‫درس‪ :‬عدد اول‪ ،‬شمارنده اول‬ ‫پایه‪ :‬هفتم‬ ‫خود آموز شماره‪7014 :‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫در مدرسـه ای دو کالس هفتــم وجود دارد‪ ،‬کالس (هفتم الف) ‪ 20‬نفر و کـالس (هفتم ب) ‪ 23‬نفر هستند‪ .‬دبیـر ورزش‬
‫می خواهد هر کالس را برای تمرین به گروههایی با تعداد اعضای مساوی تقسیم کند‪ .‬در کدام کالس بهتر می توان گروه‬
‫بندی کرد؟ بیایید گروه هایی که می شود ایجاد کرد را در هر کالس بررسی کنیم‪.‬‬

‫هفتم الف(‪1 :)20‬گروه ‪20‬نفره ‪2 ،‬گروه ‪10‬نفره ‪4 ،‬گروه ‪ 5‬نفره ‪5 ،‬گروه ‪ 4‬نفره ‪10 ،‬گروه‪2‬نفره ‪ 20 ،‬گروه ‪1‬نفره‬

‫‪ 23‬گروه ‪ 1‬نفره‬ ‫‪ 1‬گروه ‪ 23‬نفره ‪،‬‬ ‫هفتم ب (‪:)23‬‬

‫به طور مختصر می توانیم فقط تعداد اعضای گروه ها را به صورت زیر بنویسیم‪:‬‬

‫‪1, 2 , 4 , 5 ,10, 20‬‬ ‫هفتم الف(‪: )20‬‬

‫‪1, 23‬‬ ‫هفتم ب(‪:)23‬‬

‫همانطور که می بینید کالس هفتم الف را بهتر می توان دسته بندی کرد و یا بهتر می توان چند تا چند تا شمرد‪ .‬این مفهوم‬
‫‪ : 1, 2 , 4 , 5 ,10, 20‬شمارنده های ‪20‬‬ ‫را در ریاضی شمارنده می گویند‪.‬‬

‫برای نوشتن شمارنده های یک عدد می توانید از کمترین عدد طبیعی یعنی ‪ 1‬شروع به بررسی کنید ‪،‬هر عددی که بتوان با‬
‫آن ‪ ،‬عدد مورد نظر را به دسته های مساوی دسته بندی کرد را بنویسید ‪.‬به مثال زیر دقت کنید‪:‬‬

‫‪ : 1, 3 , 5 ,15‬شمارنده های ‪15‬‬

‫همانطور که مشاهده می کنید ‪،‬عددهایی مانند ‪ 2‬و ‪ 4‬و ‪ 6‬و ‪ 7‬و‪ ...‬را ننوشتیم‪ ،‬زیرا با این اعداد ‪ 15‬را نمی توان به دسته های‬
‫مساوی دسته بندی کرد و تعدادی باقی می ماند‪.‬‬

‫تمرین (‪:)1‬‬
‫شمارنده های هر عدد را مشخص کنید‪.‬‬

‫‪ :‬شمارنده های ‪9‬‬ ‫‪ :‬شمارنده های ‪10‬‬

‫‪ :‬شمارنده های ‪11‬‬ ‫‪ :‬شمارنده های ‪12‬‬

‫‪ :‬شمارنده های ‪13‬‬ ‫‪ :‬شمارنده های ‪14‬‬

‫تمرین (‪:)2‬‬
‫با توجه به شمارنده هایی که در تمرین قبل نوشتید جاهای خالی را کامل کنید‪.‬‬

‫ب) کوچکترین شمارنده هر عدد ‪. . . . . . . .‬است‪.‬‬ ‫الف) عدد‪ . . . . . . . . . . . .‬شمارنده همه عددها است‪.‬‬

‫د) بعضی عدد ها فقط ‪ . . . . . . . . . . . . . .‬دارند‪.‬‬ ‫ج) بزرگترین شمارنده هر عدد ‪ . . . . . . . . . . . .‬است‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫فعالیت ‪:‬‬
‫اگر دقت کرده باشید ما در فعالیت قبل فقط در مورد کالس هفتم الف صحبت کردیم و زیاد در مورد کالس هفتم ب بحث‬
‫نکردیم‪ .‬فکر کنم خودتان علت را متوجه شدید‪ .‬کالس هفتم ب که ‪ 23‬دانش آموز دارد را نمی شود خوب دسته بندی کرد‪.‬‬
‫یا باید دسته های یک نفری بگیریم یا همه کالس را یک گروه ‪ 23‬نفره کنیم‪.‬‬

‫در نوشتن شمارنده ها هم گاهی چنین اتفاقی می افتد مثالً برای عدد ‪ 13‬فقط دو تا شمارنده می توان نوشت‪ .‬یعنی‬
‫عددهایی هستند که فقط دو تا شمارنده دارند‪.‬‬

‫« به عددهایی مانند‪ 13 ،‬و ‪ 7‬و ‪ 11‬که فقط ‪ 2‬شمارنده دارند و آن دو شمارنده‪ ،‬عدد یک و خود آن عدد است‪ ،‬عدد اول‬
‫می گویند‪».‬‬

‫تمرین (‪:)3‬‬
‫شمارنده های عددهای زیر را بنویسید و مشخص کنید کدام یک از آنها اول است‪.‬‬

‫‪ :‬شمارنده های ‪19‬‬ ‫‪ :‬شمارنده های ‪21‬‬

‫‪ :‬شمارنده های ‪22‬‬ ‫‪ :‬شمارنده های ‪23‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫‪ : 1, 2 , 3 , 4 , 6 ,12‬شمارنده های ‪12‬‬ ‫می دانیم عدد ‪ 12‬اول نیست‪ .‬زیرا‬

‫‪3  4 = 12‬‬ ‫‪2  6 =12‬‬ ‫همچنین می توان عدد ‪ 12‬را به صورت ضرب های مقابل هم نوشت‪.‬‬

