Professional Documents
Culture Documents
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Κουκούλη Ναταλία
Μαλιώκας Αρσένιος
Θεσσαλονίκη, 2019
ARISTOTLE UNIVERSITY OF THESSALONIKI
FACULTY OF ENGINEERING – SCHOOL OF CIVIL ENGINEERING
DIVISION OF STRUCTURAL ENGINEERING
LABORATORY OF METAL STRUCTURES
DIPLOMA THESIS
Koukouli Natalia
Maliokas Arsenios
Thessaloniki, 2019
Πρόλογος
Η επισκευή και η ενίσχυση των κτιρίων αναμένεται να παρουσιάσει έντονο ενδιαφέρον στο
προσεχές μέλλον καθώς η ηλικία των κτιρίων στα αστικά κέντρα προσεγγίζει τον χρονικό
ορίζοντα σχεδιασμού τους. Παράλληλα, μεγάλο μέρος των κατασκευών κατασκευάστηκαν με
παλαιότερους ή και χωρίς αντισεισμικούς κανονισμούς. Οι κατασκευές αυτές καλούνται να
ενισχυθούν στο πλαίσιο προστασίας των ανθρώπινων ζωών και του κοινωνικού συνόλου.
Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η ανάδειξη της συμβολής της χρήσης χαλύβδινων και
σύμμικτων στοιχείων για την ενίσχυση κτιρίων οπλισμένου σκυροδέματος και η σύγκριση με
κριτήρια βιωσιμότητας σε σχέση είτε με τη διατήρηση της υπάρχουσας κατασκευής είτε την
αντικατάστασή της με ένα νέο σύμμικτο κτίριο.
Η προσομοίωση και η ανάλυση του υπάρχοντος κτιρίου και των επεμβάσεων ενίσχυσης
πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση του λογισμικού Scia Engineer.
Κουκούλη Ναταλία
Μαλιώκας Αρσένιος
Θεσσαλονίκη, Οκτώβριος 2019
3
Περιεχόμενα
Πρόλογος ............................................................................................................................. 3
Περίληψη ............................................................................................................................. 6
Abstract ............................................................................................................................... 7
4
4.1 Περιγραφή μεθόδου ................................................................................................................. 123
4.2 Εισαγωγή στο πρόγραμμα ανάλυσης ....................................................................................... 124
4.3 Αποτελέσματα ενίσχυσης με δικέλυφα σύμμικτα τοιχία για τον σεισμκό συνδυασμό........... 131
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 - Σύγκριση αποτελεσμάτων ......................................................................137
Βιβλιογραφία ....................................................................................................................146
Ιστιογραφία .......................................................................................................................147
5
Περίληψη
Η συντριπτική πλειονότητα των κτιρίων του κέντρου της Θεσσαλονίκης κατασκευάστηκε τις
προηγούμενες δεκαετίες από οπλισμένο σκυρόδεμα. Ορισμένα από αυτά ακολουθούν ένα
ανεπαρκές κανονιστικό πλαίσιο ενώ άλλα παλαιότερα δεν υπακούν σε κανέναν αντισεισμικό
κανονισμό. Το συγκεκριμένο κτίριο που εξετάζεται κατασκευάστηκε το 1966 στη τοποθεσία
Λαδάδικα Θεσσαλονίκης. Ως εκ τούτου, αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα των κτιρίων στη
Θεσσαλονίκη. Οι λύσεις που προτείνονται μπορούν να βρουν εφαρμογή σε πολλά από αυτά
καθώς παρουσιάζουν παρόμοια προβλήματα.
Αρχικά εξετάζεται η συμπεριφορά του κτιρίου στην επιβολή σεισμικού φορτίου όπως ορίζεται
από τον Ευρωκώδικα 8 για νέες κατασκευές. Έπειτα εφαρμόζονται δύο μέθοδοι ενίσχυσης.
Η πρώτη και πιο ήπια επέμβαση αφορά ενίσχυση με τη χρήση χαλύβδινων στοιχείων και
συνδέσμων δυσκαμψίας τύπου Λ. Η δεύτερη επέμβαση περιλαμβάνει την τοποθέτηση
δικέλυφων σύμμικτων τοιχίων που αντικαθιστούν την υπάρχουσα περιμετρική μπατική
τοιχοποιία.
Λέξεις κλειδιά: σεισμική ενίσχυση κτιρίων, σύμμικτο τοιχίο, βιωσιμότητα υφιστάμενων κτιρίων
6
Abstract
In the present diploma thesis, the intervention in existing multi-story concrete buildings is
investigated using structural steel and composite steel-concrete systems. This investigation
concerns not only the estimation of the structural performance of each system, but also
evaluates the sustainability of three options; the reuse of the existing building with
elementary restoration, its enhancement or its replacement.
The vast majority of buildings in the center of Thessaloniki was constructed by reinforced
concrete during the previous decades. Some of them are based on previous insufficient
seismic codes, while even older buildings were built with no regulation. The contemplated
building located in the center of the city of Thessaloniki was built in 1966. Therefore, it is
considered to be a representative sample of the stock of older buildings in the center of
Thessaloniki and the proposed solutions could be applied to many of them.
Initially, the seismic response of the building is evaluated under seismic load as it is defined
by Eurocode 8. Afterwards, two different steel structural systems are analyzed for the
enhancement of the building. The first structural system includes the installation of inverted V
steel bracing system on discrete bays of the RC frames of the building. The second one
includes strengthening by using prefabricated composite of steel and concrete wall module
which replaces the existing brick walls.
Subsequently, the sustainability among three case studies options is evaluated; the
maintenance of the existing building, its enhancement or its replacement by a new composite
one. The first option is about the reuse of the existing building with only elementary
restoration works. For the case of enhancement, the innovative prefabricated double-shell
composite wall of steel and concrete module is proposed here for its structural performance.
The third case study is about a new composite steel-concrete building of the same volume
that could be constructed at the same location. Sustainability indicators for buildings are
grouped under three generally accepted key themes; environmental protection, society,
resistance – economy. Each indicator is graded and their combination leads to a total score
of sustainability for each case study. Therefore, the above described methodology evaluates
the sustainability among alternative interventions for old existing reinforced concrete
buildings.
7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 – Επεμβάσεις σε κτίρια
1.1 Εισαγωγή
Η επισκευή και η ενίσχυση υφιστάμενων κτιρίων αποτελούν αντικείμενο της επιστήμης του
πολιτικού μηχανικού. Παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς πρόκειται για ένα σχετικά
νέο τομέα της επιστήμης και τεχνολογίας. Αποτελεί ένα αναπτυσσόμενο κλάδο της μηχανικής
για τον οποίο αναπτύσσεται έντονη ερευνητική δραστηριότητα.
Το πρώτο επταώροφο κτίριο στην Ελλάδα οικοδομήθηκε το 1917 και αποτέλεσε ένα από τα
πρώτα κτίρια στη χώρα όπου χρησιμοποιήθηκε το οπλισμένο σκυρόδεμα. Έντονη
οικοδομική δραστηριότητα αναπτύχθηκε κατά τη δεκαετία 1950-1960 κι έπειτα, με σχετικά
χαμηλές προδιαγραφές. Οι κατασκευές υλοποιούνταν με χρονικό ορίζοντα ζωής τα 50 έτη. Η
παλαιότητα των κτιρίων αρχίζει να γίνεται αντιληπτή και αναμένεται να αναδειχθεί σε
πρόβλημα.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, στην Ελλάδα καταγράφονται 6.0371.901 κανονικές
κατοικίες. Το 22,6% αυτών, που αποτελεί και το μεγαλύτερο ποσοστό, κατασκευάστηκαν την
περίοδο 1971 – 1980. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατασκευές τότε σχεδιάζονταν για διάρκεια
ζωής 50 έτη, αναμένεται ότι οι επισκευές θα αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα στο
προσεχές μέλλον. Πέραν της επισκευής, η ενίσχυση είναι απαραίτητη σε περιπτώσεις
αλλαγής χρήσης, νομιμοποιήσεων ή ώστε να συμφωνεί η κατασκευή με τους σύγχρονους,
πιο απαιτητικούς κανονισμούς.
8
Σε διεθνές επίπεδο εκτιμάται ότι τα κτίρια κατασκευής πριν τη δεκαετία του ’80 είναι
πολλαπλάσια των νεότερων, κυρίως στις αστικές περιοχές. Πρόκειται όμως για ευάλωτες σε
σεισμό κατασκευές καθώς οι τότε κανονισμοί είχαν χαμηλότερες απαιτήσεις απ’ ότι οι
σύγχρονοι, όπως φαίνεται από τις επιπτώσεις ισχυρών σχετικά πρόσφατων σεισμών, όπως
της Τουρκίας και της Ταϊβάν το 1999. Αναδεικνύεται επομένως το πρόβλημα της ενίσχυσης
υφιστάμενων κατασκευών καθώς και οι κοινωνικοί, οικονομικοί και περιβαλλοντικοί
παράγοντες που το συνθέτουν.
9
1.2 Βιωσιμότητα
10
B.R.E.E.A.M. (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) και η
L.E.E.D. (Leadership in Energy and Environmental Design).
• Περιβάλλον
• Κοινωνία
• Αντοχή – οικονομία
Η κάθε κατηγορία εμπεριέχει επιμέρους δείκτες, η εξέταση των οποίων οδηγεί στη μελέτη
βιωσιμότητας.
Περιβάλλον
11
Γίνεται αντιληπτό ότι ο παγκόσμιος στόχος προστασίας του περιβάλλοντος απαιτεί να
ελαχιστοποιηθεί η καταναλισκόμενη ενέργεια της παραγωγής, μεταφοράς, κατασκευής,
χρήσης, συντήρησης και κατεδάφισης δομικών στοιχείων.
Ακόμη ένας δείκτης που αφορά το περιβάλλον και την προστασία του, είναι τα δομικά
απόβλητα. Προέρχονται από εκσκαφές, κατασκευές, κατεδαφίσεις και αποτελούνται από
σκυρόδεμα, τούβλο, αλουμίνιο, σίδηρο, μονωτικά υλικά, πλακίδια, κόλλες, χρώματα,
άσφαλτο, καλώδια κά. Πρόκειται για μεγάλες ποσότητες και όγκους που προκαλούν
περιβαλλοντική ρύπανση και υποβάθμιση, οπτική και αισθητική όχληση. Ως μέτρο
αντιμετώπισης κρίνεται επιτακτική η αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσης και επανάχρησης
των υλικών αυτών ώστε να μειωθεί ο όγκος που καταλήγει σε χώρους απόρριψης.
Επισημαίνεται ότι ο χάλυβας πλεονεκτεί έναντι του σκυροδέματος σε αυτό το χαρακτηριστικό
καθώς πρόκειται για 100% ανακυκλώσιμο υλικό.
Κοινωνία
Στο πλαίσιο της κοινωνίας εμπεριέχονται οι δείκτες της πολιτιστικής κληρονομιάς, της
αισθητικής καθώς και παράγοντες όχλησης όπως η σκόνη, ο θόρυβος, οι δονήσεις. Οι
επιδράσεις στην κοινωνία υφίστανται όχι μόνο κατά την κατασκευή αλλά και κατά το σύνολο
της διάρκειας ζωής του τεχνικού έργου. Ο δείκτης της αισθητικής είναι ποιοτικός παράγοντας
για την κοινωνία και αφορά την κατασκευή ως μονάδα αλλά και στον περιβάλλοντα χώρο,
την λειτουργικότητα, την αρχιτεκτονική και τις όποιες ιδιαιτερότητες παρουσιάζει η κάθε
περίπτωση. Σημαντικός κοινωνικός παράγοντας που πρέπει να εξετάζεται, ιδιαίτερα εντός
αστικού ιστού, είναι η όχληση των γειτόνων, η οποία αντιπροσωπεύεται από τους δείκτες της
σκόνης, του θορύβου και των δονήσεων. Στους κοινωνικούς δείκτες μπορούν να
συμπεριληφθούν η αποθήκευση των χρησιμοποιούμενων υλικών, η διαχείριση των
απορριμμάτων και η προκαλούμενη όχληση αυτών. Η επίδραση των κοινωνικών
παραγόντων επηρεάζεται από την έκταση του έργου, μπορούν όμως να λαμβάνονται μέτρα
μείωσης της επίδρασής τους.
Αντοχή-οικονομία
Ιδιαίτερη σημασία παρουσιάζουν οι δείκτες που σχετίζονται με την αντοχή και την οικονομία.
Σε πολλές περιπτώσεις σε σεισμογενείς περιοχές όπως η Ελλάδα, οι υφιστάμενες
κατασκευές έχουν σχεδιαστεί για χαμηλότερα σεισμικά φορτία από ότι προβλέπουν οι
σύγχρονοι κανονισμοί είτε λόγω αύξησης των απαιτήσεων των κανονισμών, είτε λόγω μη
εγκεκριμένων στατικών υπολογισμών είτε λόγω αυθαιρεσιών. Για αυτές τις κατασκευές
συνίσταται να γίνεται σεισμικός ενανυπολογισμός για αύξηση της στατικής αντοχής σύμφωνα
με τα κριτήρια επιτελεστικότητας για τους συμβατικούς χρόνους επαναφοράς του σεισμού .
12
Σε κάθε περίπτωση, το κόστος συχνά αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα για την λήψη
αποφάσεων στα έργα. Περιλαμβάνει το κόστος των υλικών, της μεταφοράς τους και της
εργασίας. Σε έργα τεχνικής υποδομής συμπεριλαμβανομένων των πολυώροφων κτιρίων,
χρειάζεται συστηματική συντήρηση για την αντιμετώπιση προβλημάτων φθοράς λόγω
χρόνου και αντιμετώπισης ενδεχόμενης διάβρωσης. Επομένως η εκτίμηση του
εναπομένοντος χρόνου ζωής της κατασκευής είναι κρίσιμη στην απόφαση μεταξύ
αποκατάστασης ή κατεδάφισης έτσι ώστε να προσδιοριστεί το κόστος κατά τη διάρκεια ζωής
του έργου. Κλείνοντας, ο δείκτης του κόστους αξιολογείται από μια σειρά ερωτήσεων
αναφορικά με τις πιθανές επιπτώσεις του εξεταζόμενου έργου στην τοπική οικονομία, τις
επιχειρήσεις και την κοινωνία.
13
των προτάσεων. Για παράδειγμα, όσον αφορά τον δείκτη εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα
για τρεις υποθετικές εναλλακτικές λύσεις, η επίδοσης της καθεμίας υπολογίζεται ως εξής:
Αντίστοιχα, για τη δεύτερη λύση η επίδοση προκύπτει 69,47% ενώ για την τρίτη 59,95%.
