Pre Feas. Study Analysis For HC Dukagjini-3 - FINAL - 31.07.2020 (Final)

EECG shpk
Energy-Environmental Consulting Group
Rruga Hoxha Tahsim 2, Pallatet “Aurora

Konstruksion”, Kati Pare, Tirane- Shqiperi
Phone: + 355 68 20 75 237
Email: besimgosa@yahoo.com
RAPORTI I PARAFISIBILITETIT PER

HEC-in e VOGEL HC DUKAGJINI-3
FIDANI WATER ENERGY shpk
Pergatitur nga: EECG shpk
Tirane me, 31 Korrik 2020
1
Permbajtja:
PERMBLEDHJE EKZEKUTIVE ..................................................................................................... 4

PJESA 1: VLERESIMI I LEVERISHMERISE TEKNIKE-FINANCIARE TE HEC-it HC
DUKAGJINI-3 ..................................................................................................................................... 6
1. Vleresimi i Pergjithshem i Projektit .......................................................................................... 6
1.1 Lokacioni dhe Skema e Zgjedhur e Projektit ....................................................................... 6
2 Vleresimi Teknik ......................................................................................................................... 8
2.1 Vleresim Hidrologjik.......................................................................................................... 8
2.2 Vleresimi i prurjes mesatare vjetore ................................................................................ 15
2.3 Vleresimi i riskut hidrologjik ............................................................................................ 18
2.4 Vleresimi i rriskut gjeologjik ............................................................................................ 18
2.5 Tektonika ....................................................................................................................... 18
2.6 Hidrogjeologjia ............................................................................................................... 19
2.7 Kushtet gjeologo – inxhinierike ....................................................................................... 19
3 Vleresimi i parametrave kryesor teknik te HEC-it ................................................................ 19
3.1 Vleresimi i prurjes llogaritese si element baze i HEC-it...................................................... 19
3.2 Vleresimi i rendimenteve te zgjedhura: Turbina, Gjeneratore si dhe Transformatore ........ 24
3.3 Vleresimi i prurjes llogaritese si element baze i HEC-it...................................................... 25
4 Vleresimi i Projektit te Detajuar Inxhinjerik (Projektit te Zbatimit) dhe zerave te
Investimit te HEC-it ........................................................................................................................... 27
4.1 Vleresimi i zerave te investimeve per te gjitha punimet civile dhe ato elektromekanike .... 27
4.2 Paisjet hidromekanike - elektrike te HEC-it HC Dukagjini-3.................................................... 28
4.2.1 Hidroturbinat ......................................................................................................... 28
4.2.2 Gjeneratoret Elektrik ............................................................................................. 29
4.2.3 Transformatoret e bllokut ................................................................................... 31
4.2.4 Transformatori i nevojave vetjake .................................................................... 32
4.3 Investimet Totale per Ndertimin e HEC-it HC Dukagjini-3 ................................................. 33
4.4 Vleresimi Kostove te Operimit dhe Mirembejtjes ............................................................. 33
5 Plani Kohor per Ndertimin e Centralit HC Dukagjini-3 ....................................................... 34
6 Vleresimi i Analizes Financiare te HEC-it .............................................................................. 35
6.1 Metodat financiare e perdorura per vleresimin e HC Dukagjini-3 ........................................... 35
6.2 Rezultateve Financiare te HC Dukagjini-3 ......................................................................... 35
6.3 Vleresimi i Rastit Baze ..................................................................................................... 36
6.4 Analiza e Ndjeshmerise ................................................................................................... 37
6.4.1 RASTI I PARE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit mesatar shume
vjecar (P50%)................................................................................................................... 38
6.4.1.2 Variacioni i Energjise Elektrike te Prodhuar.................................................. 39
6.4.1.3 Variacioni perkundrejt normes interesit ......................................................... 40
6.4.2 RASTI I DYTE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin me te laget
(P25%) 41
6.4.3 RASTI I TRETE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin mesatar te
thate (P75%)..................................................................................................................... 45
6.4.3.3 Variacioni perkundrejt normes interesit ......................................................... 47
6.4.4 RASTI I KATERT: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin mesatar te
thate (P90%)..................................................................................................................... 49
PJESA 2: VLERESIMI I PLANIT TE BIZNESIT .................................................................. 52
7 Plani i Financimit ...................................................................................................................... 52
7.1 Tendencat ne tregun elektroenergjetik ne Kosove ................................................................. 52
7.2 Paketa fiannciare: Financimi i kerkuar nga ana e Bankes .................................................. 53
Tabela 7-1: Strukturimi paraprak i paketes financiare per ndertimin e HC DUKAGJINI-
3........................................................................................................................................ 53
2
8 Pasqyrat financiare te Kompanise ........................................................................................... 53
8.1 Llogaritja e kostove te tjera ............................................................................................. 53
8.2 Prodhimi vjetor per vleresimin e te ardhurave ................................................................. 54
8.3 Hartimi i pasqyrave përkatëse te perfitim-humbjeve ....................................................... 54
8.3.1 RASTI I PARE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin mesatar
(P50%) 54
(P25%) 57
viteve te thata (P75%) ...................................................................................................... 60
8.3.4 RASTI I KATERT: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin me te
thate (P90%)..................................................................................................................... 63
9. Analiza mjedisore e ndertimit dhe operimit te HC Dukagjini-3........................................... 66
9.1 Ndikimi në Mjedis nga Sektori Energjetik i Kosovës .......................................................... 66
9.2 Rendesia e ndertimit te HC Dukagjini-3 ne ekonomine kosovare ...................................... 67
9.3 Ndikimet e mundshme ne mjedis gjate fazes se Ndertimit te HC Dukagjini-3 .................... 69
9.3.1 Ndikimi ne mjedis gjate ndertimit te rruges qe do perdoret per ndertimin e tubacionit te
derivacionit, tubacionit te turbinave, godines se centralit dhe linjes elektrike te lidhjes se HC
Dukagjini-3 me nestacionin Gjakova 1 ........................................................................................ 69
9.4 Ndikimet e mundshme ne mjedis gjate fazes se operimit te HEC-it: Krahasimi i Reduktimit
te Gazeve me Efekte Sere dhe Gazeve qe Shkaktojne Shira Acid .................................................. 70
3
PERMBLEDHJE EKZEKUTIVE
Fizibiliteti i këtij projekti te HC Dukagjini-3 është bërë me inisiativë të kompanisë NTP

FIDANI-L SHPK, e cila ka financuar studimin e ketij projekti. Hidrocentrali ” HC
Dukagjini-3” shfrytezon prurjet e lumit te Deçanit nga kanali furnizues i liqenit te
Radoniqit nga kuota 618m duke e shkarkuar ne kuoten 506 m. Projekti permban nje
hidrocentral i cili do kete nje kapacitet prej 7.276 MW dhe energjia mesatare eshte
24.906 GWh. Ky dokumentacion i hartuar eshte aplikant per Leje Ujore.
Projekti i ndertimit te HC Dukagjini-3 do te beje te mundur rritjen e kapacitet elektrik

ne Kosove, duke promovuar biznese te energjive te rinovueshme dhe duke reduktuar
njekohesisht importin e energjise elektrike. Nga ana tjeter dhenia e kredise nga
Bankat e Kosoves do be te beje te mundur qe Bankat te vazhdojne te japin hua ne
programin e eficences se energjise dhe burimet e rinovueshme te energjise.
Vleresimi i prurjeve mesatare per centralin eshte bere ne menyre afersisht te sakte
dhe si rezultat i saj behet e mundur qe llogaritjet e kurbes se qendrueshmerise per
centralin te jene nisur nga nje baze e perpunimit te te dhenave te prurjeve shumeve
vjecare ditore. Ne studimet e paraqitura (studimin hidrologjik dhe ne ate hidroteknik)
eshte dhene pjeserisht nje analize per riskun hidrologjik. Vlen te theksohet se risku
hidrologjik eshte risku baze i analizes se HEC-it prandaj ne analizen qe pasohet ne
sesionet ne vijim EECG ka bere nje analize te ketij treguesi.
Bazuar ne eksperiencen e EECG, duke njohur anen gjeologjike ne vendet perkatese

ku do te ndertohet ky central, mund te deklarohet qe kemi nje risk te moderuar (vetem
ne disa vende pergjate tubacionit te presionit), meqenenese rreshqitjet jane jo shume
te shfaqura ne keto zona. Gjithashtu vlen te theksojme se eshte e domosdoshme te
realizohen analizat laboratorike per percaktimin e vetive fiziko mekanike te
shkembijeve rrenjesor, sidomos ne vendet ku do te ndertohet ndertesa e HEC-it si dhe
ne te gjithe gjatesine e tubacioneve te presionit. Vetem keto analiza do te garantojne
minimizimin e riskut gjeologjik. Analiza e mesiperme na sjell ne dy konkluzione
shume te rendesishme qe ndihmojne Investitorin: Fuqia dhe Energjia Mestare
shumevjecare e gjeneruar bazuar mbi prurjen e dhene ne studim eshte llogaritur per
te gjithe intervalin 7.5-10.5 m/sek dhe llogaritjet jane prezantuar ne Tabelen 1.
Tabela 1: Parametrat e HC Dukagjini-3 sipas Studimit te Parafisibilitetit te realizuara

nga EECG me prurje llogaritese me vlera te ndryshme
Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat
Baze Baze me Baze me Baze me Baze me Baze Baze me Baze me
prurje llog. prurje llog. prurje llog. prurje llog. me prurje prurje llog. prurje llog.
7.5 m3/sek 8 m3/sek 8.5 m3/sek 9 m3/sek llog. 9.5 10 m3/sek 10.5
m3/sek m3/sek
Prurja 7.5 8 8.5 9 9.5 10 10.5
llogaritese,
m3/sek
Prurja 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8
Ekologjike,
m3/sek
Fuqia e 6,420 6,848 7,276 7,704 8,132 8,560 8,987
instaluar,
kW
Energjia 24,409,517 24,741,377 24,906,309 25,031,088
mestare
shume
vjecare,
kWh/vit 25,135,887 25,203,565 25,282,948
Oret ne vit 3,802 3,613 3,423 3,249 3,091 2,945 2,813
4
me
ngarkese
te plote
Faktori i 43% 41% 39% 37%
Ngarkeses 35% 34% 32%
Sic do te tregohet me poshte, prurja llogaritese prej 8.5 m3/sek eshte ajo qe eshte
prurja optimale e zgjedhur per permasimin e te gjithe strukturave te HC Dukagjini-3.
Uji mbetës, apo siç quhet ndryshe “uji ekologjik” është sasia e ujit që duhet të mbetet
në rrjedhën e lumit, por që nuk duhet te përdoret për prodhim energjie, dhe ne rastin e
HEC-it ne fjale, kaskada eshte pranuar te jete 15% e prurjes minimale, vlere kjo e
barabarte me normen e Direktives Europiane per Ujin, dmth ne rastin konkret ne
shtratin e lumit do te lihet nje vlere e prurjes ekologjike e barabarte me 800 litra/sek.
Rekomandohet qe keto vlera te merren patjeter parasysh gjate operimit te secilit
central. Gjithashtu ai ka ndikim te drejteperdrejte ne prodhimin e energjise elektrike
ne central dhe EECG ka bere nje pune te konsiderueshme per ta perfshire kete
parameter ne llogaritjet energjetike, sic edhe eshte treguar ne sesionet e meparshme.
Ndertimi i ketij HEC-i do te beje te mundur punesimin e me shume se 150-160

punetoreve, sidomos per punimet civile. Kjo periudhe punesimi do te vazhdoje gjate
periudhes 30 mujore te ndertimit te ketij centrali, duke sjelle punesim dhe te mira
materiale. Krahas punesimit te drejtperdrejte do te kete ndikim edhe ne punesim te
terthorte. Si rezultat i ndertimit te centralit do te punesohen nje numer i madh
ekspertesh qe do te mundesojne konsumin e shume produkteve te fresketa qe
prodhohen ne keto fshatra. Analiza e plote tregoi se investimet perkatese per ndertimin e
HEC-it HC Dukagjini-3 jane 8,402,638 Euro, bazuar ne vleresimin e realizuar nga EECG ku
konsiderohen te gjitha parametrat e rishikuar me siper lidhur si me investimet financiare
ashtu dhe me vlerat e energjise se prodhuar nga centrali. Treguesit financiar te HEC-it HC
Dukagjini-3 jane dhene ne Tabelen 2. Analiza tekniko-financiare-mjedisore tregon se HEC-i
HC Dukagjini-3 duhet te ndertohet me prurje 8.5 m3/sek.
Tabela 2: Treguesit financiar te HEC-it HC Dukagjini-3

financiare te prurje llog. prurje llog. prurje llog. prurje llog. me prurje prurje llog. prurje llog.
llogaritur 7.5 m3/sek 8 m3/sek 8.5 m3/sek 9 m3/sek llog. 9.5 10 m3/sek 10.5
m3/sek m3/sek
Vlera e
Investimit,
Euro 7,885,516 8,143,619 8,402,638 8,662,591 8,923,497 9,185,375 9,447,782
Vlera Aktuale
Neto (NPV), 12.31 16.11 17.37 16.66 14.21 10.38 9.88
Mil. Euro
Norma e
Brendshme e
15.15% 19.83% 21.38% 20.51% 17.49% 12.78% 12.16%
Fitimit (IRR),
%
Periudha e
Veteshlyerjes
se 6.60 5.05 4.68 4.88 5.72 7.83 8.23
Investimeve,
vite
Kosto njesi
marxhinale
afat gjate e 0.044 0.033 0.031 0.032 0.038 0.052 0.055
gjenerimit,
Euro/kWh
5
Analiza financiare e treguar ne tabelen e mesiperme tregon qarte se varianti me i mire
eshte ai me prurje llogaritese prej 8.5 m3/sek meqenese kemi NPV dhe norme fitimi me
te larte. Nese investitoret nuk kane kufizim ne arritjen e fuqise se instaluar prej 7275
kW atehere eshte e domosdoshme te zgjedhin prurjen llogaritese prej 8.5 m3/sek –
pasi ky variant sjell fitimin maksimal te kesaj skeme. Parametrat baze me te
rendesishem qe pritet te ndryshojne per rastin e investimit te HEC-it HC Dukagjini-3
jane: norma e interesit e marrjes se huase, sasia e energjise elektrike te prodhuar ne
vit, cmimi i energjise elektrike si dhe investimi fillestar i domosdoshem per ndertimin
me celesa ne dore te ketij HEC-i. Per pasoje, per te pasur nje analize leverdishmerie
financiare shume me te qendrueshme, EECG kreu analizen e ndjeshmerise, duke
llogaritur ndryshimin e treguesve fianciare NPV, IRR, LDC dhe PBP perkundrejt
investimit fillestar te HEC-it. Analiza tregoi se ne te gjitha rastet vec e vec, edhe pse
energjia zvogelohet me 30%, investimet rriten me 30%, cmimi zvogelohet me 30% dhe
norma e interesit eshte marre ne vlerat me te larta te mundeshme 5.5-6%. Pra perseri
kemi te bejme me tregues financiar pozitiv. Ky eshte nje konkluzion shume i
rendesishem dhe tregon se kemi te bejme me nje investim shume te leverdisshem.
Konkluzioni final tregon se per te gjitha rastet e ndertimit te HEC-it, analiza e
ndjeshmerise fitim-kosto eshte pozitive dhe kjo provon edhe nje here se ndertimi i
ketij centrali eshte me leverdi financiare. Konkluzioni final tregon se HEC-i cdo vit ka
nje raport perftim-kosto nga vlera minimale 1.78 deri ne 4.10 dhe kjo tregon edhe nje
here se kemi te bejme me nje investim me leverdi financiare.
PJESA 1: VLERESIMI I LEVERISHMERISE TEKNIKE-FINANCIARE

TE HEC-it HC DUKAGJINI-3
1. Vleresimi i Pergjithshem i Projektit
Ndertimi i ketij hidrocentrali do te behet ne kanalin e Radoniqit. Fizibiliteti i këtij projekti është
bërë me inisiativë të kompanisë FIDANI WATER ENERGY SHPK e cila ka financuar
studimin për projektin teknik.
1.1 Lokacioni dhe Skema e Zgjedhur e Projektit

Detyra baze e EECG shpk eshte vleresimi i studimit te ndertimit te HC Dukagjini-3. Bazuar
ne analizen teknike, financiare (te paraqitur ne kete studim), investimet fillestare, sasine e
energjise lektrike te prodhuar, cmimin e tregut te energjise elektrike, koston e operimit dhe
mirembatjes, normen e interesit dhe kushtet e marrjes se huase, eshte bere e mundur te
analizohen/kontrollohen/verifikohen treguesit baze teknik dhe financiar. Konfiguracioni
planar i projektit te ndertimit te ketij hidrocentrali eshte realizuar duke shfrytezuar hartat
topografike ekzistuese shteterore te shkalles 1:25000. Me poshte paraqitet planvendosja e
hidrocentralit me nenveprat perberese te tij. Ne kuader te mikro-lokacionit, permes hartes
topografike te shkalles 1:25000, ne tabelen 1-1 dhe figuren 1-1 paraqiten te dhena te
karakterit topografik te infrastruktures se HEC-it.
Tabela 1-1: Karakteristikat gjeometrike te HEC-it

Nr Parametrat Baze Topografik Vlera
1 Siperfaqja Ujembledhese [km2] 123
2 Vepra e Marrjes [m] 618
3 Godina e Centralit [m] 506
4 Gjatesia e Tubit te Presionit [m] 8500
5 Lartesia Gjeodezike [m] 112
6
Figura 1-1: Planvendosja e Hidrocentraleve HC Dukagjini-3 dhe Radoniqi 1
7
2 Vleresimi Teknik
Ne kete kapitull jepet nje vleresim ne lidhje me zgjedhjen e bazes topografike, anes
hidrologjike dhe asaj gjeologjike si tre nga askpektet dhe te dhenat me te
rendesishme mbi te cilat ndertohet e gjithe llogjika per zgjedhjen e skemes parimore
te shfrytezimit te pellgut ujembledhes dhe te projektimit te centralit. Por eshte shume
e rendesishme te theksojme faktin se skema e projektimit te centralit eshte skema
klasike: veper marrje (kjo eshte nyja me e rendesishme e kesaj skeme) - tubacioni i
derivacionit me presion - ndertese centrali - turbina/gjenerator - linje elektrike - kanal
shkarkimi. Zgjedhja me derivacion me presion eshte skema me e mire dhe me e
sigurte persa lidhet me shfrytezimin potencial hidroenergjetik dhe me kosto minimale
per operim-mirembajtje.
2.1 Vleresim Hidrologjik
Ne aspektin mikro-hapesinor, zona e projektit paraprak per ndertimin e H/C-it shtrihet ne

kuader te Republikes se Kosoves, ne komunen e Gjakoves, e cila shtrihet ne perendim te
territorit te Kosoves, duke u kufizuar ne veri me komunen e Deçanit. Zona e ndertimit te
hidrocentralit eshte pjese e hidrografise se pellgut ujembledhes te lumit te Deçanit, i cili nga
ana e tij eshte nenpellg i lumit te Drinit te Bardhe. Lumi i Deçanit perben hidrografine e
Komunes se Deçanit, duke kaluar ne territorin e Kosoves deri ne bashkimin me lumin Drini i
Bardhe ne afersi te fshatit Kralan. Paraqitja grafike e shtrirjes hidrografike te lumit Bistrica e
Deçanit ne Komunen e Deçanit dhe pozicioni i Stacionit Hidrometrik te Deçanit ne Lumin
Bistrica e Deçanit si dhe i Stacionit Hidrometrik te Gjakoves eshte dhene ne figuren 2-1.
Figura 2-1: Hidrografia e zones se Projektit
8
Me rendesi te veçante eshte edhe bilanci i ujerave siperfaqesore per projektimin e H/C-ve,
nga ku nxjerrim disa te dhena te rendesishme. Bilanci i ujerave siperfaqesor te Kosoves
sipas Master Planit te Ujerave eshte paraqitur ne Tabelen 2-1.
Reshjet
Reshjet Koefiçenti
Stacioni F Q q W mesatare
Lumi efektive mesatar i
Hidrometrik (km2) m3/sek (l/sek/km2) (mil.m3/vit) vjetore
(mm) rrjedhjes
(mm)
Bistrica e
Deçanit Deçan 114 4.46 39.12 152.45 1337.4 1530 0.874
Bistrica e
Pejes Peje 264 6.37 24.13 200.66 760.1 1168 0.651
Bistrica Deçan-Ura
Deçan Dush. 158 4.69 29.68 147.74 935.1 960 0.974
Tabela 2-1: Bilanci i ujerave siperfaqesor te Kosoves sipas Master Planit te Ujerave
Harta Hidro-Gjeologjike dhe ajo e Erozionit te Kosoves jane paraqitur ne figurat 2-2 dhe 2-3.
9
Figura 2-2: Harta Hidro-Gjeologjike e Kosoves
10
Figura 2-3: Harta e Erozionit e Kosoves
Nje rendesi te veçante ka edhe ujitja e siperfaqjeve bujqesore, e cila shpesh eshte disa here
me e madhe se nevojat per furnizim te popullsise. Volitshmeria e tokes per ujitje eshte
paraqitur ne figuren 2-4.
11
Figura 2-4: Volitshmeria e tokes per ujitje
12
Lidhur me analizen hidrologjike, regjimi maksimal i lumenjve parimisht bazohet ne dy
metodat themelore:
-Metoden e vleresimit te funksionit te probabilitetit me ane te serive te maksimumeve
vjetore;
-Metoden e vleresimit te funksionit te probabiliteteve me ane te serive te
ashtuquajtura.
Ne rastet e lumenjve pa te dhena perdoren edhe ekuacionet empirike sipas autoreve te
ndryshem. Ne rastin konkret per stacionin ne studim, baze themelore e percaktimit te
prurjeve maksimale do te jene te dhenat e marra nga Masterplani i Kosoves te paraqitur ne
tabelen 2-2.
Vitet 1961 1962 1963 1964 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973
Qmax(m3/sek) 14.2 29 58 15.18 34.7 23.4 17 13.1 22 19.4 36.5 29.7
Vitet 1974 1975 1976 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986
Qmax(m3/sek) 34.2 9.46 47.9 37.1 35.4 21.6 14.3 22.5 19.3 15.1 20.7 17.2
Tabela 2-2: Prurjet maksimale vjetore ne Postin Hidrometrik Deçan, lumi Bistrica e Deçanit
Eshte planifikuar qe ne pjesen fundore te kanalit te Radoniqit te ndertohet nje hidrocentral i

