Συνέντευξη Ένα ποιητικό Πλούσια

Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου
όμου ταξίδι με η μουσική
Μέτωπο αντικαπιταλιστικών
στικών τους στίχους «κληρονομιά»
οργανώσεων του Γ. Ζιόβα του 2022
> σελ. 22 > σελ. 20-21
> σελ. 11

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς ‣ www.prin.gr €2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023

ΕΤΟΣ 32ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.601

Φάρμακα γιοκ, Εκλογικές

παστίλιες;
Όχι

τα κέρδη σε... στοκ!

ευχαριστούμε!
Με τον λαό στην πρέσα και
τα είδη πρώτης ανάγκης
να είναι απλησίαστα για
μεγάλο μέρος του, μπαίνουμε

Τ
ις ουρές έξω από τα φαρμακεία για τα
τεστ στη διάρκεια της πανδημίας δια- στην τελική ευθεία προς τις
δέχθηκαν οι ουρές για ένα απλό σκεύα- εκλογές. ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, με
σμα, ενώ οι λίστες αναμονής και τα ρά- διαφημιστικές λάιφ στάιλ
ντζα στα νοσοκομεία καλά κρατούν. Ο λαός και η συνταγές και το βλέμμα στη
δημόσια υγεία θύματα στον βωμό των πολιτικών διπλή κάλπη, μας τάζουν…
κυβέρνησης, ΕΕ και μεγάλων φαρμακοβιομηχα- χάντρες και καθρεφτάκια,
νιών, οι οποίες εκβιάζουν για αυξήσεις, προκα-
με μίνι παροχές που δεν
λώντας τεχνητές ελλείψεις.
Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα συνεχίζει να έχει
αποτελούν καν ασπιρίνες ή
την ακριβότερη τιμή στην Ευρώπη στο χρηματι- «παστίλιες για τον πόνο του
στήριο της ενέργειας, καθώς η κυβέρνηση επι- άλλου», που δεν προσφέρουν
μένει να επιδοτεί αδρά, με χρήματα των φορο- καμία ανακούφιση. Δεν θα
λογούμενων, τις εταιρείες του κλάδου. Όσο για «κρατήσουμε την ανάσα μας»
το έλλειμμα στα πορτοφόλια εργαζομένων και μέχρι την ώρα της ψήφου,
συνταξιούχων, μεγαλώνει, με προμηθευτές και όπως μας ζητάνε, ούτε θα
σούπερ μάρκετ να προχωρούν σε νέες δυσβά- «αναμετρηθούμε μετά».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

σταχτες ανατιμήσεις, ενώ οι αυξήσεις που δια- Δεν τρώμε κουτόχορτο ούτε
λαλεί η κυβέρνηση για μισθούς-συντάξεις απο-
ποντάρουμε σε κάποιους
τελούν μια κοροϊδία.
«άλλους». Όπως έλεγε ο
Το 2023 θα είναι μια ακόμα πιο δύσκολη και
σκληρή χρονιά προβλέπουν από την πλευρά τους Τσε, είμαστε ρεαλιστές και
οι διεθνείς οργανισμοί, καθώς η «κρίση διαρκείας» διεκδικούμε το αδύνατο!
συνεχίζεται και εντείνεται. Ο θάνατός μας θα γίνει Ο λαός σώζει τον λαό.
η ζωή τους — ή το αντίστροφο; >>> σελ. 3, 15, 23

Η άλλη όψη
ψη Ανάλυση Του Γιάννη Ελαφρού

Το δυστοπικό 5η συνδιάσκεψη ΑΝΤΑΡΣΥΑ:

μέλλον των
social media Προκλήσεις και διλήμματα
Η περίοδος της πανδημίας επιτάχυνε Επιτακτική είναι σήμερα η ανάγκη μιας ισχυρής μετωπικής Αριστε-
τις εξελίξεις στην ψηφιακή τεχνολογία και ράς, ανατρεπτικής απέναντι στην αστική πολιτική και ανεξάρτητης
στα αποκαλούμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. από τις πάσης φύσης κυβερνητικές αυταπάτες. Στην τελική ευθεία
Το «νέο» Twitter του Μασκ, το μετέωρο οι συνελεύσεις των τοπικών επιτροπών σε όλη την Ελλάδα, με στόχο
βήμα του Meta και το δίκοπο μαχαίρι βαθύτερη και πιο ουσιαστική συσπείρωση μπροστά στις μεγάλες
της τεχνητής νοημοσύνης. >>> σελ. 12-13 κοινωνικές και πολιτικές μάχες. >>> σελ. 5, 8-9
2 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Η δεύτερη ματιά

editorial Γιώτα Ιωαννίδου

Τα δημοκρατικά «Της Πάτρας όλα τα σχολεία, το ‘χαν σηκώσει παντιέρα

Πριν η κυβέρνηση στείλει κενταύρους να δολοφονήσουνε τον Τεμπονέρα…
δικαιώματα Στο λέω κι εσένα να πας να το πεις, από ‘δω ως τα πέρατα της γης
στο απόσπασμα Το σάπιο κόσμο θα δεις θα τον αλλάξουμε εμείς…»
Social Waste

Ακρίβεια, φτώχεια, πόλεμος και

ταυτόχρονα, κλιμάκωση της κρατικής
καταστολής και τρομοκρατίας, που
αποτελεί ένα από τα βασικά όπλα των
Μια θυσία στον βωμό
κυβερνήσεων — με αυτή της ΝΔ να
μην αποτελεί εξαίρεση. Αναμφίβολα,
με τον τρόπο αυτό, ο Μητσοτάκης
του μέλλοντός μας
προσπαθεί να συσπειρώσει το υπερ-
συντηρητικό τμήμα της κοινωνίας και
να αντλήσει όσους περισσότερους
ψηφοφόρους της ακροδεξιάς μπορεί.

Αυτή, όμως, είναι μόνο η μία πλευρά
του νομίσματος. Η άλλη, η πιο στρα-
τηγική, έχει να κάνει με την ίδια τη
φύση του συστήματος στην εποχή της
βαθιάς και δομικής κρίσης διαρκείας.
Σε αυτό το φόντο, ο αγώνας του
αναρχικού Θάνου Χατζηευαγγέλου
και η πρώτη, έστω και προσωρινή,
επιτυχία που σημείωσε, με τη στήριξη
του κινήματος αλληλεγγύης και την
αποφασιστική παρέμβαση μαχόμενων
γιατρών και δικηγόρων, αποκτούν
ιδιαίτερη σημασία. Την ίδια στιγμή,
αποτελεί στοίχημα και η δικαίωση
των 11 πολιτικών κρατουμένων από
την Τουρκία που δικάζονται, ενώ
συνεχίζουν την απεργία πείνας. Το
ίδιο και των οικογενειών του Νίκου
Σαμπάνη και του Κώστα Φραγκούλη,
καθώς και όλων των Ρομά που υφί-
στανται εξευτελιστικές διακρίσεις και
επιθετικές συμπεριφορές.
Ο αγώνας για τα δημοκρατικά δικαι-
ώματα και τις ατομικές ελευθερίες
αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο
κρίσιμα μέτωπα. Όχι όμως σε λογική
«όλοι οι καλοί χωράνε», ούτε χωρίς
γνώση και μνήμη για τις τεράστιες
ευθύνες που φέρουν ορισμένοι,
οι οποίοι σήμερα εμφανίζονται ως
αγωνιστές. Αυτός ο αγώνας, άλλωστε,
μπορεί να φέρει αποτελέσματα και να
είναι νικηφόρος, μόνο εάν αποκτήσει
ταξικό, αντικαπιταλιστικό πρόσημο
και συνδεθεί οργανικά με τους αγώ-
νες για τα εργατικά δικαιώματα, αλλά
και για τη διεθνιστική αντιπολεμική
αλληλεγγύη των λαών.
Π
έρασαν κιόλας τριάντα-δύο χρόνια.
Ξημερώματα 9ης Γενάρη 1991 ο
κομμουνιστής, καθηγητής Νίκος
Τεμπονέρας έγερνε στο παραπέτο της
ιστορίας, δολοφονημένος από τον λοστό
του αρχηγού της ΟΝΝΕ∆ Αχαΐας, Γιάν-
νη Καλαμπόκα και τη συμμορία του. Εκεί
στην είσοδο του σχολείου του, όπου υπε-
ρασπιζόταν τους μαθητές του που έκαναν
κατάληψη ενάντια στον νόμο Κοντογιαν-
νόπουλου. Το 1990 ήταν μια «δίσεκτη»
χρονιά. Όχι μόνο γιατί εγκαινιάστηκε ο
«νεοσυντηρητικός χειμώνας» της διακυ-
βέρνησης της Ν∆ του πατρός Μητσοτάκη,
με αντιασφαλιστικούς, αντιαπεργιακούς,
αντιεκπαιδευτικούς νόμους και κλεισίμα-
τα εργοστασίων. Αλλά και γιατί η επέλα-
ση αυτή γινόταν πάνω στους ώμους του
ΤΙΝΑ της εποχής εκείνης. Αυτού που είχε
υπηρετήσει η γραμμή της κοινοβουλευτι-
κής Αριστεράς, του ΚΚΕ, με τη μορφή του
Ενιαίου Συνασπισμού, που οδήγησε στην
ενσωμάτωση χιλιάδων απεργών και στην
υποταγή στις αστικές επιλογές, με κορωνί-
δα τις συγκυβερνήσεις (με Ν∆ και ΠΑΣΟΚ),
Τζαννετάκη και οικουμενική. Μέσα σε ένα
κλίμα κατάρρευσης της όποιας σοσιαλιστι-
κής εφαρμογής στην πραγματικότητα και
αλαζονικής δήθεν δικαίωσης του καπιτα-
λισμού πάνω στα συντρίμμια της.
∆εν ήταν λοιπόν μια ηρωική εποχή,
που έτσι κι αλλιώς οι άνθρωποι ξεβολεύο-
νται και ρισκάρουν γιατί τους καλεί ο και-
ρός. Άλλωστε, ποτέ δεν ήταν έτσι, παρά μο-
νάχα για όσους εξιδανικεύουν το παρελθόν
επειδή έχουν παραιτηθεί από το μέλλον. Οι
ποιητές δεν «παραδέχθηκαν την ήττα» (Μ.
Αναγνωστάκης). Έσωσαν κρυμμένα τιμαλ-
φή και συντήρησαν πολλές φωλιές νερού
μέσα στις φλόγες. Κι έτσι τα παιδιά βρήκαν
ξανά ιδανικά και οι δάσκαλοι πείστηκαν
Όταν έρθουν
οι ημέρες που
αναζητούν νέο
ξημέρωμα, καβάλα
σε μια αχτίδα
ήλιου, ο Νίκος
Τεμπονέρας θα μας
χαμογελά
πάλι ότι αξίζει. Γιατί οι ήρωες γεννιούνται
από μεγάλα γεγονότα που ψηλώνουν ξαφ-
νικά το μπόι των ανθρώπων, όταν νιώθουν
ότι αξίζει… Εκεί αποκαλύπτεται ό,τι συνθλί-
βεται στην καθημερινότητα. Πριν καλά-κα-
λά κανείς το καταλάβει…
Ο Νίκος Τεμπονέρας δεν επιζητούσε
ένα ηρωικό θάνατο. Το αποδεικνύει η φω-
τογραφία του, όπου στέκει χαμογελώντας
μπροστά στους μαθηματικούς τύπους του
πίνακα της τάξης του. Η φωτογραφία που
έχει γίνει κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας
όλων των αγωνιζόμενων. Έπρεπε να στα-
θεί με το μέρος του δίκιου. Και το έκανε
απλά, όπως όταν έπιανε την κιμωλία για
να διδάξει μαθηματικά, αλλά με το ίδιο πεί-
σμα και πάθος, γιατί αλλιώς δεν έχει αξία.
Σήμερα αρκετοί από τους μαθητές του
είναι δάσκαλοι κι αυτοί και τον κουβαλούν
εντός τους. Μιλά με τη ζεστασιά τους, δι-
δάσκει με τα λόγια τους, ορμηνεύει με τη
στάση τους και βγαίνει στον δρόμο, κάθε
που φωνάζουν το όνομά του στη διαδήλω-
ση. ∆εν του χρειάζονται εξώστες για να τον
προσέξουν, αγάλματα για να τον προσκυ-
νούν και να μην τον βλέπουν, ούτε να γίνει
όνομα σε δρόμους εθνικά συμφιλιωμένους.
Είναι παρών σε όλες τις μεγάλες στιγμές
του κινήματος και της ιστορίας, μέσα από
τις φωνές των άλλων που φωνάζουν το
όνομά του. Γιατί είναι μια στιγμή της ζώ-
σας ιστορίας κι όχι αυτής που ξεψυχά στα
σχολικά εγχειρίδια που ξαναγράφονται.
Πού να καταλάβουν ο κάθε Κασιμάτης και
ο κάθε Τζήμερος γιατί κάθε χρόνο, κάθε
στιγμή: «Ο Τεμπονέρας ζει, με Πέτρουλα,
Λαμπράκη μας οδηγεί». Ο πρώτος ανα-
ρωτήθηκε τι πρόσφερε τάχα ο δάσκαλος
Τεμπονέρας, εκτός από τον θάνατό του σε
μια μαθητική κατάληψη. Ο δεύτερος τον
εμφάνισε σαν θύμα σύγκρουσης ακραίων
στοιχείων. Πόσο να ξεπεράσουν οι ιδέες το
χαμηλό μπόι της γραφίδας των πραιτορια-
νών της εξουσίας.
Τα νέα παιδιά όμως καταλαβαίνουν.
Όλοι εμείς πρέπει να φροντίσουμε και να
θυμούνται. Η μνήμη όσων έγιναν είναι
αποδεικτικό στοιχείο όσων μπορούν να γί-
νουν. Γι’ αυτό οι κυρίαρχοι την θέλουν τυ-
φλή και σακάτισσα. ∆εν υπάρχουν ασφα-
λείς προγνώσεις στους δίσεκτους καιρούς.
Ποτέ δεν υπήρχαν. Είναι η σχολική, κρα-
τική ιστορία που παρουσιάζει όλες τις με-
γάλες συγκρούσεις της ανθρωπότητας σαν
ευτυχισμένες συναινέσεις ενότητας, θέλο-
ντας να διαγράψει την ευεργετική τους
επίδραση στο προχώρημα της ζωής. Για
να αποφύγει αυτήν που ωριμάζει μέσα στη
σημερινή αδυσώπητη κρίση. Τη σύγκρου-
ση μιας γενιάς που αρνείται να συνεχίζει
να στολίζει τα όνειρά της με κουρέλια πα-
ρελθόντων παρελάσεων, που θα αφήσει
πίσω της τις νύχτες που σκεπάζουν τους
δρόμους που πορευτήκαμε και θα εγκαινι-
άσει τις ημέρες που αναζητούν νέο ξημέ-
ρωμα. Εκεί, καβάλα σε μια αχτίδα ήλιου, ο
Νίκος Τεμπονέρας θα μας χαμογελά…

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία

Εφημερίδα της
Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr
αντικαπιταλιστικής
κομμουνιστικής ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023
Αριστεράς
‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα
 Το θέμα ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 3

Δ
εν υπάρχει… φάρμακο στον
σημερινό ολοκληρωτικό κα-
πιταλισμό για την αντιμετώ-
πιση της ολόπλευρης κρίσης
του, με μεγάλο «ασθενή»
βέβαια όχι το κεφάλαιο που αβγαταίνει
τα κέρδη του, αλλά τους εργαζόμενους
και τον λαό, που έκαναν ποδαρικό στο
νέο έτος με τα βασικά αγαθά να γίνο-
νται ακόμα πιο ακριβά, τους μισθούς
καθηλωμένους, αλλά και βασικά φάρ-
μακα να είναι «εξαφανισμένα». Εκεί
που κάποιοι παπαγάλιζαν ότι εάν φεύ-
γαμε από το ευρώ ή την ΕΕ δεν θα είχα-
με… «χαρτί υγείας» ή «βρεφικό γάλα»,
τώρα εντός ΕΕ και ευρώ, δεν έχουμε
ούτε παρακεταμόλη!
Η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγεί-
ας επικαλούνται την παγκόσμια έλλειψη
στην παραγωγή φαρμάκων, την ενεργει-
ακή κρίση, την έλλειψη πρώτων υλών ή
την έξαρση των ιώσεων, σε μια απέλπι-
δα προσπάθειά τους να αποσείσουν τις
ευθύνες τους για το πρόβλημα των ελ-
λείψεων σε αντιπυρετικά, αντιβιώσεις,
παιδιατρικά σιρόπια κ.α. Η ρίζα του
κακού όμως εστιάζεται στην αξιοποίηση
του φαρμάκου ως εμπόρευμα που υπό-
κειται στους νόμους του κέρδους, και οι
όποιες «λύσεις» προτείνονται είναι εντός
«Κοκτέιλ» ακρίβειας, φτώχειας
αυτού του πλαισίου. Το «μάρμαρο» θα
κληθεί να το πληρώσει πάλι ο λαός. Άλ-
λωστε ο υπουργός Υγείας, Θ. Πλεύρης,
προασπίζοντας τους φαρμακοβιομή-
και ελλείψεων από κυβέρνηση-ΕΕ
χανους, προανήγγειλε ότι οι τιμές των
«φθηνών» φαρμάκων θα αυξηθούν, για-
τί είναι «κοστολογικά ασύμφορα για να Εμπαιγμός
παράγονται», όπως και ότι φάρμακα με
σημερινή τιμή 1,5 ευρώ, εάν δεν αυξη- Δημήτρης Σταμούλης
θούν, θα σταματήσουν να παράγονται!
Έβγαλε δε «λάδι» τις πολυεθνικές και τις
φαρμακαποθήκες που ως πάγια τακτική
τους αποσύρουν σκευάσματα και κάνουν ▸ Ελλείψεις ενισχύσει το λαϊκό εισόδημα; Pass-άρει
«επιδόματα» και αυξήσεις-ψίχουλα στον
τη χώρα να βρίσκεται στην 22η θέση της
σχετικής λίστας.
«παράλληλες εξαγωγές» για να αυξήσουν βασικό μισθό. Ενώ τα νοικοκυριά έχουν Όσον αφορά τις περιβόητες αυξήσεις
την κερδοφορία τους, ειδικά για κάποια στα φάρμακα, «αδειάσει» από το διαρκές κύμα ακρί- κατά 7,75% στις συντάξεις, πέρα από
προϊόντα που η τιμή του εξωτερικού
είναι πιο συμφέρουσα από την ελληνι-
ράλι τιμών βειας, οι εργαζόμενοι έχουν δει το 2022
αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, σωρευτι-
το ότι ένας συνταξιούχος των 600 ευρώ
θα πάρει περίπου 46 ευρώ παραπάνω,
κή αγορά. Από την άλλη, ασαφές είναι
πόσο και πώς οι αρμόδιες αρχές ελέγχουν
στην ενέργεια, κά λιγότερο από 10%, ενώ ο Μητσοτάκης
«έταξε» νέα – προεκλογική!- αύξηση ώστε
η ίδια η κυβέρνηση παραδέχτηκε ότι την
αύξηση θα την λάβει πετσοκομμένη το
το στοκ των φαρμακαποθηκών και εάν οι διαρκείς αυξήσεις να φτάσει στα 751 ευρώ (μεικτά) από 1η 10%-15% των δικαιούχων, ενώ αποκλεί-
εταιρείες κρατούν το απόθεμα ασφαλεί- Μάη (ίσως και Απρίλη), τη στιγμή που ο στηκε από την παραμικρή αύξηση το 30%
ας για τρεις μήνες όπως υποχρεούνται. σε βασικά αγαθά επίσημος ετήσιος πληθωρισμός έκλεισε των συνταξιούχων!
Στο μεταξύ, στα τρόφιμα και σε άλλα στο 9,9% το 2022. Βέβαια, κουβέντα για Για το μαχόμενο εργατικό κίνημα
βασικά αγαθά για τα νοικοκυριά μπορεί τις τριετίες (προσαυξήσεις στον κατώ- και την αγωνιζόμενη νεολαία, το 2023
να μην παρατηρούνται ελλείψεις στην αλλά και σε ένδυση και υπόδηση (10,9%). τατο μισθό) που και το 2023 θα μείνουν καθίσταται επιτακτική ανάγκη να απο-
αγορά, αλλά… έλλειμμα στα πορτοφό- Ειδικά η κατηγορία προϊόντων «διατρο- «παγωμένες», με βάση τον περι- τελέσει εφαλτήριο νέων κοινω-
λια των εργαζόμενων και συνταξιούχων. φής και μη αλκοολούχων ποτών» σημει- βόητο μνημονιακό νόμο που νικών αγώνων. Τα ταξικά
Το περίφημο «καλάθι του νοικοκυριού» ώνει συνεχείς ανόδους για 18 μήνες! υπογράφηκε προ δεκαετί- σωματεία οφείλουν να
ουδεμία αλλαγή έφερε στις τιμές της Όσον αφορά στην ενεργειακή ακρί- ας και προϋποθέτει μεί- Επιτακτική ξαναπιάσουν το νήμα
αγοράς, ενώ μέχρι και ο Αδ. Γεωργιάδης βεια, το «ηλεκτροσόκ» συνεχίζεται και ωση της ανεργίας κάτω ανάγκη για της πετυχημένης απερ-
παραδέχτηκε αυτή την εβδομάδα ότι «τα μάλιστα όταν σε άλλες χώρες της ΕΕ οι από το 10%. Έτσι, οι γίας του Νοέμβρη, σε
σούπερ μάρκετ έχουν αρχίσει να επιβάλ- τιμές πέφτουν σημαντικά αυτή την πε- εργαζόμενοι που προ- τον λαό το 2023 κόντρα με τον ξεπου-
λουν κάποιες ανατιμήσεις», αφού οι βι- ρίοδο. Τις τελευταίες μέρες του 2022, σελήφθησαν μετά τον να αποτελέσει λημένο συνδικαλι-
ομηχανίες τροφίμων ανέβασαν τις τιμές η Ελλάδα είχε την ακριβότερη στην Ευ- Φεβρουάριο του 2012 εφαλτήριο σμό των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ
στους νέους τιμοκαταλόγους. Ήδη οι αυ- ρώπη  χρηματιστηριακή τιμή ηλεκτρικής δεν θα μπορούν ούτε και να διεκδικήσουν
ξήσεις περνάνε στα ράφια και αναμένε- ενέργειας, με το χάπι να χρυσώνεται και φέτος να δουν προ-
αγώνων αυξήσεις, ώστε κανένας
ται να αγγίξουν ακόμη και το 35% σε κά- από την κυβέρνηση μέσω της αδρής επι- σαύξηση στο μισθό τους μισθός ή σύνταξη να μην
ποια προϊόντα, ενώ κατά μέσο όρο θα κυ- δότησης που καταλήγει στα ταμεία των λόγω προϋπηρεσίας. Κι όλα είναι κάτω από 1000 ευρώ,
μανθούν στο 12%-13% για τον Ιανουάριο. παρόχων. Συγκεκριμένα, στις 30 Δεκεμ- αυτά, με δεδομένο ότι οι μισθοί να καταργηθούν οι έμμεσοι και
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, τα δύο τελευταία βρίου, η μέση τιμή στην Ελλάδα ήταν στα στην Ελλάδα είναι στον «πάτο» της ΕΕ «ειδικοί» φόρων σε τρόφιμα, καύσιμα
χρόνια οι αυξήσεις τιμών στα προϊόντα 229,21 ευρώ/MWh, χαοτικά υψηλότερη και ότι οι μισθωτοί που αμείβονται πάνω και άλλα βασικά αγαθά, να υπάρξει
ξεπέρασαν και το 70%, ενώ η ΕΣΛΤΑΤ από Ισπανία (6,02 ευρώ) και Πορτογα- από την εθνική σύμβαση δεν έχουν λάβει πραγματικά δωρεάν παιδεία και υγεία
δίνει μεγάλες (ετήσιες) ανατιμήσεις σε λία (5,90 ευρώ). Μάλιστα τον Νοέμβριο ούτε ευρώ αύξηση. Απόδειξη ότι στην για όλους, καθώς και να επιστρέψει στο
ψωμί και δημητριακά (18,7%), κρέατα 2022, η Αθήνα είχε πιο ακριβό ρεύμα σε ΕΕ ο μέσος ετήσιος μισθός ανέρχεται σε δημόσιο με εργατικό έλεγχο η παραγωγή
(16,7%), ψάρια (1,9%), γαλακτοκομικά σχέση με Παρίσι, Μαδρίτη, Όσλο ή Βαρ- 33.500 ευρώ, όταν στην Ελλάδα είναι μό- και εμπορία αγαθών, όπως ενέργειας,
και αυγά (25,3%), έλαια και λίπη (20,4%), σοβία…Και τι κάνει η κυβέρνηση για να λις 15.800, δηλαδή κάτω από το μισό, με τροφίμων και φαρμάκων.
4 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Πολιτική

Από ΣΥΡΙΖΑ-Λούλα Δημήτρης Τζιαντζής

σπόντα
*** Δίνουν και παίρνουν οι κρυ-
«Η Βραζιλία αλλάζει»:
φές δημοσκοπήσεις σε Πειραιώς
και Κουμουνδούρου * Οι φήμες
λένε μάλιστα ότι έχουν πληρωθεί
πολλαπλάσια ποσά από άλλες
Ο Τσίπρας σε αναζήτηση μοντέλου
χρονιές * Παρ’ όλα αυτά… άκρη
δεν βγαίνει * Καταγράφεται
μεγάλη αδιαφορία, μπόλικη
▸ Αναζήτηση μίνιμουμ «δημοκρατικών μετώπων» σε άλλες ηπείρους
αδιευκρίνιστη ψήφος και γενι-
κώς θολούρα * Ένα προβάδισμα