Με παρόμοιο τρόπο εξετάζονται δείκτες των οποίων η αύξηση τους βελτιώνει την επίδοση
της βιωσιμότητας της εκάστοτε λύσης. Όμως, στην περίπτωση αυτή, το ποσοστό επίδοσης
της κάθε εναλλακτικής υπολογίζεται ως η τιμή του δείκτη εκάστοτε λύσης προς το σύνολο
των τιμών του συγκεκριμένου δείκτη όλων των λύσεων. Για να γίνει πιο κατανοητό
παρατίθεται ένα παράδειγμα με τον υπολογιζόμενο χρόνο ζωής τριών λύσεων.
Συνεπώς, η λύση που παράγει τις χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα λαμβάνει
την υψηλότερη τιμή στην επίδοση και το αντίστροφο.
30
( ) × 100 = 30%
30 + 40 + 30
14
1.3 Ενίσχυση κατακόρυφων στοιχείων
Η πλέον διαδεδομένη μέθοδος ενίσχυσης και αποκατάστασης που εφαρμόζεται μέχρι και
σήμερα στον ελλαδικό χώρο είναι η τοποθέτηση περιμετρικών μανδυών από έγχυτο ή
εκτοξευόμενο σκυρόδεμα στα υποστυλώματα αλλά και στους κόμβους δοκών
υποστυλωμάτων .Η διαδικασία κατασκευή μανδυών περιλαμβάνει μια σειρά βημάτων που
οδηγεί στην αύξηση της διατομής του υποστυλώματος με παράλληλη αύξηση της αντοχής
της δυσκαμψίας και της πλαστιμότητας του.
Εικόνα 1.4 Οπλισμός μανδύα πριν την σκυροδέτηση και τοποθετούμενα ικριώματα
• Γίνονται υποστυλώσεις στις πλάκες και τις δοκούς που συντρέχουν στο υποστύλωμα
που πρόκειται να ενισχυθεί.
• Γίνεται απομάκρυνση του σαθρού σκυροδέματος και αποκαθίστανται
προϋπάρχουσες βλάβες του υποστυλώματος.
• Αποκαλύπτονται οι οπλισμοί που πρόκειται να συγκολληθούν με τους νέους
οπλισμούς.
• Δημιουργούνται και προετοιμάζονται κατάλληλα οπές για τις θέσεις αγκύρωσης των
νέων ράβδων και των βλήτρων .
• Απομακρύνεται η επιφανειακή εξωτερική στρώση τσιμεντοπολτού με υδροαμμοβολή
ή με άλλον εξοπλισμό προκειμένου να εκτραχυνθεί η επιφάνεια του σκυροδέματος
έως και 6 χιλιοστά.
15
• Καθαρίζεται η επιφάνεια με χρήση πεπιεσμένου αέρα.
• Αγκυρώνονται με χημική πάκτωση ή κόλλα οι διαμήκεις ράβδοι και τα βλήτρα.
• Συγκολλούνται οι παλαιοί με τους νέους οπλισμούς.
• Τοποθετούνται οι νέοι συνδετήρες που απαιτούνται.
• Καθαρίζεται η επιφάνεια με χρήση πεπιεσμένου αέρα και νερού.
• Η επιφάνεια του παλιού σκυροδέματος διαβρέχεται τουλάχιστον έξι ώρες πριν την
σκυροδέτηση. Εφόσον υπάρχει ξυλότυπος πρέπει και αυτός να διαβρέχεται καθώς
και τα αδρανή σε κάθε περίπτωση.
• Σκυροδετείται ο μανδύας και συντηρείται σύμφωνα με τις διατάξεις Κανονισμού
Τεχνολογίας Σκυροδέματος.
16
Πλεονεκτήματα
Μειονεκτήματα
1. Για την υποστύλωση χρειάζονται ικριώματα και αναστολή λειτουργίας του χώρου.
2. Δεν είναι καθόλου ήπια επέμβαση αλλάζει η αισθητική του χώρου και χάνονται ωφέλιμα
τετραγωνικά.
3. Αδυναμία εφαρμογής της μεθόδου σε περιπτώσεις που οι συνθήκες δεν επιτρέπουν την
αύξηση των διαστάσεων των υπό ενίσχυση στοιχείων, όπως αρχιτεκτονικοί περιορισμοί,
περιορισμοί ιδιοκτησίας.
4. Οι διαφοροποιήσεις των διαστάσεων αλλάζουν την δυναμική απόκριση του κτιρίου.
Αλλαγές χωρίς την ανάλογη μέριμνα είναι πιθανόν να αυξήσουν υπέρμετρα τη σχετική
ένταση και να οδηγήσουν σε αστοχία.
1.3.2 FRPs
Τα τελευταία χρόνια έχει εισέλθει μία νέα τεχνική στο πεδίο των ενισχύσεων των
κατασκευών, αυτή της επικόλλησης λωρίδων από ινοπλισμένα σύνθετα υλικά στα στοιχεία
οπλισμένου σκυροδέματος. Η σύνθεση αυτών των υλικών περιέχει ίνες άνθρακα γυαλιού ή
αραμίδιου. Χαρακτηρίζονται από τεράστια εφελκυστική αντοχή, πολλαπλάσια του χάλυβα.
17
• Είκοσι λεπτά μετά και αφού έχουν καθαριστεί με ασετόν, επικολλούμε τις λωρίδες
FRP γύρω από τα υποστυλώματα.
• Μετά από 0,5-1 ώρα αφαιρείται το προστατευτικό και τοποθετείται δεύτερο στρώμα
εποξειδικής ρητίνης.
• Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται για όσα στρώματα φύλλων απαιτούνται.
Πλεονεκτήματα
Μειονεκτήματα
18
1.3.3 Τεχνική του μεταλλικού κλωβού
Αποτελεί από τις πλέον διαδεδομένες μεθόδους όταν πρόκειται για περίσφιξη. Το συγκριτικό
της πλεονέκτημα έναντι άλλων μεθόδων είναι ότι δίνεται η δυνατότητα για μεταφορά
τμήματος του κατακόρυφου φορτίου του στύλου. Σε συνδυασμό με την ταχύτητα που μπορεί
να εφαρμοστεί η επέμβαση αυτή η μέθοδος καθίσταται εξαιρετική για προσωρινές λύσεις σε
κατασκευές που επέστησαν βλάβες και αδυνατούν να φέρουν τα κατακόρυφα φορτία τους.
Εξαιρετικά είναι και τα αποτελέσματα που δίνει η μέθοδος του μεταλλικού κλωβού όταν
καλείται να αποκαταστήσει τοπικά μια βλάβη.
19
Περιορισμοί εφαρμογής της μεθόδου
20
1.4 Ενίσχυση οριζόντιων στοιχείων
Η συγκεκριμένη τεχνική εφαρμόζεται στο εφελκυόμενο πέλμα ενώ μερικές φορές το πεδίο
εφαρμογής της επεκτείνεται και στο θλιβόμενο πέλμα. Για την ενίσχυση στο εφελκυόμενο
πέλμα χρησιμοποιούνται νέοι οπλισμοί οι οποίοι επικαλύπτονται με έγχυτο ή εκτοξευόμενο
σκυρόδεμα με πάχος 50-100mm. Όταν ενισχύεται το θλιβόμενο πέλμα, η ενίσχυση μπορεί να
γίνει και χωρίς την χρήση νέων οπλισμών αλλά μόνο με την χρήση εκτοξευόμενου ή έγχυτου
σκυροδέματος.
Για την καλή συνεργασία παλαιάς και νέας στρώσης είναι αναγκαία η χρήση διατμητικών
συνδέσμων. Οι διατμητικοί αυτοί σύνδεσμοι τις περισσότερες φορές είναι χαλύβδινα βλήτρα
με ένα ή δύο σκέλη. Άλλες φορές γίνονται ηλεκτροσυγκολλήσεις παλιών και νέων ράβδων με
την χρήση παρεμβλημάτων. Συνήθως αποφεύγεται η λύση της ηλεκτροσυγκολλήσεως λόγω
της αρνητικής επιρροής της στις ιδιότητες του χάλυβα.
21
Καμπτική ενίσχυση με επικολλητά φύλλα από χάλυβα ή ινοπλισμένα πολυμερή
Η ενίσχυση με επικολλητά φύλλα είναι μια μέθοδος η οποίοι επιφέρει αύξηση της καμπτικής
αντοχής των στοιχείων στα οποία εφαρμόζεται. Επιπλέον επιτυγχάνεται μείωση των
καμπτικών παραμορφώσεων και των αναμενόμενων ρωγμών.
Στην εφαρμογή της μεθόδου αυτής, η αγκύρωση των άκρων των φύλλων απαιτεί προσοχή.
Η πρόωρη αστοχία των άκρων σε απόσχιση στη γειτονική προς το έλασμα περιοχή
σκυροδέματος αποτελεί μείζον πρόβλημα. Στην περίπτωση χρήση φύλλων χάλυβα
αυξάνεται και ο κίνδυνος διάβρωσης των φύλλων.
22
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γίνεται έλεγχος του απαιτούμενου μήκους αγκύρωσης για την
καμπτική ενίσχυση καθώς και των διατμητικών τάσεων της περιοχής ώστε να μην ξεπερνούν
το επιτρεπόμενο όριο. Λόγω της συνύπαρξης καμπτικών και διατμητικών τάσεων προτείνεται
να ελέγχεται και η αλληλεπίδραση τους.
Όταν τα φύλλα που χρησιμοποιούνται είναι από ινοπλισμένα πολυμερή, η συμπεριφορά του
ενισχυμένου δομικού στοιχείου διαφοροποιείται καθώς τα νέα στοιχεία που λειτουργούν σαν
οπλισμός έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από τον προϋπάρχοντα οπλισμό.
Σημείο ιδιαίτερης προσοχής αποτελεί η συμβολή της ενίσχυσης με επικολλητά φύλλα στην
πλαστιμότητα του στοιχείου. Έχει παρατηρηθεί πειραματικά πως η πλαστιμότητα των νέων
στοιχείων με όρους καμπυλοτήτων και ενέργειας είναι σε πολλές περιπτώσεις μικρότερη των
αρχικών στοιχείων. Συνεπώς, όταν πρόκειται για ενίσχυση έναντι σεισμικών δράσεων,
πρέπει πάντα να ελέγχεται πως η πλαστιμότητα του ενισχυμένου μέλους βρίσκεται εντός των
αποδεκτών ορίων σχεδιασμού.
Η πλέον συνήθης πρακτική που βοηθά στην βελτίωση τόσο της καμπτικής όσο και
διατμητικής συμπεριφοράς είναι η ενίσχυση με μανδύες οπλισμένου σκυροδέματος. Η
τεχνική βρίσκει εφαρμογή όταν απαιτείται και αύξηση της διατμητικής αντοχής παράλληλα με
την καμπτική αντοχή του σκυροδέματος. Όταν υπάρχει ανάγκη μόνο για καμπτική ενίσχυση
προτιμάται η καμπτική ενίσχυση με πρόσθετες στρώσεις σκυροδέματος. Ο κλειστός μανδύας
παρότι είναι αποτελεσματικός παρουσιάζει κατασκευαστικές δυσκολίες λόγω της ύπαρξης
των πλακών. Αυτός είναι ο λόγος που πολλές φορές προτιμάται η λιγότερο αποτελεσματική
λύση του ανοιχτού μανδύα. Για τη δημιουργία τέτοιων μανδυών συνηθίζεται η χρήση
εκτοξευόμενου σκυροδέματος. Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην αγκύρωση των
συνδετήρων.
23
Εικόνα 1.12 (α) κατά μήκος τομή του μανδύα (β) εγκάρσια τομή (γ) στήριξη οπλισμού μοντάζ (δ) στήριξη
απόληξης άκρων συνδετήρα
Συχνά χρησιμοποιούνται εξωτερικές διατάξεις για την αύξηση της διατμητικής αντοχής
στοιχείων οπλισμένου σκυροδέματος. Η διατμητική ενίσχυση μπορεί να επιτευχθεί είτε με
μεταλλικά στοιχεία που περισφίγγουν εξωτερικά τη δοκό είτε με επικολλητά φύλλα.
24
Η χρήση επικολλητών φύλλων από ινοπλισμένα πολυμερή βρίσκει σταδιακά ευρεία
εφαρμογή. Είτε επικολλούνται φύλλα στις δύο απέναντι πλευρές είτε δημιουργείται ανοιχτός
μανδύας.
Για να χρησιμοποιηθεί η εν λόγω μέθοδο είναι απαραίτητο πριν γίνει η ενίσχυση το στοιχείο
να μπορεί να φέρει τον συνδυασμό των οιονεί-μόνιμων φορτίων (G+Ψ2Q). Η διαδικασία που
ακολουθείται για την διαστασιολόγηση σε διάτμηση είναι η ίδια που ακολουθείται και στις
δοκούς που έχουν μόνο συμβατικό οπλισμό. Υπολογίζεται ως εξής:
VRd3 = VCD+VWD+VFD
Για τον υπολογισμό του όρου VFD, όταν τα χρησιμοποιούμενα φύλλα είναι από ινοπλισμένα
πολυμερή, χρησιμοποιείται η ίδια μεθοδολογία που χρησιμοποιείται και για το VWD.. Όμως,
σε αυτή την περίπτωση, η τάση διαρροής του χάλυβα αντικαθίσταται από την ενεργή τάση
που αντιστοιχεί στη μέγιστη παραμόρφωση των φύλλων όταν αυτά αποκολλώνται από το
σκυρόδεμα και είναι δραματικά μικρότερη της τάσης θραύσης του σύνθετου υλικού γιατί
πάντα η αποκόλληση των φύλλων προηγείται.
25
1.5 Ενίσχυση κόμβων
1.5.1 Γενικά
Οι τρόποι ενίσχυσης των κόμβων είναι παρόμοιοι με τους τρόπους ενίσχυσης των
υπολοίπων δομικών στοιχείων. Οι τρεις βασικές τεχνικές ενίσχυσης κόμβων είναι οι
παρακάτω:
26
Η μορφή του μανδύα στην παραπάνω εικόνα είναι αρκετά συνηθισμένη με τον μανδύα να
εκτείνεται όχι μόνο στον κόμβο αλλά και στα συντρέχοντα σε αυτόν δοκάρια και
υποστυλώματα. Ωστόσο, όταν η ενίσχυση διέπεται από το πνεύμα του ικανοτικού
σχεδιασμού τότε ο μανδύας ενδέχεται να μην επεκταθεί στην δοκό ή να επεκταθεί μόνο σε
μικρό μέρος της. Με αυτόν τον τρόπο αλλάζει ο μηχανισμός αστοχίας και μετατίθεται η όποια
πιθανή βλάβη στις δοκούς.
Κατά την εφαρμογή της μεθόδου αυτής, τοποθετούνται χιαστί κολλάρα και εντείνονται με
μηχανικό τρόπο προσφέροντας περίσφιξη. Επίσης, στις παρειές των υποστυλωμάτων
τοποθετούνται δύο οριζόντια κολλάρα τα οποία συγκολλούνται πάνω στα χιαστί κάνοντας
πιο σταθερό το σύστημα. Πολλές φορές η τεχνική των μεταλλικών χιαστί κολλάρων
συνδυάζεται με την τεχνική των μανδύων. Σε αυτές τις περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί ότι οι
κόμβοι παρουσιάζουν εξαιρετική συμπεριφορά.
Η τεχνική των χιαστί κολλάρων βρίσκει πολλά προβλήματα εφαρμογής όταν στον προς
ενίσχυση κόμβο συντρέχουν τέσσερις δοκοί. Τότε η διέλευση των κολλάρων απαιτεί τη
διάτρηση των εγκαρσίων δοκών και τη μετατροπή των κολλάρων σε κυκλικές ράβδους.
Γενικά αποφεύγεται η χρήση της εν λόγω μεθόδου σε τέτοιες περιπτώσεις.
27
Στην περίπτωση ενίσχυσης εξωτερικών κόμβων επεκτείνεται η δοκός ενώ στην περίπτωση
ανώτατου ορόφου επεκτείνεται τόσο η δοκός όσο και το υποστύλωμα. Τα άκρα των
διαμηκών οπλισμών της δοκού ή και του στύλου αποκαλύπτονται και ηλεκτροσυγκολλούνται
με τους νέους οπλισμούς οι οποίοι εκτείνονται σε μήκος τουλάχιστον 200mm από τις
εξωτερικές παρειές του κόμβου. Στη συνέχεια τοποθετούνται πυκνοί συνδετήρες της τάξεως
Ø8/50 B500C.
Εικόνα 1.17 Ενίσχυση κόμβου (α) με υποστύλωμα στον ανώτερο όροφο (β) χωρίς υποστύλωμα στον ανώτερο
όροφο
Η τεχνική της χρήσης επικολλητών φύλλων από χάλυβα ή ινοπλισμένα πολυμερή μπορεί να
συμβάλλει ουσιαστικά στην ενίσχυση του κόμβου. Τα φύλλα πρέπει να προεκτείνονται και
στις συντρέχουσες δοκούς αλλά και στα συντρέχοντα υποστυλώματα. Η συνεργασία των
φύλλων με τον υπάρχοντα φορέα δεν επιτυγχάνεται μόνο με κόλλες αλλά χρησιμοποιούνται
και βίδες και ντίζες για την σύσφιξη των ελασμάτων όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.
28
Εικόνα 1.18 Ενίσχυση κόμβου με επικολλητά φύλλα
Παρότι η ενίσχυση των κόμβων με επικολλητά φύλλα έχει δώσει ενθαρρυντικά αποτελέσματα
πειραματικά και έχει το πλεονέκτημα της εύκολης εφαρμογής, σε πολλές περιπτώσεις η
εφαρμογή τους αντιμετωπίζει ορισμένα προβλήματα. Συγκεκριμένα, η παρουσία πλακών και
εγκάρσιων δοκών καθώς και η έλλειψη απτών αποτελεσμάτων από εφαρμογές στη πράξη
δημιουργεί κάποιους ενδοιασμούς για την εφαρμογή της μεθόδου.
29
1.6 Ενίσχυση κατασκευής στο σύνολο της
• Η καμπύλη a δηλώνει την συμπεριφορά της κατασκευής πριν γίνει καμία επέμβαση.
• Η καμπύλη b αναπαριστά τον τρόπο που συμπεριφέρεται το κτίριο αφότου έχει
ενισχυθεί και επιτευχθεί αύξηση της πλευρικής αντίστασης και της δυσκαμψίας του
φορέα.
• Η καμπύλη c αναπαριστά την συμπεριφορά του φορέα όταν η ενίσχυση αυξάνει κατά
κύριο λόγο την πλαστιμότητα.
• Η καμπύλη d αναπαριστά τη συμπεριφορά του φορέα όταν η ενίσχυση συμβάλλει
σημαντικά τόσο στην αντίσταση και την δυσκαμψία αλλά και στην πλαστιμότητα της
κατασκευής.
• Η καμπύλη s’ δηλώνει την απαιτούμενη σεισμική ικανότητα της κατασκευής μετά την
ενίσχυση όταν επιτυγχάνεται μείωση της εισαγόμενης σεισμικής έντασης του φορέα.
30
Η εύρεση της κατάλληλης λύσης είναι μια πολυεπίπεδη διαδικασία στη διάρκεια της οποίας
πρέπει να ληφθούν υπόψη οι εκάστοτε απαιτήσεις αλλά και οι περιορισμοί που θέτει τόσο η
ίδια η κατασκευή όσο και το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο εντάσσεται. Oι τοπικές
συνθήκες του έργου, οι διάφοροι νομικοί και πολεοδομικοί περιορισμοί πρέπει να
αξιολογούνται για την διαμόρφωση των διαφόρων εναλλακτικών σεναρίων ενίσχυσης. Το
κόστος, η χρονική διάρκεια της επέμβασης, ο προσδόκιμος χρόνος ζωής και η ενόχληση των
ενοίκων είναι επίσης παράγοντες που επηρεάζουν την λήψη της τελικής απόφασης.
31
Παρακάτω παρατίθεται η περιγραφή των τριών πρώτων μεθόδων καθώς και η επισήμανση
των σημείων που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής σε καθεμία. Η μέθοδος των μανδυών
αναπτύσσεται στο κεφάλαιο όπου γίνεται αναφορά ειδικά στην ενίσχυση των κατακόρυφων
στοιχείων. Οι επιλογές (5) και (6) αλλάζουν άρδην το στατικό σύστημα, δε βρίσκουν συχνή
εφαρμογή και για αυτό δεν αναπτύσσονται περαιτέρω.
32
1. Τοιχώματα από σκυρόδεμα κατασκευασμένα στο έργο
Τα τοιχώματα που κατασκευάζονται στο έργο μπορεί να είναι από έγχυτο ή εκτοξευόμενο
σκυρόδεμα. Όταν είναι αναγκαία πιο πλάστιμη συμπεριφορά, τα τοιχία συνδέονται μόνο με
τις δοκούς ενώ στα πλαϊνά μεταξύ τοιχωμάτων και στύλων αφήνεται ένα μικρό κενό. Σε όλες
τις περιπτώσεις, η θεμελίωση των τοιχωμάτων συνδέεται με τη θεμελίωση της κατασκευής.
Γενικά, όταν τα υποστυλώματα συνδέονται με τα τοιχώματα, γίνονται ουσιαστικά τα άκρα
ενός νέου τοιχώματος. Συνακόλουθο αυτού είναι να αυξηθεί η ένταση των εν λόγω στύλων
και για αυτό συχνά ενισχύονται εκ νέου με μανδύα.
Υπάρχουν δύο ακόμα σημεία που χρήζουν προσοχής και όταν δεν υπάρχει η ανάλογη
μέριμνα δημιουργούνται προβλήματα. Η συστολή ξήρανσης του νέου σκυροδέματος
αποτελεί το πρώτο πρόβλημα. Εκδηλώνεται με ρηγμάτωση στην διεπιφάνεια στο τμήμα του
τοιχώματος που εφάπτεται στη κάτω παρειά της δοκού. Η χρήση ειδικού σκυροδέματος με
κατάλληλα πρόσμικτα είναι μια λύση. Εναλλακτικά, η σκυροδέτηση γίνεται σε δύο φάσεις.
Αρχικά σκυροδετείται το τοιχίο έως και 20 εκατοστά από την κάτω παρειά της δοκού και εν
συνεχεία συμπληρώνεται το υπόλοιπο με εποξειδικό ή πολυεστερικό κονίαμα. Το δεύτερο
πρόβλημα συναντάται μόνο στην περίπτωση του έγχυτου σκυροδέματος και έγκειται στη
δυσκολία σκυροδέτησης του επάνω τμήματος. Για αυτό τον λόγο η χρήση του εκτοξευόμενου
σκυροδέματος προτείνεται ως λύση.
33
3. Τοιχώματα από οπλισμένη ή άοπλη τοιχοποιία
Πρόκειται για μια πρακτική και οικονομική τεχνική που συμβάλλει σε μεγαλύτερη
κατανάλωση σεισμικής ενέργειας. Περιλαμβάνει την τοποθέτηση οπλισμένης ή άοπλης
τοιχοποιίας από συμπαγή τούβλα ή τσιμεντόλιθους. Στην περίπτωση οπλισμένης
τοιχοποιίας, οι οπλισμοί αγκυρώνονται με ειδικές κόλλες αγκύρωσης ή με ειδικά αγκύρια και
ηλεκτροσυγκόλληση. Το σημαντικότερο μειονέκτημα της μεθόδου αποτελούν οι αβεβαιότητες
των στοιχειών τοιχοπλήρωσης καθώς και τα χαρακτηριστικά σύνδεσης τοιχοπλήρωσης-
πλαισίου. Η εφαρμογή τους γίνεται με εμπειρικό τρόπο. Αξιοσημείωτο είναι και το μεγάλο
ειδικό τους βάρος που σε περιπτώσεις όμως μαλακών ορόφων δεν αποτελεί πρόβλημα.
34
Εικόνα 1.21 Προσθήκη τοιχωμάτων σε συνέχεια υποστυλωμάτων
1. Εξωτερικά
2. Εσωτερικά
35
πλαισίου με τα μεταλλικά στοιχεία πραγματώνεται στην περιοχή των κόμβων τις
περισσότερες φορές.
Στα εσωτερικά συστήματα τα μεταλλικά στοιχεία τοποθετούνται εσωτερικά του πλαισίου από
σκυρόδεμα και για αυτόν τον λόγο οι δράσεις μεταφέρονται χωρίς εκκεντρότητα.
36
Εικόνα 1.23 Μορφές σύνδεσης συνδέσμων δυσκαμψίας με πλαίσιο Ο/Σ
Οι πρώτες δύο μορφές σύνδεσης εφαρμόζονται όταν χύνεται νέο σκυρόδεμα ενώ οι εικόνες 3
και 4 αναφέρονται σε αγκύρωση γωνιακών ελασμάτων σε υπάρχον σκυρόδεμα.
Είναι οι σύνδεσμοι δυσκαμψίας που χρησιμοποιούνται πιο συχνά από όλους. Η μεταφορά
των δράσεων στους συνδέσμους γίνεται με τη μορφή αξονικών δυνάμεων.
Κάποιες από τις μορφές αυτών των συνδέσμων παρουσιάζουν προβλήματα τοπικού
λυγισμού και καθίσταται δύσκολη η απορρόφηση μεγάλης ποσότητας ενέργειας. Κατά την
θλίψη παρουσιάζεται πλευρική παραμόρφωση και δημιουργείται άρθρωση στο μέσο του
θλιβόμενου μέλους.
37
Εικόνα 1.25 Βρόχος υστέρησης συνδέσμου σε ανακυκλιζόμενη φόρτιση
Οι σύνδεσμοι Λ έχουν συνεισφορά και στην ανάληψη κατακόρυφων φορτιών. Ωστόσο, κατά
την ανάλυση μια κατασκευής αγνοούμε αυτήν την συνεισφορά. Οι σύνδεσμοι Κ χρήζουν
ιδιαίτερης προσοχής καθώς είναι πιθανόν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα διότι
συνδέονται στο μέσο του στύλου. Ως αποτέλεσμα, αυξάνεται η τέμνουσα του στύλου και
δημιουργούνται κοντά υποστυλώματα που χαρακτηρίζονται από ψαθυρή συμπεριφορά.
38
Συγκεκριμένα στους συνδέσμους Υ οι δράσεις μεταφέρονται μέσω καμπτικών και
διατμητικών δυνάμεων. Η σωστή σχεδίαση αυτών των συνδέσμων βασίζεται στη διαρροή
του συνδετήριου συνδέσμου μεταξύ δοκού οπλισμένου σκυροδέματος και των συνδέσμων
δυσκαμψίας. Αυτός ο σύνδεσμος που επιθυμούμε να διαρρεύσει βρίσκεται στο μέσο της
δοκού. Επιθυμούμε την διαρροή αυτού του συνδέσμου ώστε οι διαγώνιοι σύνδεσμοι
δυσκαμψίας να μείνουν στην ελαστική περιοχή. Έτσι, αποφεύγεται κάποια αστοχία που θα
οφειλόταν σε πλευρικό λυγισμό η οποία θα ήταν ψαθυρή και επιτυγχάνεται πλάστιμη
συμπεριφορά με μεγάλη απορρόφηση ενέργειας.
Τέτοιου είδους συστήματα έχουν τρεις πιθανούς τρόπους αστοχίας. Ο πρώτος τρόπος είναι
είτε σε εφελκυσμό είτε σε θλίψη. Από την στιγμή που υπάρχουν ισχυρές συνδέσεις μπορεί να
μεταφερθεί μεγάλη διατμητική δύναμη η οποία οδηγεί σε διατμητική αστοχία του στύλου.
39
Η δεύτερη μορφή αστοχίας οφείλεται σε αστοχία των διατμητικών ήλων ή στη σύνθλιψη
άντυγας του σκυροδέματος. Τα παραπάνω οδηγούν και σε διατμητική αστοχία τους στύλους.
Ο τρίτος τρόπος αστοχίας οφείλεται σε μεγάλη παραμόρφωση του μεταλλικού πλαισίου που
οδηγεί σε μεγάλη παραμόρφωση του υφιστάμενου πλαισίου οπλισμένου σκυροδέματος.
40
θεμελίων ή γενική κοιτόστρωση. Είναι επίσης ανάγκη να διασφαλίζεται η επάρκεια
του εδάφους και εάν χρειάζεται να ενισχυθεί με έμπηξη πασσάλων.
Είναι σημαντικό να δίδεται προσοχή τόσο στον αριθμό των συνδέσμων που τοποθετούνται
στο κτίριο καθώς και στη διάταξη τους. Είναι απαραίτητη η ύπαρξη συνδέσμων και στις δύο
διευθύνσεις του κτιρίου ώστε να κατανέμεται ομοιόμορφα η δυσκαμψία στην κατασκευή αλλά
και να αποφεύγονται στρεπτικά φαινόμενα. Επιθυμητή είναι και η καθ’ ύψος ομοιόμορφη
κατανομή της δυσκαμψίας που απαιτεί τη συνέχιση των συνδέσμων σε όλους τους ορόφους.
