Mała syrenka

Hans Christian Andersen

Sergiusz Artsiomenko
2022
 Plan:
REŻYSERSKĄ MYŚL...................................................................................3
FABUŁA…………………………………………………………………...6
HISTORIA WYDARZENIA………………………………………………11
CELE BOHATERÓW…………………………………………………….12
CHARAKTERYSTYKA BOHATERÓW I ICH RELACJI………………13
SCENOGRAFIA…………………………………………………………...16
KOSTIUMY………………………………………………………………..21
LALKI.............................................................................................................25
TEKST BAJKI................................................................................................28
KOMENTARZ..…………...……………………………..............................36
APHYSHA………………………………………………………………….41

2
 REŻYSERSKĄ MYŚL
Hans Christian Andersen marzył, by zostać artystą, ale nie był ani
piosenkarzem, ani aktorem, ani tancerzem. Mimo to zaczął pracować w teatrze,
jednocześnie doskonaląc znajomość języków.
Pisarz czerpał inspirację z ludowych opowieści zasłyszanych w
dzieciństwie. Wziął historię za podstawę, ale dodał własną wizję, przez pryzmat
romantyzmu, stylu panującego w tamtym czasie.
Folklor skandynawski był środowiskiem odżywiającym twórczość
Andersena. Humanistyczna i estetyczna waga tych opowiadań odsłania świat
głębokich i szlachetnych myśli oraz wielkich i czystych ludzkich uczuć.
Baśnie Andersena zajmują ważne miejsce w historii duńskiej kultury
narodowej, gdyż pisarz nadał im historyczne znaczenie. W jego pracach można
dostrzec paralele z duńskim społeczeństwem XIX wieku.
Andersen był humanistą, na którego światopogląd wpływały tradycje
oświeceniowe i współczesne wydarzenia polityczne w Europie. Nie miał jasnego i
sprecyzowanego programu politycznego, ale ogólne stanowisko humanistyczne.
Nie brał udziału w walkach konstytucyjnych własnego kraju. Walczył o etyczny
ideał sprawiedliwości, dobra, miłości i godności człowieka. Andersen oparł swoją
twórczość na tych oświeceniowych i humanistycznych zasadach. Na początku
swojej drogi literackiej podążał za szkołą romantyczną, ale potem zwrócił się
przeciwko nadmiernej fantazji. Później Andersen domagał się, by literatura
prawdziwie odzwierciedlała życie.
Na światopogląd Andersena wpłynęły jego podróże do Francji, Szwajcarii i
Włoch, Grecji i Hiszpanii. Pisarz był członkiem opozycyjnego stowarzyszenia na
rzecz wolności prasy w Danii.
Wykorzystywał duńskie opowieści ludowe oraz tworzył nowe i oryginalne,
Andersen zmieniał treść swoich utworów, aby odzwierciedlić złożone sprzeczności
współczesnej mu rzeczywistości.
Osobliwością tych opowieści jest to, że Andersen, niezwykle
uczłowieczony, powołał do życia najbardziej fantastyczne postaci swoich dzieł, w
tym Małą Syrenkę. Niezwykle wysoko w bajkach i roli opowiadacza. Opowiadacz
jest nosicielem etycznego ideału Andersena, wyrazicielem jego credo, wzorem
pozytywnego bohatera.
Warto mieć na uwadze, że Andersen, w gruncie rzeczy, był człowiekiem
wiary, dlatego prawie wszystkie jego baśnie miały podtekst chrześcijański i były
podobne do przypowieści.
"Myślący ateista, który żyje według sumienia, sam nie zdaje sobie sprawy,
jak blisko jest Boga. Bo czyni dobro nie oczekując nagrody. W przeciwieństwie do
wierzących hipokrytów".
Pozycja Hansa Christiana jest bliska mojemu sercu. Ciekawe jest to, jak
łączy on w sobie wartości humanistyczne, które zrodziły się na świecie jeszcze w
czasach renesansu, które stawiały człowieka w centrum wszechświata, nie negując
Boga, oraz głęboką wiarę w samego Boga. Mówimy tu nie tyle o znaczeniu
przestrzegania obrzędów kościelnych, ile o znaczeniu zachowania czystości we
własnej duszy.
3
 Bajka Mała Syrenka została napisana w 1837 roku. W pierwszym wydaniu
opowieść kończyła się śmiercią Małej Syrenki. W tej wersji opowieść przypomina
raczej romantyczną baśń, w której ginie bohaterka-wyrzutek. Ale dla Andersena
ważny jest chrześcijański element baśni. Możliwość, że Mała Syrenka, zamieniona
w jedną z córek powietrza, zyska nieśmiertelną duszę, choć po 300 latach, to
szczęśliwe zakończenie bajki.
Opowieść o Małej Syrence przypomina swoją fabułą bajkę, w której bohater
osiąga swój cel z pomocą magicznych przedmiotów i pomocników, a wszystko
kończy się zwykle ślubem. W bajce nie ma jednak ślubu i staje się jasne, że
głównym celem Małej Syrenki nie jest poślubienie księcia, ale zdobycie
nieśmiertelnej duszy. W tym sensie bajka ma dobre zakończenie, bo Mała Syrenka
ma nadzieję. Taki obrót spraw zbliża opowieść do przypowieści; ponadto
zakończenie zawiera dorozumianą naukę dla dzieci: jeśli dzieci są godne swoich
rodziców i sprawiają im przyjemność, to czas próby córek ulega skróceniu. Takie
bezpośrednie moralizowanie spotkało się z krytyką.
Mała Syrenka to coś w rodzaju romantycznej bohaterki. W przeciwieństwie
do innych morskich stworzeń, w spokojnym podwodnym królestwie czuje się jak
obcy i marzy o życiu wśród ludzi. Mała Syrenka tęskni za rzeczami wysokimi,
niezwykłymi, jest gotowa ponieść dla tego wszelkie ofiary, a nawet poświęcić
siebie.
Tematem bajki jest cel życia człowieka. Mała Syrenka nie jest człowiekiem,
choć bardzo go przypomina. Nie chodzi o rybi ogon, ale o to, że ona, jak dziecko,
chce być dobra, ale idzie do celu intuicyjnie, potykając się i popełniając błędy.
Jedna po drugiej odrzuca wartości życiowe: rodzinę, spokój i bogactwo,
pokrewieństwo, obowiązek.
Opowieść porusza również kwestie psychologiczne. Małą Syrenkę ogarniają
sprzeczne uczucia i emocje wobec księcia i jego żony oraz to, jak sobie z nimi
radzi.
Opowieść rozpoczyna się od opisu podwodnego królestwa i pałacu Króla
Morskiego, w którym mieszkała Mała Syrenka. Andersen podkreśla, że podwodny
świat różni się od ziemskiego: ma inne rośliny i zwierzęta, innych mieszkańców i
rutynę. To "to światło", miejsce, w którym mieszkają dusze zmarłych. Jest powód,
dla którego ludzie mogą wejść na ten świat dopiero po śmierci. Dlatego
zdecydowałem się na dwupoziomową scenografię.
Podwodna kraina jest odwróconym i zniekształconym światem ziemskim.
Jego prawa parodiują te ziemskie. Na przykład, szlachta może nosić sześć ostryg
na ogonie jako odznakę honorową, podczas gdy królowa Dowager nosi tuzin,
wbrew prawu. Mieszkańcy podwodnego królestwa naśladują ludzi, dążąc do
upodobnienia się do nich. Sześć księżniczek ozdabia swoje kwietniki tym, co
spada z ich statków. Babcia opowiada swoim wnuczkom o życiu na ziemi w
podobny sposób, w jaki babcie opowiadają nam bajki o magicznych światach.
Świat baśni często odzwierciedla obrzęd inicjacji - coming-of-age bohatera.
W podwodnym królestwie piętnastoletnie syreny, po raz pierwszy wychodzą na
powierzchnię morza i zostają wprowadzone do świata ludzi. Podobno robi się to po
to, by uświadomić im, że choć świat ziemski jest atrakcyjny i ciekawy, to ich
4
własny świat jest bardziej swojski i spokojny: "Wszędzie dobrze, ale w domu
lepiej". Taki wniosek wyciąga pięć starszych sióstr, ale nie Mała Syrenka.
Zakochuje się w księciu od pierwszego wejrzenia i ratuje go podczas
katastrofy statku. Mała Syrenka przeżywa pierwsze rozczarowanie, bowiem książę
nie wie, kto jest jego wybawcą.
Dowiedziawszy się od babci, że syrena może zdobyć nieśmiertelną duszę,
Mała Syrenka postanawia zwrócić się do morskiej czarownicy. Wszystkie jej
nieszczęścia zaczynają się, gdy źle zrozumie słowa babci. Słyszy to, co chce
usłyszeć, bo to nie ona ma kochać księcia bardziej niż ojciec i matka, ale on kocha
ją. Mała Syrenka wyciąga fałszywy wniosek, że cierpienie, które zniosła, da jej
nieśmiertelną duszę.
Mała Syrenka przechodzi serię prób, aby zdobyć swoją duszę. W drodze do
domu morskiej czarownicy narażona jest na niebezpieczeństwa: bulgoczące wiry,
bulgoczący muł, który czarownica nazwała torfowiskiem, duszące polipy. Mała
Syrenka otrzymuje magiczny eliksir, który uczyni ją piękną dziewczyną, ale płaci
za to podwójną cenę: oddaje czarownicy swój piękny głos, a wraz z pięknymi
nogami otrzymuje ból, stąpając "jak po ostrych nożach".
Oznacza to, że zamiast jednego, syreniego daru, otrzymuje inny, zamiast
umiejętności śpiewania otrzymuje umiejętność tańczenia tak, jak jeszcze nikt
nigdy nie tańczył. Ale ten dar daje jej nieznośne cierpienie fizyczne, które jest
tylko cieniem cierpienia duchowego. Przeżywszy z honorem swoją mękę, Mała
Syrenka nie umiera, lecz zostaje przemieniona w jedną z Córek Powietrza. To nie
tylko przejście w inny stan fizyczny (woda stała się powietrzem), ale także
zbliżenie się do prawdziwego celu - nieśmiertelnej duszy, na którą dawna Mała
Syrenka może zasłużyć po 300 latach.
Baśń Mała Syrenka czyni czytelnika uczestnikiem opisywanych wydarzeń.
Andersen zachęca dzieci czytające baśń do skrócenia męki córki powietrza, dawnej
syreny, do zdobycia wiecznej duszy.
Porównania w bajce zestawiają dwa światy, używając ziemskich obrazów do
wyjaśnienia obrazów morza. Woda porównywana jest do błękitnych płatków
chabra i przejrzystego szkła, wiry przypominają wodę pod kołami młyńskimi.
Ryby przepływają przez otwarte okna jak ptaki, a sama Mała Syrenka
porównywana jest do bańki powietrza, tak jest lekka.
Bajka Mała Syrenka jest ironiczna. Andersen żartuje z "wyższych sfer", na które
zwrócił uwagę. Babcia Małej Syrenki określa cały ziemski świat jako high society.
Zadanie naczelne (сверхзадача). Pytanie o Zadanie naczelnem leży na
płaszczyźnie egzystencjalnej, wielkiej refleksji nad sensem życia. I jak trudna jest
droga do osiągnięcia wiecznej błogości poprzez dobre uczynki. To nie jest
scholastyczna myśl oderwana od życia, chcę zwrócić uwagę na to, co tkwi w duszy
każdego z nas. I że sens życia i marzeń nie leży na płaszczyźnie świata
materialnego, ale na płaszczyźnie świata duchowego.
Człowiek, który cierpliwie przechodzi przez próby życiowe, starając się nie
dopuszczać zła do swojego serca, dostaje szansę na nieśmiertelną duszę.