vogel me emertimin HC HC Dukagjini-3. Do te shfrytezohet nje renie prej 112m dhe do te
kaloje me tub çelik 2-2.2 m(diameter) ne krah te kanalit ekzistues te Radoniqit dhe do te
shkarkohet ne kuoten 506m.
Ne kuader te legjislacionit te ujerave baze, pjesa ligjore e ndertimit te projektit eshte: Neni
60.2 i Ligjit Br.2004/24 Per Ujerat e Kosoves, neni 22.2 te U.A Per Leje Ujore nr.24/05. Ne
kuader te fushes se energjitikes eshte: Strategjia e Energjise e Republikes se Kosoves
2009-2018, “STUDIMI I PARAFISIBILITETIT PER IDENTIFIKIMIN E BURIMEVE UJORE
PER HIDROCENTRALE TE VEGJEL NE KOSOVE” e hartuar nga Shoqata Shqiptare e
Energjise dhe Mjedisit per Zhvillim te Qendrueshem (SHSHEMZHQ - drejtuar nga Dr. Inxh.
Besim ISLAMI – si autor kryesor i ketij studimi).
Baze ligjore-administrative e drejtperdrejte eshte vendimi i Autorizimit Preliminar me

kod.V_395_2012 i leshuar nga Zyra e Rregullatorit per Energji, qe eshte dokumentacion i
domosdoshem preliminar per leshimin e Lejes Ujore. Ne aspektin operativ, ndertimi i HC-ve
eshte ne harmoni te plote me Programin e Qeverise se Republikes se Kosoves 2011-2014,
qe ka krijuar Komitetin Drejtues Nderministror ne harmoni me Ligjin e Partneritetit Publiko
Privat per ndertimin e Hidrocentraleve te vogla.
Hidrocentrali ” HC Dukagjini-3” do te ndertohet ne krah te kanalit te Radoniqit. Zona ku do

ndertohet i perket Komunes GJAKOVE, Kosove. Hidrocentrali do te shfrytezoje ujrat e
kanalit te Radoniqit nga kuota ▼618 m e deri ne koten▼506m.
Lumi Bistrica e Deçanit eshte dege e Drinit te Bardhe, dhe mbledh nje numer te madh
perrenjsh nga pjesa veriperendimore e shtratit te tij. Nje numer me i vogel perrenjesh vijne
edhe nga veriore e lindore. Pellgu i lumit Bistrica e Deçanit ndodhet i gjithi ne territorin e
Kosoves. Ai kufizohet ne perendim me pellgun e Lumit te Komaraces, ne Jug-Perendim me
pellgun e Lumit te Gashit, ne Jug me pellgjet e Lumit te Lloçanit dhe te Lumbardhit te
Deçanit dhe ne Veri me Pellgun e Lumbardhit te Pejes. Lumbardhi i Deçanit fillon ne lartesite
13
2650m te Gjerovices dhe ne veriperendim te ketij pellgu fillon Maja e Vogel ne lartesine
2405m.
Përsa i përket mbulesës bimore duhet vene në dukje se pellgu ujëmbledhës i lumit te
Deçanit dallohet për një pasuri të madhe pyjore dhe lugina e tij mbahet si një nga luginat me
të pyllëzuara e njëkohësisht mjaft piktoreske. Drunjte kryesore janë dushku dhe ahu. Ne
kete studim do te trajtojme rregjimin hidrologjik te aksit te vepres se marrjes HC Dukagjini-3.
Pellgju ujembledhes i vepres se marrjes fillon ne piken e marrjes se ujit nga kanali i
Radoniqit ne lumin Lumbardhi i Deçanit ne kuoten 616m. Vepra e marrjes, tubi i presionit se
bashku me ndertesen e Centralit paraqiten ne planimetrine dhe skemen bashkengjitur ketij
studimi.
Ne kete studim jane shfrytezuar te dhenat hidrometrike te Postit Hidrometrik Deçan. Kemi te
dhena per Lumbardhin e Decanit per nje periudhe mbi 15 vjecare. Per te evidentuar kushtet
klimatike jane marre ne konsiderate te dhenat shumevjeçare te stacioneve meteorollogjike e
hidrometrike te Decanit, Pejes, Junikut, Gjakoves, Bajram Currit ( =42o 21’, =20o 04’,
Hs=360m), Tropojes ( =42o 24’, =20o 10’, Hs=393m) dhe Dragobise ( =42o 26’, =19o
58’, Hs=525m).
Siç mund te shihet edhe nga lartesite mbi nivelin e detit, si dhe te kushteve afersisht te
njejta, evidentimi i kushteve klimatike per zonat e larta te maleve qe arrijne deri ne mbi
2000m jane perdorur perfundimet e arritura te studimeve te ndryshme klimatike qe jane
realizuar ne Institutin Hidrometeorologjik te Kosoves dhe Institutin Hidrometeorologjik te
Shqiperise (sot INEUM) per kete zone. Ne kete studim kemi perdorur te dhenat e stacionit
hidrometrik te lumit Lumbardhi i Decanit.
Duke analizuar sasite e rreshjeve te rena ne pellgjet e stacioneve fqinje, kemi bere
vleresimet per rreshjet e parametrat e tjere hidrometrike te pellgut ne studim. Sipërfaqja
totale e pellgut ujëmbledhës HC Dukagjini-3 eshte F1= 123 km2. Kjo siperfaqje eshte 3 km2
me e madhe se siperfaqja e pellgut ujembledhes ne Postin Hidrometrik te Deçanit. Lartësia
mesatare e pellgut ujëmbledhës eshte mbi 1500m.
Nga Instituti Hidrometeorologjik i Kosoves jane marre te dhenat e prurjeve mesatare ditore
te Stacionit Hidrometrik ne Deçan, per intervalin kohor te serise se viteve: 1961, 1962, 1963,
1964, 1966, 1967, 1968, 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1978, 1979,
1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985 e 1986.
Mesataret e prurjeve ditore, do te sherbejne per analizen e Prurjes se Pranueshme

Ekologjike (PPE) ne profilet ujemarrese te HC-it dhe per analizen e thatesirave ne profilin
referent te analizes hidrologjike - profilin e ST.H.Deçan. Ekstraktimi i perpunuar i prurjeve
minimale mujore i nxjerre nga prurja minimale ditore gjate muajve, paraqitet me poshte ne
tabelen 2-3:
Tabela 2-3: Te dhenat e prurjeve minimale mujore sipas prurjeve mesatare ditore ne Postin
Hidrometrik Deçan, lumi Bistrica e Deçanit
14
Vitet I II III IV V VI VII VIII IX X XI
1961 3.17 2.98 2.79 2.98 5.62 4.50 2.37 1.51 1.45 1.35 1.68
1962 2.81 1.75 3.83 4.73 7.40 4.73 2.22 1.66 1.20 2.34 5.53
1963 2.98 2.74 2.38 3.44 9.12 4.80 2.86 1.20 1.20 1.62 2.14
1964 1.90 2.98 2.74 3.34 5.60 3.60 2.69 1.50 2.10 1.50 4.00
1966 1.82 1.82 1.90 3.84 6.88 7.70 2.82 1.20 1.44 2.14 3.14
1967 1.94 1.10 2.52 3.18 6.40 5.50 2.18 0.65 0.92 0.92 1.01
1968 1.35 1.52 2.05 3.60 5.35 3.60 1.88 0.97 0.82 0.90 0.82
1969 1.43 1.61 1.61 1.84 6.24 3.14 1.07 1.70 2.02 1.25 1.07
1970 1.52 0.98 0.98 4.91 5.00 8.08 2.43 1.50 1.34 1.25 1.70
1971 0.68 0.89 0.89 4.22 9.82 2.02 0.74 1.07 1.25 2.18 0.98
1972 0.74 0.80 1.30 2.70 5.86 3.00 2.40 1.34 1.94 5.54 3.30
1973 1.90 2.32 2.04 4.49 5.30 1.76 0.96 1.14 1.02 1.62 1.14
1974 1.76 1.20 1.20 1.08 6.04 5.30 1.48 1.20 1.20 1.76 2.32
1976 1.14 1.20 1.48 2.60 4.22 5.30 1.62 1.62 1.14 0.60 2.46
1978 1.16 1.34 3.38 3.38 12.90 3.80 1.91 0.80 1.16 1.34 1.16
1979 2.12 2.96 1.91 3.38 8.02 4.16 1.43 1.43 1.43 1.25 3.80
1980 1.98 1.86 1.74 3.12 4.52 8.08 2.26 1.62 1.34 0.98 3.56
1981 1.40 1.30 1.30 6.70 7.00 3.43 1.30 1.20 0.68 0.60 0.98
1982 2.00 2.29 2.00 4.90 2.67 3.05 1.30 1.30 1.05 0.90 0.85
1983 1.05 0.95 1.05 5.08 6.36 4.44 2.44 1.40 1.50 1.30 0.95
1986 1.24 0.99 2.84 6.86 13.80 8.00 1.22 0.86 0.86 0.80 0.98
MIN 0.68 0.80 0.89 1.08 2.67 1.76 0.74 0.65 0.68 0.60 0.82
MES 1.72 1.69 2.00 3.83 6.86 4.67 1.88 1.28 1.29 1.53 2.07
MAX 3.17 2.98 3.83 6.86 13.80 8.08 2.86 1.70 2.10 5.54 5.53
2.2 Vleresimi i prurjes mesatare vjetore

Parametri kryesor i rrjedhes vjetore eshte prurja mesatare vjetore shumevjeçare, e cila jep
sasine e ujit qe rrjedh mesatarisht ne akset e veprave te marrjes se H/C-ve. Me poshte
paraqitet bilanci ujor-siperfaqesor i profilit hidrologjik te Stacionit Hidrometrik Deçan, dhene
ne tabelen 2-4.
Tabela 2-4: Bilanci ujor ne Stacionin Hidrometrik Deçan

Siperfaqja Reshj
Prurja Reshjet Koefiçe
Ujembled et
Periu mesatare mesatare nti
Lumi Stacioni hese efektiv
dha vjetore vjetore mesatar
[km2] e
[m3/sek] (mm) i rrjedh.
(mm)
Bistrica 1961
e Deçan - 120 4.82 1337.4 1530 0.874
Deçanit 1986
Baze per perpunimin e regjimit mesatar shumevjeçar e brenda vjeçar do te sherbejne te

dhenat per prurjet mesatare mujore te serise vjetore shumevjeçare te intervalit kohor (1961-
1986). Keto te dhena jane kontrolluar dhe korrektuar nga ekspertet e EECG me qellimin
baze qe te bejne te mundur nje percaktim te sakte te kurbes se qendrueshmerise, qe eshte
edhe elementi baze ne te cilin mbeshtetet llogritja e fuqise dhe energjise.
15
Per stacionin hidrometrik Deçan jane perpunuar te dhenat historik per serine e viteve 1961-
1986. Te dhenat e prurjeve mesatare mujore sipas prurjeve mesatare ditore ne Postin
Hidrometrik Deçan, lumi Bistrica e Deçanit jane dhene ne tabelen 2-5.
Tabela 2-5: Te dhenat e prurjeve mesatare mujore sipas prurjeve mesatare ditore ne Postin
Hidrometrik Deçan, lumi Bistrica e Deçanit
Jan Shk Mar Pri Maj Qer Kor Gus Sht Tet Nen Dhj
Vitet I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Mes.Vjet.
1961 3.98 3.20 3.79 5.90 9.34 5.82 3.33 2.56 1.91 1.68 4.31 4.97 4.23
1962 3.22 3.20 5.60 12.12 13.80 7.21 2.63 2.15 1.68 3.21 10.19 4.39 5.78
1963 3.16 3.55 3.93 8.01 16.70 10.45 3.93 2.34 2.39 3.01 2.59 5.50 5.46
1964 2.58 3.28 3.64 5.25 8.84 8.40 3.70 1.97 3.24 4.81 6.57 5.17 4.79
1966 2.29 3.90 3.15 7.85 13.82 13.10 4.49 1.64 1.89 4.22 4.49 4.73 5.46
1967 2.21 2.07 3.45 7.47 12.80 8.45 5.34 2.16 1.15 1.20 1.67 1.43 4.12
1968 2.07 2.17 2.71 5.89 7.30 4.45 2.38 1.76 1.19 1.48 3.38 3.43 3.18
1969 2.00 2.17 2.82 4.43 9.33 5.48 1.91 2.04 3.25 1.79 2.12 2.38 3.31
1970 3.56 2.42 5.23 11.02 10.30 10.38 4.85 1.92 1.60 2.08 2.34 1.84 4.80
1971 1.72 1.23 2.22 7.26 13.79 4.29 1.32 1.43 1.69 2.55 1.30 1.01 3.32
1972 0.84 1.22 1.90 5.93 7.68 5.02 8.67 3.57 9.64 8.70 6.25 2.58 5.16
1973 2.31 2.63 2.47 6.03 14.98 3.78 1.94 1.74 2.05 2.55 2.35 2.62 3.79
1974 2.39 1.83 2.42 3.44 9.19 7.77 2.99 1.62 1.56 7.68 3.30 2.23 3.87
1976 1.39 1.38 1.88 4.68 11.30 9.21 3.42 2.02 1.39 4.22 4.20 3.68 4.06
1978 1.50 2.87 4.17 7.15 21.32 12.79 3.85 1.55 2.10 2.55 1.46 2.76 5.34
1979 3.34 4.47 3.25 5.34 12.10 9.15 3.14 2.03 1.73 2.01 10.60 2.68 4.99
1980 2.87 2.48 2.79 4.75 12.82 14.88 4.18 1.95 1.58 5.81 7.60 3.53 5.44
1981 2.27 1.58 5.11 8.88 10.98 7.56 1.84 1.40 1.75 1.63 1.20 2.69 3.91
1982 3.20 2.60 3.37 8.89 13.67 8.02 1.99 1.30 1.16 2.25 1.48 1.50 4.12
1983 1.40 1.34 3.48 9.04 10.06 6.64 4.35 1.87 1.85 1.46 1.49 1.66 3.72
1986 2.67 5.09 4.69 11.01 15.12 12.54 4.10 1.43 0.96 1.01 1.17 1.03 5.07
MIN 0.84 1.22 1.88 3.44 7.30 3.78 1.32 1.30 0.96 1.01 1.17 1.01 3.18
MES 2.43 2.60 3.43 7.16 12.15 8.35 3.54 1.93 2.18 3.14 3.81 2.94 4.82
MAX 3.98 5.09 5.60 12.12 21.32 14.88 8.67 3.57 9.64 8.70 10.60 5.50 5.78
Ne studimin e paraqitur nga ana e investitorit eshte identifikuar edhe viti i ujshmerise
mesatare nga seria kronologjike, per te cilin ekzistojne edhe te dhenat e prurjeve mesatare
ditore, te marra nga Instituti Hidrometeorologjik i Kosoves (zgjedhja eshte bere ne baze
edhe te rregullshmerise se atij viti). Ne tabelen 2-6 paraqitet viti mesatar i pranuar per
studimin tone, me prurjet ditore te marra nga Instituti Hidrometeorologjik i Kosoves.
Tabela 2-6: Viti mesatar me prurjet ditore te marra nga Instituti Hidrometeorologjik i Kosoves
(bazuar ne studim)
PRURJA (Q m³/sek)
LUMI BISTRICA E DEÇANIT-STACIONI GRYKË
Tipi i nivelmatësit:Latë, prej 1952 Kuota „0” = 675.19
Liminigrafë, prej 1967 Km(prej gryke) = 29.8
Fillimi i punës :1951 Sip.ujmbl. Km² = 114
DITA I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
1 4.86 1.82 4.42 3.84 34.70 11.50 8.30 2.82 1.58 4.42 5.30 3.66
2 4.20 1.90 4.42 3.84 24.80 12.30 8.00 2.66 1.44 6.20 5.08 4.42
16
3 2.38 2.14 4.02 4.02 24.10 13.90 7.70 2.38 1.44 5.60 4.20 6.50
4 2.66 2.14 4.02 4.02 21.00 13.40 7.40 2.26 1.44 3.66 4.02 5.90
5 2.14 1.82 3.66 4.02 20.30 12.80 6.50 2.26 1.44 3.48 4.02 5.90
6 2.14 1.82 3.66 4.20 20.30 12.30 6.20 2.02 1.44 3.30 5.30 6.50
7 1.90 1.82 3.84 4.20 21.00 11.90 6.20 2.02 1.90 3.30 5.08 7.10
8 2.14 2.66 4.02 4.42 13.60 13.40 5.90 1.90 2.02 3.14 4.86 6.80
9 2.14 3.84 3.14 4.42 11.70 12.80 5.08 1.82 2.02 3.14 4.64 6.20
10 2.26 4.02 2.66 4.64 9.98 14.40 4.86 1.74 2.14 3.84 4.64 5.60
11 2.26 4.42 3.66 4.64 10.40 16.00 4.42 1.66 2.02 3.48 4.86 5.30
12 2.50 7.70 3.84 4.64 8.69 16.00 3.66 1.66 2.14 2.82 4.64 5.08
13 2.50 7.70 3.84 5.60 7.40 17.10 3.30 1.58 1.90 2.82 4.42 5.06
14 2.38 4.42 3.66 5.90 7.14 15.50 3.48 1.50 1.90 2.66 4.02 5.90
15 2.38 3.84 3.30 5.90 6.88 15.00 3.66 1.50 1.90 2.66 3.84 5.08
16 2.26 3.84 3.30 6.50 11.70 15.50 3.30 1.38 1.90 2.30 3.66 4.86
17 2.14 3.84 3.14 7.10 11.70 15.50 3.48 1.32 1.90 2.26 3.84 4.64
18 2.14 3.30 2.66 9.10 10.80 14.40 3.48 1.26 1.90 2.26 8.00 4.42
19 2.14 4.86 2.82 8.30 10.80 13.90 4.02 1.26 1.90 2.26 6.50 4.20
20 2.14 3.14 2.14 8.00 9.98 13.40 3.84 1.26 2.38 2.14 5.08 4.02
21 2.14 3.30 1.90 8.30 8.69 14.40 4.20 1.32 2.38 2.98 4.86 4.20
22 2.14 3.30 2.38 9.90 8.26 13.90 3.30 1.32 2.14 2.38 4.42 4.02
23 2.14 4.02 2.66 10.70 7.83 12.80 3.48 1.26 2.02 2.38 4.02 3.84
24 2.02 6.50 2.66 10.30 8.26 14.40 3.66 1.32 1.90 2.26 4.86 3.66
25 1.90 6.50 2.66 10.70 8.69 13.90 3.66 1.26 1.90 2.26 4.02 3.66
26 1.90 6.20 2.38 11.50 8.69 9.10 3.14 1.44 1.82 2.82 3.66 3.66
27 1.82 4.42 2.38 11.50 9.55 8.70 2.98 1.32 1.82 6.50 3.30 3.48
28 1.82 4.02 2.38 11.90 34.70 8.30 3.14 1.26 1.82 7.10 3.14 3.30
29 1.82 2.66 11.90 13.90 7.70 3.14 1.20 1.82 16.50 3.14 3.30
30 1.82 2.66 31.60 12.30 8.70 2.98 1.44 2.26 11.50 3.14 3.30
31 1.82 2.66 10.70 2.82 1.38 8.30 3.14
MIN 1.82 1.82 1.90 3.84 6.88 7.70 2.82 1.20 1.44 2.14 3.14 3.14
MES 2.29 3.90 3.15 7.85 13.82 13.10 4.49 1.64 1.89 4.22 4.49 4.73
MAX 4.86 7.70 4.42 31.60 34.70 17.10 8.30 2.82 2.38 16.50 8.00 7.10
1966 MIN = 1.20 29.08 MES = 5.46 MAX = 34.70 01.05
Viti mesatar eshte zgjedhur ne baze te prurjes mesatare vjetore e cila eshte shume afer
prurjes mesatare shumevjeçare, te dhene ne figuren 2-5 te serise kronologjike 1961-1986.
17
Figura 2-5: Prurja mesatare vjetore e cila eshte shume afer prurjes mesatare shumevjeçare
Vleresimi i prurjeve mesatare per vepren e marrjes centralin eshte bere ne menyre
afersisht te sakte me nje diference prej 10% me te larte dhe si rezultat i saj behet e
mundur qe llogaritjet e kurbes se qendrueshmerise per centralin te jene nisur nga nje
baze e sakte e perpunimit te te dhenave te prurjeve shumeve vjecare. Megjithate vlen
te theksohet se ne llogaritjet energjetike konsulenti eshte bazuar ne kurben e
qendrueshmerise te dhene ne studim dhe ne analizen e ndjeshmerise do te merret
parasysh nje variacion i prurjes per te analizuar qendrueshmerine financiare te
investimit.
2.3 Vleresimi i riskut hidrologjik

