1.

Dane do projektu
- Rozpiętość mostu suwnicy L = 21[m]
- Wysokość od poziomu posadzki do główki szyny h = 6,5[m]
- Rozstaw kół suwnicy a = 4,2 m
a = 3,8 m
- Maksymalne zbliżenie haka do koła e = 1,0[m]
e = 1,0[m]
- Udźwig suwnicy Q = 210[kN]
Q = 100[kN]
- Ciężar własny suwnicy G = 250[kN]
G = 140[kN]
- Klasa obciążenia HC4, HC3
- Rozstaw słupów l = 10[m]
- Ilość pól między słupowych n= 6

1.1. Współczynniki dynamiczne zależne od klasy obciążenia

Suwnica 1
Współczynniki dynamiczne zależne od klasy obciążenia HC4 odczytano z tab. 2.5 [PN-EN 1991-
3:2006]
β = 0,68
φ , = 1,20
ν = 12 m/min - prędkość podnoszenia

Suwnica 2
Współczynniki dynamiczne zależne od klasy obciążenia HC3 odczytano z tab.2.5 [PN-EN 1991-
3:2006]
β = 0,51
φ , = 1,15
ν = 12 m/min - prędkość podnoszenia

1.2. Współczynniki dynamiczne do obciążeń pionowych

Współczynniki dynamiczne do obciążeń pionowych odczytano z tab. 2.4 [PN-EN 1991-3:2006]

Suwnica 1
φ = 1,1 − górna wartość pulsacyjna
φ = φ , + β ∙ ν = 1,2 + 0,68 ∙ 12/60 = 1,336
φ = 1,0– założono że nie ma możliwości gwałtownego zrzucenia części ładunku i podnoszony
ciężar jest stały
φ = 1,0 − przyjęto, że zachowane są tolerancje dla szyn torów jezdnych podane w EN 1993-6
φ = 1,5 − przyjęto jak dla układu, w którym siły zmieniają się łagodnie

1
 Suwnica 2
φ = 1,1 − górna wartość pulsacyjna
φ = φ , + β ∙ ν = 1,15 + 0,51 ∙ 12/60 = 1,252
φ = 1,0–założono że nie ma możliwości gwałtownego zrzucenia części ładunku i podnoszony
ciężar jest stały,
φ = 1,0 − przyjęto, że zachowane są tolerancje dla szyn torów jezdnych podane w EN 1993-6
φ = 1,5 − przyjęto jak dla układu, w którym siły zmieniają się łagodnie

2. Kombinacje obciążeń od pionowych nacisków kół suwnicy i wózka

2.1 Suwnica 1
Kombinacje obciążeń pionowych
§
Ø Minimalne naciski kół od ciężaru własnego suwnicy i wózka
Kombinacje grup obciążeń 1 ,2
- Minimalne oddziaływanie kół suwnicy bez ładunku przy maksymalnym zbliżeniu haka
do lewego toru:
φ (G − G ) φ ∙ G (L − e )
Q , = + =
2∙n n∙L
1,1 ∙ (250 − 25) 1,1 ∙ 25 ∙ (21,0 − 1,0)
= + = ,
2∙2 2 ∙ 21,0
Gdzie: n – liczba kół suwnicy z jednej strony
G 1 – przyjęto ciężar wózka 10% ciężaru własnego suwnicy 25 kN

- Minimalne dopełniające oddziaływanie kół (na prawym torze):

φ G − G φ ∙G ∙e 1,1 ∙ 250 − 25,0 1,1 ∙ 25,0 ∙ 1,0
Q , = + = +
2∙n n∙L 2∙2 2 ∙ 21,0

= ,

Kombinacje grup obciążeń 3,4,5

Przyjęto współczynnik φ = 1,0
74,97
Q , = = ,
1,1
62,53
Q ,( ) = = ,
1,1

Ø Maksymalne naciski kół od ciężaru własnego suwnicy i podnoszonego ładunku:

Kombinacja obciążeń 1
- Maksymalne oddziaływanie koła suwnicy przy zbliżeniu haka do lewego toru:
φ ∙Q , ∙ (L − e ) 1,1 ∙ 210 ∙ (21,0 − 1,0)
Q, = Q, + = 68,12 +
n∙L 2 ∙ 21,0
= ,
- Maksymalne dopełniające oddziaływanie koła (na prawym torze):
φ ∙Q , ∙e 1,1 ∙ 210 ∙ 1,0
Q ,( ) = Q ,( ) + = 58,84 + = ,
n∙L 2 ∙ 21,0

2
 Kombinacja obciążeń 2
φ → φ
φ ∙Q , ∙ (L − e ) 1,0 ∙ 210 ∙ (21,0 − 1,0)
Q, = Q, + = 68,12 +
n∙L 2 ∙ 21,0
= ,

φ ∙Q , ∙e 1,0 ∙ 210 ∙ 1,0

Q ,( ) = Q ,( ) + = 58,84 + = ,
n∙L 2 ∙ 21,0

Kombinacje obciążeń 4,5

φ ∙ G − G φ ∙ G + Q , ∙ L− e
Q , = + =
2∙n n∙ L
1,0 ∙ 250 − 25 1,0 ∙ 25 + 210 ∙ 21 − 1,0
= + = ,
2∙2 2 ∙ 21
φ ∙ G − G φ ∙ G + Q , ∙e
Q ,( ) = + =
2∙n n∙ L
1,0 ∙ 250 − 25 1,0 ∙ 25 + 210 ∙ 1,0
= + = ,
2∙2 2 ∙ 25

§ Siły poziome spowodowane przyśpieszeniem lub opóźnieniem mostu suwnic

Ø Siły poziome podłużne
Przyjęto współczynnik tarcia μ = 0,2 (stal po stali)
Siła napędu: K = μ ∙ m ∙ Q , = 0,2 ∙ 2 ∙ 68,12 = ,

