You are on page 1of 72
IDK] CAM NANG QUAN LLY HIEU QUA STEPHEN BROOKSON eDU THAO NGAN SACH ¢ DOANH THU ¢ CHI TIEU Fe e LINH DONG e HOACH DINH ° GIAM SAT p Ww e CAN ‘DOI exe « CHUAN HOA e HE THONG = DANH G be De LIEU e TIEM NANG fit ns i WHA XUAT BAN TONG HOP TP. HO CHI MINH OWEN WR OLU WEG QUAN LY NGAN SACH MANAGING BUDGETS 1B) A DORLING KINDERSLEY BOOK www.dk.com Original tide: Essential Managers Managing Budgcts Copyright © 2000 Dorling Kindersley Limited, London Text copyright © 200) Stephen Brookson Vietnamese language copyright © 2005 First News - Tri Viet. THIS TITLE IS PUBLISHED UNDER EXCLUSIVE LICENCE FROM DORLING KINDERSLEY LIMITED. THE VIETNAMESE LANGUAGE RIGHTS FOR THIS TITLE ARE HELD SOLELY BY FIRST NEWS AND PROTECTED UNDER VIETNAMESE LAW. NO REPRODUCTION, STORAGE IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMISSION IN ANY FORM OR BY ANY MEANS, ELECTRONIC, MECHANICAL, PHOTOCOPYING, RECORDING, OR OTHERWISE IS ALLOWED WITHOUT THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE COPYRIGHT HOLDER. CUON SACH NAY DUGC XUAT BAN THEO HOP BONG CHUYEN GIAO BAN Quyén 96c QUYEN TIENG VIET TREN TOAN THE GiGi GIUA TAP DOAN XUAT BAN DORLING KINDERSLEY VA FIRST NEWS - TRI VIET. BAT CU SU SAO CHEP, TRICH DAN NAO KHONG BUGC SU BONG Y CUA FIRST NEWS VA DORLING KINDERSLEY, DEU LA BAT HOP PHAP VA VI PHAM LUAT XUAT BAN VIET NAM, LUAT BAN QUYEN QUOC TE VA CONG UGC BAO HO BAN QUYEN $6 HUU TRI Tue Quéc TE. FIRST NEWS - TRI VIET PUBLISHING CO., LTD. HET Nguyen Thi Minis Khai St. - Ho Chi Minh City, Vietnam Tel; 84-822 7979 - 8227980 - 8233859 - 8233860 Fax: 84-8224560; Email - wivier@firsinews.com.un Web — hitp://wunu.firsmews.com.an QUAN LY NGAN SACH MANAGING BUDGETS STEPHEN BROOKSON Bién dich : LE NGOC PHUONG ANH (M.B.A) Hiéu dinh_ » NGUYEN VAN QUI (Ph.D.) FIRST NEWS NHA XUAT BAN TONG HOP THANH PHO HO CHi MINH NOI DUNG Loi gidi thiew 5 Tim HigU CHUC NANG DU THAO NGAN SACH Ngan sach la gi? 6 Tam quan trong cia ngan sach 8 Du thao ngan sach va chién luoc kinh doanh 10 Quan ly qua trinh dy thao ngan sich 14 Nhan biét nhtng tro ngai tiém tang 18 2 CHUAN BI DU THAO NGAN SACH Thié ké ngan sach riéng 20 Phan loai muc tiéu 22 Chuan hoa ngan sach 24 Danh gid hé thong 28 SOAN THAO NGAN SACH Thu thap thong tin 30 Du bao doanh thu 34 UG6c tinh chi tiéu 36 Tim hiéu chi phi Tao ra so lieu fim hiéu ngan sach von Lap ngan sach tién mat Hop nhat cc ngan sach Hoan thién ngan sach GIAM SAT - NGAN SACH Phan tich cac chénh léch Giam sat nhting khac biét Phan tich ldi ngan sach Kiém tra nhting khac biét ngoai ky vong Thuc hién diéu chinh Nhan biét cac vin dé hanh xt Cai thién qua trinh du thao ngan sach Danh gid ky nang quan ly ngan sach 38 40 44 46 50 52 54 56 58 60 62 64 66 LOT GIOI THIEU bitng nha quan lp lam viéc trong moi truong kinh doanh hién nay phdi biéu duoc cach sit dung ngdn sdch nhit mét cong cu kinb doanh dé dam bdo thanh céng cho 16 chitc va ca nhan. Ouyén sach “Quan ly ngau sach” nay gom nhieng huong dan giau thong tin va thuc t€ nbam ren luyen nbieng ky nang can thiet pirip ban c6 thé dye thao ngan sdch chinh xdc va higu qua. Ba giai doan quan trong cia qué trink lap ngdn sach — chudn bi, dit thao va gidm sdt— cling duve gidi thich ro trong quyén sach nbam gitip ban nang cao duge chéit Inong ctia ngan sdch. Déng thai, ban cing sé nbdn diegc nhiing Idi kbuyén thie t& vé cach xut lf s6 ligu mot cach bop {§ va cach RiGm sai cdc thié tuc ngan sdch mét cach nhay cam. Vai 101 goi ¥ stic tich va bang danb gié todn dien vé bdn thén vao cudi sdch sé gitip han nang cao bon nita va hoan thién ky nang lap ngan sch ciia minh ¢ QUAN LY NGAN SACH Tim HIEU CHUC NANG DU THAO NGAN SACH Dy thao ngan sach Ja qua trinh chuan bi, bién soan va gidm sat cac ngin sach rai chinh. Day chinh la cong cu quan ly quan trong déi vdi viéc hoach dinh va kiem soat mot bo phan trong mét té chiic. NGAN SACH LA GI? gan sdch la ké hoach cho nhitng hoat dong trong tong lai. Ngan sach c6 thé dién dat theo nhiéu cach, Hay luén nhé rang nhbieng thitong thi nd mo ta toan bo qua néu ban khéng lap tinh kink doanh bdéng ngon ngie tai ké hoach, thi ban chinh vat la thuac do nham dinh lugng dang di dén that bai. cac hoal dong ciia mét t6 chite. DINH NGHIA NGAN SACH Ngan sach la mot thuyét minh ké hoach tai chinh duoc chuan bi trudc cho giai doan sip tdi, thudng la mot nam. Ngan sach thuong chi bao gom nhung khoan doanh thu va chi ties 6 ké hoach (tai khoan 1ai 16). Ngan sach sé thé hién nhung khoan thu nhap ma cac bo phan trong, t chtic co kha nang tao dugc, va tong chi phi duge phép str dung. Tuy nhién, cing nén dua vao ngan sach nhung ké hoach tai san va 4 NHUNG K¥ NANG QUAN LY ngudn vén cia ca té chuc (bang cin doi ké Vai 1rd nha quan by doi boi ban phat toan theo ngan sich) va nhung du toan ve c@ kha nang truyén dat nining yeu cin nhung khoan thu chi tién mat (déng tién theo vé ngan sach mit cach biéu qui ngan sich). TIM HIEU CHUC NANG DY THAO NGAN SACH PHONG TIEP THI, NGAN SACH NAM THU 2 | Tiéu dé néu ten 65 phiin kinh CHI TEU CHO QUANG CAO doanh va giai NGan sacn |Taue ve || doan ngdn sich Tang chi tiéu NAM2— | NAM L dang duve lap due phat eee Nehien ctu thi truang wuroc bang 10 100 thinh nhing || N8his hin nho, mo : z i oan ét pran nhe, 0 |) vgs Khai sin phim 6 Geneva 60 52 Khoa che tbs 1a 76 ring ting dis win duoc oat it ph || Chién dich quang cio TV mua 700 680 ua ai cht phi |) hig dich wit ng song Quang céo wen dai vao thing 3 600 554 oe Peenel Quang the 16 trong giai Berlin Quang cao bao - trang hang thang Thue quay tai hoi chg thusing mai Chuong trinh khuyén khich daily | 60 54 Tai tro cho Co quan ‘Thuong mai doan eras 4@.NGAN SACH DIEN HINH Quoc gia 80 90 Trong vi du nay, Tong cae loat Thue quay tai hoi cho thuong mai 6 phan siép shi da chi tiéu dase || Birmingham 40 44 chun bi ngiin sich phong ban (con || Quang cdo tren dai vao thang 5 chi riéie mam ti sé nay sau do nam 2 100 67 bang cach ligt ke duoc dua vio ién dich quang cao TV mia dhu nining hoar ding tong chi niéw nam 2 80 68 vit khovin cht tiéu ctia tain 66 18 = die cada: 0 wt chic) TONG = 2350 2284 nhung khodn chi 2 Hay nam vung hoat dong kinh doanh, dimg dé cho hoat déng kinh doanh cusn lay ban. ? To chuc da lap ngan sach thanh céng trong nhiéu nam qua chua? 2 Co sal lim nao nghiem trong trong dy toan ngin sach nam goal khong? 2 Cong viée kinh doanh co yéu to | bat chung nao co thé gay anh | huong dén ngan sach khong? 2 Co nha quan ly nao dac bier gidt vé ngan sach kho; tiéu thuc bien nam nay, Du THAO NGAN SACH KINH DOAN} Ngan sach rat quan trong trong viéc hoach dinb va kiém soat boat dong ctia 16 chuc. Ngan sach gitip diéu phdi cac hoat dong ctia nhtng nha quan ly va nhing bo phan khac nhau, dong thoi dam bao cho t6 chic dat duoc muc tiéu mong mu6n, Ngan sach cing cho phép cac nha quan ly bo phan duge quyén chi tigu va xac lap muc tigu doanh thu, Ngan sich c6 thé td thanh thude do dé giam sat nhting hoat dong thuc té, nhé do ngan sach 1a cach thtic tin cay dé phan tich hiéu qua kinh doanh thuc té. Thém vao d6, ngan sach la cach dé t6 chic co thé thu thap thong tin nham danh gid mic do tién trién, va thich tng voi ké hoach kinh doanh thong nhat khi xem xet thuc té hoat dong. Mt QUAN IY NGA TAM QUAN TRONG CUA NGAN SACH gan sach gitipy ca nhdn, b6 phan hay t6 chite dat duoc muc tien 3 theo ké hoach. Ngan sdch cring gitip thé hién trach nbiém tai chinh ciia t6 chite 1 d6i twang: chit ng, nha ich hang va doi voi nb cung cap, chit so hire. nhdn vién, ki CONG NHAN TRACH NHIEM CUA BAN ‘Trong khi hé thong ngan sach ngay cang wd nén pho bién trong nhung té chuc I6n voi ung dung nhiéu ky thuat quan ly phtic tap, thi viéc lap ngan sach trong nhting to chuc nhé cung dong vai tr quan trong khong kem. Ban phai nban ra trach nhiém cua ca nhan va bo phan doi v6i 16 chtic va voi ngan sach mot cach phu hep. Hiéu luc va tinh hu ich cia ngan sich phy thudc vao nhuing ngudi da lap ra 6, Ngan sach chi c6 hieu qua khi nhimg ngudi tue tiép lap ngan sach tan tuy, c6 nhiéu hiéu biét va kinh nghiem 4 Hay quyét dinh ve vai tro va trach nhiém cla ngan sach dé phi hop voi hoat dong cua toan t6 chuc. Hay su dung ngan sach hiéu qua, vi do la cong cu quan trong dé thanh cong. Tap trung vao vai tro trong qué trinh lap ingan sach Thod man ‘ ky vong alia his s6 j hi « . NG luc toi da soon wn Bom bio r0GN Chet kinh doanh hang nghio < aR BEBE ive thank w quan ly cong Be a 4& TRACH NHIEM LAP NGAN SACH Dé ngin sich dat due mot sé ruc tiéu, nba quan bj phat siin sang thue hien mét sé trach nbigm nbte mit phan trong gud trinh lip ngan seb. VAI TRO DU THAO NGAN SACH Du thao ngan sich tao mot khuodn kho dé cic ca nhan, bé phan va toan bé to chtic lam viéc Ngan sach khuyén khich cac ca nhan, bo phan nghien cu va hogch din tuong lai bang cach su dung nhing lich trinh duge tiéu chuan hoa nham nang cao hiéu qua giao tiép vé muc tiéu cua t6 chttc, Phac thao ngan sach hén hgp va thuong xuyén doi chiéu co thé gitip dieu phoi va dong vién nhan vien, Ngan sach cting cung cap trong diém