5
 FABUŁA
Fabula, jest łańcuch skutecznych faktów. Według tego:
- Syreny żyją na dnie morza
- W najgłębszym miejscu stoi pałac Króla Morza.
- Król morza dawno owdowiał
- Matka króla morza prowadzi gospodarstwo domowe.
- Uwielbia swoje wnuczki. Ma ich sześć.
- Syreny zamiast nóg mają rybie ogony.
- Księżniczki bawią się w pałacowych salach, karmią i głaszczą rybki.
- W ogrodzie każda księżniczka miała swoje miejsce do dekoracji
- Jedna zrobiła sobie kwietnik w kształcie wieloryba
- Inna księżniczka zrobiła kwietnik w kształcie syrenki.
- Najmłodsza księżniczka (syrenka), zrobiła kwietnik w kształcie słońca, z
posągiem chłopca z białego marmuru. I posadziła różową wierzbę płaczącą.
- Mała Syrenka uwielbiała słuchać od babci o ludziach, którzy mieszkali na górze.
Te opowieści rozbawiły ją i zadziwiły.
- Jej babcia powiedziała wnuczkom, że gdy będą miały 15 lat, będą mogły
wypływać na powierzchnię morza, siedzieć przy świetle miesiąca na skałach i
patrzeć na statki
- W roku rozpoczęcia opowieści najstarsza księżniczka będzie miała 15 lat (siostry
są o rok starsze).
- Każda siostra obiecała, że pierwszego dnia powie innym księżniczkom, co jej się
najbardziej podobało
- Mała Syrenka bardzo cieszyła się na swoje piętnaste urodziny
- Najstarsza księżniczka, po pierwszym wypłynięciu na powierzchnię,
opowiedziała swoim siostrom, jak leżała na piaszczystym brzegu i podziwiała
miasto, które znajdowało się niedaleko brzegu
- Mała Syrenka słuchała chętnie i ciągle myślała o tym mieście.
- Rok później, w dniu swoich urodzin, druga siostra podziwiała zachód słońca.
- W rok później trzecia siostra poszła do zatoczki ludzi; chciała się bawić z
dziećmi, ale potem przestraszył ją pies.
- Gdy przyszła kolej na czwartą księżniczkę, pływała tylko po otwartym morzu,
obserwując z daleka statki i bawiąc się z delfinami.
- Piąte urodziny siostry były zimą, usiadła na lodowym bloku i obserwowała
przerażonych żeglarzy i zygzaki błyskawic (co jest bardzo rzadkim zjawiskiem,
pioruny uderzają zimą raz na 5-10 lat).
- Z biegiem czasu siostry przyzwyczaiły się do uroków życia na powierzchni, w
miarę swobodnego przemieszczania się, znudziło je wszystko co nowe. Wszędzie
jest dobrze, ale w domu jest lepiej.
- Wieczorami pięć sióstr, z wyjątkiem najmłodszej, wypływało na powierzchnię
wody. Śpiewanie piosenek w pobliżu statków, które zostały złapane przez burzę.
Przekonywali marynarzy, by nie bali się iść na dno, gdzie zginęliby zwykli ludzie.
- Mała Syrenka chciała płakać, ale nie mogła. Syreny nie mogą płakać!
- Mała Syrenka skończyła 15 lat

