San Pablo Diocesan Catholic Schools System

Liceo de Mamatid
City of Cabuyao, Laguna

JUNIOR HIGH SCHOOL LEARNING

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 10

A. DESCRIPTION:

GRADE LEVEL STANDARD: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto

tungkol sa pagkatao ng tao, makataong kilos, pagpapahalagang moral at mga isyung moral at
nagpapasya at kumikilos nang may preperensya sa kabutihan upang maging matatag sa gitna ng mga
isyung moral at impluwensya ng kapaligiran.
CONTENT STANDARD: Naipamamalas ng mag-aaral ang pagunawa sa konsepto ng
pagkukusa ng makataong kilos.

PERFORMANCE STANDARD: Nakapagsusuri ang magaaral ng sariling kilos na dapat

panagutan at nakagagawa ng paraan upang maging mapanagutan sa pagkilos.

B. CURRICULUM TYPE: K TO 12
INTENDED USERS: Educators and Learners
COPY INFORMATION
COPYRIGHT: SPDCSS
CONDITIONS: Use, copy and print
AUTHOR/DEVELOPER: Mr. William M. Laroza

MOST ESSENTIAL LEARNING COMPETENCIES:

1.Naipapaliwanag na maypagkukusa sa makataong kilos kung nag mumula ito sa kalooban na
malayang isinasagawa sa pamamatnubay ng isip.

2.Naipapaliwanag ang bawat salik nanakakaapekto sa pananagutan ng tao sa kahihinantnan ng

kanyang kilos at pasya.

3.Naipapaliwang ang bawat yugto ng makataong kilos

4.Naipapaliwanag ng mag-mag-aaral ang layunin paraan at sirkumtansya ang makataong pagkilos.

5.Nakakapagsuri ng kabutihan o kasamaa o saring pagpapasya.

6.Napapatunayan na ang layunin paraan at sirkomtansya ay nagtatakda ng pagkamabuti o

pagkamasama ng kilos ng tao.

7.Nakakapagpaliwanag ng kahalagahan ng pagmamahal sa diyos.

8.Nakakapagsuri ng sariling kilos na dapat panagutan at nakakagawa ng paraan upang maipakita

mapanagutan kilos.

1
 QUARTER: Ikalawang Markkahan
WEEK: 1.
WEEK 2.
CONTENT/TOPIC: Aralin -1 Makataong Pagkilos
Aralin -2 Mga salik na nakakaapaekto sa pananagutan ng tao sa
kahihinatnan ng kilos at pasya

REFERENCE:
 Edukasyon sa Pagpapakatao k-12 Compleant
 Marivic R. Leano/Elsie Celeste

 LEARNING MATERIAL/ MODULE:

Week _1
Topic: Aralin 1. Makataong kilos
Day 1

2
 Ang Mga Makataong Kilos ay kusang ay ang mga kilos na kusang ginawa ng tao.
Kadalasan ay ginagamit ito ng pagkukusa, kalayaan at kaalaman.
Kapang ang isang tao ay gumawa nito, siya ay gumagamit ng kanyang pagsusuri at konsensya para ito
ay gawin. Dahil dito, ang tao na gumawa ng kilos ay responsable sa ginawa niya.

Heto ang mga halimbawa:

 Ang pagiging madamot sa kapwa tap.

 Pag walang respeto sa mga nakatatanda.
 Pagiging makasarili.
 Ang pagiging walang pakialam sa kapaligiran, lalo na sa kalikasan.
 Pagiging mainggitin.
 ng pagiging mapanglait sa kapwa.
 Pagtataglay ng ugaling gusto na sya lagi ang magaling sa paningin ng lahat.
 Mapanira sa kapwa.
 Walang takot sa diyos,ginagawa ang mga nais kahit hindi tama.
Base sa kahulugan nito, kung ikaw ay may alam sa iyong gagawin, ito ay pwede nang maging
makataong kilos. Halimbawa na dito ang pag plano ng pag higanti.

Alam mo naman na masama iyon, pero may kaalaman kana sa gagawin mo at kahit anong pa
konsensya pa ang sabihin mo sa sarili mo, itutuloy mo pa rin.

Makataong kilos: Pananagutan mo

Habang tumatanda ang tao mas nalilinang ang kanyang moral na nagpapahalaga ayon kay Lawrence
Kolhberg. Kung gaano siya ay mas nagiging responsible sa kanyang mga kilos at pagpapasya.
Nabibigyan niya ng tuon kung paano maging makatao, mabuti at makatwiran. May mga salik na
nakakatulong upang malinang ang mga moral na pagpapahalaga nan a nagiging basehan ng makataong
pagkilos. Ito ay ang mga sumusunod.

 Magulang

Sa pagkabata pa lamang ay nararapat nangimulat sa mga anak mang mabubuting

pagpapahalaga gaya ng pananamplalataya sa Diyos, pagmamahal, paggalang at at pagiging
responsible

 Relihiyon

Ang mga mabubuting tuntunin na itinuturo sa bawat relihiyon ay humihimok sa tao na isagawa
kung ano ang mabuti sa kapwa.

