ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ – Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Αποικιακή εξάπλωση (σελ. 43-44)

Σχεδιάγραμμα

Δεύτερος Ελληνικός Αποικισμός ονομάζεται η μαζική και οργανωμένη μετανάστευση των Ελλήνων εκτός Ελλάδας και Μικράς
Ασίας, που πραγματοποιήθηκε κατά κύματα από τον 8ο έως τον 6ο αιώνα π.Χ. .

Αιτίες του Δεύτερου Ελληνικού Αποικισμού

 Οικονομικά προβλήματα: α) έλλειψη καλλιεργήσιμης γης – υπερπληθυσμός, β) ανάγκη προμήθειας

σιδηρομεταλλεύματος, γ) αναζήτηση νέων αγορών
 Πολιτικά προβλήματα: οι ανταγωνισμοί για την εξουσία μέσα στις ελληνικές πόλεις αναγκάζουν τους ηττημένους να
αναζητήσουν νέα τόπο διαμονής.

Διαδικασία αποικισμού

 Προσεκτική επιλογή της θέσης της μελλοντικής αποικίας ύστερα από έρευνα.
 Απαραίτητα στοιχεία μιας μελλοντικής αποικίας: α) φυσική οχύρωση, β) απάνεμο λιμάνι, γ) πλούσια ενδοχώρα.
 Η μητέρα-πόλη (μητρόπολη) έστελνε την πρώτη αποστολή με αρχηγό ένα ικανό και διακεκριμένο άτομο, τον οικιστή.
Στην τελετή αναχώρησης συμμετείχαν όλοι οι κάτοικοι συγκινημένοι.
 Η αποικία και η μητρόπολη είχαν πάντα στενές σχέσεις, οικονομικές και πολιτιστικές.

Οι περιοχές αποικισμού και οι κυριότερες αποικίες

 Εύξεινος Πόντος (Σινώπη, Τραπεζούντα, Ηράκλεια, Βυζάντιο)

 Ακτές Μεσογείου (Ναύκρατη, Κυρήνη, Μασσαλία)
 Νότια Ιταλία (Κρότωνας, Σύβαρη, Ελέα, Τάρας, Κύμη, Ρήγιον)
 Σικελία (Ακράγας, Συρακούσες)

Συνέπειες-αποτελέσματα του Δεύτερου Ελληνικού Αποικισμού

 Οικονομική και εμπορική ανάπτυξη:

α) κυκλοφορούν περισσότερα προϊόντα
β) δημιουργούνται σταθεροί χώροι αγοραπωλησίας προϊόντων (αγορές)
γ) αρχίζει η χρήση του νομίσματος για διευκόλυνση των συναλλαγών
δ) δημιουργείται μια νέα κοινωνική τάξη πλουσίων όχι σε γη αλλά σε χρήμα (έμποροι)
 Ευρεία κυκλοφορία και χρήση μετάλλων  δημιουργία σχετικών επαγγελμάτων
 Επαφή και γνωριμία με άλλους πολιτισμούς  διεύρυνση πνευματικού ορίζοντα και αλλαγή τρόπου ζωής των
Ελλήνων.

Παναγιώτης Λουπάσης – Φιλόλογος (Μ.Α. Κλασική Φιλολογία) Σελίδα 1

 ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ – Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ερωτήσεις

1. Πότε ξεκίνησε ο δεύτερος ελληνικός αποικισμός και ποια ήταν τα αίτιά του;
2. Ποια ήταν τα κριτήρια με οποία επιλεγόταν ένας τόπος για την ίδρυση αποικίας;
3. Ποια ήταν η διαδικασία της αναχώρησης των αποίκων;
4. Ποια ήταν η σχέση μεταξύ μητρόπολης και αποικίας;
5. Σε ποιες περιοχές ίδρυσαν αποικίες οι Έλληνες; Σε ποια από αυτές έδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση;
6. Ποιες ήταν οι συνέπειες του δεύτερου ελληνικού αποικισμού; Ποια ή ποιες ήταν η σημαντικότερη/σημαντικότερες;

Η αποικιακή εξάπλωση στη χρονογραμμή

Εμφάνιση χαλκού Κάθοδος Δωριέων Β΄ Αποικισμός Τέλος περσικών Θάνατος Ρωμαϊκή Ίδρυση
πολέμων Μ. Αλεξάνδρου κατάκτηση Ελλάδας Κων/πολης

3.000 π.Χ. 1.100 π.Χ. 800 π.Χ. 479 π.Χ. 323 π.Χ. 146 π.Χ. 330 μ.Χ.
Εποχή Χαλκού Γεωμετρική εποχή Αρχαϊκή εποχή Κλασική εποχή Ελληνιστική εποχή Ρωμαϊκή εποχή

Είμαστε εδώ

Εικόνες

Οι ελληνικές αποικίες (800-600 π.Χ.) Ο οἰκιστής και το ἱερὸν πῦρ Η αποικία της Μασσαλίας

Ελληνικό εμπορικό πλοίο (7ος αι. π.Χ.) Ανταλλακτικό εμπόριο (με ζυγαριά) Από τα πρώτα νομίσματα

Παναγιώτης Λουπάσης – Φιλόλογος (Μ.Α. Κλασική Φιλολογία) Σελίδα 2

 ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ – Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Η ἀγορὰ Στοά της ἀγορᾶς Καθημερινότητα σε μια

(καταστήματα-δημόσια κτήρια-χώρος συγκέντρωσης) (στεγασμένα εμπορικά καταστήματα) αρχαία ἀγορὰ

Απεικονίσεις νέων επαγγελμάτων που δημιουργήθηκαν

λόγω της οικονομικής ανάπτυξης που προκάλεσε ο Β΄ ελληνικός αποικισμός

Παναγιώτης Λουπάσης – Φιλόλογος (Μ.Α. Κλασική Φιλολογία) Σελίδα 3