Đồ Án Thiết Kế Biến Tần

DATK 1 ThiÕt kÕ biÕn tÇn
Môc lôc
PhÇn më ®Çu..............................................................................................................2
PhÇn néi dung.............................................................................................................. 5
Ch¬ng 1. Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn ®éng c¬ kh«ng ®ång bé...................................5
1.1. CÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc cña §éng c¬ kh«ng ®ång bé:.............................5
1.1.1. CÊu t¹o: gåm 2 phÇn....................................................................................5
1.1.2. Nguyªn lý lµm viÖc:.....................................................................................6
1.2. §Æc tÝnh c¬ cña ®éng c¬ ®iÖn kh«ng ®ång bé:..............................................6
1.3. Çc ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh ®éng c¬ kh«ng ®ång bé:.....................................7
1.3.1. §iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®éng c¬:.....................................................................7
1.3.2. §iÒu chØnh ®iÖn trë m¹ch rotor:.................................................................7
1.3.3. §iÒu chØnh tÇn sè nguån cÊp cho ®éng c¬:...............................................8
1.3.4. §iÒu chØnh ®é réng xung:...........................................................................8
Ch¬ng 2: Tæng quan vÒ biÕn tÇn............................................................................9
2.1. Giíi thiÖu chung:.................................................................................................9
2.2. Ph©n lo¹i biÕn tÇn:............................................................................................9
2.2.1. BiÕn tÇn gi¸n tiÕp:......................................................................................9
2.2.1. BiÕn tÇn trùc tiÕp:....................................................................................15
Ch¬ng 3: ThiÕt kÕ bé biÕn tÇn nguån ¸p ba pha ®iÒu khiÓn ®éng c¬ kh«ng
®ång bé ba pha R«tor lång sãc.................................................................................19
3.1.TÝnh chän m¹ch lùc...........................................................................................19
3.1.1. Ph¬ng ¸n chän m¹ch ®éng lùc....................................................................19
3.1.2.TÝnh chän linh kiÖn m¹ch ®éng lùc:..........................................................21
3.2. ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn.............................................................................26
3.2.1.HÖ thèng ®iÒu khiÓn tÇn sè:.....................................................................26
3.2.2.Ph©n tÝch thiÕt kÕ m¹ch...........................................................................27
3.3.Ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn..................................................................................35
3.3.1.S¬ ®å thuËt to¸n ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn:................................................35
3.3.2.Ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn(Assembly).........................................................38
KÕt LuËn................................................................................................................... 50
Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Tµi liÖu tham kh¶o...................................................................................................51

PhÇn më ®Çu
--------
So víi tÊt c¶ çc lo¹i ®énh c¬ hiÖn dïng trong c«ng nghiÖp th× ®éng c¬
kh«ng ®ång bé ba pha ®îc sö dông réng r·i trong c«ng nghiÖp. Do ®éng c¬
kh«ng ®ång bé cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n, dÔ chÕ t¹o vËn hµnh an toµn, sö dông
trùc tiÕp tõ líi ®iÖn ba pha.
Trong çc lo¹i ®éng c¬ kh«ng ®ång bé, th× ®éng c¬ kh«ng ®ång bé ba pha
Rotor lång sãc lµ chiÕm u thÕ, ch¼ng h¹n trong çc nhµ m¸y xi m¨ng th× chóng
®îc dïng cho çc m¸y: m¸y nghiÒn, m¸ykhuÊy, b¨ng t¶i. Trong xëng çn luyÖn
®îc sö dông cho çc b¨ng l¨n vËn t¶i cã truyÒn ®éng ®¬n vµ truyÒn ®éng
nhãm.
Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm cña ®éng c¬ kh«ng ®ång bé ba pha nã cßn cã nh÷nh
nhîc ®iÓm sau: M«men tíi h¹n vµ m«men khëi ®éng gi¶m khi ®iÖn ¸p líi ®iÖn
gi¶m, dÔ ph¸t sinh t×nh tr¹ng nãng qu¸ møc ®èi víi Stator nhÊt lµ khi ®iÖn ¸p
líi t¨ng vµ ®èi víi Rotor khi ®iÖn ¸p líi gi¶m, khe hë kh«ng khÝ nhá còng
phÇn nµo lµm gi¶m bít ®é tin cËy cña chóng.
Trong thêi gian gÇn ®©y do nÒn c«ng nghiÖp chÕ t¹o b¸n dÉn c«ng suÊt vµ
kü thuËt ®iÖn tö, tin häc nªn çc ®Æc ®iÓm cña ®éng c¬ kh«ng ®ång bé ®·
®îc khai th¸c triÖt ®Ó, nã ®îc ®iÒu khiÓn b»ng çc bé biÕn tÇn b¸n dÉn vµ
®ang ®îc hoµn thiÖn h¬n. Do ®ã cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi çc hÖ truyÒn
®éng mét chiÒu nhÊt lµ ë vïng c«ng suÊt truyÒn lín vµ tèc ®é lµm viÖc cao.
HiÖn nay trong c«ng nghiÖp thêng sö dông çc bé truyÒn ®éng ®iÒu chØnh
tèc ®é ®éng c¬ kh«ng ®ång bé sau:
+ §iÒu chØnh ®iÖn ¸p cÊp cho ®éng c¬ dïng bé biÕn ®æi dïng Tiristor
+ §iÒu chØnh ®iÖn trë Rotor b»ng bé biÕn ®æi xung Tiristor
+ §iÒu chØnh c«ng suÊt trît

+ §iÒu chØnh tÇn sè nguån cung cÊp b»ng bé biÕn ®æi tÇn sè.
Trong ®å ¸n tèt nghiÖp nµy em sÏ kh¶o s¸t vµ thiÕt kÕ bé biÕn ®æi tÇn sè
nguån ¸p ®Ó ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ kh«ng ®ång bé ba pha Rotor lång
sãc c«ng suÊt 0.75 Kw.
Sau thêi gian lµm ®å ¸n díi sù híng dÉn tËn t×nh cña c« gi¸o:
Ph¹m ThÞ Hoa vµ çc thÇy c« gi¸o kh¸c em ®· hoµn thµnh ®å ¸n. Tuy nhiªn do
kiÕn thøc vµ thêi gian cã h¹n nªn cßn nhiÒu thiÕu sãt, em rÊt mong sù ®ãng
gãp ý kiÕn cña thÇy c« gi¸o vµ çc b¹n ®Ó cho ®å ¸n cña em ®îc hoµn thiÖn
h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Nam §Þnh, ngµy 20 th¸ng 05 n¨m 2009
Sinh viªn thùc hiÖn
Vò ThÕ Dòng

Trêng §¹i häc SPKT Nam §Þnh

khoa ®iÖn - ®iÖn tö §å ¸n häc phÇn 3
Sinh viªn thùc hiÖn: Vò ThÕ Dòng

Líp : §L-KT§ 1A
Nghµnh ®µo t¹o : C«ng nghÖ kÜ thuËt ®iÖn
Tªn ®Ò tµi : thiÕt kÕ bé biÕn tÇn nguån ¸p ®iÒu khiÓn ®éng
c¬ kh«ng ®ång bé ba pha r«to lång sãc
Ngµy nhËn ®Ò : ngµy 10 th¸ng 03 n¨m 2009

