(Πηγή πρώτη)

Το Άγιο Πάσχα

Της Μαριλένας Καφούρου

Το Χριστιανικό Πάσχα πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στο Εβραϊκό
Πεσάχ. Το Πεσάχ ήταν η πρώτη από τις τρεις ετήσιες μεγάλες εορτές
των Ισραηλινών, η οποία γιορταζόταν από 14 έως 21 του μήνα
Νισάν, στις αρχές της Άνοιξης.

«Η λέξη Πάσχα προέρχεται από την εβραϊκή Πεσάχ που σημαίνει

πέρασμα» λέει στην ελληνική υπηρεσία του BBC o αρχιεπίσκοπος
Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Γρηγόριος.

«Η λέξη Πάσχα είναι εβραϊκή, ελληνοποιημένη εβραϊκή και σημαίνει

‘διάβαση’. Οι μεν Εβραίοι εορτάζουν τη διάβασή τους από την
Ερυθρά θάλασσα και την απελευθέρωση τους από τη Φαραωνίτιδα
δουλεία. Οι δε Χριστιανοί γιορτάζουν το Πάσχα, την ανάσταση του
Χριστού, την απελευθέρωσή τους από την αμαρτία και το θάνατο».

«Άλλωστε ο Χριστός κατά σάρκα ήταν Ιουδαίος. Η Παναγία κατά

σάρκα ήταν Ιουδαία», κατέληξε ο αρχιεπίσκοπος Γρηγόριος.

H εκκλησία πιστεύει ότι το Πάσχα το Χριστιανικό με το Πάσχα το

εβραϊκό, αν και ουσιαστικά αποτελούν δύο διαφορετικές γιορτές,
συνδέονται με κάποια κοινά νοήματα.

Μάλιστα ο καθηγητής εκκλησιαστικού δικαίου στο πανεπιστήμιο του

Βατικανού, Δημήτριος Σαλάχας, πιστεύει ότι το εβραϊκό Πάσχα θα
μπορούσε να αποτελέσει βοήθημα για την αμοιβαία κατανόηση των
δύο θρησκειών.

«Ο Χριστός δεν κατήργησε ούτε υποτίμησε το εβραϊκό Πάσχα. Το

γιόρτασε με τους μαθητές Του στα Ιεροσόλυμα πριν το πάθος του και
το ολοκλήρωσε δίνοντάς του το νέο πλήρες νόημά του. Το νέο
Πάσχα είναι η ολοκλήρωση του απολυτρωτικού έργου και το
πέρασμα του Ιησού προς τον ουράνιο Πατέρα Του. Το εβραϊκό
Πάσχα είναι ρίζα και σημείο αναφοράς για το χριστιανικό Πάσχα».

Οι Χριστιανοί πήραν το Πάσχα από τους Εβραίους, και του έδωσαν

καινούργιο περιεχόμενο, νέο νόημα.

Mε το Πάσχα, ο Χριστιανισμός γιορτάζει το πέρασμα του

Θεανθρώπου από τη γήινη ζωή, το μαρτυρικό θάνατο και την ένδοξη
Ανάσταση Του.
Το εβραϊκό Πάσχα γιορτάζεται περίπου την ίδια εποχή με το
Χριστιανικό.

Εκείνες τις ημέρες στο σπίτια των εβραίων δεν υπάρχει ίχνος ψωμιού
παρά μόνο ένα είδος παξιμαδιού. Και αυτό γιατί όταν εγκατέλειψαν
την Αίγυπτο δεν είχαν χρόνο να περιμένουν το ζυμάρι να
φουσκώσει. Το έψηναν αζύμωτο πάνω στις καυτές πέτρες της
ερήμου.

«Πάντα στο εβραϊκό πασχαλινό τραπέζι υπάρχουν τα σύμβολα της

ιστορίας του εβραϊκού Πάσχα, της εξόδου από την Αίγυπτο. Ένα από
αυτά είναι το αυγό. Είναι ένα καλά βρασμένο ολόκληρο αυγό και
συμβολίζει το δεύτερο ναό, τότε εκείνες τις ημέρες που υπήρχε ένας
δεύτερος ναός στην Ιερουσαλήμ και που γίνονταν θυσίες»
περιγράφει η Εβραία Μάργκαρετ Σέφερντ.

Στo Χριστιανικό κόσμο με απόφαση της Α' Οικουμενικής Συνόδου, το

325 Μετά Χριστών το Πάσχα ορίστηκε να γιορτάζεται την πρώτη
Κυριακή μετά από την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας και μετά το
εβραϊκό Πάσχα, για να τηρείται η σειρά των γεγονότων.

«Όπως ξέρουμε από το Ευαγγέλιο η ανάσταση του Χριστού έγινε τη

Δεύτερη μέρα από το Εβραϊκό Πάσχα.», λέει ο αρχιμανδρίτης
Βενέδικτος Ιωάννου.

«Το εβραϊκό Πάσχα ήταν ημέρα Σάββατο – πάντοτε Σάββατο είναι –

και ο Χριστός αναστήθηκε την Κυριακή. Σύμφωνα με την
Οικουμενική Σύνοδο το Πάσχα πρέπει να γιορτάζεται πάντα την
πρώτη Κυριακή μετά την εαρινή Ισημερία και πάντοτε μετά το
Εβραϊκό Πάσχα».