Ne studimet e paraqitura (studimin hidrologjik dhe ne ate hidroteknik) nuk eshte
dhene analiza per riskun hidrologjik. Vlen te theksohet se risku hidrologjik eshte risku
baze i analizes se HEC-it prandaj ne analizen qe pasohet ne sesionet ne vijim
EECG/Konsulentet kane bere nje analize te ketij treguesi per te treguar ne menyre te
qarte ndikimin e ketij parametri.
2.4 Vleresimi i rriskut gjeologjik

Me poshte do te pershkruajme shkurtimisht kushtet gjeologo – inxhinjerike:
Formacionet gjeologjike
- Formacione të rreshpeve filitike, mermere, ndërshtresa vullkanitesh, etj. të
Paleozoikut dhe Jurasikut
- Granitoide, monconite të Jurasikut.
- Depozitime të shkrifta deluviale, proluviale etj. (Holocen).
2.5 Tektonika
Përgjithësisht kemi të bëjmë me një strukturë monoklinale, me rënie verilindore me
rreshpet e Paleozoikut të Poshtëm dhe eventualisht të Jurasikut në bazë, mbi to
granitoidet dhe në marrëdhënie të paqarta me to, formacione triasike. Rënia e
përgjithshme verilindore duhet patur në konsideratë, pasi në shpatin e djathtë të
18
luginës, ku kalon kanali i derivacionit, këto rënie krijojnë kushte favorizuese për
rrëshqitje të kufizuara. Afërsisht, sipas Lumëbardhit të Deçanit kalon një tektonikë afro-
vërtikale, si dhe prishje të tjera, kryesisht me shtrirje veriperëndimore dhe verilindore.
2.6 Hidrogjeologjia
Në zonën e hidrocentralit masivi granitik është me çarje por në të nuk zhvillohet procesi
i karstezimit. Në aksin që kalon kanali i derivacionit, formacionet e Paleozoikut dhe ato
të Triasikut paraqiten kryesisht shistore filitike, etj. Probleme të vogla në lëshimin e ujit
do të ndeshen në depozitimet e shkrifta të shpateve, por që izolohen me lehtësi.
2.7 Kushtet gjeologo – inxhinierike

Në faqen e djathtë të Lumëbardhit të Deçanit, në lindje të vendit të quajtur Gurët e
Ragovecit ose në juglindje të Livadheve të Kelimarkut, takohen formacione dhe
depozitime me qëndrueshmëri të ulët. Në to evidentohen rrëshqitje të kufizuara,
rrëzime, zvarritje të masave shkëmbore, etj. Është e nevojshme që në studimet në fazën
e fisibilitetit dhe të zbatimit të projektit, të bëhen kërkime gjeologo – inxhinierike të
detajuara, për të përcaktuar dhe zbatuar masa të nevojshme për shmangien e problemeve.
Në gjithë zonën e hidrocentralit nuk evidentohen të dhëna për rrëshqitje potenciale me
përmasa të konsiderueshme që do të vënin në rrezik veprat e hidrocentralit.
Bazuar ne eksperiencen e EECG dhe vrojtimi i bere ne vend duke njohur anen
gjeologjike ne vendet perkatese ku do te ndertohet ky central mund te deklarohet qe
kemi rrisk te vogel, meqenese rreshqitjet mund te shfaqen sidomos ne tre-kater vende
ne tubacionin me presion. Per pasoje eshte shume e rendesishme marrja e masave
mbrojtese kunder rreshqitjeve.
3 Vleresimi i parametrave kryesor teknik te HEC-it

Ne kete kapitull do te vleresohen disa parametra shume te rendesishem si: prurja
llogaritese e centralit e bazuar se pari ne studimin e paraqitur nga Investitori dhe se
dyti ne analizen tekniko-ekonomike. Pasi te jete percaktuar kjo prurje llogaritese do te
kontrollohet dhe vleresohet edhe nje here fuqia e instaluar per centralin dhe se fundi
do te kontrollohet serish energjia mesatare vjetore qe mund te prodhohet per secilin
rast te marre ne analize.
3.1 Vleresimi i prurjes llogaritese si element baze i HEC-it

Per percaktimin e numrit te diteve qe realizohen ne nje interval prurjesh te caktuara per
HEC-in HC DUKAGJINI-3 me 50% siguri, jemi bazuar ne studimin hidrologjik dhe ne
krahasimin e vlerave perkatese me ato te tre vendmarrjeve te lumit te Decanit. Vlerat
perkatese te prurjeve per cdo pike perfaqesuese te kurbes se qendrueshmerise per vepren
e marrjes jane dhene ne ne tabelen 3-1.
Tabela 3-1: Vlerat perkatese te prurjeve per cdo pike perfaqesuese te kurbes se
qendrueshmerise per vepren e marrjes
% kohore Niveli i prurjes
m³/s
11 17.000
8.3 13.500
16.7 9.500
19
25.0 6.800
33.3 5.100
41.7 4.550
50.0 4.450
58.3 3.800
66.7 3.100
75.0 2.720
83.3 2.100
91.7 1.750
100.0 0.800
Kontrolli i pare nga ana e EECG eshte bere per dy parametrat baze te cdo HEC-i te vogel:
prurjen llogaritese dhe renien, te dhena ne studimin e realizuar nga inestitori. Bazuar ne to
shikohet ne se arrihet vlera e fuqise dhe energjise se deklaruar. Per te bere te mundur
llogaritjen e prurjes llogaritese konsulentet kane ndertuar kurben e prurjes e cila eshte dhene
ne figuren 3-1.
Kurba e qendrueshmerise per prurjet ditore per vitin mesatar

21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10 Qllog=9.5m3/sek
9
8 Periudha prej afer 4 muaj ne
7 te cilen nderpritet puna ne
6 hidrocentral dhe prurja kalon
5 per ujitje dhe ekologjine
4
3
2
1
0
16.4%(60 dite)
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100
Figura 3-1: Kurba vjetore e vazhdueshmerise se prurjeve per HEC-in HC DUKAGJINI-3
Fuqia e instaluar e hidrocentralit llogaritet me formulen:
N =9.81 x  x Qllog x Hneto
Prodhimi vjetor i energjise elektrike eshte vleresuar nepermjet kurbes se qendrueshmerise

se prurjeve ditore ne aksin e vepres se marrjes te hidrocentralit HC DUKAGJINI-3. Bazuar
ne vlerat e raportuara ne studim, u be e mundur qe te kontrollohej nga ana e konsulenteve
fuqia dhe energjia e centralit. Per HEC-in HC DUKAGJINI-3 llogaritjet kontrolluese jane
dhene te tabelat 3-2 deri ne 3-8 per nivelet e prurjeve 7.5-10.5 m3/sek.
20
Eficenca e Eficenca e
Eficenca e kombinuar kombinuar
Perqindj Prurja Prurja e kombinuar e e Prodhimi i
ae Ekologji vlefshm Prurja e e Gjeneratori Transforma Renia Energjise
Prurjes Prurja ke e turbinuar Turbinave t toreve Eff. Tot. neto Fuqia Elektrike
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 7.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 6,420 2343168
8.3 13.500 0.800 12.70 7.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 6,420 2343168
16.7 9.500 0.800 8.70 7.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 6,449 4708032
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 92.00 97.50 96.50 86.56 101.7 5,181 3782336
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 91.00 96.50 95.50 83.86 102.1 3,611 2636338
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 90.00 95.50 94.50 81.22 102.4 3,061 2234580
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 88.00 93.50 92.50 76.11 102.8 2,801 2044610
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 86.00 91.50 90.50 71.21 103.1 2,160 1577050
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 84.00 89.50 88.50 66.53 103.4 1,552 1132647
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 80.00 85.50 84.50 57.80 103.6 1,128 823380
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 76.00 81.50 80.50 49.86 103.8 660 482026
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 72.00 77.50 76.50 42.69 104.1 414 302183
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 68.00 73.50 72.50 36.24 106.4 0 0
Gjenerimi energjise elektrike 24,409,517
Oret me ngarkese te plote 3802
Faktori I ngarkeses 43%
Tabela 3-2: Llogaritja e parametrave teknik dhe energjetik te HEC-it (7.5 m3/sek) per
rastin e pare
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 8.000 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 6,848 2499379
8.3 13.500 0.800 12.70 8.000 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 6,848 2499379
16.7 9.500 0.800 8.70 8.000 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 6,879 5021901
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 91.40 96.90 95.90 84.94 101.7 5,084 3711324
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 90.40 95.90 94.90 82.27 102.1 3,543 2586320
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 89.40 94.90 93.90 79.67 102.4 3,002 2191733
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 87.40 92.90 91.90 74.62 102.8 2,746 2004551
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 85.40 90.90 89.90 69.79 103.1 2,117 1545463
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 83.40 88.90 87.90 65.17 103.4 1,520 1109444
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 79.40 84.90 83.90 56.56 103.6 1,104 805708
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 75.40 80.90 79.90 48.74 103.8 645 471162
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 71.40 76.90 75.90 41.67 104.1 404 295013
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 67.40 72.90 71.90 35.33 106.4 0 0
Tabela 3-3: Llogaritja e parametrave teknik dhe energjetik te HEC-it (8 m3/sek) per
rastin e pare
21
kombinuar e e Prodhimi i
Perqindja Prurja Prurja e Prurja e e Gjeneratori Transforma Renia Energjise
e Prurjes Prurja Ekologjike vlefshme turbinuar Turbinave t toreve Eff. Tot. neto Fuqia Elektrike
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
8.3 13.500 0.800 12.70 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
16.7 9.500 0.800 8.70 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 7,309 5335770
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 91.20 96.70 95.70 84.40 101.7 5,052 3687853
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 89.20 94.70 93.70 79.15 102.1 3,408 2488189
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 88.20 93.70 92.70 76.61 102.4 2,887 2107687
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 86.20 91.70 90.70 71.69 102.8 2,638 1926009
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 84.20 89.70 88.70 66.99 103.1 2,032 1483561
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 82.20 87.70 86.70 62.50 103.4 1,458 1063994
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 78.20 83.70 82.70 54.13 103.6 1,056 771126
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 74.20 79.70 78.70 46.54 103.8 616 449925
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 70.20 75.70 74.70 39.70 104.1 385 281014
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 66.20 71.70 70.70 33.56 106.4 0 0
rastin e pare
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 9.000 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,704 2811802
8.3 13.500 0.800 12.70 9.000 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,704 2811802
16.7 9.500 0.800 8.70 9.000 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 7,739 5649638
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 90.80 96.30 95.30 83.33 101.7 4,988 3641207
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 88.80 94.30 93.30 78.13 102.1 3,364 2456039
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 86.80 92.30 91.30 73.15 102.4 2,757 2012382
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 84.80 90.30 89.30 68.38 102.8 2,516 1837001
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 82.80 88.30 87.30 63.83 103.1 1,936 1413457
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 80.80 86.30 85.30 59.48 103.4 1,387 1012558
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 76.80 82.30 81.30 51.39 103.6 1,003 732047
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 71.80 77.30 76.30 42.35 103.8 561 409385
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 66.80 72.30 71.30 34.44 104.1 334 243769
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 62.80 68.30 67.30 28.87 106.4 0 0
rastin e pare
22
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 9.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 8,132 2968013
8.3 13.500 0.800 12.70 9.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 8,132 2968013
16.7 9.500 0.800 8.70 9.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 8,169 5963507
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 90.15 95.65 94.65 81.62 101.7 4,885 3566249
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 88.15 93.65 92.65 76.48 102.1 3,294 2404388
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 85.40 90.90 89.90 69.79 102.4 2,630 1919993
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 82.65 88.15 87.15 63.49 102.8 2,337 1705717
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 79.90 85.40 84.40 57.59 103.1 1,747 1275335
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 77.90 83.40 82.40 53.53 103.4 1,248 911338
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 75.90 81.40 80.40 49.67 103.6 969 707635
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 73.90 79.40 78.40 46.00 103.8 609 444718
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 71.90 77.40 76.40 42.52 104.1 412 300980
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 67.90 73.40 72.40 36.08 106.4 0 0
rastin e pare
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 10.000 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 8,560 3124224
8.3 13.500 0.800 12.70 10.000 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 8,560 3124224
16.7 9.500 0.800 8.70 10.000 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 8,599 6277376
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 90.00 95.50 94.50 81.22 101.7 4,862 3549098
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 88.00 93.50 92.50 76.11 102.1 3,277 2392572
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 86.00 91.50 90.50 71.21 102.4 2,684 1959234
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 82.30 87.80 86.80 62.72 102.8 2,308 1684956
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 78.30 83.80 82.80 54.33 103.1 1,648 1203132
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 74.30 79.80 78.80 46.72 103.4 1,090 795365
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 70.30 75.80 74.80 39.86 103.6 778 567824
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 66.30 71.80 70.80 33.70 103.8 446 325818
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 62.30 67.80 66.80 28.22 104.1 274 199742
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 58.30 63.80 62.80 23.36 106.4 0 0
rastin e pare
23
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 10.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 8,987 3280435
8.3 13.500 0.800 12.70 10.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 8,987 3280435
16.7 9.500 0.800 8.70 10.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 9,029 6591245
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 89.50 95.00 94.00 79.92 101.7 4,784 3492327
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 86.26 91.76 90.76 71.84 102.1 3,094 2258324
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 82.86 88.36 87.36 63.96 102.4 2,411 1759671
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 79.86 85.36 84.36 57.51 102.8 2,116 1544880
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 76.86 82.36 81.36 51.50 103.1 1,562 1140525
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 73.86 79.36 78.36 45.93 103.4 1,071 781905
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 70.86 76.36 75.36 40.78 103.6 796 580892
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 67.86 73.36 72.36 36.02 103.8 477 348237
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 64.86 70.36 69.36 31.65 104.1 307 224072
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 60.86 66.36 65.36 26.40 106.4 0 0
Energy Generation 25,282,948
Full Load hours 2813
Load Factor 32%
rastin e pare
Rezultatet kontrolluese jane permbledhur ne tabelen 3-9 per te bere nje krahasim te
mundshem.
Tabela 3-9: Rezultatet kontrolluese per te gjithe parametrat energjetik

prurje llog. prurje llog. prurje llog. prurje llog. me prurje prurje llog. prurje llog.
m3/sek m3/sek
Prurja 7.5 8 8.5 9 9.5 10 10.5
llogaritese,
m3/sek
Prurja 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8
Ekologjike,
m3/sek
Fuqia e 6,420 6,848 7,276 7,704 8,132 8,560 8,987
instaluar,
kW
Energjia 24,409,517 24,741,377 24,906,309 25,031,088
mestare
shume
vjecare,
kWh/vit 25,135,887 25,203,565 25,282,948
Oret ne vit 3,802 3,613 3,423 3,249
me
ngarkese
te plote 3,091 2,945 2,813
Faktori i 43% 41% 39% 37%
Ngarkeses 35% 34% 32%
3.2 Vleresimi i rendimenteve te zgjedhura: Turbina, Gjeneratore si dhe

Transformatore
Parametri baze eshte rendimenti i turbines, gjeneratorit dhe transformatorit. Renndimenti
total i centralit eshte i barabarte me prodhimin e prodhimin e rendimentit te turbines,
24
gjeneratorit, transformatorit per secilin nivel te prurjes. Ne studimin e kryer nuk jane marre
parasysh:
 Vlerat e rendimenteve te turbines, gjeneratorit dhe transformatorit qe jane shume te
rendesishme per llogaritjen e fuqise dhe energjise per centralin dhe do te duhen te
negociohen nga investitori me furnizuesit.
 Eshte shume e rendesishme qe keto eficenca te turbines, gjeneratorit dhe te
transformatorit te jene te deklaruara nga ana e furnizuesit dhe duhet te kihen
parasysh gjate zgjedhjes se furnizuesve.
3.3 Vleresimi i prurjes llogaritese si element baze i HEC-it

Per percaktimin e numrit te diteve qe realizohen ne nje interval prurjesh te caktuara per
HECin HC DUKAGJINI-3 me 50% siguri jemi bazuar ne studimin hidrlogjik dhe ne
krahasimin e vlerave perkatese me ato te tre venmarrjeve te lumit te Decanit.
Prodhimi vjetor i energjise elektrike eshte vleresuar nepermjet kurbes se qendrueshmerise