‫در نتیجه‪:‬‬

‫« هر عددی را که به توان به صورت حاصل ضرب دو عدد بزرگ تر از یک نوشت‪ ،‬اول نیست‪».‬‬

‫برای مثال می خواهیم بفهمیم که آیا عدد ‪ 201‬اول است یا خیر؟ نوشتن شمارنده ها برای اعداد بزرگ کمی سخت به نظر‬
‫می رسد‪ .‬ولی اگر بتوانیم بفهمیم که این را می توان به صورت ضرب دو عدد بزرگتر از یک نوشت یا نه‪،‬می توان در مورد اول‬
‫بودن یا نبودنش نظر داد‪.‬‬

‫در اینجا قواعد بخش پذیری می تواند به ما کمک کند‪ .‬عدد ‪ 201‬به ‪ 2‬بخش پذیر نیست زیرا رقم یکان آن زوج نیست‪ .‬ولی‬
‫این عدد به ‪ 3‬بخش پذیر است ‪ ،‬زیرا مجموع رقمهایش بر ‪ 3‬بخش پذیر است‪ .‬پس حتماً می توان ‪ 201‬را به صورت ضرب‬
‫عددی در ‪ 3‬نوشت ‪.‬در نتیجه عدد ‪ 201‬اول نیست‪.‬‬

‫تمرین (‪:)4‬‬
‫مشخص کنید اعداد زیر اول هستند یا نیستند‪ .‬برای آنهایی که اول نیستند دلیل آورید‪ ،‬یا به صورت ضرب بنویسید‪.‬‬

‫‪21‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪77‬‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫فعالیت ‪:‬‬
‫‪ : 1, 2 , 3 , 4 , 6 ,12 , 24‬شمارنده های ‪24‬‬ ‫به شمارنده های عدد ‪ 24‬دقت کنید‪.‬‬

‫در بین شمارنده های عدد ‪ 24‬کدام یک اول هستند؟ همانطور که مشاهده می کنید‪ ،‬عددهای ‪ 2‬و ‪ 3‬هم شمارنده ‪24‬‬
‫هستند و همچنین خودشان نیز اول هستند‪ 2 .‬و ‪ 3‬را شمارنده های اول ‪ 24‬می گویند‪.‬‬

‫در زیر شمارنده های عدد ‪ 30‬نوشته شده است و زیر شمارنده های اول آن خط کشیده شده است‪.‬‬

‫‪ : 1, 2 , 3 , 5 , 6 ,10,15 , 30‬شمارنده های ‪30‬‬

‫تمرین (‪:)5‬‬
‫شمارنده های ‪ 36‬را بنویسید و زیر شمارنده های اول آن خط بکشید‪.‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫در نمودار های زیر هر عدد را به صورت ضرب دو عدد بزرگتر از یک می نویسیم و این کار را آن قدر ادامه می دهیم تا به‬
‫شمارنده های اول برسیم‪ .‬این کار را تجزیه عدد به شمارنده های اول از روش نمودار درختی می گویند‪.‬‬

‫البته در نمودار درختی ممکن است ضربها به صورت دیگر ی باشند‪ ،‬مثالً ممکن است شما برای عدد ‪ 30‬ضرب ‪ 5  6‬را‬
‫انتخاب کنید‪ ،‬ولی در نهایت و آخر کار همه شمارنده های اول همانی به دست می آید که در اینجا نوشته شده است‪.‬‬

‫تمرین (‪:)6‬‬
‫شمارنده های اول عددهای زیر را با رسم نمودار درختی پیدا کنید و آنها را به صورت ضرب شمارنده های اول بنویسید‪.‬‬

‫‪42‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪100‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫می خواهیم عددهایی بنویسیم که فقط شمارنده اول ‪ 2‬و ‪ 3‬داشته باشند‪ .‬یعنی عددهایی که اگر آنها را تجزیه درختی کردیم‬
‫فقط شمارنده های اول ‪ 2‬و ‪ 3‬دیده شود‪ .‬برای این کار می توانیم از روش حدس و آزمایش استفاده کنیم‪ .‬یعنی عددی را‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫بنویسم و تجزیه کنیم و ببینیم که شمارنده هایش چند است‪ .‬ولی با کمی خالقیت می توانیم روش بهتری هم برای این کار‬
‫پیدا کنیم‪.‬‬

‫مگر در روش تجزیه درختی شمارنده های اول را به صورت ضرب نمی نوشتیم‪ .‬حال از همین ضرب کمک گرفته و با شمارنده‬
‫ها عدد می سازیم‪ .‬در این صورت مطمئن هستیم که عدد به دست آمده حتماً شمارنده های اول ‪ 2‬و ‪ 3‬دارد‪.‬‬

‫‪2 3 = 6‬‬ ‫‪2  2  3 = 12‬‬ ‫‪2  3  3 = 18‬‬ ‫‪2  2  3  3 = 36‬‬

‫به نظر شما چند عدد می توان ساخت که شمارنده های اول ‪ 2‬و ‪ 3‬داشته باشند؟‬

‫تمرین (‪:)7‬‬
‫الف) پنج عدد بنویسید که فقط شمارنده اول ‪ 3‬و ‪ 5‬داشته باشد‪.‬‬

‫ب) پنج عدد بنویسید که فقط شمارنده اول ‪ 2‬داشته باشد‪.‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫یکی دیگر از کاربردهای تجزیه درختی در ساده کردن کسرها است‪ .‬می توان صورت و مخرج را به صورت ضرب شمارنده های‬
‫اول نوشت و بسیار راحت کسر را ساده کرد‪ .‬به مثال های زیر دقت کنید‪.‬‬

‫‪18 2  3  3 2‬‬ ‫‪90 2  3  3  5 3‬‬

‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪27 3  3  3 3‬‬ ‫‪150 2  3  5  5 5‬‬