Ngµy nép ®å ¸n : ngµy 20 th¸ng 05 n¨m 2009
Néi dung cÇn hoµn thµnh:
1) Th«ng sè ®éng c¬ kh«ng ®ång bé r«to lång sãc:
P®m = 0,75 KW
f®m = 50 Hz
n®m = 1410 vßng/phót
U®m = 380/ 220 V
I®m = 2/ 3,5 A
2) Néi dung tr×nh bµy:
Ch¬ng 1: Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn ®éng c¬ kh«ng ®ång bé
Ch¬ng 2: Tæng quan vÒ biÕn tÇn
Ch¬ng 3: ThiÕt kÕ bé biÕn tÇn nguån ¸p ba pha ®iÒu khiÓn ®éng c¬
kh«ng ®ång bé ba pha r«to lång sãc
3.1. TÝnh chän m¹ch lùc
3.2. ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn
3.3. Ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn
Khoa §iÖn - §iÖn tö Bé m«n Ngµy … Th¸ng … N¨m 2009
Gi¸o viªn híng dÉn
Th.S Ph¹m thÞ hoa

phÇn néi dung
Ch¬ng 1
Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn ®éng c¬ kh«ng ®ång bé
1.1. CÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc cña §éng c¬ kh«ng ®ång bé:
1.1.1. CÊu t¹o: gåm 2 phÇn
a) Stato: lµ phÇn tÜnh cña ®éng c¬ bao gåm lâi thÐp (ghÐp tõ çc l¸
thÐp kÜ thuËt ®iÖn) cã r¨ng ®Ó chøa d©y quÊn. Stato ®îc g¾n vµo bÖ ®éng
c¬ víi n¾p cã æ trôc ®Þnh vÞ cho r«to (h×nh 1).
b) Rotor: gåm lâi thÐp (m¹ch tõ) h×nh trô çc r·nh ®Æt d©y quÊn. Lâi
thÐp cã trôc quay ®Þnh t©m ®Ó g¾n vµo æ trôc trªn stato.
Stato D©y quÊn stato Rotor
H×nh 1.1: CÊu t¹o ®éng c¬ xoay chiÒu kh«ng ®ång bé.

- Rotor lång sãc (rotor ng¾n m¹ch) cã d©y quÊn d¹ng lång sãc lµ çc
thanh dÉn b»ng ®ång hoÆc nh«m ®Æt trong çc r·nh rotor, hai ®Çu çc thanh
dÉn nèi t¾t víi nhau b»ng vßng ng¾n m¹ch.
- Rotor d©y quÊn (rotor pha) cã ba ®Çu d©y ra cña d©y quÊn ®îc nèi
víi ba vßng ®ång ë ®Çu rotor, tiÕp xóc víi ba chæi than ë stato ®Ó dÉn ra
ngoµi.
1.1.2. Nguyªn lý lµm viÖc:
Khi cÊp ®iÖn vµo d©y quÊn stato, trong ®éng c¬ xuÊt hiÖn mét tõ tr-
êng quay, tõ trêng nµy quÐt qua çc thanh dÉn rotor, c¶m øng lªn d©y quÊn
rotor mét suÊt ®iÖn ®éng (e2), suÊt ®iÖn ®éng nµy sinh ra dßng ®iÖn (i2)
ch¹y trong d©y quÊn rotor. ChiÒu cña suÊt ®iÖn ®éng vµ dßng ®iÖn ®îc x¸c
®Þnh theo quy t¾c bµn tay ph¶i.
Dßng ®iÖn i2 t¸c ®éng t¬ng hç víi tõ trêng stato t¹o ra lùc ®iÖn tõ trªn d©y
quÊn r«to vµ m«men quay, lµm cho r«to quay víi tèc ®é n theo chiÒu quay cña
tõ trêng.
1.2. §Æc tÝnh c¬ cña ®éng c¬ ®iÖn kh«ng ®ång bé:
Ph¬ng tr×nh ®Æc tÝnh c¬:
(1)
BiÓu thøc (1) lµ ph¬ng tr×nh ®Æc tÝnh c¬, biÓu diÔn quan hÖ m =
f(n). LÊy ®¹o hµm cña m«men theo hÖ sè trît vµ cho dm/ds= 0. Ta cã hÖ sè trît
t¬ng øng víi m«men tíi h¹n mt gäi lµ hÖ sè trît tíi h¹n:
Sth = (2)
Do ®ã ta cã biÓu thøc m«men tíi h¹n:

Mth = (3)
Ta cã d¹ng ®¬n gi¶n cña ph¬ng tr×nh ®Æc tÝnh c¬ nh sau:

- Tõ (1)(2)&(3) cã:
= (4)
M= (5)
- §èi víi ®éng c¬ rotor lång sãc cã c«ng suÊt lín th× r1<<xn nªn bá qua r1
vµ  = 0
 M= (6)
w s
w1
sth
M
M®m Mth
H×nh 1.2: §Æc tÝnh c¬ cña ®éng c¬ kh«ng ®ång bé

1.3. Çc ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh ®éng c¬ kh«ng ®ång bé:
1.3.1. §iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®éng c¬:
M«men ®éng c¬ kh«ng ®ång bé tØ lÖ víi b×nh ph¬ng ®iÖn ¸p stato nªn
cã thÓ ®iÒu chØnh ®îc m«men vµ tèc ®é ®éng c¬ b»ng çch thay ®æi ®iÖn
¸p trong khi gi÷ nguyªn tÇn sè.
1.3.2. §iÒu chØnh ®iÖn trë m¹ch rotor:
Khi t¨ng gi¸ trÞ ®iÖn trë tæng r=rn + rf , tøc lµ lµm t¨ng ®é trît tíi h¹n sth,
cßn m«men tíi h¹n cña ®éng c¬ kh«ng ®æi.
1.3.3. §iÒu chØnh tÇn sè nguån cÊp cho ®éng c¬:
Tõ ph¬ng tr×nh ®Æc tÝnh c¬: khi thay ®æi tÇn sè th× dÉn tíi m«men
còng thay ®æi. Khi ®iÒu chØnh tÇn sè th× trë kh¸ng, tõ th«ng, dßng ®iÖn …
cña ®éng c¬ thay ®æi, ®Ó ®¶m b¶o mét sè chØ tiªu ®iÒu chØnh mµ kh«ng
lµm ®éng c¬ bÞ qu¸ dßng th× cÇn ph¶i ®iÒu chØnh c¶ ®iÖn ¸p.
1.3.4. §iÒu chØnh ®é réng xung:
Ph¬ng ph¸p nµy gãc chuyÓn m¹ch ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch so s¸nh gi÷a
tÝnh hiÖu h×nh sin mÉu e(t) víi tÝn hiÖu ®iÖn ¸p tùa d¹ng r¨ng ca u(t). TÇn sè
tÝn hiÖu u(t) cµng lín th× ®iÖn ¸p ra t¶I cµng gÇn h×nh sin h¬n. ¦u ®iÓm næi
bËt lµ võa ®iÒu chØnh ®îc ®iÖn ¸p, võa lµm sin hãa ®iÖn ¸p ®Æt vµo ®éng
c¬ víi sè lîng çc xung cã ®é réng thÝch hîp th× ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ lµm
triÖt tiªu çc sãng bËc cao.

Ch¬ng 2: tæng quan vÒ biÕn tÇn
2.1. Giíi thiÖu chung:
BiÕn tÇn lµ mét thiÕt bÞ tæ hîp çc linh kiÖn ®iÖn tö thùc hiÖn chøc
n¨ng biÕn ®æi tÇn sè vµ ®iÖn ¸p mét chiÒu hoÆc xoay chiÒu cã tÇn sè nhÊt
®Þnh thµnh dßng ®iÖn xoay chiÒu cã tÇn sè ®iÒu khiÓn ®îc nhê çc khãa
®iÖn tö.
2.2. Ph©n lo¹i biÕn tÇn:
BiÕn tÇn ®îc chia lµm 2 lo¹i: BiÕn tÇn trùc tiÕp vµ biÕn tÇn gi¸n tiÕp
2.2.1. BiÕn tÇn gi¸n tiÕp:
1) S¬ ®å khèi:
ChØnh lu Läc NghÞch lu
2) S¬ ®å nguyªn lý:
 BiÕn tÇn nguån dßng:
V1 C1 V3 C2 V5
T1 T3 T5
A
C3 D ZA
3 D5
B ZB
C D4 C6 D6 D2 ZC
T4
V2

Trong ®ã:
T1  T6: lµ çc thyristor chØnh lu.
L: cuén läc dßng
D1 D6: çc diode.
C1 C6: çc tô chuyÓn m¹ch.
V1 V6: çc van ®iÒu khiÓn.