dé danh gia nhiing mat khac nhau ctia to chtic mat cach c6 kiém soat TIM HIEU CHUC NANG Dlr THAO NGAN SACH Myc vicd ©? ‘Moti H6 tro cho viée hoach dinh cua té chic mot cach ¢6 hé théng va Hoacn DINE lo-gic, gin lién véi chién luge kinh doanh lau dal. bbe Glup diéu phéi céc hoat dong cia nhong bo phan khdc nhau a trong t6 chic va dam bao ching nhat quan. Truyén dat cic muc tieu, co hol va nhung ké hoach kinh doanh Guo TEP cho cée nha quan ly nhom kinh doanh khac nhau mot cach dé dang hon, Tao dong tye cho cac nha quin ly c6 ging dat duoc muc tiéu DONG vit cca t6 chute va ca nhan. Kiri soi Giup kiém soat cac hoae dng bing cach theo déi tién 46 thye MSOAT hign so vol ké hoach, va diéu chinh néu can thiée. Diva cu Tao mot khudn khé dinh gia higu qui cua nhung nha quan ly ANHEGIA. trong viéc dap Ung cdc muc tiéu cé nhan va tap thé, DANH GIA NHUNG BAT LOI 5S Nenahe rng hoach Mot ngan sach khi duoc thuc hién chu dao va dinh va kiém soat ngan sach phai duoc thuc hién song song. 6 Hay lap ké hoach nhung diéu can lam, khong nén chi biét phan ung voi nhing thay déi. higu qua s@ mang lai rat nhieu loi ich cho chuc, tuy nhién ngan sach cting co thé tra nén bat tien. Hay danh gia nhung bat loi ctia viec chudn bi ngan sach ben canh nbung mat thuan loi cia no. * Ngan sach lam tang cong viéc giay 16, va cd the chiém hau hét thoi gian quan ly, dac biét la trong giai doan ban dau * Hiéu qua cia ngan sach sé dén cham vi loi ich sé khong duoc nhin thay cho den tan nam sau * Ngan sach doi hoi su chuan hoa, nén co thé dan dén tinh cing nhac. * Ngan sich co thé gap sy phan khang tr nhing nha quan ly khong chap nhan nhdng thu tue mai, QUAN LY NGAN SACH. Du THAO NGAN SACH VA CHIEN LUOC KINH DOANH ud trinh dit thdo ngan sdch la mot bién phap ngéin han, la mot phan cuia Chién luge kin doanh téng thé. N6 la mét chién thuat duoc sur dung trong viéc trién khai cdc bout dong va chuong trinh ma cdc nha quan tri cdp cao sé hoach dinh T Hay xac dinh ban sé chi tiéu vao dau, dimg lo lang vé nhimg khoan da chi tiéu. Tim HIEU CHIEN LUOC KINH DOANH 8 Hay bao dam rang t6 = Chign luge kinh doanh la tim nhin mat chtic chuc cua ban da suy muon thuc hién trong khoang thoi gian ba dén nghi ré rang vé nhimg nam nam. Chién luge kinh doanh bao gom ké hoach va viee thiét lap muc tigu téng thé dé tw chic c6 chién luge dai "PS XAe din nhung digu mudn dat duoc. Chién luge kinh doanh cting xac dinh 19 trinh hanh dong. Diéu nay doi hoi phai phan tich mOi truong hoat dong ata té chute va nhing ngu6n luc ma no so hiu bang phuong phap phan tich SWOT - danh gia ve diém manh (strengths), diém yéu (weaknesses), co hoi (opportunities) va nguy co (threats). PHAT TRIEN KE HOACH KINH DOANE. SSS Song song véi viée hoach dinh chién luge dai han, té chtic clung can hoach dinh ngin ban bang ké hoach kinh doanh — nhing viée can 1. Kiém tra ké hoach chién luge phai thuc hién ngay dé dat dugc ké hoach 2.Xem lal bang phan tich SWOT chién luge. Dé thue hien ké hoach kinh 3. Kidertra chang dinhigé kink | eg a : doanh khac | doanh, tO chtic phai xem xét cac thi tc | . oe : | 4.Xem xét ké hoach kinh doant hoach dinh phu hop nhim xac dinh nhung . : | NHUNG VIEC CAN LAM. | | | 5. Tim hiéu duge bol canh ngan | viée cin lam, va théi gian thuc hien, va nhung sicherong wchictinerhe: | cong cu kiém soat can thiét (bao gom dy thao | ngan sach) nham dam bao co thé thuc hién duge nhiing két qua theo dy doan — 10 Tim Hf CHUC NANG DU THAO NGAN SACH SU DUNG NGAN SACH NHU MOT CHIEN THUAT KINH DOANH Du thdo ngan sach 1a viéc trién khai chién thuat cla ké hoach kinh doanh. No duge tich hop trong ca ké hoach kinh doanh va qua trinh kiém soat, Cac nha quan ly cap cao sé chon nhting phuong an chién luoc nao co tiem nang lon nhat dé dat duoc muc tiéu ctia t6 chic va tao ra nhiing ké hoach dai han nham thuc thi nhiing chién luoc nay. Ban 6 thé bién nhing ké hoach dai han thanh nhumg ké hoach hoat dong hang nam duoc cap ngan sach ctia bd phan ban. Str dung ngan sach nhu 14 mot thude do dé tinh toan tinh higu qua thuc su vong tuong lai bang cach si dung nhting bang bao céo tai chinh luu hanh trong noi bo (dugc goi la tap hop tai khoan quan ly). Tap hop nay duge tao ra ttr tai khoan lai 16, bang can doi ké toan, bao cao dong tién mat, va thé hién nhuing muc tiéu dugc ky vong so voi thuc té dién ra. 9 Hay xem xeét xu hudng th| truong déi voi san pham cua té chure ban. 10 Hay sur dung ngan sach dé danh gia higu qua cng viéc, va la mét dac quyén dugce phép chi tiéu. ‘Chusin bi ké hoach va chuong trinh hoat dong, Bien soan nhimg ngan sach tai chinh hang nam. Phan ung ydi nhang thay 46i trén thi trudng. Khong nging danh gia higu luc cia ké hoach. ‘Banh gia phuong an chién luge, thi truong va san phim. Xéc dinh nhu céu vé tai chinh, vat tu va ngudn nhan lye. ape : . ° Kf HOCH NGAN HAN . ° © Xéc dinh muc tieu kinh doanh, ° Kf HOACH DAI HAN © Phan tich €iém manh, diém yéu. ° Chuan bi bao cio quan ly. ‘Kui soar ‘Banh gia sy khac biet git thuc ¢ va ké hoach Quyét dinh cach thuc khée phye sy khac bigt. Hanh dong sia chia c6 hieu qua. QUAN LY NGAN sacH Duy TRI CHU KY DU THAO NGAN SACH KINH DOANH Phan dn moi ngudi van tuéng rang su kién du thao ngan sach hang nam 1a mét qué trinh ban tén hia: ban lam that nhiéu viéc, sau do an nut va roi nghi ngoi. Moi tht sau do dé lai nam sau lam tiép. Tuy nhién, sur that thi nguoc lai hoan toan. Thay vi hoat dong réi rac Mot nam mot lan, du thao ngan sach doi hoi su chu y lien tuc va dong théi dén nhimg con s6 du thao va thyc té cho nhiéu nam tai khéa. Hang thang, can co mot hoat dong lien quan dén du thao ngan sich dién ra trong t6 chute. Hoat dong, nay co thé danh cho mét trong nhigu nam — nam ngoai, nam nay, nam téi, hoac nhieu nam toi. Hoat déng nay cing co thé cé nhieu hinh thtic — chuan bi ngan sach, giam sat ngan sach, cap nhat du toan, két toan cudi nam, hoac hung dén hoat dong dai han. 13 Danh du thoi gian cho lich trinh du thao ngan sach dé danh gia qua trinh dy thao ngan sach cua ban. I Bio dam rang du thao ngan sach la mot tién trinh lién tuc quanh nam. 12. Hay ten tich nhang cong viéc lién quan dén du thao ngan sach trong giai doan it ban r6n vé mat tai chinh. Ten Ae meme © Hoat dong du thio ngan sach 6 thé cho nam nay, nam tol va vai nam trong wong la. © Hoat dong du thio ngén sach lap i lap lai, thuéng trong ci qua tinh mgt nam, va bol vay nen duce dy kién trude © Hoach dinh thyc té sé giup ban trién kehal nhing nhigm vu lien quan dén dy thao ngan sach theo trinh ty I6-gic. NHUNG KHAC BIRT VE VAN HOA Hau hét céc nude chau Au déu xem dy thao ngan sach la mot cong cu quan ly can thiét; khong co n6 té chtic khong thé tén tai. Tuy nhién, MY va mét s6 nude Scandinavi ngay cng xem ngan sich la mét cong ay tic ché, hau nhu khong dong gop gi cho viéc cai tién higu qua kinh doanh. Ho nhan thay khong 6 tinh hiéu qua khi tiép tuc dua ra nhiing con s6 ti ngan sich khong gidng voi nhiing con s6 trén thuc té. Cac nuée nay str dung nhiéu ky thuat dé thay thé cho viée du thao ngan sich theo kiéu truyén thong. Vi du, ky thugt thé diém kinh doanh can bang xem xét tat cd cic khia canh aia hoat dong kinh doanh, chtt khong phai chi Ia nhang vin dé tai chinh. Tim HIEU CHUC NANG DU THAQ NGAN SACH Ban du thao ban daw ita ngan sich dieoe dir gic lai vat 66 thé thé hién se kbing mbit quan. Giarn doe cap cao hiém kbi hae ling vot hé hoach din tién Giém dc cap cao chuin bi qua tinh hoach dink bang ach thu thap thong 1m cho nama 103 ihe NAM II T Sau nbriéu chao luin, ngan sich thong nhat cuéi cing duge thing qua, thing, le v6i doanh thu cao hon, chi phi thap hon va giam vin di re Hing thing, két qua thee su dee theo dai vei nbieng con 36 duoc due thao ngiin sich hing thing NAM 3 v7 | T8}t9 frplra 15/16/77 18 9 |TAolTs Tigra |t2|73|t4| 75 | 16 { Ké hoach kinh doanh ua chién luoe dai han duge cap nbit vit dieu chinh sau maa nam hoat dang, trudic khi bar due gud rink die dhio ngdn sich cho itm toi Nowing die dadn cho cd nan (va doi khi chink nbving sé liéw ngein sich) duce clip white sate quey 1 vat quy 3 Cu GAL BB Chuan be gin sich BB Vie« dsc thio ngin sich Xem xét viée sur dung nhang ky thuat hoach dinh khac, ngoai ky thuat dy thao ngan sch. WB Dats git nga sich hang quy \ \ Kem xét kj luing hon két qua trong nike nam, chté wrong dén nhing du doin cho ca nam Nhiing sé liew shuc té vat bao cdo thi chinh diy dit cho nam viea ‘és hide doeve inh thinh vit phan tich BB De daan WD Phin sich 56 lieu thue 4 KIEM TRA NGAN SACH MOT CACH LIEN TUG Due thio ngin siich lis més gua rrinh lien ouc. Trong suds gias doan ngin sich 18 thing, cde hoat dng tag ie duge Lap lai trong méi nam tai chinh (moi hing), Trong méi thing cia nam, dé © mit linh vac trong boat ding de thio ngin sich cin duece ebti y QUAN Li NGAN SACH QUAN LY QUA TRINH DU THAO NGAN SACH N“% dit thao ngan sach la mot ph cia m6 binh hoach dinh va kiém sodt kinb doanh co cau tric, thi cuing sé 15 Bao dam rang ban c6 mot MO binh c6 cdi trite dé quan ly biét minh sé lam gi chinh qua trinh dy thdo