You are on page 1of 57

‫علی عبدالرضایی | ‪1‬‬

‫‪ | 2‬رکیکتر از ادبیات‬

‫ركیکتر از ادبیات‬

‫علی عبدالرضایی‬
‫علی عبدالرضایی | ‪3‬‬

‫‪http://kalej.net/‬‬

‫‪..........................................................‬‬

‫رکیکتر از ادبیات‬

‫علی عبدالرضایی‬

‫طرح جلد‪ :‬عباس صادقی‬

‫صفحهآرا‪ :‬فاطمه قهرمانی‬

‫حروفچین‪ :‬پویان فرمانبر‬

‫چاپ اول‪ :‬تیر ماه ‪7831‬‬

‫چاپ سوّم‪ :‬آبان ماه ‪7831‬‬

‫کلیه حقوق این اثر برای نویسنده و نشر کالج شعر محفوظ است‪.‬‬
‫‪ | 4‬رکیکتر از ادبیات‬

‫فهرست‬

‫تفمالی ‪1.......................................................................................................................................................................................‬‬

‫آیهبانی ‪1.........................................................................................................................................................................................‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ یکباش (سرنوشت)‪3................................................................................................................................................‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ دویّود (تذکرَت الکیری) ‪71 .....................................................................................................................................‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ سیّوس (اراجیفنامه)‪73 ..........................................................................................................................................‬‬

‫پیکِ اول‪ :‬نامنامه ‪73 .................................................................................................................................................................‬‬

‫پیکِ دوّم‪ :‬شاعرنامه ‪17 ............................................................................................................................................................‬‬

‫پیکِ سوّم‪ :‬مننامه ‪11 ...............................................................................................................................................................‬‬

‫پیکِ چهارم‪ :‬آناننامه ‪18 ..........................................................................................................................................................‬‬

‫پیکِ پنجم‪ :‬زن به تصادف آدم شد!‪12 .....................................................................................................................................‬‬

‫پیکِ ششم‪ :‬جمعخوانی!؟ ‪12 ...................................................................................................................................................‬‬

‫پیکِ هفتم‪ :‬من در خطرناک زندگی میکردم میکنم! ‪11 ..........................................................................................................‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ چاروچ (داشّاخنامه) ‪13 ............................................................................................................................................‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ پنچاپ (پُک) ‪83 ......................................................................................................................................................‬‬

‫پکِ اول ‪21 ..............................................................................................................................................................................‬‬

‫پُک دویُّم ‪27 ............................................................................................................................................................................‬‬

‫پُکِ سَیُّم ‪21 .............................................................................................................................................................................‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ ششداش (پیک آخر) ‪28 ..........................................................................................................................................‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ هفتاح (آغای گاوندپور مشهور باید گردد!) ‪21 .......................................................................................................‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪5‬‬
‫‪ | 6‬رکیکتر از ادبیات‬

‫تفمالی‬

‫قریبِ دو دهه صرفِ حال کردن در شعرسازی و فکربازی‪ ،‬طی حملهی انتحااری برخای آغایاانِ هار ها ار‬
‫سمتی‪ ،‬بر باد رفت! تا سهرابهای تازه از گورهای دستهجمعی خیلِ سهرابهای قبلی بیخبر ماناده باشاند!‬
‫نسلی که قسمتِ ب رگی از آن را فقر خورد و بقیه را تریااک و هماه را جهال حکاومتی جعلای قاورت داد‪.‬‬
‫پرخاش‪-‬متنِ هفتسریالی رکیکتر از ادبیات اگرچه بیاغراق به کرسی ننشسته اما در شرح حاال و وصافِ‬
‫همین زمانهی مافنگی زبانیده شد! شاید گ ارههای خبری این دفتر صرفن کنکاش متنی بحرانی در جامعاهای‬
‫بحرانزده باشد و حکایت مولفی را که کاوش هویت گمشدهی خود میکناد‪ ،‬نوشاته باشاد‪ .‬ماولفی کاه در‬
‫گذشتهخوانی خود فقط دود تریاک از پای بافور پیشکسوت نوش کارد و از کساوتِ پیشاین فاراریسات!‬
‫متنیتی که در کتاب رکیکتر از ادبیات راوی خود را پشت فرمان زبانی لمپنی و پای وافوری موروثی نشااند‪،‬‬
‫روایتگر فرهنگی فروپاشیده و مملو از نویسندگان تریاکیست! شاالودهی ایان ماتن دشانامیسات کاه باا‬
‫عصبیتِ تمام نثار فرهنگ‪ ،‬اخالق‪ ،‬هویت و سنّتی مافنگی و تریاکی میشود‪ .‬شاید نشر این ماتن چیا ی باه‬
‫پروندهی ادبی من اف وده نکند! با اینهمه الزم است با صدای بلند اعالم کنم‪ ،‬هیچ اعتقادی به اعتقادی که از‬
‫پشت بافور آب میخورد‪ ،‬ندارم‪ .‬سنِ گذشته‪ ،‬سنّت‪ ،‬گذشتهی ما را پخش و پال کرد‪ ،‬آینده را عقب کشاید و‬
‫حال ما را کنفیکون کرد! پس گذشته را برای همیشه در این کتاب کشتهام چون نمیخواستم کسی را بکشم‪.‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪7‬‬

‫آیهبانی‬

‫دیشب خدا به شبهای حیّ آمد‪ .‬به پای تختم چنان دو زانو نشست که آفتاب باال رفت‪ ،‬و آب هی آمد! باه‬
‫لطفِ ال در حضورِ باال وضو داللت نکرد و فوری دالیل از انجیل که بیرون شد‪ ،‬توراتخوانی خلیال باهناامِ‬
‫ابلیس شد آغاز و افاعیلِ اباطیل که موزون شد‪ ،‬خدا چنان به خود آمد که آسمان ول کرد و قاری حبشی باه‬
‫شرطِ دنیا حشری شد‪ .‬اذان که دربرداد مناره اکبر شد‪ ،‬زمین هوا درداد‪ ،‬در آسمان افتاد! صدا کاه افسار شاد‪،‬‬
‫اضافه اِنس آمد که آدم انسان کند دوجنسی! عالوه جن آورد که سُرپَرای م ملِک کند‪ ،‬فرَج نیامد فرشاته آماد‬
‫نوشته آورد و من قبول ننوشتم! به قولِ قالَ فالنفالن شدهای‪ ،‬جنابِ حضرتِ کیرم به اطرافِ طاوافِ هرچاه‬
‫میگشتم زیست! سوفی به این صافی کیست؟ ابلیس که اهلِ لِفت و لیس نیست! شیطان تعارف نادارد‪ ،‬قلام‬
‫که برمیدارد‪ ،‬ادب نگه نمیدارد که آیه دالیل کند برای این ادبیات چیست؟ ایانهاا کاه نونویسای نیسات‪،‬‬
‫نانویسی بین و حینِ سرپاشاشیست‪ ،‬چند تکه خیس به هرکدام که دیواریست کالهپوشی پاشاید کاه خاود‬
‫چه میداند نا میماند‪ .‬پس آنکه من میخواند‪ ،‬نا نخواند! آنان که نا میخوانند بخوانند!‬
‫‪ | 8‬رکیکتر از ادبیات‬

‫سریال ‪ -‬متنِ یکباش (سرنوشت)‬

‫قرار بود در سرنوشتم نباشد آنچه درسرگذشتم بود‪ .‬تا گذشته باشم‪ ،‬گذاشاتهام ردّی اگار در پانوشاتم‪ ،‬گنااهِ‬
‫دربدریست‪ .‬واِالّ من آدم خوبی بودم‪ ،‬فقط آدم نبودم! در ینگهی دنیا جنبِ ریا خانه داشاتم‪ .‬دور و بَارِ مان‬
‫دوره پیرکان طور میکردند‪ .‬باید فرار میکردم که برقرار بمانم‪ .‬چه میدانستم دنیا خانهای کیریسات‪ .‬جنابِ‬
‫سه کاف هر که پایتخت کرده حرفی کنارِ حق در کار نیست! اگر کسی در کار نباشد‪ ،‬کسی سیاسی نمیشود‪.‬‬
‫و ج برای آسی کشیدن عاصی نمیشود! به سنِّ سنت میانهها از ه ار رأس در خاورمیانه اگر بههام نرساند‪،‬‬
‫میانِ یک من ریش کسی درویش نمیشود‪ .‬پس تا به سنّت ریده باشم‪ ،‬پایش از آنکاه مرگیاده باشام‪ ،‬پایش‬
‫میروم! پیش میبرم در پیش دستی که پیشاپیش شاشیده باشم بر هرچه ریش سفید! و دید! دید زده باشم در‬
‫صدماتی که از سروکلّهی کلماتم پایین و باال رفتهاند!‬

‫خوب که فکر میکنم میبینم چه بسا شعرکی مرا ننوشت‪ .‬فقط یکی در یکای از گوشاههاای دنیاا گوشاهی‬
‫دفترم شاشید و گوش ندادم‪ ،‬نکردهام! دست و دلم را با هر چه کوننشور درگیر کردهام‪ ،‬کیر خوردهام! همه را‬
‫کیر کردهام‪ ،‬واگیر کردهام بیماری دلی را که دچارم شد‪ .‬دیگر نه چی ی که اسمش شعر باشد ماینویسام‪ ،‬ناه‬
‫کیری راست دارم تا کسی را راست کرده باشد‪ ...‬شکر!‬

‫تنها مشکلِ من این است‪...‬‬

‫خیلی هستم‬ ‫از لحاظِ دیگر خیلی‬

‫من فقط آدم نیستم واِالّ آدم خوبی هستم!‬

‫میتوانم از کنارِ میدانی که ندارند کنارهگیری کنم نمیدانند!‬

‫و قومی را در حال هر طبقِ معمول به خود واگذارم نادانند!‬


‫علی عبدالرضایی | ‪9‬‬

‫من دستِ خود را هرطور که میشد باخت‪ ،‬بازی کردهام‬

‫و تا به من تن داده باشم همه راضی کردهام‬

‫میبالم‬ ‫دیگر به هر چه دادهام از دست‬

‫و افتخاری آشنایی دارم با هرچه که در من دست داشت!‬

‫میتوانم در کجای جهان با هرکه در خر زوری بَروبازویی در همهطوری دارد‪ ،‬مچ بیندازم و نبازم‬

‫خیلی! خیلی هستم‬ ‫از هر لحاظ که بخواهید شوخی نمیکنم‬

‫تنها ضعفِ من این است‪..‬‬

‫من فقط آدم نیستم و اِالّ آدم خوبی هستم‬

‫همیشه در همهجایی با جنگ در نبردم‪ ،‬ج با خودم دوئل نکردم‪ .‬نه اینجا که کیرها همه خوابیادهاناد‪ ،‬ناه‬
‫آنجا که در کارند آمدم‬

‫هم آنجا که در من هستم‪ ،‬هم اینجا که در زن هستم‪ ،‬در هر دو جا ماندم‬

‫جا ماندم!‬

‫ذهنم اتاقِ کوچکیست که مغ م هرشبه در آن بمبی کار میگذارد‬

‫دیگر دشمنی در کار نیست‪ ،‬پیشتر به هر چه آدم شاشیدهام‬

‫شکر!‬ ‫در زندگی من کمکم دوستی هم در کار نیست‬


‫‪ | 01‬رکیکتر از ادبیات‬

‫سریال ‪ -‬متنِ دویّود (تذكرَت الکیری)‬

‫دلواپسی نداشت گر ناکسی به هرکسی نسبت نمیدادند‪،‬‬

‫از بیکسیست این ناکسی چون با کسی کردهام‬

‫هر شرّ گر از من به کس رسد یعنی که ناکسیست!‬

‫خیرِ مرا شرِّ من تعریف میخواهد کرد‪ .‬پس به تازیانهی حالی من این بیخیاالی در آینادهی ساالیانِ ماضای‬
‫نویسم نه حالی که حالی داشتم و اینجا گم شد‪ .‬در سالیانی که بر من گذشت نشستهام! نگاه میکنم به ایان‬
‫سالیانی که یک مرد‪ ،‬در هر نسل‪ ،‬دلی حاضر کرد! مردی که مقصد هرچه از قصد داشت‪ ،‬فسخ شد! وقتی که‬
‫ایران به دورِ دنیا پیچ میخورد‪ ،‬نسلهای پیش از او‪ ،‬حملِ ما هیچ‪ ،‬ما درویش کرد و پاهای بندی تا بخواهاد‬
‫قدّی علم کند‪ ،‬جنگی قلم شد! مردی که میخواست همان واکس را که سرِ مارکس به عنوان یک ایدئولوژی‬
‫مالیدند به گرمابهی فین ببرد تا دیگر به کیرِ لنین ظنین نباشند‪ ،‬نشد! مایخواسات ساکس را از پشاتِ پارده‬
‫بجنباند‪ ،‬دوباره در سینما رکس روی پرده بنشاند‪ ،‬نشد! به عنوانِ یک دستنیافتنیِ ب رگ میخواسات دنباال‬
‫یک زندگی آزادِ کیری در ایران بگردد‪ ،‬نشد! نگذاشتند شما نگذاشتید! چنان ماابینِ ماضای و آیناده حاال‬
‫انداختید که نه ب ر ماضی تاختید نه آینده ساختید‪ ،‬شغلی در این حاال شما راست که مرا هام شااغل باه ایان‬
‫حال میخواهد‪ ،‬حالیم شد! منی را اگر در شمایی و آن اویی میگذاشاتم کساانی در کساانی‪ ،‬برخای درونِ‬
‫برخی و بعضی با بعضی از چه حالی داشتند بال برمیداشتند که نگذاشتم‪ .‬مرا با کس و ناکس و مارکس کاه‬
‫برنامه از برای زبرسازی کویینِ لندن کتابت کرد و اندر جهانِ سوم کیرساز شد‪ ،‬کاری نیست! هرگ نخواستم‬
‫کسی را ج کسی بدانم! این هر دو چشم هم اگر بخواهد دیدم ب ند‪ ،‬چون نخواهم نمیبیند! تا سدِّ رمق کنم‪،‬‬
‫پیشِ هرکس و ناکس نان خورشت نکردهام که درحالِ آغا مستری کنم!‬
‫علی عبدالرضایی | ‪11‬‬

‫اصلن من کیام در این میانه که هی شرط میکنید!؟ اما مدهید! تا نکنم! هر که خواهد گویم‪:‬‬

‫میرو! که دم با من است و من با دم نه!‬

‫فرجام‪ ،‬چون موت کنم میبیندم!‬

‫شما فوت میکنید و نمیبینید‪.‬‬

‫از ابتدای حالم با چگونههای گذشته حال میکردهام‪ ،‬حال و احوالی با آیندهی حاال همیشه داشتهام‪ ،‬دستی در‬
‫ارتکابِ اصلی نداشتهام! ندارم! نسلی هم که بعدِ من میآید‪ ،‬به من نمیآید! پاس تاا پاسابانِ خاودم هساتم‪،‬‬
‫شاغلم! دور و بَرِ دیدهباانیِ دل‪ ،‬دلام! هناوز هام ول ول‪ ،‬ولام! هناوز کیارم بلنادترین مناارهی اذانِ هار دو‬
‫کلیساییست که مانی باب کرد! من به عنوانِ مراجعِ دنیا مهاراجه پخش کردهام در سراسر کاه مهااجر بارای‬
‫هاجر ابراهیمی کند حاجی شود با یک من ریش‪ ...‬پس پیش بهسوی کهنه کعبهای که تختِ جمشید باشد!‬

‫جاده تعریف میشود که پای عابر شاغل بماند و اِال ّ پا را که ج درجا زدن قصدی نیست‪.‬‬

‫بعدی کیست؟‬

‫در عنفوانِ من عنوان چه کسی دارد که حالیبهحالی میشود در حاالِ مایمیارم؟ لعنات باه هرچاه ادبیااتِ‬
‫سیاستزدهی بیات که از سیاست اندازهی گاو هم نمیفهمد! دوباره سعی رأی میگیرد تاا چناد ساپاهی باه‬
‫سیاهی کمک کند! امام!؟ که از اول تمام شد‪ ،‬حرفهایش دوباره دستبهدست شود به دستِ چندم برسد تاا‬
‫لباسی تازه تنِ مالّ که از اَسر دوالّ شد کرده باشد‪ .‬دوباره آزادی بادباادی شاده عماماهی کوساه چاون کاسِ‬
‫مایکل جکسون روی تیشرتها مینشیند که نمّامهی دیگری توی سرهای تازهجوان جاا بگیارد‪ .‬از دوبااره‬
‫مردم که مردم از بس حال و احوالم بههم زدهاند‪ ،‬پای سیّد و صندوق میروند که جاای درو و دو قااطی‬
‫شود‪ .‬در این هر کی به هر کی آغایان هم یکی شدند و باسنی سرِ زا برده امضا جمع کارده روشانفکر را کاه‬
‫واژهی تندرستی بود به گُه کشیدند و همگرایی گراف شد! یک مشت مُالی به دو افتادهی خردادچَر‪ ،‬سه پهلو‬
‫سرِ وافورپردازِ از هفت دولت آزادی که زیرِ فمنیعملِ شاملو آباد شد‪ ،‬چنان از درِ جلو ریدناد کاه شابان و‬
‫حرامسرایش را که به ارواحِ یوش! خیلی هوش دارد‪ ،‬با قیمتی به مراتب لو خریدناد! بعادِ ماسااژِ ایانهماه‬
‫تریاک رو که بوی الرحمن گرفته با گُهِ زیادی دمخورند‪ ،‬کوفت و روفت از تنِ حاجی معقدی به در آمد و با‬
‫پیشِ کیفور و کونِ گُهی از حجره خارج شد و دادار دادار از نگو و نپرس گذشت و گُل گفتی بر لب و دهانِ‬
‫مردم راه افتاد و گُروپ گَروپ گَروگوری از بس گشادگشاد تی یدند و پای چنار و کنار ریدند‪ ،‬گنادِ گاردن‬
‫کلفتی درآمد و دیگر از این گوشم ضمانت که راست میگویم خالی تلقّی شاد! باودور کاه واردور نُنُار کاه‬
‫نونوار شد‪ ،‬از ننهباشی که در نمیگذرد که هیچ‪ ،‬به دنگ و فنگِ نُنُس هم رحم نمیکند‪ ،‬چه رسد باه پیا ی‪-‬‬
‫‪ | 02‬رکیکتر از ادبیات‬