φαίνεται να το έχει η ΝΔ, αλλά
όχι τέτοιο που να διασφαλίζει
αποτέλεσμα.
*** Όπως καταλαβαίνετε,
αμφότεροι θα το ρίξουν στην…
επικοινωνία * Έκανε την κίνηση
ο ΣΥΡΙΖΑ με την Πόπη Τσαπα-
νίδου και θα ακολουθήσει η ΝΔ
* Με πρόσωπο μάλιστα προερ-
χόμενο από τον ΣΚΑΪ * Καθότι
θα ήταν… αμαρτία να κάνει κάτι
διαφορετικό * Ακούγεται ο Δη-
μήτρης Οικονόμου, όμως υπάρ-
χουν και πολλές άλλες σκέψεις.
*** Α, ναι, οι περίφημες γκρίνι-
ες στον ΣΥΡΙΖΑ για την επιλογή
τηλεπροσώπου στη θέση του εκ-
προσώπου τύπου μάλλον τελεί-
ωσαν * Άντε να ακουστεί τίποτα
στις επερχόμενες συνεδριάσεις
Πολιτικής Γραμματείας και
Κεντρικής Επιτροπής και τέρμα
* Καθότι, όποιος πολυμιλάει
πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ, μετατρέ-
πεται αυτομάτως σε «δεκανίκι
της δεξιάς» * Έτσι θα αντιδρούν
κατά βάση οι «κομμένοι» από τα
ψηφοδέλτια.
*** Α, μια και αναφερθήκαμε
στο θέμα, η μεγάλη πιθανότη-
τα διπλών εκλογών «λύνει τα
χέρια» των πολιτικών αρχηγών
για το πώς να διατάξουν τους
υποψήφιους βουλευτές * Βλέ-
πετε, στην πρώτη κάλπη δεν
υπάρχει και ιδιαίτερο νόημα,
αφού μάλλον δεν θα συγκρο-
τηθεί Βουλή * Η επόμενη
κάλπη είναι με λίστες και όχι με
σταυρό.
*** Επίσης, οι φήμες λένε ότι
στα επικρατείας της ΝΔ και
του ΣΥΡΙΖΑ αναμένονται δύο
«μεγάλα» ονόματα από τον
χώρο του θεάματος * Ένα για
την κάθε πλευρά * Θα ανακοι-
νωθούν μάλιστα προς το τέλος
Ιανουαρίου * Μιλάμε για βαθιά
πολιτικές εκλογές.
*** Όπως έλεγε στέλεχος που
ξέρει, αν πραγματικά ο περί-
φημος «Βέλγος εισαγγελέας»
στην υπόθεση της Καϊλή κάνει
τη δουλειά του, πολλά θα βγουν
στην φόρα * Ιδίως οι σχέσεις
της πρώην αντιπροέδρου με
επιχειρηματία στην Ελλάδα που
θεωρείται «πρώτο όνομα»
* Ασχολείται λένε επισταμένα
με τη μεταφορά LNG.
«Η
ελπίδα έρχε-
ται, η Ελλάδα
προχωράει, η
Ευρώπη αλλά-
ζει» ήταν το βασικό σύνθημα της
προεκλογικής καμπάνιας του
ΣΥΡΙΖΑ τον Γενάρη του 2015.
Τότε η Κουμουνδούρου υποστή-
ριζε λίγο-πολύ ότι μια πιθανή
επικράτηση των Podemos στην
Ισπανία, μετά τη νίκη του ΣΥ-
ΡΙΖΑ στην Ελλάδα, θα άλλαζε
όλους τους συσχετισμούς στην
Ευρώπη. Οι Podemos, που για
ένα διάστημα προπορεύονταν
δημοσκοπικά, τελικά καταπο-
ντίστηκαν — απόρροια και της
πορείας ταπείνωσης και συνθη-
κολόγησης της «πρώτης φορά
Αριστεράς» στην Ελλάδα. Τελι-
κά η Ευρώπη πράγματι άλλαξε,
αλλά ως προς το αντιδραστικό-
τερο, παρά τη μερική επανά-
καμψη της μεταλλαγμένης σο-
σιαλδημοκρατίας σε μια σειρά
χώρες. Το 2023 ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα
δεν έχει βρει πολιτική πρόταση
που να συσπειρώνει τον λαό,
με την «προοδευτική διακυβέρ-
νηση» να μην συγκινεί. Ποιος
άλλωστε ενθουσιάζεται στην
προοπτική ο ΣΥΡΙΖΑ, «να επα-
ναφέρει από το παράθυρο αυ-
τούς που ο λαός έδιωξε από την
πόρτα;»
Σε αναζήτηση μοντέλου λοι-
πόν, ο Αλέξης Τσίπρας ταξίδε-
ψε την περασμένη εβδομάδα
Σημαντική εκδήλωση για
την όξυνση των αστικών ανταγωνισμών
Ανοιχτή εκδήλωση-συζήτηση δι-
οργανώνει η Αντιπολεμική Πρω-
τοβουλία αριστερών οργανώσε-
ων για ένα από τα καυτά θέματα
της εποχής μας: Την όξυνση των
αστικών ανταγωνισμών στην πε-
ριοχή μας, την απειλή πολεμικής
σύρραξης μεταξύ Ελλάδας και
Τουρκίας και την πολεμική προ-
ετοιμασία των δύο κυβερνήσεων
και αστικών κρατών και τη στά-
ση της Αριστεράς. Η εκδήλωση
θα πραγματοποιηθεί την Τετάρ-
τη 11 Ιανουαρίου, στις 7 μ.μ. στο
Ίλιον Plus. Στην εκδήλωση θα
στη Βραζιλία για να παραστεί
στην προεδρική ορκομωσία του
77χρονου Λούλα Ντα Σίλβα, με
τα ΜΜΕ της Κουμουνδούρου
να προβάλλουν εμφατικά το
συμβολισμό και τη σημασία της
επίσκεψης. Όπως έγραψε και
στο Twitter ο Αλέξης Τσίπρας:
«Ο Λούλα επέστρεψε. Αυτή τη
φορά δεν θα αγωνιστεί μόνο για
να καταπολεμήσει τις ανισότη-
τες, αλλά και για να υπερασπι-
στεί τη δημοκρατία και να ενώ-
σει τη χώρα του. Γιατί ο Μπολ-
σονάρο νικήθηκε αλλά ο μπολ-
σοναρισμός είναι ακόμη εδώ».
Η «υπεράσπιση της δημοκρα-
τίας» αποτελεί άμεσα αναφορά
και παραλληλισμό με την πρό-
ταση του ΣΥΡΙΖΑ για «μια κυ-
τοποθετηθούν μέλη των οργα-
νώσεων που συμμετέχουν στην
Αντιπολεμική Πρωτοβουλία,
ενώ θα προσκληθούν κι άλλες
οργανώσεις να τοποθετηθούν.
βέρνηση δημοκρατικής ομαλό-
τητας, αλλαγής και προόδου».
Με αυτή την πρόταση «κατεβά-
ζει τον πήχη» των προσδοκιών
σε ένα μίνιμουμ πλαίσιο, που
μπορεί να αποτελέσει και συ-
γκολλητική ουσία με το δεξιό-
στροφο ΠΑΣΟΚ του Ανδρου-
λάκη. Στη λογική ότι μπορεί να
μην καταφέραμε να αλλάξουμε
την Ευρώπη, ωστόσο τουλάχι-
στον «δεν θα αφήσουμε και τη
χώρα στα χέρια των Μητσοτά-
κηδων».
Ο Λούλα, άλλωστε, που εμ-
φανίζεται ως σύμβολο αντίστα-
σης και προοδευτικό πρότυπο,
εδώ και 20 χρόνια έχει σηκώσει
λευκή σημαία απέναντι στην
ολιγαρχία, όταν παρά το πο-
Κορυφώνεται η οικονομική
εξόρμηση του ΝΑΡ
Συνεχίζεται έως τις 31 Γενάρη
2023 η δίμηνη οικονομική εξόρ-
μηση του ΝΑΡ για την Κομμου-
νιστική Απελευθέρωση . Όπως
τονίζουν τα μέλη της οργάνω-
σης, θα χρειαστεί να αντιμετω-
πιστούν την επόμενη χρονιά,
εκτός από τα πάγια λειτουργι-
κά έξοδα, οι αυξημένες δαπά-
νες για το 5ο συνέδριο της ορ-
γάνωσής και για τις εκλογικές
μάχες του 2023. Σύνθημα είναι
«λίγα από πολλούς και όχι πολ-
λά από λίγους, για την οικονο-
μική ανεξαρτησία της κομμου-
σοστό 62% που είχε αποσπάσει
τότε, δεσμεύτηκε με ανοιχτή
επιστολή του στον λαό της Βρα-
ζιλίας ότι θα τηρήσει απαρέ-
γκλιτα όλες τις υποχρεώσεις της
χώρας έναντι των δανειστών
και του ΔΝΤ.
Τι μηνύματα, ωστόσο,
στέλνει πραγματικά η κυβέρ-
νηση της Βραζιλίας πέρα από
την αντίσταση στον ακροδεξιό
Μπολσονάρο; Ο καινούργιος
πρόεδρος της Βραζιλίας, προ-
κειμένου να κερδίσει, αναγκά-
στηκε να μετακινηθεί και άλλο
προς το Κέντρο ενώ, με τους
συσχετισμούς στο Κογκρέσο της
χώρας να μην τον ευνοούν , εί-
ναι από τα αποδυτήρια δεμένος
πισθάγκωνα. Αυτό απέδειξαν
τα παζάρια και το μοίρασμα
υπουργείων με τους ηγέτες πε-
ρισσότερων των 20 κομμάτων
(από σσιαλιστικά μέχρι νεοφιλε-
λεύθερα). Είναι χαρακτηριστικό
πως αντιπρόεδρος της κυβέρνη-
σης και υπουργός Βιομηχανίας
και Εμπορίου τοποθετήθηκε ο
κεντροδεξιός Τζεράλντο Αλκ-
μίν, παραδοσιακός εχθρός της
Αριστεράς και «σύνδεσμος» της
κυβέρνησης με το επιχειρηματι-
κό κατεστημένο. «Τι νόημα έχει
το όνειρο χωρίς μικρές νοθεί-
ες;», που λέει και το τραγούδι.
Ωστόσο εδώ οι νοθείες, οι υπο-
χωρήσεις και οι συμβιβασμοί
είναι μεγάλοι και ανησυχητικοί.
νιστικής επαναστατικής Αρι-
στεράς». Κυκλοφορούν κουπό-
νια οικονομικής ενίσχυσης από
τις οργανώσεις του ΝΑΡ για την
Κομμουνιστική Απελευθέρωση
και της νΚΑ. Επίσης, ενισχύ-
σεις και προσφορές μπορούν να
κατατίθενται στο όνομα «Μαρ-
ξιστικό Πολιτιστικό Εργαστήρι»
στους λογαριασμούς:
- Εθνική Τράπεζα με IBAN:
GR 6301101510000015100178175
και
- Τράπεζα Πειραιώς IBAN:
GR6301710240006024151313688
 Πολιτική ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 5

Μ
ε εντατικούς
ρυθμούς συ-
νεχίζονται σε
όλη την Ελλά-
δα οι διαδικα-
σίες για την 5η συνδιάσκεψη της
ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που θα πραγματο-
ποιηθεί στην Αθήνα στις 21-22 Γε-
νάρη. Το μεγάλο μέρος των τοπι-
κών επιτροπών θα ολοκληρώσει
τον β’ γύρο των συνελεύσεων το
επόμενο σαββατοκύριακο 14-15,
οπότε σύμφωνα με τον σχετικό
σχεδιασμό θα εκλεγούν οι αντι-
πρόσωποι της συνδιάσκεψης.
Παράλληλα, μέσα στις δια-
δικασίες για τη συνδιάσκεψη,
οργανώνονται από τις τοπικές
επιτροπές συσκέψεις, στις οποί-
ες προχωράει η διαδικασία εγ-
γραφής νέων μελών, αλλά και
ανανέωσης για τα παλιότερα.
Ταυτόχρονα, πραγματοποιού-
νται εξορμήσεις με υλικό ενά-
ντια στην αντιλαϊκή πολιτική
αλλά και για ειδικά θέματα. Σε
αυτό το πλαίσιο, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Θεσσαλονίκης καλεί σε κεντρική
εκδήλωση για την πρότασή της
και την 5η συνδιάσκεψη, η οποία
θα γίνει την Τετάρτη 11/1, στις
19.30, στην ΕΔΟΘ (Πρ. Κορομη-
λά 51), με ομιλητές τα μέλη του
ΠΣΟ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Η. Σμήλιο
και Ε. Μακρόγλου.
Στον διάλογο που αναπτύσ-
σεται με χαρακτηριστικά επανα-
συσπείρωσης αλλά και προσέγ-
γισης ενός καινούργιου δυναμι-
κού, κεντρικό στοιχείο είναι το
ερώτημα με ποια γραμμή μπο-
ρεί το εργατικό κίνημα να αντι-
σταθεί και να νικήσει την αντι-
λαϊκή πολιτική. Αλλά και πώς
αυτή δένεται με την προώθηση
της στρατηγικής στόχευσης της
αντικαπιταλιστικής ανατροπής
και της κοινωνικής απελευθέρω-
σης, του σοσιαλισμού-κομμου-
νισμού. Επίσης, πώς η σταθερή
επιλογή της συσπείρωσης και
ενότητας ευρύτερων δυνάμεων
του αντικαπιταλιστικού αγώνα,
ΑΝΤΑΡΣΥΑ Γιώργος Κρεασίδης
5η Συνδιάσκεψη: Στην τελική ευθεία
για μια βαθύτερη συσπείρωση
▸ Ανάγκη ενίσχυσης της αντικαπιταλιστικής πρότασης και στις κάλπες
που σφραγίζει την ΑΝΤΑΡΣΥΑ
από την ίδρυσή της, μεταφρά-
ζεται σε συγκεκριμένη γραμμή
στη μακράς διάρκειας καπιταλι-
στική κρίση που εισάγει τον σύγ-
χρονο κόσμο σε μια νέα εποχή
πολεμικών συγκρούσεων.
Από τη συζήτηση πάνω στις
Θέσεις της 5ης συνδιάσκεψης,
αναδεικνύεται ως βασικό καθή-
κον η δουλειά για την ανάπτυ-
ξη εργατικών και κοινωνικών
αγώνων και ιδεολογικής προε-
τοιμασίας απέναντι στα αστικά
σχέδια διαχείρισης της κρίσης.
Είτε αυτά προκρίνουν έναν από
τους δύο πόλους του συστήμα-
τος υπό την ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ
είτε προωθούν τη μεταξύ τους
συναίνεση. Σε αυτή την πολιτική
κατεύθυνση δεν αποκαλύπτεται
απλά ο διαχειριστικός χαρακτή-
ρας της λεγόμενης «προοδευ- Κεντρική εκδήλωση Ο προσανατολισμός αυτός λει- συγκυβέρνηση, ακόμα και με
τικής» κυβερνητικής πρότασης τουργεί ενοποιητικά στο δυνα- το ΠΑΣΟΚ, αναδεικνύει αυτή
των ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ κ.ά., αλλά παρουσίασης μικό της αντικαπιταλιστικής την προσπάθεια σε συμπλη-
ξεχωρίζει και η ανάγκη η αντικυ- Αριστεράς και την ίδια στιγ- ρωματική της πρότασης του
βερνητική στάση να συνδυάζε- της πολιτικής μή την οριοθετεί με ξεκάθαρο Α. Τσίπρα. Την ίδια στιγμή,
τρόπο από το παρασκήνιο που είναι σαφές ότι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ
ται με την πολιτική ενίσχυση και
στις εκλογές της αντικαπιταλι-
πρότασης θέλει τον εξωκοινοβουλευτι- σταθερά απευθύνεται στις
στικής πρότασης και της μετωπι- την Τετάρτη κό χώρο να ενσωματώνεται δυνάμεις και τους αγωνιστές
κής ενότητας που την εκφράζει, στο ΜΕΡΑ25, καλύπτοντας, που απορρίπτουν το συνεχές
της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Μια ενίσχυση στη Θεσσαλονίκη στον βαθμό του δυνατού, τις με τον ΣΥΡΙΖΑ στον εξωκοινο-
με το βλέμμα στο μετεκλογικό απώλειες προς τον ΣΥΡΙΖΑ βουλευτικό χώρο, με ενδιάμε-
τοπίο και στη ζωτικής σημασί- με αντάλλαγμα μια θέση στη σο σταθμό το ΜΕΡΑ25, με την
ας προσπάθεια για αγώνες που Βουλή. Εξάλλου, η σταθερή προοπτική μιας συμπόρευσης
θα βάλουν τα δικαιώματα των απεύθυνση του Γ. Βαρουφά- που θα συνδυάζει την επι-
εργαζομένων μπροστά και θα κη στον ΣΥΡΙΖΑ για προγραμ- διωκόμενη ενότητα με το ανα-
έχουν φιλοδοξία κατακτήσεων. ματικό διάλογο με στόχο την γκαίο περιεχόμενο.

ΜΑΧΗ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ
To Πριν χρειάζεται την οικονομική σας στήριξη
Η
εφημερίδα Πριν και η ιστοσε-
λίδα  prin.gr  δεν έχουν χορη-
γούς και χρηματοδότες από
κυβερνήσεις, εταιρείες και αστικά
κόμματα. Στηρίζονται στους φίλους
και συντρόφους, στους αναγνώστες
τους, σε όσους αναζητούν μια ανα-
τρεπτική φωνή στα ΜΜΕ. Μπορείτε
να στηρίξτε οικονομικά το Πριν με μια
ενίσχυση, να γραφτείτε νέοι συνδρο-
μητές ή να ανανεώστε τη συνδρομή
σας για το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Η δίμηνη συνδρομή είναι τουλάχιστον
12 ευρώ (με δυνατότητα ενίσχυσης), η
εξάμηνη 50 ευρώ (35 για νέους/ες) και
η ετήσια 100 ευρώ (70 για νέους/ες).
Η εφημερίδα θα σας έρχεται ηλεκτρο-
νικά την ημέρα της εκτύπωσης.
Οι τρόποι καταβολής των χρημά-
των παραμένουν οι γνωστοί: Η κατά-
θεση γίνεται στον λογαριασμό Alpha
Bank 260002002006023 (IBAN:
GR1801402600260002002006023).
Δικαιούχος: Εκδόσεις-Μελέτες-Έρευ-
νες «Πριν». Στέλνετε ενημερωτικό
e-mail, με τα στοιχεία σας για την
αποστολή, στο prin@otenet.gr. Παράλ-
ληλα, υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα
να δοθούν απευθείας συνδρομές και
ενισχύσεις στα μέλη της Συντακτικής
Επιτροπής της εφημερίδας. Και μην ξεχνά-
τε πως εξίσου κρίσιμη είναι και η μάχη των
εβδομαδιαίων πωλήσεων. Στηρίξτε την
εφημερίδα με την αγορά από το περί-
πτερο και τα υπόλοιπα σημεία πώλησης
καθώς και τη διάδοσή της σε νέους ανα-
γνώστες.
Σε πείσμα των πολύ δύσκολων και-
ρών, οι συντάκτες, οι συνεργάτες και
οι φίλοι του  Πριν  θα εντείνουν τις προ-
σπάθειές τους για τη βελτίωση της ποιό-
τητας της εφημερίδας μας, για να αντα-
ποκριθούμε στη μεγάλη πολιτική πρόκληση
που θέτει η εποχή μας. Στο χέρι μας είναι να
σταθεί το Πριν όρθιο και μάχιμο.
6 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Πρινηδόν

Σχόλια στο ημίφως Βασίλης

Παπαγεωργίου

Όταν Εμπόριο: Δουλειά…

η αλληλεγγύη
ποινικοποιείται
Σε δίκη σύρονται την
Τρίτη οι διασώστες Σάρα
Μαρντίνι και Σον Μπάι-
ντερ, μαζί με 22 ακόμα
εθελοντές της ΜΚΟ
έρευνας και διάσωσης
«ERCI», και η ∆ιεθνής
Αμνηστία ζητά εκ νέου
από τις ελληνικές αρχές
να αποσύρουν όλες τις
άδικες και αβάσιμες
κατηγορίες εναντίον
τους. Το «έγκλημα» των
24 ήταν ότι βοήθησαν
πρόσφυγες και μετανά-
στες που κινδύνευαν να
πνιγούν. Όπως δηλώνει
η 26χρονη Σύρια Σάρα
Μαρντίνι (που έχει ζη-
τήσει επτά φορές να της
επιτραπεί η είσοδος στη
χώρα, ώστε να αντικρού-
σει τις κατηγορίες), η δί-
κη αυτή επιχειρεί να συν-
τρίψει τη συμπόνια και
να εμποδίσει τους αν-
θρώπους να αναζητή-
σουν ασφάλεια. Στην
Ευρώπη-φρούριο η
στοιχειώδης αλληλεγγύη
ποινικοποιείται και αυτό
είναι όνειδος για τον
ανθρώπινο πολιτισμό.
κάθε Κυριακή,
τέλος και οι αργίες
Έναν αντεργατικό νόμο-έκτρω-
μα φέρνει στη βουλή το υπουργείο
Ανάπτυξης, με πρόσχημα την «προ-
στασία των καταναλωτών». Με το
επίμαχο νομοσχέδιο επιχειρείται η
νομιμοποίηση και η διασφάλιση της
λειτουργίας των καταστημάτων για
8 Κυριακές τον χρόνο, ενώ θεσμο-
θετούνται οι 32 εργάσιμες Κυριακές
σε όλη την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη,
περιοχές του Πειραιά κ.α. Επιπλέον,
θα επιτρέπεται ρητά το άνοιγμα των
καταστημάτων από τις 6 π.μ. έως τις
9 μ.μ. για όλη την εβδομάδα και τις
Κυριακές που θα λειτουργούν, διευ-
ρύνοντας το ήδη «ξεχειλωμένο» ωρά-
ριο, ενώ καταργείται ακόμα και η Αρ-
γία της Δευτέρας του Πάσχα για τους
εμποροϋπαλλήλους, επιτρέποντας τη
λειτουργία των καταστημάτων την
Στα «προσόντα» της χώρας, εκτός μετά την αποκάλυψη της εφημερί- δικτύωσης, όπου 35χρονος Ρομά
ημέρα αυτή. Νομοσχέδιο… από τα
από το χαμηλό κόστος ζωής, περι- δας Documento ότι η εταιρεία του γονυπετής προσπαθεί έντρομος να
Lidl, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα
λαμβάνονται οι φυσικές ομορφιές, είχε πάρει δουλειές ύψους 400.000 σβήσει τις φλόγες που του βάλανε οι
των μεγάλων αλυσίδων και πολυεθνι-
η κουζίνα και η ιστορία της. Ζήσε ευρώ από το Δημόσιο Αρχικά η ΝΔ ιδιοκτήτες συνεργείου στην Πάτρα.
κών στον χώρο του εμπορίου.
λοιπόν, Αμερικανέ, το όνειρό σου κάλυψε τον βουλευτή Φθιώτιδας, Ο άνδρας, πατέρας 11 παιδιών, που
στην Ελλάδα και άφησε τους ιθαγε- ελπίζοντας ότι το θέμα θα περάσει αντιμετωπίζει πρόβλημα ελαφριάς
Zεις καλά νείς να ψωμολυσσάνε, αφού ακόμα «στα ψιλά» και δεν τον διέγραψε. νοητικής υστέρησης, υποστήριξε
στην Ελλάδα, και με την ψωραλέα αύξηση στον Στη συνέχεια, ωστόσο, έγινε σαφές –πιθανότατα δασκαλεμένος– πως
ό,τι συνέβη έγινε για «καλαμπούρι»
κατώτατο μισθό που έχει εξαγγείλει ότι το σκάνδαλο δεν μαζεύεται και
αν είσαι Αμερικανός ο Μητσοτάκης, ένας Έλληνας ζει ζήτησε την παραίτησή του. Αστείες και πως πηγαίνει συνέχεια στη συ-
σαν… μισός (εγκατεστημένος στην κρίνονται οι «εξηγήσεις» του βου- γκεκριμένη επιχείρηση παλιοσίδερα
Μια από τις πρώτες θέσεις ανάμε- για να πάρει για αντάλλαγμα τρό-
Ελλάδα) Αμερικανός! λευτή για «ακούσια παράλειψή του»
σα στις χώρες του κόσμου όπου ένας και για «μεταβίβαση των μεριδίων» φιμα. Ο ιδιοκτήτης του συνεργείου
Αμερικανός (συνταξιούχος ή εισο-
δηματίας) μπορεί να ζει μπέικα χω-
Από τον Πάτση της εταιρείας σε συνεργάτες του. έριξε το φταίξιμο στους υπαλλή-
λους του που «δεν συμπεριφέρθη-
ρίς να δουλεύει κατέχει η Ελλάδα, στον Χειμάρα Τον εξευτέλιζαν για καν σωστά», όμως ισχυρίστηκε ότι
σύμφωνα με το περιοδικό Forbes. όλα ξεκίνησαν από «μια πλάκα».
Aρκεί να έχει ένα μηνιαίο εισόδημα Νέο επεισόδιο στο σίριαλ με το «γα- να «σπάσουν πλάκα» Με τον άνθρωπο να έχει οικονομική
1.600 δολαρίων (1.520 ευρώ), αν εί- λάζιο πάρτι» στο Δημόσιο. Σε παραί- εξάρτηση από το συνεργείο ωστόσο,
ναι «single», ή 1.900 δολάρια (1.800 τηση εξαναγκάστηκε ο βουλευτής Αποτροπιασμό προκάλεσε το βίντεο το περιστατικό κοινωνικού εκφασι-
ευρώ), αν πρόκειται για ζευγάρι. Φθιώτιδας της ΝΔ Θέμης Χειμάρας, που ανέβηκε στα μέσω κοινωνικής σμού κάθε άλλο παρά κωμικό είναι.

Πελαγία Μπίκα* Βύρωνας: Προσωρινοί εργαζόμενοι για πάσα… εργασία

Η δημοτική αρχή Βύρωνα εδώ και μεγάλο
χρονικό διάστημα, έχοντας ως πρόσχημα
την απαγόρευση των προσλήψεων μό-
νιμου προσωπικού που επέβαλαν όλες
οι μνημονιακές κυβερνήσεις με τον ένα
ή τον άλλο τρόπο, και για να καλύψει τα
μεγάλα κενά σε μόνιμο προσωπικό που
έχουν δημιουργηθεί σε όλες τις υπηρεσίες
του δήμου, προσλαμβάνει εργαζόμενους
με ελαστικές σχέσεις εργασίας (μέχρι και
δίμηνα), αναθέτοντας την άσκηση παράλ-
ληλων αλλά και αλλότριων καθηκόντων
στους εργαζόμενους, που δεν έχουν σχέ-
ση με την ειδικότητα πρόσληψής τους.
Έτσι παρατηρείται το γεγονός συνά-
δελφοι που προσλαμβάνονται π.χ. ως
εργάτες καθαριότητας, τους ανατίθενται
καθήκοντα διοικητικού υπαλλήλου ή ηλε-
ζητώ
τον λόγο
κτρολόγου, εργάτες κήπου ασκούν κα-
θήκοντα συνοδού απορριμματοφόρου ή
εργατών καθαριότητας. Βεβαίως, η δημο-
τική αρχή προβάλλει ως δικαιολογία την
εφαρμογή κάποιων διατάξεων και νόμων
που όλες οι κυβερνήσεις ψήφισαν για να
υπάρχουν εργαζόμενοι «πολυεργαλεία»
με ελαστικές σχέσεις εργασίας. Από την
άλλη, επικαλείται έκτακτες και επείγουσες
ανάγκες των υπηρεσιών για να αναθέσει,
όπως λέει, συναφή καθήκοντα στους συ-
ναδέλφους. Προκύπτουν όμως κάποια
ερωτήματα: Πόσο συναφής είναι η ειδι-
κότητα ΥΕ εργάτης πρασίνου με τα κα-
θήκοντα του συνοδού απορριμματοφό-
ρου; Πόσο έκτακτη και επείγουσα είναι η
ανάθεση παράλληλων καθηκόντων χωρίς
έκτακτα καιρικά φαινόμενα και μεσούσης
της περιόδου των αδειών για τις γιορτές;
Είναι επιλογή της δημοτικής αρχής
να αξιοποιεί κατά το δοκούν τις διατά-
ξεις των νόμων και να εφαρμόζει αυτές
τις πολιτικές (όπως και η πλειοψηφία των
δημοτικών αρχών), για να καλύπτει τις
ευθύνες που της αναλογούν για τις τερά-
στιες ελλείψεις μόνιμου προσωπικού σε
όλες τις υπηρεσίες. Ελλείψεις προσωπι-
κού και προβλήματα στη λειτουργία των
υπηρεσιών, που ως αποτέλεσμα έχουν να
αναθέτουν στους εργολάβους και στους
ιδιώτες αρμοδιότητες των διευθύνσεων
(εργασίες στον ηλεκτροφωτισμό, πράσι-
νο, καθαριότητα).
Τέλος ,τα εργατικά ατυχήματα πολ-
λαπλασιάζονται, αποτέλεσμα και της έλ-
λειψης εργασιακής εμπειρίας, της εντα-
τικοποίησης, αλλά και της μη έγκαιρης
χορήγησης μέσων ατομικής προστασίας.
Διεκδικούμε τώρα προσλήψεις μόνιμου
προσωπικού. Μετατροπή των συμβάσε-
ων σε αορίστου χρόνου. Μέτρα για την
προστασία της υγείας των εργαζομένων.
Καμία ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών
του δήμου.
* πρόεδρος σωματείου εργαζομένων
Δήμου Βύρωνα