se prurjeve ditore ne aksin e vepres se marrjes te hidrocentralit HC DUKAGJINI-3. Bazuar
ne vlerat e raportuara ne studim u be e mundur qe te kontrollohej nga ana e konsulenteve
fuqia dhe energjie per centralin. Per HEC-in HC DUKAGJINI-3 llogaritjet kontrolluese jane
dhene te per vit mesatar (P50%), per vit te laget (P25%), vit mesatar te thate (P75%) dhe vit
super te thate (P90%) ne tabelat 3-10 deri ne 3-13.
rastin e pare per vit mesatar (P50%)
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 17.000 0.800 16.20 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
8.3 13.500 0.800 12.70 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
16.7 9.500 0.800 8.70 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 7,309 5335770
25.0 6.800 0.800 6.00 6.000 91.20 96.70 95.70 84.40 101.7 5,052 3687853
33.3 5.100 0.800 4.30 4.300 89.20 94.70 93.70 79.15 102.1 3,408 2488189
41.7 4.550 0.800 3.75 3.750 88.20 93.70 92.70 76.61 102.4 2,887 2107687
50.0 4.450 0.800 3.65 3.650 86.20 91.70 90.70 71.69 102.8 2,638 1926009
58.3 3.800 0.800 3.00 3.000 84.20 89.70 88.70 66.99 103.1 2,032 1483561
66.7 3.100 0.800 2.30 2.300 82.20 87.70 86.70 62.50 103.4 1,458 1063994
75.0 2.720 0.800 1.92 1.920 78.20 83.70 82.70 54.13 103.6 1,056 771126
83.3 2.100 0.800 1.30 1.300 74.20 79.70 78.70 46.54 103.8 616 449925
91.7 1.750 0.800 0.95 0.950 70.20 75.70 74.70 39.70 104.1 385 281014
100.0 0.800 0.800 0.00 0.000 66.20 71.70 70.70 33.56 106.4 0 0
Load Factor 39%
rastin e dyte per vit te laget (P25%)
25
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 21.250 0.800 20.45 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
8.3 16.875 0.800 16.08 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
16.7 11.875 0.800 11.08 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 7,309 5335770
25.0 8.500 0.800 7.70 7.700 91.20 96.70 95.70 84.40 101.7 6,483 4732745
33.3 6.375 0.800 5.58 5.575 89.20 94.70 93.70 79.15 102.1 4,419 3225966
41.7 5.688 0.800 4.89 4.888 88.20 93.70 92.70 76.61 102.4 3,763 2747019
50.0 5.563 0.800 4.76 4.763 86.20 91.70 90.70 71.69 102.8 3,443 2513046
58.3 4.750 0.800 3.95 3.950 84.20 89.70 88.70 66.99 103.1 2,676 1953355
66.7 3.875 0.800 3.08 3.075 82.20 87.70 86.70 62.50 103.4 1,949 1422514
75.0 3.400 0.800 2.60 2.600 78.20 83.70 82.70 54.13 103.6 1,430 1044232
83.3 2.625 0.800 1.83 1.825 74.20 79.70 78.70 46.54 103.8 865 631626
91.7 2.188 0.800 1.39 1.388 70.20 75.70 74.70 39.70 104.1 562 410429
100.0 1.000 0.800 0.20 0.200 66.20 71.70 70.70 33.56 106.4 70 51140
Load Factor 46%
rastin e pare per vit mesatar te thate (P75%)
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 13.600 0.800 12.80 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
8.3 10.800 0.800 10.00 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
16.7 7.600 0.800 6.80 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 7,309 5335770
25.0 5.440 0.800 4.64 4.640 91.20 96.70 95.70 84.40 101.7 3,907 2851940
33.3 4.080 0.800 3.28 3.280 89.20 94.70 93.70 79.15 102.1 2,600 1897967
41.7 3.640 0.800 2.84 2.840 88.20 93.70 92.70 76.61 102.4 2,187 1596222
50.0 3.560 0.800 2.76 2.760 86.20 91.70 90.70 71.69 102.8 1,995 1456379
58.3 3.040 0.800 2.24 2.240 84.20 89.70 88.70 66.99 103.1 1,517 1107726
66.7 2.480 0.800 1.68 1.680 82.20 87.70 86.70 62.50 103.4 1,065 777178
75.0 2.176 0.800 1.38 1.376 78.20 83.70 82.70 54.13 103.6 757 552640
83.3 1.680 0.800 0.88 0.880 74.20 79.70 78.70 46.54 103.8 417 304565
91.7 1.400 0.800 0.60 0.600 70.20 75.70 74.70 39.70 104.1 243 177483
100.0 0.640 0.800 -0.16 -0.160 66.20 71.70 70.70 33.56 106.4 -56 -40912
Load Factor 33%
rastin e pare per vit super te thate (P90%).
% m³/s m³/s m³/s m³/s % % % % m kW kWh
4.2 11.050 0.800 10.25 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
8.3 8.775 0.800 7.98 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 100.8 7,276 2655590
16.7 6.175 0.800 5.38 8.500 92.00 97.50 96.50 86.56 101.3 7,309 5335770
25.0 4.420 0.800 3.62 3.620 91.20 96.70 95.70 84.40 101.7 3,048 2225005
33.3 3.315 0.800 2.52 2.515 89.20 94.70 93.70 79.15 102.1 1,994 1455301
41.7 2.958 0.800 2.16 2.158 88.20 93.70 92.70 76.61 102.4 1,661 1212623
50.0 2.893 0.800 2.09 2.093 86.20 91.70 90.70 71.69 102.8 1,513 1104157
58.3 2.470 0.800 1.67 1.670 84.20 89.70 88.70 66.99 103.1 1,131 825849
66.7 2.015 0.800 1.22 1.215 82.20 87.70 86.70 62.50 103.4 770 562067
75.0 1.768 0.800 0.97 0.968 78.20 83.70 82.70 54.13 103.6 533 388776
83.3 1.365 0.800 0.57 0.565 74.20 79.70 78.70 46.54 103.8 268 195545
91.7 1.138 0.800 0.34 0.338 70.20 75.70 74.70 39.70 104.1 137 99834
100.0 0.520 0.800 -0.28 -0.280 66.20 71.70 70.70 33.56 106.4 -98 -71596
Load Factor 29%
26
4 Vleresimi i Projektit te Detajuar Inxhinjerik (Projektit te
Zbatimit) dhe zerave te Investimit te HEC-it
4.1 Vleresimi i zerave te investimeve per te gjitha punimet civile dhe
ato elektromekanike
Investimet fillestare per impiantet e ndryshme (duke perfshire edhe ato energjetike)
perfshijne zerat e meposhtem: pagesat e kryera kundrejt te gjitha zyrave te studimit
dhe te projektimit; pagesat e kryera perkundrejt te gjithe furnizuesve, transportuesve
(duke perfshire edhe doganat ne se ekzistojne); pagesat kundrejt te gjitha zyrave
industriale; nje shpenzim te caktuar i destinuar per te mbuluar rreziqet ne rrugen e
ndertimit te impiantit; tere shpenzimet per proceset e ndryshme te montimit,
ndertimit, leshimit (deri sa HEC-i te punoje me ngarkese te plote); shpenzimet e
infrastruktures jashte impiantit (por qe jane te domosdoshme per punen normale te
tij) (rruget, etj.); shpenzimet e ndryshme shtese per impiantet e mbrojtjes se
ambjentit, etj. Gjate ndertimit te projekteve ka te ngjare qe te rritet vlera e investimit
fillestar me nje madhesi qe varion nga skema ne skeme dhe nga kushtet konkrete te
terrenit ku do te ndertohet HEC-i. Nisur nga pervoja e deri tanishme e EECG-se eshte
bere e mundur qe te plotesohen disa investime te cilat sic do te tregohet ne vijim nuk
jane marre ne konsiderate nga ana e investitorit.
Strukturat/objektet/punimet civile/ndertimore te centralit jane si me poshte:

1. Infrastruktura-Kantjeri
2. Vepra e marrjes;
3. Tubacioni i presionit
4. Dekantuesi dhe baseni i presionit
5. Ndertesa e Centralit
6. Kanali i Shkarkimit
7. Rruge te ndryshme
8. Punime ndertimore ne Linjen elektrike te lidhjes se centralit me rrjetin
Me shume detaje per secilen strukture te secilit central do te jepen ne vazhdim.
Infrastruktura-Kantjeri
Kantieri i ndertimit dhe infrastruktura perkatese eshte elementi i pare qe ndertohet gjate cdo
vepre te re. Ne te perfshihen zyra, fjetore, magazina dhe elemente te tjere te rendesishem.
Te gjitha keto vepra jane te domosdoshme per te bere nje pune sa me efektive dhe me
kushte normale pune e jetese per te gjithe stafin qe do te punoje ne central.
Vepra e marrjes
Vepra e marrjes (nje apo disa ne varesi te burimit dhe/ose perrejve qe do te shfrytezohen)
eshte struktura e pare hidrologjike qe sherben per dy qellime shume te rendesishme: i)
marrjen e sasise se ujit bazuar ne prurjen llogaritese dhe leshimin e prurjes ekologjike ne
shtratin e lumit bazuar ne vleren e llogaritur te dhene me siper.
Punimet ndertimore ne Tubacionin e Presionit dhe instalimi i tij

Tubacioni i presionit eshte elementi baze qe lidh liqenin-tunelin me turbinat e centralit.
Prandaj projektimi i sakte i tij ka nje rendesi maksimale per te bere te mundur reduktimin ne
minimum te humbjeve hidraulike. Tubacioni i presionit ne skemat klasike eshte prej celiku
dhe ne rastin konkret eshte ne proces kontraktimi ne Ferizaj/Kosove.
Ndertesa e Centralit dhe pajisjet elektromekanike

Ndertesa e centralit eshte godina ne te cilen vendosen turbinat, gjeneratoret, rregullatoret,
sistemet e drejtimit dhe te gjitha pajisjet tjera ndihmese.
27
Kanali i Shkarkimit
Kanali i shkarkimit ben te mundur shkarkimin e ujit nga turbina perseri ne lume bazuar ne
kuoten e shkarkimit qe eshte dhene ne kontraten e koncesionit.
Rruge te ndryshme
Rruget lidhese per cdo strukture te siperpermendur jane te domososhme per te bere te
mundur lidhjen e tyre, realizimin e ndertimit dhe levizjen e mjeteve te punes. Pas ndertimit
keto rruge eshte mire qe te mirembahen pasi ato do te ndihmojne ne mirembajtjen e seciles
prej veprave te centralit.
4.2 Paisjet hidromekanike - elektrike te HEC-it HC Dukagjini-3

4.2.1 Hidroturbinat
Ne HEC do te vendosen tre hidroturbina Frencis horizontale me fuqi 2,5 MW secila. Nga
investitori duhet te zgjidhen turbina bashkekohore qe punojne me rendimente te larta ne
permasa e pesha relativisht te vogla dhe per cdo diapazon te prurjeve, deri ne ato qe i
pergjigjen 35% te prurjes se llogaritur. Turbinat do te jene me bosht horizontal te lidhura me
gjeneratorin. Komandimi i turbines do te realizohet nga impjanti i vait me presion i cili nga
rregullatori i shpejtesise me ane te servomotorve komandon hapjen dhe mbylljen e aparatit
drejtues te turbines dhe per rrjedhoje ndryshon fuqine e turbines. Parametrat kryesore per
secilen turbine do te jene si me poshte:
Renia maksimale bruto 110 m
Renia neto e instaluar 100.8 m
Prurja e llogaritur 8,5
Shpejtesia e rrjedhjes se ujit ne tubacion 2,5 m/sek
Lloji i turbines Frencis
Drejtimi i boshtit horizontal
Numri i rrotullimeve 1000 rrot/min
Rendimenti i turbines 0.92
Fuqia maximale ne aks te turbines 2,5 MW
Prodhuesi zgjedhja e investitorit ne
konsultim te ngushte me sugjerimet e Kompanise se Konsulences EECG shpk.
Në fundin e tubacionit në momentin që ai sapo hyn në objekt, duhet të vendosen valvola për
ndarjen e agregatëve nga tubacioni, këto janë dy copë nga një për secilin agregat dhe me
dimension përkatësisht 1300 mm. Këto valvola projektohen për të punuar me presion 6
atmosferë dhe duhet të testohen për presionin 15 atmosferë. Këto valvola janë të lidhura për
veprim në skemën automatike të lëshimit e të ndalimit të agregatëve dhe në manual duke
vepruar tek solenoidi i komandimit të tyre.
Komandimi i tyre bëhet me servomotor me vaj me presion i cili e merr këtë vaj nga impjanti i
vajit me presion të agregatit. Veprimi i saj në hapje mund të bëhet vetëm kur në të dy krahët
e saj presioni është i barabartë, në të kundërt hyn në punë valvola by-pass që bën barazimin
e presioneve duke mbushur me ujë pjesën e zbrazët të tubit. Balancimi i presioneve tregohet
nga një çelës presioni. Pozicionet ekstreme të valvolës do të tregohen në panelin e
rregullimit të shpejtësisë së agregatit.
Nga ana e sipërme e rrjedhës, valvola sferike është e paisur me një unazë izoluese,
ndihmëse që kontrollohet nga një valvol ndihmëse manuale e mbrojtur nga një pedal
frenues. Në bazë të presionit të tubit, unaza mbyllëse mbasi mbyllet me rrotullim ajo krijon
një çvendosje përpara që bën mbylljen e plotë të ujit. Kështu që arrin izolimi i plotë i
tubacionit nga agregatët.
28
Rregullatorët e turbinave do të jenë te perbere nga dy pajisje kryesore, pjesa dixhitale e cila
merr dhe perpunon informacionin dhe nxjerr komandat per ekzekutim dhe pjesa elektro
hidraulike e cila komandat elektrike i kthen ne hidraulike per komandimin e servo motoreve
te dizave, deflektorve, te valvules hyrese dhe valvules se frenimit. Impianti elektro hidraulik
ka motor-pompat qe e komprimojne vajin per komandim me 100 atm. Rregullatorët do të
jenë të paisur me pjesën dixhitale që përfshin marrjen e informacionit për numrin aktual të
rrotullimeve, përpunimin e tij dhe dërgimin e informacionit në solenoidet e impjantit të vajit
me presion dhe më pas në servomotorët, pra në elementet ekzekutiv.
4.2.2 Gjeneratoret Elektrik

Mbas studimit hidrologjik dhe hidroteknik rezulton qe hidrocentrali " HC Dukagjini-3" do te
jete nje hidrocentral qe ne aksin e turbines do te dale nje fuqi prej 2.5 MW (me tre turbina -
fuqia totale 7.5 MW). Dihet qe per nje fuqi te caktuar te nje H/C-i numri me optimal i turbo –
gjeneratoreve te vendosur ne veper eshte dy cope, keshtu qe ketu do te vendosen dy
hidrogjenerator me fuqi 2,1 MW secili.
Keshtu ne do te bejme nje hidrocentral me tre hidro gjenerator me fuqi 2,65 MW secili, pra
fuqia totale do te jete 7.8-8 MW. Me kete fuqi te instaluar dhe me tre agregat arrijme qe te
shfytezojme edhe prurjet me te vogla se prurjet e instaluara dhe deri tek ato me minimalet,
qe do te thote se do punojme deri ne 35% te fuqise nominale te nje turbine, pra edhe me nje
prurje 3
Me kete zgjedhje qe beme, pra ne kushtet qe zgjodhem tre agregat, objekti duhet te kete nje
skeme elektrike e cila do te jete funksionale dhe do te kryeje te gjitha funksionet e kerkuara
per nje shfytezim sa me efektiv te hidrocentralit. Duke e pare nga ana tekniko-ekonomike
kjo skeme qe zgjodhem duhet te plotesoje funksionet e meposhtme:
1-Te kryej te gjitha funksionet e nevojshme pra te jete nje skeme sa me e thjeshte ne manovrim.
2-Te mos kete kosto te larte ne funksion te domosdoshmerise se funksioneve qe do te kryej.
3-Te jete e lehte ne manovrim dhe sa me pak e rrezikshme per personelin e shfytezimit gjate
manovrimeve ashtu edhe per ato te remontit te makinerive e paisjeve.
Duke patur parasysh te gjitha kerkesat per nje skeme te lire dhe te sigurte, kemi menduar te
zbatojme nje skeme me tre hidrogjenerator te lidhur me nje pale zbara ne tensjon 35 kV. Pra
skema do te jete me nje pale zbara 35 Kv ku do te jene te lidhur ne bllok gjeneratore-
transformatore nga ku del edhe linja 35 kV qe do te barte energjine e tre hidrogjeneratorve
te centralit, e cila ne baze te marrveshjeve ne vijim me KIDS Kosove do te dergoj energjine
e H/C-it ne N/St.e Llukes apo ne fabriken e ujit te pishem te qytetit te Gjakoves.
Gjeneratoret do te lidhen me turbinen me bosht horizontal do te jene te llojit sinkron te

shtrire dhe me mburoje metalike ne baze te IEC te publikuar 34-7/72(me forme IM 1001)me
shkalle mbrojtje IP23 me veteventilim. Ky do te jete i mbeshtetur ne dy kushineta radiale
,njera nga te cilat sherben edhe per turbine dhe nje kushinete aksiale te vogel pasi qe
sherben per forcat aksiale qe kane turbinate Frencis,te cilat jane te vogla.Fuqia e plote qe do
te jape gjeneratori duke u nisur nga vlera e Cos qe kerkon rrjeti I Kosoves do te jete
afersisht 3 MVA.
Kjo fuqi e gjeneratorit duhet te jepet per temperature pune nga -10 40 dhe lartesi
mbidetare te vendosjes se gjeneratorit deri ne 1000m. Ne keto kushte makina duhet te kete
izolacion te mire dhe te kete pika te matjes se temperatures me menyren me rrezistence te
ndryshueshme dhe me termoelement ose me termometer dhe me sistem matje qe te jete e
mundur te ndiqen ne cdo moment vlerar e temperatures se ketyre pikave.
Menyra e ftohjes se gjeneratorit me rryme ajri sipas standarteve te IEC 34-

1/1983.Temperatura e lejuar per klasen e izolacionit dhe menyren e ftohjes, per fuqi te
29
makines nuk duhet te kaloje 100 e matur me rezistence te
ndryshueshme dhe me matje gjate gjithe kohes dhe e shoqeruar me kontakte per sinjalizim.
Me pas do te shihet se turbinat e e zgjedhura sipas lartesise se renies se ujit dhe te prurjes
do te jene Frecis dhe si te tilla shpejtesia e turbinave zgjidhet 1000 rrot./min. atehere
gjeneratori do te kete numrin e cift poleve.
Tensioni i gjeneratorit do te jete i standartit 6,3 kV. Gjate shfytezimit do te behet e mundur
qe tensioni te rregullohet ne vleren 10% te tensionit standard. Kjo do te realizohet nga
regullatori automatik i tensionit te cilin do ta shohim me poshte.
Gjeneratori ka disa lloj reaktancash por ajo me e rendesishmja eshte ajo subkalimtare e cila
ka ndikim edhe ne komponentet e rrymave te lidhjes se shkurter qe jane reaktanca gjatesore
[ dhe ajo terthore [ te cilat ne rastin e pergjithshem do te kene vlerat:
perkatesisht
dhe vlerat e [ %][ do i nxjerrim nga tabelat per hidrogjenerator,ne rastet kur nuk i kemi
te dhenat e gjeneratorit per llogaritje te rrymave te lidhjes se shkurter.
%
Duhet te kihet parasysh se zvoglimi i reaktancave e rrit stabilitetin e rrjetit pa cka qe
gjeneratori ne rastin konkret eshte me fuqi te vogel dhe ndikimi eshte i dobet ne sistem por
njekohesisht do te rrise edhe cmimin e makines elektrike. Sistemi i eksitimit te gjeneratorit
do te jete bashkekohor pa brusha dhe eksituesi i gjeneratorit do te marre eksitim nga nje
makine e rrymes se vazhduar ne nje aks me gjeneratorin me fushe mangnetike me magnet
permanent. Ne figura 4-1 me poshte po japim skemen e sistemit te eksitimit pa kontakte me
eksitues te rrymes alternative me drejtues te rrymes qe rrotullohet dhe eshte i vendosur ne
balle te gjeneratorit.
Automati i
rregulatorit
te tensjonit
Tensjoni Regullatori
ndihmes rezerve
Gjen. sinkron Pjeset qe jane ne

rrotullim Gjeneratori
2
3 ndihmes
1
5
4
Tiristoret
komutatori
Celesi:auto-manual
Figura 4-1: Skema e sistemit te eksitimit
30
1 Peshtjella e eksitimit
2 Drejtueset e rrotullushem (ne rrotor)
3 Eksituesi alternativ (makine e rrymes alternative)
4 Peshtjella e fushes elektrike te eksituesit te rrymes alternative (ne stator te eksituesit)
5 Gjeneratori ndihmes i eksitimit
Ne perfundim po japim te permbledhur parametrat kryesor qe duhet te plotesoje secili
gjenerator qe do te vendosim ne hidrocentral:
Lloi i gjeneratorit ……………………………………………… sinkron
Fuqia nominale………………………………………………… 2650 Kva
Tensioni nominal………………………………………………. 6,3 Kv
Frekuenca……………………………………………………….. 50 Hz
Menyra e eksitimit……………………………………………… pa brusha
Numri i fazave…………………………………………………. 3
Numri i daljeve………………………………………………… 6
Rryma nominale……………………………………………….. 226,7 A
Klasa e izolacionit……………………………………………... F
Lartesia mbidetare e vendosjes …………………………….. deri ne 1000 m
Temperatura e ambjentit rrethues……………………………… 40
Lloji i gjeneratorit ………………………………………………… me veteventilim
Faktori i fuqise cos ……………………………………………. 0,85
Numri i rrotullimeve…………………………………………..... 1000 rrot./min.
Mbrojtja e jashtme……………………………………………... IP23
Numri i poleve cift …………………………………………….. 6
Mbishpejtesia per kohen deri 3 min. ………………………. 1830 rrot./min.
Momenti i inercise ……………………………………………. 958 kg
Reaktanca subkalimtare gjatsore [ ………………………22 %
Reaktanca subkalimtare terthore [ %]……………………… 24 %
Pesha ………………………………………………………………. -- Ton
Prodhuesi…………………………………………………………… zgjedhja e investitorit
4.2.3 Transformatoret e bllokut

