liczbie mnogiej.

Could you bring me another cup of tea? This one is dirty.


Czy mógłbyś mi przynieść inną filiżankę herbaty? Ta jest brudna.

I didn’t have any other plans so I accepted her invitation.


Nie miałam innych planów, więc przyjęłam jej zaproszenie.

Gdy chcemy powiedzieć, że coś jest drugie (z dwóch), korzystamy ze zwrotu “the
other”.

Na przykład:

Show me your hand! The other one!


Pokaż mi rękę. Tę drugą!

W liczbie mnogiej “the other” oznacza “pozostali”:

Three of you will help me find something to eat. The other scouts
will stay and build a shack.
Troje z was pomoże mi znaleźć coś do jedzenia. Pozostali skauci zostaną i
zbudują szałas.

“The others” oznacza “reszta”, “pozostali” i występuje samodzielnie (bez


rzeczownika).

Only five people accepted his offer. The others rejected it.
Tylko pięciu ludzi przyjęło jego ofertę. Pozostali ją odrzucili.

Can you tell the others I’ll be late?


Czy możesz powiedzieć pozostałym, że się spóźnię?

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“at the end” / “in the end”


“in the end” oznacza “w końcu”, “at the end” oznacza “na koniec”, “na
“ostatecznie” końcu” i zawsze łączy się z
rzeczownikiem
For a week we had been trying to My aunty will visit us at the end of
persuade her to stay with us. In March.
the end she agreed. Moja ciocia odwiedzi nas pod koniec
Od tygodnia próbowaliśmy przekonać marca.
ją, by z nami została. W końcu się
zgodziła. At the end of the performance
there was great applause.
I couldn’t decide where to go for Na koniec przedstawienia był ogromny
my holidays. I didn’t go anywhere aplauz.
in the end.
Nie mogłem się zdecydować, dokąd
pojechać na wakacje. Ostatecznie
nigdzie nie pojechałem.

“borrow” / “lend”
Czasowniki “borrow” i “lend” często sprawiają trudności. Oba oznaczają “pożyczać”.
Jeżeli to my pożyczamy coś od kogoś, używamy słowa “borrow”, jeśli natomiast my
komuś coś pożyczamy, używamy “lend”:

I will borrow a bike from my brother.


Pożyczę rower od mojego brata.

I can lend you my bike.


Mogę pożyczyć ci swój rower.

Jak widzimy, czasownik “borrow” łączy się z przyimkiem “from”.

“by” / “until”
Oba słowa informują nas o czasie trwania opisywanej czynności w przyszłości.

“by” używamy, gdy chcemy “until” natomiast informuje nas o


powiedzieć, że coś skończy się do tym, jak długo opisywana czynność
pewnego momentu w przyszłości będzie trwała
He will be back by Tuesday. He will be away until Tuesday.
Wróci do wtorku. Nie będzie go do wtorku.
Jak widzimy, “by” występuje w zdaniach dokonanych, natomiast “until” –
niedokonanych
I will have finished working by I will be working until midnight.
midnight. Będę pracował do północy.
Skończę pracować do północy.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“bring” / “take”
Czasownik “bring” oznacza “przynieść”, podczas gdy “take” znaczy “zanieść, brać”.
Używamy ich zatem w zależności od miejsca przeznaczenia:

Could you bring this book to me / here?


Czy mógłbyś przynieść mi / tutaj tę książkę?

Could you take this book to the library / there?


Czy mógłbyś zanieść tę książkę do biblioteki / tam?

Come and bring something sweet.


Chodź i przynieś coś słodkiego.

Go and take something sweet.


Idź i weź coś słodkiego.

“discuss” / “say” / “speak” / “talk” / “tell”


Wszystkie te czasowniki są bardzo często ze sobą mylone.

“speak” i “talk”
Czasowniki “speak” i “talk” są często stosowane zamiennie. Należy pamiętać, że
w przypadku określania rozmówcy oba słowa łączą się zawsze z “to”, a nie z “with”:

I spoke / talked to him for an hour.


Rozmawiałem z nim przez godzinę.

Słowa “speak” używa się często w znaczeniu “mówić”, natomiast “talk” –


“rozmawiać”:

My brother speaks English very fluently.


Mój brat mówi bardzo płynnie po angielsku.

She spoke to me in a very strange way.


Mówiła do mnie w bardzo dziwny sposób.

I wonder what they are talking about.


Zastanawiam się, o czym rozmawiają.

They haven't talked to each other for a long time.


Od dawna nie rozmawiali ze sobą.

“say” i “tell”
Słowa “say” i “tell” oznaczają “powiedzieć”, czyli są czasownikami dokonanymi.

Różnica polega na tym, że “say” używamy częściej w przypadku relacjonowania


wypowiedzi, natomiast “tell” łączy się zazwyczaj z rzeczownikiem:

He said he wouldn’t give up.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Powiedział, że się nie podda.

The mother told her child a story.


Matka opowiedziała swojemu dziecku bajkę.

Tak więc różnica polega na tym, że czasownik “tell” występuje zawsze wraz z
osobą, do której wiadomość jest kierowana. Po czasowniku “say” nie musimy
podawać tej osoby. Jeśli natomiast jest ona uwzględniona w wypowiedzi, to należy
użyć przyimka “to”:

He told her that he loved her.


He said to her that he loved her.

Oba zdania znaczą to samo:

Powiedział jej, że ją kocha.

“discuss”
Czasownik “discuss” oznacza “omawiać”, “dyskutować o” i występuje bez żadnego
przyimka:

We’ve got to discuss an important matter at the meeting.


Musimy omówić (przedyskutować) ważną kwestię na zebraniu.

Jeżeli zaś chcemy użyć wyrażenia “dyskutować z kimś o czymś”, konstrukcja będzie
następująca: “to discuss something with somebody”:

You should discuss this problem with your parents.


Powinieneś przedyskutować ten problem z rodzicami.

“do” / “make”
Podstawowa różnica polega na tym, że czasownik “do” oznacza “robić, wykonywać”, a
“make” – “tworzyć, przyrządzać”:

I saw what you did.