6
- Po piętnastych urodzinach - babcia zamówiła osiem ostryg, aby uczepić się ogona
syrenki i założyć jej na głowę wianek.
- Mała Syrenka była niewygodna w tym ubraniu, ale zgodziła się je założyć.
- Mała Syrenka wynurzyła się na powierzchnię.
- Na morzu nie było najmniejszej bryzy.
- Obok Małej Syrenki stał statek.
- Mała Syrenka zobaczyła księcia. Młody człowiek w wieku szesnastu lat
- Na statku świętowali urodziny księcia
- W nocy rozpętała się burza
- Statek został rozbity.
- Mała Syrenka popłynęła na ratunek tonącemu księciu, mimo zagrożenia dla
siebie.
- Wciągnęła księcia na brzeg, rano nadal nie otwierał oczu.
- Mała Syrenka pocałowała księcia w czoło i życzyła mu, aby pozostał przy życiu.
- Tłum młodych dziewcząt tłoczył się w ogrodzie obok brzegu. Mała Syrenka
czekała, aż jej pomogą, ale odpłynęła za wysokie skały, obserwując z daleka.
- Dziewczyna podeszła do księcia, a ten szybko się obudził i uśmiechnął do
wszystkich wokół. Nie uśmiechnął się do Małej Syrenki, co ją zasmuciło.
- Książę został zabrany do budynku w pobliżu brzegu.
- Mała Syrenka płynęła do domu w smutku
- Stała się jeszcze bardziej skruszona i nie powiedziała siostrom, co się stało.
- Mała Syrenka wielokrotnie podpływała do brzegu, na którym zostawiła księcia.
Ale nigdy go nie spotkała.
- Mała Syrenka przestała dbać o swój kwietnik, ale co jakiś czas pojawiała się w
ogrodzie, by objąć posąg, który przypominał księcia
- Mała Syrenka opowiedziała jednej ze swoich sióstr o wszystkich swoich
zmartwieniach, a wkrótce dowiedziały się o tym wszystkie siostry i niektóre
syrenki, które znała
- Jedna z syren powiedziała im, gdzie znajduje się majątek księcia.
- Siostry popłynęły z syrenką do pałacu księcia.
- Mała Syrenka zaczęła często podpływać do pałacu księcia; żadna z sióstr nie
odważyła się podpłynąć tak blisko jak Mała Syrenka
- Mała Syrenka słyszała od rybaków dobre rzeczy o księciu.
- Często wspominała dzień, w którym uratowała mu życie.
- Książę nie wiedział nic o tym wieczorze.
- Mała Syrenka zaczęła bardziej lubić ludzi. Ciągnęło ją do nich.
- Mała Syrenka poprosiła babcię, aby opowiedziała jej więcej o "Wysokim
Świecie" i o ludziach
- Babcia powiedziała Małej Syrence, że ludzie żyją krócej niż syreny. Syreny
pieniły się dopiero po śmierci i żyły trzysta lat. Ale ludzie mają duszę, która żyje
wiecznie.
- Mała Syrenka jest gotowa oddać setki lat swojego życia za jeden dzień jako
człowiek
- Babcia odcina syrenkę. Mówi jej jednak, że jeśli ktoś bardzo pokocha syrenkę i
poprosi o ślub, to syrenka również zyska duszę i zazna niebiańskiej błogości
7
- Wieczorem odbędzie się podwodny bal
- Mała Syrenka śpiewała na nim najlepiej
- Najpierw cieszyła się ze swojego wspaniałego głosu, ale potem ze smutkiem
uświadomiła sobie, że nie ma duszy
- Mała Syrenka wymknęła się z balu i poszła do ogrodu
- Mała Syrenka mówi do siebie, że kocha księcia i zrobiłaby dla niego wszystko
- Mała Syrenka odważy się popłynąć do Morskiej Czarownicy
- Ogarnięta strachem Mała Syrenka znalazła się na polanie w lesie, gdzie stał
domek czarownicy
- Czarownica była tam, karmiąc jeżowce. Zgodziła się spełnić życzenie Małej
Syrenki (otrzymać nogi zamiast ogona), nie z dobrych pobudek, ale wiedząc, że
przyniesie to nieszczęście księżniczce
- Mała Syrenka, według czarownicy, chciała, aby książę ją pokochał. A potem
Mała Syrenka będzie miała zarówno jego jak i swoją nieśmiertelną duszę
- Czarownica zgodziła się zrobić jej napój, z którym Mała Syrenka miała dopłynąć
do brzegu przed wschodem słońca, gdzie miała wypić każdą jego kroplę. Jej ogon
zamieni się w nogi, ale to ona będzie odczuwać największy ból. Mała Syrenka
zyska niespotykane dotąd piękno i lekki, szybujący chód, któremu nie dorówna
żaden tancerz. Ale każdy krok sprawi jej ból.
- Mała Syrenka zgodziła się na to poświęcenie.
- Księżniczka nie będzie też mogła już nigdy zostać syrenką. A jeśli książę weźmie
sobie za żonę inną dziewczynę, to o pierwszym świcie serce Małej Syrenki pęknie
i zamieni się ona w morską pianę.
- Mała Syrenka, choć blada, zgadza się.
- Mała Syrenka musi też dać czarownicy swój piękny głos
- Mała Syrenka również się na to zgadza. Od tego momentu staje się niema.
- Czarownica sporządza miksturę i daje ją księżniczce.
- Mała Syrenka popłynęła do pałacu ojca, aby się pożegnać, ale nie miała odwagi
wejść do środka
- Mała Syrenka podpłynęła do jednych z marmurowych schodów i wypiła
miksturę.
- Zemdlała z nieznośnego bólu.
- Gdy się obudziła, przed Małą Syrenką stał książę.
- Zamiast rybiego ogona miała dwie białe nogi.
- Mała Syrenka była naga i owinięta w swoje długie włosy.
- Książę wziął ją za rękę do pałacu.
- Mała Syrenka znosiła ból podczas chodzenia, jednak książę i wszyscy wokół niej
dostrzegali tylko jej piękny chód
- Mała Syrenka została ubrana w jedwabne suknie i stała się pierwszą pięknością w
pałacu
- Książę słuchał pięknych głosów niewolnic i klaskał w dłonie. Mała Syrenka była
smutna, że nie może już śpiewać, a tym samym nie olśni księcia.
- Ale gdy nadszedł czas tańca, Mała Syrenka zachwyciła księcia. Nikt wcześniej
nie tańczył tu tak dobrze.

