8 12.

Sınıf
Biyoloji
Protein Sentezi - 4

1. DNA’daki genetik şifreye göre ribozomlarda amino asit- 4. Şekilde bir hücrede birbiri ile bağlantılı bazı metabolik
lerden protein molekülü yapımına protein sentezi denir. olaylar gösterilmiştir.
Protein sentezi mekanizmasıyla ilgili, DNA

{
mRNA
I. Canlı organizmalarda yer alan bütün canlı hücreler- Çekirdek
A U
de gerçekleşir. zarı
G C
II. DNA’daki baz dizisi ATC CGC ise buna karşılık ola- A U
rak tRNA’daki sıra AUC CGC şeklinde olur. III

{
III. Amino asitlerin bağlanma biçimi, proteinlerin çeşitli- AA AA Polipeptit
liğinde etkilidir. T A Zinciri
A U
ifadelerinden hangileri doğrudur? C G {
A G A U A C II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

{
I U C U A U G
D) I ve III E) I, II ve III
Ribozom
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Bazı amino asitlerin şifreleri tablodaki gibidir. Bu olaylar ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi ya-
D amino asiti UUA kodonu pılabilir?
Y amino asiti CGC antikodonu A) Ökaryot hücrede gerçekleşen bir olaydır.
U amino asiti CGG kodonu B) I. olay DNA replikasyonudur.
U amino asiti GCU antikodonu C) II. olayda peptit bağları kurulmuştur.
G amino asiti AAA kodonu D) DNA ve tRNA şifreleri birbiriyle aynıdır.
DNA’nın kalıp zincirinde nükleotitlerin sırası AAT GCC E) Tüm olaylar sırasında amino asitler kullanılır.
CGC TTT GCT şeklindedir.
Buna göre, DNA şifresinden aşağıdaki polipeptitler-
den hangisi üretilir?

A) D - U - U - G - Y
B) D - U - Y - G - U
C) Y - U - U - G - D
D) G - D - U - U - Y
●

E) Y - U - U - D - G
MEB

3. Hücrelerde sentezlenen mRNA, enzimler gibi defalarca 5. Bir polipeptitin yapısındaki amino asit sayısını he-
kullanılır. saplayabilmek için;
mRNA’nın tekrar tekrar kullanılması; I. sentezde kullanılan mRNA’nın kodon sayısı,
I. hücrede daha az enerji harcanmasını, II. mRNA’nın sentezlendiği DNA parçasının nükleotit
sayısı,
II. daha büyük protein molekülleri sentezlenmesini,
III. amino asit taşıyıcısı RNA’nın nükleotit sayısı,
III. protein miktarının daha kısa sürede artırılmasını,
IV. sentez sırasında açığa çıkan su molekülü sayısı
IV. protein çeşitliliğinin artmasını
verilerinden hangileri kullanılır?
olaylarından hangilerini sağlar?
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III A) Yalnız I B) I ve IV C) I, II ve III
D) I, III ve IV E) II, III ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV
 8 12. Sınıf
Biyoloji
Protein Sentezi - 4

6. Bir polipeptitin üretilmesi sürecinde, 9. Bir polipeptit sentezinde işlev gören mRNA zincirinin belli
bir bölümündeki 6 kodonun nükleotit dizisi aşağıda veril-
I. ribozomun aktivasyonu,
miştir:
II. mRNA’nın transkripsiyonu,
mRNA ..... CUA CCG AGC CGG GGG AGU .....
III. amino asitlerin peptitleşmesi,
1. 2. 3. 4. 5. 6.
IV. mRNA’nın translasyonu
Bu mRNA’ya kalıplık eden DNA zincirinde meydana ge-
olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerden han-
len bir mutasyon sonucu, üçüncü kodon AGU kodonuna
gisinde doğru verilmiştir?
dönüşüyor ve sentezlenen polipeptidin amino asit dizili-
A) I - II - IV - III B) II - I - III - IV C) II - I - IV - III minin değişmediği görülüyor.
D) IV - III - I - II E) IV - III - II - I Sadece bu açıklama ile ilgili,
I. Bir amino asit birden fazla kodon tarafından şifrele-
nebilir.
7. Bir protein sentezi süreci verilmiştir. II. Meydana gelen mutasyon, ilgili kodonun durdurma
kodonlarından birine dönüşümüne neden olmuştur.
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
III. mRNA’nın bu bölümünde en az 6 çeşit amino asit
şifrelenmektedir.
mRNA
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

3. ribozom 1. ribozom
D) I ve II E) I ve III
4. ribozom 2. ribozom (2021 AYT)
Buna göre,
I. Ribozom üzerinden üretilecek olan polipeptitteki
peptit bağı sayısı, 4. ribozom üzerinden üretilecek
olan polipeptite göre fazla olur.
II. Ribozom üzerinden üretilecek polipeptitteki peptit
bağı sayısı, 3. ribozom üzerinden üretilecek olan
polipeptite göre fazla olur.
III. Polipeptit üretim süreci bittiğinde, polipeptitlerde
amino asit dizilişlerinde farklılık gözlenir.
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
●

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

MEB

D) I ve III E) I, II ve III
10. Ökaryotik hücrelerde translasyon ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi yanlıştır?

8. Kodonların özellikleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden A) Translasyonda mRNA’daki mesaj polipeptide tercüme
hangisi yanlıştır? edilir.
B) Translasyonda aynı amino asidin taşınmasında birden
A) Üç tanesi dur kodonu olmak üzere toplam 64 çeşit ko-
fazla çeşit tRNA görev alabilir.
don vardır.
C) Translasyon, enerji harcanmadan gerçekleşen bir sü-
B) Aynı amino asit birden fazla kodonla kodlanabilir.
reçtir.
C) tRNA moleküllerinde mRNA’daki kodonlara karşılık
D) Translasyonun başlama evresinde mRNA ve ribozo-
gelen antikodonlar yer alır.
mun küçük alt birimi birbirine bağlanır.
D) Genellikle bir kodon, birden fazla amino asit kodla-
E) Tek bir mRNA’nın translasyonu aynı anda birden fazla
maz.
ribozomda gerçekleşebilir.
E) Kural olarak her türün kendine özgü kodonları vardır.
(2022 AYT)
(2020 AYT)