Sipas skemes se zgjedhur secili nga tre trensformatoret do te mbaje fuqine e nje gjeneratori
te cilen do ta transferoje zbarat e centralit pasi e ka kthyer ne 35kV e me pas ne linje keshtu
qe secili transformator do te kete fuqi nga 3000 kVA. Nje parameter i rendesishem i
transformatorit eshte tensjoni i lidhjes se shkurter, i cili shprehet ne perqindje te tensjonit
nominal si me poshte:
Tensioni eshte tensjoni qe matet kur peshtjella eshte ne lidhje te shkurter dhe aty kalon
rryma nominale. Ky parameter ne baze te fuqise se transformatorit per prodhime, sipas
standarteve te IEC, nuk duhet te kaloje vleren 6,5% .Ky eshte nje parameter i cili percakton
renien e tensionit ne transformator e cila shprehet me relacionin:
ΔU
ku: koefiҫenti i mbingarkimit
[%] komponentja aktive e tensjonit te lidhjes se shkurter.
komponentja reaktive e tensjonit te lidhjes se shkurter.
pra shifet qe renia e tensjonit dhe humbjet me ngarkese dhe ne boshllek varen nga tensjoni i
lidhjes se shkurter[ pra shihet qe eshte nje nga parametrat e rendesishem te
transfomatorit te cilet percaktojne edhe cilesine e tij.
31
Vlera e tensionit te lidhjes se shkurter per fuqine e transformatorit jepet ne normat e IEC
606/78 dhe sic e permendem me lart nuk duhet te kaloje vleren 6,5%. Transformatori duhet
te plotesoj kushtin qe te punoje ne lartesine mbidetare deri ne 500 m dhe temperature te
ambjentit nga -20 deri ne 40 dhe menyra e ftohjes natyrale me veteventilim sipas
normave ONAN, pra vaj dielektrik me vetelevizje dhe ajer gjithashtu me vetelevizje, pra
natyrale.
Transformatori duhet te kete mbrojtje gazore “BUCHOLZ” me dy shkalle mbrojtje “sinjalizim”
dhe “stakim” si dhe me aparat matje te temperatures me termoelement dhe me kontakte per
dy shkallet e mbrojtjes “stakim” dhe “sinjal”. Transformatori duhet te plotesoje edhe kushtin e
nivelit te lejuar te zhurmave qe per fuqine 3000 KVA nuk duhet te kaloje vleren e 77 [dB].
Parametrat teknik te secilit prej transformatoreve te bllokut do te jene:
Fuqia e përgjithshme…………………………………………… 3000 kVA
Nivelet e tensionit.Tensioni lart ……………………………… 35 kV
Tensioni ulet……………………………… 6,3 KV
Nivelet e rrymes.Ne Tension te larte………………………… 58,3A
Ne Tension te ulet………………………… 323,8 A
Grupi i lidhjes……………………………………………………… Υ/∆11
Frekuenca………………………………………………………… 50 Hz
Numri i fazave………………………….. ……………………… 3
Temperatura e ambjentit rrethues…………………………… 40˚C
Lloji i ftohjes………………………………………………………… ONAN
Humbja e fuqise pa ngarkese…………………………………. 4400W
Humbja me ngarkese per temp. 70°C ……………………… 28500W
Tensioni I lidhjes se shkurter [ Uk%] ………………………….. 6,5 %
Mbushja ………………………………………………………… … Vaj mineral Dielektrik
Pesha e vajit………………………………………………………. 1 700 kg
Pesha totale ……………………………………………………… 7700 kg
Gjeresia ……………………………………………………………. 2530 mm
Thellesia ……………………………………………………………. 1945 mm
Lartesia …………………………………………………………….. 2655 mm
Bazamenti................................................................................... me rrota
Instalimi …………………………………………………………….. Ambjent i mbyllur me
ventilim natyral
4.2.4 Transformatori i nevojave vetjake

Per furnizimin me energji elektrike te vete hidrocentralit pra si per ndriçim brenda dhe jashte,
ngrohje te ambjenteve, fuqi motorike dhe komandim te agregateve vendoset nje
transformator qe te kryej keto nevoja dhe ne baze te nje perllogaritje ky duhet te kete
fuqine100 KVA, dhe tensioni primar do te jete nga zbarat e transformatorit para se te ndale
ne linje, pra 35 Kv i cili ka lidhje me agregatet dhe sistemin energjetik ne kete menyre per
ndryshime te tensionit te rrjetit ne menyre qe ky transformator te pershtatet per keto
ndryshime do te kete ne primare mundesine e rregullimit te tensjonit ne diapazonin
te tensjonit te rrjetit per furnizimin e paisjeve te centralit te cilat i permendem me
larte ne tensjonin nominal te tyre. Parametrat kryesore qe duhet te kete ky transformator
jane:
Fuqia e transformatorit......................................................... 100 KVA
Tensjonet T.Larte................................................................ 35 000 V
T.Ulet ................................................................. 400V
Numri i fazave ...................................................................... 3
Grupi i lidhjes ........................................................................ ∆/Y05
Tensjoni i lidhjes se shkurter ne [ %]..................................... 4 %
Humbjet pa ngarkese ........................................................ 320W
Humbja me ngarkese temp. 75˚C..................................... 1750W
32
Tipi i ftohjes............................................................................ O.N.A.N.
Pesha e vait.......................................................................... 160 Kg
Pesha totale......................................................................... 615 Kg
Gjatesi [mm]...................................................................... 1200
Gjeresia [mm]...................................................................... 600
Lartesia [mm]...................................................................... 1370
Bazamenti............................................................................. me rrota
Instalimi …………………………………………………………... Ambjent i mbyllur
me ventilim natyral
4.3 Investimet Totale per Ndertimin e HEC-it HC Dukagjini-3

Kosto e ndertimit te projektit, paraqitur ne tabelen e perbehet nga tre pjese kryesore:
kosto e nisjes se projektit, kosto e investimit dhe kosto e venies ne pune. Analiza e
detajuar u be ne te gjitha sesionet e mesiperme, kurse ne tabelen 4-1 jane dhene
investimet totale sipas investitoreve respektivisht per HEC-in HC DUKAGJINI-3, te
rishikuar sipas konsulenteve te EECG.
Tabela 4-1: Investimet totale sipas investitoreve per HEC-in HC DUKAGJINI-3 per kater
raste (per prurje te ndryshme llogaritese), te rishikuara sipas konsulenteve te EECG
Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e

investimit per investimit per investimit per investimit per investimit per investimit per investimit per
Vlera e investimit per cdo strukture te prurje llog. 7.5 prurje llog. 8 prurje llog. 8.5 prurje llog. 9 prurje llog. 9.5 prurje llog. 10 prurje llog.
Nr HEC-it m3/sec m3/sec m3/sec m3/sec m3/sec m3/sec 10.5 m3/sec
1 Vepra e marrjes (dhe rruga e peshkut) 245,000 246,225 247,456 248,693 249,937 251,187 252,442
2 Zhavorr-kapesi 53,900 54,170 54,440 54,713 54,986 55,261 55,537
3 Dekantuesi dhe Baseni i presionit 274,400 275,772 277,151 278,537 279,929 281,329 282,736
4 Kulla e ekulibrit 241,472 242,679 243,893 245,112 246,338 247,569 248,807
5 Tubacioni i turbinave 2,352,000 2,387,280 2,423,089 2,459,436 2,496,327 2,533,772 2,571,779
6 Godina e Centralit 420,000 426,300 432,695 439,185 445,773 452,459 459,246
7 Fondi rezerve (punimet ndertimore) 251,074 254,270 257,511 260,797 264,130 267,510 270,938
8 SHUMA (Ndertimore) 3,837,846 3,886,696 3,936,234 3,986,473 4,037,420 4,089,088 4,141,486
9 Nenstacioni dhe LINJA ELEKTRIKE 680,000 686,800 693,668 700,605 707,611 714,687 721,834
10 MAKINERI DHE PAJISJE 2,889,000 3,081,600 3,274,200 3,466,800 3,659,400 3,852,000 4,044,150
11 Fondi rezerve (punimet elektromekanike) 86,670 92,448 98,226 104,004 109,782 115,560 121,325
12 Fondi per Mjedisin 85,000 86,275 87,569 88,883 90,216 91,569 92,943
13 Projekt-Fizibilitet 25,000 25,000 25,000 25,000 25,000 25,000 25,000
14 Projekt -Zbatimi 130,000 130,000 130,000 130,000 130,000 130,000 130,000
15 Supervizion-Kolaudim Punimesh 96,000 96,000 96,000 96,000 96,000 96,000 96,000
16 Pergatitja e Dokumentit Due Duligence 56,000 58,800 61,740 64,827 68,068 71,472 75,045
17 TVSH 1,419,393 1,465,851 1,512,475 1,559,266 1,606,229 1,653,368 1,700,601
18 TOTALI 9,304,909 9,609,470 9,915,112 10,221,857 10,529,727 10,838,743 11,148,383
19 Total, Euro/kW 1,449 1,403 1,363 1,327 1,295 1,266 1,241
4.4 Vleresimi Kostove te Operimit dhe Mirembejtjes

Gjate aktivitetit te saj shoqeria parashikon disa zera shpenzimesh per operim-mirembajtjen e
centralit HC Dukagjini-3, se bashku me drejtuesin e kompanise te paraqitura ne tabelen 4-2.
Shpenzimet kryesore jane: shpenzimet per pagat e kontributet shoqerore. Ky ze perben dhe
pjesen me te madhe te shpenzimeve te shoqerise per sa lidhet me koston variabel.
Tabela 4-2: Zerat e shpenzimeve per operim-mirembajtjen e centralit HC Dukagjini-3

Stafi Drejtori Operatori Roje Financieri Mujore Vjetore
Numri i Stafit
1 4 2 1 8 8
33
Pagat per kategorine e
800 1200 600 200 2800 33600
stafit
Meqenese stafi i zgjedhur prej 8 ekspertesh do te realizoje operimin e HEC-it, shpenzimet e

mirembajtjes jane planifikuar 1% te vleres totale te investimit kryesor. Shpenzime udhetimi e
dieta jane te tilla qe te mbulojne te gjitha shpenzimet e transportit dhe te ushqim-fjetjes
bazuar ne standartet normale duke parashikuar 40 Euro/dite brenda vendit dhe 100
Euro/dite jashte vendit. Gjithashtu per te ndihmuar programet mjedisore te zones, shoqeria
ka vendosur qe cdo vit ti japi 3000 Euro grante komunes per mjedisin ne pergjithesi dhe
pyllezimin e plote te zones ne vecanti. Vlera e grantit prej 3000 Euro/vit eshte vendosur si
nje ze kosto ne studimin e leverdishmerise financiare.
5 Plani Kohor per Ndertimin e Centralit HC Dukagjini-3

Ne vijim ne tabelen 5-1 jane dhene hapat qe duhet te ndermarre shoqeria per realizimin e
skedulit kohor per pergatitjen e projektit te plote per marrjen e lejeve dhe ndertimin e HC
Dukagjini-3 deri ne operimin e plote te tij.
Tabela 5-1: Skeduli kohor per ndertimin e HC Dukagjini-3

Viti 2020 2021
Vlera e
Qershor
Qershor
investimit per
Shtator
Shtator
Dhjetor
Dhjetor
Nentor
Nentor
Shkurt
Gusht
Gusht
Korrik
Korrik
Janar
Tetor
Tetor
Mars
Mars
Vlera e investimit per cdo strukture te prurje llog. 8.5
Prill
Prill
Maj
Maj
Nr HEC-it m3/sec / Muaji
Perfundimi I Studimit te Para
1 fisibilietit
Ralizimmi I Projektit te Detajuar
2 Inxhinjerik te Zbatimit
Marrja e te gjitha lejeve dhe
3 autorizimeve
4 Marrja e Lejes se Ndertimit
Nenshkrimi I kontrates te Pajisjeve
5 Hidro-elektro-mekanike
Nenshkrimi i kontrates te tubacioneve
6 te presionit
Nenshkrimi i kontrates te Linjes
7 Elektrike
Nenshkrimi i kontrates te Punimeve
8 Ndertimore
9 Rndritja e Kantjerit te Ndertimit

Ralizimmi i rrugeve lidhje te gjithe
10 strukturave
11 Vepra e marrjes (dhe rruga e peshkut) 247,456
12 Zhavorr-kapesi 54,440
13 Dekantuesi dhe Baseni i presionit 277,151
14 Kulla e ekulibrit 243,893
15 Tubacioni i turbinave 2,423,089
16 Godina e Centralit 432,695
17 Fondi rezerve (punimet ndertimore) 257,511
18 SHUMA (Ndertimore) 3,936,234
19 Nenstacioni dhe LINJA ELEKTRIKE 693,668
20 MAKINERI DHE PAJISJE 3,274,200
21 Fondi rezerve (punimet elektromekanike) 98,226
22 Fondi per Mjedisin 87,569
23 Projekt-Fizibilitet 25,000
24 Projekt -Zbatimi 130,000
25 Supervizion-Kolaudim Punimesh 96,000
Pergatitja e Dokumentit Due Duligence
26 61,740
27 TVSH 1,512,475
28 TOTALI 9,915,112
34
6 Vleresimi i Analizes Financiare te HEC-it
6.1 Metodat financiare e perdorura per vleresimin e HC Dukagjini-3
Vleresimi i Analizes Financiare te HEC-it eshte i ceket ne raportet e realizuara nga ana
e investitoreve, per pasoje EECG ka realizuar plotesisht kete analize bazuar ne
parametrat e rishikuar me siper si persa lidhet me investimet financiare ashtu edhe
me vlerat e energjise se prodhuar per centralin.
Te gjitha teknikat e vleresimit te investimeve kerkojne parametra baze per t’u llogaritur kostot
e shfrytezimit, investimet fillestare dhe perfitimet qe do te vijne nga shitja e energjise
elektrike. Per vleresimin e kostove te HEC-in HC DUKAGJINI-3 eshte me shume rendesi te
ndajme ato ne kosto fikse, te pavarura nga shfrytezimi (madhesia e prodhimit) te impiantit
dhe ne ato proporcionale (variabel) nga shfrytezimi (madhesia e prodhimit) e impiantit.
Kostot e shfrytezimit te pavarura nga shfrytezimi i HEC-it, te vleresuara mbi baza vjetore
perfshihen ne pjesen e kostove fikse, te pavarura nga ngarkesa e impiantit. Kjo perfshin
koston e personelit, koston e materialeve primare dhe ndihmese te pavarura nga shfrytezimi,
koston e mirembajtjes dhe sherbimeve te ndryshme, huate dhe pagesat per te tretet. Fluksi i
arkes eshte diferenca ndermjet perfitimeve qe vijne ne nje vit te caktuar nga shitja e
energjise elektrike me koston e shfrytezimit dhe taksen e tatimit mbi fitimin bruto. Pra fluksi i
arkes per HEC-in HC DUKAGJINI-3 dhe te do te llogaritet me formulen:
X t  Bt  Ct ( perfitmibruto)
Taksa e Tatimit mbi Fiti min  0.10  X t
X t ( neto)  ( Bt  Ct )  0.10  ( Bt  Ct )  0.90  ( Bt  Ct )
(1 & 2)
6.2 Rezultateve Financiare te HC Dukagjini-3

Metoda te ndryshme jane perdorur dhe po perdoren per marrjen e vendimit financiar duke
perfshire ate te vleres aktuale neto (Net Present Value-NPV), normen e brendshme te fitimit
(Internal Rate of Return-IRR); normen maksimale te fitimit (Wealth-Maximising Rate-WMR)
dhe periudhen e vetshlyerjes se investimeve (Pay Back Period- PBP). Metodat financiare
me te perdorura jane ato te NPV dhe IRR dhe formulat perkatese llogaritese te tyre jane
dhene sipas 3 dhe 4.
30 30
Bt Ct
NPV    
t 0 (1  rt ) t 0 (1  rt ) t
t
(3)
30 30
Bt Ct
NPV     0
t 0 (1  IRR) t 0 (1  IRR) t
t
(4)
Ku:
t  periudha e fluksit te arkes: varion nga 0 (viti i instalimit) ne vitin n (viti i fundit i barabarte
me jetegjatesine).
rt  norma nominale e diskontimit (ne kete vleresim financiar, ne rastin baze eshte marre
per HC Dukagjini-3 eshte marre 5.5% (dhe analiza e ndjeshmerise 7-12% (gjithashtu duhet
theksuar se eshte bere edhe analize ndjeshmerie) bazuar ne vlerat orientuese te
rekomanduara nga ana e Bankes Credins. Ne analizen e ndjeshmerise, kur shohim
variacionin e NPV ndaj rt, eshte marre intervalin (7%-12%).
Bt  perfitimet e projektit qe vijne nga shumezimi i energjise se prodhuar nga HC Dukagjini-
3 me cmimin e energjise elektrike per cdo vit.
35
Ct  investimi fillestar (vetem C0) dhe kosto e shfrytezimit te projektit qe vjen nga
shumezimi i energjise vjetore te prodhuar nga HEC-i HC DUKAGJINI-3 me koston njesi
shtese te dhene ne seksionin 3.7.
Nje metode tjeter shume e perhapur sidomos ne sektorin e e gjenerimit te energjise elektrike
(sic eshte rasti i HC Dukagjini-3) eshte edhe kosto njesi marxhinale afat gjate e gjenerimit te
njesise se energjise elektrike (Levelised Discount Cost-LDC). Kosto njesi marxhinale afat
gjate e gjenerimit te energjise elektrike llogaritet mbeshtetur mbi formulen:
30
Ci
 (1  r )
i 0
i
LDC  30
i
Ei
 (1  r )
i 0
i
i [Leke/kWh] (5)
Ne formulen e mesiperme kemi keto parametra:

Ci- shumatorja e kostos te investimeve fillestare te HEC-it HC DUKAGJINI-3, kostos se
mirembajtjes, kostos se fuqise punetore, kosto e blerjes/shitjes se energjise elektrike dhe
kosto e amortizimit.
Ei-Energjia elektrike e prodhuar;

ri-norma diskontimit eshte marre 7% per rastin baze (ajo do te vendoset perfundimisht ne
baze te negociatave me Banken Credins).
Nje metode tjeter per marrjen e vendimeve financiare eshte bazuar mbi konceptin e
periudhes se veteshlyrjes se investimeve. Periudha e veteshlyerjes se investimeve (Pay
Back Period-PBP) eshte percaktuar si koha me e vogel e domosdoshme qe kerkon HEC-in
HC DUKAGJINI-3, qe perfitimet te tejkalojne kostot per kete periudhe. Le te shenojme me Xt
cdo fluks arke ne vitin t; Xt eshte negative n.q.s eshte kosto dhe ajo eshte pozitive n.q.se
eshte fitim. Le te shenojme me “PBP” periudhen e veteshlyerjes se investimeve, atehere
formula me e thjeshte per llogaritjen e PBP gjendet nga:
PBP
X t 0
t 0 ku sic e theksuam Xt = Bt – Ct (6)
Duke mos diskontuar flukset e arkes, PBP ka te mete te theksuar pasi injoron vleren e kohes
tek paraja dhe prandaj nuk duhet te perdoret me. Mqs diskontimi perfshihet atehere
ekuacioni per llogaritjen e periudhes se veteshlyerjes do te jete:
PBP
Xt
 1  r 
t 0
t
0
t (7)
Ne kete rast cash-flows (flukset e arkes) te diskontuara mblidhen derisa shuma e tyre te
behet pozitive. Per te realizuar nje analize te plote financiare te leverdishmerise se HEC-it
HC DUKAGJINI-3, do te perdoren te gjitha teknikat financiare te pershkruara me siper: NPV,
IRR, LDC dhe PBP.
6.3 Vleresimi i Rastit Baze

Deri me tani jane llogaritur investimet fillestare, kostot e shfrytezimit, cmimet e energjise
elektrike dhe norma e interesit te kredise eshte pranuar 5.5% per rastin baze. Per pasoje
kemi te te gjitha te dhenat e nevojshme per llogaritjen e treguesve financiare, bazuar ne
36
formulat e mesiperme dhe programin perkates te ndertuar ne Excel per kete qellim, te cilet
jane dhene respektivisht ne tabelen 6-1.
Tabela 6-1: Treguesit financiar te HEC-it HC DUKAGJINI-3
Parametrat Baze Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat Parametrat

financiare te Baze me Baze me Baze me Baze me Baze Baze me Baze me
llogaritur prurje llog. prurje llog. prurje llog. prurje llog. me prurje prurje llog. prurje llog.
m3/sek m3/sek
Vlera e
Investimit,
Euro 7,885,516 8,143,619 8,402,638 8,662,591 8,923,497 9,185,375 9,447,782
Vlera Aktuale
Neto (NPV), 12.31 16.11 17.37 16.66 14.21 10.38 9.88
Mil. Euro
Norma e
Brendshme e 15.15% 19.83% 21.38% 20.51% 17.49% 12.78% 12.16%
Fitimit (IRR),
%
Periudha e
Veteshlyerjes
se 6.60 5.05 4.68 4.88 5.72 7.83 8.23
Investimeve,
vite
Kosto njesi
marxhinale
afat gjate e 0.044 0.033 0.031 0.032 0.038 0.052 0.055
gjenerimit,
Euro/kWh
Analiza financiare e treguar ne tabelen e mesiperme tregon qarte se varianti me i mire

eshte ai me prurje llogaritese prej 8.5 m3/sek meqenese kemi NPV me te larte dhe
normen e fitimit me te larte. Nese investitoret nuk kane kufizim ne arritjen e fuqise se
instaluar prej 7275 kW atehere eshte e domosdoshme te zgjedhin prurjen llogaritese
prej 8.5 m3/sek – pasi ky variant sjell fitimin maksimal te kesaj skeme. Pasi investitoret
te zgjedhin te gjitha strukturat e centralit duhet te llogariten dhe duhen te ndertohen
bazuar prurje llogaritese prej 8.5 m3/sek. Kjo eshte shume e rendesishme qe te
zbatohet nga ana e investitoreve.
6.4 Analiza e Ndjeshmerise