Nguyªn lý ho¹t ®éng:
ë mäi thêi ®iÓm ®Òu cã hai van dÉn, nÕu më V3 khãa V1, më V4 khãa
V2, më V5 khãa V3.
Gi¶ sö V1, V2 ®ang dÉn çc tô C1, C2, C3 ®îc n¹p víi cùc tÝnh nh h×nh vÏ.
§Õn thêi ®iÓm nµo ®ã cho xung më V3 qu¸ tr×nh chuyÓn m¹ch dßng
®iÖn tõ V1V3 qua hai giai ®o¹n sau:
+ Giai ®o¹n 1:
Çc tô C1, C2, C3 ®îc phãng vµ n¹p theo m¹ch vßng, ë thêi ®iÓm nµy C3
®îc xem nh mèi nèi tiÕp víi C2 vµ song song víi tô C1, toµn bé ®îc coi nh mét
tô t¬ng ®¬ng, tô t¬ng ®¬ng phãng theo m¹ch vßng Ct® D1 ZA ZC D2
V2 L V3 Ct®.
Khi Ct® phãng ®iÖn sÏ khãa V1 l¹i, ®ång thêi dßng t¶I pha A vÉn ®îc duy tr×
vµ ®iÖn ¸p trªn çc tô ph©n cùc ngîc cho D3  D3 khãa vµ cha cã dßng qua ZB.
+ Giai ®o¹n 2:
Khi ®iÖn ¸p Ct® gi¶m nhá h¬n ®iÖn ¸p cña pha A D3 dÉn vµ dßng qua
D1 vµ ZA vÉn cßn ®îc biÓu diÔn b»ng qu¸ tr×nh sau:
Tõ (+) L V3 Ct® D1 ZA ZC D2 T2 (-)
D3  ZB

Trong qu¸ tr×nh nµy çc tô vÉn tiÕp tôc phãng sau ®ã n¹p ngîc l¹i b»ng
®iÖn ¸p nguån. Khi dßng qua ZA = 0 th× qu¸ tr×nh chuyÓn dßng tõ pha A ®Õn
pha B kÕt thóc.
Çc nhãm kh¸c t¬ng tù.
V1
/3 2/3 
0
V2

0
V3

0
V4

0
V5
0

V6

0
i1

0
i1

0
i1

0

 BiÕn tÇn nguån ¸p:

BiÕn tÇn nguån ¸p lo¹i nµy dïng nghÞch lu nguån ¸p víi ®Çu vµo mét
chiÒu ®iÒu khiÓn ®îc. §iÖn ¸p phÝa mét chiÒu cã thÓ ®iÒu chØnh ®îc nhá
chØnh lu thyristor hoÆc chØnh lu diode cã bé biÕn ®æi xung ¸p mét chiÒu.
Ta xÐt s¬ ®å m¹ch ®iÖn nh sau:
T1 T3 T5 V1 D1 V3 D3 V5 D5
A
B
C
C
V4 D4 V6 D6 V2 D2
T4 T6 T2
ZA ZB ZC
A
+ Giíi thiÖu thiÕt bÞ:

- 6 van ®iÒu khiÓn gåm V1, V2 , … V6 vµ diode ngîc D1, D2 , … D6. Çc
diode ngîc gióp cho qu¸ tr×nh trao ®æi c«ng suÊt ph¶n kh¸ng gi÷a t¶i víi nguån.
- §Çu vµo mét chiÒu lµ mét nguån ¸p víi ®Æc trng cã tô C, gi¸ trÞ ®ñ
lín. Phô t¶i ba pha ®èi xøng ZA=ZB=ZB cã thÓ ®Êu  hoÆc .
+ Nguyªn t¾c khèng chÕ ®Ó t¹o ®iÖn ¸p xoay chiÒu ba pha trªn t¶I ZA, ZB, ZC
ta khèng chÕ V1 V6 lµm viÖc theo quy luËt:

- Çc van trong cïng mét nhãm lµm viÖc thø tù lÖch nhau T tøc lµ
120o.
* Nguyªn lý:
ë mét thêi ®iÓm bÊt k× ®Òu cã hai van lµm viÖc gi¶ sö V1, V2 dÉn sÏ cã
dßng qua t¶i IV1=IV2: (+)  V1  ZA ZC  V2  (-).
§Õn thêi ®iÓm /3 më V3 khãa V1 dßng qua t¶i IV3 = IV2: (+)  V3  ZB
 ZC  V2  (-).
§Õn thêi ®iÓm 2/3 cho xung më V4 khãa V2 cã dßng qua t¶i IV3 = IV4:
(+) V3  ZB ZA V4  (-).
+ Më V5 khãa V3 cã dßng qua t¶i IV5=IV4: (+) V5  ZB ZA V4  (-).
Qu¸ tr×nh biÕn ®æi xuÊt hiÖn trªn ba t¶i ba ®iÖn ¸p ngîc pha nhau. §iÖn
¸p t¹i çc pha so víi ©m nguån ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
UAB = UAN - UBN
UBC = UBN – UCN
UCA = UCN – UAN .
V× t¶i ®Êu  nªn ta cã: UA + UC + UC + = 0.
UA = (2 UAN - UBN - UCN) (1)
UB = (2 UBN - UCN - UAN) (2)
Uc = (2 UCN - UAN - UBN) (3)
Tõ (1)(2)&(3) ta cã d¹ng ®å thÞ cña ®iÖn ¸p cña ®iÖn ¸p ba pha nh sau:

V1
/3 2/3  4/3 5/3 2 
V2

V3

V4

V5

V6

UA
UB
UC

3) §Æc ®iÓm vµ øng dông

* BiÕn tÇn gi¸n tiÕp cßn gäi lµ biÕn tÇn cã kh©u trung gian mét chiÒu,
dïng bé chØnh lu ®Ó biÕn nguån ®iÖn ¸p xoay chiÒu thµnh nguån ®iÖn mét
chiÒu, qua bé läc råi míi biÕn trë l¹i ®iÖn ¸p xoay chiÒu víi tÇn sè f2. §iÖn ¸p
®Çu ra ®îc ®iÒu chØnh nhê sù thay ®æi gãc më cña çc van trong nhãm
chØnh lu hoÆc ®iÒu chÕ ®é réng xung.
* Do n¨ng lîng biÕn ®æi hai lÇn nªn hiÖu suÊt cña biÕn tÇn gi¶m. BiÕn tÇn
nµy cho phÐp thay ®æi dÔ dµng tÇn sè f2 kh«ng phô thuéc vµo tÇn sè f1 mµ nã
chØ phô thuéc vµo m¹ch ®iÒu khiÓn.
* Çc bé biÕn tÇn gi¸n tiÕp thêng ho¹t ®éng víi c«ng suÊt kho¶ng tõ vµi KW
®Õn vµi tr¨m KW. TÇn sè tõ kho¶ng vµi phÇn chôc Hz ®Õn vµi tr¨m Hz.
2.2.1. BiÕn tÇn trùc tiÕp:
1) S¬ ®å khèi:
u1  M¹ch van  u2
f1 f2
2) S¬ ®å nguyªn lý:
Lcb
A
zt
B
Lcb
C N

S¬ ®å h×nh tia
- Çc nhãm van P, N cã thÓ ®îc ®iÒu khiÓn riªng hoÆc chung. Khi ®iÒu
khiÓn riªng th× kh«ng cÇn cuén kh¸ng c©n b»ng Lcb. Khi ®iÒu khiÓn chung
th× cuén kh¸ng c©n b»ng ding ®Ó h¹n chÕ dßng ®iÖn c©n b»ng xuÊt hiÖn do
sù chªnh lÖch ®iÖn ¸p tøc thêi lóc ®ãng nhãm nµy më nhãm kia.
- Nhãm van P t¹o nöa chu k× d¬ng cña ®iÖn ¸p t¶i, nhãm van N t¹o nöa
chu k× ©m cña ®iÖn ¸p t¶i.
- Thêi ®iÓm ph¸t xung më cho çc thyristor trong mçi nhãm ph¶i ph©n
bè sao cho ®iÖn ¸p trªn t¶i lµ phÇn h×nh sin nhÊt vµ gi¸ trÞ trung b×nh cña
®iÖn ¸p ®Çu ra lu«n t¬ng thÝch víi gi¸ trÞ tøc thêi cña ®iÖn ¸p mong muèn ( u
= Umsinw2t ).

