10 12.

Sınıf
Biyoloji
Genetik Uygulamalar - 2

1. Çekirdeksiz kiraz üretimi yönteminde kiraz ağacından 3. X, Y, Z ve T canlılarının bazı özellikleri verilmiştir.
elde edilen çelikler uzunlamasına kesilerek iki parçaya
• X- Genomunda kolay değişiklik yapılabilir.
ayrılır. Daha sonra kambiyum ortasında kalan odun bölü-
mü yontularak çıkartılır. Bir sonraki aşamada bu iki parça • Y- Yaşam döngüsü kısadır.
birleştirilir ve böylece odun bölümü olmayan bir çelik elde • Z- Büyük genoma sahiptir.
edilir. Bu çeliğin çevresi hayvan gübresi ile kaplanır ve • T- Genom dizisinin tamamı çıkarılmıştır.
bezle sarılır. Elde edilen bu yapay çelik toprağa ekilir ve Genetik mühendisliği alanında çalışan bir araştırmacı
bir yıl beklenir. Ekilen bu çelikler ertesi yıl ters çevrilerek model organizma olarak hangilerini tercih etmelidir?
yeniden ekilir. Bu çeliklerin büyümesi ile oluşan ağaçlar
çekirdeksiz kiraz meyvesi oluşturur. A) X ve Y B) X ve T C) Y ve Z
Bu uygulama ile ilgili, D) Z ve T E) X, Y ve T

I. Kiraz bitkisinde genetik değişime neden olmuştur.

II. Meyve çekirdeğinin gelişimi bitkinin gövde merke-
zindeki odun dokusu ile ilişkilidir.
III. Bu uygulama benzer bitki türlerinde de çekirdeksiz
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

meyve üretimini sağlar.

yargılarından hangilerine kesin olarak ulaşılır? 4. Bir bakteriden gen klonlanması ile ilgili görsel verilmiştir.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Bakteri DNA’sı İzole edilen gen

D) I ve III E) I, II ve III
Restriksiyon enzimi
Tanıma dizisi
GA A T T C

CT T AAG

yapışkan uç yapışkan uca

sahip DNA
parçaları
igaz
AL
DN yapışkan uç
●
MEB

Rekombinant DNA

2. Rekombinant DNA teknolojisi; Gen klonlaması ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
I. insana ait hormonların mikroorganizmalar tarafın-
dan üretilmesi, A) Tanıma dizileri sağdan ve soldan okunduğunda aynı
II. bitkilerin zararlılara karşı direncinin artırılması, nükleotit dizileridir.
III. bir canlıda bulunmayan bir özelliğin başka bir canlı- B) Restriksiyon enzimleri bazlar arasında fosfodiester
dan aktarılması bağlarını kırarlar.
olaylarından hangilerini sağlar? C) İzole edilen DNA’daki istenilen gen ve bakteri plazmiti
farklı restriksiyon enzimi ile kesilir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) Restriksiyon enzimleri DNA’yı asimetrik keserek ya-
D) I ve III E) I, II ve III pışkan uçlu parçalar oluşturur.
E) Yapışkan uçlar DNA ligaz ile birleşir ve rekombinant
DNA molekülleri oluşur.
 10 12. Sınıf
Biyoloji
Genetik Uygulamalar - 2

5. Embriyonik kök hücreler ile yetişkin bireylere ait kök hüc- 8. Aşağıdakilerden hangisi modern biyoteknoloji uygu-
relerin bazı özellikleri şunlardır; lamaları arasında yer almaz?
I. Farklılaşmamış olma A) Aynı türdeki faklı özelliklere sahip bireylerin genetik
II. Farklı hücrelere dönüşebilme çaprazlanması
III. Blastula hücrelerinden elde edilme B) Laboratuvar ortamında yumurta ve sperm çekirdekle-
rinin birleştirilmesi
IV. Kemik iliğinde bulunma
C) Hayvanlarda bulunan bir genin kesilerek bitki geno-
Bu özelliklerin eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangi-
muna aktarılması
sinde doğru verilmiştir?
D) Bir canlının vücut hücresinin çekirdeğinin yumurta
Embriyonik Kök Hücre Yetişkin Kök Hücresi çekirdeği yerine yerleştirilmesi ile kendi genetik ikizini
A) I, II ve III I, II ve IV dünyaya getirmesi
B) I, II ve III II ve IV E) Nohutun süt içine konulması ile nohut üzerinde bulu-
C) II ve III I, II ve IV nan bakteriler aracılığıyla sütün yoğurda dönüştürül-
mesi
D) I ve III II ve IV
E) II ve IV I, II ve III Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

9. K canlısından izole edilen bazı genler rekombinant DNA

teknolojisi ile L canlısına aktarılmıştır.
Buna göre,
6. Drosophila, küçük bir sinek cinsi olup sirke sineği ya da
meyve sineği olarak adlandırılır. 3 çift kromozoma sahip I. L canlısı K’ye ait proteinlerin tamamını sentezleyebi-
olan canlının bir nesli yaklaşık 10 günde üretilebilmekte- lir.
dir. Günümüzde genetik uygulamalar ve deneysel çalış- II. K canlısının genomundan aktarılan genler yok olmuş-
malarda yaygın olarak kullanılan model organizmalardan tur.
biridir. III. L canlısı K’de görülen bazı özellikleri kazanmıştır.
Buna göre, bilimsel çalışmalarda model organizma IV. L canlısının genomu değişmiştir.
olarak kullanılacak canlıda aşağıdaki özelliklerden ifadelerinden hangileri söylenebilir?
hangisi bulunmaz?
A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV
A) Kısa yaşam döngüsü D) I, II ve III E) I, III ve IV
B) Laboratuvar ortamına uygun olma
●

C) Büyük genoma sahip olma

MEB

D) Ekonomik olması
E) Boyutlarının küçük olması
10. Bir canlı organizmayı transgenik olarak tanımlaya-
bilmek için bu organizmanın aşağıdaki özelliklerden
hangisine sahip olması gerekir?
A) Yapay yöntemlerle mutasyona uğratılmış olması
7.  I. Yapay doku ve organ üretimi B) İki uzak akraba tür arasında gerçekleşen bir melezle-
II. Nanorobot teknolojisi ile hastalıkların tedavi edilmesi me ile elde edilmiş olması
III. Yapay antikorların sentezi C) Yapay seçilimle seçilerek çoğaltılması
Yukarıda verilen bilimsel gelişmelerden hangileri ge- D) Genetik mühendisliği yöntemleri ile kendine ait olma-
netik mühendisliği ve biyoteknoloji çalışmalarının yan gen aktarılmış olması
doğrudan meydana getirdiği uygulamalardandır? E) Genetik mühendisliği yöntemleri ile başka bir organiz-
madan klonlanmış olması
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
(2018 AYT)
D) I ve III E) I, II ve III