Еlektrotehnički fakultet, Beograd, 2022.

Nuklearna medicinska tehnika

UVOD
Tema predmeta su primene jonizujućeg i nuklearnog zračenja u medicinskoj
dijagnostici i terapiji.

Razmatraju se:
• fizički procesi koji omogućavaju slikanje unutrašnjosti tela ili kontrolu
bolesnog tkiva
• principi rada i konstrukcija uređaja za medicinsko slikanje i terapiju zračenjem

U okviru domaćih zadataka, u MATLAB-u se realizuje simulator radiografskog

slikanja u dve varijante:
• deterministički pristup (snopovi X zraka slabe eksponencijalno prolaskom kroz
virtuelni elipsoidni fantom koji predstavlja pacijenta)
• stohastički pristup (Monte Carlo simulacija prolaska jednog po jednog X zraka
kroz virtuelni fantom)

Na laboratorijskim vežbama sprovode se slikanja na digitalnom rendgenu i CT

skeneru, a zatim u MATLAB-u analizira kvalitet slika ovih modaliteta.
MEDICINSKA RADIOGRAFIJA
(transmisioni modaliteti, slikanje pomoću X zraka koji potiču izvan pacijenta)
• Rendgen aparat sa filmom
• Kompjuterizovana radiografija (CR)
• Digitalna radiografija (DR)
• Mamografija (slikanje grudi rendgenom) Projekciona radiografija
• Fluoroskopija (snimanje rendgenom u realnom vremenu)
• Digitalna subtrakciona angiografija (DSA)
• CT (uređaji za kompjuterizovanu tomografiju X zracima)

NUKLEARNA MEDICINA
(emisioni modaliteti, slikanje pomoću gama zraka koji se emituju iz pacijenta)
• Radionuklidi (radioaktivni hemijski elementi): fizičke osobine i proizvodnja
• Radiofarmaceutici (medicinski preparati sa radionuklidima u svom sastavu):
pripremanje, kontrola, lokalizacija u tkivima i organima
• Studije raspodele radiofarmaceutika u organizmu (kompartmanski modeli)
• Merači vezivanja (nevizualizacioni uređaji - dinamičke studije radiotraserima)
• Gama kamera (uređaji za scintigrafiju - planarno slikanje i dinamičke studije)
• SPECT (uređaji za jednofotonsku emisionu kompjuterizovanu tomografiju)
• PET (uređaji za pozitronsku emisionu tomografiju)
HIBRIDNI UREĐAJI
• SPECT-CT
• PET-CT

TERAPIJA ZRAČENJEM
• Biološke osnove radioterapije
• Fotonska teleterapija (X ili gama zracima)
• Radioterapija sa modulisanim intenzitetom snopa (eng. IMRT = intensity-
modulated radiation therapy)
• Radioterapija vođena slikom (eng. IGRT = image-guided radiation therapy)
• Radiohirurgija (stereotaksična radiohirurgija, gama nož, X nož)
• Terapija elektronskim snopom
• Hadronska terapija (protonima, teškim jonima ili neutronima)
• Terapija zahvatom neutrona (npr. bor-neutronska terapija, eng. BNCT)
• Brahiterapija (unutrašnja radioterapija zatvorenim izvorima zračenja)
• Terapija radioizotopima (unutrašnja radioterapija otvorenim izvorima zračenja,
terapijska nuklearna medicina)