‫گشاد جماعت که از اُالرسال خریّت را پیشخرید کرده بودند‪ .‬البد دو فردای دیگر به صحنه درمیآیند که از‬
‫برای نجاتِ هنگِ فرهنگ‪ ،‬خایههای پشتِ خاکری رفتهی خاملاهای را خاواب دادهاناد‪ .‬دریغاا یکای مثالِ‬
‫نادرپور که العقل نادر بود‪ ،‬این وسط چیکپر ب ند‪ ،‬جان بکنَد‪ ،‬ولی گوز را گنده کنناد هار سااله در وفااتِ‬
‫پیشاپیشِ در مرگ دویدهای کون بخارانند و شاعری به این پارسی جنبِ پنهانی سرا ِ درد بگیارد بمیارد تاا‬
‫دلی درد نگیرد! من این اندازه را کجا مقیاس کنم تا داسِ دوباره از ماهِ نو برخی د؟ نباید برای باید فرصتی از‬
‫دوباره طرز کرد‪ .‬به طرزِ گرفتاری در اندازههای خیلی دریازدهام‪ ،‬به خواب میگویم برو که خواب میمانم در‬
‫درجاتِ هوای دیگری که لبهای معشوقه سیگارم کشید‪،‬حالج نبودم و من من به دارم کشید!‬

‫آغایان!‬

‫گاوی که کونش گُهی باشد به آب اندر نمیشود‪ ،‬چون میزند باال! الجرم بر کرانه مااآ‪ ...‬ماا مایکشاد کاه‬
‫علف سرخود مهیا شود حیا کنید! صدایی که تریاک میکشد فریاد نمیکشد‪ ،‬خفه شید! چنان میشاوانید مارا‬
‫هر خواب که گوش بیآنکه در پی باشدش وردی میشنوانید! با اینهمه درحوزهی حیلهی کسی معنی نشدم‬
‫که یعنی چه یعنی چه معنا کنم‪ .‬مانی نبودهام تا مانیفستی همگرا کرده پشتهای عیسا و موسا هرکسی کنم در‬
‫کانون و موساد هم کارخانهی پرتولیدِ سیداتی از جنسِ موسویهای انقالبی شود در ایران که از برای ظهاورِ‬
‫ناکس به جمکران نایبی پیشا مارکس ظاهر میکنند‪ .‬اصلن کسی در کسی نیست و چون کسای نیساتم تاا باا‬
‫کسی ناکسی کرده باشم! البد از جهنم اگر نمیگذشتم مقصد نمیکردم اندر بهشاتم! مان از نااگ یری گریا‬
‫کردم! کم واژه از شعری که مراست در سوروساتِ سانسور فوت نشد‪ .‬به ایاران کاه عمار مایباردم در هار‬
‫قلمقلم کردنی نگهداری دست میکردم! حالی هم که میگویید دست نگهدار و در تارکهاای هرچاه هسات‬
‫عالقه کن! باشد! از این پس با کیرم که از آن الهام میگیرم مینویسم! البد اینطوری اگر ترک بام کنم در دام‬
‫نمیمیرم! گیرم سه ماهه زندانی از من پر شده باشد باید عنوان کنم که عمری در اوین زماین خاورده باودم؟‬
‫کسی که ترک ایران کند ترک میکندش ایران‪ ،‬من نکردهام! هنوز ایران و ایرانی توأمانم! قطعن باهغلاط باینِ‬
‫عن و انیرانیانم! مرا با اصرارِ هر ه ار عدّه ربطی نیست! از من به اختیار در صفحه حرف درز نمیکند‪ ،‬انفجار‬
‫از درون چون برم میدارد اضطرار مینویسدم در بیرون! در کسوتی که دارم کسی نبود و نیسات در زیسات!‬
‫پیشکسوتی هم سر نمیبینم تا پیری بر خود امیر کنم! اینان بسته به آنند که از آنند و برهمانناد کاه هماننادِ‬
‫آنند! مستی به خود دست نداده قومی پوچاند‪ ،‬دمادم از هیچی باه هایچِ دیگار مایکوچناد‪ .‬غیارت باه غیار‬
‫نمیکنند معاصر اغیارند! با شرّی مقابلِ شرّی‪ ،‬حبّی برابرِ حقی همراهند! همیشه درحاالِ صافات مایگردناد‪،‬‬
‫ثابت دمی نبودهاند اندر اقدامی که از هر قدم تا یک قدمی کردهاند! از اینان که عمری گوش در جغرافیای هر‬
‫چه در دست هست میبُرّند‪ ،‬بی ارم! نسلی هم که هرشبه از من صحبت میخواست تا درآمدم بار در برابارم‬
‫خاست! بیهوده نیست که با ی ید و بای ید به یکسانم دشمنیست‪ ،‬مرا دوست به اصرار کسی هسات هماه را‬
‫علی عبدالرضایی | ‪13‬‬

‫دشمن اختیار کردهام‪ ،‬زیرا اینهمه سمت اندر اندکی برداشتند صحبتی را که به ن دم کم نیافتند‪ .‬همیشه هرکه‬
‫این حرفها به گوش نیاویخت زوال آمدش از همانجایی که گوش نمیداد تا بداند کجاسات! از کناارِ مان‬
‫مدعی خیلی رفت که بعدها در هوای ابردارِ گُه خوردهام مراجعت خواهد کرد‪ .‬ماندهام بارای چاه ایانهماه‬
‫سعی اسراف میکنید و نمیدانید از پسِ من کسی که از پیشِ من آید برمیآید‪ ،‬نه آنکه پس از من مایآیاد!‬
‫دریغا که بعدِ من چون منی آید بر منی نمیآید تا در کسی آینه بنماید! ما بینِ خوانندگانم هم هنوز آنکه مان‬
‫خواهم این صورت بخواند حاضر نیست‪ ،‬با اینهمه از غیابِ علت نیست که ترس میخورم‪ ،‬کسی که مرگِ‬
‫مرا کشت ارزان نمیفروشدم به آنکه او را خرید! پس در کسی برگا ارم کنیاد کاه وامایگاذاردم در بادنام‬
‫بگذارم و از دام بگذرم‪.‬‬

‫آغایان!‬

‫من ح بِ کثیفِ شما را به اندازهی پسوپیش رفتن این در آن تحویل نمیگیرم! دسیسهچینی چنان مایکنیاد‬
‫علیه هم که به من نی چندینی رسید‪ .‬حاال که الف در گ اف میزنید چرا معاف کنم قلمی که مایتواناد سارِ‬
‫هر سطر برخی د؟ من شما رام! شما که رایید که از کجا در چرایید؟ بی من و با من از من جدا نباشید‪ ،‬بی من‬
‫شما خود مرا باشید‪ ،‬اُوباشید اگر بی من او باشید! اگر همه شمشیر باشید نمایبرّیادم‪ ،‬چاون در کانفیکاون‬
‫دست دارم‪ ،‬برحذر باشید! بیهمهکس نیستم! نبودهام! تا با منم با همگانم! اگر در دلم دیدهبانی میکردید چاه‬
‫نمیکردید؟ دریغا که تا پاسی با خود نباشم در این وانفسای همه هیچی بر همه باشم! پس ناه در بلاخام کاه‬
‫پاریس را به پرسه گیرم نه با خلق! برای چه این همه تلخم؟ با حضرتی که شما باشید دلی حاضر کردم‪ .‬دارم‬
‫مرگِ خودم را میسازم که در ناگهان از کارش بیندازم! قطعن پیش از آنکه بمیرم از مرگ انتقام میگیرم! مان‬
‫با اژدهای در تموزِ حالّج خمرِ نوین در وادی کهن خوردم‪ .‬چند فرسخی قدم درست کردهام که راهی پایشِ‬
‫پایم راست کرد در برو! میروم که من را در آن پیاده کنم! با من از سالیانی که بر من گذشت بی من نیامادم!‬
‫از صدای هرجا که خواهی میرو! در دویدن آمدم! هنوز در حالِ شاعرم! عمارتی هم در شکم باال نبردهام که‬
‫از شکّم کم کنم‪ .‬یککاره از خود طالق گرفتهام چون خود طالقم داد تا از االغی که شما باشید گرفته باشام‬
‫سبقت! اگر در دو ایرانی امام کنم دو دسته باشم‪ .‬در سهای هم سه! نمیشوم‪ .‬همیشاه از هار انیرانای در هار‬
‫ه ار دستهای بیرون بودم‪ .‬هرآنکه میشناسدم چنانم که میگوید نمیشناسد پس چگونه از اشرافِ بر شرّ من‬
‫گوید کسی ک ه هرگ م ندید؟ من چه کردم که شما دادید؟ چرا دادید که کرده باشم؟ حاال که هم را گرفتید و‬
‫هم میکنید و به هم میدهید چراستید که سرراستی در شمایان راست کنم؟ اگر همه بگذاشتم و در پای خود‬
‫ریختم خود دانم! باقی را همه میدانند‪ .‬جنبِ غریب تا نشستم اندوه از همهجا برخاست‪ .‬هرکه دیادم کسای‬
‫نبود و هرچه کردم همه با من کردم‪ .‬عمری در حضرتِ من حاضری دادم‪ ،‬توافق نکارد و از خاود رخصات‬
‫گرفتم و تنها رفتم‪ .‬آبرو به غربت نیاوردهام که آبروبری کنید‪ .‬آب‪ ،‬توی کثیفِ شما هم نمیری م! مریضی کاه‬
‫‪ | 04‬رکیکتر از ادبیات‬

‫پیشِ اطبا آمد خود طبیبی بود و نمیدانست که به دیوانهخانه اندر خواهد شد‪ .‬شاعری که در خاال دیگار و‬
‫در مال دیگری باشد در سعی هم که رود راوی شعورِ دری نباشد! پس با شمایان عتابی ندارم‪ ،‬خطابی دارم!‬
‫این سالها‪ ،‬سالهایی که در من زیست‪ ،‬خود میکند ورود! بر سر درِ خروجی آمااده کاردهام لگاد! آماادهام!‬
‫نیامدهام در لنگرود که دنیا نباشم‪ .‬همیشه از رفتم و تا ته راندم و از وقتی که به از تا همه با هستم نیستم! فکر‬
‫کردید من کی هستم که ونک در وُلِک صدا میکنید!؟ برخی با قدّ کوتاهی که دارند خیلی کنار مایآیناد اماا‬
‫نمیدانم چرا دست از سرِ من یکی برنمیدارند! این روزها نوخاله دور و بَرم کم نیست‪ ،‬کیریکیاری از سارِ‬
‫شکمسیری دور و بَرم قلم میزنند تا نامی در شهرتی کیری زور چپان کرده باشند! یکی از این الپرهاا را کاه‬
‫اکبرش میخوانند‪ ،‬از هر جهت که بخواهی متر زدم‪ ،‬قد کیرم هم نبود! ماندهام چگونه این واویال برای برخی‬
‫سر میدوزد! بعدی که ساسی سیاسیست یک جعفر اساسیست‪ ،‬و بعدیترین پاچنبری قد باقریست که از‬
‫سوزاک آتشی سرباال میرود تا گفته باشندش نوش! آتشی را به آتشی خاموش کاردن؟ از علای برنمایآیاد‬
‫اصلن این به من نمیآید! ماندهام چگونه برخی مشتهای خود را از طریقِ من به انجام مایرساانند؟ دریغاا‬
‫میدان بدان علت که پا کسی در آن نمیگذارد خالی نیست‪ ،‬شما نمیگذارید! فالنفالن شده هم دیگر فالنای‬
‫و بهمان کس نیست خودتانید!‬

‫چون قباحت دارد قبا آرخُلُقی پوشم که پشتهای قُبل منقلی که راه افتااده شاعر نفروشام‪ .‬از سارِ پیسای و‬
‫کاسهلیسی پپسی نمیچسبد! قِرو غربیلهی عربی هم به من نمیآید! پامنبری نیستم که پادرمیانی پادوهای مال‬
‫افندی پاگشایم کرده باشد‪ .‬برخی خوب خورده خوابیده خوابنماشده تایید و تهمت را تیلیت کرده باا چاه‬
‫جانکندنی خواندنی شدند! کلّهگندهها همه کلّهطاقیاند‪ ،‬فقط کمری کمروست! البد منی که ایانهماه تفناگِ‬
‫خوشدست ساختم باید تقاص هم پس بدهم!؟‬

‫زکّی!‬

‫برای شکم سیرکنک از همه انواع نشخوار دارید! مرا که تکوعدهخوارم چه به هار خیکای! عایادی هماین‬
‫صفحهی سفیدم کافیست‪ .‬چقدر بخوابم که اِزّ و چِ ِّ بچه بخوابد؟ اللمونی بگیرید! کوسلیسای یاک فقاره‬
‫ابوقراضهی ابروپیوستهی کشمیری که تازه در کارخانهی من تولید شد چه اندکمندکتاان کارد؟ الَاخپلَخای‬
‫اسیر و ابیرِ اطوارِ اکبیری شدید!؟‬

‫ای خاک بر سرتان!‬

‫کالّشی و عیاشی عین کون دادنِ دو وریست! سهراب ندیدید که پای برهنه فروفقای سودابه تا صاب کارده‬
‫درمالی الهامی را جانشینِ خایهمالی اسالمی کرد؟ باعث و بانی بختبرگشتگی هیچکس کسی نیست‪ .‬امورات‬
‫اگر نمیگذرد تورات بخوانید که حیواناتِ اهلی هنوز هم کم نیستند! بعضِ کسی نباشد دیگار از برخای کاه‬
‫علی عبدالرضایی | ‪15‬‬

‫پسپسکی پسرخالهی دستهدی ی شاعرانِ از حالرفتاهی هفتااد شادند حاالم باههام مایخاورد! یاک رأس‬
‫بدقوارهی بدترکیبِ ب خو توی این معرکه همچین برمامگوزید شد که بدشگونی میآورد اگار باه کاونی کاه‬
‫ندارد فشار بد بدهم! بدنام خجالت هم نمیکشد! بقّال و چقّال را چه به قال و مقال؟ بالنسبت بِکِش ندیادم‬
‫که سازی در گوشهی بکُشبکُش کوک کرده باشد! همچی همه عیبه هنوز آمادهام! من از تبارِ ماارد )‪،(mard‬‬
‫ابلیس زادهای پدرآوردهام که از سمتِ مادر کاس آمد و دریای بیکادوسِ کاسپین که از اَسر کیران بود و بعد‬
‫گیران و حال گیالن شد‪ ،‬سرنگهدارِ من است‪ .‬به عباسچی جماعت که دم به ساعت جوادی میکنند عمارتِ‬
‫مفتی بدهم که چی!؟ کدّی که افراسیابی نمیداند اکبرچی!؟ یک کاره یاالنچی یکه ب ن شاد!؟ ساوزمونی کاه‬
‫زیرِ مانتو چی ی نمیپوشد! هرچه گفتم پیشخریدِ بهبه و چهچه صنّارساه شااهی هام نمایارزد گیاوههاا را‬
‫ورکشید و گمشید که پسرهای خوشوردار بدکارتر و بدکیرترند‪ ،‬به خوردِ کسی نه رفت نه آماد! یاککااره‬
‫ودولپی لنترانیپرانی مد شد‪ ،‬هرچه به خشک و به تر زدند نصیبِ کس نه خیر شد نه شر! به خنس و پانس‬
‫افتادند از بس که خوابنماشده عاق کرده برزوگوزویی هوا داده نیت برآورد نشد‪ .‬پس به دلم برات شد کاه‬
‫قضاقورتکی در دیگ و دیگبرِ این غذای بیات‪ ،‬کیرم ادبیات کنم که دارم میکنم!‬

‫حاال که اختالف افتاده بینِ عمامهسرکنکهای دکونخراب و این امتِ شترمآب‪ ،‬بداخمی نمیکانم کاه امثاالِ‬
‫من از اسر امثالِ من بودند‪ .‬تکرویهای من از جنسِ خودروی بود‪ ،‬تبالزمای داشات‪ ،‬دارد! چشامم کاور!‬
‫دندهم نرم! من که خر نخواستم تا تخت و تبارک چسرَوی کنم‪ .‬هروقت طالق شیشمیخهای نصایبِ مان و‬
‫شعر شد بنالید! نه حالی که این قلم وردِ عالی دارد! نه آن شااعرم کاه در شاعرش شاراب و شارابخاوری‬
‫سرخود اجیر کرده باشد‪ ،‬نه آن ساقی که ساق سک ب ند تنهاا! مان جنادهام! پرونادهام خاراب! باه آب کام‬
‫دستهگل ندادهام! سان دیدهام از ناز‪ ،‬باز کردهام ناناز که دکترباز بود کتمان نمیکانم! اماا ندیاد کسای جاایی‬
‫سیتیسماقی به این االغی سک زده باشم‪.‬‬

‫هی!‬

‫نازی چُسان نداری که سان ببینم از تو ناناز باشی الشی!‬

‫تو از بین فاطی زینبترین شاشی!‬

‫از سنخ می در شرابخواری شاعر نمیباشی!‬

‫عرب به این بیخی!؟ چوپان به این عراقی درعربستان هم نریده بودم‪ .‬سر شب این آسمان که چاادر سارش‬
‫کردند سری به شعر میکشم دستی به دیوار و مینویسم من! برعکسِ این آسمان آسان سیاه نمیشوم! باازی‬
‫با مشتهای ضعیفهای که دستهای خود در طفره تالی ساقی کالفه کرده انجام نمیدهم که مرا وقت اندک‬
‫‪ | 06‬رکیکتر از ادبیات‬