Spiegel για Έβρο
Α
ς ξεκινήσουμε από τα βα-
σικά. To γερμανικό περι-
οδικό Spiegel δεν «ζήτησε
συγγνώμη» για τη σειρά
δημοσιευμάτων αναφο-
ρικά με την ομάδα προσφύγων που
το καλοκαίρι του 2022 είχε εγκλωβι-
στεί για εβδομάδες (και) σε ελληνικό
έδαφος, ούτε προχώρησε σε «ολική
αναδίπλωση», όπως γεμάτα χαιρε-
κακία ισχυρίστηκαν ελληνικά ΜΜΕ.
Τα οποία, βέβαια, όταν δικά τους
ατοπήματα έρχονται στο φως, στην
καλύτερη περίπτωση εξαφανίζουν το
σχετικό δημοσίευμα, στη χειρότερη
αφήνουν ψεύδη και ανακρίβειες να
αναπαράγονται αιωνίως.
Από την άλλη, είναι σαφές ότι το
Spiegel παραδέχτηκε σοβαρές αδυ-
ναμίες στα ρεπορτάζ που μετέδωσε
από τα τέλη Ιουλίου έως τα τέλη Αυ-
γούστου 2022, καταλήγοντας σε δύο
κρίσιμα συμπεράσματα: Αφενός, η
ομάδα των προσφύγων δεν βρισκόταν
όλες τις ημέρες που παρέμενε εγκλω-
βισμένη στον ποταμό Έβρο σε ελλη-
νικό έδαφος. Αφετέρου, δεν μπορεί
να διακριβωθεί με βεβαιότητα αν
πράγματι υπήρξε η «μικρή Μαρία»
και αν άφησε την τελευταία της πνοή
σε νησίδα του ποταμού που αποτελεί
τη θανατερή «τάφρο» γύρω από τα
νοτιοανατολικά χερσαία σύνορα της
Ευρώπης-φρούριο.
Αναλυτικά, παρουσιάζοντας στις
30 Δεκεμβρίου τα συμπεράσματα
από την επανεξέταση των δημοσιευ-
μάτων του, το Spiegel επισημαίνει ότι
«ούτε οι μετανάστες ήταν πάντα στο
ίδιο νησί ούτε ήταν πάντα σε ελληνικό
έδαφος». Παράλληλα, όμως, ξεκαθα-
ρίζει ότι «ούτε η παρουσίαση των γε-
γονότων από την ελληνική κυβέρνηση
δίνει σωστή εικόνα για το τι συνέβη»,
καθώς «για κάποιο χρονικό διάστημα
οι πρόσφυγες βρίσκονταν όντως σε
ελληνικό έδαφος».
Όσον αφορά την υπόθεση της «μι-
κρής Μαρίας», το Spiegel καταλήγει
στο συμπέρασμα ότι «υπάρχουν εν-
δείξεις ότι κάποιοι εκ των προσφύγων
θα μπορούσαν να έχουν επινοήσει τον
θάνατο του παιδιού μέσα στην από-
γνωσή τους. Πιθανόν να σκέφτηκαν
ότι έτσι τελικά θα σώζονταν». Σημει-
ώνοντας ότι δεν μπορεί ούτε να επιβε-
βαιώσει ούτε όμως και να διαψεύσει
την ιστορία, το Spiegel αναφέρεται σε
καταγγελίες προσφύγων από την ίδια
ομάδα, οι οποίοι μετά τη διάσωσή
τους υποστήριξαν ότι δέχτηκαν πιέ-
σεις να αλλάξουν τις καταθέσεις τους
αναφορικά με τον φερόμενο θάνατο
της «Μαρίας». Αφήνει αιχμές για τον
τρόπο με τον οποίον η Baidaa S, η
προσφύγισσα που μιλώντας καλά αγ-
γλικά είχε αναλάβει την επικοινωνία
της ομάδας με τις ΜΚΟ και τα ΜΜΕ,
κατάφερε να αποκτήσει άμεσα ταξι-
διωτικά έγγραφα και να μεταβεί στη
Γερμανία. Σημειώνει ότι η οικογένεια
της μικρής εξακολουθεί να υποστηρί-
Πολιτική
Γιώργος Μουρμούρης
Οι ανακρίβειες,
η ομερτά
και το διαρκές
έγκλημα
▸ Το γερμανικό έντυπο δεν αθωώνει
την ελληνική κυβέρνηση, αλλά
την «απαλλάσσει λόγω αμφιβολιών»
ζει ότι η κόρη τους πέθανε στη νησίδα,
χωρίς όμως να δίνει λεπτομέρειες για
το σημείο όπου ετάφη. Τα δε έγγρα-
φα που «αποδεικνύουν» την ύπαρξη
του παιδιού θα μπορούσαν εύκολα να
έχουν παραποιηθεί.
Με δικονομικούς όρους, θα λέγαμε
ότι το Spiegel δεν αθωώνει την ελληνι-
κή κυβέρνηση, αλλά την απαλλάσσει
λόγω αμφιβολιών. Όμως αυτό καθό-
λου δεν αλλάζει τη «μεγάλη εικόνα»:
Τεκμήρια για βίαιες, εξευτελιστικές
και ενίοτε θανατηφόρες επαναπροω-
θήσεις από τις ελληνικές αρχές και την
Frontex σε Έβρο και Αιγαίο υπάρχουν
πια πολλά, καταγεγραμμένα ακόμα
και από θεσμούς όπως ο Συνήγορος
του Πολίτη, ο ΟΗΕ και η Ευρωπαϊ-
κή Αρχή για την Καταπολέμηση της
Απάτης (OLAF). Άλλωστε, μόλις τον
Ιούλιο η Ελλάδα καταδικάστηκε από
το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το ναυ-
άγιο στο Φαρμακονήσι, μεταξύ άλλων
επειδή αποδείχθηκε ότι χαλκεύτηκαν
οι καταθέσεις των επιζησάντων.
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Από την άλλη, η υπόθεση της
«μικρής Μαρίας» αναδεικνύει ένα
υπαρκτό ζήτημα για την τροπή που
έχει πάρει η (όποια) δημόσια συζή-
τηση στην Ελλάδα αναφορικά με τα
pushbacks. Η κανονικοποίηση της
σαδιστικής βίας κατά προσφύγων και
μεταναστών, τόσο στο πεδίο όσο και
στον δημόσιο λόγο, τείνει να οδηγεί
όσους καταδικάζουν τα εγκλήματα
Ελλάδας και ΕΕ να αναζητούν, κα-
λοπροαίρετα, τις πλέον συγκινητικές
ανθρώπινες ιστορίες, ελπίζοντας ότι
θα διαπεράσουν το πέπλο σιωπής και
αδιαφορίας για όσα συμβαίνουν σε
Έβρο και Αιγαίο. Όμως οι ιστορίες
αυτές εμπεριέχουν πάντα το ρίσκο να
περιλαμβάνουν περισσότερη απόγνω-
ση από ό,τι ακρίβεια. Είναι δύσκολο,
πρέπει όμως η «μεγάλη εικόνα» την να
διαπεράσει ομερτά για το μεγαλύτερο
διαρκές έγκλημα του καιρού μας, που
συντελείται στο όνομά μας: Για τη μη-
χανή θανάτου που έχει στηθεί στα σύ-
νορα της Ευρώπης-φρούριο.
7
Γεράσιμος Λιβιτσάνος
Γαλάζιο
πρόγραμμα
εξαγοράς
συνειδήσεων
Τις τελευταίες πινελιές σε μία προ-
εκλογική εκστρατεία εξαγοράς συ-
νειδήσεων και μάλιστα… φθηνά,
βάζει το Μέγαρο Μαξίμου, που
ετοιμάζεται να «μπει» στην τελική
ευθεία για τις επερχόμενες εκλογές.
Οι τελευταίες, σύμφωνα με πληρο-
φορίες, φαίνεται ότι θα διεξαχθούν
τον Απρίλιο. Χωρίς όμως να απο-
κλείεται το ενδεχόμενο να μετα-
φερθούν σε μεταγενέστερη ημερο-
μηνία, αφού οι αποφάσεις του Κυ-
ριάκου Μητσοτάκη εξαρτώνται από
τις συνεχείς κρυφές δημοσκοπήσεις
που διενεργούνται. Ο επικοινωνια-
κός στόχος της Νέας Δημοκρατίας
για τους επόμενους μήνες είναι να
παρουσιάσει μια εικόνα τύπου «το
αφεντικό τρελάθηκε», ανακοινώνο-
ντας συνεχείς παροχές. Στην πραγ-
ματικότητα, θα πρόκειται ουσια-
στικά για μια «μόχλευση», καθώς
με ελάχιστα κονδύλια το επικοινω-
νιακό επιτελείο θα προσπαθήσει
να δώσει την εικόνα γενικευμένης
στήριξης της κοινωνίας.
Χαρακτηριστικό είναι το πρό-
γραμμα για τη στέγαση των νέων
ζευγαριών, το οποίο βασίζεται σε
νομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον Δε-
κέμβριο και αφορά την επιδότηση
επιτοκίου για τραπεζικό δανεισμό,
το οποίο πρόκειται άμεσα να εφαρ-
μοστεί. Παρότι έχει παρουσιαστεί
ως ένα γενναιόδωρο πρόγραμμα,
δεν αφορά παρά μόνο 10.000 φυ-
σικά πρόσωπα, ενώ ουσιαστικά
κερδισμένα θα είναι τα τραπεζικά
ιδρύματα, που θα αποκτήσουν νέ-
ους δανειολήπτες με «εγγυητή» το
κράτος. Στην ίδια κατηγορία εντάσ-
σεται και η ανακοίνωση νέας αύξη-
σης στον κατώτερο μισθό, που δεν
θα ξεπεράσει το 2%-3%, ενώ η αγο-
ραστική δύναμη των μισθών έχει
μειωθεί από 19% έως 40% λόγω
της ακρίβειας. Παράλληλα, η Νέα
Δημοκρατία «τρέχει» και ένα πρό-
γραμμα στοχευμένων προσλήψεων
στο δημόσιο, που στοχεύει συγκε-
κριμένο κοινό, κυρίως στα «δε-
ξιά της». Την επιχείρηση εδώ έχει
αναλάβει ο υπουργός Εσωτερικών
Μάκης Βορίδης, που στο τελευταίο
νομοσχέδιό του «άνοιξε θέσεις»
στη δημοτική αστυνομία, καθώς
και σε πρώην απόστρατους αξιω-
ματικούς. Τέλος, το κυβερνητικό
σχέδιο περιλαμβάνει σειρά άλλων
νομοσχεδίων, που θα έχουν σαφή
ψηφοθηρικό χαρακτήρα.
8 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Εικονοκλάστες

Κρίσιμη
συνδιάσκεψη
με υψηλό
διακύβευμα

«Μια ημερομηνία θα σας πω,

που θα είναι κομβική για το τι
θα γίνει στον χώρο της ευρύ-
τερης Αριστεράς από εδώ και
πέρα: 21 Ιανουαρίου. Τότε η
ΑΝΤΑΡΣΥΑ πραγματοποιεί τη
συνδιάσκεψή της». Η παραπάνω
αναφορά δεν έγινε σε κάποιο
αριστερό έντυπο, αλλά στην
Καθημερινή της Κυριακής,
ενδεικτικό της σημασίας της 5η
Συνδιάσκεψης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
(21-22 Ιανουαρίου).
Είναι γνωστό πως ο ρόλος της
αντικαπιταλιστικής Αριστεράς Η εποχή μας συγκλονίζεται από τις πολύμορφες εκδηλώσεις της βαρβαρότητας του ολοκληρωτικού
είναι πολύ μεγαλύτερος της
εκλογικής της επιρροής. Σε καπιταλισμού. Η ανάγκη μιας ισχυρής μετωπικής αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, ανατρεπτικής απέναντι
κρίσιμες στιγμές αναδείχθηκε στην αστική πολιτική, είναι εξαιρετικά επιτακτική. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θέτει αυτό τον στόχο και μπορεί να συμβάλει
καθοριστικός, όπως στο 2006-
στην υλοποίησή του. Η διαδικασία της συνδιάσκεψης δίνει τη δυνατότητα για μια συλλογική προώθησή του.
07, το 2008, το 2010-12, στο
δημοψήφισμα του 2015. Αλλά
και μετά το 2019, στην πάλη
ενάντια στην αντεργατική πολι- Μπροστά στην 5η συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
τική και στον νόμο Χατζηδάκη,

Νέες δυνατότητες
κόντρα στις απαγορεύσεις των
διαδηλώσεων και το όργιο της
καταστολής, για την υπεράσπιση
της δημόσιας υγείας και των
ελευθεριών στην πανδημία, ενά-
ντια στην εγκληματική κυβερ-
νητική πολιτική, ενάντια στον
αντιδραστικό ελληνοτουρκικό
ανταγωνισμό, τον εθνικιστικό
παροξυσμό και τα ματωμένα
και παλιές αδυναμίες
τείχη κατά των προσφύγων,
παλεύοντας ενάντια στον πόλεμο
Ουκρανίας/ΝΑΤΟ-Ρωσίας και
Ανάλυση στροφικούς τρόπους: Βάθεμα
της καθολικής εκμετάλλευσης
της εργασίας και έκρηξη ανισο-
βρετανική συντηρητική ναυ-
αρχίδα, ο Economist, προβλέπει
πολιτική μετατόπιση προς τα
επανεξοπλισμό της. Σήμερα
απαιτείται ακόμα περισσότε-
ρο μια Αριστερά αντικαπιτα-
σε κάθε εμπλοκή της Ελλάδας. Γιάννης Ελαφρός τήτων και φτώχειας, πανδημία αριστερά σε διεθνές επίπεδο λιστική και ανατρεπτική, με
Η παρέμβαση των αγωνιστριών κορονοϊού - «συνδημία» ιατρι- το 2023, ακριβώς λόγω των με- έμπνευση από μια σύγχρονη
και των αγωνιστών της ΑΝΤΑΡ- κών, κοινωνικών και περιβαλ- γάλων αντιθέσεων του συστή- κομμουνιστική πολιτική. Είναι
ΣΥΑ ήταν όχι μόνο πρωτοπόρα λοντικών παραγόντων (Lancet, ματος. Αυτά δεν γράφονται τραγικό το γεγονός πως σήμε-
αλλά και καθοριστική και τις Σεπτέμβριος 2020), περιβαλλο- αβασάνιστα, εκφράζουν κοι- ρα η Αριστερά είτε δεν μιλάει
περισσότερες φορές κόντρα στο ντική και κλιματική κρίση, πα- νωνικές και πολιτικές τάσεις. για σοσιαλισμό-κομμουνισμό,

ρεύμα, όταν άλλα ρεύματα της
Αριστεράς και του αντιεξουσι-
αστικού χώρου εντάσσονταν
με ποικίλους τρόπους είτε στη
λογική του «μένουμε σπίτι»,
είτε σε ανορθολογικές προσεγγί-
σεις και σε πολλές περιπτώσεις
συντάσσονταν με κάποιο αστικό
στρατόπεδο: Από την πανδημία
μέχρι την Ουκρανία, το έλλειμ-
μα αντικαπιταλιστικής πολιτικής
οδηγεί σε ενσωμάτωση. Στην 5η
Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ το
διακύβευμα είναι αυτό και είναι
κρίσιμο: Η ύπαρξη ανεξάρτητης,
μαζικής, πολιτικής αντικαπιτα-
λιστικής Αριστεράς, δύναμης
ανατροπής της πολιτικής του
κεφαλαίου.
Η
σημερινή φάση των
πολιτικών εξελίξε-
ων σε εθνικό και
διεθνές επίπεδο
διαμορφώνει ένα νέο συνδυα-
σμό δυνατοτήτων-δυσκολιών,
με κύριο χαρακτηριστικό, στην
Ελλάδα, την πολιτική συμπύ-
κνωση όλων των διεργασιών —
και λόγω φθοράς της κυριαρ-
χίας της ΝΔ που θέτει πολιτι-
κό ερώτημα για την επόμενη
μέρα και λόγω των εκλογικών
αναμετρήσεων.
Πρώτο, βρισκόμαστε σε μια
περίοδο που η δομική και πο-
λύπλευρη κρίση του ολοκληρω-
τικού καπιταλισμού της εποχής
μας εκδηλώνεται με τους πιο
συγκλονιστικούς και κατα-
ροξυσμός αστικών ανταγωνι-
σμών και πόλεμοι-αλληλοσφα-
γή «για του αφέντη το φαΐ»,
κρίση της κυρίαρχης πολιτικής
και της αστικής δημοκρατίας,
έκρηξη πολλαπλών καταπιέ-
σεων με βάση το φύλο και τη
φυλή, αντιδραστική επίθεση
στην ιδεολογία και τον πολιτι-
σμό. Η βαρβαρότητα του κα-
πιταλισμού ποτέ ίσως δεν ήταν
τόσο έκδηλη και καθολική,
φωτισμένη με τα πιο σύγχρονα
μέσα των νέων τεχνολογιών.
Ακόμα και το γερμανικό
περιοδικό Spiegel κλείνει το
2022 με τον Μαρξ στο εξώφυλ-
λο και το ερώτημα «μήπως είχε
δίκιο», αφού ο «κλασικός κα-
πιταλισμός δεν λειτουργεί». Η
Ενώ τμήματα της Αριστεράς
αρνούνται να μιλήσουν για κα-
πιταλισμό γιατί είναι «στενό»,
mainstream έντυπα βάζουν
στο εδώλιο τον καπιταλισμό,
έστω και για να τον βγάλουν με
ελαφρυντικά προς «αναμόρ-
φωση» και ανασυγκρότηση.
Σε αυτές τις συνθήκες, η
μαχόμενη Αριστερά πρέπει να
μιλήσει συνολικά για τον κα-
πιταλισμό και για την επανα-
στατική ανατροπή του, να βρει
ικανότητα, θάρρος και έμπνευ-
ση να μιλήσει για μια άλλη κοι-
νωνία (για τον σοσιαλισμό και
την κομμουνιστική απελευθέ-
ρωση της εποχής μας), προχω-
ρώντας στον αναγκαίο ριζικό
στρατηγικό, προγραμματικό
μένοντας σε έναν ξεπερασμένο
αντινεοφιλελευθερισμό, είτε
επιμένει στην αναπαλαίωση
του ηττημένου «υπαρκτού σο-
σιαλισμού». Μια ισχυρή αντι-
καπιταλιστική Αριστερά μπο-
ρεί να συμβάλει σε ένα κίνημα
επικίνδυνο για την άρχουσα
τάξη σε κάθε φάση, που μπο-
ρεί να αποσπά κατακτήσεις.
Όσοι περιορίστηκαν στο «εφι-
κτό» τα έκαναν όλα ανέφικτα.
Αντικαπιταλιστική αρι-
στερά δεν σημαίνει βεβαίως
αντικαπιταλιστική φλυαρία,
επαναστατική εξαγγελία μεσ-
σιανικού τύπου. Σημαίνει επε-
ξεργασμένο αναγκαίο αντικα-
πιταλιστικό πρόγραμμα πάλης
και γραμμή ανατροπής για

εργατική εξουσία-δημοκρα-
τία, κόντρα στις διαχειριστικές
(αυτ)απάτες για «αριστερές» ή
«προοδευτικές» κυβερνήσεις
μέσα στον καπιταλισμό. Ση-
μαίνει σύνδεση του μερικού
με το γενικό και απάντηση των
οξυμένων ζωτικών προβλημά-
των λαού και νεολαίας, όχι με
ένα ψοφοδεές «πρόγραμμα
για την επιβίωση» αλλά με τις
αναγκαίες αντικαπιταλιστικές
τομές και ρήξεις. Όπως, αυ-
ξήσεις μισθών, μείωση χρόνου
εργασίας και κτύπημα κερδών,
εθνικοποίηση χωρίς αποζημί-
ωση και υπό εργατικό έλεγχο
ολόκληρων τομέων κεφαλαι-
οκρατικής ιδιοκτησίας (π.χ.
ενέργεια, τράπεζες, Υγεία) και
όχι δημιουργία κρατικών νησί-
δων σε ένα πέλαγος ασύδοτης
αγοράς, ρήξη και έξοδο από
την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και όχι
λογικές πως «δεν βρισκόμαστε
σε περίοδο που είναι ερώτη-
μα αν ο λαός θα συγκρουστεί
αύριο με την ΕΕ» (τοποθέτηση
ΛΑΕ στο Στούντιο). Αν βεβαίως
δεν τίθεται πολιτικά ο στόχος,
πολύ περισσότερο σήμερα που
η αθλιότητα της ΕΕ αναδεικνύ-
εται από παντού, δεν θα τεθεί
ποτέ και αυτό το ερώτημα.
Δεύτερο, τα προηγούμενα
έτη αναδύθηκαν μέσα από
τους αγώνες σε πολύ δύσκολες
συνθήκες νέες τάσεις ριζοσπα-
στισμού, με ιδιαίτερα χαρα-
κτηριστικά που πρέπει καλύ-
τερα να ανιχνευθούν και προς
τις οποίες πρέπει να στρέψει
την προσοχή της η ανατρεπτι-
κή Αριστερά. Τμήματα νεολαί-
ας, εργαζόμενοι στον ιδιωτικό
τομέα (κυρίως νέα βάρδια)
και με ελαστικές σχέσεις στο
δημόσιο, φτωχά πληβειακά
στρώματα κλπ. Αυτά τα ρεύ-
ματα αναπτύσσουν και τάσεις
Εικονοκλάστες
αποστροφής στην κυρίαρχη
πολιτική και το κατεστημένο,
σημαντικό κομμάτι απέχει από
τις εκλογές. Σε αυτές τις τά-
σεις μια σύγχρονη, νεανική κι
εργατική, αντισυστημική και
αντισυμβατική, αντικαπιτα-
λιστική και βαθιά ανατρεπτι-
κή Αριστερά έχει δυνατότητες
επίδρασης, αριστερής πολιτι-
Δεν μπορούμε να ξεχνάμε πως
ο Τσίπρας έφερε τον Μητσοτάκη
και η μνημονιακή-αστική διακυβέρνηση
του ΣΥΡΙΖΑ την άθλια κυβέρνηση της ΝΔ
κοποίησης και ανώτερης συνει-
δητοποίησης. Απεναντίας, μια
Αριστερά που από την αρχή μέ-
χρι το τέλος σχεδιάζει με βάση
τις εκλογές και θεωρεί πως θα
βγει από το περιθώριο με την
κατάληψη βουλευτικής έδρας
(ακόμα και ως φιλοξενούμενη
στα ψηφοδέλτια άλλου κόμ-
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
ματος!) κινείται όχι μόνο πολύ
μακριά από τις ανησυχίες του
νέου ριζοσπαστισμού, αλλά
αναπαράγει τραγικά την αρι-
στερή τραγωδία του 2015, όταν
οργανώσεις και ρεύματα με
δεκάδες βουλευτές μέσα στον
ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσαν να ανα-
κόψουν την πορεία πλήρους
αστικής ενσωμάτωσής του,
ούτε καν να συγκρατήσουν τις
δυνάμεις τους. Το πιο επικίν-
δυνο; Όσο η Αριστερά γίνεται
πιο θεσμική και διαχειριστική
στην ουσία της, όσο ξεχνά την
εργατική τάξη και τα πληβεια-
κά στρώματα, τόσο ανοίγει τον
δρόμο στην ακροδεξιά.
Τρίτο, σε μια περίοδο που
απαιτείται ισχυρή μετωπική
αντικαπιταλιστική Αριστερά
για να ηττηθεί σήμερα η ΝΔ
και η πολιτική κεφαλαίου-Ε-
Ε-ΝΑΤΟ αλλά και για να υπάρ-
χει εργατική ανατρεπτική αντι-
πολίτευση σε όποια κυβέρνηση
μετά τις επερχόμενες εκλογές,
ο κόσμος της μαχόμενης Αρι-
στεράς θα βρεθεί απέναντι σε
ψεύτικα διλήμματα, με πιο χα-
ρακτηριστικό τελικά το «Μη-
τσοτάκης ή Τσίπρας;». Πολιτι-
κές δυνάμεις και συνεργασίες
που υποβιβάζουν το αναγκαίο
πρόγραμμα σε «μια μεταβατι-
κή περίοδο μεγάλης οικονομι-
κής, κοινωνικής, πολιτιστικής
ανακούφισης για τον λαό», με
αφαίρεση της «δομής προνο-
μίων της άρχουσας τάξης» και
για «κοινωνική δικαιοσύνη σε
όλους τους τομείς της εργασί-
ας» (άρθρο του Κ. Ήσυχου με
τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η
πρότασή μας για την εκλογική
προγραμματική συνεργασία
της εξωκοινοβουλευτικής ριζο-
σπαστικής αριστεράς και της
κοινοβουλευτικής αριστεράς»)
δεν θα μπορέσουν να σταθούν
απέναντι στα εκλογικά διλήμ-
ματα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και
του ΜέΡΑ25.
Δεν μπορούμε να ξεχνά-
με πως ο Τσίπρας έφερε τον
Μητσοτάκη και η μνημονια-
κή-αστική διακυβέρνηση του
ΣΥΡΙΖΑ την άθλια κυβέρνηση
της ΝΔ. Θα ξαναδούμε το ίδιο
έργο, με αλλαγή σκυτάλης στην
κυβερνητική διαχείριση; Θα
μείνουμε εντός του πλαισίου,
δέσμιοι στον φαύλο κύκλο της
αστικής κυβερνητικής εναλλα-
γής; Θα εξαντλεί η μαχόμενη
Αριστερά την μαχητικότητά
της στον δρόμο και στο πολιτι-
κό επίπεδο θα γίνεται δωρητής
σώματος;
9
Κάλεσμα
για συνεργασία
σε πορεία
αντικαπιταλιστική
Το προαναφερθέν δημοσίευμα
για τη συνδιάσκεψη της
ΑΝΤΑΡΣΥΑ συνέχιζε ως εξής: Η
συνδιάσκεψη θα «αποφασίσει
μεταξύ άλλων αν θα
συμμετάσχει σε ένα συλλογικό
σχήμα ενόψει των εκλογών. Τι
θα μένει μετά; Ένα ραντεβού
Βαρουφάκη-Στρατούλη για
να “κλειδώσει” ενδεχομένως
η συγκρότηση ενός ενιαίου
αριστερού πόλου»! Δηλαδή
θα αποφασίσει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ
και μετά θα κάνει ραντεβού ο
Βαρουφάκης με τον Στρατούλη,
δύο πρώην υπουργοί της
πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ,
για να μην ξεχνιόμαστε…
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν πρόκειται
βέβαια να γίνει μαξιλαράκι για
αλλότριες επιδιώξεις, ούτε κάνει
παιχνίδια ούτε λειτουργεί υπό
το βάρος εκλογικού πανικού,
που οδηγεί σε «ραντεβού στα
τυφλά» και σε συμμαχίες χωρίς
αρχές και πρόγραμμα. Αντιμε-
τωπίζει και τις εκλογές ως μια
μάχη «εκτός έδρας», που θα
την δώσει για να προωθήσει το
συνολικό της πολιτικό σχέδιο
μακράς πνοής, τη συμβολή της
στην αναγκαία ανατρεπτική
αντιπολίτευση και στην ανασυ-
γκρότηση της αντικαπιταλιστικής
Αριστεράς.
Η τοποθέτησή της είναι
ξεκάθαρη. Οι Θέσεις κλείνουν
με τα εξής: «Με βάση όλες τις
διεργασίες που έχουν γίνει

Συνεργασία: Με ποιο πρόγραμμα και με ποιο σκοπό
▸ ∆ιακριτός πόλος της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς από τη ρεφορμιστική
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ διάστημα γίνεται πολύς
λόγος στον χώρο της εξωκοινοβουλευτικής
Αριστεράς περί συνεργασιών. Τα ερωτή-
ματα που πρέπει απαρέγκλιτα να συνο-
δεύουν κάθε πρόταση συνεργασίας είναι
πάνω σε ποιο πρόγραμμα και με ποιο
σκοπό. Το ΠΣΟ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, στην πο-
ρεία προς τη συνδιάσκεψή της, έχει θέσει
για συζήτηση, τόσο εντός όσο και εκτός
ΑΝΤΑΡΣΥΑ, μια ξεκάθαρη πρόταση, που
δικαιώνεται από τις εξελίξεις. Στις Θέσεις
για την 5η Συνδιάσκεψη, εκτός από το προ-
τεινόμενο αναγκαίο πρόγραμμα-πλαίσιο
στόχων, υπάρχει «ανοιχτό κάλεσμα  προς
τους αγωνιστές, τα ρεύματα και τις δυ-
νάμεις που θέλουν να παλέψουν  ενάντια
στον δολοφονικό καπιταλισμό της επο-
χής μας, για το ψωμί, την ειρήνη και την
ελευθερία των λαών, ενάντια στα καπιτα-
λιστικά κέρδη, τον πόλεμο και τους αντα-
γωνισμούς, από θέσεις ανατροπής της πο-
λιτικής της άρχουσας τάξης, της ΕΕ, του
ΝΑΤΟ και των κυβερνήσεών τους.  Από
θέσεις  υπεράσπισης της ανεξάρτητης
αντικαπιταλιστικής Αριστεράς,  απορρί-
πτοντας την πολιτική ή εκλογική συμπό-
ρευση με την ρεφορμιστική Αριστερά, να
χαράξουν  από σήμερα κιόλας μια συντε-
ταγμένη πορεία  σταθερής πολιτικής συ-
νεργασίας, διαλόγου και κοινής δράσης,
που θα οδηγήσει στην  πολιτική συστρά-
τευση, στο αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα
και μέτωπο που απαιτεί η εποχή μας».
Έχει όμως νόημα ο διαχωρισμός αντι-
καπιταλιστικής και ρεφορμιστικής Αρι-
στεράς; Ο κόσμος της Αριστεράς μέσα
στους αγώνες αισθάνεται πολλές φορές
πολύ κοντά και καλά κάνει, η κοινή δρά-
ση στη βάση αρχών για την ανάπτυξη του
κινήματος πρέπει να δυναμώσει. Για να
αλλάξουν όμως τα πράγματα στην Αρι-
στερά, για μια άλλη Αριστερά και όχι μία
από τα ίδια, απαιτείται η συγκρότηση
ενός αυτοτελούς ισχυρού πόλου της αντι-
καπιταλιστικής κι επαναστατικής Αριστε-
ράς, σε διάκριση με τον ρεφορμισμό του
ΚΚΕ και την ευρω-τεχνοκρατική διαφορο-
ποίηση του ΜέΡΑ25. Άρα μετωπική πολι-
τική συνεργασία της αντικαπιταλιστικής
Αριστεράς, κοινή δράση στο κίνημα με τις
μαχόμενες δυνάμεις της Αριστεράς. Μά-
λιστα, όσο πιο ισχυρή είναι η αντικαπιτα-
λιστική Αριστερά τόσο πιο δυνατή γίνεται
η κοινή δράση.
έως τώρα, με τις μέχρι τώρα
καταγραμμένες θέσεις, την
τακτική και τις δημοσιευμένες
αποφάσεις της ΛΑΕ και ειδικά
τη θέση για πολιτική και
εκλογική συνεργασία γενικώς
‘’με όλη την Αριστερά’’,
συμπεριλαμβανομένου του
ΜΕΡΑ25, εκτιμούμε ότι δεν
υπάρχουν περιθώρια πολιτικής
συνεργασίας με τις δυνάμεις του
χώρου αυτού.
Διατηρούμε ανοιχτό κάλε-
σμα προς όλες τις άλλες δυνά-
μεις να τοποθετηθούν θετικά
υπέρ της ανάγκης για μια ισχυ-
ρή ενότητα της Αντικαπιταλιστι-
κής Αριστεράς στις επερχόμενες
πολιτικές μάχες και τις εκλογές,
για ένα ισχυρό μέτωπο αύριο
και να συμβάλλουν σε αυτή την
κατεύθυνση».
10 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Επικαιρότητα

Πρώτη νίκη
για τον απεργό
ΗΤΤΑ της κρατικής εκδικητικότητας
και δικαίωση του αγώνα του κρατού-
μενου Θάνου Χατζηαγγέλου και της
Ακροβασίες | Βασίλης Παπαγεωργίου
πείνας Θάνο αλληλεγγύης στο αίτημά του, αποτε-
Χατζηαγγέλου λεί η έκδοση παραπεμπτικού για τη
μεταφορά του στο νοσοκομείο των
φυλακών Κορυδαλλού. Ο αναρχικός
Θάνος Χατζηαγγέλου βρισκόταν σε
απεργία πείνας και δίψας από τις
19/12, διεκδικώντας να μάθει τον λό-
γο της μεταγωγής του στις φυλακές
Νιγρίτας, κατόπιν προφορικής εισαγ-
γελικής εντολής, ενώ είχε κατατεθεί
και προσφυγή κατά της μεταγωγής.
Ο κρατούμενος ανακοίνωσε ότι στα-
ματάει την απεργία δίψας, αλλά συ-
νεχίζει την αποχή από στερεά τροφή
μέχρι να οριστικοποιηθεί η μεταγωγή
του στις φυλακές Κορυδαλλού, καθώς
υπάρχει ο φόβος ότι μετά τη νοσηλεία
του θα μεταφερθεί ξανά σε άλλη φυ-
λακή. Τις προηγούμενες μέρες είχαν
πραγματοποιηθεί κινητοποιήσεις
και δράσεις υποστήριξης στο αίτημα
του κρατούμενου σε αρκετές πόλεις,
ενώ κοινή δήλωση εξέδωσαν και ορ-
γανώσεις της αριστεράς, μεταξύ των
οποίων η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και το ΝΑΡ.