41
1.7 Μέθοδος Π.ΑΡ.Σ.ΑΝ.Τ.
Πρόκειται για μη καταστροφική μέθοδο που εφαρμόζεται εξωτερικά για την αντισεισμική
ενίσχυση υφιστάμενων κτιρίων οπλισμένου σκυροδέματος.
Η μέθοδος βρίσκει εφαρμογή τόσο σε κτίρια που έχουν υποστεί βλάβες από σεισμό αλλά και
σε κτίρια που δεν έχουν υποστεί βλάβη. Ταυτόχρονα, αποτελεί κατάλληλη ενίσχυση σε
περιπτώσεις καθ’ ύψος προσθηκών ορόφων, στις οποίες ο έλεγχος του υπάρχοντος
φέροντος οργανισμού εμφανίζει ανεπάρκεια.
Εύκαμπτα κτίρια με ικανά διαφράγματα αποτελούν το ιδανικό πεδίο εφαρμογής της μεθόδου.
Τέτοια είναι κτίρια οπλισμένου σκυροδέματος με υποστυλώματα, με ή χωρίς μικρού μεγέθους
τοιχώματα. Κτίρια από φέρουσες τοιχοποιία με ξύλινα πατώματα δεν ενδείκνυνται για την
εφαρμογή της μεθόδου.
Αξίζει να σημειωθεί πως η μέθοδος έχει λάβει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και έχει παρουσιαστεί
στο «5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταλλικών Κατασκευών» τον Σεπτέμβριο του 2005 στη
Ξάνθη και στο «14ο Διεθνές Συνέδριο Σεισμικής Μηχανικής» στο Πεκίνο-Κίνα τον Οκτώβριο
του 2008.
42
• Στις συνήθεις κατασκευές η θεμελίωση γίνεται με τη δημιουργία νέων πέδιλων που
επικαλύπτουν δύο γειτονικά υπάρχοντα πέδιλα και συνδέονται με αυτά μέσω
βλήτρων. Σε σημαντικότερα έργα όπου επιθυμείται και ο περιορισμός της όχλησης,
χρησιμοποιούνται μικροπασσάλοι με πλάκα κεφαλόδεσμου στο πάνω μέρος, ώστε να
αποφεύγονται οι εκσκαφές και η πάκτωση των πλαισίων να είναι πλήρης. Σε
περίπτωση ύπαρξης υπογείων, οι μικροπάσσαλοι εκτείνονται τουλάχιστον μέχρι την
υπάρχουσα στάθμη θεμελίωσης.
Από την παραπάνω εικόνα καθίσταται σαφές ότι οι υπάρχουσες δοκοί ενισχύονται στις
θέσεις αυτές με επικολλητές λάμες προκειμένου να παραλάβουν τις αυξημένες δυνάμεις
σύνθλιψης άντυγας, σε συνδυασμό με την γενικότερη ενίσχυσή τους λόγω της παρουσίας
αυξημένων σεισμικών δυνάμεων. Επιπρόσθετα, τοποθετούνται ντίζες όσο το δυνατόν πιο
κοντά στις πλάκες ώστε να είναι δυνατή η παραλαβή των σεισμικών δυνάμεων απ’ ευθείας
από το διάφραγμα του κάθε ορόφου. Αυτός ο τρόπος σύνδεσης, μέσω κατακόρυφων
επιμήκων οπών διέλευσης των ντιζών, αφήνει ελεύθερη την κατακόρυφη σχετική μετακίνηση
υπαρχόντων και προσθέτων στοιχείων. Εξασφαλίζεται ότι δεν υπάρχει καμία επίδραση ή
εξαναγκασμός στον υπάρχοντα φέροντα οργανισμό που θα προκαλούσε αλλαγή της
ελαστικής γραμμής και θα οδηγούσε στην εισαγωγή πρόσθετων εντατικών μεγεθών. Για τον
λόγο αυτό, η συγκεκριμένη σύνδεση θεωρείται «αρθρωτή». Τέλος οι κοίλες μεταλλικές
διατομές των προσθέτων στοιχείων δοκών και υποστυλωμάτων πληρώνονται με
γαρμπιλόδεμα και αποτελούν σύμμικτες διατομές.
43
Οι σύμμικτοι φορείς που δημιουργούνται με την εφαρμογή της μεθόδου σε συνδυασμό με τις
συνθήκες πλήρους πάκτωσης που εξασφαλίζουν οι μικροπασσάλοι οδηγούν σε άριστη
σεισμική απόκριση του ενισχυμένου κτιρίου. Τα πρόσθετα φέροντα στοιχεία αναλαμβάνουν
σε μεγάλο βαθμό τα σεισμικά φορτία ενώ ο ρόλος των προϋπαρχόντων στοιχείων
περιορίζεται στα στατικά φορτία. Αν, ωστόσο, προκύψει ανάγκη πρόσθετης ενίσχυσης,
αντιμετωπίζεται με ήπιες μεθόδους όπως ανθρακονήματα ή επικολλητές λάμες.
Εικόνα 1.32 Κτίριο (α) πριν την ενίσχυση (β) μετά την ενίσχυση (γ) μετά από επένδυση
44
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 – Υφιστάμενο κτίριο
45
Παρακάτω παρατίθενται συνοπτικά οι κατόψεις οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για την
προσομοίωση του κτιρίου στο πρόγραμμα Scia Engineer.
46
Εικόνα 2.4 Κάτοψη 3,3m (πατάρι)
47
Εικόνα 2.6 Κάτοψη τυπικού ορόφου 8,5 m
48
Εικόνα 2.8 Κάτοψη τυπικού ορόφου 14,5 m
49
Εικόνα 2.10 Κάτοψη τυπικού ορόφου 20,5m
50
Εικόνα 2.12 Κάτοψη δεύτερης εσοχής 26,5m
51
Όπως φαίνεται στα σχέδια, οι διατομές των υποστυλωμάτων μειώνονται καθ’ ύψος του
κτιρίου. Οι οπλισμοί κάμψης διαφέρουν από όροφο σε όροφο ενώ οι συνδετήρες που
χρησιμοποιούνται είναι Ø6/25.
Οι δοκοί που εμφανίζονται στη μελέτη έχουν πάχος 0.20m για τα περιμετρικά και 0.13m για
τα περισσότερα εσωτερικά ενώ η κρέμαση τους διαφέρει ανάλογα με τη θέση. Οι οπλισμοί
κάμψης διαφέρουν από θέση σε θέση ενώ οι συνδετήρες που χρησιμοποιούνται είναι Ø6/25.
Οι πλάκες των ορόφων έχουν πάχος δέκα εκατοστά εκτός από τις πλάκες δαπέδου των
εσοχών Α και Β που είναι δώδεκα εκατοστά και την οροφή της απόληξης κλιμακοστασίου
που έχει πάχος δεκαπέντε εκατοστά. Οι τοποθετούμενοι οπλισμοί είναι Ø8/200 κατά τις δύο
διευθύνσεις στην άνω και κάτω παρειά.
Για τους διαμήκεις οπλισμούς στύλων και δοκών βρέθηκαν στοιχεία για ορισμένες διατομές
ενώ για τις υπόλοιπες έγιναν κάποιες παραδοχές ώστε ο οπλισμός των στοιχείων για τα
οποία δεν υπάρχουν στοιχεία να είναι παρόμοιος με των στοιχείων για τα οποία υπάρχουν
πληροφορίες.
Συνολικός
Υποστυλώματα οπλισμός Συνδετήρες
52
20/20 4Φ18+4Φ16 Φ6/25
53
2.2 Δράσεις επί της κατασκευής
Μόνιμες δράσεις
Στις μόνιμες δράσεις συμπεριλαμβάνονται φορτία κατακόρυφα που δρουν καθ’ όλη τη
διάρκεια ζωής της κατασκευής. Τέτοια φορτία είναι τα ίδια βάρη από τα φέροντα στοιχεία,
τους τοίχους πλήρωσης και τις επικαλύψεις. Γενικά οι μόνιμες δράσεις που θεωρείται ότι
δρουν επί της κατασκευής είναι οι εξής τρεις.
Συγκεκριμένα :
Για τις εσωτερικές τοιχοποιίες θεωρήθηκε ότι οι δοκοί έχουν ύψος 0,40 m παρότι ορισμένες
έχουν παραπάνω γιατί μια τέτοια παραδοχή είναι στη μεριά της ασφάλειας.
Ως ωφέλιμα φορτία λογίζονται φορτία κατακόρυφα τα οποία προέρχονται από τη χρήση του
κτιρίου και τις δραστηριότητες τις οποίες συντελούνται εντός αυτού. Τέτοια φορτία είναι η
παρουσία ανθρώπων, επίπλων, οχημάτων. Καθότι η φύση των φορτίων είναι μεταβλητή
καθίσταται δύσκολος ο ακριβής προσδιορισμός της τιμής ή της θέσης τους. Για αυτό
προσδιορίζονται στατιστικά και οι τιμές δίδονται από τους κανονισμούς. Παρακάτω γίνεται
ένας διαχωρισμός των κτιρίων ανάλογα με την χρήση τους.
54
Εικόνα 2.14 Κατηγορίες χρήσης κτιρίων
Εικόνα 2.15 Τιμές επιβαλλόμενων δράσεων για κάθε κατηγορία επιφάνεια χρήσης
Στην παρούσα διπλωματική εργασία θεωρήθηκε ωφέλιμο φορτίο ίσο με 3,5 kN/m2 σε όλες τις
επιφάνειες.
Τυχηματικές δράσεις
55
λαμβάνονται πάντα υπόψη παρά μόνο όταν υπάρχει πιθανότητα να εκδηλωθούν. Καθότι η
Ελλάδα είναι μια χώρα με ιδιαίτερη σεισμογενή δραστηριότητα, οι κατασκευές ελέγχονται
έναντι των σεισμικών δράσεων.
Σεισμικές δράσεις
Η Ελλάδα χωρίζεται σε τρεις σεισμικές ζώνες οι οποίες απεικονίζονται στον ακόλουθο χάρτη.
Οι τιμές της παραμέτρου ag που αντιστοιχούν στην καθεμία είναι 0,16 (Z1), 0,24 (Z2), 0,36
(Z3).
56
Ζώνη ag
1 0,16
2 0,24
3 0,36
Το κτίριο της διπλωματικής βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη που αντιστοιχεί στην πρώτη ζώνη
σεισμικής επικινδυνότητας. Επομένως έχει συντελεστή ag = 0,16g.
• Σπουδαιότητα κτιρίου
Το υπό μελέτη κτίριο ανήκει στην δεύτερη κατηγορία και έχει συντελεστή σπουδαιότητας
γ=1,0.
Κατηγορία εδάφους
57
Εικόνα 2.19 Ελαστικό φάσμα απόκρισης τύπου 1 κατά EC8 για απόσβεση 5%
Φάσμα απόκρισης
Στο φάσμα απόκρισης απεικονίζεται η μέγιστη τιμή ενός μεγέθους (επιτάχυνση ταχύτητα,
μετατόπιση) ενός μονοβάθμιου ταλαντωτή συναρτήσει της ιδιοπεριόδου για δεδομένη
σεισμική διέγερση κατηγορία εδάφους και ποσοστού απόσβεσης. Με αυτόν τον τρόπο η
σεισμική διέγερση της επιφάνειας του εδάφους προσομοιώνεται με το ελαστικό φάσμα
σχεδιασμού που καλύπτει τις μορφές των φασμάτων πιθανών σεισμών. Για την παρούσα
διπλωματική χρησιμοποιούνται τα φάσματα τύπου 1 επειδή αυτά εφαρμόζονται σε περιοχές
σεισμογενείς που υπόκεινται σε σεισμούς μεγέθους Μ>5,5.
58
Εικόνα 2.21 Φάσμα σχεδιασμού σύμφωνα με τα όρια των ιδιοπεριόδων
59
απόσβεσης της κατασκευής ίσο με ξ=5%. Η τιμή του διορθωτικού συντελεστή απόσβεσης η
μπορεί να προσδιοριστεί από την παρακάτω σχέση:
η=√10/(5 + 𝜉)
όπου ξ είναι το ποσοστό ιξώδους απόσβεσης της κατασκευής, εκφρασμένο ως ποσοστό επί
τοις εκατό. Αν σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, πρέπει ένα διαφορετικό από 5% ποσοστό ιξώδους
απόσβεσης να χρησιμοποιηθεί, τότε η τιμή αυτή πρέπει να υπολογιστεί. Στο πλαίσιο της
παρούσας εργασίας λαμβάνεται ποσοστό απόσβεσης 5% και κατά συνέπεια η=1.
Συντελεστής συμπεριφοράς q
Για το κτίσμα της παρούσας διπλωματικής μετά από κατάλληλη ανάλυση του επιβλέποντος
καθηγητού λαμβάνεται q=1,5.
60
2.3 Οριακές καταστάσεις
Οριακές καταστάσεις ονομάζονται οι καταστάσεις κατά τις οποίες ολόκληρος ο φορέας ή ένα
τμήμα αυτού δεν ικανοποιεί τα κριτήρια για τα οποία και σχεδιάστηκε.
Συνδυασμοί δράσεων
61
Εικόνα 2.23 Επιμέρους συντελεστές γf για την χρήση στον έλεγχο των οριακών καταστάσεων σε χρόνιες και
παροδικές καταστάσεις σχεδιασμού.
62
Οριακή κατάσταση αστοχίας
Οι τιμές σχεδιασμού των δράσεων πρέπει να καθορίζονται συνδυάζοντας τις τιμές δράσεων
που συμβαίνουν ταυτόχρονα. Οι συνδυασμοί για έλεγχο οριακής κατάστασης αστοχίας
(ΟΚΑ) είναι οι παρακάτω:
ανίσωση : Εd ≤ Cd όπου:
Cd : τιμή του σχεδιασμού των αποτελεσμάτων των δράσεων που προσδιορίζεται από τους
συνδυασμούς λειτουργικότητας .Οι συνδυασμοί για έλεγχο οριακής κατάστασης
λειτουργικότητας (ΟΚΛ) είναι οι παρακάτω:
63
Εικόνα 2.25 Βασικοί συνδυασμοί δράσεων για ΟΚΑ
64
2.4 Επιτελεστικότητα
Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου δεν έχει υποστεί παρά ελαφριές βλάβες. Τα δομικά στοιχεία
δεν έχουν διαρρεύσει και διατηρούν την αντοχή και την δυσκαμψία τους. Οι μόνιμες
μετακινήσεις του κτιρίου είναι αμελητέες.