‫و کار دیگر است! تا در همه حالی شبانهروزی کرده باشم چه شبهایی که در دو بایحاالی باه روز آوردم‪،‬‬
‫من از اندرون مادر من آمدم! به حضرت نیامدم که در حضور‪ ...‬عذر خواهم و حاضر نباشم‪ ،‬همه را قبلِ هار‬
‫احضار در هر دو جا دیدم و همهجایی به خود رسانده اینجا ماندم‪ .‬از علی بیارون زدهام‪ ،‬بیارونِ علایهاایم!‬
‫همان جایم که وقتی باید پیشِ او آیند نه آنکه از دور آینه بنمایند‪.‬‬

‫با خیلیها راه آمدهام‬

‫خیلی راه آمدهام‬

‫مرا خیلی آمد!‬ ‫راه‬

‫که خیلی هم به من نمیآمد!‬

‫سوسک هرچه فسفس کرد و سوسه آمد خم به ابرویم نیامد!‬

‫نامم طریقِ وسواس شد و همهطوری نسناس در حوالی من کون تلو داد! ساسِ گُه رمانی هم گوزید در این‬
‫حوالی که یککاره پهلوانی بر سرش رید تا شاش هم پاش خورده باشد در توده وِب ریدی کاه ساگِ عاباد‬
‫ارمنی کم ندید! از خرده ملیجکانی که سرخود پریده باشند چشم پوشیدهام همیشه و هنوز چشم در راهم تاا‬
‫به این شنطیایی شاعری آید و اینهمه خالی را که به اطرافم بار میزنند در ماتحاتشاان بگاذارد و نگاذارد‬
‫وقتهای پشتِ سر رفتهام دوباره پیش آید‪ ،‬پیش آورد دوباره میدانی کنارِ درو زن زنی ماه نیستینام که جار‬
‫میزند در همه جایی علی یعنی منی که اینهمه نام در معروف کردهام از نامی که ندارد در هر ه ار وبناماه‬
‫رخی شاه کرده سودِ سو بردهام!‬

‫در همین اطراف وبنامهای نی به من آمد الطائالتی بر وی نبشته!‬

‫چه در گُه روانی در همه آنی صفت درخور میکنند و نمیدانند با راستم در صحنه سرراسات کاردهام‪ .‬علای‬
‫این قلم علم نکرده که در پاسخگویی به ضعفِ آغایان و ضعیفه مشغول بماند‪ .‬من خودِ طوفانم! نسیم نیساتم‬
‫که جنباند سر و بادی در بادیه بادبادی شده نداند که خایهمالی به خایهداری نمیآید‪ .‬در پوزهمالی هر آغاایی‬
‫که وقتِ خود گم کرده استادم! طوری نه ایستادم که بادی تکانی به دست و بالم داده حالیبهحالی شوم‪ .‬حاال‬
‫دیگر به چه میدانم ایمان خیلی دارم‪ ،‬به نمیدانمی که میداند چه نمیداند هم! پس نمیگری م از کسای کاه‬
‫میدرسم‪ ،‬فوری از پر و بالش ترس میپرسم! سَرپاسَرپا هم از کسی سرما نمیخورم‪ ،‬تب نمیکانم‪ ،‬همیشاه‬
‫نانِ دیروز را سرِکار امروز میخورم که فردا را مرتب کنم‪.‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪17‬‬

‫در کفش من این پاها جا نمیشود دیگر‪ ،‬از وقتی که افتادهام غریب و شعرم آستین باال زد کاه جهاان بکناد‪،‬‬
‫هرچه عربها کون دادند‪ ،‬کارگر نشد! هرچه ترکها اون دادند‪ ،‬اوضاعم دو در نشد! حاال براهنی هام بیایاد‬
‫کیرم را بخورد!‬
‫‪ | 08‬رکیکتر از ادبیات‬

‫سریال ‪ -‬متنِ سیّوس (اراجیفنامه)‬


‫علی عبدالرضایی | ‪19‬‬

‫پیکِ اول‪ :‬نامنامه‬

‫نخست بینی پاک کن‬

‫آنگه حدیثِ ما کن‬

‫ابوسفید ابیالکیر‬

‫گفتم به نام ننویسم با ه ار نامه نویسم که هر که در هر سمتی از من به هر طرزی یاد کنااد‪ ،‬او را دسات هار‬
‫چه هست مری اد! اما کسانِ بسیاری از بسیار جاهان زنگ زدی و چت و ایمیل کردی که ‪:‬‬

‫علی! ول معطلی؟ پاسخی راست کن که از هر طرف همه سنخی هفتاد را چپ و راست کردهاند!‬

‫باشد! گرچه برخی از این پرخاشیان یککاره همنسلِ منند و در خوابهای من درس دیده و باردارناد اماا‬
‫چه باک!؟ مرا با نسل کار نیست با اصل کارهاست! چه در افراسیاب هواداری سهراب میکنند! اگر درصادی‬
‫اطمینانم به حاصل مینشست که سنگِ شعر به سینه میزنند و شاعران مقیمِ هر سمتی یقین داریاد هماهجاا‬
‫جار میزدم شعرهایم همین جوانان بر دوش کشیدهاند! همین شاعران بدنام و بایناام کاه ساهرابهاای در‬
‫شاهنامه خوابکردهی منند! گرچه رستمِ رودابههای دربندم اما عقیدهمندم که این جماعت به کشتِ سهراب‬
‫قصد در قصر کرده بیسببی پشتِ آرامشی که دوست دارند‪ ،‬آرام گرفتهاند‪.‬‬

‫ازیرا که اینان را هیچ کرمِ شعر در خون و پی نیست‪ ،‬حتی شباهت با همین مستهای نخاورده مای نیسات‪.‬‬
‫بهسانِ آنان که در ایران فوکوپرست و دریدازاده اند و کم که میآورند براهنیخواه میشاوند و رویادوسات‪،‬‬
‫یککاره پی آرامشی که دوست دارند‪ ،‬رهسپارند‪ .‬پس به این زیراهاست که سالهاسات ساکوت قیماهقُرماه‬
‫میکنم‪ .‬چو این را علم کنم قلم راست میشود‪ ،‬پس نه نامی به دور و بر میبیانم کاه بگاویم چاون نیساتند‬
‫عددی! نمینویسم‪ ،‬نه بامی به اطراف که نویسم کوتاهترم! علی با نفر سرِ کارزار دارد‪ ،‬او را با نوچهگان کاری‬
‫‪ | 21‬رکیکتر از ادبیات‬

‫نیست! پس در این سرشاخنامه از کژجمالتی که راست میکنم‪ ،‬هر که میخواند‪ ،‬بداند این تابلو بر جاادهای‬
‫که من راست کردهام هرگ نمیماند!‬
‫علی عبدالرضایی | ‪21‬‬

‫پیکِ دوّم‪ :‬شاعرنامه‬

‫شاعر ریا نمیکند‪ ،‬کافر همی شود تا بر ساسهای سیاسی ارج گردد! او خاود‪ ،‬جاای خاود بااز مایکناد‪،‬‬
‫نیمکت به جای خالی نمیفروشد‪.‬‬

‫صرفِ بیان!؟‬

‫نه! از زبان پیشتر همی رود‪ ،‬دید در مخفی زند و حالی مرا در میان با وی به هر حوالیست‪ .‬چون در خانه‬
‫بجنبانم‪ ،‬ابیانه تکان میخورد‪ .‬درویش میشود‪ ،‬ریش میگذارد و بعدان کاه صااف و صاوف گشاتی‪ ،‬در بار‬
‫خالفِ سوفی راه کردی و از این اوقات با هر که خودداری از او کند‪ ،‬حسرتی همیشاه هماراه خواهاد شاد‪.‬‬
‫شاعر نگفتنیست! همیشه ترس میکند در پدر حتی اگر لرس از پسر خورده باشد! باری شراب مایفروشاد‬
‫مدام و نمیداند‪ ...‬راستی را به جای آن چه میخرد؟‬

‫القصّه از هر صفحه و گذر کاه بگاذرد‪ ،‬هار کاه در او بنگارد‪ ،‬خاود مایگاذارد و باا او همای رَوَد! شااعر‬
‫ستودنیست‪ ،‬چون همیشه حق با اوست‪ ،‬چون با او نیست!‬
‫‪ | 22‬رکیکتر از ادبیات‬

‫پیکِ سوّم‪ :‬مننامه‬

‫من از من هیچ نمیدانم اگر بدانم نیک میدانم که زنده نمیمانم‪ .‬در چند و چونِ بیتاابی جاایی در جناوبِ‬
‫غربی با مساحتِ پنج در پنج اتاقی توی کنجِ یک پنجرهی دنج دارم در تمامِ دنیا‪ ،‬هر که اینجا بیاید در اندکی‬
‫قدم از جا بکند‪ ،‬اقدام در هوا کند تا هوای شر از منی بیآکند که دل کندهام از ترس! از پیشِ مان درس هار‬
‫که بیشتر لرس میخورد میبرد‪ .‬مرا با شاعر هماره این شیوهست که با او ترک دوساتی کارده در وی مادام‬
‫دشمن بَرم تا عالوه بر ن دیکان دُوران نی بر او عالوه کنم‪ .‬حسرتا که این طرز مقبولِ این جماعات نیسات!‬
‫اینگونهست که از قبول من یکی فراریام! اصلن به ج من کسی در قبول نیسات! مارا ساطحی در زشاتی و‬
‫عمیقی در جمال‪ ،‬مدام بود‪ .‬برخی تمرک در این کنند و باقی مرک نشینِ آن شدی! چه ترسی مراست؟ بر این‬
‫دوراهه آنقدر میمانم که علیهای دیگری آید و در یکی راهبر شود! حقّا که با منرهان را نیاز نیاماد‪ ،‬وظیفاه‬
‫رفت‪ .‬پس روزی نکرده خدای خودم بودهای تا با کسی کنار بیایم‪ ،‬دارم به خود میآیم‪ ،‬یکای بیایاد باه مان‬
‫بگوید راه چیست؟ آدمی کیست؟ غیر از جنازهایست؟‬
‫علی عبدالرضایی | ‪23‬‬

‫پیکِ چهارم‪ :‬آناننامه‬

‫معاصرانم همه در بدخُسبی راه میروند‪ ،‬من اما تا چشمها را بسته میکانم در بااز مایشاود‪ .‬پاس در مُناام‬
‫نوشتن راه میبرم‪ .‬مقصودِ من همیشه دنیاویست! در خود خداگری که خود مختار شد منم! آناان ولای سارِ‬
‫آخر اُخروی میدهند! سرا ِ آب در سوراخ جُست میکنند‪ ،‬جهدی با خود نمیکنند تا خود به درآیاد‪ .‬بااری‬
‫مدرسه میگیرند تا از شکمسیری بمیرند‪ .‬دلی خلوت نگه نمیدارند تا درس بگیرند‪ .‬گاهی همیشه باا ایناانم‬
‫راستی! اینان چگونه با خودند؟ با من رای نی و راه نی بسیار کردهاند‪ ،‬رهبری اما کس نمایکناد بار مان! در‬
‫همه یک تازهواردم! مرا که پس و پیش نیست‪ ،‬چگونه به من پشت میکنند؟ بادینساان انساانی کاه اینانناد‬
‫مرایی مدام زحمت بود و باشد و میشکنجد هنوز!‬
‫‪ | 24‬رکیکتر از ادبیات‬

‫پیکِ پنجم‪ :‬زن به تصادف آدم شد!‬

‫اگر میشد با شلیکی همه آدمها را کشت و از دوباره زنی را قادر کرد باردارِ همه عالم باشد چه میشد؟ چاه‬
‫میشد اگر زایمانِ برابری رُخ میداد و مردمی را برادرِ هم میکرد؟‬

‫نمیشد!‬

‫فقط آنها که میفهمند دچارِ سو تفاهماند! طوری که بفهمینفهمی هنوز فهمیده و نفهم با همند و گوشی که‬
‫تاب آورد شنود از منی که آبشارِ پرسشم تحصیالتِ صدا دارد‪ ،‬در کار نیست چه جوابی!؟‬

‫پاسخِ شاعر وقتی حاصل میشود که بداند به وقتِ پاسخ محصول میشاوند اماا نمایشاوند‪ ،‬فقاط گوشاه‬
‫میگیرند که با هر دو گوش به او بدهند و نمیدانند که وی را با گوش و گوشه کار نیست‪ ،‬همیشاه تنهاایی‬
‫خودش را در ازدحام انجام میدهد که در صحنه مرد کرده باشد و با شحنه زرد نه!‬

‫آنچه از وی عوام برمیدارند با همانچه درکی که در خواص میگذارد چه ربطها که ندارد‪ .‬بینِ این دو عدّه‬
‫البته فاصله چندان نیست که زود باشند‪ .‬هر دو دائم جاده غلط کردند‪ ،‬زیرا هر آنچه پیداست گم شاد! ایان‬
‫دو عدّه من را کجا دیدند و ایشان را با من چه بود‪ ،‬نمیدانم! اینان مگسانند به گردِ زرد خرمگسی گرد شده!‬
‫با زن در بیرون من! مترادف دارند‪ ،‬دریغا انسان! که ایشان در پنهان بر این باورند که زن یعنی به تصادف آدم‬
‫شد! شاعر اما چند صباحیست که از سفره پرهی کرده تا عورت بیاید! او را دیگر هاوا و هاوس سارد شاد‪،‬‬
‫چون نیامد! پس بر آتشی افتاد و آتش بر همه افتاد و ریا نکرد چو حافظ موسموسکنان ن د زن! که مان باه‬
‫تمامی کافر شدی ه اردست! حرفهاست مرا که نمییارم نوشت‪ .‬خُمسی خود خطاب شاد و انگاار همای‬
‫کافیست! الباقی را میگذارم بر دلها و در گذرم تا بعدان دیگری از علیهای عالی خواند و این فمنیعمال‬
‫بجنباند!‬
‫علی عبدالرضایی | ‪25‬‬

‫پیکِ ششم‪ :‬جمعخوانی!؟‬

‫در جمع همیشه یک توافق هست‪ ،‬من مخالفم! آیا نیستم؟ همه عالم در من من در همه عاالم هساتم‪ ،‬چاون‬
‫دریا که عجیبی عمیق دارد‪ .‬پس چرا من از من فقط نبارد؟ خیلی خانه در پایام آماد و هار چاه آورد اینجاا‬
‫ریخت‪ ،‬بیفایده بود‪ ،‬من رفتم! که انسان بیگمان تنها در رکابِ خود میتاخت‪ .‬منی که خانه از خاود بیارون‬
‫کردهام در خلوت‪ ،‬به هر که ن دیک شدم ازهمهچی دور شد!‬
‫‪ | 26‬رکیکتر از ادبیات‬

‫پیکِ هفتم‪ :‬من در خطرناک زندگی میكردم میكنم!‬

‫عجیب است! من توانِ احضارِ یک گورستان دارم اما کفنپوشیده در انتظارم! چشمهای مان هناوز هماان درِ‬
‫نیمه باز‪ -‬بستهی همان با ِ سرسب ند‪ ،‬دمِ همان کوچهی کودکی که ادرار از دو پهلاو مایکارد‪ .‬هناوز هماان‬
‫کودکم که جوانی و پیریِ توأمانی دارد‪ .‬دیگر همزبانی در کار نیست‪ ،‬مادرم هم جنبِ دو چند سکتهای که در‬
‫کلماتم داشتهام بارها سکته کرد‪ .‬دیگر خیال نمیکنم در خالی که بر صورتم دارم‪ ،‬زیرا خیاالِ در صاورت باا‬
‫خیالِ راحت خال می خورد‪ .‬هنوز کودکم زیرا چابکی در راهای کاه ناازکی دارد نیاا ِز مادا ِم آدم باود‪ .‬هناوز‬
‫کودَنم! چون نمیدانم این چندین و هرچند پوری را که بر من بود با من چه بود؟ اما میدانم کاه هرچاه در‬
‫صفحه سطر دارد دامِ اوست که در من پیچید‪ .‬ماندهام این جوانِ شدید که با یاار چناین اسات باا دار چاون‬
‫است؟ گمان میکردم اهلِ این بالد همه حق دارند زیرا به تمامی حیرانند‪ .‬در صورت چنینند و نمیدانند که‬
‫در سیرت چنانند‪ .‬خیال میکردم آن عّدهای که میروند این تیرهپارچه میدرند و بینا میشوند‪ .‬دریغاا! پااک‬
‫احول شدهاند‪ .‬دیگر اینها را و آنها را که در دایرهام میآیند نمیبینم! شما هم در به روی آب باریکه بساته‬
‫کرده دریارَوی کنید که مرگ بر در است و ما کاری نکردهایم‪ ،‬چی ی ندیدهایم و هنوز در حاالِ اطارافِ ایان‬
‫حرفها مشغولیم! آخر این چه رسمیست که به هر وبخانهای تحریف تورات میکنید و موسای جعل؟ آن‬
‫نستعلیقِ دروج تنها به آیههایی میچسبد که من پیاامبرش نباودهام هرگا ! دریاا شاوید رودهاای گلوتناگ!‬
‫ننوشتههایم را زدید و نگنجید در این عبا که دیگر هیچ درزِ مرا نمایگیارد! لاو دادهایاد زیارا ساخنشاناس‬
‫مینبودید به طرزِ زبانِ حلقویِ من!‬

‫علی! دوباره رفتی تو جاده خاکی قرن چندم! یه نیمدهن هم کوچه پسکوچهای بیا که بد دَساندازیست!‬