Ολοκληρώνεται ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 8/1 ολοκληρώνεται το

πρώτο Βαλκανικό πολιτικό οδοιπορι-
το Βαλκανικό κό που διοργανώνουν το ΝΑΡ για την
πολιτικό οδοιπορικό
ΝΑΡ και νΚΑ
Κομμουνιστική Απελευθέρωση και η
νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρω-
ση (νΚΑ). Στο οδοιπορικό, το οποίο ξε-
κίνησε την Τετάρτη 4/1, συμμετέχουν
100 άτομα. Μεταξύ άλλων θα πραγ-
ματοποιηθούν συναντήσεις με αριστε-
ρές οργανώσεις στη Δημοκρατία της
Βόρειας Μακεδονίας και τη Σερβία,
ενώ στο πρόγραμμα συμπεριλαμβά-
νονται ιστορικοί περίπατοι. Το οδοι-
πορικό στη γειτονιά των Βαλκανίων
ξεκίνησε με μια πολύ ενδιαφέρουσα
εκδήλωση στη πόλη των Σκοπίων.
Η συζήτηση με αγωνιστές/τριες από
αριστερές οργανώσεις της γειτονικής
χώρας είχε θέμα τον αγώνα της ερ-
γατικής τάξης σε Ελλάδα και Βόρεια
Μακεδονία. Για τις εκδηλώσεις, επι-
σκέψεις και τα ιστορικά οδοιπορικά
γίνονται αναρτήσεις στα μέσα κοινω-
νικής δικτύωσης του ΝΑΡ.
∆έκα χρόνια από ΠΕΡΑΣΑΝ κιόλας σχεδόν δέκα χρό-
νια από τις 17 Ιανουαρίου 2013, όταν
τη δολοφονία του οι χρυσαυγίτες δολοφόνοι Χρήστος
Σαχζάτ Λουκμάν Στεργιόπουλος και Διονύσης Λιακό-
πουλος σκότωσαν με επτά μαχαιριές
τον Πακιστανό μετανάστη εργάτη,
Σαχζάτ Λουκμάν στα Πετράλωνα.
Αριστερές, αντιφασιστικές οργα-
νώσεις και κινήσεις πόλης διοργα-
νώνουν το απόγευμα της Τρίτης
17/1 κινητοποιήσεις στα Πετράλω-
να, ενώ την Παρασκευή 13/1 στις
8.30 π.μ. ο Αντιφασιστικός Συντονι-
σμός Αθηνών-Πειραιά, η Εκστρατεία
«Δεν είναι αθώοι, οι Ναζί στη φυλα-
κή», η ΚΕΕΡΦΑ και η Πακιστανική
Κοινότητα Ελλάδος «Ενότητα», κα-
λούν σε αντιφασιστική διαδήλωση
στη δίκη της Χρυσής Αυγής (Εφετείο,
Λεωφόρος Αλεξάνδρας).
Με ένα ...κλικ
ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΙΣ Την Τρίτη 10/1 στις 7.30 μ.μ. στα γραφεία
ΑΝΤΑΡΣΥΑ της Αριστερής Παρέμβασης Βύρωνα (Νε-
ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ απόλεως 25) θα πραγματοποιηθεί, ενόψει
της συνδιάσκεψης, η πρώτη συνέλευση της
τοπικής επιτροπής της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Βύρω-
να-Παγκράτι. Επίσης, την Τετάρτη 11/1 στις 6
μ.μ. στο Δημαρχείο Γαλατσίου (Αρχιμήδους
2 και Ιπποκράτους) θα πραγματοποιηθεί η
συνέλευση της τοπικής επιτροπής ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Γαλατσίου-Πατησίων-Κυψέλης.
ΛΕΥΚΑ∆Α: Σε ευρεία σύσκεψη όλων των συλλογικο-
∆ΙΗΜΕΡΟ τήτων που ασχολούνται πανελλαδικά με
ΕΚ∆ΗΛΩΣΕΩΝ τους δημόσιους χώρους και την προστασία
ΓΙΑ ΤΗ ∆ΙΑΣΩΣΗ του περιβάλλοντος καλούν από κοινού η
ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ Πρωτοβουλία για τη Διάσωση της περιοχής
του Κάστρου και η Πρωτοβουλία Αγροτών
Λευκάδας. Η ενδιαφέρουσα συνάντηση των
συλλογικοτήτων έχει προγραμματιστεί να γί-
νει την Κυριακή, στις 10 π.μ. στη Λευκάδα.
Μια μέρα νωρίτερα, το Σάββατο 14/1, θα
διοργανωθεί και συζήτηση με θέμα «Η υπε-
ράσπιση του περιβάλλοντος, των ελεύθερων
χώρων, της ελεύθερης ζωής στην εποχή της
“αξιοποίησης”». Στην εκδήλωση θα συμμε-
τάσχουν η Μαρία Καραμανώφ, η Δέσποινα
Κουτσούμπα και ο Σταύρος Αντύπας.
ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ Την Κυριακή 15/1 η ομάδα πεζοπορίας της
ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ Εργατικής Λέσχης Νέας Σμύρνης, συνεχίζο-
ΛΕΣΧΗ ντας τις πολύ επιτυχημένες εξορμήσεις στη
ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ φύση, οργανώνει πεζοπορία στην Πάρνηθα.
Η αναχώρηση για γίνει στις 8 π.μ. από την
οδό Κράτητος 52 (δίπλα στην λέσχη) ενώ η
επιστροφή προγραμματίζεται για τις 7 μ.μ.
στη Νέα Σμύρνη. Δηλώσεις συμμετοχής στο
6972209745 (Δημήτρης) ή 6976725642
(Αγγελική) και στο zervasdim@gmail.com.
ΑΠΩΛΕΙΑ Έφυγε πρόωρα από τη ζωή, μετά από
μάχη με τον καρκίνο, ο Γιάννης Δάρας,
αδελφός του αγαπημένου μας συντρόφου
Δημήτρη. Το Πριν εκφράζει τα θερμά του
συλλυπητήρια.
ΚΟΥΠΟΝΙ
για τους αναγνώστες του
θέατρο
Με την επίδειξη του παρόντος
κουπονιού, το Πριν παρέχει
τη δυνατότητα σε 2 αναγνώστες
του να παρακολουθήσουν
την παράσταση
Αναφορά για μια Ακαδημία
του Φραντς Κάφκα με ένα
κανονικό εισιτήριο των 15 ευρώ!
Θέατρο Άττις - Νέος Χώρος
(Λεωνίδου 12, Μεταξουργείο).
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2103225207
(απαραίτητη η τηλεφωνική προκράτηση
και η επίδειξη του κουπονιού
κατά την παραλαβή των εισιτηρίων).
Η προσφορά ισχύει για όλες
τις παραστάσεις έως τις 15/1
(Πέμπτη έως Σάββατο στις 9 μ.μ.
και Κυριακή στις 8 μ.μ.).
Νέα παράσταση: Τετάρτη 28/12 στις 9 μ.μ.
Με την επίδειξη του παρόντος
κουπονιού, το Πριν παρέχει
τη δυνατότητα σε 2 αναγνώστες
του να παρακολουθήσουν
την παράσταση
Φελίτσε και Λίλυ -
Ένας άνθρωπος ανάμεσα
στους ανθρώπους
της Ελένης Καρασαββίδου με ένα
κανονικό εισιτήριο των 14 ευρώ!
Πολυχώρος Vault Theatre Plus
(Μελενίκου 26, Γκάζι)
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6932460616
(απαραίτητη η τηλεφωνική προκράτηση
και η επίδειξη του κουπονιού
κατά την παραλαβή των εισιτηρίων).
Η προσφορά ισχύει για όλες τις παρα-
στάσεις (Τετάρτη-Πέμπτη στις 9.15 μ.μ.).

▶ Ο κόσμος της εργασίας
αντιμετωπίζει μια συνολική
επίθεση του κεφαλαίου.
Ποιος είναι ο χαρακτήρας
της πολιτικής απάντησης
που πρέπει να δώσει;
Ο χαρακτήρας της πολιτικής
απάντησης δεν μπορεί παρά να
είναι κυριολεκτικά ριζοσπαστι-
κός, δηλαδή να στοχεύει στις
«ρίζες του προβλήματος», που
σημαίνει στην επαναστατική
ανατροπή των κυρίαρχων κοι-
νωνικών σχέσεων, του καπιτα-
λισμού, ενός συστήματος στη
«θανάσιμη αγωνία του» που,
ύστερα από μια πρόσκαιρη οι-
κονομική «άνθηση» μεταπολε-
μικά, έχει ξανά βυθιστεί στην
ιστορικά αξεπέραστη κρίση του.
Κάθε μέτρο για την αντιμετώπι-
ση της κρίσης του συντελεί στην
περαιτέρω επιδείνωσή της, έχο-
ντας οδηγήσει σε μια παγκοσμι-
οποίηση της φτώχειας και της
εξαθλίωσης, των πολέμων και
της κρατικής καταστολής, της
μετανάστευσης και της προσφυ-
γιάς. Δεν υπάρχει «ειρηνικός
(κοινοβουλευτικός) δρόμος» για
την έξοδο απ’ αυτή την κρίση,
καθώς αυτή η έξοδος είναι συ-
νυφασμένη με την «έξοδο από
αυτό το κοινωνικό σύστημα». Το
κύριο πρόβλημα σήμερα είναι η
«κρίση προοπτικών» που βιώ-
νουν παντού τα πλατιά λαϊκά
στρώματα. Είναι το πρόβλημα
της οικοδόμησης του «υποκει-
μενικού παράγοντα». Σε μια
ιστορική περίοδο που, μεταξύ
πολλών άλλων, διατρέχεται,
λόγω και του σταλινικού εκφυ-
λισμού της Οκτωβριανής Επα-
νάστασης, και από τη διάψευση
των απελευθερωτικών οραμά-
των. Όπως έλεγε ο Λένιν στο Τι
να Κάνουμε, «η αυθόρμητη πάλη
του προλεταριάτου δεν θα γί-
νει γνήσια ταξική του πάλη όσο
αυτή η πάλη δεν καθοδηγείται
από μια γερή οργάνωση επανα-
στατών». Και είναι σημαντικό,
προκειμένου να προσεγγίσουμε
τον «κόσμο της εργασίας», να
δούμε πώς αυτός ο κόσμος, το
σύγχρονο προλεταριάτο, έχει
διαμορφωθεί με την κυριάρχη-
ση των ελαστικών και περιστα-
σιακών σχέσεων εργασίας, τις
νέες συνθήκες της ψηφιοποίη-
σης πολλών εκ των εργασιακών
συνθηκών και των κοινωνικών
σχέσεων κοκ.
▶ Είναι πολύ διαδεδομένη
όμως η λογική της
κυβερνητικής αλλαγής με
κοινοβουλευτικό τρόπο.
Στην Ελλάδα, δηλαδή, το να
φύγει ο Μητσοτάκης δεν
αποτελεί μια διέξοδο;
Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως φάνηκε πε-
ρίτρανα και στην περίοδο της
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου
ψυχίατρος, Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα
Ο καπιταλισμός
βρίσκεται σε
«θανάσιμη αγωνία»
«Δεν υπάρχει “ειρηνικός (κοινοβουλευτικός) δρόμος”
για την έξοδο απ’ αυτή την κρίση, καθώς αυτή
η έξοδος είναι συνυφασμένη με την “έξοδο από αυτό
το κοινωνικό σύστημα”», σημειώνει στο Πριν
ο ψυχίατρος Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου,
με μεγάλη συνεισφορά στο πεδίο της ψυχιατρικής
και ευρύτερα στον αγώνανα για
κοινωνική απελευθέρωση.ση. Όσον
αφέρει πως
αφορά τον πόλεμο, αναφέρει
ηματική
είναι εξαιρετικά προβληματική
νώσεων
η στάση κάποιων οργανώσεων
της άκρας αριστεράς,
«που αρνούνται να
αναγνωρίσουν τον ρόλο ο
του μεγαλορώσικου
εθνικισμού και τον
ιμπεριαλιστικό
χαρακτήρα
της σημερινής Ρωσίας,
να δουν ότι έχουμε
δύο ιμπεριαλισμούς
που μάχονται πάνω
στο Ουκρανικό
έδαφος» (στο prin.gr
το πλήρες κείμενο της
συνέντευξης).
να
διακυβέρνησής του, είναι ένα
θεσμικό, αστικό κόμμα, που «η
ου
κουλτούρα και η πρακτική» του
ί-
είναι στα πλαίσια της διαχεί-
ρισης της αστικής εξουσίας.
Κυβέρνησε με τα ένοπλα σώ-
ματα του αστικού κράτους,
στρατό και αστυνομία,
εκτέλεσε πιστά τις εντολές
των Βρυξελλών, εφάρμοσε
το τρίτο μνημόνιο και υπη-
ρέτησε τα καπιταλιστικά συμ--
οι-
φέροντα, με τις ιδιωτικοποι-
ήσεις, την υποστελέχωση τουου
ΕΣΥ κ.λπ. Εφάρμοσε εξαρχής ής
και χωρίς δισταγμό τη στρα- α
τοπεδική αντιμετώπιση του
«προσφυγικού», πάντα πιστός
και συμμέτοχος στους αμερικα-
νονατοϊκούς σχεδιασμούς στα
Βαλκάνια και στην Αν. Μεσό-
γειο. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν και είναι
Συνέντευξη
στη
ΛΙΤΣΑ
ΦΡΥΔΑ
μια (πάντα προσωρινή) «διέξο-
δος» για τον καπιταλισμό, όχι
για τα λαϊκά στρώματα.
▶ Πρόσφατα η ΑΝΤΑΡΣΥΑ
παρουσίασε την πολιτική
της πρόταση για
συσπείρωση δυνάμεων σε
αντικαπιταλιστική βάση και
για ανατρεπτική πράξη. Ποια
είναι η γνώμη σου;
Πιστεύω αυτή η πολιτική πρό-
ταση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ κινείται
στη σωστή κατεύθυνση, στην
ανάγκη για ένα πραγματικά
«ενιαίο μέτωπο» των αντικαπι-
ταλιστικών οργανώσεων, αυτών
που, παρά τις όποιες διαφορές
τους, κινούνται στον δρόμο της
επαναστατικής ανατροπής του
καπιταλισμού και όχι των αυ-
τάρεσκων και αυτοαναφορικών
προσεγγίσεων, των διαλέξεων
και των μεσσιανικού χαρακτήρα
διακηρύξεων για ένα ουτοπικό
μέλλον που κάποτε είναι προ-
διαγεγραμμένο να έρθει. Πά-
ντα, σ’ όλη την ιστορία του
επαναστατικού κινήματος,
υπήρχαν διαφορετικές ορ-
γανώσεις, που κινούνται
άλλοτε με συγκερασμούς
και συμπτύξεις και άλ-
λοτε με αποστασιοποιή-
σεις. Σήμερα, για πλεί-
στους όσους λόγους, ο
κατακερματισμός είναι
μεγαλύτερος. Αλλά
αυτό δεν βάζει σε δεύ-
τερη μοίρα την ανάγκη
για ένα επαναστατικό
«ενιαίο μέτωπο». Πάντα
έχοντας στο μυαλό μας
αυτό που τονίζουν ο Μαρξ
και ο Ένγκελς στη Γερμανική
Ιδεολογία και που πρέπει να
είναι η πεμπτουσία της καθημε-
ριν μας θεωρίας και πράξης,
ρινής
πω «ονομάζουμε κομμουνισμό
πως
τη πραγματική κίνηση που
την
Η πολιτική πρόταση αν
ανατρέπει την υπάρχουσα τάξη
π
πραγμάτων».
της ΑΝΤΑΡΣΥΑ κινείται
στη σωστή κατεύθυνση, ▶ Υπάρχουν όμως κι άλλες
για ένα πραγματικά προτάσεις, όπως αυτές
που συζητήθηκαν στο
«ενιαίο μέτωπο» των
Στούντιο…
αντικαπιταλιστικών
οργανώσεων Προτάσεις θα υπάρξουν πολ-
Π ποίηση καταστρέφει τις οικο-
λέ αλλά η «ανοικτότητα» που
λές,
είν αναγκαία για ένα «ενιαίο
είναι
μέ
μέτωπο» δεν μπορεί να είναι
τε
τελείως εκτός ορίων και να
φτάνει μέχρι και σε υποτιθέμε-
νες «αντικαπιταλιστικές» οργα-
νώσεις, με ηγετικά μέλη τους
(ΛΑΕ) να έχουν διαχειριστεί τα
ένοπλα σώματα του αστικού
κράτους, να είναι προβεβλημέ-
11
νοι Μακεδονομάχοι κ.λπ. Ή, σε
άλλες περιπτώσεις, με την όλη
τους πολιτική στάση, στο «προ-
σφυγικό» και παντού αλλού, να
αποτελούν το εξωκοινοβουλευ-
τικό δεκανίκι του ΣΥΡΙΖΑ.
▶ Το θέμα του πολέμου στην
Ουκρανία έχει προκαλέσει
έντονες συζητήσεις μέσα
στην Αριστερά. Πώς πρέπει
να σταθεί;
Είναι εξαιρετικά προβληματική
η στάση κάποιων οργανώσεων
της άκρας αριστεράς, που με
ποικίλους τρόπους τάσσονται
υπέρ της ρωσικής εισβολής
στην Ουκρανία. Που αρνούνται
να αναγνωρίσουν τον ρόλο του
μεγαλορωσικού εθνικισμού και
τον ιμπεριαλιστικό χαρακτή-
ρα της σημερινής Ρωσίας, να
δουν ότι έχουμε δυο ιμπεριαλι-
σμούς που μάχονται πάνω στο
Ουκρανικό έδαφος, σ΄ έναν
πόλεμο που κρατάει ένα χρόνο,
έχει καταστρέψει μια χώρα και
αποτελεί μια «νέα κανονικότη-
τα», σε μια Ευρώπη που, όπως
πάνε τα πράγματα, δεν θα
αποφύγει στο προσεχές μέλλον
να βρεθεί στην ίδια θέση. Που
βλέπουν «λαϊκές δημοκρατίες»
εκεί που δεν είναι παρά ρωσό-
φωνοι πληθυσμοί και που, αν
στηρίζει κανείς μια Ρωσία που
θέλει να προσαρτήσει εδάφη με
το πρόσχημα ότι κατοικούνται
από ρωσόφωνους, γιατί να μη
ξεσπάσουν αντίστοιχοι πόλεμοι
σε όλη την Ευρώπη και σε όλο
τον πλανήτη για την προσάρ-
τηση εδαφών όπου κατοικούν
μειονότητες; Ούτε, λοιπόν, με
το ΝΑΤΟ, ούτε με τη Ρωσία. Με
τον λαό της Ουκρανίας ενάντια
στον Ζελένσκι και το όποιο να-
ζιστικό μόρφωμα και ενάντια
στην όποια συμμετοχή της Ελ-
λάδας στη νατοϊκή παρέμβαση.
▶ Ιδιαίτερη σημασία
για τη χώρα μας έχει ο
ανταγωνισμός των αστικών
τάξεων Ελλάδας-Τουρκίας.
Κανένας συμβιβασμός με την
όποια εθνικιστική «αριστερά».
Ο εθνικισμός, όποιας μορφής,
είναι ό,τι πιο εγκληματικό και
δολοφονικό διαπερνάει τις
κοινωνίες ανέκαθεν και ιδι-
αίτερα σήμερα. Όσο πιο πολύ
η καπιταλιστική παγκοσμιο-
νομίες, τη γη και τους πληθυ-
σμούς σε όλο τον πλανήτη τόσο
εντείνονται οι εθνικισμοί, οι
πόλεμοι και οι σφαγές. Είναι
σαφές ότι για εμάς, στο Αι-
γαίο «ο εχθρός είναι στη δική
μας χώρα», είναι η δική «μας»
άρχουσα τάξη, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ
και ο αμερικάνικος ιμπεριαλι-
σμός και όχι ο τουρκικός λαός.
12 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Η άλλη όψη

Metaverse: Χρίστος Κρανάκης

μια φούσκα;
Το 2022 ήταν μια καταστροφική
χρονιά για την εταιρεία του Μαρκ
Ζάκερμπεργκ,  μετά το rebranding
Το νέο Twitter
«καθρέφτης»
από Facebook σε Meta. Το όραμα
για το project εικονικής πραγματι-
κότητα Metaverse δεν έπεισε χρή-
στες και επενδυτές και οι μετοχές
της εταιρείας έχασαν μέσα σε ένα

των μελλοντικών
χρόνο το 70% της αξίας τους, όπως
ανακοινώθηκε στα τέλη Οκτωβρί-
ου. Τον Οκτώβρη του 2021 η αξία
της είχε ξεπεράσει το 1 τρισ. δο-
λάρια, βάζοντας την εταιρεία στην

social media;
ίδια κατηγορία με μεγαθήρια όπως
η Apple, η Microsoft, η Alphabet
(Google) και η Amazon. Τώρα όλα
αυτά μοιάζουν πολύ μακρινά. Τον
περασμένο μήνα, για πρώτη φορά
από την ίδρυση του Facebook, ο
Μαρκ Ζάκερμπεργκ ανακοίνωσε

στους εργαζόμενους του ιστότοπου
κοινωνικής δικτύωσης πρόγραμ-
μα απολύσεων: η Meta, η μητρική
εταιρεία του κολοσσού αυτού του
τομέα, αποφάσισε να προχωρήσει
στην απόλυση 11.000 υπαλλήλων
της ή περίπου του 13% του εργατι-
κού δυναμικού της
Με την ανάπτυξη της πλατφόρμας
του Facebook να έχει φτάσει σε κο-
ρεσμό και την (κινεζικής ιδιοκτησί-
ας) πλατφόρμα ΤikΤok να απειλεί
άμεσα το –ιδιοκτησίας του Meta–
Instagram, η μητρική εταιρεία δεν
είχε άλλη επιλογή από το να κάνει
«άλμα προς τα εμπρός», επενδύ-
οντας με «ορίζοντα δεκαετίας».
Παρά την οικονομική αιμορραγία
και τις εκτιμήσεις της Wall Street
για «ναυάγιο», ο Μαρκ Ζάκερ-
μπεργκ υπόσχεται ότι η εταιρεία
θα ποντάρει τα πάντα στην επιτυ-
χία της νέας τεχνολογίας! «Γελάστε
όσο θέλετε με τις μετοχές του Ζά-
κερμπεργκ, αλλά να θυμάστε πως
σε μια πενταετία θα του ανήκουν
οι βολβοί των ματιών σας και θα
παγώνει την εικόνα των διαφημί-
σεων κάθε φορά που ανοιγοκλείνε-
τε τα βλέφαρα σας», προειδοποιεί
από τη Ρωσία ο whistleblower
Έντουαρντ Σνόουντεν, που επιμένει
ότι δεν πρέπει να βιαστούμε να ξε-
γράψουμε το στοίχημα της εικονι-
κής πραγματικότητας. Παραφράζο-
ντας τον Γκράμσι, θα μπορούσαμε
να πούμε πως ο παλιός ψηφιακός
κόσμος πεθαίνει και ο νέος πασχίζει
να αναπτυχθεί.
Δημήτρης Τζιαντζής
Ο
χάρτης της ψηφιακής διαφήμισης φέρνουν ισχυρούς κρα- τεινές» διαθέσεις του, για τις οποίες
τεχνολογίας έχει αλ- δασμούς στην κερδοφορία τους. Το φροντίζει να μας προϊδεάζει, είναι
λάξει άρδην από την δεύτερο φέρνει απολύσεις και μεγά- αποκαλυπτικές. Αρχικά το περιβόη-
πανδημία και μετά, λες διοικητικές ανακατατάξεις. το Twitter blue, σύμφωνα με το
γεγονός που φαίνεται Η πλέον σημαντική και ιστο- οποίο όσοι χρήστες επιθυμούν να
να επηρεάζει και τα μεγάλα μέσα ρική είναι η ανάληψη της ηγεσίας διαθέτουν «επαληθευμένους» λογα-
κοινωνικής δικτύωσης. Οι μητρικές του Twitter από τον δεύτερο (πλέ- ριασμούς καλούνται να πληρώσουν
εταιρείες τους καλούνται να ισορ- ον) πλουσιότερο άνθρωπο του πλα- 8 δολάρια.
ροπήσουν σε μια ιδιόρρυθμη νέα νήτη, Έλον Μασκ. Η εξαγορά του Οι υπόλοιποι, όπως εμμέσως
κατάσταση. Από τη μία, οι ραγδαί- Twitter και ό,τι επακολούθησε τις πλην σαφώς έχει δηλώσει ο Μασκ,
ες τεχνολογικές εξελίξεις, ιδιαίτε- πρώτες μέρες διαχείρισής του από θα περνάνε στα «αζήτητα» της
ρα μέσω της διαρκούς ανάπτυξης τον Μασκ είναι χαρακτηριστική των πλατφόρμας μέσω λογαρίθμου με
της Τεχνητής Νοημοσύνης, ανα- σύγχρονων τάσεων που τείνουν να τις αναρτήσεις όσων επιλέγουν να
μένεται να σημάνουν μια νέα επο- κυριαρχήσουν στα social media και μην πληρώσουν να βυθίζονται στον
χή (και) στον τομέα των ψηφιακών σχηματίζουν ένα οργουελικό τοπίο «πάτο» του scroll-down. Μπορεί σε
μέσων κοινωνικής δικτύωσης (βλ. και μάλιστα ξεκάθαρα ταξικό και πρώτη φάση το μέτρο να μην έχει ξε-
Metaverse). Από την άλλη όμως, η πολιτικό πρόσημο. κάθαρα ταξικό χαρακτήρα, μιας και
άρση των lockdown και ο (έστω προ- Για του λόγου το αληθές, οι πρώ- η τιμή πιστοποίησης του λογαρια-
σωρινός) κορεσμός της ψηφιακής τες κινήσεις του Μασκ και οι «σκο- σμού είναι σχετικά μικρή, αλλά δεί-
«Έχω τον έλεγχο
των πιο κρυφών
κυττάρων σου».
Ένα δυστοπικό
μέλλον εικονικής
πραγματικότητας
προωθεί το
Facebook, στο
οποιο θα βλέπεις
διαφορετικές
διαφημίσεις κάθε
φορά που
θα ανοιγοκλείνεις
τα μάτια σου
 Η άλλη όψη ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 13

Η επανάσταση
φανίζεται να «παρακαλάει» τον Τραμπ
να επιστρέψει στο Twitter, με τον
πρώην πρόεδρο πάντως να το
παίζει... δύσκολος. Παρά τις
δημόσιες επιφυλάξεις τόσο
ειδικών σε θέματα ασφά-
λειας του Διαδικτύου όσο
της τεχνητής
και απλών χρηστών που
προβλέπουν ότι η επα-
ναλειτουργία τέτοιων
νοημοσύνης
είναι εδώ
λογαριασμών θα προ-
καλέσει με μαθημα-
τική ακρίβεια αύξηση
της παρενόχλησης,
της ρητορικής μίσους
και της παραπληρο-
φόρησης, ο Μασκ δεν
φαίνεται να πτοείται.
Άλλωστε, την απόφαση
αυτή δεν την πήρε μόνο
για να «τονώσει» τα νού-
μερα του Twitter που κα-
ταγράφουν σημαντική πτώ-
ση από την εξαγορά και μετά (ο
λογαριασμός του Tραμπ έχει εκα-
τομμύρια ακόλουθους). Αλλά και διό-
τι, όπως φάνηκε αμέσως μετά, επιδιώκει
την «ελευθερία λόγου» για την ακροδεξιά
πλευρά των χρηστών αλλά τη φίμωση της
Οι κινήσεις του Μασκ Αριστερής.
Ενδεικτικά είναι τα όσα καταγγέλθη-
στοχεύουν στην καν το τελευταίο διάστημα στις ΗΠΑ. Λο-
γαριασμοί πολιτικών ομάδων ή ατόμων της
εγκαθίδρυση ενός Αριστεράς, ανεστάλησαν απροειδοποίητα,

