DIREKTORAT JENDERAL BINA MARGA

SATUAN KERJA DIREK
SATUAN DI REKTORA
TORAT
T PENGEMBANGAN
PE NGEMBANGAN JARINGAN
 JALAN

KEGIATAN LINGKUNGAN DAN KESELAMATAN JALAN

 Gd. Sapta Taruna Lt. IV. JL. Pattimura N. !"# K$%a&ran Baru Ja'arta
J a'arta S$(atan )!))"# T$(p. *"!)+ ,!-/-#
0a1. *"!)+ ,!2""!!

PENYUSUNAN PEDOMAN
SMK3L BIDANG JALAN

Forum Grup Discusion

M$dan#  O't%$r!")
 

OUTLINE PEMAPARAN

)+ DESKRIPSI KEGIATAN

!+ KAJIAN LITERATUR

3+ ULASAN PEDOMAN

-+ BAHAN DISKUSI
 

DESKRIPSI KEGIATAN
 

LATAR BELAKANG
UU )34 !""3 t$ntan5 K$t$na5a'$r6aa
K$t$na5a'$r6aan n dan PP /"4!")!
/"4!") ! t$ntan5
P$n$rapan Si7tim Mana6$m$n K$7$(amatan dan K$7$8atan K$r6a   

m$nin5'at'an
m$nin5'at' an $9$'ti:ta7 p$r(indun5an '$7$(amatan dan '$7$8atan
'$r6a
'$r6a &an5 t$r$n;ana# t$ru'ur# t$r7tru'tur dan t$rint$5ra7i#
t $rint$5ra7i# m$n;$5a8
dan m$n5uran5i '$;$(a'aan '$r6a dan p$n&a'it a'i%at '$r6a.
UU 3!4!""2
3!4!" "2 t$ntan5 P$r(indun5an
P$r(indun5an dan P$n5$((aan Lin5'un5an
Lin5'un5an Hidup
  M$(indun5i dari p$n;$maran dan4 atau '$ru7a'an
'$ru7a'an (in5'un5an
(in5'un5an 8idup
P$
P$rm$n
rm$n PU "/4 PRT4M4!")-
PRT4M4!")- t$ntan5 P$dman Si7t$m Mana6$m$n
K$7$(amatan dan K$7$8atan K$r6a *SMK 3+ Kn7tru'7i Bidan5
P$'$r6aan Umum

Di%utu8'an
p$(a'7anaanp$dman
'n7tru'7i7$%a5ai a;uan untu'
6a(an 6$m%atan *praimp($m$nta7i K3L da(am
'n7tru'7i# 'n7tru'7i#
dan pa7;a 'n7tru'7i.
'n7tru'7i.
K$ra5aman 'ndi7i p$(a'7anaan 'n7tru'7i 6a(an m$m$r(u'an adan&a

a;uan &an5 dapat di6adi'an benchmark.

 

MAKSUD DAN TUJUAN

KEGIATAN PENYUSUNAN PEDOMAN SMK3L BIDANG
 JALAN
 Ma'7ud
◦ M$nin5'at'an $9$'ti:ta7 p$r(indun5an K3L di %idan5 6a(an &an5
t$r$n;ana# t$ru'ur# t$r7tru'tur dan t$rint$5ra7i
◦ M$n;$5a8 dan m$n5uran5i '$;$'$;$(a'aan
(a'aan '$r6a dan p$n&a'it a
a'i%at
'i%at
'$r6a %idan5 6a(an#.
◦ M$n;$5a8 dan m$n5uran5i '$ru7a'an (in5'un5
(in5'un5an
an a'i%at p$'
p$'$r6aan
$r6aan
 6a(an.

◦ M$n;ipta'an t$mpat '$r6a

&an5 aman# n&aman di %idan5
dan $:7i$n a5ar'n7tru'7i 6a(an dan 6$m%atan
($%i8 prdu'ti9 
◦ M$(a'u'
M$(a'u'an
an di7$mina7i t$r'ait P$dman SMK3L
 Tu6uan
 Tu6uan
◦ M$m%$ri'an a;uan %a5i p$n&$($n55araan 'n7tru'7i %idan5 6a(an
dan 6$m%atan da(am m$n$rap'an SMK3L
 

KELUARAN
 T$r7$dian&a Konse
 T$r7$dian&a
 Konsep p Peom!n SMK3L "i!n#
 $!%!n &an5 m$(in5'upi ta8ap pra'n7tru'7i#
'n7tru'7i dan pa7;a 'n7tru'7i dan  Petunjuk
Pelaksanaan
Pelaks anaan SMK3L Bidang Jalan.

B$rman9aat di(in5'un5an
di(in5'un5an Dir$'trat J$nd$ra( Bina
Mar5a da(am upa&a m$n$rap'an p$m%an5unan 6a(an
&an5 m$mp$r8ati'an a7p$' '$7$(amatan# '$7$8atan
'$r6a dan rama8 (in5'un5an
 P$n$rima Man9aat <
)+ Ba(ai B$7ar4Ba(ai P$(a'7anaan Ja(an Na7ina( t$r'ait=
!+ Sat'$r P$r$n;ana4 P$(a'7ana Ja(an Na7ina( t$r'ait=
3+ Dir$'trat t$r'ait di (in5'un5an Dit6$n BM=
-+ Intan7i t$r'ait (ainn&a
 

LOKASI KEGIATAN

P!pu!

Sum!&e
r!
U&!r!
B!%i
 

KAJIAN
KAJIA N LITER
LITERAATUR
 

Da7ar Hu'um
). Undan5>Undan5 N. ) ta8un )2,"# t$ntan5 K$7$(amatan K$r6a=
!. Undan5>Undan5 N.)? ta8un )222# t$ntan5 Ja7a
Ja 7a Kn7tru'7i=
3. Undan5>Undan5 N. )3 Ta8un !""3 t$ntan5 K$t$na5a'$r6aan=
-. Undan5>undan5 Nmr !! Ta8un
Ta8un !""2 t$ntan5 La(u
La( u Linta7 dan An5'utan Ja(an
/. Undan5>Undan5 N. 3! Ta8un !""2 t$ntan5 P$r(indun5an dan P$n5$((aan
Lin5'un5an Hidup=
. P$raturan P$m$rinta8 R$pu%(i'
R$pu%(i' Indn$7ia Nmr /" ta8un !")! t$ntan5

P$n$rapan Si7t$m Mana6$m$n K$7$(amatan dan K$7$8atan

K$7$8atan K$r6a=
,. P$raturan P$m$rinta8 N.,- ta8un !")-# t$ntan5 An5'utan Ja(an T$r'ait d$n5an
An5'utan Oran54Baran5=
?. P$raturan M$nt$ri P$'$r6aan Umum Nmr < "/4prt4m4!")- t$ntan5 P$dman
Si7t$m Mana6$m$n K$7$(amatan dan K$7$8atan K$r6a
K$r6a *SMK3+ Kn7tru'7i
Kn7tru'7i Bidan5
P$'$r6aan
P$' $r6aan Umum=
2. S.K.B M$n.Na'$r N.),- ta8un )2? @ M$n.PU N.)"- ta8un )2? t$r'ait d$n5an
%u'u p$dman K3 'n7tru'7i#
'n7tru'7i# '$a6i%an @ 7&arat
7&arat K3# 7an'7i admini7tra7i#
p$n5aa7an#
)". P$raturan Dit6$n Bina Mar5a n. ""-4BM4!"" t$ntan5 P$dman P$(a'7anaan K3
)".P$raturan
untu' 'n7tru'7i Ja(an dan J$m%atan=
)). P$tun6u' Pra'ti7 P$n5$((aan Lin5'un5an Hidup Bidan5 Ja(an N. ")4 BM4 !")-=
)).P$tun6u'
)!.In7tru'7i
)!. In7tru'7i Dir$'tur J$nd$ra( Bina Mar5a # Nmr < "!4IN4D%4!")! T$ntan5
T$ntan5 Panduan
 T$'ni7
 T$'ni7 R$'a&a7a
R$'a&a7a K$7$(amatan Ja(an Dir$'tur
Dir$'tur J$nd$ra( Bina Mar5a=
)3.Surat
)3. Surat Edaran N.  ta8un !")/# t$ntan5 Bia&a p$n&$($n55araan SMK3 Kn7tru'7i
Bidan5 P$'$r6aan Umum=
 