ngan sdch. trong ting giai doan. Can sie dung m6 binh nbuo mot ké& hoach chi tiét cho qua trinh nay dé bao ddm sit nhdi quan va chat lugng. DIEU CHINH MO HiINH Du thao ngan sach quan trong dén muc ban khong duoc dé xay ra sai sot, va ban sé khong 6 co hoi thir hai dé stia sai. Do d6, hay ¢6 ging lap ngan sach chinh xdc t6i da ngay ti Jan dau tien. Ap dung mot mo hinh da thanh cong tude day sé gitip ban lam duing ngay tir dau No khong bao dim su thanh cong, nhung chat lugng ctia ban diy thao ngan sach sé dutac cai thién rat nhieu. Véi tat ca mé hinh, hay diéu chinh qua trinh du théo ngan sich cho phi hgp véi nhu cau cua bé phan ban, va thich ting voi moi trudng kinh doanh. Néu bat cu diém nao trong mo hinh khong ph hap voi té chtic cua ban, ding nén thuc hién no. 16 Luon ten ké hoach, cho du ban khong thé du doan dugc tuong lai. Phéi hop ngan sach cua ban voi nhimg be phan khac. DOI PHO VOI TUONG LAT KHONG CHAC CHAN Turong lai la khong chac chin, bai vay gang du doan tuong lai mot cach chinh xdc co ¥ nghia gi? Rat nhiéu ngudi sé cho ring su khong chac chan sé Jam ngan sch tro nén khong co y nghia thuc tién di vai ho. Tuy nhién, ban van co thé thay cé nhing cong ty trong cling linh vyc voi ban da str dung ngan sach rat thanh cong, Tham chi ban eding sé thay rang rat nhieu cong ty coi ngan sich 1a cong cu khong thé thiéu duoc, do chinh la nhting cong ty dan dau trong nganh. La mot ngudi quan ly, ban can nam bat duoc su khéng chic chin phia trude va sin sang linh hoat trong cach tiép can doi vai dy thao ngan sach. Hay luen nha rang vigc dy thao ngan sach tot sé dem lai nhing loi ich nhieu hon so véi chi phi bé ra. Tim HEU CHUC NANG DY THAO NGAN SACH THUC HIEN THEO MO HiNH DY THAG NGAN SACH CHuAn Br Vier GiAM sar Thu thap thong tin: Phan tich nhimg Leen re eve iu doanh thu / chi tigu; khac biét gida hoat > chuan bi du toan dong thue té va ngan sach ban dau } ngan sach tién mat dé giam sat dong tién mat tir tai Kkhoan lai va 16 va bang can déi ké toan a ‘anh gia thu tuc dy thao ngan sach va chuan bi ngan Kiém tra sé ligu dy’ Giam sat su chénh thao ngan sich bang léch va phan tich cach thay déi va 164; kiém tra nhang phan tich luong tién diéu bat ngo a it Dua ra ngan sach | Durbao tai va aiéu | chinh; xem xét sir | dung cac loai ngan sach khae; hoc hoi kinh nghigm sich tong LAM THEO CAU TRUC Hay xay dung ba nhiem vu tach biét, nhung quan trong nhu nhau, trong mo hinh dy thao ngan sach. Trude het, ban nen chuan bi ngan sach; tht: hai ban nén viét ngan sach; va cudi cing, ban phai giam sat ngan sach, Nghién cutu cho thay ring hau het ngan sach khong dat duge muc tiéu 1a do khong duge hoach dinh hoac khong duoc giam sat phu: hop. Cac to chtic thudng lao thang vao giai doan viet ngan sach, khong suy nghi hay chuan bi trudc, va khong co gi dé tham khdo vé sau trong chu ky du thdo ngan sach SE é == } NHUNG ViIEC CAN LAM | || LHoach dinh kiém mau ngin | sach. || 2. Quyét dinh nhimg c4 nhan ban | || mun tham gia vao. } 3. Thao Wuan ké hoach vor nhung || || nguéi quan trong, | | | 4, Phan ph6t nguén ngan sich day di, QUAN LYN Diéu chinh phuong phap theo nhu cdu cua 6 chuc H6 wo cho 1 Chudn coc myc tiéu hoa mot aia t6 chic ey a 6 thi we Bam bdo su Tuan theo tinh hoot Ha) hung guy aia cd nhén dinh gidn don Nha quén bi phai co nbiéu dec diém dé gain ly due thio ngdn sah més cach hiéu qua, Néw shiéu bit cue mét trong nhiing dc diém nity, hiéu qui du thio ngin sich s¢ gidm. 18 Hay viet nhung nhiem vu quan trong lén lich dé giup xc dinh thoi gian déi voi cac bude quan trong trong ngan sach cia ban. NERA cia Khuyén khich ca nhom hoach dinh cuong lai dé gtim s6 long cac quyét dinh bat ng W Truyén dat ké hoach quan ly va lang nghe hung van dé ma nguoi % Khong nen mong dot suv hoa hop va sat nhap nhung ngan sach chuc nang riéng le ma khong 6 sy phéi hop Khong nen chap nhan bat ctr diéu gi ngoai nhung muc tieu duoc xc dinh ré rang va hop ly dé tao sy dong vien khac du doan W Cung cap mot thude do dé danh gia hieu qua hoat dong cua nhimg nha quan ly khac va cac bo phan khac Khéng nén quén phan bé nguén luc mot cach phi hop va cong khai cho cac giam déc va cac phong ban (CHUAN BI DU THAO NGAN SACH Tam quan trong ctia viéc “len ke hoach cho ke hoach” Ia rat 1én. Ban phai hiéu lam cach nao dé mt ngan sach tro nén hiéu qua di vai t6 chic ctia ban. Khong nén hy vong mé hinh dy thao ngan sich cia nguoi khac sé higu qué déi voi ban. Ban phai tu lip ngan sich cho pha hop vGi to chutc aia chinh ban. Mot tai ligu xuat sic sé khong co gia ti néu né khong phu hgp vai ké hoach chién luge cia ta chtic Chuan bi dy thao ngan sach doi hi phai co cac tht’ tuc chuan hoa. Sé rat hu ich khi ban tao duoc mot cim nang du thao ngin sich trong do cung dp nhung huéng dan di thao ngan sach duge mot ty ban giam sat. Diéu nay con tly thudc vao quy mo alia 16 chite. 19 Xem xet su dung phan mém hoach dinh du an dé co duoc ngan sach phi hop hon. 20 Hay yéu cau ban bé trong cac bo phan khac cho biét cach ho dy thao ngan sach. 16 VIET DY THAO NGAN SACH ¥ N cac giam dic dew twin thi nbizng thi tuc tie chun dé viée ngan sich, thi nbuing nha guén Ij cap cao eo thé danh gid tat cat die thao ngan sdch trong méi quan he voi whaw vi lot ich tia cat t0 chit. Chi sich danh gid nhiing yéu cau ctia tit ca cde b6 phan Giam dée bao cao ve Tim HIEU CHUC NANG DU THAO NGAN SACH VIET DU THAO NGAN SACH C6 nhiéu trinh tu lo-gic dé viet mot ngan sach 6 y nghia, Ban dau, ban phdi thu thap thong tin ve nhtmg muc tiéu ma to chuc ban muén dat duoc, ve nhung gidi han, va ve kha nang Anh hudng clia nhimg yéu to ben trong va ben ngoai té chtic. Quan trong la ban phai tap trung xac dinh duge loai, luong, va thoi gian cua doanh thu va chi phi, dé gitp ban du toan thu nhap va chi tiéu tot hon. Muon that sur b6 phin cia minh higu qua, hay cung cap nhumng s6 lieu co hiew luc, va biét cach kiém tra nhung khodn trong du thao. Nen gan ngan sach chi tiéu véi thuyét minh doanh thu va chi déu dé gitip nha quan ly cap cao nhin duoc buic tranh r6 rang hon ve tinh kha thi cia du thao ngan sdch. Ngoai ra, ban phai thyc hien mot qua trinh cing cO vé cing quan trong nham hoan thién ngan sach 21 Hay viét dy thao ngan sach mot cach linh hoat cho GIAM SAT NGAN SACH Can gidm sat ngin sach bang cach kiém tra dién bién thuc té so voi du thao ngan sach, kiém tra cac ly do gay ra su khac biét, co hanh dong stia sai, sau do dinh gid phuong hung, cai thien ky nang du thao ngan sach wong tuong lai. Quan trong 1a phai biét lam gi khi ngan sach duéng nhu c6 sai sot: nén dé yen nhu vay hay nen thay doi, va can co nhung 22 thay doi gi. Sy thiéu chinh xae trong ngan sach co thé do 16i cia con ngudi chit khong phai do nhimng van dé kinh doanh, bdi vay can xem xet tat ca nhting nhan t6 khac nhau trude khi ban bat dau xay dung cho tuong lai. nhang mat ban mun giam sat. Hay xem ngan sach truéc day co chinh xac khong. 7 QUAN LY NGAN SACH NHAN BIET NHUNG TRO NGAI TIEM TAN t6 chitec, TIM HIEU XUNG DOT Néu du doan duac nhung xung dot tiem tang ve loi ich, thi ban co thé lap ra mot ngan sach co tinh thuc té. * Lap ké hoach cho mét ngan sich cé tinh yeu cau cao cé thé dan dén nhting con s6 cao hon kha nang thuc té dat duge; diéu dé cé thé dan dén su mit dong co cia nhan vien va dan dén higu qua hoat dong kém. * Nhung quyét dinh kinh doanh cé ve tot khi xem xet tu goc do cia ca nhan cé thé khong tt cho bo phan hoac toan bé 16 chuc * Moi truong kinh doanh co thé thay déi rat nhanh, dén mtic ngan séch trong vai WO mot cong cu du doan khong thé theo kip nhtng dién bién trén thi wudng, 18 T= mot S ngdn sach die xem la diéu dang so hon la mot cong cu kinb doanb tich cuc c6 thé thtic day hiéu qué boat ding. Dé la bai vi bé thong ngan sach phuc vi nhieu loi ich, va mot s6 loi ich C6 thé xung dét véi nbau. 23 Muc tiéu c6 tinh yeu cau cao nhung kha thi la nhimg muc tieu thanh cong nhat. Cie giam dic gap mhate dé thdo luan ve nhieng xung dit vd cé gang gidi quyet xung db Noting xung dot nity n khong duae giai guyét va ngan sich chin sé that bai — Tim HILU CHUC NANG DU THAO NGAN SACH. GIAI QUYET XUNG DOT Du thao ngan sich la mot bo mon khoa hoc khong hoan chinh, va can phi nhan ra rang néu khong co hanh dong dieu chinh, xung dot co thé dan dén dé v6. * Muon deng vien nhan vién ma khong tha hiep ké hoach ctia bo phan, hay dua ra hai ngan sach: mot cho muc dich hoach dinh, va mot cho muc tiéu quan ly. * Chi thi ro rang cho nhing nha quan ly rang ho phai hanh dong pha hop khong chi vai loi ich cia chinh ho ma cén voi nhting bo phan khac * Muon dam bao rang ngan sach dugc cap nhat, hay xac lap mot khung thoi gian ngan sach ngan, vi du trong ba thang. 