‫تمرین (‪:)8‬‬
‫کسر های زیر تا جایی که امکان دارد ساده کنید‪.‬‬

‫‪28‬‬ ‫‪36‬‬ ‫‪20‬‬

‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪42‬‬ ‫‪48‬‬ ‫‪50‬‬
‫تمرین (‪:)9‬‬
‫‪2‬‬
‫شود‪.‬‬ ‫چهار کسر بنویسید که بعد از ساده شدن برابر‬
‫‪7‬‬

‫وریاستار‪ :‬صدیقه شیخی‪،‬محمدرضا شعبانی‬ ‫طراحی و اجرا‪ :‬فرامرز انتظاری‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

‫درس‪ :‬عدد اول‪ ،‬شمارنده اول‬ ‫پاسخ نامه‬ ‫پایه‪ :‬هفتم‬ ‫خود آموز شماره‪7014 :‬‬

‫تمرین (‪:)1‬‬
‫شمارنده های هر عدد را مشخص کنید‪.‬‬

‫‪ :1, 3,9‬شمارنده های ‪9‬‬ ‫‪, , 5,10‬‬

‫‪ : 12‬شمارنده های ‪10‬‬

‫‪,‬‬
‫‪ : 111‬شمارنده های ‪11‬‬ ‫‪, , 3, 4, 6,12‬‬
‫‪ :12‬شمارنده های ‪12‬‬

‫‪,‬‬
‫‪ : 113‬شمارنده های ‪13‬‬ ‫‪, , 7,14‬‬
‫‪ : 12‬شمارنده های ‪14‬‬

‫تمرین (‪:)2‬‬
‫با توجه به شمارنده هایی که در تمرین قبل نوشتید جاهای خالی را کامل کنید‪.‬‬

‫ب) کوچکترین شمارنده هر عدد یک است‪.‬‬ ‫الف) عدد یک شمارنده همه عددها است‪.‬‬

‫د) بعضی عدد ها فقط دو شمارنده دارند‪.‬‬ ‫ج) بزرگترین شمارنده هر عدد خودش است‪.‬‬

‫تمرین (‪:)3‬‬
‫شمارنده های عددهای زیر را بنویسید و مشخص کنید کدام یک از آنها اول است‪.‬‬

‫‪,‬‬
‫‪ :119‬شمارنده های ‪19‬‬ ‫(عدد ‪ 19‬اول است)‬ ‫‪ : 1, 3, 7,21‬شمارنده های ‪21‬‬

‫‪, ,1122‬‬
‫‪ :12‬شمارنده های ‪22‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪,‬‬
‫‪ :123‬شمارنده های ‪23‬‬ ‫(عدد ‪ 23‬اول است)‬

‫تمرین (‪:)4‬‬
‫مشخص کنید اعداد زیر اول هستند یا نیستند‪ .‬برای آنهایی که اول نیستند دلیل آورید‪ ،‬یا به صورت ضرب بنویسید‪.‬‬

‫‪21‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪77‬‬

‫‪37‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪3 11‬‬ ‫اول‬ ‫‪7 11‬‬

‫تمرین (‪:)5‬‬
‫شمارنده های ‪ 36‬را بنویسید و زیر شمارنده های اول آن خط بکشید‪.‬‬

‫‪1, 2 , 3 , 4 , 6 , 9 ,12 ,18 , 36‬‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫تمرین (‪:)6‬‬
‫شمارنده های اول عددهای زیر را با رسم نمودار درختی پیدا کنید و آنها را به صورت ضرب شمارنده های اول بنویسید‪.‬‬

‫‪42‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪100‬‬

‫تمرین (‪:)7‬‬
‫الف) پنج عدد بنویسید که فقط شمارنده اول ‪ 3‬و ‪ 5‬داشته باشد‪.‬‬

‫‪3  5 = 15‬‬ ‫‪3  3  5 = 45‬‬ ‫‪3  5  5 = 75‬‬ ‫‪3  3  5  5 = 225‬‬ ‫‪3  3  3  5 = 135‬‬
‫ب) پنج عدد بنویسید که فقط شمارنده اول ‪2‬داشته باشد‪.‬‬

‫‪22 = 4‬‬ ‫‪222 = 8‬‬ ‫‪2  2  2  2 =16‬‬ ‫‪2  2  2  2  2 = 32‬‬ ‫‪2  2  2  2  2  2 = 64‬‬

‫تمرین (‪:)8‬‬
‫کسر های زیر تا جایی که امکان دارد ساده کنید‪.‬‬

‫‪28 2  2  7 2‬‬ ‫‪36‬‬ ‫‪2  2 3 3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪20 2  2  5 2‬‬

‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪42 2  3  7 3‬‬ ‫‪48 2  2  2  2  3 4‬‬ ‫‪50 2  5  5 5‬‬

‫تمرین (‪:)9‬‬
‫‪2‬‬
‫شود‪.‬‬ ‫چهار کسر بنویسید که بعد از ساده شدن برابر‬
‫‪7‬‬
‫‪22 4‬‬ ‫‪3 2 6‬‬ ‫‪2  3  2 12‬‬ ‫‪5  2 10‬‬
‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪2  7 14‬‬ ‫‪3  7 21‬‬ ‫‪2  3  7 42‬‬ ‫‪5  7 35‬‬
‫بیشمار کسر می توان نوشت‪.‬‬

‫وریاستار‪ :‬صدیقه شیخی‪،‬محمدرضا شعبانی‬ ‫طراحی و اجرا‪ :‬فرامرز انتظاری‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

‫درس‪ :‬بزرگ ترین شمارنده مشترک‬ ‫پایه‪ :‬هفتم‬ ‫خود آموز شماره‪7015 :‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫قرار است دانش آموزان پایه هفتم یک دبیرستان به اردو بروند‪ .‬آنها می خواهند در این اردو چادر بزنند‪ .‬تعداد افراد داخــل‬
‫چادر ها باید مساوی باشد‪.‬‬

‫کالس هفتم الف ‪ 36 ،‬دانش آموز دارد‪ .‬برای این کالس چه چادرهایی می توان برپا کرد؟‬