‫امیدوارم حالِ تو پیدا باشد و چون همه وقت گم نکرده باشی‪ .‬تقّی به توقّی همی خورد و نقنقِ نقای دعاای‬
‫ناشتای تقی شد؟ گیرم که خرخرفتی مسری هم شده باشد‪ ،‬سرایت به هر طوری در همه سنخی کرده باشاد‪،‬‬
‫تو را دیگر چه میشود؟ آخر چگونه بنویسم وقتی که دشمن فرضیست‪ ،‬وقتی که دوست فرعیست‪ ،‬وقتای‬
‫علی عبدالرضایی | ‪27‬‬

‫که خود مجازیام! به که شلیک کنم؟ همه مثلِ همند! مثلِ منند! از شصتِ پا تا فرقِ سر سنّتی! سنّتی! قورت‬
‫داده ما رو این المصَب! درغیابِ تو ناتو میشوند و در حضور از برای خوشمردی با تو راندوو میگذارناد‪.‬‬
‫نیک میدانم این فمنیعملی که در برابر من راست کردهاند‪ ،‬سر آخر به اندرونی ایشاان سارایت همای کناد‪.‬‬
‫هراسِ من بیشتر از رسمیست که مرسوم خواهد شد و اِالّ همین جاوان و آن پیاران آتشای بار آب روشان‬
‫کردهاند و خود نمیدانند‪.‬‬

‫نشد! تو هم جفت کردی پسر! کارو به جایی کشوندن که با خایههای قدِّ تلنبارت مجبوری توی هلفدونی خوودت درد‬
‫دل هشلهَف بکنی‪ ،‬پاشو! اصال خودم میرینم!‬

‫توی گلوی آدمِ سگخُلق تو نمیفهمی‪ ،‬کوفت و ماشرا هم کنی کم کاردی! ایناا شاام و نهارشاونو کوفتاهی‬
‫دست به گردن کوفت میکنن‪ .‬آغایونِ از سگ بدتر از لچک به سرهای کوچهی قجر هام جلاو زدن! بادونِ‬
‫پول توجیبی همه پَنتی شدن‪ .‬بد پاپاخی داره بدجوری سرِ شاعرجماعت میره جماعت! دیگه باس سوارِ خرِ‬
‫شیطون شد تا همونجا که هستن الاقل بتمرگن!‬

‫شَمَره از دو طرف داخیل و خاریج ندانه اگه ای تورف موسون دسّه بکونن موی کیورِ قورصوی بوونین؟ نبوونین پوس‬
‫شالهکوسی نکونین که سیا باد میَن سکنتری‪ ،‬اگه کشکرت بشی گومابونه!‬

‫دو سه خط چوسناله بودین اونِ ایسم و رسمَ چودین داستان! سر و کلّه شلوغودین تا بمام! شیمه خطخطَّه نویشتا‬
‫مو بگام!‬

‫شاخ تی لیگوَر بگا زاکون کی گونه هدَا نی یَه؟ می تبر دسّه پالو چی جراتی موت گوشادوده مو اگه راسّا کنم دوسبنم‬
‫فوسبَنم‬

‫هر چی مو هیچی نگونم گوشِ ور لب سوالغودین علی قای تی شقِّ قربون دوسَن! چی واسین؟‬

‫مگه از زندیگی سیرین کیرین که تورنگی چوس و فیس ایفاده کونین پیف پاف!؟‬

‫فاکآف!‬

‫هرچی آدم چودَم تا گیلکه کنار بَنم یه پَهلو فارسی دُخونم‪ ،‬دوسه چارک کوس و موس حواله بودین موی تبور دسّوه‬
‫واسین؟ چی واسین!؟‬
‫‪ | 28‬رکیکتر از ادبیات‬

‫سریال ‪ -‬متنِ چاروچ (داشّاخنامه)‬

‫این سالها زیادی اُورت پول و َپله از دست و پای حکومت سرِ شعر ریخت! تا شاعرانِ در جبهاه کاون داده‬
‫شکم جلو بردند و آغایانِ به قیلیویلی افتاده یککاره دیدند شااملو رفات و سارِ خار نیسات دمِ حکومات‬
‫تی یدند که دیگر کارتان نباشد ما خود کار چاق میکنیم و جارنامه پای آتاش بیااری از زیار باار دررفات و‬
‫کارچاقکن شد! به هر شماره چنان در مَکُشمرگِمایی سرِ منبر رفت که حوزه را هام روسافید کارد و ایان‬
‫چون کاک از پشتِ بافور به هر چه هیچ کاک گفت ‪:‬‬

‫زکّی! مثل اینکه گلشیری هر چه گل داده بود بدبو شد!‬

‫کجایی شاملو که یککاره چشمی در راستهی بازاری که قلم‪ ،‬قلَم میکنند و مُفتی میفروشاند روشان کارده‬
‫باشی؟ آن آتشی را که سالها پیش از پیشِ تهران لبِ خلیج راندی و تا دمِ مرگِ تو خاموش بود‪ ،‬دوباره آمد‬
‫ق پساتا‬
‫و کارباشِ نگالی سیتیسُماقی شد! تو با فردوسی هم باه جارم همکااری باا حکومات باه زور قاشا ِ‬
‫میکردی‪ ،‬شاگردانِ تواما فقطافقط با جریناگجریناگ ساکهای کاه خارجِ یاک شابهی فمانیَعملای تاوی‬
‫بالماسکهست‪ ،‬در حوزهی اذان شعر میخوانند و مثلِ قاشق نشسته رفت و آمد با همه درها داشاته در شاعرِ‬
‫مالعلیخانِ دامغانی کشفِ معانی میکنند‪ .‬چه ناخَلف شاخههای تو شاگرد شاخ کردهاناد؟ یللّای باه حادّی‬
‫رسیده که دیگر قیصرهَپلی هم پا در چاروقِ ملّی کرده شاعرِ بالّست! اگر حاوزه بخواهاد سارِ شاعر خنادقِ‬
‫بالیی در گفتوگوی مهاجرانی که محمودِ دمِ مرگ هم مریدِ خودخواندهی درگااهش شاد ُپار بکناد‪ ،‬هماه‬
‫شاگردان تو جنگی میتی ند ‪:‬‬

‫ما مگه اینجا قاقیم؟ سُک بزنید و سی کنید که رفت وآمد با همه درها داریم‪ ،‬از هفت ماهه بیشتر چاقیم! ندیدیود‬
‫بابت شعری که در حسین صحرای کربال میدوید پارسال اونی به مویّد دادیم و در عوض سرِ سفرهی کتواِِ سوال‬
‫آتشی روشن شد؟ امسال هم بغلدست شاعرَکی تهرانجلسی که موشدَوانی در ماجرای هفتادعلیخوان مویکورد‪،‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪29‬‬

‫مدالی دورِ گردن سانسورزادهای تلنگیدیم و در هوای گوزمرّهگی نرّهخری نونواریم که مادر منغریبم به هر طرف در‬
‫میآرد و واز و وَلنگ هندوانه سرِ سفرهی غرِ برده هرساله اسرارِ مگو آورده چنان از کیسهی خلیفه شر برداشت که‬
‫آن قماش حتی شک برنداشت که سرِ حق نمیشود کاله شرعی گذاشت! القصّه چنان مشغولِ ماساژیم که کوفت و‬
‫روفت از تنِ ارشاد درآوردهایم و در سطرهای سانسوری شینما دوالّدوالّ زیر مالّ رفته عَرق کرده خوردهایوم و تموام‬
‫مست داریم توی دهانِ چند الفبچهی بسیجی که با گُه زیادی دمخورند ها میکنیم!‬

‫با قمّه و قمچیلِ در غالف‪ ،‬دَررفتن که قمپُ ندارد شاعر! کجایی که دارِ تو شاخ کرده با آن جلاق مایزنناد و‬
‫گشادگشاد تی یدهاند و کسی نیست که نشناسد و نداند این فمنیعمل در ه ار دایه خایه دارد! دریغا سکوت‬
‫که ُمهرِ معاصری بر لبهاست! گرچه نوهی بَهمان اوتورخانِ رشتی نیستی که هی ابرو بیایی و جُعلّقجماعت‬
‫را مشدی صدا ب نی اما ایل و تبار که داری‪ ،‬نگذار هرچه از کونشان افتاد بارِ هفتاد کنند! تو با احاوالپرسای‬
‫کسی اُخت نشدی که خوشبختی را آنطرفِ دیفال تور زده باشی‪ .‬اُمّلی امورات میخواسات! جا در پایش‪،‬‬
‫ریش و پشم تلنبار نکردی که جای سنگ‪ ،‬از آرو ِ مُرده بنا باال برده باشی‪ .‬تویی کاه در شاعر اکردوکرباازی‬
‫نکردی‪ ،‬باسمهای نبودی الاقل آستینی ب ن باال که از بس فِسفِسو کار کردی اوقاتِ کشت تلخ شد‪ ،‬گذشات!‬
‫تا وقتی که اینجا بودی‪ ،‬جلوجلو فمنیعملی عقب‪-‬جلو کرده آغایان وسطِ صحنه کون تلاو نمایدادناد و باا‬
‫چُلو در مردهخوری خندق بال جلو نمیبردند‪ .‬پس چی شد؟ غالف کردی!؟ تو از پسِ پستو هام مایتاوانی‬
‫وتو بکنی! پس چرا نمیکنی؟‬

‫باد و بَروتِ گوزو همه را از حال برده کسی را حالِ باالبانی نیست‪.‬‬

‫هفتادیها همه حبِّ جیم خوردند‪ ،‬باجی هم بابتِ بادی که خورد‪ ،‬کف رید‪ ،‬خرج بافورِ هماه را بااجی کاه‬
‫میدهند میدهد‪.‬‬

‫زیر جُلکی انگشت توی دما بردن‪ ،‬آبروبَری خیلی داشت‪ ،‬نمیدانساتند یاککااره تاا دساته در ژرف رفتاه‬
‫عروسِ شبِ زفاف گشته با نخ ابرو برداشتند‪ .‬با چادر ژرژتِ گُلمنگاولی وساط اوراقِ روزناماه های ژسات‬
‫گرفتند و ماندهام پیشِ چشمِ ساقدوش‪ ،‬عروسِ خجالتی چگونه روش شد که داماادِ در حاوزه کاونِ علمای‬
‫داده تا دسته توش کرد‪ .‬هورتکشیِ آبشنگولیِ آبدو خیاری آبروبَاری در پای داشات‪ ،‬چاه مایدانساتند‬
‫سرپوش از سَرِ آشِ گَلِ گیوه بلند کرده بَلَدی با روزناماه بنویسای چاون فالنای کاه از اسَار غالمای باود و‬
‫هرشبهرشب شام را کوفتهی دست به گردن کوفت میکند‪ ،‬ندارند‪ .‬دیگر از من گذشاته تاوی ایان واویاال‬
‫سربهسرِ کوتولهواویالیی جد کمر زده که ترک ساواک نکارده یاککااره سار از کابال درآورد و باا مُالعمار‬
‫جنگیجنگی اِوااِوا کرد و تاتیتاتی‪ ،‬تیتیشمامانی گشت و پای همه را توی دو کشید بگذارم‪ .‬سَری هم باه‬
‫آقای سیاسی که سیاه و سفید هم نیست و هرساله جای ه از کفِ مالّ کوفت مایکناد و انگااری سافید دارد‪،‬‬
‫نمیزنم‪ .‬آخه زاخار! پدرت خوب‪ ،‬مادرت خوب‪ ،‬تو چرا چوب توی اون مرطوب میکنی؟ چادر شارندهای‬
‫‪ | 01‬رکیکتر از ادبیات‬

‫سَرت کردی و هی کبکی سجده پای کیر بردی‪ ،‬آخه از حسن در الموت‪ ،‬موت ساوراختار! بااالخره دساتی‬
‫چند!؟ گیرم که نوبل هم بدهند‪ ،‬بعدش چی!؟ بُل میگیرند افنادی! زیارِ مُاالّ دوالّ شاده شُرّوشُارعرق کارده‬
‫خوردهای و اون تلودادهای و به این گمانی که مستی!؟ خُب هستی! بنشین که باشی امّا دم به ساعت جای ه از‬
‫کفِ مُالّ کفرفتن و از دور قهروتَهر وَرچُساندن که جماعت من سیاسیام! دیگر چه صیغهایست؟ تو سیاه و‬
‫سفید هم نیستی اونی! چونی چنان میکنی و به این گُمانی که مردم بَبو شدهاند! سرِ بو اُدکلن میزنی!؟ با ن!‬
‫اما به من نگو سرِ مقالهای که از برای مایه تابیدی الکی بیتابم که میکتابم‪ .‬تو نموری! صبور بودی و شاوهر‬
‫در اجنبی کردی‪ ،‬گیرم که شاعرَکی هم باشی‪ ،‬خُب باش! اما سُقلمه به پهلوی خوشبختیت ن ن کاه اگار پاا‬
‫بدهد بدجور میزنم‪.‬‬

‫چی شد!؟‬

‫طفلی شمس از وقتی که این چی ِ گُنده لمس کرد‪ ،‬کنار کشید و موسموسِ حافظ موس کرد و بیخیال شدم‪.‬‬
‫اما ولکنِ کاکاسیاهِ مو وِزوِزی که به ابروهای پاچهب ی پُ میدهد و فالنی که در کانون کیا بیایی داشت و تاا‬
‫کیشّی به فیشّی شد‪ ،‬پشتِ بافور از آخ و باخ کیفور شد‪ ،‬نیستم‪ .‬مرتیکهی شهوتی از بس که خوابید و پا نشد‪،‬‬
‫گِی شد!‬

‫کی شد؟‬

‫دوباره شد که رییسِ در مجلس نشستهای در موت مُد کرده باشد‪.‬‬ ‫بود!‬

‫القصّه در حینِ این گاوبندی همه گامبو شدند‪ ،‬گداگُدوله دیگر گُشنه نیست‪ ،‬مثل دو تا خرمهره چشمی توی‬
‫دو حدقه میلقّانند و میلُندند و در لولِهِنگ خانه لَوَندی پیشِ نهنگ میکنند و برخالفِ سمکِ عیاار‪ ،‬عنایات‬
‫به سمعِ یار دارند که بُ خو و بوچارِ لنجان شد‪.‬‬

‫بیچاره سیمین که از سرِ سالمت این آخرِ عمری هی سرِ مینِ دستسازِ آغایان رفت‪.‬‬

‫سیمین قسم خوردهام ج خودم شعری به کسی تقدیم نکنم‬

‫هرگ به رسمِ تو شاعر نمیخواهم برسم تحریم نکنم؟‬

‫آیا اجازه ندارم به جای دار‪ ،‬خودم را جار ب نم؟‬

‫گفتم که خانم! نشد که! به جای شعر‪ ،‬غ ل تقدیم نکنم‬

‫باید ع ادار باشم‬


‫علی عبدالرضایی | ‪31‬‬

‫چه فرقی میکند آخر‬

‫سی نفر و سی مین زیرِ پاهام‪ ،‬بگذار بگذارند کمین تا بیم نکنم!‬

‫با بوسه لب چفت کردم چه ترسی؟‬

‫یک تنه ح بم حرف ب نم؟‬

‫همه هرجا سرِ کاری بیم‬ ‫کانون و اون این و اینا‬

‫نکنم کاری که باز آرد آخر پشیمانی؟‬

‫چه کنم با یورشِ مگسهای سِمج‪ ،‬بادپرور!‬

‫اگر در نثری چنین سینجیم نکنم؟‬

‫بکنم!؟‬ ‫در بهبهانِ تو مردی‪ ،‬زنی در شعر نشد بر دار!‬

‫نیستم!‬ ‫من مرد این عرصه نه!‬

‫این را به شما تقدیم نکنم!؟‬

‫پس چه کنم با مردمانِ مردهخوری کاه مشاغول ذماهی مایناد و باا فاینِ شااعر تاوی کاشاان حماام کارده‬
‫پدرپروردهی قرمساق نشنیدهاند؟ سرِ شعر و شاعر هی هوو میآورند و به خیالی که دارند سرگرم مایکنناد‪،‬‬
‫سرِ جماعت را میبرند و سرِ کیسهها که شُل میشود‪ ،‬دو کوچی میخورند و انگار احدی را خیاالی نیسات‪،‬‬
‫من هم گذاشتهام اون تلو بدهند‪ ،‬اما نمیگذارم گشادگشاد راه بروند که گذر تنگ است‪ .‬گیتار قادیمی باا دو‬
‫سیمِ قاطی فقط دو ساز دارد به کشت هم که رَود گاهی سهتار و گاهی به تاار مایرود‪ .‬هاوای دلای دلای‬
‫دیگر از سرم رفته یادم نرفته در خانه کتکخوری جای عَرقخوری از برای دو لبخوری که هرشبهرشاب‬
‫بر سَر و دستهی سهتارم میریخت‪ .‬سیاه و سفید میریختند سارِ جُرمای سیاسای و الجارم غا ل پاارهپاوره‬
‫میکردند‪:‬‬

‫وقتی برادران سررسیدند و یککاره در زدند‬

‫از راهِ پنجره دوستانم به کوه و کمر زدند‬

‫گشتند توی پستو تنِ خانه را در اتاقها‬


‫‪ | 02‬رکیکتر از ادبیات‬

‫با چشمِ شور حتی به طاقِ توالت نظر زدند‬

‫ما را کسی ندید‬ ‫خانه به خانه گشتند‬

‫در کوچه تکتکِ مردها را نفر به نفر زدند‬

‫دستی در آدم نداشتند‬ ‫آنها پدر نبودند‬

‫کم داشتند جای پدر بیخِ گوشِ پسر زدند‬

‫پیر و جوان که فرقی نمیکرد با هم به صف شدند‬

‫اهلِ محله را جمع کردند در کوچه سر زدند‬

‫وقتی که کار در کوچه از کار دیگر گذشته بود‬

‫از حمله رادیوها شنیدند و زنگِ خطر زدند‬

‫اما چه فایده!؟‬ ‫در قتل عام گفتند کشتند!‬

‫از قاتالن نگفتند چی ی‪ ،‬از اصلِ خبر زدند‬

‫ماندن همیشه اینجا خطر داشت ما درنمیرویم‬

‫آنها که در خانه خاک دارند قید سفر زدند‬

‫«قیدِ خطر زدند!؟ چه حرف مُفتی! زکّی! پس چرا جا زدی‪ ،‬رفتی؟ مگر الباقی از سرِ مجبوری طاغی نشادند؟‬
‫رفتی و از دارنامه تا جارنامه از بارگاهِ تو بار برده دخالت در خوابِ طویالِ تاو کارده از تخاتخاوابهاای‬
‫تکشبه هم عُدول کردهاند‪ ،‬پس چرا دخول نمیکنی؟»‬