P$rundan5an..)
Ka6ian P$rundan5an. .)
 UU N. )3 Ta8un !""3 t$ntan5 K$t$na5a'$r6aan
◦ S$tiap p$'$r6a4%uru8 m$mpun&ai 8a' untu' m$mp$r($8
p$r(indun5an ata7<
 a. '$7$(amatan dan '$7$8atan '$r6a=
 %. mra( dan '$7u7i(aan= dan
 ;. p$r(a'uan &an5 7$7uai d$n5an 8ar'at dan marta%at manu7ia 7$rta
ni(ai>ni(ai a5ama.
◦ Untu' m$(indun5i '$7$(amatan p$'$r6a4%uru8 5una m$u6ud'an
prdu'tiCita7 '$r6a &an5 ptima( di7$($n55ara'an upa&a
'$7$(amatan dan '$7$8atan '$r6a.
 UU N. 3! Ta8un !""2 t$ntan5 P$r(indun5an dan
P$n5$((aan Lin5'un5an Hidup
◦ Lin5'un5an
Lin5'un5an 8idup ada(a8 '$7atuan ruan5 d$n5an 7$mua %$nda#
da&a# '$adaan# dan ma'8(u' 8idup# t$rma7u' manu7ia dan
p$ri(a'un&a# &an5 m$mp$n5aru8i a(am itu 7$ndiri# '$(an57un5an
p$ri'$8idupan#
p$ri'$8idupan# dan '$7$6a8t$raan manu7ia 7$rta ma'8(u' 8idup

(ain
◦ P$n5$nda(ian
P$n5$nda(ian p$n;$maran dan4atau '$ru7a'an (in5'un5an 8idup
m$(iputi
 
 a. $n;$ a8an

Ka6ian P$rundan5an..!
PP N. /" Ta8un !")! T$ntan5 P$n$rapan Si7tim Mana6$m$n K$7$(amatan dan K$7$8atan K$r6a
 Si7t$m Mana6$m$n K$7$(amatan dan K$7$8atan K$r6a &an5 7$(an6utn&a *SMK3+   

%a5ian dari 7i7t$m

p$n5$nda(ian ri7i'mana6$m$n p$ru7a8aan
&an5 %$r'aitan 7$;ara '$7$(uru8an
d$n5an '$5iatan '$r6a 5una da(am ran5'a
t$r;iptan&a t$mpat
'$r6a &an5 aman# $:7i$n dan prdu'ti9 
 Da(am m$n&u7un '$%i6a'an p$n5u7a8a pa(in5 7$di'it 8aru7<
◦ m$(a'u'an tin6auan aa( 'ndi7i K3 &an5 m$(iputi<
 id$nti:'a7i pt$n7i %a8a&a# p$ni(aian dan p$n5$nda(ian ri7i'=

 p$r%andin5an p$n$rapan
p$n$rapan K3 d$n5an p$ru7a8aan
p$ru7a8aan dan 7$'tr (ain &an5 ($%i8 %ai'=
 p$nin6auan 7$%a% a'i%at '$6adian &an5 m$m%a8a&a'an=
 'mp$n7a7i dan 5an55uan 7$rta 8a7i( p$ni(aian 7$%$(umn&a &an5 %$r'aitan
d$n5an '$7$(amatan= dan
 p$ni(aian $:7i$n7i dan $9$'tiCita7 7um%$r da&a &an5 di7$dia'an.
◦ m$mp$r8ati'an p$nin5'atan 'in$r6a mana6$m$n K3 7$;ara t$ru7>m$n$ru7= dan
◦ m$mp$r8ati'an ma7u'an dari p$'$r6a4%uru8 dan4atau 7$ri'at p$'$r6a47$ri'at %uru8
 R$n;ana K3 pa(in5 7$di'it m$muat<
◦ tu6uan dan 7a7aran=
◦ 7'a(a pririta7=
◦ upa&a p$n5$nda(ian %a8a&a=
◦ p$n$tapan 7um%$r da&a=
◦  6an5'a a'tu p$(a'7anaan=
◦ indi'atr p$n;apaian= dan
◦ 7i7t$m p$rtan55un56aa%an.
p$rtan55un56aa%an.
 

Ka6ian P$rundan5an..3
P$rm$n PU Nmr < "/4prt4m4!")- t$ntan5 P$dman Si7t$m Mana6$m$n K$7$(amatan dan K$7$8atan
K$r6a *SMK3+ Kn7tru'7i Bidan5 P$'$r6aan Umum
SMK3 'n7tru'7i Bidan5 PU dapat dit$rap'an 7$;ara 'n7i7t$n untu' <
). m$nin5'at'an $9$'ti:ta7 p$r(indun5an '$7$(amatan dan '$7$8atan '$r6a &an5
t$r$n;ana# t$ru'ur# t$r7tru'tur dan t$rint$5ra7i=
!. dapat m$n;$5a8 dan m$n5uran5i '$;$(a'aan '$r6a dan p$n&a'it a'i%at '$r6a=
3. m$n;ipta'an t$mpat '$r6a &an5 aman# n&aman dan $:7i$n# untu' m$ndrn5
prdu'ti:ta7.

S$tiap p$n&$($n55araan p$'$r6aan 'n7tru'7i %idan5 P$'$r6aan Umum a6i% m$n$rap'an

SMK3 Kn7tru'7i Bidan5 PU. SMK3 Kn7tru'7i Bidan5 PU m$(iputi<
-. K$%i6a'an K3=
/. P$r$n;anaan K3=
. P$n5$nda(ian Op$ra7ina(=
,. P$m$ri'7aan dan ECa(ua7i Kin$r6a K3= dan
?.  Tin6auan
 Tin6auan U(an5 Kin$r6a K3.