Siła podłużna: H , = H , = φ ∙K∙ = 1,5 ∙ 27,248 ∙ = ,

Gdzie: m − liczba kół napędzanych

n − liczba torów jezdnych
Ø Siły poziome poprzeczne
∑Q , 2 ∙ 168,15
ξ = = = ,
∑Q 2 ∙ 168,15 + 61,84
ξ = 1 − ξ = 1 − 0,731 = 0,268
l = ξ − 0,5 ∙ L = 0,731 − 0,5 ∙ 21,0 = ,
Moment siły napędu:
M = K ∙ l = 27,248 ∙ 4,8 = ,
Siły poziome:
M 130,8
H , = φ ∙ξ ∙ = 1,5 ∙ 0,268 ∙ = ,
a 5
M 130,8
H , = φ ∙ ξ ∙ = 1,5 ∙ 0,731 ∙ = ,
a 5
§ Obciążenie poziome spowodowane ukosowaniem mostu suwnicy
Kąt ukosowania nie może być większy niż 0,015 rad.
3
Wartość parametru f:
f = 0,3 ∙ 1 − exp ∙ − 250α = 0,3 ∙ 1 − exp ∙ − 250 ∙ 0,015 = , < 0,3
Odległość h:
Założono, że koła napędowe suwnicy będą z obustronnymi obrzeżami
kołnierzowymi, jako elementami prowadzącymi. Stąd odległość przedniej pary kół od
elementu prowadzącego będzie równa zero e = 0 .Dla drugiej pary kół e = a =
, .
Ponieważ suwnica jest wyposażona w systemie IFF w pary kół niezależnych
(niesprzęgniętych) m=0 odległość chwilowego środka obrotu będzie następująca:

m ∙ ξ ∙ ξ ∙ L + ∑e ∑e 4,2
h= = = = ,
∑e ∑e 4,2

Współczynnik λ , :
∑e 4,2
λ , = 1− = 1− = ,
n∙h 2 ∙ 4,2
λ ,,, = 0
Stąd:
H ,, , = H ,, , = 0
Dla przedniej pary kół:
ξ e 0,268
λ , , , = ∙ 1− = ∙ (1 − 0) = , (oś 1)
n h 2
ξ e 0,731
λ , , , = ∙ 1− = ∙ (1 − 0) = , (oś 2)
n h 2

Dla tylnej pary kół:

ξ e 0,268 4,2
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = (oś 1)
n h 2 4,2

4
 ξ e 0,731 4,2
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = (oś 2)
n h 2 4,2
Siły poziome:

S= f∙λ ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,5 ∙ 2 ∙ 168,15 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,134 ∙ 2 ∙ 168,15 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,365 ∙ 2 ∙ 168,15 = ,

H , , , = H , , , = 0
Zakładając, że łożysko kulkowe elementu prowadzącego jest umieszczone 15 cm
przed kołem napędzanym suwnicy; siły λ ,,, mają wartości:
e = 0,15 m
e = 0,15 + 4,2 = ,
∑e 0,15 + 4,35
h= = = ,
∑e 0,15 + 4,35
∑e 0,15 + 4,35
λ = 1− = 1− = ,
n∙ h 2 ∙ 4,21
Dla przedniej pary kół:
ξ e 0,268 0,15
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = , (oś 1)
n h 2 4,21
ξ e 0,731 0,15
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = , (oś 2)
n h 2 4,21

Dla tylnej pary kół:

ξ e 0,268 4,35
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = − , (oś 1)
n h 2 4,21
ξ e 0,731 4,35
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = − , (oś 2)
n h 2 4,21
Siły poziome:

S= f∙λ ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,534 ∙ 2 ∙ 168,15 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,129 ∙ 2 ∙ 168,15 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,352 ∙ 2 ∙ 168,15 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ − 0,004 ∙ 2 ∙ 168,15 = − ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ − 0,012 ∙ 2 ∙ 168,15 = − ,

2.2. Suwnica 2

5
 Kombinacje obciążeń pionowych
§
Ø Minimalne naciski kół od ciężaru własnego suwnicy i wózka
Kombinacje grup obciążeń 1 ,2
- Minimalne oddziaływanie kół suwnicy bez ładunku przy maksymalnym zbliżeniu haka
do lewego toru:
φ (G − G ) φ ∙ G (L − e )
Q , = + =
2∙n n∙L
1,1 ∙ (140 − 14) 1,1 ∙ 14 ∙ (21,0 − 1,0)
= + = ,
2∙2 2 ∙ 21,0
Gdzie: n – liczba kół suwnicy z jednej strony
G 1 – przyjęto ciężar wózka 10% ciężaru własnego suwnicy 14 kN

- Minimalne dopełniające oddziaływanie kół (na prawym torze):

φ (G − G ) φ ∙ G ∙ e 1,1 ∙ (140 − 14) 1,1 ∙ 14 ∙ 1,0
Q ,( ) = + = + =
2∙n n∙L 2∙2 2 ∙ 21,0
= ,

Kombinacje grup obciążeń 3,4,5

Przyjęto współczynnik φ = 1,0
41,98
Q , = = ,
1,1
35,01
Q ,( ) = = ,
1,1
Ø Maksymalne naciski kół od ciężaru własnego suwnicy i podnoszonego ładunku:
Kombinacja obciążeń 1
- Maksymalne oddziaływanie koła suwnicy przy zbliżeniu haka do lewego toru:
φ ∙Q , ∙ (L − e ) 1,2 ∙ 100 ∙ (21,0 − 1,0)
Q, = Q, + = 38,16 +
n∙L 2 ∙ 21,0
= ,
- Maksymalne dopełniające oddziaływanie koła (na prawym torze):
φ ∙Q , ∙e 1,2 ∙ 100 ∙ 1,0
Q ,( ) = Q ,( ) + = 31,83 + = ,
n∙L 2 ∙ 21,0
Kombinacja obciążeń 2
φ → φ
φ ∙Q , ∙ (L − e ) 1,0 ∙ 100 ∙ (21,0 − 1,0)
Q, = Q, + = 38,16 +
n∙L 2 ∙ 21,0
= ,
φ ∙Q , ∙e 1,0 ∙ 100 ∙ 1,0
Q ,( ) = Q ,( ) + = 31,83 + = ,
n∙L 2 ∙ 20,0