‫«باشد! میکنم! هرچند زیان به شعر رساندی که امشب از وی برگرفتی تا ورای برخی کااری شاود کاه مان‬
‫نمیدانم مستعارند یا وجود خارجی دارند‪ .‬به هرسبب سرِ این صفحه ژاژ مینویسم تا ژاژِ آنان پااک شادی‪،‬‬
‫پس به این بهانه هشداری به ژاژاگویانِ پسِ پرده دَهم شاید که دست بردارند‪».‬‬

‫«دِ نشد! با این زبان خایمال نه! تا میتوانی از سرِ شکمسیری‪ ،‬کیاری بناویس‪ ،‬عرباده ابا ار کاار مایخاواد‪،‬‬
‫اینطور که تو میمالی ورز نمیآد‪».‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪33‬‬

‫«چه هالوپَشندی پسر! برخی هِر از بِرِ هِرزن هام تشاخین نمایدهناد‪ ،‬ایان روزهاا بگاذار و وَردار شااعرِ‬
‫شعرشاشیده کم نیست که با چی ِ شاعر جَلق میزنند و نمیدانند که بچاههاا را هفاتماهاه پاس مایدهناد‪.‬‬
‫میگذارم دمِ قمچیل اون تلو بدهند‪ ،‬من که بخیل نیستم! این فمنَیعمل اگر سر برنمیکند از خماری نیسات‪،‬‬
‫یادش نرفته پاشدن‪ ،‬پایی نیست‪».‬‬

‫پا را دوباره توی کفشِ ما کردهست‬

‫مردی که از کمر فانسقه وا کردهست‬

‫تا پارسال دستش بادبادک بود‬

‫یککاره آسمان را هم هوا کردهست‬

‫پای پیاده با هم در قدم بودیم‬

‫زایید گاومان! ما را صدا کردهست؟‬

‫فرمانده بود اما پشتِ فرمان بود‬

‫انگار شانس رویی هم به ما کردهست‬

‫فاطیکماندو از ماشین فرود آمد‬

‫با تو چه نسبتی دارد؟‬

‫«ادا کردهست خیلی نماز میخواند نمیخوابد!‬

‫بیچاره روز و شب را جابجا کردهست‬

‫هر روز جای مردم روزه میگیرد‬

‫امروز هم برای ما دعا کردهست»‬

‫گفتم چه نسبتی دارید آقای ‪...‬؟‬

‫پا را دوباره توی کفش ما کردهست‬

‫اینها فریب آدم را نمیخورند‬

‫شیطان به این جماعت اقتدا کردهست‬


‫‪ | 04‬رکیکتر از ادبیات‬

‫در جنبِ مُالّرَوی ماهرند‪ ،‬غوطه در اونِ هم میخورند و هنوز در هره ار سمتی سرِ خرناد‪ .‬همیشاه از ایان‬
‫حسرت میخورم که با رَمه طرفم‪ .‬برخی را فقط طفره تالی دو سهتا سیتیسُماقی کالفاه کارده و االّ صادای‬
‫شعورشان قدِّ گوز هم نیست‪ ،‬گرچه ظفتِ ما فوقِ صوتی دارند‪ ،‬یعنی بهشان دادناد کاه ایانهماه عرّوباوق‬
‫میکنند و نمیدانند‪ ،‬این آسمانی که سیاهش کردهاند‪ ،‬سَرنگهدارشان نیست‪ .‬سربازهایی که اندر جنگِ با مان‬
‫فرستادهاند‪ ،‬همه سیالخورند! من که بچهباز نیستم‪.‬‬

‫دخل من است که در میآید!؟‬

‫بگذار بیاید! چادر شبی سَرم شبیهِ خیلِ نویسندهی تریاکی سر نمیکنم که سَرسَری در زبانِ دَری چُسنالاهی‬
‫فارسی کتابت کرده باشم! کاتب به نرخِ این روزهای روزنامهای هم نیستم‪ ،‬شغلِ من است شااعری! شاب را‬
‫سحر کردن و در بستری مردن‪ ،‬نقلِ من است‪ .‬من با باشپُرت آمدم که باشم‪ ،‬پرت میافتم اگر که برگردم‪ .‬اگر‬
‫بخواهم دوباره لختلخت بگردم خیالتان جمع! معرکهای در همان مهرآباد فرو میکنم که دستیدستی علای‬
‫را چون هدایت به هدر نداده باشم‪ .‬عقلِ خِرفت را دوباره آب کشیدهام که از توبه دریغ کرده باشم‪ ،‬روزهایم‬
‫که از نو شد‪ ،‬از سرِ دیوار جنگی پریدم و تا دیدند که اینجایم قلم به م دانی اجیریده و عَلمشنگه برپا شد‪.‬‬

‫تهمت چرا به خوک میبندید جنابِ دوک!؟ شما کثیفترید!‬

‫اینهمه اُستاچُسک را که چندکالسی اکابر بلغور کرده در مساابقاتِ شااعردَوانی آژان مایکشاند و آنتریاک‬
‫میکنند‪ ،‬از کجا آوردهاید؟ پیش از ورودِ هفتااد‪ ،‬ایانهماه داور‪-‬اساتاد‪ ،‬هماه هفتادسااله بودناد‪ ،‬هناوز هام‬
‫هفتادسال دارند‪ .‬این کتابها را نه میتوانستند بخوانند‪ ،‬نه میخوانند‪ .‬آغایان! شعر هناوز پاایی باه پایاداری‬
‫تیمور لنگ دارد‪ .‬در کشوری که زندانی و زندانبان در آن شاعرند‪ ،‬راضی به این یاهقُالدوقُالباازی نیسات‪.‬‬
‫شاعرجماعت از اسَر در رُفت و روبِ خودش بلَدی داشت‪ ،‬هنوز هم دارد‪ ،‬با عشوهی روحوضی نمایشاود‬
‫دشنهی نوازش بر سروکلّهی کلماتش کشید‪ .‬رونمای صدی نسخهی منسوخیست‪ ،‬بایاد بارای شاعرِ دیگار‬
‫ه اری درآورد‪ ،‬نمیشود از زورِ پیسی زورزورَکی پپسیِ گازوگوزرفتاهی دولات زهرِماار کارد‪ .‬ایان روزهاا‬
‫ریخت و روزِ خیلیها تعویضیست‪ ،‬دریغا که خیلیها روواتی نفس میکشند‪ .‬انگار شعرِ دههی هفتاد دچاار‬
‫اسهالِ فنّیست‪ .‬چقدر دکتر برای درمانِ سالمت عالّفناد! گویاا دهاهی هفتااد‪ ،‬دهاهی شااعرانیسات کاه‬
‫جفتاجفتِ پاهاشان را به درختِ نه نع! چفت کردهاند‪ .‬شاعرانی که آنها را نمیبینناد‪ .‬جواناانِ پیاری کاه در‬
‫جنگِ با گُهجماعت بر همه ریدند و لولِهنگ خانه را دربست‪ ،‬به از ما بهتران بخشیدند‪ .‬ایان بانیاانِ انقاالب‬
‫سوم را گرامی اگر مینتوانید بدارید‪ ،‬الاقل از چشمانداز دور نگه دارید‪ .‬در این هفتاد کندوی ن دیاک و دور‪،‬‬
‫زنبورهای جورواجور عسل کردهست‪ .‬با ریدمانی که دو پیرپسر درلولِهِنگ خانه ساز کردهاند‪ ،‬زباانِ شاعر را‬
‫سرِ مهر نیست‪ ،‬با زلم زیمبوی دو عدد گردن و یک جفت دست که نمیشود تمام زرگریهاا را بسات‪ .‬آیاا‬
‫علی عبدالرضایی | ‪35‬‬

‫برای شعر‪ ،‬این گناهِ نساناس دوبااره بایاد روی بنایعبااس را ماساتماالی کارد؟ عادلِ شاما مخاطاب را‬
‫حالیبهحالی کردهست‪ ،‬دارم از حس دیگرخواهیِ برخی شاخی سهسر در میآرم‪ .‬در برابرِ این رفتار کجدار و‬
‫مریض عذرِ واجب دارم‪ ،‬ببخشید! پشت بندِ این جمله دیگر چی ی به عنوان دِسِر ندارم‪ ،‬کاری کردند که مانِ‬
‫حاشیهنشین هم ربّ و رُبّم را یاد کردم‪ ،‬ببخشید!‬

‫«چه بخشی؟ چه رخشی؟ رستم از کدام رخصت کرایه کردی که جنگی‪ ،‬رَکب به قرنِ بعادی زدی؟ برگارد!‬
‫همهی میراث ما همین زندگیست که تو انگار از دستش دادهای‪».‬‬

‫«سهراب و رستمی سرخودَم که خوب زندگی میکند ولی به عبث! نیفتادهام در درو یک ناامرد! درو ِ ایان‬
‫زندگی ناامنی مرا بیشتر کرد‪».‬‬

‫«پس در ی ید بای یدی خالصه در خانه شد!؟»‬

‫روی اهلِ دنیا سفید! چون خلقِ نابکار دَم دردمَند که با نقشه گردن ب نند‪ .‬طعناه باه کاافر همای زنناد‪ ،‬کفار‬
‫نیکوست‪ ،‬ازیرا که در هر کفری اوست‪ .‬به یک القبایی مشغول‪ ،‬از دوست غافلند‪ ،‬در هوا نمیپرناد‪ ،‬همااره‬
‫در همه عالم بیهوا میچرند‪ .‬به دِیت‪ ،‬دیگری قصاص کنند نه خویش! کاتبانِ مرحوم را به گادایی‪ ،‬شُاعرای‬
‫معدوم را به بیسروپایی نسبت همی دهند‪ ،‬غافل از این هردوهایند که نه بر مالِ دنیا حسرت میبخورند‪ ،‬ناه‬
‫نابرسیده به باال به نابایست میپرند‪ ،‬فلذا به راه خدا اُشتر با عجله مینبرند که عاشق به دریا رَود ناه باه رود!‬
‫نه دل در قبضه میبیارامد نه تن در هرزه میدرست شود‪ .‬تپانچهی ق ّاقی بر صورتی میاگر بنشیند رواسات!‬
‫از البه نوشابه اگر کف به سرآرد دواست! چون عابری سهل است چه مهابا؟ اصل وصل است‪ ،‬دل باه دریاا‬
‫میزن! به دریوزه بر درِ کوزه سر م ن! که تو را بیرونِ از در کرد ناه کاه از سار‪ ،‬اگار دری فاگذارناد مفارّی‬
‫بربندند‪ ،‬عجله کارِ شیطان همی بُود زینهار! صرفِ صوفی اطوارِ یک القبایی کوفیست‪ ،‬خاکبرسری کاه اثار‬
‫در خاک میبجوید!‬

‫به هر چه دست میپسودند دا شد! چون که فراداشتند حوصله اوراق شد‪ ،‬بو که سراسر فا او بمانند که این‬
‫جماعت به هرچه میارزند‪ ،‬عشق میورزند!‬

‫اگر مُنادی زنند‪ ،‬دری بازم! اگر نه از همهکس بینیازم! بیعجله تقصیر نه همی کردم‪ ،‬در عجله تااخیر باردم‪.‬‬
‫بینِ هر دو آهسته پیوسته در راهم! همان تشنهام که به انهار غوطه میبخورم‪ .‬رودخاناههاا فقاط گیلکای ناه‬
‫همیخوانند‪ .‬صالحِ دنیا اگر در چی یست‪ ،‬من درویشم! چنانچه در تی یست‪ ،‬نابرفته در پایشم! ناه آنچاه‬
‫خواهم دارم‪ ،‬نه آنچه دارم خواهم‪ ،‬هر آنچه خواهم بَراندازم‪ ،‬با کلمات اندَراندازم‪ .‬اگرچه رومی نژادماردی‬
‫زیر این ه ارخرقه همی گشت‪ ،‬لیکن در مدارسِ درسِ مندرس کس مینتواند چون منی به تنبانِ سَحبان کک‬
‫‪ | 06‬رکیکتر از ادبیات‬

‫تی پایی به دراندازد‪ .‬زمین که آنهمه این و آن داشت‪ ،‬صاحبهی خاود را اناار انگاشات‪ ،‬عجباا کاه ایاران را‬
‫عُمومن و بالد گیالن را خصوصن تنها یکی در لنگرود حاصل بود‪ .‬چون یکی در شود‪ ،‬دیگری به درآید‪ ،‬من‬
‫اهلِ این دو عدّه هرگ مینبودهام‪ .‬اگر میبترسم‪ ،‬میپرسم‪ ،‬کار من نیست که تعریف کنم‪ ،‬معروف در مجلس‬
‫حروفم! و اعتقادی به اعتقاد ندارم‪ ،‬فقط سوال را دنبال میکنم‪ .‬اگر بپرسند میگویم ب رگترم! اما از چاه چیا‬
‫کوچک؟ میتوانم حقیرتر بشوم اما از چه چی ب رگ؟ من فرق دارم با خیلیها که عاشق سگشاان هساتند‪،‬‬
‫عاشق ماشیناند‪ ،‬ایناند! و واهمه دارند در شعرشان عاشق کسی باشند‪ .‬من مالک چی ی نیستم‪ ،‬نمیخواستم!‬
‫وقتی که دنیا آمدم‪ ،‬دنیا سرِ جایش بود‪ .‬پدرب رگم خسیس بود‪ ،‬وقتی که در گورش میگذاشتیم‪ ،‬کفانش در‬
‫هر دو سمت‪ ،‬بهخدا جیب نداشت‪ ،‬مثل شااعرانی کاه مایاه در خایاه دارناد و نمایدانناد شاعرِ با رگ دل‬
‫میخواهد‪ ،‬کسی که از کیرش آوی ان است آغایان! نمیتواناد! شاما درباارهی زنادگی خیلای مایدانیاد اماا‬
‫نمیدانید که درباره یعنی اطراف! اهل اطرافید و نسبت به اطرافیها بیطرف نیستید‪ .‬سالهاست شاعر را کاه‬
‫پشتِ شعر و پسِ بافور‪ ،‬در پستوی خانه مخفی کرده بودید سرِ صحنه لخت کردهایم! تهمت چرا باه خاوک‬
‫شما کثیفترید!‬ ‫میبندید جناب دوک!‬

‫هنوز با سایه آنقدر رفاقت داریم که گاهی پای درختی‪ ،‬دیواری‪ ،‬کالهی سرِمان بگاذارد‪ ،‬شاما چارا جاوش‬
‫میزنید؟ تیرِ برقی که باال بردیم معشوقهی لختِ کال هاست‪ ،‬معاشقه با سایمهاای دراز‪ ،‬در درازمادّت دارد‪.‬‬
‫کمی صبر کنید! دربان ندارد درِ خانهی ما‪ ،‬ورودِ همه رابطه با باز دارد‪ .‬ما درسهای تازهای فرموله کاردهایام‬
‫که معادالتِ شما را بههم زد و همه را شیمیایی کرد‪ .‬مینویسید که شاعر مادرن و پساتمادرن زمیناهای در‬
‫زیستِ پیشامدرن انسان ایرانی ندارد‪ .‬یعنی که در گوشهی غ ل زاناوی غام بغال کنیاد و باه هماان غاذای‬
‫کپکزده در کلبهی توسریخورده‪ ،‬بسنده و آه ماه در چاه را دوبارهنویسی کنید‪ ،‬شما که خیلی خوب میدانید‬
‫از مثل من در هر ه ار سمت کیر میخورید‪ ،‬بیهوده چرا کون تلو میدهید؟ آخر به من چه ربطی دارد فاالن‬
‫روستایی در خانه رادیو هم ندارد؟ من که نمیتوانم منتظر بمانم تا جماعت جمیعن لیسانس بگیرند! منی کاه‬
‫همین االن میتوانم پشت اینترنت بنشینم و آخرین متن فالن شاعر دست و پادارِ شرقی‪-‬غربی را بخوانم چرا‬
‫فقط چَهچَهی عربی ب نم؟ دوست دارم در دهکدهی مارشال مکلوهان قدم با نم‪ ،‬نمایتاوانم؟ خاب! ساعی‬
‫میکنم نشد به دَرَک! به خوشبختی بهقدری نخ دادهام کاه بخواهاد مثال بادباادک دور و های دورتار شاود‪.‬‬
‫نمیتوانم تکلیف خودم را با چشمهایی که نمیدانم چه رنگی فکس میشود‪ ،‬گم کنم‪ ،‬ببینید! این صفحه این‬
‫مانیتور هی دارد چرخ میخورد و رنگ عوض میکند‪ ،‬نجنبم عقب میمانم‪ ،‬چرا ندوم؟ دایام خبار حقیقات‬
‫نیست‪ ،‬اخبار درو میگویند‪ ،‬باور کنید! از ما غولی دوسَر ساختهاند‪ ،‬نقلِ قول کذب میکنند‪ ،‬سالهاست کاه‬
‫جای شعر‪ ،‬انگشتِ اشارهمان را چاپ میزنند‪ ،‬نمیدانم پشتِ صحنهی هر بیخبریست‪ ،‬ولی ما میدانیم کاه‬
‫میتوانیم با هرکسی دست بدهیم اما هیچکس دستهایش نیست‪ .‬وقتی کاه مایگویناد تاو را دوسات دارم‪،‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪37‬‬

