32 9.

Sınıf
Biyoloji
Bakteri - Arke - 2

1. Bakteriler ile ilgili aşağıdaki özelliklerden hangisi ar- 4. Bakterilerin sahip olduğu bazı kavramlar ve tanımla-
kelerde görülmez? rıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Prokaryotik hücre yapısına sahip olmak A) Klorofil: Fotoototrof bakterilerde ışık enerjisinin soğu-
B) Sitoplazmada halkasal DNA bulundurmak rulmasında görev alır.
C) Tek hücreli yapıda olmak B) Kapsül: Bakterilerin birbirine ve yaşadıkları ortama ya-
pışmasını sağlar.
D) Bölünerek canlı sayısını artırmak
C) Konjugasyon: Bakterilerin olumsuz çevre koşulların-
E) Hücre çeperinde peptidoglikan bulundurmak
dan korunma mekanizmasıdır.
D) Plazmit: Gen aktarımı amacıyla kullanılan DNA par-
çasıdır.
E) Pilus: Aynı türden iki bakteri arasında sitoplazmik köp-
rü oluşturur.
Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Bakteri, arke ve öglena canlılarına ait özellikleri göster- 5. Bakterilerde DNA (plazmit) aktarımı yollarından biri olan
mek için hazırlanan Venn diyagramı verilmiştir. konjugasyonun görseli verilmiştir.
Alıcı Verici
Bakteri Öglena DNA
hücre hücre

Arke

A B Yeni C B
Kopyalanmış
Buna göre, ‘‘?’’ ile belirtilen alana aşağıdakilerden Bakterisi Bakterisi Bakterisi Bakterisi
kısım
hangisi yazılırsa doğru olur?
Buna göre,
A) Halkasal DNA yapısına sahip olmak
B) Hastalık yapıcı türlere sahip olmak I. Konjugasyon sonucu kalıtsal çeşitlilik görülür.
C) Plazmit denilen DNA parçası bulundurmak II. Yeni C bakterisi kalıtsal yönden A’nın kopyasıdır.
D) DNA’larında histon proteinini içermek III. Görevi biten plazmitler lizozom tarafından parçala-
nır.
E) Bölünerek hücre sayısını artırmak
ifadelerinden hangileri doğrudur?
●
MEB

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

3. CO2 özümlemesi yaptığı bilinen bir bakteriyle ilgili, 6. Bir grup bilim adamı kaplıca suları ve yanardağ ağzından
bir hücreli canlı örnekleri alıp incelemiştir.
I. Haploid kromozomludur.
II. Işık enerjisinden yararlanır. İncelenen canlıyla ilgili,
III. Glikojen depolar. I. DNA’nın etrafında histon proteinleri bulunur.
IV. İnorganik maddelerin oksidasyonu ile enerji üretir. II. Fotosentez yapanlarda kloroplast organeli bulunur.
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? III. Protein sentezi ribozom organelinde gerçekleşir.
IV. Hücresel yapısı prokaryot özelliktedir.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) II ve III E) III ve IV
A) I ve III B) I ve IV C) III ve IV
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
 32 9. Sınıf
Biyoloji
Bakteri - Arke - 2

7. Bakteri ve arkeler ile ilgili bazı özellikler harflenmiş ve 10. Tabloda bazı bakteri türlerinin sahip olduğu belirli özellik-
Venn diyagramına yerleştirilmiştir. ler verilmiştir.
a. Hücre duvarı bulundurma Bakteri Türleri
b. Bir hücreli olma 1 2 3 4 5
c. Endospor oluşturma Klorofil bulundurma ✔
d. Kromozomlarında histon proteinleri bulundurma Oksijen üretme ✔ ✔
✔

Özellikler
e. Diğer canlıların yaşayamadığı ortam koşullarında Kemosentez yapabilme
yaşayabilme
Hücre dışı sindirim yapabilme ✔
Bakteri
.b .d Arke İnsanda hastalık yapabilme ✔
.a .c .e B ve K vitamini üretme ✔
Buna göre, numaralı bakteri türlerinden hangisinin
fotosentetik bir bakteri olduğu söylenebilir?
Buna göre, bakteriler ve arkeler ile ilgili verilen Venn
diyagramında aşağıdaki hangi harfler yer değiştirilir- Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
se doğru olur?
A) a ile c B) b ile d C) c ile d
D) c ile e E) b ile e
11. Bakteri, arke ve ökaryotların bazı özellikler açısından kar-
8. Bir biyoloji öğretmeni öğrencileri ile birlikte mikroskopta şılaştırılması tabloda verilmiştir.
bir hücreli canlıları incelemiş ve öğrenciler bu canlıların Özellikler Bakteri Arke Ökaryotlar
prokaryot olduğu kanısına varmıştır.
Zarla çevrili çekir-
- - +
Sorular Yanıtlar dek
Mikroskopta gözlemlediğiniz canlıla- Zarla çevrili orga-
I. Hayır - - +
rın çekirdek zarı var mı? nel
Bu canlılar olumsuz çevre koşulların- Hücre duvarında
II. Evet + - -
da endospor oluşturabilir mi? peptidoglikan
Gözlemlediğiniz canlılarda zarlı orga- Ester bağlı Ester bağlı Ester bağlı
III. Hayır Zar lipitlerinin ya-
neller bulunur mu? dallanma- dallanmış dallanma-
pısı
Bu canlıların hücre duvarını görebili- mış mış
IV. Evet
yor musunuz? Ribozom büyük-
70S 70S 80S
lüğü
●

Öğretmenin öğrencilerine yönelttiği sorular ve bunla-

MEB

Formil-
ra karşı aldığı yanıtlardan hangileri bu canlının bulun- Başlatıcı tRNA Metiyonin Metiyonin
metiyonin
duğu canlı âlemini belirlemede kullanılamaz?
RNA polimerazlar Bir adet Bir adet Üç adet
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
Buna göre,
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
I. Prokaryotik hücrelerde genetik materyalin bulundu-
9. Bakteriler, ekolojik anlamda yeryüzündeki yaşamın deva- ğu yer farklıdır.
mı için çok önemli görevler üstlenmiştir. II. Gliserol moleküllerine ester bağlarıyla bağlanmış,
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bakterilerin eko- dallanmış ve uzun zincirli zar lipitleri arkelerin ayırt
lojik faydalarından biri değildir? edici özelliklerindendir.
III. RNA polimeraz sayısı ve ribozom büyüklükleri, arke-
A) Fotosentez ile atmosfer oksijenini artırır.
ler ile bakterilerin ayırt edilebilmesini sağlar.
B) Atmosferin serbest azotunu toprağa bağlar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) Kalın bağırsakta K ve B vitaminlerini üretir.
D) Organik artıkları inorganik artıklara parçalar. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Doğal ve sentetik artıkları yok eder. D) II ve III E) I, II ve III