Professional Documents
Culture Documents
Në prag të martesës
• Zgjedhja e burrit musliman. Islami nxitë në një gjë të tillë, (që) të zgjedhet një burrë i
cili ka moral dhe fe të mirë dhe që është i ndershëm. Thotë Allahu në Kuran: “ e s'ka
dyshim se te All-llahu më i ndershmi ndër ju është ai që më tepër është ruajtur
(nga të këqijat) (huxhurat 13)‘‘ Po ashtu Allahu thotë: Dhe martoni të
pamartuarat (të pamartuarit) edhe robërit e robëreshat tuaja që janë të
ndershëm e të ndershme. Nëse janë të varfër, All-llahu i begaton nga mirësitë e
Tij, All-llahu është bujar i madh, i gjithëdijshëm.( Nur 32). Mos u mashtro dhe
mos u mburr me pasuri apo me pozit apo diçka tjetër, por të jesh e kujdesshme motër,
e të zgjedhësh atë i cili ka fe të mirë dhe moral të lartë. Bazuar në fjalën e të Dërguarit
të Allahut: “ Nëse ju vjen dikush që ja pëlqeni moralin dhe fenë e tij martojeni se
nëse nuk e bëni një gjë do të ndodhë sprova dhe shkatrrim në tokë.( Termidhiu).
Kujdes që mos ta martosh atë burrë që bënë zina (kurvëri). Allahu ka thënë:
(dispozitë obliguese është që) Laviren dhe lavirin t'i rrahni, secilin prej tyre me
nga njëqind të rëna, dhe në zbatimin e dipozitave të All-llahut mos u tregoni
zemërbutë ndaj atyre dyve, nëse jeni që besoni All-llahut dhe botës tjetër. E gjatë
zbatimit të ndëshkimit ndaj tyre, le të jenë të pranishëm një numër besimtarësh.
(Nur 2) Ajo (kurvëria ose martesa me të) është e ndaluar për besimtarët.( Nur 3).
Ka thënë Ibnu Kethiri: Është e ndaluar zinaja dhe martesa me lavire, ose të martohet
gruaja e ndershme me burrat jo të ndershëm.
• Është mirë që të zgjedhësh atë burrë i cili është kërkues i diturisë, sepse kjo lehtëson
mirëkuptimin dhe ndihmën reciproke në devotshmëri, në punë të mira, në urdhërimin
në punë të mira dhe ndalimin nga punët e këqija. Në këtë, ke shembull të mirë, nënat e
besimtarëve dhe grat e selefëve .
• Ki kujdes që martesa mos të bëhet me ata,me të cilët e ke të ndaluar të martohesh,
qoftë ajo ndalesë prej afërsisë apo ndalesë prej qumshtit apo diçka tjetër.
Periudha e fejesës
• Disa nga vajzat hezitojnë shumë në marrjen e vendimit për martesë dhe kërkojnë prej
atij që kërkon fejesën e saj, që të mendoj një kohë. Kështu vajza fillon të peshoj të
mirat dhe të kqijat, anët pozitive dhe ato negative. Një gjë e tillë do të ishte e mirë
sikur mos të tejkalonte kufijt ky mendim, derisa kjo çështje të zgjatet dhe të teprohet.
Nëse pytet apo kërkohet që të shpejtojë procedurën arsyetohet me atë se ende po
mendon. Ky veprim nuk është i pëlqyeshëm. Prandaj merrë një kohë të caktuar, fal
namazin istihara dhe lexoje duanë ashtu siç na ka mësuar i Dërguari i Allahut. Nuk i
bie pishmanit ai i cili ka kërkuar ndihmë prej Allahut dhe është kosulltuar me të tjerët,
pastaj lute Allahun që te jap rezultat në të.
• Përgatiti pikat për të cilat dëshiron të bisedosh kur të takohesh me atë që dëshiron të
fejohesh.
• Përgatitu shpirtërisht për këtë takim. Mos prezento në takim gjerësa mendja jote është
e angazhuar me diçka tjetër, ose nëse je e sëmuar dhe largoju takimit kur ti je me të
përmuajshmet nëse ato të mundojnë.
• Preferohet që të shikosh në të fejuarin tënd gjatë takimit. Por, duhet të jesh shumë e
kujdesshme që mos tejkalosh kufijt e sheriatit. Kujdes që të (mos)vetmohesh me të
apo t´ia japësh dorën dhe po ashtu kujdesu për mbulesën sipas sheriatit.
