Cài phần mềm trong Linux (apt)

1. Giới thiệu về APT

APT, là từ viết tắt của Advanced Package Tool là một công cụ quản lý gói dành bản
phối Debian, Ubuntu của hệ thống Unix/Linux. Công cụ APT giúp người dùng thực hiện
nhiều tác vụ khác nhau bao gồm cài đặt, cập nhật, nâng cấp và gỡ bỏ các gói phần mềm
trên hệ điều hành.

Trên các bản phân phối dựa trên Debian/Ubuntu cũ hơn, apt-get đã được sử dụng.
Trong các phiên bản mới hơn như Ubuntu 18.04/20.04 trở lên và Debian 10/Mint 20 lệnh
apt sẽ thay thế cho lệnh apt-get cũ kỹ trên các phiên bản trước đó và nó hoàn toàn tương
thích ngược với apt-get.

2. Debian Repository là gì?

Trước khi sử dụng được lệnh apt, chúng ta cần biết Debian Repository là gì?

Debian Repository là một máy chủ dịch vụ có chức năng lưu trữ các chương trình
cài đặt. Qua đó hỗ trợ cho phép chương trình apt trên OS Debian/Ubuntu tự động lấy
thông tin cũng như tự động cài đặt chương trình trên OS. Bạn có thể lấy được các thông
tin về máy chủ Debian Repository được khai báo trong /etc/apt/source.list

Cập nhật gói APT trên hệ thống để đồng bộ hóa các thay đổi được thực hiện trong
Debian Repository. Điều này đặc biệt quan trọng sau khi cài đặt hệ thống mới và trước
khi cài đặt các gói tin mới.

3. Hướng dẫn sử dụng lệnh apt trên Linux

3.1. Update package
Chúng ta sử dụng lệnh sau để cập nhật các thông tin mới nhất của các package về
máy.

# sudo apt -y update

Theo mặc định sudo apt update, sẽ nhắc chúng ta chấp nhận hoặc từ chối trước khi
cài đặt các gói. Nếu bạn muốn apt cài đặt tự động mà không hỏi xác nhận lại, hãy sử dụng
tùy chọn -y
3.2. Upgrade package
Lệnh apt update -y được đề cập ở trên sẽ không cài đặt hoặc nâng cấp bất kỳ gói
nào. Vì vậy, sau khi chạy lệnh trên, bạn sẽ biết được các gói nào cần cập nhật.

Nếu bạn muốn cập nhật toàn bộ các gói đã cài đặt lên phiên bản mới nhất thì các bạn cần
chạy lệnh sau:

# sudo apt upgrade

Để nâng cấp một gói riêng lẻ, hãy sử dụng lệnh sau, trong đó package-name chính
là tên gói bạn cần nâng cấp:

# sudo apt upgrade package-name

3.3. Cài đặt một gói phần mềm

Để cài đặt mới 1 package chúng ta sử dụng lệnh apt install

# sudo apt install -y package-name

Mặc định lệnh trên sẽ cài đặt với version mới nhất, còn nếu muốn cài đặt 1 package với 1
version cụ thể thì chúng ta làm như sau:

# sudo apt install <package_name>=<version_number>

Cài đăt nhiều package trong 1 câu lệnh

# sudo apt install <package_1> <package_2> <package_n>

3.4. Gỡ cài đặt một gói phần mềm

Để gỡ cài đặt 1 package, sử dụng lệnh apt remove

# sudo apt remove <package_name>

Với lệnh apt remove thì nó chỉ xóa các tệp gói nhưng các tệp cấu hình vẫn còn trên hệ
thống.

Vì vậy muốn gỡ bỏ hoàn toàn sạch sẽ 1 package, chúng ta sử dụng lệnh apt purge

# sudo apt purge <package_name>

Loại bỏ các gói không sử dụng sau khi cài đặt

Đôi khi chúng ta cài đặt một gói, các thư viện và các gói cần phụ thuộc khác cũng sẽ được
yêu cầu cài đặt. Tuy nhiên sau khi cài đặt, các thư viện và phụ thuộc này không cần thiết
nữa và nó chiếm một phần dung lượng của các bạn.
Và để loại bỏ các tệp và các gói phụ thuộc này nhằm giải phóng một số dung lượng đĩa,
các bạn hãy thực hiện lệnh APT sau:

# sudo apt autoremove

3.5. Liệt kê các gói đã cài đặt

# sudo apt list --installed

Để tìm kiếm một gói cụ thể, các bạn hãy thêm grep phía sau như lệnh sau:

# sudo apt list --installed | grep <package-name>

Hoặc

# sudo apt search <package-name>

Để xem thông tin một gói, sử dụng lệnh sau:

# sudo apt show <package-name>

Để biết thêm cách sử dụng APT sử dụng câu lệnh sau:

# apt help

# man apt