grupa a

Ziemia we wszechświecie
Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do
uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 22
punktów.

1. Przyporządkuj terminom właściwe opisy. (0–1 p.)

1. jednostka astronomiczna (AU)
2. parsek (pc)
3. rok świetlny

A. Jednostka odległości używana w astronomii. Jest to odległość, z jakiej połowa wielkiej osi orbity
ziemskiej (czyli 1 AU) jest widoczna jako łuk o długości 1 sekundy kątowej.
B. Odległość przebyta przez światło w ciągu jednego roku kalendarzowego.
C. Średnia odległość Ziemi od Słońca.
D. Czas, w jakim pojazd poruszający się z trzecią prędkością kosmiczną osiągnie granice Układu
Słonecznego.

1. . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . 3. . . . . . . . . . .

2. Podkreśl podpunkt, w którym podano prawidłową nazwę materii będącej podstawowym

budulcem wszechświata. (0–1 p.)
a) Plazma.
b) Materia ciemna.
c) Materia jasna.
d) Ciała stałe.
e) Gazy.
3. Na ilustracji zaznaczono drogi, po których poruszałyby się przedmioty na kuli ziemskiej,
gdyby nie istniała siła Coriolisa. Napisz w którą stronę odchylą się kierunki ruchu ciał 1 – 4
pod jej wpływem. (0–2 p.)
…...............................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
4. Na podstawie podanych opisów rozpoznaj
planety Układu Słonecznego. (0–3 p.)
a) Odznacza się najmniejszą średnią gęstością materii ze wszystkich planet Układu Słonecznego oraz
siedmioma pierścieniami
.................................................................................

b) Jest największą i najcięższą planetą Układu Słonecznego.

.................................................................................

c) Jest najmniejszą i położoną najbliżej Słońca planetą Układu Słonecznego.

.................................................................................

5. Zamieszczony niżej rysunek przedstawia zmiany długości dnia i nocy w ciągu roku w
wybranym miejscu na świecie. (0–2 p.)

a) Podaj szerokość geograficzną tego miejsca.

........................................................................................

b) Podaj maksymalną wysokość Słońca nad horyzontem w tym miejscu w ciągu roku.
.........................................................................................

6. Wyjaśnij termin ekliptyka. (0–1 p.)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …..................................................................................................................

7. Korzystając z zamieszczonego rysunku, uzupełnij zdania. (0–2 p.)

a) Rysunek przedstawia oświetlenie Ziemi w dniu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) Słońce góruje w zenicie na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) Dzień polarny trwa na biegunie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d) Noc polarna obserwowana jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Oblicz, która godzina czasu słonecznego jest w Moskwie (37°30'E, 56°N), gdy w Warszawie
(21°E, 52°N) Słońce góruje. (0–2 p.)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Oblicz kąt padania promieni słonecznych 23 września w miejscu położonym na 79° szerokości
geograficznej, gdzie w południe Słońce zawsze jest widoczne po południowej stronie nieba. (0–2p.)
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .