Professional Documents
Culture Documents
Burimi: https://ferkous.com/home/?q=art-mois-23
Mail: dituriaedobishme@gmail.com
2
Rastet e përzierjes së grave me burrat
Pyetja: Ajo që nuk fshihet është se prej gjërave me të cilat është
sprovuar umeti islam aktualisht është përzierja e grave me burrat në
pjesën më të madhe të vendeve publike, veçanërisht në vendet e
punës dhe të shkollës. A ta braktisë burri punën dhe studimin për
shkak të përzierjes? A ka ndonjë gjynah në këtë? A ka raste të
përjashtuara për të cilat kihet nevojë për përzierjen? Allahu ju
bekoftë!
ﱶ ﱷ ﱸ ﱡﭐ ﱳ ﱴ ﱵ
ﱹﱺ ﱻﱼﱽﱾﱿﲀ
ﲁﲂﲃﲄﲅ ﲆﲇﲈ
3
ﲉﲊﲋ ﲌﲍﲎﲏﲐﲑﲒﲓ ﲔ
ﲕﲖﲗﲘﲙ ﲚﲛﲜﲝ
ﲣﲥﲦﲧﲨﲩﲪ ﱠ
ﲤ ﲞﲟ ﲠﲡﲢ
٢٣:ال نس اء
ﲒ ﲔﲕ
ﲓ ﭐﱡﭐ ﲇ ﲈ ﲉ ﲊ ﲋ ﲌ ﲎ
ﲍﲏﲐﲑ
ﲖﲗﲘ ﲙﲚﲛ ﲜﲝﲞﲟﲠ ﲡﲢ ﲣ ﲤ
ﲥﲦﲧﲨﲩﲪﲫﲬ ﲭﲮﲯﲰﲱﲲﲳﲴ
ﲿ ﳁﳂ ﳃ
ﳀ ﲵﲶ ﲷ ﲸﲹ ﲺﲻﲼﲽﲾ
4
ﳈﳊ ﳋﳌﳍﳎﳏﳐﳑ
ﳉ ﳄﳅﳆﳇ
٣١ :ﳒ ﱠ ال نور
٣٢ ﱼﱾﱿ ﲀﲁ ﲂﲃ ﱠ
ﭐﱡﭐﱺﱻ ﱽ
5
Dhe Fjala e Allahut të Lartësuar:
ﱡﭐ ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱌ ﱍ ﱎ ﱏ ﱐ
٦٨ :ﱑﱓﱔﱕﱖ ﱗﱘﱠ ال فرق ان
ﱒ
"edhe ata që pos Allahut, nuk i luten ndonjë zoti tjetër, dhe të
cilët, nuk vrasin njeri që e ka ndaluar Allahu, përveç me të
drejtë (që ka merituar dënimin), dhe që nuk bëjnë kurvëri, - e
kush i bën këto do t’i takojë dënimi i mëkatit," [Surja El-Furkan,
68]
1
Shih për tri rastet e përzierjes në: ‘Fetaua ue rrasail Shejkh Muhammed
ibën Ibrahim Ali Esh-Shejkh vëll. 10 fq. 35-44.’
6
A merr mëkat në mënyrë absolute secila gjini për përzierjen, qoftë
edhe nëse gjendet ndonjë nevojë apo domosdoshmëri tek të dy
gjinit, apo nëse nuk gjendet te asnjëri prej tyre, apo nëse gjendet
vetëm te njëri prej tyre dyve?
A pohohet gjykimi i mëkatit të përzierjes qoftë edhe nëse
sigurohet prej fitnes apo vetëm supozohet se mund të ndodh? A
ka lidhje mëkati veçanërisht vetëm me daljen e gruas prej shtëpisë
dhe përzierjes së saj me burrat për shkak të kundërshtimit të
urdhërimit për qëndrimin në shtëpi si origjinë e saj, dhe nuk merr
mëkat nëse del prej shtëpisë në mënyrë të përjashtuar prej
origjinës për shkak të nevojës dhe domosdoshmërisë, duke iu
përmbajtur rregullave të sheriatit për daljen prej shtëpisë?