Widziałem, co zrobiłaś.

Could you make me a cup of coffee?


Czy mogłabyś mi zrobić filiżankę kawy?

Poważniejsze problemy pojawiają się, gdy trzeba zapamiętać, w jakich konstrukcjach


oba te czasowniki występują. Tabele poniżej przedstawiają najczęściej używane
wyrażenia z czasownikami “do” i “make”.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

DO
to do one’s best dawać z siebie wszystko
to do one’s hair układać sobie włosy
to do a duty wypełniać obowiązek
to do an examination / a test zdawać egzamin / test
to do an exercise ćwiczyć
to do a favour wyświadczać przysługę
to do harm wyrządzać krzywdę
to do homework robić pracę domową
to do housework robić prace domowe
to do a job / work wykonywać pracę
to do shopping robić zakupy
to do a subject at school uczyć się przedmiotu w szkole
to do well / badly radzić sobie dobrze / źle
to do research robić badania
to do the dishes / the washing up zmywać naczynia
to do sth for a living zarabiać

Would you do me a favour and post this letter?


Czy mógłbyś wyświadczyć mi przysługę i wysłać ten list?

Too much harm has been done to our environment.


Zbyt wielka krzywda została wyrządzona naszemu środowisku.

We’ve got a translation to do for homework.


Jako pracę domową mamy zrobić tłumaczenie.

MAKE
to make arrangements with umawiać się z
to make a choice dokonywać wyboru
to make a complaint składać skargę
to make a decision podejmować decyzję
to make a discovery dokonywać odkrycia
to make an effort starać się
to make an attempt usiłować coś zrobić
to make an inquiry przeprowadzać dochodzenie
to make an excuse usprawiedliwiać się
to make fun of naśmiewać się z
to make love kochać się
to make a mistake popełniać błąd
to make money zarabiać

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

to make an offer składać ofertę


to make profit osiągać zysk
to make a suggestion składać propozycję
to make sure upewniać się
to make room for robić miejsce dla
to make use of stosować, wykorzystywać
to make war prowadzić (toczyć) wojnę
to make a cake / a pizza / robić ciasto / pizzę / omlet /
an omlette / some tea etc. herbatę itd.
to make a fortune zrobić fortunę
to make a mess (of) zrobić bałagan
to make a noise hałasować
to make notes notować
to make progress robić postępy
to make the most (of) skorzystać z czegoś
to make one’s way back / home udać się z powrotem / do domu
to make sense (of) zrozumieć
to make a good / a bad impression robić dobre / złe wrażenie
to make a phone call telefonować
to make a living zarabiać
to make the bad słać łóżko

He made good money when he worked as a secret agent.


Zarobił niezłe pieniądze, kiedy pracował jako tajny agent.

We went to her room to make sure that she was really asleep.
Poszliśmy do jej pokoju, aby się upewnić, że naprawdę śpi.

They have made war on their neighbours for a long time.


Oni od dawna toczą wojnę ze swoimi sąsiadami.

Należy również pamiętać, że czasowniki “do” i “make” tworzą czasowniki złożone,


tzw. Phrasal Verbs. Oto przykłady niektórych z nich:

The shop assistant did my mum out of 6 zlotys.


Sprzedawczyni oszukała moją mamę na 6 złotych.

I can’t do without swimming.


Nie mogę żyć bez pływania.

Pickpockets have made away with Mrs Brown’s purse.


Kieszonkowcy ukradli portmonetkę pani Brown.

It’s difficult to make out your handwriting.


Trudno jest odczytać twoje pismo.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“fit” / “suit”
Co prawda oba przymiotniki oznaczają “pasować”, ale jednak istnieje między nimi
różnica. Przymiotnik “fit” znaczy bardziej “pasować na” i dotyczy jedynie rozmiaru,
podczas gdy “suit” ma znaczenie bardziej ogólne i tłumaczymy go jako “odpowiadać,
pasować do”:

This dress doesn’t fit me. It’s too tight.


Ta sukienka nie leży na mnie dobrze. Jest zbyt ciasna.

This dress doesn’t suit me. It’s not my colour.


Ta sukienka do mnie nie pasuje. To nie mój kolor.

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“fond” / “keen”
Obydwa słowa oznaczają “pasjonować się czymś, bardzo się czymś interesować”,
jednak łączą się z różnymi przyimkami:

My brother is fond of football.


My brother is keen on football.
Mój brat pasjonuje się piłką nożną.

“identical” / “the same”


Podobnie jak w powyższym przykładzie, słowa te różnią się jedynie przyimkami, a
oznaczają “identyczny, taki sam”:

This car is identical to / with mine.


This car is the same as mine.
Ten samochód jest identyczny / taki sam jak mój.

“in time” / “on time”


Zwroty te są bardzo często mylone. Wystarczy zapamiętać, że “in time” oznacza “na
czas”, a “on time” - “o czasie” (o określonej godzinie):

The car in front of me suddenly stopped, but fortunately I


managed to react in time.
Samochód przede mną nagle się zatrzymał, ale na szczęście udało mi się
zareagować na czas.

I hope the bus will arrive on time.


Mam nadzieję, że autobus przyjedzie o czasie.

Aby nie myliły się te przyimki, dobrze jest zapamiętać, że:

jeżeli chodzi o zwrot “in time”, to albo opisywana sytuacja zdarzyła się
nagle i nie była oczekiwana, albo chcemy podkreślić, że ktoś zdążył bądź nie;

w przypadku “on time” czas był wcześniej określony.

You returned in time for supper.


Wróciłeś na czas, by zjeść kolację.

I don’t like people who never come on time.


Nie lubię ludzi, którzy nigdy nie przychodzą o czasie (o ustalonej godzinie).

“it” / “there”
Różnica pomiędzy tymi słowami polega na tym, że:

“it” występuje przed przymiotnikami i przysłówkami opisującymi daną


sytuację lub czynność:

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

It was very nice of you to help him.


To bardzo miło z twojej strony, że mu pomogłeś.

It’s never too late to apologise.


