MUZIEK

EMMA RUTH
RUNDLE:

ONEINDIGE
LOOPVAN
TRAUMA’S
Emma Ruth
Rundle maakt
uitgesproken
‘heavy’ muziek.
Ook al bevolkt
ze het podium
deze keer in haar
eentje, slechts
vergezeld van
gitaar en,
vooral, piano.
Hoe kan dat?
TEKST JACOB HAAGSMA

D
e Amerikaanse singer-songwriter, gitarist en
beeldend kunstenaar Emma Ruth Rundle
(Los Angeles, 1983) maakte een paar platen
met de uiterst harde band Thou, had ook
zitting in de slechts iets minder heavy groep Red Sparo-
wes – goed voor uitgesponnen nummers met weidse Emma Ruth Rundle wilde zichzelf
spanningsbogen in postrock-stijl – en kan ook op haar resetten. F O TO G E E RT B RA E KE R S
platen onder eigen naam stevig uithalen.
Maar op Engine Of Hell, haar recente album bedient
ze zich eigenlijk uitsluitend van (akoestische) gitaar en, Hoeijmakers onlangs op festival Eurosonic Noorderslag geworden. Zo open zelfs dat zo’n Emma Ruth Rundle
vooral, piano. Naast haar dwingende, donkere stem de European Festival Award voor ‘best small festival’ daar ook rustig kan optreden. In haar eentje, stem en
natuurlijk. (tot 10.000 bezoekers). piano of gitaar. En dan toch zo’n zaal vol ruig volk in
En toch is Rundle ook uitgesproken heavy. Maar dan zwart leer en met zware baarden stil krijgen, muisstil.
in de geest van Roadburn, het Tilburgse festival (in GRUIZIG, GROMMEND, GRIMMIG Rundle voelt zich er heel erg thuis – bij Roadburn en
april) dat van redefining heaviness niet alleen een slogan Nu is het zo dat op Roadburn nog steeds gruizige gita- in de ‘heavy’ wereld. ,,Roadburn gaat inderdaad over
heeft gemaakt, maar ook een missie. En dat wordt ge- ren, grommende zang en grimmig beukende drums redefining heaviness, en daar kan ik wel wat mee. Bui-
zien: niet voor niets kreeg Roadburn-oprichter Walter overheersen. Maar ‘heavy’ is hier wel een ‘open’ vorm tenstaanders snappen dat niet, dat zulke uiteenlopende