Ο φέρων οργανισμός του κτιρίου έχει υποστεί σημαντικές και εκτεταμένες βλάβες. Ωστόσο οι
βλάβες αυτές είναι επισκευάσιμες και τα δομικά στοιχεία έχουν αρκετή αντοχή και δυσκαμψία
ώστε να παραλάβουν τα κατακόρυφα φορτία και να αντέξουν μετασεισμούς μέτριας έντασης.
Οι μόνιμες σχετικές μετακινήσεις είναι μεσαίου μεγέθους
Στη στάθμη αυτή προκαλούνται πολύ σοβαρές και συχνά μη επισκευάσιμες βλάβες στον
φέροντα οργανισμό της κατασκευής. Ο φέρων οργανισμός μπορεί να φέρει τα κατακόρυφα
φορτία τουλάχιστον για ένα διάστημα μετά τον σεισμό. Οι μόνιμες
σχετικές μετακινήσεις ορόφων είναι μεγάλες.
65
Πιθανότητα υπέρβασης της σεισμικής δράσης σε 50 Στάθμη επιτελεστικότητας
χρόνια Α Β Γ
10% (μέση περίοδος επαναφοράς 475 έτη) Α1 Β1 Γ1
50% (μέση περίοδος επαναφοράς 72 έτη) Α2 Β2 Γ2
𝒅𝒕
Περίοδος επανάληψη σεισμού : TW =− 𝒍𝒏(𝟏−𝒑) όπου dt = 50 χρόνια και p η πιθανότητα
υπέρβασης.
1
Πιθανότητα υπέρβασης σεισμού σχεδιασμού σε dt χρόνια p% = [1-(1- 𝑇𝑤)dt ]* 100
Εικόνα 2.27 Στάθμες επιτελεστικότητας επί της καμπύλης ικανότητας της κατασκευής
66
Οι στόχοι απτοτίμησης ή ανασχεδιασμού αποτελούν συνδυασμό μιας στάθμης
επιτελεστικότητας και μιας σεισμιής δράσης με δεδομένη την ανεκτή πιθανότητα υπέρβασης
κατά την τεχνική διάρκεια ζωής του κτιρίου. Στον ΚΑΝ.ΕΠΕ. προβλέπονται στόχοι
επανελέγχου μόνο για τα φέροντα στοιχεία. Αντίθετα, δεν προβέπονται στόχοι για τον μη
φέροντα οργανισμό. Σε περίπτωση 2 στόχων επανελέγχου τα δυνατά ζεύγη είναι Β1 και Α2
ή Γ1 και Β2. Λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε παραπάνω στάθμη επιτελεστικότητας
υπερκάλυπτει τις κατώτερές τις προκύπτει ο παρκάτω πίνακας που συσχετίζει τους στόχους
αποτίμησης ή ανασχεδιασμού με τη σπουδαίοτητα του κτίσματος.
Προτείνεται επίσης στον ΚΑΝ.ΕΠΕ η αναγωγή της τέμνουσας βάσης ανάλογα με την στάθμη
επιτελεστικότητας. Ως τιμή αναφοράς λαμβάνεται η τιμή που αντιστοιχεί σε στάθμη
επιτελεστικότητας (Β) και πιθανότητα υπέρβασης 10% σε πενήντα χρόνια.
Σημειώνεται ότι στις αναλύσεις που γίνονται στη διπλωματική για την ενίσχυση του
υπάρχοντος κτιρίου χρησιμοποιείται q=1,5 που είχε προκύψει μετά από ανελαστική ανάλυση
του επιβλέποντος καθηγητή. Ωστόσο, το q των λύσεων που προτείνονται για ενίσχυση είναι
67
σαφώς μεγαλύτερο. Δηλαδή το ελαστικό φάσμα διαιρείται δια μεγαλύτερου αριθμού. Η
παραδοχή αυτή είναι στη μεριά της ασφάλειας και στην πραγματικότητα ελέγχει τα
ενισχυμένα κτίρια για υψηλότερες στάθμες επιτελεστικότητας.
68
2.5 Ανάλυση του κτιρίου
Πρόγραμμα ανάλυσης
Η ανάλυση, στατική και δυναμική, του κτιρίου καθώς και οι έλεγχοι επάρκειας των στοιχείων
και πραγματοποιήθηκε με την χρήση του προγράμματος Scia Engineer. Το Scia Engineer
είναι ένα προϊόν της βελγικής εταιρίας Scia Nemetschek, η οποία για περισσότερα από 40
χρόνια παρέχει στους πελάτες της υψηλής ποιότητας λογισμικά για την στατική/δυναμική
ανάλυση και διαστασιολόγηση κτιρίων και κάθε είδους δομημάτων.
69
Πέρα από τις προχωρημένες δυνατότητες ανάλυσης και διαστασιολόγησης, προσφέρει
ενσωματωμένα εργαλεία μοντελοποίησης και συνεργασίας με άλλα στατικά ή αρχιτεκτονικά
προγράμματα. Το γραφικό περιβάλλον του Scia Engineer είναι εξελιγμένο και
προσαρμοσμένο ώστε να ανταποκρίνεται εύκολα ο χρήστης. Διαθέτει το πρόγραμμα
λειτουργίες που συχνά συναντώνται και σε αρχιτεκτονικά προγράμματα. Η μοντελοποίηση
γίνεται σε 3D περιβάλλον με δομικά στοιχεία όπως στύλοι δοκοί και πλάκες. Δίδεται επίσης η
δυνατότητα να σχεδιαστούν με ευκολία μέλη που είναι μη ευθύγραμμα αλλά καμπύλα. Είναι
εφικτή επίσης η τοποθέτηση από τον χρήστη ενός μέλους θέτοντας ο ίδιος ο χρήστης τον
άξονα αναφοράς του στοιχείου. Στα παραπάνω προστίθεται η δυνατότητα ύπαρξης δομικών
μελών με μεταβλητό πάχος. Προηγμένα εργαλεία τροποποίησης της γεωμετρίας όπως οι
εντολές Extend/Trim και μεγάλη ποικιλία έλξης (Snap) επιτρέπουν την εύκολη διαμόρφωση
της γεωμετρίας του φορέα. Η εισαγωγή των φορτίων γίνεται άμεσα πάνω στον φορέα και
μπορούν να επεξεργαστούν εύκολα ανά πάσα στιγμή. Τα φορτία ανάλογα αν είναι σημειακά
επιφανειακά λη γραμμικά είναι δυνατόν να έχουν το κατάλληλο χρώμα και έτσι γίνεται ακόμα
πιο εύκολη η διαχείριση τους.
Ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα του προγράμματος είναι τα εργαλεία σχεδίασης που
διαθέτει, που επιτρέπουν στον χρήστη να δημιουργήσει με μεγάλη ευκολία τομές, όψεις και
3D σχέδια του φορέα, είτε με αυτοματοποιημένο τρόπο, είτε χειροκίνητα. Στο πεδίο δε των
μεταλλικών κατασκευών το πρόγραμμα παράγει αυτόματα εκτός από τα σχέδια του φορέα,
και αυτά των συνδέσεων, δημιουργώντας μεμονωμένα σχέδια για κάθε κομμάτι τους
(ενίσχυση, μετωπική πλάκα, κτλ.), προσφέροντας έτσι μία ολοκληρωμένη λύση.
Μεγάλες είναι οι διευκολύνσεις που παρέχει το πρόγραμμα και στον τομέα των
αποτελεσμάτων. Εξάγονται αποτελέσματα με ένα κουμπί με αναλυτικά ποσοστά εξάντλησης
για κάθε έλεγχο. Είναι εφικτή επίσης η εξαγωγή αναλυτικού τεύχους υπολογισμού με
ολόκληρη την πορεία των υπολογισμό βοηθώντας έτσι τον χρήστη να κατανοήσει τον τρόπο
λειτουργίας του προγράμματος. Το τεύχος είναι δυνατόν να εξάγεται τόσο στα αγγλικά όσο
και στα ελληνικά αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα υποστηρίζει το λογισμικό. Επίσης,
αφού έχει ολοκληρωθεί η παραγωγή του τεύχους, συμβαίνει πολύ συχνά να απαιτούνται
αλλαγές στο στατικό μοντέλο, οι οποίες με την σειρά τους απαιτούν αλλαγές και στο τεύχος.
Η ενημέρωση του τεύχους είναι πολύ εύκολη και καθόλου επίπονη διαδικασία.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στον κλάδο των μεταλλικών κατασκευών. Το Scia Engineer
θεωρείται σήμερα ως το κορυφαίο πρόγραμμα ανάλυσης και διαστασιολόγησης στην
ευρωπαϊκή αγορά με χιλιάδες χρήστες στις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρίες της
Ευρώπης. Συγκεκριμένα το Scia Engineer είναι το πρώτο πρόγραμμα που αξιολογήθηκε και
πιστοποιήθηκε από το CTICM(Centre Technique Industriel De La Construction Metallique).
70
Ελαστική ανάλυση
Τον προσδιορισμό των δράσεων έπεται ο έλεγχος έναντι όλων των πιθανών συνδυασμών.
Απώτερος σκοπός του ελέγχου αυτού είναι να διαπιστωθεί πως για κάθε μέλος και σε κάθε
διατομή του φέροντος οργανισμού για κάθε συνδυασμό τα εντατικά και παραμορφωσιακά
μεγέθη ικανοποιούν την ανίσωση Ed≤Rd, όπου Ed η τιμή του εντατικού μεγέθους και Rd η
αντίστοιχη τιμή της αντοχής αυτής. Διαμορφώνεται κατάλληλα το προσομοίωμα του φορέα
ώστε να προσδιορισθούν οι πλέον δυσμενείς τιμές για τα μεγέθη.
Στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται η θεωρία της πρώτης τάξεως τότε η συμπεριφορά της
κατασκευής που αποτελείται από ελαστικό υλικό θεωρείται γραμμική. Με άλλα λόγια, οι
μετακινήσεις μεταβάλλονται γραμμικά με τα επιβαλλόμενα φορτία. Αυτό σημαίνει πως κάθε
αύξηση της μετακίνησης είναι ανάλογη με την ένταση που το προκάλεσε. Κάτω από αυτές τις
συνθήκες είναι εφικτή η πρόσθεση με την αρχή της επαλληλίας για τις τάσεις τις
παραμορφώσεις και τα εντατικά μεγέθη.
Στην παρούσα διπλωματική οι υπολογισμοί έγιναν χρησιμοποιώντας την θεωρία της πρώτης
τάξεως. Τυχούσες γεωμετρικές και δομικές ατέλειες δεν ελήφθησαν υπόψη στις αναλύσεις
του κτίσματος.
71
Προσομοίωση της γεωμετρίας της κατασκευής
72
Εν συνεχεία, σημειώνονται από τις κατόψεις όλες οι διατομές οι οποίες είναι απαραίτητες να
περαστούν για την σωστή προσομοίωση του κτιρίου. Ενδεικτικά παρατίθεται πως εισάγεται
στο πρόγραμμα μια διατομή.
Εικόνα 2.32 Πορεία για την δημιουργία μίας διατομής στην αντίστοιχη βιβλιοθήκη
Τα υποστυλώματα καθ’ ύψος του κτιρίου αλλάζουνε διατομή. Για αυτόν τον λόγο εισάγονται
όλες οι κατόψεις στο Autocad, η μία πάνω στην άλλη, ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτό ποια
παρειά είναι η κατάλληλη ώστε να γίνει άξονας αναφοράς καθ’ ύψος του στύλου. Έπειτα,
εισάγονται οι στύλοι με κατάλληλη γεωμετρία στις κατάλληλες συντεταγμένες.
73
Εικόνα 2.34 Πορεία για την εισαγωγή ενός στύλου(2)
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται τόσο στην επιλογή Member system – line at, όσο και
στην επιλογή Insertion point διότι ανάλογα με την επιλογή που γίνεται περνιούνται και οι
αντίστοιχες συντεταγμένες.
Μετά την σωστή τοποθέτηση των στύλων είναι εύκολη η σωστή τοποθέτηση των δοκών.
Υπάρχουν 2 επιλογές, η επιλογή beam και η επιλογή member. Σε περιπτώσεις, όπως της
παρούσας διπλωματικής, όπου το άνοιγμα των στύλων δεν είναι σταθερό προτιμάται η
επιλογή member.
74
Εικόνα 2.36 Πορεία για την εισαγωγή μιας δοκού(2)
Έχοντας σχεδιάσει τους στύλους του ορόφου είναι πιο εύκολο να περαστούν οι δοκοί
χειροκίνητα με snap στους στύλους, παρά με τη χρήση συντεταγμένων. Στις περιπτώσεις
όπου υπάρχει δοκός επί δοκού προτιμάται η δοκός να περαστεί με την εντολή beam όπου
έχει προκαθορισμένο μήκος παρά με την εντολή member.
75
Εικόνα 2.38 Πορεία για την εισαγωγή μιας πλάκας(2)
Μετά τα βήματα που φαίνονται στις εικόνες, εισάγονται όλα τα χαρακτηριστικά σημεία της
πλάκας. Πρέπει να δίνεται προσοχή σε περιπτώσεις όπως η πλαγιαστή όψη του κτιρίου της
παρούσας διπλωματικής ώστε να περνά η πλάκα από όλα τα σημεία. Για αυτό και πρέπει
κατά την τοποθέτηση της στο πρόγραμμα να περνιέται πάνω σε όλα τα στοιχεία τα οποία
συνδέονται με αυτήν ώστε να μην παραληφθεί κανένα.
Η εισαγωγή των τοιχίων γίνεται και αυτή από το μενού Structure> 2D Members> Wall.
Όπως και στα 1D στοιχεία έτσι και στα τοιχία πρέπει να δίνεται προσοχή στα χαρακτηριστικά
εισαγωγής.
76
Χρησιμοποιείται επίσης η δυνατότητα διάνοιξης οπής στη πλάκα στο τμήμα του
κλιμακοστασίου και του ανελκυστήρα. Η εισαγωγή των οπών γίνεται και αυτή από το μενού
Structure> 2D Members> 2D member components> Opening. Επιλέγεται το επιφανειακό
στοιχείο και έπειτα σχηματίζεται το ζητούμενο άνοιγμα.
