Zestawienie
SERWIS ELEKTRONIKI
6/2001 Czerwiec 2001
Od Redakcji
Dostêp do Internetu staje siê coraz bardziej powszechny, a w
œwietle zapowiadanych zmian ustawowych jego popularnoœæ
wzroœnie jeszcze bardziej i z pewnoœci¹ bêdzie mniej obci¹¿a³
nasz¹ kieszeñ. Wed³ug nowych propozycji podatek VAT na po³¹-
czenia telefoniczne z dostawcami us³ug internetowych ma byæ
zmniejszony z 22% do 7%. Nie jest to zmiana rewolucyjna, ale
wreszcie widaæ w zapowiadanych zmianach racjonalne podejœcie
do tego problemu. Zainteresowanie wykorzystaniem mo¿liwoœci
Internetu nie zmieni siê gwa³townie z dnia na dzieñ, ale kierunek
zmian wydaje siê byæ ju¿ ugruntowany. Coraz wiêcej osób pro-
wadz¹cych dzia³alnoœæ w bran¿y us³ug sprzêtu RTV widzi ko-
rzyœci p³yn¹ce z mo¿liwoœci szybkiego dostêpu do informacji,
wymiany pogl¹dów czy zasiêgniêcia porady. Wiele osób ma w³a-
sne, ciekawe strony internetowe, a stali bywalcy stron interneto-
wych znaj¹ z pewnoœci¹ wiele miejsc, które warto odwiedziæ.
Chcielibyœmy wzbogaciæ nasz¹ stronê internetow¹ list¹ po³¹czeñ
do tych miejsc. Dlatego zwracamy siê z proœb¹ do naszych Czy-
telników, aby nadsy³ali do redakcji adresy stron internetowych
zwi¹zanych z szeroko pojêt¹ problematyk¹ sprzêtu radiowo-tele-
wizyjnego. Zebranie tych informacji w jednym miejscu przyczy-
ni siê do u³atwienia dostêpu do ¿¹danych informacji szczególnie
osobom pocz¹tkuj¹cym, które mog¹ czuæ siê pocz¹tkowo trochê
zagubione i oszo³omione mo¿liwoœciami poruszania siê po stro-
nach internetowych. Liczy siê nie tylko fakt zdobycia informacji,
ale równie¿ efektywnoœæ w sposobie w jaki do niej dotrzemy, a to
jest nieroz³¹cznie zwi¹zane z czasem, którego zawsze jest za ma³o.
Stworzenie takiej strony pozwoli nam równie¿ na zape³nienie
pewnej luki tematycznej, która wci¹¿ istnieje w czasopiœmie, a
mianowicie problematyki serwisowania sprzêtu komputerowego,
instrumentów muzycznych i sprzêtu bia³ego. Tematyka ta prê-
dzej czy póŸniej zagoœci na ³amach „SE”, ale póki co mo¿emy
skierowaæ naszych Czytelników do miejsc, w których inni ju¿
coœ w tym temacie zrobili.
Dodatkowa wk³adka do numeru 6/2001:
OTVC Daewoo chassis CP-185 – 1 × A2,
OTVC Philips chassis AA5 AA – 3 × A2,
OTVC Sharp 21B1-SC chassis 21B – 2 × A2,
OTVC Universum FT4381, GoldStar CBT2172, CBT2172E
chassis PC07X2 – 2 × A2,
OTVC Thomson, Telefunken, Nordmende, Saba chassis ICC19
50Hz (II cz. ark. 5÷8) – 4 × A2.
Wydawca: Adres:
Wies³aw Haligowski 80-416 Gdañsk
ul. Gen. Hallera 169/17
Adres do korespondencji:
„Serwis Elektroniki”
80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17
Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57
email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.pl
Redakcja: tel. (058) 344-31-20,
email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,
Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20
Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.
Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl
NR 64
Spis treœci
Budowa i dzia³anie zasilaczy pracuj¹cych
w uk³adzie pó³mostkowym ................................................... 6
Nowoczesne sieci telewizji kablowej ................................... 11
OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar -
- opis dzia³ania i regulacji (cz.1) ......................................... 14
Opis aparatu telefonicznego C-363 firmy CYFRAL ........... 17
Opis uk³adu TDA9178 firmy Philips ................................... 20
Przegl¹d chassis stosowanych
w OTV firmy Thomson (cz.3 - ost.) .................................... 22
Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig (cz.1) ......... 24
Porady serwisowe .............................................................. 27
Wybrane problemy serwisowe chassis ICC19 ................... 35
Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów ..................... 38
OTVC Aiwa TV-AT215 KH - opis regulacji
wykonywanych w trybie serwisowym ................................. 43
Przyrz¹d do lokalizacji sygna³u 6.5/5.5MHz ....................... 44
Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R (cz.2) ..... 45
Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.9) -
- UV617, UV618/256 .......................................................... 49
Zamienniki pilotów do OTVC firmy Sony (cz.4) ................. 50
Uk³ady scalone SGS-Thomson - aplikacje ........................ 52
Odpowiadamy na listy Czytelników .................................... 54
Og³oszenia i informacje ...................................................... 57
Wk³adka:
Zestaw audio Philips FW730C/21/21M/22/22S/25/34
(II cz. ark. 2, 4, 5, 6) - 4 × A2.
Uwaga: w poprzednim numerze podwójnie zosta³y
wydrukowane arkusze 1 i 3 zamiast 2 i 4 - przepraszamy
Czytelników za pomy³kê.
Na ok³adce:
„Dodatek Specjalny” nr 21 - „Monitory - schematy ideowe,
aplikacje uk³adów, opisy i algorytmy napraw”
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.
Wyci¹gi barwne:
Pracownia Grafiki Komputerowej i Przygotowania do Druku „4 KOLOR”
Druk:
Drukarnia offsetowa POLIGRAFIA s.c.
80-465 Gdañsk, ul. Hynka 69
Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na je
nabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgar-
niach technicznych na terenie ca³ego kraju. Przedruk ca³oœci lub
fragmentów publikacji zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki” jest
dozwolony po uzyskaniu zgody redakcji.
Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³ów
oraz poprawek w nades³anych tekstach.
 Zestawienie

Budowa i dzia³anie zasilaczy pracuj¹cych w uk³adzie pó³mostkowym

Budowa i dzia³anie zasilaczy pracuj¹cych w uk³adzie

pó³mostkowym
Karol Œwierc

Przyzwyczailiœmy siê ju¿ do tego, ¿e zasilacz to przewa¿- Artyku³ niniejszy poœwiêcony jest zasilaczom dzia³aj¹cym
nie przetwornica (DC/DC converter). Zasilacze liniowe, które w uk³adzie pó³mostkowym.
s¹ z pewnoœci¹ znacznie prostsze (w konstrukcji i naprawie)
spotykamy coraz rzadziej. Przyczyna tego jest jedna - ma³a
sprawnoœæ takiego zasilacza. Z regu³y wynosi ona 50÷70%, a 1. Ogólna zasada dzia³ania zasilacza z „koñ-
czasem zaledwie 40%. £atwo policzyæ, ¿e przy mocy rzêdu cówk¹” mocy typu push-pull
50÷100W (odbiorniki telewizyjne) jak¹ zasilacz ma dostarczaæ,
niemal drugie tyle wydziela siê w postaci ciep³a na elemencie Mo¿liwe konfiguracje tego typu „koñcówki” przedstawio-
(tranzystorze) reguluj¹cym. Z uwagi na coraz bardziej zwarte no na rysunkach 1a, 1b i 1c.
konstrukcje zasilaczy-przetwornic stosuje siê je równie¿ przy Na rysunku 1a przedstawiono konwencjonaln¹ konfigura-
mocach znacznie mniejszych, na przyk³ad w magnetowidach cjê uk³adu typu push-pull. W uk³adzie tym napiêcie wejœcio-
(oko³o 30W) lub tunerach satelitarnych (oko³o 20W). Coraz we doprowadzone jest do œrodkowego odczepu pierwotnego
czêœciej mo¿na spotkaæ w OTVC przetwornice funkcjonuj¹ce uzwojenia transformatora. Do poprawnej pracy uk³adu wyma-
jako zasilacz standby (osobna - druga przetwornica o niewiel- gana jest pe³na symetria, to znaczy tak symetria transformato-
kiej mocy); stosuje siê je ju¿ przy mocach rzêdu kilkunastu, a ra, jak i sterowania tranzystorów-kluczy. Maksymalne napiê-
nawet kilku watów. Produkuje siê te¿ zasilacze „wtyczkowe” cie wystêpuj¹ce na z³¹czach C-E tranzystorów kluczuj¹cych
wykonane jako przetwornica. Niektóre uk³ady - sterowniki pro- jest równe podwójnej wartoœci napiêcia zasilaj¹cego. Diody
jektuje siê z myœl¹ o zastosowaniu ich w urz¹dzeniach o nie- w³¹czone inwersyjnie do obwodów kolektora tranzystorów s¹
wielkiej dostarczanej mocy. Dobrym przyk³adem s¹, opisane wymagane jedynie ze wzglêdu na indukcyjnoœci rozproszenia
na ³amach „Serwisu Elektroniki”: TOPSwitch’e (12/99 i 1/00) uzwojenia pierwotnego transformatora. Warunki pracy trans-
i VIPER-y (4/01 i 5/01).
Jedynie w sprzêcie audio „osta³y siê” jeszcze zasilacze li-
niowe. Powód jest w zasadzie jeden: przetwornice „nie lubi¹”
gwa³townych zmian obci¹¿enia, a takie wystêpuj¹ we wzmac-
U D 1 L
niaczach mocy, które jak wiadomo pracuj¹ zwykle w klasie B. W E
T 1
O
T r
Tendencja do stosowania przetwornic nie wynika tylko i wy- C O U W Y
³¹cznie z iloœci wydzielanego ciep³a. Proszê sobie przypomnieæ
jak wygl¹da³ transformator w zasilaczu bardzo popularnego
T 2 D 2
kiedyœ telewizora jakim by³ Rubin 714. Transformator ten wa¿y³
niemal¿e tyle samo ile wspó³czesny telewizor, a pobiera³ oko-
³o 200W mocy. Jeœli teraz odbiornik telewizyjny pobiera dwu-
krotnie mniej mocy (OTVC z kineskopem 20÷25”), to i trans- Rys.1a. Konwencjonalny uk³ad typu push-pull.
formator sieciowy móg³by byæ jedynie o po³owê mniejszy (l¿ej-
szy), a w OTVC 100Hz, w których moc jest rzêdu 150÷200W T 1
- prawie bez zmian. W konstruowaniu przetwornic nadal d¹¿y
D 1 L O
siê do coraz wy¿szych czêstotliwoœci kluczowania i transfor-
T r
matory s¹ rzeczywiœcie niewielkie.
U U
Przyzwyczailiœmy siê równie¿ do tego, ¿e jeœli przetworni- W E
C O
W Y

ca, to uk³ad typu flyback (pracuj¹ca w uk³adzie przeciwbie¿-

nym) lub typu forward (uk³ad wspó³bie¿ny). Ze wzglêdu na D 2
to, ¿e w tej ostatniej znacznie trudniej zrealizowaæ galwanicz-
n¹ izolacjê strony wtórnej, najczêœciej spotykan¹ przetworni- T 2
c¹ (przynajmniej w sprzêcie trafiaj¹cym do serwisu) to prze- Rys.1b. Uk³ad pó³mostkowy.
twornice typu flyback i to one s¹ podzespo³em, który jest naj-
czêœciej naprawiany. T 1 T 3
Przytaczam to do czego przyzwyczailiœmy siê, poniewa¿
wygl¹da na to, ¿e te przyzwyczajenia trzeba bêdzie zmieniæ. D 1 L O

Pojawi³y siê bowiem nowe konstrukcje zasilaczy-przetwornic, T r

które pracuj¹ w uk³adzie tak zwanym pó³mostkowym (sama U W E U W Y
C O
idea nie jest nowa, ale rozwi¹zania bardzo nowatorskie) i bar-
dzo ciekawe przetwornice rezonansowe, zwane równie¿ sinu- D 2
soidalnymi. Spotyka siê je od d³u¿szego czasu w zasilaczach T 4 T 2
komputerowych, a ostatnio pojawi³y siê równie¿ w odbiorni-
kach telewizyjnych. Rys.1c. Mostkowy uk³ad push-pull.

6 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie
Budowa i dzia³anie zasilaczy pracuj¹cych w uk³adzie pó³mostkowym
formatora s¹ zbli¿one do warunków wystêpuj¹cych w prze-
twornicy typu forward converter. Zagadnienie to jako bardzo
istotne zostanie wyjaœnione w kolejnym punkcie artyku³u.
Uk³ad z rysunku 1b jest w³aœnie uk³adem pó³mostkowym.
Uzwojenie pierwotne nie posiada odczepu co upraszcza wy-
magania odnoœnie symetrii transformatora. Maksymalne na-
piêcie wystêpuj¹ce na tranzystorach kluczuj¹cych jest równe
tylko napiêciu zasilaj¹cemu. Uk³ad strony pierwotnej pracuje
wzglêdem tak zwanej sztucznej masy, której potencja³ zmie-
nia siê zarówno w przypadku niesymetrii tak sterowania, jak i
strony wtórnej. Daje to równoczeœnie efekt kompensacji (ni-
welowania) tej niesymetrii. Warunki pracy transformatora s¹
podobne jak w konwencjonalnym uk³adzie typu push-pull.
Na rysunku 1c przedstawiono pe³ny uk³ad mostkowy. Wa-
runki pracy tranzystorów s¹ podobne jak w uk³adzie pó³most-
kowym, natomiast zastosowanie czterech kluczy daje efekt po-
dwojenia napiêcia zasilania, co musi byæ uwzglêdnione w prze-
k³adni transformatora. Warunki jego pracy s¹ podobne jak w
uk³adzie konwencjonalnym i pó³mostkowym, ale zasadniczo
ró¿ni¹ siê od warunków wystêpuj¹cych w przetwornicy typu
flyback.
2. Porównanie zasilaczy typu push-pull z
klasycznymi konstrukcjami forward i
flyback converter
Kwestia zasygnalizowana w poprzednim punkcie jest na
schemacie (dotyczy wszystkich przetwornic) uwidoczniona bar-
dzo niepozornie poprzez umieszczenie kropki z jednej lub dru-
giej strony uzwojenia albo w³¹czeniem diody po stronie wtór-
nej w jednym lub drugim kierunku. Natomiast z fizycznego
punktu widzenia zjawisk zwi¹zanych z przekazywaniem ener-
gii za poœrednictwem pola magnetycznego, ró¿nica ta jest naj-
istotniejsza. Transformator w przetwornicach flyback jest ele-
mentem gromadz¹cym energiê, strumieñ pola magnetycznego
w rdzeniu jest w przybli¿eniu sta³y i przede wszystkim nie zmie-
nia kierunku. W przetwornicach pracuj¹cych w uk³adzie for-
ward strumieñ ten równie¿ nie zmienia kierunku, ale jego war-
toœæ zmienia siê znacznie. W przetwornicach forward z izola-
cj¹, gdy zastosowano transformator (w przetwornicach forward
bez izolacji pracuje przewa¿nie tylko cewka, a nawet jeœli po-
siada ona dodatkowe uzwojenia, co „wizualnie” zmienia j¹ w
transformator, nie zmienia zjawisk fizycznych w niej wystêpu-
j¹cych) strumieñ osi¹ga wartoœæ zerow¹.
Zupe³nie inaczej jest w opisywanych uk³adach push-pull.
Ze wzglêdu na symetriê tych uk³adów równie¿ symetryczna
jest funkcja zmiennoœci strumienia pola magnetycznego wy-
stêpuj¹cego w rdzeniu, a wiêc rdzeñ jest przemagnesowywa-
ny w obu kierunkach. Powoduje to miêdzy innymi straty mocy,
zjawisko histerezy, itp. Opis tych zjawisk zdecydowanie wy-
kracza poza ramy niniejszego artyku³u, wiêc zosta³y one jedy-
nie zasygnalizowane.
Uk³adow¹ konsekwencj¹ wspomnianych zjawisk jest ko-
niecznoœæ stosowania drugiej indukcyjnoœci - cewka Lo na ry-
sunkach: 1a, b, c. Wynika to z faktu, ¿e transformator w uk³a-
dach push-pull nie gromadzi energii. Energia ta jest jedynie
(oczywiœcie za poœrednictwem pola magnetycznego) przeka-
zywana do strony wtórnej zasilacza. Jak ka¿da przetwornica,
tak i te uk³ady pracuj¹ na zasadzie kluczowania, konieczne
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
jest wiêc zastosowanie elementu „uœredniaj¹cego”, gromadz¹-
cego energiê w aktywnej fazie kluczowania i przekazuj¹cego
j¹ w fazie nieaktywnej. Tak¹ funkcjê pe³ni w³aœnie indukcyj-
noœæ Lo (dla porównania: w przetwornicach flyback funkcja ta
jest zintegrowana w transformatorze, w przetwornicach typu
forward wspomniana cewka jest równie¿ wymagana).
3. Zasilacz w uk³adzie pó³mostkowym
Zasilacz w uk³adzie pó³mostkowym to jedna z konfigura-
cji przedstawionych w poprzednim punkcie. Poniewa¿ to roz-
wi¹zanie znalaz³o zastosowanie w sprzêcie RTV zostanie ono
opisane szczegó³owo. Rysunek 2 przedstawia ideê uk³adow¹
zasilacza, natomiast schemat ideowo-blokowy przedstawiono
na rys.3.
Zanim przejdê do opisu tego rozwi¹zania poruszê sprawê
niby prost¹, ale bardzo istotn¹ z serwisowego punktu widze-
nia. Poniewa¿ uk³ad pó³mostkowy wymaga zasilania napiê-
ciem symetrycznym, realizuje siê to z wykorzystaniem tak zwa-
nej sztucznej masy. Uproszczony schemat uk³adu przedstawio-
no na rysunku 4.
Wiele odbiorników wyposa¿onych w opisywany zasilacz,
posiada dodatkowy prze³¹cznik, oznaczony jako K na rys. 4. Jego
istnienie zwi¹zane jest z adaptacj¹ uk³adu do napiêcia sieci 110V.
Warto zauwa¿yæ, ¿e zwarcie tego klucza powoduje, ¿e owa sztucz-
na (p³ywaj¹ca) masa staje siê mas¹ sztywn¹, ale co najwa¿-
niejsze, z uk³adu robi siê podwajacz napiêcia. Tym samym
zwarcie klucza K przy napiêciu sieci równym 110V daje takie
same napiêcia na wyjœciu, jak przy zasilaniu napiêciem 220VAC
przy kluczu rozwartym (±150V). Dzia³anie tego prostego uk³a-
du wyjaœnia rysunek 5.
Nie trzeba t³umaczyæ jakie wartoœci bêd¹ mia³y napiêcia
podczas zwarcia klucza K, gdy odbiornik zasilany jest z sieci
220V. Prze³¹cznik ten jest w ró¿nych odbiornikach, ³atwiej lub
trudniej dostêpny nawet dla u¿ytkownika sprzêtu. Zatem jeœli
mamy pewnoœæ, ¿e klient nie pojedzie z telewizorem do Ame-
ryki to bezpieczniej prze³¹cznik ów zlikwidowaæ.
Nale¿y w tym miejscu tak¿e wspomnieæ, ¿e s¹ stosowane
równie¿ prze³¹czniki „elektroniczne”, to znaczy, ¿e uk³ad roz-
poznaje napiêcie sieci (próg jest przewa¿nie nastawiony na oko³o
U +
T 1
D 1 L O
T r
C
T 2
O O B C .
D 2
U m a s a " s z tu c z n a "
-
lu b s z ty w n a
"fe e d b a c k "
G 1 G 2 k o n tr o la n a p iê c ia w y jœ c io w e g o
S T E R O W N IK
Rys.2. Idea uk³adowa zasilacza w uk³adzie pó³most-
kowym.
7
 Zestawienie

Budowa i dzia³anie zasilaczy pracuj¹cych w uk³adzie pó³mostkowym

A U+
T1 UPR
K
D1 B LO OBC. U-
U+ U~
Tr
UK
U1
220 CO Rys.4. Prostownik napiêcia wejœcio-
VAC wego zasilania.
U- D2

U Klucz
T2 K-rozwarty
UPR

ZASILACZ t
POMOCNICZY
lub
napiêcie startowe U Klucz
uk. sterownika KOMP.
UZAΠQ1 Q2 K-zwarty
-
UPR
STEROWNIK +
t
UREF

Rys.5. Przekszta³cenie prostownika

Rys.3. Schemat ideowo-blokowy zasilacza. dwupo³ówkowego w podwajacz
napiêcia - przebiegi napiêæ.
150÷160V) i w³¹cza lub nie uk³ad wykonawczy w postaci prze-
UG1
kaŸnika, triaka lub tyrystora z diod¹ inwersyjn¹, który pe³ni
t
dok³adnie tak¹ sam¹ funkcjê jak klucz K na rysunku 4. Klucz UG2
„elektroniczny” nie jest dostêpny dla klienta, ale za to mo¿e siê t
uszkodziæ i rozpoznaæ napiêcie 220V jako 110V. Zatem jeœli U1
mamy pewnoœæ, ¿e nigdy nie zajdzie potrzeba jego w³¹czenia,
bezpieczniej jego funkcjê w jakikolwiek sposób zablokowaæ. t
Wyjaœnienie dzia³ania zasilacza w uk³adzie pó³mostkowym
zostanie przeprowadzone w oparciu o przebiegi napiêæ i pr¹- UK
dów przedstawionych na rysunku 6.
Jak widaæ z rysunku 2 uk³ad jest w pe³ni symetryczny, z t
tym, ¿e aby tak by³o w rzeczywistoœci, musi byæ spe³niony iL
jeszcze jeden warunek. Impulsy steruj¹ce kluczami T1 i T2
musz¹ byæ tej samej szerokoœci i musz¹ byæ przesuniête w fa- t
zie o 180°. Spe³nienie tego warunku jest zadaniem uk³adu ste- iD1
ruj¹cego. W rozwi¹zaniach praktycznych równolegle do ob-
wodów kolektorowych tranzystorów-kluczy stosuje siê diody t
w³¹czone w kierunku inwersyjnym. Ich stosowanie jest po- iD2
trzebne ze wzglêdu na istnienie indukcyjnoœci rozproszenia
uzwojenia pierwotnego transformatora. t
Indukcyjnoœæ rozproszenia odpowiada tej czêœci energii
zawartej w polu magnetycznym, którego linie nie obejmuj¹ Rys.6. Przebiegi napiêæ i pr¹dów w uk³adzie zasilacza.
uzwojeñ wtórnych. Chocia¿ sposób nawiniêcia transformato-
Kierunek nawiniê-
ra, jak i kszta³t rdzenia mo¿e zminimalizowaæ indukcyjnoœæ
cia uzwojeñ wtórnych
rozproszenia, to jednak nie mo¿na jej ca³kowicie zlikwidowaæ.
nie ma znaczenia, bo
Warto zauwa¿yæ, ¿e diody te pe³ni¹ funkcjê dobrze znanych +
jest obojêtne czy dioda
z przetwornic typu flyback, uk³adów snabber i pe³ni¹ tê funkcjê
D1 przejmie energiê
o wiele skuteczniej. Jeœli do tego dodaæ, ¿e z samej zasady dzia-
pr¹du tranzystora T1, a
³ania warunki pracy tranzystorów w przetwornicach z koñców-
dioda D2 tranzystora
k¹ typu push-pull s¹ ³agodniejsze ani¿eli w najpopularniejszych
T2, czy na odwrót. Do- -
(do tej pory) przetwornicach flyback, to mamy wyt³umaczenie
datkowo na rysunku 7
dlaczego w opisywanych uk³adach o wiele rzadsze s¹ uszko-
przedstawiono mutacjê
dzenia prowadz¹ce do przebicia tranzystora-klucza, które to
obci¹¿enia strony wtór- Rys.7. Inne rozwi¹zanie
uszkodzenia s¹ nagminne w konstrukcjach do tej pory uzna-
nej, gdzie zamiast pro- obci¹¿enia strony
nych za klasyczne.
stowania jednopo³ów- wtórnej.