24 | Nhiing giam dec ute nue ca cia wha ve ma trt ve dur thao ngin sich THAO LUAN VOLNHAU & Bang cach giai quyét nhurng xung dit tiém tang ngay wie dan, ngin sich ci thé dieoe thing nhiit mor W Nhan thay rang nhimg ngan sach duge sir dung ccho riniéu muc dich chur khong phai don glan chi dé du bao ket qua cho nam ta cach thanh cong. Chap nhan rang, tuy vao mye dich va each sur dung 56 lieu, cc ngan sach co thé xung doe W Cong ac val nhung giam 6c © bé phan khac dé di én mot sy nhat eri 2S Hay 6 chic cac busi dao tao cé lién quan dén nhimg ky thuat du thao ngan sach. Giao tiép voi nhimg ngudi khac dé tranh nhing tro ngai tiém tang vé viéc dy thao ngan sach NER eMC Sd & Khong nén nham fin nhu cfu cia t6 chue vei hung muc tiéu ban muén hoan thanh. & Khong nén bi cudn vao van 6 chinh i gita cac phong ‘ban ma mat di tm nhin vé muc tléu cia té chic 2 Khong nen cimg nhac vai mot ngan sich r6 rang khong déng bd voi linh vyc kinh doanh lun thay 461 nhanh chéng, hay digu chinh ngan sach. 9 QUAN LY NGAN SACH CHUAN BI DU THAO NGAN SACH Cang chuan bi tot ngan sach, ban sé cang it gap van dé trong tuong lai. Hay gan két ngan sach ctia ban voi nhiing muc tiéu cia t6 chitc, va lap ra mor quy trinh dé tat ca cling tuan thu. THIET KE NGAN SACH RIENG X ét cho cling, muc tiéu ciia ban la tao ra mot bé théng ngdn sdch cé 96 — thé hé tra tich cuc cho thamnh cong cia Hay hoe hel cir 16 chitc. Dé dat duoc muc tiéu nay, ban nhung nguol da co phai chudin bi thiét RE mét ngan sdch Kinh nghiem dy thao riéng cho b6 phan ciia ban va phi bap ngan sach truéc day. vai cac kp vong ciia cd 16 chitc. TAI SAO PHAI THIET KE NGAN SACH RIENG? Ngay tir dau can phai xac dinh ban sé thiét lap 27 chu ¥ khong dugc kiéu ngan séch nhu thé nao. Dy thao ngan sach qua tham vong; do co thé la phuong cach giup ban hoan thanh la Iéi chung trong muc tiéu, dinh luong hiéu qua kinh doanh, viée du thao ngin danh gia nha quan ly va cdc bé phan, va dong . vien nhan vien. Hay xem chifc nang nao la sach lan dau 2 Se PP bait a quan trong nhat vai ba phan va t6 chute cia tien. ban dé xay dung m6 hinh dy thao ngan sach va tap trung bao cao quanh m6 hinh nay. Nho rang qua trinh dy thao ngan sach chi 1a mot cach thitc dé dat dugc muc tiéu, ban than né khong phai Ja muc tieu. Tift KE NGAN SACH PHU HOP Ban dtmg nen thiet ké mot ngan sach cing nhac va kién quyét, trong d6 phan loai moi thit ro rang 1a thanh cong hay that bai. Ban sé khong thé xac lap duoc mot ngan sach htru ich néu ban dat ra nhiing muc tiéu phi thuc té, va cé danh gia hiéu qua boat dong qua do. Hay tiép can du thao ngan sach mat cach thuc té dé CHUAN Bi DY THAO NGAN SACH 28 Trinh sir dung bige ngut khong can thiét dé dién dat muc dich dy thao ngan sach cla ban. no ué thanh mot céng cu hiéu qua cho kinh doanh va khong can tro thanh cong ctia ban. Khéng nén bi cuén theo khuén mau ngan sach cua nguéi khdc mot cach ma quang. Hay tw thiét lap cac tiéu dé dua trén su danh gia vé nhu cau cla riéng ban. Lou ¥ nhing uu tién trong du thao ngan sach co thé thay doi, va ban can diéu chinh ngan sach cua ban cho phi: hop voi su thay déi lién tuc cia moi trudng kinh | doanh. Ngay ur dau ban nén danh gia lai nhung hoat dong du thao ngan sach tudc day da dién ra trong t6 chtic ctia ban. Ching cé thanh cong khong, can diéu chinh va bé sung dieu gi dé du thao ngan sach nam nay tét hon? Cusi cing, theo kinh nghiém, ban phai mat it nhat mot hoac hai nam dé thiet lap mot he théng bao dam co thé hoat dong hié NHUNG VIEC CAN LAM 1. Cong khai héa sy tén tai ciza qua trinh dy thao ngan sch. 12. Thong bao cho nhan vien vé hung lot ich ti qua trinh du thao ngan sach doi voi bo phan. 3. Xem xét mute do chinh xac ban yeu cau tir dy thao ngan sich dau tien, 4, Thiét lap muc teu cia bo phan, ya chuan bj ngan sch phye vu nhong muc tiéu do. ride, charg oma quin WEP eo li Jo rang mo REP A Sach nay 58 khdng phd HEP uy mé keh doanh Cl we aa Nguoi ké toan gist ou evant: ge bing cach du chin PO fin nga cach, chi Bee 8 DU THAO NGAN SACH ® CHO NHU CAU CUA BAN Khang thé ed bait chite hoan tain giéng nhau, Méi te chnée 5¢ cd gin sacl Whe nhau, va khong nén ap dung nbitng ky shuit tie cong ty Khde mor cich mit quing. Ban cin quyét dinh tai sao ban de thao ngan sach, ban muan dat dhuoc ditu gi rie du tho ngin ich, nhicug vin dé kink doanh ci thé ctia ban li gi, vat phtemg php die trio ngdn sich cua ban sé dap mg hing imuc riéu ivy nbur thé nto. { vi by THUC TE Felicty’s Comp y thyc pram Felony core guy th may aN TNE oo tr ggng trong Mire An Oe dant ge. COME pron Soy crue b30 8 ME cay nao nen séch 10 DE host dong ie, dang 10. BAB Gann s6 ung, ah Rue ke toan dua Pay ay thao gan ch 9] me a oe dung wee OY re sn 8 ree 0 cong SAN ia aroge. va carh Ba ATE TH) oat dong rot hey que dung, nay va dng, ‘néng, [arn thi dién dé tye cho ining nar tp theo QUAN LY NGAN SACH PHAN LOA MUC TIE£U én ldp ngan sach dua trén chién litae ro rang, khdch quan. Hay xde dinth chién lugc ngay lt dau bang cach dénh gid nbiém vu ctia b6 phan dé so sanb két qua thie té voi nhiing ket qua Ij teéng, sau do chudn bi mot RE hoach du thao ngan sach dé can bing sue chénh lech, DANH GIA KINH DOANH. if Nen sang tao v6i Ban phai trién khai danh gia cac bo phan mot nhimg ty sé tai chinh cach trung thuc, thuc té, ky Luong, va bao quat ma ban chon lua. duc tat ci cic khia canh kinh doanh ¢6 thé anh hudng dén kha nang dap ting nhu cau khach hang. Tht tuc danh gia sé tao co héi cho Hay phan loai cac muc tiéu trong budi hop tu duy tim y ‘wong voi nhtng nha quan ly khac. Y BON BUOC Dis ee Bog K vat ag ion ban xem xét bo phan cua minh voi géc nhin dy Neén sich nén dua trén mit phumg ha an'sdchirat hekhach 5 thé ls phap tiép cin bin bueic, nham giip (hao: ngan sach'mét cach khach’quanyc6 thé la ban xde dink ro nhiing muc tieu kinh mot qua trinh visa th vi vila cong bang. Diéu doanh cia bp phan vé khia canh tak quan tong khi danh gia la phai co thong tin chinh. day dui va tung thuc. Day khéng phai la luc dé tim kiém sai lam hay ao tuGng. Nhting bai hoc qua khu chi nén duoc xem la mot cong cu dé hoat dong cé hiéu qua trong tuong lai. Phuong, phap phan tich SWOT (diém manh, diém yéu, co hoi va nguy co) Ja diém xuat phat tot dé danh gid, mac di nhtmng ky thuat khach quan va co cau tric khac cling co hiéu qua tuong ty. WF Bao dam ring ban inh — & Khong so thua nhan moe gla day dis nhung diem cach trung thuc nhumg manh va nhimg co hol diém yéu va nbimg nguy thyc su cua bo phan va co ma t6 chuc cua ban té chue cua ban. phai doi mat. WW Nhan chic day di vé Khong sao chep muc Khoi luong thot gian va tiéu kinh doanh tu cac né ue to én ma dy bo phan khac; phai bao thao ngan sach doi hei dam tw minh tao ra. CHUAN #1 DU THAO NGAN SACH LAP KE HOACH CHO TUONG LAT Ké hoach chién luge dat ra ke hoach kinh doanh va tai chinh dai han chti yéu cho 16 chute, va la co so dé ban xac lap muc tiéu catia bo phan. Ke hoach chién lugc cé thé chi don gian xac dinh Tinh vuc kinh doanh cia ban, va phuong huong phat uién cua t6 chic vé quy m6, chat luong, su an toan va tinh canh tranh 31 Tranh co qua nhiéu bién phap xem xet lai qua khu. 32. trong kinh doanh, luén co nhing diéu can duoc tiéu chuan hoa. Lap ké hogch cho tuong Jai mét cach nhay cdm Co quan H6 tro hang muc diérm khoch tieu cua quan Ty py ey Thye té vé Chap nhan muc veu hang muc ca b6 teu tai chinh phan va phi tai chinh 4 TUAN THU MUC TIEU KINH DOANH Tie dinh nghia ve ké hoch chién buoc, ban cb thé dat ra uit ci whtrng muc tien kink doanh quan trong, va gin kee chien hee cia 16 chute bi vige kiém soa hoae ding cia b6 pha QuyfT DINH MUC TIEU DOANH NGHIEP Muc tiéu kinh doanh xem xét cong viée kinh doanh mot cach tong thé, va co thé chi cé mot phan !a dinh luong duoc. Mot s6 muc tiéu rat Khai quat; nhimg muc tiéu khac lién quan cu thé deén tiép thi, t6 chic va tai chinh. Pat muc tiéu cho bé phan sé cho phép ban xac dinh dugc nhting mong doi theo nhimg cach co thestr dung dé danh gia higu qua kinh doanh. Ban sé dat duoc nhiéu hon bang cach nho can bang ahtng digu cé thé dat duoc voi nhtmg digu mong doi XAC DINH MUC TIFU TAL CHINH Way chuyén nhiing muc tiéu ctia bo phan thank mot ngan sach tai chinh chinh thtic Ngan sach nay can tinh dén ca tiép thi, san xuat (hoac cung cap dich vy), thu mua, nhan su va quan ly. Hay thé hién nhting muc tiéu tai chinh theo tai khoan 1ai 16, bang can doi ké toan, va thuyét minh dong tién hang nam cho toan bo théi ky ngan sach, Dé dé cap dén tat ca cdc khia canh kinh doanh, ban nén gop ca nhung thuoc do higu qua hoat dong phi tai chinh trong kinh doanh, nhu la s6 Luong nhing phan héi phan nan hay khen ngoi LVA CHON THOL KY NGAN SACH Thi ky ngan sach la khodng thoi gian ngan sach danh cho cac hoat dong, thudng la mot nam. No thuong duac chia nho thanh nhting giai doan kiém soat cé khodng thoi gian khac nhau, thudng Ia hang thang. Hay chon thoi ky ngin sich bang cach xac dinh muc kiém soat ngan sach ma ban muén thyc hign QUAN LY NGAN SACH CHUAN HOA NGAN SACH & diéu pboi ngéin sdch trong pham vi t6 chitc, cdc nha quein Ip nén sit dung mot mau dit thao ngdn sdch tiéu chudn, Méu chudn nay sé gitip phoi bop ndi dung cdc ngén sdch, va cho phép so Sanh va géin két chiing trong toa 16 chitc. 