Πηγή:
BBCGreek.gr
https://www.bbc.co.uk/greek/specials/156_easter/page3.shtml
(Πηγή δεύτερη)

H εποχή των αμνών για

χριστιανούς και Εβραίους
The Economist
10.04.2004 • 08:00

Αυτή η εβδομάδα είναι η σημαντικότερη για χριστιανούς και

Εβραίους. Για τους Εβραίους, το Πάσχα αποτελεί κεντρικό
άξονα της θρησκείας τους, καθώς τότε εορτάζεται η φυγή από
την αιγυπτιακή αιχμαλωσία, ενώ κάθε οικογένεια θυμάται το
αίμα του αρνιού, με το οποίο οι πρόγονοί τους έβαψαν τις
πόρτες των σπιτιών για να αποφύγουν τον Άγγελο με τη
ρομφαία1. Για τους χριστιανούς, το Πάσχα αποτελεί ύμνο στον
Αναστάντα Ιησού, τον Αμνό του Θεού. Οι δύο θρησκείες
μοιράζονται έτσι τον αμνό ως θυσιαστικό σύμβολο αγνότητας
και αθωότητας.

Για πολλούς αιώνες, όμως, η χριστιανική εορτή του Πάσχα,

σήμαινε ημέρες φόβου για τους Εβραίους κατοίκους των
γκέτο, καθώς η θρησκευτική μισαλλοδοξία μεταφραζόταν
συχνά σε αντισημιτικό μένος και βία. Σήμερα, παρ’ όλο που το
φάντασμα του αντισημιτισμού παραμένει ζωντανό, η
χριστιανική εκκλησία έχει απεμπολήσει τα αντιεβραϊκά
αισθήματα του παρελθόντος, προϊόν διαλόγου. Απόδειξη του
κλίματος οικουμενικής συνεννόησης μπορεί να χαρακτηρισθεί

1
Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, ο Θεός είπε στους Εβραίους να βάψουν τις πόρτες των σπιτιών
τους με αίμα αρνιού έτσι ώστε ο Άγγελος που θα σκότωνε τους Αιγυπτίους, να έβλεπε το σημάδι και
να μην σκότωνε τους Εβραίους
και ο όρος «ιουδαιοχριστιανική», για την περιγραφή της
θρησκευτικής κληρονομιάς του δυτικού κόσμου. Ορισμένοι
μουσουλμάνοι κληρικοί αντιδρούν, ωστόσο, στη χρήση του
όρου αυτού, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να αντικατασταθεί
από άλλον, όπως «αβραμική», ο οποίος θα αναφέρεται στα
κοινά στοιχεία μεταξύ των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών
θρησκειών του πλανήτη. Ωστόσο, ο όρος «ιουδαιο-
χριστιανική» αντανακλά τη σημασία, που έχει αποδώσει η
χριστιανική εκκλησία στην αναζήτηση της εβραϊκής
παράδοσής της.

Ο όρος ιουδαιοχριστιανικός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά

την περίοδο του Μεσοπολέμου, για να περιγράψει την
ανεκτική εκδοχή του χριστιανισμού, που αντιτάχθηκε στον
αντισημιτισμό των Ρωμαιοκαθολικών της εποχής. Πολύ
αργότερα, κατά τα τελικά στάδια του Ψυχρού Πολέμου, ο όρος
χρησιμοποιήθηκε συχνά σε αντιδιαστολή προς την ιδεολογία
του αγνωστικιστικού ανθρωπισμού. Πιο πρόσφατα,
χρησιμοποιήθηκε με στόχο να διαχωρίσει, χωρίς όμως να έχει
αρνητική φόρτιση, χριστιανισμό και ιουδαϊσμό από το Ισλάμ. H
χρήση του όρου αφήνει να εννοηθεί ότι ιουδαϊσμός και
χριστιανισμός αποτελούν ελαφριές παραλλαγές πάνω σε
κοινό θέμα, ότι είναι φυσικοί σύμμαχοι πάνω σε πολλά ηθικά
και πολιτικά ζητήματα και ότι οι διαφορές μεταξύ τους δεν είναι
σημαντικές. Υπάρχουν, ωστόσο, πολλές άλλες ερμηνείες και
πολιτικές προεκτάσεις.
Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος II έχει χαρακτηρισθεί ως ο πλέον
«εβραιόφιλος» Πάπας της ιστορίας. Έχει προσευχηθεί στο
Τείχος της Ιερουσαλήμ, χαρακτήρισε τους Εβραίους
«μεγάλους αδελφούς» των χριστιανών και νωρίτερα φέτος
δεξιώθηκε τους αρχιραββίνους του Ισραήλ στο Βατικανό. Υπό
την καθοδήγησή του, η Καθολική Εκκλησία έχει παλέψει
σκληρά με την αντισημιτική παράδοσή της. Ενας Αμερικανός
καθολικός θεολόγος προχώρησε πολύ πιο μακριά. Στο βιβλίο
του με τίτλο «Το Ξίφος του Κωνσταντίνου», ο Τζέιμς Κάρολ
καταγράφει τις δικές του σκέψεις για το Ολοκαύτωμα και την
εκκλησιαστική παράδοση. Καταλήγει δε, στο συμπέρασμα ότι
ο αντισημιτισμός δεν αποτέλεσε παρέκκλιση από την
αποστολή της δυτικής εκκλησίας, αλλά κεντρική της επιδίωξη.
Ακόμη και στις πιο διαλλακτικές φάσεις τους, οι δύο θρησκείες
δεν κατάφεραν να ομονοήσουν πάνω στο θέμα του
Ολοκαυτώματος. Οι ρωμαιοκαθολικοί το αποδίδουν στα
παγανιστικά και αντιθρησκευτικά πιστεύω των Ναζί,
τονίζοντας τον ρόλο που έπαιξαν πολλοί χριστιανοί στη
σωτηρία Εβραίων.

