He-Dieu-Hanh - Duynn - Chuong-1 - Tong-Quan - (Cuuduongthancong - Com)

om
.c
ng
co
Chương 1
an
th
ng
GIỚI THIỆU HỆ ĐIỀU HÀNH
o
du
u
cu
1
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1
Nội dung chương 1
om
1. Các thành phần của hệ thống máy tính.
.c
ng
2. Khái niệm hệ điều hành.
co
3. Các dịch vụ do hệ điều hành cung cấp.
an
4. Phân loại hệ điều hành. th
o ng
5. Quá trình phát triển và một số khái niệm
du
u
quan trọng
cu
6. Cấu trúc hệ điều hành

2
Các thành phần của máy tính
om
Keyboard
.c
Disks Monitor
Mouse Printer
ng
co
Disk controller USB controller Graphics adapter
an
CPU
th
o ng
du
u
MEMORY
cu
Ñeäm döõ lieäu (local buffer)
3
Các thành phần của máy tính
om
 Lưu trữ là một trong những dạng thức I/O quan trọng
.c
 Bộ nhớ chính (main memory, primary memory)
ng
- CPU chỉ có thể truy cập trực tiếp thanh ghi
co
(registers) và bộ nhớ ROM, RAM
an
 Bộ nhớ phụ (secondary storage)
th
ng
- Hệ thống lưu trữ thông tin bền vững (nonvolatile
o
storage)
du
- Đĩa từ (magnetic disks): đĩa mềm, đĩa cứng,

u
cu
băng từ
- Đĩa quang (optical disk): CD-ROM, DVD-ROM
- Flash ROM: USB disk
4
Khái niệm hệ điều hành
om
 Hệ điều hành
.c
 Một chương trình quản lý phần cứng máy tính
ng
 Trung gian giữa người và phần cứng máy tính
co
an
 Cung cấp môi trường cho các ứng dụng khác thực
thi th
o ng
 Một số hệ điều hành:
du
- Windows 10,
u
cu
- Ubuntu,
- Android,
- … CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
5
om
 Tiến trình (Process)
.c
 Chương trình đang thực thi trên máy
ng
 Ví dụ: mở 1 file MS Word để tạo ra 1 tiến trình P
co
 Tiểu trình (thread)
an
th
 Một dòng xử lý trong 1 tiến trình
ng
 Một tiến trình có 1 hay nhiều tiểu trình
o
du
 Ví dụ: trong tiến trình P

u
+ Luồng nhận thao tác của người dùng

cu
+ Luồng kiểm tra lỗi

+…
6
om
 Vai trò và chức năng
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
7
om
 Quản trị tài nguyên
.c
 CPU, RAM, HDD, printer…
ng
 Nhiệm vụ: Cung cấp giải thuật cấp phát, quản trị tài
co
nguyên cho các đối tượng hoạt động.
an
th
 Mục tiêu: Cấp phát đầy đủ, công bằng, hiệu quả
ng
 Điều khiển thiết bị
o
du
 Nhiệm vụ: Che dấu các chi tiết phần cứng, tạo môi
u
trường dễ làm việc hơn cho người dùng.

cu
 Mục tiêu: Tạo sự độc lập thiết bị.
8
om
 Giao tiếp với người dùng (user interface - UI)
.c
- Command-line interface (CLI)
ng
co
- Batch interface
an
- Graphical user interface (GUI)
 Thực thi chương trình th
o ng
 Nhập/xuất
du
 Thao tác với hệ thống tập tin

u
cu
9
om
 Liên lạc giữa các tiến trình
.c
- Chia sẻ bộ nhớ
ng
co
- Truyền thông điệp
an
 Phát hiện lỗi
 Định vị tài nguyên th
o ng
 Accounting
du
 Bảo mật
u
cu
10
Các dịch vụ hệ điều hành cung cấp
om
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
11
Các dịch vụ hệ điều hành cung cấp
om
 Bộ cấp phát tài nguyên (Resource allocator): Quản lý
.c
và cấp phát tài nguyên.
ng
 Chương trình kiểm soát (Control program): Kiểm soát
co
việc thực thi chương trình và kiểm soát hoạt động của
an
các thiết bị nhập/xuất.
th
ng
 Phần nhân (Kernel): là chương trình “lõi” của hệ điều
o
hành, được thực thi trước tiên và tồn tại trong bộ nhớ
du
cho đến khi tắt máy (các chương trình khác gọi là
u
cu
chương trình ứng dụng).

