Sprawdzian 5.

Społeczeństwo średniowiecznej Europy

grupa A

........................................................................................................................................
imię i nazwisko

.................... ................ / 27 ..................

..
klasa liczba punktów ocena

Zadanie 1. (0–2)
Przeczytaj tekst, a następnie wykonaj polecenia.
[1] Miasto stanowiło odrębny świat, posiadający własne interesy bronione przez jego samorząd.
[...]
[2] Rzemieślnicy pracowali w zakładach otwartych wprost na ulicę, co ułatwiało szyb- ki zbyt
wytworzonych produktów.
[3] Orientację w miastach [...] umożliwiał regularny układ ulic, z ulokowanym w cen- trum
rynkiem, ratuszem i kościołem parafialnym.
[4] Symboliczne, ale zarazem bardzo realne granice miasta wyznaczały jego mury obronne.
Archiwum GWO
a) Zaznacz zdanie fałszywe.

Z pierwszego zdania tekstu wynika, że miasta podlegały panu, który decydował o ich
wszystkich sprawach.
W drugim zdaniu wymieniono podstawowe zajęcia mieszczan.
W zdaniach trzecim i czwartym wymieniono główne budowle i najważniejsze miej- sce w
średniowiecznym mieście.

b) Dokończ zdanie.

Organizacja, w której skupieni byli rzemieślnicy jednego fachu, to ...................... .

1
Zadanie 2. (0–2)
Przyjrzyj się ilustracji i wykonaj polecenia.

Fot. Shutterstock

a) Podaj nazwę stanu społecznego reprezentowanego przez postać widoczną na ilu- stracji.

...........................................................

b) Zaznacz główne zajęcia przedstawiciela tego stanu.

walka i ochrona ludności Europy przed najazdami obcych ludów i plemion
modlitwa, praca i udzielanie pomocy biednym
uprawa roli i hodowla zwierząt
handel i rzemiosło

Zadanie 3. (0–3)
Podane niżej zdania zakwalifikuj jako prawdę lub fałsz. Dopisz obok nich w kolejnych
rubrykach tabelki odpowiednią literę: P (prawda) lub F (fałsz).

a) Rozejm boży zabraniał rycerzom udziału w walkach od środy wieczór

do poniedziałku rano, a także w święta kościelne.

b) Na średniowiecznych uniwersytetach wykładano tylko teologię.

c) Inwestytura to uroczyste nadanie lenna.

2
Zadanie 4. (0−2)
Przeczytaj tekst, a następnie wykonaj polecenia.
Dzieje zakonu rozpoczęły się w VI w. wraz z powstaniem klasztoru na Monte Cassi- no.
Członkowie nowego zakonu żyli zgodnie z ustanowioną przez założyciela regułą, która
nakazywała im rezygnację z założenia rodziny i poświęcenie się Bogu, wspólną pracę i
modlitwę w klasztorze, a także zachowanie ubóstwa.
a) Podaj nazwę zakonu, którego dotyczy ten opis. ...............................................

b) Wyjaśnij, kto był założycielem tego zakonu. ....................................................

Zadanie 5. (0−3)
Zaznacz wszystkie zobowiązania seniora względem wasala.
wierna służba
posłuszeństwo
obrona przed wrogami zapewnienie
opieki i utrzymania
wspieranie w wyprawach wojennych zezwalanie
na czerpanie dochodów z lenna

Zadanie 6. (0–1)
Wyjaśnij, czym był feudalizm.

....................................................................................................................

....................................................................................................................

....................................................................................................................

Zadanie 7. (0–4)
Uzupełnij tekst, wykorzystując wyrazy wybrane z ramki. Pamiętaj, aby wpisać je w
odpowiedniej formie.

opat sołtys czynsz danina pańszczyzna dziesięcina polewka

Najliczniejszym stanem średniowiecza byli chłopi. Mieszkali na wsi, na której czele stał
..................... , zarządzający wsią w imieniu pana. Pan pobierał od chłopów
........................ , czyli zapłatę w pieniądzach. W zamian za dzierżawę ziemi pan mógł też
nakazać chłopom pracować na swoim gospodarstwie. Taki obowiązek na- zywanoDodatkowym
obciążeniem dla mieszkańców
wsi była konieczność oddawania Kościołowi jednej dziesiątej uzyskanych plonów. Po- datek ten
określano mianem ...................................... .

3
Zadanie 8. (0–3)
Zaznacz trzy cechy charakteryzujące średniowieczny uniwersalizm.
rozwijanie kultur narodowych
dążenie silniejszych państw do podboju państw słabszych
istnienie wspólnej dla państw europejskich chrześcijańskiej kultury dążenie do
stworzenia jednego społeczeństwa chrześcijańskiej Europy
posługiwanie się łaciną przez wykształcone warstwy społeczeństwa europejskiego

Zadanie 9. (0–3)
Skreśl nieprawdziwe informacje.
Podczas hołdu lennego senior/wasal nadawał lenno/inwestyturę, czyli ziemię w dzierża- wę.
Kandydat na rycerza, aby nim zostać, musiał odbyć służbę najpierw jako paź/żak, a po upływie
siedmiu lat jako czeladnik/giermek, czyli pomocnik rycerza.

Zadanie 10. (0–4)

Podaj nazwę stylu, w jakim zbudowano ukazany na zdjęciu kościół, a na- stępnie wymień
trzy cechy tego stylu.
Fot. Shutterstock

– .................................................................................................................

....................................................................................................................

– .................................................................................................................

....................................................................................................................

– .................................................................................................................

....................................................................................................................