SMK3 Kn7tru'7i Bidan5 PU dit$rap'an pada ta8apan 7$%a5ai %$ri'ut<

2.  Ta8ap
 Ta8ap Pra Kn7tru'7i<
Kn7tru'7i<
◦ Ran;an5an Kn7$ptua(#
Kn7$ptua(# m$(iputi Studi K$(a&a'an40
K$(a&a'an40$a7i%i(it&
$a7i%i(it& Stud&# SurC$i dan InC$7ti5a7i=
◦ D$tai($d En5in$rin5 D$7i5n *DED+=
◦ D'um$n P$mi(i8an P$n&$dia Baran54Ja7a.
!.  Ta8ap
 Ta8ap P$mi(i8an
P$mi(i8an P$n&$dia
P$n&$dia Baran54Ja7a
Baran54Ja7a *Pr;ur$m$nt+
*Pr;ur$m$nt+==
 3.  Ta8ap
 Ta8ap P$(a'7anaan
P$(a'7anaan Kn7tru'7i=
Kn7tru'7i= dan
 

Ka6ian P$rundan5an..-
P$rm$n PU Nmr < "/4prt4m4!")- t$ntan5 P$dman Si7t$m Mana6$m$n K$7$(amatan dan K$7$8atan
K$r6a *SMK3+ Kn7tru'7i Bidan5 P$'$r6aan Umum
P$n$rapan SMK3 Kn7tru'7i Bidan5 PU dit$tap'an %$rda7ar'an pt$n7i %a8a&a. Pt$n7i
p$'$r6aan %$r7i9at "er"!'!(! dan4atau m$mp$'$r6a'an t$na5a
%a8a&a tin55i# apa%i(a p$'$r6aan
'$r6a p!%in# sei)i& *++ or!n# dan4atau ni(ai )on&r!) i!&!s Rp, *++,+++,+++,+++#>
*7$ratu7 mi(&ar rupia8+ dan -!$i" me%i"!&)!n A'%i K3 )ons&ru)si. Pt$n7i %a8a&a
r$nda8# apa%i(a p$'$r6aan %$r7i9at &i!) "er"!'!(! dan4atau m$mp$'$r6a'an t$na5a
'$r6a )ur!n# !ri *++ or!n# dan4atau ni(ai 'ntra' i"!-!' Rp, *++,+++,+++,+++#>
*7$ratu7 mi(&ar rupia8+ dan a6i% m$(i%at'an Pe&u#!s K3 )ons&ru)si.

Bia&a p$n&$($n55araan SMK3 Kn7tru'7i

Kn7tru'7i Bidan5 PU dia('a7i'an
dia('a7i'an da(am %ia&a umum &an5
m$n;a'up<
). P$n&iapan
P$n&iapan RK3K=
!. S7ia(i7a7i dan prm7i K3=
3. A(at p$(indun5 '$r6a=
-. A(at p$(indun5 diri=
/. A7uran7i dan p$ri6inan=
. P$r7ni( K3=
,. 0a7i(ita7 7arana '$7$8atan=
?. Ram%u>ram%u= dan
2. Lain>(ain t$r'ait p$n5$nda(ian ri7i' K3.

R$n;ana %ia&a p$n&$($n55araan SMK3 Kn7tru'7i Bidan5 PU m$n6adi %a5ian dari RK3K#
&an5 di7$pa'ati dan di7$tu6ui pada 7aat rapat p$r7iapan p$(a'7anaan p$'$r6aan 'n7tru'7i
*Pr$ n7tru;tin M$$tin5+.
 

KESELAMATAN DAN KESE.ATAN KERJA

Spesi/)!si Umum T!'un 0+*+ Re1isi 32*

Dida(am Sp$7i:'a7i Umum t$rdapat p$n6$(a7an m$n5$nai '$7$(amatan dan '$7$8atan '$r6a# 6a%ar'an 7$%a5ai
%$ri'ut <
 Umum

'$7$(amatan dan '$7$8atan

'$7$8atan '$r6a *K3+ '
'n7tru'7i
n7tru'7i '$pada 7$tiap ran5 &an5 %$rada di t$mpat '$r6a
'$r6a &an5
%$r8u%un5an d$n5an p$minda8an %a8an %a'u# p$n55unaan p$ra (atan '$r6a 'n7tru'7i# pr7$7 prdu'7i dan
(in5'un5an 7$'itar t$mpat '
'$r6a.
$r6a.
 Sis&em M!n!$emen K3 Kons&ru)si

P$n&$dia Ja7a 8aru7 m$m%uat#m$n$rap'an# dan m$m$(i8ara pr7$dur untu' id$nti:'a7i %a8a&a # p$ni(aian ri7i' dan
p$n5$nda(iann&a 7$;ara %$r'$7inam%un5an 7$7uai d$n5an R$n;ana KK33 Kn7tru'7i
Kn7tru'7i *RK3K+ &
&an5
an5 t$(a8 di7$tu6ui ($8
Dir$'7i P$'$r6aan
 K3 K!n&or L!p!n#!n D!n F
F!si%i&!sn(!4
!si%i&!sn(!4 Pen(ei! J!s! '!rus men(ei!)!
men(ei!)!n
n 5!si%i&!s i!n&!r!n(! 6
). 0a7i(ita7 P$n;u;ian
!. 0a7i(ita7 Sanita7i
3. Air Minum
-. 0a7i(ita7 P$rt(n5an P$rtama pada K$;$(a'aan *P3K+
/. A'mda7i untu' Ma'an dan Ba6u
. P$n$ran5an
,. P$m$(i8araan 0a7i(ita7
?. V$nti(a7i
 KETENTUAN BEKERJA PADA TEMP
TEMPAT
AT TINGGI
B$'$r6a di t$mpat '$r6a &an5 tin55i 8aru7 di(a'u'an ($8 p$'$r6a
B$'$r6a p$'$r6a &an5 m$mpun&ai p$n5$ta8uan# p$n5a(aman dan
SDM &an5 8anda(. K$7$(amatan '$r6a
'$r6a untu' %$'$r6a pada t$mpat tin55i
tin55 i dapat m$n55una'an 7atu atau %$%$rapa
p$(indun5 &aitu <
). T
). T$ra(i
$ra(i p$n5aman 6'a7i '$r6a#
!.
!. Jarin5
 Jarin5 p$n5aman#
p$n5aman#
3. Si7t$m p$nan5'ap 6atu8.
-. Si7t$m p$n5aman 6atu8 indiCidu (individual fall arrest system)
/. T
/. Tan55a
an55a
. P$ran;a8 (scaolding)
 

KESELAMATAN DAN KESE.ATAN KERJA

Spesi/)!si Umum T!'un
T!'un 0+*+ Re1isi 320
 E%e)&ri)!%4 Pen(ei! J!s! '!rus men(ei!)!n 5!si%i&!s i!n&!r!n(! 6
). Pa7'an (i7tri'
2. Supply Switchboard 7$m$ntara
3. In7p$'7i p$ra (atan
-. Jara'
-. Jara' %$r7i8 dari 7a(uran (i7tri'
 M!&eri!% !n B!'!n Kimi! Ber"!'!(!4 Pen(ei! J!s! '!rus memper'!&i)!n 6
). A(at P$(indun5 Diri
!. Ba8a&a pada Ku(it
3. P$n55unaan Ba8an Kimia
-. A7%$7t7