33 Nen cung cap mau du thao ngan sach tréng dudi dang bang tinh dé hoan thanh trén may tinh. 34 Hay cong bé muc dich cua uy ban ngan sach va nhimg hoat déng cua no. THIET KE sO TAY Mt s6 tay ngin sich chi edn uti trang gity, lice ké nhing dit kién quan trong dé dim bio ring nhteug gues dee hign thong nhite duge nhumg con sé cor ban. The buen nbung eit dink riew YS ne Fay orig Khong mong le ne ng | Thi ww dug mor in de ben 1 Thon 208%, du era che vin dé bin ngoai \ 1408 bite trong wong nan sae ainbs hisiag den se chun bi ngin sich seaman manh den nay 4 wong gin sih-N4Y BY") 3. Cae bo phan mam may diay ys chi Lay sat 6.5% tN ‘ pam nay durge yeu civ ck sact én co's OSS). ua ay 1a bid ia 6 chu cho thiy Duca rt sede tinh chia 06 chia vb bring ide kibn gi Gai vit thi triamg co kha nang dién ra ae south hat dats 98 | genio, yaa ela aa 5, ma 2,566 vt lam pst S| pebulin cho nbung nha g NY tet se scm gn trie cho ne Chi ra nbieng . muc phi thong mai, abe thud, 9 gist. li suit vs 89 le lam phat eect [Niven vAN HE BEN NGL ee BIEN SOAN SO TAY Mot sé tay ngan sach hiéu qua can bao g6m nhiing thi sau: © Lai gigi thie ngan sach. © Khung thoi gian cho thay thdi gian ngan sach chinh sé duge chuan bi tir tat ca nhting ngan sach khac. * Nhitng huong dan vé nhiing gid dinh chu yéu dé nha quan ly dua ra trong ngan sach * Cac mau can dién, ké cd nhiing gidi thich ve qua tinh bién soan chung. * Mat so dé té chic véi tén cla nhung ngudi chiu trach nhiém ve timg ngan sach. Maso tai khoan cua bd phan va nhting nguoi lién hé khi can gitip do ve nhimg van dé du thao ngan sach. vé tim quan trong ctia du thao Cung cdp nbuing ~~ chi tiét de doin ue whiing win dé bi bi inh bung din ngan sich Nwowe, VAN we NOI BO) So luong nhin vién duoc duy tn 6 mite hign tai va tang hong 9¢ dee pid han dn 296 6 ut cc cap ~ 2-Thoi gian bids sau diy x€ nhén manh dé absing ngiy quan trong — hay hwy / Trinh bity nbiing win dé ca cit, nhue nbriong thay di vb 56 nhén vién vi thanh toiin beong Ii ngan sich wren co s6 khiie nha em du thao ngan sach bait dau wr 50 0, gan sach ciia ban phu hap nhu the nso, va ar se la nguen giup do. Dua ra nhiong niew chuan thing hide dé lim vibe di khdch hang va nhing nha cung ciip 5. Ching 164 muda tsa tién cho hing nha, VR cap trong Vong 60 mgay va lay wen Ww rnhiing khach hang vao sung thei digm et CHUAN BIO THAG NGAN SACH 2 Chung ta co thé nang cao hieu qua cua ngan sach nam ngoai bang cach nao? 2 Ligu tat c& nhimg nha quan ly trong qua trinh dy théo ngan sach 6 quen vai nhimg thu tue due tieu chudn hoa hay khong? ? S6 tay dy thao ngan sach nén duc phat hanh bao lau truée qua trinh dy thio ngan sach? ? So ngudi tdi thiéu cin wieu ap vao Uy ban du thao ngan sach la bao nhiéu? ? Lieu uy ban du thao ngan sach co day du nhimg ngusi co ky nang. tham nién va phu hop khong? NHUNG THANH VIEN CUA UY BAN © Uy ban due thao ngin sich nén gom cé nung nha quan cap cao tir cic bé phan kinh doanh chi chét, ké roan quin bj, vit linh deo cia tat ci cae phong ban tham gia vito qua trinh chudn bi ngan sach Ké todn la ca vit hy thus cha ty ban Chi: tich diéu bhién va dre don ‘THANH LAP UY BAN Khong thé chuan bi mot ngan sach ma khong tham khao ngan sach cua cdc b6 phan khée, va do do can thiét phai co mét muc dé phdi hop ngan sach. Khi thanh lap mot tiy ban ngan sach bao gom nhung dai dién tt cac bo phan kinh doanh khac nhau, ban sé co thé giam sat qua uinh du thao ngan sich ctia bo phan va giai quyét bat ky van dé nay sinh nao, Uy ban du théo ngan sich nén dua ra nhung huong din trong s6 tay du théo ngan sach, danh gia ngan sach cia cdc bo phan bang cach nghién cuu nhiing dit bdo ngan sach tai cac cudc hop, hinh thanh ngan sach tong quat, xt ly nhtng vin dé vé du thao ngan sach tong quat, va dam bao rang toan bé tién tinh nay dugc hoan thanh co higu qua va ding thai gian 35 Hay sip xép dé nhimg thanh vién trong uy ban ngan sach gap go thuong xuyén. Tring phong thay mat bi phan ctia minh QUAN LY NGAN SACH TAo RA MAU BIEU Mau biéu ngan sach chudn hoa duoc str dung dé thu thap va thé hién tat ca thong tin dua yao ngan sach. Trong khi hau hét cac to chttc tuan thd theo nhting mau biéu tigu chudn (dac biét la nhong tinh vuc chinh lién quan dén thu nhap, chi phi va vén), mot s6 t6 chtrc khac cho phép miic do linh hoat pha hop vei boan cinh dac biét riéng. Can ghi nho nam nguyen tac sau dé dam bao ring biéu mau co hinh thtie dep, dé str dung va hieu qua: * Mau biéu can don gidn va ro rang, chi bao gom nhung chi tiét can thiét. ¢ Tranh trang tri anh, minh hoa qua nhieu va khong chuyen nghiep J © Tat ca cdc mau biéu nén thong nhat, cach / trinh bay, phong chit va mau thiét ké / * Hinh thitc mau bieu nen duoc / trinh bay mot cach lo-gic, va dé hiéu ma khong can chi dan. * Bat cit khi nao c6 thé, hay stt dung bang tinh dé dam bao thu thap va xtr ly s6 lieu dé dang. ¥ SU DUNG MAU BIEU Nbamg nguidi sham gia dién vido man in sich sé khing ciing mét cing chute ning. Dé thu dive nhiong con @ ding what va dé dang thing mbit, ban phii thiét ké mit mau biéu dé moi nguii vidi nung chite nang khéc nhau déu sii dung duge Mot main biéu tiéu chudn duge trinh bay dep se dé dang cho mot ngin sé dung Co thé ghi nin vd ede chi ret cu thé va tham bhio ve sau er Aenea ? Mau bigu co kha mang dung dec lap khong? 2 Noi dung ctia no co ro rang va dé higu khong? ? No co tra loi tat ca cac cau hoi co thé phat sinh khong? | ? Uy ban ngan sach co edn them chi | tiét khong? | ? No co duge dién day du vé tat ca nhimg mat quan trong khong? ? Nhang nha quan ly khac co thé | dién vao nhung mau biéu tuong tu khong? | 26 HOAN THANH KHUON MAU Khi dién vao mau, luon nhé dén cau hdi “Minh dién mau cé dting khong?”. Chi nén dua vao cae s6 ligu da duge tinh toan chinh xac. Nén kiém tra xem thong tin duoc sap xép dung cot va hang, va nhing s6 thap phan, dau phay 6 dung cho khong. Can stta 16i ngut phap, chinh ta va dau cham cau; tranh str dung ngon ngd dia phuong, tiéng long, va cach dién dat ky thuat, hoac khong r6 rang. Chi su dung tu ngir pho théng va ngan gon. Hay dua biéu mau cho mot nguoi khac, tot nhat 1a mot nha quan ly khac, dé kiém tra xem ho co thé h khong. CHUAN B| DU THAO NGAN SACH DU THAO NGAN SACH MAU 1/99. KET QUA Kinet DOAN Teen THEO THANG Ti] Ta] 3] Ta] 15] Te] tT] Te] 19] Tio] TH] 12] Tone Doan HU 40] 1100|1200] 960] 9a0|1150] 1060] 250|1200| 250] 1500] 1310] 13500 Cha aa Han 705, 240| 910] 740] 730| 880] 20] €50| 910] 9501100] 900] 10125 Lai cor 235| 260| 290] 220] 250| 270] 240] 200] 290] 300] 400| 330] 3285, SUAT LAI GO 25%] 24%] 24x| 23%| 26x] 23%] 23%] 20x] 240[ 24x| 27%] 25x] 24 Car - wong s6| 57} 57) 56) 60] 62] 55] se] so| s5| sa] 53] 675 Hin 6} «| 6} 6] of 6] sl fs} 5] 5] 5) oe Xe may va du lich 6 7) 7) 7) 7 af sf 6) 7] a] 7] 7) oot Thue chiés bi Heal oa} a) ah af af af ap ap ah aoa Vik hong tol 9) til tt} to} to) aa} tof of to] to] naa In fin. buy chinh va van phong phim 4} o4) os} os} os) ol af af af 5] a] 4] sa Teép th vol vif vif aa} aa) ut raf raf af nf ni] to] as Luv tra 3} 3} af 4] a) af af fafa] ga] Bao quan i} 2} ne] aa} aay} va} fafa) i] as Nhige, anh sang'va ning wong | 20] 20] 20] 22| 20) 19] 19) 19) 19] 22] 2i| 23| 243 Bio htm a} el af 7} 9 5} 9} 10] a] a] a} 9) ta Thue nha va fi sue 34] 3a] 34] 34] 34) 34] 34] 34] 34] 34] aa] 32] 40s hap ly va nghé nghiep Hoa fost al af af ahah af a) ae 6 bat vat a} af af af a} a) at al af of a] | as hav hao 22} 22] 22] 20] 21] 21| 21] 23] 25] 24] 24] a5] 270 No xiu 2} a} af af a] a] af a} a} a] 4] at La tu ban tal san yoalg oat al ap af ah ap aps \ Tone ob pat 199] 201] 204] 203] 211] 203| 203) 210] 203] 209] 203| 210] 246s Las (19) TW nan DOAN 36] 59] a6] 7] 39] 61| 37] -10] 7] 91] 197] 120] e20 Lai sua pha era \ WWrons \ Liée ké hing dé muc doanh thu va chi tiéu co ban, sip xép mot eich lo-gic va tudn tie 36. chi sit dung nhimg phuemg an duge liet ké trong bang tinh dé dam bao su théng nhat. Ma sho tham chi dé cb thé rich din rong nhieng busi thao tun su Cit ve hang ro rang gp co cin thing tin Sé den trén nen trang sé sham chiés eho gud trinh wt Wy sau nay ~ Nhung tink rowin quan trong deve tach bige dé dé tham chiéu & THIET KE CACH TRINH BAY Man biéu ngin sich cin trinh bay v6 ning vit chuyén nghiép dé giup dong nghiép dé hiéu va cd thé de ding tham chiéu trong nbiong buéi thio luin ve nugiin sich sa nay. 27 QUAN LW NGAN SAcH DANH GIA HE THONG hi thuc hién xong tat cd moi su chudin bi cho ngdn sdch, ban da san sang bdt dau lap ngan sach va phac thao s6 liéu. Trieéc khi lam nhu vay, hay danb gid lai hé théng mét lan nita dé dam bdo ring ngan sdch ciia ban sé cung cdp thong tin chinh xac va phi bop 37. se chang co ich loi gi khi co tinh dua nhung dur lieu khong phi hop vao trong ngan sach. BAM LAY KE HOACH CO ging khong lao thing vao viée lap ngan sach, Nén nho guy tac Pareto: ban c6 thé dat duge 80% két qua ma chi can 20% n6 luc, nhung néu khong lap ké hoach dting, 20% két qua con lai sé lay di cla ban 80% no hoan thanh sir chuan bi thanh cong bang cach dam bao rang ban co cach tiép can riéng biét va cu thé, gin két ngan sach voi nhitng muc tiéu cia té chuc, va str dung mot vai thu tue chuan hoa. Phan Ion nhuing diéu nay 1a