 Pamayanan

Ang pagkakaroon ng mabuting pamayanan ay pagkakaroon ng mabuting lipunan

 Sapat na kaalaman sa moral na pananagutan

Ang mabubuting pagpapahalaga na natutuhan sa tahanan at paaralan ay pundasyon ng tao

upang magkaroon ng kaalaman kung ano ang tama sa mali, ang mabuti sa masama at ang
pananagutan kalinsabay ng pag-alam dito.

3
 Ang Mga Makataong Kilos ay kusang ay ang mga kilos na kusang ginawa ng tao. Kadalasan ay
ginagamit ito ng pagkukusa, kalayaan at kaalaman.
Kapang ang isang tao ay gumawa nito, siya ay gumagamit ng kanyang pagsusuri at konsensya para ito
ay gawin. Dahil dito, ang tao na gumawa ng kilos ay responsable sa ginawa niya.

Kahulugan At Mga Halimbawa Nito

Sagot Sa Tanong Na: “Ano Ang Makataong Kilos?”

MAKATAONG KILOS – Ito ay tumutukoy sa mga kilos na gumagamit ng pagkukusa, kalayaan, at
kaalaman ng isang tao.

Makataong Kilos: Kahulugan At Mga Halimbawa Nito

Dahil dito, ang tao ay nagiging responsable para sa mga kilos na ito maging maganda man o masama
ang resulto ng iyong kilos.

Sanaysay

Ang Mga Makataong Kilos ay kusang ay ang mga kilos na kusang ginawa ng tao. Kadalasan ay
ginagamit ito ng pagkukusa, kalayaan at kaalaman.

Kapang ang isang tao ay gumawa nito, siya ay gumagamit ng kanyang pagsusuri at konsensya para ito
ay gawin. Dahil dito, ang tao na gumawa ng kilos ay responsable sa ginawa niya.
Heto ang mga halimbawa:

Ang pagiging madamot sa kapwa tao.

Pag walang respeto sa mga nakatatanda.
Pagiging makasarili.
Ang pagiging walang pakialam sa kapaligiran, lalo na sa kalikasan.
Pagiging mainggitin.
Ang pagiging mapanglait sa kapwa.
Pagtataglay ng ugaling gusto na sya lagi ang magaling sa paningin ng lahat.
Mapanira sa kapwa.
Walang takot sa diyos,ginagawa ang mga nais kahit hindi tama.
Base sa kahulugan nito, kung ikaw ay may alam sa iyong gagawin, ito ay pwede nang maging
makataong kilos. Halimbawa na dito ang pag plano ng pag higanti.

Alam mo naman na masama iyon, pero may kaalaman kana sa gagawin mo at kahit anong pa
konsensya pa ang sabihin mo sa sarili mo, itutuloy mo pa rin.

4
 Day 2

Sagutan ang mga Gawain sa activity sheet week 1

PAGPAPAHALAGA: Ang di matinag na karangalang taglay ng tao ay ang pinakamahalagang

ari-arian ng isang tao. Nagmumula ang kahalagahang ito hindi sa anomang “mayroon” ang isang tao

kung hindi ano siya bilang tao . 

San Pablo Diocesan Catholic Schools System

Liceo de Mamatid
City of Cabuyao, Laguna

JUNIOR HIGH SCHOOL ACTIVITY SHEET

S.Y. 2022-2023

(EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 10)

( WEEK 1)

Name:_______________________________________________ Quarter: Ikalawang Markahan

Grade & Section:_____________________________________ Teacher ; Mr. William M. Laroza

Day _2__

5
 Pagsasabuhay:

A. Gumawa ng hakbang na gagawin para sa Makataong Pagkilos, sa inyong lugar batay sa mga
sumusunod na sitwasyon. Sagutan ito ng buong kaalaman ayon sa sitwasyon.

1. Maraming mga tao ang nagkakasakit sa inyong baryo dahil sa mabahong amoy na
nanggagaling sa dumi ng hayop

Isulat ang hakbang na gagawin:

2. Talamak ang paggamit ng ilegal na droga sa inyong lugar.

Isulat ang hakbang na gagawin:

6
 B. Gawin ang mga sumusunod

1. Ilahad ang mga moral na kilos na dapat isabuhay kung hindi nagkakasundo ang iyong mga
magulang

2. Pagtalikod sa mga kaibigan na nagsasali sa ipinagbabawal na samahan sa paaralan gaya ng

“ fraternity”

Week _2 _

Topic: Aralin -2 Mga salik na nakakaapaekto sa pananagutan ng tao sa

kahihinatnan ng kilos at pasya

Day 1

7
 Mga salik na nakakaapekto sa pananagutan ng tao

1. Masidhing damdamin - isang uri ng pagpapahayag ng saloobin o emosyon sa paraang

papataas ang antas nito.
2. Kamangmangan- Ang kamangmangan ay isa sa mga salik na nakakaapekto sa makataong
kilos. Ang kawalan o kasalatan ng kaalaman ay may dalawang uri: nadaraig at hindi nadaraig.
Ang kamangmangang nadaraig ay ang kawalan ng kaalaman sa isang gawain subalit may
pagkakataong maitama o magkaroon ng tamang kaalaman kung gagawan ng paraan upang
malaman o matuklasan ang mga ito.

