1

9.0 Jarak dan Masa

1. Tukarkan unit jarak yang berikut kepada unit yang diberi.

(a) 6 km 300 m (km) (b) 700 m (km) (c) 4.25 km (m)

2. Tukarkan unit masa yang berikut kepada unit yang diberi.

(a) 1 jam 45 minit (b) 1 saat (jam) (c) 1 jam (saat)

(jam)

3. Hitungkan selang masa dengan menggunakan kalkulator.

(a) 7.12 a.m. - 9.00 a.m. (b) 9.30 a.m. - 2.15 p.m.

Jam dan minit

Jam

4. Tentukan unit laju yang berikut kepada unit yang diberi.

20 m/s (km/j) 17 m/s (km/j) 80 km/j (m/s) 105 km/j (m/s)

 2

9.1 Laju

Laju, v, ialah kadar perubahan jarak, s terhadap masa, t.

2. Tentukan sama ada graf berikut menunjukkan laju seragam atau laju tak
seragam.
 3

3. Nyatakan maksud 3 m/s. _______________________________________

4. Tandakan (√) pada kuantiti yang terlibat dalam laju.

5. Kategorikan objek berikut berdasarkan jenis lajunya.

6. Tandakan (√) bagi pernyataan yang betul dan (x) bagi pernyataan yang salah.

7. Tentukan sama ada setiap graf jarak-masa yang berikut mewakili laju seragam
 4

atau laju tak seragam.

___________________ __________________ __________________

8. Tandakan (√) bagi pergerakan laju seragam dan (x) bagi pergerakan laju tak
seragam.

9. Padankan setiap yang berikut.

Laju seragam

Laju tak seragam

10. Padankan jumlah jaak dan masa diambil yang berikut dengan kelajuan yang
 5

betul.

11. Tentukan kereta yang bergerak dengan laju seragam.

12. Padankan jarak yang betul bagi masa dan laju yang diberikan.
 6

13. Hitung laju bagi setiap yang berikut.

Sebuah kereta bergerak Suatu objek bergerak Ahmad berlari 100 m

sejauh 200 m dalam 400 m dalam masa 30 s. dalam masa 18 s.
masa 10 s.

14. Maklumat berikut merupakan laju bagi empat orang pelari pecut dalam suatu
acara sukan.

Siapakah pelari yang paling pantas?

Tunjukkan langkah pengiraan anda.
 7

15 Jarak dari pekan A ke pekan B ialah 125 km. Mary memandu kereta dari
pekan A pada pukul 9.00 pagi dan tiba di pekan B pada pukul 10.30 pagi.
Cari laju purata kereta dalam km/j.

16 Jarak dari rumah Ahmad ke sekolah ialah 3 km. Ahmad pergi ke sekolah
dengan menunggang basikal pada pukul 7:00 pagi dan tiba di sekolah pada
pukul 7:30 pagi. Cari laju purata basikal dalam km/j.

17 Lokman memandu kereta dengan laju purata 80 km/j untuk 50 km yang

pertama. Kemudian, dia memandu keretanya dengan laju purata 90 km/j bagi
2 jam yang berikutnya. Cari laju purata dalam km/j untuk keseluruhan
perjalanannya,
 8

18. Rajah menunjukkan maklumat perjalanan Siti dan Ahmad dari bandar X ke
bandar Y. Siti memandu kereta manakala Ahmad memandu van.

(i) Hitungkan jarak antara bandar X dan bandar Y.

(ii) Ahmad memulakan perjalanannya dari bandar X pada pukul 7:00 a.m.
Nyatakan waktu, Ahmad tiba di bandar Y.

(iii) Jika mereka tiba di bandar Y pada waktu yang sama, nyatakan waktu Siti
memulakan perjalanannya dari bandar X.

(iv) Hitungkan laju purata kereta Siti.

 9

19. Rajah menunjukkan jarak dari Bandar A ke Bandar B dan Bandar B ke Bandar
C.

(i) Kamal berbasikal dari Bandar A pada pukul 9.00 a.m. dan mengambil masa
3 jam untuk tiba di Bandar B. Apakah kelajuan basikal itu dalam km/j?

(ii) Kamal berehat selama 30 minit di Bandar B dan meneruskan perjalanannya

ke Bandar C dengan 3 kali ganda kelajuan sebelumnya. Nyatakan masa
dia tiba di Bandar C.

20. Kamil tinggal di Cheras. Dia bertolak dari rumahnya pada pukul 11:00 a.m. dan
memandu selama 1 jam ke Seremban. Selepas berehat 1 jam di Seremban, dia
menyambung perjalanannya selama 3 jam ke Johor Bahru. Perjalanan Kamil
adalah seperti yang ditunjukkan dalam graf di bawah.

Hitung laju purata, dalam km/j, perjalanan Kamil.

 10

21. Rajah menunjukkan perjalanan Rizuan dari pejabatnya ke pasar dan dari pasar
ke rumahnya. Rizuan bertolak pada pukul 5:30 p.m.

Rizuan tiba di pasar pada pukul 5:50 p.m. dan mengambil masa selama 30 minit
untuk membeli barang. Kemudian, Rizuan meneruskan perjalanan ke rumahnya
dengan ½ daripada kelajuan sebelumnya. Nyatakan waktu Rizuan tiba di
rumahnya.