Στη στάθμη -2,1m τοποθετούνται οι στηρίξεις των στοιχείων, σημειακές και γραμμικές. Η
τοποθέτηση των στηρίξεων γίνεται και αυτή από το menu “structure”.
Η εντολή support> in node χρησιμοποιείται για σημειακές στηρίξεις στους στύλους ενώ η
εντολή support> line on 2 member edge χρησιμοποιείται για γραμμικές στηρίξεις στις παρειές
των τοιχίων.
77
δημιουργηθεί ο συνδετήρας που θα χρησιμοποιηθεί. Παρομοίως για τον διαμήκη οπλισμό
ακολουθείται η διαδρομή Libraries> Concrete,Reinforcement> Longitudinal reinforcement.
78
Για την τοποθέτηση του οπλισμού σε ένα στοιχείο ακολουθείται η εξής πορεία Concrete>
Reinforcement input + edit > 1D members> New reinforcement και επιλέγεται το στοιχείο. Για
να αντιγραφεί ο οπλισμός ενός στοιχείου και σε άλλα στοιχεία ακολουθείται η εξής
διαδικασία:
79
Εικόνα 2.44 Τελική μορφή του κτιρίου
80
Φορτία βαρύτητας
Τα φορτία χωρίζονται σε σημειακά, κατανεμημένα και επιφανειακά. Για τις ανάγκες της
διπλωματικής επιβάλλονται επιφανειακά, μόνιμα και τυχηματικά, στις πλάκες των ορόφων
και γραμμικά για να προσομοιωθούν οι τοιχοποιίες. Εκτενής αναφορά στα φορτία γίνεται
στην ενότητα που αναφέρεται στις δράσεις. Παρακάτω παρατίθεται η πορεία που
ακολουθείται στο πρόγραμμα για να επιβληθούν τα απαραίτητα φορτία.
Η εισαγωγή των επιφανειακών φορτιών γίνεται από το μενού Load> Surface load> on 2D
member και επιλέγεται η τιμή του φορτίου.
Η εισαγωγή των γραμμικών φορτιών στις δοκούς γίνεται από το μενού Load> Line force> on
beam και επιλέγεται η τιμή, η μορφή καθώς και η θέση του φορτίου στο 1D στοιχείο.
81
Εικόνα 2.46 Εισαγωγή γραμμικού φορτίου στις δοκούς
Η εισαγωγή των γραμμικών φορτιών στις ακμές τοιχωμάτων γίνεται από το μενού Load>
Line force> on 2D member edge και επιλέγεται η τιμή, η μορφή καθώς και η θέση του
φορτίου στο 2D στοιχείο.
Η παραπάνω εντολή χρησιμοποιήθηκε στα περιμετρικά τοιχώματα του υπογείου που από
πάνω τους είχαν τοιχοποιίες.
82
Δυναμική ανάλυση
Ο Ευρωκώδικας 8 προτείνει δύο μεθόδους ανάλυσης για τον προσδιορισμό της σεισμικής
απόκρισης ανάλογα με τη μορφή του κτιρίου:
• Να είναι κατά προσέγγιση συμμετρικό ως προς δύο άξονες στην κατανομή της μάζας
και της δυσκαμψίας.
• Η διαμόρφωση της κάτοψης να είναι συμπαγής, δηλαδή, κάθε πλάκα ορόφου να
οριοθετείται από κυρτή πολυγωνική γραμμή. Σε περίπτωση που υπάρχουν
ανωμαλίες στην περίμετρο για να ικανοποιείται η κανονικότητα σε κάτοψη θα πρέπει
οι ανωμαλίες αυτές να μην έχουν επιπτώσεις στην δυσκαμψία της πλάκας στο
επίπεδό της και σε κάθε ανωμαλία η περιοχή μεταξύ του περιγράμματος της πλάκας
και της κυρτής πολυγωνικής γραμμής που περιβάλλει την πλάκα να μην υπερβαίνει
το 5% της επιφάνειας του ορόφου.
• Η δυσκαμψία της πλάκας σε κάθε όροφο να είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την
οριζόντια δυσκαμψία των κατακόρυφων φερόντων στοιχείων, ώστε η όποια
παραμόρφωση της πλάκας να μην επηρεάζει την κατανομή των δυνάμεων μεταξύ
των κατακόρυφων φερόντων στοιχείων. Κατόψεις με μορφή L, Π, H, I, και Χ πρέπει
να εξετάζονται προσεκτικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις συχνά δεν ικανοποιείται το
κριτήριο κανονικότητας σε κάτοψη.
• Ο λόγος λ=Lmax/Lmin (λυγηρότητα) να μην ξεπερνά το 4 όπου Lmax, Lmin είναι η
μεγαλύτερη και η μικρότερη διάσταση του κτιρίου σε κάτοψη, μετρούμενη σε
ορθογώνιες διευθύνσεις.
• Το σύστημα που να μην είναι στρεπτικά ευαίσθητο σε κανένα επίπεδο σε καμία
διεύθυνση. Πρέπει να ισχύει η κάτωθι σχέση: ex≤0,30 rx και rx ≥ls . Αντίστοιχες σχέσεις
πρέπει να ισχύουν και κατά τον άξονα ψ.
83
επιφάνεια του κτιρίου, ή, εάν υπάρχουν ζώνες εσοχών με διαφορετικά ύψη, έως την
άνω επιφάνεια της σχετικής ζώνης του κτιρίου.
• Τόσο η πλευρική δυσκαμψία όσο και η μάζα των ορόφων να διατηρείται σταθερή ή να
μειώνεται σταδιακά, χωρίς σημαντικές διαφοροποιήσεις, από την βάση προς την
κορυφή του κτιρίου.
• Στα πλαισιακά συστήματα ο λόγος της πραγματικής αντοχής προς την απαιτούμενη
αντοχή να μην διαφέρει αισθητά μεταξύ διαδοχικών ορόφων.
• Στην περίπτωση των εσοχών πρέπει να ισχύουν οι παρακάτω συνθήκες :
✓ Σε περίπτωση που υπάρχουν βαθμιδωτές εσοχές που διατηρούν την
αξονική συμμετρία του φορέα τότε η εσοχή σε οποιονδήποτε όροφο
δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 20% της προηγούμενης διάστασης σε
κάτοψη στην διεύθυνση της εσοχής.
✓ Σε περίπτωση μεμονωμένης εσοχής με ύψος μικρότερο του 15% του
συνολικού ύψους του κτιρίου, τότε η εσοχή δεν πρέπει να υπερβαίνει
το 50% της προηγούμενης διάστασης σε κάτοψη.
✓ Στην περίπτωση όπου απαντώνται μη συμμετρικές εσοχές τότε το
άθροισμα των εσοχών όλων των ορόφων σε κάθε όψη πρέπει να είναι
μέχρι το 30% της αντίστοιχης διάστασης στο ισόγειο και κάθε
επιμέρους εσοχή θα πρέπει να είναι μέχρι το 10% της αντίστοιχης
διάστασης του προηγούμενου ορόφου.
84
Το κτίριο της παρούσας διπλωματικής λόγω της ιδιαίτερης μορφολογίας αναλύεται με την
χρήση της δυναμικής φασματικής ανάλυσης που εφαρμόζεται άνευ περιορισμών σε όλα τα
κτίρια.
Για τις ανάγκες υλοποίησης αυτής της μεθόδου πρέπει να ακολουθούνται τα συγκεκριμένα
στάδια.
85
Το προσομοίωμα που χρησιμοποιείται είναι το ίδιο με τη στατική ανάλυση. Επειδή όμως οι
πλάκες δεν περάστηκαν σαν ξεχωριστά διαφράγματα με τρεις βαθμούς ελευθερίας αλλά είναι
διακριτοποιημένες με πεπερασμένα στοιχεία με τρεις βαθμούς ελευθερίας σε κάθε κόμβο θα
χρησιμοποιηθούν πολλές ιδιομορφές ώστε να ενεργοποιηθεί πάνω από το 90% της δρώσας
ιδιομορφικής μάζας σε κάθε διεύθυνση.
86
Έπειτα είναι έτοιμη να τρέξει η ιδιομορφική ανάλυση. Για την ιδομορφική ανάλυση
χρησιμοποιείται η μέθοδος IRS του Scia Engineer. Η IRS είναι μια ιδιαίτερη εξελιγμένη
μέθοδος που βοηθά στη δραστική μείωση των βαθμών ελευθερίας του ταλαντούμενου
συστήματος και τη συμπύκνωση των απαιτούμενων μητρώων μάζας και δυσκαμψίας. Αυτή η
μέθοδος έχει αποδειχθεί ότι δίνει εξαιρετικά αποτελέσματα στην δυναμική ανάλυση, ενώ
ταυτόχρονα ο χρόνος υπολογισμού μειώνεται δραματικά.
Από το μενού calculation> solver set up> advanced solver settings επιλέγεται η χρήση της
μεθόδου IRS και ο αριθμός των απαιτούμενων ιδιόμορφων. Μετά από δοκιμές παρατηρείται
ότι με την χρήση 35 ιδιομορφών επιτυγχάνεται συμμετοχή της μάζας πάνω από 90%.
Μετά τον υπολογισμό της ιδιομορφικής ανάλυσης εξάγονται τα αποτελέσματα. Από τo μενού
results> calculation protocol> Eigen frequency εξάγονται τα αποτελέσματα. Στον παρακάτω
πίνακα φαίνονται οι πρώτες ιδιοσυχνότητες καθώς και τα ποσοστά συμμετοχής της μάζας σε
κάθε μία από αυτές.
87
Εικόνα 2.53 Αποτελέσματα ιδιομορφικής ανάλυσης
Από τα ποσοστά συμμετοχής των μαζών γίνεται αντιληπτό πως οι θεμελιώδεις ιδιομορφές
δεν έχουν αμιγώς μεταφορικό χαρακτήρα αλλά ταυτόχρονα μεταφορικό και στρεπτικό
χαρακτήρα.
88
Εικόνα 2.55 Μετακινήσεις της πλάκας στη στάθμη 20,5m - 2η ιδιομορφή
Της εύρεσης των ιδιομορφών ακολουθεί η δημιουργία φάσματος καθώς και η δημιουργία
φορτιστικών καταστάσεων Εχ και ΕY.
89
Δημιουργείται ένα load group με τα εξής χαρακτηριστικά: type - variable και specification –
Seismicity.
Eν συνεχεία, δημιουργούνται τα δύο seismic loads EX, Ey τα οποία και ανήκουν στο Seismic
load case.
90
Τυχηματικές στρεπτικές επιδράσεις
Προκειμένου να ληφθούν υπόψη αβεβαιότητες που αφορούν τη θέση των μαζών αλλά και τη
χωρική μεταβολή της σεισμικής κίνησης, το κέντρο μάζας που υπολογίζεται σε κάθε όροφο,
θεωρείται μετατοπισμένο από την ονοματική του θέση σε κάθε διεύθυνση κατά την ακόλουθη
τυχηματική εκκεντρότητα:
eai=±0.05Li
Όπου eai είναι η τυχηματική εκκεντρότητα του κέντρου μάζας ορόφου i από την ονομαστική
θέση του, εφαρμοζόμενη στην ίδια διεύθυνση σε όλους τους ορόφους και Li είναι η διάσταση
του ορόφου, κάθετη προς την διεύθυνση της σεισμικής δράσης.
Πανομοιότυπη διαδικασία ακολουθείται και για την δημιουργία του Load Case EY με μόνη
διαφορά πως στην περίπτωση του Load Case EY το φάσμα εισάγεται στην διεύθυνση Y.
Εισάγονται όλα τα απαραίτητα Load Cases και επιλέγεται Type EN–Seismic και
δημιουργούνται όλοι οι συνδυασμοί όπως στον κανονισμό.
91
2.6 Αποτελέσματα υφιστάμενου κτιρίου για το σεισμικό συνδυασμό
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C1-C6 είναι 216 kNm.
Εικόνα 2.60 Ροπές στο στους στύλους στο κάτω πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
92
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C6-C10 είναι 136 kNm.
Εικόνα 2.61 Ροπές στο στους στύλους στο δεξιό πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
93
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C10-14 είναι 90 kNm.
Εικόνα 2.62 Ροπές στο στους στύλους στο πάνω πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
94
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C14-C1 είναι 172 kNm.
Εικόνα 2.63 Ροπές στο στους στύλους στο αριστερό πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
95
Εικόνα 2.64 Θέση και τιμή της μέγιστης ροπής Μz
96
Εικόνα 2.66 Ποσοστά εξάντλησης υποστυλωμάτων ισογείου
97
Το κτίριο ελέγχεται για τα φορτία που ορίζει το σύγχρονο κανονιστικό πλαίσιο και όχι για αυτά
που κατασκευάστηκε. Παρουσιάζονται τα αποτελέσματα για το ισόγειο, όπου παρατηρούνται
οι μέγιστες τιμές. Η μέγιστη ροπή που αναπτύσσεται είναι 525,21 kNm. Τα ποσοστά
εξάντλησης όλων των στύλων του ισογείου ξεπερνούν την μονάδα. Τα αποτελέσματα αυτά
είναι τα αναμενόμενα για ένα κτίριο κατασκευής του 1966 όπου το ποσοστό χάλυβα ήταν
μικρότερο και το σκυρόδεμα κατώτερης ποιότητας. Η μέγιστη μετατόπιση που εμφανίζεται
είναι 221mm. Συνεπώς, επιλέγεται το κτίριο να ενισχυθεί.
98
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 – Ενίσχυση με συνδέσμους δυσκαμψίας τύπου Λ
99
Εικόνα 3.2 Κτίριο με ενίσχυση συνδέσμων δυσκαμψίας Λ
Τοποθετούνται σύνδεσμοι δυσκαμψίας σε φατνώματα και στις δύο διευθύνσεις του κτιρίου
και όσο το δυνατόν συμμετρικά ώστε να μη παρουσιάζεται ασυμμετρία ως προς τη
δυσκαμψία. Επίσης οι σύνδεσμοι τοποθετούνται καθ’ ύψος όλου του κτιρίου ώστε να
διατηρείται μία κανονικότητα στη δυσκαμψία και ως προς την όψη. Τα φατνώματα όπου
εισάγονται οι σύνδεσμοι φαίνονται στις παρακάτω κατόψεις.
100
Εικόνα 3.3 Κάτοψη τυπικού ορόφου
101
Εικόνα 3.5 Κάτοψη δεύτερης εσοχής
Για τις διατομές SHS προεπιλέγεται εμπειρικά μία διατομή 100/100/5 και έπειτα
χρησιμοποιείται η εντολή Autodesign θέτοντας κριτήριο το ποσοστό εξάντλησης να είναι
μικρότερο της μονάδας, η οποία και οδηγεί στην επιλογή της διατομής 130/130/5 .