οργουελικού και
τοξικού τοπίου
χνει μια ξεκάθαρη κατεύθυνση από πλευ-
ράς Μασκ όσον αφορά τον νέο κόσμο των
social media που μελλοντικά ενδέχεται να
διευρυνθεί και σε άλλα μέσα.
Ταυτόχρονα, σε συνδυασμό με τα τα-
ξικά φίλτρα που επέβαλλε ο Μασκ, ο πο-
λιτικός αποκλεισμός αριστερόστροφων
λογαριασμών στις ΗΠΑ, με την ταυτό-
χρονη ασυλία που λαμβάνουν ακροδεξιοί,
προσδίδει ξεκάθαρα ιδεολογικά κριτήρια
στο ποιο πολιτικό φάσμα θα έχει το «πάνω
χέρι» στο Twitter. Παρότι, λοιπόν, ο Μασκ
εμφανίζεται ως ο βασικός υπέρμαχος της
ελευθερίας της έκφρασης, δηλώνοντας
πριν κατακτήσει το Twitter πως θα είναι η
πρώτη φορά που οι άνθρωποι «θα επιτρέ-
πεται να μιλούν κυριολεκτικά ελεύθερα»
για πρώτη φορά στην πλατφόρμα και ότι
στοχεύει να εκπροσωπήσει ένα μεγάλο κοι-
νωνικό σύνολο «με ένα ευρύ φάσμα απόψε-
ων», ακόμη κι αν εκείνος διαφωνεί με αυ-
τές, τα πράγματα εξελίχθηκαν τελείως δι-
αφορετικά. Καταρχάς, μία από τις πρώτες
του κινήσεις ήταν η εκ νέου ενεργοποίηση
λογαριασμών που είχαν τεθεί σε αναστολή
με τις κατηγορίες ότι υποκινούν τη βία και
διαχέουν τη ρητορική του μίσους, που στη
πλειονότητά τους ανήκαν στη σκληρά συ-
ντηρητική ακροδεξιά.
Ο πλέον επιφανής λογαριασμός μεταξύ
αυτών, ήταν αυτός του Ντόναλντ Τραμπ,
ο οποίος είχε ανασταλεί μετά την επίθεση
υποστηρικτών του στο Καπιτώλιο. Μάλι-
στα, ο Μασκ το τελευταίο διάστημα εμ-
ενώ την ίδια ώρα ο Μασκ εμφανίζεται ακό-
μα και να συνομιλεί με ακροδεξιά τρολ,
γνωστά για την παρενοχλητική τους στά-
ση στην πλατφόρμα και την «εκστρατεία»
τους κατά των Antifa. Οι επαναλαμβανό-
μενες απαγορεύσεις αριστερών λογαρια-
σμών (και μόνο) όξυναν τον διαδικτυακό
πόλεμο εντός του Twitter. Αμφότερες οι
πλευρές επιδίωξαν να κατεβάσουν αντίθε-
τους λογαριασμούς, με τον Μασκ όμως να
συνεχίζει να αναστέλλει εκείνους της αρι-
στερής μπάντας και την ίδια ώρα να την
«χαρίζει» σε εξόφθαλμα ακροδεξιές και
επικίνδυνες ομάδες.
Τέλος, και τα όσα διαδραματίζονται
στο παρασκήνιο της πλατφόρμας και
αφορούν το εργασιακό τοπίο του Twitter
αντανακλώνται έντονα στο προσκήνιο. Πέ-
ραν της απόλυσης του 50% του εργατικού
δυναμικού του Twitter, οι απολύσεις μά-
λιστα ανακοινώθηκαν μέσω email (!), σε
μια ακραία έκφραση «γιαπισμού» ο Μασκ
διέταξε να εγκατασταθούν κρεβάτια στα
κεντρικά γραφεία του Twitter, ώστε οι ερ-
γαζόμενοί του να μην γυρίζουν σπίτι αλλά
να κοιμούνται «λίγες ώρες» εντός του γρα-
φείου και μετά να συνεχίζουν τη δουλειά!
Ακόμα, σε παραρτήματα του Twitter στην
Αφρική, απολυμένοι εργαζόμενοι κατήγ-
γειλαν μεροληψία λόγω χρώματος και θρη-
σκείας.
Τα παραπάνω δεν αποτελούν απλά
«ιδιοτροπίες» του Μασκ. Αντίθετα, φαί-
νεται πως αποτελούν τα πρώτα βήματα σε
μια συγκροτημένη πορεία, ώστε το Twitter
να μετασχηματιστεί σε αυτό που από καιρό
έχει εκμυστηρευθεί ο Μασκ: Μια «συλλο-
γική κυβερνο-ευφυΐα» που μπορεί (υπό τις
κατάλληλες βελτιώσεις) να κοντράρει αυτό
που θεωρεί εκείνος ως μία από τις μεγαλύ-
τερες απειλές της ανθρωπότητας, τη χρήση
Τεχνητής Νοημοσύνης σε ρομπότ.
Ο
πως και τα ειδικά εφέ, έτσι
και γενικότερα η υψηλή τε-
χνολογία είναι καλύτερη ό-
ταν είναι «αόρατη». Όταν απαιτεί
από τον χρήστη να φορά τεράστια
γυαλιά, που συχνά προκαλούν πο-
νοκέφαλο, και καλώδια στο κεφάλι,
τότε δεν είναι εύχρηστη, ούτε φθηνή
και για αυτό το λόγο η μετάβαση στο
Metaverse δεν θα συμβεί σύντομα.
Ωστόσο υπάρχει μια σειρά από –πιο
διακριτικές– τεχνολογικές ανακαλύ-
ψεις, που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο
στον τρόπο που επικοινωνούμε και
δημιουργούμε στα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης και έξω από αυτά. Όλα
δείχνουν πως ο επαγγελματικό σχε-
διασμός είναι το επόμενο «κάστρο»
των ανθρώπινων δεξιοτήτων που
πέφτει θύμα της τεχνητής νοημοσύ-
νης. Τον φετινό Ιούνιο το βρετανικό
περιοδικό Economist χρησιμοποίησε
τo πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης
Midjourney για να σχεδιάσει το εξώ-
φυλλό του. Η χρήση των σχεδιασμέ-
νων από Α.Ι. (artificial intelligence -
τεχνητή νοημοσύνη) εξωφύλλων και
εικονογραφήσεων προκάλεσε ανη-
συχία και άνοιξε τη συζήτηση για το
αν αυτά τα προγράμματα «κλέβουν»
θέσεις εργασίας από ανθρώπους.
Την ίδια περίοδο, η Corriere della
Sera δημοσίευσε ένα εντυπωσιακό
κόμικ που δημιουργήθηκε από το
Midjourney μέσα σε λίγες ώρες. Η
δημιουργία αυτή θα απαιτούσε πολ-
λές βδομάδες για να φτιαχτεί από αν-
θρώπινα χέρια.
Το Midjourney είναι διαθέσιμο
–δωρεάν για την πρώτη δοκιμή–
για όλους τους χρήστες με στοιχει-
ώδη γνώση υπολογιστών μέσω της
πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης
Discord. Αρκεί να γράψεις μια περι-
γραφή, όπως «μια όμορφη κοπέλα
μαζεύει φρούτα στο δάσος», και
το πρόγραμμα κάνει την υπόλοιπη
δουλειά για σένα. Οι καλλιτέχνες,
οι ζωγράφοι και οι σχεδιαστές τονί-
ζουν ότι προγράμματα όπως αυτό
«προσομοιάζουν» και συνδυάζουν
στοιχεία και στιλ από ανθρώπινες
καλλιτεχνικές δημιουργίες. Δεν εί-
ναι ακόμα τέλειο και το αποτέλεσμα
μπορεί να μοιάζει με σκίτσο, καρτούν
ή να φτάσει σε φωτορεαλιστικό επί-
πεδο. Ωστόσο, είναι μια εξέλιξη που
πολύ γρήγορα θα επηρεάσει τη ζωή
όλων. Οι ίδιοι οι δημιουργοί του
προγράμματος επιμένουν ότι δεν
βλέπουν τους καλλιτέχνες, ως αντα-
γωνιστές αλλά ως πελάτες. Με άλλα
λόγια, όπως η τεχνολογία δεν αντι-
κατέστησε τα παραδοσιακά μουσικά
όργανα, αλλά άλλαξε τον τρόπο δη-
μιουργίας της μουσικής, έτσι και τα
προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης
δεν πρόκειται να αντικαταστήσουν
την καλλιτεχνική δημιουργία αλλά
αποτελούν εργαλεία για πιο σύνθε-
τες δημιουργίες. Στην πράξη, αντί οι
μηχανές να γίνονται εργαλείο του
ανθρώπου, ο εργαζόμενος γίνεται
εξάρτημα και εργαλείο των μηχανών
και μάλιστα κάτω από τον ασφυκτικό
έλεγχο των μεγάλων εταιρειών. Το
φαινόμενο αυτό δεν αποτελεί μόνο
μια ιδεολογία του τεχνοκρατικού
νέο-ολοκληρωτισμού, αλλά συμβα-
δίζει με την απαξίωση της εργασίας,
δημιουργικότητας και φαντασίας (και
των υλικών όρων ύπαρξης) της πα-
γκόσμιας εργατικής τάξης.
Δ. Τζ.
14 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 ΕΠΙ • κοινωνία

πίσω
από τις
κάμερες
ΑΝΟΙΞΕ το πουγκί της κρατικής
διαφήμισης. Υπουργεία, δήμοι,
περιφέρειες παίρνουν μαζικά το
πράσινο φως για τα διαφημιστι-
κά κονδύλια του 2023, με στόχο
δημόσιες σχέσεις και επικοινωνι-
ακές δράσεις. Πριν καν εκπνεύσει
το 2022, δεκάδες φορείς του
δημοσίου πήραν έγκριση για διά-
θεση τουλάχιστον 3,5 εκατ. ευρώ.
Χρήματα που θα κατευθυνθούν σε
διαφημιστικές και ΜΜΕ. Πρωτα-
θλητές είναι τα υπουργεία και οι
περιφέρειες της χώρας.
Ματίνα Παπαχριστούδη
Εκλογές με διευθυντές ΜΜΕ
από το… Μαξίμου!
Ανέκαθεν, πριν τις βου- σουν τη γραμμή χωρίς «δημοσιογραφικά Μπροστά στις επικείμενες εκλο-
λευτικές εκλογές, στον παράσιτα». Η βαθιά οικονομική εξάρτη- γές, το φαινόμενο των «τοποτηρη-
Τύπο και αργότερα στα ση των σημερινών μίντια από το κρατικό τών» εξελίχθηκε. Οι… απεσταλμέ-
ηλεκτρονικά Μέσα, κάθε χρήμα κατέστησε τη χειραγώγηση Μέ- νοι προς πρόσληψη δημοσιογράφοι
πολιτικό κόμμα «έστελνε» έναν σων και δημοσιογράφων αχρείαστη. Αν σε μεγάλες ειδησεογραφικές ιστοσε-
δικό του δημοσιογράφο για το πολι- στα μεγάλα συγκροτήματα των μίντια λίδες, κανάλια και εφημερίδες προ-
τικό ρεπορτάζ. Οι «κομματικοί» προσλαμβάνονταν για οι δουλειές και δουλείες του αφεντικού έρχονται απευθείας από τα υπόγεια
όσο διάστημα κρινόταν απαραίτητο, με στόχο να περά- είναι αυτές που καθορίζουν την κυρίαρ- ή τα ανώγεια των υπηρεσιών ενη-
χη πολιτική γραμμή, στα μέρωσης του Μαξίμου, εργάζονται
δεκάδες ή εκατοντάδες με- ήδη σε γραφεία Τύπου κυβέρνησης
σαία και μικρά ιντερνετικά ή υπουργών. Προσλαμβάνονται όχι
Μέσα και τις εφημερίδες, για να μεταφέρουν τη γραμμή ως
ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ εκκρεμότητα έλυσε ο ΨΙΘΥΡΙΖΕΤΑΙ πως μεγάλα μίντια κεντρικές και περιφερεια- ρεπόρτερ, αλλά σε ρόλο διευθυντή
πρόσφατος νόμος για τα Μητρώα είναι ενοχλημένα με τη χαριστική κές που εξαρτώνται απο- σύνταξης, προκειμένου να λογοκρί-
κλειστικά από το κρατικό, νουν άλλα ρεπορτάζ — αυτά που
έντυπων και ηλεκτρονικών Μέ- πολιτική του υπουργείου Ανάπτυ-
διαφημιστικό ή μαύρο πο- δεν εγκρίνουν οι εντολείς τους. Συ-
σων, που αφορά στους τοποθετη- ξης απέναντι στα ξένα κεφάλαια
λιτικό χρήμα, αρχισυντά- νήθως, δε, έχουν την ισχύ να απο-
μένους από το Μαξίμου στην ΕΡΤ της οπτικοακουστικής παραγωγής. κτης είναι το Μαξίμου! λύουν εργαζόμενους απλά επειδή
και το ΑΠΕ. Στον 5005/2022 (ΦΕΚ Αιτία είναι πως όλες οι εταιρείες Είναι μια τεράστια και επιμένουν στη γραμμή του δημοσι-
236Α) επιτρέπεται η παράλληλη προστρέχουν σε επιδοτήσεις από πολύ σημαντική αλλαγή ογραφικού πλουραλισμού.
απασχόληση εργαζομένων στα τον αναπτυξιακό νόμο για την στον τρόπο λειτουργίας Τύ- Η χρηματοδότηση των ιστοσελί-
δύο κρατικά Μέσα σε κάθε είδους κατασκευή στούντιο παραγωγής, που-ΜΜΕ και στον βαθμό δων, μεταξύ αυτών και ορισμένων
ιδιωτικά ΜΜΕ, υπό τον όρο ότι αλλά, όπως λέγεται, υπάρχει φω- εξάρτησής τους από την από τις διαφημιζόμενες ως «έγκυ-
δεν σχετίζεται με τη θέση τους στα τογραφικό κριτήριο για επιδότηση πολιτική εξουσία. Μια αλ- ρες ή ανεξάρτητες» με έδρα εκτός
κρατικά. Έτσι, ο διευθυντής του έως και 55% για κατασκευή στού- λαγή στην οποία ούτε τα της Ελλάδας και άγνωστο τρόπο μι-
άλλα κόμματα του Κοινο- σθοδοσίας, ενόψει των εκλογών θα
ΑΠΕ ή της ΕΡΤ μπορεί να εργάζεται ντιο στη Θεσσαλονίκη, που αφορά
βουλίου αντιδρούν. Ειδικά αυξάνεται ευθέως, ανάλογα με τον
και σε ιδιωτικό Μέσο. τη βουλγάρικη Nu Boyana Studios.
ο ΣΥΡΙΖΑ, συμπεριφέρεται ρόλο που θα έχουν οι τοποτηρητές
σαν να παίρνει μαθήματα του Μαξίμου. Αυτοί που μετατρέ-
χειραγώγησης από την κυβέρνηση Μη- πουν τους δημοσιογράφους σε «όρ-
τσοτάκη, αναφορικά με το πώς μπορεί γανα ανάρτησης» εγκεκριμένων πο-
να ελεγχθούν ολοκληρωτικά τα ΜΜΕ. λιτικά ειδήσεων.

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ
∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος»

Η κυβέρνηση της ΝΔ βιάζεται να ψη- ση της Εθνοφυλακής». Ουσιαστικά,

φίσει το άθλιο νομοσχέδιο για τις Ένο-
πλες Δυνάμεις. Είναι χαρακτηριστικό
ότι για να περιορίσουν τις κοινωνικές
αντιδράσεις το έθεσαν για δημόσια
διαβούλευση μέσα στις γιορτές και
με ταχύτατες διαδικασίες προωθούν
την ψήφισή του. Το νομοσχέδιο έχει
τον αποπροσανατολιστικό τίτλο «Μέ-
ριμνα υπέρ του προσωπικού των Ενό-
πλων Δυνάμεων, εξορθολογισμός της
νομοθεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων,
οργάνωση της Εθνοφυλακής και άλλες
διατάξεις», και αναμένεται να έρθει
προς ψήφιση στην ολομέλεια της Βου-
λής στις αρχές του 2023.
Το Δίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων
«Σπάρτακος» έχει κάνει μια συγκε-
κριμένη προσπάθεια να ενημερώσει
τους συνφάνταρους και συνολικά τον
κόσμο της εργασίας και τη νεολαία.
Όπως έχουμε επισημάνει, η κυβέρνη-
ση διαμορφώνει το καινούργιο θεσμι-
κό πλαίσιο που αντιστοιχεί στον νέο,
ακόμη πιο αντιδραστικό και εχθρικό
Νομοσχέδιο μιλιταρισμού
▸ Οργάνωση της Εθνοφυλακής με στράτευση
και των φτωχών γυναικών προωθεί η κυβέρνηση
ρόλο του στρατού ενάντια στον λαό,
εντός και εκτός συνόρων. Το κάνει
τώρα που ο ελληνικός στρατός αλλά-
ζει και αποκτά πιο κατασταλτικό και
πολεμικό ρόλο. Τώρα που, εφαρμόζο-
ντας τα δόγματα εθνικής ασφάλειας,
στρέφεται εναντίον των ασύμμετρων
απειλών — του κόσμου της εργασίας,
των προσφύγων, των μεταναστών,
των μειονοτήτων. Τώρα που οξύνεται
ο ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός για
τις ΑΟΖ, τα ενεργειακά κοιτάσματα,
τον έλεγχο Αιγαίου και Ανατολικής
Μεσογείου. Τώρα που οι ελληνικές
ένοπλες δυνάμεις εντάσσονται οργα-
νικά και με αναβαθμισμένο ρόλο στην
αρχιτεκτονική ασφάλειας των δυτι-
κών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και
του ΝΑΤΟ. Τώρα, που συμμετέχει και
εμπλέκεται στον βρόμικο πόλεμο στην
Ουκρανία. Τώρα που πολλαπλασιά-
ζει και ενισχύει τον παρεμβατικό του
ρόλο σε Αφρική, Μέση Ανατολή, Βαλ-
κάνια και Μεσόγειο, επιδιώκοντας
την εξυπηρέτηση των στρατηγικών
πολιτικών και οικονομικών στόχων
του ελληνικού κεφαλαίου.
Παράλληλα, όπως τονίζει το
υπουργείο Άμυνας, με το συγκεκριμέ-
νο νομοσχέδιο επιχειρεί «την οργάνω-
πρόκειται για την ακόμη μεγαλύτερη
στρατιωτικοποίηση και την ενίσχυση
του μιλιταρισμού, με την οργανική
ενσωμάτωση των φτωχών ανδρών και
γυναικών στα τάγματα Εθνοφυλακής.
Η κυβέρνηση θέλει να ξεπεράσει τον
σκόπελο της απαγόρευσης ένταξης
των γυναικών στην Εθνοφυλακή και
επιθυμεί να ντύσει και αυτές στα χακί.
Το λέμε ξανά: Είναι η ώρα της
συνειδητοποίησης του σύγχρονου
κράτους άμυνας/ασφάλειας του ολο-
κληρωτικού καπιταλισμού και της
σύγκρουσης μαζί του. Της ανάπτυ-
ξης κινήματος μέσα και έξω από τον
στρατό, για το μπλοκάρισμα της μη-
χανής του πολέμου και της καταστο-
λής. Καλούμε τη νεολαία να αρνηθεί
να καταταγεί μισθοφόρος στρατιώτης
και να δώσει μαζί με όλους τους ερ-
γαζόμενους, πρόσφυγες, μετανάστες
και νέους ανθρώπους τον αγώνα για
τα σύγχρονα δικαιώματα και ανάγκες
της εργατικής τάξης.

Κυριάκος Νασόπουλος
Μ
ια δυστοπική
εικόνα τείνει
να γίνει καθη-
μερινότητα σε
αρκετές –αν όχι
όλες– τις πόλεις της χώρας.
Κάθε φαρμακείο της γειτονιάς
και μία «ουρά». Την τελευ-
ταία τριετία, με την έναρξη
της πανδημίας, αλλάζει μόνο
ο σκοπός. Από τις «ουρές» για
ένα self ή rapid test, στις «ου-
ρές» για την αγορά ενός απλού
φαρμάκου. Μέσα στην καρ-
διά του χειμώνα, την περίοδο
της μεγάλης έξαρσης των ανα-
πνευστικών ιώσεων σε παιδιά
και ενήλικες και της αύξησης
κρουσμάτων και νοσηλειών
λόγω κορονοϊού, ο «ασθενής»
λαός αναζητά από φαρμακείο
σε φαρμακείο αυτά που θα
έπρεπε να είναι αυτονόητα.
Παιδιατρικά φάρμακα, απλά
αντιπυρετικά, αναλγητικά
και αντιβιοτικά… Σημαντικές
ελλείψεις φαρμάκων εντοπί-
ζονται και στα δημόσια νοσο-
κομεία.
Σύμφωνα με την πιο πρό-
σφατη λίστα (5/1) που έδω-
σε στην δημοσιότητα ο Εθνι-
κός Οργανισμός Φαρμάκων
(ΕΟΦ), αυτή τη στιγμή στην
Ελλάδα συνολικά 234 φάρμακα
είναι σε έλλειψη, δηλαδή είτε
είναι δυσεύρετα είτε εντελώς
ανύπαρκτα. Τον Νοέμβριο ο
αντίστοιχος αριθμός ήταν 186.
Αναλυτικότερα, τα φάρμακα
σε έλλειψη είναι 71 σκευάσμα-
τα κοινότητας (που διατίθενται
μέσω των ιδιωτικών φαρμα-
κείων), 20 νοσοκομειακά φάρ-
μακα, έξι εμβόλια, αλλά και
65 σκευάσματα αρμοδιότητας
του Ινστιτούτου Φαρμακευτι-
κής Έρευνας και Τεχνολογίας
(ΙΦΕΤ) — για τέσσερα από τα
162 φάρμακα εκτιμάται ότι το
πρόβλημα έχει πλέον αποκα-
τασταθεί. Αν τώρα, στα παρα-
πάνω 158 ελλειπτικά φάρμακα
προσθέσουμε και τα 76 σκευ-
άσματα που δεν διατίθενται
πλέον στην αγορά, τότε ο συ-
νολικός αριθμός ανέρχεται σε
234. Βάσει της λίστας, σε έλλει-
ψη βρίσκονται, μεταξύ άλλων,
αντιφλεγμονώδη, αντιβιοτικά
και αντιυπερτασικά.
Από την πλευρά τους, κυ-
βέρνηση και υπουργείο Υγεί-
ας, πιστά στο κλασσικό αφή-
γημα που χρησιμοποιούν και
για άλλα οξυμένα προβλήματα
Κοινωνία
Ελλείψεις σε φάρμακα, όχι στα
κέρδη των φαρμακοβιομήχανων
Για διεθνές πρόβλημα κάνει λόγο η κυβέρνηση σε ό,τι αφορά τις
ελλείψεις φαρμάκων, ενώ προωθεί ως λύση τις αυξήσεις στα «φθηνά»
σκευάσματα. Την ίδια ώρα, οι φαρμακοβιομηχανίες θησαυρίζουν
μέσω γνωστών ανήθικων «κόλπων» της καπιταλιστικής αγοράς.
που αντιμετωπίζει η κοινωνία, όπως η τερά-
στια ακρίβεια, επιχειρούν να αποποιηθούν
των ευθυνών τους και κάνουν λόγο για παγκό-
σμιο πρόβλημα. Σε αυτή τη λογική, ο υπουργός
Υγείας Θάνος Πλεύρης, με επιστολή που απέ-
στειλε μέσα στην εβδομάδα στην αρμόδια επί-
τροπο της Κομισιόν για θέματα Υγείας, ζήτησε
να υπάρξουν «κεντρικές
πολιτικές σε επίπεδο του
συνόλου της ΕΕ για την
αντιμετώπιση του προ-
βλήματος», ζητώντας «να
Σύμφωνα
ενισχυθεί η παραγωγή με τον ΕΟΦ συνολικά
φαρμάκων στην ΕΕ».
234 φάρμακα
βρίσκονται σε έλλειψη
στην Ελλάδα
Φαρμακοβιομηχανία υπό κρατικό έλεγχο
Σαφώς και κανείς δεν είχε την αξίωση ο Θάνος
Πλεύρης να πει το οτιδήποτε για την ουσία του
προβλήματος, για το ότι και το φάρμακο έχει
μετατραπεί πλήρως σε εμπόρευμα και υπηρε-
τεί τους νόμους της αγοράς. Οι ελλείψεις στα
φάρμακα δεν είναι αποτελούν κάποιο… φυσικό
φαινόμενο αλλά είναι αποτέλεσμα συγκεκριμέ-
νων τακτικών των πολυεθνικών του κλάδου, με
τις πλάτες πάντα των κυβερνήσεων. Αποτελεί
πάγια τακτική των φαρμακοβιομηχανιών αλλά
και των φαρμακαποθηκών να αποσύρουν
σκευάσματα και να κάνουν «παράλληλες
εξαγωγές» για να αυξήσουν την κερδοφορία
τους. Επιλέγουν, δηλαδή, να προμηθεύσουν
τις χώρες όπου οι τιμές είναι υψηλότερες, άρα
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Παράλληλα, σε έκτακτη συνέντευξη Τύ-
που που παραχώρησε το απόγευμα της Τε-
τάρτης (4/1), ο υπουργός Υγείας εμφανίστηκε
καθησυχαστικός και ισχυρίστηκε ότι άμεσα
θα αρχίσει να φαίνεται η αποκλιμάκωση στις
ελλείψεις με τη βελτίωση της τροφοδοσίας.
«Κατανοώ την ανησυχία των γονέων και τότε
λέω πως υπάρχει πλήρης
επάρκεια, όχι απαραί-
τητα πρωτοτύπων φαρ-
μάκων, αλλά γενοσήμων
φαρμάκων με την ίδια
θεραπευτική αξία», είπε.
Επίσης, προανήγγειλε
και τα κέρδη τους μεγαλύτερα. Παράλληλα,
η μεταφορά της χημικής βιομηχανίας κυρίως
σε Ινδία και Κίνα έχει δημιουργήσει μεγάλα
προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και
στις εισαγωγές φαρμάκων. Πρόβλημα είναι
και η υποστελέχωση του ΕΟΦ, ο οποίος μεταξύ
άλλων θα πρέπει να απαγορεύσει τις εξαγωγές
φαρμάκων που δεν επαρκούν να καλύψουν
τις εγχώριες ανάγκες, για όσο διάστημα απαι-
τείται. Θα πρέπει άμεσα να μπει φρένο στην
κερδοσκοπία των φαρμακευτικών εταιρειών.
Στο «το τζάμπα πέθανε» του Άρη Πορτοσάλτε,
η απάντηση είναι ο εργατικός έλεγχος στη
φαρμακοβιομηχανία για την πλήρη και δωρε-
άν παροχή φαρμάκων για όλους.
15
αυξήσεις στα «φθηνά» φάρ-
μακα, τις οποίες εδώ και πολύ
καιρό η κυβέρνηση –και οι
φαρμακοβιομήχανοι– παρου-
σιάζει ως ένα από τα βασικά
μέτρα για την αντιμετώπιση
των ελλείψεων. Συγκεκριμέ-
να, έκανε λόγο για «αυξήσεις
μερικών λεπτών ή ευρώ», που
δεν θα τις επωμιστούν «ο πο-
λίτης και ο ασφαλισμένος».
Όπως τόνισε, τα συγκεκριμένα
σκευάσματα είναι «κοστολογι-
κά ασύμφορα για να παράγο-
νται» και εάν δεν αυξηθούν,
θα σταματήσουν να… παρά-
γονται. Πέρα από την έμμεση
απειλή, ο υπουργός Υγείας
απλά έπαιξε με τις λέξεις, κα-
θώς με τις αυξήσεις θα επιβα-
ρυνθεί κατά πάσα πιθανότητα
ο ΕΟΠΥΥ, ο οποίος χρηματο-
δοτείται από τον λαό μέσω
των ασφαλιστικών εισφορών
και του κρατικού προϋπολο-
γισμού. Ο αρμόδιος υπουργός
θέλησε μάλιστα να μας πείσει
ότι στην Ελλάδα είμαστε και τυ-
χεροί, καθώς «είναι πολύ σημα-
ντικό το γεγονός ότι υπάρχει εγ-
χώρια βιομηχανία παραγωγής
φαρμάκων, με αποτέλεσμα να
παράγονται τα γενόσημα των
πρωτοτύπων φαρμάκων που
υπάρχουν σε έλλειψη».
Τον δικό τους πόνο βέβαια
–διαφορετικό σαφώς από τον
δικό μας– έχουν και οι φαρ-
μακοβιομήχανοι, καθώς μέσω
του Συνδέσμου τους (ΣΦΕΕ),
ζητούν ενιαία ευρωπαϊκή
στρατηγική για την επιστροφή
«της παραγωγής φαρμάκων
αλλά και πρώτων υλών στην
Ευρώπη». Πέρα από τις συνή-
θεις αξιώσεις για κρατική και
ευρωπαϊκή «στήριξη» σε επεν-
δύσεις, οι φαρμακοβιομήχα-
νοι διεκδικούν την αύξηση στις
τιμές των φαρμάκων, τη μείω-
ση της «υπερφορολόγησης»,
του «τεράστιου clawback» και
του «αυξημένου κόστους πα-
ραγωγής».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η
εγχώρια αγορά των φαρμακευ-
τικών εταιρειών κατέγραψε
αύξηση 4,3% το 2020 σε σχέση
με το 2019. Συγκεκριμένα, το
2019 οι πωλήσεις φαρμάκων σε
φαρμακεία, φαρμακαποθήκες
και νοσοκομεία έφτασαν τα
6,7 δισ. ευρώ, ενώ οι εξαγωγές
φαρμάκου άγγιξαν τα 3 δισ.
ευρώ το 2020 (αύξηση 48,3% σε
σχέση με το 2019).
16
ΕΜΠΟΡΙΟ
∆ουλειά
υποχρεωτικά και
στις 2 Γενάρη!
Άλλη μια αντεργατική ανατροπή σε βάρος
των εργαζομένων στο εμπόριο, η κατάρ-
γηση της «κατ’ έθιμον» αργίας της δεύ-
τερης ημέρας του νέου έτους, έγινε πραγ-
ματικότητα τη Δευτέρα. Μεγάλες αλυσίδες
σούπερ μάρκετ και εμπορικά κέντρα αλλά
και μικρότερα καταστήματα παραβίασαν
το άτυπο καθεστώς αργίας που είχε κατο-
χυρωθεί εδώ και χρόνια στον κλάδο του
εμπορίου, ως μια από τις λίγες ημέρες
ξεκούρασης των εργαζόμενων μετά την
εντατικοποίηση και τα εξουθενωτικά
«εορταστικά ωράρια» των Χριστουγέννων
και της Πρωτοχρονιάς. Μάλιστα, χωρίς
καν να επικαλεστούν την περίφημη… απο-
γραφή που και σε αυτή την περίπτωση
προαπαιτούσε την «επιστράτευση» των
εργαζομένων, αν και τα καταστήματα δεν
ήταν ανοιχτά για το κοινό.
Με πρόφαση το γεγονός ότι φέτος οι
δύο γιορτινές ημέρες έπεσαν Κυριακή και
τα καταστήματα δεν λειτούργησαν, όπως
είχε καθιερωθεί τα προηγούμενα έτη,
όταν οι δύο γιορτές έπεφταν καθημερινές,
πολλοί επιχειρηματίες επέλεξαν, χωρίς να
ρωτήσουν κανέναν και με την ανυπαρ-
ξία των αρμόδιων κρατικών αρχών, να
ανεβάσουν ρολά και να λειτουργήσουν
κανονικά. Το νέο αντεργατικό καθεστώς
εγκαινίασαν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ
ΑΒ Βασιλόπουλος, Lidl και ΟΚ Μarket, τα
καταστήματα Jumbo, το εμπορικό εκπτω-
τικό χωριό McArthur Glen και το Smart
Park, ενώ λειτούργησαν κανονικά και οι
λαϊκές αγορές.
Για άλλη μια φορά γίνεται επίκαιρο το
αίτημα των εργαζομένων στο εμπόριο για
κατάργηση της εργασίας τις Κυριακές και
τις αργίες και περισσότερο ελεύθερο και
δημιουργικό χρόνο, για καλύτερους μι-
σθούς και συνθήκες εργασίας. Για να κα-
ταστεί η 2α Ιανουαρίου ημέρα αργίας του-
λάχιστον στον κλάδο εμπορίου και «κατ’
έθιμον», ώστε να μην μπορεί ανά πάσα
στιγμή η εργοδοσία να την καταπατά.
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΤΡΑΣ
Ταξική ενότητα ή
εκφυλιστικές πρακτικές;
▸ Αδυναμία ΠΑΜΕ να συμβάλει στην αγωνιστική κλιμάκωση
Η
διεξαγωγή της συνέλευ-
σης των αντιπροσώπων
στο Εργατικό Κέντρο
Πάτρας στις 28/12 πραγ-
ματοποιήθηκε σε ένα
σημαντικό μεταίχμιο. Είχε προηγηθεί
η απεργία της 9ης Νοέμβρη, μαζικό-
τατες λαϊκές και νεολαιίστικες κινη-
τοποιήσεις ενάντια στην κυβέρνηση
στον πόλεμο και την πολιτική της
φτώχειας, αλλά και στη δολοφονική
καταστολή. Ταυτόχρονα, ανοίγεται
μπροστά μας μια προεκλογική περίο-
δος, όπου θα κριθεί το αν θα γίνει το
εργατικό κίνημα πρωταγωνιστής των
εξελίξεων ή αν οι εργαζόμενοι και ο
λαός θα παραμείνουν σε ρόλο θεατή
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Συνέχεια στη «Μαλαματίνα», νίκη στη Σταυρούπολη
Ο
ι εργαζόμενοι στη «Μαλαμα-
τίνα» είναι αποφασισμένοι να
παλέψουν μέχρι τέλους και το
αποδεικνύουν συνεχώς. Την Τετάρτη
27/12, μετά από έκτακτη γενική συνέ-
λευση που πραγματοποίησαν έξω από
την πύλη του εργοστασίου στο Καλο-
χώρι Θεσσαλονίκης, αποφάσισαν τη
συνέχιση των κινητοποιήσεών τους με
την κήρυξη 24ωρων απεργιών από τη
Δευτέρα 2/1 μέχρι και την Τρίτη 31/1.
Η νέα αγωνιστική απόφαση του σω-
ματείου των εργαζομένων πάρθηκε
ξανά «ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τις
πέντε εκβιαστικές και τρομοκρατικές
απολύσεις, καθώς επίσης και για την
κατάργηση του τμήματος διανομής».
Κοινωνία
Χρήστος Κοσίνας
και θα οδηγηθούν στην αγκαλιά εκλο-
γικών «λύσεων» και αυταπατών.
Οι δυνάμεις των Παρεμβάσεων
στο Εργατικό Κέντρο Πάτρας επέ-
λεξαν σε αυτή τη συγκυρία να
τοποθετηθούν καταθέτοντας
αγωνιστικό σχέδιο για την
ανάπτυξη των αγώνων και
τη συνέχιση του απεργιακού
αγώνα, με πρόταση για νέα
απεργία στις 26 Γενάρη. Ταυ-
τόχρονα, έθεσαν επιτακτικά
την ανάγκη συστηματικής
δουλειάς για την ταξική ανα-
συγκρότηση του εργατικού συν-
δικαλιστικού κινήματος που εξαι-
τίας του ρόλου πρωτίστως του αστι-
κοποιημένου συνδικαλισμού (ΠΑΣΚΕ,
ΔΑΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ) βρίσκεται σε κρίση. Με
επίγνωση πως αυτό απαιτεί, πέραν του
αναγκαίου σχεδίου αγωνιστικής κλιμάκω-
σης, συστηματική δουλειά στους χώρους
δουλειάς, αγωνιστικό και ισότιμο συντο-
νισμό δυνάμεων για να δημιουργηθούν
συνθήκες κινήματος «από τα κάτω», για
να αποκτήσουν τα σωματεία πραγματική
εσωτερική ζωή. Για να είναι πραγματικά
σε θέση το εργατικό-συνδικαλιστικό κί-
νημα να επικοινωνήσει και να υποδεχτεί
νέες τάσεις αγώνα και να τις μετασχημα-
τίσει σε ένα επιθετικό κίνημα διεκδίκησης
των εργατικών αναγκών απέναντι σε κυ-
βερνήσεις, ΕΕ και κεφάλαιο.
Ο τρόπος που επέλεξε η ΔΑΣ-ΠΑΜΕ
να απαντήσει, με χυδαία λασπολογία,
τραμπουκισμούς αλλά και τη βίαιη εξώ-
θηση των μελών των Παρεμβάσεων από
Μερικά χιλιόμετρα ανατολικότε-
ρα, στη Σταυρούπολη, ο αγώνας των
εργαζόμενων της επιχείρησης ΚΔΑΠ
ΑΜΕΑ Desarrollo & Little stars, τους
οποίους η εργοδοσία είχε απλήρωτους
από τον Σεπτέμβρη, έφερε σημαντι-
κά αποτελέσματα. Την προηγούμενη
τη συνέλευση φανερώνει τη μεγάλη αδυ-
ναμία του ΠΑΜΕ να συμβάλλει από τη
δική του πλευρά με ουσιαστική πρόταση
κλιμάκωσης του αγώνα αλλά και συνολι-
κότερα ταξικής ανασυγκρότησης του ερ-
γατικού κινήματος. Φανερώνει ταυτόχρο-
να πως η εργαλειακή αντιμετώπιση του
εργατικού κινήματος, με κύριο στόχο την
κομματική ενίσχυση και όχι τη μετατροπή
του σε βασικό υποκείμενο των πολιτικών
εξελίξεων, έχει σημαντικό μερίδιο ευ-
θύνης για τα σημερινά αδιέξοδα και την
αδυναμία του εργατικού κινήματος να
απαντήσει με όρους μαζικής σύγκρουσης
με την πολιτική των κυβερνήσεων, της
ΕΕ και του κεφαλαίου και του αγώνα για
την ανατροπή τους. Αν είναι αυτή η μοί-
ρα που επιφυλάσσει η γραμμή του ΠΑΜΕ
σε μια διαφορετική αγωνιστική πρόταση,
πώς μπορεί πραγματικά να υποδεχθεί και
να μετασχηματιστεί τα νέα εργατικά ρεύ-
ματα αντίστασης και διεκδίκησης;
Το ποια γραμμή συμβάλλει ή όχι στην
ανάπτυξη των εργατικών αγώνων θα το
κρίνουν εν τέλει οι ίδιοι οι εργαζόμενοι
και η πορεία των αγώνων. Το σίγουρο
είναι πως οι τραμπουκισμοί, οι εκφυλι-
στικές πρακτικές στα σωματεία, η γραμ-
μή καθήλωσης του εργατικού κινήματος
σε ρόλο ακολουθητή των εξελίξεων δεν
αποτελούν συστατικά ανασυγκρότησης
του εργατικού κινήματος. Από την πλευ-
ρά μας, θα επιμείνουμε στη γραμμή για
ταξική ενότητα, αγωνιστική κλιμάκωση,
κόντρα στην υποταγή στα όρια του εφι-
κτού και την ενσωμάτωση στον αστικο-
ποιημένο συνδικαλισμό.
εβδομάδα, μετά από τα δεδουλευμέ-
να Σεπτέμβρη, Οκτώβρη και το δώρο,
που είχαν καταβληθεί έπειτα από τις
πρόσφατες κινητοποιήσεις, δόθηκαν
στους περισσότερους και τα δεδουλευ-
μένα του Νοέμβρη.
Στο πλευρό των εργαζόμενων βρέ-
θηκαν από τις πρώτες μέρες, μεταξύ
άλλων, μέλη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Δυτικής
Θεσσαλονίκης και αντικαπιταλιστι-
κών κινήσεων πόλης, στηρίζοντας τον
δίκαιο αγώνα τους και εκφράζοντας
την αμέριστη αλληλεγγύη τους. Όπως
σημειώνουν οι εργαζόμενοι, ο αγώ-
νας συνεχίζεται μέχρι όλοι να πλη-
ρωθούν τα δεδουλευμένα που τους
οφείλονται.

