TRUNG TÂM NEXT NOEBLS THÔNG TIN HỌC SINH

PHIẾU TÀI LIỆU Họ và tên: ………………………………………

Lớp: ………………………………….……………

Chuyên đề Luyện viết văn cảm thụ

CẢM THỤ BIỆN PHÁP TU TỪ SO SÁNH

1. Khái niệm
Biện pháp nghệ thuật so sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương
đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
Lưu ý 1: Phép so sánh phải có 2 sự vật hoặc 2 sự việc được so sánh với nhau.
Lưu ý 2: Giữa hai sự vật được so sánh phải có điểm tương đồng.
Lưu ý 3: Phép so sánh nghệ thuật phải làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

So sánh thông thường So sánh nghệ thuật

Từ xa nhìn lại, cây gạo sừng

Từ xa nhìn lại, cây gạo cao như sững như một tháp đèn khổng lồ.
một cây cột điện.

2. Cấu trúc của biện pháp nghệ thuật so sánh

Sự vật A Điểm Từ so Sự vật B
tương sánh
đồng

Ví dụ: Mảnh trăng cong cong như một lưỡi liềm bạc ai đó bỏ quên trên cánh đồng
sao.

Mảnh cong như một lưỡi liềm bạc ai đó bỏ quên trên

trăng cong cánh đồng
sao
3. Tác dụng của biện pháp nghệ thuật so sánh
3.1. Tác dụng của biện pháp nghệ thuật so sánh với câu văn, câu thơ:
Biện pháp nghệ thuật so sánh sẽ giúp câu thơ, câu văn hay hơn, gợi tả, gợi cảm hơn.
3.2. Tác dụng của biện pháp nghệ thuật so sánh với đối tượng được miêu tả:
So sánh khiến đối tượng miêu tả hiện lên với rất nhiều vẻ đẹp, giúp người đọc tưởng tượng được cụ
thể, sinh động hơn.

Ví dụ 1: Mặt biển sáng trong như tấm thảm khổng lồ bằng ngọc thạch.
 Tác giả đã gợi tả một vùng biển đẹp đẽ, êm đềm, phẳng lặng đồng thời cũng sáng rực, lộng lẫy và
lung linh dưới nắng. Nhờ có phép so sánh, câu văn hay hơn, giàu sức gợi hơn.

Ví dụ 2: Những chùm quả trong các bụi sao hoa lóng lánh như những chuỗi hạt cườm màu hồng.
 Chùm quả: Đẹp đẽ, ấn tượng, như chuỗi hạt quý giá dành tặng cho người. Ẩn đằng sau đó là bao trân
trọng, nâng niu của tác giả với thế giới tự nhiên.

4. Viết đoạn văn trình bày tác dụng của biện pháp so sánh:

Bước 1: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật so sánh

Cách diễn đạt :

- Câu thơ (câu văn) đã sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh, ví ……. với .…….

- Trên trang thơ/văn tài hoa của tác giả, … ….. được so sánh với……..

Bước 2: Chỉ ra tác dụng của phép so sánh với sự vật được miêu tả.

Cách diễn đạt:

Phép so sánh gợi ra/ cho ta thấy/ giúp ta cảm nhận được/ khiến sự vật miêu tả hiện lên….

Bước 3: Kết luận tác dụng của phép so sánh với câu văn, câu thơ.
Cách diễn đạt:

Nhờ có phép so sánh, câu thơ, câu văn trở nên hay hơn/giàu sức gợi hơn.

MẪU: Viết đoạn văn 3 – 5 câu trình bày tác dụng của biện pháp nghệ thuật so sánh trong đoạn thơ
sau:

Rồi ra đọc sách cấy cày

Mẹ là đất nước tháng ngày của con
Đoạn văn ví dụ:
Trên trang thơ tài hoa của tác giả, mẹ được so sánh với “đất nước tháng ngày” của con. Đất nước
là hình ảnh tượng trưng cho không gian rộng lớn, tháng ngày gợi ra thời gian vô tận. Dùng những hình
ảnh đẹp đẽ, lớn lao để so sánh với mẹ, tác giả đã cho thấy mẹ là tất cả, mẹ là cả thế giới của con, vì vậy,
mẹ vô cùng quan trọng, ý nghĩa với con. Ẩn đằng sau đó chính là tình cảm yêu thương và sự gắn bó sâu
sắc của con với mẹ. Như vậy, nhờ phép so sánh câu hay hơn, giàu sức gợi hơn.