A R
V
B
C S U
W T
S¬ ®å h×nh cÇu

3) D¹ng sãng:
u, i
u
t
t0 t1 t2 t3 t4
CL CL
4) §Æc ®iÓm vµ øng dông

* BiÕn tÇn trùc tiÕp lµ biÕn tÇn cã tÇn sè vµo f1 ®îc biÕn ®æi thµnh tÇn sè
ra f2 mét çch trùc tiÕp kh«ng qua kh©u trung gian .
* Sè lîng van ë biÕn tÇn trùc tiÕp lín h¬n vµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn phøc t¹p
h¬n biÕn tÇn gi¸n tiÕp.
* BiÕn tÇn trùc tiÕp thêng dïng cho truyÒn ®éng cã c«ng suÊt lín, tèc
®é lµm viÖc thÊp tõ hµng tr¨m KW ®Õn vµi MW. Ngoµi ra, tæn hao c«ng
suÊt trong biÕn tÇn trùc tiÕp nhá v× phô t¶i chØ nèi víi nguån qua van b¸n
dÉn, kh«ng th«ng qua kh©u trung gian.

Ch¬ng 3:
ThiÕt kÕ bé biÕn tÇn nguån ¸p ba pha ®iÒu khiÓn ®éng c¬
kh«ng ®ång bé ba pha R«tor lång sãc
3.1.TÝnh chän m¹ch lùc
3.1.1. Ph¬ng ¸n chän m¹ch ®éng lùc
1. M¹ch chØnh lu:

Theo yªu cÇu cña nhiÖm vô thiÕt kÕ bé biÕn tÇn sö dông nghÞch lu ¸p ba
pha cÊp cho ®éng c¬ kh«ng ®ång bé R«tor lång sãc, ë ®©y ta dïng chØnh l-
u cÇu mét pha.
U2
A Π 2Π
θ
D1 D2
~U2 Ud Ud
D4 Ud
D3
θ
B θ1 θ2 Π θ3 θ42Π
- Nguyªn lý ho¹t ®éng:
Trong kho¶ng 0 < < , u2 = U2sin t , cùc tÝnh d¬ng t¹i
®iÓm A. Chõng nµo u2 < E th× kh«ng cã dßng m¹ch t¶i, tÊt c¶ çc ®i èt
®Òu kho¸. Khi u2 > E, D1 vµ D3 më cho dßng ch¶y qua.

Trong kho¶ng tõ < <2 , u2 < 0, cùc tÝnh d¬ng t¹i ®iÓm B, ®i èt
D2 vµ D4 dÉn cho dßng ch¶y qua.

+ Gi¸ trÞ trung b×nh cña ®iÖn ¸p sau chØnh lu:
Ud = U2 = 0.9 U2
+ Gi¸ trÞ trung b×nh cña dßng ®iÖn t¶i:
+ Gia trÞ trung b×nh cña dßng ®iÖn ®iÖn trong ®i èt:
+ Gi¸ trÞ ®iÖn ¸p ngîc lín nhÊt mçi ®i èt ph¶i chÞu: Ung = U2
2. M¹ch nghÞch lu:
+ Khèi nghÞch lu dïng ®Ó biÕn ®æi ®iÖn ¸p DC sau bé läc thµnh xoay
chiÒu AC cã tÇn sè thay ®æi ®îc ®Ó cung cÊp cho ®éng c¬.
+ Ta sö dông nghÞch lu ¸p ba pha h×nh cÇu, thiÕt bÞ ding ®Ó nghÞch lu cã
thÓ lµ Tiristor, Transistor, Mosfest.
- Dïng Tiristor khi tiristor dÉn: th× t¸c dông cña tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn
kh«ng cßn t¸c dông n÷a ®ßi hái cÇn ph¶i cã bé phËn chuyÓn m¹ch cho
Tiristor. Bé phËn chuyÓn m¹ch gåm cã sè lîng tô ®iÖn vµ cuén d©y lín,
g©y khã kh¨n vµ lµm t¨ng gi¸ thµnh cña m¹ch l¾p r¸p.
- Dïng Transistor (BJT hoÆc FET)
Transistor chuyÓn m¹ch nhanh h¬n Mosfest. §èi víi BJT cã dßng ®iÒu khiÓn I b
lín. §èi víi Mosfest cùc ®iÒu khiÓn ®îc ®iÒu khiÓn b»ng ®iÖn ¸p nªn rÊt
thuËn tiÖn khi phèi hîp víi m¹ch ®iÒu khiÓn.

V× Tiristor khi dÉn th× kh«ng phô thuéc vµo tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn nªn ta ph¶i
dïng cÇu ch× ®Ó b¶o vÖ khi s¶y ra sù cè. Dïng BJT hay Mosfets ®ßi hái ph¶i
t¸c ®éng vµo cùc B, G trong mçi chu tr×nh dÉn. Nhng khi dïng Transistor ta bá
®îc kh©u chuyÓn m¹ch cìng bøc, tæn hao nhá. Ngoµi ra Transistor cã kh¶ n¨ng
lµm viÖc ë tÇn sè cao h¬n, kÝch thíc gän nhÑ h¬n.
Qua ph©n tÝch trªn trong m¹ch ®éng lùc theo ®Ò tµi nµy ta chän bé
nghÞch lu dïng Transistor
T1 D1 T3 D3 T5 D5
T4 D4 T6 D6 T2 D2
ZA ZB ZC
3.1.2.TÝnh chän linh kiÖn m¹ch

L ®éng lùc:
T0
D1 D2 T1 D1 T3 D3 T5 D5
F
220 ~ C1 D0 C2
D3 T4 D4 T6 D6 T2 D2

ZA ZB ZC
1.TÝnh chän m¸y biÕn ¸p nguån

Do m¸y biÕn ¸p c«ng suÊt nhá nªn sôt ¸p trªn nã kho¶ng 5,5%, ®iÖn ¸p r¬i
trªn §i èt nèi tiÕp lµ 2V. Nªn ®iÖn ¸p chØnh lu kh«ng t¶i lµ:
Udo = 5,5% Ud + 2 + Ud
Trong ®ã: Ud lµ ®iÖn ¸p mét chiÒu cÇn thiÕt ®Ó cung cÊp cho bé nghÞch
lu ba pha.
Víi Ud = Ud’ + 2 + 1,5%Ud’
Trong ®ã: 1.5% lµ sôt ¸p trªn cuén kh¸ng
2V lµ sôt ¸p trªn çc van
Trong ph¹m vi ®Ò tµi ta chän tÇn sè cao nhÊt cña ®iÖn ¸p ra lµ f max = 50Hz.
Do ®ã ®Ó cho tû sè U/f = const th×:
Ufmax =
§iÖn ¸p tríc bé nghÞch lu lµ:
VËy ta cã: Ud = 467 + 2 + 1,5%.467 = 467 (V)

Nhng theo c«ng thøc trªn ®iÖn ¸p sau khi läc gÊp 1.41 lÇn tríc khi läc nªn ta
chän Ud’ = 476/1,41 = 337,5 (V)
Ta cã ®iÖn ¸p ®Çu ra cña bé chØnh lu U’do = 337,5/ 1,41 = 239,4 (V)
Suy ra: Udo = 5,5% U’do + 2 + U’do = 239,4.5,5% + 2 + 239,4 = 254,6 (V)