Nigdy nie jest za późno na przeprosiny.

“there” występuje przed rzeczownikami, gdy mówimy o występowaniu


czegoś w konkretnym miejscu:

There are very few apples left.


Zostało bardzo mało jabłek.

There is no smoke without a fire.


Nie ma dymu bez ognia.

Porównajmy te dwie konstrukcje:

Is there any possibility that I can see you this weekend?


Czy jest możliwość, że cię zobaczę w tym tygodniu?

It is possible that you have left the wallet in your car.


Możliwe, że zostawiłeś portfel w samochodzie.

It was wrong of you.


To nieładnie z twojej strony.

There is nothing wrong in learning with the help of computer.


Nie ma nic złego w uczeniu się z pomocą komputera.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“journey” / “trip” / “travel” / “voyage”

Słowo “travel” oznacza “podróż”, “podróżować” w sensie ogólnym i jako jedyne jest
niepoliczalne:

I simply love travelling.


Po prostu kocham podróżować.

Travelling can be very exciting.


Podróżowanie może być bardzo ekscytujące.

Słowo “journey” oznacza “konkretną” podróż z jednego punktu do drugiego:

It was such a long and tiring journey.


To była taka długa i wyczerpująca podróż.

How long will the journey last?


Jak długo będzie trwała podróż?

“Trip” to krótka wycieczka do określonego miejsca lub w określonym celu:

I’m going on a business trip next week.


W przyszłym tygodniu wyjeżdżam w podróż służbową.

She talked about her recent trip to Egypt.


Opowiedziała o swojej ostatniej wycieczce do Egiptu.

“Voyage” oznacza jedynie podróż morską:

Sailors set out on many voyages.


Marynarze wyruszają w wiele podróży.

“lie” / “lay”
Czasowniki “lie” i “lay” są bardzo często mylone.

“lay” oznacza “kłaść, znosić, nakrywać” i jest czasownikiem nieregularnym,


mającym taką samą formę “laid” dla czasu przeszłego Past Simple i dla
imiesłowu biernego Past Participle (“laid”, “laid”):

Could you lay the table?


Czy mógłbyś nakryć do stołu?

How many eggs did the hen lay?


Jak wiele jajek zniosła kura?

She laid the cards on the table.


Położyła karty na stole.

“to lie” oznacza “leżeć” i odmienia się w sposób nieregularny (“lay”,


“lain”):

Several dictionaries lay on a shelf.


Na półce leżało kilka słowników.
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

She was lying on a bed for an hour.


Leżała na łóżku przez godzinę.

Kolejne znaczenie słowa “lie” to “kłamać”. W tym przypadku czasownik


odmienia się regularnie (“lied”, “lied”):

She has lied to me many times.


Okłamała mnie wiele razy.

“like” / “as”
Oba słowa oznaczają “jak” i są bardzo często używane w języku angielskim, jednak w
różnych kontekstach:

a) “like” używamy, gdy porównujemy ze sobą dwie rzeczy lub osoby:

Stop behaving like a spoiled kid.


Przestań zachowywać się jak zepsuty dzieciak.

He looks exactly like his grandfather at his age.


Wygląda dokładnie tak jak dziadek w jego wieku.

Can you hear? It sounds like a cat mewing.


Słyszysz to? Brzmi jak miauczenie kota.

Czasem stosujemy ten przyimek, gdy dajemy przykład:

Some music, like metal or techno, is too heavy for me.


Niektóre typy muzyki, takie jak (na przykład) metal czy techno, są dla
mnie za mocne.

Jak widzimy, słówko “like” występuje przed rzeczownikami.

b) jeżeli chodzi o “as”, to używamy go przed wyrażeniami:

Why didn’t you act as I told you?


Dlaczego nie postąpiłeś tak, jak ci kazałem?

She did everything as she had promised.


Zrobiła wszystko, tak jak obiecała.

“As” występuje również w następujących wyrażeniach:

as usual – jak zwykle


as always – jak zawsze
to consider / regard sb as – uważać kogoś za

I regard Mrs. Smith as a great teacher.


Uważam panią Smith za świetną nauczycielkę.

She will be late as usual.


Spóźni się jak zwykle.

Wyraz “as” ma też znaczenie “jako”:

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

I’ve been working as a doctor for fifteen years, and you tell me
what to do.
Pracuję jako lekarz od piętnastu lat, a ty mówisz mi, co mam robić.

Let’s use this building as a shelter.


Wykorzystajmy ten budynek jako schron.

Podobnie jak “like”, wyraz “as” może znaczyć “na przykład”. Należy jednak
połączyć go z “such”:

I don’t like team games such as basketball or football. I prefer


tennis or table tennis.
Nie lubię gier zespołowych, takich jak koszykówka czy piłka nożna. Wolę
tenisa lub ping-ponga.

Należy zauważyć, że słowo “as” ma dużo innych znaczeń w zależności od tego, w


jakiej konstrukcji występuje. Oto przykłady:

As it was cold, we came back home earlier.


Jako że było zimno, wróciliśmy do domu wcześniej.

You drive as well as your father does.


Jeździsz tak dobrze jak ojciec.

All my friends will be there. You can come as well.


Wszyscy moi przyjaciele tam będą. Ty także możesz przyjść.

Unfortunately the house cost twice as much.


Niestety, dom kosztował dwa razy tyle.

Your car is the same as mine.


Twój samochód jest taki sam jak mój.

“manage” / “succeed”
Czasowniki te znaczą “dać radę coś zrobić” i nie ma między nimi żadnej różnicy z
wyjątkiem różnych przyimków, które po nich następują:

I managed to pass all exams.


I succeeded in passing all exams.
Udało mi się zdać wszystkie egzaminy.

Zauważmy również, że po czasowniku “manage to” występuje zwykły czasownik, a


po “succeed in” - czasownik z końcówką -ing.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“prize” / “reward”
Oba rzeczowniki znaczą “nagroda”, jednak “prize” dotyczy nagrody w jakiejś
dziedzinie, w konkursie, podczas gdy “reward” - nagrody za dobrą pracę lub
zachowanie. “Reward” często wymaga podania kwoty. Synonimem rzeczownika “prize”
jest “award”.