14 | MEER

muziek onder diezelfde noemer gevangen kan worden.
Het is een wereld die zich niet laat definiëren aan de
hand van puur muzikale motieven.”
Maar wat is het dan wel? ,,Het gaat veel meer om
emotie. Om de kern. Op Roadburn kan dat, daar komt het
tot zijn recht. Mede daarom heeft Roadburn een heel
opbouwend effect gehad op mij, als artiest. En niet alleen
om mijn carrière. De organisatie, het publiek, de hele
gemeenschap: daarvan krijg je zo veel steun. Ze staan om
je heen, tillen je op en dan kun je de wereld weer aan.
Roadburn is een manier om je bron weer aan te vullen.”
BABYLON, STAD VAN VERLOKKINGEN
Emma Ruth Rundle vertelt het via Zoom, vanuit haar
nieuwe appartement in Portland, Oregon. Ze is er naartoe
verhuisd om haar zus, die er al woonde, en eigenlijk ook
wel om Los Angeles te ontvluchten. Los Angeles, Baby-
lon, stad van verlokkingen, schone schijn, heftige emo-
ties.
Daar rekende ze tamelijk rigoureus mee af. Ze stopte
met drugs, een constante in haar leven vanaf haar 12de of
13de – niet vreemd in een stad waar zulke dingen ruim-
schoots voorhanden zijn. ,,Ik zocht vergetelheid”, zegt ze
over haar drugsgebruik. ,,Maar uiteindelijk deden die
middelen niet wat ik wilde.” Dus: kappen.
Dat, plus het einde van haar relatie met muzikant Evan
Patterson van de band Jaye Jayle – haar begeleidings-
band bij haar optreden in Podium Asteriks in Leeuwar-
den, een jaar of wat geleden. En nog wat oud zeer. Het
bracht haar ertoe om zichzelf te ‘resetten’, zoals ze zelf
zegt.
Dat kan op allerlei manieren, maar Rundle trok naar
Wales, het land van haar voorvaderen. Om die reden, om
het desolate landschap. ,,Ik kon er wel wat mee, in de
winter. Je onderdompelen in die desolate winterse tafe-
relen, tegen een graf van vijfduizend jaar oud aanlopen....
Heel inspirerend.”
HEAVY, DONKER, WELLUIDEND
Engine In Hell, de plaat die ze daar op poten zette, is nu
niet direct een themaplaat over haar worstelingen, al
spelen die wel een rol. ,,Ik voelde me niet meer verbon-
den met mezelf, met waar ik vandaan kom”, zegt ze. ,,Ik
had mijn eigen geschiedenis geblokkeerd, als een soort
coping mechanism. Dat moest ik opnieuw ontdekken:
mijn gevoelens, de verhalen die me hebben gebracht tot
waar ik was. Over familie, opgroeien, depressie, en de
grote vragen: wie zijn we, en waarom zijn we hier?”
Kijk, zulke thema’s zijn heavy genoeg, zeker gezien de
donkere maar uiterst welluidende manier waarop Rund-
le ze verwoordt en verklankt. ,,Ik wilde de nadruk leggen
op de teksten, ik wilde de taal laten spreken. Vandaar
weinig tot geen effecten en andere versluierende strate-
gieën. Stem en piano, klaar.”
Vandaar ook dat deze tournee haar nogal eens langs
kerken brengt, plekken die zich lenen voor aandachtig
luisteren naar stichtelijke woorden. Wat niet wil zeggen
dat het goed afloopt op Engine Of Hell, ook al heet het
afsluitende nummer In My Afterlife.
,,Over de reis naar de onderwereld, geïnspireerd op de
Griekse mythologie. Vandaar ook die albumtitel, Engine
Of Hell. Dat is een poëtisch beeld voor die plek in de
onderwereld waar je gedwongen wordt om alle ellende
uit je leven opnieuw te beleven, te verwerken. Een onein-
dig durende loop van trauma’s. In emotioneel opzicht is
dit verreweg mijn meest heavy plaat.”
Optreden: 10 februari, Nieuwe Kerk, Groningen
STREAMING
JEREMY
CLARKSON
BOERT
VROLIJK EN
VLOEKEND
VERDER
Hij werd in z’n billen geprikt door bijen, kreeg tracto-
ren soms wel en vaak niet aan de praat, zaaide zijn
weiland schots en scheef in en moest meermaals ge-
red worden door boerenknecht Kaleb Cooper. Jeremy
Clarkson, bekend van Top Gear, werd in coronatijd
boer op een boerderij in de Cotswolds met maar liefst
400 hectare grond.
Zijn avontuur ging absoluut niet van een leien dakje
en werd gefilmd voor een tv-show: Clarkson’s Farm.
De serie – uitgezonden toen corona de wereld nog aan
huis kluisterde – werd met name in Engeland een
kijkcijferhit. Niet alleen omdat Clarkson ongelooflijk
slecht blijkt in zijn werk als boer, maar ook door de
hilarische ruzies met boerenknecht Kaleb Cooper die
er niet voor terugdeinst om de mondige Clarkson op
zijn plek te zetten. Kijkers stellen dat Clarkson in elk
geval heeft laten zien dat het boerenleven heel moei-
lijk kan zijn.
Diddly squat heet de boerderij van Clarkson, wat zo-
veel betekent als ‘vrijwel niets’. Na het succes van het
eerste seizoen verschijnt op 10 februari het tweede op
streamingdienst Amazon Prime. Al is het de vraag of
het tweede seizoen net zo succesvol zal zijn. Niet al-
leen zitten we niet meer in lockdown, Clarkson kreeg
ook veel kritiek na een column in de Britse krant The
Sun waarin hij haatdragende uitspraken deed over
Meghan Markle, de vrouw van prins Harry..
Hij schreef dat hij in bed lag ‘dromend van de dag
waarop ze naakt door de straten van elke stad in
Groot-Brittannië moet paraderen terwijl de menigte
‘schaam je!’ roept en brokken uitwerpselen naar haar
gooit’, een verwijzing naar een aflevering van de serie
Game of Thrones. Hij heeft daarvoor later zijn excuses
aangeboden en de column is verwijderd.
Vakblad Variety meldt dat Amazon Prime de samen-
werking met Clarkson naar aanleiding van zijn uit-
spraken mogelijk wil staken.
Clarkson’s Farm, te zien op Amazon Prime
PATRIECIA KOLTHOF
MUZIEK
GEMAAKT UIT
LIEFDE (DOOR
EEN ANTISEMIET)
Richard Wagner (1813-1883) was een geniale
componist en muziekvernieuwer, maar nu
niet bepaald een ‘gutmensch’. Sterker nog, hij
was een kwaadaardige antisemiet. In de 19de
eeuw heeft Wagner middels woord en ge-
schrift een niet te onderschatten rol gespeeld
als wegbereider van Adolf Hitler en het nazis-
me. Zijn muziek wordt evenwel nog steeds
veel uitgevoerd.
Otto Wesendonck was een zakenman die
Wagner en zijn vrouw financieel ondersteun-
de, toen zij in de jaren 50 van de 19de eeuw in
Zürich verbleven. Als dank werd de compo-
nist verliefd op Wesendoncks vrouw, Mathil-
de, die uitgroeide tot Wagners muze. Het
kostte hem uiteindelijk zijn huwelijk, ook al
werd de liefde nooit geconsumeerd. De com-
ponist schreef de opera Tristan und Isolde als
een gedenkteken voor Mathilde.
,,Nu heb ik geen wens meer. Op deze dag ben
ik opnieuw geboren”, schijnt Mathilde gezegd
te hebben toen Wagner haar de tekst had
laten lezen. Vervolgens schreef ze zelf vijf
gedichten die door Wagner op muziek zijn
gezet.
Het NNO voert die prachtige Wesendoncklie-
der uit in Drachten (9/2) en Groningen (11/2),
met Hartmut Haenchen op de bok en alt
Wiebke Lehmkuhl als solist. Daarnaast staat
Symfonie nr. 15 van Dmitri Sjostakovitsj op
het programma, die in dat werk overigens
citeert uit Wagners Tristan.
JOB VAN SCHAIK
Schilderij van Karl Ferdinand Sohn, 1850.
MEER | 15