Professional Documents
Culture Documents
� นทำำ�ธุุรกิิจต้้องรู้้�
ที่่ค
บััญชีี ไม่่ใช่่เรื่่�องของตััวเลข
แต่่เป็็นพื้้� นฐานของการทำำ�ธุุรกิิจ
งานบััญชีีเป็็นงานบัันทึึกรายการค้้าโดยมีีเอกสารเป็็นหลัักฐาน
ซึ่่�งมีีการ แยกหมวดหมู่่�อย่่างชััดเจน
รวมถึึงสรุุปงบต่่างๆที่่�เกิิดขึ้้�นในกิิจการ
ทำำ�ให้้คนทำำ�ธุุรกิิจสามารถนำำ�ข้้อมููลมาใช้้ในการวางแผน
และควบคุุมกิิจการภายในรวมถึึง
ใช้้ในการตััดสิินใจในการลงทุุนเพื่่� ออนาคตของกิิจการ
1
คุุณคงสงสััยว่่าทำำ�ไมการทำำ�บััญชีีถึึง
เป็็นพื้้� นฐานของธุุรกิิจ
ทั้้�งๆที่่�ดููเป็็นงานที่่�จำำ�เป็็นต้้องทำำ�เนื่่�องจากเป็็นส่่วนหนึ่่�งของกฎหมายใน
เรื่่�องภาษีี ซึ่่�งดููไม่่ได้้เกี่่�ยวข้้องกัับการบริิหารธุุรกิิจมากเท่่าไหร่่แต่่จริิงๆแล้้ว
ข้้อมููลของบััญชีี
มีี 2 วััตถุุประสงค์์หลัักๆ ที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการคิิด ตััดสิินใจในการบริิหาร
กิิจการรวมไปถึึงช่่วยให้้กิิจการเติิบโตได้้ และ 2 วััตถุุประสงค์์ที่่�ว่่า คืือ
1
เพื่่� อนำำ�ข้้อมููลไปใช้้ในการบริิหารภายในกิิจการ
เนื่่อ � งจากตััวเลชทางบััญชีีจัด ั เป็็นฐานข้้อมููลในการจััดทำำ�ตัวั เลขต่่างๆเช่่น
งบดุุล งบกำำ�ไรขาดทุุน ที่่�เป็็นข้้อมููลในอดีีต กัับงบประมาณต่่างๆในช่่วง 1 ปีี ที่่�
นัับว่่าเป็็นข้้อมููลปัจั จุุบััน เมื่่�อมีีข้้อมููลทั้้�ง 2 ส่่วนแล้้ว ก็็จะสามารถจััดทำำ�แผนธุุรกิิจ
่� จััดเป็็นข้้อมููลในการบริิหารจััดการในอนาคตของธุุรกิิจที่่�ทำำ�ให้้เรามั่่�นใจ
ล่่วงหน้้าซึ่ง
ได้้ว่่าควรลงทุุนในสิ่่�งไหนเพิ่่� มไม่่ว่่าจะเป็็นการขยายโรงงา การสต๊๊อกสิินค้้าแต่่ละ
ประเภท หรืือการจััดจ้้างการผลิิตสิินค้้า เป็็นต้้น
2
เพื่่� อนำำ�ข้้อมููลไปส่่งให้้กัับภาครััฐและเอกชนภายนอก
สิ่่�งที่่�มาคู่่�กัับงานบััญชีีคืืองานภาษีีการจััดทำำ�บััญชีีก็็
เพื่่�อเป็็นฐานข้้อมููลในการจ่่ายภาษีีให้้กับรั
ั ฐั แต่่นอกจากนี้้�การ
ทำำ�บััญชีียัง
ั ช่่วยเป็็นฐานข้้อมููลในการขยายกิิจการด้้วยการ
ขอสิินเชื่่�อกัับธนาคารและเพิ่่� มการตััดสิินใจของนัักลงทุุนที่่�
ต้้องการร่่วมทุุนด้้วย
2
งานบััญชีีคืืออะไร?
