Professional Documents
Culture Documents
Lënda: TIK
Klasa: 12A
Punoi: Aisha Kapxhiu
Pranoi: Fatjona Saliu
1
Hyrje
– Computing siç e dini se do të ndryshojë, aplikacionet dhe dokumentet tuaja do të
lëvizin nga desktop per në re.
Unë po flas për computing cloud, ku aplikacionet dhe skedarët strehohen në një
"cloud" të përbërë nga mijëra kompjuterë dhe serverë, të gjithë të lidhur së bashku dhe
të aksesueshëm nëpërmjet internetit. Me computing cloud, gjithçka që bëni tani është
e bazuar në web në vend që të jetë i bazuar në desktop. Ju mund të aksesoni të gjitha
programet dhe dokumentet tuaja nga çdo kompjuter që është i lidhur me Internet.
Si do ta ndryshojë cloud computing mënyrën se si punoni? Për një gjë, nuk jeni më i
lidhur me një kompjuter të vetëm. Ju mund të merrni
puna juaj kudo sepse është gjithmonë e aksesueshme nëpërmjet internetit. Përveç
kësaj, cloud computing lehtëson bashkëpunimin në grup, si të gjithë anëtarët e grupit
mund të përdorin të njëjtat programe dhe dokumente nga kudo që ndodhen. Cloud
computing mund të tingëllojë e pamenduar, por shanset janë që tashmë po përdorni
disa aplikacione cloud. Nëse jeni duke përdorur një email të bazuar në web program,
si Gmail ose Hotmail, ju jeni duke computing në cloud. Nëse jeni duke përdorur një
aplikacion të bazuar në web si GoogleCalendar ose Apple Mobile Me, ju jeni duke
computing në cloud. Nëse jeni duke përdorur një file- për ndarjen e skedarëve ose
fotografive, të tilla si Flickr ose Picasa Web Albums, ju jeni duke computing në renë
kompjuterike. Është teknologjia e së ardhmes, e disponueshme për t'u përdorur sot.
Ofruesit e cloud computing:
1. (AWS) Amazon Web Services
2. Microsoft Azure
3. Google Cloud Platform
4. Alibaba
5. IBM
2
sipërfaqësore, rrjeta kompjuterike (network computing) dhe kontraktimi i jashtëm
nuk janë cloud computing.
2. ÇFARË ËSHTË CLOUD COMPUTING?
Si funksionon cloud computing? Çfarë janë aplikacionet më të mira të kompjuterit
cloud? Pyetje të mira të gjitha, dhe të gjitha përgjigjet në këtë punim, Cloud
Computing. Kjo ndryshon mënyrën se si punoni dhe bashkëpunoni Online. Unë nuk
pretendoj t'i përgjigjem çdo pyetjeje që mundeni, por përpiqem për t'ju dhënë një
pasqyrë të mirë dhe solide të cloud computing fenomen, dhe ju prezantoj me disa nga
më shumë aplikacionet e njohura të cloud-veçanërisht ato që lehtësojnë
bashkëpunimin në grup. Dhe këtu shkëlqen vërtet kompjuteri në renë kompjuterike.
Nëse dëshironi të ndani fotografi me anëtarët e familjes, koordinoni vullnetarët për një
organizimin e komunitetit, ose të menaxhojë një shumëplanëshe projekti në një
organizatë të madhe, cloud computing mund të ndihmojë ju bashkëpunoni dhe
komunikoni me grupin tjetër anëtarët. Do të keni një ide më të mirë se si funksionon
kjo pasi të lexoni librin, por më besoni për këtë - nëse ju nevoja për të bashkëpunuar,
kompjuteri në renë kompjuterike është mënyra për ta bërë atë. Çelësi për përkufizimin
e kompjuterit cloud është "cloud"
vetë. Për qëllimet tona, cloud është një grup i madh kompjuterësh të ndërlidhur. Këta
kompjuterë mund të jenë kompjuterë personalë ose serverë rrjeti; ato mund të jenë
publike ose private. Për shembull, Google ka një cloud që përbëhet nga si PC të
vegjël ashtu edhe serverë më të mëdhenj. Reja e Google është private (domethënë,
Google e zotëron atë) që është i aksesueshëm publikisht (nga përdoruesit e Google).