Εικόνα 3.6 Μέγιστο ποσοστό εξάντλησης SHS για τον σεισμικό συνδυασμό
102
Το μέγιστο ποσοστό εξάντλησης είναι 0,99 και εμφανίζεται σε ένα φάτνωμα στο ισόγειο όπου
τα εντατικά μεγέθη είναι μεγαλύτερα. Όλοι οι υπόλοιποι στύλοι έχουν μικρότερο ποσοστό
εξάντλησης και κρίνεται ότι δεν χρειάζεται να επιλεγεί μεγαλύτερη διατομή για λόγους
ομοιομορφίας των χρησιμοποιούμενων διατομών. Σημειώνεται ακόμη ότι οι υπολογισμοί
γίνονται για q=1,5 όπως του υπάρχοντος κτιρίου, χαμηλότερου του αναμενόμενου για το
ενισχυμένο.
Για τις διατομές UNP δεν εφαρμόζεται η εντολή autodesign αλλά ελέγχονται μαζί με τα
υποστυλώματα οπλισμένου σκυροδέματος σαν σύμμικτα αφού πρώτα δημιουργούνται τα
αντίστοιχα διαγράμματα μονοαξονικής κάμψης για κάθε σύμμικτη διατομή. Οι αναλυτικοί
υπολογισμοί παρουσιάζονται στις επόμενες σελίδες.
103
3.3 Αποτελέσματα ενισχυμένου κτιρίου για το σεισμικό συνδυασμό
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C1-C6 είναι 137 kNm.
Εικόνα 3.7 Ροπές των στύλων στο κάτω πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
104
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C6-C10 είναι 89 kNm .
Εικόνα 3.8 Ροπές των στύλων στο δεξιό πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
105
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C10 – C14 είναι 52 kNm.
Εικόνα 3.9 Ροπές των στύλων στο πάνω πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
106
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C14 – C1 είναι 94 kNm
Εικόνα 3.10 Ροπές των στύλων στο αριστερό πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
107
Παρακάτω ελέγχονται οι ροπές στους στύλους όπου εμφανίστηκαν οι μέγιστες τιμές στο
υπάρχον κτίριο.
Εικόνα 3.11 Τιμή της ροπής στον στύλο που είχε το μέγιστο Μz στο υπάρχον
Εικόνα 3.12 Τιμή της ροπής στον στύλο που είχε το μέγιστο Μy στο υπάρχον
108
Εικόνα 3.13 Μετακινήσεις του κτιρίου για τον σεισμικό συνδυασμό
109
3.4 Έλεγχος σύμμικτων υποστυλωμάτων
Για τις ανάγκες της διπλωματικής ελέγχονται τα υποστυλώματα του ισογείου όπου τα
εντατικά μεγέθη λαμβάνουν τις μέγιστες τιμές τους. Πρώτα κατασκευάζονται τα διαγράμματα
αλληλεπίδρασης (Μ-Ν) των στύλων για μονοαξονική κάμψη τόσο κατά τον ισχυρό όσο και
κατά τον ασθενή άξονα. Έπειτα, ελέγχονται οι στύλοι τοποθετώντας τα εντατικά μεγέθη στα
ανάλογα διαγράμματα. Παρακάτω παρατίθενται συνοπτικά οι υπολογισμοί για μία
συγκεκριμένη διατομή.
ΔΙΑΤΟΜΗ 35*35
As=20,35cm2 (8Ø18)
Ac’=35*35-As-1204,65 cm2
fck
Npl,Rd = 2AUNP200*fy + 0,85*Ac* 𝛾𝑐
+ As*fsd = (2*32,2 *35,5) +(0,85*1204,65
*1,2/1,5)+(20,35*22/1,15) =3494,66 kN
fck fys
NpcRd = 0,85 Ac’ * 𝛾𝑐
- As* 𝛾𝑠
= [(0,85 *1204 *(1,2/1,5))-(20,3 *22/1,15)] =430,37 kN
1
2
NrcRd = 215kN
Για τις τιμές Μmax και Mplrd για την συγκεκριμένη διατομή η διαδικασία γίνεται μια φορά καθώς
η διατομή έχει συμμετρία τέτοια που δίνει ίδιες τιμές και στις 2 διευθύνσεις.
110
ΜmaxRd =[(279,8*35,50)+(9242*0,85*1,2/1,5)+(152*22*1,15)]*10-2=190 kNm
NpcRd−As∗(2fsd−0,85fcd)
zo =2𝑏𝑐∗0,85𝑓𝑐𝑑+2𝑡𝑤∗(2𝑓𝑦𝑑−0,85𝑓𝑐𝑑)
zo=(430-20,35*(2*22-0,85*0,8))*103)/((2*35*0,85*8)*104+(2*0,85*(2*22/1,15-0,85*0,8)*104 )
=0,017m=1,7cm
tw∗(2zo)2
Wpl,an= 4
=2,4565cm3
bc∗(2zo)2 35∗(3,4)2
Wplcn = 4
- W pl,an = 4
-2,4565 =98,69 cm3
Οι τιμές για την κατασκευή του διαγράμματος αλληλεπίδρασης κατά τον ισχυρό άξονα
φαίνεται στον παρακάτω πίνακα
Ισχυρός άξονας
Σημείο N(KN) M(kNm)
A 3494,7 0
B 430 188,7
C 215 190
D 0 188,7
111
Οι τιμές για την κατασκευή του διαγράμματος αλληλεπίδρασης κατά τον ασθενή άξονα
φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.
Ασθενής άξονας
Σημείο N(KN) M(kNm)
A 3494,7 0
B 430 188,7
C 215 190
D 0 188,7
3500 0, 3494,66
3000
2500
N(kN) 2000
1500
1000
188,7, 430
500
190, 215
0 188,7, 0
0 50 100 150 200
M(kNm)
112
Εικόνα 3.14 Αρίθμηση σύμμικτων στύλων
3500 0, 3494,66
3000
2500
2000
N(kN)
C10
1500 C14
C1
1000
C6
113
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ (ασθενής άξονας)
4000
3500 0, 3494,66
3000
2500
2000
N(kN)
C10
1500 C14
C1
1000
C6
500 188,7, 430
190, 215
0 188,7, 0
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
M(kNm)
3500 0, 3477
3000
2500
N(kN) 2000
C4
1500
C2
C5
1000
C3
C9
500
204, 412
205,1, 206
0 204, 0
0 50 100 150 200 250
M(kNm)
114
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ(ασθενής άξονας)
4000
3500 0, 3477
3000
N(kN)
2500
2000
C4
1500
C2
1000 C5
C3
500 C9 173,7, 412
174,9, 206
0 173,7, 0
0 50 100 150 200
M(kNm)
3000
0, 2894
2500
2000
N(kN)
1500
1000
500
C11 C13
0 C12 124,34, 0
0 20 40 60 80 100 120 140
M(kNm)
115
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ(ασθενής άξονας)
3500
3000
0, 2894
2500
2000
N(kN)
1500
1000
500
C11
C13
0 C12 124,34, 0
0 20 40 60 80 100 120 140
M(kNm)
4500
0, 4314
4000
3500
3000
2500
N(kN)
2000
1500
1000
116
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ(ασθενής άξονας)
5000
4500
0, 4314
4000
3500
3000
N(kN) 2500
2000
1500
1000
500 C15 162,6, 107
163, 53,5
0 162,6, 0
0 50 M(kNm) 100 150 200
4500
0, 4326
4000
3500
3000
N(kN) 2500
2000
1500
402,05, 1262
1000 C16
0 402,05, 0
0 100 200 M(kNm) 300 400 500
117
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ(ασθενής άξονας)
5000
4500
0, 4326
4000
3500
3000
N(kN) 2500
2000
1500
231,9, 1262
1000 C16
0 231,9, 0
0 50 100 150 200 250 300
M(kNm)
4000
0, 3884
3500
3000
2500
N(kN)
2000
1500
C20
1000 C21
C17 315,9, 820
500 327,2, 410
0 315,9, 0
0 50 100 150 200 250 300 350
M(kNm)
118
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ (ασθενής άξονας)
4500
4000
0, 3884
3500
3000
2500
N(kN)
2000
1500
C20
1000 C21
186,9, 820
C17
500 200,7, 410
0 186,9, 0
0 50 100 150 200 250
M(kNm)
4000 0, 3987
3500
3000
2500
N(kN)
2000
1500
C19
1000 340,95, 922
500 356,67, 461
0 340,95, 0
0 50 100 150 200 250 300 350 400
M(kNm)
119
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ (ασθενής άξονας)
4500
4000 0, 3987
3500
3000
2500
N(kN)
2000
1500
C19
1000 196,7, 922
0 196,7, 0
0 50 100 M(kNm) 150 200 250
4000 0, 4085
3500
3000
2500
N(kN)
2000
C18
1500
0 374,5, 0
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
M(kNm)
120
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ(ασθενής άξονας)
4500
4000 0, 4089
3500
3000
2500
N(kN)
2000
1500 C18
0 201, 0
0 50 100 150 200 250
M(kNm)
2500
2000
N(kN)
1500
1000
C8,
C22
500 C7
166, 209
166, 104,5
0 166, 0
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180
M(kNm)
121
Διάγραμμα αλληλεπίδρασης Ν-Μ(ασθενήςάξονας)
3500
0, 3277
3000
2500
2000
N(kN)
1500
1000
C8
C22
500 C7
166, 209
166, 104,5
0 166, 0
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180
M(kNm)
Παρατηρείται ότι τα εντατικά μεγέθη όλων των στύλων που ελέγχονται κινούνται μέσα στα
επιτρεπτά όρια.
122
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 - Ενίσχυση με δικέλυφα σύμμικτα τοιχία
Η συγκεκριμένη πρόταση ενίσχυσης αποτελεί μία καινοτόμα πρόταση η οποία σήμερα είναι
αντικείμενο εκτεταμένης επιστημονικής έρευνας. Το εν λόγω σύστημα αποτελείται από δύο
προκατασκευασμένα λεπτά τοιχία οπλισμένου σκυροδέματος, ανάμεσα στα οποία
τοποθετούνται μεταλλικά στοιχεία SHS των οποίων ο αριθμός και η γεωμετρία καθορίζεται
από τα στατικές ανάγκες αλλά και την αρχιτεκτονική του κτιρίου. Το κενό που δημιουργείται
ανάμεσα στα στοιχεία του σκυροδέματος και τα μεταλλικά πληρώνεται με μονωτικό υλικό
όπως πετροβάμβακας.
Η αντικατάσταση της τοιχοποιίας που συνήθως χρησιμοποιείται για την πλήρωση των
ανοιγμάτων με τα συγκεκριμένα δικέλυφα συστήματα σύμμικτων τοιχίων βελτιώνει την
στατική και δυναμική απόκριση του κτιρίου. Συγκεκριμένα, οι τοιχοποιίες, που συνήθως
χρησιμοποιούνται, κατασκευάζονται από οπτόπλινθους με αποτέλεσμα να μην έχουν κανένα
φέροντα ρόλο αλλά να εισάγουν επιπρόσθετα φορτία. Εν αντιθέσει, η τοποθέτηση του
συστήματος των δικέλυφων τοιχίων αυξάνει άρδην την δυσκαμψία του συστήματος
βελτιώνοντας τη συμπεριφορά του κτιρίου έναντι σεισμού. Επιπλέον, τα μεταλλικά στοιχεία
που είναι εγκιβωτισμένα ανάμεσα στα τοιχία προστατεύονται έναντι λυγισμού.
Εκτός από την αύξηση της δυσκαμψίας, το συγκεκριμένο σύστημα τοιχίων είναι ιδιαίτερα
αποτελεσματικό και έναντι πυρκαγιάς καθότι τα μεταλλικά στοιχεία είναι εγκιβωτισμένα εντός
του σκυροδέματος. Γενικά, οι αυξημένες τιμές της θερμοκρασίας που προκαλούνται σε
123
περιπτώσεις πυρκαγιάς μεταβάλλουν την αντοχή των μεταλλικών στοιχείων. Η ελαστική
μέχρι πρότινος απόκριση διαφοροποιείται και μεταβάλλεται αποκτώντας ανελαστικό
χαρακτήρα. Σύμφωνα με τους Ευρωκώδικες 3 και 4, η συμπεριφορά του μεταλλικού
στοιχείου σε λυγισμό επηρεάζεται από την αύξηση της θερμοκρασίας. Αριθμητικά αυτό
εκφράζεται με ένα μειωτικό συντελεστή που συσχετίζει το κρίσιμο φορτίο με την ομοιόμορφη
αύξηση της θερμοκρασίας.
Οι διαφορετικές θερμικές κλίσεις εντός της διατομής λόγω των διαφορετικών ιδιοτήτων της
κάθε στρώσης καθιστά δύσκολη τη διαδικασία εύρεσης της ακριβής συμπεριφοράς της
διατομής σε λυγισμό και δε θα αναλυθεί περαιτέρω στην παρούσα διπλωματική.
124
Εικόνα 4.2 Λεπτομέρεια δικέλυφου σύμμικτου τοιχίου χωρίς άνοιγμα
Η δεύτερη μορφή περιλαμβάνει δύο τοιχία οπλισμένου σκυροδέματος πέντε εκατοστών και
ποιότητας C25/30 στα οποία εκτείνεται άνοιγμα διαστάσεων 1,20m*1,20m που
προσομοιώνει ένα παράθυρο ιδίου μεγέθους. Στο διάκενο των 5cm δεν υπάρχει σύνδεσμος
Λ αλλά οριζόντιες και κατακόρυφες SHS 50/50/10 στις τέσσερις παρειές του παραθύρου και
σε όλο το μήκος του πάνελ όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.
125
Εικόνα 4.3 Λεπτομέρεια δικέλυφου σύμμικτου τοιχίου με άνοιγμα
Στις δύο όψεις που είναι σε επαφή με γειτονικά κτίρια χρησιμοποιείται η πρώτη μορφή
τοιχίων χωρίς άνοιγμα. Στις δύο κύριες όψεις προτιμάται η μορφή των τοιχίων με το άνοιγμα
σε όλα τα φατνώματα πλην δύο εξαιρέσεων. Οι όψεις των περιμετρικών πλαισίων
παρουσιάζεται στις επόμενες εικόνες.