‫‪1‬نفره ‪2 ،‬نفره ‪3 ،‬نفره ‪4 ،‬نفره ‪ 6 ،‬نفره ‪9 ،‬نفره ‪12 ،‬نفره ‪18 ،‬نفره ‪36 ،‬نفره‬ ‫چادرها برای ‪ 36‬نفر‪:‬‬

‫کالس هفتم ب ‪ 30 ،‬دانش آموز دارد‪ .‬برای این کالس چه چادرهایی می توان برپا کرد؟‬

‫‪1‬نفره ‪2 ،‬نفره ‪3 ،‬نفره ‪5 ،‬نفره ‪ 6 ،‬نفره ‪10 ،‬نفره ‪15 ،‬نفره ‪ 30 ،‬نفره‬ ‫چادرها برای ‪ 30‬نفر‪:‬‬

‫اگر قرار باشد یک نوع چادر‪ ،‬برای هر دو کالس تهیه کنیم‪ ،‬چادرهای چند نفره مناسب است؟ می توانید با نگاه به چادرهای‬
‫‪1‬نفره ‪2 ،‬نفره ‪3 ،‬نفره ‪ 6 ،‬نفره‬ ‫هر کالس‪،‬چادرهای مشترک برای هر دو کالس را پیدا کنید‪.‬‬

‫اگر قرار باشد از چادر مشترک برای دو کالس استفاده شود و تعداد دانش آموزان یک چادر بیشترین تعداد باشد‪ ،‬چادر چند‬
‫نفره مناسب است؟ بله درست حدس زدید‪ ،‬چادر ‪ 6‬نفره مناسب ترین است‪.‬‬

‫در این مسئله چادرها را به چه مبحثی از ریاضی می توانید ارتباط دهید؟ بله می توان به شمارنده ها ارتباط داد‪ .‬در نتیجه‪:‬‬

‫‪: 1, 2 , 3 , 4 , 6 , 9 ,12 ,18 , 36‬تمام شمارنده های ‪36‬‬

‫‪: 1, 2 , 3 , 5 , 6 ,10,15 , 30‬تمام شمارنده های ‪30‬‬

‫‪ : 1, 2 , 3 , 6‬شمارنده های مشترک ‪ 36‬و‪30‬‬

‫‪ : 6‬بزرگ ترین شمارنده مشترک ‪ 36‬و‪30‬‬

‫« شمارنده های یک عدد را مقسوم علیه های آن نیز می گویند؛ بنابراین بزرگ ترین شمارنده مشترک دو عدد همان بزرگ‬
‫ترین مقسوم علیه مشترک است که به اختصار (ب‪.‬م‪.‬م) می نویسند‪(.‬ب‪.‬م‪.‬م) دو عدد ‪ a‬و ‪ b‬را به صورت )‪ ( a, b‬نشان‬
‫می دهند‪».‬‬

‫‪( 30, 36) = 6‬‬ ‫پس می توان (ب‪.‬م‪.‬م) ‪ 30‬و ‪ 36‬را به صورت مقابل نشان داد‪.‬‬

‫تمرین (‪:)1‬‬
‫تساوی های زیر را کامل کنید‪.‬‬

‫‪ :‬تمام شمارنده های ‪18‬‬ ‫‪ :‬تمام شمارنده های ‪27‬‬

‫‪:‬شمارنده های مشترک ‪ 27‬و ‪18‬‬ ‫= )‪(18, 27‬‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫تمرین (‪:)2‬‬
‫با نوشتن تمام شمارنده های دو عدد (ب‪.‬م‪.‬م) آنها را پیدا کنید‪.‬‬

‫= )‪(14,12‬‬ ‫= )‪(20, 30‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫یکی دیگر از روشهای به دست آوردن (ب‪.‬م‪.‬م) استفاده از روش تجزیه است‪ .‬به مثال زیر دقت کنید‪.‬‬

‫‪18 = 2  3  3‬‬ ‫‪24 = 2  2  2  3‬‬

‫‪(18, 24) = 2  3 = 6‬‬

‫مشاهده می کنید که در این روش هم‪ ،‬با انتخاب شمارنده های اول مشترک همان جواب به دست می آید‪ .‬به مثال های زیر‬
‫دقت کنید‪.‬‬

‫‪54 = 2  3  3  3‬‬ ‫‪90 = 2  3  3  5‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪(54,90) = 2  3  3 = 18‬‬

‫‪72 = 2  2  2  3  3‬‬ ‫‪120 = 2  2  2  3  5‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪(72,120) = 2  2  2  3 = 24‬‬

‫تمرین (‪:)3‬‬
‫با تجزیه عددها به شمارنده های اول (ب‪.‬م‪.‬م) دو عدد را پیدا کنید‪.‬‬

‫= )‪(48, 36‬‬ ‫= )‪(45, 30‬‬

‫تمرین (‪:)4‬‬
‫عددهای زیر تجزیه شده اند‪( ،‬ب‪.‬م‪.‬م) های خواسته شده را به دست آورید‪.‬‬

‫‪28 = 2  2  7‬‬ ‫‪12 = 2  2  3‬‬ ‫‪36 = 2  2  3  3‬‬

‫= )‪(28,12‬‬ ‫= )‪(28, 36‬‬ ‫= )‪(12, 36‬‬ ‫= )‪(12, 36, 28‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫یکی از کاربردهای (ب‪.‬م‪.‬م) در حل مسائل است‪ .‬به مسئله زیر دقت کنید‪.‬‬

‫می خواهیم یک قاب مستطیلی به طول ‪ 16‬و عرض ‪ 12‬سانتی متر را با کاشی های مربعی پر کنیم‪.‬ضلع این کاشی مربعی‬
‫چه عددهایی می تواند باشد؟‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫برای درک بهتر به شکل های زیر دقت کنید‪.‬‬

