You are on page 1of 20

V.

Data Pengamatan dan Perhitungan


5.1 Data Pengamatan
5.1.1 Data Pengamatan Kelompok 1
Waktu Inokulasi: 17 Desember 2019
Waktu Pengamatan: 18 Desember 2019
Dokumentasi
M1 M2 M4 M5 U

Diameter Zona Bening (mm)


S1: S2: S4: S5: Uji:
1= 9,4 mm 1= 9,3 mm 1= 12,1 mm 1= 13,2 mm 1= 0 mm
2= 11,05 mm 2= 9,3 mm 2= 12,2 mm 2= 13,6 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 8,6 mm 3= 13,1 mm 3= 13,1 mm 3= 0 mm
Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= 0
6,82 mm 9,06 mm 12,5 mm 13,3 mm mm
S3: S3: S3: S3: S3:
1= 12,7 mm 1= 10,4 mm 1= 10,6 mm 1= 11,6 mm 1= 10,1 mm
2= 11,8 mm 2= 10,6 mm 2= 10,3 mm 2= 10,8 mm 2= 9,1 mm
3= 19,1 mm 3= 10,6 mm 3= 9,5 mm 3= 9,1 mm 3= 10,5 mm
Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= 9,9
12,53 mm 10,53 mm 10,13 mm 10,5 mm mm

5.1.2 Data Pengamatan Kelompok 2


Waktu Inokulasi: 17 Desember 2019
Waktu Pengamatan: 18 Desember 2019
Dokumentasi
MI M2 M4 M5 U

Diameter Koreksi (mm)


SI: S2: S4: S5: Uji:
1= 9.35 mm 1= 7,45 mm 1= 11,10 mm 1= 12,75 mm 1= 0 mm
2= 9,35 mm 2= 0 mm 2= 10,55 mm 2= 11,20 mm 2= 0 mm
3= 8,4 mm 3= 8,6 mm 3= 9,20 mm 3= 10 mm 3= 0 mm
Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= 0
9,03 mm 5,35 mm 10,28 mm 11,32 mm mm
S3 S3 S3 S3 S3
1= 9,75mm 1= 8,9 mm 1= 10,1 mm 1= 10,85 mm 1= 10,1 mm
2= 10,4 mm 2= 9,9 mm 2= 9,45 mm 2= 9,5 mm 2= 9,1 mm
3= 11,9 mm 3= 8,4 mm 3= 9,5 mm 3= 9,75 mm 3= 10,5 mm
Rata-rata= Rata-rata= 9,6 Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata=9,9
10,68 mm mm 9,68 mm 10,03 mm mm

5.1.3 Data Pengamatan Kelompok 3


Waktu Inokulasi: 17 Desember 2019
Waktu Pengamatan: 18 Desember 2019
Dokumentasi
M1 M2 M4 M5 U

Diameter Zona Bening (mm)


S1: S2: S4: S5: Uji:
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0
mm mm mm mm mm
S3: S3: S3: S3: S3:
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0
mm mm mm mm mm

5.1.4 Data Pengamatan Kelompok 4


Waktu Inokulasi: 17 Desember 2019
Waktu Pengamatan: 18 Desember 2019
Dokumentasi
MI M2 M4 M5 U

Diameter Koreksi (mm)


SI: S2: S4: S5: Uji:
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 5,3 mm 1= 4,725 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 5,1 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= Rata-rata= Rata-rata= 0
mm mm 1,76 mm 3,275 mm mm
S3 S3 S3 S3 S3
1= 9,25 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 11 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= Rata-rata= 0
3,08 mm mm mm 3,67 mm mm

5.1.5 Data Pengamatan Kelompok 5


Waktu Inokulasi: 17 Desember 2019
Waktu Pengamatan: 18 Desember 2019
Dokumentasi
MI M2 M4 M5 U

Diameter Koreksi (mm)


S1: S2: S4: S5: Uji:
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 12 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 12 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 8 Rata-rata= 0
mm mm mm mm mm
S3 S3 S3 S3 S3
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 7,2 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 8,6 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= Rata-rata= 0
mm mm mm 5,27 mm mm