thong lé va dé thuc hién, nhung no thuong bi 1é di khi ban 38 Trach nhiem thuc hién va giai trinh phai luén di cung nhau. 39 Hay dim bao rang ban kiém tra ngan sach voi dung ngudi. voi vang dé nhanh chong thu duoc s6 NHUNG Quy TAC VANG Trong khi ngan sach can phai linh hoat va duae thiét ké riéng pha hop voi hoan canh ciia tig ca nhan va t6 chtic, ban cing cin phai kiém tra ky lung xem ngan sach ctia ban co tuong thich voi ngan sach cia nhting ngudi khac khong, va co muc dé chuan héa trong toan 6 chtic khong, Ban co thé dat dugc diéu nay khong chi bang viec su dung sé tay va biéu mau ngan sach, ma con bang cach dim bao ring moi ngudi tham gia vaio qua trinh du thao ngan sach lim theo nhtng nguyén tic soan thao ngan sach. Hay tuan thu mot loat nhung quy tac trong toan bé qua trinh du thao ngan sach dé dam bao su nhat quan va thuc hién hoa toan bé tiem nang ctia ngan sach 28 ‘© Si dung chuyén mon va kién thuc cua dong nghiep dé danh gia kinh doanh va qua trinh hoach dinh. © Thach chic nhimg giét han kinh doanh hien nay, va sang tao cach thile ws9t qua nhing gidi han. © Mé rong goc do dinh gia cua to chic vugt ra ngoal nhing van dé tal chinh don thudn, va dua vao nhumg muc tiéu co y nghia khac. # Thue dung: mot ngan sach la moe cong cu thyc té, boi vay no phal €6 tinh thye té va dé si dung. CHUAN BDU THAG NGAN SACH Nutone avy ric vane Da LY aiuvétr vao ruye miBN Dy THAO NGAN SACH LIEN TUG Dy thao ngan sach va hoach dinh khong phai la nhung sy kign chi xay ra mor lan. DANH THO! GIAN ‘Ngan sach la phn quan trong trong qua trinh hoach dinh, va d3i hdi c6 su suy nghi cén than. ‘MOI NGUOI CUNG THAM GIA Moi cde ci nhung nguét cn thiét cham gia vao qua trinh du thao ngin sach, Taye Te Tap trung vao nhong nhu céu thye su cia bo phan doi voi mot ngan sich cu thé. Nui v8 pita TRUGC Hay huéng vé tuong lal, khong phai la qua hit khi quyét dinh khoan dy théo ngan sich, NuAN THUC VE CHINH TRI CONG TY Quy mé ngan sich khong dinh déng ‘vém quan trong trong té chuc. GIAM SAT CAC SY KIEN Nhung wu tien va cac khoan chi 6 thé cn duge thay 46i tity theo sy kién. (Cio PHEP sy LIN HOAT Khong cn phai luon tuan tha mot ‘cach mu quang. Xem viée diy thao ngan sach khong phai fk mot hoat ‘dong hang nam, Nen nho ring tuong lai la khong chac chain, bot vay hay diéu chinh ngan sich déu din dé phan anh nhang thay d6i trong moi truéng kinh doanh. Khong nén dnh gi thip thet gian can thiét & thu thap thong tin hop ly. thiét lap ké hoach, va lam cho ngan sich tre thanh mot 46 xuat hoach dinh thuc té. Lamicho vige dy thio ngan sch khong chi la mot hogt dong 6 cp cao. Hay mai nhumg ngudi 6 kién thie va jy nang pha hop tham gia va khuyén khich ho céng hién cho qua trinh, Luu ¥ rng néu nguén Iyc khan hiém, sé co nhong nhu ccdu canh tranh nhau-vé cic muc chi tiéu trong pham vi t6 chute, thudng co thé din dén sy cé tinh du doan qua mic. ‘Tap trung nhang myc tiéu tuong lai. Khong nén phu thudc vao nhung con s6 lich sir dé huong din ngan sich nam tél; mac dir ¢6 thé gn ding, nhung 6 thé hoan ‘toan sai. Higu duge rang quy m6 ngan sich khong nén bj him Jin voi tam quan trong, va tranh tat ca cac tré Xoay x6 rngan sich truyén théng vé van dé nay. ‘San sang thay déi ngan sach trong khi van d6i pho voi ‘tit cs nhung khoan chi tiew, va co ging gidi quyét nhung vin dé khong duge du bao truée theo cic cach khac. ‘Tranh cam dé phai chi tiéu tat c& nhing khoan duge quyén, va khong nén bao ve mic chi tieu duét muc ngan sach khi nguéi khac co thé si dung nguén Ive tét hon. 29 QUAN LY. NGAN SACH SOAN THAO NGAN SACH Dé soan thao ngan sach, ban phai thu thap théng tin, udc luong s6 ligu vé thu nhap va chi tiéu, va tap hop tat ca trong mot tai ligu tong thé théng nhat. ‘THU THAP THONG TIN B™ cach thu thap thong tin ve tat - - ca nbitng anh huang tit ben trong Nhan thuc dugc va bén ngodi déi vdi ngdn sdch, ban se c6 thé xac dinh diroc nhitng gi co thé va khong thé dat dugc, va ca nhitng nban 16 ban ché c6 thé can tra cdc hoat déng quy luat va nhong yeu cau cua mdi truong kinh doanh ludn thay 4éi. cilia 16 chitc. NHUNG KHAC BIET VE VAN HOA Luat phap 6 nhing nude khac nhau co thé tao mot moi trudng kinh doanh ty do hoac doc doan, va chi phi tuyén dung c6 thé anh hudng dén tinh linh dong cia luc lugng lao dong va su sn sang cia cac ky nang. Citing co nhding thai do xuyén van héa khac nhau déi vdi viée thanh toan tir khach hang va d6i voi nha cung cap. DANH GIA NHUNG ANH HUONG BEN NGOAL Nhung anh hudng bén ngoai co tac dong dén thanh cong kinh doanh manh mé hon so voi nhung anh hung noi bo, bai vay hay chu ¥ dac biet dén chung. Rat nhiéu t6 chuc that bai bai vi don gian la ho khéng danh nhiéu thoi gian dé tim hiéu nhtmg dieu dang va sip dién ra xung quanh. Nhung anh hudng chinh ben ngoai co thé anh huong dén ngan sach cua ban duoc chia thanh 3 inh vue: (1) kinh té, dan sd, va nhting van dé lao dng; (2) chinh phi va cae co quan luat phap; va (3) méi quan hé kinh doanh gitta khach hang va nha cung cap. 30 SOAN THAO NGAN SACH jis Gallen aii: et ‘KuACH HANG =o pelieaecrees Yj tri, san phdm, QUAN LY_NGAN sacH DANH GIA NHUNG ANH HUONG NOI BO Viéc danh gia sy anh hung cua nhing nhan to ndi bo tic dong dén ngan sich dung nhu rat don gidn, nhung do teng tam hién nay la hudng vao ben trong, nén doi khi nhung van dé 16 rang lai bi bé sot. Co ba pham vi anh huong chinh: nhung anh huong trong hoat déng kinh doanh san pham va dich vu; nhung nhan t6 6 cap cao hon nhu giam doc hay co dong; va su sin sang cia ngudn luc. Do ban liét ke nhemg muc can kiém tra khong thé dé cap dén moi khia canh, nén hay luon chi y dén nhting nhan t6 khac co thé ap dung duge; tr tinh chat khong 6n dinh cia kinh doanh, thong qua viéc tai co cau hay tién khai sing kien thay déi, cho dén chat luong quan ly. al Hay thua nhan tam quan trong cla viéc quan ly tot. ATO EET AU © Nhung nhan t6 néi bo co thé thay 6/ va nen duoc danh gia lien tuc © Nhung cuéc thio luan ngi bo co thé la nguén chéng tin tét nhac. © Nhung sy kién quan trong nen duce dy lieu truce. SOAN THAO NGAN SACH DANH GIA YEU TO GAY GIO] HAN Mot yéu 6 gay ra gidi han Ia mat tac dong chi phéi co anh hung can 6 va han ché doi voi bo phan va to chtic ctia ban. Mac dit n6 co ve mang tinh ly thuyét, nhung khai niém nay rat thuc té doi voi hau hét cdc cong ty. Hay xac dinh nhimg yéu t6 gay gidi han ngay trong qua trinh du thao ngan sach bai vi chting sé xac dinh tat tu chuan bi cac ngan sach riéng, Néu ban khong thé nhan ra duge yéu t6 gay gidi han, co kha nang ban sé dat ra nhing muc tiéu khong kha thi. Co thé sé chi cé mot nhan to han ché, thudng 1a nang luc ban hang hoac san xuat, hoac ¢6 khi thi truGng co thé 1a mot yeu 16 gidi han, dac biet néu no la doc quyen va khéng cé tinh canh wanh, ti tré, hay phu thuoc vao han ngach. Nhdng nhan t6 gay han ché khac bao gom ngudn cung cap vat tu thiéu va khong thudng xuyén, dau tu lao dong va may moc kem, hodc co thé la c6 nhiing han ché vé mat tai sin va dia diém lam viec. AT este Ren en nO ? Ligu co cau t6 chiie co cho phép chung ta thuc hien nhung hoat dong theo ké hoach khong? ? Ligu co kha nang duoc phep hoach dinh mo rong khong? ? Chung ta cé up can duoc du nguén vén dé hoan thanh ké hoach khong? ? Chung ta cé hoat dong trong thi truong nho voi co so khach hang han ché khong? ? Chung ta co thé thu hut con gual vai day du nhung ky nang én voi ching ta khong? 42 Nen nhan thuc rang khéng phai luc nao ban hang cing gay gioi han cho t6 chic. BIEN PHAP CAL THIEN NHAN TO GAY HAN CHE 43 Hay trung thuc va khach quan voi viéc danh gid nhung anh huong tir ben trong noi be, C6 thé lam nhiing gi dé ngan chan mot nhan 16 gay irc ngai? ‘116 ngai cd thé 1a tam thoi, bdi vay hay nhan biét nhting nhan to gay gidi han co thé thay doi hang nam * Néu nhan t6 gay can u6 la ban hang, hay xem xét gidm gid hang hoa va dich vu, va tang ngan sach quang cao tren phuong tign thong tin dai chting oat bo Ud ngai ve nang luc sin xuat, hay chi nhiéu hon yao nha may va may moc, hay tinh Cap nhat thong tin bang cach doc nhung tai liu kinh doanh n6i be. dén phucng an dua ra ngoai gia cong, *.Néu lao dong khan hiem, hay ua Inong cao hon, hoae tuyén dung tt doi ngi: lao dong phi tuyén thong, khae, QUAN LY NGAN SACH Du BAO DOANH THU I | du bét ngdn sach bi chi phoi bei mute do ban bang tong thé, boi vay 45) Khach hang thuong dé du thév mot ngan sach chinh xde ban kéo dai thai gian phai woe tink chinh xdc vé loai hink, thanh toan gap hai kb6i Iuong va thoi gian cia doanh thu. lan so voi ké hoach Nen tap trung vdo vic ude tinh kbd cua ban. luong, gid cd vat thoi gian cua cdc ngudn thu nha ap Nha quin bj gid thich zat sav doanh shu biin Noning sin phiim DANH GIA LOAI DOANH THU hang nam ngodi khong moi dé dat dee . hoan thanb nic ban hang tang Du doan doanh thu kinh doanh \ ao nam tot tong thé co thé la phan khé khan nhat trong qua trinh du thao ngan sach, boi vi ban chi cé thé du doan vé tuong lai. Tuy nhién, néu ban chia nho doanh thu ~ ma hau het la doanh thu tt dich vu va hang hoa — thanh cac tiéu muc, nhu loai san pham, phan khuc thi trudpg, va vi tri dia ly, it nhat ban dting co thé lam cho ude tinh cia minh r6 rang hon. Muc dich la lam cho nhting phan tich, thao luan va giam sat doanh thu sau nay dé dang hon, do do hay to chuc cé¢ hinh thic doanh thu | thanh nhting chi tiét day du ‘ nhung khong qua nhiéu 4 DANH GIA DOANH THU Hay phan tich nbieng sic kién gin diiy, die bao trade tcomg la, va lien Ninn hhé chat che wor cdc b6 phan khde dé ddim bio mét ngin sich chinh » WW Lien he voi nhimg — Khong nen bi han ché Kht chi frm: tite med eg st ein ee phong ban khac dé hin vao nhumg loai doanh thu dy bao dong doanh phat sinh nam ngoal. 