ΜΙΣΘΩΤΟΙ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΙ
Η εργασιακή «ζούγκλα»
των δικηγορικών εταιρειών
Τι λέει ο πρόεδρος του σωματείου Β. ∆ιονυσόπουλος
Η
πρόσφατη απόλυ-
ση δικηγόρου από
τη δικηγορική
εταιρεία «Agile
Law», επειδή
απλώς τόλμησε να… αρρωστή-
σει, είναι ένα από τα στοιχεία
που σχηματίζουν το απάνθρωπο
εργασιακό τοπίο του κλάδου.
Όταν, λόγω ασθένειας και νοση-
λείας της σε δημόσιο νοσοκομείο,
χρειάστηκε να λείψει από την
εργασία της για δύο εβδομάδες
με δεκαπενθήμερη αναρρωτική
άδεια, η οποία είχε χορηγηθεί
από το νοσοκομείο, η εργοδοσία,
που αμφισβήτησε ακόμα και τις
ιατρικές γνωματεύσεις, αποφά-
σισε απόλυση και αρνείται την
πληρωμή των δεδουλευμένων
της για τον μήνα Νοέμβριο, κατά
τον οποίο σημειώθηκε η ασθέ-
νεια. Αρνείται δηλαδή την πλη-
ρωμή για τη μία εβδομάδα του
Νοέμβρη κατά την οποία η δικη-
γόρος είχε εργαστεί κανονικά.
Το Σωματείο Μισθωτών Δικη-
γόρων (ΣΜΔ) απάντησε με δύο
κινητοποιήσεις έξω από τα γρα-
φεία της δικηγορικής εταιρείας
ζητώντας την επαναπρόσληψη
της δικηγόρου και την καταβολή
των δεδουλευμένων της. Στην
πρώτη κινητοποίηση δυνάμεις
της αστυνομίας είχαν αποκλεί-
σει την εταιρεία και φυσικά τη
συνάντηση με τον εργοδότη, παί-
ζοντας τον ρόλο του διαμεσολα-
βητή. Στη δεύτερη κινητοποίηση
δεν υπήρχε αστυνομία έξω από
τα γραφεία της εταιρείας, αλλά
η εργοδοσία αρνήθηκε ξανά τη
Κοινωνία
Αρχοντούλα Βαρβάκη
συνάντηση με το σωματείο. Όσον
αφορά τον Δικηγορικό Σύλλογο
Αθήνας (ΔΣΑ), αρνήθηκε να πά-
ρει θέση, όταν το ΣΜΔ απευθύν-
θηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο
ζητώντας του να τοποθετηθεί,
λόγω του ότι η δικηγόρος ανήκει
στον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσ-
σαλονίκης. Το ΣΜΔ δεν δέχεται
αυτή τη δικαιολόγηση για ένα
περιστατικό που συνέβη σε μια
εταιρεία της Αθήνας και θα προ-
χωρήσει σε νέα παρέμβαση στο
ΔΣ του ΔΣΑ, ζητώντας και την
παρουσία του εργοδότη, ενώ θα
συνεχίσει τις κινητοποιήσεις του
με εξόρμηση στην Ευελπίδων.
Οι δικηγόροι που εργάζονται
για μια δικηγορική εταιρεία ή
και ένα δικηγορικό γραφείο,
καθημερινά παλεύουν για την
αμοιβή και την ασφάλισή τους,
τις αναρρωτικές άδειες και την
τήρηση του ωραρίου, καθώς δεν
υπάρχει νομικό πλαίσιο να τους
προστατεύει. Ο πρόεδρος του
ΔΣ του ΣΜΔ, Βασίλης Διονυσό-
πουλος, μας εξηγεί: «Ο Κώδικας
Δικηγόρων, που έχει διαμορ-
φωθεί από όλες τις μέχρι τώρα
κυβερνήσεις, δεν θεωρεί τους
δικηγόρους που εργάζονται για
μια εταιρεία ή ένα δικηγορικό
γραφείο μισθωτούς αλλά συνερ-
γάτες ή ελεύθερους επαγγελ-
ματίες, δεν θεωρεί την άσκηση
πρακτική αλλά μαθητεία. Αυτό
σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζεται
η εξαρτημένη σχέση εργασίας
και δεν ισχύουν οι διατάξεις του
εργατικού δικαίου και η όποια
προστασία για τον εργαζόμενο
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
έχει παραμείνει, επιτρέποντας
στην εργοδοσία να ξεσαλώνει».
«Με τη στάση του στη
συγκεκριμένη περίπτωση ο ΔΣΑ
απέδειξε ότι σταθερά στηρίζει
τον Σύνδεσμο Δικηγορικών Εται-
ρειών Ελλάδος, τους ιδιοκτήτες
των δικηγορικών εταιρειών, των
μεγάλων δικηγορικών γραφείων.
Άλλωστε το περιστατικό αυτό δεν
είναι μεμονωμένο. Όπως και
σε άλλους κλάδους έτσι και στη
μισθωτή δικηγορία η εργοδοσία
εντείνει την επίθεση σε βάρος των
μισθωτών και ασκούμενων συνα-
δέλφων», λέει στο Πριν ο Βασίλης
Διονυσόπουλος. Άρα, ο βασικός
στόχος του ΣΔΜ, όπως μας τον
παρουσιάζει ο Β. Διονυσόπουλος
είναι «η κάλυψη των σύγχρονων
αναγκών μισθωτών και ασκού-
μενων δικηγόρων, ταυτόχρονα
με την πάλη για την κατάργηση
της άσκησης και την αναβάθμιση
των προπτυχιακών σπουδών».
«Επομένως, είναι απαραίτητη η
υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης
Εργασίας, η οποία θα διασφαλί-
ζει τα δικαιώματά μας ως εργα-
ζομένων, με μισθό 1.200 ευρώ
για τους μισθωτούς δικηγόρους
εργαζόμενους στο 8ωρο και 960
ευρώ για τους ασκούμενους στο
8ωρο, καλυμμένες ασφαλιστι-
κές εισφορές, επιδόματα, κανο-
νικές και ειδικές άδειες, αποζη-
μίωση σε περίπτωση απόλυσης
και βέβαια συνδικαλιστικά δι-
καιώματα τα οποία τώρα επίσης
δεν υπάρχουν, αφού δεν έχουμε
καν δικαίωμα να απεργήσου-
με», καταλήγει.
ΚΟΛΩΝΟΣ
Αλληλεγγύη κόντρα
στη συγκάλυψη
του κυκλώματος trafficking
Την Τρίτη 3 Ιανουαρίου στο Στέκι
της Λαϊκής Συνέλευσης Κολωνού-
Ακαδημίας Πλάτωνα - Σεπολίων
πραγματοποιήθηκε σύσκεψη
συλλογικοτήτων (σωματείων,
κινήσεων γειτονιάς, φεμινιστι-
κών και άλλων συλλογικοτήτων),
που αποφάσισε τη συγκρότηση
Πρωτοβουλίας στήριξης της
οικογένειας του δωδεκάχρονου
κοριτσιού, επιζώσας της βάρβα-
ρης εκμετάλλευσης από γνωστά
και αθέατα ισχυρά κυκλώματα.
Οι στόχοι της Πρωτοβουλίας,
σύμφωνα με το δελτίο τύπου
που εκδόθηκε μετά τη σύσκεψη,
είναι η ανάδειξη των προβλημά-
των της οικογένειας και η απαί-
τηση στήριξής της, η αντίσταση
στην προσπάθεια συγκάλυψης
του κυκλώματος trafficking και
η ανάδειξη του αιτήματος για
αποφυλάκιση της μητέρας.
Η πολυμελής οικογένεια
της 12χρονης που έπεσε θύμα
του παιδοβιαστή Μίχου και
του κυκλώματος μαστροπείας
παραμένει εγκαταλειμμένη από
το κράτος και τον Δήμο Αθη-
ναίων. Ο ψυχίατρος Θεόδωρος
Μεγαλοοικονόμου περιέγραψε
την κατάσταση που βιώνει η
οικογένεια. Μετά τις πρώτες
επισκέψεις και αφού τα παιδιά
βγήκαν από το «Χαμόγελο του
Παιδιού», δεν υπάρχει καμιά
μέριμνα για την κάλυψη των
αναγκών τους. Δεν υπάρχει
υλική βοήθεια ή η στήριξη που
χρειάζεται η οικογένεια από ει-
δικούς επιστήμονες. Δεν υπάρχει
στήριξη ψυχολόγου ούτε για το
12χρονο κορίτσι. Από την πλευρά
του ο Δημήτρης Καττής, μέλος
της Λαϊκής Συνέλευσης, περιέ-
γραψε την τραγική κατάσταση
της οικογένειας, η οποία βίωσε
την άγρια πολιορκία των ΜΜΕ.
Στη σύσκεψη ακούστηκε και
ηχητικό μήνυμα της μητέρας της
17
12χρονης μέσα από τν φυλακή. Η
μητέρα μίλησε για παραλείψεις
στη δικογραφία εις βάρος της
και για το ότι δεν της επιτρέπεται
να βοηθήσει την κόρη της και
όλα της τα παιδιά, που τόσο το
χρειάζονται. «Όλη αυτή η ιστορία
έχει σκοπό να δεχτώ λάσπη από
τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, να
προφυλακιστώ και να μου στε-
ρήσουν τα παιδιά μου, δηλαδή
την ίδια μου τη ζωή και να μη μ’
αφήνουν να συμβάλλω κι εγώ,
όπως μπορώ, για να πιαστούν
και να τιμωρηθούν οι βιαστές
του παιδιού μου», τόνισε μεταξύ
άλλων, ενώ έκλεισε το μήνυμά
της ευχαριστώντας όλους όσους
πιστεύουν στην αθωότητά της
και στηρίζουν την οικογένειά της.
Επίσης, μίλησε και ο δεκαο-
χτάχρονος γιος της οικογένειας,
ο οποίος περιέγραψε τον αγώνα
της οικογένειας για δικαιοσύνη,
τις δυσκολίες που αντιμετωπί-
ζουν και το πόσο τους λείπει η
μητέρα τους, που πάντα τους
φρόντιζε. «Αυτό που καταλα-
βαίνω είναι ότι το μήνυμα που
θέλουν να δώσουν σε όποιον του
συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι αν
κάποιος μιλήσει για βιασμούς,
θα περάσει αυτά που περνάει η
οικογένειά μου. Ποιο παιδί θα
τολμήσει και ποια οικογένεια θα
πάει να καταγγείλει αν κάτι του
συμβαίνει. Θα τον ξεφτιλίσουν
και θα του διαλύσουν τη ζωή»,
σχολίασε μεταξύ άλλων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η βοή-
θεια που έχει προσφερθεί από
τη Λαϊκή Συνέλευση Κολωνού -
Ακαδημίας Πλάτωνα - Σεπολίων,
τον σύλλογο Πρωτοβάθμιας
Εκπαίδευσης της περιοχής «Ο
Αριστοτέλης» και τη γειτονιά
και τη συγκρότηση της Πρω-
τοβουλίας αυτής, είναι η μόνη
στήριξη της οικογένειας και είναι
πολύτιμη.
18 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Κοινωνία

Ο
χώρος του αθλητισμού –και
ΠΕΛΕ Μάκης Γεωργιάδης
ειδικά του ποδοσφαίρου–
είναι το ιδανικό έδαφος για

Η τελευταία «μεγάλη απόδραση»

τη δημιουργία «τοτέμ». Μια
διαχρονική διαδικασία ανά-
δειξης ιερών μορφών, μάγων που μιλάνε
μια κοινή διάλεκτο και ας είναι ήρωες της
μιας φυλής ή του άλλου έθνους. Το τέλειο
πεδίο ανταγωνισμού αγγέλων και δαιμό-
νων και απολυτοποίησης του καλού και
του κακού. Το πλέον εμβληματικό προϊ-
όν αυτής της γιγαντιαίας βιομηχανίας, η
οποία ωστόσο δεν είναι μόνο βιομηχανία,
έπαψε να υπάρχει. Ο πλέον συζητημένος
μύθος του παιχνιδιού, το οποίο και πάλι
είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση για να εί-
ναι απλώς ένα παιχνίδι, ο Πελέ, το μαύρο
μαργαριτάρι», ο «εθνικός θησαυρός» της
Βραζιλίας και του παγκόσμιου ποδοσφαί-
ρου, προχώρησε στη δική του «μεγάλη
απόδραση» στις 29 Δεκεμβρίου.
Όσο κι αν ακούγεται κοινότοπο, ο έτε-
ρος πρωταγωνιστής ενός ιστορικού διλήμ-
ματος, ενός διαχρονικού δίπολου αντιπα-
ράθεσης γενεών και γενεών ποδοσφαιρό-
φιλων, πέρασε στην αιωνιότητα. Στο πλάι
του Ντιέγκο Μαραντόνα, ο οποίος υπήρ-
ξε επί δεκαετίες το σημείο αναφοράς του
άλλου ποδοσφαιρικού –και όχι μόνο– κό-
σμου. Ο Πελέ υπήρξε πραγματικά μια
συγκλονιστική αθλητική προσωπικότητα,
η οποία περιέκλεισε στα ίδια πεπερασμέ-
να όρια του ανθρώπινου σώματος, τον
μύθο και την απίστευτη αίγλη και από
την άλλη το προϊόν και τις ιδιότητες ενός
εμπορεύματος. Ίσως μπορούσε να πει κα-
νείς πως κατ’ αναλογία με το «αμερικανι-
κό όνειρο» εκατοντάδων εκατομμυρίων
μεταναστών προς τις ΗΠΑ, η πορεία και
τα επιτεύγματα του Έντσον Αράντες ντο
Νασιμέντο ή απλώς Πελέ αποτέλεσαν την
εφαρμοσμένη εκδοχή του «ποδοσφαιρι-
κού ονείρου» στα μάτια και στις καρδιές
δισεκατομμυρίων παιδιών από τις παρα-
γκουπόλεις και τις φαβέλες της Λατινικής
Αμερικής και της Ασίας έως τις φτωχογει-
τονιές κάθε καπιταλιστικής μητρόπολης.
Ένας φτωχοδιάβολος από μια μικρή
περιφέρεια όπου κυριαρχούν τα ανθρα-
κωρυχεία, ξυπόλητος, χωρίς να τελειώ-
ενός συστημικού μύθου
▸ Από τις φτωχογειτονιές στην ελίτ του ποδοσφαιρικού σταρ σύστεμ
σει καν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση,
καταφέρνει να γίνει ο «βασιλιάς» του
δημοφιλέστερου σπορ παγκοσμίως. Ακό-
μη και σήμερα, είναι τόσες πολλές, τόσο
αντικρουόμενες και με τέτοιες αποκλί-
σεις μεταξύ τους οι διάφορες πηγές για
τις επιδόσεις του Πελέ, ώστε κανείς δεν
μπορεί να μιλήσει με απολύτως έγκυ-
ρους αριθμούς. Οι στατιστικές υπηρεσί-
ες της FIFA καταλήγουν σε 1.081 γκολ σε
περίπου 1.200 παιχνίδια, όμως οι αριθ-
μοί στην περίπτωσή του μικρή σημασία
έχουν. Ο Πελέ, αλλά και η ομάδα του, η
Σάντος, αποτέλεσαν τους προπομπούς
της ταχείας εκβιομηχάνισης και απόλυτης
εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου.
Περιοδείες με αντίτιμα εκατοντάδων
χιλιάδων δολαρίων, χορηγίες από εται-
ρείες και προώθηση ποικίλων προϊόντων
από πολυεθνικές ήρθαν στο προσκήνιο με
την πρακτική του Πελέ, ήδη από τη δε-
καετία του 1960. Πολύ πριν οι κατοπινοί
κολοσσοί του ποδοσφαίρου και τεράστια
brand names όπως η Λίβερπουλ, η Ρεάλ
Μαδρίτης, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ή η
Μπαρτσελόνα ανακαλύψουν περιοδείες
σε αραβικό κόσμο και Ασία, φιλικά δισε-
κατομμυρίων και διοργανώσεις τελικών
μεγάλων διοργανώσεων πολύ πέρα από
την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Ο Πελέ, επί της ουσίας, δεν συγκρού-
στηκε ποτέ με οποιοδήποτε κατεστημένο.
Ακόμη κι αν συγκρούστηκε κάποτε με την
ηγεσία της FIFA και της βραζιλιάνικης
συνομοσπονδίας ποδοσφαίρου, το έκανε
επειδή θίγονταν τα συμφέροντά του, τα
οποία τότε εξυπηρετούνταν από τη διορ-
γάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του
1994 στις ΗΠΑ. Το όνομά του ενεπλάκη
και σε κάποια σκάνδαλα διαφθοράς, χω-
ρίς ωστόσο να αποδειχθεί κάτι επισήμως,
ενώ η εξαργύρωση του μύθου συνεχίστηκε
έως το τέλος με φιλανθρωπικές πράξεις.
Ο Πελέ υπήρξε η προσωποποίηση του
συμβιβασμένου, συστημικού ειδώλου.
Από αυτήν την άποψη, δεν κορόιδεψε
κανέναν πουλώντας ψεύτικους τσαμπου-
κάδες και κούφιες επαναστατικές διακη-
ρύξεις. Σύντομα, πολύ σύντομα και από
την αρχή της καριέρας του, τον κατάπιε
η λάμψη του σταρ σύστεμ και η ευκολία
μιας νέας ζωής, μακριά από την εξαθλί-
ωση των παιδικών και νεανικών του χρό-
νων. Ίσως δεν έχει και τόσο νόημα αυτή
η σύγκριση τόσο σε ποδοσφαιρικό όσο και
σε εξωγηπεδικό επίπεδο δύο ή περισσότε-
ρων προσωπικοτήτων. Πελέ και Μαρα-
ντόνα, δίπολα που έρχονται από μια άλλη
εποχή, αλλά σηματοδοτούν και στιγματί-
ζουν και τις νεότερες περιόδους του πο-
δοσφαίρου. Ο Πελέ ήταν αυθεντικός σε
αυτό που ήταν και γι’ αυτό ήταν ο Πελέ.
Το ίδιο και ο Ντιεγκίτο. Τόσο στο ποδό-
σφαιρο όσο και στην υπόλοιπη ζωή τους.
Δεν ξέρω αν και πώς τους έχει κατατάξει
η ιστορία, αλλά ο κάθε φίλαθλος το έχει
κάνει ανάλογα με τη συνείδησή του. Είναι
γνωστή η σχέση του δικού μας κόσμου με
τον κόσμο του Μαραντόνα και ό,τι αυτός
εκπροσωπούσε. Όμως ο Πελέ είναι ακό-
μη εδώ για να μας δείχνει πως και η άλλη
πλευρά της μπάλας, η άλλη στάση των
αυθεντικών ταλέντων όπως ο εκείνος,
έχει τη δική της θέση στην ιστορία και τον
σεβασμό που αξίζει σε ένα είδωλο…

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κώστας Παπαγεωργίου

Παντού ΑΠΕ λόγω... έκτακτης ανάγκης θέλει η ΕΕ

Σ
ε ένα ακόμα βήμα προς την πλήρη κατάργηση και
των τελευταίων στοιχειωδών μέτρων προστασίας
του περιβάλλοντος προχώρησε η ΕΕ. Στο όνομα
της αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης και σε συνέ-
χεια του σχεδίου στο οποίο συμφώνησε η Κομισιόν τον
περασμένο Μάιο, το συμβούλιο των υπουργών Ενέργει-
ας ενέκρινε τον νέο κατάπτυστο και περιβαλλοντοκτόνο
Ευρωπαϊκό Κανονισμό έκτακτης ανάγκης για την ανά-
πτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Τα
συμφέροντα του κεφαλαίου μετατρέπονται για ακόμα
μια φορά σε «υπέρτατο δημόσιο συμφέρον», οι ΑΠΕ για
πρώτη φορά συνιστούν τέτοιου είδους έργα και ο νέος
Κανονισμός, στηριζόμενος στο ίδιο αντιλαϊκό νομικό
υπόβαθρο με το οποίο απαγορεύτηκαν οι διαδηλώσεις
την περίοδο της πανδημίας, τίθεται άμεσα σε ισχύ, αρχι-
κά για ένα έτος, με δυνατότητα παράτασης.
Κάνουν λόγο για «πράσινη ανάπτυξη» και απεξάρτη-
ση από τους υδρογονάνθρακες αλλά στην πραγματικότη-
τα τα δίνουν όλα για χάρη του καπιταλιστικού κέρδους
και του ξεκοκαλίσματος του Ταμείου Ανάκαμψης. Επι-
ταχύνουν τη διαδικασία αδειοδότησης, εγκατάστασης
και λειτουργίας των ΑΠΕ, την οποία τα μονοπώλια της
ενέργειας θεωρούν χρονοβόρα, καθώς εκτιμάται ότι σή-
μερα μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 10 χρόνια. Ξεχαρβα-
λώνουν ακόμα και τις ελάχιστες τυπικές προϋποθέσεις
που υπήρχαν μέχρι σήμερα, επιχειρούν να απαγκιστρω-
θούν από διοικητικά και γραφειοκρατικά κωλύματα και
να αντιμετωπίσουν τις λαϊκές αντιδράσεις που συνα-
ντούν στις περιοχές που εγκαθίστανται ΑΠΕ.
Πλέον, όλες οι περιοχές θα θεωρούνται «κατάλλη-
λες» για τέτοιες εγκαταστάσεις. Τα κράτη-μέλη έχουν
στη διάθεσή τους 18 μήνες για να ορίσουν τις κατάλληλες
περιοχές από άποψη απόδοσης ως «περιοχές εισόδου/
επιτάχυνσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας» και εκεί
θα προβλέπονται «fast track» διαδικασίες, ακόμη και
σε προστατευόμενες περιοχές ή/και ανεξάρτητα από τις
επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων και το
περιβάλλον. Στόχος είναι οι διαδικασίες χορήγησης αδει-
ών να μη διαρκούν περισσότερο από ένα έτος για χερσαία
έργα και δύο χρόνια για υπεράκτια, ενώ οι χωροθετήσεις
θα υλοποιούνται ανεξάρτητα από σημαντικά αγαθά,
όπως η προστασία της βιοποικιλότητας, εφόσον o πλη-
θυσμός του είδους παραμένει σε ικανοποιητικό επίπε-
δο. Ακόμα και στοιχειώδεις έλεγχοι ή οι περιορισμοί που
ισχύουν για τις περιοχές Natura «πάνε περίπατο». Στην
πραγματικότητα, αρκεί πλέον το επενδυτικό ενδιαφέ-
ρον ενός «πράσινου» ομίλου, ώστε βουνά και πεδιάδες
να μετατραπούν σε «ειδικές οικονομικές ζώνες» για την
εγκατάσταση ΑΠΕ, αντίστοιχες εκείνων που καταργούν
εργασιακά δικαιώματα και φορολογικές υποχρεώσεις
για να αυξάνει τα κέρδη του το κεφάλαιο.