Kjo re(cloud) kompjuterash shtrihet përtej një kompanie apo ndërmarrjeje të vetme.
Aplikacionet dhe të dhënat e shërbyera nga cloud janë të disponueshme për një grup të
gjerë përdoruesish, ndër-ndërmarrjesh dhe ndër-platformik.
Aksesimi bëhet nëpërmjet internetit. Çdo përdorues i autorizuar mund të ketë akses
në këto dokumente dhe aplikacione nga çdo kompjuter përmes çdo lidhje Interneti.
Dhe, për përdoruesin, teknologjia dhe infrastruktura e cloud janë të padukshme. nuk
është e dukshme (dhe në shumicën e rasteve nuk ka rëndësi) nëse shërbimet cloud
bazohen në HTTP, HTML, XML, JavaScript ose të tjera teknologjive specifike. Mund
të ndihmojë të shqyrtohet se si një nga
pionierët e kompjuterit cloud, Google, e percepton këtë qështje. Nga këndvështrimi i
Google, ekzistojnë gjashtë veti kryesore të kompjuterit cloud si më poshtë:
1) Cloud computing është në qendër të përdoruesit. Kur ju si përdorues jeni të
lidhur me renë(cloud), çdo gjë që ruhet atje— dokumente, mesazhe, imazhe,
aplikacione, çfarëdo bëhet e juaja. Përveç kësaj, jo vetëm që të dhënat janë tuajat, por
mund ta ndani edhe me të tjerët. Në efekt, çdo pajisje që akseson të dhënat tuaja në
renë bëhet edhe e juaja.
2) Cloud computing është në qendër të detyrës. Në vend që të përqendroheni
3
në aplikacion dhe çfarë mund të bëjë ai, fokusi është te çfarë duhet të bëni dhe si
mund ta bëjë aplikacioni për ju., Aplikacionet tradicionale—përpunimi i tekstit,
fletëllogaritësit, emaili etj.—po bëhen më pak të rëndësishme sesa dokumentet që ato
krijojnë.
3) Cloud computing është i fuqishëm
Cloud computing është i aksesueshëm. Sepse të dhënat Janë të ruajtura në cloud,
përdoruesit mund të marrin menjëherë më shumë informacion nga depo të shumta. Ju
nuk jeni të kufizuar në një burim të vetëm të dhënash, siç jeni me një desktop
PC.
4) Cloud Computing është inteligjent. Me të gjitha të dhënat e ndryshme të ruajtura
në kompjuterë në një re, miniera e të dhënave dhe analizat janë të nevojshme për të
aksesuar atë informacion në një mënyrë inteligjente.
5) Cloud Computing është i programueshëm. Shumë nga detyrat e nevojshme me
kompjuterin cloud duhet të jetë i automatizuar. Për për shembull, për të mbrojtur
integritetin e të dhënave, informacionet e ruajtura në një kompjuter të vetëm në cloud
duhet të kopjohen në kompjuterë të tjerë në cloud. Nëse ai një kompjuter del jashtë
linje, programimi i cloud i rishpërndan automatikisht të dhënat e atij kompjuteri në një
kompjuter të ri në re.
Të gjitha këto përkufizime pas nesh, çfarë përbën cloud computing në botën reale?