46 Hay udc tinh muc thu mol cla nam tél. YF Khong han ché phan tich déi _ ee WY To ra thuc té khi vai dong doanh tha ién tuc; d6 co gian cla nhu chia nhd nguén thu hay xem xét nhumg doanh thu cdu d6i voi gid ca nhap cho cac muc khac tu von va doanh thu mot . dich phan tich. lan, khi kinh doanh. Dv POAN CAC KHOAN DOANH THU 47 Viéc dua ra mot 56 liéu du doan doanh thu gan . _ voi thuc té phu thuoc rat nhiéu vao vige phéng '9i nhuan cua timg doan va may man. Binh thuang, cac s mat hang sau khi duoc dua trén két qua cia nam trudc, vi da phan b6 toan phuong phap nay van con dua vao mot thuc té be chi phi. nao dé. Quan trong A phai du don duoc két qua co kha nang hoan thanh bang cam két va né luc, thay vi chi cd nhung cai thién ngoai 1é nho bé. Hay yeu cau bé phan ban hang xay dung, 86 lieu dua vao lich sti khach hang, dién bién hién tai, va nhting thong tin dia phuong. — ¥ DU DOAN THU NHAP. Ban nang quan ly, mac dui 1a yéu t6 chti quan, Dé dis bdo chink xidc thu nhdp, hay rap ciing la mot cong cu quan trong. strung vio ba bute dink gid thu nbip. Tinh toan kha nang Loai hinh Sé jugng Thoi gian DINH THO! GIAN DOANH THU Yéu t6 kiém sodt quan trong nhat ma ban nen trién khai trong bd phan cia minh 1a gidm sat dong tién mat. Hau hét cac té chtic co thé buon ban co lai, nhung lai hét sach tién mat ~ nguén 48 vuon duy eri déu dc edi mo khi ban nhin sinh luc ctia to chuc. Binh thuong, chi teu yao twuong lai. dugc thanh toan tude khi co doanh thu, dac biet wong thdi gian tang trudng, boi vay nhat thiét ban phai kiém soat duoc thoi gian cla dong tien mat. Nén nhin vao thuc té, va tham chi t6 ra moat chut bi quan, boi vi hau hét khach hang thuéng khong thanh toan dung theo nhung diéu khoan da théa thuan. Hay ban voi bo phan tai chinh dé nim 16 vé xu hucng thanh todn tong qua khu, va noi chuyén véi bd phan kinh doanh vé stic manh tai chinh hién nay ctia timg khach hang, va tiém nang thanh todn trong tuong Jai cia ho 4 PHAN TICH XU HUONG DINH THOT GIAN Nhin chung, doanh thu bin hang dén ruin hon mong doi. Hay nghién ciiu xu Inaing thanh ton, vit dus dadn kha nang thay doi cia chung trong tong lai, ed ting thé lin ting cd nhan khach hang. 35 U6c TINH CHI TIEU hi tid thuc sy thuong lon bon 49 . kbodn ngan sdch k€ hoach. Cac t6 Nen nho rang khong chite van ihurtmg tb ra ngac nbién voi phal tit ca cic diéu ney, mac dt nam nao né cung khoan trong ké xdy ra. Dé dam bao dy bdo chi tiéu hoach ngan sach déu chinb xdc, hay tap inung vo hinh thitc, phai chi tieu het. RhOi long vat thai gian chi tie. DANH GIA HINH THUC CHI TIEU C6 bén foai chi titu chinh. Chi phi riéng thuang xuyen (chi phi theo san phim va dich vu cy thé) va chi phi chung thudng xuyén (chi phi chung cho toan be t6 chuic) sé la nhiing khoan chi phi ma hau hét cac 6 chtic hic nao cling phai chi tra mot cach thuong xuyén. Day la nhung muc chi tiéu thue su tai dién hang nam, nén tuong doi dé dang du doga va kiém soat, Chi phi khéi déng (xay ra khi bat dau hoac phat trién mat hoat dong mai) va chi phi yon (hoac phi doanh thu) 1a nhting khoan chi 4 UOC TINH CHI PHI mot lan, Chting thuong kho dur doan hon, bdi Néw diét 10 vé bon loai chi phi, ban ci vi chting khong xay ra thuong xuyén, va khi xay thé dé ding kiém sods cling. ra, chi phi thuéng khac nhau trong mai lan phat sinh U6c TINH KHOI LUONG CHI TIEU Chi tieu phai duoc ude tinh ci vé mat luong sti 5 Hay kiém tra chi dung va gid ca thanh todn. Chic chan rang : tiéu cla nam truoc danh sach cac hoat dong va chi phi la khong c6 $ gidi han. Hay héi cac b phan va déng nghiep 46 tranh vigc loal co lien quan vé s6 lugng can thiét, muc gid co 4. i. bo nhung chi phi the tra, va cac tong s6 chi phi cho tting loai chi * nay khdi ngan sach phi khac nhau. Mac di tat ca nhing ude tinh nam nay. nay phan Ion dugc dua wen ohung kinh nghiém trudc day trong nhing hoan canh tuong ty, nhung truc gidc cia ban sé d6ng vai iro rat quan trong. 36 SOAN THAQ NGAN SACH DINH THOI GIAN CHI TIEU et ana ‘itu rat quan trong trong qua "Hay tinh dén anh winh lap du bao dong tin mat chinh xac, dae | pins ce tam biet la thai gian cia nhting khoan chi tiga lon mmiabaene,cia lame? nhat. Nhat thiét phai lien he voi bo phan thu | Phat 461 véi chi phi, mua boi vi ho ¢6 thé da dam phan ve mot so dy kién, \ thei gian chi tigu, vi du ho e6 thé da thuong Luong gid vai nha cung cép nh’ thoi gian thanh toan cho ho. Thong thuong, cic khoan chi tigu duge thanh toan hang quy chi khong, phai hang thang, va tong khi mot sé chi phi phai Luu y rang nhung- ra trudc, lai co nhung chi phi khac duge tra thay 461 cong nghe cham. Khong nén quén rang ¢6 nhimg chi phi s@ anh hung dén_ lon bat thudng (thay vi nhing khoan phat sinh “chi phi cia ban. mot lan), trong do khoan quan trong nhat la | : i j thué thu nhap doanh nghiep. a, ae be? Nguyen ligu tho va linh kién, dich vu va hang (Ci PHI RIENG héa mua vao dé ban lai, lao dong va luong, ~ ‘THUONG XUYEN hé trg va dich vy hau mal, a ya ‘ieee abs A msgs i wd Eh bao hiém, siza chia, co so he ting, chi (Cit PHI CHUNG phi tai chinh, chi phi géi thu, van phong. = THUONG XUYEN pham, quang cao, dién thoai, giao thong va phi tu van. Trang hoang nhiing mat hang truéc khi Cit pHi MOT LAN CHO viIEC bala san rae 1 KOE DONG. hang va tiép thi, chi phi tuyén dung va cai dao 0. Tal san how hinh nhur nha ciza, nha may va Ci pHi VON MOT LAN ‘thiét bi, may van phong, lap dat va vat tu, PRL DOANH THU xe 6 t6, va tai san vo hinh nhu thign chi, nhan higu, va so hau eri we. QUAN LY NGAN SACH TIM HI£U CHI PHI Ce tim biéu day dii vd chi phi dé co thé lap ra m6t ngdn sach hieu qua hon, dy dodn chink xtc bon va cung cap co sé ving chéc hon cho viéc phan tich va ra quyé dinh. Hay danb gia nhbitng chi phi we bai khia canh: co din va bién doi, truc tiép hay gidn tiép. 53. Nhé rang dinh phi la chi phi van phai thanh toan ngay ca khi mt hoat dong khong duge thuc hién. NGHIEN CUU PHUONG THUC CUA CHU PHI Batt nén hiéu diéu gi chi phdi chi phi ra rang vé mat nhan qua (co phai ban chi tiéu nhiéu hon ® Cac dinh phi va bién phi theo ké hoach ngan sich phal duoc kiém tra dé dam bao ring ching cé y nghia vé mat ta chinh ~ trudc kh ke toan vien xem xet chung. © Chi phi thuéng khong ro rang |a inh phi hay bién phi, ma la su két hop cua ca hai. ® Chi phi gian uép (hoac chung) nen duoc tinh dén dé danh gia kha nang Igi nhuan thyc su cua sin phdm, © Nhimg thuat ngi chi phi thuang gay nhdm lin, nhung cén phai vot qua dé co thé hiéu r6 vé chi phi béi vi ban c6 nhiéu hoat dong hon, hay chi la do kém higu qua hon?), va xac dinh dugc nhimg ude tinh chi tigu chinh xac hon va phan tich btu ich hon. Néu t6 chic tang gap doi doanh thu, thi ligu tat ca, chi mot vai, hay khong cé chi phi nao ting len theo gap doi? Liu vat tr mua vao co tang gap d6i? Co thé dting nhs vay. Nhung liéu chi phi cia van phong chinh ciing ting gap doi? Gan nhu chéc chan 1a khong. Tai sao mat $6 chi phi phat sinh; co phai chi phi dé cé mot, hay nhiéu muc dich? Vay thi, chi phi d6 co thé dugc phan bé nhu thé nao gitta hang héa, dich vu va cac bo phan str dung chi phi? Tim HIEU DINH PHI VA BIEN PHI Hay danh gid phuong thuc chi phi theo mot cach c6 thé gin chi phi voi khéi lugng hoat dong aiia t6 chtic, thudng [a doanh so. Chi phi nhu cti khi so luong ting (hay giam) la dinh phi, vi du tai chinh, nhan su, toa nha van phong chinh, va quan ly. Chi phi tang ty lé voi khoi Itong san pham la bién phi, vi du hang hoa mua vao dé ban, lao dong cé nang suat, vat tu, va phan phdi. Dinh phi theo bac la nhiing chi phi 6 dinh cho dén khi nang luc san xuat tdi da, khi dé can b6 sung mét khoan dinh phi khac 54 Hiéu duge cac Phuong thie cua chi phi la rat thiét yéu. 55 Hay kiém tra moi khoan gia tang trong chi phi chung. 