Γιώργος Παπανικολάου
μέλος νΚΑ και ΠΣΟ ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Ε
ίναι πλέον κοινός τόπος πως η
χώρα βιώνει μια παρατεταμένη
προεκλογική περίοδο. Οι πιθανές
ημερομηνίες των –όπως είναι πιθανό-
τερο– διπλών εκλογών δίνουν και παίρ-
νουν. Σε αυτό το σκηνικό, οι συζητήσεις
για την πολιτική συμπόρευση αριστε-
ρών οργανώσεων, κομμάτων και μετώ-
πων, του εξωκοινοβουλίου ή ακόμα και
του κοινοβουλίου έχουν φουντώσει.
Είναι όμως το κύριο ερώτημα της επο-
χής μας απλά η μορφή και το όνομα του
τάδε εκλογικού κατεβάσματος; Θεω-
ρούμε πως, ακριβώς αντίθετα, το κοι-
νωνικό ζήτημα, η λαϊκή δυσαρέσκεια κι
η διαρκώς παρούσα πολεμική απειλή,
συνοδευόμενη από την αντίστοιχη προ-
ετοιμασία, θα έπρεπε να αποτελούν
βασικά θέματα συζήτησης, και συμφω-
νίας ή μη, ανάμεσα στις ριζοσπαστικές
δυνάμεις που επιζητούν τη σύγκλιση
σε ευρύτερη αγωνιστική, κι όχι απλώς
εκλογική, κατεύθυνση. Ήδη έχου-
με αρχίσει να βιώνουμε τον λεγόμενο
«χειμώνα της δυσαρέσκειας», με κύμα
απεργιών κι εργατικών κινητοποιήσεων
να σαρώνουν χώρες που προηγούμενα
μάλλον διακρινόντουσαν από σχετική
ηρεμία, με πιο τρανό παράδειγμα την
Βρετανία. Με το 2023 να προβλέπεται
Λέανδρος Μπόλαρης | μέλος
του ΣΕΚ και της ΚΣΕ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Η
5η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
έρχεται σε μια συγκυρία όπου η
κρίση της κυβέρνησης Μητσο-
τάκη είναι έκδηλη. Τρεισήμισι χρόνια
πριν, η ΝΔ αυτοπροβαλλόταν σαν το
κόμμα της κεντροδεξιάς που μπορεί να
διαχειριστεί την «ανάκαμψη» του ελ-
ληνικού καπιταλισμού, επιβάλλοντας
όλες τις αντιδραστικές «μεταρρυθμί-
σεις» που απαιτούσε αυτός ο στόχος,
βάζοντας στο περιθώριο και συντρίβο-
ντας τη συλλογική οργάνωση της εργα-
τικής τάξης και τις ιδέες της Αριστεράς.
Σήμερα, μετράει ήττες σε όλα τα επίπε-
δα, οικονομικό, πολιτικό και ιδεολογι-
κό. Αυτοί που ήθελαν να τσακίσουν το
«ηθικό πλεονέκτημα» της Αριστεράς
βουλιάζουν στα σκάνδαλα και στην
οργή για την ακρίβεια και τη φτώχεια.
Οι αγώνες της εργατικής τάξης και
της νεολαίας ήταν ο αποφασιστικός
παράγοντας για να φτάσουμε εδώ. Οι
αναλύσεις που υποστήριζαν ότι το κίνη-
μα έχει υποστεί «στρατηγική ήττα», ότι
ο «κόσμος της Αριστεράς έχει γίνει σκό-
νη», διαψεύδονται. Η εργατική τάξη
και η νεολαία παλεύουν και αμφισβη-
τούν, έχοντας κάνει βήματα μπροστά
∆ιάλογος
Πρόταση για ανατρεπτική πολιτική συνεργασία
Η αντικαπιταλιστική Αριστερά δεν μπορεί να γίνεται δωρητής σώματος
πως θα είναι ξανά χρονιά ύφεσης σε όλη
την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις πολιτικές
λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρ-
χίας να γίνονται ξανά της «μόδας», εί-
ναι αναγκαίο το κίνημα να προετοιμα-
στεί για ένα νέο γύρο αντιπαράθεσης με
τις αντιλαϊκές πολιτικές.
Όπως μάλιστα διαπιστώνει και η
ΑΝΤΑΡΣΥΑ στην πρόσφατη απόφαση
του ΠΣΟ της, τα αδιέξοδα και οι άλυ-
τες αντιφάσεις του καπιταλισμού δη-
μιουργούν  συνθήκες πολιτικής κρίσης του
αστικού πολιτικού συστήματος. Ακόμα, γί-
νεται η εκτίμηση πως ένα πλατύ ρεύμα
αγωνιστριών και αγωνιστών αναζητούν
πολιτικό στήριγμα και εναλλακτική
πέρα από τα όρια που βάζει η προοπτι-
κή της «προοδευτικής διακυβέρνησης»
του ΣΥΡΙΖΑ και στην οποία συμφωνεί,
επί της ουσίας, το ΜΕΡΑ25. Στη δυ-
ναμική ανάπτυξη αυτού του ρεύματος
δεν μπορεί να συμβάλει η τακτική του
ΚΚΕ, που περιορίζεται σε ένα συνδυα-
σμό άμεσων αιτημάτων και προβολής
μιας «λαϊκής εξουσίας» χωρίς επανα-
στατική τομή, με σταθερό επιμύθιο την
εκλογική στήριξη.
Καθήκον, λοιπόν, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
είναι να διεκδικήσει την ηγεμονία σ’
αυτό το ρεύμα με τα προχωρημένα χα-
Μαζική απεύθυνση, όχι ντε φάκτο αποκλεισμοί
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αποτελεί στήριγμα για τον «κόσμο του αγώνα»
και όχι πίσω. Κουβαλάνε τις εμπειρίες
ότι οι προσδοκίες για την «πρώτη φορά
αριστερά» στην κυβέρνηση αποδείχτη-
καν αυταπάτες.
Αυτές τις διαπιστώσεις τις χρειαζό-
μαστε για να απαντήσουμε στο ερώτη-
μα «τι να κάνουμε;». Η απάντηση που
πρέπει και μπορεί να δώσει η 5η Συνδι-
άσκεψη είναι: παλεύουμε για την ανα-
τροπή της κυβέρνησης της ΝΔ από τα
κάτω και τα αριστερά. Δεν σκοπεύου-
με να χαρίσουμε τις νίκες του κινήμα-
τος σε μια «προοδευτική» κυβέρνηση
που θα βάλει φρένο στη δυναμική τους
στο όνομα της «ανασυγκρότησης της
οικονομίας». Παλεύουμε για να απο-
κτήσει η οργανωμένη εργατική τάξη τη
δύναμη να επιβάλλει τη δικαίωση των
διεκδικήσεών της με τις δικές της δυ-
νάμεις. Αυτές οι διεκδικήσεις, που δεν
είναι μόνο οικονομικές, είναι η «ψυχή»
ενός σύγχρονου αντικαπιταλιστικού
προγράμματος.
Αυτός ο στόχος είναι ρεαλιστικός.
Στους αγώνες των προηγούμενων χρό-
νων, έχει διαμορφωθεί ένα πλατύ ρεύ-
μα αγωνιστριών/τών που αναζητούν πο-
λιτικό στήριγμα και εναλλακτική πέρα
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
ρακτηριστικά, που διαμορφώνεται σε
εργαζόμενους και νεολαία. Να πάρει
ενωτικές πρωτοβουλίες και να απευ-
θυνθεί στο δυναμικό της ανατρεπτικής
και αντικαπιταλιστικής αριστεράς για
τη συνεργασία σε όλες τις μάχες και
τις εκλογές. Στόχος μιας τέτοιας συ-
νεργασίας είναι μια νέα δυναμική για
ένα ισχυρό αντικαπιταλιστικό πολιτικό
μέτωπο στη βάση του αντίστοιχου προ-
γράμματος. Αυτό πρέπει να υπηρετεί-
ται από τη διεύρυνση και ενίσχυση του
ρεύματος, που στηρίζει πολιτικά τους
αγώνες του σήμερα και βάζει στόχο να
συγκροτήσει δυνατή αριστερή εργατική
αντιπολίτευση ενάντια σε όποιο κυβερ-
νητικό διαχειριστή του ελληνικού καπι-
ταλισμού προκύψει μετά τις εκλογές.
Αντίθετα από τα παραπάνω, πολι-
τικές προτάσεις συνεργασίας με κέντρο
την πάλη ενάντια στον «νεοφιλελευθε-
ρισμό», καθιστούν την αντικαπιταλι-
στική αριστερά δωρητή σώματος, θολώ-
νουν τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα
σε ένα πρόγραμμα ρήξης με τις βασικές
επιλογές του συστήματος κι ένα πρό-
γραμμα διαχείρισης, διαμορφώνουν
αυταπάτες ότι μπορεί να υπάρξει συμ-
φωνία ανάμεσα σε λογικές κατ’ εξοχήν
φιλοΕΕ και φιλοΝΑΤΟ, με όραμα ένα
από τα όρια που βάζει, ήδη από τώρα, η
προοπτική της «προοδευτικής κυβέρνη-
σης» του ΣΥΡΙΖΑ και στην οποία συμφω-
νεί, επί της ουσίας, το ΜέΡΑ25. Αυτό το
ρεύμα δεν το βοηθάει να συγκροτηθεί
ο σεχταρισμός των «αρνητικών συσχε-
τισμών» της ηγεσίας του ΚΚΕ. Σε αυτό
το ρεύμα χρειάζεται να παρέμβει η
ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με σκοπό να το ενώσει, να
το συγκροτήσει και να το διαμορφώσει.
Με ενωτικές πρωτοβουλίες σε όλες τις
«οικονομικές» και πολιτικές μάχες που
έχουμε μπροστά μας. Κι αυτές περιλαμ-
βάνουν και τις εκλογικές μάχες.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα βγει πιο δυνατή
μέσα από την ανοιχτή απεύθυνση, χω-
ρίς εκ των προτέρων αποκλεισμούς, για
19
«δίκαιο», «πράσινο», «παραγωγικό κα-
πιταλισμό» και την αντικαπιταλιστική-
αντιιμπεριαλιστική πάλη.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ με τη συνδιάσκεψή
της στις 21-22/1 μπορεί να συμβάλλει σε
όλα αυτά, όχι γιατί είναι η ίδια η αντι-
καπιταλιστική Αριστερά που απαιτεί η
εποχή μας, αλλά γιατί πρεσβεύει αυτή
την ανάγκη και μπορεί να θέσει τον
στόχο για μια νέα αντικαπιταλιστική
ανατρεπτική συσπείρωση. Μάλιστα,
από το ΠΣΟ το καλοκαιριού έχει δια-
μορφώσει και απευθύνει  ανοιχτό κάλε-
σμα προς τους αγωνιστές, τα ρεύματα και τις
δυνάμεις που θέλουν να παλέψουν  σε αυτή
την κατεύθυνση, απορρίπτοντας την
πολιτική ή εκλογική συμπόρευση με
την αριστερά του κοινοβουλευτικού
δρόμου και του εγκλωβισμού στα όρια
της αστικής πολιτικής στη σημερινή
περίοδο, στις επερχόμενες εκλογικές
μάχες (στον «πρώτο» ή «δεύτερο γύρο»
των εκλογών), να χαράξουν από σήμε-
ρα κιόλας μια συντεταγμένη πορεία
σταθερής πολιτικής συνεργασίας, δια-
λόγου και κοινής δράσης, που θα οδη-
γήσει στην πολιτική και εκλογική συ-
νεργασία, και ευρύτερα στο αντικαπι-
ταλιστικό πρόγραμμα και μέτωπο που
απαιτεί η εποχή μας.
συνεργασία σε όλες τις δυνάμεις της
ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής
αριστεράς. Είναι μία ήδη σε ισχύ και
πετυχημένη συνεργασία σε συνδικάτα,
αυτοδιοικητικά σχήματα, στα ΕΑΑΚ
στις σχολές. Θα είναι και μια έμπρακτη
απάντηση σε όσους λένε ότι ο αντικα-
πιταλισμός είναι περιχαράκωση, ενώ η
ενότητα υπηρετείται από την προσαρ-
μογή σε έναν ψεύτικο ρεαλισμό.
Η ανταπόκριση στην πρωτοβουλία
για την κοινή εκδήλωση στο κινημα-
τογράφο Στούντιο, στις 19 Δεκέμβρη,
έδειξε ότι το δυναμικό που θέλει να
κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση είναι
μαζικό, έχει αυξημένες απαιτήσεις και
οξυμένα πολιτικά κριτήρια. Χρειάζεται
να ανταποκριθούμε. Πιστεύουμε ότι
το «όλον» της ΑΝΤΑΡΣΥΑ μπορεί και
πρέπει να κινηθεί σε αυτή την κατεύ-
θυνση. Η 5η Συνδιάσκεψη του μετώπου
μας, και οι διαδικασίες προς αυτήν,
να σηματοδοτήσουν αυτή την τολμηρή
στροφή. Για να γίνει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ το
πολιτικό στήριγμα για όλο τον «κόσμο
του αγώνα» που αναζητάει εναλλακτι-
κή διέξοδο, πέρα από τα όρια του κοι-
νοβουλευτικού δρόμου.
20
Μιχάλης
Παπαμακάριος 20+2 άλμπουμ που μας άφησε το 2022
Η χρονιά που έφυγε άφησε πίσω της μια σειρά καλών άλμπουμ. Στο αφιέρωμα του Πριν στεκόμαστε
σε επιλεγμένους δίσκους της εγχώριας παραγωγής ή καλύτερα παραγωγών που
είτε δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα είτε δημιουργήθηκαν από Έλληνες και Ελληνίδες μουσικούς.
The Steams
Mild Conquest
(Self-Released)
Ίσως το καλύτερο άλμπουμ της εγχώ-
ριας ροκ σκηνής. Οι Steams έχουν
δημιουργήσει ένα σύγχρονο και
«συμπαγή» ροκ ήχο με ψυχεδελικές
εκφάνσεις, progressive αναφορές
και ethnic στοιχεία. Το Mild Conquest
ακούγεται από την αρχή μέχρι το τέ-
λος, διατηρώντας ακλόνητο το ενδια-
φέρον του ακροατή, γιατί έχει συνθέ-
σεις και ενδιαφέρουσες ιδέες. Άρτια
εκτελεσμένο από μια δεμένη μπάντα.
Ένα ολοκληρωμένο έργο σε σύλληψη
και υλοποίηση.
Deaf Radio
Arsenal of Hope
(Self-Released)
Τόλμη και υπέρβαση είναι οι λέξεις
που έρχονται στο μυαλό ακούγοντας
το Οπλοστάσιο της ελπίδας των Deaf
Radio. Τόλμη στο να ξεβολευτούν
από τον διαμορφωμένο ήχο τους και
υπέρβαση γιατί πειραματίστηκαν με
άλλα μουσικά στοιχεία από αυτά που
μας είχαν συνηθίσει, όπως με το new
wave και την post-disco. Tο Arsenal
of Hope ακούγεται σαν ένας μετασχη-
ματισμός του ήδη αισθητικά αποτυ-
πωμένου στον κόσμο της μουσικής,
μέσα από μια σύγχρονη ματιά και
μια πολύ προσεγμένη δουλειά. Το
πιο σημαντικό μέσα από μια σειρά
πολύ καλών τραγουδιών.
Thee Holy Strangers
Diary of a Shadow
(Inner Ear)
Οι Thee Holy Strangers είναι το δικό
μας σούπερ γκρουπ με μέλη των Last
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Drive, Nightstalker, Mode Plagal,
Make Believe. Στην εκδοχή του
«Ημερολογίου της Σκιάς» ενισχύθηκαν
και με μέλη των Night on Earth και
Dustbowl. Τα μέλη των THS τοποθε-
τούν τον εαυτό τους πέρα από αυτό
που κάνουν ή έκαναν στις μπάντες
τους και δοκιμάζουν άλλα πράγμα-
τα. Αποτέλεσμα είναι ένα άλμπουμ
που διασχίζει την ιστορία του rock 'n
roll, της folk και της soul, μιλώντας
για την παραίτηση και την ανθεκτι-
κότητα, το σκοτάδι και το φως, τη
θλίψη και την ελπίδα.
Γιάννης Αγγελάκας & οι 100°C
Έχω Κέφια
(Ogdoo Music Group /
All Together Now)
Δεν είναι εύκολη δοκιμασία η προ-
σπάθεια να ξεπεράσει κάποιος την
επίδραση που αντικειμενικά έχει ένα
ιστορικό πλέον γκρουπ σαν τις Τρύπες
τόσο στον εαυτό του όσο και στο κοι-
νό. Ο Αγγελάκας τα κατάφερε γιατί
δεν άραξε στα κεκτημένα, δεν επέλε-
ξε να πατήσει στα σίγουρα, αντίθετα,
ανοίχτηκε στον ωκεανό των ήχων
παρέα με εκλεκτούς συνδαιτυμόνες,
σκαρώνοντας μερικές από τις πιο
όμορφες μουσικές ιστορίες των τελευ-
ταίων 15 χρόνων. Στο νέο του δίσκο
έχει κέφια και το δείχνει, παρουσιά-
ζοντας ίσως το καλύτερο άλμπουμ του
τα τελευταία χρόνια. Έναν δίσκο για
όσους και όσες ακόμη προσπαθούν να
κάνουν τον ουρανό να γελάσει…
Bazooka
Κάπου Αλλού
(Inner Ear)
Διατηρώντας το πανκ χαρακτήρα
τους, ανοίγονται περισσότερο από
Πολιτισμός
ποτέ στον κλασικό ροκ ήχο και σε μια ποίησης, η Demetria διαμορφώνει τον
ποπ ψυχή που αρκετές φορές «κρύ- δικό της ιδιαίτερο art-pop ήχο.
βει» το πανκ πίσω από τη «φασαρία»
που προκαλεί. Με αυτό τον τρόπο, οι
Bazooka έφτιαξαν τον πιο πολυσυλλε-
κτικό και διασκεδαστικό τους δίσκο.
Το γκρουπ της «άχρηστης γενιάς», με
τον τρόπο που ακούγεται στο νέο του
άλμπουμ του, ταξιδεύει κάπου αλλού
τον εαυτό και το κοινό του.
Dury Dava
Deluxe
(Inner Ear) Nefleli
Μια πανκ-πανηγυριώτικη ψυχεδέλεια I Breathe
θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το δεύ-
Έχοντας τη βάση της στο Ρότερνταμ
τερο άλμπουμ των Dury Dava. Ακού-
της Ολλανδίας, μας παρουσίασε τα
γεται σαν ένα συνεχές τζαμάρισμα που
πρώτο της άλμπουμ I Breathe. Σε αυτό
συνενώνει τις πολλαπλές επιρροές της
δημιουργείται ένα ηχητικό κολάζ
μπάντας, με τον σουρεαλισμό και το
που περιλαμβάνει την αγάπη της για
μουσικό χιούμορ να παίζουν τον δικό
την ηλεκτρονική μουσική, καθώς και
τους ρόλο στη ροή της μουσικής. Ένα
στοιχεία από το παρελθόν της στην
deluxe ζωντανό ροκ πανηγύρι, μια
ελληνική μουσική και επιρροές από
μέθεξη ήχων μέχρι τελικής πτώσεως…
άλλες παραδοσιακές μουσικές, ήχους
από την indy ποπ και ροκ σκηνή και
Lolek ιδιαίτερα φωνητικά. Άλμπουμ ανάσα
πολλαπλών επιπέδων ακρόασης.
Άγρια
(Inner Ear)
Το Άγρια είναι, κατά τον δημιουργό
του, ο ήχος της αναταραχής που γεν-
νάει την αλήθεια. Δέκα κομμάτια
όπου ο λυρισμός συνυπάρχει με τον
θόρυβο και ο ρομαντισμός με τη βίαιη
ειλικρίνεια. Το άγριο ροκ συναντά τα
ηλεκτρονικά και τον πειραματισμό με
τη συμβολή του Νίκου Βελιώτη. Ίσως
το πιο σημαντικό άλμπουμ του Lolek.
Demetria
Μarina Satti
Pillow Shiſter Yenna
(Puzzlemusik)
(Walnut)
Είναι πραγματικά ελπιδοφόρο να
Πολυφωνικά, ethnic, ποπ, world και
ακούς ανθρώπους της νέας γενιάς να
ηλεκτρονικά συνδιαμορφώνουν τα
προσπαθούν να διαμορφώσουν τον
βασικά στοιχεία της ηχητικής αφήγη-
δικό τους μουσικό χαρακτήρα και απο-
σης της Μαρίνας Σάττι στον νέο της
τύπωμα, να τους καθοδηγεί ένα όρα-
μα καλλιτεχνικής ελευθερίας και συ- δίσκο. Η Σάττι φτιάχνει μια σύγχρονη
νάμα αρτιότητας. Το Pillow Shifter είναι πολυεθνική τραγουδοποιία, που προσ-
ένα concept άλμπουμ που βασίζεται δίδει στην εγχώρια ποπ μια ξεχωριστή
στα όνειρα, με το κάθε κομμάτι να εί- διάσταση, αναδεικνύει τη νεανικότη-
ναι αφιερωμένο σε ένα όνειρο που έχει τα, αλλά γνωρίζει ότι υπάρχει και πα-
δει η νεαρή δημιουργός. Όνειρα πότε ρελθόν και ότι δεν υπάρχουν άκαμπτα
περίεργα, πότε τρομακτικά, πότε και σύνορα στη μουσική και πράττει ανά-
τα δύο. Χωρίς το άγχος της κατηγοριο- λογα, σκεπτόμενη το παρόν.

Blend Mishkin & Roots Evolution
Unity of Opposites
(Rewind Guaranteed/
Boom Selectah Records)
Το κορυφαίο εγχείρημα της εγχώριας
παραγωγής, που κινείται στα πλαίσια
της ευρύτερης reggae κουλτούρας,
έδωσε και το 2022 ένα πολύ καλό
άλμπουμ. Βασισμένοι στη σύγχρονη
dancehall, οι Blend Mishkin & Roots
Evolution, έχουν φτιάξει ένα χαρμάνι
από εκλεκτά υλικά της dub, της τζαζ,
των blues, της soul και της world που
αν και αρχικά μπορεί να φαντάζουν
για κάποιους αντίθετα (opposites),
τελικά έχουν ως αποτέλεσμα ένα αρμο-
νικό και γοητευτικό μουσικό άκουσμα.
Mazoha
Τώρα Χορός
(Inner Ear)
To 2022 ήταν μια παραγωγική χρονιά
για το Τζίμη Πολιούδη. Ένα άλμπουμ
ως Vagina Lips, ένα EP το Βεντάλιες και
σιδερογροθιές και ένα άλμπουμ το Τώρα
Χορός ως Mazoha. Το τελευταίο ξεχώ-
ρισε, με την electro-punk και dark
ποπ μουσική του να περιγράφει ιστο-
ρίες που χορεύονται αλλά και προβλη-
ματίζουν, όσο και αν κάποιοι νομίζουν
ότι αυτά τα δύο δεν συνδέονται.
Kristof
Ψυχαγωγία
(Inner Ear)
Οι παρακαταθήκες της Λένας Πλάτω-
νος και των Στέρεο Νόβα, οι επιρροές
του The Boy και της ουσιαστικής
εγχώριας ποπ σκηνής καλλιτεχνών
όπως η Nalyssa Green, Monsieur
Minimal, Marietta Fafouti κ.ά. εί-
ναι ένα σύνολο στοιχείων που αναδύ-
ονται μέσα από τη προσωπική ματιά
Πολιτισμός
και γραφή του Kristof. Συνειρμική
γραφή, επηρεασμένη από την πανδη-
μία και τον εγκλεισμό, σε συνδυασμό
με απόκοσμα φωνητικά και πρόζα,
πειραγμένα πιάνα και synthesizers,
οδηγούν σε ένα ηλεκτροπόπ με έντονο
το λυρικό στοιχείο.
db projekt & K. Σπυροπούλου
Μισοτελειωμένοι Ξεσηκωμοί
(Self-Released)
Σε αυτό το μίνι άλμπουμ ο Δημήτρης
Μποτής (Magic de Spell), με το
προσωπικό του project «db project»,
μελοποιεί την ποίηση της Κατερίνας
Σπυροπούλου, διαμορφώνοντας
εκείνα τα ηχοτοπία των μισοτελειω-
μένων μας ξεσηκωμών. Αρωγός του
στις κιθάρες και το μπάσο ο Βαγγέ-
λης Θεοδωράκης (Magic de Spell).
ΛΕΞ
ΜΕΤΡΟ
(Self-Released)
Ο άνθρωπος που ευθύνεται για το με-
γαλύτερο φαινόμενο «πέφτω από τα
σύννεφα» στα κυρίαρχα ΜΜΕ κυκλο-
φόρησε το 2022 το τρίτο του άλμπουμ,
ένα άλμπουμ που περίμεναν χιλιάδες
άνθρωποι στο εγχώριο hip hop και ο
ΛΕΞ δεν απογοήτευσε κανέναν. Με
μια παραγωγή που δένει με τις έμμε-
τρες αφηγήσεις του ΛΕΞ, ακούς ένα
άλμπουμ μιας βόλτας στην πόλη, που
παρατηρεί μέσα από το δικό του πρί-
σμα την ταξικότητα και τοξικότητα
των σύγχρονων κοινωνιών.
George Kontrafouris Trio
Deep South
(Puzzlemusik)
Με το Deep South ο Κοντραφούρης
εξερευνά τα όρια τις δυνατότητες της
φόρμας του jazz πιάνο τρίο. Είναι
σχεδόν αναπόφευκτη για έναν μουσι-
κό της καλλιτεχνικής υπόστασης του
Κοντραφούρη η συνεχής δοκιμασία
και αναμέτρηση με το «παραπάνω»,
με το δεδομένο ακόμη και του ίδιου
του του εαυτού. Έτσι το Deep South
γίνεται μια βαθιά βουτιά στην ατμό-
σφαιρα, στη μελωδία και την αισθητι-
κή απόλαυση. Ένας ακόμη δίσκος που
εξελίσσει την πορεία του Κοντραφού-
ρη στην εγχώρια και ευρωπαϊκή τζαζ.
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Yako Trio
OdesSea
(Fair Weather Friends Records)
Το jazz σχήμα από τη Θεσσαλονίκη
επιστρέφει, παρουσιάζοντας
κάτι εντελώς διαφορετικό σε
σχέση με τον πρώτο τους δίσκο.
Το άλμπουμ αποτελεί μια
εκδοχή της contemporary jazz
με έντονο το fusion στοιχείο.
Η μουσική τους περιπλάνηση
συνενώνει διαφορετικά στοιχεία
και ηχοχρώματα, τα οποία μέσα
από την προσέγγισή τους στην
ενορχήστρωση και την εκτελεστική
τους απόδοση δένονται αρμονικά,
διαμορφώνοντας ένα πολύ
καλαίσθητο αποτέλεσμα.
Φοίβος Δεληβοριάς
Anime
(Inner Ear)
Ο Δεληβοριάς έχει τη δική του ικα-
νότητα να σκαρώνει τραγούδια με
ένα τρόπο που να φαίνεται φυσι-
κός. Το Anime, όγδοο άλμπουμ της
πορείας του, πατάει στα γνωστά
τραγουδοποιητικά μονοπάτια του
Δεληβοριά, αποτελεί δε μια συλλο-
γή κομματιών που γράφτηκαν στο
διάστημα 2018-2022. Είναι αλήθεια
ότι ο Φοίβος έχει καταφέρει να
μετουσιώσει σε τραγούδια στιγμές
αυτής της γεμάτης γεγονότα τετρα-
ετίας με μια αξιοζήλευτη ενσυναί-
σθηση. Το Anime είναι ένα άλμπουμ
γεμάτο όμορφες μελωδικά στιγμές,
αιχμηρές στιχουργικές αναφορές
και μετρημένες εντάσεις.
Γιάννης Χαρούλης
Κολιμπρί
(ΚΨΜ)
Ο νέος δίσκος του Γιάννη Χαρούλη
έχει το στοιχείο της συλλογικής δου-
λειάς μιας και μεταξύ άλλων έχουν
συμβάλλει ο Θανάσης Παπακωνστα-
ντίνου και ο Παύλος Παυλίδης. Ένα
άλμπουμ που «μυρίζει» χώμα, αέρα
και νερό. Μια μουσική συναισθημα-
τική και εκφραστική, με εργαλεία
την ποικιλία των ήχων και την αρμο-
νική συνύπαρξη της παράδοσης με
το σύγχρονο.
21
Μ. Κανά & Θ. Καραμουρατίδης
Σπίθα
(Panik Records)
Η γραφή του Καραμουρατίδη είναι
γνωστή, όπως και η φωνή της Κανά.
Η συνεργασία τους ήταν λογικό να
αποτελέσει σημαντικό δισκογραφικό
γεγονός για τη χρονιά που πέρασε.
Το αποτέλεσμα είναι ένα δίσκος που
θα αρέσει στους ακροατές και των
δύο και παράλληλα ακούγεται και
από κοινό που δεν ανήκει στον κό-
σμο που τους ακολουθεί.
Γιώτα Νέγκα
Τραγουδώντας την Ευτυχία
(Panik Records)
Η Γιώτα Νέγκα, από τις κορυφαίες
πλέον λαϊκές μας φωνές, σε μια
σειρά ζωντανών εμφανίσεών της το
καλοκαίρι του 2021 παρουσίασε ένα
σετ τραγουδιών της Ευτυχίας Παπα-
γιανιανοπούλου. Οι ηχογραφήσεις
αυτών των εμφανίσεων συγκεντρώ-
θηκαν σε ένα διπλό άλμπουμ, φόρο
τιμής στη μεγάλη στιχουργό. Ό,τι
καλύτερο κυκλοφόρησε στα πλαίσια
του κλασικού μας λαϊκού τραγουδιού
μέσα στο 2022.
Φωτεινή Βελεσιώτου
Άδεια Ρούχα
(Ogdoo Music Group)
Σε στίχους Κώστα Φασουλά και μου-
σική Σοφίας Νάτσιου τραγουδά η
Βελεσιώτου τα Άδεια Ρούχα, τον νέο
της δίσκο. Η πολύχρονη φιλία που
συνδέει τους τρεις συντελεστές και
η μεταξύ τους γνώση των διαθέσε-
ων και χαρακτηριστικών τους έχει
φτιάξει αυτόν τον δίσκο με συλλο-
γική διάθεση και γερά καλλιτεχνικά
θεμέλια.
22 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 Πολιτισμός

Αιμιλία Καραλή* Εξήντα τρία ποιήματα συνθέτουν

τη νέα ποιητική συλλογή του Γιώργου Ζιόβα.
Οι στίχοι αποτελούν όχημα για ένα μοναδικό ταξίδι.