‫درو گویند! چون «را» این «را»ی الاُبالی را پشت تو میگذارند‪ ،‬آنها نادرستنویساانناد و نادرسات انجاامِ‬
‫آسانِ ریاکاریست‪ ،‬آساننویسان میدانند چه مینویسند اما نمیبینند به چی به کی اشاره میکنند‪ ،‬گاهی سارِ‬
‫مرضهایی هم که دارند پُ میدهند‪ .‬هرگا درو نمایگویناد چاون راساتگاویی رازِ تجااری آنهاسات!‬
‫میتوانند دری را ببندند درِ دیگر چی؟‬

‫درهای بستهای دارند و سو تفاهم همهی درکیست که از همه دارند‪ ،‬درواقع فقاط حارف و فقاط حارف و‬
‫فقط حرف میزنند و نمیدانند درپوش روی ظرفِ خالی میگذارند‪ .‬گاهی برای کسبِ احترام دست باه هار‬
‫کار احمقانهای میزنند و مایخواهناد دیگاران را عاوض کنناد‪ ،‬خودشاان؟ ناه! هرگا ! عوضایتار از ایان‬
‫حرفهایند‪ ،‬کلمات آثارشان خودشان نیستند‪ ،‬مثل خودشاانناد عوضای! ایانهاا و ایانهاا و ایانهاا هماه‬
‫مصنوعیاند‪ ،‬حشراتند! و به تاریکی میبالند‪ ،‬خودشان را با چشم دیگری میبینند دیگاران! در درون کسای‬
‫هستند و در بیرون کسانی! البته مردم آثارشان را میخرند اما نمیخرند‪ ،‬فقط پول روی کلماتی که کشته شاد‬
‫میری ند‪ .‬اگر درو ب رگی را به درستی تبلیغ کنند به انکارناکردنی حقیقتای بادل مایشاود چاون بااج باه‬
‫روزنامههای پرتیراژ میدهند‪ ،‬مجلهها را در محاصره دارند‪ ،‬تمام این سالها را بیآنکه پشات سار بگذارناد‪،‬‬
‫بینگاهی به پیشِرو سَرکردند‪ .‬هرروز سال دیگری را با غفلت دیگری پشت سر میگذارند و اعالم مایکانم‬
‫که فردا نباید آنها را به دادگاه ببرد‪ ،‬زیرا هیچ قاتلی مجرم نیست‪ ،‬جُرم از جماعت سَر میزند که مخفایگااهِ‬
‫درندشتِ قاتل است!‬

‫«این هوای کتکخورده در این شبِ دهاتی که روانداز نمیخواهد پسر! برهنهتر بنویس!»‬

‫بیشتر از اهالی حمله به لشکر جملههام‪ ،‬دستم میلرزد حتی اگر دشنه به روی خودخوانده شااعری بکشام‪.‬‬
‫هرگ کسی را تحقیر‪ ،‬کسی را تخریب نکردهام‪ ،‬همیشه قسمتی از دیگری در خودم بودهام‪ ،‬مثل قوها کاه در‬
‫دسته آن باال پرواز میکنناد‪ ،‬خودخاواهم! آری پرنادههاا خودخاواهناد‪ ،‬از راهای کاه مایروناد ردّی بااقی‬
‫نمیگذارند‪ ،‬رهرو نیستند تکرَوی میکنند‪ ،‬آری بیسوادم! زیاد نمیخوانم! چون انباشاتِ هرچیا ی انباار را‬
‫تلف میکند‪ ،‬اهل زبان و این حرفها نیستم‪ ،‬فقط میزبانم! زیرا افعال ضرورتند‪ ،‬نامها اضافی! در فکرهایم‬
‫مهر و نشان خودم را نمیزنم‪ ،‬ضایع میشوند! آخر زیرای برای چی؟ برای کی؟ سرِکاریست! در فیلمی کاه‬
‫دیگران باب کردهاند من بازی نمیکنم‪ .‬خودم را در خودم به نمایش میگذارم چون روزنامهها این سمساری‬
‫فکرهای دستدوم هنوز پُرمشتریاند‪ .‬آنجا به امثال من نیازی نیست‪ ،‬اصلن به من نیاازی نیسات! شکساتِ‬
‫امثالِ من قطعیست‪ ،‬چون اسبهای آرام همیشه اسبِ آرام دیگری را دنبال میکنند! همیشه درعلیه زنادگی‬
‫کردهام‪ ،‬همهکاری علیه علی مرتکب شدهام‪ ،‬بیفایده بود! شهری مقالهانداز و شاعر به اسم و رسم رسااندهام‬
‫‪ | 08‬رکیکتر از ادبیات‬

‫که مجبورند تا دنیا دنیاست برخالفم سواره پیاده کنند‪ .‬هنوز به اندازهای که اجازه دارم نفس میکشام‪ .‬هناوز‬
‫هر اتفاقی تازهست‪ ،‬هرکاری‪ ،‬هرشعری که انجام میدهم و این‪ ،‬و این‪ ،‬و این برای من کافیست!‬

‫دیشب انگشتر یاقوتنشانی را به خواب دیدم که انگشتِ جادوگری منتظرش بود‪.‬‬

‫آنها جادوگرانند! کاری نمیدهند انجام‪ ،‬پشیمان نمیشوند هرگ ! حسرتِ آری آنهاا را باه گااری خواهاد‬
‫بست‪ ،‬میدانم! در جانِ من جهان گوشت خود را ریختهست‪ ،‬من گوشت چند مادیان وحشی را رام کاردهام‪،‬‬
‫نثارشان کردهام به ایشان‪ ،‬بخورند نوشِ جان!‬

‫هنوز زمینِ باردارم‪ ،‬همین زمینِ کوچک که ضاربان را حمل و ضربهها را تحمّل کردهسات‪ .‬هناوز مثال ایان‬
‫قرن تازه جوانم‪ ،‬خودم را از همه چی کنار گذاشتهام که از قدّ خودم باال بروم‪ .‬بین دو نقطه تنها دو نقطه آیاا‬
‫این نطفهی اسبق اجازه دارد!؟‬

‫کسی که هرگ شکنجه نشد‪ ،‬اینجا بت نمیشود! دوافتادهام در غرب‪ ،‬که دور و بَرِ غریب مرگ کرده باشم تا‬
‫نسلِ بعدی دستیدستی بتپرستی دور و بَرِ این «‪ »...‬گیومه کرده باشد! توی این لحظه بینِ این دو پرانت ‪ ،‬چرا‬
‫سه نقطه نگذارم؟ زندگی یعنی این! این! و این برای من کافیست!‬
‫علی عبدالرضایی | ‪39‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ پنچاپ (پُک)‬


‫‪ | 41‬رکیکتر از ادبیات‬

‫پکِ اول‬

‫این خانهی خراب المصب بامِ ب رگی داره خیلیها برف ریختن روش‪ ،‬حالش نبود پارو ب نم‪ .‬نیمچکهای که‬
‫از کجدستی ریختی سرِ این بیهوده بوم‪ ،‬غوزِباالغوز شد‪ .‬کارِ من شده این سالها حسرت به دلِ آدمهای اهلِ‬
‫گپهای پامنقلی گذاشتن‪ .‬بهت بیست میدم جوون! تونستی پای منو هم توی دو بکشای‪ ،‬حااال کاه دورهی‬
‫حاجی رو گرفتی و چرچرت راه افتاد‪ ،‬بشنو تا ازاب ا هم داشته باشی! با چشم و دلسیری که نمیشه به اهالِ‬
‫حال‪ ،‬حاالحاالها گیرِ خالی داد‪ .‬راستی از شاباجی شاباش گرفتی کاه قِار و اطاوارِ سایتیسُاماقی ریختای!؟‬
‫خیلیها پشتِ سرم سوسه دووندن وایستادم تا خیط شدن‪ .‬در شغلِ شریفِ شرخری هر که این سالها شاغل‬
‫شد‪ ،‬ناغافل شَرقّی توی گوشم خوابوند‪ .‬همیشه گفتم بیخیال و گذشتم‪ ،‬به خودم گفتم‪:‬‬

‫تو اگه شاعری فقط شوفری! به تو ربطی نداره کی سوارو کی پیاده شد! اینا شرفروشی به شرط چاقو میکونن‪ ،‬بوا‬
‫کهنهی گُهی که نمیشه لب و دهانِ دروغ رو مهر و موم کرد‪.‬‬

‫باالخره این و اون هرچه تو ایرون آنتریک کردند سکوتی قرص کردم‪ .‬اما سگمحلی به سگدهنیهای تو رو‬
‫واجب نه! نمیدونم‪ .‬تو قبلن خوشبختی رو اونطرفِ دیفال انداختی پسر! من چهکارهم که شهرت از منِ سرتا‬
‫پانحیف میستونی؟ آخه حاجی معدهای چکولیدن در حال که تو رو حاجی من شریک شاعرِ دهاهی هفتااد‬
‫نمیکنه‪ ،‬تو شیر پاک خوردهای جوون! فقطم شش قرون شیربهاته‪ ،‬شیرواشیر میشاشی و میزایی و شیشکی‬
‫میبندی!؟ اونقدر شارت وشورتکنان نوشتی که شاشبند هم شدی و تا یکی جوابِ سرباال داد شاشیدی و‬
‫در پاسخ تخمیتخمی هرجا که خواستی تخمه جاپونی لومبوندی!‬

‫اولندش برای ای گمکردن‪ ،‬ایرادِ بنیاسرائیلی گرفتی‪ ،‬حاال خر بیاار و باقاالی باار کان! دومَاندش بخیاه باه‬
‫آبدو زدی بامبولباز! مردم که ببو نیستند‪.‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪41‬‬

‫پُک دویُّم‬

‫آغای برمامگوزید!‬

‫تو هم بعله! قاطی بعلهبرون شدی؟ بهبه و چهچه چقد شنیدی که پا انداختی؟ بلبشوی بلهبلهچی در دو رفت‬
‫وآمد خودش میخوابه‪ .‬فکر کردین می ذارم جنس بُنجل به خوردِ مخاطب بدین و سرِ فصلِ بارون بری ین و‬
‫مشتری کف برین؟ زیرآبِ منو مادرزاد زدن پسر! مثل تو بسیارن که سرِ سبیل شاهنشاه نقارهزنان فاوری سارِ‬
‫شعرهام هَوو میآرن‪ .‬برای در و دیوار شاعرجماعت که سروگردن نمیآد‪ .‬تو باس از سروکولِ پیاادهروهاای‬
‫کلن و استکهلم باال بری و توری اندر تورنتو وَتو کنی‪ ،‬در چسانفسان مقالهی تو سگِ عابد ارمنای ریادمان‬
‫داشت‪ .‬اصلن تو رو سَننه که دوستان سورچران حاضر یراقیاند خالاه خاانبااجی!؟ از شاکم هفاتماهاه و‬
‫عروسی هفتروزه حکایت کردی؟ ای بهخشکی شانس! واقعن واسه پای لنگه هرجایی که این هوا سانگه!؟‬
‫جای آباد رو تنم نیست‪ ،‬آخه چن نفر به یکی؟ مثل اینکه منازعه با منِ دردِسرزاده تعطیلوَردار نیست‪ ،‬مان‬
‫جیم باندی قلم میزنم بلدین؟ به هر کجای چُسنالههاتون اگه هنی پخ کنم تلنگش درمیره چون تودمااغی‬
‫با تفنگِ حسن موسا شلیک میکنین! پیشِ قاضی و معلقبازی؟ مان جنگای جاواب سارباال مایدم فاوتین؟‬
‫چادردریِ چالهمیدونی رو منم بلدم! با جادو و جنبل جونِ کُردی کندن رو خَفنای فاولم! جاد و امجاد مان‬
‫شمس بود (منظورم اون اال نیست) مدّعی کم بود شما هم محلل شعرهای من شدین؟‬
‫‪ | 42‬رکیکتر از ادبیات‬

‫پُکِ سَیُّم‬

‫سخلویستّ و سیری داره این غروبِ مراکشی که در سجافِ سَکندری سحری خورد و سی ردیف سپلشک‬
‫آورد‪.‬‬

‫زرشک! موسموسِ کی رو میکنی نسناس!؟ به تو چی ی نمایماساه اکبرسااس! الغاری نکان! ناانِ شاعر‬
‫میخوری و حلیم حاجعباس هم میزنی؟ عقبسریها (شاعران جوانتر) خستهن‪ ،‬هی بوق میزنن‪ ،‬من کاه‬
‫کر نیستم‪ ،‬میشنفم! جلوتریها هم سرِ شعر فقط دارن خندقِ بال پُر میکنن‪.‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪43‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ ششداش (پیک آخر)‬

‫به جای زیرلفظی زیرم رفتهاند که زیرشان بکنم تا هملفظی با امثالِ مُالنتر بوق کنند‪ ،‬باشد! میکنم! اما با ایان‬
‫وقتِ اندکمندک و خرج معیشت و فالن و بَهمان من که نمیتوانم برای هر اراجیفی پاسخیه صادر کنم‪ ،‬مان‬
‫الاقل ‪12‬ساعت از اوقات یومیه رو مجبورم صرفِ خوشوقتی کنم تا چند سطری شعر از بلغورخاناه بریا م‬
‫بیرون! اما چه کنم با این دوستان بادبادی که هی میپرسند جواب دادی؟ آنها نمیدانند که من نمیتوانم مثل‬
‫بچهی آدم گپ لب کنم‪ .‬دوباره اون تلو میدهند که دشمنتراشی کنم‪ ،‬باشد! میکنم! اما همینجا به دوساتانِ‬
‫کونگندهام بگویم که خودکارِ سیاهِ من مِنبعد چی ی ج شعر در صفحه توو نمیکند و همقدِّ مادعی کوتااه‬
‫نمیآید‪.‬‬

‫«علی چقد ضِر میزنی برو سرِ اصل مطلب»‬

‫«من که نسبتی با نثرِ تخمی و روزنامهای جماعتِ خرکوسنویس ندارم‪ ،‬چطوری تکلیف این شبا رو روشان‬
‫کنم؟ ولی باشد! سعی میکنم طوری طیِّ قلم کنم که حالی هر نابلدی هم بشود!»‬

‫دربارهی خوشدستی عبدالرضایی پیشترنی در مطبوعاتِ ایاران دو نفار کلامفرساایی کردناد‪ ،‬اولای علای‬
‫لمبرینام شاعرمآبیست که جوان بود و جویای نام! وی بعد از نشرِ کتابِ اولش که باباچاهینامه نام داشات‬
‫مقالهای در روزنامهی ایران خودکار کرد و سطرهای مرا جهتِ خوشرقصی ن دِ باباچهچه ببخشید! رویاچاه!‬
‫به این پیرپسر نسبت داد! من این سطرها را با سطری که از من برخاسته در آن ذیل فرو میکنم تاا ماموشاکا‬
‫قضاوت کند‪.‬‬

‫‪ -7‬حرا از تو نگفتن شنیده بود‪ /‬عصا از تو نرفتن بهسوی اژدها‪ /‬و آتاش در تاو نیاویخات کاه بساپاری پار‬
‫(پاریس در رنو‪(83-‬‬
‫‪ | 44‬رکیکتر از ادبیات‬

‫از تو سخن از بهآرامی‪ /‬از تو سخن‪ /‬از به تو گفتن‪ /‬از تو سخن از بهآزادی‪ /‬وقتی سخن از تو مایگاویم (از‬
‫دوستت دارم ‪ -‬رویایی‪)12-‬‬

‫‪ -1‬درچشمهای تو دنبال چشم تو میگردم (این گربه ع ی ‪)28-‬‬

‫در چشمی باز‪ /‬چشم دیگر باز میروید (لبریختهها‪-‬رویایی‪(72-‬‬

‫‪ -8‬در سعی این جاده که از روی خودش برگشت ( این گربه ع ی ‪( 83-‬‬

‫و روی راه رفته تکان میخورد ( لبریختهها‪-‬رویایی‪(83-‬‬

‫لمبَری در یکهمثالی که از این آخری آورده مدعی شد که از اُستاش (طفلکای زیاادی پنچاره مثالِ الساتیکِ‬
‫ماشینم سه اُستاچُسک عوض کرده تا حاال!) تاثیر پذیرفتهام‪.‬‬

‫چنان پُرم که از شیشه بیرونترم‪ /‬روی ساحل گشتهام موجی و از خود رفتهام‪ /‬مثل دریاا ماوج ماوجم‪ /‬روی‬
‫خود افتادهام ( پاریس در رنو‪( 13-‬‬

‫پرم من از تو چنان پر که دیگرم‪ /....../‬و از ه ار دریا و دریاچه عبور کردم‪ /‬و بادبانهای کشتیها را به نام تو‬
‫افراشتم (خطاب به پروانه ها ‪( 31-‬‬

‫این که لمبری چگونه سطرِ دومِ شعری از این! را کنار خط ناوزدهی آن کاشاته تاا ارواحِ لمبرهااش فضاای‬
‫مشابهای اختراع کرده باشد برای خودش تختخوابی تلاف کارده کاه فعلان بایگاانیش مایکانم‪ ،‬طفلاک‬
‫نمیدانست که در کتابِ بعدی مجبور است دستوپابسته سرِ سفرهی شعرهای من تورَنگی نشسته نامه کرده‬
‫الجرم برای ردگمکنی نانی هم به رویا رو کی میگاد قرض دهد! اما شخنِ شخینِ دومی که در مقاالت و‬
‫چوسنالههای مکررش سرِ شعرهایم هَوو آورد‪ ،‬سُرایدار یک کبابی آغای چنجهایست کاه بار ساردرِ خاود‬
‫مدام مینویسد‪ ...‬شعرهای عبدالرضایی اثر از داستانهای نجدی دارد‪ ...‬چه بگویم؟ ب حاضر و چی حاضار!‬
‫شما قیاس کنید! بابا یکی نیست به این چنجهای بگه‪ ،‬تو هنوز دست و پات کثیفه آخه کبابخور! شیشالیک‬
‫که آب خورشت نداره! سرِ سفرهی شعرهام دو کوچی میخوری و بعدش سُقلمه به پهلوی خوشبختی خاود‬
‫میزنی؟ سر و پ ِ خوشگل هم که نداری!‬