A merr mëkat në mënyrë absolute burri që përcjell origjinën e tij
(e cila është kërkimi i rrizkut), apo nuk merr mëkat përveç nga
ana e moskujdesit të tij dhe mosmarrjes së mjeteve parambrojtëse
prej rënies në fitne dhe fesad, si: ulja e shikimit, devotshmëria
ndaj Allahut nën kufijtë e mundësive në marrëdhëniet me to,
mburojes së agjërimit, dhe të ngjashme me këto; për të ruajtur
fenë dhe për të larguar zemrën prej animit kah to?
7
Përcaktimi i origjinës së shkakut të përzierjes
Meriton të tërhiqet vëmendja se shkaku i fitnes së grave është dalja
e gruas prej origjinës së saj - e cila është qëndrimi i saj në shtëpi -
duke mos pasur nevojë për të dalë, në formë përzierje me burrat dhe
në formë zbukurimi, si vërtetim i Fjalës së Allahut të Lartësuar:
2
Transmeton Bukhariu nr. 5237, Muslimi nr. 2170, Ahmedi nr. 24290,
Bejhakiu nr. 13507.
8
Ndërkohë, burri ndryshon nga gruaja në këtë origjinë, ngase dalja
prej shtëpisë për shkak të kërkimit të fitimeve të të ardhurave dhe
kërkimit të rrizkut është obligim i domosdoshëm për të. Ai është i
urdhëruar të shpenzojë për shtëpinë, për shkak se Allahu i Lartësuar
thotë:
:الق
٧ ﱡﭐﱥﱦﱧﱨﱩﱪ ﱠ ال ط
٢٣٣:ﲫﱠ ال بقرة
ﲬ ﭐﱡﭐﲙﲦﲧﲨﲩﲪ
ﭐﱡﭐ ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱌ ﱍ
٣٤:ﱎﱠ ال نس اء
ﱏ
9
Burri është mbikëqyrës i gruas, domethënë: udhëheqësi, i madhi
dhe prijësi i saj, për shkak të superioritetit të tij në veten e tij, dhe për
shkak të vlerës së tij që ka në shpenzimin dhe mehrin, andaj është e
përshtatshme që ai të jetë mbikëqyrësi i saj.3 Sikurse ka thënë Allahu
i Lartësuar:
٢٢٨:ﲐﱠ ال بقرة
ﲑ ﭐﱡﭐﲎﲏ
َ ِي َمسئُولَة
«عن ُهم ِ علَى أَه ِل بَي
َ َوه،ِت زَ و ِج َها َو َولَ ِده َ » َوال َمرأَة ُ َرا ِعيَة
٣٣ ﱭﱠ
ﱮ ﭐﱡﭐ ﱦ ﱧﱨﱩﱪ ﱫﱬ
3
Shih tefsirin e ibën Kethirit vëll. 1 fq. 491.
4
Transmeton Bukhariu nr. 7138, Muslimi nr. 1829, Ebu Daudi nr. 2928,
Tirmidhiu, 1705 nga hadithi Abdull-llah ibën Umer - Allahu qoftë i kënaqur
me të - .
10
burrave) ashtu siç janë zbuluar në kohën e xhahiljetit (injorancës,
përpara Islamit)..." [Surja El-Ahzab, 33]
َ ِعلَى الن
« ِساء َ » ِإيا ُكم َوالدُّ ُخو َل،
Ndërsa ai tha:
11
nefsi është që urdhëron shumë për vepra të këqija, e ndërsa epshi të
verbon e të shërdhon.
Nëse gruaja del në rast nevoje, atëherë ajo nuk merrë ndonjë
mëkat, për shkak të hadithit të Seudah e bija e Zem'as - Allahu qoftë
i kënaqur me të - të përmendur më parë, me kusht, këputjen e
shkaqeve të fitneve, duke iu përmbajtur rregullave të sheriatit.