Kombinacje obciążeń 4,5

6
 φ ∙ G − G φ ∙ G + Q , ∙ L− e
Q , = + =
2∙n n∙ L
1,0 ∙ 140 − 14,0 1,0 ∙ 14,0 + 100 ∙ 21 − 1,0
= +
2∙2 2 ∙ 21
= ,
φ ∙ G − G φ ∙ G + Q , ∙e
Q ,( ) = + =
2∙n n∙ L
1,0 ∙ 140 − 14,0 1,0 ∙ 14,0 + 100 ∙ 1,0
= + = ,
2∙2 2 ∙ 21

§ Siły poziome spowodowane przyśpieszeniem lub opóźnieniem mostu suwnic

Ø Siły poziome podłużne
Przyjęto współczynnik tarcia μ = 0,2 (stal po stali)
Siła napędu: K = μ ∙ m ∙ Q , = 0,2 ∙ 2 ∙ 38,16 = ,

Siła podłużna: H , = H , = φ ∙K∙ = 1,5 ∙ 15,264 ∙ = ,

Gdzie: m − liczba kół napędzanych

n − liczba torów jezdnych
Ø Siły poziome poprzeczne
∑Q , 2 ∙ 85,78
ξ = = = ,
∑Q 2 ∙ 85,78 + 34,21
ξ = 1 − ξ = 1 − 0,615 = ,
l = ξ − 0,5 ∙ L = 0,715 − 0,5 ∙ 21,0 = ,
Moment siły napędu:
M = K ∙ l = 15,264 ∙ 4,515 = ,
Siły poziome:
M 68,91
H , = φ ∙ξ ∙ = 1,5 ∙ 0,285 ∙ = ,
a 3,8
M 68,91
H , = φ ∙ξ ∙ = 1,5 ∙ 0,715 ∙ = ,
a 3,8
§ Obciążenie poziome spowodowane ukosowaniem mostu suwnicy
Kąt ukosowania nie może być większy niż 0,015 rad.
Wartość parametru f:
f = 0,3 ∙ 1 − exp ∙ − 250α = 0,3 ∙ 1 − exp ∙ − 250 ∙ 0,015 = , < 0,3
Odległość h:
Założono, że koła napędowe suwnicy będą z obustronnymi obrzeżami
kołnierzowymi, jako elementami prowadzącymi. Stąd odległość przedniej pary kół od
elementu prowadzącego będzie równa zero = .Dla drugiej pary kół = =
, .

7
Ponieważ suwnica jest wyposażona w systemie IFF w pary kół niezależnych
(niesprzęgniętych) m=0 odległość chwilowego środka obrotu będzie następująca:

m ∙ ξ ∙ ξ ∙ L + ∑e ∑e 3,8
h= = = = ,
∑e ∑e 3,8
Współczynnik λ , :
∑e 3,8
λ , = 1− = 1− = ,
n∙h 2 ∙ 3,8
λ ,,, = 0
Stąd:
H ,, , = H ,, , = 0
Dla przedniej pary kół:
ξ e 0,285
λ , , , = ∙ 1− = ∙ (1 − 0) = , (oś 1)
n h 2
ξ e 0,715
λ , , , = ∙ 1− = ∙ (1 − 0) = , (oś 2)
n h 2

Dla tylnej pary kół:

ξ e 0,285 3,8
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = (oś 1)
n h 2 3,8
ξ e 0,715 3,8
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = (oś 2)
n h 2 3,8
Siły poziome:

S= f∙λ ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,5 ∙ 2 ∙ 85,78 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,142 ∙ 2 ∙ 85,78 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,357 ∙ 2 ∙ 85,78 = ,

H , , , = H , , , = 0
Zakładając, że łożysko kulkowe elementu prowadzącego jest umieszczone 15 cm
przed kołem napędzanym suwnicy; siły λ ,,, mają wartości:
8
 e = ,
e = 0,15 + 3,8 = ,
∑e 0,15 + 3,95
h= = = ,
∑e 0,15 + 3,95
∑e 0,15 + 3,95
λ = 1− = 1− = ,
n∙ h 2 ∙ 3,8
Dla przedniej pary kół:
ξ e 0,285 0,15
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = , (oś 1)
n h 2 3,81
ξ e 0,715 0,15
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = , (oś 2)
n h 2 3,81
Dla tylnej pary kół:
ξ e 0,285 3,95
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = − , (oś 1)
n h 2 3,81
ξ e 0,715 3,95
λ , , , = ∙ 1− = ∙ 1− = − , (oś 2)
n h 2 3,81
Siły poziome:

S= f∙λ ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,54 ∙ 2 ∙ 85,78 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,136 ∙ 2 ∙ 85,78 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ 0,216 ∙ 2 ∙ 85,78 = ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ − 0,005 ∙ 2 ∙ 85,78 = − ,

H , , , = f∙λ , , , ∙ Q , = 0,293 ∙ − 0,013 ∙ 2 ∙ 85,78 = − ,

9
2.3. Zestawienie obliczonych wartości obciążeń od oddziaływań suwnicy
Tabela 1. Zestawienie obciążeń.