หากอธิิบายเรื่่�องบััญชีีให้้สั้้�นที่่�สุุด
คงบอกได้้ว่่า งานบััญชีี
o เป็็นการจดบัันทึึก
o จำำ�แนกประเภทรายการ
o สรุุปผลทำำ�รายงาน
o วิิเคราะห์์ข้้อมููลในทุุกแง่่มุุมทาด้้านการเงิิน
เพื่่� อนำำ�ไปใช้้ประกอบการตััดสิินใจ
ในการดำำ�เนิินกิิจการ และพัั ฒนา
ธุุรกิิจให้้เติิบโต
3
การจดบัันทึึกของงานบััญชีี
เป็็นการบัันทึึกรายการค้้าทั้้�งหมดที่่�เกิิดขึ้้�นในธุุรกิิจ โดยมีีการใช้้
เอกสารที่่�ระบุุทั้้�งรายการค้้า วัันที่่�ซื้้�อขาย เลขใบสำำ�คััญ พร้้อมทั้้�งรายละเอีียด
รายรัับรายจ่่ายเป็็นหลัักฐาน
การจำำ�แนกประเภทรายการ เป็็นการจำำ�แนกรายการค้้าของกิิจการเป็็น
ประเภทต่่างๆอย่่างชััดเจน ซึ่�ง
่ ข้้อมููลจากเอกสารงานบััญชีี จะแบ่่งเป็็นหมวด
หมู่่� 5 หมวด คืือ
o หมวดสิินทรััพย์์
o หมวดหนี้้�สิิน
o หมวดส่่วนของเจ้้าของ (ทุุน)
o หมวดรายได้้
o หมวดค่่าใช้้จ่่าย
4
การสรุุปผลและทำำ�รายงาน
� ในการดำำ�เนิินกิิจการ
เป็็นการบัันทึึกข้้อมููลเกี่่�ยวกัับการเงิินที่่�เกิิดขึ้้น
โดยจะจััดทำำ�เป็็นรายงาน ช่่วง 3 เดืือน 6 เดืือน หรืือ 1 ปีี ประกอบ
ด้้วย
o งบดุุล (Balance Sheet)
o งบกำำ�ไรขาดทุุน (Profit and Loss Statement)
o งบแสดงการเปลี่่�ยนแปลงในส่่วนของเจ้้าของ
(Statement of changes in owner’s equity)
o งบกระแสเงิินสด ( Cash Flow statement)
o หมายเหตุุประกอบเงิินการเงิิน (Note to Financial Statement)
การวิิเคราะห์์ข้้อมููล
คืือการทำำ�ความเข้้าใจกัับรายงานการสรุุปงบต่่างๆ ที่่�ได้้ แล้้วจึึงนำำ�
ไปใช้้ประกอบการตััดสิินใจในการดำำ�เนิินกิิจการ และพัั ฒนาธุุรกิิจให้้เติิบโต
5
ทำำ�ไมต้้องทำำ�บััญชีี
เราจััดทำำ�บััญชีีขึ้้�นเพื่่� อบัันทึึกรายการค้้าต่่างๆที่่�เกิิดขึ้้�นกัับกิิจการ ให้้
เจ้้าของธุุรกิิจรัับรู้้�ว่่าช่่วงเวลานั้้�นมีีรายการสิินทรััพย์์ หนี้้�สิิน และส่่วนของ
เจ้้าของเป็็นอย่่างไรบ้้าง เพื่่� อประกอบการตััดสิินใจในการลงทุุนและการ
บริิหารกิิจการ ซึ่�ง ่ นอกจากประโยชน์์ในด้้านการทำำ�ธุุรกิิจแล้้ว การทำำ�บััญชีี
ประโยชน์์
ยัังมีี ดัังนี้้�
o เป็็นเครื่่�องมืือในการคำำ�นวณภาษีี
o เป็็นข้้อมููลสำำ�คััญในการตรวจสอบ และป้้องกัันการเกิิดทุุจริิต
o ใช้้ในการประกอบการขอสิินเชื่่�อกัับธนาคาร
o ใช้้เป็็นข้้อมููลในการตััดสิินใจของนัักลงทุุน
6
กฎหมายก�ำหนดให้กิจการท�ำบัญชีหรือไม่?