6
[Shënim i përkthyesit]: Domethënë: Është e ndaluar sepse ajo të çon tek
harrami.
Përshembull: Shikimi i gruas së huaj është ndaluar për shkak se kjo gjë të
çon tek mëkatet e tjera, e deri në imoralitet.
7
[Shënim i përkthyesit]: Konkretisht: Përzierja me gratë e huaja është e
ndaluar për shkak se kjo gjë - në përgjithësi - të çon në harrame të tjera, e
deri në imoralitet. Porse, në rast nevoje, konkretisht për kërkimin e rrizkut,
burrit i lejohet përzierja, breda kufijve dhe normave të fesë.
12
Prej shembujve të këtij rregulli është Fjala e Allahut të Lartësuar:
ﱸﱺﱻﱼﱽ
ﱴ ﱶﱷ ﱹ
ﱵ ﭐﱡﭐ ﱮ ﱯ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳ
:ال نور ﱾﱿﲀﲁ ﲂﲃﲄﲅﲆ ﱠ
٣١ - ٣٠
ﲢﲤﲥ
ﲣ ﲞﲠﲡ
ﲟ ﭐﱡﭐ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ
١٠ :ﲳﱠ المم تح نة
ﲪﲬﲭﲮﲯﲰﲱﲲ ﲴ
ﲫ ﲦ ﲧﲨﲩ
8
[Shënim i përkthyesit]: Domethënë: Shikimi i gruas së huaj është e
ndaluar, mirëpo lejohet që gruaja e huaj të shikohet brenda kufijve dhe
normave të fesë, në rast nevoje, dhe në rast se dobia është epërsisht më e
madhe.
Përshembull: Në rast se dëshiron të martohesh me një vajzë konkretisht,
dobia në shikimin e saj në këtë rast është epërsisht më e madhe, dhe ‘ajo që
është e ndaluar për shkaqe të tjera - që në këtë rast është shikimi te gruaja e
huaj - , lejohet në rast nevoje’, që në këtë rast është martesa.
13
“O ju që keni besuar! Kur gra besimtare vijnë tek ju si të
shpërngulura, i provoni ato, ndonëse Allahu i njeh mjaft mirë
për Besimin e tyre. Në qoftë se ju bindeni se ato janë besimtare
të vërteta, atëherë mos i ktheni prapë te mosbesimtarët, sepse ato
nuk janë (bashkëshorte) të ligjshme për mosbesimtarët dhe as
mosbesimtarët nuk janë (bashkëshortë) të ligjshëm për ato.”
[Surja El-Mumtahinah, 10] 9
9
Transmeton Bukhariu nr. 2711 dhe nr. 2712.
10
Transmeton Bukhariu nr. 4141, Muslimi nr. 2770 nga hadith ii Aishes -
Allahu qoftë i kënaqur me të - .
11
Transmeton Bukhariu nr. 1278, Muslimi nr. 938, Ahmedi nr. 20798.
14
«ساءِ آخِ ُرهَا َوش َُّرهَا أَولُ َها ُ َوخَي ُر،الر َجا ِل أَولُ َها َوش َُّرهَا آخِ ُرهَا
َ ِصفُوفِ الن ِ ِصفُوف
ُ »خَي ُر
« ِساء ِ علَى
َ ِالر َجا ِل مِ نَ الن َ َ » َما ت ََركتُ بَعدِي فِتنَةً أ
َ ضر
"Nuk kam lënë pas meje fitneh më të dëmshme për burrat sesa
gratë." 14
12
Transmeton Muslimi nr. 440, Ebu Daudi nr. 678, Tirmidhiu nr. 224,
Nesaiu nr. 820, Ibën Maxheh nr. 1000, Ahmedi nr. 8486, prej hadithit të
Ebu Hurejras - Allahu qoftë i kënaqur me të - .