/. P$mtn5a
P$mtn5an
n dan p$n5$(a7an d$n5an 5a7 %$rt$'anan tin55i
. P$n&impanan
,. P$ra(atan
?. P$ra(atan p$madam '$%a'aran
'$%a'aran dan a(at p$(indun5
 Pen##un!!n A%!&7!%!& Bermesin
S$(uru8 a(at>a(at %$rm$7in 8aru7 di($n5'api d$n5an manua( p$n55unaan dan '$7$(ama
'$7$(amatan
tan &an5 7a(inann&a dapat dia'7$7
7$;ara muda8 ($8 p$ratr atau p$n5aa7 (apan5an.
). A(at P$ma'u dan Stap($r Otmati7 dan Prta%$(
!. A(at prta%$( %$rm$7in (Portable Power Tools)
3. A(at '$r$'an *8i7t+ p$n5an5'at mat$ria( dan ran5
-. ran$ dan A(at P$n5an5'at
 Pen#u)ur!n D!n Pem"!(!r!n
*, Pem"!(!r!n &an5
Pem"!(!r!n  &an5 di%$ri'an '$pada P$n&$dia Ja7a 8aru7 menc!)up se%uru' "i!(! untu' p$nan5anan '$7$(amat
'$7$(amatan an
dan '$7$8atan '$r6a *KJ+ t$rma7u'
t$rma7u' %ia&a untu' A8(i K3 Kn7
Kn7tru'7i
tru'7i pada pa'$t p$'$r6aan &an5 m$mpun&ai ri7i' K3 tin55i
atau P$tu5a7 K3 Kn7tru'7i pada 7$tiap pa'$t p$'$r6aan &an5 m$mpun&ai ri7i' K3 7$dan5 dan '$;i(.
0, Per'i&un#!n "i!(! pen!n#!n!n!n K3  K3  t$r7$%ut 7uda8 m$rupa'an s!&u )es!&u!n en#!n "i!(!
pe%!)s!n!!n )ons&ru)si#
)ons&ru)si# &an5 dip$r8itun5'an da(am ma7in5>ma7in5 Bar5a Satuan atau Bia&a Ta' T$rdu5a *OC$r8$ad+
7$%a5aimana p$raturan &an5 %$r(a'u pada 7$tiap6$ni 7 p$'$r6aan &an5 m$n5andun5 ri7i' K3 Kn7tru'7i Bidan5
P$'$r6aan Umum
3.  T
 Tanpa
anpa m$n5a%a
m$n5a%ai'an
i'an '$
'$t$ntuan>'$
t$ntuan>'$t$ntuan
t$ntuan dari S&a
S&arat>7&arat
rat>7&arat Umum dan S&arat>
S&arat>7&arat
7&arat K8u7u7 Kn
Kntra'#
tra'# Dir$'7i P
P$'$r6aa
$'$r6aan
n
a'an m$m%$ri sur!& perin#!&!n 7$;ara
perin#!&!n 7$;ara %$rta8ap '$pada P$n&$dia Ja7a !p!"i%! Pen(ei! J!s! men(imp!n# dari
'$t$ntuan
'$t$ntuan &an5 %$r'aitan d$n5an P$dman SMK3 Kn7tru'7i Bidan5 P$'$r6aan Umum d$n5an ;ara m$m%$ri 7urat
 p$rin5atan '$>) dan '$>!.
 

Si'(u7 K$5iatan P$m%an5unan Ja(an

B$r'$(an6utan
 

 T
 Ta8apan
a8apan P$n&$($n55araan
P$n&$($n55araan

 Ja(an
7PP 38 T!'un 0++9 Ten&!n# J!%!n Permen PU < T!'un 0+*8 Ten&!n#
7Permen PU *: T!'un 0+** Ten&!n# Peom!n SMK3 Kons&ru)si Bi!n#
Pers(!r!&!n Te)nis J!%!n Pe)er$!!n Umum
7SE DJBM No, +*; 0+*84 Ju)&is
Lin#)un#!n
I. P$mr
$mr5
5ra
rama
man
n d dan
an P$n5a
$n5an5
n55a
5ara
ran
n 4
P$r$n;anaan
P$r$n;anaan Umum
I. P$r$n;anaan T
T$
$'ni7 I. Pra>Kn
Pra>Kn7tru'7i
7tru'7i
di6a%ar'an da(am P$rm$n PU )2 Ta8un !")) > P$n&u7unan 0$a7i%i(it& Stud&
 T
 T$ntan5
$ntan5 P$r7&aratan
P$r7&aratan TT$'ni7
$'ni7 Ja(an< > P$n&u7unan DED
). P$r
$r$n;
$n;ana
anaanan T$'n
$'ni7
i7 A
Aa(
a( *p$r$
*p$r$n;a
n;anaa
naan
n > P$n&u7unan d'um$n p$mi(i8an p$n&$dia
a(t$rnati9 a(in$m$n+ %aran546a7a
!. Ka6ia
Ka6ian
n ' '$(a
$(a&a
&a'a
'an
n 6a6a(an
(an *p*p$n
$n&u
&u7u
7una
nan
n
0$a7i%i(it& Stud&+
3. P$r
$r$n;
$n;ana
anaanan T$'ni7
$'ni7 A'8ir
A'8ir *p$
*p$n&u
n&u7un
7unan
an
DED dan p$(a'7anaan Audit
K$7$(amatan Ja(an+
I. P$n5adaan Tana8
*Pra Kn7tru'7i+
II. P$mi(i8an P$n&$dia Baran54Ja7a

I. P$(a'7anaan Kn7tru'7i III. P$(a'7anaan Kn7tru'7i

I. P$n
$n5
5p$
p$ra7
ra7ian
ian dan
dan P
P$m
$m$(i
$(i8a
8ara
raan
an Ja(an
Ja(an IV
IV.. P
P$n
$n&$
&$ra8
ra8an
an Ha7i(
Ha7i( A'8
A'8ir
ir P$'
$'$r
$r6aa
6aan
n
> t$7tin5 dan ;mmi77inin5
I. Mnitrin5 @ ECa(ua7i
 nt
 

PEKERJAAN JALAN
A7um
A7 um7i7i P$'$r
$'$r6a
6aan
an < Pr&$'
&$' Ja
Ja(a
(an
n
P$r8itun5an Ni(ai Pr&$'
 Jan5'a Fa'tu
< 3" M
Fa'tu <  Bu(an

Bia&a SMK3  Jum(a8 P$5aai < )"" ran5

Sum%$r < Surat Edaran M$nt$ri PUPR N< 4S$4M4!")
4S$4M4!")/
/ t$ntan5 Bia&a
P$n&$($n55araan Si7t$m Mana6$m$n K$7$(amatan Dan K$7$8atan K$r6a
Kn7tru'7i..) *Sm'3+ Kn7tru'7i Bidan5 P$'$r6aan Umum
  
 

P$r8itun5a
n Bia&a
SMK3
Kn7tru'7i.
!
  
 

P$r8itun5a
n Bia&a

SMK3
Kn7tru'7i.
3
 

ULASAN PEDOMAN
 

Knt$
nt$'7
'7 P$dma
$dmann SMK3
SMK3LL
S$(ara7 d$n5an '$t$ntuan
'$t$ntuan UU n. )34!""3 t$ntan5
K$t$na5a'$r6aan dan UU N. 3!4!""2 t$ntan5 P$r(indun5an
dan P$n5$((aan Lin5'un5an Hidup  7$tiap p$'$r6a4%uru8
 p$'$r6a4%uru8
m$mpun&ai 8a' untu' m$mp$r($8
P$r(indun5an ata7 '$7$(amatan dan '$7$8atan '$r6a=
mra( dan '$
'$7u7i(aan=
7u7i(aan= dan
p$r(a'uan &an5 7$7uai d$n5an 8ar'at dan marta%at

manu7ia 7$rta ni(ai>ni(ai a5ama.

P$r(indun5an
P$r(indun5an dan p$n5$((aan (in5'un5an
(in5'un5an 8idup m$(iputi<

p$r$n;anaan=
p$man9aatan=
p$n5$nda(ian=

p$m$(i8araan=

p$n5aa7an= dan

p$n$5a'an 8u'um.
 