Grupy obciążeń [kN]

Obciążenia
Suwnica 1 2 3 4 5
1 101,21 101,21 91,962 91,962 91,962
Q r,min
Ciężar własny 2 56,673 56,673 51,516 51,516 51,516
suwnicy 1 84,415 84,415 79,434 79,434 79,434
Qr,(min)
Pionowe 2 47,263 47,263 42,97 42,97 42,97
obciążenie 1 240,462 226,96 227,0 227,0
Ciężar własny Qr,max
2 128,655 115,8 115,8 115,8
suwnicy + -
ciężar ładunku 1 86,86 86,184 86,184 86,184
Qr,(max)
2 46,818 46,18 46,18 46,18
1 27,58 27,58 27,58 27,58
HL1 -
2 15,457 15,457 15,457 15,457
1 27,58 27,58 27,58 27,58
Przyśpieszenie HL2 -
2 15,457 15,457 15,457 15,457
lub opóźnienie
jazdy suwnicy 1 14,188 14,188 14,188 14,188
H T1 -
Poziome 2 10,465 10,465 10,465 10,465
obciążenie 1 38,718 38,718 38,718 38,718
H T2 -
2 26,257 26,257 26,257 26,257
1 17,82
Hs,1T - - - -
Ukosowanie 2 9,639
mostu suwnicy 1 48,546
Hs,2T - - - -
2 24,235
Do dalszych obliczeń wszystkie wartości zestawione w tabelce zostały
przemnożone przez wsp. 1,35.
3. Siły wewnętrzne w belce podsuwnicowej
Dane:
- Długość przęsła: l=10,0[m]
- Rozstaw kół suwnicy: a = 4,2 m
a = 3,8 m
- Odległość osi koła do zderzaka c = c = 0,5 m → c = c + c = 1,0 [m]
Obliczenia przeprowadzono dla belki jednoprzęsłowej, dla oddziaływań suwnicy
Q iQ kombinacji obciążeń 1 i 5 o wartościach charakterystycznych zestawionych w
tablicy 1.
Obciążenia
§ SUWNICA 1
- Kombinacja obciążeń 1
× Pionowe Q , = 240,462 kN
× Poziome H , = 38,718 kN

10
 H , = 26,257 kN
- Kombinacja obciążeń 5
× Pionowe Q , = 227,0 kN
× Poziome H = H , = 48,546 kN
§ SUWNICA 2
- Kombinacja obciążeń 1
× Pionowe Q , = 128,655 kN
× Poziome H , = 10,465 kN
H , = 26,257 kN
- Kombinacja obciążeń 5
× Pionowe Q , = 115,8 kN
× Poziome H = H , = 24,235 kN

3.3. Schemat obciążenia 1

11
3.3.1. Siły wewnętrzne dla kombinacji obciążeń 1
§ Wyznaczenie miejsca usytuowania wypadkowej oddziaływań pionowych kół suwnic
ΣQ od lewego koła suwnicy:
® Przyjęto:
Q = 240,462 kN → (suwnica 1 zatem a = 4,2 m)
Q = 128,655 kN → (suwnica 2 zatem a = 3,8 m)

, ∙ , , , ∙ ,
x= ( )
= ( , , )
= 0,315

3.3.1.1. Siły wewnętrzne od obciążeń pionowych od ciężaru własnego i ciężaru

ładunku.

12
 ΣM = 0 → 240,46 ∙ 0,485 + 240,46 ∙ 4,685 + 128,65 ∙ 5,315 + 128,65 ∙ 9,115 − R ∙ 10
= 0
3099,5 kNm = R ∙ 10 m
R = 309,95 kN

ΣM = 0 → 240,46 ∙ 9,515 + 240,46 ∙ 5,315 + 128,65 ∙ 4,685 + 128,65 ∙ 0,885 − R ∙ 10

= 0
4282,6 kNm = R ∙ 10 m
R = 428,26 kN

ΣM = 0 → R + R − 240,46 ∙ 2 − 128,65 ∙ 2 = 0 o.k

3.3.1.2. Siły wewnętrzne od obciążeń poziomych od przyśpieszenia lub opóźnienia

jazdy suwnicy HT .

ΣM = 0 → 38,718 ∙ 0,485 − 38,718 ∙ 4,685 + 10,465 ∙ 5,315 − 10,465 ∙ 9,115 − R ∙ 10 = 0

− 202,38 kNm = R ∙ 10m
R = − 20,238 kN

ΣM = 0 → 38,718 ∙ 9,515 − 38,718 ∙ 5,315 + 10,465 ∙ 4,685 − 10,465 ∙ 0,885 − R ∙ 10 = 0

13
 202,39 kNm = R ∙ 10 m
R = 20,239 kN

ΣM = 0 → R + R + 38,718 ∙ 2 − 10,465 ∙ 2 = 0 o.k

3.3.2. Siły wewnętrzne dla kombinacji obciążeń 5

§ Wyznaczenie miejsca usytuowania wypadkowej oddziaływań pionowych kół suwnic
ΣQ od lewego koła suwnicy:
® Przyjęto:
Q = 227 kN → (suwnica 2 zatem a = 4,2 m)
Q = 115,8 kN → (suwnica 1 zatem a = 3,8 m)

, ∙ , , ∙ ,
x= = = - 0,26
( ) ( , )

3.3.2.1. Siły wewnętrzne od obciążeń pionowych od przyspieszenia lub opóźnienia

jazdy suwnicy.

14
 ΣM = 0 → 115,8 ∙ 9,69 + 115,8 ∙ 5,89 + 227 ∙ 5,26 + ∙ 227 ∙ 1,06 − R ∙ 10 = 0
3238,8 kNm = R ∙ 10 m
R = 323,88 kN
ΣM = 0 → 227 ∙ 8,94 + 227 ∙ 4,74 + 115,8 ∙ 4,11 + 115,8 ∙ 0,31 − R ∙ 10 = 0
3617,2 kNm = R ∙ 10 m
R = 3617,2 kN

ΣM = 0 → R + R − 227 ∙ 2 − 115,8 ∙ 2 = 0 o.k

3.3.2.2. Siły wewnętrzne od obciążeń poziomych od ukosowania mostu suwnicy Hs .

ΣM = 0 → 48,546 ∙ 1,06 + 24,235 ∙ 5,89 − R ∙ 10 = 0

194,2 kNm = R ∙ 10 m

15
 R = 19,42 kN

ΣM = 0 → 24,235 ∙ 4,11 + 48,546 ∙ 8,94 − R ∙ 10 = 0

533,61 kNm = R ∙ 10 m
R = 53,361 kN

ΣM = 0 → R + R − 48,546 − 24,235 = 0 o.k

Schemat obliczeniowy.