Halimbawa:
ang pagtawid sa maling tawiran bunga ng hindi pamilyar sa lugar o bago sa lugar na iyon

1.Takot - Maaaring magkaroon ng dalawang kahulugan ang takot

: (3) ang pagkatakot sa Diyos ay makadama ng paggalang at pagpipitagan sa kanya at sumunod sa

kanyang mga kautusan;
( ) ang matakot sa tao, mga panganib sa buhay na ito, sakit, at masama ay matakot sa gayong
mga bagay at masindak sa mga ito.

4. Karahasan - (Ingles: violence), ayon sa Samahan ng Pandaigdigang Kalusugan, ay ang

8
 sinasadyang paggamit ng lakas o puwersang pisikal o kapangyarihan, na maaaring isang
pagbabanta o tinotoo, at maaaring laban sa sarili, sa kapwa, o laban sa isang pangkat o kaya
pamayanan, na maaaring kalabasan ng o may mataas na kalamangan ng pagreresulta sa
kapinsalaan, kamatayan, kapahamakang pangsikolohiya, hindi pag-unlad o pagbawi at pag-aalis
(depribasyon, katulad ng pag-agaw ng pag-aari o kapangyarihan; maaari ring pagkakait).[1]. Ang
kahuluguhang ito ay nag-uugnay ng layunin o pagsadya (intensiyonalidad) sa pagsasagawa o
pagsasakatuparan ng mismong gawain, anuman ang kinalabasan o resulta nito.

5. Gawi- indi namin pinapayagan ang mga app na sumusubok na dayain ang mga user o
naghihikayat ng hindi matapat na gawi, kasama ang, pero hindi limitado sa, mga app na natukoy
na imposible ang function. Dapat magbigay ang mga app ng tumpak na paghahayag,
paglalarawan, at mga larawan/video ng functionality ng mga ito sa lahat ng bahagi ng metadata.
Hindi dapat subukan ng mga app na gayahin ang functionality o mga babala mula sa operating
system o iba pang app. Ang anumang pagbabagao sa mga setting ng device ay dapat gawin nang
nalalaman at may pahintulot ng user at madali dapat itong maibabalik ng user sa dati.

Ang mga sumusunod ay ilan lamang sa mga salik na siyang nakaaapekto sa pananagutan ng tao
tungkol sa maaaring kahinatnan ng kanyang mga kilos at pasya

1. Kawalan ng kaalaman - ang kawalan ng kaalaman ang siyang nagiging dahilan kung bakit
mali ang mga nagagawa nating pasya kung kaya't mahalaga na tayo ay maalam sa mga
bagay

2. Mga tradisyon at paniniwala - kung may mga tradisyon at paniniwala tayo, madalas ay
isinasantabi natin ang masusing pag iisip na siyang nakakaapekto sa ating panangutan.

3. Emosyon - kung tayo ay takot, galit, o masaya, naapektuhan nito ang ating mga nagiging
kilos at pagpapasya

9
 Day 2

Sagutan ang mga Gawain sa activity sheet week 1

PAGPAPAHALAGA: Ang di matinag na karangalang taglay ng tao ay ang pinakamahalagang

ari-arian ng isang tao. Nagmumula ang kahalagahang ito hindi sa anomang “mayroon” ang isang tao

kung hindi ano siya bilang tao . 

10
 San Pablo Diocesan Catholic Schools System
Liceo de Mamatid
City of Cabuyao, Laguna

JUNIOR HIGH SCHOOL ACTIVITY SHEET

S.Y. 2022-2023

(EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 10)

( WEEK 2)

Name:_______________________________________________ Quarter: Ikalawang Markahan

Grade & Section:_____________________________________ Teacher ; Mr. William M. Laroza

Day 2
A. Panuto: Isulat ang iyong opinion sa bawat sitwasyon.
1. Mga kasambahay na minamaltrato ng kanilng amo.

2. Mga taong kumikitil ng buhay magkaroon lang ng bagong cellphone o gadyet.

3. Mga kawani ng pamahalaan na ginagamit ang kaban ng bayan sa pagpapayaman.

11
 B. Panuto:B.Basahin ang mga kawikaan. Ipaliwanag ang kahulugan ng bawat isa.

1. Ang paggalang at pagsunod sa Diyos ay simula ng karungungan ngunit walang halaga sa mga
mangmang ang aral mga saway.(1:7)

2.Ang kagandahang loob ay huwag ipagkait sa kapwa, kung ikay may kakayahang na ito ay
magawa(3:27)

3.Ang mallit na halaga buhat sa mabuti paraan ay hamak na mabuti kaysa sa yaman na bunga
ng kasamaan.

4.Saksing sinungaling mapaglubid ng buhangin,pag-awayin ang kapwa laging gusto niyang

gawin(6:19)

5.Ang sinong mang magnanakaw ay tiyak na nagkasala, kahit iyon ay pamawi sa gutom na
taglay niya,ang bayad ay makapito kung siya ay mahuli ang lahat niyang pag-aari ay kulang
pang panghalili.(6:30-32)

12