Ruan5 Lin5'up dan P$n55unaan

P$dman
RUANG LINGKUP PEDOMAN
K$%i6a'an dan pr7$dur da(am m$n$rap'an Si7t$m Mana6$m$n

K$7$(amatan dan K$7$8atan K$r6a *K3+ dan Lin5'un5an#

P$n$rapan SMK3L &an5 dapat di(a'u'an pada 7$mua ta8apan

p$n&$($n55araan 6a(an %$rda7ar'an

%$rda7ar'an UU N. 3? ta8un !""- t$ntan5 Ja(an#
&an5 t$rdiri ata7 p$n5aturan# p$m%inaan# p$m%an5una
p$m%an5unan n dan p$n5aa7an#
Panduan da(am m$(a'u'an '$5iatan p$r$n;anaan# p$(a'7anaan#

p$n5aa7an# $Ca(ua7i dan p$m%ia&aan untu' P$n5$((aan K3 dan

P$n5$((aan Lin5'un5an Hidup di (in5'un5an Dir$'trat J$nd$ra( Bina
Mar5a#
P$ran dan tan55un5 6aa% &an5 7p$7i:' untu' p$n$rapan SMK3L di 6a6aran

Dir$'trat J$nd$ra( Bina Mar5a# K$m$nt$rian P$'$r6aan Umum Dan

P$ruma8an Ra'&at# 7$rta m$'ani7m$ 'rdina7i d$n5an pi8a' $'7t$rna(4
in7tan7i (ain

PENGGUNA PEDOMAN =SMK3L+ =SMK3L+  7$(uru8 'mp$n$n di Lin5'un5an

Dir$'trat J$nd$ra(
J$nd$ra( Bina Mar5a &an5 m$(iputi < p$mra'ar7a#
p$mra'ar7a# p$r
p$r$n;ana#
$n;ana#

p$(a'7ana dan p$n5aa7.

 

K(a7i:'a7i Bu'u P$dman

Bu'u P$dman SMK3L Bidan5 Ja(an
di%a5i m$n6adi $mpat C(um$<
>o%ume T!'!p!n
Peom! Pem"!'!s!n
n •  S$ra8 T$rima • P$r$n;anan T$'ni7
V(u
(um$ ) Ta8ap
8ap P
Pra
ra>> P$'$r6aan * 0S dan DED+
• P$m$(i8araan dan • P$n5adaan La8an
Kn7tru'7i= P$r%ai'an

V(um
(um$
$! Ta8ap
a8ap P$mi(i
$mi(i8a
8ann PAS?A PRA
KONSTR KONSTR
P$n&$dia Ja7a= UKSI UKSI
V(um
(um$
$ 3 Ta8ap
a8ap P$(a'
$(a'7a
7ana
naan
an
Kn7tru'7i.
V(um
(um$
$ - Ta8ap
8ap P
Pa7
a7;a
;a KONSTR PEMILI.
Kn7tru'7i UKSI AN

• • Pra P$mi(i8an
P$(a'7anaan • P$mi(i8an
 

  Mu(ai PROSEDUR
D'um$n L$(an5 dan
Id$nti:'a7i Ba8a&a
Pra P$mi(i8an P$n&$dia Ja7a
* ($8 PPK +
J a7a
PENERAPAN
P$mi(i8an P$n&$dia Ja7a
J a7a
*O($8 P'6a4ULP+

K$($n5'apan D'um$n SMK3L

SMK3L  PPK m$(a'u'an pra p$mi(i8an p$n&$dia 6a7a
t$r8adap '$5iatan SuC$i# InC$7ti5a7i#
P$ran;an5an dan P$(a'7a
P$(a'7anaan
naan Kn7tru'7i#
m$n&$ra8'an pr7$7 p$mi(i8an '$pada
Kntra' P'6a4ULP#
P'6a4UL P# pada ta8ap ini %$ri7i'an d'um$n
*PPK d$n5an P$n&$dia Ja7a+ ($(an5 dan id$nti:'a7i %a8a&a.
 P'6a4ULP m$(a'u'an pr7$7 p$mi(i8an
P$nandatan5anan
P$nandat an5anan RK3K p$n&$dia 6a7a 7$7uai d$n5an 'rit$ria &an5
*($8 PPK dan P$n&$dia Ja7a
Ja7a+
t$(a8 dit$tap'an. Bi(a 'rit$ria t$(a8 tida'
7$7uai ma'a di(a'u'an pr7$7 p$mi(i8an
'$m%a(i# %i(a t$(a8 7$7uai d$n5an 'rit$ria
P$r%ai'an D'um$n Kntra' ma'a di (an6ut'an '$ pr7$7 'ntra' ($8 PPK.
K$($n5'apan D'um$n
• P$rm$n PU n "/4!")-
"/4!")-  PPK m$(a'u'an 'ntra' d$n5an p$n&$dia 6a7a.
• SOP K3P$n&$dia J a7a  P$nandatan5anan RK3K ($8 PPK dan
• SNI4ISO4
SNI4 ISO4OHSAS
OHSASN )?"") p$n&$dia 6a7a.
P$(
P$(a'7ana'aa
a'7ana'aan 'ntra'
• P$n$rapan
P$n$r apan RK3K
*O($8 P$n&$dia Ja7a
Ja7a+  P$n&$dia 6a7a m$(a'u'an P$(a'7anaan Kntra'
m$n5a;u '$pada P$rm$n "/ Ta8un !")-
t$ntan5 Si7t$m Mana6$m$n K$7$(amatan dan
K$7$7uaian p$n$rapa'
RK3K K$7$8atan
K$7$8ata n K$r6a *SMK3+# Standard Op$ratin5
Pr;$dur$ *SOP+ P$n&$dia Ja7a 7$rta SNI ISO
OHSAS )?"") d$n5an di mnitrin5
P$n$rapan
P$n$rapan RK3Kta8ap 7$ra8 S$ra8 T$rima Ha7i( P$'$r6aan *K$pada '$5iatann&a
'$5iatann& a ($8 PPK dan p$n$rapan RK3K.
t$rima Panitia
Paniti a P$n$rima Ha7i( P$'$r6aan+  M$n&$ra8'an 7$ra8 t$rima 8a7i( p$'$r6aan '$
Panitia P$n$rima Ha7i( P$'$r6aan.
P$n5u'uran dan $Ca(ua7i V$riCi'a7i  Panitia P$n$rima Ha7i( P$'$r6aan m$(a'u'an
SMK3L *O($8 Panitia P$n$rima Ha7i( P$'$r6aan+
C$ri:'a7i dan m$n$%it'an B$rita A;ara S$ra8
 T$rima
 T$rima P$'$r6aan
P$'$r6aan '$mudia
'$mudiann m$n&$ra8'an
P$'$r6aan S$($7ai '$pada PPK.
K$7$7uaian
 PPK m$n$rima P$n&$ra8an P$' P$'$r6aan
$r6aan S$($7ai.

P$n&$ra8an Ha7i( P$'$r6aan

*Dit$rima ($8 PPK+

S$($7ai
 

P$r$n;anaan K3L
 Id$nti:'a7i Ba8a&a dan Ri7i' Da(am P$'$r6aan Ja(an
'$mun5'inan '$ru5ian t$r8adap '$7$(amatan umum# 8arta %$nda#
 6ia manu7ia
manu7ia dan (i
(in5'u
n5'un5an
n5an &an5 dapat
dapat tim%u( dari
dari 7um%$r
%a8a&a t$rt$ntu &an5 t$r6adi pada p$'$r6aan 'n7tru'7i

P$n;$5a8an dan P$nan55u(an5an K$;$(a'aan K$r6a

Standarisasi
Penelitian Teknik 
Penelitian edis
Penelitian Psikologis
Penelitian Statistik 
Pendidikan Training (latihan)
 !suransi