3.2.1. Siły wewnętrzne dla kombinacji obciążeń 1

® Przyjęto:
Q = 240,462 kN → (suwnica 2 zatem a = 4,2 m)
Q = 128,655 kN → (suwnica 1 zatem a = 3,8 m)
3.2.1.1. Siły wewnętrzne od obciążeń pionowych ciężaru własnego suwnicy oraz
ładunku.

16
ΣM = 0 → 240,462 ∙ 0,3 + 240,462 ∙ 4,5 + 128,655 ∙ 5,5 + 128,655 ∙ 9,3 − R ∙ 10 = 0
3058,3 kNm = R ∙ 10 m
R = 305,83 kN

ΣM = 0 → 128,655 ∙ 0,7 + 128,655 ∙ 4,5 + 240,46 ∙ 5,5 + 240,46 ∙ 9,7 − R ∙ 10 = 0

4324 kNm = R ∙ 10 m
R = 432,4 kN

ΣM = 0 → R + R − 240,46 ∙ 2 − 128,655 ∙ 2 = 0 o.k

17
3.2.1.2. Siły wewnętrzne od obciążeń poziomych od ukosowania mostu suwnicy HT .

ΣM = 0 → 38,718 ∙ 9,3 − 38,718 ∙ 5,5 − 14,188 ∙ 4,5 + 14,188 ∙ 0,3 − R ∙ 10 = 0

− 206,72 kNm = R ∙ 10 m
R = − 20,672 kN

ΣM = 0 → 14,188 ∙ 9,7 − 14,188 ∙ 5,5 + 38,718 ∙ 4,5 − 38,718 ∙ 0,7 − R ∙ 10 = 0

206,72 kNm = R ∙ 10 m
R = 20,672 kN

ΣM = 0 → R + R = 0 o. k

18
3.2.2. Siły wewnętrzne dla kombinacji obciążeń 5
® Przyjęto:
Q = 227 kN → ( a = 4,2 m)
Q = 115,8kN → ( a = 3,8 m)
3.2.2.1. Siły wewnętrzne od obciążeń pionowych ciężaru własnego i ciężaru ładunku

ΣM = 0 → 227 ∙ 0,3 + 227 ∙ 4,5 + 115,8 ∙ 5,5 + 115,8 ∙ 9,3 − R ∙ 10 = 0

2803,44 kNm = R ∙ 10 m
R = 280,34 kN

ΣM = 0 → 0,7 ∙ 115,8 + 4,5 ∙ 115,8 + 5,5 ∙ 227 + 9,7 ∙ 227 − R ∙ 10 = 0

4052,56 kNm = R ∙ 10 m
R = 405,256 kN
19
 ΣM = 0 → R + R − 227 ∙ 2 − 115,8 ∙ 2 = 0 o.k

3.2.2.2. Siły wewnętrzne od obciążeń poziomych od ukosowania mostu suwnicy HS.

ΣM = 0 → 24,235 ∙ 5,5 + 48,546 ∙ 0,3 − R ∙ 10 = 0

147,86 kNm = R ∙ 10 m
R = 14,786 kN

ΣM = 0 → 48,546 ∙ 9,7 + 24,235 ∙ 4,5 − R ∙ 10 = 0

579,95 kNm = R ∙ 10 m
R = 57,995 kN

20
 ΣM = 0 → R + R − 48,546 − 24,235 = 0 o.k

3.3. Zestawienie wyników - siły wewnętrzne w belce

Schemat 1 Schemat 2
Obciążenie Kombinacja M [kNm] T [kN] M [kNm] T [kN]
1 1000,68 432,4 935,86 432,4
Pionowe
5 949,25 361,72 870,25 405,25
1- HT 82,9 30,63 54,105 20,67
Poziome
5 – HS 79,817 53,361 66,535 57,995

4. Obliczenia belki stężonej

§ Maksymalne siły działające na przekrój:

M , = 1000,68 kNm
M , = 82,9kNm

Dla rozpiętości belki l=12,5m przyjęto wstępnie wysokość belki h = = = 1,0

4.1.Dobór przekroju

§ Warunek na ugięcie belki podsuwnicowej obciążonej dwoma suwnicami:

/ 10
= ≤ ; = = = 0,0166 = 16,6
10 / 600 600

1000,68 · 10 · 10
≥ = = 2,87 · 10 = 28705
10 10 · 210 · 10 · 0,0166

82,9 · 10 · 10
≥ = = 0,237 · 10 = 2370
10 10 · 210 · 10 · 0,0166

Wy= αw αw = 1,542,0

,
Wy=(1,542,0). = 5458,25 - 7277,67
.

Przyjmuję grubość środnika 16mm.

Optymalna wysokość belki z blach ( blachownicy ):

21
 ,
hw = = = 67,44 cm przyjęto hw = 77cm
,

,
hw = = = 77,87 cm
,

Wstępnie przyjęto przekrój:

hw =77 cm
bt= 46 cm
tw= 1,2 cm
bb = 40 cm
tt ; tb = 3,0 cm

22
§ Nośność belki na zginanie.
§ Pole przekroju : A = (46.3)+(77.1,2)+(40.3)=350,4 cm2
§ Środek cieżkości osi obojętnej:
. . , . . , ( , . . , )
y0 = = 43,55cm
,

, . , . . ,
Iy = + + + 46.3,0.(37,95)2+77.1,2.(2,05)2 + 40.3,0.(42,05)2=411270,55 cm4
, . , . . ,
Iz = + + = 40345,08 cm4
, .
I21 = = 24334 cm4
, .
I22 = = 16000 cm4
. .
Iw = .h2 = +832 = 66499499,58 cm6

IT = ( + + ℎ ) = (3,03. 46+3,03 .40+1,23.77)= 818,35 cm4

§ Klasyfikacja przekroju:

є= = 0,92

- środnik

λ= = = 64,17
,

przyjmuję : ψ = − 1,0

є ⋅,
λ = 64,17 < , ,
= , , ( , )
= 113,65 środnik jest w klasie 3

- pas

,
= ⋅,
= 7,47 < 9 = 9 ⋅0,92 = 8,32 pas jest w klasie 1

Przekrój spełnia warunki klasy 3

§ Wskaźnik wytrzymałości przy sprężystym rozkładzie naprężeń:

,
Wel,1 = = = 10425,1 3
, ,

,
Wel,2 = = = 9443,64 3
, ,

23
 Ponieważ pas ściskany belki jest klasy 1 , a środnik jest klasy 3 obliczono wskaźnik przekroju
poprzecznego dla plastycznego rozkładu naprężeń.