Bộ cấp phát tài nguyên Chương trình kiểm soát
Phần nhân 12
Phân loại hệ điều hành
om
 Hệ thống xử lý theo lô
.c
 Hệ thống xử lý theo lô đa chương
ng
co
 Hệ thống chia sẻ thời gian (xử lý đa nhiệm)
an
 Hệ thống song song
th
ng
 Hệ thống phân tán
o
du
 Hệ thống xử lý thời gian thực

u
cu
 Hệ thống nhúng
13
om
 Hệ thống xử lý theo lô:
.c
 Hệ điều hành theo lô thực hiện các công việc
ng
lần lượt theo những chỉ thị định trước.
co
an
 Bộ giám sát thường trực
 CPU và thao tác nhập xuất
th
o ng
du
u
cu
14
om
 Hệ thống xử lý theo lô đa chương
.c
 Đa chương (multiprogram) gia tăng khai thác
ng
co
CPU bằng cách tổ chức các công việc sao cho
an
CPU luôn luôn phải trong tình trạng làm việc .
th
 Xử lý các vấn đề lập lịch (scheduling) cho công
o ng
việc, lập lịch cho bộ nhớ và cho cả CPU.
du
u
cu
15
om
 Hệ thống xử lý đa nhiệm
.c
 Hệ thống đa nhiệm (multitasking):
ng
co
- Nhiều công việc cùng được thực hiện
an
- Việc chuyển đổi của CPU như hệ đa chương nhưng
thời gian mỗi lần chuyển ngắn hơn.th
o ng
 Hệ điều hành đa nhiệm phức tạp hơn hệ điều hành đa
du
u
chương:
cu
- Quản trị và bảo vệ bộ nhớ, sử dụng bộ nhớ ảo.

- Cung cấp hệ thống tập tin truy xuất on-line…
16
om
 Hệ thống xử lý đa nhiệm
.c
 Hệ điều hành đa nhiệm là kiểu của các hệ điều hành
ng
co
hiện đại ngày nay.
an
th
ng
task
o
du
C
u
cu
time
17
om
 Hệ thống song song (đa xử lý)
.c
 Có nhiều bộ xử lý cùng chia sẻ tài nguyên hệ thống.
ng
co
 Tối ưu hơn hệ thống có nhiều máy có một bộ xử lý:
an
- Chia sẻ các thiết bị ngoại vi, hệ thống lưu trữ,
nguồn… th
o ng
Độ tin cậy
du
-
u
 Đa xử lý đối xứng:
cu
- Mỗi bộ xử lý chạy với một bản sao của hệ điều hành.
18
om
 Hệ thống song song (đa xử lý)
.c
 Đa xử lý bất đối xứng:
ng
co
- mỗi bộ xử lý được giao một công việc riêng biệt. Một
an
bộ xử lý chính kiểm soát toàn bộ hệ thống, các bộ xử
th
lý khác thực hiện theo lệnh của bộ xử lý chính.
o ng
du
u
cu
19
om
 Hệ thống phân tán
.c
 Các bộ xử lý không chia sẻ bộ nhớ và đồng hồ.
ng
 Các bộ xử lý trong hệ phân tán thường khác nhau
co
an
về kích thước và chức năng.
 Chia xẻ tài nguyên. th
o ng
 Tăng tốc độ tính.
du
 An toàn.
u
cu
 Thông tin liên lạc với nhau.
20
om
 Hệ thống xử lý thời gian thực
.c
 Dùng cho các hệ thống yêu cầu cao về độ chính xác
ng
theo thời gian.
co
 Hệ thống thời gian thực cứng:
an
th
- Công việc được hoàn tất đúng lúc.
ng
- Dữ liệu thường được lưu trong bộ nhớ ngắn
o
du
hạn.
u
 Hệ thống thời gian thực mềm:

cu
- Mỗi công việc có một độ ưu tiên riêng và sẽ

được thi hành theo độ ưu tiên đó.
21
om
 Hệ thống nhúng
.c
 Được nhúng trong các thiết bị gia dụng, các
ng
co
máy trò chơi,…
an
 Kiến trúc đơn giản, nhỏ gọn, có tính đặc trưng
cho từng thiết bị. th
o ng
 Ứng dụng: PDA, Mobil phones,…
du
u
cu
22
Quá trình phát triển hệ điều hành
om
 Thế hệ thứ 1: 1945 - 1955
.c
- Vacuum tube.
ng
- Plug board.
co
- Tại 1 thời điểm: 1 công việc.
an
- Vấn đề: lãng phí.
th
ng
 Thế hệ thứ 2: 1955 - 1965
o
- Transistors.
du
- Batch system.
u
cu
- Sử dụng cơ chế spooling.