8
- Książę powiedział, że zawsze będzie z nim mieszkała, śpiąc na aksamitnej
poduszce przed drzwiami jego pokoju.
- Mała Syrenka miała uszytą męską sukienkę, aby ona i jej książę mogli jeździć na
koniach.
- Mała Syrenka nie zwracała uwagi na krew sączącą się z jej stóp, tylko śmiała się i
kontynuowała wspinaczkę na szczyty górskie w ślad za swoim księciem.
- W domu w nocy, kiedy wszyscy spali, schodziła na brzeg morza i myślała o
swoich krewnych.
- Pewnej nocy Mała Syrenka zobaczyła swoje siostry i od tej pory odwiedzały ją
każdej nocy. Pewnego dnia przyszła do niej babcia, a nawet sam król morza;
wszyscy mieszkańcy morza byli bardzo zdenerwowani, ale nie mogli nic z tym
zrobić.
- Z dnia na dzień książę przywiązał się do Małej Syrenki, ale kochał ją jak dziecko.
- Książę wyznał Małej Syrence, że jest mu najdroższa, że ma najmilsze serce i że
jest mu oddana...
- Książę wyznał Małej Syrence, że mógł kochać dziewczynę, która go uratowała,
błędnie sądząc, że jest to dziewczyna ze Świątyni na Brzegu. Jednak piękno, które
znalazło go na brzegu, należało do Świątyni i nie mogło wrócić do świata. Znalazł
też podobieństwo tej dziewczyny do syreny.
- Wkrótce zaczęto mówić, że książę zamierza poślubić córkę swojego sąsiada,
króla
- Słuchając tej rozmowy, Mała Syrenka potrząsnęła głową i roześmiała się.
- Książę miał iść na spotkanie z księżniczką z sąsiedniego królestwa.
- Książę powiedział, że jeśli będzie musiał się ożenić, to wybierze syrenę.
- Pocałował ją w usta i przytulił do siebie
- Książę, w drodze do sąsiedniego królestwa, opowiedział Małej Syrence o morzu.
Uśmiechnęła się.
- Pewnej nocy Mała Syrenka zobaczyła swoje siostry obok statku. Gdy zobaczyli
młodzieńca, rzucili się do wody.
- Następnego dnia rano statek wpłynął do portu i rozpoczęły się uroczystości.
- Księżniczką była dziewczyna, która znalazła go na brzegu. Książę był
niewypowiedzianie szczęśliwy, że to właśnie ona jest dziewczyną.
- Książę wiedział, że Mała Syrenka go kocha i chciał podzielić się z nią swoją
radością.
- Mała Syrenka ucałowała jego dłoń i wydawało jej się, że serce jej pęka.
- Para młoda podała sobie ręce i otrzymała błogosławieństwo biskupa
- Mała Syrenka myślała o swojej godzinie śmierci
- Tego samego wieczoru nowożeńcy mieli wyruszyć do ojczyzny księcia.
- Marynarze tańczyli na statku, a Mała Syrenka poddała się wspomnieniom
- Mała Syrenka zaczęła tańczyć, jeszcze cudowniej niż zwykle.
- Mała Syrenka tańczyła z myślą o śmierci, a książę całował swoją piękną żonę
- Książę i księżniczka wycofali się do swojego namiotu.
- Na statku panowała cisza.
- Mała Syrenka czekała na pierwszy promień słońca, który miał ją zabić.
- Siostry syrenki wyłoniły się z morza, każda z fryzurą.
9
- Siostry oddały swoje włosy czarownicy, aby uratować syrenkę. Czarownica dała
im nóż.
- Podały nóż młodszej siostrze, proponując, że zabiją księcia, po czym ona znów
stanie się syrenką
- Siostry wzięły głęboki oddech i zanurzyły się w morzu.
- Mała Syrenka podniosła podłogę namiotu i zobaczyła śpiącego księcia i jego
żonę. Poranny świt łamał się na niebie.
- We śnie książę wypowiedział imię swojej żony, a Mała Syrenka zrozumiała, że w
jego myślach nie ma miejsca dla Małej Syrenki
- Nóż w rękach Małej Syrenki drżał
- Mała Syrenka rzuciła nóż w fale.
- Mała Syrenka spojrzała na księcia i rzuciła się ze statku do morza, gdzie
zamieniła się w morską pianę
- Słońce wzeszło nad morzem.
- Mała Syrenka nie czuła, że umiera. Widziała jasne słońce i magiczne stworzenia
unoszące się nad nią
- Głos duchów brzmiał jak wysublimowana muzyka
- Mała Syrenka czuła, że staje się podobna do tych stworzeń.
- Mała Syrenka zapytała, dokąd idzie.
- Istoty odpowiedziały, że idzie do Córek Powietrza. Nie mają nieśmiertelnej
duszy, ale mogą na nią zasłużyć swoimi dobrymi uczynkami.
- Istoty powietrzne mówiły, że przynoszą ludziom radość i uzdrowienie, za co
otrzymały nieśmiertelną duszę.
- Mała Syrenka może teraz zasłużyć na wieczną błogość dostępną dla człowieka
poprzez dobre uczynki
- Mała Syrenka wyciągnęła ręce do słońca, a w jej oczach pojawiły się łzy.
- Na statku w tym czasie nowożeńcy szukali Małej Syrenki
- Mała Syrenka niepostrzeżenie pocałowała nowożeńców w czoło i uśmiechnęła
się do księcia
- Mała Syrenka i inne stworzenia podeszły do różowych chmur.
- Istoty powiedziały jej, że wlatują do domów ludzi i jeśli znajdą tam posłuszne
dziecko, uśmiechają się - a ich proces zostaje skrócony. Jeśli spotkają nieposłuszne
dziecko, płaczą - a każda łza dodaje jeden dzień więcej do procesu

10
 HISTORIA WYDARZENIA
Na podstawie fabuły spektaklu ustalono następujący ciąg zdarzeń w
spektaklu.

1. Wydarzenie początkowe (исходное событие): Mała Syrenka uratowała

księcia

2. Główne wydarzenie (основное событие): Mała Syrenka staje się

gotowa na wszystko, aby znaleźć duszę

3. Wydarzenie centralne (центральное событие): Mała Syrenka

akceptuje, że książę kocha inną, pogodzi się z tym, że nie znajdzie nieśmiertelnej
duszy

4. Ważniejsze wydarzenie (главное событие): Mała Syrenka kontynuuje

swoją drogę do znalezienia duszy poprzez dobre uczynki

GŁÓWNY NURT DZIAŁAŃ (сквозное действие): droga do znalezienia

duszy (Mała Syrenka)
DZIAŁANIE KONKURENCYJNE (контрсквозное действие): powrót
Małej Syrenki do królestwa morskiego (mieszkańcy morza)

GATUNEK SPEKTAKLU: bajka dla dorosłych

Co istotne, sam Andersen wyznał w swojej autobiograficznej opowieści
"Baśń mojego życia" przyznał:
Ja... starał się zachować prosty, naturalny i, moim zdaniem, najwłaściwszy
język i ton. Wiedziałem jednak, że za ten właśnie język zostanę skrytykowany
przez uczonych krytyków, dlatego, aby postawić czytelników na właściwym
miejscu, nazwałem swoje opowieści "Bajkami dla dzeiców". Ja sama zawsze
miałam na myśli to, że pisałam je nie tylko dla dzieci, ale i dla dorosłych.