‫بدون ساخت و پاخت انگار اسم و اسبِ کسی این سالها در محافلِ شعری به تاخت پیش نمیرود‪ ،‬سرِ تغارِ‬
‫هرکه این روزها پایین میرود علیکشی پیشه کرده سرخود به سرماخوردگی تن میدهد‪ ،‬چی شد؟ سرِ کیسه‬
‫شُل کردهاند؟ خفنی در پیچ راهِ دستخوردهی تو چهها رفت که در شورای شهرداری رشت جاای سانگ از‬
‫علی عبدالرضایی | ‪45‬‬

‫آرو ِ مرده بنا باال میبری هپلی!؟ من گاییدم آن حوزهی هنری رشت را کاه تاو درش کاون یاوَری خیارات‬
‫میکنی‪ ،‬آخه شالهکوس! تره سگِ عابد ارمنی هم نگانه‪.‬‬

‫ای کاش بیژن بود و مینوشت چگونه این تحفه تمنّا در رشت‪ ،‬کتاب یوزپلنگان‪ ...‬را از ویترینِ کتابفروشی‬
‫نصرت پایین میکشید و هوار میزد که این کتاب ارتجاعیست و نمیفهمید راستِ کاارش ایان اسات کاه‬
‫دوخت و دوزِ دوباره نمیخواهد‪ ،‬آخه بدبخت! من الاقل ده شعر دست نوشته از نجدی و نصارت دارم کاه‬
‫بر پیشانی به عبدالرضایی که شرِّ شعر شد‪ ،‬تقدیم شدهاند و هرگ نخواساتم چاون برخای مااکرَتیم! تاابلوی‬
‫تبلیغاتی کنم‪.‬‬

‫مُدِ این روزهاست شاید چند کالسی اکابر بلغور کردن و افندی پی ی شدن‪...‬‬

‫بگذریم!‬

‫القصّه این و آن هرچه در ایران آنتریک کردند سکوتی قرص خوردم‪ ،‬البد مخاطبانم میتوانستند این کتابها‬
‫را چون همه در ایران منتشر شدهاند با هم قیاس کنند که کردند و روسایاهی باه روی ذغاال ماناد‪ .‬اماا ایان‬
‫سومین چادردرانی را که قلم به دستی به صورتِ چالهمیدانی اجرا کرد متاسفانه مجبورم جوابِ سر بااال داده‬
‫در همان چاله چالش کنم‪ .‬اگرچه میدانم که سببسازِ شهرت نابهنگامش شده از این طریق موجباتِ فروشِ‬
‫فصلنامهی گافان و آن اَن هندی را فراهم میکنم که از بابت این دومی خوشحالم چون کتابِ درخوریست‬
‫و نمای بدی از شعر و شاعران مقیمِ همهجایی به دست نمیدهد‪ .‬البته دربارهی این کتاب و برخی از شاعرانِ‬
‫آن قبلن در سخنرانیها و گفتگوهام گفتهام آغای مربوطه برای تکمیلِ تحقیقاتِ خود بد نیست سری نیا در‬
‫این مطالب افکنده از سرِ بیاطالعی به منبر نرود (شماره ‪ 711‬روزنامه همبستگی ‪ ،‬سال‪.(13‬‬

‫من داستانی به درازای تاریخِ ادبیات دارم‪ ،‬به خیالی که همچو بیژنهای الهای‪ ،‬پااترسِ یاک مشات پخماهی‬
‫روشنفکرنمای تودهای دستبستهام میکند‪ ،‬چشم و ابرو نازک کردهاید که چی؟ به الهای درهماان رانادوُوی‬
‫چندسال و خُردهای پیش که به علتهای جوانمردی آمده بود و از دیوارِ کافه هم میترسید گفتاه باودم کاه‬
‫بیدِ این بادها نیستم‪ .‬گفته بودم که با کیرِ من جلق‪ ،‬هرچه بخواهند مایتوانناد! ب نناد! کاه الکاردار بلادباشِ‬
‫خوابیدن از این طریق نیست! طفلی حتا از همین اهمدرزای اهمدی که روی پُافِ هاردو لُاپِّ صاورتش دو‬
‫نینی خواب رفته چندکیسه پُر از کینه داشت و ج سیمین و چند کیلوگرمِ دیگر از همه ان جار داشت‪ .‬مانده‬
‫بودم شاعری به این استعدادی برای چی!؟ که بماند!‬

‫آمده بود بگوید بوی بدی میآید با هفتاد همان میکنند که با ما کردند‪ .‬گفته بودم کاه ماای ماا ماالِ ماسات‬
‫درحدّ قیاس با هیچ مای دیگر نیست! شبیخونِ ما چنان پارتی انی بود که هرچه طایِّ ساالهاا مجماوع شاد‪،‬‬
‫‪ | 46‬رکیکتر از ادبیات‬

‫چندماهه ریختیم و یککاره دیدیم نوه و نتیجه پشتِ نتیجهای که راهی بازار کردهایم در خیابان شعر و معار‪،‬‬
‫دخترنوازی شیوه کردهاند‪ .‬من کار و ما کارِ خود کردیم‪ ،‬گیرم که مرا ما را ب نند با این قشون چه میکنند؟‬

‫سر از پا نشناخته میخوانند که من و ما را پشتِ سر بگذارند‪ ،‬شما را؟ زکّی! بیشک در آمارِ تخمهای چاپِ‬
‫خود هم به حساب نمیآرند!‬

‫میخوانند که بخواهند‪ ،‬میخواهند که دیگر نخواهند‪ ،‬یعنی همه را میخواهند! البته شکی ندارم کاه شاهری‬
‫برای شما شلو میکنند و جنبِ سکوی شعرخوانی وسخنرانیتان که در همان میدانِ ب رگ احداث خواهناد‬
‫کرد‪ ،‬هورا کشیده کف و سوت میزنند و در پایان که فالتان به حدّ اکمل ریخت‪ ،‬بیآلخی حواله کرده فریااد‬
‫میزنند که ساعت از دیروز گذشت و دیگر زمانِ آن رسیده که وقتش نیست‪ .‬قرنی دیرکرد داریاد‪ ،‬بشاتابید!‬
‫بشناسید و بخوانید! درهایی که دنبالتان خواهد کرد‪ ،‬ما باز کردهایم باور کنید! حقیقت دارد!‬

‫حیف! نمیمانم ببینم علیهایم که فعلن از مادرانِ خود‪ ،‬من نیامدهاند چه بر سرتان میآرند‪ .‬حیف! نمایماانم‬
‫که بخندم‪.‬‬

‫طفلی بیژن شاعر بود!‬

‫فردا باید از پاریس بخواهم کونش گشاد نکند‪ ،‬لختی از خانه بیرونم ببرد تا به اسالمپور سالم کناد طفلای!‬
‫او هم بود!‬
‫علی عبدالرضایی | ‪47‬‬

‫سریال ‪ -‬متنِ هفتاح (آغای گاوندپور مشهور باید گردد!)‬

‫دوستِ دوستِ من! طبق قاعدهی ترایایی گ ارهها دوستِ من میشود‪.‬‬

‫پس دوستِ من!‬

‫شما زیادی زور در لو لِهنگ خانه میزنید و این نمیدانید طرف خالی بست‪ ،‬دوستِ دوستِ من! عاشقِ مان‬
‫نبود‪ ،‬فقط کارچاقکن بود! (البته منظورم آن زشتساحرهای که چنین میرزازایی میکند‪ ،‬نیست!) این دو چیا‬
‫هردو سه چی بودند (باید بگویم این چی نامیه؟) که شما متاسفانه هیچکدام آنها نیستید‪ ،‬پس که هستید؟ از‬
‫کجا آمدهاید؟ کاروانی خیلی جلوتر از شما هفتاد فرسخ رفات‪ ،‬بشاتابید! بشناساید! آمادهای کاه شااهنامه را‬
‫دوباره از بَر بکنی؟ نمیتوانی! من آدمهای آهنی را در دههی شصت و پاریس را با عربدههای اکبرکش تاوی‬
‫رنوی اسقاطیام جار زدم و خودِ ‪ 11‬در جلساتِ کوهن و براهنی و صفدری ضبط شد‪ ،‬البته نارنج هم نشری‬
‫نبود که قادر باشد تمامش را به تمامی تمام کند اما آن هم دَرش تخته شد‪ .‬همیشه هر سانسِ شعرهام وساطِ‬
‫سانسور به اکران رفت‪ .‬در هیچجای این قرنها‪ ،‬هیچکجای این دنیا‪ ،‬هیچ شاعری باا مان هامآرزو نباود‪ .‬ای‬
‫کاش میتوانستم فقط باری یکی از کتابهایم را بدون دستکاری به دست خود برسانم‪ .‬شاما اماا ناشارانی‬
‫همچو باران دارید که از هر کجای این آسمان بر همه وقتی میبارد اما این باران یعنی آقای گافان که اینهمه‬
‫آرام در آرام توی باران راه میدهد چی شد که چنین خوابیده خود را روبروی توپِ پاری گذاشات؟ حارفِ‬
‫حساب را از هر دهانی که افتاده باشد در همه گوشی باید بلند داد زد! مگر تو پاریس را در رناویی کاه الی‬
‫سطرهای کتابت پارک شد نمیبینی؟ کمکت میکنم که بینا شوی‪ ،‬نشان باه آن نشاانی کاه در مطلابِ آبتاین‬
‫خودی نشان داد و بینشان شد در شمارهی بعدی فصلنامهی گافان!‬
‫‪ | 48‬رکیکتر از ادبیات‬

‫با این وجود رانندگانِ گافنامهی فانفان از جماعتِ سانسور در ارشادِ مُالیان هیچ کم ندارند‪ ،‬دارند!؟ چی شد‬
‫که در شمارهی بعدی به داد و قال افتادند که ما نبودیم و بیخیال!؟ چرا سردبیرِ محترمه به دَدَر رفات و تان‬
‫به چاپ پاسخ نداد؟ دستور از کجای آن باال آمد که جنگی ختم غائله اعالم کردید؟‬

‫تو یعنی این گربه‪ ...‬آدمهای آهنی‪ ،‬فیالبداهه‪ ،‬پاریس در رنو‪ ،‬شینما‪ ،‬رسالهی سوفی و جامعه را از بَر نیستی؟‬
‫باور نمیکنم! تو اصال بیجا میکنی وقتی که نمیدانی‪ ،‬وقتی که نمیخوانی شلتاق میکنی! عجب گیرِ خاری‬
‫افتادم! من نمیدانم این روزها چرا هرکه دنبالِ دو سهتایی دوزاری سگدو میزند آن را فقط توی جیبِ هار‬
‫که دستکردهی من پیدا میکند‪ ،‬مثل اینکه این سالها فقط در راستای شهرتِ برخی اسباب راست کردهام‪...‬‬
‫میگذرم!‬

‫آخرای ‪ 11‬بود به گمانم که در مجلسِ کذایی یک خانهی کذاییتر که دوست دوبههمزنِ ما مریدِ مریدِ آقایان‬
‫هم مقیمِ اندرونی آن بود و امسال مدالِ کارچاقکنی در کارنامه کوفت کرد‪ ،‬وارد شدم‪ .‬خنّااس هرچاه از آن‬
‫بالد تاس میانداخت و شاعر رو میکرد آس در نمیآمد! من اما از الکردهشاعری نام بردم گمناامناام کاه باا‬
‫پوزخندِ حضّار برطرف شد! اندی بعد منتقدی بر جنگلی که در آن همین بیناام انگشات کارده باود نقادی‬
‫نوشت و جارنامه چاپ ن د! الجرم در مقالهای حمیدیهای شیرازیکُش که عنوان بیخیال بر پیشانی داشات‬
‫ازشعر همین گمنام که سطری از او درجامعه فیالبداهه شد! و مقالهای از مازندرانی‪ ،‬به نیکی خیلی نیک یااد‬
‫کردم‪ .‬خودکرده را چرا شالق میزنی پسر!؟ این شاعرِ بدنام! در بایخباری و خودخاواهی خیالِ مادعووینِ‬
‫ریش و سبیلدار و خوشنام که بارها به آن بالد آمدند و برگشت خوردناد و جا خاویش ندیدناد‪ ،‬از باینِ‬
‫شمایان پیشتر چندخالی کشید و بر زمینِ لخت زد! مراتب قدردانی در مقالهی تو را هم خوب تحمّل کارد!‬
‫اما تو دیگر شورش را درآوردهای‪ ،‬چی شد؟ توده چُسکهای خردادچَر راپورت دادهاند که دارم ترکِ وطان‬
‫میکنم!؟ خرابش کنید که میخواهد خراب کند برخی که خیس کردهاند؟ زمان تاوانِ هر قلمفروشی میدهد‪،‬‬
‫به من چه که پیشِ مشامِ سگ دارند کون تلو میدهند‪ ،‬با ه ار نامه در ه ار سایت درنوشتید و دم فروبساتم‪.‬‬
‫ه ار پیغام فرستادید و دعوت به دعوا کردید و گفتم بیخیال! این نی بگذرد! من کاه مثالِ معروفای عبّااس‬
‫نیستم! داسی که دست وپا کردهای دمِ کندی دارد‪ ،‬نمیبَرد! از تو گردن قرصتر نبود؟ ای بیخبر! من آمادهام‬
‫تا ه ار قرن در همه شاعر کنم‪ ،‬تو فکر میکنی گ ک به دستِ گوز میدهم؟ تو را همین شاعرکهای کوچاه‬
‫پسکوچههای هفتاد دو کوچی قورت میدهند‪ .‬تو و کشکیری هنوز در شیوهی شاملو ریدمانِ کشکی داریاد‪،‬‬
‫یه القبا به مصاف با غول رهسپار شدید؟ من که نمیتوانم در پاسخ به هر ادعاایی کاه د رغورغاورِ قورباغاه‬
‫بلغور میشود صرفِ وقت کنم‪ ،‬دست و پنجهی نازکی هم ندارم تا تو و چنجهای بتوانید آن را وقافِ وقات‬
‫کنید‪ .‬پسرک پساجانت مرا پاپتی کند! من یازده کتاب دارم که رویهمرفته هفتاد ه ار سطر دارد سه خطی از‬
‫علی عبدالرضایی | ‪49‬‬

‫آن را به سه سربازِ خطِ مقدَم ندیدهی گمنام نسبت داده دستیدستی لقبِ گندهی سارق باه علای دادی؟ مان‬
‫هنوز سرهنگم! زود است که از گَنگ سرقت کنم مانده تا سرلشکریم!‬

‫انگشت در ماتحتِ شعرهای کسی کردهام گاهی‪ ،‬ولای ضابطصاوتِ هایچ صادایی نباودهام هرگا ‪ ،‬عجاب‬
‫بیحوصله تشریف داری! اگر از این نادرویش پیشاپیش میخواستی همانا از این کتاابهاا هفتااد ساطر رو‬
‫می کرد که عینهو از آنِ دیگرانند! برو بیدل بخوان و بیدل شو تا چند سطری دوباره از من جُست کرده باشی!‬
‫اصلن تو چه میفهمی که اگر شاعرِ حالج خوردهای چون من نتواند به قرن هفتم رفته پاای پیااده تاا خاودِ‬
‫هشتم و هشتادم برسد که اسبِ جاکشِ حافظ را کش برود‪ ،‬به فردا نمیرسد‪ ،‬همین امروز فراموش میشاود!‬
‫من سوادِ چندانی ندارم اما تو واقعن بیسوادی! در همان کتابی که مثل محصّلِ مکتابخاناهای بارای فارو‬
‫انشا کردی اگر ندای هل من ناصرن سر میدادی چنان چی ی همین ناصر نشانت مایداد کاه ناام کتااب را‬
‫بگذاری فرو سارقِ‪ ...‬بگذریم! من به دالیلی که تو قدّت نمیرسد بفهمی‪ ،‬در همان ایران ه ار جور شاعر و‬
‫ناقد و ماهر به اسم و رسم رساندهام که برخیشان نمیتوانناد شاعر را از رو بخوانناد و برخای حتاا وجاود‬
‫خارجی ندارند‪ .‬کاکلیسِ یونانی که علیه مافیای تریاک مینویسد! آرلن گرودی ایرلندی! قمصری و یاساری‬
‫را تو اصلن میشناسی؟ البته درباره آنها که مشهورترند آبروباری نکارده در مایگاذرم! عبدالرضااییِ شاعر‬
‫معاصر تولیدیِ عالیِ علیها داشته و دارد! همیشه در ه ار نام قلم فرو کرده که اغلب جای ه میگیرناد! شاده‬
‫ط ساوراخ شاهرت بگاذاری؟ خاب نمایتاوانی!‬
‫گاهی رهگذری از سرِ کوچه برداری و س ِر یک ساال وسا ِ‬
‫نمیدانی که چنین کون تلو دادهای!‬

‫تو چه میفهمی که روشنگری در دلِ دیکتاتوری یعنی چه؟ چه میدانی که از خوب خوبهای ملّتی هستی‬
‫تمام خوب! لیک می خواهی مثل همه نیک باشی! خب باش! چکار داری به من که خیلی شرّم! از شما از ماا‬
‫بهتران خیلیخیلی بدترم! باید ب نم در رَم!؟ خب آمدم خوب شد؟‬

‫اگر اثبات شود تئوریسین و بنیانگذار استتیک شر بودهام در ایران‪ ،‬به من صفر میدهی؟‬