Τ
ο μάθημα της λογοτεχνί-
ας στο σχολείο έχει συν-
δεθεί σκωπτικά με την
υποτιθέμενη ερώτηση
Η συνέχεια του κόσμου
που κάνει η καθηγήτρια ή ο καθη-
γητής στους μαθητές και στις μα-
θήτριες: Τι θέλει να πει ο ποιητής;
μέσα από ποιήματα
Λες και κάποιος τον πιάνει από
τον λαιμό και δεν εκστομίζει τα λό-
ΑΠΩΛΕΙΑ για του. Βέβαια δεν είναι πάντοτε
έτσι τα πράγματα. Αν και οι και-
ροί για τις τέχνες στο σχολείο εί-
ΝΟΤΗΣ ΜΑΥΡΟΥ∆ΗΣ ναι δύσκολοι, αφού έχουν σχεδόν
εξοριστεί από τα προγράμματα
Ένας σπουδών του Λυκείου, αν και η λο-
γοτεχνία αναλύεται και με χρησι-

δημιουργός μοθηρικούς σκοπούς, κομμένους

με περίσσευμα
ψυχής
Σκοτώθηκε, ενώ μαστόρευε στο σπίτι
του στο Πήλιο, στα 77 του χρόνια,
ένας μεγάλος μάστορας της μουσικής,
ο Νότης Μαυρουδής. Δεξιοτέχνης
κιθαρίστας, συνθέτης, δάσκαλος, γεν-
νημένος στις φυλακές Αβέρωφ, όπου
έμεινε έγκλειστος μέχρι την ηλικία
των δύο χρόνων, καθώς εκεί ήταν πο-
λιτική κρατούμενη η μητέρα του.
Πλούσιο το βιογραφικό του,
σπουδαίο το καλλιτεχνικό του
έργο, όπως εύκολα μπορεί να
διαπιστώσει κανείς. Αυτό που
θέλουμε να επισημάνουμε είναι η
άγρυπνη συνείδησή του: για πολλά
χρόνια έγραφε στο περιοδικό TAR κι
έκανε αναρτήσεις στην προσωπική
ιστοσελίδα του και στο Facebook όχι
μόνο για θέματα μουσικής, αλλά και
για ζητήματα της επικαιρότητας,
καταδικάζοντας, με οξύ και φλογερό
λόγο, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία,
την εκμετάλλευση, τον πόλεμο.
Πολύτιμες οι παρεμβάσεις του για
την τύχη του ελληνικού τραγουδιού
αλλά και την κατάσταση της
μεγάλης πλειονότητας των Ελλήνων
μουσικών, τους οποίους έβλεπε
να «προλεταριοποιούνται», ιδίως
στην περίοδο της καραντίνας,
με αμείλικτους ρυθμούς. Πάντα
ενδιαφερόταν για τους μαθητές του
και τους νεότερους συναδέλφους του,
με σεβασμό και γενναιοδωρία.
Πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα τα
μάτια της ψυχής του Νότη Μαυρουδή.
Με τον άδικο και ξαφνικό αυτόν θάνα-
το δεν σωπαίνει μόνο η κιθάρα του (κι
εμείς δεν θρηνούμε μόνο για τα αγέν-
νητα τραγούδια του, καθώς είχε πολλά
ακόμα να δώσει), αλλά σωπαίνει και
μια τίμια αγωνιστική φωνή.
και ραμμένους για τις εξετάσεις,
υπάρχουν δάσκαλοι και μαθητές
που σκέφτονται και δρουν διαφο-
ρετικά. Η λογοτεχνία αποτελεί γι’
αυτούς και γι’ αυτές ένα όχημα
για ένα μεγάλο ταξίδι, μια ωραία
ανθρώπινη περιπέτεια σε έναν ιδι-
αίτερο κόσμο, που βοηθά να κατα-
νοήσουμε ίσως βαθύτερα και πλη-
ρέστερα τον πραγματικό. Με ό,τι
αυτό συνεπάγεται.
Το καινούριο έργο του Γιώργου
Ζιόβα αποτελεί ένα τέτοιο όχη-
μα. Η συνέχεια του κόσμου (εκδόσεις
ΚΨΜ), ονομάζεται η νέα ποιητική
του συλλογή. Στο ομότιτλο ποίημα
συμπυκνώνεται, κατά τη γνώμη
μου, η «ταυτότητα» του ποιητή και
του κόσμου του. Σε αυτό αποκα-
λύπτεται ως σώμα, νους και ψυχή
που αποτελείται και συμπεριλαμ-
βάνει όλη τη γη, τη φύση ως τις πιο
μικρές της λεπτομέρειες. Το ποιη-
τικό σώμα του Γιώργου Ζιόβα συ-
ντίθεται από τα υλικά των ονείρων,
των προσωπικών και συλλογικών
βιωμάτων. Είναι «το σώμα ενός
καιρού που δεν τελειώνει/ χαρού-
μενη φωνή παιδιού το μεσημέρι/
άφθαρτη μνήμη αιώνια ζωή που
θριαμβεύει».
Το θέμα της εξέγερσης αποτε-
λεί δομικό και θεματικό στοιχείο
σε όλες τις ποιητικές συλλογές του
Γιώργου Ζιόβα. Μπορεί σε αυτά τα
ποιήματα ο στίχος να έχει ένα ρη-
τορικό ύφος με τις προτρεπτικές
Σύντροφος Βολκονόγκοφ απέδρασε, μια μεταμοντέρνα παραβολή
Τ ο ρωσικό πολιτικό θρίλερ Ο Σύντρο-
φος Βολκονόγκοφ απέδρασε είναι μια
ταινία που σημείωσε αναπάντεχη επι-
τυχία στη Ρωσία του Πούτιν. Τοποθε-
τημένο την περίοδο της «Μεγάλης Εκ-
καθάρισης» (1936-1938), ο καπετάνιος  ψυχή του, ζητώντας συγχώρεση από τα
Φίοντορ Βολκονόγκοφ, ένα πειθήνιο
όργανο της Σοβιετικής Ένωσης, αρχίζει
να αμφιβάλλει για το έργο που επιτε-
λεί και για την ενοχή των θυμάτων του.
εγκλίσεις, αλλά δεν εί-
ναι ρητορεία. Είναι μια Το θέμα της εξέγερσης
βαθύτερη και έντονη η αποτελεί
ανάγκη που επιμένει στη τη
«Μέρα» της εξέγερσης ως
δομικό και θεματικό
αναζήτηση του φωτός και στοιχείο
της φυσικής αρμονίας,, της σε όλα τα έργα
άρνησης του μηχανοποιημέ-
οιημέ-
του ποιητή
νου και εχθρικού προς τονον άν-
θρωπο τρόπου ζωής. Αυτήνυτήν τη
μέρα προετοιμάζει, ανάβοντας
άβοντας
τη «λυτρωτική φωτιά» της μνή-
μης («Η φωτιά») που φωτίζει
ωτίζει και
θερμαίνει το «Μικρό χορικό
ρικό των μα-
χητών». Και στα ποιήματάτά του απο-
τυπώνονται τα δάκρυα α των πολε-
μιστών που παραδίνουν υν τα όπλα,
«οι εποχές της αθωότητας»
τητας» που
ακολουθούνται από «τα α χρόνια του
εγκλήματος» («Σημείο»),, η απομυ-
θοποίηση των ηρώων («Άθλοι»).
Άθλοι»)
Κανένα ποίημα του Γ. Ζιόβα
δεν είναι «τέλειο». Μπορεί να
έχει «τέλος», δηλαδή σκοπό, δεν
έχει όμως τέρμα. Η τελευταία του
λέξη είναι πάντα μια «Αρχή», τον
Καθώς νιώθει πως η σειρά του πλησιά-
ζει, δραπετεύει και σύντομα τρέπεται
σε φυγή, κυνηγημένος από τους πρώην
συναδέλφους του. Ο πρώην κρατικός
εκτελεστής προσπαθεί να σώσει την
θύματά του.
Η ταινία είναι μια σάτιρα, με σου-
ρεαλιστικά έως μεταφυσικά στοιχεία,
καταιγιστική δράση, μαύρο χιούμορ και
κινεί να γράψει «πάλι,
να σωθεί», να ονομά-
σει», να δώσει έτσι
ζωή
ζ στα πράγματα που
τον περιβάλλουν «για να
το
υπάρξουν», όπως γράφει.
υπ
Το βλέμμα του ποιητή μού
θυμίζει εκείνο του ήρωά του
θυμί
στον Άστεγο του Φιλοπάππου.
Από π παρατηρητής ενός θλι-
βερού τοπίου που κρύβει την
ομορφιά του μνημείου, γίνεται
ο ίδιος ο λόφος «με τα δέντρα τα
πουλιά κκαι τις σπηλιές του». Εί-
δύναμη της ποίησής του που
ναι η δύν
μεγαλώνει
μεγαλώνε την ομορφιά μέσα μας
και μας δυναμώνει
δ να την απαιτή-
γύρω μας.
σουμε γύρ
* Το κκείμενο αποτελεί απόσπασμα
από την εισήγηση της δρ. Φιλολογίας
Αιμιλίας Καραλή στην παρουσίαση της
ποιητικής συλλογής του Γιώργου Ζιόβα.
στο θέατρο Στοά. Θα αναρτηθεί ολόκλη-
ρη στην ιστοσελίδα prin.gr.
γεμάτη αναχρονισμούς. Η σταλινική
περίοδος αποτελεί με μια έννοια, ένα
όχημα μέσα από το οποίο στηλιτεύεται
ο ολοκληρωτισμός στη νέα Ρωσία. Η
μεταμοντέρνα αντίληψη του ιστορικού
αναχρονισμού, όπου αληθινά γεγονότα
μπαίνουν στο μίξερ με φανταστικές κα-
ταστάσεις, δημιουργεί μια διαστρεβλω-
μένη εικόνα και το τελικό άνισο αποτέ-
λεσμα αφήνει ανάμεικτες εντυπώσεις.

Η αναμέτρηση
Γιώργος Παυλόπουλος
Α «Κρίση διαρκείας» και το 2023
ίσθηση προκάλεσε το τελευ-
ταίο τεύχος του Der Spiegel
για το 2022, το οποίο επέ-
λεξε ως βασικό του τίτλο το
ερώτημα «Μήπως ο Μαρξ
είχε τελικώς δίκιο;», συνοδευόμενο από
μια φωτογραφία του Καρόλου με στολή…
οικολόγου, που παραπέμπει ευθέως στον
«πράσινο» καπιταλισμό. «Δεν χρειάζεται
να είναι κανείς μαρξιστής για να δια-
πιστώσει τις αδυναμίες του σύγχρονου
καπιταλισμού», σημειώνει το γερμανικό
περιοδικό στο κείμενό του, τονίζοντας
ότι «η ευημερία συγκεντρώνεται στις τά-
ξεις των πλουσίων, ενώ η βιομηχανική
παραγωγή επιταχύνει την κλιματική αλ-
λαγή». Καταλήγει, δε, στο συμπέρασμα
ότι «είναι αδύνατη η επιδιόρθωση κάθε
μεμονωμένης ρωγμής στο σύστημα».
Η αλήθεια είναι ότι το 2023, η χρονιά
που μόλις ξεκίνησε, θα εντείνει αντικει-
μενικά τις συζητήσεις για τα αίτια της
κρίσης διαρκείας στην οποία μοιάζει να
έχει βυθιστεί ο παγκόσμιος καπιταλι-
σμός, καθώς και για τις απαντήσεις που
είναι αναγκαίο να δοθούν. Κι αυτό διότι,
όπως προβλέπουν όλοι σχεδόν οι ειδικοί,
θα είναι μια περίοδος οικονομικής ύφε-
σης για μεγάλο τμήμα του πλανήτη —
υπό το πρίσμα των αρνητικών ή αναιμι-
κά θετικών ρυθμών μεταβολής του ΑΕΠ
σε πολλές χώρες ή μπλοκ χωρών.
«Το 2023 θα είναι μια δύσκολη χρο-
νιά για τον κόσμο […] πιο σκληρή από
αυτή που αφήνουμε πίσω μας», πρό-
βλεψε στις 29 Δεκεμβρίου η Κρισταλίνα
Γκεοργκίεβα, επικεφαλής του Διεθνούς
Νομισματικού Ταμείου. Εξήγησε ότι
αυτό συμβαίνει επειδή «οι τρεις με-
γάλες οικονομίες –ΗΠΑ, ΕΕ και Κίνα–
επιβραδύνουν ταυτόχρονα […]. Αναμέ-
νουμε ότι το ένα τρίτο της παγκόσμιας
οικονομίας θα είναι σε ύφεση». Η ίδια
ξεκαθάρισε, επίσης, ότι «ακόμη και σε
χώρες οι οποίες δεν θα βρεθούν σε αυτή
την κατάσταση, εκατοντάδες εκατομμύ-
ρια άνθρωποι θα την βιώνουν ως ύφε-
ση». Επιβεβαιώνοντας, έτσι, ότι οι δεί-
κτες που έχουν καθιερωθεί για να περι-
γράφουν την πορεία των καπιταλιστικών
οικονομιών δεν ταυτίζονται με εκείνους
που αποτυπώνουν τα δεδομένα για την
κοινωνική πλειοψηφία, η οποία ουσια-
στικά ζει σε διαρκή «ύφεση», ακόμη και
σε περιόδους που τα κέρδη των επιχειρή-
σεων ευημερούν και τα χρηματιστήρια
«απογειώνονται».
Η αλήθεια είναι ότι η Γκεοργκίεβα
δεν έκανε τίποτε άλλο παρά να συμπυ-
κνώσει, με τον πιο επίσημο τρόπο, αυτό
που ήδη «ψιθυρίζεται» από καιρό στα
διάφορα επιτελεία. Παρουσιάζει εξαι-
ρετικό ενδιαφέρον, μάλιστα, ο τρόπος
με τον οποίο περιέγραφε ο Economist στα
μέσα Νοεμβρίου την κατάσταση που
διαμορφώνεται,: «Οι εκδότες του (πα-
σίγνωστου) βρετανικού λεξικού Collins
επέλεξαν τον όρο “κρίση διαρκείας”
∆ιεθνή
Οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου, όπως και «έγκυρα» αστικά ΜΜΕ και αναλυτές, προβλέπουν μια δύσκολη
και ενδεχομένως επικίνδυνη χρονιά, εξαιτίας των τριών παράλληλων σοκ – γεωπολιτικό, ενεργειακό
και οικονομικό. Καλούν, ωστόσο, τις κυβερνήσεις να την εκμεταλλευτούν προκειμένου να προχωρήσουν σε
μεγάλες τομές, που θα ανοίξουν μια νέα σελίδα στην ιστορία του ολοκληρωτικού καπιταλισμού.
Για ποιον χτυπά η καμπάνα;
(permacrisis) ως αυτόν που μπορεί να
χαρακτηρίσει καλύτερα το 2022. Ορίζο-
ντάς τον ως “μια παρατεταμένη περίοδο
αστάθειας και ανασφάλειας”, αποτελεί
μια άσχημη συσκευασία που περιλαμ-
βάνει με ακρίβεια τον σημερινό κόσμο,
καθώς ανατέλλει το 2023».
Σύμφωνα με το βρετανικό περιοδι-
κό, που αναγνωρίζεται ως ένα από τα
«ευαγγέλια» της αγγλοσαξονικής εκ-
δοχής του καπιταλισμού, «υπάρχουν
πολλοί λόγοι που οδηγούν στο συμπέ-
ρασμα ότι το 2023 θα είναι μια ζοφερή
και δυνητικά επικίνδυνη χρονιά». Όσον
αφορά το τι θα συμβεί στη συνέχεια,
σημειώνει ότι «εξαρτάται από το πώς
θα εξελιχθούν τα τρία παράλληλα σοκ
(γεωπολιτικό, ενεργειακό και οικονομι-
κό) όπως και από το πώς θα επιδράσουν
ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023
Το κεντρικό θέμα
του Der Spiegel
δεν αποτελεί ωδή στον
Μαρξ, αλλά προσπάθεια
προσαρμογής
του στις ανάγκες
του καπιταλισμού
το ένα πάνω στο άλλο» — εκτιμώντας,
ταυτόχρονα, ότι «ο τοξικός συνδυασμός
τους θα είναι πιο προφανής στην Ευρώ-
πη από οπουδήποτε αλλού».
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πολύ απλά,
ότι οι τριγμοί στους αρμούς του συστήμα-
τος θα πολλαπλασιαστούν και θα ακού-
23
γονται πολύ πιο καθαρά, ενώ οι αντοχές
του θα δοκιμαστούν. Ότι οι αντιθέσεις
και οι ανταγωνισμοί θα ενταθούν, τόσο
ανάμεσα στους αντίπαλους πόλους που
διαμορφώνονται πιο καθαρά όσο και στο
εσωτερικό τους, με πρώτη και καλύτερη
την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, ότι, ο
πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα τελειώ-
σει εύκολα, όπως αποδεικνύουν και οι
σχεδιασμοί των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ από
τη μία και της Ρωσίας από την άλλη.Ενώ
ακόμη κι αν αυτό συμβεί, με κάποιο τρό-
πο και συμβιβασμό, θα είναι μόνο ζήτη-
μα χρόνου το πότε θα ξεσπάσει ο επό-
μενος πόλεμος, που ενδέχεται να είναι
ακόμη πιο βίαιος, αιματηρός και «ολο-
κληρωτικός». Τέλος, ότι το κεφάλαιο και
οι κυβερνήσεις του θα εξαπολύσουν μια
ακόμη πιο βίαιη επίθεση, με στόχο τον
κόσμο της εργασίας και τις δημοκρατικές
ελευθερίες και τα δικαιώματα.
Σε αντίθεση, άλλωστε, με την ιεράρ-
χηση που κάνουν το Spiegel, το Economist
και πολλά άλλα αστικά έντυπα και επιτε-
λεία, η πραγματικότητα είναι διαφορετι-
κή. Οι παράλληλες κρίσεις δεν είναι απο-
τέλεσμα κάποιας «ατυχούς συγκυρίας»,
ούτε όσα συμβούν το 2023 είναι συνέπεια
του πολέμου και, άρα, του «κακού Πού-
τιν» και πόσων θέλουν να τον μιμηθούν.
Έχουν να κάνουν με τη βαθιά, δομική και
«υπαρξιακή» κρίση του ολοκληρωτικού
καπιταλισμού της εποχής μας, ο οποίος,
στην απεγνωσμένη του προσπάθεια να
βρει σανίδα σωτηρίας και κερδοφορίας,
γίνεται ολοένα και πιο βίαιος και αντι-
δραστικός, μην διστάζοντας να φάει και
τις ίδιες του τις σάρκες.
Από αυτή την άποψη, το συμπέρα-
σμα στο οποίο καταλήγει το Der Spiegel
αναρωτόμενο εάν ο Μαρξ είχε δίκιο δεν
έχει καμία σχέση με τον Μαρξ. Είναι
προϊόν στρέβλωσής του και προσπάθει-
ας να «ταιριάξει» στις ανάγκες του κε-
φαλαίου και αυτός που προέβλεψε ότι
«οι καπιταλιστές είναι ικανοί να πουλή-
σουν στους προλετάριους ακόμη και το
σκοινί με το οποίο θα τους κρεμάσουν».
Πολύ απλά, διότι η ίδια η φύση του κα-
πιταλισμού που κυριαρχεί σήμερα πα-
γκοσμίως, στις διάφορες εκδοχές του,
δεν του επιτρέπει να γίνει «πιο δίκαιος
και βιώσιμος, ώστε να καταναλώνει λι-
γότερους πόρους και να έχει ανάγκη για
μικρότερη ανάπτυξη». Ούτε το κράτος
μπορεί να αναβαθμιστεί για να υπηρε-
τήσει καλύτερα τα συμφέροντα και τις
ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας.
Αυτό το σύστημα δεν παίρνει διορθώ-
σεις, αλλά ανατροπή!
24 ΣΑΒΒΑΤΟ 7 - ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023 ∆ιεθνή

περισκ πιο
Κρέας για τα κανόνια
ενός άδικου πολέμου
Ακόμα ένα σοβαρό πλήγμα δέχτηκε
η Ρωσία στον πόλεμο της Ουκρανί-
ας, με τον θάνατο δεκάδων (αν όχι
εκατοντάδων) στρατιωτών στο Ντο-
νμπάς από πυραυλική επίθεση στον
στρατώνα τους, λίγα λεπτά μετά την
αλλαγή του χρόνου. Πέρα από τις
απώλειες, το πλήγμα αφορά άμεσα
και το ηθικό του στρατού και συνο-
λικά της ρωσικής κοινωνίας, καθώς
επρόκειτο κυρίως για έφεδρους που
είχαν σταλεί πρόσφατα στο μέτωπο,
στο πλαίσιο της «μερικής επιστρά-
τευσης». Η προσπάθεια της Μό-
σχας να ρίξει σε αυτούς το φταίξιμο
–επειδή χρησιμοποιούσαν μαζικά
κινητά τηλέφωνα και οι Ουκρανοί (ή
οι Αμερικανοί) κατάφεραν να τους
εντοπίσουν– όχι απλώς δεν αμβλύ-
νει τις εντυπώσεις, αλλά πιθανώς να
εντείνει και την οργή. Οι στρατιώτες
αυτοί (και αυτοί, για την ακρίβεια)
έγιναν κυριολεκτικά κρέας για τα
κανόνια και τους πυραύλους σε
έναν άδικο γι’ αυτούς πόλεμο.
«Φορτώνουν»
τον Ζελένσκι με νέα όπλα
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα
τελειώσει σύντομα. Εκτός των άλ-
λων, φροντίζουν γι’ αυτό οι μέντο-
ρες του Ζελένσκι στη Δύση, που τον
«φορτώνουν» διαρκώς με νέα οπλι-
κά συστήματα — και μάλιστα, με
διαρκώς πιο εξελιγμένη τεχνολογία
και δυνατότητες. Έτσι, οι Αμερικανοί
του έδωσαν μια συστοιχία Πάτριοτ,
που θεωρούνται κάτι ανάλογο με
τους ρωσικούς S-300 και S-400,
καθώς και θωρακισμένα οχήματα
μάχης, ανάλογα με αυτά που χρη-
σιμοποίησαν στις εισβολές τους στο
Ιράκ και το Αφγανιστάν. Όλο και πιο
δυναμικά μπαίνουν στο παιχνίδι
και οι Γάλλοι, ενώ οι Γερμανοί σκέ-
φτονται να προσφέρουν ακόμη και
τανκς τύπου Λέοπαρντ. Δεν χωράει
αμφιβολία, πλέον, ότι στα μέτωπα
αυτού του πολέμου οι Ρώσοι έχουν
απέναντί τους το ΝΑΤΟ με στολές
Ουκρανών, οι οποίοι θεωρούνται
άλλωστε πιο «αναλώσιμοι», ενώ
πεθαίνουν και για… καλό σκοπό: την
υπεράσπιση της πατρίδας.
ΗΠΑ-ΝΑΤΟ: Μ’ ένα
σμπάρο, πολλά τρυγόνια
Οι στόχοι που υπηρετούν οι ΗΠΑ
και συνολικά οι ΝΑΤΟϊκοί με τη
στάση τους είναι πολλαπλοί: Ξε-
φορτώνονται το στοκ τους σε
όπλα για να κατασκευάσουν νέα
και πιο ακριβά, δοκιμάζουν τις
αντοχές και τις δυνατότητες της
Μόσχας, στέλνουν μηνύματα και
θέτουν διλήμματα στους συμμά-
χους της — κυρίως την Κίνα και
την Ινδία. Ταυτόχρονα, συντηρούν
και ενισχύουν το αφήγημα της σύ-
Εκτός ελέγχου η κατά-
σταση με την Covid-19
στην Κίνα, η οποία
βιώνει καθυστερημέ-
να την τραγωδία που
έζησαν πολλές χώρες
το 2020-21. ΗΠΑ και ΕΕ
δεν έχασαν την ευκαιρία
να το εκμεταλλευτούν,
επιχειρώντας να σβή-
σουν τα δικά τους χάλια
και εγκλήματα. Όσο για
τους περιορισμούς στους
Κινέζους ταξιδιώτες, δεν
συνιστoύν επιστημονικά
επιβεβλημένη κίνηση,
αλλά πολιτική απόφαση.
γκρουσης ανάμεσα στον κόσμο της
δημοκρατίας και τον κόσμο του
αυταρχισμού, εμφανιζόμενοι ως
«ιππότες» του πρώτου. Έτσι, πέρα
από όλα τα άλλα, επιχειρούν να
αποκρύψουν τις ευθύνες τους και
για τον συγκεκριμένο πόλεμο, να
συγκαλύψουν τον διαρκή βιασμό
των δημοκρατικών δικαιωμάτων
και ελευθεριών, να μεταθέσουν την
προσοχή από την οικονομική κρίση
και την ένταση της εκμετάλλευσης
σε ένα «γήπεδο» που θεωρούν ότι
είναι προνομιακό γι’ αυτούς.

Α
κόσμος νάποδα Τέλειωσαν τον Γκουαϊδό μέσω
του Γιώργου Μιχαηλίδη
τηλεδιάσκεψης στο Zoom!

Λ
ίγο πριν το τέλος του
2022, τα κόμματα της
αντιπολίτευσης στη Βε-
νεζουέλα καθαίρεσαν
τον αυτοαποκαλούμενο πρόεδρο
της χώρας, Χουάν Γκουαϊδό. Η
θητεία του υποστηριζόμενου
από τις ΗΠΑ δήθεν λαοφιλή
ηγέτη της Βενεζουέλας τελεί-
ωσε μέσω μίας τηλεδιάσκεψης
στην πλατφόρμα Zoom, όπου 99
μέλη του αυτοαποκαλούμενου
Μεταβατικού Νομοθετικού Σώ-
ματος, αποφάσισαν πλειοψηφικά
την καθαίρεσή του. Υπενθυμίζεται
πως ο Γκουαϊδό είχε ανακηρυχθεί
από τα κόμματα της αντιπολίτευσης ως
πρόεδρος τον Ιανουάριο του 2019, ισχυρι-
ζόμενος ότι εξέφραζε τη βούληση του λαού.
Η συνοπτική διαδικασία καθαίρεσής του, όμως,
αποδεικνύει αυτό που γνώριζαν ακόμη κι οι φανατικοί
υποστηρικτές του στις ΗΠΑ — ότι δεν διέθετε καμία
πραγματική λαϊκή νομιμοποίηση και δεν ήταν παρά
μια μαριονέτα στο εσωτερικό και πιόνι στο διεθνές παι-
χνίδι υπονόμευσης της κυβέρνησης Μαδούρο.
Η κρίση μεταξύ των κομμάτων
της αντιπολίτευσης που οδήγησε στην
απόφαση για καθαίρεση του Γκουαϊ-
δό και την αντικατάστασή του από
μια πενταμελή επιτροπή, αποτελεί
παραδοχή της ήττας του σχεδίου τους
για αποσταθεροποίηση. Όσο για τις
60 περίπου χώρες που είχαν αρχικά
αναγνωρίσει την κυβέρνηση Γκου-
αϊδό στις αρχές του 2019, μόνο μια
χούφτα συνέχιζαν να το κάνουν τέσ-
σερα χρόνια αργότερα — μεταξύ αυ-
τών και η Ελλάδα. Επιπλέον, καθώς
η «προσωρινή κυβέρνηση» ήλεγχε ένα
σημαντικό μέρος της περιουσίας της
Βενεζουέλας που βρισκόταν σε ξένα
εδάφη, είχαν προκύψει σοβαρές δια-
φωνίες μεταξύ των αντιπολιτευτικών
κομμάτων όσον αφορά τη διαχείρισή
της, με αλληλοκατηγορίες περί δια-
φθοράς. Η σύγκρουση συμφερόντων
είναι μόνο η μία πλευρά, με τους
αναλυτές να εκτιμούν ότι πρόκειται
για μία προσωρινή αναδίπλωση και
αλλαγή τακτικής, με στόχο την ήττα
του «τσαβικού μπλοκ» στις επερχόμε-
νες εκλογές της χώρας. Από την άλλη,
τα κόμματα της αντιπολίτευσης που
δεν συμφώνησαν με τη συγκεκριμένη
κίνηση μιλούν για αυτοκτονική πρά-
ξη, η οποία θα ενισχύσει το κόμμα
του Μαδούρο και τους συμμάχους
του, με τον ίδιο τον Γκουαϊδό να χα-
ρακτηρίζει την απόφαση για την κα-
θαίρεσή του ως «άλμα στο κενό».
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή
που η κατάσταση στη Βενεζουέλα
είναι ιδιαίτερα άσχημη, με τον πλη-
θωρισμό να καλπάζει και τη φτώχεια
να διογκώνεται. Και όμως, παρά τις
τεράστιες οικονομικές δυσκολίες και
τη φθορά της κυβέρνησης Μαδούρο,
οι έρευνες κοινής γνώμης έδειχναν
ότι μόνο μια μικρή μειοψηφία στρε-
φόταν στη λύση Γκουαϊδό. Για να
προχωρήσει το σχέδιο των ΗΠΑ για
ανατροπή των μη-αμερικανόφιλων
κυβερνήσεων της Λατινικής Αμερι-
κής, απαιτείται νέα μορφή και νέο
σχήμα στη Βενεζουέλα.