11
 CELE BOHATERÓW
Pierwszym początkowym celem wszystkich sióstr: poczekaj na swoje
piętnaste urodziny.
Następnie dokonujemy stratyfikacji postaci bohaterów:

Cel Małej Syrenki: znaleźć duszę w miłości, za wszelką cenę

Cel babci Małej Syrenki: wychowywać wnuczki w surowych zasadach

królestwa morskiego

Cel sióstr: dobrze przeżyć przydzielone im 300 lat

Cel króla morza: znalezienie godnej zmiany

Cel wiedźmy: maksymalnie się bawić, czerpać korzyści

Cel księcia: stać się godnym spadkobiercą swojego ojca

Cele żeglarzy: spacer i zabawa

Cele stworzeń powietrznych: znaleźć nieśmiertelną duszę, wykonując

dobre uczynki

12
 CHARAKTERYSTYKA BOHATERÓW I ICH RELACJI
Osobowości bohaterów, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne, oraz ich
relacje między sobą, w połączeniu z fabułą utworu, pomagają mi określić ich
główne cele i pomagają aktorom budować zadania, które mają zmierzać do tego
celu.

Mała Syrenka
- Najmłodsza z wnuczek, na początku opowieści ma 9-10 lat.
- Skóra delikatna i przejrzysta, oczy niebieskie.
- Był dziwnym dzieckiem, cichym i zamyślonym.
- Ma fantastyczny głos i pięknie się porusza
- Mała Syrenka ozdobiła swoje łoże z czerwonych kwiatów marmurowym
posągiem chłopca, który spadł z rozbitego statku, prototypem swojego przyszłego
kochanka. Kwietnik w kształcie słońca jako tęsknota za tym, co jasne i wyższe
- Mała Syrenka uwielbiała słuchać opowieści babci o życiu na ziemi;
ciągnęło ją do powierzchni morza bardziej niż którąkolwiek z jej sióstr.
- Jest pewna, że zakocha się w Górnym Świecie i mieszkających tam
ludziach. Chce brać czynny udział w życiu ziemskim. Nie umie płakać, ale umie
kochać. Dlatego wie, że zakocha się w ziemskim świecie i ludziach w nim
żyjących.
- Mała Syrenka zakochała się w jednym mężczyźnie - księciu. Zakochała się
też w ludzkim świecie. Jej tęsknota za tym światem przypomina tęsknotę
pobożnego człowieka za niebem.
- Odważna i niezłomna, przynajmniej na drodze do celu (śmiała się nawet
wtedy, gdy krwawiły jej stopy).
- Blisko końca stawia miłość ponad swoje życie, jednocześnie zdając sobie
sprawę, że nie dostanie nieśmiertelnej duszy.
- Mała Syrenka, mimo że jest księżniczką z urodzenia, nie jest równa
księciu, zajmuje podrzędną pozycję.
- Mała Syrenka odrzuca ostatnią możliwość ratunku i nie zabija księcia
nożem, za który jej siostry oddały swoje piękne włosy. To nie jest tylko ludzki
czyn, ale czyn osoby godnej życia wiecznego.
- Mała Syrenka przechodzi metamorfozę dwukrotnie. W powietrzu jej łzy
mogą stać się życiodajnymi kroplami wody, natomiast w morzu wody nie widać.
- Oddaje wszystko dla kogoś, kto tego nie uzna ani nie doceni. Tragedia jest
taka. Nie jest to tragedia absolutna, bo nadzieja na możliwość posiadania
nieśmiertelnej duszy znajduje się dzięki samopoświęceniu.

KSIĄŻĘ.
- Czarnooki.
- Mniej więcej o rok starsza od Małej Syrenki.
- Wierzy, że Mała Syrenka ma mówiące oczy
- ma temperament w słowach (mówi, że może nie poślubić księżniczki obok,
wbrew rodzicom, jeśli jej nie kocha)
- Uważa, że Mała Syrenka jest lojalna.
13
 - Jego stosunek do niej jest przyjazny i życzliwy, zbliżony do ukochanego
psa. Książę nazwał ją "cichym małym znaleziskiem z mówiącymi oczami" i
pozwolił jej spać na aksamitnej poduszce przy swoich drzwiach. Kochał ją "jako
słodkie, miłe dziecko", a nie jako oblubienicę. W końcu syrena mówiła tylko
oczami.
- Książę reprezentuje człowieka, który w przeciwieństwie do Małej Syrenki
nie umie słuchać głosu swojego serca.
- Mała Syrenka przypomina mu o dziewczynce, która go uratowała.
Oczywiście, bo te dwa obrazy mieszają się w jego zmąconym umyśle.

KRÓL MORZA
- Wdowiec
- Jest w ciągłej żałobie
- Zrzucił wszystkie sprawy na matkę

MATKA KRÓLA MÓRZ.

- Prowadzi gospodarkę morską
- Sprytna kobieta
- Bardzo dumna ze swojej szlachetności.
- Nosi na ogonie 12 ostryg (choć szlachta może nosić tylko sześć).
- Kocha swoje wnuczki.
- Opowiada wnuczkom o Górnym Świecie, ale nie chwali tego świata.
- Nie uważa ludzi za rasę wyższą.
- Uważa, że syreny powinny cieszyć się spokojnym życiem. Bądź obojętny
na losy ludzi
- Wychowuje swoje dziewczynki ściśle według rytuałów rodziny
królewskiej
- Według niej główną różnicą między stworzeniami morskimi a ludźmi jest
nieśmiertelna dusza tych ostatnich, a nie ich rybi ogon.

SIOSTRY Małej Syrenki.

- Pięknie.
- Rozsiewanie plotek.
- Pływać bliżej Małej Syrenki niż ich ojciec i babcia
- Starsza (14 na początku opowieści) odpoczywa na piaszczystym brzegu i
patrzy na miasto z daleka
- Druga (13-14 lat) podziwia zachód słońca.
- Trzecia (12-13 letnia) dzielnie płynie do portu ludzi
- Czwarta (11-12 lat) nie jest żądna przygód, lubi kontemplować z daleka; na
początku nawet nie zbliży się do miasta
- Piąta (10-11 lat, urodziny w zimie) patrzy na złą pogodę i burze, cieszy się
z tego
- Ma coś wspólnego z syrenami, których głosy słyszeli żeglarze i rozbijali
się o skały, gdy podpływali bliżej. Ale syreny Andersena raczej uspokajają strach
żeglarzy przed nieuchronną zagładą
14
 NARZECZONA KSIĘCIA
- Łagodna
-Z pokorą wypełnia wolę swoich rodziców. Jeśli musisz iść do klasztoru lub
wyjść za mąż

ZWIEWNE ISTOTY.
- Bez skrzydeł, nieważki i przezroczysty
- Ich głos nie może być słyszany przez ludzi
- Żyją, aby zdobyć nieśmiertelną duszę poprzez dobre uczynki
- Wiedzą jak najszybciej dostać się do ludzkiego raju

15
 SCENOGRAFIA

Scena powinna być dwupoziomowa.