8 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie
Budowa i dzia³anie zasilaczy pracuj¹cych w uk³adzie pó³mostkowym
D L
UWE L C ROBC
δ UWE
δ
Rys.8a. Najprostsza konfiguracja Rys.8b. Najprostsza konfiguracja
zasilacza flyback - ujemne zasilacza flyback - dodat-
napiêcie wyjœciowe. nie napiêcie wyjœciowe.
kowego z dwóch odczepów uzwojenia wtórnego, zastosowa-
no prostownik z mostkiem Graetz’a. Jedno i drugie rozwi¹za-
nie jest równie czêsto spotykane, z tym ¿e przy rozwi¹zaniach
mieszanych (tzn. kiedy jest wiêcej uzwojeñ wtórnych, w ró¿-
nych konfiguracjach) nale¿y zwróciæ szczególn¹ uwagê na po-
tencja³ masy.
Poza tym warto zwróciæ uwagê na to, ¿e opisywany uk³ad
daje efektywne podwojenie czêstotliwoœci w stosunku do czê-
stotliwoœci kluczowania tranzystorów. Wyjaœnia to porówna-
nie przebiegów UG1, UG2, i UK z rysunku 6.
Przebieg pr¹du w cewce Lo zale¿y od jej indukcyjnoœci, czê-
stotliwoœci kluczowania oraz wartoœci pr¹du obci¹¿enia, przy
czym obowi¹zuj¹ tu te same zasady, jak przy najprostszej kon-
figuracji zasilacza impulsowego w uk³adzie przeciwbie¿nym lub
wspó³bie¿nym, dla przypomnienia przedstawionym na rysunku
8a, 8b i 8c. Chodzi o to, ¿e przy obci¹¿eniu nadkrytycznym
przebieg pr¹du jest funkcj¹ ci¹g³¹, przy obci¹¿eniu krytycz-
nym osi¹ga wartoœæ zerow¹, a przy obci¹¿eniu podkrytycz-
nym jest funkcj¹ nieci¹g³¹ (nale¿y dla œcis³oœci zaznaczyæ, ¿e
owa ci¹g³oœæ nie pokrywa siê ze zdefiniowanym w matematy-
ce pojêciem ci¹g³oœci funkcji).
Obliczenie warunków krytycznoœci obci¹¿enia zostanie
przedstawione w odrêbnym punkcie, gdy¿ nie jest to koniecz-
ne dla zrozumienia ogólnej zasady dzia³ania opisywanej prze-
twornicy, ale bardzo pomocne w szczegó³owym zrozumieniu
zachodz¹cych zjawisk. Ich przeanalizowanie autor poleca za-
interesowanym Czytelnikom. W tym punkcie natomiast zwra-
cam uwagê na oczywiste i istotne zale¿noœci:
• Œrednia wartoœæ pr¹du w cewce Lo jest równa wartoœci
pr¹du obci¹¿enia.
• Napiêcie wyjœciowe jest równe œredniej wartoœci napiêcia
UK, a wiêc œredniej wartoœci miêdzyszczytowej na uzwo-
jeniu wtórnym transformatora. Jest to dwukrotna wartoœæ
napiêcia wejœciowego pomno¿ona przez wspó³czynnik
kluczowania tranzystorów T1 i T2.
• Dla stabilizacji napiêcia wyjœciowego pêtla sprzê¿enia zwrot-
nego musi zapewniaæ tak¹ modulacjê szerokoœci impulsów
kluczowania tranzystorów, aby by³a „pêtl¹ ujemnego sprzê-
¿enia zwrotnego”. Wzmocnienie w tej pêtli decyduje o sku-
tecznoœci stabilizacji, natomiast zbyt du¿a jego wartoœæ mo¿e
prowadziæ do niestabilnoœci i wzbudzania siê uk³adu.
• O wartoœci napiêcia wyjœciowego (oczywiœcie w ramach
obszaru poprawnej pracy ca³ej przetwornicy) decyduje
jedynie kilka elementów: napiêcie referencyjne i dzielnik
próbkuj¹cy wartoœæ napiêcia wyjœciowego.
• W przypadku kilku napiêæ wyjœciowych kontrolowaæ na-
le¿y napiêcie o najwiêkszej obci¹¿alnoœci lub kilka napiêæ
z odpowiedni¹ „wag¹” ustalon¹ przez odpowiednio do-
brane wartoœci rezystorów wchodz¹cych w sk³ad sieci kon-
troli napiêæ.
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
D L
C ROBC UWE D C ROBC
δ
Rys.8c. Najprostsza konfiguracja
zasilacza impulsowego
typu forward.
• W niektórych przypadkach mo¿e byæ wymagane zwol-
nienie dzia³ania pêtli poprzez zastosowanie odpowiednich
kondensatorów/kondensatora w pêtli ujemnego sprzê¿e-
nia zwrotnego. W pracach serwisowych nale¿y mieæ na
uwadze, ¿e zmiana wartoœci tego kondensatora decyduje
nie tylko o stabilnoœci uk³adu, ale „przesadzenie” mo¿e
prowadziæ do niekorzystnego zachowania siê uk³adu przy
gwa³townych zmianach obci¹¿enia lub silnych têtnieniach
napiêcia wejœciowego. Dlatego najlepiej „trzymaæ siê” war-
toœci nominalnych, a jedynie w szczególnie k³opotliwych
przypadkach (niekorzystnego doboru tolerancji elemen-
tów) mo¿e byæ wymagana korekta tych wartoœci.
Rysunek 3 przedstawia rozwi¹zanie uk³adu opisywanej
przetwornicy ze sterownikiem umieszczonym po stronie masy
„zimnej”. W tym rozwi¹zaniu konieczna jest izolacja galwa-
niczna na kilku œcie¿kach. Izolowany musi byæ zasilacz po-
mocniczego napiêcia startowego oraz œcie¿ki steruj¹ce bram-
kami (bazami) tranzystorów-kluczy. Spotyka siê równie¿ roz-
wi¹zania, w których sterownik znajduje siê na potencjale masy
„gor¹cej”. Wtedy izolowana musi byæ œcie¿ka kontroli napiêæ
wtórnych. Elementem pe³ni¹cym tê funkcjê jest na ogó³ trans-
optor. W rozwi¹zaniach tañszych (prostszych) do kontroli na-
piêæ wyjœciowych wykorzystuje siê dodatkowe uzwojenie kon-
trolne. Uproszczenie konstrukcji okupione jest gorsz¹ stabili-
zacj¹ napiêcia w funkcji obci¹¿enia.
4. Przebiegi napiêæ wystêpuj¹ce w zasilaczu
komputera PC
Na rysunku 6 przedstawiono wyidealizowane przebiegi na-
piêæ i pr¹dów konieczne do zrozumienia zasady dzia³ania uk³adu.
Natomiast na rysunku 9 pokazano oscylogramy zdjête w charak-
terystycznych punktach zasilacza komputera PC.
Rysunki 9 a, b i c przedstawiaj¹ przebiegi napiêcia w punk-
cie A i B zasilacza przy napiêciu sieci wynosz¹cym odpowied-
nio: 160V, 200V i 240V. Obci¹¿enie zasilacza w ka¿dym przy-
padku wynosi³o 25W. Z oscylogramów mo¿na odczytaæ, ¿e
czêstotliwoœæ kluczowania jest sta³a i równa 100kHz, natomiast
wyraŸnie zmienia siê czas w³¹czenia jednego i drugiego tran-
zystora-klucza, a czasy te dla obu kluczy s¹ równe. Napiêcia
miêdzyszczytowe wystêpuj¹ce na obu kluczach s¹ jedynie rów-
ne napiêciu wejœciowemu, co odpowiada wyprostowanemu na-
piêciu sieci. Na szczególn¹ uwagê zas³uguje fakt, ¿e powierzch-
nie S1, S2 i S3 s¹ w przybli¿eniu równe, co odpowiada iloœci
energii przekazanej do obci¹¿enia.
Rysunek 9d ujawnia pozosta³e szczegó³y: zbocza przebie-
gów odpowiadaj¹ce w³¹czeniu tak jednego, jak i drugiego tran-
zystora klucza, s¹ bardzo strome, o wiele wolniejsze s¹ zbocza
odpowiadaj¹ce wy³¹czeniu tych tranzystorów. Jest to zwi¹za-
9
 Zestawienie
Budowa i dzia³anie zasilaczy pracuj¹cych w uk³adzie pó³mostkowym
U1
10µs
t t
UK
S1
t t
napiêcie przewodzenia
diody D1 (D2) - ok. 1V
Rys.9a. Przebiegi napiêæ w zasilaczu PC przy napiêciu
sieci równym 160V.
U1
t
UK
S3
Rys.9c. Przebiegi napiêæ w zasilaczu PC przy napiêciu
sieci równym 240V.
ne z istnieniem pojemnoœci oraz indukcyjnoœci paso¿ytniczych.
Istnienie tych parametrów, nie uwidocznionych na ¿adnym
schemacie, a w rzeczywistoœci istniej¹cych objawia siê rów-
nie¿ istnieniem oscylacji o wysokiej czêstotliwoœci w przebie-
gu wyjœciowym (fragment A na rys. 9d). Odpowiednia kom-
pensacja uk³adu powoduje, ¿e przeregulowania (fragment B)
w przebiegu po stronie pierwotnej s¹ niewielkie.
5. Problem ograniczenia pr¹dowego
Zabezpieczenie nadpr¹dowe zasilacza wykonuje siê na ogó³
poprzez pomiar szczytowej wartoœci pr¹du w uzwojeniu pier-
wotnym transformatora. Elementem próbkuj¹cym pr¹d mo¿e
byæ niewielkiej wartoœci rezystor lub transformatorek.
5.1. Wp³yw parametrów dynamicznych tranzysto-
rów kluczuj¹cych
Przy stosowanych czêstotliwoœciach kluczowania, jak w opi-
sywanym przyk³adzie 100kHz, co daje to w uk³adzie pó³mostko-
wym efektywn¹ czêstotliwoœæ 200kHz, nie mo¿na pomin¹æ zna-
czenia parametrów dynamicznych. Szczególnie maj¹ one wp³yw
na reakcjê uk³adu zabezpieczenia i przy przekroczeniu dopusz-
czalnych wartoœci mog¹ prowadziæ do uszkodzenia uk³adu.
10 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
U1
UK
S2
Rys.9b. Przebiegi napiêæ w zasilaczu PC przy napiêciu
sieci równym 200V.
B
A
Rys.9d. Wykres przebiegów w zasilaczu PC - w wiêkszej
skali ujawniaj¹cej szczegó³y (zasilanie 220V).
Przy próbie przekroczenia maksymalnego pr¹du wyjœcio-
wego uk³ad zabezpieczenia powoduje zmniejszenie wspó³czyn-
nika wype³nienia δ kluczowania tranzystorów. Jak wynika z
zasady dzia³ania uk³adu, opóŸnienie w³¹czenia tranzystorów
nie ma wp³ywu na ograniczenie pr¹du wyjœciowego, gdy¿ de-
cyduje o tym czas opóŸnienia miêdzy wykryciem maksymal-
nego pr¹du, a momentem wy³¹czenia tranzystora. Natomiast
czas wy³¹czenia powoduje efektywne zwiêkszenie wspó³czyn-
nika δ skutkuj¹ce dostarczeniem do uk³adu dodatkowej, nie-
kontrolowanej energii. Czasy opóŸnienia wy³¹czania typowe
dla wysokonapiêciowych tranzystorów bipolarnych wynosz¹-
ce oko³o 2µs oraz czasy prze³¹czania rzêdu 0.5µs s¹ w opisy-
wanych zasilaczach krytyczne. Pod tym wzglêdem o wiele ko-
rzystniej wygl¹da sytuacja, gdy zastosuje siê tranzystory polo-
we, z których najlepsze osi¹gaj¹ parametry poni¿ej 100ns. Na-
le¿y jednak pamiêtaæ, ¿e opóŸnienie wy³¹czania tranzystorów
zale¿y nie tylko od samej szybkoœci tranzystorów ale równie¿,
a czasem przede wszystkim, od uk³adów je steruj¹cych. Te uk³a-
dy musz¹ byæ szczególnie starannie zaprojektowane, aby umo¿-
liwia³y nie tylko pewne w³¹czenie tranzystorów, ale równie¿
skrócenie czasów ich prze³¹czania.
Zagadnienie to jest szczególnie istotne przy zastosowaniu
unipolarnych tranzystorów mocy, które chocia¿ teoretycznie
 Zestawienie
s¹ bardzo szybkie, stwarzaj¹ jednak¿e powa¿ne trudnoœci przy
próbach szybkiego prze³¹czania, g³ównie ze wzglêdu na du¿¹
pojemnoœæ bramki siêgaj¹c¹ nawet kilku nF. Zwiêkszenie szyb-
koœci prze³¹czania wp³ywa nie tylko na dzia³anie uk³adu ogra-
niczenia pr¹dowego, ale przede wszystkim umo¿liwia zmniej-
szenie mocy traconej na tranzystorach-kluczach. Sytuacja tu
jest podobna do poruszanej ju¿ na ³amach „SE” problematyki,
wydzielanej mocy na tranzystorach w uk³adach odchylania
poziomego OTVC i monitorów.
6. Obliczenie warunków krytycznoœci ob-
ci¹¿enia
Jak wspomniano w p.3, aby przebieg pr¹du w cewce Lo by³
„ci¹g³y”, musz¹ byæ spe³nione pewne warunki. Od jakich pa-
rametrów to zale¿y, wyniknie z przytoczonych ni¿ej wzorów.
Ich analiza nie jest konieczna do zrozumienia ogólnej zasady
dzia³ania uk³adu, ale wskazana dla zrozumienia szczegó³ów.
Przyrost pr¹du w cewce jest proporcjonalny do przy³o¿o-
nego do niej napiêcia i czasu, a odwrotnie proporcjonalny do
indukcyjnoœci.
∆i = (U × ∆t)/L (1)
W stanie ustalonym przyrost pr¹du w czasie w³¹czenia klu-
cza T1 lub T2 (czas równy iloczynowi okresu kluczowania T i
wspó³czynnika wype³nienia δ) jest równy spadkowi tego pr¹-
du w pozosta³ym okresie T, czyli (1 - δ) × T, a wiêc:
[δ × T × (UK – UWY)] / L = [(1 - δ) × T × UWY] / L (2)
Równoczeœnie cewka Lo i kondensator Co stanowi¹ filtr dol-
noprzepustowy, a wiêc œrednia wartoœæ napiêcia po jednej i po
drugiej stronie jest taka sama, czyli:
UWY = UK × δ (3)
Poza tym z przek³adni transformatora wynika, ¿e:
UK = 0.5 × U1 × p (4)
gdzie: p – przek³adnia transformatora.
Ze wzorów (3) i (4) wynika kolejna zale¿noœæ:
δ = 2 × UWY / p × U1 (5)
i pierwszy, bardzo istotny wniosek: wspó³czynnik wype³nie-
nia δ z jakim uk³ad sterownika musi kluczowaæ tranzystory T1
i T2 nie zale¿y od pr¹du obci¹¿enia, jest natomiast odwrotnie
proporcjonalny do napiêcia wejœciowego U1(widaæ to wyraŸ-
nie na oscylogramach przedstawionych w p.4). Jak wiadomo,
w konwencjonalnych uk³adach typu flyback i forward jest zu-
pe³nie inaczej, tam w³aœnie δ jest g³ównie funkcj¹ pr¹du po-
bieranego przez obci¹¿enie.
Kolejne wzory dotycz¹ warunku krytycznoœci obci¹¿enia.
kiedy to minimalna wartoœæ pr¹du p³yn¹cego przez cewkê Lo
Nowoczesne sieci telewizji kablowej
Andrzej Brzozowski
Zastosowanie technologii œwiat³owodowej w transmisji sy-
gna³ów telewizyjnych i radiowych mia³o ogromne znaczenie dla
zwiêkszenia mo¿liwoœci transmisyjnych sieci. W chwili obecnej
œwiat³owody w sieciach telewizji kablowej stanowi¹ g³ówne li-
nie dostarczaj¹ce sygna³ do lokalnych sieci prowadzonych ka-
blem koncentrycznym. Mo¿liwoœci przesy³owe linii œwiat³owo-
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
Nowoczesne sieci telewizji kablowej
osi¹ga wartoœæ zerow¹. Z uwagi na liniowy charakter narasta-
nia i opadania tego pr¹du mo¿na napisaæ:
IWY.ŒR = 0.5 × IWY.MAX (6)
Natomiast ze wzoru (1):
IWY.MAX = δ × T × (UK – UWY) / L (7)
oraz w czasie opadania pr¹du:
IWY.MAX = [(1 - δ) × T × UWY] / L (8)
Równoczeœnie:
IWY.MAX = UK × δ × T / L (9)
Proste przekszta³cenia powy¿szych wzorów daj¹:
L = U1 × p × δ × (1 - δ) / 4 × f × IWY (10)
We wzorze (10) podstawiono T = 1 / f, gdzie f jest czêsto-
tliwoœci¹ efektywn¹ i dla uk³adu pó³mostkowego jest równa
podwójnej czêstotliwoœci kluczowania ka¿dego z tranzysto-
rów-kluczy. Wzór (10) zosta³ wyprowadzony dla warunku ob-
ci¹¿enia krytycznego, a wiêc aby obci¹¿enie mia³o charakter
nadkrytyczny musi byæ spe³niony warunek:
L > [U1 × p × δ × (1 - δ)] / 4 × f × IWY.MIN
Wspó³czynnik δ, jak wyjaœniono wczeœniej, zale¿y od na-
piêcia wejœciowego, a czynnik δ × (1 - δ) przyjmuje maksy-
maln¹ wartoœæ 0.25, co odpowiada przypadkowi najgorszemu.
Zatem:
L > p × U1 / 16 × f × IWY.MIN
Wnioski
Indukcyjnoœæ cewki Lo mo¿e mieæ tym mniejsz¹ wartoœæ,
im wy¿sza jest czêstotliwoœæ kluczowania (to raczej oczywi-
ste), natomiast wymagana wartoœæ indukcyjnoœci jest tym wy-
¿sza im mniejsze jest najni¿sze obci¹¿enie w uk³adzie.
Obliczenie (wyprowadzenie) tej wartoœci jest o tyle cieka-
we, ¿e w uk³adach zasilaczy pó³mostkowych, szczególnie o
du¿ym pr¹dzie wyjœciowym i równoczeœnie niskim napiêciu
wyjœciowym (ma³a wartoœæ parametru „p”), jak zasilacze kom-
puterowe (napiêcie: 5V, 3.3V .... , a pr¹d dochodz¹cy do 20A),
cewka ta ma bardzo ma³¹ indukcyjnoœæ, rzêdu kilkunastu mH,
co robi wra¿enie, ¿e to „taka ceweczka filtruj¹ca”, a w rzeczy-
wistoœci jej istnienie jest kluczowe dla dzia³ania zasilacza.
Uwa¿ny Czytelnik, w przedstawionych wzorach dostrze¿e
jeszcze jedn¹ bardzo istotn¹ cechê opisywanego typu zasila-
cza. Jest ni¹ bardzo dobra stabilizacja kilku napiêæ wyjœcio-
wych przy zmiennym obci¹¿eniu. Ta ostatnia uwaga uzmys³a-
wia, dlaczego zasilacze komputerowe wykonuje siê w³aœnie
jako uk³ady tego typu.
Kontynuacj¹ tematu bêdzie opis dzia³ania zasilacza rezo-
nansowego (zwanego sinusoidalnym), który uka¿e siê w jed-
nym z najbli¿szych numerów „Serwisu Elektroniki”. }
dowych s¹ olbrzymie i mog¹ byæ zwiêkszane poprzez zastoso-
wanie techniki WDM (Wavelenght-Division Multiplexing).
Technika WDM polega na modulacji wi¹zek œwiat³a o ró¿-
nych d³ugoœciach fali, ró¿nymi sygna³ami. Mo¿na to porów-
naæ do modulacji kilku czêstotliwoœci sygna³ami, na przyk³ad,
z ró¿nych stacji radiowych. Œwiat³o zajmuje d³ugoœci fal w
11
 Zestawienie
Nowoczesne sieci telewizji kablowej
centrum spektrum fal elektromagnetycznych. Dwie d³ugoœci
fal najczêœciej u¿ywane w technice œwiat³owodowej to: 1310nm
i 1550nm. Obie d³ugoœci le¿¹ w zakresie fal promieniowania
podczerwonego. D³ugoœæ fali 1550nm umo¿liwia zastosowa-
nie wzmacniaczy optycznych.
Sieci HFC
Operatorzy sieci telewizji kablowej u¿ywaj¹ po³¹czenia sieci
œwiat³owodowych i sieci zbudowanych na bazie kabla koncen-
trycznego. Technika ta nazywana jest technik¹ HFC (Hybrid
Fibre / Coaxial). Sieæ œwiat³owodowa dostarcza sygna³ optycz-
ny do punktów wêz³owych, gdzie jest on zamieniany na sygna³
w.cz. i przesy³any dalej sieciami zbudowanymi z kabla koncen-
trycznego lub pary przewodów telefonicznych.
Do detekcji sygna³u optycznego wykorzystywane s¹ szyb-
kie diody PIN. Detektor optyczny nie jest idealnie liniowy. Uk³a-
dy sterowania musz¹ tak ustalaæ punkt pracy diody PIN, aby
zniekszta³cenia nieliniowe by³y jak najmniejsze. Na wyjœciu
detektora uzyskuje siê sygna³ w.cz. telewizji kablowej. Sygna³
ten jest wzmacniany i wprowadzany do sieci koncentrycznej.
Ka¿dy u¿ytkownik sieci potrzebuje urz¹dzenia nazywane-
go set-top box’em, które zawiera uk³ady pozwalaj¹ce na od-
biór kana³ów specjalnych sieci kablowej w pasmach VHF i
UHF oraz uk³ady dekoduj¹ce programy zakodowane.
Sygna³y radiowe w paœmie VHF mog¹ byæ odbierane przez
tunery radiowe FM.
Sygna³y telefonii s¹ przesy³ane przez specjalne optyczne
detektory i demultipleksery tak, aby mog³y byæ doprowadzo-
ne do ka¿dej pary przewodów telefonicznych przy³¹czonych
do sieci. Sygna³ od indywidualnego u¿ytkownika moduluje
czêstotliwoœæ noœn¹. Noœne od wielu u¿ytkowników s¹ multi-
pleksowane i podawane do nadajnika optycznego. Sygna³ z
nadajnika przesy³any jest kablem œwiat³owodowym. Na rysun-
ku 1 przedstawiono schemat nowoczesnej sieci HFC.
Stacja
czo³owa
CATV
Œwiat³owody
Wêz³y
Wêz³y optyczne
optyczne
Wzmacniacze
Wzmacniacze
Sieæ dystrybucyjna
Sieæ dystrybucyjna
Rys.1. Schemat sieci HFC.
12 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
Zak³ócenia
Sieæ kablowa jest miejscem wystêpowania ró¿norodnych
zak³óceñ i interferencji. G³ównym problemem w czêœci œwia-
t³owodowej sieci HFC jest nieliniowoœæ modulacji i propaga-
cja sygna³u w œwiat³owodzie. Œwiat³owody maj¹ bardzo ma³y
wspó³czynnik strat, wynosz¹cy oko³o 0.35dB na 100km i s¹
niewra¿liwe na zak³ócenia elektryczne. Jest to bardzo korzyst-
ne w przypadku, gdy œwiat³owód przebiega w pobli¿u silni-
ków lub uk³adów prze³¹czaj¹cych. Œwiat³owody nie maj¹ „ry-
wali” równie¿ gdy chodzi o pracê w trudnych warunkach at-
mosferycznych. Ich wybór w przypadku transmisji sygna³ów
do urz¹dzeñ bardzo wra¿liwych na zak³ócenia (np. w szpita-
lach) jest oczywisty.
Prze³¹czanie w³ókien
Do niedawna rozdzielanie sygna³ów optycznych w ró¿nych
kierunkach by³o dokonywane na drodze elektrycznej. Polega-
³o to na demodulacji sygna³u optycznego, rozdzieleniu sygna-
³u w.cz. i nastêpnie modulowaniu rozdzielonymi sygna³ami
w.cz. wi¹zek œwiat³a biegn¹cych w ró¿nych kierunkach.
W chwili obecnej w celu rozdzielenia sygna³ów optycznych
w ró¿nych kierunkach stosowane s¹ prze³¹czniki optyczne. S¹
one zbudowane z systemu mikrolusterek sterowanych mikro-
kontrolerem. Prze³¹czniki optyczne obni¿aj¹ koszty sieci œwia-
t³owodowych i poprawiaj¹ ich niezawodnoœæ poprzez wyelimi-
nowanie urz¹dzeñ do demodulacji i modulacji sygna³ów.
Prze³¹czniki optyczne s¹ oko³o szesnaœcie razy szybsze ni¿
urz¹dzenia, w których zastosowano wczeœniej wymienione
metody rozdzia³u sygna³ów i umo¿liwiaj¹ lepsze wykorzysta-
nie dostêpnego pasma. Umo¿liwiaj¹ równie¿ zmniejszenie po-
boru mocy o oko³o 100 razy. W prze³¹czniku optycznym znaj-
duje siê 256 mikrolusterek, z których ka¿de odpowiada jednej
d³ugoœci fali. Ka¿de z nich mo¿e byæ ustawione tak, aby po³¹-
czyæ jedno z w³ókien dochodz¹cych do prze³¹cznika z jednym
z w³ókien wychodz¹cych. Lusterka s¹ umieszczone na kawa³ku
silikonu o powierzchni mniejszej ni¿ cal kwadratowy.
Zastosowanie prze³¹czników optycznych umo¿liwia szyb-
szy dostêp do Internetu i zwiêksza szybkoœæ po³¹czeñ dla
wszystkich mo¿liwych us³ug telekomunikacyjnych.
Sieæ
Dobrze zaprojektowana i wykonana sieæ kablowa umo¿li-
wia transmisjê zarówno sygna³ów analogowych, jak i cyfro-
wych. Taka sieæ ma wysoki stosunek sygna³u do szumu, dobr¹
odpornoœæ na interferencje i nie ma w niej odbiæ sygna³ów.
Jest idealna dla transmisji sygna³ów cyfrowych zapewniaj¹c
du¿¹ szybkoœæ transmisji danych i niski wspó³czynnik b³êdów.
Pomiêdzy sieci¹ œwiat³owodow¹ a odbiorc¹ mo¿na zasto-
sowaæ kilka ró¿nych rozwi¹zañ sieci kablowej.
Par¹ przewodów telefonicznych mo¿na przes³aæ sygna³y
audio o pasmie 3kHz. Ta sama para przewodów mo¿e prze-
nieœæ sygna³y ADSL, którymi realizowane s¹ miêdzy innymi
takie us³ugi, jak VOD (Video-on-demand - Video na ¿¹danie).
Koncentryczna sieæ kablowa umo¿liwia komunikacjê w
dwóch kierunkach i zapewnia szerokoœæ pasma sygna³u do abo-
nenta (Downstream) 60÷860MHz (radio, telewizja) i szerokoœæ
 Zestawienie

Nowoczesne sieci telewizji kablowej

cych z odbiorników telewizyjnych abonentów, odga³êŸnik musi

Odbiornik
optyczny mieæ charakterystykê kierunkow¹.
Œwiat³owód Wzmacniacz
Sygna³ do 60÷860MHz W sieciach budowa- We. 75R
Sygna³y
TV/FM do abonenta nych obecnie nie stosuje siê Wy. 75R
abonenta „Downstream”
Filtr Sygna³ w.cz.
ju¿ rozga³êŸników rezy- 150R
dupleksowy stancyjnych, natomiast sto-
Wy. 75R
Nadajnik sowane s¹ w tych uk³adach
optyczny
Œwiatowód Wzmacniacz
transformatory. Przyk³ado- Rys.4. Uk³ad rozga³êŸnika
Sygna³y
Sygna³ od 5÷60MHz we rozwi¹zanie uk³adu roz- sygna³u sieci kablowej.
abonenta
danych od ga³êŸnika przedstawiono
„Upstream”
abonenta
na rysunku 4. T³umienia w tym uk³adzie wynosz¹:
• pomiêdzy wejœciem i wyjœciem 3.5dB,
Rys.2. Schemat blokowy wêz³a optycznego.
• pomiêdzy wyjœciem i wyjœciem 26dB lub wiêcej,
• pomiêdzy wyjœciem i wejœciem 3.5dB.
Wszystkie elementy sieci powinny mieæ p³ask¹ charakte-
Œwiat³owód rystykê przejœcia. Je¿eli konieczne jest skorygowanie charak-
Sygna³ telefoniczny terystyki kabla koncentrycznego, stosuje siê korektory o cha-
do abonenta Telefoniczny, optyczny: Przewody
demodulator i demultiplekser, telefoniczne rakterystyce odwrotnej w stosunku do charakterystyki kabla.
modulator i multiplekser
Œwiat³owód Niektóre ze wzmacniaczy dystrybucyjnych maj¹ korektory
wbudowane pomiêdzy stopnie wzmacniaj¹ce. Taka konfigu-
Sygna³ telefoniczny
od abonenta racja wzmacniacza zapewnia kompensacjê t³umienia wnoszo-
nego przez korektor. Przy projektowaniu sieci nale¿y tak¿e braæ
Rys.3. Schemat blokowy wêz³a optycznego wspó³pra- pod uwagê wp³yw temperatury otoczenia na straty sygna³u w
cuj¹cego z sieci¹ telefoniczn¹. kablu. Im wy¿sza temperatura tym straty s¹ wiêksze.
pasma sygna³u od abonenta (Upstream) 5÷60MHz. Sygna³y do-
cieraj¹ce do abonenta mog¹ byæ analogowe lub cyfrowe. Sygna- Zasilanie zdalne i lokalne
³y od abonenta to kodowane cyfrowo sygna³y danych lub mowy.
Na rysunku 2 przedstawiono schemat blokowy wêz³a Wzmacniacze w sieci kablowej mog¹ byæ zasilane poprzez
optycznego stosowanego w punktach wêz³owych sieci HFC, a sygna³owy kabel koncentryczny lub z lokalnego Ÿród³a zasila-
na rysunku 3 schemat blokowy wêz³a optycznego do wspó³- nia. Nowoczesne wzmacniacze maj¹ wbudowan¹ przetworni-
pracy z sieci¹ telefoniczn¹. cê, która dzia³a w zakresie napiêæ wejœciowych 35÷60V AC.
Je¿eli stosowane jest zasilanie lokalne, to napiêcie zasilaj¹-
ce wytwarzane jest w transformatorze, który dostarcza napiêcia
Projektowanie koncentrycznej sieci kablowej o wartoœci 60V AC. Napiêcie to zasila wzmacniacz i poprzez
kabel sygna³owy mo¿e zasilaæ inne wzmacniacze sieci.
Poniewa¿ sieæ kablowa t³umi sygna³y w paœmie VHF/UHF,
Bardzo wa¿ne jest zabezpieczenie sieci przed korozj¹. Za-
konieczne jest stosowanie wzmacniaczy tych sygna³ów dla roz-
pewnia to ci¹g³oœæ zasilania sieci kablowej. Z³y stan po³¹czeñ
szerzenia zasiêgu sieci. Dobrze zaprojektowana sieæ nie po-
pomiêdzy wzmacniaczami powoduje wzrost zak³óceñ spowo-
winna mieæ strat w ¿adnym kierunku. Istniej¹ dwa podstawo-
dowanych przydŸwiêkiem.
we problemy przy projektowaniu sieci.
Pierwszy z nich polega na tym, ¿e ka¿dy ze wzmacniaczy
stosowanych w sieci zmniejsza stosunek sygna³-szum. Przy Sieci œwiat³owodowe
ka¿dym podwojeniu iloœci wzmacniaczy stosunek sygna³-szum
pogarsza siê o 3dB. Kilka najbardziej licz¹cych siê na œwiecie producentów
Drugi problem stanowi¹ zak³ócenia intermodulacyjne wy- urz¹dzeñ dla sieci CATV preferuje system po³¹czeñ, w którym
nikaj¹ce z nieliniowej charakterystyki przenoszenia wzmac- stosowane s¹ tylko œwiat³owody. System taki ma wiele zalet i
niaczy. Powoduj¹ one powstawanie zak³óceñ drugiego i trze- zapewnia: ochronê danych dostarczanych do i od abonenta,
ciego rzêdu. Wzmacniacze, w których zastosowano stopieñ ochronê rozmów telefonicznych i operacji dokonywanych po-
wyjœciowy w konfiguracji push-pull pozwalaj¹ na redukcjê przez Internet, bardzo szerokie pasmo, co oznacza szybk¹ trans-
intermodulacji. misjê i odbiór danych, odpornoœæ na zak³ócenia elektryczne.
W sieci stosowane s¹ rozga³êŸniki. Musz¹ one spe³niaæ Wad¹ takiego systemu jest jego wysoki koszt, który jednak
nastêpuj¹ce wymagania: bêdzie mala³ w miarê rozwoju sieci œwiat³owodowych. Przej-
• t³umienie sygna³u do linii wyjœciowej nie powinno byæ œcie na systemy œwiat³owodowe jest nastêpnym krokiem dla
wiêksze ni¿ 3.5dB, nadawców CATV.
• t³umienie pomiêdzy wyjœciami powinno byæ wiêksze ni¿ Odbiornik / nadajnik œwiat³owodowy u abonenta bêdzie za-
26dB (10:1), co zapewnia minimalny przenik zak³óceñ wiera³ twardy dysk, co umo¿liwi nagrywanie programów i za-
pomiêdzy liniami. pewni wiele innych us³ug. Odbiornik taki (popularnie nazywany
Podobne wymagania musi spe³niaæ odga³êŸnik dostarczaj¹- set top box’em) stanie siê domowym serwerem, do którego bê-
cy sygna³ do abonenta koñcowego. Dla zabezpieczenia sieci dzie mo¿na przy³¹czaæ wiele ró¿nych urz¹dzeñ domowych. Urz¹-
przed wnikaniem do niej sygna³ów zak³ócaj¹cych, pochodz¹- dzenia te bêd¹ mog³y byæ sterowane zdalnie przez Internet. }

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 13

 Zestawienie

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar - opis

dzia³ania i regulacji (cz.1)
Jerzy Gremba, Sebastian Gremba

Schemat blokowy odbiorników 3055FS i 3055FS TXT standardu PAL B/G. Dla standardu SECAM D/K jako F200
przedstawiono na rysunku 1. Zaznaczono na nim funkcje po- stosowany jest filtr OFWG2950 lub F1057DS. Opis wypro-
szczególnych uk³adów scalonych. Odbiorniki te zbudowane wadzeñ uk³adu IC200 przedstawiono na rysunku 2, a schemat
s¹ w oparciu o p³ytê g³ówn¹ wyposa¿on¹ w nastêpuj¹ce mo- funkcjonalny na rysunku 3. Sygna³ wyjœciowy z filtru SAW
du³y: jest wzmacniany w 3 stopniowym wzmacniaczu IF AMPLIF.
• modu³ procesora, Obwód referencyjny L204 o czêstotliwoœci 38.9MHz przy³¹-
• modu³ klawiatury sterowania, czony jest do n.18 i 19 uk³adu IC200, natomiast obwód rezo-
• modu³ dekodera SECAM, nansowy zawieraj¹cy cewkê L205 do n.16. Wyjœcie AGC (n.2)
• modu³ teletekstu (dla wersji z teletekstem), uk³adu IC200 dostarcza do g³owicy napiêcie automatycznej
• modu³ RGB. regulacji wzmocnienia. Ca³kowity sygna³ wizyjny CVBS do-
Sygna³ antenowy doprowadzony jest do wejœcia standar- stêpny jest na n.14 uk³adu IC200. W³aœnie z tej nó¿ki, za po-
dowej g³owicy (tunera), której pasma VL, VH i UHF prze³¹- œrednictwem filtru ceramicznego F201, sygna³ doprowadzony
czane s¹ poprzez z³¹cze CN800 sygna³ami pochodz¹cymi z jest do toru sygna³u audio z³o¿onego z: 4-stopniowego wzmac-
modu³u procesora IC800. G³owica jest strojona w oparciu o niacza ograniczaj¹cego, filtru dolnoprzepustowego LPF, dys-
uk³ad syntezy napiêciowej. Napiêcie strojenia g³owicy poda- kryminatora FM oraz stopnia regulacji wzmocnienia sygna³u
wane jest z n.1 procesora IC800 poprzez tranzystor T800 i uk³ad ma³ej czêstotliwoœci. W sk³ad obwodu dyskryminatora czê-
ca³kuj¹cy z³o¿ony z elementów R808÷R810 i C804÷C806. stotliwoœci ró¿nicowej wchodzi cewka L206, obwód ten do-
Sygna³ poœredniej czêstotliwoœci IF z wyjœcia g³owicy dopro- strojony jest do czêstotliwoœci 5.5MHz. W uk³adzie nie wyko-
wadzony jest za poœrednictwem stopnia wzmacniaj¹cego z tran- rzystano regulacji poziomu sygna³u m.cz. na n.8 IC200. Do
zystorem T200 i filtr z akustyczn¹ fal¹ powierzchniow¹ F200 n.9 doprowadzone jest sta³e napiêcie o wartoœci 5V. Indukcyj-
(OFWG1962) do wejœæ 5 i 6 uk³adu p.cz. wizji i fonii IC200 noœæ L203 i element ceramiczny F202 stanowi¹ pu³apkê dla
(TDA8212). Zadaniem filtru SAW jest odpowiednie ukszta³- czêstotliwoœci 5.5MHz w obwodzie wyjœciowym sygna³u wi-
towanie charakterystyki przenoszenia toru p.cz. odbiornika dla zyjnego. Dla standardu SECAM D/K zamiast tego obwodu

+19V

Odbiornik Nadajnik Klawiatura

IR IR lokalna 2
Modu³
We. antenowe IC teletekstu

+5V R, G, B,
+5V FB
+12V +12V
Tune 2 EEPROM
Z = 8Ω UHF, VH, VL Mikrokontroler IC800 IC IC801
PCF8582 Prze³. RGB
Tuner PCF84CG40P-030 IC450
IC640 TEA5114

OSD
Contr.

R, G, B, FB
+12V
Col.
Brt.

Audio Audio IF AGC AFC +170V

Wzm. audio Prze³.audio P.cz. video i audio +12V
IC301 Dekoder PAL Lumin. Dekoder SECAM
IC300 IC200
TDA1905 TDA8196 TDA8212 CVBS IC500 Chromin. IC 700 Wzm. R
TDA8217 TDA3592A T901
Volume R, G, B, FB
+19V
+19V Scart CVBS
SSC Wzm. G
T902
Ext. audio in. +5V
+12V +24V
Audio out. Prze³. video
IC400 Wzm. B
TEA2014 Procesor odchyl. Ua
Ext. video in. T903
H i V IC600 V
Video out. TDA8215
VCR
R Stopieñ mocy
H H T602
G BU808DFI H
Tr. linii
B Uk³ad sterownika FBT Focus
Standby TR600
IC100 +105V +12V Screen (UG2)
FB TEA2019 Tr. przetwor- IC101
nicy Regulator
nap.+5V, +12V +24V
TR100 +170V
+19V TDA8138 +5V
220V AC

Rys.1. Schemat blokowy OTVC 3055FS, 3055FS TXT.

14 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar

TUNER DELAY RESISTOR 1 20 AGC MEMORY CAPACITOR +V S 1 8 AUDIO OUT

TUNER OUTPUT CURRENT 2 19 IF LC AUDIO INPUT (2) 2 7 GND
VCC 3 18 IF LC SWITCHING CONTROL 3 6 VOLUME CONTROL
NOT TO BE CONNECTED 4 17 VIDEO PEAKING AUDIO INPUT (1) 4 5 C REF
IF INPUT 5 16 AFC TANK LC
IF INPUT 6 15 AFC OUTPUT
GROUND 7 14 CVBS OUTPUT Rys.4. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA8196.
AUDIO OUTPUT 8 13 NOT TO BE CONNECTED
SOUND VOLUME CONTROL 9 12 2nd IF SOUND CHANNEL INPUT
SWITCHING CONTROL (VOW) +VS
FM TANK LC 10 11 2nd IF SOUND CHANNEL INPUT

3 1

Rys.2. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA8212.

15 kΩ 30 kΩ
4
AUDIO
INPUT (1)
38.9MHz 38.9MHz
VIDEO IMPEDANCE SWITCH
peaking ADAPTER

RTD
1 20 19 18 17 16
15 kΩ
AUDIO
I tuner TUNER REFERENCE AFC 2 8 OUT
2 A.G.C. A.F.C. 15 Output AUDIO
Out DELAY AMPLIFIER 6.6V
INPUT(2)
I.F.Input 5 IMPEDANCE REFERENCE
Video ADAPTER VOLTAGE
3 I.F. AMPLIF. X Amplif. CVBS Output
I.F.Input 6 14
7 5 6
VCC Band Gap reference
WHITE & NOISE
3 SPORT INVERTER
9V Voltage 5.5MHz VC
47µF
12
Audio Volume F.M.
Output 8 Control DISCR. LP.F. 4 STAGE LIMITER
11 Rys.5. Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu
9 10 7 TDA8196.

5.5MHz C3 47µF
+VS

1 7
C1
TDA8196
2.2µF
INPUT 1 C5 1µF
Rys.3. Schemat funkcjonalny uk³adu TDA8212. 4 VOLUME
SWITCH CONTROL 8
2 OUTPUT
INPUT 2 C2
2.2µF
montowany jest obwód z³o¿ony z szeregowo po³¹czonych pu- 3 5 6
SWITCH C4 VOLUME
³apek dla 5.5MHz i 6.5MHz, natomiast w miejsce filtru F201 CONTROL 47µF CONTROL
(0.5÷4.5) DC
montowane s¹ dwa pasmowe filtry ceramiczne po³¹czone rów-
nolegle o czêstotliwoœciach œrodkowych odpowiednio 5.5MHz Rys.6. Schemat funkcjonalny uk³adu TDA8196.
i 6.5MHz. Równie¿ obwód dyskryminatora L206 jest zast¹-
piony szeregowo po³¹czonymi obwodami rezonansowymi do-
strojonymi odpowiednio do czêstotliwoœci 5.5MHz i 6.5MHz. dio podlega wzmocnieniu we wzmacniaczu mocy zrealizowa-
Rezystor nastawny P200 s³u¿y do regulacji opóŸnienia ARW. nym na uk³adzie IC301 (TDA1905), który wysterowuje g³o-
œnik o impedancji 8R. Oba uk³ady zasilane s¹ napiêciem +19V.

1. Tor sygna³u audio

Sygna³ audio z n.8 uk³adu IC200 doprowadzony jest do
uk³adu kontroli sygna³u audio IC300. Opis wyprowadzeñ uk³a-
du IC300 (TDA8196) przedstawiono na rysunku 4, schemat
funkcjonalny struktury wewnêtrznej na rysunku 5, natomiast
na rysunku 6 przedstawiono schemat aplikacyjny tego uk³adu.
Sygna³ audio doprowadzony jest wejœcia 4 uk³adu IC301. Ze-
wnêtrzny sygna³ audio ze z³¹cza scart (wyprowadzenia 1 i 6)
doprowadzony jest do wejœcia 2 uk³adu IC300.Wejœcie prze³¹-
czaj¹ce Ÿród³o sygna³u audio (n.3) tego uk³adu jest sterowane
sygna³em AV za poœrednictwem tranzystora T807 z n.12 pro-
cesora IC800. Wejœcie to mo¿e byæ równie¿ uaktywnione do-
datnim napiêciem sta³ym podanym na wyprowadzenie 8 z³¹-
cza scart. Wyjœciowy sygna³ audio na n.8 jest kontrolowany
napiêciem sta³ym doprowadzonym z n.2 procesora do n.6 uk³a-
du IC300 poprzez obwód R804 i C800. Nastêpnie sygna³ au-
2. Tor sygna³u wizji
Sygna³ wizyjny doprowadzony jest do uk³adu prze³¹cznika
sygna³u video IC400. Opis wyprowadzeñ tego uk³adu przedsta-
wiono na rysunku 7, a schemat funkcjonalny struktury wewnêtrz-
nej na rysunku 8. Wewnêtrzny sygna³ video o wartoœci 2VPP
dostarczany jest do n.3 uk³adu IC400, nastêpnie doprowadzony
jest wewn¹trz uk³adu do prze³¹cznika. Sygna³ ten po wzmoc-
nieniu (G = 1; impedancja wyjœciowa = 75R) doprowadzony
jest do gniazda scart. Zewnêtrzny, standardowy sygna³ video o
wartoœci 1VPP ze z³¹cza scart doprowadzony jest do drugiego
wejœcia uk³adu IC400 (n.8) i po wzmocnieniu (G = 2) dostar-
czony jest do prze³¹cznika (impedancja tego wejœcia wynosi
75R). Wyjœciowy sygna³ video jest sterowany sygna³em AV z
procesora (steruj¹cy równie¿ prze³¹cznik sygna³u audio). War-
toœci sygna³u steruj¹cego AV okreœlone s¹ na rysunku 8.

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 15

 Zestawienie

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar

GROUND 1 8 EXTERNAL VIDEO INPUT korzystaniem popularnego uk³adu TDA3592A (IC700) firmy
75Ω VIDEO OUTPUT 2 7 SUPPLY VOLTAGE Philips. Jest on wykonany w postaci modu³u po³¹czonego z
INTERNAL VIDEO INPUT 3 6 SWITCHED VIDEO OUTPUT
NOT TO BE USED SWITCHING INPUT
p³yt¹ g³ówn¹ odbiornika poprzez z³¹cze CN700. Sygna³y RGB,
4 5
zasilanie +12V i masa doprowadzone s¹ ze z³¹cza CN501 do
p³ytki kineskopu CRT PCB. Do tego samego z³¹cza (CN501)
Rys.7. Opis wyprowadzeñ uk³adu TEA2014. dostarczone s¹ sygna³y wyjœciowe RGB - OSD pochodz¹ce z
modu³u procesora za poœrednictwem z³¹czy CN502 i CN804.
O or no connected = Video TV Wzmacniacze wizyjne z tranzystorami T901, T902 i T903 za-
VCC Switching Input
>7V = External Video pewniaj¹ odpowiedni poziom sygna³ów RGB do wysterowa-
nia katod kineskopu.
10k
7 5
BRIGTNESS CONTROL 1 20 VCC
Extrenal G=2
Video Input RGB CLAMP 2 19 BLUE OUTPUT
8 VIDEO INPUT 3 18 GREEN OUTPUT
SUPER SANDCASTLE INPUT 4 RED OUTPUT
Reference FAST BLANKING INPUT 17
(low impedance) CONTRAST CONTROL 5 16 PLL LOOP FILTER INPUT
6 DELAYED CHANNEL INPUT 6 15 GROUND
3 Video
2VPP VCC 7 14 XTAL
Video coming
from TV 2VPP 2mA CHROMINANCE OUTPUT 8 13 KILLER CAPACITOR
G=1 600
SATURATION CONTROL 9 12 ACC CAPACITOR
CHROMINANCE INPUT 10 11 GROUND

2 1
Rys.9. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA8217.
75
Video
1VPP 75
Contrast
VCC
GND

Rys.8. Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu TEA2014.