• Disa familje në ditën e fejesës, bëjnë një gazmend të përzier me burra e gra dhe hyn i
fejuari tek e fejuara dhe ajo është e zbukuruar edhe pse ajo e ka të mbuluar kokën e
saj. Ulet afër saj ose ja vendos ndonjë unaz apo zingjir. Një gjë e tillë nuk është e
lejuar sipas sheriatit, sepse burri ende nuk ka akt kurorëzimi. Ki kujdes në këtë gjë
motër dhe mos u bë prej atyre që i lehtësojnë gjërat. Ki kujdes që të mos dalësh
shumë pas takimit të parë me të fejuarin para se ta bësh aktin e kurorëzimit, ose
bisedën e tepërt me të qoftë edhe përmes telefonit. Kjo nga frika që të bëhesh pastaj
pesimiste apo të mos i kontrollosh ndjenjat e tua. Mos harro se atë të cilën e don
Allahu prej teje dhe me të cilën ti je dalluar prej burrave është turpi. Për këtë, kur
dëshirojnë të tregojnë për turpin e dikujt i thuhet ’’është më i turpshëm se sa
virgjëresha nën petkun e saj’’. Ndërsa petku i turpit zbulohet nëse e tepron në gjëra.
• Preferohet të bëhet ndonjë kontroll te ndonjë mjeke para martesës që të mbrosh dhe të
evitosh atë që ke mundësi ta evitosh.
• Lejen për martesë duhet ta jep përgjegjësi yt, ndërsa e drejta e jote është ta pranosh
atë apo ta refuzosh. Ka thënë i Derguari i Allahut: ” nuk martohet e veja gjersa ajo
të urdhëroj ndërsa nuk martohet virgjëresha gjersa të kërkohet leja prej sajë. I
thanë: O i Dërguari i Allahut e si është leja e saj? Tha: heshtja e saj”. Përgjegjësi i
vajzës, sa i përket të vejës, urdhërohet me të ndërsa tek virgjëresha mjafton vetëm
leja. Por ki kujdes që mos t’ia dorëzosh veten ndjenjave tua të pa matura dhe zgjedhe
burrin e mirë që është i zbukuruar me moral të lartë.
• Nuk i lejohet përgjegjësit tënd që të pengojë martesën me argument të plotësimit të
studimit të fakultetit, apo marrjen e diplomës, apo vendin e punës. Ka mundësi të
bashkohen dy çështjet nëse ti dëshiron dhe kjo është një gjë e lehtë për ty. Mos harro
motër se detyra e jote dhe puna e jote më e madhe është shtëpija e burrit tëndë dhe
edukimi i fëmijeve.
• Dije se shokët e Pejgamberit ishin shumë të kujdesshëm që të gjejnë një njeri të mirë
për vajzat e tyre apo motrat e tyre. ?Mos mendo se përgjegjësi yt të zgjedh ndonjë
mallë të pa vlerë, kurrsesi.
• Kujdes, mos kushtëzo martesën me burrin që ai të shkurorzojë gruan e tij nëse ai është
i martuar. Ka thënë i Dërguari i Allahut:” nuk i lejohet femrës të kërkoj
shkurorzimin e motrës (prej fesë) së saj që të marr fatin e saj, por asaj i takon ajo
e cila është caktuar për të.
Nata e martesës
• Të kujdesesh mirë për natën e martesës që ajo të jetë sipas islamit, pa gjëra të
ndaluara. Dhe ki kujdes në përzirjen e grave me burra që nuk e lejon sheriati, me
preteks sa ata janë familja ime. Ulja e dhëndrrit me nusën përballë grave. Mos të ulesh
me këngëtarët apo me muzikantët, apo lëshimi i ndonjë kasete me muzik.
• Lejohet publikimi i martesës me defe dhe këngë që janë të lejuara, nga fjala e të
Dërguarit të Allahut: “ Ajo që ndanë mes haramit dhe hallallit është defi dhe zëri“.
• Ki kujdes prej traditave dhe dokeve të ndaluara, si vendosja e unazës nga burri në
dorën e gruas. Sepse ky është zakon i të krishterëve të cilët e kanë prej qështjeve të
beisimit. Sikur që duhet të kesh kujdes që mos të jesh prej atyre e cila harxhon pa
masë në veshjen e natës së martesës, apo t‘i përgjasosh me zbukurim ndonjë
pabesimtareje.