Parametrat baze me te rendesishem qe priten te ndryshojne per rastin e investimit te HEC-it
HC DUKAGJINI-3 jane: norma e interesit te marrjes se huase, madhesia e energjise
elektrike te prodhuar ne vit, cmimi i energjise elektrike si dhe investimi fillestar i
domosdoshem per ndertimin me celesa ne dore te ketij HEC-i. Per pasoje per te pasur nje
analize leverdishmerie financiare shume me te qendrueshme eshte e domosdoshme qe te
kryejme analizen e ndjeshmerise realizuar edhe kjo nga ana e EECG shpk (meqenese nuk
eshte bere nga ana e investitorit). Ne analizen e ndjeshmerise do te llogarisim ndryshimin e
treguesve fianciare NPV, IRR, LDC dhe PBP perkundrejt investimit fillestar te cdo HEC-i.
37
6.4.1 RASTI I PARE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit mesatar shume
vjecar (P50%)
6.4.1.1 Variacioni i Investimeve Fillestare

Nje nga parametrat baze me te rendesishem qe priten te ndryshojne per rastin e investimit
te HEC-it HC DUKAGJINI-3 eshte vlera e investimit dhe kjo behet akoma me e rendesishme
ne se marrim parasysh qe investimet e llogaritura nga ana e investitorit. Per te bere te
mundur nje analize te plote ndjeshmerie te te gjithe treguesve financiare perkundrejt ketij
parametri, varacioni i invesimit eshte marre ne intervalin (70-130)% te vleres baze (8.4
Milion Euro) se investimit fillestar te centralit. Ne figurat 6-1 deri ne 6-4 eshte dhene analiza
perkundrejt normes se interesit per HEC-in e HC DUKAGJINI-3 perkundrejt varacionit te
vleres se investimit fillestar.
18.0 0.1
0.1
16.0
0.1
14.0
12.21
0.1
12.78
13.35
13.93
17.37
16.80
16.22
15.65
11.63
0.0
12.0
15.08
11.06
0.053
10.48
14.50
0.0
0.051
0.049
0.047
0.046
10.0 0.0
0.044
0.042
8.0 0.0
0.040
0.038
0.036
0.0 0.034
6.0
0.033
0.0
0.031
4.0 0.0
0.0
2.0
0.0
0.0 0.0
75%
80%
85%
90%
95%
70%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
Figura 6-1: Analiza e ndjeshmerise se NPV Figura 6-2: Analiza e ndjeshmerise se

perkundrejt investimit per HEC-in HC LDC perkundrejt investimit per HEC-in HC
DUKAGJINI-3. DUKAGJINI-3.
38
34% 10.0
32% 9.5
30% 9.0
28%
8.5
8.0
26%
7.5
24% 7.0
22%
8.15
6.5
20% 6.0
7.84
7.54
21.38%
5.5
7.25
18%
6.95
16% 5.0
6.66
20.18%
19.10%
6.37
14% 4.5
18.12%
6.09
4.0
5.80
17.24%
12%
5.52
3.5
16.43%
5.24
15.69%
15.01%
14.38%
10%
3.0
4.96
13.80%
4.68
8% 2.5
13.26%
12.75%
6% 2.0
12.27%
4% 1.5
2% 1.0
0% 0.5
0.0
100 %
105 %
110 %
115 %
120 %
125 %
130 %
70%
75%
80%
85%
90%
95%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
Figura 6-3: Analiza e ndjeshmerise se IRR
Figura 6-4: Analiza e ndjeshmerise se PBP perkundrejt
perkundrejt investimit per HEC-in HC
investimit per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
DUKAGJINI-3.
Konluzioni i pergjithshem i kesaj analize tregon qe i gjithe investimi eshte me vlere

derisa treguesit financiare jane shume te leverdishem per te gjithe intervalin e
variacionit te investimit fillestar per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
6.4.1.2 Variacioni i Energjise Elektrike te Prodhuar

Nje nga parametrat baze me te rendesishem qe pritet te ndryshojne per rastin e HEC-it HC
DUKAGJINI-3 eshte sasia e energjise elektrike analizuar ne detaje nga ana e EECG shpk
ne analizen e vitit te thate, vitit te lagesht dhe duke marre ne konsiderate edhe ndryshimet
klimatike. Per te bere te mundur nje analize te plote ndjeshmerie te te gjithe treguesve
financiare perkundrejt ketij parametri, varacioni i sasise se energjise elektrike nga HEC-it HC
Dukagjini-3 tek KEDS eshte marre nga 70%-130% te vleres nominale. Ne figurat 6-5 deri ne
6-8 eshte dhene analiza perkundrejt sasise se energjise elektrike per HEC-in HC
DUKAGJINI-3 per nje interval me te gjere nga 70%-130% te vleres nominale.
39
20.0 0.28
0.26
18.0
0.24
16.0 0.22
18.78
17.44
14.0 0.20
0.18
16.10
12.0
19.35%
0.16
14.76
18.59%
10.0 0.14
17.83%
13.42
17.06%
16.29%
12.08 0.12
8.0
9.40
15.51%
0.1472
0.10
6.72
10.74
13.91%
8.06
13.10%
6.0
12.27%
0.08
5.38
11.42%
4.04
0.06
10.56%
4.0
0.04
9.67%
2.0
0.02
0.0 0.00
100 %
105 %
110 %
115 %
120 %
125 %
130 %
70%
75%
80%
85%
90%
95%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
Figura 6-5: Analiza e ndjeshmerise se NPV Figura 6-6: Analiza e ndjeshmerise se IRR
perkundrejt sasise se energjise elektrike nga perkundrejt sasise se energjise elektrike nga
HEC-i HC DUKAGJINI-3 HEC-i HC DUKAGJINI-3
0.076 12.0
0.072 11.5
11.0
0.068
10.5
0.064 10.0
0.060 9.5
0.056 9.0
8.5
10.34
0.052
8.0
0.063
0.048 7.5
9.47
0.059
0.044 7.0
0.055
8.75
0.040 6.5
0.052
8.15
6.0
0.036
0.049
5.5
7.63
0.046
0.032
0.0440
5.0
7.19
0.042
0.028 4.5
0.040
6.80
6.45
6.14
4.0
0.038
0.024
3.5
5.86
0.037
0.020
0.035
5.61
3.0
0.034
5.17
0.016 5.38
2.5
0.012 2.0
0.008 1.5
1.0
0.004 0.5
0.000 0.0
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
Figura 6-7: Analiza e ndjeshmerise se LDC Figura 6-8: Analiza e ndjeshmerise se PBP

variacionit te sasise se energjise elektrike per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
6.4.1.3 Variacioni perkundrejt normes interesit

te HEC-it HC DUKAGJINI-3 eshte norma e interesit te marrjes se huase. Per te bere te
parametri, varacioni i normes se interesit eshte marre ne intervalin (7-12)%. Ne figurat 6-9
deri ne 6-12 eshte dhene analiza perkundrejt normes se interesit per HEC-in HC
DUKAGJINI-3.
40
11.00
10.82
0.070
10.28
9.77
10.00
9.28
0.065
8.80
9.00 0.060
8.34
7.89
0.055
8.00
7.47
7.05
0.050
6.65
0.052
0.050
0.051
7.00
0.049
0.048
6.26
0.045
0.048
0.047
0.046
0.045
0.045
6.00
0.043
0.040
5.00 0.035
0.030
4.00
0.025
3.00
0.020
2.00 0.015
1.00 0.010
0.005
0.00
6.8%
7.0%
7.2%
7.4%
7.7%
7.9%
8.1%
8.3%
8.5%
8.8%
9.0%
0.000
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
%
%
Figura 6-9: Analiza e ndjeshmerise se Figura 6-10: Analiza e ndjeshmerise se LDC
NPV perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
DUKAGJINI-3
36% 12.0
11.5
33% 11.0
10.5
30% 10.0
9.5
27% 9.0
8.5
9.60
9.36
9.11
24% 8.0 8.87
8.63
7.5
8.39
8.14
21% 7.0
7.90
7.66
6.5
7.42
7.17
18% 6.0
5.5
15% 5.0
4.5
12% 4.0
3.5
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
13.94%
9% 3.0
2.5
6% 2.0
1.5
3% 1.0
0.5
0% 0.0
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
Figura 6-11: Analiza e ndjeshmerise se Figura 6-12: Analiza e ndjeshmerise se PBP

IRR perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HEC-in HC DUKAGJINI-3
DUKAGJINI-3.

derisa treguesit financiare jane shume te leverdishem perkundrejt normes se interesit
per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
6.4.2 RASTI I DYTE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin me te
laget (P25%)

te HEC-it HC DUKAGJINI-3. Per te bere te mundur nje analize te plote ndjeshmerie te te
41
gjithe treguesve financiare perkundrejt ketij parametri, varacioni i invesimit eshte marre ne
intervalin (70-130)% te vleres baze (4,857,478 Euro) se investimit fillestar te centralit. Ne
figurat 6-13 deri ne 6-16 eshte dhene analiza perkundrejt normes se interesit per HEC-in e
HC DUKAGJINI-3 perkundrejt varacionit te vleres se investimit fillestar.
24.0 0.1
22.0 0.1
20.0 0.1
17.00
17.57
0.1
18.15
18.0
18.72
22.16
16.42
21.59
21.02
0.0
15.85
20.44
15.27
16.0
19.87
19.29
0.0
14.0
0.0
0.045
12.0
0.043
0.042
0.0
0.039
0.040
10.0
0.037
0.0
0.036
0.034
8.0
0.032
0.0
0.031
0.029
6.0
0.028
0.0
0.026
4.0 0.0
2.0 0.0
0.0 0.0
75%
80%
85%
90%
95%
70%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
75%
85%
90%
80%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%

34% 10.0
32% 9.5
30% 9.0
28%
8.5
8.0
26%
7.5
24% 7.0
22%
24.94%
6.5
20% 6.0
23.56%
22.32%
18% 5.5 6.88

21.20%
16% 5.0
6.64
20.19%
4.5
6.39
6.15
5.91
14%
19.26%
18.42%
4.0
17.64%
16.92%
5.67
12%
5.43
3.5
16.26%
5.19
10%
4.95
3.0
15.64%
15.07%
4.72
4.48
8%
14.53%
2.5
4.24
6% 2.0
4.01
4% 1.5
2% 1.0
0% 0.5
0.0
100 %
105 %
110 %
115 %
120 %
125 %
130 %
70%
75%
80%
85%
90%
95%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%

DUKAGJINI-3.

variacionit investimit fillestar per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
42
DUKAGJINI-3 eshte sasia e energjise elektrike analizuar ne detaje nga ana e EECG shpk
ne analizen e vitit te thate, vitit te lagesht dhe duke marre ne konsiderate edhe ndryshimet
financiare perkundrejt ketij parametri, varacioni i sasise se energjise elektrike nga HEC-it HC
Dukagjini-3 tek KEDS eshte marre nga 70%-130% te vleres nominale. Ne figurat 6-17 deri
ne 6-20 eshte dhene analiza perkundrejt sasise se energjise elektrike per HEC-in HC
DUKAGJINI-3 per nje interval me te gjere nga 70%-130% te vleres nominale.
30.0 0.28
28.0 0.26
26.0 0.24
24.0 0.22
22.0
26.36
0.20
22.80%
20.0
24.78
21.93%
0.18
23.20
21.06%
18.0
20.18%
19.30%
0.16
21.62
16.0
18.41%
0.14
20.04
14.0
0.1751
18.46
16.60%
0.12
13.71
12.0
15.68%
10.55
16.88
14.75%
0.10
12.13
13.80%
10.0
15.30
8.97
12.84%
8.0 0.08
7.39
11.85%
6.0 0.06
4.0 0.04
2.0 0.02
0.0 0.00
100 %
105 %
110 %
115 %
120 %
125 %
130 %
70%
75%
80%
85%
90%
95%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
0.076 12.0
0.072 11.5
11.0
0.068
10.5
0.064 10.0
0.060 9.5
0.056 9.0
8.5
0.052
8.0
0.048 7.5
0.044 7.0
6.5
0.053
0.040
8.44
6.0
0.050
0.036
7.79
0.047
5.5
7.25
0.032
0.044
5.0
6.78
0.042
0.028 4.5
6.38
0.039
0.0374
0.024 4.0
6.02
0.036
0.034
3.5
5.71
0.020
5.43
5.18
0.032
3.0
0.016
4.95
0.031
2.5
0.030
4.75
0.029
4.39
0.012 2.0
4.56
0.008 1.5
1.0
0.004 0.5
0.000 0.0
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
43

parametri, varacioni i normes se interesit eshte marre ne intervalin (7-12)%. Ne figurat 6-21
DUKAGJINI-3.
16.00
15.34
0.070
14.09
14.71
13.50
0.065
14.00
12.93
12.38
0.060
11.85
11.34
12.00 0.055
10.84
10.36
0.050
9.90
10.00
0.045
0.044
0.040
0.042
0.043
0.042
0.041
8.00
0.040
0.040
0.039
0.038
0.038
0.035
0.037
6.00 0.030
0.025
4.00 0.020
0.015
2.00
0.010
0.005
0.00
6.8%
7.0%
7.2%
7.4%
7.7%
7.9%
8.1%
8.3%
8.5%
8.8%
9.0%
0.000
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
%
NPV perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HEC-in
DUKAGJINI-3 HC DUKAGJINI-3.
44
36% 12.0
11.5
33% 11.0
10.5
30% 10.0
9.5
27% 9.0
8.5
9.60
9.24
24% 8.0
8.89
7.5
8.53
8.17
21% 7.0
7.81
6.5
7.46
18%
7.10
6.0
6.74
5.5
6.38
15%
6.03
5.0
4.5
16.60%
16.60%
16.60%
16.60%
16.60%
16.60%
16.60%
16.60%
16.60%
16.60%
12%
16.60%
4.0
3.5
9% 3.0
2.5
6% 2.0
1.5
3%
1.0
0.5
0%
0.0
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
%
IRR perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HEC-in HC DUKAGJINI-3
DUKAGJINI-3.

6.4.3 RASTI I TRETE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin
mesatar te thate (P75%)

te HEC-it HC DUKAGJINI-3 eshte vlera e investimit dhe kjo behet akoma me e rendesishme
ne se marrim parasysh qe investimet e llogaritura nga ana e investitorit. Per te bere te
parametri, varacioni i invesimit eshte marre ne intervalin (70-130)% te vleres baze (se
investimit fillestar te centralit. Ne figurat 6-25 deri ne 6-28 eshte dhene analiza perkundrejt
normes se interesit per HEC-in HC DUKAGJINI-3 perkundrejt varacionit te vleres se
investimit fillestar.
45
11.00
0.070
10.00 0.065
9.00 0.060
0.060
0.058
0.059
0.055
0.057
0.056
8.00
7.20
0.056
0.055
0.054
0.050
0.053
0.052
6.75
0.051
7.00
6.32
0.045
5.90
6.00 0.040
5.50
5.11
4.73
5.00 0.035
4.37
4.02
0.030
3.68
4.00
3.35
0.025
3.00
0.020
2.00 0.015
0.010
1.00
0.005
0.00
0.000
6.8%
7.0%
7.2%
7.4%
7.7%
7.9%
8.1%
8.3%
8.5%
8.8%
9.0%
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
%
%
36% 12.0
11.5
33% 11.0
10.5
30% 10.0
9.5
27% 9.0
8.5
9.60
9.49
9.39
9.28
9.17
24%
9.07
8.0
8.96
8.86
8.75
8.54
8.64
7.5
21% 7.0
6.5
18% 6.0
5.5
15% 5.0
4.5
12% 4.0
3.5
9% 3.0
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
2.5
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
6% 2.0
1.5
3% 1.0
0.5
0% 0.0
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
Figura 6-27: Analiza e ndjeshmerise se IRR Figura 6-28: Analiza e ndjeshmerise se PBP perkundrejt
perkundrejt investimit per HEC-in HC investimit per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
DUKAGJINI-3.


Dukagjini-3 eshte sasia e energjise elektrike analizuar ne detaje nga ana e EECG shpk ne
analizen e vitit te thate, vitit te lagesht dhe duke marre ne konsiderate edhe ndryshimet
financiare perkundrejt ketij parametri, varacioni i sasise se energjise elektrike nga HEC-it te
HC Dukagjini-3 tek Furnizuesi Publik me Shumice eshte marre nga 70%-130% te vleres
nominale. Ne figurat 6-29 deri ne 6-32 eshte dhene analiza perkundrejt sasise se energjise
46
elektrike per HEC-in HC DUKAGJINI-3 per nje interval me te gjere nga 70%-130% te vleres
nominale.
20.0 0.28
0.26
18.0
0.24
16.0 0.22
14.0 0.20
0.18
15.13
12.0
0.16
13.98
10.0 0.14
12.83
16.50%
15.84%
0.12
8.0 11.68
15.16%
14.48%
13.79%
0.10
10.54
13.09%
6.0
0.08
0.1238
9.39
11.66%
10.93%
5.95
8.24
0.06
10.18%
4.0
3.65
9.41%
4.80
0.04
7.09
2.50
8.61%
2.0
1.35
7.79%
0.02
0.0 0.00
100 %
105 %
110 %
115 %
120 %
125 %
130 %
70%
75%
80%
85%
90%
95%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
0.076 12.0
0.072 11.5
11.0
0.068
10.5
0.064 10.0
0.060 9.5
11.61
9.0
0.073
0.056
10.63
0.068
8.5
0.064
0.052
8.0
9.83
0.060
0.048 7.5
0.044 7.0
0.057
9.15
0.040 6.5
0.054
0.0514
8.58
6.0
0.036
8.08
0.049
0.047
5.5
7.64
7.25
0.032 5.0
0.045
6.91
0.028 4.5
0.043
0.041
6.60
0.024 4.0
0.040
6.06
6.32
3.5
0.020
3.0
0.016 2.5
0.012 2.0
0.008 1.5
1.0
0.004
0.5
0.000 0.0
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
HEC-in HC DUKAGJINI-3 HEC-in HC DUKAGJINI-3


47
parametri, varacioni i normes se interesit eshte marre ne intervalin 7-12%. Ne figurat 6-33
DUKAGJINI-3.
11.00
0.070
10.00 0.065
9.00 0.060
0.060
0.058
0.059
0.055
0.057
0.056
8.00
7.20
0.056
0.055
0.054
0.050
0.053
0.052
6.75
0.051
7.00
6.32
0.045
5.90
6.00
5.50
0.040
5.11
4.73
5.00 0.035
4.37
4.02
0.030
3.68
4.00
3.35
0.025
3.00
0.020
2.00 0.015
1.00 0.010
0.005
0.00
6.8%
7.0%
7.2%
7.4%
7.7%
7.9%
8.1%
8.3%
8.5%
8.8%
9.0%
0.000
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
%
%
NPV perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HEC-in HC DUKAGJINI-3.
DUKAGJINI-3
36% 12.0
11.5
33% 11.0
10.5
30% 10.0
9.5
27% 9.0
8.5
9.60
9.49
9.39
9.28
9.17
24%
9.07
8.0
8.96
8.86
8.75
8.54
8.64
7.5
21% 7.0
6.5
18% 6.0
5.5
15% 5.0
4.5
12% 4.0
3.5
9% 3.0
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
11.71%
2.5
11.71%
6% 2.0
1.5
3% 1.0
0.5
0% 0.0
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%

IRR perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HEC-in
DUKAGJINI-3. HC DUKAGJINI-3

48
6.4.4 RASTI I KATERT: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin
mesatar te thate (P90%)

te HEC-it HC DUKAGJINI-3. Per te bere te mundur nje analize te plote ndjeshmerie te te
gjithe treguesve financiare perkundrejt ketij parametri, varacioni i invesimit eshte marre ne
intervalin (70-130)% te vleres baze te investimit fillestar te centralit. Ne figurat 6-37 deri ne 6-
40 eshte dhene analiza perkundrejt normes se interesit per HEC-in HC DUKAGJINI-3
perkundrejt varacionit te vleres se investimit fillestar.
18.0 0.09
0.09
16.0 0.08
0.08
14.0 0.07
0.07
12.0 0.06
0.06
0.071
0.068
10.0 0.05
0.066
0.061
0.063
0.05
0.058
0.056
8.0 0.04
10.66
0.053
0.04
0.051
5.50
10.09
6.07
0.048
6.65
7.22
0.046
0.03
9.52
6.0
8.94
4.92
0.043
0.03
8.37
0.041
4.35
3.78
7.79
4.0 0.02
0.02
2.0 0.01
0.01
0.0 0.00
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
75%
85%
90%
80%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%