20 7 5 11 15
17 R
Video Video Contrast RGB
3 Input control
Matrix
Output 18 G
19 B
3. Tor sygna³u chrominancji Phase
- 90 deg Demodu- Brightness
16 Detector lators control 2
Brightness
W sk³ad toru chrominancji wchodz¹ uk³ady procesora PAL 1
Delayed Channel
Flip DL Saturation
zrealizowanego na uk³adzie IC500 (TDA8217) oraz transko- 14 XVCO Matrix 6 Input
Flop control
Chrominance
der zrealizowany na uk³adzie IC700 (TDA3592A), który sta- 8 Output
4.43MHz SSCiFB Killer Burst
nowi oddzielny modu³. Poniewa¿ rozwi¹zanie uk³adowe trans- Super
4 Input Detector Detector
ACC 9
Saturation
dekodera jest typowe i spotykane w wielu odbiornikach tele- Sandcastle
13 12 10
wizyjnych, pominiêto go w opisie na rzecz znacznie rzadziej
Killer ACC
stosowanego uk³adu TDA8217 firmy SGS - Thomson. Opis Capacitor Capacitor
Chrominance
wyprowadzeñ tego uk³adu przedstawiono na rysunku 9, sche-
mat funkcjonalny struktury wewnêtrznej na rysunku 10, a pod-
stawowy schemat aplikacyjny na rysunku 11. Uk³ad IC500 jest Rys.10. Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu
kompletnym uk³adem: dekodera PAL, luminancji, matrycy, TDA8217.
obwodów regulacji nasycenia, kontrastu i jaskrawoœci oraz
VCC
pe³ni rolê obwodów sygna³ów wyjœciowych RGB. Tor opóŸ-
nionego sygna³u chrominancji pracuje z wykorzystaniem linii 10µH 390Ω 10µH 10kΩ
470kΩ

opóŸniaj¹cej DL711 (64µs). Do n.3 uk³adu IC500 stanowi¹cej 4.43MHz

1kΩ CR79/U 47nF
680kΩ
390Ω D.L.
wejœcie sygna³u video doprowadzony jest sygna³ video po przej- 3.3nF
10nF RGB
œciu przez liniê opóŸniaj¹c¹ luminancji. Z kolei do wejœcia chro- 10nF
3 x 1N4148
8 6 14 16
minancji, n.10 uk³adu doprowadzony jest sygna³ chrominancji CVBS 10nF 10nF
10
17
220Ω 680Ω

220Ω 680Ω
po wydzieleniu z sygna³u video w obwodzie z³o¿onym z ele- 1kΩ
18
120pF 10.6µH
220Ω 680Ω
mentów L504 i C511. Prac¹ uk³adu IC500 steruj¹ impulsy su- 1kΩ 10nF 19

persandcastle (SSC) doprowadzone z n.19 uk³adu IC600 (pro- 3 TDA8217 100nF

330ms 10.6µH 2

cesora odchylania poziomego i pionowego). W sk³ad uk³adu 1kΩ

20
15

IC500 wchodz¹ obwody przeznaczone do regulacji nasycenia 120pF

7
11

koloru, jaskrawoœci i kontrastu. Napiêcia regulacyjne dopro- 4 12 13 9

VCC
1
VCC
5
VCC
VCC 9V
wadzone s¹ z wyjœæ regulacyjnych procesora IC800 (n.3 - ja- 100nF 100nF
39kΩ
skrawoœæ, n.4 - nasycenie, n.5 - kontrast) poprzez obwody ca³- 39kΩ 8kΩ
kuj¹ce: R506, C507; R507, C508; R508, C509.
22kΩ 22kΩ 22kΩ
Sygna³y wyjœciowe RGB doprowadzane s¹ poprzez z³¹cze 550 FB
12kΩ 8kΩ
CN501 do wzmacniaczy koñcowych steruj¹cych katody kine- 12kΩ
Saturation Brightness Contrast
skopu, które umieszczone s¹ na p³ytce kineskopu. Pracê od-
biornika w standardzie SECAM zapewnia transdekoder z wy- Rys.11. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8217. }

16 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie
Opis aparatu telefonicznego C-363 firmy CYFRAL
Opis aparatu telefonicznego C-363 firmy CYFRAL
Andrzej Niedzielewski
Aparat telefoniczny C-363 firmy CYFRAL jest
przeznaczony do wspó³pracy z centralami telefonicz-
nymi centralnej baterii o napiêciu znamionowym 60V
przy rezystancji uk³adu zasilaj¹cego 2 × 500R lub
48V przy rezystancji 2 × 400R w zakresie pr¹du
zasilaj¹cego 17÷73mA.
System wybierania centrali obejmuje wybieranie
dekadowe PULSE i wieloczêstotliwoœciowe TONE
(DTMF).
1. Podstawowe parametry techniczne aparatu
Aparat C-363 posiada miêdzy innymi:
• dwutonowy uk³ad sygnalizacji wywo³ania ze skokow¹ re-
gulacj¹ g³oœnoœci dzwonka HI /LO/ OFF (prze³¹cznik
SW3) oraz optyczn¹ sygnalizacjê dzwonienia diod¹ LED
(RING LED),
• automatyczne powtarzanie ostatniego numeru - REDIAL,
• podœwietlane klawisze klawiatury,
• funkcjê PAUSE, czyli wyd³u¿onej przerwy miêdzy gru-
pami cyfr (oko³o 3.6s),
• dwa systemy wybierania numeru PULSE lub TONE wy-
bierane prze³¹cznikiem (SW2),
• funkcjê kalibrowanej przerwy FLASH,
• funkcjê HOLD umo¿liwiaj¹c¹ czasowe zawieszenie roz-
mowy z jednoczesnym wysy³aniem sygna³u dŸwiêkowe-
go i optyczn¹ sygnalizacj¹ diod¹ elektroluminescencyjn¹
(HOLD LED).
2. Parametry elektryczne aparatu
Aparat C-363 spe³nia wymagania normy PN – 92 / T –
83000 tak, jak to opisano w poprzednich numerach „SE” przy
omawianiu innych modeli telefonów firmy CYFRAL.
3. Opis pracy aparatu
Aparat jest przy³¹czony do linii telefonicznej (zaciski TIP i
RIN) przez uk³ad zabezpieczaj¹cy przed przepiêciami. Two-
rz¹ go: trzy po³¹czone szeregowo neonówki L1, L2 i L3, rezy-
stor R101, warystor ZNR1, mostek diodowy D6÷D9 i wary-
stor ZNR2. Mostkowy uk³ad zasilania umo¿liwia pracê apara-
tu ze wszystkimi centralami publicznej sieci telekomunikacyj-
nej, w tym równie¿ z tymi o odwracanej pêtli zasilania.
Podczas pracy mo¿na wyró¿niæ 5 charakterystycznych sta-
nów, w których mo¿e siê znaleŸæ aparat. S¹ to:
3.1. Stan spoczynku
Mikrotelefon aparatu spoczywa na podstawie. W tym sta-
nie aparat przedstawia sob¹ du¿¹ rezystancjê wejœciow¹ dla
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
pr¹du sta³ego. Sekcja A prze³¹cznika linii SW1 od³¹cza od
linii uk³ad klucza tranzystorowego zbudowanego na tranzy-
storach Q1 i Q2 oraz ca³y tor rozmówny zbudowany na tran-
zystorze Q6. Natomiast do linii przy³¹czony jest obwód HOLD
(tranzystory Q10 i Q11 oraz uk³ad U4) i obwód wywo³ania
wykonany na uk³adzie IC2, odseparowany od napiêcia sta³ego
kondensatorem C1.
3.2. Stan wywo³ania
Mikrotelefon aparatu spoczywa na podstawie. Zmienne
napiêcie sygna³u dzwonienia przez zaciski wejœciowe TIP,
RIN, rezystor R101 i dwójnik R1, C1 jest podawane na mo-
stek Graetz’a, który tworz¹ diody D1÷D4. Wyprostowane
napiêcie sygna³u wywo³ania jest ograniczane przez diodê Ze-
nera ZD1 do wartoœci 27V, a nastêpnie filtrowane na kon-
densatorze C2. Umieszczona w obwodzie ³adowania konden-
satora C2 dioda elektroluminescencyjna RING LED sygna-
lizuje przep³yw pr¹du ³adowania, czyli fakt dzwonienia. Na-
piêcie na kondensatorze C2 zasila uk³ad generatora wywo³a-
nia zrealizowany na uk³adzie IC2. Próg wyzwalania genera-
tora okreœlony jest przez rezystor R2 i jest w przybli¿eniu
odwrotnie proporcjonalny do jego wartoœci. Napiêcie wyj-
œciowe z n.8 IC2 przez prze³¹cznik g³oœnoœci wywo³ania SW3
i rezystory R5 lub R6 jest podawane na przetwornik piezoce-
ramiczny BZ1.
3.3. Stan rozmowy
Po podniesieniu mikrotelefonu prze³¹cznik SW1 sekcja
B zwiera wejœcie informacyjne HKS (n.10 U2), czyli wej-
œcie detektora stanu mikrotelefonu, do masy. Jego niski stan
oznacza, ¿e mikrotelefon jest podniesiony, a stan wysoki, ¿e
mikrotelefon spoczywa na podstawie. Powoduje to pojawie-
nie siê stanu wysokiej impedancji na wyjœciu PO (n.11 U2).
Jednoczeœnie sekcja A prze³¹cznika SW1 podaje napiêcie z
linii telefonicznej przez rezystor R10 na bazê tranzystora Q2
wprowadzaj¹c go w stan przewodzenia. Powoduje to za³¹-
czenie drugiego tranzystora klucza - Q1, a w konsekwencji
toru rozmównego aparatu. W tym stanie aparat w przybli¿e-
niu zasilany jest jak ze Ÿród³a pr¹dowego o wydajnoœci
17÷73mA, w zale¿noœci od rezystancji linii abonenckiej.
Napiêcie sta³e na zaciskach wejœciowych aparatu nie prze-
kracza 12÷15V, przy czym polaryzacja tego napiêcia mo¿e
siê zmieniæ. Tor rozmówny aparatu tworzy obwód nadaw-
czy i odbiorczy.
Tor nadawczy aparatu sk³ada siê z mikrofonu elektreto-
wego MIC polaryzowanego przez rezystor R26 z napiêcia
na kondensatorze C13 oraz tranzystora Q5, który „podaje”
masê do mikrofonu. Baza Q5 jest polaryzowana napiêciem z
kondensatora C16 przez rezystory R36 i R29. Tranzystor Q6
wzmacnia sygna³ m.cz. mikrofonu podawany na jego bazê
przez kondensator C14. Tranzystor Q6 otrzymuje napiêcie
polaryzacji z odfiltrowanego napiêcia linii telefonicznej ufor-
mowanego na kondensatorze C13 i podawanego na jego bazê
17
 Zestawienie

R55

Opis aparatu telefonicznego C-363 firmy CYFRAL

Q10
18
HMPSA92 120

R51 C31
R47
270 100n
100k
R59
R50 560
R48 10k R54
R52 1 2
10k 390 U4
C25 + 56k UM66T
SW4 R56
10µ HOLD 3 10k
Q11
ZD4
HMPSA42
R53 3V3 HOLD LED
R49 C26 +
R101 100k 22µ 10k
10/1W
TIP
L1
120V 4×1N4004
SW1A
D6 D7 HOOK SW
L2 ZNR1 Q1
120V 220V HMPSA92
C15
R22 220p
L3 D8 D9 R8 ZD5
120V 270k R20 R70 18V Q4 R30 Q6
2k2 D13
1k5 330k 1815 R23 56k 1815
RIN 1N4148 R32
33k
D12 100k
C1 ZNR2 R10 R9 D11
1µ/250V 120V 1N4148 1N4148 + C13 R26
220k 10k R25 R24 3k3
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

VDD 22µ C14 R31 + C17

68 36k R33
Q2 100n 1k8 1µ
R1 ZD3 + 18
3k3 HMPSA42 4V7 C11
220µ C12
R13 MIC
33n
1M 034CY R34 R39 R40 C18
C16 33 300k 560 47µ
ZD1 +
D1÷D4 47µ
27V
4×1N4004 SW3 Q5
“RINGER” 1815 Q7
+
1815 REC
1 2 3 R27 SD-150
RING LED 470k
OFF HI R38
C2 4 5 6 FL 680
10µ
LOW LED1 LED2 LED3 LED4
+ 7 8 9 P
IC2 R6 R5 R36
330 R29 D15
R2 KA2411 10k 4k7
0 # RD 56k 1N60
10k 1
2 8 1 C2 16
R3
3 7
R3 R4 2 15
4 6 C3 R2
220k 5 180k BZ1
D5 3 C4 R1 14
+ C4 1N4148
C3 4
µ47 4n7 C1 R4 13
CR1
3.58MHz 5 R15 R16
OSCI TONE 12 820k 820k VDD
R17 SW2
6 11 R28 820k
OSCO PO
5k1
C8 C9 7 10
VDD 33p XMUTE HKS
33p SW “T/P”
8
VSS VDD 9 VDD
R11
100k
U2
HM91710AP

SW1B
Ry.s.1. Schemat aparatu telefonicznego HOOK SW
C-363 firmy CYFRAL.
 Zestawienie
Opis aparatu telefonicznego C-363 firmy CYFRAL
przez rezystor R30. Kondensator C15 zapobiega wzbudzaniu
siê stopnia, ograniczaj¹c jednoczeœnie jego pasmo przenosze-
nia. Rezystory R31 i R32 umieszczone w obwodzie C-E tran-
zystora Q6 tworz¹ konwencjonalny uk³ad antylokalny, które-
go zadaniem jest st³umienie sygna³u pochodz¹cego z mikrofo-
nu MIC we wk³adce s³uchawkowej mikrotelefonu REC.
Tor odbiorczy aparatu tworzy wk³adka s³uchawkowa REC
sterowana przez jednostopniowy wzmacniacz zbudowany na
tranzystorze Q7. Sygna³ odbiorczy z linii telefonicznej przez
kondensator C17 jest podawany na bazê tranzystora Q7.
Wzmocniony sygna³ odbiorczy przez kondensator C18 jest
podawany na wk³adkê s³uchawkow¹ mikrotelefonu REC. Na-
piêcie zasilaj¹ce ten wzmacniacz jest pobierane z kondensato-
ra C16, który ³adowany jest ograniczonym przez rezystor R33,
pr¹dem emitera tranzystora Q6. Wartoœæ tego napiêcia jest
ograniczona do wielkoœci okreœlonej przez spadki napiêæ na
rezystorze R34 i diodach LED1÷LED4, które s³u¿¹ do oœwie-
tlenia klawiszy klawiatury.
3.4. Stan wybierania
W zale¿noœci od ustawienia sposobu wybierania prze³¹cz-
nikiem SW2: pulsacyjny (P) czy tonowy (T) aparat charak-
teryzuje siê odmiennymi stanami pracy. W stanie wybiera-
nia tonowego (DTMF) rezystancja aparatu jest zbli¿ona do
rezystancji w stanie rozmowy. Wciœniêcie dowolnego kla-
wisza numerycznego powoduje pojawienie siê na n.12 uk³a-
du U2 sygna³u DTMF, który przez dwójnik C12, R24 jest
podawany na bazê tranzystora Q4, sk¹d po wzmocnieniu
wychodzi w liniê telefoniczn¹. Niezbêdn¹ polaryzacjê baza
tranzystora uzyskuje z napiêcia na kondensatorze C13 przez
rezystor R23. Rezystor R25 umieszczony w emiterze Q4 usta-
wia odpowiedni poziom sygna³u DTMF. Natomiast w czasie
wybierania pulsacyjnego nastêpuj¹ kolejno po sobie zmiany
rezystancji aparatu od du¿ej, charakteryzuj¹cej czas przerwy
(BREAK), do ma³ej charakteryzuj¹cej czas rozmowy
(MAKE). Funkcjê tê w aparacie C-363 realizuje klucz tran-
zystorowy sk³adaj¹cy siê z dwóch wysokonapiêciowych tran-
zystorów Q1 (HMPSA92) i Q2 (HMPSA42), ich prac¹ ste-
ruje uk³ad U2. W stanie przerwy n.11 (PO) przyjmuje poten-
cja³ masy VSS, co powoduje zablokowanie tranzystora Q2,
a w konsekwencji Q1 oraz ca³ego toru rozmównego. W tym
stanie pr¹d wp³ywa do aparatu przez rezystor R10, diodê D11
i rezystor R70 uzupe³niaj¹c ³adunek na kondensatorze C11.
Sumaryczna wartoœæ pr¹du wp³ywaj¹cego do aparatu w tym
stanie nie powinna przekroczyæ wartoœci 0.4mA. W stanie
przewodzenia (MAKE) n.11 przyjmuje stan wysokiej impe-
dancji umo¿liwiaj¹c wysterowanie tranzystora Q2 przez re-
zystor R10, a wiêc równie¿ Q1 i ca³ego toru rozmównego.
Przez rezystor R20 i diodê D12 ³aduje siê kondensator C11,
na którym jest formowane napiêcie VDD zasilaj¹ce uk³ad
wybierczy U2. Wartoœæ tego napiêcia jest ograniczana przez
diodê Zenera ZD3 do poziomu 4.7V. W trakcie wybierania
aparatu, kiedy na n.7 (XMUTE) pojawia siê potencja³ masy
VSS, nastêpuje:
• zwieranie bazy tranzystora Q7, przez nasycone z³¹cze prze-
wodz¹cej diody D15 i rezystor R38, zmniejszaj¹c jego
wzmocnienie, a tym samym poziom sygna³ów wybierczych
w s³uchawce mikrotelefonu,
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
• zwieranie napiêcia polaryzuj¹cego bazê tranzystora Q5 (re-
zystory R36 i R29 s¹ zwierane do masy przez wyjœcie ste-
ruj¹ce XMUTE). Powoduje to od³¹czenie mikrofonu MIC,
co zapobiega jego wp³ywom na parametry sygna³u wy-
bierczego, jakie mog³yby pojawiæ siê w przypadku aktyw-
nego stanu mikrofonu.
3.5. Funkcja HOLD
Uk³ad realizuj¹cy funkcjê HOLD zbudowany jest na dwóch
wysokonapiêciowych tranzystorach Q10 i Q11, w³¹czenie któ-
rych powoduje podanie napiêcia z linii telefonicznej na uk³ad
U4 bêd¹cy generatorem melodii.
W stanie rozmowy przy podniesionym mikrotelefonie
klucz tranzystorowy Q10 i Q11 jest wy³¹czony. Wciœniêcie
klawisza [ HOLD ] (zamkniêcie w³¹cznika SW4) powoduje
podanie napiêcia panuj¹cego w linii telefonicznej przez re-
zystor R53 na bazê tranzystora Q11, co powoduje jego za³¹-
czenie, a tym samym w³¹czenie tranzystora Q10. Przez rezy-
story R51 i R52 zamyka siê pêtla dodatniego sprzê¿enia
zwrotnego utrzymuj¹ca oba tranzystory w stanie przewodze-
nia mimo puszczenia klawisza [ HOLD ]. Wysoki pobór pr¹-
du w tym stanie zapewniaj¹ rezystory R51, R54 oraz R55,
który jednoczeœnie ogranicza pr¹d diody Zenera ZD4 stabi-
lizuj¹cej wielkoœæ napiêcia zasilaj¹cego uk³ad U4. Dioda
œwiec¹ca HOLD LED polaryzowana z tego napiêcia przez
rezystor R56 sygnalizuje w³¹czenie funkcji HOLD. Sygna³
wyjœciowy melodyjki (n.1 U4) jest podawany w liniê telefo-
niczn¹ przez dwójnik R59, C31. Od³o¿enie w tym momen-
cie mikrotelefonu na podstawê nie powoduje przerwania po-
³¹czenia, poniewa¿ uk³ad HOLD jest w³¹czony przed prze-
³¹cznikiem stanu linii SW1. Jednak zmiana stanu prze³¹czni-
ka SW1 powoduje od³¹czenie uk³adu rozmównego. Wynika-
j¹cy z tego faktu wzrost rezystancji aparatu powoduje wzrost
napiêcia na jego zaciskach (przy za³o¿eniu jego pr¹dowego
zasilania). Konsekwencj¹ tego faktu jest miêdzy innymi
wzrost napiêcia na kondensatorze C25. Ponowne podniesie-
nie mikrotelefonu powoduje za³¹czenie klucza Q1, Q2 i toru
rozmównego (niski stan n.10 U2) oraz spadek rezystancji
aparatu. Napiêcie na zaciskach aparatu ponownie spada. Sko-
kowe obni¿enie napiêcia w linii telefonicznej powoduje chwi-
lowy (przy zachowaniu prawa ci¹g³oœci napiêcia na konden-
satorze) wzrost napiêcia bazy tranzystora Q10 w stosunku
do jego emitera. Powoduje to wy³¹czenie tranzystorów Q10
i Q11, a w konsekwencji funkcji HOLD.
4. Uk³ady scalone w telefonie C-363
W elektronicznym aparacie telefonicznym C-363 zastoso-
wano kilka specjalizowanych uk³adów scalonych:
• U2 - HM91710AP uk³ad wybierczy,
• U4 - UM66T generator melodyjki,
• IC2 - KA2411 generator wywo³ania.
Opisy tych uk³adów ju¿ zamieszczono w „SE”, przy oma-
wianiu telefonu C-633.
}
19
 Zestawienie

Opis uk³adu TDA9178 firmy Philips

Opis uk³adu TDA9178 firmy Philips

Marian Borkowski

Uk³ad TDA9178 jest procesorem, w którym nastê-
puje poprawa jakoœæ doprowadzonych sygna³ów YUV.
Znalaz³ on miêdzy innymi zastosowanie w chassis
MG21E firmy Philips. Litera „T” w nazwie
(TDA9178T) oznacza, ¿e uk³ad zosta³ wyprodukowany
w obudowie SO24 (bez dodatkowej litery - SDIP24).
Schemat blokowy uk³adu TDA9178 przedstawiono na ry-
sunku 1, w tabeli 1 zamieszczono opis jego wyprowadzeñ, w
tabeli 2 wa¿niejsze parametry, natomiast na rysunku 2 przed-
stawiono przyk³adowy schemat aplikacyjny tego uk³adu. Do
jego cech charakterystycznych zaliczyæ nale¿y:
• minimalizacja stanów nieustalonych wystêpuj¹cych w
sygnale luminancji (LTI),
• poprawa wyrazistoœci szczegó³ów,
• minimalizacja stanów nieustalonych sygna³u koloru (CTI),
• kontrola szerokoœci linii w poziomie,
• scan velocity modulation,
• pomiar szumów,
• regulowana linia opóŸniaj¹ca sygna³u chrominancji,
• sterowanie szyn¹ I2C,
• niezale¿noœæ pracy od odbieranego standardu,
• trzy dodatkowe wejœcia analogowo-cyfrowe,
• zale¿noœæ ostroœci od odtwarzanego koloru,
• kontrola poziomu bieli i czerni.
Wejœcie sygna³ów Y, U i V
Wzmacniacz sygna³u luminancji pracuje poprawnie, gdy
wejœciowy sygna³ zawarty jest w granicach 0.315÷1V (bez
impulsów synchronizacji). Impulsy synchronizacji s¹ przeno-
szone na wyjœcie uk³adu niezale¿nie od ustawionej funkcji.
Wejœciowe sygna³y Y, U i V s¹ klampowane podczas trwa-
nia impulsu burst. Podczas tego impulsu do wejœciowego sy-
gna³u luminancji do³¹czany jest sztuczny poziom czerni.
Detektor poziomu czerni mierzy i zapamiêtuje najwy¿szy
poziom czerni podczas trwania ka¿dego okresu odchylania
pionowego. Ró¿nica miêdzy wartoœci¹ zapamiêtan¹ a zmie-
rzon¹ jest traktowana jako przesuniêcie poziomu czerni. Nowa
wartoœæ poziomu czerni jest podawana na wejœcie koryguj¹c
dotychczasow¹ jego wartoœæ. Korekcja poziomu czerni mo¿e
zostaæ wy³¹czona za poœrednictwem szyny I2C.
Sygna³ luminancji jest mierzony w czasie rzeczywistym, w
ponad piêciu segmentach ka¿dego pola. Podczas trwania ta-
kiego okresu ³adowany jest odpowiedni, dla poszczególnych

n.c. n.c.

12 13 21
Luminance vector processing Spectral processing SOUT

SMART PEAKING
6 LUMINANCE TRANSIENT 19
YIN Y LUMINANCE YOUT
8 INPUT IMPROVEMENT OUTPUT 17
UIN U,V PROCESSING VIDEO DEPENDENT UOUT
9 STAGE STAGE 16
VIN Black stretch CORING VOUT
histogram processing
gamma control
COLOUR DEPENDENT
Colour vector
SHARPNESS
processing

15 SATURATION DELAY COLOUR TRANSIENT

DECDIG CORRECTION CONTROL IMPROVEMENT

20
VCC
18 SUPPLY
VEE
24
n.c.
Skin tone correction COLOUR 23
n.c.
green enhancement PROCESSING
1 blue stretch
WINDOW
SC
GENERATION 22
CF
2 n.c.
NOISE
MEASURING ANALOG 3
ADEXT1
CALIBRATE TO 4
10 Cue flash ADEXT2
TP DIGITAL 5
FEATURE ADEXT3
CONVERTER
MODE
DETECTION
7
ADR
14 2
SDA I C BUS CONTROL
SCL 11

Rys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA9178.

20 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Opis uk³adu TDA9178 firmy Philips

Tabela 1. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA9178 Tabela 2. Wa¿niejsze parametry uk³adu TDA9178
Nr nó¿ki Funkcja Wartoœæ
Parametr
1 Wejœcie impulsu sandcastle Min. Typ. Maks.
2, 12, 13, Napiêcie zasilania 7.2V 8.0V 8.8V
Nie pod³¹czone
23, 24 Odsprzê¿one napiêcie zasilaj¹ce
3 Wejœcie 1 5V
czêœæ cyfrow¹
4 Wejœcie 2 Wejœciowy sygna³ AMS = 0 0.315V 0.45V
5 Wejœcie 3 luminancji (bez AMS = 1
impulsów synchronizaci) 1.0V 1.41V
6 Wejœcie sygna³u luminancji
Wyjœciowy sygna³ AMS = 1 2.7V
7 Wejœcie adresowe
luminancji AMS = 0 0.8V
8 Wejœcie sygna³u U
9 Wejœcie sygna³u V Wejœciowy sygna³ U 1.33VPP 1.9 VPP
10 Wejœcie testowe Wejœciowy sygna³ V 1.05 VPP 1.9 VPP
11 Wejœcie zegara szyny I2C
14 Wejœcie danych szyny I2C
15 Odsprzê¿enie zasilania czêœci cyfrowej Sandcastle SC
1 24 N.c.
16 Wyjœcie sygna³u V n.c. 2 23 n.c.
17 Wyjœcie sygna³u U
ADEXT1 CF
18 Masa ADEXT1 3 22 CF
100k ADEXT2 SOUT
19 Wyjœcie sygna³u luminancji 4 21 SOUT
20 Zasilanie ADEXT2 100k ADEXT3 V
5 20 CC 8V

TDA9178
100n + 10µ
Wyjœcie sygna³u koryguj¹cego szerokoœæ linii w 100k YIN YOUT
21 ADEXT3 6 19 YOUT
pionie 1 ADR V
22 Wyjœcie sygna³u flash YIN 7 18 EE 0V
0 UIN UOUT
UIN 8 17 UOUT
VIN VOUT
segmentów, wewnêtrzny kondensator. W zale¿noœci od warto- VIN 9 16 VOUT
TP DEC DIG
œci tych napiêæ ró¿nie odtwarzane s¹ szczegó³y obrazu, tak aby 10 15
ich wyrazistoœæ by³a najlepsza. Dla nastêpnego pola konden- 100 SCL 100n
SCL 11 14 SDA
satory te s¹ roz³adowane i proces pomiaru rozpoczyna siê od n.c. n.c.
12 13
pocz¹tku. Bardzo szybkie zmiany treœci obrazu mog³yby po-
wodowaæ drganie obrazu, aby tego unikn¹æ otrzymane warto- 100
SDA
œci zostaj¹ uœrednione.
Linia opóŸniaj¹ca koloru jest sterowana przez sygna³ kolo-
Rys.2. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA9178.
ru tak, aby zlikwidowaæ ró¿nice czasowe miêdzy wejœciowym
sygna³em luminancji a wejœciowymi sygna³ami chrominancji
(U i V). OpóŸnienie mo¿e byæ zmieniane w 6 krokach o 12ns Pomiar szumów
(1fH) lub 6ns (2fH) poprzez szynê I2C.
Linia sygna³u video, która wystêpuje jako 3 po impulsie
Poprawa ostroœci odbywa siê poprzez zwiêkszenie nachyle-
wygaszania pionowego, nie zawiera informacji (jest to tzw.
nia charakterystyki luminancji, gdy pojawiaj¹ siê stany nieusta-
pusta linia) i jest u¿ywana do pomiaru szumu. Detektor szumu
lone oraz poprawê obrysu szczegó³u. Uk³ad kontroli szerokoœci
mo¿e mierzyæ stosunek sygna³ - szum w zakresie -45 ÷ -20dB.
linii jest równie¿ sterowany szyn¹ I2C, eliminuje on zmiany sze-
Próbki sygna³u szumu s¹ uœredniane przez 20 okresów ramki,
rokoœci linii w poziomie poprawiaj¹c wyrazistoœæ obrazu.
w celu wyeliminowania ewentualnych fluktuacji mog¹cych
pojawiæ siê w czasie pomiaru. Wynik tego pomiaru poprzez
Procesor poprawy obrysu szczegó³u szynê I2C wp³ywa na ustawienie odpowiednich bitów uk³adu
zapewniaj¹c poprawn¹ jego pracê.
Generator obrysu wytwarza przebieg odpowiadaj¹cy po- Je¿eli nó¿ka adresowa uk³adu TDA9178 jest po³¹czona z
chodnej drugiego rzêdu wejœciowego sygna³u luminancji do- mas¹ to na szynie I2C jest adres 40H, a je¿eli nó¿ka ta do³¹czo-
starczonego do uk³adu kontroli ostroœci obrazu. W tym uk³a- na zostanie do n.15 adres szyny zmieni siê na E0H (rys.2).
dzie sygna³ generatora dodany jest do opóŸnionego sygna³u Czêstotliwoœæ zegara szyny wynosi oko³o 400kHz.
luminancji wytwarzaj¹c w ten sposób sygna³y peaking dla po- Wejœcia ADEXT1, 2, 3 s³u¿¹ do podania na nie analogo-
prawy szczegó³ów. Powstaj¹ dwa sygna³y peaking, jeden o wego sygna³u (np. sygna³ odpowiadaj¹cy zmianom zewnêtrz-
czêstotliwoœci 2MHz, a drugi o czêstotliwoœci 3MHz, sygna³y nego oœwietlenia), który mo¿e oddzia³ywaæ na jakoœæ obrazu.
te wybierane s¹ za poœrednictwem szyny I2C. Sygna³y z tych wejœæ doprowadzone s¹ do 6-bitowego analo-
Równie¿ kolor odtwarzanego obrazu wp³ywa na jego ostroœæ. gowo-cyfrowego konwertera. Wewnêtrzny multiplekser pod-
„Ostroœæ” luminancji jest zwiêkszana, gdy na ekranie pojawia- czas ka¿dego okresu wygaszania pionowego odczytuje 2 z
j¹ siê obszary w kolorze czerwonym lub zbli¿onym do niego. trzech wejœæ i wynik konwersji jest zapamiêtany we w³aœci-
Obwód poprawy stanów nieustalonych sygna³u koloru wych dla poszczególnych wejœæ rejestrach. Wejœcie ADEXT1
wp³ywa na zwiêkszenie stromoœci zboczy odpowiadaj¹cych jest odczytywane podczas ka¿dego powrotu ramki, natomiast
pionowym elementom obrazu. dwa pozosta³e wejœcia odczytywane s¹ co drugi powrót. }

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 21

 Zestawienie

Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy Thomson

Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy Thomson (cz.3-ost.)

Pilot Pilot Pilot
Model Chassis Pilot Model Chassis Pilot Model Chassis Pilot
Erdiby Erdiby Erdiby
M 6330 VT ICC 8 TC 500 RC 2007 PRESTIGE 68 S 5400 SAT ICC 9-100 RC 1355 IR 9872
IDC 2.BI0 BC 1000
M 6331 NIC ICC 9 TC 500 RC 2007 KPL-B IR 2543
S 550 M ICC 10 RC 1360
M 6331 VT ICC 9 TC 500 RC 2007 PRESTIGE 72 ICC 5 (CME)
IMC 7 TOP RC 2022
ADTV IMC S 580 IDC 2.1 RC 1346 RC 2077
M 6361 GH TX 92F TC 295 RC 2007
PRESTIGE 72 ICC 5 S 585 IDC 2.1 RC 1346 RC 2077
M 6376 GH TX 92F TC 295 RC 2007 IMC 7 RC 2022
AT IMC
M 70 ICC 7 IMC 6 RC 2007 IR 2543
PRESTIGE 72 ICC 5 S 590 ICC 10 RC 1360
IMC 7 RC 2022 (CME)
M 70 KV ICC 6 TC 500 RC 2007 AT DS IMC
ICC 11-
M 70 V ICC 7 IMC 6 RC 2007 PRESTIGE 72 ICC 5 S 590 DM RC 1131 IR 9872
IMC 7 RC 2022 DM
M 70 VS ICC 6 TC 500 RC 2007 DS IMC
ICC 5
M 7022 C ICC 17 TC 100 PRESTIGE 72 ICC 5 S 63 CC 6 RC 2028
IMC 7 RC 2022 CMOS
IMC IMC
M 7030 VT ICC 8 TC 500 RC 2007 S 63 IMC ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
PRESTIGE 72 ICC 11-
M 7032 NIC ICC 9 TC 295 RC 2007 IMC 66 RC 2007 S 63 VT ICC 7 IMC 5F RC 2007
KD DM
M 7032 VT ICC 9 TC 295 RC 2007 PRESTIGE 72 S 7022 C ICC 17 TC 100
M 7061 GH TX 92F TC 295 RC 2007 ICC 10 IMC 66 RC 2007
KH ICC 5
S 72 CC 6 RC 2028
M 7076 GH TX 92F TC 295 RC 2007 PRESTIGE 72 CMOS
IDC 2.BI0 BC 1000
M 7077 ICC 7 TC 416S RC 2007 KPL S 72 IMC ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
M 7221 VT PIP
ICC 5 TC 460 RC 2028 PRESTIGE 72 S 72 VT ICC 7 IMC 5F RC 2007
IDC 2.BI0 BC 1000
KPL-B ICC 11-
M 7224 ICC 5 TC 460 RC 2028 S.S. SL 70 D IMC 66 RC 2007
PRESTIGE 72 ICC 5 DM
M 7228 VT ICC 8 TC 470 RC 2007 IMC 7 RC 2022
PIP IMC SC 63 ICC 5 IMC IMC 8 RC 2022
M 8500 VT ICC 9 TC 500 RC 2007
PRESTIGE 72 ICC 5 SC 63 E ICC 5 IMC IMC 8 RC 2022
M 8505 VT TX 92F TC 295 RC 2007 IMC 7 RC 2022
PIP ADTV IMC
M 8510 NIC ICC 9 TC 500 RC 2007 SC 63 SF ICC 9 IMC 64 RC 2007
PRESTIGE 72 ICC 5
CC 6 RC 2028 SC 63 SF-N ICC 9 IMC 64 RC 2007
M 8510 VT ICC 9 TC 500 RC 2007 S-VHS CMOS
M 8521 C ICC 17 TC 100 PRESTIGE 72 ICC 11-
IDC 2.1 IMC 14 IR 9874 SC 63 TD IMC 66 RC 2007
TD DM
M 8521 C ICC 17 TC 100
RP 46 ICC 9 RCT 3002 RC 2007 SC 63 TH ICC 10 IMC 64 RC 2007
M 8522 C ICC 17 TC 100
RP 46 L ICC 9 RCT 3002 RC 2007 SC 63 TPL IDC 2.HP IMC 10P RC 2020
MA 110 C TX 807 RC 100
RP 46 N ICC 9 RCT 3002 RC 2007 SC 63 VS ICC 9 IMC 64 RC 2007
MA 115 GT TX 807 RC 100
RP 46 TH ICC 9-36 RCT 3002 RC 2007 SC 72 ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
MA 116 ET TX 807 RC 100
RP 52 ICC 9 RCT 3002 RC 2007 SC 72 E ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
MA 215 GT TX 91-G RC 1132 RC 2007
RP 52 K ICC 9-36 RCT 3002 RC 2007 SC 72 PL ICC 9-101 IMC 64 RC 2007
MA 216 TX 807 RC 100
RP 52 TH ICC 9-36 RCT 3002 RC 2007 SC 72 SAT ICC 9 IMC 64 RC 2007
MA 216 GT TX 807 RC 100
ICC 19- IR 3612 SC 72 SF ICC 9 IMC 64 RC 2007
MF 215 GT TX 807 RC 100 RP 740 RC 4100
100Hz-RP (CME) SC 72 SF-N ICC 9 IMC 64 RC 2007
MF 216 FT TX 807 RC 100
ICC 19- IR 3612 ICC 11-
MF 221 C ICC 17 RC 100 RP 744 E RC 4100 SC 72 TD IMC 66 RC 2007
100Hz-RP (CME) DM
MF 222 C ICC 17 RC 100 COM 37 ICC 11-
S 1540 ICC 8 RC 1341 SC 72 TD SAT IMC 66 RC 2007
MF 622 C ICC 17 RC 100 (ASWO) DM
MF 622 G ICC 17 RC 100 S 2014 TX 807 RCT 100 SC 72 TH ICC 10 IMC 64 RC 2007
ICC 19- IR 3612 S 2014 B TX 807 RCT 100 SC 72 TPL IDC 2.HP IMC 10P RC 2020
MF 640 E RC 4000
100Hz (CME) S 2014 G TX 807 RCT 100 SD 6325 VT ICC 9 TC 200 RC 2007
ICC 19- IR 3612 S 2021 ICC 17 RCT 2100 COM 37
MF 644 E RC 4000 SD 6365 VT TX 92 TC 202
100Hz (CME) ICC 19- (ASWO)
MG 1476 CT TX 91-G RC 1132 RC 2007 S 2029 RCT 4130
100Hz SD 7025 VT ICC 9 TC 200 RC 2007
MG 3375 H TX 92F RC 1132 RC 2007 S 352 M ICC 9 RC 1141 IR 9872 SD 7065 TX 92 TC 200 RC 2007
MS 2176 CT TX 91-G RC 1132 RC 2007 S 439 ICC 9-100 RC 1350 IR 9872 SD 7071 ICC 9 TC 200 RC 2007
P 150 MV TX 90 RC 1123 IR 9874 S 440 C ICC 9 RC 1350 IR 9872 ICC 9-
SD 81 TC 500 RC 2007
P 151 MT TX 90 RC 1130 IR 9872 S 440 E ICC 9-100 RC 1350 IR 9872 107
P 152 MT TX 90 RC 1126 ICC 11- SDM 7020 ICC 9 TC 200 RC 2007
S 4400 DM RC 1131 IR 9872
P 155 MT TX 91 RC 1142 RC 2007 DM COM 37
SDM 7021 TX 92 TC 202
P 250 MV ICC 6 RC 1123 IR 9874 ICC 10- (ASWO)
S 4400 DM D RC 1131 IR 9872
DM SL 55 F ICC 8 IMC 8 RC 2022
P 251 MT ICC 6 RC 1130 IR 9872
S 4400 SAT ICC 9-100 RC 1355 IR 9872 SL 55 TS ICC 9 IMC 64 RC 2007
P 324 M TX 91 RC 1142 RC 2007
S 480 ICC 9 RC 1350 IR 9872 ICC 5
P 324 MT TX 91 RC 1142 RC 2007 SL 63 CC 6 RC 2028
S 485 IDC 2.1 RC 1346 RC 2077 CMOS
P 325 M TX 91 RC 1142 RC 2007
IR 2543 SL 63 BT ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
P 325 MT TX 91 RC 1132 RC 2007 S 490 ICC 10 RC 1360
(CME) SL 63 IMC ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
P 331 MV ICC 6 RC 1123 IR 9874 S 539 ICC 9-100 RC 1350 IR 9872 SL 63 TD IDC 2.1 IMC 14 IR 9874
P 332 M ICC 6 RC 1140 RC 2007 S 540 C ICC 9 RC 1350 IR 9872 SL 6301 ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
P 332 MT ICC 6 RC 1140 RC 2007 S 540 E ICC 9-100 RC 1350 IR 9872 SL 6301 BT-P ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
P 332 MT A TX 91 RC 1140 RC 2007 S 540 EF ICC 9-100 RC 1350 IR 9872 SL 6361 IDC 2.1 IMC 14 IR 9874
P 354 M TX 91 RC 1142 RC 2007 S 540 E-N ICC 9-100 RC 1350 IR 9872 SL 72 ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
P 355 M TX 91 RC 1142 RC 2007 ICC 11-
S 5400 DM RC 1131 IR 9872 SL 72 ADTV ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
P 356 M ICC 9 RC 1131 IR 9872 DM
SL 72 AT ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
PRESTIGE 63 ICC 11- ICC 10-
IMC 66 RC 2007 S 5400 DM D RC 1131 IR 9872 SL 72 BT ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
KD DM DM
PRESTIGE 63 ICC 11- SL 72 BT PIP ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
ICC 10 IMC 66 RC 2007 S 5400 DM F RC 1131 IR 9872
KH DM SL 72 TD IDC 2.1 IMC 14 IR 9874

