7 12.

Sınıf
Biyoloji
Protein Sentezi - 3

1. Bir hücrenin yaşam döngüsü sürecinde gözlenen genetik 3. A U C G

bilginin akış yönü gösterildiği gibidir. A
A U
C
DNA mRNA Protein 1 G
3 2 A
U
{

{
a

{ b c

Şema incelendiğinde aşağıdaki ifadelerden hangisi

yanlıştır?

A) Hücrenin yaşam döngüsünde a sadece bir kez ger-

U

C
4 5

6
C
G
A
U
C
çekleşirken b ve c çok sayıda gerçekleşir. 7 G
B) a sırasında deoksiribonükleotitlerin, b sırasında ribo- 8 A
nükleotitlerin, c sırasında ise amino asitlerin azaldığı G 9 U
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

gözlenir. 10 C
C) a, b ve c olaylarının tamamında dehidrasyona bağlı G
hücredeki su miktarının arttığı gözlenir. mRNA kodonlarının çeşitlerine yönelik oluşturulan
D) a sırasında gözlenecek bir hata kalıtsal olabilirken b tablo incelendiğinde,
ve c sırasındaki hatalar kalıtsal değildir.
a) başlangıç sinyali
E) a ve c olaylarının gerçekleşmesi sırasında peptit bağ
oluşumu gerçekleşir. b) durdurucu sinyaller
numaralı bölümlerin hangileri ile gösterilmiştir?

a b
A) 1 2, 3, 4
B) 1 2, 4, 8
C) 1 3, 4, 6
D) 2 6, 9, 10
2. Ökaryot bir hücrede protein sentezinin gerçekleşmesi sü- E) 2 3, 5, 7
recinde gözlenen olaylar harflenmiştir.
●

• K, DNA ile mRNA arasında hidrojen bağlarının kurul-

MEB

ması
• L, DNA ile mRNA arasındaki hidrojen bağlarının ko-
parılması
• M, DNA’daki hidrojen bağlarının koparılması 4. 51 amino asitten oluşan bir polipeptitin üretilmesi sü-
• N, mRNA kodonları ile tRNA antikodonları arasında reciyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
hidrojen bağlarının kurulması A) Sentez için tüm amino asit çeşitleri kullanılmış olabilir.
Buna göre, bu olayların sıralanışı aşağıdakilerden B) Sentez sürecinde tek çeşit peptit bağı kurulumu
hangisinde doğru verilmiştir? gözlenir.

A) K - M - L - N C) Sentez sırasında tek çeşit mRNA transkripsiyonu

gerçekleşir.
B) K - M - N - L
D) Sentez sırasında en fazla 51 çeşit mRNA kodonu
C) M - K - L - N
kullanılabilir.
D) M - K - N - L
E) Sentez sırasında en fazla 51 çeşit tRNA görev almış
E) M - L - K - N olabilir.
 7 12. Sınıf
Biyoloji
Protein Sentezi - 3

5. Bir hücrede farklı amino asitlerin mRNA kodonları şu şe- 7. Aşağıda bir ökaryotik hücrede 90 amino asitten oluşan
kildedir: bir polipeptidin sentezlenmesine esas teşkil eden bazı
mRNA kodonları ve bunlara karşılık gelen amino asitlerin
Valin: GUU, GUC, GUA, GUG
sırası verilmiştir.
Treonin: ACU, ACC, ACA, ACG
Serin: UCU, UCC, UCA, UCG, AGU, AGC
Arjinin: CGU, CGC, CGA, CGG, AGA, AGG
Metiyonin: AUG
Triptofan: UGG
X proteinine kalıplık eden DNA ipliğinin nükleotit dizilimi
UAA, UAG ve UGA kodonlarının durdurma kodonları ol-
verilmiştir.
duğu bilinmektedir. Meydana gelen bir olay nedeniyle bu
TAC GCC CAC AGC GCT CAA TGT TGC AGA ATT polipeptit sentezinin beklenenden erken sonlandığı sap-
tanmıştır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bu durumla ilgili ileri sürülen,

Buna göre, I. DNA’daki bir mutasyon, tirozini kodlayan mRNA ko-

donunu durdurma kodonuna dönüştürmüş olabilir.
I. DNA ipliğinin 4. kodunun üçüncü nükleotitinde, nük-
II. Durdurma kodonunun oluşmasına engel olan
leotit değişimine neden olan bir mutasyon ilgili ami-
DNA’daki bir mutasyon, sentezi kısmen gerçekleş-
no asit çeşitinin değişmesine neden olur.
miş bir polipeptit oluşturmuş olabilir.
II. İlgili proteinin sentezlenmesi sürecinde beş çeşit
III. rRNA genlerinde meydana gelen bir mutasyon, ri-
amino asit, sekiz peptit bağı ile bağlanmıştır.
bozomun kodonları okuma yeteneğini tamamen or-
III. DNA ipliğinin 8. kodunun birinci nükleotitinde nükle- tadan kaldırmış olabilir.
otitin değişmesi ilgili amino asit çeşidinin değişmesi-
açıklamalarından hangileri doğrudur?
ne neden olmaz.
ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
(2019 AYT)
D) I ve II E) II ve III
●
MEB

8. Canlılarda genetik bilgi akışının,

6. Prokaryot bir organizmada gerçekleşen mutasyon sonra-
sında, amino asitler üçerli değil, ikişerli nükleotitler tara-
fından şifrelenmeye başlanmıştır. DNA RNA Polipeptit

Belirtilen olası durum;

I. hücredeki nükleotit çeşitliliğin azalmasına, yönünde olduğu bilinmektedir.
II. bazı amino asit çeşitlerinin şifrelenememesine, Sentezlenen bu polipeptitler daha sonra işlevsel veya ya-
III. bazı enzimlerin üretilememesine, pısal proteinlere dönüştürülür.
IV. hücresel yapının bozulmasına Bu süreç sonucunda aşağıdaki moleküllerden hangi-
sonuçlarından hangilerinin gözlenmesine neden ola- sinin oluştuğu söylenemez?
bilir?
A) Pepsinojen B) Aktin C) Keratin
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IV D) Albümin E) Metiyonin
D) II ve III E) II, III ve IV (2020 AYT)