- TrÞ sè hiÖu dông cña ®iÖn ¸p pha m¸y biÕn ¸p:
Tû sè cña m¸y biÕn ¸p:
- Gi¸ trÞ hiÖu dông cña dßng thø cÊp m¸y biÕn ¸p:
V× t¶i lµ ®éng c¬ kh«ng ®ång bé vµ cã cuén c¶m trªn m¹ch ®éng lùc nªn
dßng ®iÖn I2 coi nh lµ liªn tôc, ta cã:
- Dßng ch¶y qua cuén s¬ cÊp:

I1= m.I2 = 1,28.2 = 2,56 (A)
- C«ng suÊt cuén s¬ cÊp:
S1 =U1.I1 = 220.2,56 = 563,2 (VA)
- C«ng suÊt cuén thø cÊp:
S2 = U2. I2 = 283,5 . 2 = 567 (VA)
Suy ra c«ng suÊt biÓu kiÕn cña m¸y biÕn ¸p lµ:
- Sè vßng d©y:
Víi U lµ ®iÖn ¸p, S’ lµ tiÕt ®iÖn dÉn tõ

Ta tÝnh tiÕt diÖn dÉn tõ theo c«ng thøc kinh nghiÖm sau:
(cm2)

- Sè vßng d©y cuén s¬ cÊp:
(vßng)
- Sè vßng d©y thø cÊp n2:
(vßng)
- Chän ®êng kÝnh d©y quÊn:

Theo b¶ng tÝnh chän mËt ®é dßng ®iÖn
S(VA) J(max) (A/mm2)
0 50 4
50 100 3,5
< 200 3
< 500 2,5
1000 2
V× S = 565,1 (VA) nªn ta chän J = J1 = J2 = 2 (A/mm2)

TiÕt diÖn d©y dÉn ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
MÆt kh¸c ta cã, tiÕt diÖn d©y dÉn ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
+ S¬ cÊp:
(mm)
+ Thø cÊp:

(mm)
2.TÝnh chän linh kiÖn m¹ch chØnh lu

- §iÖn ¸p ngîc lín nhÊt mçi §i èt ph¶i chän lµ:
- Gi¸ trÞ trung b×nh cña dßng ®iÖn ch¶y qua §i èt trong mét chu kú lµ:
Theo kinh nghiÖm thùc tÕ ta chän hÖ sè an toµn vÒ ®iÖn ¸p, dßng ®iÖn
lµ:
ku = 1,6; ki = 1,2
VËy ta chän lo¹i §i èt chÞu ®îc ®iÖn ¸p ngîc lµ:
U’ngmax = ku. Ungmax = 1,6 . 399,7 = 639,5 (V)
Vµ dßng ch¶y trung b×nh lµ:
I’D = ki . ID = 1,2 . 1 = 1,2 (A)
Tõ tÝnh to¸n trªn ta chän 4 §i èt lo¹i B – 10 cña Liªn X« s¶n xuÊt víi th«ng sè
sau: Itb = 10(A); Ungmax = 100 1000 (V)
3.TÝnh chän linh kiÖn m¹ch nghÞch lu:
Ta cã gi¸ trÞ hiÖu dông cña ®iÖn ¸p pha lµ:
ë ®©y tÇn sè fmax = 50Hz, suy ra Uphmax = 220 (V), suy ra Udmax = 467 (V)
Gi¸ trÞ l¬n nhÊt ®iÖn ¸p pha:
Uphmax = 2/3. 467 = 311,3 (V)
Chän hÖ sè an toµn vÒ ®iÖn ¸p lµ:
Ku = 2 suy ra Ungmax = 2. 311,3 = 622,6 (V)
Suy ra Ingmax = 9,84 (A)

VËy ta chän 6 Transitor BU 2508D cã VCBO = 1500 (V), VCEO = 800 (V),
VEBO = 6 (V), Ic = 10 (A), hFE = 8
4.TÝnh chän m¹ch läc
Theo c«ng thøc tÝnh tû sè nhÊp nh« cña ®iÖn ¸p sau khi läc:
- Víi chØnh lu cÇu mét pha mx = 2

- Qua thùc nghiÖm ta tÝnh ®îc Rt = 6( )
- Chän hÖ sè kc = 0,01
Suy ra C = 8,4 . 10-4 = 840 .10-6 (F)
3.2. ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn
3.2.1.HÖ thèng ®iÒu khiÓn tÇn sè:
1.S¬ ®å khèi m¹ch ®iÒu khiÓn:
Ph¸t xung Ph©n phèi KhuyÕch

chñ ®¹o xung ®¹i xung Van
2. M¹ch ®iÒu khiÓn nghÞch lu ¸p 3 pha cã nhiÖm vô:

- T¹o xung ®iÒu khiÓn ®Ó kÝch më lÇn lît 6 Transistor c«ng suÊt, mçi
xung kÝch çc pha çch nhau 1/6 chu kú ®iÖn ¸p ra cña hÖ nghÞch lu.
- §é réng mçi xung ®iÒu khiÓn ph¶i b»ng thêi gian mçi Transistor ë tr¹ng
th¸i dÉn, tùc lµ b»ng 1/2 chu kú ®iÖn ¸p ra cña bé nghÞch lu .
- Kh«ng kÝch më hai Transistor trong cïng mét pha lµm viÖc ®ång thêi.
- T¹i mét thêi ®iÓm bÊt kú ®Òu cã hai Transistor dÉn, 1 Transistor mắc
vào dương DC bus vµ mét Transistor mắc với âm DC bus.

3. Chøc n¨ng cña hÖ thèng ®iÒu khiÓn:

+ T¹o ra nh÷ng xung cã ®é réng nhÊt ®Þnh vµ h×nh d¹ng nhÊt ®Þnh, ph©n
phèi xung theo tõng pha t¬ng øng vµ thay ®æi thêi ®iÓm ®Æt xung vµo
cùc ®iÒu khiÓn ®a ®Õn bé ph©n phèi xung ®Ó ®iÒu khiÓn tõng
Transistor.
+ Kh©u ph©n phèi xung: lµm nhiÖm vô ph©n phèi xung tõng kh©u
khuyÕch ®¹i xung theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh vµ tÇn sè phô thuéc vµo
kh©u ph¸t xung chñ ®¹o. Khi tÇn sè ë bé nghÞch lu thay ®æi th× ®iÖn ¸p ë
bé b¨m xung còng thay ®æi theo quy luËt:
U/f2 = const
+ Kh©u khuyÕch ®¹i xung: cã nhiÖm vô khuyÕch ®¹i xung tõ bé ph©n
phèi xung ®a ®Õn kÝch më Transistor, ngoµi ra cßn sö dông çc bé ghÐp
quang nh»m çch ly m¹ch ®iÒu khiÓn vµ m¹ch ®éng lùc.
3.2.2.Ph©n tÝch thiÕt kÕ m¹ch
1.Khèi t¹o xung vµ ph©n phèi xung

 CÊu tróc chung cña chÝp 89C51


Chøc n¨ng çc ch©n:

RxD: ®Çu vµo nhËn tÝn hiÖu nèi tiÕp
TxD: ®Çu ra truyÒn tÝn hiÖu nèi tiÕp
/INT0: ng¾t ngoµi sè hiÖu 0
/INT1: ng¾t ngoµi sè hiÖu 1
T0: ch©n vµo 0 cña bé Timer 0
T1: ch©n vµo 1 cña bé Timer 1
/WR: ghi d÷ liÖu vµo bé nhí ngoµi
RST: ch©n vµo Reset, tÝch cùc ë møc cao trong kho¶ng hai chu kú m¸y.
XTAL1: ch©n vµo m¹ch khuyÕch ®¹i dao ®éng
XTAL2: ch©n vµo m¹ch khuyÕch ®¹i dao ®éng
/PSEN: ch©n cho phÐp ®äc bé nhí ch¬ng tr×nh ngoµi. Khi chÝp lµm viÖc
víi bé nhí ch¬ng tr×nh ngoµi, ch©n nµy ph¸t ra tÝn hiÖu kÝch ho¹t ë møc
thÊp vµ ®îc kÝch ho¹t hai lÇn trong chu kú m¸y. Ch©n nµy kh«ng ®îc
kÝch ho¹t khi chÝp lµm viÖc víi bé nhí ch¬ng tr×nh bªn trong (ROM)
ALE(/PROG): ch©n tÝn hiÖu cho phÐp chèt ®Þa chØ khi chÝp xuÊt ra
byte thÊp cña ®Þa chØ ®Ó truy cËp vïng nhí ngoµi, tÝn hiÖu chèt kÝch
ho¹t ë møc cao, tÇn sè xung chèt (ALE) b»ng 1/6 FOSC. §©y cßn lµ ch©n
nhËn xung vµo ®Ó n¹p ch¬ng tr×nh cho EPROM bªn trong chÝp khi nã ë
møc thÊp.
/EA (Vpp): ch©n cho phÐp lùa chän lµm viÖc víi bé nhí ch¬ng tr×nh, khi
/EA=1 cho phÐp chÝp lµm viÖc víi bé nhí ch¬ng tr×nh bªn ngoµi. Khi
ch©n nµy ®îc cÊp ®iÖn ¸p nguån +21V th× chÝp ®¶m nhiÖm chøc n¨ng
n¹p ch¬ng tr×nh cho EPROM bªn trong nã.
Vcc: ch©n cÊp d¬ng nguån cho chÝp (+5V)
Vss: ch©n cÊp ©m nguån ®îc nèi Mass
P0.x: gåm çc ch©n tõ P0.0 P0.7 lµ ch©n cña cæng 0


P3.x: gåm çc ch©n tõ P3.0 P3.7 lµ ch©n cña cæng 3. Çc ch©n cña cæng
nµy ngoµi nhiÖm vô xuÊt nhËp d÷ liÖu qua cæng cßn ®¶m nhiÖm chøc
n¨ng ®iÒu khiÓn nh h×nh vÏ.
 Bé t¹o dao ®éng cña chÝp:
ChÝp cã hai ch©n XTAL1 vµ XTAL2 lµ ngâ vµo vµ ngâ ra cua mét m¹ch
khuyÕch ®¹i ®¶o ®îc dïng nèi víi bé dao ®éng ®Ó t¹o xung ®ång hå cho
chÝp. ChÝp sö dông bé dao ®éng trong b»ng çch nèi hai ch©n XTAL1 vµ
XTAL2 víi mét m¹ch céng hëng tinh thÓ th¹ch anh 12MHz cã tô tho¸t nhiÔu
xuèng ®Êt.
Ch©n RST (reset) ®îc ®iÒu khiÓn bëi mét m¹ch R-C ®Ó reset hÖ thèng tù
®éng khi cÊp nguån, ®ång thêi ta cã thÓ reset hÖ thèng b»ng tay nhê vµo
mét chuyÓn m¹ch nót Ên.
 TÝnh chän nguån nu«i cho vi m¹ch:
§èi víi chÝp chØ sö dông nguån d¬ng 5V nªn bé nguån cÊp cho m¹ch ®iÒu
khiÓn gåm:
- Mét m¸y biÕn ¸p nguån 220/5V
- Mét vi m¹ch æn ¸p lÊy nguån cung cÊp cho chÝp: 7805
- Mét cÇu chØnh lu
- Çc tô läc: C1 = 1000 F, 16V
C2 = 0.1 F, 16V
S¬ ®å bé nguån:

2.TÝnh chän kh©u khuyÕch ®¹i xung:

- Kh©u nµy cã nhiÖm vô khuyÕch ®¹i xung ®iÒu khiÓn ®Ó xung nµy
®ñ c«ng xuÊt më Transistor ®ång thêi lµm m¹ch çch ly gi÷a m¹ch ®iÒu
khiÓn vµ m¹ch ®éng lùc.
- Kh©u khuyÕch ®¹i xung dïng bé ghÐp nèi quang bao gåm §i èt ph¸t
quang vµ mét Transistor quang gäi t¾t lµ OPTO
+ Nguyªn lý ho¹t ®éng:

- Khi cã xung kÝch ®Õn ®iÓm sÏ lµm cho Q1 dÉn nªn cã dßng ®iÖm ch¹y
qua Led cña Transistor quang vµ Transistor quang dÉn

- Dßng cùc E cña Transistor quang ®Æt vµo Q2 lín h¬n 0,6V lµm cho Q2
dÉn çc ®iÖn trë R1, R2, R3 dïng ®Ó h¹n chÕ dßng cho çc BJT Q1,
Transistor quang, Q2 vµ Led. Do Q2 nèi Darlington víi Q3 lµ Transistor
c«ng suÊt nªn dßng cùc E sÏ kÝch më Transistor Q3.
- Khi kh«ng cã tÝn hiÖu ®Õn ®iÓm G th× Q 1 ngõng dÉn, ng¾t dßng qua
Led ph¸t nªn Transistor quang ngõng dÉn, Q 2 kho¸ do ®ã kh«ng cã tÝn
hiÖu ®Æt vµo nÒn cña Transistor c«ng suÊt vµ Transistor nµy kho¸.
* TÝnh chän linh kiÖn khèi khuyÕch ®¹i xung:
- Transistor c«ng suÊt trong m¹ch ®éng lùc lµ D1878 cã β = 8, ICmax = 6A.
Dßng lµm viÖc IClv = 0,465A. Nªn dßng cÇn thiÕt kÕ ®Ó kÝch vµo cùc
nÒn cña Transistor c«ng suÊt:
IB = IClv/ β = 0,45/8 = 0,056A
- §iÖn ¸p mét chiÒu ®Æt vµo bé nghÞch lu Ud = 468,7V
- Tæn hao c«ng suÊt cùc tiÓu trªn Q2:
(W)
VËy ta ph¶i chän Q2 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau: ICmax ≥ IB = 56 mmA
VCE0 ≥ Ud = 468,7 V
PC ≥ PCmin = 2,266 W
Tra sæ tay linh kiÖn ®iÖn tö vµ b¸n dÉn ta chän Transistor lo¹i D1878 cã th«ng
sè sau:
IC = 7(A)
VCB0 = 800 (V)
β = 20
* PhÇn tö ghÐp quang chän OCTOCOUPLER cã th«ng sè:
- §iÖn thÕ çch ly tèi thiÓu lµ: 2500 (V)
- Dßng ®iÖn cùc ®¹i: 20 (mmA)
- Dßng qua Led: 10 (mmA)

C«ng suÊt tiªu t¸n trªn Q1 cùc ®¹i lµ: Pmax = VCEQ1 . I2 = 12 . 10 = 120 (mmW)
VËy ta chän Transistor Q1 lo¹i C828 cã çc th«ng sè sau:
VCB0 = 30(V)
VCE0 = 30(V)
VEB0 = 5(V)
IC = 50 (mmA)
TJ = 750 C
β/α = 130/520
- Khi Q1 dÉn ta cã: Ikd . R2 + Vkd + VBEQ1 = Vcc
VBEQ1: ®iÖn ¸p r¬i trªn Transistor Q1 (0,7V)
Do ®ã: R2= (Ω)
Suy ra ta chän: R2 = 1K Ω
- TÝnh chän R1:
Dßng ®iÖn cÇn thiÕt ®Ó kÝch cho Transistor Q1 lµ: IB1 = IC1/ β = 10/130 =
0,076 (mmA)
Th«ng thêng ®iÖn ¸p ra møc l«gÝc "1" kho¶ng 1,7 V (®iÖn ¸p ®Æt vµo
cùc nÒn Transistor Q1 )
(K)
Chän R1 = 2.6 (K)
Chän
VËy chän R3 = 2 (K), R = 1(K), R1 = 2,6 (K)

3.2.3. Gi¶n ®å xung:

1.§éng c¬ ch¹y thuËn:
§Ó cho ®éng c¬ quay thuËn: ta cho xung kÝch më çc TZT theo thø tù T 1, T2,
T3 – T4, T5, T6 .