5.1.6 Data Pengamatan Kelompok 6


Waktu Inokulasi: 17 Desember 2019
Waktu Pengamatan: 18 Desember 2019
Dokumentasi
MI M2 M4 M5 U

Diameter Koreksi (mm)


S1: S2: S4: S5: Uji:
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 4 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 1,3 Rata-rata= 0
mm mm mm mm mm
S3 S3 S3 S3 S3
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 2 mm 1= 7,55 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 5,5 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= Rata-rata=
mm mm mm 0,67 mm 4,35 mm

5.1.7 Data Pengamatan Kelompok 7


Waktu Inokulasi: 17 Desember 2019
Waktu Pengamatan: 18 Desember 2019
Dokumentasi
MI M2 M4 M5 U

Diameter Koreksi (mm)


SI: S2: S4: S5: Uji:
1= 0 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 14 mm 1= 6,7 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 13 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= 9 Rata-rata=
mm mm mm mm 2,23 mm
S3 S3 S3 S3 S3
1= 9,25 mm 1= 0 mm 1= 0 mm 1= 11 mm 1= 0 mm
2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm 2= 0 mm
3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm 3= 0 mm
Rata-rata= Rata-rata= 0 Rata-rata= 0 Rata-rata= Rata-rata= 0
3,08 mm mm mm 3,67 mm mm

5.2 Perhitungan
5.2.1 Perhitungan Media
Pembuatan Media Nutrien Agar 200 ml
% komposisi NA ¿ 20 g/L
20 g xg
=
1000 ml 200 ml
20 g × 200 ml
x ¿ ¿4g
1000 ml
5.2.2 Perhitungan Pengenceran
5.2.3 Perhitungan Kelompok 1-7
 Kelompok 1
1. Perhitungan Konsetrasi (S1, S2, S3, S4, S5)
μg
Diketahui Konsentrasi S3 = 100
ml
Perbandingan Konsentrasi = 4 : 5
 S2
S2 : S3
4 5
=
x 100
μg
= 80
ml
 S4
S4 : S3
4 5
=
x 100
μg
= 125
ml
 S5
S4 : S5
4 5
=
125 X
μg
= 156,25
ml
 S1
S1 : S2
4 5
=
X 80
μg
= 64
ml
S1 : S2 : S3 : S4 : S5

64 : 80 : 100 : 125 : 156,25

2. Diameter Hambat Koreksi


Sx = yx + (y3T – y3x)
Keterangan:
Yx = rata-rata diameter hambat Sx
y3T = rata-rata diameter hambat S3 di seluruh cawan petri
y3x = rata-rata diameter hambat S3 di cawan Sx
 S1 = y1 + (y3T – y31)
Kelompok 1D
S1 = y1 + (y3T – y31)
S1 = 6,82 + ( 10,72 – 12,53)
S1 = 5,01 mm
Kelompok 2D
S1 = y1 + (y3T – y31)
S1 = 9,03 + ( 9,87 – 10,68)
S1 = 8,22 mm
Kelompok 3D
S1 = y1 + (y3T – y31)
S1 = 0 + ( 0 – 0)
S1 = 0 mm
Kelompok 4D
S1 = y1 + (y3T – y31)
S1 = 0 + ( 0 – 0)
S1 = 0 mm
5,01+ 8,22+ 0+0
S1rata-rata = = 3,31 mm
4

 S2 = y2 + (y3T – y32)
Kelompok 1D
S2 = y2 + (y3T – y32)
S2 = 9,06 + ( 10,72 – 10,53)
S2 = 9,25 mm
Kelompok 2D
S2 = y2 + (y3T – y32)
S2 = 5,35 + ( 9,87 – 9,06)
S2 = 6,16 mm
Kelompok 3D
S2 = y2 + (y3T – y32)
S2 = 0 + ( 0 – 0)
S2 = 0 mm
Kelompok 4D
S2 = y2 + (y3T – y32)
S2 = 0 + ( 0 – 0)
S2 = 0 mm
9,25+6,16+0+ 0
S2 rata-rata = = 3,85 mm
4
 S3 = y3 + (y3T – y33) = 3T
Kelompok 1D