34% 12.0
32% 11.5
11.0
30% 10.5
28% 10.0
26% 9.5
11.25
9.0
10.78
24% 8.5
10.31
22% 8.0
9.86
9.42
7.5
20%
7.0
8.99
18% 6.5
8.57
16% 6.0
8.15
5.5
7.74
14%
7.34
5.0
16.20%
6.95
12% 4.5
6.56
15.25%
4.0
14.39%
10%
6.17
3.5
13.62%
8%
12.91%
3.0
12.27%
11.67%
10.61%
11.12%
6% 2.5
2.0
10.14%
4%
1.5
9.70%
9.28%
2% 1.0
8.89%
0% 0.5
0.0
100 %
105 %
110 %
115 %
120 %
125 %
130 %
70%
75%
80%
85%
90%
95%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%

DUKAGJINI-3.
49

Dukagjini-3 eshte sasia e energjise elektrike analizuar ne detaje nga ana e EECG shpk ne
analizen e vitit te thate, vitit te lagesht dhe duke marre ne konsiderate edhe ndryshimet
financiare perkundrejt ketij parametri, varacioni i sasise se energjise elektrike nga HEC-it te
HC Dukagjini-3 tek Furnizuesi Publik me Shumice eshte marre nga 70%-130% te vleres
nominale. Ne figurat 6-41 deri ne 6-44 eshte dhene analiza perkundrejt sasise se energjise
elektrike per HEC-in HC DUKAGJINI-3 per nje interval me te gjere nga 70%-130% te vleres
nominale.
20.0 0.28
0.26
18.0
0.24
16.0 0.22
14.0 0.20
0.18
12.0
0.16
10.0 0.14
0.12
11.38
14.30%
8.0
10.38
0.10
13.69%
13.08%
6.0
11.84%
12.46%
9.38
0.08
11.20%
0.1055
8.37
4.0 0.06
9.88%
7.37
9.20%
0.04
8.51%
6.37
7.79%
2.0
3.36
1.35
5.36
0.02
7.04%
2.35
0.35
6.27%
0.0
4.36
0.00
100 %
105 %
110 %
115 %
120 %
125 %
130 %
70%
75%
80%
85%
90%
95%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
50
0.080 12.0
0.076 11.5
0.072 11.0
10.5
0.068 10.0
0.064 9.5
0.073
11.61
0.060
0.078
9.0
10.63
8.5
0.069
0.056
0.052 8.0
0.065
9.83
7.5
0.048
0.062
7.0
0.0587
9.15
0.044 6.5
0.056
8.58
0.053
0.040 6.0
8.08
0.051
0.036 5.5
7.64
7.25
5.0
0.049
0.032
0.047
6.91
4.5
0.028
0.045
6.60
4.0
6.06
0.024
6.32
3.5
0.020 3.0
0.016 2.5
0.012 2.0
0.008 1.5
1.0
0.004 0.5
0.000 0.0
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
105%
110%
115%
120%
125%
130%

derisa treguesit financiar jane shume te leverdisshem per te gjithe intervalin e

mundur nje analize te plote ndjeshmerie te te gjithe treguesve financiar perkundrejt ketij
parametri, varacioni i normes se interesit eshte marre ne intervalin 7-12%. Ne figurat 6-45
DUKAGJINI-3.
11.00
0.070
10.00 0.065
0.065
0.067
0.066
0.060
0.069
0.064
9.00
0.068
0.062
0.061
0.060
0.059
0.059
0.055
8.00
0.050
7.00
0.045
6.00 0.040
4.48
5.00 0.035
4.10
3.72
0.030
4.00
3.36
0.025
3.02
2.68
3.00
2.36
0.020
2.04
1.74
1.45
2.00 0.015
1.16
1.00 0.010
0.005
0.00
6.8%
7.0%
7.2%
7.4%
7.7%
7.9%
8.1%
8.3%
8.5%
8.8%
9.0%
0.000
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
%
%

NPV perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HC DUKAGJINI-3.
DUKAGJINI-3
51
36% 12.0
11.5
33% 11.0
10.5
30% 10.0
9.5
10.04
10.00
27% 9.0
9.95
9.91
9.87
9.78
9.82
9.73
9.69
9.64
8.5
9.60
24% 8.0
7.5
21% 7.0
6.5
18% 6.0
5.5
15% 5.0
4.5
12% 4.0
3.5
9% 3.0
2.5
6% 2.0
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
9.96%
1.5
3% 1.0
0.5
0% 0.0
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
6.8
7.0
7.2
7.4
7.7
7.9
8.1
8.3
8.5
8.8
9.0
%
%
IRR perkundrejt interesit per HEC-in HC perkundrejt interesit per HC DUKAGJINI-3
DUKAGJINI-3.

derisa treguesit financiar jane shume te leverdisshem perkundrejt normes se interesit
PJESA 2: VLERESIMI I PLANIT TE BIZNESIT

7 Plani i Financimit
7.1 Tendencat ne tregun elektroenergjetik ne Kosove
Synimi i Modelit te Tregut te Energjise Elektrike eshte nje hap i pare logjik drejt nje zhvillimi
me te pergjithshem te tregut dhe garantimit te zhvillimit te ekonomise Kosovare. Per shkak
te barrierave per te zhvilluar nje treg kombetar te energjise elektrike, ky fokus justifikohet per
arsyet qe vijojne:
1. Sistemi i pergjithshem elektrik eshte i vogel. Prandaj, potenciali per bleres te
shumte konkurues vendas (DDC) eshte i kufizuar.
2. Konsumi kapercen shume furnizimin; kufizimi i ngarkeses ndodh gjate gjithe vitit.
3. Klientet industrial jane nje pjese ne renie e miksit total te gjenerimit. Prandaj,
numri i Klienteve te Kualifikuar potencial eshte i kufizuar.
Zhvillimi i HEC-eve te vogla kerkon nje politike akoma me stimuluese nga ana e shtetit,
sidomos per centralet e rinj. Investitoret kerkojne lidhjen e kontratave te blerejes se energjise
elektrike (PPA) afatgjate ne menyre qe te jene te sigurte per investimet qe do te kryejne.
Afati i ketyre PPA-ve mund te jete i kufizuar ne vite, aq sa perllogaritet te jete stimulues per
ndertimin e tyre dhe i pranueshem nga bleresit. Vende te ndryshme Europiane si Gjermania,
Greqia apo Portugalia kane miratuar ligje qe i detyrojne operatoret e sistemit te blejne te
gjithe energjine e prodhuar nga keto centrale per rreth 20 vjet. PPA ne Kosove ka vetem 10
vite qe zbatohet.
Çmimi i blerjes se energjise nga HEC-et e vegjel eshte nje tjeter element i ndjeshem per
investimet ne keto centrale. Metodologjia per vendosjen e çmimit te energjise elektrike te
prodhuar nga hidrocentralet e vegjel duhet te jete e tille qe te inkurajoje zhvillimin e ketyre
centraleve per te sjelle perfitime per konsumatoret. Ky zhvillim eshte nje mjet i fuqishem per
52
t’i bere shitesit (tregtaret) konkurrues ne tregun kombetar dhe duhet inkurajuar per te rritur si
numrin e tyre ashtu dhe zgjerimin e eksperiences se tyre ne treg.
Per HEC-et e vegjel eshte e rendesishme dhe lidhja e tyre me sistemin. Duke qene se keto
centrale per shkak te kapacitet te tyre te vogel lidhen ne rrjetin e shperndarjes, kodi i
shperndarjes duhet te amendohet ne menyre qe te detyroje shperndarjen qe te beje lidhjen
e ketyre centraleve ne piken me te afert me rrjetin e shperndarjes.
7.2 Paketa fiannciare: Financimi i kerkuar nga ana e Bankes

Fizibiliteti i këtij projekti është bërë me inisiativë të kompanisë e cila ka financuar studimin
për projektin teknik. Shoqeria koncensionare FIDANI WATER ENERGY SHPK eshte
krijuar ne baze te kontrates se koncensionit per HEC-in HC DUKAGJINI-3. Gjithashtu,
Shoqeria eshte ne bisedime shume te frytshme me bankat per financimin e ndertimit te
HEC-it te mesiperm. Kompania FIDANI WATER ENERGY SHPK do te sherbeje si
sponsorizuese kryesore dhe do te zoteroje paketen kryesore te aksioneve. Ne tabelen 7-1
eshte dhene strukturimi paraprak i paketes financiare per ndertimin e HEC-it HC
DUKAGJINI-3 nga ana e Shoqerise FIDANI WATER ENERGY SHPK per te tre rastet e
prurjeve llogaritese te marra ne analize.
KOSTOJA Perqindja Perqindja

kapital
Zerat e investim eve E BURIMET E FINANCIMIT pronari m ga Huaja
Kapitali ndaj ndaj
PROJEKTIT Hua pronarit kost.projek kost.projek
A Investim e afat gjata 9,602,372 6,469,678 3,132,695 31.595 65.251
1 Rikostruksione 6,328,172 3,195,478 3,132,695 31.595 32.228

a Ndertesa 432,695 - 432,695 4.364 0.000
b Vepra Ndertimore 5,895,478 3,195,478 2,700,000.00 27.231 32.228
2 Maknieri 3,274,200 3,274,200 - 0.000 33.022

a Turbina 1,145,970 1,145,970 - 0.000 11.558
b Gjenerator 818,550 818,550 - 8.256
c Aparatura 1,309,680 1,309,680 - 13.209
B Shpenzim e per fillim aktiviteti 312,740 - 312,740 3.154 0.000

a Projektime&Startim 312,740 - 312,740 3.154 0.000
KOSTO TOTALE E PROJEKTIT 9,915,112 6,469,678 3,445,435 34.75% 65.25%

Tabela 7-1: Strukturimi paraprak i paketes financiare per ndertimin e HEC-it HC
DUKAGJINI-3
8 Pasqyrat financiare te Kompanise

Norma e intersit eshte marre paraprakisht 5.5% (ne rastin baze). Periudha e shlyerjes se
huase do te filloje menjehere pas fillimit te prodhimit.
8.1 Llogaritja e kostove te tjera

Elementet kryesor te kostos jane analizuar gjate analizes se fizibilitetit. Amortizimi
mbeshtetet ne disa kritere:
 Kriteri baze eshte legjislacioni i cili ka tolerancat e tij per amortizimet (kufij te siperm dhe
te poshtem te amortizimit per ndertesa, makineri dhe paisje te ndryshme).
 Njekohesisht duhet theksuar se mbeshtetur edhe ne ligjet e kontabilitetit financiar eshte
perdorur metoda e amortizimit vijedrejte te aseteve te HEC-it HC DUKAGJINI-3.
53
 Vlera e amortimizimeve eshte llogaritur per te gjithe periudhen e jetegjatesise se HC
DUKAGJINI-3.
8.2 Prodhimi vjetor per vleresimin e te ardhurave

Te ardhurat e firmes do te rrjedhin nga shitja e energjise elektrike. Ne fillim çmimi i shitjes do
te jete me shume se 6.75 cent/kWh dhe per vitet qe pason eshte rritur me 3% cdo vit duke
bere keshtu te mundur indeksimin e inflacionit. Sasia e energjise elektrike per centralin eshte
llogaritur ne seksionet e meparshme dhe llogaritjet do te behen ne radhe te pare per rastin
baze.
8.3 Hartimi i pasqyrave përkatëse te perfitim-humbjeve

Ne tabelat e meposhteme eshte dhene fluksi i parase dhe pasqyra e perfitim-humbjeve per
periudhen 12-vjecare (analiza e perfitim-kostos eshte bere per te gjithe periudhen, por per
efekt shkurtimi eshte dhene vetem per 12 vitet e para) duke u bazuar ne te gjithe treguesit e
dhene me siper te cilet jane sintetizuar ne tabelat perfundimatare te fitim-humbjes (te
ardhura-kosto). Ne vijim jane dhene rezultatet e kater rasteve llogaritese per P50%, P25%,
P75% dhe P90%.
8.3.1 RASTI I PARE: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin mesatar
(P50%)
Ne tabelat 8-1 deri ne 8-12 jane dhene llogaritjet e perftim-kostos per kete rast.
Prodhimi Cmimi Vlera Prodhimi Cmimi Vlera

Nr Z ERA T vjetor ne kWh Euro Euro Nr Z ERA T vjetor ne kWh Euro Euro
1 Te ardhura nga shitjet 24,906,309 0.079615 1,982,906 1 Te ardhura nga shitjet 24,906,309 0.0812 2,022,564
2 Shpenzimet 2 Shpenzimet
3 Pagat 33,600 3 Pagat 34,608
4 Sigurime shoqerore 6868 4 Sigurime shoqerore 10,036
5 Interesat 352,126 5 Interesat 321,732
6 Tatime dhe taksa lokale 7000 6 Tatime dhe taksa lokale 7,350
7 Pagesa e Ujit/Qendrore - 0.080 - 7 Pagesa e Ujit/Qendrore - 0.0812 -
8 Pagesa e Ujit/Lokale 5,949 8 Pagesa e Ujit/Lokale 6,068
9 Shpenzime te tjera 6,000 9 Shpenzime te tjera 6,300
10 Shpenzime Mirmbajtje 130000 10 Shpenzime Mirmbajtje 133,900
11 Grante per Mjedisin 3,000 11 Grante per Mjedisin 3,090
12 TOTALI 544,542 12 TOTALI 523,084
13 Amortizimi 291,479 13 Amortizimi 291,479
14 TOTALI I SHPENZIMEVE 836,021 14 TOTALI I SHPENZIMEVE 814,563
15 FITIMI PARA TATIMIT 1,146,884 15 FITIMI PARA TATIMIT 1,208,001
16 Tatimi mbi fitimin 10% 114,688 16 Tatimi mbi fitimin 10% 120,800
17 Fitimi i pashperndare 1,032,196 17 Fitimi i pashperndare 1,087,201
18 Rezervat 5% 51,610 18 Rezervat 5% 54,360
19 Pagesa e Principalit 323,484 19 Pagesa e Principalit 646,968
20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 1,000,191 20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 731,712
Tabela 8-1: Tabela e fitim-humbjes (perfitim Tabela 8-2: Tabela e fitim-humbjes
– kosto) (Euro) per vitin e 1 (perfitim – kosto) (Euro) per vitin e 2
54
3 Pagat 35,646 3 Pagat 36,716
4 Sigurime shoqerore 10,337 4 Sigurime shoqerore 10,648
6 Tatime dhe taksa lokale 7,718 6 Tatime dhe taksa lokale 8,103
10 Shpenzime Mirmbajtje 137,917 10 Shpenzime Mirmbajtje 142,055
12 TOTALI 493,753 12 TOTALI 463,660
17 Fitimi i pashperndare 1,086,115 17 Fitimi i pashperndare 925,331
20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 730,627 20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 569,842

3 Pagat 37,817 3 Pagat 38,919
12 TOTALI 434,771 12 TOTALI 405,999
17 Fitimi i pashperndare 999,480 17 Fitimi i pashperndare 1,059,924

– kosto) (Euro) vitin e 5 (perfitim – kosto) (Euro) vitin e 6
55
3 Pagat 40,020 3 Pagat 41,122
12 TOTALI 381,006 12 TOTALI 348,992

– kosto) (Euro) vitin e 7 (perfitim – kosto) (Euro) per vitin e 8
3 Pagat 42,223 3 Pagat 43,324
12 TOTALI 320,769 12 TOTALI 292,740
56
3 Pagat 44,426 3 Pagat 45,527
5 Interesat 5,189 5 Interesat -
8 Pagesa e Ujit/Lokale 6,206 8 Pagesa e Ujit/Lokale - 6,330
12 TOTALI 266,924 12 TOTALI 267,920
18 Rezervat 5% 68,051.95 18 Rezervat 5% 69,869
19 Pagesa e Principalit 323,484 19 Pagesa e Principalit -
20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 1,326,881 20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 1,686,702
(P25%)
Ne tabelat 8-13 deri ne 8-24 jane dhene llogaritjet e perftimin-kostos per kete rast.

3 Pagat 33,600 3 Pagat 34,608
12 TOTALI 545,611 12 TOTALI 524,173
57
3 Pagat 35,646 3 Pagat 36,716
12 TOTALI 494,865 12 TOTALI 464,621
20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 1,044,590 20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 857,198

3 Pagat 37,817 3 Pagat 38,919
12 TOTALI 435,760 12 TOTALI 407,009
20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 939,968 20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 1,004,678
58
3 Pagat 40,020 3 Pagat 41,122
12 TOTALI 382,036 12 TOTALI 350,042

3 Pagat 42,223 3 Pagat 43,324
12 TOTALI 321,840 12 TOTALI 293,833

59
3 Pagat 44,426 3 Pagat 45,527
12 TOTALI 268,039 12 TOTALI 269,057
viteve te thata (P75%)
Ne tabelat 8-25 deri ne 8-36 jane dhene llogaritjet e perftimin-kostos per kete rast.

3 Pagat 33,600 3 Pagat 34,608
12 TOTALI 543,688 12 TOTALI 522,212
15 FITIMI PARA TATIMIT 862,864 15 FITIMI PARA TATIMIT 918,301
17 Fitimi i pashperndare 776,578 17 Fitimi i pashperndare 826,471
60
3 Pagat 35,646 3 Pagat 36,716
12 TOTALI 492,864 12 TOTALI 462,891
3 Pagat 37,817 3 Pagat 38,919
12 TOTALI 433,979 12 TOTALI 405,192
61
3 Pagat 40,020 3 Pagat 41,122
12 TOTALI 380,183 12 TOTALI 348,152
15 FITIMI PARA TATIMIT 966,438 15 FITIMI PARA TATIMIT 1,031,197
3 Pagat 42,223 3 Pagat 43,324
12 TOTALI 319,912 12 TOTALI 291,866
17 Fitimi i pashperndare 983,539 17 Fitimi i pashperndare 1,039,426
62
3 Pagat 44,426 3 Pagat 45,527
12 TOTALI 266,033 12 TOTALI 267,011

8.3.4 RASTI I KATERT: Prodhimi i Energjise Elektrike sipas rastit per vitin me te
thate (P90%)
Ne tabelat 8-37 deri ne 8-48 jane dhene llogaritjet e perftim-kostos per kete rast.