2.§éng c¬ ch¹y ngîc

§Ó ®éng c¬ quay ngîc: ta cho xung kÝch më theo thø tù : T6, T5, T4, T3, T2,T1

3.3.Ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn
3.3.1.S¬ ®å thuËt to¸n ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn:
1.Ch¬ng tr×nh chÝnh:
B¾t ®Çu
Khëi t¹o çc

biÕn
§äc phÝm
Xö lý phÝm
Ch¬ng tr×nh chÝnh

2.Ch¬ng tr×nh xö lý phÝm:
b¾t ®Çu
1
Bit-STR start - stop
1 T¨ng tèc ®é ®éng

Bit-inc c¬
1 Gi¶m tèc ®é ®éng

Bit-dec c¬
Bit-l-r 1 thuËn - ngîc
KÕt thóc

3.Ch¬ng tr×nh ®Þnh thêi
b¾t ®Çu
0 Bitpwd 1
T _on 0 1 T_off
t_6
nh÷ng chu kú kh¸c
0
ret1

3.3.2.Ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn(Assembly)
IncSp bit P3.0 ;Phim Tang

DecSp bit P3.1 ;Phim Giam
L_R bit P3.2 ;Phim Chay phai, trai
Strt_Sp bit P3.3 ;Phim Start,Stop
Led bit P3.4
Bit_Str bit 0 ;Bit trang thai phim Start,Stop

;Bit trang thai phim Tang
Bit_Inc bit 1 ;Bit trang thai phim Giam
Bit_Dec bit 2 ;Bit trang thai phim Phai,trai
Bit_L_R bit 3 ;Bit trang thai Xung Bam
BitPWD bit 4
Out1 bit P1.0

Out2 bit P1.1
Out3 bit P1.2
Out4 bit P1.3
Out5 bit P1.4
Out6 bit P1.5
PWM bit P1.7 ;Dieu khien nguon bam
count data 30h

On_Off data 31h
On_Phim data 32h
mSec data 33h
Speed data 34h

RL_R data 35h
TLow data 36h

THi data 37h
T_6 data 38h
T_On data 39h
T_Off data 3Ah
PWD_Off data 3Bh
Tam1 data 3Ch
Tam2 data 3Dh
Tam3 data 3Eh
TabDPL data 3Fh

TabDPH data 40h
Org 0000h
ajmp Start
Org 0003h
reti

Org 000Bh
ajmp TIMER
Org 0013h
reti
Org 001Bh
reti
Org 0023h
reti
Start: mov SP,#5Fh ;set stack bottom pointer
mov IE,#0
Begin: mov Count,#0
mov On_Off,#0FFh ;Bien xac dinh trang thai chay hoac dung
;000h:chay
;0FFh:dung
mov mSec,#0 ;Bien xac dinh che toc do

mov Speed,#0 ;0:50Hz
;1:45Hz
;2:40Hz
;3:35Hz
;4:30Hz
;5:25Hz

mov RL_R,#0
mov 20h,#0
mov PWD_Off,#0 ;=000h: Mo nguon Bam

;=0FFh:Tat nguon bam
setb BitPWD ;Bit dieu khien nguon bam:

;1:Tat
;0:Mo
mov P0,#11111110b
clr P0.6
Loop: acall DocPhim
mov A,20h
anl A,#0Fh
cjne A,#0,Co_phim
ajmp Loop
Co_Phim: acall XulyPhim

mov 20h,#0
ajmp Loop
Docphim: mov R4,#200

W_Key: acall xet_phim
jnc ExitK ;phim rung thi bo qua
djnz R4,W_key
Waait: acall xet_phim

jc Waait ;cho phim nha

ret
ExitK: clr c
mov 20h,#0
ret
xet_phim: clr c
JnB Strt_Sp,In_K
JnB DecSp,Dec_S
JnB IncSp,Inc_S
JnB L_R,R_Left_R
clr
ret c
In_K: setb
mov c
ret Bit_Str,c
Dec_S: setb c
mov Bit_Dec,c
ret
Inc_S: setb
mov c
ret Bit_Inc,c
R_Left_R: setb c

mov Bit_L_R,c
ret
Run_Stop: mov A,On_Off

cpl A
mov On_Off,A
cjne A,0FFh,Run_M ;Dang o trang thai dung thi chay
clr TR0 ;Dung mo to
mov IE,#0
mov P1,#0FFh
ret
Run_M: clr TR0

mov IE,#0 ;Dung ngat
mov A,Speed ;Khoi tao cac thong so de vao trang
thai chay(chuong trinh Timer hoat dong)
mov B,#5
mul AB
mov DPTR,#Tab_T
mov B,A
movc A,@A+DPTR
mov THi,A
inc B
mov A,B
movc A,@A+DPTR
mov TLow,A
inc B

mov A,B
movc A,@A+DPTR
mov T_6,A
mov Tam1,A
inc B
mov A,B
movc A,@A+DPTR
mov T_On,A
mov Tam2,A
inc B
mov A,B
movc A,@A+DPTR
mov T_Off,A
mov Tam3,A
clr TR0
mov IE,#0 ;dung ngat
mov A,RL_R
cjne A,#0,In_Left
mov DPTR,#Tab_R
GetDPTR: mov TabDPL,DPL

mov TabDPH,DPH
mov TH0,THi
mov TL0,TLow ;reload,include overflow
mov TMOD,#0000001B ;set timer0:mode1,16_bit
mov IE,#10000010B ;enable timer0 interrupt
setb TR0 ;turn timer0 on

ret
XulyPhim: jb Bit_Str,Run_Stop
jb Bit_dec,Dec_Sp
jb Bit_Inc,Inc_Sp
Bit_L_R,Left_R_SP
jb
ret
In_Left: mov
DPTR,#Tab_L
ajmp
GetDPTR
Dec_Sp: mov
A,Speed
cjne
A,#5,Decrc
mov
Speed,#5
Speed
Decrc: Inc
A,Speed
IncDec: mov
A,#0,N0_50
cjne
P0,#11111110b
mov
Run_M
ajmp
A,#1,N0_45
N0_50: cjne
P0,#11111101b
mov
Run_M

ajmp
A,#2,N0_40
N0_45: cjne P0,#11111011b
mov Run_M
ajmp
A,#3,N0_35
N0_40: cjne P0,#11110111b
mov Run_M
ajmp
A,#4,N0_30
cjne P0,#11101111b
N0_35: mov Run_M
ajmp
P0,#11011111b
N0_30: mov Run_M
ajmp
A,Speed
Inc_Sp: mov A,#0,Incrc
cjne Speed,#0
mov IncDec
ajmp
Speed
Dec IncDec
Incrc: ajmp
A,On_Off

Left_R_Sp: mov A,#0FFh,In_Run

cjne P0.6
cpl A,RL_R
mov A
cpl RL_R,A
mov
In_Run: ret ;timer0 mode1 overflow interrupt

procedure,333us
ACC
TIMER: PUSH PSW ;save accumulator value
PUSH DPH ;save program status
PUSH DPL
PUSH RS0
SETB TR0 ;select register bank1
CLR TH0,THi ;stop timer0
MOV TL0,TLow
MOV TR0 ;reload,include overflow
SETB A,PWD_Off ;restart timer0
mov A,#0,In_Off
cjne Tam2,NEXXT
djnz Tam3,T_Off ;Dang mo nguon bam
mov A,Tam3
mov A,#0,NEXXT1
cjne Tam3,T_Off
mov Tam2,T_On ;Tam2 = 0,Tam3=0
mov PWD_Off,#0

mov NEXXT ;Khong tat nguon bam

ajmp
PWD_Off,#0FFh
NEXXT1: mov Tam3,T_Off ;Tam3 <> 0 thi tat

mov BitPWD
setb NEXT0
ajmp
Tam3,NEXT0
In_Offff: djnz PWD_Off,#0
mov Tam2,T_On
mov BitPWD
clr NEXT0
ajmp
BitPWD
NEXXT: clr Tam1,NEXT
NEXT0: djnz Tam1,T_6
mov DPL,TabDPL
mov DPH,TabDPH
mov A,Count
mov A,@A+DPTR
movc A
cpl c,BitPWD
mov Acc.7,c
mov P1,A ;Dua bit dieu khien xung bam
mov Count
inc A,Count