12,53+ 10,53+10,13+10,5+9,9
S3T = = 10,72 mm
5

Kelompok 2D

10,68+9,06+9,68+ 10,03+ 9,9


S3T = = 9,87 mm
5

Kelompok 3D
0+0+0+ 0+0
S3T = = 0 mm
5

Kelompok 4D

0+0+0+ 0+0
S3T = = 0 mm
5

10,72+ 9,87+0+ 0
S3 rata-rata = = 5,15 mm
4

 S4 = y4 + (y3T – y34)
Kelompok 1D
S4 = y4 + (y3T – y34)
S4 = 12,5 + ( 10,72 – 10,13)
S4 = 13,09 mm
Kelompok 2D
S4 = y4 + (y3T – y34)
S4 = 10,28 + ( 9,87 – 9,68)
S4 = 10,47 mm
Kelompok 3D
S4 = y4 + (y3T – y34)
S4 = 0 + ( 0 – 0)
S4 = 0 mm
Kelompok 4D
S4 = y4 + (y3T – y34)
S4 = 1,77 + ( 0 – 0)
S4 = 1,77 mm
13,09+ 10,47+0+1,77
S4 rata-rata = = 6,33 mm
4
 S5 = y5 + (y3T – y35)
Kelompok 1D
S5 = y5 + (y3T – y35)
S5 = 13,3 + ( 10,72 – 10,5)
S5 = 13,52 mm
Kelompok 2D
S5 = y5 + (y3T – y35)
S5 = 11,32 + ( 9,87 – 10,03)
S5 = 11,16 mm
Kelompok 3D
S5 = y5 + (y3T – y35)
S5 = 0 + ( 0 – 0)
S5 = 0 mm
Kelompok 4D
S5 = y5 + (y3T – y35)

S5 = 3,29 + ( 0 – 0)
S5 = 3,29 mm
13,52+11,16 +0+3,29
S5 rata-rata = =
4
6,99 mm
3. Persamaan Regresi Linier
x (log C) y (diameter hambat koreksi)
1,81 3,31
1,90 3,85
2 5,15
2,1 6,33
2,2 6,99
Keterangan:
x = log C (hasil point 1)
y = diameter hambat koreksi (hasil point 2)
a = -14,99 b = 10,05
y = bx ± a
= 10,05x – 14,99
4. Konsentrasi Koreksi
yu (koreksi) = yu + (ys – y3u)
keterangan:
yu = rata - rata diameter uji
ys = iterpolasi log S3 (subsitusikan log konsentrasi S3 ke persamaan regresi
linier yang diperoleh di point 3)
y3u = rata - rata diameter S3 cawan petri uji
 yu seluruh cawan petri uji ampisilin
Su 1+ Su2+ Su 3+ Su 4
yu =
4

0+0+0+ 0
= =0
4
 ys = bx ± a
b = 10,05
a = -14,99
x = log konsentrasi S3 (log 100 = 2)
ys = bx ± a
= 10,05 (2) – 14,99 = 5,11
 y3u seluruh cawan petri uji ampisilin
Su 31+ Su32+ Su 33+Su 34
y3u =
4

9,9+9,9+ 0+0
= = 4,95
4
 jadi yu (koreksi)
yu (koreksi) = yu + (ys – y3u)

= 0 + (5,11 – 4,95)

= 0,16
 Xuji
y = bx ± a
y = yu (koreksi)
x = antilog konsentrasi uji
 y = bx ± a
0,16 = 10,05x – 14,99
0,16 + 14,99 = 10,05x
15,15 = 10,05x
x = 1,50
Xuji = antilog X
= antilog 1,50
Iu
= 31,62
ml
 Kelompok 2

 Kelompok 3
1. Perhitungan Konsentrasi (S1, S2, S4, S5)
Diketahui konsentrasi S3= 100 μg/mL
Perbandingan konsentrasi= 4:5
 Konsentrasi S2
S2:S3
4 5
: =80 μg /mL
x 100
 Konsentrasi S4
S3:S4
4 5
: =125 μg/mL
100 x
 Konsentrasi S5
S4:S5
4 5
: =156,25 μg/mL
125 x
 Konsentrasi S1
S1:S2
4 5
: =64 μg/mL
x 80