I’m going to win first prize in the contest.


Zamierzam zdobyć pierwszą nagrodę w konkursie.

There’s a reward of 200 złotys for the person who will find a dog.
Dla osoby, która znajdzie psa, jest nagroda w wysokości 200 złotych.

“quite” / “rather”
Słowa te mają zbliżone znaczenie, jednak stosujemy je w różnych sytuacjach.

“Quite” oznacza “całkiem, dosyć”:

Haven’t you heard of this band? It is quite popular.


Nie słyszałeś o tej grupie? Jest całkiem popularna.

My company is quite nearby, so we can go there right now.


Moja firma jest całkiem blisko, więc możemy do niej pojechać w tej chwili.

I quite enjoyed the party.


Impreza całkiem mi się podobała.

Jeśli po “quite” występuje rzeczownik policzalny w liczbie pojedynczej (często z


przymiotnikiem), to trzeba użyć odpowiedniego przedimka (“a” / “an”):

I must admit it was quite a nice adventure.


Muszę przyznać, że była to całkiem miła przygoda.

It was quite an old car.


To był dosyć stary samochód.

Poza podstawowym znaczeniem, “quite” oznacza również “całkowicie”:

I quite agree with you that he should be the one to call her.
Całkowicie się z tobą zgadzam, że to on powinien do niej zadzwonić.

I’m quite certain about it.


Jest tego całkowicie pewien.

“Rather” oznacza “raczej” i ma zazwyczaj znaczenie negatywne:

In my opinion, she is rather lazy.


Moim zdaniem, ona jest raczej leniwa.

It was rather a difficult test. Half of our class failed.


To był raczej trudny test. Połowa naszej klasy nie zdała.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

“raise” / “rise”
Różnica pomiędzy tymi czasownikami polega na tym, że “rise” oznacza “rosnąć,
podnosić się”, natomiast “raise” znaczy “podnosić coś”:

Do you think the prices will rise?


Czy sądzisz, że ceny wzrosną?

Do you think they will raise prices?


Czy sądzisz, że podniosą ceny?

Czasownik “raise” jest regularny, podczas gdy czasownik “rise” ma następujące


formy: “rise” – “rose” – “risen”.

The permitted speed was raised to sixty kilometres per hour.


Dozwolona prędkość została zwiększona do sześćdziesięciu kilometrów na
godzinę.

The level of water in the river rose by twenty centimetres.


Poziom wody w rzece wzrósł o dwadzieścia centymetrów.

“remember” / “remind” / “recall”


“Remember” oznacza “pamiętać o czymś”:

Remember to call me when you get home.


Pamiętaj, by do mnie zadzwonić, gdy dojedziesz do domu.

“Remind” oznacza “przypominać komuś” (kogoś lub o czymś):

Please remind me to buy fresh bread.


Proszę, przypomnij mi, abym kupił świeże pieczywo.

He reminds me of my old friend.


Przypomina mi mojego starego przyjaciela.

“Recall” oznacza “przypominać sobie”:

I can’t recall her name.


Nie mogę przypomnieć sobie jej imienia.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Wstęp
Antonimy są to wyrazy o przeciwstawnym znaczeniu. Jeżeli chcemy dobrze władać
językiem obcym, musimy opanować pewien zasób słownictwa. Jedną z prostszych
metod nauki słówek jest kojarzenie ich z przeciwieństwami. Rozdział ten podzielono na
trzy części, zależnie od poziomu trudności słówek.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Poziom I
good – bad
dobry – zły

Do you think my son is a good or rather a bad student?


Czy uważa pan, że mój syn jest dobrym czy raczej złym uczniem?

better – worse
lepszy – gorszy

- Which of you is better at Maths?


- I am much worse than she is.
- Która z was jest lepsza z matematyki?
- Ja jestem dużo gorsza niż ona.

big – small
duży – mały

Do you prefer big or small cars?


Wolisz duże czy małe samochody?

cool – warm
chłodno – ciepło

- It’s rather cool today, I am going home.


- For me, it’s warm enough.
- Dziś jest raczej chłodno, idę do domu.
- Jak dla mnie, jest wystarczająco ciepło.

left – right
lewo – prawo

Turn left and then turn right.


Skręć w lewo, a później w prawo.

slow – fast
wolny – szybki

This car is too slow for me. I prefer fast cars.


Ten samochód jest dla mnie zbyt wolny. Wolę szybkie samochody.

first – last
pierwszy – ostatni

I saw him for the first and I’m sure the last time.
Widziałem go po raz pierwszy i jestem pewien, że po raz ostatni.

front – rear
przedni – tylny

Both front and rear door isn’t closed.


Zarówno przednie, jak i tylne drzwi nie są domknięte.

long – short
długi – krótki

It was such a long trip. I must go for a short walk now.


Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

To była taka długa podróż. Muszę przejść się teraz na krótki spacer.

tall – short
wysoki – niski

He isn’t as tall as other pupils in the class. He is a very short boy.


On nie jest taki wysoki jak inni uczniowie w klasie. Jest bardzo niskim chłopcem.

to open – to close
otworzyć – zamknąć

hot – cold
gorąco – zimno

- Could you open the window? It is hot in here.


- For me, it’s rather cold today.
- If it gets cold, I’ll close it.
- Czy mógłbyś otworzyć okno? Tutaj jest bardzo gorąco.
- Dla mnie, jest dziś raczej zimno.
- Jeśli zrobi się zimno, to je zamknę.

low – high
niski – wysoki

Your block of flats is very low. I live in a building, which has seventeen floors, so
it’s very high.
Twój blok jest bardzo niski. Ja mieszkam w budynku, który ma siedemnaście
pięter, więc jest bardzo wysoki.

healthy – ill
zdrowy – chory

- My sister is so ill that we must help her do many everyday


activities.
- I hope she is healthy soon, because you neglect your school duties.
- Moja siostra jest tak chora, że musimy pomagać jej w wykonywaniu
podstawowych czynności.
- Mam nadzieję, że niedługo będzie zdrowa, ponieważ zaniedbujesz
szkolne obowiązki.

young – old
młody – stary

past – future
przeszłość – przyszłość

When they were young, they thought a lot about the future and now when they
are old they mention the past all the time.
Kiedy byli młodzi, wciąż myśleli o przyszłości, a teraz, gdy są starzy, ciągle
wspominają przeszłość.

interesting – boring
interesujący – nudny

- It was such an interesting book that I read it twice.