Οι εβραϊκές αναλύσεις για το Ολοκαύτωμα βασίζονται σε

υποτιθέμενη ιδεολογική συνάφεια μεταξύ χριστιανικού
αντισημιτισμού και των εγκλημάτων των Ναζί. Αν και οι
Εβραίοι αναγνωρίζουν τον ρόλο των «ενάρετων χριστιανών»
στη σωτηρία πολλών ομοθρήσκων τους, επισημαίνουν ότι τα
περιστατικά αυτά αποτέλεσαν εξαιρέσεις.

[…]
Μετά το 1945 κατέστη σαφές ότι η ιστορία των δύο θρησκειών
είναι σε τέτοιο σημείο συνδεδεμένη, ώστε η κατανόηση μεταξύ
χριστιανισμού και ιουδαϊσμού είναι δυνατή μόνο με ανάμιξη
στις εσωτερικές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις του κάθε
δόγματος. Και εάν οι χριστιανοί αναφέρονται συχνά στον
ιουδαϊσμό, χωρίς να γνωρίζουν εις βάθος το αντικείμενο, οι
Εβραίοι μιλούν λίγο για τον χριστιανισμό, αλλά έχουν
επηρεαστεί πολύ περισσότερο από όσο φαντάζονται από
αυτόν, λόγω της μακραίωνης διαβίωσής τους σε χριστιανικές
κοινωνίες.

Η Παλαιά Διαθήκη

Αυτό δεν σημαίνει ότι η σχέση ανάμεσα στις δύο θρησκείες

είναι σχέση γονέα – παιδιού, όπως βαυκαλίζονται οι
ρομαντικοί. Μάλλον θυμίζει τη σχέση ανάμεσα σε καβγατζήδες
εξαδέλφους με πολύ διαφορετική αντίληψη της οικογενειακής
ιστορίας. Μια από τις αιτίες που οδηγούν σε έριδες είναι οι
Γραφές, δηλαδή η Παλαιά Διαθήκη. Οι πρώτοι αιώνες του
χριστιανισμού σφραγίστηκαν από φοβερούς καβγάδες, καθώς
οι Εβραίοι κατηγορούσαν τους χριστιανούς ότι προσέθεταν
στις γραφές «φιλοχριστιανικές» αναφορές, οι χριστιανοί
παραπονιούνταν ότι οι Εβραίοι αφαιρούσαν όλες αυτές τις
αναφορές. O καβγάς ξανάρχισε όταν ανακαλύφθηκαν οι
πάπυροι της Νεκράς Θάλασσας, πριν από 50 χρόνια, βασική
πηγή της ιστορίας των μονοθεϊστικών θρησκειών. Κατά την
άποψη ορισμένων, από τους παπύρους προκύπτει ότι στη
ρωμαϊκή Παλαιστίνη την εποχή του Χριστού, η αντιπαράθεση
δεν ήταν εντοπισμένη ανάμεσα στον Ιησού και το ιερατείο,
υπήρχαν και άλλοι, τότε και νωρίτερα, που θεωρούσαν τον
ναό σύμβολο υπέρτατης αγιότητας, αλλά ανάξιους τους
αρχιερείς.

Ωραία, θα έλεγαν οι υπέρμαχοι του διαλόγου μεταξύ

χριστιανών και Εβραίων με το σκεπτικό ότι έτσι θεμελιώνεται η
υπόθεση σύμφωνα με την οποία οι δύο θρησκείες υπήρξαν
αδρά σημεία ενός φάσματος και όχι δύο αντίθετοι πόλοι. Δεν
βρίσκεται, όμως, εδώ η ουσία του πράγματος. Για όσους
δίνουν σημασία σε ορισμένες σημαντικές ηθικές επιπτώσεις
των θρησκειών, η ουσία βρίσκεται σε μια ιδιαίτερη πτυχή, που
έχει να κάνει με τη δυνατότητα της θρησκείας να γαλβανίσει
συνειδήσεις απολύτως καλών ανθρώπων, Εβραίων,
χριστιανών ή άλλων, και να τους στρέψει εναντίον ενός κοινού
εχθρού.