38 SOAN THAO NGAN SACH DINH Pai BIEN PH DINU PHI THED BAC 200 200 150+ 150 z z 100 2100 = 50 v 50 0 0 0\ 100 200 300 400 0 0\ 100 200 300 400 0\ 100 200 300 400 Téng s6 don vi Khi sé luong boat ding rang (tae tra sang pai) chi phi khang dis XAC DINH CHI PHI & Khée vii dinh phi, vii chi phi kbing déi, gia cua chi phi se thay Abi kbi kbat luong hoat dang gia tang Hay ludn co gang dat duge muc thap nhat nhing hoat dong chi phoi chi phi gian tiép. \ ‘Téng sé don vi \ Téng sé don vi Kbi kbd luong boat ding tang, thi chi phi cng ting theo ty le Khi kb hong tang, ciie khodn dink phi mii choare bé sung theo ting giai doan Tim nitu cur pHi TRUC TIEP VA CHI PHI GIAN TIEP Chi phi truc tiép phat sinh cho mot san pham va dich vu, trong khi d6 chi phi gidn tiép phat sinh cho nhiéu san pham. Do do, chi phi gidn tiép doi khi duge goi la chi phi chung, Ban cin phai hiéu cach thuic phan bé chi phi gian tiép ngugc lai vao tig sin pham va dich vu. Vi du, ban sé cin quyét dinh xem mdi san pham sé chiu bao nhiéu chi phi quan ly. Chi phi nay sé anh hudng muc loi nhuan cua méi san pham, va c6 thé duge nha quan ly cap cao str dung dé danh gia loi ich tai chinh. Cut pri TRUC TIP VA GIAN TIEP Cul PHETRUC TIEP: SAN PHAM CH PHI GIAN TIEP Xe dop 4 CHI PHi PHAT SINH Chi phi co so dit viée dug chia cho cae sin phim dug san xudt trong clang tod wha. 39 QUAN LY. NGAN SAcH TAO RA SO LIEU H2 kiém tra cdc kbodn tién trong ngan sdch béng cach kiém tra bieu luc ctia cdc sé ligu. Nn s6m thie hién vic nay, boi vi nbtrng dé trinh nga sdch ban dau biém khi ching: thong thirong nhitng sé lieu doanh thit 57 Nén tim hiéu chi phi ro rang hon bang cach thé hién chung theo ty lé doanh thu. sé rdt lac quan va nhitng sé lieu chi tie lai bi quan KifM TRA CAC KHOAN TIEN Ban nén kiém tra ky lung cac sé liéu ctia minh. Khi uy ban ngan sach kiém tra dot du thao ngan sich dau Uén, ban phai ty tin rang ban da dura ra nhtmg so lieu chinh xac. Uy ban ngan sach thuong nhn thie rang nhting nha quan ly co kinh nghiém hay xay dung nhing khodn doi dur trong ngan sach trong nhumg ban de uinh dau tién khi du dodn rang nhung khodn nay cé thé sé bi cat giam. Khi nhan biet diéu nay, ban phai du tinh ngan sach sao cho nhting khoan bi cat giam chi khoang 10%. 58 Nhe rang, chi phi duge chi phéi boi nhung muc tiéu can dat duge. 59 Hay kiém tra xem lieu cac s6 liéu nam ngoai co sai r6 rang Kchéng. SU DUNG PHUONG PHAP DAU RA / DAU VAO. Phuong phap dau ra / dau vao thé hién cach thuc tiép can khi tao ra céc s6 ligu cho ngan sach cla ban. Hay danh gia bo phan cia ban sin xuat cai gi (dau ra), va tu hdi xem muctieu | « do cé thé dug lam nhu thé nao, va sau dé quyét dinh can co nhung nguén luc gi dé hoan thanh cong viée nay (dau vao). Ban cing rat dé # Diu vao do dau ra quyét dinh, chu khong phai nguge lai. Can xac dinh ré dau vao, myc tieu va nhung moe thot gian can thie cua t6 chuc Nhung y tuong thach thuc va thay thé co thé dugc tao ra trong cac pham sai lam khi dio nguoc qua uinh nay. Nen tranh bat dau bang viec danh gia nhung nguon luc sin c6 réi dén viéc c6 gang danh gid nhtng muc tiéu c6 thé dat duoc déi vai bo phan minh. Nen phan loai ngudn luc, con nguoi va chi tiéu ngan sach thanh dau yao. Nhung thi an xuat duoc, nhung cong viee hoan thanh va cac loai dich vu duge cung cap 1a dau ta. busi hop dong nao. Chi phi cho nguén iue cin thigt nén duoc dinh luigng vé mat rai chinh, Can xac dinh ro chat luong va s6 luong cua ngudn luc. a0, SOAN THA NGAN SACH Dy THA0 NGAN SACH DUNG DAN CACH LAM DUNG DE DU THAO NGAN SACH Diy la cach toi se hoan thanh nhung muc| tigu do Day la muc tiéu ban Boi vay day la nhing can t6i dat duge nguén luc ma tdi can CACH LAM Sal KHIDU-THAO NGAN SACH Day la diéu toi sé thuc hién voi nd Boi vay day 1a cai ma Day la cai ma toi co ban co thé nhan duge PHUONG PHAP DU THAO NGAN SACH TU TREN XUONG Mac dit nén su dung phuong phap dau vao/dau 2 Minh da kiém tra cac $6 lieu va ra khi du thao ngan sach, nhung co rat nhieu nha leai bo nhung myc thua chal chua! quan ly sit dung phuong phap tir tren xuéng 2 Khi s6 lieu duoc lay ra tu phuong, (thudrig: duge: gol ix “cong them vio nam phap eis tren xuong, ligu co céch WON CUI BOF } em vag nay nao khac dé kiem tra tinh higu lye ngoai”). Phuong phap don gian nay nghien cuu cua ching khong? nhtmg nguén luc stt dung vao nam ngoai, va sau 2 Minh da gap nhumg nha quan Iy do cong hay tro mot ti le phan tram. Sai sor cla khac dé thao lugn vé cac 6 ligu phuong phap nay la nhumg s6 ligu nam ngoai co Shae lee seen Seen Was thé sai sot, va cing khong chac phan bé nguon | luc t6i uu. N6 cting co thé bé qua nhumg thay déi chi phi an déu dan, va c6 thé duy tri nhimg hoat dong kém hiéu qua. Tuy nhién, du thao ngan sach tu trén xuong van 1a cach phé bién nhat dé tao ra nhumg, NGAN SACH CHI TIEU 6 ligu_ngan sich. Thuong thi mgt | Wee sagan | ee] aoe nha quan ly da co nhung biéu mau Xe may vadu hich 500 10% ngin sach trong khay tai lieu dén vai | | (uve yaeene | twain, va tuy nhién, bang cach str dung, bana chink va \ : phuong phap nay, c6 thé hinh thanh | | nonerhsm wo] a] 2s ngan sdch trong vong mot ngay ma Lama in «0 30 02 khong ean tham khao den bo phan | Sein po} sow | as khac ctia doanh nghiep lag hagee | aan} sw | ase 1600 14376 SU DUNG PHUONG PHAP TU TREN XUONG & Liét ke tat cd nlutng muc doanh thu cho két Chi c6 nbamg mue rit Hay cong boac qua hue su cia nim ngodi bode ngan sich nam ngodi se xude trie mot khoan itm ngodi ed thé sic dung liom co s6 sang aii hien trong ngan sac dei wei sd lieu hi wae tinh $6 liu cho ngan sich nim nay. ctia nam nay nam rue a QUAN LY NGAN SACH 60 Nen thi nghiem phuong phap dy thao ngan sach tur dudi lén mét cach cham rai ddi voi mot s6 bo phan chon loc. 6l Hay to ra nhay cam v6i nhung mdi lo ngai do viéc cat giam chi phi tir dudi len co thé gay ra. PHUONG PHAP DU THAO NGAN SACH TU _UOI LEN Nén nghién ctu phuong php str dung dy thao ngan sach ti dudi lén, hoac bat dau wr s6 0 (ZBB-zero-based budgeting), theo dé moi quan hé gitta chi phi va loi ich sé duoc kiém tra. Hay xac dinh muc dich va két qua cla nhting chi tiéu khac nhau cho méi hoat dong, bat dau tt s6 0. Diéu nay cé nghia la ban sé phai giai uinh moi chi phi ngay tu ban dau. Phuong phap nay sé phtt hop nhat vai nhimg chi phi ty do va chi phi ho tro nhu chi phi tiép thi, thay vi nhting chi phi hau hinh (chi phi co thé tinh toan dé dang) nhu chi phi san xuat. Tuy nhién, cach du thao ngan sach nay sé mat rat nhieu thoi gian, Mot vai gidm déc khong thich str dung phuong phap nay vi no duge xem 1a mOt cach tiép can hiéu chién. TW TREN XUONG Daim xu pat Heals aba $6 0: gia inh khong €6 chi tieu ‘ Tang / giam trén sé lieu ay dung chi phi dua vao hoat Co SO CHO NGAN SACH nara agai eng SO IBN pUGe DY THO ioe sone Day téng sé CAN cHU ¥ DEN Se nang ca'nhin / phong ban oan 26 chite: NHUNG NGUOI LIEN QUAN Nha quan ly va chi sé how Nhom da chiie nang THI GIAN VA NO LUC Co thé can thiee “Thudng la rat thige yéu Cou Ky Thuéng hang nam ee et oan PHUONG AN THAY THE Uu TIEN Chi duoc dé cap ngin gon Thuéng khong duce néu ra Phu thudc vae danh gté chi tige Use muén va diéy cét loi duge thao luan SOAN THAQ NGAN SACH PHAN BO CHI PHI DUA VAO BOAT BONG (ABC - Actwvity-Basep CosTING) Dé co dugc nhimg sé ligt chinh xac va co. duge cam giac tot hon déi v6i nhéng san pham va dich vu co thé mang lai loi nhuan, ban phdi hiéu nhung yéu t6 co kha nang chi phoi chi phi trong bé phan cua ban, Thong thuong, chi phi duoc phan bo 116 lai d6i vai mdi san phim va dich wu theo ty le voi doanh s6, Tuy nhien, digu nay khong tinh dén nhumg dac diém kinh doanh khac, nhu khong gian lam vigc, sO lueng nhan vién, va don vi sin pham ban duoc. Phan bo chi phi dya vao hoat dong la mot cach hoan chink hon vi chung phan b6 chi phi san xuat theo ti lé voi nhtmg dac diém kinh doanh khac. Bang cich duy tri bang theo Nhing san phiirn cut ci re ot se Ad tro ctia cong nghé thing sin Hii bt vac san phan bubc phéti tinh dén chi phi cho cing nghé thong tin * Nhiing sin phim mai nhat can vat hiew chi phi cho cong nghé thong tin doi thoi gian hoat dng chi tiét va chi phi cho moi nguéi va moi hoat dong, ban 6 thé phan bé chi phi chinh xac hon cho 4 PHAN BO CHI PHI Chi phi cho cong nghs thing tin bi cht phot ebni yéu béi mhiing sim pharm mot, doi hoi mhibu sie toan ba té chuc. 2 Co nen dua ra mot du thao ngan sach bat dau ar s6 0 cho mot so be phan hé tro? ? Lieu phan tich gia dinh “neu... thi sao!” co mang lai mot cach nhin hay ich doi voi cac khoan du thao gan sach khong? 2 Co nén xem xét viec thu thap mot loat du bao, thay vi chi nghién cin: met con s6 don giin khong? a ‘Su dung nhiéu két qua dé thoat khoi “trigu chung sé liéu don gian”. bi tre hon nbiing sim phhion cat ~ dé quiin bj hon, co doanh sa cao han SU DUNG CAC PHUONG PHAP KHAG Cac cach thir nghiém s6 lieu khac sé danh gia cach thuc nhting thay gia tao tong ngan sich c6 thé anh hudng dén két qua. Phuong phap phan tich gia dinh “néu ... thi sao?” (thurdng cong them 10% vao nhuing chi phi chi yéu, va uit 10% d6i v6i mot s6 doanh thu) sé thé hién r6 rang nhing diém nhay cam tai chinh trong ngan sach. Khi ngan sach chi dua ra MOt con sO cudi cling, nhu la “Doanh thu sé la 15 trieu dola”, ban cung nén xem xét két qua , va két qua toi t@ nhat. Khi ga mOi két qua riéng moe xdc suat, va nhan két qua v6i xac suat, ban co thé tinh duoc mét con s6 chinh xdc hon, goi la gid tri ky vong. Viec tinh toan mot pham vi kha nang tot nhat / co kha nang nhat / va toi té nhat co thé gitip cho uy ban ngan sach quyét dinh ¢6 nén cong két qua tot nhat cua mot nha quan ly voi két qua t0i té nhat cua nha quan ly khac khong. As

You might also like