- Sử dụng CPU tốt hơn, nhưng vẫn thực thi 1 công
việc tại 1 thời điểm.
23
Quá trình phát triển hệ điều hành
om
 Thế hệ thứ 3: 1965 - 1980
.c
- Integrated circuits (ICs).
ng
- Đa nhiệm (multitask).
co
an
- Chia sẻ thời gian: thực thi nhiều công việc cùng một
th
lúc. ng
 Thế hệ thứ 4: từ 1980
o
du
- Thể thống nhất lớn

u
cu
- Dùng cho PC.
24
Cấu trúc hệ điều hành
om
 Cấu trúc đơn giản
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Cấu trúc của MS-DOS
25
om
 Cấu trúc đơn giản
.c
ng
 không được chia thành những lớp (phần) rõ rệt
co
 một lớp có thể gọi hàm thuộc bất kỳ lớp nào khác.
an
 đơn giản, dễ thiết kế, dễ cài đặt
th
ng
 khó bảo vệ, khó mở rộng, và khó nâng cấp
o
du
u
cu
26
om
 Cấu trúc phân lớp
.c
 HĐH phân thành nhiều lớp. Mỗi
ng
lớp phụ trách 1 chức năng đặc
co
thù.
an
 Lớp bên trên sử dụng chức năng
th
do các lớp bên dưới cung cấp.
ng
 Hạt nhân ở lớp kế lớp phần cứng,
o
du
dùng các lệnh của phần cứng để

tạo các lời gọi hệ thống.
u
cu
 Khó xác định số lượng lớp, thứ tự

lớp.
 Chi phí truyền tham số xuyên các
lớp lớn CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
27
om
 Cấu trúc phân lớp
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
Cấu trúc của OS/2

28
om
 Máy ảo
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
29
om
 Máy ảo
.c
 Một máy được giả lập thành nhiều máy.
ng
co
 Tài nguyên của hệ thống như là CPU, bộ nhớ,
an
đĩa,… được chia xẻ để tạo các máy ảo.
th
ng
 Mỗi máy ảo được cô lập với máy ảo khác nên tài
o
nguyên dùng chung được bảo vệ.

du
u
cu
30
om
 Mô hình Client - Server
.c
ng
co
an
th
o ng
du
u
cu
31
Nguyên lý thiết kế hệ điều hành
om
 Dễ viết, dễ sửa lỗi, dễ nâng cấp (dùng ngôn ngữ cấp
.c
cao ưu thế hơn ngôn ngữ assembly).
ng
co
 Dễ cài đặt, dễ bảo trì, không có lỗi và hiệu quả.
an
 Dễ sử dụng, dễ học, an toàn, có độ tin cậy cao và thực
hiện nhanh. th
o ng
 Tính khả chuyển cao.
du
 Cần có chương trình SYSGEN (System Generation)

u
cu
thu thập thông tin liên quan đến phần cứng để thiết lập
cấu hình hệ điều hành cho phù hợp với mỗi máy tính.
32

He-Dieu-Hanh - Duynn - Chuong-1 - Tong-Quan - (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

He-Dieu-Hanh - Duynn - Chuong-1 - Tong-Quan - (Cuuduongthancong - Com)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

om

6. Cấu trúc hệ điều hành

Ñeäm döõ lieäu (local buffer)

- Đĩa từ (magnetic disks): đĩa mềm, đĩa cứng,

 Ví dụ: trong tiến trình P

+ Luồng nhận thao tác của người dùng

+ Luồng kiểm tra lỗi

trường dễ làm việc hơn cho người dùng.

 Mục tiêu: Tạo sự độc lập thiết bị.

 Thao tác với hệ thống tập tin

chương trình ứng dụng).

 Hệ thống xử lý thời gian thực

- Quản trị và bảo vệ bộ nhớ, sử dụng bộ nhớ ảo.

- Mỗi bộ xử lý chạy với một bản sao của hệ điều hành.

 Thông tin liên lạc với nhau.

 Hệ thống thời gian thực mềm:

- Mỗi công việc có một độ ưu tiên riêng và sẽ

- Sử dụng cơ chế spooling.

- Thể thống nhất lớn

- Dùng cho PC.

Cấu trúc của MS-DOS

dùng các lệnh của phần cứng để

 Khó xác định số lượng lớp, thứ tự

Cấu trúc của OS/2

nguyên dùng chung được bảo vệ.

 Cần có chương trình SYSGEN (System Generation)

You might also like