126
Εικόνα 4.4 Πλαίσιο κάτω όψης
127
Εικόνα 4.5 Πλαίσιο δεξιάς όψης
128
Εικόνα 4.6 Πλαίσιο πάνω όψης
129
Εικόνα 4.7 Πλαίσιο αριστερής όψης
130
4.3 Αποτελέσματα ενίσχυσης με δικέλυφα σύμμικτα τοιχία για τον σεισμικό
συνδυασμό
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους του πλαισίου είναι 39 kNm
Εικόνα 4.8 Ροπές στύλων στο κάτω πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
131
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C6- C10 είναι 62 kNm .
Εικόνα 4.9 Ροπές στύλων στο δεξιό πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
132
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C10-C14 είναι 39 kNm
Εικόνα 4.10 Ροπές στύλων στο πάνω πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
133
Η μέγιστη ροπή που εμφανίζεται στους στύλους C14 – C1 του πλαισίου είναι 160 kNm
Εικόνα 4.11 Ροπές στύλων στο αριστερό πλαίσιο για τον σεισμικό συνδυασμό
134
Εικόνα 4.12 Τιμή της ροπής στον στύλο που είχε το μέγιστο Μz στο υπάρχον
Εικόνα 4.13 Τιμή της ροπής στον στύλο που είχε το μέγιστο Μy στο υπάρχον
135
Εικόνα 4.14 Μετακινήσεις του κτιρίου για τον σεισμικό συνδυασμό
136
0
20
40
60
80
100
120
140
0
50
100
150
200
250
Υπάρχον Υπάρχον
C1
Ενίσχυση 1
C6
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
Ενίσχυση 2
Υπάρχον
Υπάρχον
C2
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
C7
Ενίσχυση 1
Υπάρχον
Ενίσχυση 2
C3
Ενίσχυση 1
Υπάρχον
Ενίσχυση 2
C8
Ενίσχυση 1
137
Υπάρχον
C4
Ενίσχυση 2 Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
Υπάρχον
Σύγκριση ροπών στο κάτω πλαίσιο Υπάρχον
C9
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 - Σύγκριση αποτελεσμάτων
Ενίσχυση 2
Υπάρχον Υπάρχον
C6
Ενίσχυση 1
Μέγιστη ροπή εντός του επίπεδου του πλαισίου(kNm)
Ενίσχυση 1
C10
Ενίσχυση 2 Μέγιστη ροπή εντός του επίπεδου του πλαισίου(kNm) Ενίσχυση 2
Μέγιστη ροπή εντός του επίπεδου του πλαισίου(kNm)
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Υπάρχον
Υπάρχον
Υπάρχον
Υπάρχον
Υπάρχον
Ενισχυση 2
Ενισχυση 1
Ενισχυση 1
Ενισχυση 2
Ενισχυση 1
Ενισχυση 2
Ενισχυση 1
Ενισχυση 2
Ενισχυση 1
Ενισχυση 2
C10 C11 C12 C13 C14
Υπάρχον
Υπάρχον
Υπάρχον
Υπάρχον
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
Ενίσχυση 1
Ενίσχυση 2
Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η σύγκριση των υποστυλωμάτων που εμφανίζουν την
μέγιστη ροπή στο υπάρχον κτίριο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το 2ο διάγραμμα που
αναφέρεται σε εσωτερικό στύλο και όχι σε στύλο που βρίσκεται σε περιμετρικό πλαίσιο.
138
max My (kNm)
250
200
150 Υπάρχον
Ενίσχυση 1
100
Ενίσχυση 2
50
0
Υπάρχον Ενίσχυση 1 Ενίσχυση 2
Μέγιστη ροπή Μy στο υπάρχον και οι τιμές στους αντίστοιχους στύλους στις περιπτώσεις
ενίσχυσης
max Mz (kNm)
600
500
400
Υπάρχον
300
Ενίσχυση 1
200 Ενίσχυση 2
100
0
Υπάρχον Ενίσχυση 1 Ενίσχυση 2
Μέγιστη ροπή Μz στο υπάρχον και οι τιμές στους αντίστοιχους στύλους στις περιπτώσεις
ενίσχυσης.
139
Μέγιστη μετακίνηση(cm)
25,0
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
Υπάρχον Ενίσχυση 1 Ενίσχυση 2
Από τα διαγράμματα διαφαίνεται ότι και οι δύο ενισχύσεις είναι αποτελεσματικές. Όμως, η
μείωση που επιφέρει η προσθήκη των δικέλυφων σύμμικτων τοιχίων τόσο στα εντασιακά
μεγέθη όσο και στις μετακινήσεις είναι αισθητά μεγαλύτερη. Σε περίπτωση απόφασης
ενίσχυσης του κτιρίου, η επιλογή μεταξύ των δύο περιπτώσεων εξαρτάται από επιπλέον
παράγοντες, όπως το στοχευόμενο επίπεδο επιτελεστικότητας, το κόστος, η τεχνογνωσία.
Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας επιλέγεται η δεύτερη ενίσχυση καθώς αυτή δίνει τα
βέλτιστα αποτελέσματα ως προς τα εντατικά μεγέθη. Στο επόμενο κεφάλαιο η ενίσχυση αυτή
συγκρίνεται με όρους βιωσιμότητας με το σενάριο διατήρησης του υπάρχοντος κτιρίου ή
αντικατάστασή του.
140
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 - Έλεγχος Βιωσιμότητας
Στην περίπτωση αυτή εξετάζεται η διατήρηση του κτιρίου με τοπικές επεμβάσεις συντήρησης
και αποκατάστασης φθορών. Περιλαμβάνει εργασίες συστηματικής συντήρησης όπως
καθαίρεση και αποκατάσταση σαθρών επιχρισμάτων, βαφή, στοιχειώδη αποκατάσταση
διατομών. Λαμβάνεται υπόψη η αυξημένη κατανάλωση ενέργειας που απαιτούν τα παλαιά
κτίρια κατά τη λειτουργία τους.
Περίπτωση γ. Ανακατασκευή
Οι τρεις προτάσεις στο πεδίο της βιωσιμότητας εξετάζονται στο πλαίσιο του περιβάλλοντος,
της κοινωνίας και της αντοχής-οικονομίας. Στο περιβάλλον περιλαμβάνονται οι δείκτες της
κλιματικής αλλαγής, των ενεργειακών πόρων και των αποβλήτων. Καθώς η κάθε πρόταση
αναφέρεται σε διαφορετική διάρκεια ζωής της κατασκευής, γίνεται αναγωγή ανά έτος. Στην
κοινωνία χρησιμοποιούνται οι δείκτες του θορύβου, της σκόνης, των δονήσεων ενώ στην
141
αντοχή-οικονομία περιλαμβάνεται το επίπεδο επιτελεστικότητας, το κατασκευαστικό κόστος
και ο χρόνος ζωής.
Γενικώς, για την συνολική εκτίμηση της απόδοσης στη βιωσιμότητα, η τελική τιμή προκύπτει
από το συνδυασμό ποσοτικών δεικτών με τους αντίστοιχους συντελεστές, όπως
περιγράφεται στην παράγραφο 1.2. Στην παρούσα εργασία αυτή η μεθοδολογία παρουσιάζει
δυσκολίες καθώς περιλαμβάνει δείκτες με διαφορετικές μονάδες μέτρησης. Επομένως
επιλέγεται να γίνει συγκριτική εκτίμηση των δεικτών βασιζόμενη στην εμπειρία και λογική του
μηχανικού. Ακόμη, καθώς η κάθε πρόταση αναφέρεται σε διαφορετικό χρόνο ζωής της
υποψήφιας λύσης, γίνεται αναγωγή των εκτιμώμενων τιμών ανά έτος.
Τονίζεται ότι στην ανάλυση αυτή δεν έχουν συμπεριληφθεί δείκτες με καθαρά ποιοτική
σημασία, όπως η αισθητική, η πολιτιστική κληρονομιά, η εργασία και οι επιχειρήσεις λόγω
έλλειψης στοιχείων και δυσκολίας στην αποτίμησή τους.
1. Ισοβαρείς συντελεστές
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η ανάλυση μεταξύ των εναλλακτικών προτάσεων για
ισοδύναμους συντελεστές βαρύτητας.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Κλιματική Αλλαγή (kg CO2/y) 46,00 0,111 5,11 (kg CO2/y) 30,00 0,111 3,33 (kg CO2/y) 24,00 0,111 2,66
Ενεργειακοί Πόροι (kWh/y) 30,00 0,111 3,33 (kWh/y) 35,00 0,111 3,89 (kWh/y) 35,00 0,111 3,89
Απόβλητα (kg /y) 46,00 0,111 5,11 (kg /y) 32,50 0,111 3,61 (kg /y) 21,50 0,111 2,39
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Σκόνη (kg) 10,00 0,111 1,11 (kg) 60,00 0,111 6,66 (kg) 30,00 0,111 3,33
Θόρυβος (DB) 10,00 0,111 1,11 (DB) 55,00 0,111 6,11 (DB) 40,00 0,111 4,44
Δονήσεις (Hz 5,00 0,111 0,56 (Hz 55,00 0,111 6,11 (Hz 40,00 0,111 4,44
ΑΝΤΟΧΗ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Επίπεδο επιτελεστικότητας C2 5,00 0,111 0,56 B1/A2 50,00 0,111 5,55 B1/A2 50,00 0,111 5,55
Κατασκευαστικό κόστος (€) 46,00 0,111 5,11 (€) 32,50 0,111 3,61 (€) 21,50 0,111 2,39
Χρόνος ζωής years 14,50 0,111 1,61 years 33,50 0,111 3,72 years 52,00 0,111 5,77
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΤΙΜΗ 23,59 42,57 34,85
Παρατηρείται ότι η λύση με υψηλότερη απόδοση στη βιωσιμότητα είναι η ενίσχυση του
υπάρχοντος κτιρίου, ακολουθεί η ανακατασκευή του κτιρίου και τελευταία κατατάσσεται η
διατήρησή του ως έχει.
2. Ανισοβαρείς συντελεστές
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η ανάλυση μεταξύ των εναλλακτικών προτάσεων για
άνισους συντελεστές βαρύτητας. Ο παράγοντας αντοχή-οικονομία κρίνεται υψηλότερης
βαρύτητας σε αυτή την ανάλυση και αντιστοιχίζεται σ’ αυτόν διπλάσιος συντελεστής απότι
142
στο περιβάλλον και την κοινωνία. Η υπόθεση αυτή οφείλεται στην σημασία που δίνεται στην
ασφάλεια αλλά και στο συνολικό κόστος του έργου. Ακόμη, η δεύτερη ανάλυση ισχυροποιεί
τις εκτιμήσεις της ακολουθούμενης μεθόδου καθώς η βαρύτητα κάθε παράγοντα στις
περισσότερες περιπτώσεις διαφέρει.
Παρατηρείται ότι και στην ανισοβαρή ανάλυση η πρόταση της ενίσχυσης του υφιστάμενου
κτιρίου πετυχαίνει υψηλότερη βαθμολόγηση από τις δύο συγκρινόμενες λύσεις. Εδώ, όμως,
η διαφορά με την ανακατασκευή ενός νέου σύμμικτου κτιρίου είναι μικρότερη κυρίως λόγω
του προσδόκιμου χρόνου ζωής του καινούριου κτιρίου.
Τιμή Βιωσιμότητας
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
143
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 - Συμπεράσματα
Οι επεμβάσεις που προτείνονται στη παρούσα διπλωματική εργασία, τόσο αυτή με τους
χαλύβδινους συνδέσμους δυσκαμψίας όσο και αυτή με τα σύμμικτα δικέλυφα τοιχία
καταφέρνουν να μειώσουν δραστικά τις μετακινήσεις και τα εντατικά μεγέθη και να πετύχουν
υψηλά επίπεδα επιτελεστικότητας.
Στην περίπτωση των δικέλυφων σύμμικτων τοιχίων πρέπει να δίδεται η δέουσα προσοχή
στους διαφορετικούς τρόπους σύνδεσης που είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν. Ο τρόπος
σύνδεσης επηρεάζει στον τρόπο που αλληλεπιδρά κάθε φορά η ενίσχυση με τον σκελετό του
υπάρχοντος κτιρίου και το προφίλ των τάσεων που αναπτύσσονται. Προτείνεται περαιτέρω
έρευνα για τη βέλτιστη σύνδεση και συμπεριφορά του τοιχίου για την αποτελεσματική
εφαρμογή του.
144
Συμπεραίνεται ότι οι επεμβάσεις με τη χρήση χαλύβδινων ή σύμμικτων στοιχείων σε παλαιά
κτίρια οπλισμένου σκυροδέματος είναι ανάγκη να εξεταστούν ενδελεχώς και να εισαχθούν
στην αγορά ως μία αξιόπιστη και πολλά υποσχόμενη εναλλακτική για την ενίσχυση των
υφιστάμενων κτιρίων.
145
Βιβλιογραφία
146
19. Ευρωκώδικας 1, Δράσεις επί των κατασκευών
20. Ευρωκώδικας 2, Σχεδιασμός κατασκευών από οπλισμένο σκυρόδεμα
21. Ευρωκώδικας 3, Σχεδιασμός κατασκευών από χάλυβα
22. Ευρωκώδικας 4, Σχεδιασμός σύμμικτων κατασκευών από χάλυβα και σκυρόδεμα
23. Ευρωκώδικας 8, Αντισεισμικός σχεδιασμός κατασκευών
24. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ (ΚΑΝ.ΕΠΕ)
25. Moe Cheung ,Simon Foo, Seismic Retrofit of Existing Buildings : Innovative Alternatives
26. Themistoklis N. Nikolaidis , Thomas G.Vitalis, Charalampos C.Mpaniotopoulos,(2019)
ANALYSIS OF THERMAL AND BUCKLING BEHAVIOUR OF DOUBLE- SHELL
COMPOSITE WALL EXPOSED TO FIRE
Ιστιογραφία
1. http://www.epidomos.gr/gunite.php?id=47
2. http://www.episkeves2.civil.upatras.gr/?page_id=979
3. https://www.klk.gr/site/erga/episkeves/diatiriteo-athina/
4. https://csengineermag.com/article/keys-to-success-structural-repair-and-strengthening-
techniques-for-concrete-facilities/
5. https://scielo.conicyt.cl/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0718-
50732014000200001&lng=en&nrm=iso&tlng=en
6. https://eur-lex.europa.eu/legal-
content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52001DC0264&from=ES
7. http://ecomargarita.blogspot.com/2009/06/breeam-leed.html
8. https://scia.net.gr/
9. http://okeanis.lib2.uniwa.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/4639/ptixiaki-
voultsiou.pdf?sequence=10&isAllowed=y
10. http://www.episkevesold.civil.upatras.gr/English/notes/7.pdf
147