Pierwszy poziom, najbliższy widzom, to podwodne królestwo. Na obrzeżach
sceny znajduje się 6 pokoi, w których mieszkają siostry, w środku sceny pokoje
króla mórz i jego matki, a także pokój czarownicy. Na pierwszym poziomie
znajduje się konstrukcja, która wznosi się na drugi poziom i łączy się z nim,
tworząc na pierwszym piętrze przestrzeń dla scen. Na parterze konstrukcja jest
prawie zrównana z podłogą, lub zlicowana z posadzką, w zależności od tego, jak
pozwolą na to możliwości techniczne.
Ściany w pokojach sióstr są różne.
Pokój pierwszej siostry (oświetlony od wewnątrz białym światłem w ciepłych
kolorach):

16
Pokój drugiej siostry (oświetlony przez to samo):

Pokój trzeciej siostry (oświetlony przez to samo):

Pokój czwartej siostry (oświetlony przez to samo):

Pokój piątej siostry (oświetlony przez to samo):

17
Pokój syrenki (oświetlony chłodnym białym światłem):

Pokój króla morza (słabe czerwone światło):

Pokój babci syrenki (białe światło w ciepłych barwach):

18
 Konstrukcje drugiego piętra z wnękami, coś jak akwedukty

Wszystkie pozostałe ściany są podświetlane (kolory zmieniają się w zależności od

sceny). To musi być uczucie, jakby ściany miały zaraz pęknąć, jakby za nimi była woda.

W pokoju czarownic ściany (podświetlone na zielono):

19
 Rozpórki mechanizmów podnoszących są przy podnoszeniu do góry ukryte przez
tkaninę:

Przestrzeń na drugiej kondygnacji jest oświetlona światłem jak z pochodni, na

akweduktach drugiej kondygnacji pochodnie będą płonąć w miarę rozwoju scen na drugiej
kondygnacji. Drugi poziom ma realistyczny wygląd. Pierwszy z nich jest groteskowy w
treści, zbliżony do ekspozycji w książkach Howarda Lovecrafta.

20
 KOSTIUMY
Wszystkich marynarzy, chcę zrobić z ogromnymi głowami, takimi jak ta postać::

zawsze wesoły i brzęczący coś głośno, w niezrozumiałym języku. W telniazkach.

Wiedźma

To jej kostium na pierwszym zdjęciu. Na drugim zdjęciu jest jej maska. Tylko z
wężami.

21
 Matka króla mórz

Kostium na pierwszym zdjęciu i głowa na drugim, coś w rodzaju toczącej się

figury bez nóg. To ogromna marionetka sterowana od wewnątrz przez dwóch ludzi.
Siostry Małej Syrenki

Podobizna kostiumów z pierwszego i drugiego rysunku. Trzeci rysunek to maska.

22
Mała Syrenka

Pierwszy rysunek jest jako syrenka. Drugi - jako człowiek.

Książę i jego narzeczona

Kolor kostiumu jest biały.

23
 Stworzenia powietrzne

Elementy kostiumu są jak stygmaty. Każde nowe piętno jest wynikiem tego czy
innego czynu. Na drugim zdjęciu widać dolną część kostiumu. Całkowicie biały.

24
 Lalki
Król mórz

Kostium jest na pierwszym zdjęciu, a głowa na drugim, która odłącza się od ciała i
bezczynnie wisi w powietrzu, gdy jego pokój jest podświetlony. To tylko lalka.
Lalka konia, na którym będzie jeździł książę i syrenka

25
 Życie morskie:
Meduzy (Schodząc i wspinając się na górę):

Ryba-wędkarzy, z latarką między oczami (jak ten kostium):

Syrenki na balu (jak manekiny, na stojaku z kapą z kółkami, kręcące się wokół
własnej osi):

26
 Lalki dla marynarzy:

Na parterze są lalki coś w rodzaju armii z terakoty, nie ma ich zbyt wiele, na
wznoszącej się konstrukcji nie ma lalek. Podczas scen na pierwszym poziomie lalki
poruszają się, coś w rodzaju bicia serca:

W pokoju wiedźmy zawieszone są lalki:

27
 Tekst bajki

1 odcinek

28
2 odcinek

5 odcinek

3 odcinek

6 odcinek

4 odcinek

7 odcinek

8 odcinek 9 odcinek

29
10 odcinek

11 odcinek

12 odcinek

30
13 odcinek

31
 15 odcinek
14 odcinek

32
 16 odcinek

33
17 odcinek

18 odcinek

34
19 odcinek

35
 KOMENTARZ:
Odcinek 1:
Gdy widzowie wchodzą, światło z reflektora jest kierowane na widownię,
oślepia widzów, trudno rozróżnić, co jest na scenie. Po trzecim dzwonku zaczyna
się podwodny dźwięk, podobny do tego, który słyszymy pod wodą, będąc pod
ciśnieniem. Wszystkie światła gasną razem z nim.
Pokryte pęknięciami ściany zaczynają świecić, wyłania się z nich stonowany
niebieski kolor. Na scenie widzowie zaczynają dostrzegać sylwetki zdalnie
przypominające duże ryby (cienie Ryby-wędkarzy).
W czasie gdy na sali panowała całkowita ciemność, na pierwszy poziom
sceny spuszczono meduzy, zaczynają one świecić i drgać dziwacznie, podobnie do
bicia serca, meduzy wiszą nieregularnie i płynnie schodzą, teraz trochę niżej, teraz
wyżej. W końcu unoszą się do góry i wychodzą na zewnątrz. Na pierwszym
poziomie sceny zapala się białe światło (nie jaskrawe), ale bije jakby z jednego
punktu, pozwalając obiektom rzucać dziwaczne cienie.
https://youtu.be/PrSXb44xu0s
- Submerged - | Ocean Ambient Music | Underwater Sounds
Gra muzyka.
W sali tronowej Króla Morza zapala się światło, jego głowa powoli odlatuje
od ciała i zaczyna błądzić po pomieszczeniu. Następnie zaczyna walić w sąsiednią
ścianę, pokój matki. Zapala się tam światło i widzimy kulistą postać z głową
(światło w sali tronowej gaśnie). Ze ściany wyłaniają się czarne ramiona
korygujące wygląd postaci, głowa odwrócona od widzów powoli odwraca się w
stronę sali, ramiona wchodzą w ścianę, postać zaczyna się powoli poruszać jako
bezkształtna masa, wyłania się na scenie mijając pomieszczenia z syrenami, w
każdym z nich na krótko zapalają się światła, syreny wiją się po pomieszczeniach.
Są przywiązani pasami materiału do swoich ścian. Ktoś karmi rybki (fantazyjnie
ukształtowane, bezbarwne lub czarne lalki rybek poruszają się powoli po pokoju
syrenki, która je karmi), ktoś dogląda pokoju, syrenki poruszają się bardzo powoli.
W końcu światła gasną we wszystkich pokojach, ale pozostają w pokoju syreny,
ona powoli próbuje opuścić pokój, ale zdaje sobie sprawę, że jest trzymana przez
uprząż, zaczyna się konwulsyjnie poruszać, uprząż wciąga ją z powrotem. Światła
zgasły.
Odcinek 2:
Światła zaczynają powoli zapalać się w sali numer 1, gdzie starsza siostra
uwalnia się z więzów i płynnie wchodzi na scenę. Jest plastyczny szkic starszej
siostry, jak ostrożnie wykonuje każdą czynność, jej dziwaczny taniec wygląda jak
ruch zbyt zaskoczonego osobnika, wierci się i bada otoczenie (być może używa
żyroskopu, by uzyskać efekt unoszenia się nad ziemią). Następnie wchodzi na
środek, gdzie stoi podest, i nie przerywając ruchu, zaczyna śpiewać:
Przede wszystkim zobaczysz Syreny; z nieuchronnym zaklęciem
Łapią marynarzy, którzy się do nich zbliżają.
Ten, kto bezwiednie zbliży się do tych dwóch czarodziejek,
ich słodki
Słyszy ich słodki głos, bez żony, bez małych dzieci
W ich domu nigdy nie można pocieszyć się upragnionym powrotem.
36
 (fragment «Odyseja» Homerowi)
W pokoju Małej syrenki zapala się światło, a ona próbuje się wydostać, ale
ograniczenia stają na przeszkodzie i wciągają ją z powrotem do środka. Światła w
jej pokoju gasną.
Odcinki 3-4:
Zapala się światło dla drugiej siostry, pojawia się ona spirytualnie na scenie i
ona i pierwsza siostra są już razem, robią studium. Który zostaje przerwany przez
światło w pokoju trzeciej siostry, ona śmiało wlatuje na scenę i teraz kieruje
skeczem. (Jest to ten sam zapętlony taniec rąk bez przerwy syreny będą go
powtarzać).
Odcinek 5:
Światło zapala się dla czwartej siostry, która skromnie dołącza do sióstr.
Wtedy zapala się światło syrenki, syrenka bardzo stara się uwolnić od
trzymających ją szmatek, ale znowu jej się nie udaje.
Odcinek 6:
Po tym, jak w ten sam sposób dołącza do nich piąta siostra, platforma
zaczyna się powoli podnosić, zajmując miejsce między pierwszym a drugim
poziomem. Po ich wyjściu z pokoju gasną tam światła.
Odcinek 7:
Każda z syrenek śpiewa swoją inną partię, ale tekst jest ten sam, tworząc
słodką polifonię. Gdy pojawia się piąta siostra, na drugim poziomie pojawiają się
marynarze i wskakują w pustkę przed nimi. Nieustannie, powoli, jak
zahipnotyzowany.
Odcinek 8:
Wreszcie zapalają się światła także dla Małej Syrenki. Nie ma jej już w
swoim pokoju, światło zapala się w pokoju babci, na której ręce założyła syrenią
koronę. Po tym wszystkim gasną światła sceniczne.
Odcinek 9:
Na drugim poziomie zapalają się światła i marynarze zaczynają głośno i
niezrozumiale rozmawiać, sięgając z dołu po tych, którzy nie zdążyli się podnieść
skacząc w dół. Gdy wszyscy żeglarze znajdą się na górze, zaczyna grać muzyka.
https://youtu.be/wRgPqCOy-hs
Arvo Part, Fratres
Fundacja Cultura Animi
MUZYKA NASZYCH CZASÓW
Marynarze zaczynają głośno i niewyraźnie rozmawiać, ktoś wywleka zza
kulis pełnowymiarowe, antropomorficzne, kobieco wyglądające lalki. Nagle wśród
nich pojawia się książę, chodzi dziwnie, robi dwa kroki do przodu i jeden do tyłu,
potem trzy do przodu i dwa do tyłu.
Zapala się światło na pomoście, syrenka zauważa księcia. On, nie
zauważając jej, siada na krawędzi drugiego rzędu. Wpatruje się w niego przez
dłuższą chwilę, po czym zaczyna owijać ciemną tkaninę wokół twarzy.
Odcinek 10:
Marynarze powoli osiadają na pokładzie w stanie nieprzytomnym. Muzyka
zaczyna grać coraz bardziej smutno, jakby przeżuto płytę. Grzmot dudni. Błyskają
37
pioruny (Lampy na ścianach też się iskrzą). Z przedziałów na drugim poziomie,
gdzie skoczyli marynarze, zaczynają wyłaniać się ręce, ciągnąc ich z powrotem.
Ręce zaczynają okrążać księcia, który nie stawia oporu. Mała Syrenka
przygląda się długo, potem głośno krzyczy - i ramiona znikają z powrotem. A
książę, półprzytomny, spada w kierunku platformy. Światła zgasły. Muzyka w
końcu zamiera.
Działo świetlne uderza w platformę, na której siedzi książę, ma zamknięte
oczy, trzyma go mocno syrena, a następnie owija jego twarz ciemną tkaniną. I
powoli zsuwa się z platformy.
Odcinek 11:
Nagle z ciemności pojawiają się długie ręce, które zdejmują z księcia
przepaskę, po czym ręce znów znikają w ciemności. Książę po chwili otwiera
oczy, platforma zaczyna przesuwać się w górę, na drugim szczeblu w świetle stoi
jego przyszła konsorcjantka, podczas gdy oni jeszcze nie są z nim zapoznani.
Wykonują wobec siebie te same dziwaczne ruchy, tylko zsynchronizowane, co
książę, gdy tylko pojawił się w scenie z marynarzami. Muzyka zaczyna grać
https://youtu.be/vu1BcNeebMI
Arvo Pärt - Tabula Rasa, I
Lekko się dotykają, światła gasną, ale gra muzyka.
W ciemności muzyka znika i ponownie przechodzi na muzyczne dźwięki
morza.
https://youtu.be/PrSXb44xu0s
- Submerged - | Ocean Ambient Music | Underwater Sounds
Odcinek 12:
Zapala się światło w pokoju syrenki, ona trzyma, pomalowaną na czarno
lalkę ludzkiego dziecka, długo się jej przygląda. Następnie chwyta lalkę rybkę i
kładzie ją obok dziecka. Następnie rozpakowuje swoją twarz i robi pieluszkę dla
dziecka i rybki. Bierze tę pieluchę i wchodzi z nią na platformę, gdzie przez
dłuższy czas stoi tyłem do publiczności, potem platforma zaczyna się podnosić,
ona krzyczy gorączkowo, stopniowo zagłusza ją podwodny szum. Hałas i krzyki
ustają, gdy w pokojach sióstr zapalają się światła, podest schodzi w dół, one
powoli wychodzą do syrenki, stają na podeście i zaczynają śpiewać, podest powoli
się podnosi. W tym czasie zaczynają pojawiać się marynarze, którzy wskakują z
powrotem w przepaść. Trwa to do momentu pojawienia się księcia, który również
wszedł w otchłań. Syreny przestają śpiewać, a ich światła gasną. Książę stoi w
świetle na drugiej kondygnacji. W ciemności platforma ściąga syreny (co nie
powinno być widoczne dla widza). Potem platforma znów się podnosi, na
platformie leży chustka, którą zostawiła syrenka, książę powoli próbuje ją
podnieść, ale platforma gwałtownie opada. Światła zgasły.
Odcinki 13-14:
Zapalają się światła w pokojach wszystkich sióstr - stoją przed pokojami jak
w cieniu, światło uderza je w plecy, siostry powoli owijają głowy czarnym
materiałem, wszystkie oprócz syrenki, gdy już skończą - zapala się światło w
pokoju babci, ta odwraca głowę o 180 stopni i jedzie w kierunku czwartego
pokoju, czwarta siostra była najbardziej niechlujna i nie zdążyła jeszcze owinąć
38
głowy. Babcia chwyta za kawałki materiału i zaczyna je rozplątywać, idąc w
kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, następnie chwyta 2,1,3,5
siostry za materiał i zaczyna je rozplątywać, tworząc w ten sposób koło i owijając
się, siostry krążą wokół swojej osi i znajdują się w centrum obok Babci. Mała
Syrenka przygląda się w milczeniu. Gasną światła (w tym czasie aktorzy
opuszczają kostium Babci).
Gdy odchodzą, światła w sali tronowej powoli się zapalają, głowa króla
morza powoli odłącza się i zaczyna obracać wokół własnej osi, do szumu trąbki
dętej, który odbija się echem w oddali, wszystkie pomieszczenia na pierwszym
poziomie zaczynają migać i po raz pierwszy pokój czarownicy. Siostry chwytają
Babcię za części kostiumu i powoli ją rozrywają. Syrenka tymczasem chowa się w
zielonym pokoju, gdy tylko syrenka się tam znajdzie, gasną światła w tym
pomieszczeniu. Kiedy siostry rozrywają syrenkę, zanoszą wszystkie kawałki do jej
pokoju, ich ręce ciągną kawałki dalej, światła gasną.
Odcinek 15:
Światła w pokoju czarownicy są zapalone, ale czarownicy tam nie ma.
Widzimy syrenę (właściwie manekin w kostiumie syreny) stojącą w głębi
pomieszczenia. Scena wypełnia się dymem. "Terakotowa armia", z posągów
martwych marynarzy, zaczyna się poruszać (mechanizmy w miękkich lalkach).
Meduzy z góry zaczynają migać. Słychać syczący dźwięk, odległy, narastający, z
pierwszego planu pojawiają się i znikają skórzane podłużne formy (kukły węża,
które pod sceną mają ogon i w razie potrzeby można je szybko wyjąć), które
czasem się plączą. Platforma idzie w górę. A gdy zstępuje stoi za nią wiedźma
(węże na jej głowie są agresywne). Wchodzi do swojego pokoju, głaszcze syrenkę,
syrenka unika węży, czarownica uspokaja je jednym gestem (właściwie wyłączając
mechanizm). Następnie pomału zaczyna wkładać syrenkę do swojego kociołka
(który nie ma dna, z którego później wyłoni się odnowiona syrenka). Następnie
odcina węża od głowy, wrzuca go do kotła, a stamtąd niezdarnie wyłania się
syrenka, która potykając się dociera do platformy, omijając przy okazji węże, i
spada bez sił. Wiedźma zaczyna głośno krzyczeć i światła gasną. Syczenie i obce
dźwięki w ciemności odchodzą w niepamięć.
Odcinek 16:
Pojawia się światło, syrenka wspina się na platformę. Na platformie,
wyłaniającej się z góry, pojawiają się marynarze i książę. Książę kładzie się obok
syrenki. Muzyka zaczyna grać
https://youtu.be/wRgPqCOy-hs
Arvo Part, Fratres
Fundacja Cultura Animi
MUZYKA NASZYCH CZASÓW
Rozpoczyna się etiuda księcia i syrenki, przesuwają ręce do siebie, następnie
zaczynają tańczyć wymyślny taniec (zbudowany na podporach), jakby zlewając się
w jedną osobę, jakby nie zauważając marynarzy, tańczą dalej, wywijają
niestworzonego konia, unikają go wszystkimi ruchami. Przez cały taniec, po
wstaniu, patrzą przed siebie.