13
Transmeton Bukhariu nr. 362, Muslimi nr. 441, Ebu Daudi nr. 630,
Nesaiu nr. 766, Ahmedi nr. 15562, nga hadith ii Sehl ibën S’ad - Allahu
qoftë i kënaqur me ta - .
14
Transmeton Bukhariu nr. 5096, Muslimi nr. 2740, Tirmidhiu nr. 2780,
ibën Maxheh nr. 3998, Ahmedi nr. 21746, nga hadithi i Usamah ibën Zejd -
Allahu qoftë i kënaqur me të - .
15
Në hadith qëndron:
َ ِسا َء؛ فَإِن أَو َل فِتنَ ِة بَنِي ِإس َرائِي َل كَانَت فِي الن
« ِساء َ ِ»فَاتقُوا الدُّنيَا َواتقُوا الن
"Ruhuni prej dynjasë dhe ruhuni prej grave, sepse fitnja (sprova) e
parë e bijve të Israelit ishte tek gratë." 15
َ ِعلَى الن
« ِساء َ » ِإيا ُكم َوالدُّ ُخو َل،
Ndërsa ai tha:
١٩ :ﱡﭐﱢﱣﱤﱥﱦ ﱧﱨ ﱠ غافر
15
Transmeton Muslimi nr. 2742, Tirmidhiu nr. 2191, ibën Maxheh nr.
4000, ibën Hibbani nr. 3221, Ahmedi nr. 11143, Bejhakiu nr. 6511, nga
hadithi i Ebu Se'id el-Khudrri - Allahu qoftë i kënaqur me të - .
16
Transmetuesit janë treguar në fq. 11.
16
"Është ai burrë i cili gjendet tek njerëzit ndërkohë që te ata kalon
gruaja. Ai u shfaq atyre se e ul shikimin prej saj. Nëse ai sheh se ata
nuk e kanë mendjen, atëherë ai shikon drejt saj; kurse kur ai ka frikë
se ata e kuptojnë këtë, atëherë ai e ul shikimin prej saj. Vërtetë,
Allahu e ka ditur se ai do të dëshironte të shihte drej aurerit të saj. 17
فَإِن ُه ُم ذَ َهبَت أَخ ََلقُ ُهم ذَ َهبُوا َوإِن َما األ ُ َم ُم األَخ ََل ُق َما بَ ِقيَــت
17
Transmeton Ibën Ebij Shejbeh nr. 17228. Gjithashtu e transmeton Se'id
ibën Mensur, ibën el-Mundhir, ibën ebij Hatim sikurse ka thënë el-Xhelal
es-Sujuti në librin 'Ed-Durr el-Menthur' vëll. 7 fq. 282. Gjithashtu këtë e ka
përmendur ibën Kethiri në Tefsirin e tij vëll. 7 fq. 123.
18
Është pyetur Shejkh Muhammed ibën Salih el-Uthejmin - Allahu e
mëshiroftë - rreth gjykimit të studimit në një shkollë ku ka përzierje, ndërsa
ai është përgjigjur: =
17
Kthimi në shtëpi i kërkohet vetëm gruas, e cila ka dalur prej origjinës
së saj. Ajo është mëkatare nga aspekti i kundërshtimit të citateve të
cilat urdhërojnë që ajo të qëndrojë në shtëpi, dhe nga aspekti i
zbulimit e i zhveshjes së saj. Kjo është fitnja dëmtuese për burrat, për
kombet dhe për fenë. Atij i lejohet frekuentimi i vendeve të punës,
përderisa ai kujdeset për fenë e tij sa të ketë mundësi, sepse ai e ka
obligim shpenzimin për familjen e tij; detyrën e ka mbi supe, dhe
fitimin e të ardhurave e ka obligim, ndryshe nga gruaja, ngase asaj ia
kanë marrë përsipër furnizimin të tjerët...
18