Me pak fjalë, cloud computing mundëson një zhvendosje nga kompjuteri te
përdoruesi, nga aplikacionet në detyrat dhe nga të dhënat e izoluara te të dhënat që
mund të aksesohen nga kudo dhe ndahet me këdo. Përdoruesit nuk I nevojitet të marrë
përsipër detyrën e menaxhimit të të dhënave; ai as nuk ka pse të mendoj se ku janë të
dhënat. Gjithëçka që ka rëndësi është se të dhënat janë në renë kompjuterike, dhe
kështu janë menjëherë të disponueshme për atë përdorues dhe për përdoruesit e tjerë të
autorizuar.[2]
Arkitektura e cloud computing
Arkitektura e resë kompjuterike, arkitektura e sistemeve të sistemeve softuerike të
përfshira në ofrimin e kompjuterit në renë kompjuterike, përfshin harduerin dhe
softuerin e dizenjuara nga një arkitekt cloud i cili zakonisht punon për një integrues
cloud. Zakonisht përfshin komponentë të shumtë të resë duke komunikuar me njëri-
tjetrin përmes ndërfaqeve të programimit të aplikacioneve, zakonisht shërbime web.
Kompleksiteti është I kontrolluar dhe sistemet që rezultojnë janë më të
menaxhueshme se sa homologët e tyre monolitikë.
Arkitektura e cloud shtrihet tek klienti, ku web shfletuesit dhe/ose aplikacionet
softuerike aksesojnë aplikacionet cloud. Arkitektura e ruajtjes në renë kompjuterike
shpesh lidhet lirshëm duke shmangur me kujdes përdorimin e meta të dhënave të
centralizuara serverë të cilët mund të bëhen pengesa. Kjo mundëson që nyjet e të
4
dhënave të shkallëzohen në qindra, secila në mënyrë të pavarur u jep të dhëna
aplikacioneve ose përdoruesve. Demonstruar në këtë dokument, numërimi për
seksionet me shkronja të mëdha Numrat arabë, pastaj numrat e mëdhenj arabë, të
ndarë me pika. Paragrafët fillestarë pas titullit të seksionit nuk janë të dhëmbëzuara.
Vetëm paragrafi fillestar, hyrës ka një kapak rënieje.
5
6) Përditësimet e menjëhershme të softuerit
7) Rritja e fuqisë kompjuterike
8) Kapacitet i pakufizuar i ruajtjes
9) Rritja e sigurisë së të dhënave
10) Përputhshmëri e përmirësuar ndërmjet sistemeve operative
11) Përputhshmëri e përmirësuar e formatit të dokumentit
12) Bashkëpunimi më i lehtë në grup
13) Qasje universale në dokumente
14) Disponueshmëria e versionit të fundit
15) Heq lidhjen në pajisje specifike
Disavantazhet:
1) Kërkon një lidhje të vazhdueshme në internet
2) Nuk funksionon mirë me lidhje me shpejtësi të ulët
3) Mund të jetë i ngadalshëm
4) Karakteristikat mund të jenë të kufizuara
5) Të dhënat e ruajtura mund të mos jenë të sigurta
6) Nëse Cloud humbet të dhënat tuaja, ju keni marr fund.
4.A përdoret në Shqipëri cloud computing?
Shqipëria tashmë ka nisur rrugën drejt epokës së Cloud Computing. Megjithëse
zbatimet janë të pakta në numër, ato janë shumë të rëndësishme nga pikëpamja
teknologjike dhe ekonomike.
Në legjislacionin shqiptar, aktualisht ekziston një hapësirë e hapur për detyrimet
ligjore që duhet të përmbushen nga kompanitë për ruajtjen, përpunimin dhe sigurimin
e të dhënave që banojnë në platformat e kompjuterëve cloud.
Mungesa e ligjeve kombëtare për mbrojtjen e të dhënave personale e ka bërë ofrimin
dhe zhvillimin e shërbimeve të kompjuterit cloud edhe më pak kërkues dhe me një
zhvendosje drejt shërbimit të Evropës.
6
Referencat:
I. https://arxiv.org/pdf/1003.4074.pdf
II. https://www.iaria.org/conferences2020/filesICCGI20/10017_ICCGI.pdf
III. https://youtu.be/_a6us8kaq0g
7
8