Gramatyka opisowa, wykład 05.11.18 r.

Dystrybucja
Dystrybucja to ogół otoczenia, sąsiedztw fonetycznych; kontekstów, w
których może pojawić się jakiś dźwięk. Opisując dystrybucję bierzemy pod
uwagę pozycję głoski w wyrazie (nagłos, śródgłos, wygłos) oraz sąsiedztwo
fonetyczne (głoska przed i głoska po).
Typy dystrybucji:
1. Dystrybucja identyczna
Głoski występują w tych samych kontekstach.
e:a:o:u
ela-ala-ola-ula
Czyli e do a, o, u; a do… itp. mają dystrybucję identyczną.
2. Dystrybucja komplementarna (ekskluzywna, uzupełniająca się)
Bierzemy pod uwagę pozycję w wyrazie, oraz – co najważniejsze – sąsiedztwo
fonetyczne. Dwie klasy dźwięku nie występuję w tej samej pozycji, w tym
samym sąsiedztwie.
NAGŁOS: igła/-
ŚRÓDGŁOS: bić/być
WYGŁOS: oni/starzy
-------------------------------------
e*, a**, o*, u** : e, a, o, u
NAGŁOS: -/ ela, ala, ola, ula
ŚRÓDGŁOS: dzie*ci, dzia**dzio, cio*cia, ju*zio / mewa, mama, kot kura
WYGŁOS: - / konie, mama, kino
3. Dystrybucja krzyżująca
Pośrednia.
4. Dystrybucja inkluzywna
Zasięg występowania jednej klasy głosek zawiera w sobie inną klasę głosek
(dobrego przykładu w języku polskim nie ma).

e* - e z podniesioną artykulacją (kropka nad e) a** (dwie kropki nad a itp.)

#Próba zrozumienia, notatka z Internetu
Rodzaje dystrybucji (rodzajów konspektów w których element językowy może
wystąpić)
-identyczna/równoważność dystrybucyjna (wspólne konteksty, ta sama
dystrybucja; a: o)
-komplementarna/uzupełniająca (brak wspólnych kontekstów; r r’)
-inkluzywna/inkluzja dystrybucyjna (dystrybucja jednej głoski zawiera się
w drugiej;
-krzyżująca się/zazębiająca (wspólne konteksty ale wstępują też osobno ń j –
koński/pański?).

SAMOGŁOSKI NOSOWE (z ogonkiem)

-w wyrazach obcych:
Obie wersje są akceptowalne: ęzym, enzym, kąsul, konsul itp.
-w wyrazach polskich:
ę: en/eł
ą: on/oł (idoł)

Ę i Ą w wygłosie wyrazów polskich:

ę wymawiamy jako e – w sytuacji nieoficjalnej;
w sytuacji oficjalnej dozwolona jest wymowa e/ę/ lub ę z osłabioną
nosowością

e* - e z podniesioną artykulacją (kropka nad e) a** (dwie kropki nad a itp.)