Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ......

/ 26
Imię i nazwisko ....................................................

1 Przyporządkuj wymienionym elementom układu oddechowego (A–C) odpowiednie ( ... / 3 p.)

opisy (1–4).

1. Dostarcza powietrze bezpośrednio do pęcherzyków płucnych.

2. Jest wspólnym odcinkiem układu oddechowego i układu
A. Płuco pokarmowego.
B. Tchawica 3. Jest narządem odpowiedzialnym za wymianę gazową
C. Gardło organizmu.
4. Ma kształt elastycznej rury, przez którą powietrze przepływa
do oskrzeli.

A. ………... B. ………... C. ………...

2 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)

Elementem, który zamyka wejście do krtani podczas połykania pokarmu, jest
A. głośnia. B. nagłośnia. C. szpara głośni. D. fałda głosowa.

3 Wymień dwie cechy dróg oddechowych umożliwiające nawilżanie i oczyszczanie ( ... / 2 p.)
wdychanego powietrza.

4 Uzupełnij rysunek układu oddechowego. Wpisz w puste miejsca symbole literowe ( ... / 3 p.)
wybranych opisów (A–F).

A. Elastyczny przewód zbudowany z chrząstek

w kształcie podkowy, połączonych więzadłami.
B. Rozgałęzienia tchawicy o coraz mniejszej średnicy,
pokryte nabłonkiem rzęskowym.
C. Wspólny odcinek układu oddechowego i układu
pokarmowego.
D. Narząd wymiany gazowej zbudowany z silnie
ukrwionych pęcherzyków.
E. Narząd zbudowany z chrząstek, służący do
wydawania dźwięków.
F. Odcinek, w którym zachodzi oczyszczanie,
nawilżanie i ogrzewanie powietrza.

5 Zaznacz trzy spośród wymienionych działań, które sprzyjają rozwojowi chorób ( ... / 2 p.)
układu oddechowego.
A. Leczenie zakażeń dróg oddechowych domowymi sposobami.
B. Unikanie bezpośrednich kontaktów z osobami chorymi na zakaźne choroby układu
oddechowego.
C. Palenie papierosów.
D. Szczelne zamykanie okien w pomieszczeniach służących do pracy i do odpoczynku.
E. Unikanie miejsc o znacznym stopniu zanieczyszczenia powietrza.
F. Oddychanie przez nos.

Grupa A | strona 1 z 2
6 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Funkcją układu wydalniczego nie jest
A. usuwanie z organizmu mocznika i substancji trujących.
B. usuwanie z organizmu niestrawionych resztek pokarmowych.
C. usuwanie z organizmu nadmiaru wody i soli mineralnych.
D. oczyszczanie krwi ze szkodliwych i zbędnych substancji.

7 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące wdechu są zgodne z prawdą. Zaznacz literę ( ... / 4 p.)
P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeśli jest fałszywe.

Zwiększa się objętość klatki piersiowej. P F

Przepona i mięśnie międzyżebrowe się kurczą P F
Zwiększa się ciśnienie powietrza w pęcherzykach płucnych. P F
Powietrze jest usuwane z płuc. P F
8 ( ... / 2 p.)
Przeanalizuj diagramy przedstawiające A. B.
skład powietrza wdychanego
i wydychanego. Zaznacz ten schemat,
który przedstawia skład powietrza
wdychanego. Uzasadnij swój wybór za
pomocą jednego argumentu.

9 Przeczytaj poniższy tekst i na jego podstawie wykonaj polecenia. ( ... / 4 p.)

Jedną z chorób układu oddechowego jest gruźlica. Jest to choroba wywołana przez prątki
gruźlicy, zwane też prątkami Kocha. Najczęściej bakterie przenoszą się drogą
kropelkową. Do zakażenia dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu z osobami
chorymi. Można się również zarazić, pijąc zakażoną wodę lub nieprzegotowane mleko od
zakażonych krów. W Polsce szczepienia przeciw gruźlicy są obowiązkowe.
a) Podaj główną przyczynę gruźlicy.
b) Wymień trzy sposoby zapobiegania gruźlicy. Zakażenie bakteriami
Szczepienie, unikanie kontaktu z chorymi, dbanie o higienę
10 Rozpoznaj opisany narząd układu wydalniczego i zaznacz jego nazwę. ( ... / 1 p.)
Jest to narząd o elastycznych ścianach zbudowanych m.in. z tkanki mięśniowej gładkiej.
Przy jego ujściu znajduje się mięsień zwany zwieraczem.
A. Moczowód. B. Kanalik nerkowy. C. Pęcherz moczowy. D. Kłębuszek nerkowy.

11 Uzupełnij tabelę. Wpisz w odpowiednie rubryki nazwy wydalanych substancji ( ... / 3 p.)
wybrane spośród podanych.
woda, sole mineralne, mocznik, dwutlenek węgla, substancje trujące

Drogi wydalania zbędnych substancji

Płuca Skóra Układ wydalniczy
Dwutlenek węgla, Woda, sole
Substancje trujące +
Wydalane
substancje
woda mineralne,
moncznik

Grupa A | strona 2 z 2