Nata e dhëndrisë
• Lexo për artin e jetës martesore islame të cilat janë të shkruar në librat që flasin për
këtë çështje.
• Mos i ndëgjo ato gra apo shoqe të cilat dëshirojnë të friksojnë nga kjo natë.
• Mos të jesh prej atyre e cila shlefton libra apo revista të cilat flasin për marrëdhënje
jasht udhëzimit islam.
• Pyet për atë që të intereson për këtë natë. Pyete atë, në të cilën ke besim, prej të
afërmeve tu, që të qetësohesh dhe të dish si të sillesh me burrin tënd. Dije se kjo natë
është shumë e rëndësishme për ty dhe për burrin tënd.
• Zbukurohu dhe parfumosu për burrin tënd. Pregatite vetën për të. Kujdes shkuljen e
vetullave apo shkurtimin e flokve në form të burrave. Të gjitha këto janë të ndaluara
me sheriat.
• Më së miri është që në fillim të hyj me ty nëna jote apo nëna e burrit tënd apo dikush
tjetër derisa të qetësohesh dhe ta largohet vetmija jote.
• Fali dy reqate namaz pas burrit tënd. Në këtë namaz duhesh të tregosh se kjo martesë
e cila po fillon nuk është vetëm knaqësia intime, por ky fillim njëherësh është edhe
një obligim i fesë, një obligim i lindjes së fëmijeve dhe i shtimit të muslimanëve dhe
të ndihmës në fenë e Allahut.
• Po, turpi është prej imanit por mos e tepro sepse kjo bënë që të humb dashuria.
• Zgjedhi shprehjet e mira dhe bëhu e butë. Kujdes që mos ta rëndosh burrin me ndonjë
fjalë apo ndonjë sjellje e cila prek burrërin e tij.
• Kujdes ndaj disa traditave dhe adeteve, sikur që është tradit që të tregohet para të
tjerve virgjërimi yt. Ndërprej këtë dhe mos ju trego të tjerve për këtë.
• Mehri- ajo është një dhënje të cilën Allahu e ka bërë obligim që të jepet ty, jo në
zëvendësim të diçkahit. Allahu thotë: “Grave jepnu dhuratën e kurorës së tyre
(niqahin) më të mirë (Nisa 4). Andaj nuk ka të drejtë që burri të të detyroj, që të
hargjosh diçka prej asaj pasurie, përveç nëse ti dëshiron të bësh diçka prej vetës tënde.
Sikur që sheriati ka ndaluar çdo njeri cilido qoftë ai, të veproj diçka me mehrin tënd,
pa lejen tënde të plotë dhe pajtimin tënd. Allahu thotë në Kuran:“ e në qoftë se ato
nga vullneti i vet ju falin diçka nga ajo, atëherë hane atë hallall të mirë.( Nisa 4).
don të thotë pa detyrim.
• Shpenzimi- Për këtë Allahu tregon në Kuran:“ Burrat janë përgjegjës për gratë,
ngase All-llahu ka graduar disa mbi disa të tjerët dhe ngase ata kanë shpenzuar
nga pasuria e tyre.( Nisa 34). Ky shpenzim, që burri duhet ta bëjë ndaj teje, përfshin
ushqimin, veshëmbathjen, banimin. Të gjitha këto janë obligime që burri ka ndaj teje,
edhe nëse ti je e pasur. Po ashtu ka obligim që fëmijët e tu ti ushqej me hallall. Por
gruaja duhet të ket kujdes që mos ta ngarkoi burrin me atë që nuk ka mundësi ta
realizoj.
• Është obligim i burrit që të jetë gjeloz ndaj teje dhe të ruaj nga çdo gjë e cila të
mundon ty. Të ruaj nga shqimi i keq apo nga fjala e keqe. Dije se gruaja është thesari
më i çmuar që duhet ta ruaj njeriu.
