9.

Sınıf Matematik
1 MANTIK - 4 /@notbudur
- TYT - Güncel ve Kaliteli Ders Notları
4
“veya’’ Bağlacı ile Kurulan Bileşik Önermelerin Özellikleri “veya” nın “ve” üzerine sağdan dağılma özelliği (p q) r (p r) (q r)
dir. Siz de bu özelliği doğruluk tablosu kullanarak gösterebilirsiniz.
3. Birleşme Özelliği
Her p, q, r önermesi için (p q) r p (q r) dir. Bu özelliğin doğruluk
tablosu ile gösterimi aşağıdaki gibidir.
ÖRNEK - 17
p q r p q q r (p q) r p (q r)
Aşağıda verilen önermelerin en sade hâllerini bulunuz.
1 1 1 1 1 1 1
a) q’ (p q)

om
1 1 0 1 1 1 1 b) (p q’) p’
1 0 1 1 1 1 1
1 0 0 1 0 1 1 ÇÖZÜM
0 1 1 1 1 1 1
a) q’ (p q) (q’ p) (q’ q) (q’ q) 0 (q’ p)
0 1 0 1 1 1 1
b) (p q’) p’ (p p’) (q’ p) 1 Λ (q’ V p’) (q’ V p’)
0 0 1 0 1 1 1
0 0 0 0 0 0 0

(p q) r p (q r) De Morgan kuralları
ÖRNEK - 16
• p veya q nun değili (p V q)’ p’ Λ q’

.c
Aşağıda verilen bileşik önermelerin doğruluk değerlerini bulunuz. • p ve q nun değili (p Λ q)’ p’ V q’

a) p 0 (p’ p) şeklinde verilen kurallara De Morgan kuralları denir.

b) (1 p’) (0 p) Bu kuralların doğruluk tablosu ile gösterimi aşağıdaki gibidir.
c) (p q) (p’ q’)
d) (p’ 1’) (0 p)
ur p q p’ q’ pΛq ppVqr (pΛq)’ p’Vq’ (pVq)’ p’Λq’
1 1 0 0 1 1 0 0 0 0
ÇÖZÜM 0 0 1 0 1 1 1 0 0
1
a) p 0 (p’ p) p 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 0 0
b) (1 p’) (0 p) 1 p 1 0 0 1 1 0 0 1 1 1 1
c) (p q) (p’ q’) (p p‘) (q q’) 1 1 1
d) (p’ 1’) (0 p) (p’ 0) p p’ p 1 (pΛq)’ p’Vq’ (pVq)’ p’Λq’
ud
Dağılma Özelliği ÖRNEK - 18
1. “ve” nin “veya” üzerine soldan dağılma özelliği, p (q r) (p q) (q r) Aşağıda verilen önermelerin en sade hâllerini bulunuz.
dir. Bu özelliğin doğruluk tablosu ile gösterimi aşağıdaki gibidir.
a) (p’ Λ q)‘ V q
p q r p q p r q r p (q r) (p q) (p r) b) (p V q’)‘ Λ q’

1 1 1 1 1 1 1 1
ÇÖZÜM
1 1 0 1 0 1 1 1
tb

1 0 1 0 1 1 1 1 a) (p’ Λ q)‘ V q ((p’)’ V q‘) V q (p V q’) V q p V (q’ V q) p V 1 1

1 0 0 0 0 0 0 0 b) (p V q’)‘ Λ q’ (p’ Λ (q’)’) Λ q’ (p‘ Λ q) Λ q’ p’ Λ (q Λ q’) p’ Λ 0 0
0 1 1 0 0 1 0 0
0 1 0 0 0 1 0 0
‘‘ya da ‘‘ Bağlacı ile Oluşan Bileşik Önermeler
0 0 1 0 0 1 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 p ile q önermelerinin “ya da” bağlacı ile bağlanmasından oluşan bileşik
no

önermeye, p ya da q bileşik önermesi denir ve önerme p v q biçiminde

(p (q r) (p q) (p r) gösterilir.
p v q bileşik önermesi; p ile q önermelerinden yalnız biri doğru iken
“ve” nin “veya” üzerine sağdan dağılma özelliği (p q) r (p r) (q r) doğru, diğer durumlarda yanlıştır.
dir. Siz de bu özelliği doğruluk tablosu kullanarak gösterebilirsiniz.
p ve q önermeleri için p v q önermesinin doğruluk değerleri tablosu
2. “ve” nin “veya” üzerine soldan dağılma özelliği, p (q r) (p q) (q r) aşağıdaki gibidir.
dir. Bu özelliğin doğruluk tablosu ile gösterimi aşağıdaki gibidir.
p q p vq
p q r q r p q p r p (q r) (p q) (p r) ÖRNEK - 19
1 1 0
1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 “Babası, Büşra’ya cep telefonu ya da
1 1 0 0 1 1 1 1 bilgisayar aldı.” ifadesindeki olası
0 1 1
durumların doğruluğunu ya da yanlışlığını
1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 0 inceleyiniz.
1 0 0 0 1 1 1 1
0 1 1 1 1 1 1 1 ÇÖZÜM
0 1 0 0 1 0 0 0 Babası’nın Büşra’ya cep telefonu alıp bilgisayar almamış olması doğru,
0 0 1 0 0 1 0 0 Bilgisayar alıp cep telefonu almamış olması doğru,
0 0 0 0 0 0 0 0 Hem cep telefonu hem de bilgisayar almış olması yanlış,
Her ikisini almamış olması yanlış bir ifade belirtir.
p (q r) (p q) (p r)