22 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy Thomson

Pilot Pilot Pilot

Model Chassis Pilot Model Chassis Pilot Model Chassis Pilot
Erdiby Erdiby Erdiby
SL 72 TDS IDC 2 IMC 10P RC 2020 T 6347 VT ICC 7 TC 417 RC 2022 ICC 5
T 7250 VT TC 460 RC 2028
SL 72 TPL IDC 2.HP IMC 10P RC 2020 T 6348 ICC 8 TC 416 RC 2007 NMOS
SL 7201 ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022 T 6348 NIC EX ICC 8 TC 416S RC 2007 ICC 5
T 7251 D TC 481 RC 2022
T 6348 VT ICC 8 TC 416 RC 2007 NMOS
SL 7201 BT-P ICC 5 IMC IMC 7 RC 2022
T 6349 NIC ICC 9 TC 1094 RC 2007 ICC 5
SM 219 ICC 8 RC 1123 IR 9874 T 7251 P-SAT TC 480 RC 2022
NMOS
SM 219 NIC ICC 8 RC 1123 IR 9874 T 6349 VT ICC 9 TC 1094 RC 2007
ICC 5
SP. SYS. 70 TS ICC 9 IMC 64 RC 2007 T 6350 NIC ICC 9 TC 200 RC 2007 T 7251 VT TC 480 RC 2022
NMOS
SP. SYS. 81 DS IDC 2.2 IMC 14 IR 9874 ICC 5
T 6350 VT TC 460 RC 2028 T 7251 VT ICC 5
NMOS TC 480 RC 2022
SP. SYS. 81 SAT NMOS
IDC 2.HP IMC 10P RC 2020 T 6351 D ICC 5 TC 481 RC 2022
HPL ICC 5
ICC 5 T 7252 VT TC 481 RC 2022
SP. SYS. 81 TD IDC 2.2 IMC 14 IR 9874 T 6351 VT TC 480 RC 2022 NMOS
NMOS
SP. SYS. 81 T 7253 VT ICC 5 TC 470 RC 2007
IDC 2.2 IMC 14 IR 9874 ICC 5
TDPL T 6352 TC 481 RC 2022 ICC 5
NMOS T 7254 TC 481 RC 2022
SP. SYS. SC 70 ICC 9-107 IMC 64 RC 2007 NMOS
ICC 5
SP. SYS. SC ICC 9- T 6354 TC 481 RC 2022 ICC 5
IMC 64 RC 2007 NMOS T 7260 TC 460 RC 2028
70 PL 101 NMOS
ICC 5
SP. SYS. SC 81 ICC 9-101 IMC 64 RC 2007 T 6354 P-SAT TC 481 RC 2022 T 7261 ICC 5 TC 481 RC 2022
NMOS
SP. SYS. SC T 6355 ICC 8 TC 416 RC 2007 T 7262 ICC 5 TC 481 RC 2022
ICC 9-101 IMC 64 RC 2007
81 PL ICC 5
T 6356 OH TX 92F TC 295 RC 2007 T 7271 AD TC 480 RC 2022
SP. SYS. SC ICC 9- NMOS
IMC 64 RC 2007 T 6356 S ICC 9 TC 500 RC 2007
81 PL PLUS 115 ICC 5
T 6360 SH TX 92 TC 1095 RC 2007 T 7272 BS TC 480 RC 2022
SP. SYS. SC ICC 9- NMOS
IMC 64 RC 2007 T 6366 SH TX 92F TC 295 RC 2007
81 PLUS 110 ICC 5
ICC 5 T 7280 VT TC 460 RC 2028
SP. SYS. SC ICC 9- T 6371 VT TC 480 RC 2022 NMOS
IMC 64 RC 2007 NMOS
81 PLUS Y 110 T 7281 VT PIP ICC 5 TC 480 RC 2022
SP. SYS. SC ICC 9- ICC 5
IMC 64 RC 2007 T 6372 TC 481 RC 2022 ICC 5
81 Y 107 NMOS T 7635 V TC 460 RC 2028
NMOS
SP. SYS.81 T 67 S 92 ICC 3 TC 353 IR 8977
IDC 2.1 IMC 14 IR 9874 T 7636 ICC 5 TC 460 RC 2028
HPLB T 70 K 20 ICC 7 TC 416S RC 2007
T 7700 BADEN-
SP. SYS.SL 70 ICC 9- T 70 K 30 ICC 9 TC 1094 RC 2007 ICC 5 TC 365 RC 2028
IMC 64 RC 2007 BADEN
PLUS 100 T 70 K 35 VT TX 92 TC 295 RC 2007 T 7704 VT ICC 5 TC 460 RC 2028
SP.SYS.SC 81 ICC 10- T 7002 C ICC 17 TC 100
IMC 64 RC 2007 T 7706 ICC 5 TC 460 RC 2028
D DM
T 7008 ICC 6 TC 1094 RC 2007 T 8226 D ICC 5 TC 460 RC 2028
SP.SYS.SC 81 ICC 10-
IMC 64 RC 2007 T 7008 VT ICC 6 TC 1094 RC 2007 T 8727 ICC 5 TC 481 RC 2022
H DM
T 7017 VT ICC 6 TC 500 RC 2007 T 8728 ICC 5 TC 481 RC 2022
ST 63 ICC 8 IMC 8 RC 2022
T 7021 C ICC 17 TC 100 T 9786 V ICC 5 TC 365 RC 2028
ST 63 K-SAT ICC 9 IMC 62 RC 2007
T 7022 C ICC 17 TC 100 TF 5570 ICC 5 RCT 5141 RC 2028
ST 63 KV ICC 9 IMC 64 RC 2007
T 7032 NIC TX 92 TC 295 RC 2007 COM 72
ST 63 KV-N ICC 9 IMC 64 RC 2007 TF 5657 PG ICC 3 RCT 3300
T 7032 NIC Y TX 92 TC 295 RC 2007 (ASWO)
ST 63 V ICC 8 IMC 8 RC 2022
T 7032 VT TX 92 TC 295 RC 2007 ICC 5
ST 63 VE TX 92 IMC 63 RC 2007 TF 6353 PSK RCT 5020 RC 2020
T 7032 VT Y TX 92 TC 295 RC 2007 NMOS
ST 63 VE T ICC 9 IMC 64 RC 2007
ICC 19- ICC 5
ST 63 VG ICC 9 IMC 64 RC 2007 T 7040 E TC 100 TF 6353 TX RCT 5020 RC 2020
100Hz NMOS
ST 63 VS ICC 9 IMC 64 RC 2007 ICC 5 TF 6450 PSN ICC 5 RCT 5141 RC 2028
T 7040 VT TC 460 RC 2028
ICC 11- NMOS COM 72
ST 70 KH IMC 64 RC 2007 TF 6750 PG ICC 3 RCT 3300
DM ICC 19- (ASWO)
T 7041 E TC 100
ST 70 KH C ICC 10 IMC 64 RC 2007 100Hz COM 72
TF 6755 PG ICC 3 RCT 3300
ST 70 KH C Y ICC 10 IMC 64 RC 2007 T 7045 C VT ICC 5 TC 460 RC 2028 (ASWO)
ST 70 K-SAT ICC 9 IMC 62 RC 2007 ICC 5 COM 72
T 7045 VT TC 460 RC 2028 TF 6757 PG ICC 3 RCT 3300
ST 70 KV ICC 9 IMC 64 RC 2007 NMOS (ASWO)
ST 70 V ICC 8 IMC 8 RC 2022 T 7047 NIC ICC 9 TC 1094 RC 2007 COM 72
TF 6758 PG ICC 3 RCT 3300
T 7048 ICC 8 TC 416 RC 2007 (ASWO)
ST 70 VE TX 92 IMC 63 RC 2007
T 7048 NIC ICC 8 TC 416 RC 2007 TF 7350 ESN ICC 5 RCT 5141 RC 2028
ST 70 VE T ICC 9 IMC 64 RC 2007
T 7048 VT ICC 8 TC 416 RC 2007 TF 7352 PSN ICC 5 RCT 5141 RC 2028
ST 70 VG ICC 9 IMC 64 RC 2007
T 7049 VT ICC 9 TC 1094 RC 2007 ICC 5
ST 70 VS ICC 9 IMC 62 RC 2007 VILLINGEN V TC 460 RC 2028
T 7050 NIC ICC 9 TC 200 RC 2007 NMOS
STEREOSONI
ICC 3 TC 2436 RC 2011 T 7050 VT ICC 9 TC 200 RC 2007 ICC 19- IR 3612
C 2436 VS 444 E RC 4100
100Hz (CME)
SV 81 D IDC 2.2 TC 600 RC 2007 T 7051 VT TX 92 TC 295 RC 2007
ICC 19- IR 3612
T 14 VB 12 A TX 91 RCT 3003 RC 2007 T 7055 ICC 8 TC 500 RC 2007 VS 674 E RC 4100
100Hz-MM (CME)
T 5540 LY TX 91 TC 295 RC 2007 T 7056 NIC ICC 9 TC 500 RC 2007
W 7021 C ICC 17 TC 100
T 5576 SF TX 91 TC 295 RC 2007 T 7056 OH TX 92 TC 295 RC 2007
W 7021 E ICC 17 TC 100
COM 37 T 7056 S ICC 9 TC 500 RC 2007
T 63 K 30 ICC 9 RCT 3004 W 7022 E ICC 17 TC 100
(ASWO) T 7060 NIC TX 92 TC 1095 RC 2007
ICC 19- IR 3612
T 6307 ICC 7 TC 416 RC 2007 T 7060 SH TX 92F TC 1095 RC 2007 WS 460 E RC 4100
100Hz-MM (CME)
T 6308 VT ICC 6 TC 1094 RC 2007 T 7065 SH TX 92F TC 295 RC 2007 ICC 19- IR 3612
WS 460 E2 RC 4100
ICC 5 T 7066 SH TX 92F TC 295 RC 2007 100Hz-MM (CME)
T 6321 VT TC 480 RC 2022
NMOS T 7066 TH TX 92F TC 295 RC 2007 ICC 19- IR 3612
WS 660 E RC 4100
T 6332 NIC TX 92 TC 1095 RC 2007 T 7068 TL ICC 11 TC 294 RC 2007 100Hz-MM (CME)
T 6332 NIC Y TX 92 TC 1095 RC 2007 T 7077 VT ICC 7 TC 416S RC 2007 ICC 19- IR 3612
WS 671 E RC 4100
T 6332 VT TX 92 TC 1095 RC 2007 100Hz-MM (CME)
ICC 19-
T 7078 TM TC 100
T 6332 VT Y TX 92 TC 1095 RC 2007 100Hz
}

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 23

 Zestawienie

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig (cz.1)

Szymon R¹pa³a, Bogdan Piekara

W oparciu o chassis CUC2000 produkuje siê czanie czasu, wczeœniej ustawionego w menu obs³ugowym,
kilkanaœcie modeli telewizorów marki Grundig z po którym nastêpuje wyzwolenie wy³¹cznika i ca³kowite od³¹-
kineskopami o przek¹tnej ekranu od 37cm do 84cm. czenie odbiornika od sieci. Mo¿liwe s¹ nastêpuj¹ce czasy ocze-
W zale¿noœci od zastosowanego kineskopu oraz kiwania na wy³¹czenie: 1, 2, 3 i 4 godziny. Wyzwolenie „Eko-
wy³¹cznika” mo¿liwe jest równie¿ poprzez dwukrotne naci-
wyposa¿enia, w odbiornikach montowane jest chassis
œniêcie przycisku [ STANDBY ] na pilocie.
oznaczone jako: CUC2010, CUC2030, CUC2050, Po w³¹czeniu odbiornika napiêcie sieciowe podawane jest
CUC2003, CUC2020. Niniejszy artyku³ dotyczy ca³ej poprzez filtr przeciwzak³óceniowy z³o¿ony z: C62501, L62501
rodziny odbiorników z chassis CUC2000 i zosta³ i C62502 do prostownika sieciowego D60023. Ograniczenie
przygotowany z wykorzystaniem materia³ów serwiso- pr¹du przy w³¹czeniu zrealizowane zosta³o przez termistor
wych firmy Grundig. R60021, którego rezystancja w stanie zimnym wynosi 4.7R.
Przy zasilaniu odbiornika znamionowym napiêciem sieci
(220V), na kondensatorze C60022 ustala siê napiêcie wyno-
1. Zasilacz chassis CUC2000 sz¹ce oko³o 320V.
Zasilacz chassis CUC2000, którego schemat blokowy Uwaga: Dla wersji zasilacza z uk³adem korekcji poboru
przedstawiono na rysunku 1 pracuje jako samodzielnie gene- mocy „PFC” napiêcie na kondensatorze C60022 wynosi
ruj¹cy obwód, oparty na uk³adzie TDA4605 (IC60010). Pod- oko³o 420V.
stawow¹ zalet¹ tego zasilacza jest niewielka iloœæ elementów
sk³adowych, co bardzo u³atwia jego naprawê. W niektórych Poprzez dzielnik R60002/3/4 napiêcie z kondensatora
modelach do wy³¹czania odbiornika stosowany jest tak zwany C60022 podawane jest na n.3 IC60010 i przyjmuje wartoœæ
„Eko-wy³¹cznik”. Oznacza to, ¿e oprócz normalnego wy³¹cze- oko³o 1.7V. Przy spadku tego napiêcia poni¿ej 1V, co ma miej-
nia poprzez naciœniêcie, wy³¹cznik mo¿e byæ równie¿ wyzwo- sce na przyk³ad przy spadku napiêcia sieci poni¿ej 150V, zasi-
lony poprzez cewkê sterowan¹ z mikroprocesora. Po wy³¹cze- lacz wy³¹cza siê do trybu standby.
niu odbiornika pilotem do trybu standby rozpoczyna siê odli- Kondensator C60011 do³¹czony do n.6 uk³adu IC60010
³adowany jest przez rezystor rozruchowy R60029 (prostowa-

Rezystor
rozruchowy
+ C60011 6 D60012 5

R60029
1V
R60002/3 Wartoœci 12V = uk³ad w³¹czony
3 14V = przepiêcie
progowe
7V = wy³¹czenie sterowania na n.5
5V = uk³ad wy³¹czony 7
R60004
Rozpoznanie
230V

przepiêcia

1V Detektor przejœcia
przez zero 8

R60013
11
1
R60001/7

D60037

2 S
+ 5
C60022 R
R60037 T60006
Komparator
C60002 IC60010 5
TDA4605
1
7 Miêkki start 4 OK60031
C60013 Nap. referencyjne = 400mV

14V

12V
Zwarcie Przepiêcie

7V

5V

n.6 TDA4605
Rozruch Praca Rozruch Rozruch

n.5 TDA4605

Rys.1. Schemat blokowy zasilacza chassis CUC2000.

24 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie
nie jednopo³ówkowe). Po na³adowaniu go do napiêcia 12V, na
n.5 uk³adu IC60010 pojawia siê pojedynczy dodatni impuls o
czasie trwania oko³o 1µs, steruj¹cy bramk¹ tranzystora T60006.
Przewodzenie tranzystora powoduje przep³yw pr¹du przez
uzwojenie 1-5 transformatora i wyindukowanie napiêæ w
uzwojeniach wtórnych i uzwojeniu pomocniczym 11-7 o kie-
runkach blokuj¹cych przewodzenie diod do³¹czonych do wy-
prowadzeñ transformatora. Po zakoñczeniu impulsu 1µs na
bramce, tranzystor zostaje zablokowany, a wyindukowane w
uzwojeniu pierwotnym napiêcie zostaje ograniczone poprzez
diody D60006/7 i kondensator C60007. Kondensator ten roz³a-
dowywany jest przez rezystor R60008 w fazie przewodzenia
tranzystora. Napiêcia wyidukowane w fazie zablokowania tran-
zystora powoduj¹ przewodzenie diod na uzwojeniach wtórnych
oraz diody D60012 ³aduj¹cej kondensator napiêcia rozrucho-
wego C60011.
Po oddaniu przez transformator energii, napiêcia na uzwo-
jeniach przechodz¹ przez zero, a informacja ta poprzez rezy-
story R60013/16 zostaje przekazana na n.8 IC60010. Opada-
j¹ce zbocze napiêcia na n.8 powoduje wyzwolenie przerzutni-
ka, który poprzez n.5 powoduje ponowne za³¹czenie tranzy-
stora T60006.
1.1. Uk³ad regulacji napiêcia
Po rozpoznaniu na n.8 przejœcia przez zero, napiêcie na n.5
wzrasta do 11V powoduj¹c za³¹czenie tranzystora. W uzwoje-
niu 1-5 transformatora zaczyna p³yn¹æ pr¹d, jednoczeœnie po-
przez rezystory R6001/7 liniowo ³adowany jest kondensator
C60002 do³¹czony do n.2 IC60010. Napiêcie na tej nó¿ce po-
równywane jest wewn¹trz uk³adu z napiêciem otrzymywanym
ze sterowanego pr¹dowo (n.1) wewnêtrznego wzmacniacza re-
gulacyjnego. Je¿eli napiêcie na n.2 przekroczy okreœlony próg,
to poprzez n.5 zostaje wy³¹czony tranzystor zasilacza. Kon-
densator do³¹czony n.2 roz³adowany zostaje do napiêcia 1V i
uk³ad oczekuje na przejœcie przez zero napiêcia na n.8, co spo-
woduje powtórzenie cyklu. Zasadê pracy uk³adu regulacji
przedstawiono na rysunku 2.
Wartoœæ pr¹du, a tym samym próg wy³¹czenia tranzystora
zale¿y od wartoœci wyprostowanego napiêcia z uzwojenia 7-
11 transformatora. Je¿eli spada napiêcie +A (np. przez wzrost
obci¹¿enia), to spada równie¿ napiêcie na uzwojeniu 7-11, po-
woduj¹c zmniejszenie pr¹du (steruj¹cego) p³yn¹cego przez n.1.
Powoduje to wzrost progu wy³¹czenia na n.2, co w konsekwen-
cji jest przyczyn¹ wyd³u¿enia czasu przewodzenia tranzystora
T60006 i wzrostu napiêæ na wyjœciu zasilacza.
W odbiornikach o wiêkszym poborze pr¹du, informacjê
potrzebn¹ do stabilizacji napiêæ wyjœciowych pobiera siê z
n.5
n.2
Uref = 400mV
n.5
n.1
TDA4605
Rys.2. Zasada regulacji napiêcia w uk³adzie TDA4605.
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig
wtórnej strony transformatora. Ze wzglêdu na koniecznoœæ gal-
wanicznego rozdzielenia strony wtórnej od napiêcia sieci, prze-
niesienie informacji o wartoœci napiêcia +A na stronê pierwot-
n¹ odbywa siê przy pomocy transoptora sterowanego przez
wzmacniacz regulacyjny IC61310. Napiêcie referencyjne dla
wzmacniacza otrzymywane jest z napiêcia +H (5V) i podawa-
ne jest na n.2, natomiast na n.3 podawane jest napiêcie propor-
cjonalne do napiêcia +A.
Je¿eli obni¿y siê napiêcie +A, to zmniejszy siê pr¹d p³yn¹-
cy przez diodê transoptora, która sterowana jest ze wzmacnia-
cza IC61310. Mniejsze oœwietlenie fototranzystora powoduje
wzrost jego rezystancji i spadek napiêcia na n.1 uk³adu IC60010
powoduj¹c zwiêkszenie czasu przewodzenia tranzystora
T60006 i wzrost napiêæ na wyjœciu zasilacza.
W czasie normalnej pracy napiêcia na transoptorze wyno-
sz¹: n.4 = 9V, n.5 = 12V.
Wskazówka: Je¿eli w przypadku uszkodzenia, napiêcie na
wyjœciu zasilacza wzrasta na tyle, ¿e powoduje wy³¹czenie
przetwornicy, to dla celów serwisowych mo¿na rezystorem
2.2k zbocznikowaæ nó¿ki 4 i 5 transoptora. W takim przy-
padku uk³ad regulacji napiêcia prawie nie dzia³a, a wyj-
œciowe napiêcie +A przyjmuje wartoœæ nominaln¹.
1.2. Uk³ad zabezpieczeñ
W przypadku zwarcia w ga³êzi napiêcia +A energia zgro-
madzona w transformatorze roz³adowywana jest do masy.
Malej¹cy pr¹d p³yn¹cy przez n.1 IC60010 powoduje, ¿e uk³ad
d¹¿y do „podniesienia” napiêæ, ale jednoczeœnie spada napiê-
cie na kondensatorze C60011 i uk³ad scalony wy³¹cza stero-
wanie bramki tranzystora T60006. Po spadku napiêcia na kon-
densatorze C60011 do 5V pobór pr¹du przez uk³ad scalony
zostaje zredukowany i nastêpuje ponowne ³adowanie konden-
satora przez rezystor rozruchowy R60029. Gdy napiêcie na
n.6 osi¹gnie wartoœæ 12V rozpoczyna siê ponowny start zasi-
lacza.
W przypadku zwarcia napiêcia +A do masy cykl startu po-
wtarzany jest co 1 sekundê. Wartoœæ pojemnoœci kondensatora
C60011 ustala wiêc czas ponownego startu zasilacza. W tele-
wizorach 50Hz wartoœæ tego kondensatora wynosi 100µF, a w
odbiornikach 100Hz, 220µF.
Zwarcia w ga³êziach napiêæ +F i +M maj¹ niewielki wp³yw
na parametry regulacyjne zasilacza. Napiêcie na n.6 nie spada
poni¿ej 7V i zwarcie nie zostaje rozpoznane. Z tego powodu
ga³êzie tych napiêæ zabezpieczone siê tylko bezpiecznikami
topikowymi.
Uwaga: Przy zwarciu diody D61016 lub uzwojenia trans-
formatora zawsze nastêpuje uszkodzenie tranzystora
T60006. Spowodowane jest to nasyceniem rdzenia trans-
formatora i wzrostem pr¹du tranzystora. Zasilacz jest wiêc
odporny na zwarcia tylko za diodami prostowniczymi.
1.3. Uk³ad miêkkiego startu
Do n.7 uk³adu IC60010 do³¹czony jest kondensator C60013,
który w chwili w³¹czania nie jest na³adowany. Wraz ze wzro-
stem napiêcia na tym kondensatorze mo¿liwe jest zwiêkszanie
czasu przewodzenia tranzystora T60006. Je¿eli napiêcie to prze-
kracza 2V, uk³ad miêkkiego startu jest aktywny i powoduje
ograniczenie czasu przewodzenia tranzystora T60006.
25

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig
2. Tuner i uk³ad p.cz. wizji
W zale¿noœci od modelu odbiornika, chassis CUC2000 wy-
posa¿ane jest w tuner VST z syntez¹ napiêciow¹ lub z uk³a-
dem PLL (synteza czêstotliwoœciowa).
Zakresy I, III i UHF tunera VST prze³¹czane s¹ przez po-
danie napiêcia zewnêtrznego. Realizowane jest to wprost z mi-
kroprocesora poprzez tranzystory CT31010/20. Napiêcie prze-
strajania tunera uzyskiwane jest z modulatora szerokoœci im-
pulsów i wyprowadzone na n.16 mikroprocesora IC81050.
Dopasowanie wyjœcia tunera do „Saw-filtra” realizowane
jest przez transformator F32410. U¿ywane s¹ trzy rodzaje fil-
trów: dla systemu BG, DK i dla systemu francuskiego z dwo-
ma zboczami Nyquista 38.9 i 32.4MHz.
Sygna³ wyjœciowy z „Saw-filtra” podany jest symetrycz-
nie do wzmacniacza p.cz. na n.48 i 49 uk³adu IC34015. Mak-
symalna amplituda sygna³u na wejœciu wzmacniacza wynosi
500mVSS. Na wyjœciu wzmacniacza na n.3 i 4 znajduje siê uk³ad
demodulatora wizji, który ustawiany jest w trybie serwisowym.
2.1. Ustawienie uk³adu demodulatora w modelach z
tunerem VST
Je¿eli przy szukaniu kana³ów wyst¹pi¹ takie problemy, jak
trzaski w uk³adzie fonii czy pojawienie siê obwódek krawê-
dzi obrazu nale¿y sprawdziæ ustawienie demodulatora sygna-
³u wizji.
Do regulacji uk³adu demodulatora nie mo¿na wykorzystaæ
sygna³u p.cz. pochodz¹cego z tunera, gdy¿ w wersji chassis z
tunerem VST, po wywo³aniu trybu serwisowego, w celu unik-
niêcia zak³óceñ zostaj¹ wy³¹czone napiêcia prze³¹czaj¹ce pa-
sma tunera.
Nale¿y na punkt MP60 podaæ z generatora sygna³ noœnej
wizji o amplitudzie 120mV i czêstotliwoœci 38.9MHz, a na-
stêpnie wywo³aæ tryb serwisowy. W tym celu nale¿y w menu
u¿ytkownika DIALOG CENTER przy pomocy pilota wybraæ
liniê SERVICE i przyciskami numerycznymi wprowadziæ kod:
8500. Nastêpnie wybraæ liniê AFC i aktywowaæ j¹ przyciskiem
[ OK ]. Obserwuj¹c wyœwietlan¹ strza³kê obok napisu AFC
nale¿y regulowaæ obwód demodulatora F33025 tak, aby spo-
Generator 38,9 MHz
3 4
IC34015
VST-
TUNER
OFW 48 / 49 Demodulator
10 / 11
AGC
2 1 54
Napiêcie AGC
EEPROM C82005
CT81080 2
16 I C-Bus n.1 i 52
PWM
Dostrojenie poprzez AFC
Rys.3. Ilustracja regulacji demodulatora wizji.
26
Zestawienie
wodowaæ znikniêcie strza³ki z ekranu. Regulacja ta zosta³a zi-
lustrowana na rysunku 3.
2.2. Ustawienie uk³adu demodulatora w modelach z
tunerem PLL
W odbiornikach z tunerem PLL do ustawienia demodula-
tora mo¿na wykorzystaæ sygna³ p.cz. z tunera. Nale¿y wybraæ
kana³ telewizyjny z niezak³óconym obrazem i wykonaæ iden-
tycznie regulacje, jak w modelach chassis z tunerem VST.
Podczas strojenia odbiornika, przeszukiwanie stacji trwa
tak d³ugo, a¿ wewn¹trz uk³adu IC34015 nast¹pi rozpoznanie
œrodka kana³u, a poprzez szynê I2C informacja ta zostanie prze-
kazana do mikroprocesora. W momencie pojawienia siê no-
œnej sygna³u wizji, do wartoœci 4V wzrasta napiêcie AFC na
n.33 mikroprocesora IC81050, powoduj¹c zmniejszenie kro-
ku napiêcia przestrajaj¹cego. Dlatego warunkiem prawid³owe-
go rozpoznania œrodka kana³u jest prawid³owo zestrojony de-
modulator wizji. Przy braku sygna³u wizji, a tym samym na-
piêcia 4V na n.33 mikroprocesora przeszukiwanie stacji odby-
wa siê tylko z du¿ymi krokami napiêcia i „okienko œrodka ka-
na³u” w uk³adzie IC34015 jest przeskakiwane.
Uwaga: Na oryginalnych schematach ideowych b³êdnie
opisana jest n.33 mikroprocesora IC81050. Nó¿ka ta ozna-
czona jest jako AFC, a powinno byæ AGC.
2.3. Uk³ad automatycznej regulacji wzmocnienia
(AGC)
W celu unikniêcia przesterowania uk³adu IC34015 stoso-
wany jest uk³ad automatycznej regulacji napiêcia wyjœciowe-
go tunera. Napiêcie regulacyjne AGC wytwarzane jest w uk³a-
dzie IC34015 i wyprowadzone na n.54. Przy s³abym sygnale
wejœciowym napiêcie to wynosi 4V i tuner osi¹ga wtedy mak-
symalne wzmocnienie.
Regulacja wzmocnienia odbywa siê poprzez tryb serwiso-
wy w linii Tuner AGC. Ustawienie zbyt du¿ego wzmocnienia
objawia siê wyrywaniem pionowych linii oraz zrywaniem syn-
chronizacji.
F33025
6
SERVICE - Menu
R AGC
BB 38,9 MHz G AFC
AFC ...
B
...
53 7/8
Sterowanie krokiem
napiêcia strojenia I2C-Bus
33 7/8
Mikrokomputer IC81050
Videotext
}
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
 Zestawienie
Porady serwisowe
Jerzy Czarnecki, Bogdan Sikorowski, Waldemar Bator, Krzysztof Po³oñski, Jerzy Pora, Marian Rakoczy,
Edward Bitner, Julian Jakubowski, Andrzej Gutek, Tadeusz Fabiñski, Miros³aw Sokó³, W³adys³aw Wjóto-
wicz, Jacek Sulkowski
Odbiorniki telewizyjne
4
Universum FT4275
Chcia³bym podzieliæ siê doœwiadczeniem dotycz¹cym uru-
chomienia fonii NICAM. W torze fonii zastosowany jest
MSP3400. Wymieni³em na MSP3410 aby pojawi³ siê NICAM.
Ale ¿eby NICAM dzia³a³ trzeba przy programowaniu ustawiæ
system BG, przy systemie DK NICAM nie dzia³a. J.Cz.
Odbiorniki Curtis z uk³adem TDA1170
W jednym z ostatnich numerów „SE” poruszony by³ pro-
blem OTVC Curtis, konkretnie k³opoty po wymianie TDA1170.
Stwierdzi³em, ¿e nowe dostêpne na rynku scalaki w OTVC
Curtis nie dzia³aj¹ poprawnie - nie mo¿na uzyskaæ prawid³o-
wych rozmiarów obrazu. Dotyczy to tak TDA1170S, jak i
TDA1170N. Próbowa³em z ró¿nych Ÿróde³ - efekt ten sam (oczy-
wiœcie zak³adam, ¿e nie ma innych uszkodzeñ). Uk³ady te wsta-
wione do innych odbiorników (Helios, Neptun) dzia³aj¹ prawi-
d³owo. Aby skutecznie naprawiæ Curtisa, najlepiej wstawiæ
TDA1170 - wyjêty z innego, starego, dowolnego OTVC - DZIA-
£A! Jeœli wstawiam nowy TDA1170, to dodatkowo do rezysto-
ra zamykaj¹cego obwód cewek odchylania ramki do³¹czam rów-
nolegle 3R9 - to wystarczy. Wartoœæ 3R9 nie jest wartoœci¹ kry-
tyczn¹, wstawiam takie, bo akurat mam ich du¿o. J.Cz.
Grundig chassis Digi Basic++; np.: Sydney 100
SE7020, Sydney 100 SE7021, MW82-50/8, M70-290
IDTV Davio, M84-211/8 IDTV
Niepewna pracy wy³¹cznika Economy mains switch (funk-
cja ca³kowitego wy³¹czanie odbiornika po zaprogramowanym
czasie). Przyczyn¹ usterki jest zbyt ma³y pr¹d cewki przekaŸ-
nika spowodowany niskim poziomem napiêcia +Eco.
Zmieniæ wartoœæ rezystora R81503 z 22k na 15k (R81503
mo¿e byæ ulokowany albo na p³ytce klawiatury albo na p³ytce
g³ównego wy³¹cznika – zale¿y to od modelu odbiornika). B.S.
Grundig chassis CUC7303 text, np. P37-731text
oraz P45-731text
Objaw uszkodzenia: Brak mo¿liwoœci wyœwietlania teletekstu
w trybie AV.
Przyczyna: Prze³¹cznik Ÿróde³ sygna³ów dla uk³adu tele-
tekstu nie jest montowany w wymienionych odbiornikach.
Sposób naprawy: Zamontowaæ zgodnie z opisem na p³ytce
drukowanej nastêpuj¹ce elementy :
• IC2807: TEA2114,
• C2815: 1µF/100V,
• C2810: 100µF/25V,
• C2811: 0.1µF/63V (element SMD),
• CR2814: 390R (element SMD: 0805),
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
Porady serwisowe
• CR2813 zmieniæ z wartoœci 0R na 270R/5% (element
SMD: 1206),
• zamontowaæ zworê BR077 (podanie napiêcia +B’ do n.7
IC2807),
• usun¹æ kondensator C2816 i zamontowaæ go w pozycji
C2817 (“+” do n.30 IC850),
• usun¹æ zworê BR056.
Schemat ideowy aplikacji klucza sygna³ów video dla potrzeb
obwodów teletekstu pokazano na rys. 1. B.S.
BR056
do n.30 IC850
(SDA5252)
IC2807
TEA2114
- zaznaczone elementy
nale¿y usun¹æ
Rys.1.
Philips 21PT1353, 25PT4102, 28PT4453,
63TA4013, 70AT4413 chassis L6.2
Objaw uszkodzenia: Odbiornik ca³kowicie „g³uchy”.
Jednym z powodów zaistnia³ej sytuacji mo¿e byæ zwarcie
diody D6906 (BY228) na module 110. W przypadku stwier-
dzenia takiej sytuacji nale¿y równie¿ sprawdziæ elementy w
jej otoczeniu, np. tranzystor T7908 (MOS: ST4NA40F1).
Objaw uszkodzenia: Przy wykonywaniu funkcji autosearch
omijane s¹ niektóre stacje. Przyczyn¹ usterki jest zbyt du¿a
szybkoϾ wyszukiwania.
W celu spowolnienia procesu przeszukiwania kana³ów na-
le¿y zamontowaæ dodatkowy uk³ad RC: R=1M, C=22nF. Ele-
menty te nale¿y po³¹czyæ szeregowo i zamontowaæ pomiêdzy
nastêpuj¹ce punkty: wspólne po³¹czenie R3603/R3604 (Uvar)
oraz R3619/R3662 (AFC).
Objaw uszkodzenia: Poziom fonii zmienia siê z treœci¹ obrazu,
mo¿e byæ równie¿ s³yszalny nieprzyjemny warkot.
W odbiornikach, w których zastosowano uk³ad zapobie-
gaj¹cy stukom w g³oœnikach przy wy³¹czaniu i w³¹czaniu od-
biornika (kondensator 47µF pomiêdzy wyprowadzeniami 1,7
oraz 6 uk³adu IC7205) nale¿y sprawdziæ wartoœci rezystorów
R3206 (4k7) oraz R3217 (22k), zdarza siê, ¿e s¹ one zamie-
nione.
27
 Zestawienie

Porady serwisowe

Objaw uszkodzenia: Powtarzaj¹ce siê uszkodzenie tranzysto-
ra T7906 w stopniu koñcowym odchylania linii.
Przed zamontowaniem kolejnego tranzystora (BU508AX)
nale¿y koniecznie sprawdziæ cewkê L5420 (15µH PM10) w ob-
wodzie bazy T7906. Poniewa¿ równolegle wystêpuje rezystor 47R
(R3424) cewkê przed sprawdzeniem nale¿y wylutowaæ. Nale¿y
sprawdziæ równie¿ diodê Zenera D6108 (zasilanie obwodu diody
transoptora 7420), jej napiêcie znamionowe powinno wynosiæ
7.5V. Jeœli jest inaczej (6.8V) diodê nale¿y wymieniæ. B.S.
Panasonic TX-25AD1D, TX-29AD1D
Objaw uszkodzenia: W ró¿nych trybach pracy odbiorników
s³yszalny „szum” z okolic przetwornicy.
Przyczyna: Niestabilna praca regulatora przetwornicy I.611
(TDA4605-3) spowodowana niezbyt dok³adnym odfiltrowa-
niem napiêcia regulacji.
Sposób naprawy: Poprawiæ filtracjê napiêcia b³êdu regula-
cji. Równoleg³e z pojemnoœci¹ C632 (10nF/50V) dodatkowo
zamontowaæ drugi kondensator o pojemnoœci 100nF/50V. Frag-
ment schematu przetwornicy z zaznaczeniem omawianego
miejsca zmian pokazano na rys. 2. B.S.
napiêcie coraz mniejsze. Tranzystor przy pomiarach multime-
trem wygl¹da na dobry. Po wymianie na nowy koñcówka ru-
szy³a, ale dalej mocno siê grzeje. Dalsze poszukiwania ujaw-
ni³y suchy elektrolit 2523 - 6.8µF/63V w stopniu steruj¹cym
koñcówk¹ linii. Z powodu braku takiej pojemnoœci wstawi³em
10µF/50V/105°C. Po wymianie radiator ledwo ciep³y. Praw-
dopodobny scenariusz awarii: suchy elektrolit 2523 - przegrza-
na koñcówka linii - uszkodzony BUK. W.B.
Grundig MW70-100/8, M72-100 i M72-100/8
Objaw uszkodzenia: S³yszalne zak³ócenia fonii w czasie nor-
malnej pracy odbiornika. W tym jednak przypadku zak³ócenia
nie pochodz¹ bezpoœrednio z g³oœników.
Przyczyna: D³awik przeciwzak³óceniowy z modu³u wy³¹cz-
nika wprowadza w wibracje blaszkê ekranuj¹c¹ w czasie, gdy
pobierana jest stosunkowo du¿a moc z sieci.
Sposób naprawy: Wylutowaæ blaszany ekran i d³awik prze-
ciwzak³óceniowy. W miejscu d³awika wstawiæ nowy o nume-
rze katalogowym 29500-834.97, jest on o nieco innej konstruk-
cji i parametrach kompensacyjnych, eliminuj¹c skutecznie za-
k³ócenia do sieci i powy¿szy efekt. K.P.