39
 Odcinek 17:
Nagle zza marynarzy pojawiają się długie ręce i wciągają syrenkę w tłum
marynarzy, nie może ona krzyknąć, syrenka znika w tłumie. Książę nie zauważa,
że Mała Syrenka zniknęła i dalej tańczy z taką samą wytrwałością. Zza marynarzy
wychodzi tańcząc dziewczyna, która kiedyś znalazła go na brzegu - i teraz tańczą
dalej. Do czasu, gdy tłum marynarzy otoczy ich w pijackiej rewerencji i znikną z
pola widzenia. Światła zgasły. Muzyka się kończy.
Platforma zjeżdża w dół w ciemność. Rozlega się niski sygnał dźwiękowy.
Światła zapalają się najpierw w pokoju babci, gdzie jej ręce wreszcie mocują
ostatni element. Potem głowa się odwraca - babcia wychodzi z pokoju i gaśnie
światło. Potem światła w pokojach sióstr zapalają się na przemian, one wychodzą z
pokoju i światła gasną za nimi. W pokoju Króla Morskiego zapala się ostatnie
światło, głowa powoli się odczepia - leci w górę, rozgląda się i równie powoli
wraca na ramiona. Światła zgasły.
Odcinek 18:
Mała Syrenka siedzi na krawędzi platformy (bliżej krawędzi, gdzie jest
pokój babci), powtarzając ruchy rąk z tańca z księciem, ale wygląda to
nieestetycznie. Za nią w oknach drugiej kondygnacji widzimy twarze księcia i jego
oblubienicy, przechodzących od jednego okna do drugiego, patrzących prosto
przed siebie. Czasem zawisają w oknach, jakby powtarzając ruchy z przeszłości,
jak to już wcześniej bywało. Robią to po przeciwnej stronie niż syrenka. Nagle
rozlega się odległy syk węża, platforma podnosi się, a na niej leży maska
czarownicy, w której poruszają się węże (mechanizmy w lalkach). Mała Syrenka
bierze maskę w ręce i podchodzi bliżej do księcia i jego żony, którzy jej nie
zauważyli. Patrzy na nich - po czym sama nakłada maskę. Stoi przez chwilę i siada
na podeście. Platforma odjeżdża w dół, twarze księcia i jego żony nie przestają
migotać. Mała Syrenka znika w morzu. Światła zgasły.
Muzyka gra.
https://youtu.be/87I8Lw6EEY8
Ludovico Einaudi's L'origine Nascosta
Odcinek 19:
Kontrastowe światło, na całej scenie. Dużo cieni, ale żadnych postaci. W
każdym pomieszczeniu po kolei zaczyna się zapalać światło, jakby szukając
syrenki. W końcu zatrzymuje się na platformie, która pędzi w górę. Na nim stoi
syrena, naga, jej nagość zakrywają zwiewne istoty. Pojawia się błysk jasnego
światła. Potem gasną światła i łuk.

40
PLANOWANY POSTER

41