‫حال می خواهیم این مسئله را به درس شمارنده ها مرتبط کنیم‪.‬‬

‫به نظر شما طول ‪ 16‬سانتیمتری را با مربع هایی به ضلع چند سانتی متری می توانیم پر کنیم؟ اینها همان شمارنده های‬
‫‪ :1, 2 , 4 , 8 ,16‬شمارنده های ‪16‬‬ ‫‪ 16‬هستند‪.‬‬

‫‪ :1, 2 , 3 , 4 , 6 ,12‬شمارنده های ‪12‬‬ ‫عرض ‪ 12‬سانتی متری چه طور؟‬

‫‪ :1, 2 , 4‬شمارنده های مشترک ‪ 12‬و ‪16‬‬ ‫حاال شمارنده های مشترک این دو عدد‪.‬‬

‫می بینید در اینجا هم همان جواب شکل ها به دست آمد‪ .‬پس از این به بعد می توانیم از شمارنده ها در حل اینگونه مسئله‬
‫ها استفاده کنیم‪.‬‬

‫‪(16,12) = 4‬‬ ‫ضلع بزرگترین مربع برای پوشاندن این قاب چند سانتی متری است؟‬

‫تمرین (‪:)5‬‬
‫می خواهیم درون جعبه ای به ابعاد ‪ 30‬و ‪ 36‬و ‪ 60‬سانتی متری را با مکعب هایی پر کنیم‪ .‬از مکعب هایی به اندازه ضلع‬
‫چند سانتی متری می توانیم استفاده کنیم؟‬

‫برای اینکه تعداد کمتری مکعب استفاده کنیم‪ ،‬ضلع مکعب باید چند سانتی متر باشد؟‬

‫وریاستار‪ :‬صدیقه شیخی‪،‬محمدرضا شعبانی‬ ‫طراحی و اجرا‪ :‬فرامرز انتظاری‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

‫درس‪ :‬بزرگ ترین شمارنده مشترک‬ ‫پاسخ نامه‬ ‫پایه‪ :‬هفتم‬ ‫خود آموز شماره‪7015 :‬‬

‫تمرین (‪ :)1‬تساوی های زیر را کامل کنید‪.‬‬

‫‪ :1, 2 , 3 , 6 ,9 ,18‬تمام شمارنده های ‪18‬‬ ‫‪ : 1, 3 , 9 , 27‬تمام شمارنده های ‪27‬‬

‫‪: 1, 3 , 9‬شمارنده های مشترک ‪ 27‬و ‪18‬‬ ‫‪(18, 27) = 9‬‬

‫تمرین (‪ :)2‬با نوشتن تمام شمارنده های دو عدد (ب‪.‬م‪.‬م) آنها را پیدا کنید‪.‬‬

‫‪ :1, 2 , 7 ,14‬تمام شمارنده های ‪14‬‬ ‫‪ : 1, 2 , 3 , 4 , 6 ,12‬تمام شمارنده های ‪12‬‬

‫‪: 1, 2‬شمارنده های مشترک ‪ 12‬و ‪14‬‬ ‫‪(14,12) = 2‬‬

‫‪ :1, 2 , 4 , 5 ,10, 20‬تمام شمارنده های ‪20‬‬ ‫‪ : 1, 2 , 3 , 5 , 6 ,10,15 , 30‬تمام شمارنده های ‪30‬‬

‫‪: 1, 2 , 5 ,10‬شمارنده های مشترک ‪ 30‬و ‪20‬‬ ‫‪(20, 30) =10‬‬

‫تمرین (‪ :)3‬با تجزیه عددها به شمارنده های اول (ب‪.‬م‪.‬م) دو عدد را پیدا کنید‪.‬‬

‫‪48 = 2  2  2  2  3‬‬ ‫‪36 = 2  2  3  3‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪(48, 36) = 2  2  3 = 12‬‬

‫‪45 = 3  3  5‬‬ ‫‪30 = 2  3  5‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪(45, 30) = 3  5 = 15‬‬

‫تمرین (‪ :)4‬عددهای زیر تجزیه شده اند‪(،‬ب‪.‬م‪.‬م) های خواسته شده را به دست آورید‪.‬‬

‫‪28 = 2  2  7‬‬ ‫‪12 = 2  2  3‬‬ ‫‪36 = 2  2  3  3‬‬

‫‪(28,12) = 2  2 = 4‬‬ ‫‪(28, 36) = 2  2 = 4‬‬ ‫‪(12, 36) = 2  2  3 = 12‬‬ ‫‪(12, 36, 28) = 2  2 = 4‬‬

‫تمرین (‪:)5‬‬
‫می خواهیم درون جعبه ای به ابعاد ‪ 30‬و ‪ 36‬و ‪ 60‬سانتی متری را با مکعب هایی پر کنیم‪ .‬از مکعب هایی به اندازه ضلع‬
‫چند سانتی متری می توانیم استفاده کنیم؟‬

‫‪ :1, 2 , 3 , 4 , 6 , 9 ,12 ,18 , 36‬تمام شمارنده های ‪36‬‬ ‫‪ : 1, 2 , 3 , 5 , 6 ,10,15 , 30‬تمام شمارنده های ‪30‬‬

‫‪ :1, 2 , 3 , 4 , 5 , 6 ,10,12 ,15 , 20, 30, 60‬تمام شمارنده های ‪60‬‬

‫‪: 1, 2 , 3 , 6‬شمارنده های مشترک ‪ 30‬و ‪ 36‬و ‪60‬‬

‫‪(36, 30, 60) = 6‬‬ ‫برای اینکه تعداد کمتری مکعب استفاده کنیم‪ ،‬ضلع مکعب باید چند سانتی متر باشد؟‬

‫وریاستار‪ :‬صدیقه شیخی‪،‬محمدرضا شعبانی‬ ‫طراحی و اجرا‪ :‬فرامرز انتظاری‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

‫درس‪ :‬کوچک ترین مضرب مشترک‬ ‫پایه‪ :‬هفتم‬ ‫خود آموز شماره‪7016 :‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫به ضرب های زیر دقت کنید‬