- In my opinion, it was rather boring.
- To była taka interesująca książka, że przeczytałem ją dwa razy.
- Moim zdaniem, była raczej nudna.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

simple – complicated
łatwy – skomplikowany

- Some devices are so complicated. I can’t work out this mobile


phone.
- I’ll help you. For me, it’s very simple.
- Niektóre urządzenia są takie skomplikowane. Nie mogę
rozpracować tego telefonu komórkowego.
- Pomogę ci. Dla mnie to bardzo łatwe.

cheap – expensive
tani – drogi

rich – poor
bogaty – biedny

- They’re poor and they can only dream of a trip to Egypt, because
it’s too expensive for them. They can only afford cheap trips
around Poland.
- I hope I will be rich enough to do what I dream of.
- Oni są biedni, więc mogą jedynie marzyć o wycieczce do Egiptu,
ponieważ jest ona dla nich za droga. Mogą pozwolić sobie tylko na
tanie wycieczki po Polsce.
- Mam nadzieję, że będę wystarczająco bogaty, by robić to, o czym
marzę.

active – passive
czynny – bierny

It has been proved that not only active but also passive smoking can increase the
risk of lung cancer.
Dowiedziono, że nie tylko czynne, ale i bierne palenie może zwiększyć ryzyko raka
płuc.

dark – light
ciemny – jasny

- It’s very dark in this room. Would you mind switching on the light?
- Not at all. It isn’t light enough for me too.
- W tym pokoju jest bardzo ciemno. Czy mógłbyś zapalić światło?
- Nie ma problemu. Dla mnie również nie jest wystarczająco jasno.

pretty – ugly
ładny – brzydki

There are some works of art which may be considered ugly by some people and
pretty by the others.
Pewne dzieła sztuki mogą być postrzegane przez niektórych jako brzydkie, a przez
innych jako ładne.

light – heavy
lekki – ciężki

This suitcase is too heavy for you. Please let me help you carry it. It’s light enough
for me.
Ta walizka jest dla ciebie zbyt ciężka. Pozwól, że ja ją poniosę. Dla mnie jest
wystarczająco lekka.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

light – heavy
lekkostrawny - ciężkostrawny

She always tries to eat light lunch since her doctor says that heavy meals are
harmful to one’s health.
Zawsze stara się jeść lekki lunch, ponieważ jej doktor mówi, że ciężkostrawne
posiłki są szkodliwe dla zdrowia.

polite – rude
uprzejmy – arogancki

One should be polite, because people who are rude don't have many friends.
Powinno się być uprzejmym, ponieważ ludzie, którzy są aroganccy, nie mają
wielu przyjaciół.

wise – stupid
mądry – głupi

You can’t simply say that someone is either wise or stupid.


Nie możesz tak po prostu powiedzieć o kimś, że jest mądry albo głupi.

before – after
przed – po

clean – dirty
czysty – brudny

Before we washed our cat, it had been so dirty, but now after we have done it,
it’s clean at last.
Zanim umyliśmy kota, był bardzo brudny, ale teraz, po umyciu, nareszcie jest
czysty.

strong – weak
silny – słaby

reason – effect
powód, przyczyna – skutek

The reason why I started doing exercises regularly was the fact that I wanted to be
as strong as my brother. The effect is that my brother is now much weaker than
me.
Powodem tego, że zacząłem ćwiczyć regularnie, był fakt, że chciałem być taki
silny, jak mój brat. Skutek jest taki, że teraz on jest dużo słabszy niż ja.

easy – difficult
łatwy – trudny

The first two exercises were so easy that everyone did them without any problems,
but the last one was much more difficult and only a few managed to solve it.
Pierwsze dwa zadania były tak łatwe, że każdy zrobił je bez problemu, natomiast
ostatnie ćwiczenie było dużo trudniejsze i tylko niewielu zdołało je rozwiązać.

quiet – loud
cichy, cicho – głośny, głośno

Please be quiet. It was so loud at work today that I have a terrible headache.
Proszę, bądź cicho. W pracy było dzisiaj tak głośno, że okropnie boli mnie głowa.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Poziom II
alive – dead
żywy – martwy

Dead people often appear in the dreams of alive ones.


Zmarli często pojawiają się w snach żywych.

to lose – to gain
stracić - zyskać

You mustn’t lose the confidence. Only thanks to it, you may gain a lot during
today’s negotiation.
Nie możesz stracić pewności siebie. Jedynie dzięki niej możesz dużo zyskać
podczas dzisiejszych negocjacji.

high – low
wysoki – niski

The beach is completely covered at high tide so let’s go swimming when it’s low
tide.
Plaża jest całkowicie zatłoczona podczas przypływu, więc pójdźmy pływać, gdy
będzie odpływ.

to bear – to kill
rodzić – zabijać

No sooner had the children been born in concentration camps than they were
killed.
Jak tylko w obozach koncentracyjnych rodziły się dzieci, od razu były zabijane.

birth – death
narodziny - śmierć

My grandfather had the same date of birth and death. He lived exactly ninety
years.
Mój dziadek miał tę samą datę urodzenia i śmierci. Żył dokładnie dziewięćdziesiąt
lat.

wide – narrow
szeroki – wąski

The class was divided into two groups. The first one took a wide road, the second
one chose a narrow path.
Klasa podzieliła się na dwie grupy. Pierwsza poszła szeroką drogą, a druga wybrała
wąską ścieżkę.

arrival – departure
przyjazd, przylot - odjazd, odlot

“LOT” announced the arrival of the plane from Rome and the departure of the
plane to London.
“LOT” ogłosił przylot samolotu z Rzymu i odlot samolotu do Londynu.

hard – soft
twardy – miękki

The ground is usually very hard here, but now it's soft after that rain.
Grunt jest tutaj zazwyczaj bardzo twardy, ale teraz jest miękki po tym deszczu.

Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

wet – dry
mokry – suchy

- Could you bring a towel? The dog has jumped into the pond and is
wet now.
- Of course, I can. We are going home in ten minutes and it must be
dry before getting into the car.
- Czy mógłbyś przynieść ręcznik? Pies wskoczył do stawu i teraz jest
mokry.
- Oczywiście, że mogę. Za dziesięć minut jedziemy do domu, a musi
być suchy przed wejściem do samochodu.

safe – dangerous
bezpieczny – niebezpieczny

Mountain climbing is definitely too dangerous for me. I prefer safe sports such as
walking or riding a bike.
Wspinaczka górska jest dla mnie zdecydowanie zbyt niebezpieczna. Preferuję
bezpieczne sporty, takie jak spacer czy jazda na rowerze.

courage – cowardice
odwaga – tchórzostwo

She never has the courage to defy him. I’m sure she’ll be suffering in the future
because of her cowardice.
Ona nigdy nie ma odwagi, by mu się przeciwstawić. Jestem pewien, że będzie
cierpiała w przyszłości przez swoje tchórzostwo.

brave – cowardly
odważny – tchórzliwy

I’m looking for brave, and not cowardly men to perform this task.
Poszukuję odważnych, a nie tchórzliwych mężczyzn do wykonania tego zadania.

full – empty
pełny – pusty

The carton of orange juice is empty. You must have drunk at least three glasses as
it was nearly full this morning.
Karton z sokiem pomarańczowym jest pusty. Musiałeś wypić przynajmniej trzy
szklanki, jako że dziś rano był prawie pełny.

drunk – sober
pijany – trzeźwy

Was a driver drunk or sober when the accident happened?


Czy kierowca był pijany, czy trzeźwy, gdy zdarzył się wypadek?

guilty – innocent
winny – niewinny

- Do you think he is guilty of committing the crime?


- I’m sure he is completely innocent. I have known him all my life
and I’m convinced he was framed.
- Czy myślisz, że on jest winny popełnienia tej zbrodni?
- Jestem pewien, że jest całkowicie niewinny. Znam go całe życie i
jestem przekonany, że został wrobiony.

freedom – slavery
wolność – niewola

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

After many years of slavery, they finally regained freedom.


Po wielu latach niewoli odzyskali w końcu wolność.

hardworking – lazy
pracowity – leniwy

I like cooperating with hardworking people. My group is much too lazy for me.
Lubię współpracować z pracowitymi ludźmi. Moja grupa jest dla mnie zbyt
leniwa.

to get married – to get divorced


brać ślub – rozwodzić się

They got married only a year ago and now they want to get divorced.
Wzięli ślub zaledwie rok temu, a teraz chcą się rozwieść.

to pass – to fail
zdać – oblać

Tell me quickly. Have you passed or failed your driving test?


Mów szybko. Zdałeś czy oblałeś egzamin na prawo jazdy?

common – rare
pospolity – rzadki

She’s interested in rare species of birds and here there are only common ones.
Ona interesuje się rzadkimi gatunkami ptaków, a tutaj są jedynie pospolite.

success – failure
sukces – porażka

She wanted to achieve success so much. Unfortunately, all her efforts ended in
failure.
Tak bardzo chciała osiągnąć sukces. Niestety, wszystkie jej próby kończyły się
porażką.

initial – final
wstępny – ostateczny

The initial version of your composition you brought me last week was quite good,
but the final one I saw on your desk yesterday was simply magnificent.
Wstępna wersja wypracowania, którą przyniosłaś mi w zeszłym tygodniu, była
całkiem niezła, ale wersja ostateczna, którą zobaczyłem wczoraj na twoim biurku,
jest po prostu wspaniała.

deep – shallow
głęboki – płytki

- This hole is a little bit too shallow to plant the birch in it.
- Let’s go on digging until it’s deep enough for this tree to be planted.
- Ten dołek jest trochę za płytki, by zasadzić w nim brzozę.
- Kopmy dalej, aż będzie na tyle głęboki, że będziemy mogli zasadzić
to drzewko.

to increase – to decrease
wzrastać, rosnąć – spadać, maleć

A company’s profits increased a lot because costs decreased drastically.


Zyski firmy bardzo wzrosły, ponieważ koszty drastycznie spadły.

thick – thin
Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

gruby – cienki

The ice was two centimetres thick so it was far too thin to stand on it.
Lód miał dwa centymetry grubości, więc był zdecydowanie za cienki, by na nim
stanąć.

fat – thin
gruby – chudy (człowiek)

Both thin and fat people took part in an experiment.


Zarówno chudzi, jak i grubi ludzie wzięli udział w eksperymencie.

loose – tight
luźny – obcisły

I took that blouse back to the shop because it was too tight, and the one they
offered me in return turned out to be too loose.
Zwróciłam tamtą bluzkę, ponieważ była zbyt obcisła, a ta, którą mi zaoferowali w
zamian, okazała się za luźna.

noise – silence
hałas – cisza

A sudden noise broke forest silence.


Nagły hałas przerwał leśną ciszę.

to hurt – to heal
ranić – uzdrawiać

The chief was hurt by a bear, but the Indians managed to heal him.
Wódz został zraniony przez niedźwiedzia, ale Indianom udało się go uzdrowić.

natural – artificial
naturalny – sztuczny

It’s easier for disabled birds to live in artificial conditions than in the natural
environment.
Kalekim ptakom dużo łatwiej jest żyć w sztucznych warunkach niż w naturalnym
środowisku.

love – hatred
miłość - nienawiść

Sometimes love may turn into hatred.


Czasami miłość może zmienić się w nienawiść.

male – female
męski - żeński

Nowadays male and female students study together.