Sony KVA2911 Syriusz TC502

Uporczywa usterka objawiaj¹ca siê zanikami koloru, zry-
waniem synchronizacji, wygaszaniem ekranu. Nie da³o efektu
poszukiwanie i usuniêcie du¿ej iloœci zimnych lutów. Co jakiœ
czas usterka powraca³a, a nastêpnie ustêpowa³a na jakiœ czas
po otwarciu obudowy, a czasem nawet po stukniêciu w ni¹.
Poprawi³em, na wygl¹d dobre, luty ekranuj¹cej obudowy fil-
tru cyfrowego na p³ytce dekodera. Od tej pory (dwa lata) usterka
siê nie powtórzy³a. W.B.
Objaw uszkodzenia: nie pracuje w trybie ON, oglêdziny wy-
kaza³y przebicie powielacza TPN31.
Po jego wymianie wysokie napiêcie pojawi³o siê, lecz ekran
nie da³ siê rozjaœniæ. Na katodach kineskopu jest pe³ne napiê-
cie zasilaj¹ce wzmacniacze wizji +200V, a na n.2 z³¹cza G201
0V (tak¿e na n.26 US202 - TDA3505). Dok³adne sprawdzenie
elementów wykaza³o przerwê w postaci przepalenia œcie¿ki
potencjometru monta¿owego R618 (2.2k - ograniczenie IK) spo-
wodowane przez powielacz.

Philips 14GR1021 chassis GR1AX
Nie dzia³a przetwornica.
Uszkodzone elementy: tranzystor BUK444, dioda 6610 -
BZX79C10, przerwy rezystorów 3616 i 3660 - 1R. Diody w
przetwornicy sprawne, elektrolity maj¹ pojemnoœæ, brak zwaræ
na wyjœciach. Po wymianie uszkodzonych elementów prze-
twornica ruszy³a, ale brak pracy koñcówki linii. Podejrzanie
gor¹cy, nawet po krótkiej chwili by³, te¿ radiator w jej okolicy.
Pomiary wykaza³y, ¿e tranzystor koñcowy linii jest stale w³¹-
czony - na bazie 0.6V, id¹c w kierunku stopnia steruj¹cego
Uwaga: Przy uszkodzeniu powielacza nale¿y sprawdziæ po-
tencjometr monta¿owy R618. Oszczêdzi to niepotrzebn¹
wymianê US202, gdy¿ na pierwszy rzut oka pomiary napiêæ
sugeruj¹ uszkodzenie TDA3505 (MDA3505). J.P.
Curtis 2801VT
Objaw uszkodzenia: reaguje na rozkazy z pilota tylko z bli-
skiej odleg³oœci (do oko³o 1.5m), na rozkazy z klawiatury re-
aguje poprawnie, napiêcie zasilaj¹ce odbiornik podczerwieni
IC1001 w³aœciwe.
MA167TA5

R636 C628 R634

R626 C620
D622

47k 220p 1R5

18k/2W 560p T639
500V ETS39AH117AC
F1
R627 R626 2
R621
18k/2W 8 1 10k 47/1W
0.4 P633 F2
0.4 C629 R633 C622 1
1k B
0.015 3k92 D638 50V/47µ
7 I611 2
1.2 R631 1% 2
MA167
C623 1.6 TDA4605-3 3 1
0.22 100
6 3 R632 C636
12.8 1.7 C632 C634
140 C631 4700p
0.01 1% 4700p 50V/1µ 500V
5 4
2.9 0
do C632 dodaæ równolegle
kondensator 100nF/50V
Rys.2. Fragment schematu przetwornicy odbiorników TX-25AD1D i TX-29AD1D.

28 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie
Przyczyn¹ powy¿szego uszkodzenia by³a utrata pojemno-
œci C1001 (100µF) umieszczonego na p³ytce klawiatury lokal-
nej. Po jego wymianie odbiornik pracuje poprawnie. J.P.
Elemis 5511ST
Objaw uszkodzenia: brak treœci wizyjnej, ekran œwieci jasno,
widaæ powroty, je¿eli zmniejszymy napiêcie Us2 to obraz siê
pojawi, ale jest ciemny i smu¿¹ kolory (co jest zrozumia³e,
gdy¿ jest za ma³e napiêcie siatki drugiej).
Objaw uszkodzenia sugerowa³ brak impulsów S.C. lub
uszkodzenie uk³adu scalonego US202 (TDA3505), ale nie to
by³o przyczyn¹ usterki. W trakcie pomiarów napiêæ na elek-
trodach kineskopu przy dotkniêciu koñcówk¹ przyrz¹du do
siatki S1 pojawia³ siê obraz. Pomiary elementów w obwodzie
siatki pierwszej wykaza³y przerwê rezystora R462 (1k). Po jego
wymianie pojawi³ siê obraz, ale kolory by³y nieprawid³owe
(przewaga niebieskiego). Przyczyn¹ by³ „przerwany” rezystor
R447 na module wzmacniaczy wizyjnych. J.P.
ITT 5465 chassis Compact 80R 110o
Objaw uszkodzenia: zagêszczenie poziomych linii w dolnej czê-
œci obrazu, zagêszczony pas ma kilkanaœcie centymetrów wyso-
koœci. Po pewnym czasie pas siê zawê¿a, ale ca³kiem nie znika.
W tym przypadku zasz³a koniecznoœæ wymiany C407
(47µF) oraz zwiêkszenie C405 z 47µF na 100µF. Po tej wy-
mianie odbiornik pracuje prawid³owo. J.P.
Blaupunkt RIO SP 34 StereoColor chassis
100-20CKS
Objaw uszkodzenia: OTVC pracuje tylko w stanie czuwania,
przy prze³¹czeniu do stanu pracy próbuje wystartowaæ, lecz
natychmiast przechodzi do stanu pracy.
Po w³¹czeniu ¿arówki (o mocy co najmniej 60W) w miej-
sce rezystora R775 (18R) obserwujemy jej silne œwiecenie (sta³e
napiêcie na kolektorze V830 (BU208D) rzêdu 30V, co wska-
zuje na zwarcie w stopniu odchylania linii. Poniewa¿ pomiary
omomierzem nie wykaza³y ¿adnych zwaræ podejrzenie pad³o
na trafopowielacz oznaczony numerem 126238. Po jego wy-
mianie (zamiennik HR6321) pojawi³ siê obraz, ale nieostry i
nie regulowa³ potencjometr ostroœci R785 (33M). Przyczyn¹
by³ „przerwany” rezystor R847 (3.3M) umieszczony na p³ytce
kineskopu. Po jego wymianie odbiornik pracowa³ poprawnie.
Uwaga: Mo¿na bardzo ³atwo postawiæ b³êdn¹ diagnozê, ¿e
uszkodzony jest uk³ad W700 (generator linii). Po w³¹czeniu
do stanu pracy przy uszkodzonym trafopowielaczu brak jest
impulsów steruj¹cych stopieñ linii, które powinny byæ na
n.6 tego uk³adu, mimo ¿e napiêcie zasilaj¹ce jest prawid³o-
we. Jest to spowodowane obecnoœci¹ uk³adu zabezpiecze-
nia przed przeci¹¿eniem. Stanowi¹ go tranzystory V799
(BC237B), V802 (BC307B) oraz elementy wewn¹trz uk³adu
W700. Przy normalnej pracy stopnia linii impulsy z n.6 tra-
fopowielacza przez rezystor R796 podawane s¹ na V799 i
V802, napiêcie sta³e na n.7 uk³adu W700 wynosi +0.26V i
na n.6 tego uk³adu wystêpuje przebieg steruj¹cy liniê. Na-
tomiast w przypadku uszkodzenia stopnia linii (np. zwiera-
nia przez trafopowielacz) impulsy z trafopowielacza nie s¹
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
Porady serwisowe
podawane na uk³ad zabezpieczenia, napiêcie na n.7 ma
wartoœæ +5.8V i powoduje ono przez od³¹czenie przez we-
wnêtrzny stopieñ napiêcia steruj¹cego z n.6. Postawienie
pochopnej diagnozy mo¿e skomplikowaæ naprawê odbior-
nika, gdy¿ uk³ad hybrydowy jest praktycznie nieosi¹galny i
nie mo¿na stwierdziæ pomy³ki. J.P.
Axxion RC4021
Zniekszta³cony obraz.
Efekty obserwowane na ekranie podobne s¹ do tych, jakie
wystêpuj¹ przy Ÿle dzia³aj¹cym uk³adzie ARW. Sprawdzenie
samego uk³adu ARW wykaza³o, ¿e dzia³a on poprawnie. Me-
tod¹ termiczn¹ znaleziono w bloku p.cz. kondensator C221
3.3µF/16V, który powodowa³ opisany efekt. M.R.
Biazet TC450
Brak synchronizacji przy odbiorze sygna³u przez z³¹cze AV.
Pomiary napiêæ i elementów wejœciowych euroz³¹cza, jak
i klucza prze³¹czaj¹cego US1 nie przynios³y efektów. Pomiar
oscyloskopem sygna³u video na wejœciu dekodera BMD4050
ujawni³ jego odwrotn¹ fazê - amplituda prawid³owa. Dalsze
pomiary wykaza³y brak odwracania fazy tego sygna³u na tran-
zystorze T2, co wskazywa³o na uszkodzenie któregoœ z ele-
mentów w uk³adzie T1, T2. Sprawc¹ uszkodzenia okaza³ siê
kondensator C2 - 150pF, który powodowa³ zmianê punktu pracy
T1 i T2 w efekcie czego nie nastêpowa³o odwrócenie fazy sy-
gna³u video i zak³ócenie pracy uk³adu synchronizacji. M.R.
Curtis 2101
Obraz zawê¿ony w pionie.
Obraz jest znacznie zawê¿ony w górnej i dolnej czêœci ekra-
nu. Dodatkowo w prawej górnej czêœci ekranu obserwujemy
„wyciête pionowe jêzyki” o wysokoœci oko³o 10cm. Objaw
uszkodzenia wskazywa³by raczej na uszkodzenie w zespole
cewek odchylaj¹cych. Jednak sprawc¹ jest kondensator od-
sprzêgaj¹cy C303 - 4.7µF/50V. M.R.
Elemis 5511ST
Brak fonii, nie zatrzymuje siê na stacjach przy strojeniu.
Na zaprogramowanych wczeœniej stacjach nie ma fonii.
Przy przeszukiwaniu pasm odbiornik nie zatrzymuje strojenia
automatycznego na znalezionej stacji. Poziom napiêcia na n.22
US501 - TDA8305 zmienia siê w zale¿noœci od obecnoœci sy-
gna³u na wejœciu antenowym. Uszkodzony tranzystor T15-
BC308 na p³ycie OZS2041 (T10 na OZS2042) stanowi¹cy
uk³ad przekazywania sygna³u identyfikacji. Na jego emiterze
panowa³ sta³y poziom napiêcia bez wzglêdu na obecnoœæ sy-
gna³u na wejœciu antenowym. M.R.
Grundig P50450 CUC4500
Nie odbiera programów z wejœcia antenowego.
Odbiornik nie odbiera programów z wejœcia antenowego.
Na ekranie obserwujemy tylko œnie¿enie. Euroz³¹cze „pracu-
je” prawid³owo. Uszkodzony uk³ad SDA3202-3 w g³owicy
w.cz. odbiornika. Mo¿na go zast¹piæ uk³adem TSA5511 (znacz-
nie tañszy). M.R.
29
 Zestawienie
Porady serwisowe
Otake Color 5130-2RC
Zniekszta³cona fonia.
DŸwiêk zniekszta³cony i zak³ócony przydŸwiêkiem sieci,
regulacja si³y g³osu dzia³a poprawnie. Sprawdzenie elemen-
tów w uk³adzie wzmacniacza koñcowego fonii, p.cz. i filtracji
napiêæ wyjœciowych zasilacza nie da³o rezultatów. Uszkodzo-
nym okaza³ siê kondensator w uk³adzie regulacji si³y g³osu
C119 4.7µF/50V. Wymieniæ na 10µF/50V. M.R.
Schneider STV7010
Uszkodzona przetwornica.
W przetwornicy stwierdzono zwarty tranzystor T800 -
BU508AF. Uszkodzenie spowodowane rozwartym rezystorem
R822 - 270k. M.R.
Elemis 5550TM
Powtórne uszkodzenie tranzystora BU508DF.
Po od³¹czeniu uszkodzonego BU508DF, zasilacz odbiornika
zosta³ poddany obserwacji z obci¹¿eniem ¿arówk¹ 60W. Ponie-
wa¿ w tej konfiguracji mo¿liwa jest praca odbiornika, to zosta³
on w³¹czony. Pojawi³a siê prawid³owa fonia. Napiêcie wyjœcio-
we dla obwodu linii zachowywa³o sta³¹ wartoœæ. W tym samym
jednak czasie fonia doœæ przypadkowo znika³a i pojawia³a siê.
Wahaniom podlega³y napiêcia N5 +12V oraz N4 +8V. Wyjaœnia-
³o to w zupe³noœci przyczynê powtórnego uszkodzenia siê
BU508DF. Zmieniaj¹ce siê napiêcia +12 i +8V zasila³y miêdzy
innymi uk³ad scalony TDA8362, w którym kszta³towane s¹ im-
pulsy odchylania H. Oscyloskop potwierdzi³ w tym czasie krót-
kotrwa³e zmiany kszta³tu i czêstotliwoœci tych impulsów rów-
nie¿ na n.3 transformatora steruj¹cego TR301. Po wnikliwej ob-
serwacji p³yty bazowej przy pomocy lupy zauwa¿ono termiczne
„zmêczenie” po³¹czenia lutowniczego przy stabilizatorze US402
LM317T. Poprawienie po³¹czenia ustabilizowa³o foniê i mo¿na
by³o zamontowaæ nowy BU508DF. Odbiornik poddano d³ugo-
trwa³emu wygrzewaniu ze skutkiem pozytywnym. E.B.
Cygnus T401A
Brak startu bloku linii lub start opóŸniony.
Przy niskim napiêciu sieci oko³o 190V~ absolutny brak star-
tu bloku linii. Po sprawdzeniu diody D572 i rezystora R574 -
te nie wykaza³y wady. Podmiana uk³adu scalonego UL1262A
równie¿ nie zmienia stanu rzeczy. W tym przypadku tylko rów-
noleg³e pod³¹czenie do R549 rezystora o wartoœci 510R, usu-
wa usterkê. Stwierdzono równie¿ przegrzanie diody Zenera
D571 C13. Poniewa¿ tranzystor T571 nie wykazywa³ niesta-
bilnej przerwy - nale¿a³o bezwzglêdnie przelutowaæ po³¹cze-
nie rezystora R575 33R z p³yt¹ bazow¹.
Uwaga: w tym miejscu wystêpuje doœæ czêsto, niewidoczne
go³ym okiem, zmêczenie termiczne po³¹czenia lutowniczego.
E.B.
Axxion AX6021T
Odbiornik nie pracuje. Dioda standby œwieci.
Po sprawdzeniu odbiornika stwierdzono zwarcie diody Ze-
nera DZ410 12V 1W oraz rozwarcie rezystora bezpieczniko-
wego R421 0R68 1W. Taki stan rzeczy wskazuje na niestabil-
n¹ pracê zasilacza. St¹d w pierwszej kolejnoœci nale¿a³o spraw-
dziæ elementy zasilacza. Napiêcie ga³êzi g³ównej zasilania li-
nii w stanie spoczynku wynosi ok. 135V i jest zbyt du¿e. W
30 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
tym przypadku kondensator C909 47µF/50V utraci³ prawie
ca³kowicie swoj¹ sprawnoœæ, przy niewielkim spadku pojem-
noœci. Jego wymiana przywraca prawid³owe napiêcie spoczyn-
kowe zasilania linii do wartoœci ok. 115V. Po wymianie DZ410
i R421 odbiornik daje siê uruchomiæ i pracuje prawid³owo.
Schemat ideowy: „SE” 6/99 (dodatkowa wk³adka). E.B.
Elemis Syriusz TC505
Segment standby œwieci. Odbiornika nie mo¿na uruchomiæ.
W³¹czenie odbiornika pilotem lub z klawiatury lokalnej koñ-
czy siê tylko wygaszeniem segmentu standby. Odbiornik nie star-
tuje, nie zapala siê równie¿ wyœwietlacz programów. Po spraw-
dzeniu zasilacza stwierdzono zani¿one do 10V napiêcie zasilaj¹-
ce stopieñ koñcowy linii. Rezystor R603 (15R/5W) doœæ inten-
sywnie nagrzewa siê. Taki stan rzeczy wskazuje na nietypowe
zwarcie lub przeci¹¿enie w koñcowym stopniu linii (bezpiecznik
500mA nie uleg³ przepaleniu). Pomiary omomierzem nie potwier-
dzaj¹ tego przypuszczenia. Sprawdzenie cewek odchylania i trans-
formatora linii pozwalaj¹ uznaæ je za sprawne. Tranzystor BU208
równie¿ sprawny. Jak siê póŸniej okaza³o sprawc¹ przeci¹¿enia
by³a utrata pojemnoœci kondensatora C563 6.8nF/1600V. Praw-
dopodobnie brak pojemnoœci tego kondensatora powoduje trwa-
³e w³¹czenie lub nieca³kowite wy³¹czenie tranzystora kluczuj¹-
cego BU208. Po wymianie kondensatora, d³ugotrwa³e wygrze-
wanie odbiornika nie ujawni³o innych usterek. E.B.
Trilux TAP2101
Kontrolka standby œwieci. Odbiornik nie startuje.
Napiêcie wyjœciowe zasilania stopnia koñcowego linii zbli-
¿one do normy. Przy zmianie napiêcia zasilania sieciowego
(przy pomocy autotransformatora), zmienia siê równie¿ napiê-
cie zasilania linii. Przy próbie w³¹czenia odbiornika, bardzo
silnie nagrzewa siê rezystor R805 22R. Brak jest równie¿ na-
piêcia na kolektorze tranzystora T801 BC639. Dalsze pomiary
ujawni³y ca³kowite zwarcie tego tranzystora. Jego wymiana
przywraca prawid³owe napiêcie kolektora, mimo to w dalszym
ci¹gu brak jest impulsów linii na bazie T802 (BU508DF) - na
kolektorze T801 impulsy linii jednak wystêpuj¹. Zwarcie tran-
zystora T801 spowodowa³o przegrzanie siê transformatora ste-
ruj¹cego TR801 (TS/L-01). Test transformatora potwierdzi³
zwarcie miêdzyzwojowe. Wymiana transformatora pozwala na
uruchomienie odbiornika. Nie usunê³o to jednak niestabilnej
pracy przetwornicy. Po sprawdzeniu miernikiem pojemnoœci
wszystkich kondensatorów elektrolitycznych (po stronie pier-
wotnej przetwornicy), stwierdzono spadek pojemnoœci i spraw-
noœci kondensatorów C609 i C612 100µF/25V. Ich wymiana
usunê³a ostatni¹ i na pewno zasadnicz¹ przyczynê uszkodze-
nia odbiornika. Schemat ideowy: „SE” 4/97. E.B.
Elemis Westa 403
Brak wizji i fonii.
Kontrolka standby œwieci. S³yszalne w³¹czenie przekaŸni-
ka po ka¿dej próbie uruchomienia odbiornika przy pomocy
pilota. Zasilacz próbkuje, co wskazuje na sprawnoœæ uk³adu
TDA4601 zastosowanego w przetwornicy. W tym przypadku
nale¿a³o spodziewaæ siê zwarcia po stronie wtórnej zasilacza.
Tak te¿ by³o w istocie. Zwiera³a dioda D507 BA159. Jej wy-
miana przywraca ca³kowit¹ sprawnoœæ odbiornika. E.B.
 Zestawienie
Magnetowidy
Grundig VS450
Po kilku sekundach pracy magnetowid ulega³ wy³¹czeniu, a
na jego wyœwietlaczu pulsowa³ napis “F1”. Przeprowadzone ob-
serwacje ujawni³y brak impulsów pochodz¹cych z czujników
wykrywaj¹cych ruch obrotowy obu talerzyków. Obwody zasila-
j¹ce diody LED obu czujników po³¹czone s¹ szeregowo, ³¹cznie
z diod¹ LED czujnika koñca taœmy. Ca³a ga³¹Ÿ zasilana jest na-
piêciem 12V, którego by³o brak. Przyczyn¹ takiego stanu rzeczy
by³ uszkodzony tranzystor Q537. W miejsce uszkodzonego ele-
mentu zastosowano egzemplarz typu BC640. J.J.
Ferguson FV22
Odtwarzany obraz chwilami stawa³ siê bardzo ciemny, tak
jakby obni¿eniu ulega³ poziom sygna³u luminancji (kolory by³y
obecne przez ca³y czas). W czasie, w którym usterka wystêpo-
wa³a, stwierdzono prawid³owy sygna³ video docieraj¹cy do
uk³adu IC301, lecz zbyt niski jego poziom dostêpny na wyj-
œciu tego¿ uk³adu. W czasie demonta¿u uk³adu (jest to uk³ad
hybrydowy) zauwa¿ono zimny lut na rezystorze 390R, stano-
wi¹cym element jego aplikacji. Poprawienie jakoœci po³¹cze-
nia lutowanego przywróci³o poprawn¹ pracê urz¹dzenia, bez
koniecznoœci wymiany ca³ego podzespo³u. J.J.
Akai VS23
Prowadnice wyci¹gaj¹ce taœmê znajdowa³y siê w pozycji
odpowiadaj¹cej ukoñczeniu procesu opasywania taœmy, nato-
miast podajnik kasety pozostawa³ w pozycji wydania kasety
na zewn¹trz magnetowidu (EJECT). Z tak charakterystycznym
defektem zetkniêto siê ju¿ nie pierwszy raz, dlatego te¿ od razu
zdemontowano mechanizm podajnika kasety, rêcznie ustawio-
no prawid³ow¹ pozycjê ca³ego mechanizmu i wymieniono
sprawcê ca³ego zamieszania: mechaniczny prze³¹cznik trybów
pracy urz¹dzenia. J.J.
Panasonic NV366
Po w³¹czeniu zasilania magnetowidu, jego talerzyk odbie-
raj¹cy taœmê zaczyna³ siê obracaæ, pomimo braku kasety za³a-
dowanej do wnêtrza urz¹dzenia. Gdy by³a ona obecna, wszyst-
kie tryby pracy realizowane by³y bez zarzutu za wyj¹tkiem funk-
cji auto-stop aktywowanej normalnie po pe³nym przewiniêciu
taœmy wstecz. Zachowanie powy¿sze by³o spowodowane zim-
nymi lutami na wtyku oraz gnieŸdzie z³¹cza PL6010 znajduj¹-
cego siê na p³ycie g³ównej magnetowidu. Bior¹c pod uwagê
pozycjê z³¹cza na p³ycie (tylna jej krawêdŸ), jest ono nara¿one
na znaczne naprê¿enia wystêpuj¹ce podczas obracania p³yty
wokó³ jej zaczepów. Nie bez znaczenia jest przy tym fakt, ¿e
przewody prowadz¹ce do z³¹cza nie posiadaj¹ bezpiecznego za-
pasu pozwalaj¹cego na swobodne ich u³o¿enie. J.J.
Panasonic NVFS88
Magnetowid nie realizowa³ funkcji nagrywania, pomimo
tego ¿e na jego wyœwietlaczu obecny by³ symbol wskazuj¹cy
na prawid³owy przebieg procesu. Efektem tak wykonanego
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
Porady serwisowe
„nagrania” by³o jedynie skasowanie poprzedniego zapisu, co
œwiadczy³o przynajmniej o poprawnoœci funkcjonowania g³o-
wicy kasuj¹cej. Po dok³adnej analizie schematu urz¹dzenia,
podjêto pewne podejrzenia co do uk³adu IC6003. Wspó³pra-
cuje on bezpoœrednio z g³ównym sterownikiem systemowym
IC6001, a jego zadaniem jest generowanie ca³ego szeregu sy-
gna³ów prze³¹czaj¹cych, nieodzownych do realizacji funkcji
nagrywania. Uk³ad ten nie spe³nia³ jednak swojej roli nale¿y-
cie i dopiero po zastosowaniu nowego egzemplarza BU5863F
wszystko powróci³o do normy. J.J.
JVC HRD750
Defekt w funkcjonowaniu magnetowidu objawia³ siê sa-
moczynnym prze³¹czaniem pomiêdzy trybem Hi-Fi a Normal,
przy czym podczas odtwarzania kaset fabrycznie nagranych z
regu³y wybierany by³ ten ostatni. Przyczyn¹ tego by³ niewielki
b³¹d ustawienia prowadnicy toru zejœcia taœmy. Zdaj¹c sobie
sprawê z tego, ¿e nie by³a to usterka skomplikowana i jako
taka nie zas³uguje na publikacjê, chcia³bym tylko dodaæ, ¿e w
opisywanym modelu ju¿ nie po raz pierwszy zetkniêto siê z
samoczynnym poluzowaniem prowadnic toru najœcia oraz zej-
œcia taœmy z bêbna wizyjnego. J.J.
Philips VR6462
Wybranie funkcji przewijania do ty³u z podgl¹dem ewen-
tualnie funkcji przeszukiwania wstecz z podgl¹dem, powodo-
wa³o jedynie niewielki obrót talerzyka odbieraj¹cego, po czym
magnetowid przechodzi³ do trybu standby (taœma pozostawa³a
opasana na bêbnie wizyjnym). Przyciœniêcie dowolnego przy-
cisku steruj¹cego prowadzi³o do ponownego za³¹czenia siê
urz¹dzenia i wycofania taœmy. Pozosta³e funkcje magnetowi-
du by³y realizowane bez zak³óceñ. Sprawdzenie stanu mecha-
nizmu przek³adniowego ujawni³o nieprawid³owoœæ w zacho-
waniu siê du¿ego ko³a zêbatego (steruj¹cego), znajduj¹cego
siê w dolnej czêœci urz¹dzenia. Po jego zdemontowaniu, w ¿³ob-
ku odpowiedzialnym za sterowanie dŸwigni¹ napinaj¹c¹ od-
naleziono kawa³ek tworzywa. Powodowa³ on zakleszczenie siê
ko³a przed osi¹gniêciem przez nie docelowej pozycji, co z ko-
lei interpretowane by³o przez uk³ad steruj¹cy jako stan prze-
ci¹¿enia silnika przesuwu i czego naturaln¹ reakcj¹ by³o wy³¹-
czenie siê magnetowidu. J.J.
Ferguson 3V35/ JVC HRD120
W trybie pracy E-E dochodzi³o do okresowej utraty sygna-
³u w.cz. Pomiar wykaza³ maj¹ce równie¿ charakter okresowy
zaniki napiêcia 33V zasilaj¹cego uk³ad przestrajania. Odpo-
wiada³ za to wadliwy kondensator C21 (100µF/50V) znajdu-
j¹cy siê na panelu zasilania i tworz¹cy jeden z elementów uk³a-
du podwajacza napiêcia. J.J.
GEC V4004H/ Hitachi VT33
U¿ycie przycisków rozmieszczonych na panelu sterowa-
nia magnetowidu prowadzi³o do wybierania zupe³nie nieza-
mierzonych funkcji. Np. po wybraniu funkcji PLAY urz¹dze-
nie realizowa³o funkcjê PAUSE. Wadliwym podzespo³em któ-
ry powodowa³ takie zachowanie okaza³a siê drabinka rezysto-
rowa o oznaczeniu RA701. J.J.
31
 Zestawienie
Porady serwisowe
Monitory
MultiScan L4031LD
Brak obrazu. Stwierdzono uszkodzony klucz linii Q704
2SC5339. Po wymianie na BU2520DF pojawi³ siê obraz, ale
zbyt szeroki. Dalsze poszukiwania doprowadzi³y do uszkodzo-
nych elementów D703 BY359X, Q706 2SB649A, Q705
2SC1815, Q402 i Q403 2SA1015. Tranzystor Q706 zamienio-
no dostêpnym 2SB861, ale w zwi¹zku z tym, ¿e jest to inna
obudowa (TO-220), nale¿a³o zamieniæ po³¹czenie bazy i emi-
tera do uk³adu. A.G.
HP UltraVGA 1024 chassis 7154E
Mimo i¿ monitor nosi nazwê HP jego p³yta g³ówna pocho-
dzi z rodziny ACER-a. W dostarczonym egzemplarzu uszko-
dzony by³ zasilacz. Po wymianie IC601 UC3842, Q602 BUZ90
i R618 0R5/1W, zasilacz wystartowa³, ale z próbkowaniem.
Stwierdzono przebicie z³¹cza D-S tranzystora Q317 2SK2161
pracuj¹cego jako klucz B+. Po wymianie na IRFS740 za³¹czo-
no monitor. Zasilacz poda³ ju¿ normalne napiêcia, ale obraz
siê nie pojawi³. Dok³adne oglêdziny p³yty pozwoli³y znaleŸæ
dalsze uszkodzone elementy: C335 220pF/2kV, IC201
TDA4858, R328 47k, R214 15k. Po w³¹czeniu monitora i po-
jawieniu siê obrazu stwierdzono z³e dzia³anie obwodu korek-
cji E-W. Przyczyn¹ tego okaza³ siê uszkodzony tranzystor Q303
2SD669A. A.G.
Lifetec LT1772
Po w³¹czeniu brak obrazu. W monitorze zastosowana zo-
sta³a p³yta ACER 7276e. Stwierdzono spalenie siê rezystora
R752 w³¹czonego szeregowo w ga³êzi zasilania B+. Pomiary
omomierzem nie wykaza³y zwaræ w obwodzie napiêcia B+. Po
wymianie uszkodzonego rezystora pojawi³o siê wysokie napiê-
cie, ale zacz¹³ te¿ paliæ siê kondensator C327 220pF pracuj¹cy
w obwodzie AFC. Dalsze oglêdziny p³yty pozwoli³y wskazaæ
te¿ nastêpne uszkodzone elementy: R241 10k, R329 10k, R328
4.7k, R326 3.9k, D309 1N4148. Po ich wymianie pojawi³ siê
obraz, ale o zbyt ma³ej szerokoœci. Przyczyn¹ okaza³ siê uszko-
dzony tranzystor Q307 2SA1208 pracuj¹cy w ga³êzi korekcji
E-W, który zast¹piono dostêpnym BF423. A.G.
NEC JC1531
Nie dzia³a korekcja E-W.
Wyciek z kondensatora elektrolitycznego C556 470µF/35V
spowodowa³ korozjê œcie¿ek w okolicach uk³adu odchylania
pionowego i uszkodzenie nastêpuj¹cych elementów: C562
220µF/16V, C407 2200µF/35V, C561 470µF/25V, R556 1k,
R560 2k2. Po ich wymianie wszystkie regulacje w zakresie
geometrii obrazu dzia³aj¹ prawid³owo. M.R.
Tatung TM4401
Monitor posiada³ uszkodzony obwód korekcji zniekszta³-
ceñ E-W. Niemo¿liwe by³o równie¿ przeprowadzenie regula-
cji szerokoœci obrazu za pomoc¹ regulatorów dostêpnych dla
u¿ytkownika. Po up³ywie oko³o 5 minut dochodzi³o do prze-
32 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
grzewania siê tranzystora koñcowego linii, co prowadzi³o z
kolei do wy³¹czenia siê zasilacza. Bior¹c pod uwagê konstruk-
cjê chassis, w którym zastosowano dwa identyczne tranzysto-
ry 2SD2125 do realizacji ró¿nych zadañ (jeden funkcjonuj¹cy
w stopniu odchylania linii, drugi bêd¹cy stopniem generacyj-
nym obwodu wysokiego napiêcia), z ca³¹ pewnoœci¹ mo¿na
by³o wykluczyæ transformator linii jako przyczynê usterki. Opi-
sywane chassis stanowi póŸniejsz¹ wersjê chassis Y2/Y2V nie-
kiedy mylnie rozpoznawanego jako Amstrad. Niestety, w do-
stêpnej dla niego literaturze nie odnaleziono ¿adnych wskazó-
wek mog¹cych naprowadziæ na trop usterki. Regulacja szero-
koœci obrazu odbywa siê przy wykorzystaniu uk³adu tworz¹-
cego zamkniêt¹ pêtlê sprzê¿enia zwrotnego wzmacniacza ope-
racyjnego IC408 (LM348). Elementem aktywnym w³¹czonym
do pêtli jest tranzystor TR416 (2SB1015), którego kolektor
³¹czy siê poprzez rezystor R493 (56k) z n.13 wzmacniacza
IC408 (wejœcie odwracaj¹ce fazê sygna³u). Poziom napiêcia
na tym wejœciu by³ niski i wynosi³ mniej ni¿ 1V, co w porów-
naniu z obecnoœci¹ napiêcia 5.8V na wyprowadzeniu nieod-
wracaj¹cym fazy prowadzi³o wprost do pe³nego wysterowa-
nia uk³adu odchylania linii. Przyczyn¹ takiego zachowania siê
uk³adu by³o uszkodzenie (przerwa) rezystora R493. Po jego
wymianie mo¿na ju¿ by³o przeprowadziæ regulacjê szeroko-
œci obrazu oraz kilku innych ustawieñ (dwóch zwi¹zanych z
szerokoœci¹ obrazu i jednego zwi¹zanego z regulacj¹ znie-
kszta³ceñ E-W). W sposób oczywisty by³o jednak widaæ, ¿e
ktoœ „pokrêci³” wszystkimi regulatorami dostêpnymi na p³y-
cie monitora i maj¹cymi wp³yw na geometriê obrazu. Tranzy-
story: linii i generatora wysokiego napiêcia w dalszym ci¹gu
ulega³y przegrzaniu skutkuj¹cym wy³¹czaniem siê przetwor-
nicy. Po wymianie obu tranzystorów zauwa¿ono znaczn¹ po-
prawê w funkcjonowaniu monitora, co œwiadczy³o o „nadwe-
rê¿eniu” ich poprzedników. Szerokoœæ obrazu by³a jednak nie-
wystarczaj¹ca, a temperatura obudów tranzystorów cokolwiek
za wysoka. W sam¹ porê zwrócono uwagê na fakt, ¿e regula-
tor g³ównego napiêcia zasilania (równie¿ przez kogoœ poru-
szony) znajduj¹cy siê w tylnej czêœci chassis jest silnie zwi¹-
zany z wystêpuj¹cym zjawiskiem. Po wyregulowaniu napiê-
cia, korekta geometrii obrazu przebieg³a bez najmniejszych
zak³óceñ. T.F.
AOC CM335
Je¿eli monitor nie dzia³a, nale¿y rozpocz¹æ naprawê od
sprawdzenia stanu rezystora R101 (2R2, 10W). Bardzo czêsto
jest on jedyn¹ przyczyn¹ usterki. T.F.
HIT KT81-144C/8M
Problem dotyczy³ przypadkowego wy³¹czania siê i ponow-
nego startu monitora. W tym przypadku przyczyn¹ by³o po³¹-
czenie przewodowe oznaczone na chassis jako J474 i znajdu-
j¹ce siê w s¹siedztwie tranzystora koñcowego linii. £¹czy ono
wyprowadzenie bazy tranzystora linii z polem lutowniczym
skupiaj¹cym wyprowadzenia elementów R435/6/C415. Pole
lutownicze, znajduj¹ce siê blisko wyprowadzenia emitera tran-
zystora linii pokrywa³ cynowy kleks. Sprawia³ on wra¿enie, ¿e
styka siê z wyprowadzeniem emitera. Taka te¿ by³a prawda;
do pe³nego kontaktu dochodzi³o jednak po osi¹gniêciu przez
monitor okreœlonej temperatury. T.F.
 Zestawienie