• Sjellja e tij në formën më të mir- Ka thënë Allahu:“ Çoni jetë të mirë me to. Nëse
urreni ato, bëni durim që All-llahu të japë shumë të mira në një send që ju e
urreni“.( Nisa 19) Prej sjelljes së mir është që të prodhoj (përdorë)fjalë të mira me ty,
mos të jetë i vrazhdë dhe ta prish fytyrën e tij pa asnjë mëkat para gruas. Prej sjelljes
së mir është që të ketë drejtësi nga burri nëse ka më shumë gra se ty. Nga fjala e të
Dërguarit të Allahut:“ Kush ka dy gra dhe anon kah njëra prej tyre do të vie në
ditën e gjykimit duke u tërheq nga gjuha e tij zhagas“( Termidhiu). Prej sjelljes
së mirë është që ta nderojë familjen tënde me vizita, thirrjen e tyre në manifestime,
bamirësia ndaj tyre. Prej sjelljes së mirë është shërimi yt, nëse ty të kaplon ndonjë
smundje dhe përsonalisht të kujdeset për ty nëse atij kjo i vije e lehtë, apo të autorizojë
dikë që të kujdeset për ty gjatë sëmundjes tënde.
• Nuk të lejohet ty të rrespektosh burrin në atë, të cilën nuk e ke të lejuar. Duhet që ta
kundrështosh atë në këtë rast, psh nëse ai kërkon prej teje, që në kohën e
menstruacioneve apo në kohën e lehonis, apo jo në vendin e duhur, të bëj mardhënje.
Ose kur je duke agjëruar agjërim obligativ siç është ramazani. I Dërguari i Allahut ka
thënë:“ nuk ka rrespektim të njeriut në mëkatin ndaj Allahut. Por rrespektimi
duhet të jet në të mira“( Buhariu)
• Nëse burri yt devijon nga e vërteta ke obligim që ta këshillosh. Ndërsa nëse ai
vazhdon, është obligim i yti që ta kundërshtosh në këtë rast. Nuk i lejohet muslimanes
të qëndroi nën kurorën e pabesimtarit.
• Gjithashtu e ka të ndaluar burri që të distancojë ty me qëllim. Ai është i obliguar që të
kryej obligimin ndaj teje në atë që ti ke nevojë.
• Është obligim i burrit që të ruaj ty nga zjarri i xhehennemit duke të të mësuar dhe
edukuar. Bazuar në fjalën e Allahut: O ju që besuat, ruane veten dhe familjen tuaj
prej një zjarri, lënda djegëse e të cilit janë njerëzit dhe gurët. Atë (zjarrin) e
mbikëqyrin engjëjt të rreptë e të ashpër që nuk e kundërshtojnë All-llahun për
asgjë që Ai i urdhëron dhe punojnë atë që janë të urdhëruara.( Tahrim 6). Ka
thënë Aliu ( Allahu qoftë i knaçur me të):“ Mësojani vetës suaj dhe familjes suaj të
mirën dhe edukoni ata“. Ka thënë Alusi: Me këtë ajet është argumentuar se njeriu
duhet që ti mësojë ato gjëra që janë prej obligimeve dhe t‘ia mësojë ato familjes së tij.
Nëse burri yt nuk e kryen këtë obligim, duhet të dalësh prej shtëpisë dhe të mësosh
bazat e fesë tënde. Nga fjala e të Dërguarit të Allahut:“ Kërkimi i dituris është
obligim për çdo musliman“.
• Nuk ka të drejtë burri që të ndaloj nga obligimet e fesë siç është thirrja në fenë e
Allahut, ndihmën tënde në fenë e Allahut. Nuk ka të drejtë burri të ndalojë nga kjo me
pretekst se ti je grua, apo të thuhet se obligimi yt primar është shtëpija dhe fëmijët.
Përkujto fjalën e Pejgamberit :“ Gratë janë të barabarta me burrat“. Por kujdes që
ti peshosh gjërat mirë që të mos jesh prej atyre që nuk kujdesen për shtëpi me pretekst
të punës në islam.
Përfundimi
Ky ishte një vështrim i përgjithshëm për martesën në islam. Nuk kemi pasur për qëllim këtu të
shtjellojmë çështjet me të cilat nuk janë të pajtuar juristët islam. Por, qëllimi ka qenë ti jipet
një vështrim parësor për çdo vajzë e cila dëshiron martesë. Qëllimi ishte po ashtu që të
largojmë injorancën e femrës sa i përket këtij kapitulli të jetës, e që është martesa. Qëllimi
ishte që ajo të nisë një rrugë drejtë, një jetë bashkëshortore të shkëlqyer dhe me rezultat.
Allahu e di qëllimin. Allahu ju bekoftë juve dhe mbi ju të vie bekimi dhe ju bashkoftë
gjithmonë në çdo të mirë.