§ Położenie osi obojętnej przy plastycznym rozkładzie naprężeń:

( )
z0’= + tf2+40єtw = + 3,0 + 40 ⋅0,92⋅1,2 = 62,16 cm
,

§ Wskaźnik plastyczności:
( ’ )
Wpl,y = (h- z0’- )+ ( z0’- )+20є (h- z0’- )+ =

= 46⋅3(83-62,16-1,5)+ 40⋅3(62,16-1,5)+ 20⋅0,92⋅1,2 (83-62,16-3)+

, .( , )
+ = 15406,22 cm3

4.2. Przekrój zastępczy pasa górnego.

Odległości węzłowe l1 = = 2,0 m

24
 Af = 58,8+120.0,5+46.3,0+1,2. = 275,28 cm2

, . , . , .( )
yo = = 44,87
,

. , . , , . ,
Iz = + + + 58,8 . 88,132 + 120. 0,6. 28,132+(3,0. 46 + 1,2.15,4) . 44,872

= 948640 cm4

Wz,EL,A = , ,
= 10444,13 cm3

Wz,EL,B = = 13977,31 cm3

,

§ Nośność obliczeniowa.
My,RK = 15406,22.27,5.10-2 = 4236,71 kNm
MZ,RK = 13977,31.27,5.10-2 = 3843,76 kNm
My,ED =1,35.38,16+1,5.1000,68=1552,53 kNm

4.3. Współczynnik zwichrzenia

§ Położenie środka ścinania:

= − ⋅ = 37,95 − ,
∙ 80 = 6,27

§ Odległość między płaszczyzną poziomą tężnika a środkiem ścinania:

= 39,45 − 6,27 − 2,37 = 30,81
§ Odległość między punktem przyłożenia siły (styk koła z szyną) a środkiem ścinania:
= + h1 = 30,81+6,5 =37,31 cm
§ Sztywność dystorsji belki:
,
= 5000 ∙ = 5000 ∙ ≅ 112,2

§ Sztywność giętna blachy tężnika (o długości 1 cm)

0,6
= 1⋅ = 0,018 /
12
∙ ∙ 3 ∙ 2,1 ∙ 10 ∙ 0,018
= = = 9,45 /
∙ 120
1 1
= = = 8,62 /
+ ,
+ ,

§ Parametr monosymetrii belki:

25
 ky = d∙ = 80 ∙ ∙ ,
= 8,1

§ Stałe do obliczenia momentów krytycznych:

5,0
= = 0,5
10
= 1,19
= 0,51
= 0,47

§ Moment krytyczny:
∙
∙ + ⋅ ⋅ + ∙ ⋅ + ⋅
=
∙ − ∙ + ∙

8000 ⋅818,35 + 2,1 ⋅10 ⋅66499499,58 ⋅ ,

⋅10
= +
1,19 ⋅30,81 − 0,47 ⋅8,1 + 0,51 ⋅37,31
∙ , ,
2,1 ⋅10 ⋅40345,08 ⋅ ,
⋅10 + 8,62 ⋅
+ = 1452106,8
1,19 ⋅30,81 − 0,47 ⋅8,1 + 0,51 ⋅37,31

§ Smukłość względna wyboczenia giętnego:

W ·f 15406 · 10 · 275 ∙ 10
λ = = = 0,54
M 1452106,8

§ Współczynnik wyboczeniowy:
1
= = 1,0
Φ + Φ − β ⋅λ

→ przyjęto = 1,0 zgodnie z rysunkiem 6.4

4.4. Nośność przekroju zginanego dwukierunkowo i ściskanego.
§ Sprawdzenie warunku nośności:
- dla kombinacji 1:
, , , , ,
+ = + <1
⋅ , , , ⋅ , ,

gdzie: , = 1552,53 kNm

, = 111,9 kNm

0,433 + 0,15 = 0,589 < 1,00 → warunek nośności został spełniony

- dla kombinacji 5:
26
 , , , , ,
⋅
+ = , ⋅ ,
+ ,
<1
, ,

gdzie: , = 1423,87 kNm

, = 107,75 kNm

0,465 + 0,05 = 0,515 < 1,00 → warunek nośności został spełniony

4.5 Ugięcie belki

Pionowe obciążenie od kół

= 240,462

1,2
= 4,9 / = = 0,12
10

∙
= 2− 3 1− ( − 2 ) =
∙

240,462 ∙ 10 ∙ 10
= 2 − 3 1 − 0,12 (0,12 − 2 ∙ 0,12 ) = 1,257 cm
48 ∙ 2,1 ∙ 10 ∙ 411270,55

5 ∙ 5 4,9 ∙ 10
= = ∙ = 0,13 cm
384 ∙ 384 210 ∙ 10 ∙ 411270,55 ∙ 10

= 1,257 + 0,13 = 1,38 cm < = = 1,67 Warunek spełniony

6.Słup skratowany.