‫‪3 1 = 3‬‬ ‫‪3 2 = 6‬‬ ‫‪33 =9‬‬ ‫‪3  4 = 12‬‬ ‫‪3  5 = 15‬‬ ‫‪3  6 =18‬‬
‫همانطور که می بینید عدد ‪ 3‬به ترتیب در اعداد طبیعی ‪ 1‬و ‪ 2‬و ‪ 3‬و ‪ 4‬و ‪ 5‬و ‪ 6‬ضرب شده است‪ .‬حاصل این ضرب ها را‬

‫مضرب های طبیعی یا به صورت خالصه مضرب های ‪ 3‬می نامیم‪ .‬به نظر شما مضرب های ‪ 3‬را تا کجا می توان ادامه داد؟‬

‫‪ : 3 , 6 , 9 ,12 ,15 ,18 , ...‬مضرب های ‪3‬‬ ‫مضرب های عدد ‪ 3‬را می توان به صورت مقابل نوشت‪.‬‬

‫عالمت ‪ . . .‬در نوشتن مضرب ها به چه معنا است؟ بله درست گفتید‪ ،‬بدین معنی است که مضرب های یک عدد پایان ندارند‪.‬‬

‫تمرین (‪:)1‬‬
‫مضرب های عددهای زیر را بنویسید‪(.‬حداقل ‪ 8‬مضرب را بنویسید و بعد عالمت سه نقطه را بگذارید‪).‬‬

‫‪ :‬مضرب های ‪2‬‬

‫‪ :‬مضرب های ‪5‬‬

‫‪ :‬مضرب های ‪7‬‬

‫تمرین (‪:)2‬‬
‫به سواالت زیر پاسخ دهید‪.‬‬

‫ب) چهارمین مضرب ‪: 6‬‬ ‫الف) اولین مضرب ‪: 9‬‬

‫د) ‪ 54‬چندمین مضرب ‪ 9‬است؟‬ ‫ج) دهمین مضرب ‪: 8‬‬

‫و) ‪ 144‬چندمین مضرب ‪ 6‬است؟‬ ‫ه) ‪ 80‬چندمین مضرب ‪2‬است؟‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫در یک بازی رایانه ای مهره ‪ 4 ، A‬تا ‪ 4‬تا حرکت می کند و مهره ‪ 6 ، B‬تا ‪ 6‬تا حرکت می کند‪ .‬در شروع بازی هر دو مهره‬
‫روی عدد صفر هستند‪ .‬حرکت های آبی مربوط به مهره ‪ A‬و حرکت های قرمز مربوط به مهره ‪ B‬است‪.‬‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫مشاهده می کنید که مهره های ‪ A‬و ‪ B‬در عددهای ‪ 12‬و ‪ 24‬و ‪ 36‬روی هم قرار می گیرند‪ .‬به نظر شما اگر این بازی را‬
‫ادامه دهیم آیا باز هم عدد های هستند که این دو مهره با هم روی آنها قرار بگیرند؟‬

‫حال بیایم این بازی را با درسی که یاد گرفته ایم ارتباط دهیم‪ .‬درست حدس زدید این حرکت ها مضرب ها هستند‪.‬‬

‫‪ : 4 , 8 ,12 ,16 , 20, 24 , 28 , 32 , 36 , ...‬مضرب های ‪4‬‬

‫‪ : 6 ,12 ,18 , 24 , 30, 36 , ...‬مضرب های ‪6‬‬

‫در عدد هایی که دو مهره روی هم قرار گرفته اند‪ ،‬مضرب های مشترک ‪ 4‬و ‪ 6‬هستند‪.‬‬

‫‪ : 12 , 24 , 36 , ...‬مضرب های مشترک ‪ 4‬و ‪6‬‬

‫همانطور که مشاهده می کنید‪ ،‬مضارب مشترک هم ادامه دار هستند و پایانی ندارند‪ .‬آیا می توانید چند تا از این مضرب ها را‬
‫بگوید؟ به همین خاطر در مضرب ها همیشه اولین مضرب مشترک که کوچکترین مضرب مشترک است بسیار مهم است‪.‬‬

‫‪ : 12‬کوچک ترین مضرب مشترک ‪ 4‬و ‪6‬‬

‫« کوچک ترین مضرب مشترک دو عدد ‪ ،‬اولین مضرب مشترک آن دو عدد است‪ .‬مضرب های مشترک بعدی را با داشتن‬
‫اولین مضرب مشترک می توان پیدا کرد‪ .‬کوچک ترین مضرب مشترک دو عدد ‪ a‬و ‪ b‬را به طور اختصار (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) می‬
‫گویند و به صورت ‪  a , b ‬نمایش می دهند‪».‬‬

‫‪4 , 6 =12‬‬ ‫در نتیجه برای فعالیت می توان نوشت‪.‬‬

‫تمرین (‪:)3‬‬
‫( ک ‪ .‬م ‪ .‬م) دو عدد ‪ 12‬و ‪ 16‬را پیدا کنید‪.‬‬

‫‪ :‬مضرب های عدد ‪12‬‬

‫‪ :‬مضرب های عدد ‪16‬‬

‫‪ :‬مضرب های مشترک ‪ 12‬و ‪16‬‬ ‫= ‪12 ,16‬‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫می خواهیم (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) دو عدد ‪ 12‬و ‪ 18‬را به دست آوریم‪ .‬در فعالیت قبل یاد گرفتید که با نوشتن مضرب ها می توان عدد‬
‫(ک ‪ .‬م ‪ .‬م) را پیدا کرد‪ .‬اگر مضرب ها را بنویسید‪ ،‬مشاهده می کنید که (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) دو عدد برابر ‪ 36‬می شود ‪ .‬ولی در این‬
‫فعالیت می خواهیم به شما نشان دهیم‪ ،‬که با تجزیه هم می توان کوچک ترین مضرب مشترک دو عدد را یافت‪.‬‬

