ƔĺƔĺՍ,-mb;1Œ‹vŒ1Œ;mb-‰o7‹bf;fo1_uom-

,-7-mb-ro7v†lo‰†f.1;
1. Zaznacz wszystkie poprawne dokończenia zdania.
Rozpuszczanie substancji stałych w wodzie przyspiesza
✔ A. mieszanie roztworu.
✔ B. ogrzanie roztworu.
C. oziębienie roztworu.
✔ D. rozdrobnienie substancji.

2. Uzupełnij opis ilustracji. Wpisz określenia z ramki w odpowiednie miejsca.

odparowanie części rozpuszczalnika z dodanie rozpuszczalnika

odparowanie części rozpuszczalnika

dodanie rozpuszczalnika

roztwór roztwór
nienasycony nasycony

3. Połącz w pary pojęcia (A–D) i ich opisy (I–IV). Przy każdym numerze wpisz
odpowiednią literę.
A. zawiesina
B. roztwór nasycony
C. emulsja
D. stężenie procentowe roztworu

I. roztwór, w którym nie można rozpuścić więcej określonej substancji w danej

temperaturze
II. mieszanina dwóch cieczy rozproszonych jedna w drugiej
III. liczba gramów substancji zawarta w 100 g roztworu
IV. mieszanina wody i rozdrobnionej, nierozpuszczalnej substancji stałej

I –
B II –
C III –
D IV –
A

113
Ɣĺ)o7-buoŒ|‰ou‹‰o7m;

4. Oblicz, ile gramów saletry potasowej rozpuści się w 300 g wody w temperaturze
88°C i utworzy roztwór nasycony. Skorzystaj z wykresu rozpuszczalności saletry
potasowej w wodzie (s. 108). Uzupełnij odpowiedź.

Obliczenia

Odpowiedź: W 300 g wody w temperaturze 88°C rozpuści się g saletry pota-

sowej i utworzy roztwór nasycony.

5. Oblicz stężenie procentowe roztworu powstałego w wyniku rozpuszczenia 45 g

substancji w 405 g wody. Uzupełnij odpowiedź.

Obliczenia

Odpowiedź: Stężenie procentowe roztworu powstałego w wyniku rozpuszczenia

45 g substancji w 405 g wody wynosi 10 %.

114
 ƔĺƔĺՍ,-mb;1Œ‹vŒ1Œ;mb-‰o7‹bf;fo1_uom-
,-7-mb-ro7v†lo‰†f.1;

6. Oblicz stężenie procentowe roztworu otrzymanego w  wyniku dodania

100 g wody do 300 g roztworu o stężeniu 20%. Zaznacz poprawne dokończenie
odpowiedzi.

Obliczenia

Odpowiedź: Stężenie procentowe roztworu otrzymanego w wyniku dodania 100 g

wody do 300 g roztworu o stężeniu 20% wynosi
A. 5% x C. 15%
B. 10% D. 25%

7. Zaznacz wszystkie poprawne dokończenia zdania.

Stężenie procentowe roztworu można zwiększyć przez
A. podwyższenie temperatury roztworu.
x B. dodanie do roztworu substancji rozpuszczanej.
C. dodanie do roztworu rozpuszczalnika.
x D. odparowanie z roztworu części rozpuszczalnika.

115
Ɣĺ)o7-buoŒ|‰ou‹‰o7m;

8. Połącz w pary źródła zanieczyszczeń wód (I–IV) i skutki, które powodują te

zanieczyszczenia (A–D). Przy każdym numerze wpisz odpowiednią literę.

A. zanieczyszczenie wody detergentami i bakteriami chorobotwórczymi

B. podwyższenie temperatury wody i  zmniejszenie ilości rozpuszczonego
w niej tlenu
C. eutrofizacja wód
D. obecność w wodzie substancji ropopochodnych, zagrażających życiu organizmów
wodnych

I. ścieki z pól uprawnych, na których stosuje się nadmiar nawozów sztucznych

II. ścieki komunalne
III. odprowadzanie wody z elektrowni bez jej uprzedniego ochłodzenia
IV. katastrofy ekologiczne

I –
C II –
A III –
B IV –
D
9. Oceń prawdziwość każdego zdania. Podkreśl literę P, jeśli zdanie uznasz za
prawdziwe, lub F, jeśli za fałszywe.

I. Najmniejszą gęstość woda ma w temperaturze 0°C. P / F

II. Najwięcej wody zużywa przemysł energetyczny. P / F
III. Rozdrobniona, nierozpuszczalna substancja stała zmieszana z wodą to zawie-
sina. P / F
IV. Roztwór, w którym substancja rozpuszczona jest rozdrobniona do pojedynczych
drobin, to roztwór właściwy. P / F
V. Rozpuszczanie się substancji w wodzie to reakcja chemiczna. P / F
VI. Podwyższanie temperatury nie ma wpływu na szybkość rozpuszczania się sub-
stancji stałych w wodzie. P / F
VII. Roztwór nienasycony to roztwór, w którym można jeszcze rozpuścić określoną
substancję w danej temperaturze. P / F
VIII. Rozpuszczalność gazów w wodzie maleje wraz ze wzrostem temperatury. P / F
IX. Stężenie procentowe roztworu można zmniejszyć przez dodanie do niego roz-
puszczalnika. P / F
X. Ścieki pochodzące ze składowisk odpadów zagrażają czystości wód znajdujących
się w ich pobliżu. P / F

116
 ƔĺƔĺՍ,-mb;1Œ‹vŒ1Œ;mb-‰o7‹bf;fo1_uom-
,-7-mb-ro7v†lo‰†f.1;

10. Rozwiąż logogryf. Z wyróżnionych pól odczytaj hasło i je zapisz.

1. Zjawisko zarastania jezior spowodowane zanieczyszczeniem jego wód.
2. Ciecz, w której rozpuszczają się różne substancje (może nim być woda).
3. Określa maksymalną masę (wyrażoną w gramach) substancji, którą można
rozpuścić w 100 g wody w danej temperaturze.
4. Określa ilość substancji rozpuszczonej w roztworze.
5. Mieszanina rozdrobnionej, nierozpuszczalnej substancji stałej i wody.
6. Gaz, który zamiast chloru bywa stosowany do dezynfekcji wody.
7. Jednorodna mieszanina substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika.
8. Roztwór jest , jeśli nie można rozpuścić w nim więcej substancji w danej
temperaturze.
9. Cecha wody, która powoduje osadzanie się kamienia kotłowego.
10. Czynnik powodujący krystalizację substancji z nasyconego roztworu.
11. Produkty używane w gospodarstwach domowych zanieczyszczające wodę,
zwłaszcza wówczas, gdy nie ulegają biodegradacji.
12. Tam kierowane są ścieki przed wprowadzeniem do rzeki.
13. Bywają komunalne, rolnicze i przemysłowe.

1r e u t o f i z a c j a
o 2 r z p u s z c z a l n i k
z 3 r o p u s z c z a l n o ś ć
t 4 s ę ż e n i e
w 5 z a i e s i n a
o 6 o z n
7 r o z t w ó r
8 n a s y c o n y
9 t w a r d o ś ć
10 o z i ę b i e n i e
11 d e t e r g e n t y
12 c z y s z c z a l n i a
13 ś c i e k i

Hasło:
roztwory wodne

117