Obecnie studenci i studentki studiują razem.

present – absent
obecny – nieobecny

- Is Mary present?
- No, she’s absent today.
- Czy Marysia jest obecna?
- Nie, dzisiaj jest nieobecna.

urban – rural

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

miejski – wiejski

The rural style of living is much more monotonous in comparison with the urban
one.
Wiejski styl życia jest dużo bardziej monotonny w porównaniu z miejskim.

to attack – to defend
atakować – bronić

When that man attacked me, I tried to defend myself so I hit him in face.
Kiedy zaatakował mnie ten mężczyzna, musiałem się bronić, więc uderzyłem go
w twarz.

an attack – a defence
atak – obrona

Her defence was a reply to his attack.


Jej obrona była odpowiedzią na jego atak.

totally – partly
całkowicie – częściowo

- It seems to me, it’s partly a political and partly a personal


question.
- No, it is totally the political one.
- Wydaje mi się, że to jest częściowo polityczne, a częściowo
osobiste pytanie.
- Nie, to jest całkowicie polityczne pytanie.

the whole – the part


całość – część

Before the test, the whole class thought it would be easy, while after it, only the
part of the class were sure they’d pass.
Przed egzaminem cała klasa myślała, że będzie on łatwy, natomiast po nim jedynie
część klasy była pewna, że zda.

an order – a mess
porządek – bałagan

What a mess! I’ve thought you keep your things in order.


Co za bałagan! Myślałem, że trzymasz swoje rzeczy w porządku.

to confirm – to cancel
potwierdzić – odwołać

- Have you come here to confirm the meeting?


- On the contrary, I’ve come to cancel it.
- Czy przyszedł pan tutaj, by potwierdzić zebranie?
- Wręcz przeciwnie, przyszedłem, by je odwołać.

to catch – to miss
złapać – spóźnić się na (autobus)

If you want to catch the bus, you must go now. Otherwise you’ll miss it.
Jeśli chcesz złapać autobus, musisz już wychodzić. W przeciwnym razie spóźnisz
się.

to throw – to catch
rzucać – łapać

Strona 5
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

If you throw this discus, my dog will catch it.


Jeśli rzucisz tym dyskiem, mój pies go złapie.

to remember – to forget
pamiętać – zapominać

How could you forget to water the flowers! You told me you would remember.
Jak mogłeś zapomnieć podlać kwiatki! Powiedziałeś mi, że będziesz pamiętał.

to show – to hide
pokazywać – ukrywać

You had better hide it at home and not show to anyone.


Lepiej ukryj to w domu i nikomu nie pokazuj.

to enter – to leave
wchodzić - wychodzić

They all stood up both when he entered and left the room.
Wszyscy wstali, zarówno gdy wchodził do pokoju, jak i gdy z niego wychodził.

to save – to waste
oszczędzać – marnować

When I was saving money for a new apartment, you were wasting it.
Gdy ja oszczędzałam pieniądze na nowe mieszkanie, ty je trwoniłeś.

a sunrise – a sunset
wschód - zachód (słońca)

I like looking at beautiful sunrises and sunsets.


Lubię patrzeć na piękne wschody i zachody słońca.

fair – dark
jasne – ciemne (włosy)

I can’t remember whether she had fair or dark hair.


Nie pamiętam, czy miała jasne, czy ciemne włosy.

mild – strong / spicy


łagodny – mocny / ostry (pikantny)

Chinese cuisine is definitely too spicy for me. I prefer mild meals.
Chińska kuchnia jest dla mnie zdecydowanie za pikantna. Wolę łagodne posiłki.

sweet – bitter
słodki – gorzki

Wash these drops down with something sweet, because they are very bitter.
Popij te krople czymś słodkim, ponieważ są bardzo gorzkie.

mild – severe
łagodny – surowy

I prefer mild winters. This one is too severe for me.


Wolę łagodne zimy. Ta jest dla mnie zbyt surowa.

valuable – worthless
cenny – bezwartościowy

I thought my vase was valuable but it turned out to be worthless.


Myślałem, że moja waza jest cenna, ale okazała się bezwartościowa.

Strona 6
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Strona 7
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Poziom III
rigid – flexible
sztywny – elastyczny

No one wants to cooperate with you, because you have such a rigid attitude to
many affairs. If you are more flexible, I’m sure more companies will employ you.
Nikt nie chce z tobą współpracować, ponieważ masz takie sztywne podejście do
wielu spraw. Jeśli będziesz bardziej elastyczny, jestem pewien, że więcej firm
będzie chciało cię zatrudnić.

to accelerate – to slow down


przyśpieszać –zwalniać

I haven’t driven for so long. Could you remind me how to accelerate and slow
down?
Nie prowadziłam od tak dawna. Czy mógłbyś mi przypomnieć, jak się przyśpiesza
i hamuje?

present – previous
obecny – poprzedni

The present president is much worse than the previous one.


Obecny prezydent jest dużo gorszy od poprzedniego.

to accept – to reject
akceptować – odrzucać

I was the only one who accepted his offer, after all the others had rejected it.
Byłem jedynym, który zaakceptował jego ofertę, po tym jak wszyscy inni ją
odrzucili.

an approval – a rebuke
aprobata – nagana

I thought he would receive a rebuke, but his idea met with an approval.
Myślałem, że otrzyma naganę, a jego pomysł spotkał się z aprobatą.

rough – calm
wzburzone – spokojne (morze)

When we started sailing, the sea was very calm but suddenly it got very rough.
Kiedy zaczynaliśmy żeglować, morze było bardzo spokojne, ale nagle stało się
bardzo wzburzone.

convenient – troublesome
dogodny – kłopotliwy

Although it was a convenient time, it was troublesome for me to tell her what
had happened.
Mimo że była dogodna pora, powiedzenie jej o tym, co się stało, było dla mnie
kłopotliwe.

demand – supply
popyt – podaż

Demand exceeded supply.


Popyt przekroczył podaż.

domestic – international
Strona 1
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

krajowy - międzynarodowy

Is it a domestic flight or an international one?