‫‪12 = 2  2  3‬‬ ‫‪18 = 2  3  3‬‬ ‫‪12 ,18 = 2  3  2  3 = 36‬‬

‫به نحوه به دست آوردن (ک ‪ .‬م ‪ .‬م ) دقت کنید‪ .‬چه اتفاقی افتاده است؟‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫برای اینکه بهتر درک کنید به مثال های زیر دقت کنید‪.‬‬

‫‪60= 2  2  3 5‬‬ ‫‪150 = 2  3  5  5‬‬ ‫‪60,150 = 2  3  5  2  5 = 300‬‬

‫‪36 = 2  2  3  3‬‬ ‫‪90 = 2  3  3  5‬‬ ‫‪ 36 , 90 = 2  3  3  2  5 = 180‬‬
‫‪A = 3  3  5 5‬‬ ‫‪B = 2 3  3  5‬‬ ‫‪ A , B = 3  3  5  2  5‬‬
‫همانطور که می بینید برای به دست آوردن (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) ابتدا عامل های مشترک را می نویسیم و در ادامه هرچه باقی ماند‬
‫نوشته می شود و با ضرب آنها کوچک ترین مضرب مشترک به دست می آید‪.‬‬

‫تمرین (‪:)4‬‬
‫(ک ‪ .‬م ‪ .‬م) هر جفت از عددهای زیر را به دست آورید‪(.‬ابتدا عددها را تجزیه کنید‪).‬‬

‫= ‪18‬‬ ‫= ‪30‬‬ ‫= ‪18 , 30‬‬

‫= ‪20‬‬ ‫= ‪50‬‬ ‫= ‪20, 50‬‬
‫= ‪24‬‬ ‫= ‪12‬‬ ‫= ‪24 ,12‬‬
‫فعالیت ‪:‬‬
‫یکی از مهم ترین کاربردهای (ک ‪ .‬م ‪ .‬م ) در پیدا کردن مخرج مشترک دو کسر است‪ .‬به مثال زیر دقت کنید‪.‬‬

‫‪3 7‬‬
‫= ‪+‬‬
‫‪20 15‬‬
‫‪20 = 2  2  5‬‬ ‫‪15 = 3  5‬‬ ‫‪20 ,15 = 5  2  2  3 = 60‬‬
‫‪33‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪9 28 37‬‬
‫‪+ 4 = +‬‬ ‫=‬
‫‪203 154 60 60 60‬‬

‫تمرین (‪:)5‬‬
‫حاصل تفریق زیر را با کمک (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) مخرج به دست آورید‪.‬‬

‫‪7 5‬‬
‫= ‪−‬‬
‫‪12 18‬‬
‫فعالیت ‪:‬‬
‫بعضی از مسئله ها هم را می توان با کمک (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) حل کرد‪ .‬به مسئله زیر و حل آن دقت کنید‪.‬‬

‫«در یک خیابان شهرداری هر ‪ 10‬متر یک نهال درخت کاشته است‪ .‬اداره برق هم هر ‪ 15‬متر یک چراغ نصب کرده است‪ .‬اگر‬
‫اولین درخت و تیر چراغ برق در ابتدای خیابان کنار هم باشند‪ .‬بعد از چند متر باز هم درخت کنار تیر چراغ برق قرار می‬
‫گیرد؟»‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫‪ : 10, 20, 30, 40, 50, 60, ...‬مضرب های عدد ‪10‬‬

‫‪ : 15 , 30, 45 , 60, 75 , ...‬مضرب های عدد ‪15‬‬

‫‪ : 30, 60, ...‬مضرب های مشترک ‪ 10‬و ‪15‬‬ ‫‪10,15 = 30‬‬

‫یا از طریق تجزیه‬

‫‪10 = 2  5‬‬ ‫‪15 = 3  5‬‬ ‫‪10,15 = 5  2  3 = 30‬‬

‫بعد از ‪ 30‬متر درخت در کنار تیر چراغ برق قرار می گیرد‪.‬‬

‫تمرین (‪:)6‬‬
‫در ایستگاه راه آهن تهران هر ‪ 20‬دقیقه یک قطار به سمت غرب می رود و هر ‪ 35‬دقیقه هم یک قطار به سمت شرق می‬
‫رود‪ .‬اگر راس ساعت ‪ 12‬ظهر دو قطار هم زمان به سمت غرب و شرق از ایستگاه خارج شوند‪ .‬در چه ساعتی هم زمان دو‬
‫قطار از ایستگاه خارج می شوند؟‬

‫فعالیت ‪:‬‬
‫به ( ب ‪ .‬م ‪ .‬م ) های زیر دقت کنید‪ .‬آیا می توانید روشی برای ذهنی به دست آوردن آنها بگویید‪.‬‬

‫‪( 5 ,15) = 5‬‬ ‫‪(12 , 6 ) = 6‬‬ ‫‪(14 , 7) = 7‬‬ ‫‪( 30,15) =15‬‬
‫مشاهده می کنید که در تمام این مثال ها دو عدد بر هم بخش پذیرند‪ ،‬در این صورت (ب ‪ .‬م ‪ .‬م) آنها‪ ،‬عدد کوچک تر است‪.‬‬

‫به (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) های زیر دقت کنید‪.‬‬

‫‪5 ,15 =15‬‬ ‫‪12 , 6 =12‬‬ ‫‪14 , 7 =14‬‬ ‫‪ 30,15 = 30‬‬
‫برای ( ک ‪ .‬م‪ .‬م ) چه قانونی برای زمانی که دو عدد بر هم بخش پذیرند مشاهده می کنید؟‬

‫تمرین (‪:)7‬‬
‫به صورت ذهنی تساوی های زیر را کامل کنید‪.‬‬

‫= ) ‪(16 , 8‬‬ ‫= ‪24 ,12‬‬ ‫= )‪(9 , 27‬‬ ‫= ‪ 35 , 7‬‬

‫= )‪(20,100‬‬ ‫= ‪18 , 36‬‬ ‫= )‪( 42 , 21‬‬ ‫= ‪10, 50‬‬

‫وریاستار‪ :‬صدیقه شیخی‪،‬محمدرضا شعبانی‬ ‫طراحی و اجرا‪ :‬فرامرز انتظاری‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