 S1 : S2 : S3 : S4 :S5
= 64 : 80 : 100 : 125 : 156,25 μg/ mL
2. Diameter Hambat Koreksi
y1= Rata-rata hambat S1
S1 = y1 + (y3T – y31) y3T= Rata-rata hambat S3 diseluruh cawan
y31= Rata-rata hambat S3 di cawan S1
 y1
S 1+ S 1+ S 1 0+ 0+0
=
3 3
= 0 mm
 Karena S3 di semua cawan adalah 0 mm, maka y3T:
0+0+0+ 0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0
=0 mm
15
 y31
S 3+ S 3+ S 3 0+ 0+0
=
3 3
= 0 mm
 S1 = 0 + (0 - 0)
S1 = 0 mm

y2= Rata-rata hambat S2


S2 = y2 + (y3T – y32) y3T= Rata-rata hambat S3 diseluruh cawan
y32= Rata-rata hambat S3 di cawan S2
 y2
S 2+ S 2+ S 2 0+0+0
=
3 3
= 0 mm
 Karena S3 di semua cawan adalah 0 mm, maka y3T:
0+0+0+ 0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0
=0 mm
15
 y32
S 3+ S 3+ S 3 0+ 0+0
=
3 3
= 0 mm
 S2 = 0 + (0 - 0)
S2 = 0 mm

S3 = y3T y3T= Rata-rata hambat S3 diseluruh cawan

 Karena S3 di semua cawan adalah 0 mm, maka y3T:


0+0+0+ 0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0
=0 mm
15
 S3 = 0 mm

y4= Rata-rata hambat S4


S4 = y4 + (y3T – y34) y3T= Rata-rata hambat S3 diseluruh cawan
y34= Rata-rata hambat S3 di cawan S4
 y4
S 4+ S 4+ S 4 0+0+0
=
3 3
= 0 mm
 Karena S3 di semua cawan adalah 0 mm, maka y3T:
0+0+0+ 0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0
=0 mm
15
 y34
S 3+ S 3+ S 3 0+ 0+0
=
3 3
= 0 mm
 S4 = 0 + (0 - 0)
S4 = 0 mm

y5= Rata-rata hambat S5


S5 = y5 + (y3T – y35) y3T= Rata-rata hambat S3 diseluruh cawan
y35= Rata-rata hambat S3 di cawan S5
 y5
S 5+ S 5+ S 5 0+0+ 0
=
3 3
= 0 mm
 Karena S3 di semua cawan adalah 0 mm, maka y3T:
0+0+0+ 0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0+0+0+ 0
=0 mm
15
 y35
S 3+ S 3+ S 3 0+ 0+0
=
3 3
= 0 mm
 S5 = 0 + (0 - 0)
S5 = 0 mm
3. Persamaan Regresi Linier
x (log C) y (diameter hambat koreksi)
log 64 = 1,81 0
log 80 = 1,90 0
log 100 = 2 0
log 125 = 2,10 0
log 156,25 = 2,19 0
 a=0
 b=0
4. y = bx + a
yu =Rata-rata cawan uji
ys yu (koreksi) = yu + (ys – y3u) = Interpolasi log S3
y3u = Rata-rata S3 di cawan uji
 yu
uji+uji+uji 0+0+ 0
= = 0 mm
3 3

 ys
ys = bx + a
= 0 × log 100 + 0
=0×2+0
= 0 mm
 y3u
S 3+ S 3+ S 3 0+ 0+0
=
3 3
= 0 mm
 yu (koreksi) = 0 + (0 – 0)
= 0 mm
 y=bx+a
yu (koreksi) konsentrasi uji
0 = 0x + 0
0
x = =0
0
Konsentrasi uji = antilog x
= antilog 0
= 1 Iu/mL

 Kelompok 4
 Kelompok 5
 Kelompok 6
 Kelompok 7

5.3 Kurva

You might also like