Poziom główki suwnicy: h = 6,5 m

Oddziaływania:
- Od suwnic:
Pionowe:
Q , = 369,1 kN
Q , = 240,462 kN
Q , = 128,65 kN

Poziome prostopadłe do toru:

27
 H = 66,36 kN
H , = 17,82 kN
H , = 48,54 kN

- Od ciężarów własnych belki z szyną:

V = 10 ∙ 3,2 = 32 kN
- Od pasa zewnętrznego tężnika:
V = 10 ∙ 0,61 + 0,7 = 6,8 kN
- Od obciążenia zmiennego chodnika:
V = 3 kN
5.1. Obciążenie słupa

- Pionowe od kół suwnic, zgodnie z warunków równowagi statecznej

Do obliczeń przyjęto:
Q , = 240,46 kN
Q , = 128,65 kN
a 2c a
V , = Q , ∙ 2− + Q ,− ∙ 2−
=
l l l
4,2 2 ∙ 1 3,8
= 240,46 ∙ 2 − + 128,65 ∙ 2 − − = 562,6 kN
10 10 10
- Poziome od kół suwnic:
l− c 10 − 1
H , = H ∙ = 66,36 ∙ = 59,73 kN
l 10

- Przyjęto ciężar własny słupa:

V = 30 kN

28
 5.2.Przekroje poprzeczne słupa

Przekrój poprzeczy części górnej słupa wynosi 1,4 m.

Przekrój dolnej części słupa przyjęto jak na rysunku poniżej

a) b)

Rys. a) przekrój poprzeczny słupa skartowanego, b) zarys teoretyczny

29
 - Charakterystyki geometryczne:
HEB400
A = 198,0 cm b = 300 mm t = 13,5 mmt = 24 mm
I = 10829 cm I , = 57680 cm I = 357cm r = 27 mm

C400
A = 91,5 cm b = 110 mmt = 13,5 mmt = 18,0 mm
I = 846 cm I , = 20350 cm I = 81,6cm e = 2,65 cm

- Pole przekroju:
A = 198 + 91,5 = 289,5 cm

- Położenie środka ciężkości:

91,5 ∙ 140
z = = 44,2 cm
289,5

- Moment bezwładności przekroju względem osi y-y:

I = 846 + 91,5 ∙ 140 − 44,2 + 10829 + 198 ∙ 44,2 = 1238250 cm

- Moment bezwładności względem osi z:

I = 57680 + 20350 = 78030 cm

- Promień bezwładności:

78030
i = = 16,42 cm
289,5

5.3. Obliczeniowe siły wewnętrzne.

- Obliczenie wykonano dla wiodących sił poprzecznych
N = 1,35 ∙ V + V + V + 1,5 ∙ V , + 1,5 ∙ 0,9 ∙ V =
= 1,35 ∙ 32 + 6,8 + 30 + 1,5 ∙ 562,6 + 1,5 ∙ 0,9 ∙ 3 = 940,83 kN

- Moment zginający wywołujący naprężenie ściskające w gałęzi podsuwnicowej:

M = 1,35 ∙ V + 1,5 ∙ V , ∙ z − 1,35 ∙ V ∙ 0,906 + 1,5 ∙ 0,9 ∙ H , ∙H=
30
 = 1,35 ∙ 32 + 1,5 ∙ 562,6 ∙ 0,442 − 1,35 ∙ 6,8 ∙ 0,906 + 1,5 ∙ 0,9 ∙ 59,73 ∙ 6,5 =
= 1192,2 kNm

- Moment zginający wywołujący naprężenia ściskające w gałęzi zewnętrznej słupa:

M = 394,22 − 8,317 − 806,3 = − 420,4 kNm

5.4.Nośność gałęzi względem osi z:

Smukłość względem osi z:
L l 0,8 ∙ 1000 1
λ = ∙ = ∙ = 0,52
i 93,9 16,42 93,9

Współczynnik wyboczenia określono wg krzywej c χ = 0,8

N 940,83
= = 0,2 < 1
χ ∙A∙f 0,8 ∙ 289,5 ∙ 27,5

5.5. Maksymalne siły w gałęziach

- Siła krytyczna modelu idealnego słupa względem osi y:
Przyjęto współczynnik długości wyboczeniowej μ = 1,4
π ∙E∙I 3,14 ∙ 2,1 ∙ 10 ∙ 1238250
N = = = 72476,5 kN
l , 1,4 ∙ 1000 ∙ 10

- Sztywność postaciowa S
n∙E∙A ∙a∙h 2 ∙ 2,1 ∙ 10 ∙ 15,5 ∙ 1,5 ∙ 1,4
S = = = 221567 kN
d 2,05 ∙ 10

- Mimośród imperfekcji:
μ ∙ l 1,4 ∙ 1000
e = = = 3,53 cm
500 500

- Moment drugiego rzędu M :

N ∙e 940,83 ∙ 3,53
M = = , , = 3379,5 kNcm = 33,79 kNm
1− − 1− ,
−

M = M + M

31
 ▪ M dla ściskającej gałęzi podsuwnicowej:
M = 1192,2 + 33,79 = 1225,99 kNm

▪ M dla ściskającej gałęzi zewnętrznej:

M = 420,4 + 33,79 = 454,19 kNm

- Siły w gałęziach:
Od momentu zginającego wywołującego ściskanie gałęzi podsuwnicowej:
h − e M 1,4 − 0,442 1225,99
N , = ∙N + = ∙ 940,83 + = 3417,53 kN
h e 1,4 0,442
e M 0,442 1225,99
N , = ∙N + = − ∙ 940,83 + = 982,7 kN
h h − e 1,4 1,4 − 0,442

Od momentu zginającego wywołującego ściskanie gałęzi zewnętrznej

0,442 1225,99
= − ∙ 940,83 − = − 1576,77 kN
1,4 1,4 − 0,442

5.6. Nośność gałęzi

- Zewnętrznej:
Smukłość:
150 1
λ , = ∙ = 0,52 χ , = 0,88
3,06 93,9
N 940,83
= = 0,43 < 1
χ , ∙ A ∙ f 0,88 ∙ 91,5 ∙ 27,5