Porady serwisowe

niacza mocy. Rezystor ten wraz z do³¹czonym równolegle do

Audio
Auto audio Sony CDX5460RDS
Brak fonii.
Wzmacniacz koñcowy fonii sprawny. Wszystkie regulacje
dzia³aj¹ prawid³owo. Pomiar napiêæ na uk³adzie IC503 wyka-
za³ zani¿one napiêcia wyjœciowe AM, FM - oko³o 3V, powin-
no byæ 8V w zale¿noœci od w³¹czonego zakresu. Uszkodzony
uk³ad IC503 BA3910. M.R.
CD Diora CD502
Dysk obraca siê w przeciwnym kierunku.
Po w³o¿eniu p³yty do urz¹dzenia dysk zaczyna obracaæ siê
w przeciwnym kierunku po czym zatrzymuje siê. Laser œwie-
ci. Po sprawdzeniu uk³adu sterownika NJM4560 (dobry) oka-
za³o siê, ¿e uszkodzony jest jeden z tranzystorów wykonaw-
czych steruj¹cych prac¹ silnika napêdu dysku T103 BC328/
25. Odtwarzacz zbudowany jest na tej samej p³ycie bazowej
Philipsa, co odtwarzacz RADMOR 5450. M.R.
niego kondensatorem C958 ³¹czy masê p³ytki z chassis. Po wy-
mianie rezystora na dobry, zestaw zacz¹³ pracowaæ. Fragment
rysunku monta¿owego przedstawiono na rys.1. M.S.
Samsung zestaw MAX555
W kilku z takich zestawów midi pojawi³o siê to samo uszko-
dzenie: odtwarzacz CD co jakiœ czas nie rozpoznawa³, ¿e
umieszczono w nim p³ytê. Okaza³o siê ¿e przyczyn¹ b³êdu by³o
to, ¿e soczewka lasera nie porusza³a siê i nie by³o ogniskowa-
nia œwiat³a lasera. W ka¿dym z tych przypadków pomaga³o
usuniêcie radiatora uk³adu NIC9258 - KA9258 i ponownie
przylutowanie wyprowadzeñ tego uk³adu oraz wyprowadzeñ
s¹siaduj¹cego z nim tranzystora NQ1501. Po przylutowaniu
wyprowadzeñ wymienionych elementów i za³o¿eniu radiatora
opisywany problem ustêpowa³.
Uk³ad KA9258 jest driverem silników napêdu dysku i prze-
suwu g³owicy oraz driverem cewek œledzenia œcie¿ki oraz ogni-
skowania pickupu. Tranzystor NQ1501 jest elementem wyko-
nawczym stabilizatora +5V dla pozosta³ych uk³adów odtwa-
rzacza CD (fragment schematu - rys.2). M.S.

DISC
HiFi Sony HCDN355
Brak fonii. PICK UP
Wstêpne pomiary wykaza³y, ¿e wzmacniacz koñcowy jest SLED SPINDLE TRACKING FOCUSING
MOTOR MOTOR ACTUATOR ACTUATOR
sprawny i prawid³owo sterowany. Po sprawdzeniu klucza prze-
³¹czaj¹cego IC802 skupiono siê na bloku equalizera zbudo-
wanego w oparciu o uk³ad M62427 - IC901. Pomiary oscylo- 11 12 26 27 1 2
skopem ujawni³y zanik sygna³u na nó¿ce 45 IC901. Uszko- SP+ SP- TRK+ TRK- FCS- FCS+
17
dzonym okaza³ siê sam uk³ad IC901. M.R. SL- MOTOR/ACTUATOR DRIVER
16
SL+ NIC 9258 - KA9258
SL IN SP IN TE IN EF IN GND B+ V CON +5V
JVC zestaw MX-D401T 19 10 25 3 8 21 5 6
13 22
Klient zg³osi³, ¿e zestaw MX-D401T nie dzia³a. Podczas po- 28

szukiwania uszkodzenia okaza³o siê, ¿e na p³ytce zasilacza i NQ 1501

wzmacniacza mocy nie dzia³a zasilacz +9V. W zasilaczu +9V

uszkodzony by³ tranzystor Q904 - 2SB1375 oraz dwa rezystory
R902 i R904 - 1W. Wystêpowa³y tak¿e du¿e têtnienia na wej-
œciu zasilacza +9V na kondensatorze C902 - 2.200µF/25V, któ-
ry tak¿e wymieniono. Urz¹dzenie jednak nadal nie dzia³a³o.
Dalsze poszukiwania wykaza³y, ¿e na p³ytce g³ównej nie ma
napiêcia na wyjœciu zasilacza +6V. Okaza³o siê, ¿e przepalony
by³ rezystor R924. Ju¿ kiedyœ wymieniano ten rezystor, lecz
teraz po wymianie urz¹dzenie nadal nie dzia³a³o. Kolejnym
uszkodzonym elementem by³ rezystor R958 na p³ytce wzmac-
P³ytka g³ówna
US6V REG
Rys.2.
Wzmacniacz JVC MX-90
Brak jakichkolwiek oznak pracy, nawet dioda LED nie œwieci.
Sprawdzenie poszczególnych napiêæ wykaza³o znaczne
obni¿enie wartoœci napiêcia linii zasilaj¹cej 5V - w opisywa-
nym przypadku pomiar na n.1 uk³adu IC900 (znajduje siê on
na p³ytce czo³owej EAB-114-1) wykaza³ zaledwie oko³o 2.7V.
Przyczyn¹ okaza³o siê przepalenie (rozwarcie) rezystora bez-
piecznikowego R834 (4R7). Znajduje siê on na dole p³ytki
ENB-132-6. W.W.

B C
C921 Wzmacniacz Sony TA-V7
Q913
R924
Brak oznak pracy - brak zasilania.
B
Q904
Sytuacja ta jest najczêœciej powodowana przepaleniem siê
R902 rezystora R901 (180k - 0.5W) w zasilaczu. Jeœli ten rezystor
E R903
R904
P³ytka zasilacza jest „dobry”, sprawdziæ nale¿y tranzystory Q901 (2SA1026) i
i wzmacniacza mocy Q902 (2SC1364). I tu uwaga praktyczna: przy koniecznoœci
ich wymiany nale¿y u¿ywaæ oryginalnych typów tj. odpowied-
IC900 C902
nio: 2SA1026 i 2SC1364, gdy¿ zastosowanie zamienników nie
R958
przywraca prawid³owego dzia³ania wzmacniacza. Opisywana
usterka mo¿e byæ spowodowana równie¿ uszkodzeniem kon-
Rys.1.
densatora C909 (68pF) - przerwa lub zimny lut. W.W.

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 33

 Zestawienie

Porady serwisowe

kacjê niektórych elementów uk³adu odbiornika. Proponuje siê

Odbiorniki satelitarne
Pace MSS1000
Objaw: Niepewne prze³¹czanie konfiguracji g³oœników dla
odtwarzania efektu surround.
Przyczyna: W konfiguracji 3 jeden z dwóch g³oœników
normalnie pe³ni¹cy funkcje g³oœnika efektu surround prze³¹-
cza siê na odtwarzanie kana³u centralnego. Stan taki uwa¿a siê
za „normalny” tylko wówczas, gdy wspó³pracuj¹cy z tunerem
telewizor nie jest wyposa¿ony w mo¿liwoœæ odtwarzania dŸwiê-
ku surround. Przyczyn¹ niepoprawnego ustawiania siê konfi-
guracji g³oœników jest niepewna praca uk³adu U2 odpowie-
dzialnego za funkcje prze³¹czania.
Sposób naprawy: Zmieniæ wartoœæ rezystora R83 z 470k
(5%, 0.1W) na 100k (5%, 0.1W) na p³ycie Dolby Pro Logic.
B.S.
Pace MSS37, MSS228
Objaw: Brak odpowiedniego nasycenia barw.
Sposób naprawy: Nieodpowiedni poziom nasycenia barw
w ogl¹danym obrazie mo¿e byæ wynikiem zbyt ma³ej wartoœci
stosunku sygna³u chrominancji do sygna³u luminancji. Aby
temu zaradziæ nale¿y dokonaæ nastêpuj¹cych zmian uk³ado-
wych (rys.1):
• wartoœæ C531 zmieniæ na 100pF (50V, 5%, SMD-805),
• wartoœæ C532 zmieniæ na 10pF (50V, 5%, SMD-805). B.S.
wartoœæ C532 zmieniæ na 10pF
C534 R528 TP513 R525
TP511
dokonanie nastêpuj¹cych zmian: kondensator C38 (22pF) zmie-
niæ na rezystor 1k (5%, 0.1W, SMD), wartoœæ kondensatora
C39 z 47pF zmieniæ na 39pF (5%, 50V), wartoœæ kondensato-
ra C40 z 56pF zmieniæ na 22pF (5%, 50V). B.S.
Pace MSS300
Objaw: Zniekszta³cenia interferencyjne obrazu.
Przyczyna: Z³a filtracja linii napiêcia +14V zasilaj¹cej pa-
nel sterowania.
Sposób naprawy: W przypadku uszkodzenia kondensatora
filtruj¹cego C25, linia +14V staje siê bardzo wra¿liwa na wp³y-
wy otoczenia. Efektem nak³adania siê na ni¹ zak³óceñ mog¹
byæ widoczne na ekranie ró¿ne kszta³ty, np. ukoœne linie. Ten-
dencje do wystêpowania tego rodzaju zak³óceñ wystêpuj¹
zw³aszcza przy odbiorze kana³ów kodowanych. Przy obser-
wacji tego typu zjawisk nale¿y w pierwszej kolejnoœci spraw-
dziæ kondensator C25 (22µF, 35V, 20%), najprawdopodobniej
jest on uszkodzony. B.S.
Pace MSS200
Model MSS200 nie przysparza wielu problemów i opisany
poni¿ej przypadek nie zdarza siê czêsto. Przyniesiony przez
klienta egzemplarz „nie dawa³ ¿adnych œladów ¿ycia”. Wyda-
wa³o siê, ¿e przyczyna k³opotów le¿y w niepewnym kontakcie
wtyku przewodu sieciowego z gniazdem zasilania urz¹dzenia.
Po wymianie gniazda odbiornik w dalszym ci¹gu nie dawa³
17VB siê uruchomiæ. Bezpiecznik sieciowy by³ nietkniêty, a pozo-
sta³e podzespo³y nie wygl¹da³y na uszkodzone.
TP510
Po pod³¹czeniu urz¹dzenia do sieci s³ychaæ by³o przez kil-
STV0056

100nF 1k0 3k8 C530

50V C532 10nF
33pF ka sekund „æwierkanie” pochodz¹ce z zasilacza, a tak¿e wy-
raŸne buczenie 50Hz. Obserwacja zachowania urz¹dzenia do-
Q501 prowadzi³a do rozwi¹zania zagadki. Okaza³o siê, ¿e uszkodze-
BC848B 13
R264 CLAMPIN
1k0 Q500
niu (rozwarciu) uleg³ kondensator sieciowy C54 (47µF/400V).
BC858B
TP512 Po wymianie tego elementu odbiornik powróci³ do normalne-
R529
1k0
R527
1k0 C531
go dzia³ania. J.S.
33pF

wartoœæ C531 zmieniæ na 100pF Pace PRD800

Rys.1.
Pace MSS37, PRIMA, MSS228
Objaw: Przekontrastowany obraz.
Przyczyna: Zbyt du¿y poziom sygna³u video.
Sposób naprawy: Wra¿enie przesycenia lub przekontrasto-
wania obrazu mo¿e byæ wynikiem zbyt du¿ego poziomu sygna³u
docieraj¹cego do procesora STV0056. Rozwi¹zaniem problemu
jest zmiana wartoœci rezystora R102 na 270R (5%, 0.1W, SMD).
B.S.
Pace MSS500, MSS1000
Objaw: Zak³ócenia interferencyjne na kana³ach telewizji na-
ziemnej.
Przyczyna: Zbyt du¿y poziom sk³adowych harmonicznych
pochodz¹cych od sygna³u zegarowego 28MHz dekodera Vi-
deoCrypt.
Sposób naprawy: Zmniejszenie wp³ywu paso¿ytniczych
harmonicznych mo¿na uzyskaæ poprzez nieznaczn¹ modyfi-
Informacja do³¹czona do uszkodzonego odbiornika sateli-
tarnego Pace PRD800 wskazywa³a na uszkodzenie zasilacza „nie
poddaj¹cego siê próbom naprawy”. Po zdjêciu obudowy zauwa-
¿ono, ¿e zosta³y wymienione kondensatory C5, C7 oraz C8, a
tak¿e uk³ad steruj¹cy przetwornicy U1 oraz tranzystor Q1
(BUT11A). Bezpiecznik by³ nietkniêty, a tranzystor Q1 nie sta-
nowi³ zwarcia. Elementy, które czêsto ulegaj¹ uszkodzeniu w
przypadku awarii Q1 i U1 takie jak D11, R8 czy R14 by³y wszyst-
kie sprawne i wygl¹da³y na fabrycznie montowane. Ponowna
wymiana C5, C7, C8 oraz U1 i sprawdzenie ci¹g³oœci œcie¿ek
wokó³ uk³adu scalonego nie wykaza³o ¿adnych uszkodzeñ. Po
w³¹czeniu zasilania pojawi³y siê charakterystyczne odg³osy
dochodz¹ce z przetwornicy towarzysz¹ce zwykle zwarciu. Jed-
nak nie znaleziono ¿adnego zwarcia, a po pod³¹czeniu do od-
biornika, pochodz¹cych z zewnêtrznego zasilacza, napiêæ 5V i
12V urz¹dzenie pracowa³o normalnie. Zatem konieczne by³o
ponowne rozpoczêcie poszukiwañ uszkodzenia w obszarze za-
silacza. Sprawdzenie elementów montowanych od strony mo-
zaiki wykaza³o pêkniêcie rezystora R129 (220R). Rezystor ten
jest pod³¹czony miêdzy baz¹ a emiterem Q1. J.S.
}

34 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Wybrane problemy serwisowe chassis ICC19

Wybrane problemy serwisowe chassis ICC19

Bogdan Sikorowski

RL155
Odbiorniki Thomson z chassis 47 CL057
YOKE 100n RL057*
ICC19 (16/9 50Hz, np: 2
BL035
L H
OR
ZOOM 190XX 00 L H
RL055 VCC1

2 1 ZOOM CL061 1n 1k
32WS88KE, 32WS83KP, LL037* RL037
MODULE
RL124 +13V
1k 6 - 8 BREATHING
28WS73KD, 28WS78KE) 1
RL134 RL135 +
7
JL020
DL034 5 4 100
RL135 RL063
RL056
Odbiorniki te czasami przypadkowo wy³¹czaj¹ 5k49
3
TL062
BC848B
JL936* + 4 10k
CL037* DL036 RL136 RL126 1
siê podczas odtwarzania z magnetowidu. JL937* - CL062 RL160
RL058 2 8 1n 1k
Przyczyn¹ jest s³aba jakoœæ nagranego sygna- CL036 RL137
10k7
JL932*
³u powoduj¹ca utratê sygna³u synchronizacji na JL933* JL934*
LL034* CL063
RL127
kilka „ramek”. Nale¿y zmieniæ wartoœæ konden- 1
LL033*
3 1 3 4 6
1n
CL073
satora w pozycji CL067 ze 100nF/100V na 1µF/ RL054 470n
7 6 CL033* 2 CL067 RL066 8k2
CL066
CL034* 1µF/63V 220k 1n SAFE
63V. Dodatkowo w pozycji RL066 zamontowaæ LL029* DL060 RL073
RL064
nale¿y rezystor 220k 5% 0.1W (element SMD). 5 10k ZMM3.3 1k
DL065 RL065
RL069 RL068 RL067 47V 100
Fragment schematu z tymi elementami pokazano 3k9 3k3 3k3
TL063
BC847B
na rysunku 1. zmieniæ wartoœæ na pozycji RL066
z 100nF na 1µF/63V dodaæ rezystor 220kΩ

Problemy zwi¹zane z przetwornic¹ Rys.1.

W pewnej grupie odbiorników z chassis ICC19, z ramk¹
50Hz, tak jak i 100Hz, czasem s³ychaæ dokuczliwe, wysoko- Tabela 1
czêstotliwoœciowe „œwierszczenie” pochodz¹ce od drgañ me- Wartoœci „stare” Wartoœci „nowe”
chanicznych rdzenia transformatora chopper’owego LP020. Zja- Nr chassis
RP138 RP139 RP138 RP139
wisku temu towarzyszy czêsto zabezpieczanie siê przetwornicy IC19 ABE80640 00 10k 82k 27k 270k
w sytuacjach nag³ej zmiany obci¹¿enia, czyli na przyk³ad szyb- IC19 ABE80641 00 10k 82k 27k 270k
kiego przejœcia treœci obrazu od ciemnej do bardzo jasnej. Zasi- IC19 B5BP0240 00 10k 82k 24k 270k
lacz pozostaj¹c w stanie zabezpieczenia utrzymuje stan podma- IC19 B5HP0640 00 10k 82k 22k 220k
gnesowania rdzenia transformatora LP020, a to z kolei wp³ywa IC19 B5ND0240 00 10k 82k 22k 220k
niekorzystnie na niezawodnoœæ tranzystora kluczuj¹cego TP060 IC19 B5ND0640 00 10k 82k 22k 220k
w chwilach w³¹czania odbiornika. W celu poprawy warunków IC19 B5ND0740 00 10k 82k 22k 220k
pracy tego tranzystora oraz redukcji efektu „œwierszczenia” prze- IC19 B5P80240 00 10k 82k 22k 220k
twornicy nale¿y zmieniæ wartoœæ rezystora RP156 pracuj¹cego IC19 B5P80640 00 10k 82k 22k 220k
w obwodzie napiêcia +10VSTBY z 1k na 4.7k (5%, 0.25W). IC19 B5P80740 00 10k 82k 22k 220k
Natomiast, aby wyeliminowaæ zjawisko zabezpieczania siê IC19 C5KA0640 (FGR) 10k 100k 22k 270k
przetwornicy nale¿y dokonaæ kolejnych zmian wartoœci rezy- IC19 C5KA0640 00 10k 100k 22k 270k
storów, tym razem w obwodzie wzmacniacza b³êdu g³ównej IC19 M5F80640 00 10k 82k 22k 220k
pêtli regulacji. „Nowe” wartoœci rezystorów RP138 i RP139 IC19 M5LA0740 (FGR) 10k 100k 22k 270k
zale¿eæ bêd¹ od modelu odbiornika czyli równie¿ od wykona- IC19 M5LA0740 00 10k 100k 22k 270k
nia chassis. Wykaz „starych” i „nowych” wartoœci rezystorów IC19 M5P80240 00 10k 82k 22k 220k
RP138 i RP139 oraz odpowiednie numery identyfikacyjne chas- IC19 M5P80640 00 10k 82k 22k 220k
sis zawiera tabela 1. Nale¿y podkreœliæ, ¿e obie omawiane uster- IC19 M5P90340 00 10k 82k 22k 220k
ki s¹ ze sob¹ œciœle zwi¹zane, zatem wymiana rezystorów
RP138, RP139 oraz RP156 powinna odbyæ siê jednoczeœnie.
Schemat zasilacza chassis ICC19 z zaznaczonymi punktami W pozycji IF001 nale¿y bezwzglêdnie stosowaæ uk³ad
zmian pokazano na rysunku 2. TDA8177F, który jest modyfikacj¹ uk³adu TDA8177. Co
W przypadku wyst¹pienia niezbyt g³oœnego, ale dokuczli- prawda ró¿nice pomiêdzy tymi uk³adami obejmuj¹ przede
wego szumu w g³oœnikach w stanie standby nale¿y zmieniæ wszystkim obwody podwajacza napiêcia stosowanego dla po-
wartoœæ kondensatora C120 z 470µF na 330µF/25V. trzeb generatora powrotów ramki, niemniej jednak pewnej mo-
dyfikacji dokonano równie¿ w stopniu wyjœciowym wzmac-
niacza mocy, podwy¿szaj¹c jego odpornoœæ na przeci¹¿enia.
Uk³ad odchylania pionowego Uk³ad odchylania pionowego odbiorników z chassis ICC19
Podczas w³¹czania odbiornika nastêpuje uszkodzenie uk³a- pokazano na rysunku 3 (wartoœci elementów oznaczonych
du odchylania pionowego IF001 (TDA8177). Usterka ta wy- gwiazdk¹ (*) zale¿¹ od modelu odbiornika (g³ównie od u¿y-
stêpuje w odbiornikach 50Hz i 100Hz. tego kineskopu).

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 35

 Zestawienie

Wybrane problemy serwisowe chassis ICC19

36

+5VSTBY

+US
-US
GNDS
+USYS
-16.9 16.9
BP020 CP020* (-12.7 Dolby)
CP018* CP017* DP018 (12.9 Dolby) TP170 3.2 BREATHING
1 1µ 470n FUF5404 DP019* BC847B
2 FUF5404 DOLBY RP173
3 0,3
100R
LP019* 12,9 0.2
RP129 RP193
CP019* 131,6 TP129 12,4 10k DP190 RP171 CP170 RP170
470p 4k7 22k
BC857B LL4148 4n7 10k
LP020* JP917
RP018* RP030 RP031 RP032 22 */*2 TP190 RP191
100k 120k 120k 120k 3/4
JP914 DP110* BC857B 4k7
BP025 21 */*2 RP128
1 RP025 2k2
20
JP915
*/*2
RP190
DP022 CP022 CP111 CP126* 5k6
33k 2W RP127

JP902*
TP025* FUF4005 470p 470p 100µ
X0205MA TP026* LP021* 1/2 JP916 100k RP192 RP172
BC846B 19 */*2 100k 10k VCC1
DP034* RP022 2 1 DP112
CP112* MUR1100E RP126* DP126*
LL4148 100R CP171 RP175 DP179 RP179
DP027* 2k2 LL4148
RP026* RP027* 4,5W 18 22µ 1k LL4148 22k
DP028* 100k 10k CP023 RP130* 3 2 1
2n2 RP112 LP112 0R10
5V1 1k2 95µ DP178
BP190
CP179 LL4148 +5V
RP059 RP060 2.5W 47µ
+USGND -US DP175
47k 270k IP050 CP110 LL1448 RP177*
5/6 TP175 SAFE
DP113* 100µ BP120 BC847B
3 MC7809-CT 1 200V
DP060 3 21 RP176
LL4148 DP052 2 DP050 JP913*
CP052 CP102 CP176 4k7
1N4001GP RGP10D RP102 2n2
10µ DP051 CP051 100R 1n RP146*
RP029 LL4148 100µ 0R
100k 12.8 +U13
CP050 +5VSTBY
330p 16 CP141
CP056 RP055 RP053 DP053 IP140 RP147 CP144
47µ RP050 DP108*
0R RGP15G 2m2 4k7 10µ
10R 8 CP120 RP120 TDA8139 13.0
2 1
5.0
9
1n

RP121
CP061 RP061 470µ 10k 10k VI2 VI1 V01
CP054 CP053 CP138* 35V 6 UP_RES
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

µ47 270k RP054* 470µ 470p OUT 1 REF 5.0

CP060

CP055 15
DP061 4n7 CP142* RP148 RP164
LL4148 10 150n PROT
18k 100k
CP137* 3 RESET
470p 3.0 5,6 TP166
RP040* DP040 CP121 RP123 RP124
7 4

JP910*
BZX85B2V7 470µ 10k 10k OUT2 BC857B
22R DISABLE
4.2 0,1 POWER FAIL
0,8 2,4 2,6 0,9 11,1 10,5 35V 5.7 IDIS
9 10 11 12 13 14 15 16 TP060* DP109* CP146* PROG V02 GND BP144

RP167
CP040 14 10µ 8 5.7 RP149 RP165 RP166

10k
LP042 5 4k7 120k 1k 1k
470µ 1 CP021
2 + * 0,1
SOFT VOLTAGE 150p RP145

JP911
OSC OUT LP040*
START CONTROL 9 TP167
DP041 TP146* 0,7 BC847B
DP140* BD241 10k
BAT42 13 5
MODULATOR IS CP041 RP020
LOGIC LOGIC 1n RP042 0R10 2,5 TP145

CP150
BCR141

22n
4k7 CP042 2,5W CP140
LOGIC
1n 4700µ RP142 RP143 + CP143
PROCESSOR IP060 2k21 2k32
1%
470µ
12
OVER
LOAD
ERROR
AMPLI
CURR
LIMI
TEA2261 RP041
47R DP130
1% +5
+UVERT
RGP30D
17 26,2 1 3 12,1 +10VSTBY
IP130
8 7 6 5 4 3 2 1 +
RP069 CP130 + MC7812-CT CP131 RP150 TP150 DP133
0 0 0,4 22k CP135 2200µ 10µ 10k BC858B 1N4001GP
0 0,1 4,9 470p
CP065 2
470p CP067 RP067 18
22p 1k RP151 -2,5 DP
RP152 1N5817
RP158 12k 2k2
RP065* DP151 68k JP310 +13V
LL4148 DP152 1k
RP066* LL4148 RP156 12,6
RP157 * TP152
CP064 LP070 -9 BC848B
22n RP063* RP064 1k BP110
4 3 CP151

to CRT board
1k 220n 3 130 +USYS
CP062

(BM04)
RP163 +USYS
10µ RP062 DP160 GND 2
2,8 1M RP070 2k2 LL4148 CP152 UVERT
CP063 RP068 2k2 RP159 UVERT 1
0 4n7 220n
1k 1 RP161 RP139* 330k
2
TP027 82k
BC847B 330R SMPS
CP068
470p CP100 RP160
1n5 TP161
BC847B RP162 2k2
TP162* 2k2
GND BC847B RP138
RP100 10k
10M
* - wartoœci elementów zale¿ne od modelu odbiornika
0,7W
zmieniæ wartoœci na zmieniæ wartoœæ na 4,7kΩ
podane w tabeli 1

Rys.2. Schemat zasilacza odbiorników z chassis ICC19.

 Zestawienie

Wybrane problemy serwisowe chassis ICC19

SENSEP
9VREG
+UVFB

SENSEM

+13V
SAFE
DF033 RL171 DL072
+UVERT (26,2V) RGP1OG 13k LL4148

CF027 RL071 RL072

43k 1k
CF029 CF031 100n

RGP10G
470µF 100n

DF031
DL071* RF025*
DF007 CF028
1µF
ZMM15V
RF023 RF024
4R7 4R7

(53.5V)
(26.9V)
RF036 V
2 6 3 1k
RF007
10k DF028
BF001
LL4148 RF013*
1 2
FRAME DR (2.3V) RF015
1 10R
5 (13.3V) RF020* RF012*
POWER
AMPLI
DF002 DF001 IF001
LL4148 7 RF011
CF002* RF002* 1N4148 TDA8177F CF015
DF011* 1R5
2200µF
THERMAL
PROTECTION CF021
RF003
2k7 CF011 100n
4 470n

Rys.3. Uk³ad odchylania pionowego chassis ICC19.

NiestabilnoϾ obrazu
+10VSTBY
Zaraz po w³¹czeniu, gdy odbior- RV002
680
nik jest jeszcze „zimny” wystêpuje
zauwa¿alna niestabilnoœæ obrazu w CV003 CV002
22n 10µF TV002
kierunku pionowym, efekt ten jest +UVERT TIP122
szczególnie dokuczliwy w œrodko- RV001
wym obszarze ekranu. 10k VCC1
CV007 CV006
RV003 CV008
Przyczyn¹ jest zbyt du¿a sze- 1µF 100µF 22n
24k9 25V
regowa impedancja kondensato- 20 24 23 22 44
ra elektrolitycznego CV006 V5V REG IREF VCC1 VCC-VID
(100µF/25V) zastosowanego w
obwodzie zasilania i referencyj- IV001 STV2161
nym uk³adu IV001 (STV2161),
CBS VCC-PSI
nale¿y go wymieniæ. 14 12
Usterka ta wystêpuje w od- RV043

biornikach z ramk¹ 50 i 100Hz. CV043 220k CV009

4µ7 100n
Obwód zasilania uk³adu IV001 pokazano na rys.4.

Rys.4. Obwód zasilania uk³adu IV001.

Odbiorniki z kineskopami 4/3 oraz 16/9
Tabela 2
W wymienionych w tabeli 2 odmianach chassis ICC19 Transformator DST
Format (nr katalogowy)
stosowany by³ transformator DST w dwóch ró¿nych wer- Identyfikator chassis
kineskopu
sjach. Istotne jest to, i¿ transformatory te nie s¹ wzajemnie wersja 1 wersja 2
zamienialne. Tote¿ przed zamówieniem nowego transforma- IC19 B5ND0740 00 4X3 10468070 10510870
tora nale¿y uwa¿nie zidentyfikowaæ (nadruk na korpusie) wer- IC19 B5ND0640 00 4X3 10468070 10510870
sjê „starego”. Zamawiany element musi byæ identyczny z IC19 B5ND0240 00 4X3 10468070 10510870
wymontowanym. IC19 B5P80240 00 16 X 9 10468160 10520330
IC19 B5P80740 00 16 X 9 10468160 10520330
IC19 B5P80640 00 16 X 9 10468160 10520330

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 37

 Zestawienie

Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów

Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów

Miros³aw Sokó³

Coraz wiêcej urz¹dzeñ elektronicznych jest zasila- dowywanie ma³ym pr¹dem. Podczas szybkiego ³adowania istot-
nych z akumulatorów niklowo-kadmowych (NiCd), ne jest okreœlenie momentu zakoñczenia ³adowania i tym ró¿-
niklowo-wodorkowych (NiMH) lub litowych. Wymie- ni¹ siê te dwa uk³ady:
niæ tu mo¿na przenoœne komputery i przenoœne termi- • MAX712 - przerywa ³adowanie, gdy napiêcie na akumu-
latorze przestaje przyrastaæ odpowiednio szybko,
nale komputerowe, telefony komórkowe, telefony
• MAX713 - przerywa ³adowanie, gdy napiêcie na akumu-
bezprzewodowe, radiotelefony, przenoœny sprzêt latorze po pe³nym na³adowaniu zaczyna spadaæ.
radiowy, w tym odtwarzacze CD, walkmany i odtwa- Zalet¹ uk³adów MAX712/MAX713 jest to, ¿e mog¹ byæ
rzacze minidysków, kamery wideo, aparaty fotograficz- zasilane z napiêcia tylko o 1.5V wy¿szego od maksymalnego
ne, odtwarzacze MP3, wiertarki akumulatorowe itd. napiêcia ³adowanego akumulatora. Mog¹ one ³adowaæ jedno-
Tak szerokie zastosowanie akumulatorów oraz z³o¿o- czeœnie od 1 ÷ 16 ogniw po³¹czonych szeregowo z szybkoœci¹
noœæ procesu ich ³adowania spowodowa³o koniecznoœæ ³adowania od C/3 ÷ 4C (szybkoœæ ³adowania np. 4C oznacza,
opracowania specjalnych uk³adów steruj¹cych tym ¿e akumulator zostanie na³adowany w ci¹gu 1/4 godziny). Po
procesem. zakoñczeniu szybkiego ³adowania uk³ad automatycznie w³¹-
cza pod³adowywanie z szybkoœci¹ C/16. Poza okresem ³ado-
wania uk³ad pobiera z akumulatora bardzo ma³y pr¹d - oko³o
Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów produkowa- 5µA. Wewn¹trz uk³adu umieszczono stabilizator +5V dla uk³a-
ne s¹ przez wiele firm, takich jak: Philips, National Semicon- dów logicznych (rys.1) oraz uk³ady okreœlaj¹ce zakoñczenie
ductor, Texas Instruments, Linear Technology, Motorola itd. szybkiego ³adowania:
Znanym producentem tego typu uk³adów jest firma MAXIM • przetwornik analogowo-cyfrowy wykrywaj¹cy zbocze na-
maj¹ca w swojej ofercie zarówno uk³ady do tanich ³adowarek, piêcia,
jak i uk³ady do ³adowarek uniwersalnych sterowanych przez • komparator okienkowy temperatury wykrywaj¹cy prze-
mikroprocesor. W artykule opisano popularne uk³ady scalone kroczenie temperatury - n.5 ÷ 7,
tej firmy MAX712 i MAX713 steruj¹ce ³adowaniem akumu- • timer wyznaczaj¹cy czas ³adowania.
latorów NiCd i NiMH. Nie s¹ to najnowsze uk³ady, lecz na Regulator pr¹du i napiêcia wykrywa do³¹czenie akumula-
podstawie ich opisu mo¿na dok³adnie poznaæ problematykê tora oraz decyduje o pr¹dzie i napiêciu ³adowania. Omawiane
zwi¹zan¹ z ³adowaniem akumulatorów zasadowych. uk³ady pracuj¹ z wymuszaniem sta³ego pr¹du akumulatora i z
Uk³ady MAX712 i MAX713 (rysunek 1 i tabela 1) s¹ wy- dwoma stanami: szybkiego ³adowania lub do³adowywania.
specjalizowanymi uk³adami do sterowania szybkim ³adowa- Uk³ady MAX712/MAX713 s¹ montowane w 16-wypro-
niem akumulatorów NiCd i NiMH. Podczas ³adowania kon- wadzeniowych obudowach DIP lub SO, a do zastosowañ spe-
troluj¹ one: cjalnych w obudowach CERADIP. Aplikacja tych uk³adów nie
• pr¹d ³adowania, wymaga wielu elementów, co widaæ z typowej aplikacji poka-
• napiêcie ogniwa, zanej na rys. 1.
• temperaturê akumulatora i temperaturê otoczenia, W zastosowaniach wymagaj¹cych ograniczenia wydziela-
• czas ³adowania. nej mocy uk³ady MAX712/MAX713 mog¹ pracowaæ jako ³a-
Po szybkim ³adowaniu du¿ym pr¹dem w³¹czaj¹ one pod³a- dowarki impulsowe.