3 Pagat 33,600 3 Pagat 34,608
12 TOTALI 543,047 12 TOTALI 521,558
63
3 Pagat 35,646 3 Pagat 36,716
12 TOTALI 492,197 12 TOTALI 462,315
3 Pagat 37,817 3 Pagat 38,919
12 TOTALI 433,385 12 TOTALI 404,586
64
3 Pagat 40,020 3 Pagat 41,122
12 TOTALI 379,565 12 TOTALI 347,522
3 Pagat 42,223 3 Pagat 43,324
12 TOTALI 319,269 12 TOTALI 291,211

65
3 Pagat 44,426 3 Pagat 45,527
12 TOTALI 265,364 12 TOTALI 266,329
15 FITIMI PARA TATIMIT 993,771 15 FITIMI PARA TATIMIT 1,023,776
20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 860,236 20 Fluksi i arkes ne fund te vitit 1,210,724
Ne tabelen 8-49 jane paraqitur vlerat e raporteve te Perfitim-Kostos per 4 rastet te

analizuara per HEC-in HC Dukagjini-3.
P Year Year Year Year Year Year Year Year Year Year
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
P25 2.79 2.92 3.09 2.78 2.98 3.17 3.36 3.59 3.83 4.10
P50 2.37 2.48 2.63 2.36 2.53 2.69 2.85 3.05 3.26 3.48
P75 2.03 2.13 2.25 2.02 2.17 2.31 2.44 2.62 2.79 2.99
P90 1.78 1.86 1.97 1.77 1.90 2.02 2.14 2.29 2.44 2.61
Tab 8-49: Raporti Perfitim-Kosto per 4 rastet te analizuara per HC Dukagjini-3
Konkluzioni final tregon se HEC-i HC DUKAGJINI-3, per te gjitha rastet, analiza e

perfitimet kostove eshte pozitive dhe kjo tregon edhe nje here se ndertimi i ketij
centrali eshte me leverdi financiare.
9. Analiza mjedisore e ndertimit dhe operimit te HC Dukagjini-3

9.1 Ndikimi në Mjedis nga Sektori Energjetik i Kosovës
Është obligim i Kosovës, si nënshkruese e “Traktatit te Komunitetit te Energjisë” që te
zbatoje direktivat e mëposhtme (përfshirë Acquis Communitare për Mjedisin):
 Direktiva 85/337/EEC për vlerësimin e projekteve të caktuara publike dhe private për
mjedisin dhe amendamentet e saj përkatëse, si ajo e 31 Dhjetorit 2004, për hyrjen në
fuqi të Traktatit.
 Direktiva 1999/32/EC për reduktimin e përmbajtjes së sulfurit në lendet djegese te
caktuara të lëngëta, deri më 31 Dhjetor 2011.
 Direktiva 2001/80/EC për centralet e mëdha me lëndë djegëse, deri më 31 Dhjetor 2017.
 Neni 4(2) i Direktivës 79/409/EEC për konservimin e zogjve të egër, me hyrjen në fuqi të
Traktatit.
66
Për më tepër, sipas dispozitave të Traktatit, Palët Kontraktuese në Traktat njohin rëndësinë
e Protokollit të Kyoto-s dhe secila Palë do të përpiqet ta miratojë atë. Traktati i Komunitetit të
Energjisë do të hyjë në fuqi në ditën e parë të muajit pas datës në të cilën Komuniteti
Evropian dhe gjashtë palët kontraktuese kanë njoftuar kompletimin e procedurës së
domosdoshme për këtë qëllim.
Strategjia e Energjisë ka të bëjë me ndikimin në mjedis të aktiviteteve të sektorit të energjisë

në aspektin e kohës së ndikimit; prandaj, ajo i strukturon intervenimet sipas rolit të tyre në:
 zvogëlimin e dëmeve të bëra në të kaluarën;
 reduktimin e ndikimit nga aktivitet në vijim në sektorin e energjisë; dhe
 parandalimin e ndotjes nga aktivitetet në të ardhmen.
Dëmtimet në mjedisin e Kosovës për shkak të aktiviteteve në sektorin e energjisë të bëra në

të kaluarën kryesisht kanë të bëjnë me ekzistimin e minierave të shterura e të
parëhabilituara dhe deponive të pambrojtura të hirit. Gjithashtu, Strategjia e Energjisë e
aprovuar dhe ajo e perditesuar (e cila eshte ne fazen finale te aprovimit), duke e njohur
rëndësinë e rehabilitimit të minierave të shterura, ka përshkruar përgatitjen e një Plani të
Aksionit për restaurimin e minierave të shterura.
Strategjia e Energjisë e aprovuar dhe ajo e perditesuar (e cila eshte ne fazen finale te
aprovimit) identifikon rëndësinë e konsideratave mjedisore në eksploratimin e burimeve të
linjitit, duke e vënë restaurimin e pasojave në mjedis, të krinjuara nga termocentralet
rrethuese, si një prej Objektivave Strategjike, deri më 2018. Restaurimi i tokës së shterur
përmes mbushjes së zonave të ekskavuara, rregullimit të sipërfaqes dhe përgatitjes për
përdorim terminal të pronës së rehabilituar (ripyllëzimi, shfrytëzimi bujqësor, etj.) është hapi
final i operacionit mihës sipërfaqësor, nën kushtet normale ekonomike.
Me sa duket, industria energjetike e Kosovës (ajo e prodhimit te energjise elektrike

nepermjet Termoelektroneve dhe HEC-eve te vogla (sic eshte rasti i HC Dukagjini-3) qe do
te analizohet ne kete material) te gjenerimit të energjisë është seriozisht e kërcënuar nga
mundësia furnizimit të vazhdueshëm dhe të mjaftueshëm të linjitit deri më 2010. Përpjekje
domethënëse teknike dhe financiare duhet të përqendrohen në zhvillimin e Minierës së re të
Sibovcit Jug-Perëndimor para vitit 2009. Problemet kryesore mjedisore lidhur me aktivitet e
industrisë së qymyrit janë:
1. Ndotja e ajrit
- Impakti (ndikimi) që vjen si pasojë e zjarreve në linjit
- Emetimet e pluhurave të qymyrit dhe të sterilit
2. Ndotja e ujërave sipërfaqësore
3. Trajtimi i mbetjeve të ngurta të prodhuara nga industria e qymyrit
4. Rrëshqitjet
9.2 Rendesia e ndertimit te HC Dukagjini-3 ne ekonomine kosovare

Zhvillimi industrial i Kosoves eshte baze per zhvillimin ekonomik për mbështetjen dhe
krijimin e një mjedisi të favorshëm për një zhvillim te qëndrueshëm te sektorit industrial
prodhues, konkurrues ne tregun vendor, rajonal dhe më gjerë – i aftë për të kontribuar në
rritjen e punësimit dhe përdorimin efektiv të burimeve natyrore humane dhe materiale
vendore.
Furnizimi i Energjisë për periudhen 2013-18 është paraqitur në figurat 9-1 deri ne 9-4.
Problemet kryesore dhe trendet e mundshme te furnizimit me energji në Kosovë, janë:
 Prodhimi i energjisë elektrike dominohet nga termocentralet Kosova A dhe B,
përderisa hidroprodhimi ka mbetur stabil përafërsisht 100 GWh për vit, gjatë
67
periudhës 2017-2019; Gjithashtu importohet nje sasi e kosiderueshme per te bere te
mundur mbulimin e pikut dhe per shkak te gadishmerise se ulet te furnizimit;
 Kontributi i importimit të produkteve të naftes është rritur sic tregohet ne figure.
 Nuk ekzistojnë shifra reale sa i përket shkallës së prerjes së druve te zjarrit, por
besohet kjo të jetë në shkallën 216-250 ktoe për vit;
 Kontributi i energjisë diellore edhe pse jo i rëndësishëm për Kosovën ka shënuar
rritje.
 Aktualisht eshte vetem nje HEC i mesem i Ujmanit ne pune dhe nga pese HEC-et e
vegjel vetem HEC-i i Kozhnjerit eshte aktualisht ne pune (ky i fundit eshte rindertuar
ne fund te vitit 2005).
Konsumi i energjisë për tri vitet e plota është paraqitur në figurat 9.1-9.2. Kontributi kryesor i
konsumimit të energjisë eshte siguruar nga energjia elektrike. Problemet kryesore, të cilat
janë identifikuar dhe nënvizuar përmes analizës së zhvillimit historik dhe trendëve të
mundshme në të ardhmen në furnizimin e sektorit të energjisë në Kosovë, janë:
 Rritja e konsumimit të energjisë elektrike nga konsumatorët gjatë periudhës së
tranzicionit ka cuar ne rritje te nivelit te humbjeve jo–teknike të niveleve të larta dhe
reduktimin e sigurimit të furnizimit;
 Mungesa e burimeve alternative dhe çmimet e ulta te energjisë elektrike (per disa
konsumatore cmimi eshte zero pasi energjia elektrike qe konsumohet prej tyre nuk
paguhet prej vitesh) kane cuar në shfrytëzim masiv për shërbime të ndryshme, si në
amvisëri (banesa) dhe sektorët e shërbimit (komunikacionit dhe ngrohje të hapësirës)
te energjise elektrike;
 Çmime relativisht të larta për burimet e tjera të energjisë, dhe kjo i shtyn
konsumatorët të fokusohen më shumë në përdorimin e energjisë elektrike;
 Rritja e nivelit të interesit në konsumimin e naftës dhe benzinës posaçërisht në
transport është shumë më e madhe sesa ajo që mundë të akomodohet nga
furnizuesit e nen produkteve te naftes, dhe kjo ndikon në rritjen e balancit te importit
teresor te Kosoves.
22.18%
26.77%
1.76%
11.07%
38.22%
Industry Household Service

Agricultural Transport
Figura 9-1: Kontributi i secilës energji Figura 9-2: Kontributi i secilës energji
primare në Kosovë (ktoe) primare në Kosovë (%)
68
Figura 9-3: Kontributi i secilit sektor në Figura 9-4: Kontributi i secilit sektor në
konsumin e energjisë (ktoe) konsumin e energjisë (%)
Sic tregohet ne analizen e mesiperme, energjia elektrike, nafta dhe nenproduktet e naftes
jane kontribuesit kryesor energjetik. Sic eshte e njohur aktualisht Kosova po importon sasira
te medha energjie elektrike me nje kosto shume te larte. Per pasoje ndertimi i HEC-eve te
vegjel ne Kosove se bashku me TEC-et e medha ne kete kuader ka nje perfitim te
jashtezakonshem ekonomik sepse ben te mundur reduktimin e importit duke reduktuar ne
menyre te ndjeshme deficitin financiar tregetar te Kosoves. Kjo do te sjelli nje perfitim
financiar te ndjeshem jo vetem per investitorin por dhe per mbare Kosoven.
9.3 Ndikimet e mundshme ne mjedis gjate fazes se Ndertimit te HC

Dukagjini-3
9.3.1 Ndikimi ne mjedis gjate ndertimit te rruges qe do perdoret per ndertimin

e tubacionit te derivacionit, tubacionit te turbinave, godines se centralit dhe
linjes elektrike te lidhjes se HC Dukagjini-3 me nestacionin Gjakova 1
Objektivi i karakteristikave te gjendjes se cilesise Zone dhe te kushteve meteoklimatike
eshte qe te stabilizoje sjelljen ambientale te vepres dhe te burimit si dhe ndryshimet
meteoklimatike nga kushtet natyrale. Analizat perberese te atmosferes paraqiten nepermjet:
 Te dhenave meteorologjike konvencionale (temperaturat dhe reshjet) referuar nje
periudhe kohe te mjaftueshme.
 Karakteristikat e gjendjes fizike te atmosferes nepermjet percaktimit te parametrave
te karakterizuar nga regjimi pluvimetrik dhe termometrik.
Analizat per masen e ujit permbajne:

 Pecaktimin e karakteristikave cilesore dhe sasiore te mases se ujit ne matricat e tij te
ndryshme.
 Percaktimi i levizjeve te mases se ujit ne vecanti duke pare regjimin ujor dhe
modifikimet relative eventuale te plotave nga nderhyrja. Per rrugen e ujit do te
vleresohet ne vecanti, efekti eventual i regjimit hidraulik dhe i rrjedhes.
 Karakteristikat e transportit te prurjes se ngurte natyrale, pa dhe me nderhyrjen, dhe
duke pare erozionin qe mund te lind nga nderhyrja.
 Masa e ngarkesave ndotese, pa dhe me nderhyrje, lokale dhe karakteristike e zones.
69
 Percaktimi i perdorimeve aktuale, perfshire levizjet natyrale dhe te parashikuara.
Meqenese tubacionet e derivacionit do te ndertohen te rinj, ne nje terren pothuajse me fare

pak bimesi, atehere do te kemi ndotje minimale te mjedisit. Gjithashtu meqenese tubacioni
do te ndertohet prane rruges automobilistike pothuajse nuk do te hapet rruge e re fare vetem
per disa segmente te shkurtra. Permiresimi i rrugeve per te shkuar ne sheshin ku ndodhet
HEC-i eshte nje distance shume e shkurter per tu lidhur me rrugen kryesore. Per pasoje
gjate permiresimit te kesaj distance shume te shkurter te rruges do te kemi emetim pluhuri
ne sasira shume te vogla ne atmosfere si rezultat i punimeve qe duhet te behen ne te.
9.4 Ndikimet e mundshme ne mjedis gjate fazes se operimit te HEC-it:

Krahasimi i Reduktimit te Gazeve me Efekte Sere dhe Gazeve qe
Shkaktojne Shira Acid
Metodika e njohur e Panelit Nderkombetar te Ndryshimeve Klimatike rekomandon qe
reduktimet e emetimeve GHG (Gazeve me Efekt Sere) qe rezultojne nga ndertimi i HEC-eve
te vegjel. Percaktimi i efektit te CO2 tek GWP eshte i barabarte me 1. Ndersa per gazet te
tjere shprehet nepermjet vlerave te dhena ne tabelen 9-1 per nje periudhe 100 vjecare te
marre ne analize.
Tabela 9-1: Kontributi i tre gazeve kryesore ne efektin e ngrohjes gobale

Gazet me efekt sere Periudha 20 vjecare Periudha 100 vjecare
Dioksidi i Karbonit CO2 1 1
Metani CH4 12±3 21
Oksidi i Azotit N20 120 310
Reduktimi i gazeve me efekt sere si rezultat i rehabilitimit te HC Dukagjini-3 me prurje

llogaritje 1.85 m3/sek jane dhene grafiket ne figurat 9-5 deri ne 9-12.
35000 800000
683146
30000
700000
600000
25000
537866
500000
20000
400000 376506
15000
300000
10000
200000
Gjenerator Diezel
TEC me cikel te kombinuar me diezel marine
5000 100000
TEC me cikel avulli me qymyr
HEC-i Radoniqi 2 0
0 0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
Gjenerator TEC me cikel te TEC me cikel HEC-i Radoniqi

Diezel kombinuar me avulli me qymyr 2
diezel marine
Figura 9-5: CO2 per kater rastet ne ton. Figura 9-6: CO2 per kater rastet ne ton (si
shume).
70
300 600 0 5657
280
260
500 0
240 4454
220
400 0
200
180 3118
160 300 0
140
120 200 0
100
80
Gjenerator Diezel 100 0
60 TEC me cikel te kombinuar me diezel marine
40 TEC me cikel avulli me qymyr
0
HEC-i Radoniqi 2 0
20
Gje nerator TEC me ci kel te TEC me ci kel HEC-i Rad oniqi
0 Diezel kombinuar me avulli me q ymyr 2
200 7
200 8
200 9
201 0
201 1
201 2
201 3
201 4
201 5
201 6
201 8
201 9
202 0
202 1
202 2
202 3
202 4
202 5
202 6
202 8
202 9
203 0
203 1
201 7
202 7
diezel marine
Figura 9-7: N2O per kater rastet ne kg. Figura 9-8: N2O per kater rastet ne kg (si
shume per gjithe periudhen).
100 0 200 00 18858

950 190 00
900 180 00
850 170 00
800 160 00
150 00 14847
750
140 00
700
130 00
650 120 00
600 110 00 10393
550 100 00
500 900 0
450 800 0
400 700 0
350 600 0
300 500 0
400 0
250
Gjenerator Diezel 300 0
200
TEC me cikel te kombinuar me diezel marine 200 0
150 100 0
TEC me cikel avulli me qymyr 0
100 0
50 HEC-i Radoniqi 2 Gje nerator TEC me ci kel te TEC me ci kel HEC-i Rad oniqi
0 Diezel kombinuar me avulli me q ymyr 2
200 7
200 8
200 9
201 0
201 1
201 2
201 3
201 4
201 5
201 6
201 7
201 8
201 9
202 1
202 2
202 3
202 4
202 5
202 6
202 7
202 8
202 9
203 0
203 1
202 0
diezel marine
Figura 9-9: CH4 per kater rastet ne kg. Figura 9-10: CH4 per kater rastet ne kg (si
shume per gjithe periudhen).
71
400 00 900 000
850 000
350 00 800 000
750 000
685296
700 000
300 00 650 000
600 000
250 00 550 000 539559
500 000
450 000
200 00 377691
400 000
350 000
150 00 300 000
250 000
100 00 Gjenerator Diezel 200 000
150 000
TEC me cikel te kombinuar me diezel marine
100 000
500 0 TEC me cikel avulli me qymyr
500 00 0
HEC-i Radoniqi 2
0
0 Gje nerator TEC me ci kel TEC me ci kel HEC-i
200 7
200 8
200 9
201 0
201 1
201 2
201 3
201 4
201 5
201 6
201 7
201 8
201 9
202 0
202 1
202 2
202 3
202 4
202 5
202 6
202 7
202 8
202 9
203 0
203 1
Diezel te kombinu ar avulli me Radon iqi 2
me diezel qymyr
marine
Figura 9-11: CO2 ekuivalenti per kater Figura 9-12: CO2 ekuivalenti per kater
rastet ne ton. rastet ne ton (si shume per gjithe
periudhen).
Konkluzioni i analizes se mesiperme eshte se si pasoje e ndertimit te HC Dukagjini-3, do te

behet i mundur reduktimi i gazeve me efekt sere nese do te zevendesoje nje central elektrik
me motorr diezel, nje TEC me cikel avulli dhe nje TEC me cikel te kombinuar. Blerja, duke
përdorur istrumentin CDM (Clean Development Mechanism, Mekanizmi i Teknologjive të
Pastra) të Protokollit të Kiotos do të bëjë të mundur sigurimin e granteve të caktuara për të
përballuar një pjesë të investimit fillestar dhe për të rritur shumë më tepër leverdisshmërinë
financiare dhe mjedisore të HEC-it.
72

Pre Feas. Study Analysis For HC Dukagjini-3 - FINAL - 31.07.2020 (Final)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pre Feas. Study Analysis For HC Dukagjini-3 - FINAL - 31.07.2020 (Final)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

EECG shpk

Energy-Environmental Consulting Group

Rruga Hoxha Tahsim 2, Pallatet “Aurora

RAPORTI I PARAFISIBILITETIT PER

FIDANI WATER ENERGY shpk

Pergatitur nga: EECG shpk

Tirane me, 31 Korrik 2020

PERMBLEDHJE EKZEKUTIVE ..................................................................................................... 4

Fizibiliteti i këtij projekti te HC Dukagjini-3 është bërë me inisiativë të kompanisë NTP

Projekti i ndertimit te HC Dukagjini-3 do te beje te mundur rritjen e kapacitet elektrik

Bazuar ne eksperiencen e EECG, duke njohur anen gjeologjike ne vendet perkatese

Tabela 1: Parametrat e HC Dukagjini-3 sipas Studimit te Parafisibilitetit te realizuara

Ndertimi i ketij HEC-i do te beje te mundur punesimin e me shume se 150-160

Tabela 2: Treguesit financiar te HEC-it HC Dukagjini-3

PJESA 1: VLERESIMI I LEVERISHMERISE TEKNIKE-FINANCIARE

1.1 Lokacioni dhe Skema e Zgjedhur e Projektit

Tabela 1-1: Karakteristikat gjeometrike te HEC-it

2.1 Vleresim Hidrologjik

Ne aspektin mikro-hapesinor, zona e projektit paraprak per ndertimin e H/C-it shtrihet ne

Figura 2-1: Hidrografia e zones se Projektit

Qmax(m3/sek) 14.2 29 58 15.18 34.7 23.4 17 13.1 22 19.4 36.5 29.7

Eshte planifikuar qe ne pjesen fundore te kanalit te Radoniqit te ndertohet nje hidrocentral i

Baze ligjore-administrative e drejtperdrejte eshte vendimi i Autorizimit Preliminar me

Hidrocentrali ” HC Dukagjini-3” do te ndertohet ne krah te kanalit te Radoniqit. Zona ku do

Mesataret e prurjeve ditore, do te sherbejne per analizen e Prurjes se Pranueshme

2.2 Vleresimi i prurjes mesatare vjetore

Tabela 2-4: Bilanci ujor ne Stacionin Hidrometrik Deçan

Baze per perpunimin e regjimit mesatar shumevjeçar e brenda vjeçar do te sherbejne te

2.3 Vleresimi i riskut hidrologjik

2.4 Vleresimi i rriskut gjeologjik

2.7 Kushtet gjeologo – inxhinierike

3 Vleresimi i parametrave kryesor teknik te HEC-it

3.1 Vleresimi i prurjes llogaritese si element baze i HEC-it

Kurba e qendrueshmerise per prurjet ditore per vitin mesatar

Figura 3-1: Kurba vjetore e vazhdueshmerise se prurjeve per HEC-in HC DUKAGJINI-3

Fuqia e instaluar e hidrocentralit llogaritet me formulen:

N =9.81 x  x Qllog x Hneto

Prodhimi vjetor i energjise elektrike eshte vleresuar nepermjet kurbes se qendrueshmerise

Tabela 3-9: Rezultatet kontrolluese per te gjithe parametrat energjetik

3.2 Vleresimi i rendimenteve te zgjedhura: Turbina, Gjeneratore si dhe

3.3 Vleresimi i prurjes llogaritese si element baze i HEC-it

Prodhimi vjetor i energjise elektrike eshte vleresuar nepermjet kurbes se qendrueshmerise

Strukturat/objektet/punimet civile/ndertimore te centralit jane si me poshte:

Me shume detaje per secilen strukture te secilit central do te jepen ne vazhdim.

Punimet ndertimore ne Tubacionin e Presionit dhe instalimi i tij

Ndertesa e Centralit dhe pajisjet elektromekanike

4.2 Paisjet hidromekanike - elektrike te HEC-it HC Dukagjini-3

4.2.2 Gjeneratoret Elektrik

Gjeneratoret do te lidhen me turbinen me bosht horizontal do te jene te llojit sinkron te

Menyra e ftohjes se gjeneratorit me rryme ajri sipas standarteve te IEC 34-

Gjen. sinkron Pjeset qe jane ne

Figura 4-1: Skema e sistemit te eksitimit

4.2.3 Transformatoret e bllokut

4.2.4 Transformatori i nevojave vetjake

4.3 Investimet Totale per Ndertimin e HEC-it HC Dukagjini-3

Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e Vlera e

4.4 Vleresimi Kostove te Operimit dhe Mirembejtjes

Tabela 4-2: Zerat e shpenzimeve per operim-mirembajtjen e centralit HC Dukagjini-3

Meqenese stafi i zgjedhur prej 8 ekspertesh do te realizoje operimin e HEC-it, shpenzimet e

5 Plani Kohor per Ndertimin e Centralit HC Dukagjini-3

Tabela 5-1: Skeduli kohor per ndertimin e HC Dukagjini-3

9 Rndritja e Kantjerit te Ndertimit

6.2 Rezultateve Financiare te HC Dukagjini-3