 P$n5aa7an P$(a'7anaan K3L

di(a'u'an ($8 P$5aai
P$5aai P
P$n5aa7an
$n5aa7an P$tu5a7 K3L
 

IDENTI0IKASI BAHAYA# PENILAIAN RESIKO# SKALA

PRIORITAS# PENGENDALIAN RISIKO K3# DAN PENANGGUNG
 JAF
 JAFAB !
 DIVISI 3  PEKERJAAN T
TANAH
ANAH
N S+' I%E" PEKER,AAN I$EN%I& IKASI 'A(A)A PENILAIAN RESIKO PEN*EN$ALIAN RESIKO
O PEKER,AAN Keker Kepar Penila Priorit
apan ahan ian as
1 2 3 4 5 6 -
Galian
Galian Biasa, Batu, Cada s Pekerja t erkena c angkul 1 1 1 3 Pekerja memakai sepatu
1 1
Muda
Galian Struktur dengan " erpeleset 2 1 2 3 Pemasangan ram#u - ram#u
kedalaman 0-2m / 2-m / - 2 2
Pemban!an !m
3
"aterial Galian Perkerasan $spal / " er&is ap de#u 2 1 2 3 Pen'iraman areal tim#unan,
3
Butir / Bet%n 3 meng&indari de#u


(
"im#unan Biasa / Material
"im#unan "umpukan tana& untuk tim#unan , 1 3 3 2 )i pasang ram#u-ram#u pengaman
1
Pili&an #erp%tensi kecelakaan lalu-lintas lalu lintas*
Pen'iapan Badan +alan Penumpukan disesuaikan ke#utu&an
1 2 dan diusa&akan langsung di&ampar
dgn* Mt*
Gr
Graderserta
aderserta disiapkan petugas lalu
3
lintas
"umpukan #a&an pili&an atau 1 3 3 2 )ipasang am#u Pengaman lalu
agregat, #erp%tensi kecelakaan lalu 1 lintas*
4 Pema#atan
lintas 2 )isiapk
)isiapkan
an sling
sling penar
penarik
ik
2 Penumpukan disesuaikan ke#utu&an
3 dan diusa&akan langsung di&ampar
dgn* Mt*
Gr
Graderserta
aderserta disiapkan petugas lalu

lintas
" er&is ap de#u 1 2 2 3 Pen'iraman areal tim#unan,
3
K$para8an ( meng&indari de#u
) ! 3
      n )   * 0 3
      a
      p
      a
      r
      $
!   0 8 9
        '
      $
        ' 3   3 9 :

 T
 Tin5
in5'at R$7i'R$nda8

 T
 Tin5
in5'at R$7i'S$dan5
  T
 Tin5
in5'at R$7i'Tin55i

PENYUSUNAN SASARAN DAN PROGRAM..)

DIVISI 3  PEKERJAAN TANAH
SASARAN K(+S+S
N S+'
I%E" PEKER,AAN PEN*EN$ALIAN RESIKO
O PEKER,AAN +RAIAN %OLAK +K+R S+"'ER $A) A ,AN*KA .AK%+

1 2 3 4 5 6 - /
Galian
Galian Biasa, Batu, Cadas Pe ke rja me ma ka i se pa t u Se luru& pe ke rja - S. &elm
&elm,,
Muda menggu nakan $P) masker  sepatu $P) sesuai dengan selama kegiatan
1
standar )icari ke#utu&an jum
jumla&
la& penim#unan
- +uml
+umla&
a& pekerja pekerja dilakukan
Galian
Galian St ruktur dengan Pe
em
ma s
sa
anga n ram#u - ra
ram#u kuran ra
ra m#u sese su
suai am#u dan S)M selama kegiatan
kedalaman 0-2m / 2-m / 2 standar dan terli&at sesuai dengan penim#unan
Pemban!an -!m penggun
peng guna
a lalu
lalu lintas
lintas S. peram
peram#ua
#uan
n ke#utu&an dilakukan
3
"aterial Galian
Galian Perkerasan $s pal / ualitas udara
ualitas
Butir / Bet%n 'ang #aik, jarak selama kegiatan
Pen'iraman areal t im
im#unan,
#unan, area penim
penim#unan
#unan pandang tidak air #ersii& sesuai penim#unan
3 meng&indari de#u di#asa&i dengan air ter&alang de#u dengan ke#utu&an dilakukan

"im#unan Biasa
Biasa / Mate rial )i pasang ram#u-ram#u pengaman kuran ram#u sesuai am#u dan S)M selama kegiatan
Pili&an 1 lalu lintas* standar dan terli&at sesuai dengan penim#unan
penggun
peng gunaa lalu
lalu lintas
lintas S. peram
peram#ua
#uan
n ke#utu&an dilakukan
Pen'iapan Badan +alan Penumpukan dises uaikan ke#utu&an
Penumpukan tumpukan material
dan diusa&akan langsung di&ampar 'ang akan dipadatkan
dgn* Mt* disesaikan dengan
2
ke#utu&an untuk selama kegiatan
mempercepat S. pekrjaan S)M dan peralatan penim#unan
peng&amparan tim#unan sesuai ke#utu&an dilakukan
Grader serta disiapkan petugas lalu selama kegiatan
3 lint as grade r diparkir di S. pekrjaan S)M dan peralatan penim#unan
dekat area tim#unan tim#unan sesuai ke#utu&an dilakukan
)ipasang am#u Pengaman lalu kuran ram#u sesuai am#u dan S)M selama kegiatan
1 lintas* standar dan terli&at sesuai dengan penim#unan
penggun
peng guna
a lalu
lalu lintas
lintas S. peram
peram#ua
#uan
n ke#utu&an dilakukan
+alur kendaraan 'ang masuk dan +alur kendaraan 'ang
4 Pema#atan keluar dipisa& masuk dan keluar
2 dipisa& dan tidak selama kegiatan
mengganggu arus lalu standar le#ar lajur penim#unan
lintas kendaraan dilakukan
Penumpukan dises uaikan ke#utu&an
Penumpukan tumpukan material
dan diusa&akan langsung di&ampar 'ang akan dipadatkan
dgn* Mt* disesaikan dengan
3
ke#utu&an untuk selama kegiatan
mempercepat S. pekrjaan S)M dan peralatan penim#unan
peng&amparan tim#unan sesuai ke#utu&an dilakukan
  

Op$ra7ina( K3L
Sum%$r Da&a# Stru'tur Or5ani7a7i dan
P$rtan55un56aa%an
P$n5adaan 7um%$r da&a manu7ia 7$7uai '$%utu8an dan
m$mi(i'i 'mp$t$n7i '$r6a 7$rta '$$nan5an di%idan5 K3L

Kmuni'a7i# K$t$r(i%atan dan Kn7u(ta7i

Kmuni'a7i int$rna( antara %$r%a5ai tin5'at dan 9un57i
P$n&$dia Ja7a=
Kmuni'a7i d$n5an p$ma7'# 7u% 'ntra'tr dan
p$n5un6un5 (ainn&a &an5 datan5 '$ t$mpat '$r6a=
Kn7u(tan7i d$n5an p$ma7'# 7u% 'ntra'tr


 Tan55ap
 Tan55ap Darurat
p$rt(n5an 7$7$5$ra mun5'in 7$%$(um p$nd$rita m$ndapat
p$raatan m$di7 ($%i8 (an6ut
 

PEMERI
PEMERIKSA
KSAAN
AN DAN EV
EVAL
ALUASI
UASI
KINERJA K3L
 P$m$ri'7aan# P$n5u6ian# dan P$n5u'
P$m$ri'7aan# P$n5u'uran
uran
9r$'u$n7in&a
9r$'u$n7in&a di7$7uai'an d$n5an %&$' m$n5a;u pada p$raturan dan 7tandar
7tanda r

 ECa(ua7i K$patu8an
M$m%uat# m$n$rap'an dan m$m$(i8ara pr7$dur a5ar 7$;ara %$r'a(a
M$n5$Ca(ua7i '$patu8an t$r8adap p$r7&aratan
M$n55a%un5'an $Ca(ua7i ini d$n5an $Ca(ua7i '$patu8an t$r8adap p$raturan#
ataupun di%uat pr7$dur t$rpi7a8