DC IN VLIMIT 1 16 REF
V+ +5V SHUNT
GND
Q1 REGULATOR
C4 R2 2N6109 BATT+ 2 15 V+
R1 0.01µF 150 PGM2 PGM3 FASTCHG
PGM0 3 14 DRV

PGM1 4 MAX712 13 GND

D1 - 1N4001

DRV MAX713 TIMED_OUT BATT- N

THI THI 5 12 BATT-
WALL
TLO 6 11 CC TIMER POWER_ON_RESET
CUBE BATT-
V+
TEMP 7 10 PGM3

FASTCHG 8 9 PGM2 FAST_CHARGE CURRENT DRV

C1 VLIMIT BATT+
V_DETECT CONTROL AND CC
1µF REF DIP/SO PGM2 V
LOGIC IN_REGULATION VOLTAGE BATT-
DETECT.
R3 MAX712 PGM3 REGULATOR GND
BATTERY

C3
68k MAX713 10µF VLIMIT
TEMP BATT+
UNDER_VOLTAGE
BATT-

HOT
TLO

R4 THI
LOAD

10µF 22k CC GND TEMPERATURE COLD

TEMP PGM0
COMPARATORS
TLO CELL_VOLTAGE
C2 PGM1
0.01µF RSENSE MAX712
MAX713 0.4V
BATT-
BATT-

Rys.1. Typowa aplikacja, opis wyprowadzeñ i schemat blokowy uk³adów MAX712/MAX713.

38 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów

Opis wyprowadzeñ uk³adów MAX712/MAX713 cie THI, to szybkie ³adowanie akumulatora zostanie prze-
rwane.
• TLO (n.6) - je¿eli po w³¹czeniu ³adowarki napiêcie na n.7
Tabela 1. Opis wyprowadzeñ uk³adów
MAX712 i MAX713 TEMP jest ni¿sze od napiêcia TLO, to szybkie ³adowanie
akumulatora zostanie zablokowane do czasu, a¿ napiêcie
Nr Symbol Opis funkcji
TEMP przekroczy napiêcie TLO.
1 VLIMIT wejœcie ustawiania maks. napiêcia ogniw
• PGM2, PGM3 (n.9, 10) - wejœcia do programowania mak-
2 BATT+ dodatni biegun akumulatora
symalnego czasu ³adowania ustawianego w zakresie od 33
3 PGM0 wejœcie 0 do programowania liczby ogniw
÷ 264 minut - tabela 3. Wejœcie PGM3 s³u¿y ponadto do
4 PGM1 wejœcie 1 do programowania liczby ogniw
programowania stosunku pr¹dów szybkiego ³adowania i do-
górne napiêcie odniesienia komparatora
5 THI ³adowywania - tabela 4.
temperatury
dolne napiêcie odniesienia komparatora
6 TLO Tabela 4. Zale¿noœæ pr¹du do³adowania od pod³¹czenia PGM3
temperatury
7 TEMP wejœcie czujnika temperatury PGM3 Szybkoœæ ³adowania Pr¹d do³adowania
8 FASTCHG wyjœcie wskazuj¹ce szybkie ³adowanie V+ 4C IFAST/64
wejœcie 2 do programowania maks. czasu open 2C IFAST/32
9 PGM2
³adowania
REF C IFAST/16
wejœcie 3 do programowania maks. czasu
BATT- C/2 IFAST/8
10 PGM3 ³adowania oraz stosunku pr¹dów szybkiego
³adowania i do³adowywania
11 CC wejœcie kompensacji regulatora pr¹du
• BATT-, GND (n.12, 13) - rezystor RSENSE w³¹czony miêdzy
12 BATT- dodatni biegun akumulatora
tymi wejœciami s³u¿y do kontroli pr¹du p³yn¹cego przez aku-
13 GND masa mulator.
wyjœcie steruj¹ce Ÿród³o pr¹dowe z
14 DRV
tranzystorem PNP Charakterystyki ³adowania akumulatorów
15 V+ wyjœcie stabilizatora +5V Na rysunku 2 pokazano typowe przebiegi ³adowania aku-
16 REF napiêcie odniesienia 2.0V mulatorów:
a) £adowanie z kontrol¹ zbocza napiêcia. Charakterystyka
Opis wyprowadzeñ uk³adów MAX712/MAX713 znajduje pokazana na rys. 2a pokazuje przebieg ³adowania po umiesz-
siê w tabeli 1. Poni¿ej zawarto uwagi do tej tabeli: czeniu roz³adowanego akumulatora w ³adowarce od³¹czo-
• VLIMIT (n.1) - je¿eli jest po³¹czone z V+, to napiêcie na nej od zasilania. W okresie 1 ³adowarka pobiera z akumula-
akumulatorze nie przekroczy napiêcia 1.65V × liczba ogniw. tora pr¹d oko³o 5µA. Po w³¹czeniu zasilania (okres 2) sy-
W pozosta³ych przypadkach napiêcie to nie przekroczy VLI- gna³ RESET (rys.1 - POWER ON RESET) wstrzymuje szyb-
MIT × liczba ogniw (VLIMIT < 2.5V). kie ³adowanie - akumulator jest do³adowywany tak d³ugo,
• PGM0, PGM1 (n.3, 4) - wejœcia do programowania liczby a¿ osi¹gnie 0.4V na ogniwo. Po zanikniêciu sygna³u RE-
od 1 ÷ 16 ³adowanych ogniw po³¹czonych szeregowo - pro- SET i po przekroczeniu napiêcia blokowania (0.4V na ogni-
gramowanie poprzez ³¹czenie ich z napiêciami V+, REF, wo) w³¹cza siê szybkie ³adowanie (okres 3). Po wykryciu
BATT- lub pozostawienie ich niepod³¹czonych - tabela 2. opadaj¹cego zbocza napiêcia na akumulatorze uk³ad koñ-
• THI (n.5) - je¿eli napiêcie na n.7 TEMP przekroczy napiê- czy szybkie ³adowanie i przechodzi do do³adowywania

Tabela 3. Programowanie maksymalnego czasu ³adowania

Tabela 2. Programowanie liczby ogniw
Odstêp
Liczba Wejœcie PGM1 Wejœcie PGM0 Czas Ogranicz. zbocza Wejœcie PGM2 Wejœcie PGM3
próbkowania
ogniw pod³¹czone do: pod³¹czone do: (min) ³adowania pod³¹czone do: pod³¹czone do:
A/C (s)
1 V+ V+ 22 21 wy³¹czone ––– V+
2 ––– V+ 22 21 w³¹czone REF V+
3 REF V+ 33 21 wy³¹czone V+ V+
4 BATT- V+ 33 21 w³¹czone BATT- V+
5 V+ ––– 45 42 wy³¹czone ––– –––
6 ––– ––– 45 42 w³¹czone REF –––
7 REF ––– 66 42 wy³¹czone V+ –––
8 BATT- ––– 66 42 w³¹czone BATT- –––
9 V+ REF 90 84 wy³¹czone ––– REF
10 ––– REF 90 84 w³¹czone REF REF
11 REF REF 132 84 wy³¹czone V+ REF
12 BATT- REF 132 84 w³¹czone BATT- REF
13 V+ BATT- 180 168 wy³¹czone ––– BATT-
14 ––– BATT- 180 168 w³¹czone REF BATT-
15 REF BATT- 264 168 wy³¹czone V+ BATT-
16 BATT- BATT- 264 168 w³¹czone BATT- BATT-

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 39

 Zestawienie

Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów

a) £adowanie z kontrol¹ zbocza napiêcia b) £adowanie z kontrol¹ temperatury c) £adowanie z do³¹czaniem akumulatora
1.5 VREF = VLIMIT
Napiêcie ogniwa (V)

Temperatura ogniwa

Temperatura ogniwa

Napiêcie ogniwa (V)

THI
1.4
Napiêcie 1.5
1.3
Temperatura 1.4

0.4 TLO 1.3

0

A A
Pr¹d ogniwa

Pr¹d ogniwa
A

Pr¹d ogniwa
mA mA
mA

µA
1 2 3 4
1. Brak zasilania ³adowarki
2. Napiêcie ogniwa ni¿sze od 0.4V
3. Szybkie ³adowanie
4. Do³adowywanie
5. Wy³¹czone zasilanie ³adowarki
µA µA
5 1 2 3 4 1 2 3 4
Czas 1. Brak zasilania ³adowarki Czas 1. Akumulator nie do³¹czony Czas
2. Temperatura ogniwa zbyt niska 2. Szybkie ³adowanie
3. Szybkie ³adowanie 3. Do³adowywanie
4. Do³adowywanie 4. Akumulator od³¹czony
Rys.2. Typowe przebiegi ³adowania.

(okres 4). Po wy³¹czeniu zasilania ³adowarki napiêcie na p³yniêciem pr¹du od akumulatora do wyprowadzenia DRV
ogniwie spada do oko³o 1.3V (okres 5). uk³adu. Po w³¹czeniu zasilania poprzez rezystor R1 ³ado-
b) £adowanie z kontrol¹ temperatury. Charakterystyka po- wany jest kondensator C1 do napiêcia +5V. Wówczas za-
kazana na rys. 2b pokazuje przebieg ³adowania po umiesz- czyna dzia³aæ wewnêtrzny stabilizator uk³adu i rozpoczyna
czeniu roz³adowanego i zimnego akumulatora w ³adowarce siê proces szybkiego ³adowania. Proces ten trwa do momentu
od³¹czonej od zasilania. W okresie 1 ³adowarka pobiera z wyst¹pienia któregoœ z warunków zakoñczenia ³adowania.
akumulatora pr¹d oko³o 5µA. Po w³¹czeniu zasilania (okres Je¿eli napiêcie zasilania przekracza 20V, to dla zabezpie-
2) zbyt niska temperatura akumulatora wstrzymuje szybkie czenia uk³adu scalonego stosowany jest uk³ad kaskody po-
³adowanie - akumulator jest do³adowywany tak d³ugo, a¿ kazany na rys. 3.
osi¹gnie temperaturê TLO. Po przekroczeniu przez akumu- b) Szybkie ³adowanie w³¹cza siê, gdy:
lator temperatury TLO w³¹cza siê szybkie ³adowanie (okres • po w³¹czeniu zasilania ³adowarki napiêcia s¹ odpowied-
3). Po wykryciu przekroczenia przez akumulator granicz- nio:
nej temperatury THI uk³ad wy³¹cza szybkie ³adowanie i prze- - UBATT- > UGND - wykrycie przep³ywu pr¹du przez akumu-
chodzi do do³adowywania (okres 4). lator,
c) £adowanie z do³¹czaniem akumulatora. Charakterystyka - UTEMP > UTLO - stwierdzenie, ¿e akumulator ma odpo-
pokazana na rys. 2c pokazuje przebieg ³adowania po umiesz- wiedni¹ temperaturê,
czeniu akumulatora w ³adowarce do³¹czonej do zasilania. - Uogniwa > UUVLO - stwierdzenie, ¿e akumulator nie jest zu-
W okresie 1 ³adowarka utrzymuje na wyjœciu napiêcie sta- pe³nie roz³adowany.
bilizowane równe napiêciu VLIMIT × liczba zaprogramo- • po do³¹czeniu akumulatora napiêcia s¹ odpowiednio:
wanych ogniw. Po umieszczeniu w ³adowarce akumulatora - UTHI > UTEMP > UTLO - stwierdzenie, ¿e akumulator ma
wykrywany jest przep³yw pr¹du przez akumulator i w³¹cza odpowiedni¹ temperaturê,
siê szybkie ³adowanie (okres 2). Po stwierdzeniu pe³nego - Uogniwa > UUVLO - stwierdzenie, ¿e akumulator nie jest zu-
na³adowania uk³ad przechodzi do do³adowywania (okres 3). pe³nie roz³adowany.
Po wyjêciu akumulatora z ³adowarki (okres 4) napiêcie na Podczas szybkiego ³adowania wartoœæ rezystora RSENSE ma
wyjœciu jest takie, jak w okresie 1. decyduj¹cy wp³yw na wartoœæ pr¹du ³adowania. Uk³ad utrzy-
muje sta³y spadek napiêcia na tym rezystorze na poziomie
Warunki pracy uk³adów MAX712 i MAX713 250mV poprzez zmianê pr¹du z wyjœcia DRV.
a) Zasilanie. Uk³ady MAX712/MAX713 bez do³¹czonego za- c) Do³adowywanie. Pr¹d do³adowywania zale¿y od wybranej
silania s¹ nieaktywne i pobieraj¹ z do³¹czonego akumulato- szybkoœci szybkiego ³adowania. Dla podanych w tabeli 4
ra znikomy pr¹d rzêdu 5µA. Do kolektora tranzystora Q1
(rys.1) do³¹czona jest dioda D1 zabezpieczaj¹ca przed po- DC IN Q1
V+ D1
D1 R7
DC IN Q1 DRV
10k
BATTERY
R1 MAX712 FASTCHG Q2
R2 MAX713 10k
2N3904

RSENSE
V+ DRV
MAX712 GND
MAX713
Rys.4. Uk³ad redukuj¹cy pr¹d do³adowywania
Rys.3. Wyjœcie DRV z uk³adem kaskody. akumulatora NiMH.

40 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów

DC IN V+ a) akumulator mo¿e byæ od³¹czany od pracuj¹cej ³adowar-

ki bez zmiany napiêcia zasilania obci¹¿enia,
b) pr¹d akumulatora bêdzie stabilizowany niezale¿nie od
pr¹du p³yn¹cego przez obci¹¿enie.
REF

DRV Tabela przejœæ stanu ³adowania

VLIMIT
W tabeli 5 pokazano wszystkie przypadki zmiany stanu na
szynach wewnêtrznych uk³adów MAX712/MAX713 (rys.1) i
D1 CELL_VOLTAGE skutki tych zmian dla pracy ³adowarki.
GND
Uwagi do tabeli 5:
CURRENT-SENSE • wystêpuj¹ tylko dwa stany: szybkiego ³adowania i do³a-
AMPLIFIER
PGM3 FAST_CHARGE Av dowywania,
X 1 8 • niezale¿nie od stanu innych szyn steruj¹cych, ka¿de opa-
V+ 0 512
OPEN 0 256 daj¹ce zbocze szyn HOT, TIME OUT i delta V DETECT
REF 0 128 CC
BATT- BATT- 0 64 spowoduje w³¹czenie do³adowywania.
C2

Tabela 5. Tabela przejœæ stanu ³adowania

R SENSE
BATT- BATT-
POWER UNDER IN REGU-
COLD Skutek
IN_REGULATION ON RESET VOLTAGE LATION
GND 0 X X X do³adowywanie
1.25V
↑ 1 X X bez zmian
BATT- ↑ X 1 X bez zmian
Rys.5. Regulacja pr¹du i napiêcia. ↑ X X 0 bez zmian
↑ 0 0 1 szybkie ³adowanie
szybkoœci ³adowania wartoœæ pr¹du do³adowania odpowia- 1 0 0 1 bez zmian
da szybkoœci ³adowania C/16. Pr¹d do³adowywania jest re- 1 0 0 ↓ bez zmian
gulowany w uk³adzie pokazanym na rysunku 5 w ten spo- 1 ↓ 0 1 szybkie ³adowanie
sób, aby poprzez zmianê wzmocnienia wzmacniacza pr¹du 1 0 ↓ 1 szybkie ³adowanie
zapewniæ sta³y spadek napiêcia na rezystorze RSENSE. 1 0 0 ↑ szybkie ³ad. *
)

Dla akumulatorów NiMH mo¿e zachodziæ koniecznoœæ do³adowywanie →

1 X X 0
zmniejszenia pr¹du do³adowywania. Uzyskuje siê to w uk³a- szybkie ³adowanie
dzie pokazanym na rysunku 4. Podczas do³adowywania czêœæ 1 ↑ 0 X do³adowywanie
pr¹du bêdzie omijaæ akumulator i przep³ywaæ do rezystora 1 0 ↑ X do³adowywanie
RSENSE przez tranzystor Q2.
*) Je¿eli po w³¹czeniu zasilania ³adowarki akumulator jest
Regulacja pr¹du i napiêcia zimny, to pierwsze narastaj¹ce zbocze na szynie COLD
w³¹czy szybkie ³adowanie; jednak¿e drugie narastaj¹ce
W uk³adach MAX712/MAX713 zastosowano pêtle regu-
lacji napiêcia i pr¹du (rys.5). zbocze nie wywo³a skutku.
• Pêtla pr¹dowa. Pêtla regulacji pr¹du bazuje na pomiarze
ró¿nicy napiêæ miêdzy wejœciami BATT- (n.12) i GND Przetwornik analogowo-cyfrowy
(n.13). Uk³ady MAX712/MAX713 wyposa¿ono w przetwornik
Pr¹d z wyjœcia DRV jest ograniczany gdy: analogowo-cyfrowy o rozdzielczoœci 2.5mV, próbkuj¹cy i za-
- napiêcie wyjœciowe przekracza napiêcie VLIMIT pomno- pamiêtuj¹cy napiêcie akumulatora w odstêpach czasu poda-
¿one przez liczbê ogniw, nych w tabeli 3. Ró¿nica napiêæ zapamiêtanych w kolejnych
- pr¹d p³yn¹cy przez akumulator przekracza zaprogramowa- odstêpach czasu s³u¿y do wyznaczania zbocza napiêcia w funk-
ny pr¹d ³adowania. cji czasu. Uzyskane wyniki ulegaj¹ uœrednieniu w ci¹gu 5ms,
• Pêtla napiêciowa. Pêtla regulacji napiêcia bazuje na pomia- co zapewnia wyeliminowanie wp³ywu zak³óceñ na wynik prze-
rze ró¿nicy napiêæ miêdzy wejœciami BATT- (n.12) i BATT+ twarzania.
(n.2). Napiêcie na akumulatorze jest ograniczane na pod- Uk³ady koñcz¹ ³adowanie akumulatora, gdy wynik prze-
stawie wybranego napiêcia VLIMIT. Gdy: twarzania analogowo-cyfrowego jest:
- napiêcie VLIMIT < 2.5V, to UBATT = VLIMIT × liczba ogniw, • dla MAX712 - równy poprzedniemu,
- napiêcie VLIMIT = V+, to UBATT = 1.65V × liczba ogniw. • dla MAX713 - mniejszy o wiêcej ni¿ 2.5mV od poprzed-
Gdy akumulator zostanie od³¹czony od ³adowarki, to nie niego.
jest wymuszany pr¹d, a napiêcie na kontaktach ³adowarki jest
stabilizowane, zgodnie z tym co podano powy¿ej. Komparatory temperatury
W przypadku ³adowania akumulatora z dodatkowym ob- Uk³ady MAX712/MAX713 mog¹ wykrywaæ zbyt nisk¹ lub
ci¹¿eniem (rys.1 - LOAD) pêtle regulacji pozwalaj¹ na reali- zbyt wysok¹ temperaturê akumulatora i otoczenia po do³¹cze-
zacjê nastêpuj¹cych funkcji: niu termistorów do wejœæ THI i TLO (rys.6). Termistory T1 i

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 41

 Zestawienie

Uk³ady steruj¹ce ³adowaniem akumulatorów

Temperatura Temperatura
REF akumulatora REF otoczenia

R3
THI T2
T1
HOT THI

0.022µF
Temperatura HOT
R4 otoczenia R5 R3
+2.0V TEMP
+2.0V
TEMP
COLD R5
T2 COLD
TLO
1µF
TLO
R4
MAX712 MAX712

0.022µF

0.022µF

0.022µF
T3
1µF T1 T3
MAX713 MAX713
BATT- BATT-

Temperatura Temperatura Temperatura

otoczenia akumulatora otoczenia
a) Rozwi¹zanie standardowe b) Rozwi¹zanie dla termistora po³¹czonego z BATT-
Rys.6. Sposoby do³¹czania termistorów do wejœæ komparatorów temperatury.
M1
T2 powinny mieæ ten sam wspó³czynnik temperaturowy i tê sam¹ IRFR9024
DC IN
wartoœæ. Termistor T1 powinien byæ termicznie sprzê¿ony z aku- 8V÷15V
R2
C5 C6
mulatorem. Gdy akumulator ma temperaturê równ¹ temperatu- 10µF 10µF 5.1k
3
50V 50V
rze otoczenia, to napiêcie na wejœciu TEMP wynosi 1V. 1 Q1 D2
THI. Napiêcie ustawione na wejœciu THI wyznacza próg CMPTA06 MBRS340T3
D4
2
wy³¹czania szybkiego ³adowania. Gdy napiêcie na wejœciu CCLHM080
2 L1
(dioda ograniczaj¹ca Q2 D03340
TEMP przekroczy napiêcie na wejœciu THI, to szybkie ³ado- 3 pr¹d do 8mA) 1
2N2907 220µH
Q4 1
wanie zostanie przerwane do czasu a¿ UTEMP < UTHI. CMPTA06 3
TLO. Napiêcie ustawione na wejœciu TLO wyznacza próg, 2 D1
poni¿ej którego szybkie ³adowanie jest blokowane. Je¿eli w MBRS340T3
14 11
momencie w³¹czania ³adowarki napiêcie na wejœciu TLO prze- 5
THI DRV CC
kroczy napiêcie na wejœciu TEMP, to szybkie ³adowanie zo- 15
V+ MAX713 C2
FAST CHARGE

220pF 2x 1000mA-Hr
stanie zablokowane do czasu a¿ UTEMP > UTLO. 3
PGM0 NiCd CELLS
2
Aby wy³¹czyæ (rys.6): 4 BATT+
C3
BATT +
PGM1
• komparator od zbyt niskiej temperatury - nale¿y usun¹æ 9 12
10µF
50V
PGM2 BATT- BATT–
T3, R5, C5 i po³¹czyæ wejœcie TLO z BATT-, C1 10
• wszystkie komparatory - nale¿y usun¹æ T1 ÷ T3, R3 ÷ R5, 1µF
10V 16
PGM3
TLD
6
R3
REF 0.25
C5 ÷ C7 i po³¹czyæ wejœcia TEMP z REF, THI z V+ i TLO 13
R6 1
z BATT-. VLIMIT GND
68k
7
Je¿eli akumulator ma termistor po³¹czony z biegunem ujem- TEMP FASTCHG
R7
nym, to stosowane jest rozwi¹zanie z rys.6b. 22k C4 8
0.1µF
Je¿eli pomiar temperatury akumulatora nie jest odnoszony
do temperatury otoczenia, to termistory T2 i T3 s¹ zastêpowa- R5 470

ne przez rezystory.
£adowarka impulsowa
£adowarki impulsowe stosuje siê wówczas, gdy koniecz-
ne jest ograniczenie mocy wydzielanej w tranzystorze wyko-
nawczym M1 ³adowarki. W prostej ³adowarce pokazanej na
rys.7 do zrealizowania pracy impulsowej wykorzystano wzmac-
niacz b³êdu uk³adu MAX713 (wejœcia CC - n.11) oraz w sze-
reg z akumulatorem do³¹czono cewkê indukcyjn¹ L1. Czêsto-
tliwoœæ pracy ³adowarki impulsowej zale¿y od pojemnoœci kon-
densatora C2 i w opisywanym uk³adzie wynosi oko³o 30kHz.
Uk³ad zosta³ zaprojektowany do ³adowania dwóch ogniw NiCd
pr¹dem 1A. W przypadku ³adowarki impulsowej do uk³adu
nie mo¿e zostaæ do³¹czone obci¹¿enie akumulatora. Zmiana
pr¹du ³adowania i liczby ³adowanych ogniw jest mo¿liwa po-
przez zmianê wartoœci rezystora RSENSE i poprzez prze³¹czanie
wejœæ PGM0 ÷PGM3, zgodnie z tabelami 2 i 3. Napiêcie wej-
Rys.7. Schemat prostej ³adowarki impulsowej.
œciowe ³adowarki z rys. 7 zawiera siê w zakresie od 8 ÷ 15V i
musi byæ wiêksze o co najmniej 2V od szczytowego napiêcia
akumulatora w czasie szybkiego ³adowania.
Na rysunku 7 pokazano przebiegi wystêpuj¹ce w uk³adzie.
Przebieg prostok¹tny z wyjœcia DRV poprzez klucz na tranzy-
storach Q1, Q2 wysterowuje klucz ³adowania na tranzystorze
M1. Po przejœciu przez cewkê indukcyjn¹ uzyskuje siê na wej-
œciu BATT- przebieg pi³okszta³tny napiêcia i pr¹du ³adowania
o zadanej wartoœci œredniej. Przebieg prostok¹tny na wyjœciu
DRV mo¿e mieæ czêstotliwoœæ od 30 ÷ 100kHz i zmienne wy-
pe³nienie zale¿ne od warunków pracy uk³adu, to znaczy od:
• iloœci zaprogramowanych ogniw,
• wymaganego pr¹du ³adowania,
• napiêcia zasilania. }

42 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

OTVC Aiwa TV-AT215 KH - regulacje w trybie serwisowym

OTVC Aiwa TV-AT215 KH - opis regulacji

wykonywanych w trybie serwisowym
W³adys³aw Wójtowicz

1. Tryb serwisowy W celu uruchomienia trybu serwisowego nale¿y nacisn¹æ

dwukrotnie przycisk [ TEST ]. Zapamiêtanie ustawionych war-
Do przeprowadzania regulacji w trybie serwisowym s³u¿y toœci regulacji nastêpuje po naciœniêciu przycisku [ P -- ].
nadajnik zdalnego sterowania u¿ytkownika RC-7VT06. Jed- Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po jednokrotnym na-
nak¿e przystosowanie pilota do obs³ugi trybu serwisowego wy- ciœniêciu przycisku [ TEST ].
maga wykonania wczeœniej nastêpuj¹cych czynnoœci: Naciœniêcie przycisku [ SYSTEM ] powoduje skasowanie
1. Nale¿y usun¹æ foliê maskuj¹c¹ naklejon¹ na obudowê pilo- wszystkich ustawionych regulacji i przywrócenie domyœlnych
ta (z p³aszczyzny, na której znajduj¹ siê przyciski). wartoœci inicjalizacyjnych. Naciœniêcie przycisku [ FINISH ]
2. Nastêpnie nale¿y wyci¹æ w obudowie przykrywaj¹cej, dwa powoduje skasowanie wszystkich danych zwi¹zanych z usta-
otwory na „ukryte” przyciski: [ TEST ] i [ FINISH ]. wieniami tunera.
3. W przygotowanych miejscach nale¿y umieœciæ przyciski.
4. Na obudowê nakleiæ z powrotem foliê maskuj¹c¹.
Widok pilota z opisem funkcji u¿ytkowych przycisków 2. Regulacje serwisowe
przedstawiono na rysunku 1, natomiast funkcje przycisków w
Przed rozpoczêciem regulacji odbiornika nale¿y wygrzaæ
trybie serwisowym przedstawiono w tabeli 1.
go przez okres co najmniej 20 minut. Przed ustawianiem ba-
lansu bieli powinno siê rozmagnesowaæ ekran kineskopu przy
POWER SLEEP GAME TV/AV
pomocy pêtli rozmagnesowuj¹cej, a powierzchnia ekranu po-
winna byæ skierowana (o ile to mo¿liwe) na wschód.
1 2 3 SURROUND
2.1. Regulacja napiêcia SCREEN
4 5 6 AV MODE • w³¹czyæ odbiornik w tryb pracy TV bez sygna³u wejœcio-
wego,
7 8 9 SYSTEM • nacisn¹æ przycisk [ CHILD LOCK ],
• pod³¹czyæ sondê oscyloskopu do kolektora tranzystora
0
CHILD
LOCK P-- 16/9
Q501 (JW510) na p³ytce kineskopu,
• przy pomocy regulatora SCREEN (dolne pokrêt³o trans-
REVEAL SUB PAGE INDEX HOLD
formatora FBT) ustawiæ napiêcie 165V zgodnie z rys.2.

DISPLAY
LIST/FLOF STORE CANCEL F/T/B

PICTURE PRETSET STATUS

165V DC 50V/dz
20µs/dz
TV/TEXT TEST FINISH MUTE

GND
Przycisk CHANNEL VOLUME Przycisk
ukryty ukryty Rys.2.
pod foli¹ pod foli¹
2.2. Regulacja balansu bieli
aiwa
RC-7VT06 2.2.1. Balans statyczny
• w³¹czyæ odbiornik w tryb pracy AV1; ustawienia jaskra-
Rys.1. woœci i kontrastu - normalne,
• doprowadziæ sygna³ PAL - 30% bieli,
Tabela 1 • przy pomocy analizatora koloru ustawiæ nastêpuj¹ce war-
Przycisk Regulacja Przycisk Regulacja toœci:
- x = 0.283 (regulacja R DC - / R DC + z pilota),
1 VERT AM + HOLD R-GAIN +
- y = 0.298 (regulacja G DC - / G DC + z pilota),
4 VERT AM - F/T/B R-GAIN -
2 VERT POS + DISPLAY/CANCEL R-DC + 2.2.2. Balans dynamiczny
5 VERT POS - INDEX R-DC - • w³¹czyæ odbiornik w tryb pracy TV; ustawienia jaskrawo-
7 HOR POS + SUB PAGE G-GAIN + œci i kontrastu - normalne,
0 HOR POS - STORE G-GAIN - • doprowadziæ sygna³ PAL - 100% bieli,
8 B-GAIN + REVEAL G-DC + • przy pomocy regulacji B GAIN + / B GAIN - uzyskaæ
9 B-GAIN - LIST/FLOF G-DC - wskazanie na ekranie B GAIN = 40,

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 43

 Zestawienie

Przyrz¹d do lokalizacji sygna³u 6.5/5.5MHz

• przy pomocy analizatora koloru ustawiæ nastêpuj¹ce war- n.1 CN201 (IF)
toœci: DC POWER
SUPPLY
- x = 0.283 (regulacja R GAIN + / R GAIN - z pilota),
- y = 0.298 (regulacja G GAIN + / G GAIN - z pilota).
W razie potrzeby regulacje balansu statycznego i dynamicz- 17
nego powtarzaæ, a¿ do uzyskania zadowalaj¹cego efektu. ATT (Level ATT 20dB)
IC201
2.3. Regulacja geometrii 10
W³¹czyæ odbiornik w tryb pracy TV; ustawienia jaskrawoœci
LSW - 480 ALIGNMENT
i kontrastu - normalne, do wejœcia antenowego doprowadziæ sy- VIF SCOPE
gna³ testowy w³aœciwy do ustawiania geometrii obrazu w syste-
mie PAL. Przeprowadziæ nastêpuj¹ce regulacje:
1. pozycjonowanie w poziomie - regulacja HOR POS + / Rys.3.
HOR POS -,
2. pozycjonowanie w pionie - regulacja VERT POS + / TP201
VERT POS -,
37.4 38.6
3. wysokoϾ obrazu - regulacja VERT AM + / VERT AM -.
Do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ testowy w³a- 1k
œciwy do ustawiania geometrii ale w systemie NTSC i powtó-
rzyæ powy¿sze regulacje dla trybu NTSC. 38.0 MHz

2.4. Ustawienie napiêcia ARW Rys.4. Rys.5.

Do wejœcia antenowego doprowadziæ sygna³ o poziomie
60dBµV, zmodulowany z g³êbokoœci¹ 87.5% sygna³em pasów
kolorowych w systemie B/G, o czêstotliwoœci 224.25MHz.
Reguluj¹c potencjometrem SFR201 uzyskaæ na wyprowadze-
niu 1 tunera TU101 (TP201) napiêcie 6.5V ± 0.2V DC.
2.5. Regulacja czêstotliwoœci odniesienia
2.5.1. Regulacja zgrubna (VCO)
• pod³¹czyæ uk³ad pomiarowy pokazany na rysunku 3
• pod³¹czyæ pomiêdzy punkt TP201 a masê uk³adu IC201
rezystor 1k (zgodnie z rysunkiem 4)
• z zasilacza napiêcia sta³ego podaæ na n.17 uk³adu napiê-
cie 3.0V ±0.2V,
• regulowaæ cewk¹ L201 do momentu uzyskania przebiegu
pokazanego na rysunku 5
• po zakoñczeniu regulacji usun¹æ rezystor, pod³¹czony po-
miêdzy TP201 a masê.
2.5.2. Regulacja precyzyjna (AFT)
• pod³¹czyæ pomiêdzy punkt TP201 a masê uk³adu IC201
rezystor 1k (rys.4),
• do wyprowadzenia 1 (IF) z³¹cza CN201 doprowadziæ sy-
gna³ (AM/FM SSG) o czêstotliwoœci noœnej 38.0MHz i
poziomie 100dBµV, niemodulowany,
• regulowaæ cewkê L201 do momentu uzyskania na nó¿ce
13 uk³adu IC201 (TP202) napiêcia 5.0V ± 0.2V,
• po zakoñczeniu regulacji usun¹æ rezystor, pod³¹czony po-
miêdzy TP201 a masê. }

Przyrz¹d do lokalizacji sygna³u 6.5/5.5MHz

Edward Bitner

W praktyce serwisowej bardzo czêsto spotykamy siê z ko- Sonda pomiarowa UMF2000
8 1
niecznoœci¹ przestrojenia fonii lub naprawy toru FM w od-
biornikach TV. 5 3 4, 6 7
Pomocnym przyrz¹dem, u³atwiaj¹cym to zadanie jest kom- +12V
47k +17V
pletny wzmacniacz FM 6.5/5.5MHz, po³¹czony ze wzmacnia-
czem mocy m.cz. Poniewa¿ wykonanie od podstaw takiego
Rys.1. Schemat przyrz¹du do szukania sygna³u FM
wzmacniacza jest bardzo czasoch³onne, proponujê zastosowa- 6.5MHz/5.5MHz.
nie gotowego modu³u, na przyk³ad z OTV Neptun D505. Mo-
du³ pod³¹czamy do dowolnego zasilacza +12V i +17V (mo¿e- œci wynosz¹cej oko³o 10pF/630V, jak pokazano na rysunku 1.
my skorzystaæ z serwisowego zasilacza regulowanego i tam Przyrz¹d ten jest niezast¹piony w sytuacji, gdy mamy proble-
zamontowaæ ca³y modu³). Pozostaje jeszcze do³¹czenie poten- my z lokalizacj¹ uszkodzenia w torze fonii, szybko potwier-
cjometru si³y g³osu (wyprowadzenie 5), g³oœnika (wyprowa- dza obecnoœæ sygna³u FM lub jego brak (w zale¿noœci od ro-
dzenie 1) i pozosta³ych po³¹czeñ, zgodnych ze schematem ide- dzaju uszkodzenia). Nieocenione korzyœci przynosi równie¿,
owym OTV Neptun D505. Sondê pomiarow¹ pod³¹czamy do gdy w odbiorniku TV wystêpuje koniecznoœæ przestrojenia fonii
rezonatorów (wyprowadzenie 8) przez kondensator o warto- na czêstotliwoœæ ró¿nicow¹ 6.5MHz. }

44 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R (cz.2)

W³adys³aw Wójtowicz

W pierwszej czêœci („SE” 4/2001) opisany zosta³ HORIZONTAL

1 QUASI-SYNCHRONIZATION
tor sygna³owy i lokalizacja uszkodzeñ w torze wizyj- SIGNAL
nym. W drugiej czêœci przedstawiono skrócony opis
uk³adów odchylania poziomego i korekcji znie- 2 FBP-DELAY
OUTPUT
kszta³ceñ E-W oraz sposoby lokalizacji uszkodzeñ w t
H
tych uk³adach. PHASE
3 COMPARISON
t
L