‫در اوانِ دانشجویی توی درکی ب رگ به درَک واصِل شدم و از سه دساتهی ریاکاار و همیشاه خاوب بارای‬
‫همیشه بدم آمد‪ .‬از آخوندها ان جار داشتم چون آخوند بودند و ایرانی نبودند! از تودهایها بدم میآمد چاون‬
‫به شورِ سیاسی با آخوندها پرداخته انیرانی بودند! و از مردم‪ ،‬مردم‪ ،‬مردمی ان جار داشتم کاه از زماره ماردمِ‬
‫هیچ ایرانی نبودند و مُدام پای منبرِ آخوندها بودند! آیا ما واقعا ایرانی هستیم؟ هستیم هستیم؟‬

‫«علی جان خودکشی نکن! خرنشو! اوّل اقامت بگیر‪ ،‬بعد شاعر شو!»‬
‫‪ | 01‬رکیکتر از ادبیات‬

‫«ول کن! این طرف هم یه جورِ دیگه همهچی تخمی تخمی تخمییه! دنیا دیگه سوراخِ تنگی شده من تاوش‬
‫نمیرم!»‬

‫گاهی که سیگار میکشم خواهینخواهی خودخواهی سرخود مینشیند وسطِ شعرم و سطرهاش را بینِ آینه‬
‫شانه میکند تا بگویم که چی!؟ بیهوده نیست که در متنهام شرابی ملس ریختهام تاا وساطِ باداخمی نثارم‬
‫عرقسگی سگ بسته باشد این هم ماست خیار! نوش!‬

‫دیگر با کلماتم بازی نمیکنم‪ ،‬فقط شوخی میکنم! هیچچی بازی نیست‪ ،‬هماه چیا ی باه طارزِ احمقاناهای‬
‫شوخیست‪.‬‬

‫من آنقدر شاعری شجاع و شاعری ترسو بودهام که با تاالیفِ مقالاهی موهاوم هاادی بهادادی معادوم کاه‬
‫حاضری در هیچ آماری نداشت و ندارد بر سرِ زبان و زنها بیندازم که عبدالرضایی سرشاتی آنتایفمنیسات‬
‫دارد!‬

‫واسه چی؟‬

‫چون داشت حالم از هرچه مچوی ایرانی که هرشبهرشب زن کتک میزنند و طبقِ مد همه یکسر فمنیست‬
‫شدهاند بههم میخورد‪ .‬راستی! از همان موسموس بخواه که نوارِ آن مصاحبه دستوپا کرده ارسالش کند تاا‬
‫بفهمی که در نفهمی چه پاپاخی سرت رفته و این شاعر تمام مست‪ ،‬چگونه در مستیِ تماام ساخن الی ران‬
‫راندهست‪ .‬من کتابهای دوستدار را که توسطِ نشرِ عشوهای خاوران هدیه شد‪ ،‬تازه در پااریس خوانادهام‪.‬‬
‫دیگر به خودم میبالم چون با خواندن تنها یکی مقاله در مجلهای که توسطِ گلشایری ساال ‪ 12‬باه مان داده‬
‫شد‪ ،‬به درک یک دوستدار که در گوشهای از کلن دارد به انیرانی شدن فکر میکند و فکر میکنم شاگردانی‬
‫چون تو! کم م احمِ آرامش او نباشند‪ ،‬رسیده بودم! البته دوستدار هم کم از هایدگر تا آخوندزادهی خودمان‬
‫کش نیامده است! من هم اگر به شیوهی او فرو در فکر میکردم و مقاالتی را که در نامِ این و آن فرو کاردهام‬
‫به نام مینوشتم‪ ،‬از آرامشِ تو کوتاهتر نمیشدم‪ .‬یعنی تو فکر میکنی سیستم جاسوسی ارشاد نمایداناد کاه‬
‫آرامشِ تو همان بابک بامدادان است و بر نامش خط نمیکشد؟ نکشید!؟ گرچه مان هام ناامردی نکاردم و‬
‫پاسی بر آرامِ تو شاشیدهام در پاریس و پارس نکرد و ریدم در لولهنگ خانهای که دسات وپاا کارده باود و‬
‫هرچه فند توی پاسخ ریخت افاده نکرد و کاسهی چهکنمچهکنم دستش دادم که دست به آب یادش نرود‪.‬‬

‫دیگر هر قِرشمالی میداند که قرنها عربی کردیم و در فارسی دری وا نکردیم‪ .‬مولوی اگر نیمی از مثنوی را‬
‫تخمیتخمی معنوی کرد‪ ،‬معنی داشت‪ ،‬شمسی پشتِ سر گذاشت که ه ارتای آرام اگر یک عمر بنالند‪ ،‬یاک‬
‫نخ از فمنیعملش تاب نتوانند‪ .‬طرف مولوی را بیعقل میخواند که تازه ترکها به یغمایش باردهاناد و در‬
‫علی عبدالرضایی | ‪51‬‬

‫هر ه ار شهر شهره کردهاند!؟ عجب دست کژ و چشم احولی دارد این استادت! او که اینهمه سنگِ عقل به‬
‫سینه میزند چطور ایراننوشتِ شمسِ تبری را نمیبیند که خرَد را ری ری کرد و تیغی چنین در فارسای تیا‬
‫کرد؟ این نابلد آنجا هم که خیام را علم میکند از نفهمی یک نه خیام توی نیشابورِ حرفهاش میتند!‬

‫این را دیگر هر محصّلخواندهای میداند که قرنهاست در عربی وادادهایم و از وقتی که اسالم تاا دساته در‬
‫ایران رفت و خدا را خرَکی قبول کردهایم سوال مینتوانیم پس فکر هم نداریم!‬

‫چرا یکی نمیآید فکری بکند؟ دیدی زده این تیرهپارچه را بادرد؟ شایوه در نثاری چاون شامس کناد کاه‬
‫میزباند؟ تخمیتخمی و نابلد که نمیشود گفت‪ ،‬فارسی نمیتواند! پیدا نمیشود یکی در کلن که حالیِ ایان‬
‫نابلد کند تا بفهمد نوشته خیلی فرق با نوشتار دارد که زبان در متن میزباند و موضوعِ خود مایشاود؟ مان‬
‫نمیدانم چرا خانه هرکه در زبانی غریب میکند کرکری برای فارسی میخواند؟ چند قرنی شده شاید نشسته‬
‫چمباتمه بر سر میزنیم که فکر نداریم شعر نداریم شعور نداریم‪،‬‬

‫تا کی!؟‬

‫که چی!؟‬

‫چرا فکری نمیکنیم؟‬

‫این هشتماهه شاعر کم ندیدم در بهج فارسی‪ ،‬نیستند!‬

‫پس از من از پیشِ این شعرها هرکه میآید بداند ما بیشتریم!‬

‫چنان زیادیم که قادریم در جهان حافظی کنیم‪ ،‬نمیگذارند‬

‫چه کسانی!؟‬

‫بر ما مدام مُال حکومت کرده و اِالّ عوامِ ما از عامّهی کلن عامّیتر نیست‪.‬‬

‫اینان نخبهها را بر مسندِ امور مینشانند و ما خیرِسرمان از سرِ ناچاری خیلی کاه هاوش کنایم از نوخالاهای‬
‫چون خاتمی حمایت میکنیم! تازه سهمِ ایول و نوبل هم که به ایران میرسد یککاره و جنگی باینِ ماا وول‬
‫میخورند و زنی عامی را جهانی میکنند! مشتی احمق طی قرنها ترویجِ حماقت در ایران به ایران و ایرانای‬
‫خیانت کردند‪ ،‬تحمّل کردیم و تآمّل نکردیم! آیا ما واقعا ایرانی هستیم هستیم هستیم!؟‬

‫«تو که بازم زدی به صحرا! جونِ مادرت راسّش کن!»‬


‫‪ | 02‬رکیکتر از ادبیات‬

‫«باشد! میکنم!»‬

‫نمونههایت ج در موردِ مصاحبهام که نامِ آرامش و آن دیگران را یدک نمیکشد و دلیلش را باا دسات وپاا‬
‫کردنِ نوار مصاحبه خواهی فهمید بیخود و باطلاند‪ .‬تازه گیرم تمام این دالیل درست‪ ،‬آخر که را دیدهای پای‬
‫متنِ مصاحبه پاآلنِ پانوشت پُر بکند؟ تو اصلن شاعری را سرا داری که باا کسای ن دیکای نکارده باشاد و‬
‫سرخود به حمامخانه رفته باشد؟ نکند دلت میخواست ماجرای غواص و شفیعی کدکنی را دوباره الهیجای‬
‫کنی؟ راستی اگر این بار خواستی کتابی مثلن دربارهی شاملو‪ ،‬سهرابِ بیدلنویس سپهری یا همین شاعرمآب‬
‫محافلِ تشاریفاتی شاما شایانلو شایاه کنای بگاو تاا مان چناان دلیالالادالیلی راسات کانم کاه باه ایناان‬
‫بگویی‪...‬نمیگویم! گرچه خیلی بیشتر از شاعرانِ پیشترم اما نکند به این گمان که از اینان معروفترم شهرت‬
‫از من میستانی؟ به این هرگ فکر کردهای که اگر روزی اَن هندی تو در ایران منتشر و با کتابهاای شاعرم‬
‫قیاس شده و جماعت بفهمند که ماجرا برعکس بوده یا کیاریکیاری کااه را کاوه کاردهای قلام باه ما دت‬
‫میخوانند؟ چی نامهی گافان میداند که نچاپاندنِ اراجیفنامه و پاسخِ برخی به هتّاکی تو برچسبی تازه روی‬
‫نامِ برخی الصاق میکند؟ سردبیرِ گافان چگونه از فرداش هراس نکرد و جنبِ این واویال در همان شامارهی‬
‫کشکی توی تختخواب شاملو چشم و چالِ مقاله چاق کرد؟‬

‫عجبا!‬

‫آخه شالتسممد! تو چرا هی چوب توی اون مرطوب میکنی؟ از این شهرت کاذبی که مراست‪ ،‬طّی این دو‬
‫ده سال اخیر‪ ،‬ج ناس ا نوش جان نکردم چه شهرتی!؟ تا یادمه همیشه نانم سواره بود و خودم در راهپلههای‬
‫منازل مردمان پیاده! شما چه میفهمید که استادیِ کرسیِ خصوصی در حالی که یک کرور ریاضاتطلاب در‬
‫پسِ درداری یعنی چه؟ خبر دارید که فرزندانِ اغلبِ نویسندگان بیبضاعتی که این روزها پشتِ هر زدوبندی‬
‫زیرآبِ مرا میزنند در کالسهای مجانی این نابغهی ریاضی دانشگاه کردهاند؟ چه میفهمیاد کاه طای دو ده‬
‫سال‪ ،‬فایتری تاثیرگذار بودن و مادام در تماام مطبوعااتِ حتای روشانفکری!؟ سانساور شادن یعنای چاه!؟‬
‫نمیفهمید که در نفهمی چنین بلغور کردهاید پس بگیرید! این هم شهرتی که سگدو به دنباالشیاد ارزونایِ‬
‫خودتان! سهدستی به شما تقدیم کردهام که تبریک هم گفته باشم بیاااااااااااه!‬

‫پاریس‬

‫اسفند ‪2114‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪53‬‬
‫‪ | 04‬رکیکتر از ادبیات‬

‫فهرست کتابهای منتشر شدهی علی عبدالرضایی‬

‫کتابهای فارسی‬

‫شعر‬

‫‪ .7‬تنها آدمهای آهنی در باران زنگ میزنند‪ ،‬تهران‪ ،‬ویستار‪.7811 ،‬‬


‫‪ .1‬نام این کتاب را شما بگذارید‪ ،‬تهران‪ ،‬زیرزمینی‪.7812،‬‬
‫‪ .8‬پاریس در رنو‪ ،‬تهران‪ ،‬نارنج‪.7811،‬‬
‫‪ .2‬این گربهی ع ی ‪ ،‬تهران‪ ،‬نارنج‪.7811 ،‬‬
‫‪ .2‬فیالبداهه‪ ،‬تهران‪ ،‬نیمنگاه‪.7813 ،‬‬
‫‪ .1‬جامعه‪ ،‬تهران‪ ،‬نیمنگاه‪.7813 ،‬‬
‫‪ .1‬شینما‪ ،‬تهران‪ ،‬همراز‪.7831 ،‬‬
‫‪ .3‬من در خطرناک زندگی کردم‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7832 ،‬‬
‫‪ .3‬کادویی در کاندوم‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7832 ،‬‬
‫‪ .71‬ترور‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7833 ،‬‬
‫‪ .77‬فاکبوک‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7833 ،‬‬
‫‪ .71‬پس خدا وجود داره‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7833 ،‬‬
‫‪ .78‬ال اله اال الو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7833 ،‬‬
‫‪ .72‬دوربین مخفی‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.7833 ،‬‬
‫‪ .72‬حکمت سین‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.7831 ،‬‬
‫‪ .71‬فانت ی‪ ،‬دبی‪ ،‬پساهفتاد‪.7831 ،‬‬
‫‪ .71‬کومولوس‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7831 ،‬‬
‫‪ .73‬زخم باز‪ ،‬پاریس‪ ،‬ناکجا‪.7831 ،‬‬
‫‪ .73‬زرتشت برای چه میخندید؟‪ ،‬پاریس‪ ،‬ناکجا‪.7837 ،‬‬
‫‪ .11‬مادرد‪ ،‬تهران‪ ،‬بوتیمار‪.7831 ،‬‬
‫‪ .17‬عاشق ماشق‪ ،‬تهران‪ ،‬بوتیمار‪.7838 ،‬‬
‫‪ .11‬گاز دنده گاز‪ ،‬تهران‪ ،‬بوتیمار‪.7838 ،‬‬
‫‪ .18‬خدایا مرا ببخش‪ ،‬حاال نه‪ ،‬تهران‪ ،‬چشمه‪.7838 ،‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪55‬‬

‫‪ .12‬شهر نو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬


‫‪ .12‬اروتیکا‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬
‫‪ .11‬جمهوری اسپاگتی‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬
‫‪ .11‬آبالکو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬
‫‪ .13‬لیالو‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7831 ،‬‬

‫داستان و رمان‬

‫‪ .0‬هرمافرودیت‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7832 ،‬‬


‫‪ .2‬بدکاری (مجموعه داستان کوتاه)‪ ،‬پاریس‪ ،‬ناکجا‪.7831 ،‬‬
‫‪ .0‬تختخواب می کار من است‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬

‫سیاسی‬

‫‪ .0‬آنارشیستها واقعیترند‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬


‫‪ .2‬کارناوالهای انتخاباتی‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7831 ،‬‬

‫نظریهی ادبی‬

‫‪ .0‬رکیکتر از ادبیات‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7831 ،‬‬


‫‪ .2‬شبنشینی با مثل هیچکس‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7831 ،‬‬
‫‪ .0‬دیل گپ‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬
‫‪ .4‬این سوال ابدی‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬
‫‪ .0‬من با قبول مخالفم‪ ،‬لندن‪ ،‬نشر کالج‪.7832 ،‬‬

‫انگلیسی‬

‫‪‬‬ ‫‪, 1171.‬لندن ‪Short and little like i, London Skool,‬‬


‫‪ | 06‬رکیکتر از ادبیات‬

‫ترجمه شده از فارسی به دیگر زبانها‬

‫‪ .0‬من در خطرناک زندگی کردم (ترجمه به ترکی)‪ ،‬مترجم‪ :‬سعید احمدزاده اردبیلی‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7838 ،‬‬
‫‪ .2‬من در خطرناک زندگی کردم (ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬لندن‪ ،‬اگ ایلد رایترز ‪.7831 ،‬‬
‫‪ .0‬سیکسولوژی(‪( )Sixology‬ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪.7833 ،‬‬
‫‪ .4‬آن (‪( )Ese‬ترجمه به اسپانیایی)‪ ،‬مترجم‪ :‬الی ابت لورنا فیتارونا دفورد‪ ،‬نشر پاریس‪.7833 ،‬‬
‫‪ .0‬دوربین مخفی (ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.7831 ،‬‬
‫‪ .6‬دوربین مخفی‪( ،‬ترجمه به کردی)‪ ،‬مترجم‪ :‬طیب هوشیار‪ ،‬لندن‪ ،‬پساهفتاد‪.7831 ،‬‬
‫‪ .7‬احتساب‪( ،‬ترجمه به اردو)‪ ،‬مترجم‪ :‬احسان ندیم شیخ‪ ،‬پساهفتاد‪.7831 ،‬‬
‫‪( ،No one says yes twice‬ترجمه به انگلیسی) ‪ ،‬مترجم‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬لندن‪ ،‬لندن اسکول‪.7837 ،‬‬ ‫‪.8‬‬
‫‪ .9‬بمبگذاری روی گریه ‪( ،‬ترجمه به آلمانی)‪ ،‬کریستینا اهلرز‪ ،‬پاریس‪ ،‬نشر پاریس‪7833.‬‬
‫‪ .01‬تنها آدمهای آهنی در باران زنگ میزنند (ترجمه به عربی)‪ ،‬مترجم‪ :‬الحبیب الواعی‪ ،‬نشر پاریس‪7833.‬‬
‫‪ .00‬کومولوس (ترجمه به ترکی)‪ ،‬مترجم‪ :‬جعفر ب رگ امین ‪7831 ،‬‬
‫‪ .02‬اگر بمیرم چه کسی این تنهایی را تحمل میکند؟ (ترجمه به ترکی)‪ ،‬مترجم‪ :‬سعید احمدزاده اردبیلی‪7833 .‬‬

‫ترجمه‬

‫برای عطسهام به بیابان تو محتاجم (ترجمه به انگلیسی)‪ ،‬نویسنده‪ :‬ابول فروشان‪ ،‬مترجم‪ :‬علی عبدالرضایی‪ ،‬پاریس‪،‬‬ ‫‪-‬‬
‫نشر پاریس‪.7833 ،‬‬
‫علی عبدالرضایی | ‪57‬‬

You might also like