 P$n&$(idi'an
P$n&$(idi'an In7id$n# K$tid
K$tida'7$7uaian#
a'7$7uaian# Tinda'an P$r%ai'
P$r%ai'an
an dan P$n;$5a8an

Id$nti:'a7i '$%utu8an tinda'an p$r%ai'an=

Id$nti:'a7i p$(uan5 untu' tinda'an p$n;$5a8an=
Id$nti:'a7i p$(uan5 untu' p$nin5'atan %$r'$(an6utan

Audit Int$rna( SMK3L

di(a'u'an 7$;ara %$r'a(a untu' m$n5$ta8ui '$$9$'ti9an p$n$rapan SMK3L

 
 

BIAYA PELAKSANAAN K3L

Bia&a untu' p$ra(atan '$7$(amatan '$r6a 7$p$rti 7a9$t&
n$t dan 7a9$t& d$;' 7$rta p$n&$dian a(at p$madam api
rin5an *APAR+ dan p$ra(atan (ain &an5 di%utu8'an da(am
 6um(a8 &an5 ;u'up.
;u'up.

Bia&a p$r7n$( t$na5a '$r6a 4 7up$rCi7r Pr5ram
K$7$(amatan K$r6a. Bia&a dip$r8itun5'an 7$7uai 6um(a8
t$na5a K3L &an5 t$r(i%at da(am 7uatu pr&$'.
Bia&a A(at P$(indun5 Diri *APD+ untu' pi8a' &an5 t$r(i%at

da(am p$(a'7anaan pr&$'. Bia&a dip$r8itun5'an

d$n5an m$mp$r'ira'an 6um(a8 t$na5a '$r6a &an5
t$r(i%at dan 6$ni7 APD &an5 dip$r7&arat'an.
Bia&a p$m%uatan 7pandu' dan %ann$r 4 ram%u>ram%u

'$7$(amatan '$r6a. Bia&a dip$r8itun5'an d$n5an

m$mp$r'ira'an
m$mp$r'ir a'an 6um(a8 7pandu' dan ram%u>ram%u&an5
ram%u>ram%u&an5
dip$r(u'an.
 

0ORMAT
0ORMA T PETUNJUK PELAKSANAAN
PEL AKSANAAN
SMK3L
PRA KONSTRUKSI PEMILIHAN 4 TENDER
NO, FORMAT
NO, FORMAT
    TAHA
 TAHAPP;anaan
PRA KONSTRUKSI
P$r$n;anaan
P$r$n KONSTRUKSI
Lin5'un5an    TAHAP
 TAHAP PELELANGAN
* 0rmat Studi Aa( *9a7i%$(it& Stud&+ Pr&$'
Pr&$' Ja(an   Pra>Kntra'
0 0rmat id$nti:'a7i (in5'un5an an5in dan %an6ir 00 0rmat m$n5a('
m$n5a('a7i'an
a7i'an %ia&a p$n$rapan SMK3 pr&$' 6a(an
3 0rmat Pr5ram
Pr5ram P$n5$nda(ian ri7i' (in5'un5an an5in dan %an6ir
8 0rmat id$nti:'a7i 'ndi7i tana8 ('a7i 6a(an untu' r5ani7a7i P$n55una Ja7a pada DIPA Satuan K$r6a#
< 0rmat p$r$n;anaan 7i7t$m p$n5$nda(ian air 8u6an t$ntan5 p$n&$diaan 7arana dan pra7arana K3
  Kmp$t$n7i SDM 03 0rmat m$n5a('a7i'an %ia&a P$n$rapan SMK3 pr&$' 6a(an
9 0rmat K$t$r(i%atan
K$t$r(i%atan SDM Kmp$t$n7i A8(i G$t$'ni' da(am
p$r$n;anaan 6a(an
untu' r5ani7a7i P$n55una Ja7a pada DIPA Satuan K$r6a#
 0rmat K$t$r(i%atan
K$t$r(i%atan SDM Kmp$t$n7i A8(i Stru'tur da(am p$r$n;anaan t$ntan5 pr5ram p$m%inaan p$n$rapan SMK3 pr&$' 6a(an
 6a(an   Kntra'
 0rmat K$t$r(i%atan
K$t$r(i%atan SDM Kmp$t$n7i A8(i Matria( Ban5unan da(am 08 0rmat m$m%$rian'an
m$m%$rian'an 9a7i(ita7 p$5aai di (in5'un5an
p$r$n;anaan 6a(an '$r6an&a untu' m$n6adi A8(i K3 Kn7tru'7i4P$tu5a7
Kn7tru'7i4P$tu5a7 K3
: 0rmat K$t$r(i%atan
K$t$r(i%atan SDM Kmp$t$n7i A8(i p$raatan 6a(an da(am
Kn7tru'7i
p$r$n;anaan 6a(an 0< 0rmat P$n$rapan SMK3 Kn7tru'7
Kn7tru'7ii p$'$r6aan 6a(an
  P$r$n;anaan
P$r$n;anaan Kn7tru'7i Ja(an
09 0rmat id$nti:'a7i
id$nti:'a7i dan P$n$tapan pt$n7i %a8a&a K3
*+ 0rmat '$7$7uaian
'$7$7uaian P$r$n;anaan
P$r$n;anaan 'n7tru'7i 6a(an d$n5an
m$mp$rtim%an5an da&a du'un5 tana8 Kn7tru'7ii 6a(an.
Kn7tru'7
** 0rmat '$7$7uaian
'$7$7uaian P$r$n;anaan
P$r$n;anaan 'n7tru'7i 6a(an d$n5an 0 0rmat id$nti:'a7i
id$nti:'a7i %a8a&a dan P$n$tapan pt$n7i %a8a&a K3
m$mp$rtim%an5an t$'anan an5in Kn7tru'7ii 6a(an# m$n5a;u 8a7i( d'um$n p$r$n;anaan atau
Kn7tru'7
*0 0rmat '$7$7uaian P$r$n;anaan
P$r$n;anaan 'n7tru'7i 6a(an d$n5an
%$r'n7u(ta7i
%$r'n7u(ta7i d$n5an A8(i K3 Kn7tru'7
Kn7tru'7i.
i.
m$mp$rtim%an5an air %an6ir 0 0rmat P$n$tapan
P$n$tapan Har5a P$r'iraan S$ndiri *HPS+ &an5
*3 0rmat '$7$7uaian
'$7$7uaian P$r$n;anaan
P$r$n;anaan 'n7tru'7i 6a(an d$n5an
dida(amn&a p$r8itun5an %ia&a p$n&$($n55araan SMK3
m$mp$rtim%an5an %$%an ma'7imum 6a(an
*8 0rmat '$7$7uaian
'$7$7uaian P$r$n;anaan
P$r$n;anaan 'n7tru'7i 6a(an d$n5an Kn7tru'7ii Ja(an
Kn7tru'7
m$mp$rtim%an5an 9a'tr 5$mpa 0: 0rmat P$n&u7un dan P$n$tap'an D'um$n Kntra' &an5
*< 0rmat '$7$7uaian
'$7$7uaian d'um$nta7i 7p$7i:'a7i t$'ni'
t$'ni' da(am 'ntra' dida(amn&a m$muat '$t$ntuan p$n$rapan SMK3 Kn7tru'7i
Kn7tru'7i
m$ma7u'an ni(ai>ni(ai '$7$(amatan 7aat p$(a'7anaan
 Ja(an
*9 0rmat p$m%uatan d'um$nta7i 7p$7i:'a7i admini7tra7i
admini7tra7i da(am
3+ 0rmat in9rma7i ri7i' K3 '$pada p$n&$dia 6a7a dan
'ntra' m$ma7u'an ni(ai>ni(ai '$7$(amatan 7aat p$(a'7anaan
* 0rmat P$m%uatan
P$m%uatan pr5ram p$raatan 6a(an 6i'a t$(a8 dipra7i'an p$n$tapan '$a8aru7an p$n&$dia 6a7a m$(i%at'an a8(i K3 %i(a
* 0rmat p$m%uatan p$r$n;anaan r$'a&a7a (a(u(inta7 t$r'ait d$n5an
p$'$r6aan %$ri7i' tin55i.
p$r$n;anaan 6a(an 3* 0rmat p$m%a8a7an dan p$n5$7a8an RK3K &an5 di7u7un
  0rmat p$m%uatan p$dman p$n5pra7ian 6a(an t$r'ait d$n5an 'ndi7i
($8 P$n&$dia Ja7a pada 7aat rapat p$r7iapan p$(a'7anaan#
*: an5in.
 0+ 0rmat p$m$m%uat p$dman p$n5pra7ian 6a(an t$r'ait d$n5an 'ndi7i ata7 da7ar r$'m$nda7i A8(i K3 Kn7tru'7
Kn7tru'7i4P$tu5a7
i4P$tu5a7 K3
%an6ir Kn7tru'7i
 

0ORMAT PETUNJUK PELAK

0ORMAT PELAKSANA
SANAAN
AN SMK3L !
KONSTRUKSI
NO FORMAT
,
   TAHAP PELAKSANAAN KONSTRUKSI
  P$(a'7anaan Kntra'
30 0rmat p$n5aa7an t$r8adap p$(a'7anaan RK3K
PASA KONSTRUKSI
33 0rmat $Ca(ua7i t$r8adap adan&a '$;$(a'aan '$r6a
'$r6a dan p$n&a'it a'i% at '$r6a untu' %a8an
p$r%ai'an dan (apran '$pada K$pa(a Satuan K$r6a NO, FORMAT
38 0rmat PPK Kn7tru'7i4P$tu5a7
Kn7tru'7i4P$tu5a7 K3 Kn7tru'7i dari int$rna( dan4atau $'7t$rna( r5ani7a7i PPK 
3< 0rmat 7urat p$rin5atan 7$;ara %$rta8ap '$pada P P$n&$dia
$n&$dia Ja7a apa%i(a P$n&$dia Ja7a tida'    TAHAP
 TAHAP PENYELASAIAN
m$(a'7ana'an RK3K &an5 t$(a8 dit$tap'an.
39 0rmat P$n58$ntian
P$n58$ntian %a5ian p$'$r6aan &an5 dini(ai %$ri7i ' K3 apa%i(a p$rin5atan '$>! tida' <3 A8(i Kn7tru'7i4P$tu5a7 K3 Kn7tru'7i 7uda8 m$ma7ti'an K3
ditinda'(an6uti ($8 P$n&$dia Ja7a. pada U6i ;%a dan (ai' 9un57i 7i7t$m *t$7tin5 dan
3 0rmat p$rin5atan apa%i(a 'ndi7i P$n&$dia Ja7a m$(a'u'an p$'$r6aan &an5 dapat %$ra'i%at ;mmi77inin5+
9ata(# dan m$n58$nti'an p$'$r6aan
p$'$r6aan 7ampai upa&a p$n5$nda(ian t$(a8 di(a'
di(a'u'an
u'an 7$;ara <8 M$n&u7un Lapran 8a7i( 'in$r6a SMK3# 7tati7ti' '$;$(a'aan
m$madai. dan p$n&a'it a'i%at '$r6a# 7$rta u7u(an p$r%ai'an untu'
3 0rmat ana(i7i7# '$7impu(an# r$'m
r$'m$nda7i
$nda7i dan r$n;ana tinda' (an6ut t$r8adap (apran pr&$' 7$6$ni7 &an5 a'an datan5.
'$;$(a'aan '$r6a 'n7tru'7i
'n7tru'7i dan p$n&a'it a' i%at '$r6a 'n7tru'7i &an5 dit$rima dari
P$n&$dia Ja7a
3: 0rmat p$rinta8 '$pada p$n&$dia 6a7a 'n7t
'n7tru'7i
ru'7i untu' m$n&iap'an RK3K &an5 7$7uai
m$td$ '$r6a.
8+ 0rmat m$(a'u'an in7p$'7i K3
8* 0rmat m$(a'u'an $Ca(ua7i K3 8a7i( i n7p$'7i dan t$(a8 di(apr'an '$ Sat'$r.
80 0rmat p$m%$rian 7urat '$t$ran5an '$pada p$n&$dia 6a7a apa%i(a 7$(ama p$(a'7anaan

83 pr&$'
0rmat tida' t$r6adi '$;$(a'aan
d'um$nta7i
d' um$nta7i '$r6a &an5 t$r'ait d$n5an pr5ram p$(a'7anaan K3
8a7i( rapat>rapat
  Mnitrin5 dan ECa(ua7i Kin$r6a
88 0rmat 'rdina7i
'rdina7i p$n$rapan SMK3 Ja(an di 7atuan '$r6a di %aa8n&a.
8< 0rmat (apran 8a7i( p$n$rapan SMK3 '$pada ata7n&a< Unit E7$(n I m$(a(ui E7$(n II
  0rmat m$(a'7ana'an p$mantauan p$n$rapan SMK3 Ja(an di (in5'un5an '$r6an&a.
89
8 D'um$n Ata7an Lan57un5 Sat'$r da(am t$muan 8a(>8a( 7an5at %$r%a8a&a di(in5'up
p$n58$ntian p$'$r6aan '$pada PPK 
8 0rmat m$(a'7ana'an mnitrin5 dan $Ca(ua7i t$r8adap p$n5$nda(ian p$n$rapan SMK3
 6a(an pada pa'$t p$'$r6aan 'n7tru'7i &an5 di(a'7ana'an ($8
($8 PPK 
8: 0rmat (apran 8a7i( mnitrin5 dan $Ca(ua7i '$pada Ata7an Lan57un5 K$pa(a Satuan K$r6a
d$n5an t$m%u7an P$6a%at Stru'tura( E7$(n II dan PPK 
<+ 0rmat t$muan 8a(>8a( 7an5at %$r%a8a&a di(in5'up p$n58$ntian p$'$r6aan '$pada PPK 
<* 0rmat m$minta PPK p$n58$ntian p$'$r6aan 7$m$ntara 7ampai d$n5an adan&a tinda'an
 p$r%ai'an
<0 0rmat p$nin6auan u(an5 'in$r6a K3 untu' p$r%ai'an %$r'$(an6utan dari 8a7i( $Ca(ua7i

BA.AN DISKUSI
 

O%6$;t t Di7;u77
 Lin5'up p$(a'7anaan 'n7tru'7i 6a(an <
◦ Pra 'n7tru'7i
◦ P$mi(i8an 4 T
T$nd$r
$nd$r
◦ Kn7tru'7i

◦ Pa7
Pa7;a
;a 'n7tru'7i
 Lin5'up %6$' K3L<
◦ Oran5
◦ Harta B$nda
◦ Lin5'un5an
◦ Umum
 Kn7$p p$dman
p$dm an  '$7$7uaian d$n5an p$n55una


 K$ra5aman 'mp$t$n7i p$n&$dia 6a7a 'n7tru'7i

 "ey performance indikator implementasi S"#$

 %eward and punishment pada imp($m$nta7i
 

Terim! )!si'