Czy to jest lot krajowy czy też międzynarodowy?

to employ – to dismiss
zatrudniać – zwalniać

They employed him only a month ago and now they are planning to dismiss him.
Zatrudnili go zaledwie miesiąc temu, a teraz planują go zwolnić.

even – odd
parzysty – nieparzysty

There are even and odd numbers.


Są liczby parzyste i nieparzyste.

exact – approximate
dokładny – przybliżony

I haven’t known an exact date yet, but I can give you an approximate now.
Nie znam jeszcze dokładnej daty, ale mogę panu podać przybliżoną.

fresh – stale
świeży – czerstwy (chleb)

The bread is already stale, so you’d better buy a fresh one.


Chleb jest już czerstwy, więc lepiej kup świeży.

to hit – to miss
trafić – spudłować

Unfortunately only one bullet hit the target. Two others missed.
Niestety, tylko jeden pocisk trafił w tarczę. Oba pozostałe spudłowały.

horizontal – vertical
poziomy – pionowy

The monuments consists of a horizontal slab supported by two vertical pillars.


Pomnik składa się z poziomej płyty podpartej dwoma pionowymi filarami.

hungry – satiated (full)


głodny – syty

The baby was very hungry, so I fed it and now it’s satiated.
Dziecko było bardzo głodne, więc je nakarmiłam i teraz jest syte.

an interior – an exterior
wnętrze – zewnętrzna strona

The interior of the town hall was as grand as its exterior.


Wnętrze ratusza było tak okazałe jak jego zewnętrzna strona.

keep – break
dotrzymać – złamać (obietnicę)

I thought he would keep his promise, but has broken it for the third time.
Myślałem, że dotrzyma słowa, ale już trzeci raz złamał obietnicę.

to lengthen - to shorten
wydłużać – skracać

I told her to lengthen my skirt but she shortened it.

Strona 2
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Powiedziałam jej, by przedłużyła moją spódnicę, a ona ją skróciła.

masculine – feminine
męski – żeński (rodzaj)

This word is of feminine not masculine gender.


To słowo jest rodzaju żeńskiego, a nie męskiego.

inflammable – fireproof
łatwopalny – ognioodporny

Petrol is highly inflammable, so you’d better put on fireproof clothing.


Benzyna jest bardzo łatwopalna, więc lepiej załóżcie ognioodporne ubranie.

partial – objective
stronniczy – obiektywny

Our Polish teacher is partial. I think, every teacher should be objective.


Nasz polonista jest stronniczy. Uważam, że każdy nauczyciel powinien być
obiektywny.

permanent – temporary
stały – tymczasowy

This is only a temporary job. I would like it to be a permanent one.


To tylko praca tymczasowa. Chciałbym, by była stała.

physical – mental
fizyczny – umysłowy

Does he do physical or mental work?


Czy on wykonuje pracę fizyczną czy umysłową?

to raise – to lower
podnosić – obniżać

They have promised to lower the prices. Instead, they raised them again.
Obiecywali, że obniżą ceny. Zamiast tego, znowu je podnieśli.

sharp – blunt
ostry – tępy

Where are sharp knives? This one is too blunt.


Gdzie są ostre noże? Ten jest za tępy.

to simplify – to complicate
upraszczać - komplikować

We should try to simplify it and not complicate it even more.


Powinnyśmy starać się to uprościć, a nie jeszcze bardziej komplikować.

slight – considerate
drobny, nieznaczny – znaczny

For you it may be a slight misunderstanding, for me it is a considerate trouble.


Dla ciebie może to jest drobne nieporozumienie, ale dla mnie to znaczny kłopot.

smooth – rough
gładki - chropowaty

We need two smooth pieces of wood. These are too rough.


Potrzebujemy dwóch gładkich kawałków drewna. Te są zbyt chropowate.

Strona 3
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

strong – gentle
silny – delikatny

Suddenly a gentle breeze turned into a strong wind.


Nagle delikatna bryza zmieniła się w silny wiatr.

to strengthen – to weaken
wzmacniać – osłabiać

The flooding has weakened the dam, so they had to strengthen it.
Powódź osłabiła zaporę, więc musieli ją wzmocnić.

superior – inferior
lepszy – gorszy

The price of a product usually shows whether it’s of superior or inferior quality.
Cena produktu zazwyczaj wskazuje, czy jest on lepszej, czy gorszej jakości.

to loosen – to tighten
poluzować – dokręcać (śrubkę)

Did you want me to loosen or tighten this screw?


Czy chciałeś, żebym poluzował czy dokręcił tę śrubkę?

wealth – poverty
bogactwo – bieda

After a long period of wealth, he couldn’t get used to living in poverty.


Po długim okresie bogactwa nie mógł przywyknąć do życia w biedzie.

Strona 4
EDU CD - Vademecum języka angielskiego

Informal letters - listy nieoficjalne


Listy nieoficjalne są dużo prostsze, gdyż nie ma ściśle ustalonych wzorców czy reguł.
Można pisać wszystko, byleby łączyło się to w całość.

Są jednak pewne zwroty, z których można z powodzeniem korzystać.

Początek listu:

Dear... – Drogi...
Thanks for the letter... – Dzięki za list...
It was very nice to hear from – Miło było otrzymać list od Ciebie.
you.
I hope you are well. – Mam nadzieję, że u Ciebie wszystko w
porządku.

Główna część listu:

Would you like to… – (w przypadku zaproszenia bądź oferty)


Why don’t you...
I was wondering if you…
Could you...
I’m terribly sorry that... – (w przypadku przeprosin)
I’m writing to apologise for...
Thank you so much for… – (w przypadku podziękowania)
It was very kind of you to...
Can I ask you for a favour… – (w przypadku próśb)
I’d be terribly grateful…
I was wondering if you could
help me...

Zakończenie:

See you soon. – Do zobaczenia wkrótce.


I'm looking forward to seeing – Nie mogę się doczekać, kiedy Cię
you / hearing from you. zobaczę. / Czekam z niecierpliwością na
następny list.

Kończymy zazwyczaj:

Best wishes – Pozdrawiam.


Love, ... – Kochający...

Strona 1

You might also like