‫درس‪ :‬کوچک ترین مضرب مشترک‬ ‫پاسخ نامه‬ ‫پایه‪ :‬هفتم‬ ‫خود آموز شماره‪7016 :‬‬

‫تمرین (‪:)1‬‬
‫مضرب های عددهای زیر را بنویسید‪(.‬حداقل ‪ 8‬مضرب را بنویسید و بعد عالمت سه نقطه را بگذارید‪).‬‬

‫‪ : 2 , 4 , 6 , 8 ,10,12 ,14 ,16 ,18 , 20 , ...‬مضرب های ‪2‬‬

‫‪ :‬مضرب های ‪5‬‬ ‫‪5 ,10,15 , 20, 25 , 30, 35 , 40, 45 , 50, ...‬‬

‫‪ :‬مضرب های ‪7‬‬ ‫‪7 ,14 , 21, 28 , 35 , 42 , 49 , 56 , 63 , 70, ...‬‬

‫تمرین (‪:)2‬‬
‫به سواالت زیر پاسخ دهید‪.‬‬

‫ب) چهارمین مضرب ‪6  4 = 24 : 6‬‬ ‫الف) اولین مضرب ‪1 9 = 9 :9‬‬

‫د) ‪ 54‬چندمین مضرب ‪ 9‬است؟ ‪54  9 = 6‬‬ ‫ج) دهمین مضرب ‪8 10 = 80 :8‬‬

‫و) ‪ 144‬چندمین مضرب ‪ 6‬است؟ ‪144  6 = 24‬‬ ‫ه) ‪ 80‬چندمین مضرب ‪2‬است؟ ‪80  2 = 40‬‬

‫تمرین (‪:)3‬‬
‫( ک ‪ .‬م ‪ .‬م) دو عدد ‪ 12‬و ‪ 16‬را پیدا کنید‪.‬‬

‫‪ : 12 , 24 , 36 , 48 , 60, 72 , 84 , 96 , ...‬مضرب های عدد ‪12‬‬

‫‪ : 16 , 32 , 48 , 64 , 80, 96 ,112 , ...‬مضرب های عدد ‪16‬‬

‫‪ :‬مضرب های مشترک ‪ 12‬و ‪16‬‬ ‫‪48 , 96 , ...‬‬ ‫‪12 ,16 = 48‬‬
‫تمرین (‪:)4‬‬
‫(ک ‪ .‬م ‪ .‬م) هر جفت از عددهای زیر را به دست آورید‪(.‬ابتدا عددها را تجزیه کنید‪).‬‬

‫‪18 = 2  3  3‬‬ ‫‪30 = 2  3  5‬‬ ‫‪18 , 30 = 2  3  5  3 = 90‬‬

‫‪20 = 2  2  5‬‬ ‫‪50 = 2  5  5‬‬ ‫‪20, 50 = 2  5  2  5 = 100‬‬
‫‪24 = 2  2  2  3‬‬ ‫‪12 = 2  2  3‬‬ ‫‪24 ,12 = 2  2  3  2 = 24‬‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬

 ‫تمرین (‪:)5‬‬
‫حاصل تفریق زیر را با کمک (ک ‪ .‬م ‪ .‬م) مخرج به دست آورید‪.‬‬

‫‪7 5‬‬
‫= ‪−‬‬
‫‪12 18‬‬
‫‪12 = 2  2  3‬‬ ‫‪18 = 2  3  3‬‬ ‫‪12 ,18 = 2  3  2  3 = 36‬‬
‫‪73‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪21 10 11‬‬
‫= ‪− 2‬‬ ‫‪−‬‬ ‫=‬
‫‪123 182 36 36 36‬‬

‫تمرین (‪:)6‬‬
‫در ایستگاه راه آهن تهران هر ‪ 20‬دقیقه یک قطار به سمت غرب می رود و هر ‪ 35‬دقیقه هم یک قطار به سمت شرق می‬
‫رود‪ .‬اگر راس ساعت ‪ 12‬ظهر دو قطر هم زمان به سمت غرب و شرق از ایستگاه خارج شوند‪ .‬در چه ساعتی هم زمان دو قطار‬
‫از ایستگاه خارج می شوند؟‬

‫‪ : 20, 40, 60, 80,100, 120,140, ...‬مضرب های عدد ‪20‬‬

‫‪ : 35 , 70,105 ,140,175 , ...‬مضرب های عدد ‪35‬‬

‫‪ : 140 , ...‬مضرب های مشترک ‪ 20‬و ‪35‬‬ ‫‪20, 35 = 140‬‬

‫یا از طریق تجزیه‬

‫‪20 = 2  2  5‬‬ ‫‪35 = 5  7‬‬ ‫‪20, 35 = 5  2  2  7 = 140‬‬

‫‪ 140‬دقیقه بعد دو قطار با هم از ایستگاه خارج می شوند‪ .‬یا ساعت ‪2:20‬‬

‫تمرین (‪:)7‬‬
‫به صورت ذهنی تساوی های زیر را کامل کنید‪.‬‬

‫‪(16 , 8 ) = 8‬‬ ‫‪24 ,12 = 24‬‬ ‫‪(9 , 27) = 9‬‬ ‫‪ 35 , 7 = 35‬‬
‫‪(20,100) = 20‬‬ ‫‪18 , 36 = 36‬‬ ‫‪( 42 , 21) = 21‬‬ ‫‪10, 50 = 50‬‬

‫وریاستار‪ :‬صدیقه شیخی‪،‬محمدرضا شعبانی‬ ‫طراحی و اجرا‪ :‬فرامرز انتظاری‬

‫ﻫﻤﮕﺎم درس | ‪hamgamdars.com‬‬ ‫داﻧﻠﻮد از اﭘﻠﯿﮑﯿﺸﻦ راﯾﮕﺎن ﻫﻤﯿﺎر‬