22. Jadual di bawah menunjukkan perjalanan empat buah bas sekolah yang
bertolak serentak dari sebuah sekolah tetapi menuju ke destinasi yang
berlainan.

Bas sekolah yang manakah mengambil masa yang paling singkat untuk tiba di
destinasinya? Tunjukkan langkah pengiraan anda dengan jelas.
 11

23. Rajah menunjukkan laluan basikal berbentuk segi empat tepat. Fakrullah
mengayuh basikal dari P ke Q dan kemudian dari Q ke R pada kelajuan 10 m/s.
Dari R, dia mengayuh ke P dan kemudian ke S dank e R semula. Dia
ambil masa 10 minit untuk mengayuh mengikut perjalanan R → P → S → R.

Cari laju purata, dalam m/s, bagi keseluruhan perjalanan.

 12

24. Rajah menunjukkan kedudukan tiga buah bandar, K, L dan M.

(i) Amy memandu dari bandar K ke bandar M melalui bandar L. Masa yang
diambil untuk perjalanan dari K ke L ialah 2 jam manakala dari L ke M ialah
3 jam 30 minit. Berapakah laju purata, dalam km/j, bagi seluruh perjalanan
itu?

(ii) Aqilah memandu dengan laju purata 83.6 km/j untuk perjalanan dari bandar
K ke bandar M. Berapakah beza antara masa, dalam minit, yang diambil
oleh Amy dengan Aqilah untuk perjalanan itu?
 13

9.2 Pecutan

1. Rajah menunjukkan laju dan masa yang diambil oleh seorang pelari pecut dari
garisan permulaan sehingga garisan penamat.

Masa : 3 s Masa : 4 s Masa : 4 s Masa: 8 s

Lengkapkan jadual di bawah dan kenal pasti sama ada pecutan atau
nyahpecutan.

Masa Laju awal, Laju akhir, perubahan laju

pecutan/nyahpecuta=
m/s m/s masa yang diambil
3s

4s

4s

8s

Perubahan laju boleh ditentukan dengan mengira perbezaan di antara

 14

__________________ dan __________________.

2. Sebuah kereta berhenti di jalan simpang tiga daripada 80 km/j dalam tempoh 10
saat.

(i) Tentukan laju awal, laju akhir dan masa yang diambil.

(ii) Tentukan sama ada kereta itu mengalami pecutan atau nyahpecutan.
Tandakan (√) pada jawapan anda.

3. Padankan jenis pecutan dengan maksud yang betul.

4. Kenal pasti berikut sama ada ‘pecutan’ atau ‘nyahpecutan’.

 15

5. Bulatkan unit yang betul bagi pecutan.

6. Hitung pecutan atau nyahpecutan bagi setiap yang berikut.

a Sebuah basikal bergerak b. Sebuah motosikal bergerak

daripada keadaan pegun dan daripada keadaan pegun dan
mencapai laju 3 m/s dalam masa mencapai laju 35 m/s dalam masa
4 saat. Cari pecutan basikal itu. 7 s, cari pecutan motosikal itu.

c Sebuah kereta bergerak denganl d Sebuah lori bergerak dengan laju

laju 60 km/j dan berhenti di pekan 50 km/j dan berhenti di sebuah
A selepas 6 jam. Cari kawasan rehat selepas 4 jam. Cari
nyahpecutan bagi kereta itu. nyahpecutan bagi lori itu.

7. Tentukan unit pecutan yang berikut kepada unit yang diberi.

 16

a Tukarkan 10 m/s per saat kepada b Tukarkan 8 m/s per saat kepada
unit km/j per jam. unit km/j per jam.

c Tukarkan 20 km/j2 kepada unit d Tukarkan 25 km/j2 kepada unit

m/s2. Berikan jawapan dalam m/s2. Berikan jawapan dalam
bentuk pecahan. bentuk pecahan.

8. Selesaikan masalah yang berikut.

a Laju sebuah kereta bertambah b Laju sebuah lori bertambah
 17

daripada 30 km/j kepada 80 km/j daripada 46 km/j kepada 90km/j

dalam masa 5 minit. Cari pecutan dalam masa 30 minit. Cari
kereta itu. pecutan lori itu.

9. Selesaikan masalah yang berikut.

a b

Rajah menunjukkan graf laju-masa Rajah menunjukkan graf laju-masa

bagi satu objek. Cari pecutan bagi bagi satu objek. Cari pecutan bagi
objek itu dalam m/s2. objek itu dalam m/s2.

c Sebuah kereta bergerak dengan d Sebuah van bergerak dengan laju

laju 90 km/j. Kereta itu kemudian 50 km/j. Van itu kemudian
memecut dengan laju 120 km/j memecut dengan laju 110 km/j
dalam masa 30 minit. Cari dalam masa 40 minit. Cari pecutan
pecutan kereta itu dalam km/j2. kereta itu dalam km/j2.
 18
e Ahmad memandu kereta dengan
laju 70 km/j. Jika pecutannya
ialah 40 km/j2, cari masa yang
diambil dalam minit untuk
keretanya memecut daripada 70
km/j ke 85 km/j.
f Raju memandu kereta dengan laju
80 km/j. Jika pecutannya ialah 45
km/j2, cari masa yang diambil
dalam minit untuk keretanya
memecut daripada 80 km/j ke 100
km/j.