- Podsuwnicowej
150 1
λ , = ∙ = 0,52 χ , = 0,88
3,06 93,9
N 3417,53
= = 0,73 < 1
χ , ∙A∙f 0,88 ∙ 198 ∙ 27,5

6.0. Połączenie belki z blachą czołową na spoiny pachwinowe.

Nośność połączenia powinna być równa co najmniej nośności elementu łączonego, tak
więc przyjęto częściowe współczynniki bezpieczeństwa:
γm0 = 1,0 γm2 = 1,25

32
AW = (400.770)+ 2(400.30/2) = 308000+ 12000 = 320000 mm 2
. . .
FEd= Fw,Rd = Nt,Rd = = ,
= 88000.103N = 88000 kN

Obliczenia wykonano metodą kierunkową.

s┴ + 3( ┴ + )≤ γ
z dodatkowym warunkiem s┴ ≤ 0,9 γ

przyjęto wymiary spoin:

- na środniku: aww = 7mm>aw,min=3mm
lmin = 30mm<l ww = d=950mm <150 a= 150.7=1050mm
- na pasach : awf = 5mm>a w,min= 3mm
pole przekroju spoin:
Aw= [((460-12)+ 160).5] +(2.770).7=138,2.10 mm2
.
s┴ = ┴ = = = 4502,56 N/mm2
√ √ . , .

sprawdzenie warunku nośności:

33
 - stal gatunku S275 wiec β = 0,85 po podstawieniu:

4502,56 + 3(4502,56 + 0 ) = 9341,6 N/mm2 ≤ , . ,

= 404,7 N/mm2

oraz:

s┴ =4670,8 N/mm2 ≤ 0,9. ,

= 309,6 N/mm2

Nośność spoin jest wystarczająca.

7. Sprawdzanie nośności belki podsuwnicowej na zmęczenie.

§ Maksymalne siły działające na suwnicę:

- Kombinacja 1: Q , = 240,462 kN
- Kombinacja 5: Q , = 227 kN
Q , = 84,415 kN

§ Współczynniki dynamiczne:

= 1,1 – ciężar własny suwnicy

= 1,2 – ciężar podnoszony

§ Dla klasy podnoszenia HC4 → klasa S1

§ Zastępczy czynnik uszkodzeń:

- dla naprężeń normalnych = 0,250
- dla naprężeń stycznych = 0,436

Wyznaczenie sił wewnętrznych

§ Równomierne obciążenie od nacisku koła suwnicy:

= 0,5 ∙ ∙ [(1 + ) ∙ , + (1 + )∙( , − , )]

= 0,5 · 0,250 ∙ 1 + 1,1 ∙ 84,415 + 1 + 1,2 ∙ 240,462 − 84,415 = 65,07 kN

§ Momenty zginające od pionowych obciążeń równoważnych:

, , 240,462 227
= ∙ (2 ∙ − ) ∙ = ∙ (2 ∙ 10 − 4,2) ∙ = 704
8∙ , 8 ∙ 10 240,462
,
= ∙ = 704 ∙ = 247,15 kNm
, ,

34
§ Obciążenie od ciężarów własnych belki:
- ciężar szyny 0,8 kN/m
- ciężar belki 2,0 kN/m
- ciężar zamocowań 0,2 kN/m
- ciężar blachy tężnika 0,2 kN/m
q = 3,2 kN/m

§ Moment zginający od ciężaru własnego belki i szyny:

= 3,2 ∙ 10 ∙ 0,5 = 16
,
= 16 ∙ 4,0 − 3,2 ∙ = 35,77 kNm
§ Siła ścinająca od nacisku koła:
∙( ( , ∙ )) , ∙( ( , ∙ , ))
= = = 51,40 kN

§ Siła ścinająca od ciężaru własnego belki i szyny:

= 3,2 ∙ 10 ∙ 0,5 − 3,2 ∙ 4,2 = 2,56 kN

Zakres zmienności naprężeń – naprężenia w spoinie łączącej środnik z pasem rozciąganym

§ Maksymalne naprężenia normalne:

M ∙ 10 + M ∙ 10
σ = ∙ h ∙ 0,5 + z
I
, ∙ , ∙
σ = ,
∙ 71 ∙ 0,5 + 5,05 = 27,85 MPa

§ Minimalne naprężenia normalne:

38,4 ∙ 10
= ∙ 71 ∙ 0,5 + 5,05 = 3,8 MPa
411270,55

§ Naprężenia normalne sprowadzone:

Δσ = |σ | − |σ | = 27,85 − 3,8 = 24,05 MPa

§ Maksymalne naprężenia styczne:

V + V 51,4 + 2,56
τ = 10 ∙ = 10 ∙ = 6,3 MPa
h ∙t 71 ∙ 1,2

§ Minimalne naprężenia styczne:

V ∙ 10 2,56 ∙ 10
τ = = = 0,3 MPa
h ∙t 71 ∙ 1,2

35
§ Naprężenia styczne sprowadzone:
Δτ = |τ | − |τ | = 6,3 − 0,3 = 6,0 MPa

Sprawdzenie warunku nośności

§ Częściowy współczynnik wytrzymałości zmęczeniowej (tab. 3.1normy PN-EN 1993-1-9)

= 1,15- metoda bezwarunkowej żywotności

§ Kategoria zmęczeniowa (tab. 8.1normy PN-EN 1993-1-9)

∆ = Δ = 160 – wyroby walcowane i ciągnione

§ Nośność zmęczeniowa:
⋅∆ , 1,0 ⋅24,05
= = 0,17 < 1,0 → warunek nośności został spełniony
∆ / 160/1,15

γ ⋅∆τ , 1,0 ⋅6,0

= = 0,043 < 1,0 → warunek nośności został spełniony
∆τ /γ 160/1,15

§ Nośność zmęczeniowa – przypadek naprężeń złożonych:

γ ⋅∆σ , γ ⋅∆τ ,
+ = 0,17 + 0,043 = 0,004913 ≤ 1
∆σ /γ ∆τ /γ

→ warunek nośności został spełniony

36