การทำำ�บััญชีี ส่่วนหนึ่่�งก็็เพื่่�อให้้เจ้้าของกิิจการทราบถึึง
ความเป็็นไปของกิิจการ โดยมีีหลัักฐานการบัันทึึกที่่�ชัด ั เจน
ว่่าสภาพธุุรกิิจมีีการดำำ�เนิินไปอย่่างไร มีีสถานะทางการเงิิน
กำำ�ไรขาดทุุนไปเท่่าไหร่่ ซึ่่�งในทางกฎหมายมีีการบัังคัับทำำ�
บััญชีีและตรวจสอบบััญชีีอย่่างเป็็นระบบกัับกิิจการบาง
ประเภท
ธุุรกิิจที่่�มีีเจ้้าของคนเดีียว หรืือบุุคคลธรรมดา
และธุุรกิิจปะเภทห้้างหุ้้�นส่่ วนสามััญ ไม่่จดทะเบีียน
ตามกฎหมายไม่่ มีี ก ารบัั ง คัั บ ทำำ� บัั ญ ชีี เว้้ น แต่่ ว่่ า
รััฐมนตรีีมีีการประกาศให้้เป็็นผู้้�มีีหน้้าที่่�จััดทำำ�บััญชีี
ห้้างหุ้้�นส่่วนจดทะเบีียน และบริิษััทจำำ�กััด
ตาม พ.ร.บ. ทางการบััญชีี พ.ศ.2543 กำำ�หนด
ให้้มีีการจััดทำำ�บััญชีีตั้้�งแต่่เริ่่�มต้้นจดทะเบีียน
เป็็นนิิติิบุุคคล ซึ่่�งจำำ�เป็็นต้้องเป็็นผู้้�ที่่�จบการ
ศึึกษาด้้านบััญชีีเป็็นผู้้�รัับผิิดชอบงานบััญชีี
7
� ีควรเริ่่�มตั้้�งแต่่ต้้น
การทำำ�ระบบบััญชีีที่่ดี
ในการเริ่่มกิ� ิจการคุุณอาจรู้้�สึึกวุ่่�นวายเล็็กน้้อยกัับการทำำ�บััญชีี
แต่่นั่่�นจะทำำ�ให้้คุุณลดการทำำ�งานที่่�อาจสัับสนและวุ่่�นวายในอนาคตได้้
เพราะงานบััญชีีทำำ�ให้้คุุณเห็็นภาพรวมบริิษััท
และช่่วยให้้ตััดสิินใจอะไรได้้ง่่ายขึ้้�น
ด้้วยหลัักฐานที่่�บัันทึึกอย่่างชััดเจน และเก็็บมาตั้้�งแต่่ต้้น
8
คุุณสมบััติข
ิ องคนทำำ�บััญชีี
ตามกฎหมาย
การทำำ�บััญชีีตามกฎหมายถููกแบ่่งตามประเภทของธุุรกิิจ ดัังนี้้�
1. ธุุรกิิจที่่�มีเี จ้้าของคนเดีียว หรืือบุุคคลธรรมดา และธุุรกิิจปะเภทห้้างหุ้้�น
ส่่วนสามััญ ไม่่จดทะเบีียน ผู้้�ทำำ�บััญชีีจะต้้องเป็็นผู้้�ที่่�จบการศึึกษาด้้านบััญชีี
โดยมีีวุุฒิิปริิญญาตรีี หรืือ ปวส. ด้้านบััญชีี
2. ห้้างหุ้้�นส่่วนจดทะเบีียน และบริิษััทจำำ�กััด
- ทุุนจดทะเบีียน ไม่่เกิิน 5 ล้้านบาท มีีทรััพย์สิ ์ ินไม่่เกิิน 30 ล้้าน
บาท และมีีรายได้้ไม่่เกิิน 30 ล้้านบาทต่่อปีี ผู้้�ทำำ�บััญชีีจะต้้องเป็็นผู้้�ที่่�จบการ
ศึึกษาด้้านบััญชีี โดยมีีวุุฒิิปริิญญาตรีี หรืือ ปวส. ด้้านบััญชีี
- ทุุนจดทะเบีียน มากกว่่า 5 ล้้านบาท มีีทรััพย์์สิินมากกว่่า 30
ล้้านบาท และมีีรายได้้มากกว่่า 30 ล้้านบาทต่่อปีี ผู้้�ทำำ�บััญชีีจะต้้องเป็็นผู้้�ที่่�จบ
การศึึกษาด้้านบััญชีี โดยมีีวุุฒิิปริิญญาตรีี
9
ขั้้�นตอนการบัันทึึกบััญชีีในธุุรกิิจ
1 เกิิดการซื้้�อขายสิินค้้าและบริิการ หรืือรายการ
ค้้า
จััดทำำ�เอกสารเบื้้�องต้้นทางบััญชีี
เช่่น ใบเสนอราคา ใบ สำำ�คััญรัับ ใบสำำ�คััญ 2
3 วิิเคราะห์์รายการบััญชีี โดยแบ่่งเป็็นเดบิิต เครดิิต
ลงรายการในสมุุดรายวัันแต่่ละเล่่ม
เช่่น สมุุดรายวัันซื้้�อ สมุุด รายวัันขาย สมุุดราย 4
5 บัันทึึกรายการเข้้าสมุุดรายวัันแยกประเภท
และปิิดบััญชีีแยกประเภทแต่่ละงวด
ออกงบทดลอง
6
7 ปรัับปรุุงรายการต่่างๆ และออกงบทดลอง
หลัังการปรัับปรุุง
11
ใบเสนอราคา (Quotation)
เอกสารเสนอค่่าใช้้จ่่ายของรายการสิินค้้าและบริิการ
มอบให้้ผู้้�ซื้้�อ ก่่อนที่่�ผู้้�ซื้้�อจะตััดสิินใจซื้้�อ
ทำำ�ความรู้้�จัักกัับ ‘ใบเสนอราคา’ เพิ่่� มเติิม ได้้ที่่� http://bit.ly/2Tk7P5p
12
ใบแจ้้งหนี้้� (Invoice)
เอกสารที่่�ออกให้้กัับผู้้�ซื้้�อที่่�ยัังไม่่ชำำ�ระค่่าสิินค้้าและบริิการ
เอกสารที่่�ใช้้เป็็นหลัักฐานในการรัับชำำ�ระเงิินจากผู้้�ซื้้�อ
หรืือส่่งสิินค้้าและบริิการ
เอกสารที่่�แจ้้งให้้ลููกค้้าทราบถึึงค่่าสิินค้้าและบริิการที่่�ต้้องจ่่าย
เอกสารที่่�ออกเมื่่�อมีีการคำำ�นวณราคาผิิดพลาด
หรืือมีีการระบุุจำำ�นวนเงิินในเอกสารที่่�มากกว่่าราคาจริิง
เอกสารที่่�ใช้้ในการติิดต่่อซื้้�อสิินค้้าและบริิการจากบุุคคลภายนอก
18
สมุุดบััญชีีที่่�ใช้้ในการบัันทึึกบััญชีี
การจััดทำำ�บััญชีีแบ่่งเป็็น 2 ส่่วนใหญ่่ๆ
คืือ สมุุดบััญชีีขั้้�นต้้น (Book of Original Entry)
และสมุุดบััญชีีขั้้�นปลาย หรืือสมุุดบัันทึึกบััญชีีแยกประเภท (Ledger)
o สมุุดรายวัันซื้้�อ ใช้้สำำ�หรัับบัันทึึกรายการเกี่่�ยวกัับการซื้้�อสิินค้้าและบริิการเป็็นเงิินเชื่่�อ
o สมุุดรายวัันขาย ใช้้สำำ�หรัับบัันทึึกรายการเกี่่�ยวกัับการขายสิินค้้าและบริิการเป็็นเงิินเชื่่�อ
o สมุุดรายวัันทั่่�วไป ใช้้สำำ�หรัับบัันทึึกรายการบััญชีีที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการดำำ�เนิินงานของ
กิิจการ ที่่�ไม่่เกี่่�ยวข้้องกัับรายการซื้้�อขาย
o สมุุดรายวัันรัับเงิิน ใช้้สำำ�หรัับบัันทึึกรายการบััญชีีที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการรัับเงิินเท่่านั้้�น
o สมุุดรายวัันจ่่ายเงิิน ใช้้สำำ�หรัับบัันทึึกรายการบััญชีีที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการจ่่ายเงิินเท่่านั้้�น
19
� ปลาย หรืือสมุุดบัันทึึกบััญชีีแยกประเภท (Ledger) เป็็นสมุุดบัันทึึกรายการ
2. สมุุดบััญชีีขั้้น
บััญชีีต่่างๆ แบบแยกประเภทที่่�บัันทึึกไว้้ในสมุุดบััญชีีขั้้�นต้้น ประกอบด้้วย
20
สมการบััญชีีที่่�คนทำำ�ธุุรกิิจต้้องรู้้�
สมการบััญชีีเป็็นหนึ่่�งในพื้้� นฐานที่่�เจ้้าของกิิจการควรรู้้� เพราะคน
ทำำ�ธุุรกิิจจำำ�นวนไม่่น้้อย เข้้าใจผิิดในเรื่่�องของมููลค่่าของสิินทรััพย์์กิิจการ
กล่่าวคืือทรััพย์สิ์ ินของกิิจการไม่่ได้้มีีแค่่เงิินสดเท่่านั้้�น และหนี้้�สิินคืือส่่วนที่่�
มากจากการกู้้�ยืืมเพีี ยงอย่่างเดีียว ซึ่่�งสมการบััญชีีจะบอกรายละเอีียด ว่่า
รายการส่่วนไหน คืืออะไร ดัังนี้้�
สมการบััญชีี
21
ตััวอย่่าง การคำำ�นวณสิินทรััพย์์ของธุุรกิิจ ด้้วยสมการบััญชีี
จากสมการบััญชีี
จะได้้
เงิินสด + เงิินฝากธนาคาร + ลููกหนี้้� + อุุปกรณ์์ + รถยนต์์ + อาคาร + ที่่�ดิิน = 60,000 + 1,000,000
25,000 + 15,000 + 40,000 + 80,000 + 250,000 + 350,000 + 300,000 = 1,060,000 บาท
22
ตััวอย่่าง ที่่� 2 นางสาวใส่่ใจ เปิิดร้้านทำำ�ผม โดยมีีสิินทรััพย์์ หนี้้�สิิน
ดัังนี้้�
จากสมการบััญชีี
จะได้้
สิินทรััพย์์รวม = (เงิินสด +เงิินฝากธนาคาร + ลููกหนี้้� + อุุปกรณ์์ + อาคาร + ที่่�ดิิน)
(35,000 + 50,000 + 2,000 + 45,000 + 500,000 + 500,000)
สิินทรััพย์์รวม = 1,132,000 บาท
หนี้้�สิิน = 2,000
แทนค่่าในสมการบััญชีี
สิินทรััพย์์ = หนี้้�สิิน + ส่่วนของเจ้้าของ
1,132,000 = 2,000 + ส่่วนของเจ้้าของ
ส่่วนของเจ้้าของ = 1,132,000 – 2,000
ทุุนของนางสาวใส่่ใจ = 1,130,000 บาท
23
การทำำ�บััญชีีเอง ไม่่ได้้แปลว่่าจบ
24
ในการทำำ�ธุุรกิิจ ทุุกกิิจการจะต้้องปิิดงบ และยื่่�นงบ รวมทั้้�งส่่ ง
เอกสารต่่างๆ ภายในเดืือน 5 หรืือเดืือนพฤษภาคม ให้้กัับกรมพัั ฒนา
ธุุรกิิจการค้้า กระทรวงพาณิิชย์์ โดยรวบรวมข้้อมููลรายการบััญชีี หรืือ
รอบบััญชีี ตั้้�งแต่่วัันที่่� 1 มกราคม - 31 ธัันวาคมของปีีที่่�ผ่่านมา และจะ
� งบเพื่่� อเสีียภาษีีแก่่กรมสรรพากร ประมาณ 150 วัันหลัังปิิดงบ
ต้้องยื่่น
ซึ่ง ่� การใช้้งานโปรแกรมบััญชีีออนไลน์์ PEAK ผู้้�ใช้้งานสามารถจััด
ทำำ�งบเองได้้ ช่่วยให้้เห็็นรายละเอีียดของผลประกอบการมากขึ้้�น และ
ช่่วยในการตััดสิินใจวางแผนธุุรกิิจให้้เติิบโต โดยการปิิดงบจำำ�เป็็นต้้อง
ให้้นัก
ั บััญชีี หรืือสำำ�นัก � ค
ั งานบััญชีีที่่มีี วามเชี่่�ยวชาญในการจััดการ เพราะ
ตามระเบีียบของกรมสรรพากร กำำ�หนดให้้นัก ั บััญชีีลงนามในการจััดทำำ�
รายงานเพื่่� อยื่่�นส่่งภาษีี
25
อััตราค่่าปรัับหากยื่่�นงบเกิินระยะเวลาที่่�กฎหมายกำำ�หนด
ตามพระราชบััญญััติิการบััญชีี พ.ศ. 2543
แนบท้้ายระเบีียบกรมพัั ฒนาธุุรกิิจการค้้า ว่่าด้้วยการเปรีียบเทีียบตาม
กฎหมายที่่�อยู่่�ในความรัับผิิดชอบของกรมพัั ฒนาธุุรกิิจการค้้า พ.ศ. 2555
1.อััตราค่่าปรัับกรณีียื่่�นงบล่่าช้้าไม่่เกิิน 2 เดืือน
27
ข้้อมููลอ้้างอิิง
หนัังสืือ อ่่านงบการเงิินอย่่างผู้้�บริิหารมืืออาชีีพ
www.apornbunchee.com
www.blog.peakaccount.com/blog
www.dbd.go.th
www.elfms.ssru.ac.th
www.greedisgoods.com
www.pw.ac.th
28
TEAM
29
ติิดตามความรู้้�งานบััญชีี ภาษีี
จากโปรแกรมบััญชีีออนไลน์์ PEAK
เพื่่� อให้้ธุุรกิิจคุุณไปได้้ไว และไกลกว่่า
: peakaccount.com
: peakaccount.com/blog
: peakengine
: PEAK