mov A,#6,NEXT
cjne Count,#0
mov DPL
NEXT: POP DPH
POP PSW
POP ACC ;get back program status
POP ;get back accumulator
RETI ;return main program
00111000b
Tab_R: db 00011100b
db 00001110b
db 00000111b
db 00100011b
db 00110001b
db
00000111b
Tab_L: db 00001110b
db 00011100b
db 00111000b
db 00110001b
db 00100011b
db
-3333
Tab_T: dw 1,1,0 ;50Hz
db
-74
dw 50,107,29 ;45Hz

db
-417
dw 10,17,7 ;40Hz
db
-477
dw 10,13,8 ;35Hz
db
-139
dw 40,38,34 ;30Hz
db
-96
dw 69,47,5 ;25Hz
end db
X
KÕt LuËn
--------
Sau h¬n hai th¸ng nghiªn cøu vµ thùc hiÖn ®Ò tµi, víi sù híng dÉn tËn t×nh
cña c« gi¸o: Ph¹m ThÞ Hoa, cïng víi sù gióp ®ì cña b¹n bÌ vµ çc thÇy c« gi¸o
bé m«n em ®· hoµn thµnh ®å ¸n nµy.
Qua ®å ¸n nµy em ®· rót ra ®îc nhiÒu bµi häc vµ kinh nghiÖm quý b¸u,
n©ng cao kh¶ n¨ng vËn dông lý thuyÕt ®Ó gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò thùc tiÔn
vµ qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi em hiÓu râ h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®îc häc.
SÏ gióp Ých rÊt nhiÒu cho c«ng viÖc sau nµy.
Do thêi gian vµ kiÕn thøc cã h¹n, nªn ®å ¸n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu
sãt. Em kÝnh mong nhËn ®îc sù chØ dÉn gióp ®ì tËn t×nh cña çc thÇy c«
gi¸o bé m«n vµ çc b¹n ®Ó ®å ¸n nµy ®îc hoµn thiÖn h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Nam §Þnh, ngµy 20 th¸ng 05 n¨m 2009

Sinh viªn thùc hiÖn:
Vò ThÕ Dòng
Tµi liÖu tham kh¶o
1. NguyÔn BÝnh: §iÖn tö c«ng suÊt - Nxb khoa häc vµ kÜ thuËt - Hµ Néi -
2000.
2. Bïi Quèc Kh¸nh, NguyÔn V¨n LiÔu, NguyÔn ThÞ HiÒn: TruyÒn ®éng
®iÖn - Nxb khoa häc vµ kÜ thuËt.
3. Vò Quang Håi: Gi¸o tr×nh ®iÖn tö c«ng nghiÖp - Nxb gi¸o dôc.
4. TrÇn Träng Minh: Gi¸o tr×nh ®iÖn tö c«ng suÊt - Nxb gi¸o dôc.
5. §ç Xu©n Thô: KÜ thuËt ®iÖn tö - Nxb ®¹i häc vµ trung häc chuyªn
nghiÖp.
6. NguyÔn BÝnh: §iÖn tö c«ng suÊt lín - Nxb ®¹i häc vµ trung häc chuyªn
nghiÖp - Hµ Néi - 1985.

7. V¨n ThÕ Minh: KÜ thuËt vi xö lý - Nxb gi¸o dôc - 1997.

8. Tèng V¨n On, Hoµng §øc H¶i: Hä vi ®iÒu khiÓn 89C51 - Nxb lao ®éng
x· héi - Hµ Néi - 2001.
9. D¬ng Minh TrÝ: S¬ ®å ch©n linh kiÖn b¸n dÉn - Së gi¸o dôc vµ ®µo
t¹o thµnh phè Hå ChÝ Minh.
10. Huúnh §øc Th¾ng: S¸ch tra cøu linh kiÖn b¸n dÉn ECG - 1995.
11. TrÇn Kh¸nh Hµ: M¸y ®iÖn tËp I, II - Nxb khoa häc vµ kÜ thuËt - Hµ
Néi - 1997.
12. TrÇn Duy Phông: KÜ thuËt quÊn d©y m¸y biÕn ¸p, ®éng c¬ v¹n n¨ng,
®éng c¬ ®iÖn mét pha, ba pha - Nxb §µ N½ng.

Đồ Án Thiết Kế Biến Tần

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Đồ Án Thiết Kế Biến Tần

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DATK 1 ThiÕt kÕ biÕn tÇn

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Tµi liÖu tham kh¶o...................................................................................................51

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Nam §Þnh, ngµy 20 th¸ng 05 n¨m 2009

Sinh viªn thùc hiÖn

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Trêng §¹i häc SPKT Nam §Þnh

Sinh viªn thùc hiÖn: Vò ThÕ Dòng

Ngµy nhËn ®Ò : ngµy 10 th¸ng 03 n¨m 2009

Th.S Ph¹m thÞ hoa

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

phÇn néi dung

1.1.1. CÊu t¹o: gåm 2 phÇn

Stato D©y quÊn stato Rotor

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

1.1.2. Nguyªn lý lµm viÖc:

1.2. §Æc tÝnh c¬ cña ®éng c¬ ®iÖn kh«ng ®ång bé:

Ph¬ng tr×nh ®Æc tÝnh c¬:

Do ®ã ta cã biÓu thøc m«men tíi h¹n:

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Ta cã d¹ng ®¬n gi¶n cña ph¬ng tr×nh ®Æc tÝnh c¬ nh sau:

H×nh 1.2: §Æc tÝnh c¬ cña ®éng c¬ kh«ng ®ång bé

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

1.3.1. §iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®éng c¬:

1.3.2. §iÒu chØnh ®iÖn trë m¹ch rotor:

1.3.3. §iÒu chØnh tÇn sè nguån cÊp cho ®éng c¬:

1.3.4. §iÒu chØnh ®é réng xung:

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Ch¬ng 2: tæng quan vÒ biÕn tÇn

2.1. Giíi thiÖu chung:

2.2. Ph©n lo¹i biÕn tÇn:

2.2.1. BiÕn tÇn gi¸n tiÕp:

ChØnh l­u Läc NghÞch l­u

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

C1 C6: c¸c tô chuyÓn m¹ch.

V1 V6: c¸c van ®iÒu khiÓn.

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

 BiÕn tÇn nguån ¸p:

+ Giíi thiÖu thiÕt bÞ:

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

UA = (2 UAN - UBN - UCN) (1)

UB = (2 UBN - UCN - UAN) (2)

Uc = (2 UCN - UAN - UBN) (3)

Tõ (1)(2)&(3) ta cã d¹ng ®å thÞ cña ®iÖn ¸p cña ®iÖn ¸p ba pha nh sau:

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

/3 2/3  4/3 5/3 2 

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

3) §Æc ®iÓm vµ øng dông

2.2.1. BiÕn tÇn trùc tiÕp:

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

4) §Æc ®iÓm vµ øng dông

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

3.1.TÝnh chän m¹ch lùc

3.1.1. Ph¬ng ¸n chän m¹ch ®éng lùc

1. M¹ch chØnh lu:

- Nguyªn lý ho¹t ®éng:

Trong kho¶ng 0 < < , u2 = U2sin t , cùc tÝnh d¬ng t¹i

Sinh viªn: Vò ThÕ Dòng Líp: §L - KT§ 1A

D2 vµ D4 dÉn cho dßng ch¶y qua.

+ Gi¸ trÞ trung b×nh cña dßng ®iÖn t¶i:

ChØnh lu Läc NghÞch lu

Ch¬ng tr×nh chÝnh

Bit-l-r 1 thuËn - ngîc