3. Uk³ady odchylania poziomego AFC

4 OUTPUT
(n. 23)
3.1. Uk³ad generatora linii
W uk³adzie generatora czêstotliwoœci odchylania poziome- Rys.3.1.
go zastosowano scalony uk³ad UPC1881CT (IC501) produkcji
firmy NEC. Cech¹ wyró¿niaj¹c¹ ten uk³ad jest fakt, ¿e wszystkie
jego funkcje wewnêtrzne mog¹ byæ sterowane przy pomocy 1 H-OSC
OUTPUT
napiêcia sta³ego, a wiêc wszystkie sygna³y przychodz¹ce z ze-
wn¹trz, a tak¿e czêstotliwoœæ w³asna oscylatora, mog¹ byæ usta-
wiane i regulowane przy pomocy mened¿era OSM. Ponadto w 2 H-OUT
(n.17)
omawianym uk³adzie generatora zastosowano scalony uk³ad
korekcji zniekszta³ceñ geometrii - UPC1882ACU (IC4A1). We- 49% 51%
wnêtrzne funkcje (tj. funkcje realizowane wewn¹trz uk³adu sca-
lonego) to: uk³ad opóŸnienia dla regulacji fazy H, uk³ad genera- 1H
cji pomocniczych impulsów synchro H, uk³ad opóŸnienia im- Rys.3.2.
pulsów H F/V i impulsów powrotu (FBP), uk³ad AFC.
Sygna³ wejœciowy synchro z n.28 IC501 jest opóŸniony w Uk³ad H Duty s³u¿y do regulacji przebiegu wyjœciowych
wyniku przy³o¿enia napiêcia sta³ego (n.14 IC4A1), które mo¿e impulsów steruj¹cych linii, wystêpuj¹cych na wyjœciu 17. Jak
byæ zmieniane na skutek regulacji centrowania w poziomie z pokazano na rys. 3.2 wyjœciowy przebieg H-OSC ① jest kwan-
n.27 IC501. Napiêcie steruj¹ce na n.27 zmienia siê od 2.0 do 3.6V towany na poziomie 8.1V i ustawiany tak, aby wspó³czynnik
i nawet gdy czêstotliwoœæ sygna³u synchro H na n. 28 zmienia obci¹¿enia wynosi³ oko³o 49%, jak pokazuje to przebieg ②.
siê, powoduje ono utrzymanie sta³ej pozycji obrazu na ekranie.
Obwód generowania pomocniczego impulsu synchro H wy- 3.2. Stopieñ steruj¹cy odchylania poziomego
korzystuje sygna³ z uk³adu opóŸniaj¹cego dla regulacji centro- Wyjœciowy impuls
wania w poziomie do wytworzenia impulsu o sta³ej szerokoœci z steruj¹cy H z n.17 IC501 C561
przebiegu ³aduj¹cego i roz³adowuj¹cego wewnêtrzny konden- kluczuje tranzystor Q563.
(V)
sator i napiêcia 2.46V na n.26. Jest on nastêpnie wzmac-
12

Uk³ad opóŸniaj¹cy H F/V ca³kuje napiêcie H F/V doprowa- niany przez T561 i kluczu-
dzone do n.21 i opóŸniony wewn¹trz uk³adu scalonego pr¹d je tranzystor koñcowy li-
10
przy pomocy zewnêtrznego, pod³¹czonego do n.22 kondensa- nii Q571 (2SC4890). Sto-
tora C521. Uk³ad generatora linii s³u¿y do wytworzenia przebie- pieñ steruj¹cy prze³¹cza 30 40 50
fH(kHz)
43
gu impulsowego o czêstotliwoœci odpowiadaj¹cej napiêciu H napiêcie na C561 (rys.3.3.)
F/V na n.21. Czêstotliwoœæ generatora jest zale¿na od napiêcia Rys.3.3.
z czêstotliwoœci¹ linii i
wejœciowego na n.21 oraz rezystora pod³¹czonego do n.20 (R519). ustawia optymalne warunki sterowania.
Czêstotliwoœæ ta jest okreœlona nastêpuj¹cym wzorem:
fH = 63.2 × 103 × (napiêcie H F/V) / R519 + 0.818 3.3. Uk³ad regulacji szerokoœci obrazu
Uk³ad AFC s³u¿y do detekcji b³êdu fazy pomiêdzy pomocni- Szerokoœæ obrazu jest regulowana z wykorzystaniem meto-
czym impulsem synchro H a impulsem powrotu z wejœcia 14 i dy PWM zsynchronizowanej z czêstotliwoœci¹ odchylania po-
wykorzystuje powsta³e napiêcie b³êdu do regulacji czêstotliwo- ziomego przez konwersjê DC-DC napiêcia zasilaj¹cego stopieñ
œci generatora linii. odchylania linii. W monitorze zastosowano 2 rodzaje regulacji
Jak pokazano na rys. 3.1 sygna³ oznaczony jako ③ jest utwo- szerokoœci obrazu: H SIZE MAX u¿ywan¹ w trakcie ustawieñ
rzony z pomocniczego sygna³u synchro linii ① i opóŸnionego fabrycznych i H SIZE dla regulacji wykonywanej przez u¿yt-
przebiegu impulsów powrotu ② z wejœcia 14. Poprzez wyg³a- kownika. Regulacja u¿ytkownika (H SIZE) pozwala na ustawie-
dzenie tego sygna³u przez uk³ad o sta³ej czasowej pod³¹czony nie maksymalnej szerokoœci obrazu 316mm dla wszystkich try-
do n.23, faza jest ustalana tak, ¿e okresy tH i tL s¹ jednakowe. bów pracy monitora, to znaczy dla wszystkich czêstotliwoœci
Ostateczny kszta³t sygna³u AFC na n.23 pokazuje przebieg ④. odchylania poziomego od 31.47kHz do 60.98kHz.

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 45

 Zestawienie
Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R
Obwód regulacji szerokoœci obrazu zawiera nastêpuj¹ce uk³a-
dy: generator przebiegu pi³okszta³tnego, generator kluczowa-
nia impulsów, stopieñ steruj¹cy kluczowaniem tranzystora FET
i uk³ad reguluj¹cy obci¹¿enie.
Generator przebiegu pi³y sk³ada siê tranzystorów Q5E1 i
Q5E2, które s¹ prze³¹czane przez impuls H, diody Zenera ZD5E1,
rezystorów R5E1, R5E2 - uk³adu wytwarzania pr¹du o sta³ym
natê¿eniu ³adowania i roz³adowywania kondensator C5E2. Prze-
bieg pi³okszta³tny doprowadzany jest do wejœcia 5, a wyjœcio-
we napiêcie wzmacniacza b³êdu (z n.1 IC5A1) jest doprowadza-
ne do wejœcia 6 komparatora IC5C1 (XRA10393), w którym oba
przebiegi s¹ porównywane, w wyniku czego uzyskuje siê wyj-
œciowy przebieg prostok¹tny na n.7 IC5C1. Przebieg prostok¹t-
ny jest wzmacniany i doprowadzany do bramki tranzystora Q591
(2SJ306), a napiêcie 175V doprowadzone do jego Ÿród³a zostaje
zmodulowane przebiegiem doprowadzonym do bramki. Nastêp-
nie zmodulowane napiêcie jest dostarczane do transformatora
wyjœciowego linii T571.
3.3.1. Regulacja H SIZE
Zmiana wartoœci regulacji parametru H SIZE w menu OSM
od 0 do 255 powoduje, ¿e napiêcie na n.31 IC4A1 (UPC1882ACU)
zmienia siê od oko³o 2.1V do 4.1V. To powoduje, ¿e napiêcie
wyjœciowe HSO na n.11 IC4A1 zmienia siê od oko³o 3.4V do
4.0V. Wspó³czynnik wype³nienia wyjœciowego przebiegu na n.7
IC5C1, który jest doprowadzany do wejœcia wzmacniacza b³êdu
n.3 IC5A1 zmienia siê - zmienia siê równie¿ szerokoœæ obrazu.
Szerokoœæ obrazu mo¿e zostaæ zmniejszona do oko³o 85%, nie-
zale¿nie od czêstotliwoœci linii (jeœli przyj¹æ, ¿e maksymalna sze-
rokoœæ zosta³a ustawiona na 100%).
3.3.2. Regulacja H SIZE MAX
Opcja H SIZE MAX w menu serwisowym u¿ywa funkcji
VCA (Voltage Control Amplifier) - wewnêtrznej funkcji uk³adu
IC4A1 - do przeprowadzenia regulacji. Zmiana wartoœci para-
metru H SIZE MAX od 0 do 255, powoduje ¿e napiêcie na wyj-
œciu 4 IC871 (doprowadzane do wejœcia 41 IC4A1) zmienia siê
odpowiednio od oko³o 1V do 4.1V i ostatecznie zostaje osi¹-
gniête napiêcie VCAO opisane wzorem:
VCAO = 0.827 + 0.286 × VCAC
Napiêcie wyjœciowe VCAO jest przetwarzane na skwanto-
wane napiêcie komparatora dla regulatora PWM, które jest wej-
œciem wzmacniacza b³êdu n.2 IC5A1.
3.4. Uk³ad korekcji zniekszta³ceñ E-W
Uk³ad ten tworzy sygna³ korekcji zniekszta³ceñ powodowa-
nych g³ównie przez w³aœciwoœci (w tym krzywiznê) kineskopu.
Sygna³ korekcyjny jest generowany w uk³adzie UPC1882ACU.
Sygna³ korekcji zniekszta³ceñ w przybli¿eniu dzieli siê na korek-
cjê amplitudy i korekcjê fazy.
Na korekcjê zwi¹zan¹ z amplitud¹ sk³adaj¹ siê nastêpuj¹ce
regulacje:
· korekcja zniekszta³ceñ poduszkowych (SDP),
· korekcja zniekszta³ceñ trapezowych (TRP),
· korekcja zniekszta³ceñ w naro¿nikach górnych (UC),
· korekcja zniekszta³ceñ w naro¿nikach dolnych (LC).
Na korekcjê zwi¹zan¹ z faz¹ sk³adaj¹ siê regulacje:
· korekcja - balans zniekszta³ceñ poduszkowych (SDPB),
· korekcja zniekszta³ceñ równoleg³obocznych (PAR),
· korekcja - balans zniekszta³ceñ w naro¿nikach górnych
(UCB),
46 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
· korekcja - balans zniekszta³ceñ w naro¿nikach dolnych
(LCB).
3.4.1. Korekcja zniekszta³ceñ amplitudowych E-W
Gdy u¿ytkownik przeprowadza korekcjê zniekszta³ceñ am-
plitudowych w menu geometrii OSM, napiêcia wejœciowe uk³a-
du IC4A1: n.32 (SDP), n.33 (TRP), n.34 (UC), n.35 (LC) zmieniaj¹
siê od 1V do 4.1V. Po obliczeniu wewn¹trz uk³adu scalonego
zostaje wygenerowany przebieg, który jest dostêpny na n.12
(HDO). Sygna³ korekcyjny pozbawiony jest sk³adowej sta³ej,
wobec czego korekta wzmocnienia (napiêcie H F/V2) z czêstotli-
woœci¹ linii jest przeprowadzana w uk³adzie mno¿¹cym IC5G1.
Nastêpnie sygna³ wyjœciowy jest dodawany do stopnia koñco-
wego H i moduluj¹c napiêcie zasilaj¹ce stopieñ koñcowy linii
ostatecznie zasila sekcjê odchylaj¹c¹ i jest stosowany do ko-
rekcji rastra.
3.4.2. Korekcja zniekszta³ceñ fazowych E-W
Podobnie jest, gdy u¿ytkownik przeprowadza korekcjê znie-
kszta³ceñ fazowych w menu geometrii OSM, napiêcia wejœcio-
we uk³adu IC4A1: n.37 (SDPB), n.38 (PAR), n.39 (UCB), n.40
(LCB) zmieniaj¹ siê od 1V do 4.1V. Po obliczeniu wewn¹trz uk³a-
du scalonego zostaje wygenerowany przebieg dostêpny na n.13
(HPDO). Nastêpnie sygna³ wyjœciowy jest dodawany do napiê-
cia sta³ego na n.14 (HPO) i doprowadzony do n.27 IC501, gdzie
w wewnêtrznym uk³adzie opóŸniaj¹cym jest przeprowadzana ko-
rekcja fazy.
3.5. Uk³ad korekcji zniekszta³ceñ rotacyjnych
Obrót rastra obrazowego wzglêdem ekranu kineskopu mo¿e
wyst¹piæ w wyniku niedok³adnego zamontowania zespo³u od-
chylaj¹cego na szyjce kineskopu oraz w wyniku oddzia³ywania
pól magnetycznych, w tym równie¿ ziemskiego pola magne-
tycznego. Uk³ad korekcji obrotu rastra zawiera cewkê dookóln¹
Z, montowan¹ na froncie zespo³u odchylaj¹cego i wzmacniacza
dostarczaj¹cego odpowiedniego pr¹du do cewki - rys.3.4.
DAC
CONTROL AMPLIFIER
VOLTAGE CIRCUIT Z
IC431 (UPC4558)
IC451 (LA6510)
COIL
DEF PWB DY
Rys.3.4.
Obrót rastra obrazowego jest korygowany przez przep³yw
strumienia elektronów w polu magnetycznym wytwarzanym prze
pr¹d doprowadzany do cewki Z. Stopieñ korekcji jest propor-
cjonalny do wartoœci tego pr¹du, a korekcja nastêpuje przy
pomocy napiêcia sta³ego i przetwornika DAC.
Wyjœciowe napiêcie sta³e z n.4 IC851 powoduje przep³yw
pr¹du Iz w cewce Z, okreœlaj¹cy stopieñ rotacji rastra. W trakcie
regulacji fabrycznej monitor ustawiony jest kineskopem na
wschód, a obrót rastra wzglêdem osi jest ustawiane z dok³adno-
œci¹ ±1mm. Przy takim ustawieniu (kineskopem na wschód) u
u¿ytkownika nie powinno dochodziæ do obrotu rastra w wyni-
ku oddzia³ywania magnetycznego pola ziemskiego. Przy innym
ustawieniu monitora uk³ady korekcji pozwalaj¹ na regulacjê
±2mm. Wiêksze zniekszta³cenia wymagaj¹ ingerencji w zamoco-
wanie uk³adu odchylaj¹cego.
 Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

3.6. Global Sync - korekcja wp³ywu ziemskiego odchylania poziomego - czy na n.17 IC501 wystêpuje impuls
pola magnetycznego o amplitudzie 8Vp-p:
Zadaniem tej funkcji jest poprawa przechylenia rastra, czy- · impuls prawid³owy - p.4.2 ÷ 4.7,
stoœci i zbie¿noœci naruszonej w wyniku ziemskiego pola ma- · impuls nieprawid³owy - p.4.1.3.
gnetycznego. Idea tej korekcji zosta³a przedstawiona w postaci 4.1.3. Sprawdziæ wystêpowanie impulsu o amplitudzie 5Vp-p na
blokowej na rys.3.5. n.26 IC501:
· impuls nieprawid³owy - sprawdziæ uk³ady synchro - algo-
rytm w nastêpnej czêœci,
3
Sensor
· impuls prawid³owy - uszkodzony uk³ad IC501 i/lub elemen-
Wzmacniacz
Q181 5 6 IC431 ty jego otoczenia lub uszkodzenie w uk³adach sterowania -
IC451 algorytm w nastêpnej czêœci artyku³u.
2
Cewka
4
MPU D/A 4.1.4. Napiêcie anodowe kineskopu nieprawid³owe. Sprawdziæ
EMF IC801 IC851
Wzmacniacz liniê zasilania 175V - pomiar wykonaæ na wyprowadzeniu K1
IC431
IC451
z³¹cza CN-K na p³ycie odchylania PEW-393:
Sensor
Q182
Cewka · napiêcie nieprawid³owe - p.4.1.5,
Z
1 · napiêcie prawid³owe - p.4.1.7.
Uk³ad
Menu OSM rozmagneso- 4.1.5. Napiêcie 175V nieprawid³owe - wymontowaæ L5K1 i spraw-
(prze³¹cznik) wywania dziæ ponownie napiêcie 175V:
Rys.3.5. · napiêcie prawid³owe - uszkodzony tranzystor Q5H1 i/lub
elementy jego otoczenia,
Na uk³ad tej korekcji sk³adaj¹ siê nastêpuj¹ce elementy: · napiêcie nieprawid³owe - p.4.1.6.
1. menu OSM - prze³¹cznik uruchamiaj¹cy funkcjê Global Sync, 4.1.6. Wymontowaæ L591 i ponownie sprawdziæ napiêcie 175V:
2. cewka EMF na kineskopie, · napiêcie prawid³owe - sprawdziæ nastêpuj¹ce tranzystory i
3. wzmacniacz zasilaj¹cy cewkê EMF, elementy z ich otoczenia: Q5C1, Q5C2, Q591, Q561÷Q563,
4. sensory wykrywaj¹ce zmiany jaskrawoœci i rejestruj¹ce je w Q571,
postaci zmian napiêcia, · napiêcie 175V nadal nieprawid³owe - uszkodzenie tranzy-
5. procesor i przetwornik D/A reguluj¹cy wzmacniacz do cewki stora Q5H1 i elementów jego otoczenia lub zasilacza.
EMF, 4.1.7. Napiêcie 175V prawid³owe - sprawdziæ liniê zasilania 15V,
6. procesor i przetwornik D/A reguluj¹cy uk³ad rozmagnesowa- pomiar wykonuj¹c na wyprowadzeniu K3 z³¹cza CN-K na
nia i korekcji rotacji. p³ycie odchylania PWE-393:
Opisywana korekcja jest przeprowadzana automatycznie · napiêcie nieprawid³owe - uszkodzenia nale¿y szukaæ w za-
(„softwarowo”) po wybraniu w menu OSM funkcji Global Sync. silaczu,
Na ekranie zostaje wyœwietlony SELF TEST (bia³e pole), na wy- · napiêcie prawid³owe - 4.1.8.
prowadzeniach przetwornika IC851 zostaj¹ ustawione odpowied- 4.1.8. Sprawdziæ impuls steruj¹cy H na bramce tranzystora Q5H1:
nie wartoœci (na n.4 dla cewki Z, na n.5 dla cewki EMF), uaktyw- · impuls prawid³owy - uszkodzony tranzystor Q5H1 i/lub ele-
niony zostaje uk³ad rozmagnesowania kineskopu. Jaskrawoœæ menty jego otoczenia lub trafopowielacz,
obrazu zostaje ustawiona na okreœlonej wartoœci, po czym zmie- · impuls nieprawid³owy - p.4.1.9.
niona zostaje wartoœæ na n.5 IC851 (dla EMF) tak, ¿e sensory 4.1.9. Sprawdziæ impuls wyjœciowy H na HV6:
odbieraj¹ maksymaln¹ jaskrawoœæ i nastêpuje zapamiêtanie tej · impuls prawid³owy - uszkodzenie stopnia steruj¹cego T5H1,
wartoœci. Na koniec na n.4 IC851 (dla cewki Z) ustawiona zosta- · impuls nieprawid³owy - p.4.1.10.
je wartoœæ fabryczna i nastêpuje zakoñczenie SELF TEST-u. 4.1.10. Sprawdziæ czy nie dzia³a uk³ad zabezpieczenia wysokie-
Sensorami kontroluj¹cymi jaskrawoœæ obrazu s¹ fototran- go napiêcia. Pomiar wykonaæ na TP3:
zystory Q181 i Q182. Uzyskane napiêcia s¹ wyg³adzane przy · napiêcie równe 1.7V - uk³ad nie pracuje - potencjalne uszko-
pomocy diody D831 i kondensatora C832, po czym s¹ doprowa- dzenie nastêpuj¹cych uk³adów i ich otoczenia: Q2001, T5H1,
dzane do przetwornika A/D IC801. Dzielnik rezystancyjny do- uk³ad steruj¹cy T5H1, uk³ad odchylania poziomego,
pasowuje sygna³ do potrzeb uk³adu scalonego. · napiêcie wiêksze od 2.5V - uk³ad dzia³a - p.4.1.11.
4.1.11. Sprawdziæ napiêcie wyjœciowe odchylania pionowego:
4. Lokalizacja uszkodzeñ w uk³adach odchy- · napiêcie nieprawid³owe - uszkodzenie uk³adów odchylania
lania poziomego i wytwarzania wysokiego pionowego - algorytm diagnozowania w nastêpnej czêœci,
· napiêcie prawid³owe - uszkodzeniu mog³y ulec nastêpuj¹-
napiêcia ce uk³ady i/lub elementy ich otoczenia: Q5M1÷Q5M3, Q5K1,
4.1. Brak rastra, niestabilnoœæ lub zniekszta³cenia trafopowielacz T5H1, uk³ad steruj¹cy powielaczem T5H1.
obrazu
4.1.1. Diagnozowanie nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia napiê- 4.2. Niew³aœciwa szerokoœæ obrazu
cia anodowego kineskopu, którego prawid³owa wartoœæ po- 4.2.1. Zmierzyæ napiêcie anodowe kineskopu, które powinno
winna wynosiæ oko³o 27kV: wynosiæ oko³o 27kV:
· napiêcie prawid³owe - p.4.1.2, · nieprawid³owe - postêpowaæ wed³ug wskazówek dotycz¹-
· napiêcie nieprawid³owe - p.4.1.4. cych stopnia wytwarzania wysokiego napiêcia - p.4.1 ,
4.1.2. Wysokie napiêcie prawid³owe. Nale¿y sprawdziæ uk³ady · prawid³owe - p.4 2.2.

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 47

 Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

4.2.2. Sprawdziæ liniê zasilania 5V - pomiar wykonaæ na wypro- · nie - uszkodzenie uk³adu IC4C1lub w uk³adach sterowania
wadzeniu 1 z³¹cza CN-F na p³ycie odchylania PWE-393: - algorytm w nastêpnej czêœci artyku³u,
· napiêcie nieprawid³owe - sprawdziæ: uk³ady IC842, IC891, · tak - uszkodzenie w stopniach generatora ramki lub odchy-
IC811 i elementy z ich otoczenia oraz C801, C802, a jeœli s¹ lania pionowego - algorytm w nastêpnej czêœci artyku³u.
prawid³owe sprawdziæ uk³ady zasilacza,
· napiêcie prawid³owe - sprawdziæ wyjœciowe sygna³y steru- 4.4. Niew³aœciwa pozycja w poziomie
j¹ce na n.35÷39 IC801, które powinny byæ zgodne z rys.4.2.1. 4.4.1. Sprawdziæ mo¿liwoœæ centrowania rastra w poziomie:
· brak mo¿liwoœci - algorytm lokalizacji uszkodzeñ centrowa-
IC801 (CPU) nia - algorytm w nastêpnej czêœci artyku³u,
BAND 0 H
(n.35)
L · regulacja jest, ale pozycja rastra nieprawid³owa - p.4.4.2.
H
4.4.2. Sprawdziæ, czy przy regulacji centrowania rastra w pozio-
BAND 1
(n.36) L mie wykonywanej w menu OSM zmienia siê napiêcie na n.36
H IC4A1 - prawid³owo napiêcie na n.36 powinno zmieniaæ siê
BAND 2
(n.37)
L od 1.0V do 4.1V:
BAND 3 H · zakres napiêcia nieprawid³owy - uszkodzenie w uk³adach
L sterowania - algorytm w nastêpnej czêœci artyku³u,
(n.38)

BAND 4 · napiêcie zmienia siê prawid³owo - 4.4.3.

H
(n.39)
L 4.4.3. Sprawdziæ, czy przy regulacji centrowania rastra w pozio-
mie wykonywanej w menu OSM zmienia siê napiêcie na n.14
f (kHz) 3133 37 43 53 60 69
H IC4A1 - prawid³owo napiêcie na n.14 powinno zmieniaæ siê
Rys.4.2.1. od oko³o 1.95V do 3.61V:
· zakres napiêcia nieprawid³owy - uszkodzenie uk³adu IC4A1,
· przebiegi nieprawid³owe lub ich brak - uszkodzony proce- · napiêcie zmienia siê prawid³owo - uszkodzenie uk³adu IC501.
sor IC801,
· przebiegi prawid³owe - sprawdziæ pracê uk³adu korekcji S - 4.5. Niew³aœciwa pozycja w pionie
MQ581: jeœli nieprawid³owa - wymieniæ MQ581, jeœli prawi- 4.5.1. Sprawdziæ, czy przy regulacji centrowania rastra w pionie
d³owa p.4.2.3. w menu OSM zmienia siê napiêcie na n.28 IC4A1:
4.2.3. Sprawdziæ zakres zmian napiêcia na n.31 (HS) i 12 (HSO) · nie zmienia siê - uszkodzenie w uk³adach sterowania - algo-
IC4A1 przy przeprowadzaniu regulacji H-SIZE w menu OSM rytm w nastêpnej czêœci artyku³u,
- na n.31 powinno zmieniaæ siê od 2.1V do 4.1V, a na n.12 od · napiêcie zmienia siê - 4.5.2.
3.4V do 4.0V: 4.5.2. Sprawdziæ, czy przy regulacji centrowania rastra w pionie
· napiêcia nieprawid³owe - uszkodzenie w uk³adach stero- w menu OSM zmienia siê napiêcie na n.17 IC4A1:
wania - algorytm w nastêpnej czêœci artyku³u, · nie zmienia siê - uszkodzenie uk³adu IC4A1,
· zakres zmian napiêcia pra- · napiêcie zmienia siê - uszkodzenie uk³adu IC411, C405 i/lub
wid³owy - sprawdziæ im- elementów wspó³pracuj¹cych.
puls powrotu na tranzy-
storze Q571 na zgodnoœæ oko³o
800÷1000Vp-p 4.6. Niew³aœciwa liniowoœæ
z rys.4.2.2.
4.6.1. Niew³aœciwa liniowoœæ pozioma
· impuls nieprawid³owy -
0V (DC) Sprawdziæ steruj¹ce sygna³y wyjœciowe na n.35÷39 IC801
sprawdziæ Q571, C571,
2.6µs na zgodnoœæ z p.4.2.2. i rys.4.2.1. Jeœli s¹ prawid³owe - uszko-
C572, D571, T571, cewki
dzone: L581, MQ581 i/lub elementy z nimi wspó³pracuj¹ce.
odchylania poziomego i Rys.4.2.2.
elementy przyleg³e,
4.6.2. Niew³aœciwa liniowoœæ pionowa
· impuls prawid³owy - sprawdziæ uk³ady korekcji zniekszta³-
Sprawdziæ, czy przy regulacji centrowania rastra w pionie i
ceñ wed³ug p. i/lub stopnie generatora linii, odchylania i
dó³/góra wykonywanej w menu OSM zmienia siê napiêcie na
wytwarzania wysokiego napiêcia - p.4.1.
n.29 (VLS) i n.30 (VLC) IC4A1:
· nie zmienia siê - uszkodzenie w uk³adach sterowania - algo-
4.3. Niew³aœciwa wysokoœæ obrazu rytm w nastêpnej czêœci artyku³u,
4.3.1. Sprawdziæ, czy przy regulacji wysokoœci obrazu wykony- · zmienia siê - uszkodzenie uk³adu IC4A1.
wanej w menu OSM zmienia siê napiêcie na n.27 IC4A1:
· nie - uszkodzenie w uk³adach sterowania - algorytm w na-
4.7. Niew³aœciwa korekcja zniekszta³ceñ
stêpnej czêœci artyku³u,
4.7.1. Sprawdziæ, czy przy regulacji korekcji wykonywanej w
· tak - p.4.3.2.
menu OSM zmieniaj¹ siê napiêcia na n.32÷ 35 i 37÷40 IC4A1:
4.3.2. Sprawdziæ, czy przy regulacji wysokoœci obrazu wykony-
· nie zmieniaj¹ siê - uszkodzenie w uk³adach sterowania -
wanej w menu OSM zmienia siê napiêcie na n.18 IC4A1:
algorytm w nastêpnej czêœci artyku³u lub p.4.7.2,
· nie - uszkodzenie uk³adu IC4A1 (UPC1882ACU),
· zmieniaj¹ siê - p.4.7.3.
· tak - p.4.3.3.
4.7.2. Sprawdziæ wystêpowanie sygna³u wyjœciowego na n.13
4.3.3. Sprawdziæ, czy przy regulacji wysokoœci obrazu V SIZE
(HPDO) IC4A1:
MAX wykonywanej w menu OSM zmienia siê napiêcie na
· sygna³ jest obecny - uszkodzenie uk³adu IC501,
n.8 IC501:

48 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips - UV617 i UV618/256

· brak sygna³u - sprawdziæ sygna³ V SAW na n.24 IC4A1
(1÷3Vp-p):
a/ sygna³ jest prawid³owy - uszkodzenie uk³adu IC4A1,
b/ sygna³ nieprawid³owy - uszkodzony uk³ad IC501 i/lub
elementy jego aplikacji.
4.7.3. Sprawdziæ wystêpowanie sygna³u wyjœciowego na n.12
(HDO) IC4A1:
· brak sygna³u - sprawdziæ sygna³ V SAW na n.24 IC4A1
(1÷3Vp-p):
a/ sygna³ jest prawid³owy - uszkodzenie uk³adu IC4A1,
b/ sygna³ nieprawid³owy - uszkodzony uk³ad IC501 i/lub
elementy jego aplikacji,
· sygna³ prawid³owy - p.4.7.4.
4.7.4. Sprawdziæ obecnoœæ sygna³u wyjœciowego na n.6 IC5G1:
· brak sygna³u - uszkodzone: IC5G1, ZD5G1, ZD5G2 i/lub
elementy przyleg³e,
· sygna³ prawid³owy - uszkodzone IC5A1, IC5C1 i/lub ele-
menty przyleg³e. }

Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.9) - UV617, UV618/256

Ryszard Strzêpek

11. G³owice w.cz. TV: UV617 i UV618/256 Tabela 11.2. Opis wyprowadzeñ g³owic UV617 i
UV618/256
11.1. Wersje g³owic w.cz. TV: UV617 i UV618/256
A wejœcie antenowe typu IEC
Wersje g³owic UV617 i UV618/256 zestawiono w tabeli 11.1.
5 napiêcie ARW +0.85V ÷ 9.2V
6 napiêcie zasilania g³owicy +12V
Tabela 11.1. 7 napiêcie zasilania pasma dolnego VHF +12V
Typ Wejœcie Dzielnik Nr katalogowy 8 napiêcie zasilania pasma górnego VHF +12V
g³owicy w.cz. czêstotliwoœci Philipsa
10 napiêcie zasilania pasma UHF +12V
UV617S IEC - 3112 237 00060 11 napiêcie strojenia +0.8V ÷ 28V
UV618/256 IEC 1 : 256 3112 237 00010 12 napiêcie zasilania dzielnika czêstotliwoœci +5V
13
symetryczne wyjœcie napiêcia z dzielnika czêstotliwoœci
14
11.2. Podstawowe parametry mechaniczne
15 masa
Obudowy g³owic UV617 i UV618/256 s¹ takie same jak g³o-
16, 17 symetryczne wyjœcie p.cz.
wic UV615S i UV616S, których rysunek mechaniczny pokazano
MT1
na rys.10.1 w „SE” 5/01. Istnieje tylko jedna ró¿nica: w obudo- wyprowadzenia monta¿owe obudowy
MT2
wach g³owic UV617 i UV618/256, a mianowicie brak wyprowa-
dzenia nr 9.
12. T³umienie sygna³u p.cz.: min.60dB.
11.3. Opis wyprowadzeñ 13. Wspó³czynnik szumów:
Opis wyprowadzeñ g³owic UV617 i UV618/256 zestawiono a/ pasmo dolne VHF ~ 5dB,
w tabeli 11.2. b/ pasmo górne VHF ~ 7dB,
c/ pasmo UHF ~ 8dB.
11.4. Parametry elektryczne g³owic typu UV617 i 14. Pobór pr¹du dla U = +12V: maks. 50mA.
UV618/256 15. Napiêcie zasilania dzielnika czêstotliwoœci: +5V.
1. Przeznaczenie: systemy CCIR B, G i H. 16. Stosunek podzia³u czêstotliwoœci oscylatora: 1:256.
2. Zakresy odbieranych czêstotliwoœci: 17. Pobór pr¹du dla U = +5V: maks. 35mA.
a/ pasmo dolne VHF - 46 ÷ 110MHz, 18. Pod³¹czenie generatora sygna³u p.cz. (75R) do punktu TP1
b/ pasmo górne VHF - 111 ÷ 300MHz, poprzez uk³ad pomiarowy pokazany na rysunku 11.1.
c/ pasmo UHF - 470 ÷ 860MHz.
Zakresy te obejmuj¹ kana³y: Generator 68
TP1
E2-C S01-S2, p.cz.

E5-E12 S3-S20, 10

E21-E69.
3. Napiêcie zasilania: +12V. Rys.11.1.
4. Zakres napiêcia strojenia: +0.8 ÷ 28V.
5. Napiêcie prze³¹czania pasm: +12V.
6. Zakres napiêcia ARW: +9.2 ÷ 0.85V. 11.5. Elementy pó³przewodnikowe u¿yte w g³owi-
7. Czêstotliwoœæ poœrednia wizji 38.9MHz. cach UV617 i UV618/256
8. Impedancja wejœciowa (antena): 75R. · tranzystory: BF992, BF990, BF970,
9. Wyjœcie na p.cz. symetryczne. · diody: BA482/483/484, BAS15, BAW62, OF633, OF643,
10. Wzmocnienie napiêciowe: ~50dB. 1SS99,
11. Wspó³czynnik VSWR: ~4÷5. · uk³ady scalone: SP4653, TDA5030. }

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 49

 Zestawienie

Zamienniki pilotów do OTVC firmy Sony

Zamienniki pilotów do OTVC firmy Sony (cz.4)

Zamiennik Zamiennik
Zamiennik Zamiennik
Model Oryginal- firmy Zamiennik Model Oryginal- firmy Zamiennik
Chassis firmy Chassis firmy
odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot
Erdiba Erdiba
Elettronica Elettronica
KV-C2971 IR215 PFB1629,
KV-E2511D RM689 IR175 RC2075
PFB1627
KV-C2971A AE1C RM816 PFB1670
KV-E2513 RM689 IR215
KV-C2971D AE1C RM816 PFB1670 RC2075
KV-E2521A RM817 IR215 PFB1670
KV-C2973 IR215 PFB1670
KV-E2531 IR495N
KV-C2981A/D BE3B RM833 IR339 IR9451
KV-E2531A RM842 PFB1670 IR9443
KV-C2991D BE3B RM833 IR495N
KV-E2533 IR495N PFB1670
PFB1629,
KV-C3913D KV-E2541A AE2A RM831 IR495N PFB1670 IR9443
PFB1627
PFB1629, KV-E2551A AE2B RM831 IR495N PFB1670 IR9443
KV-D2511 IR215
PFB1627
KV-E2561D AE2F RM831 IR495N IR9443
KV-D2511A AE1A RM689 IR215 PFB1670 RC2075
KV-E2911A RM689 IR215 PFB1670 RC2075
KV-D2513 IR215 PFB1670
PFB1629,
KV-E2911D AE1A RM689 IR175 RC2075
KV-D2531 IR215 PFB1627
KV-D2531A AE1C RM816 PFB1670 KV-E2913 IR215 PFB1670

KV-D2911 IR215 KV-E2921A RM817 IR215 PFB1670

KV-D2911A PFB1670 RC2075 KV-E2931A RM842 IR495N PFB1670 IR9443

KV-D2913 IR215 PFB1670 KV-E2933 IR495N PFB1670

KV-D2921A IR215 PFB1670 KV-E2941A IR495N PFB1670 IR9443

KV-D2921D AE1A IR215 PFB1670 RC2075 KV-E2951A AE2B RM831 IR495N PFB1670 IR9443

KV-D2931A AE1C RM816 IR215 PFB1670 KV-E2961A IR495N PFB1670

KV-D3411A DE1 RM684 IR187 PFB1792 IR9442 KV-E3431A RM842 IR495N PFB1670 IR9443

KV-D3411D DE1 RM684 IR187 PFB1792 IR9442 KV-E3433 IR495N PFB1670

PFB1629,
KV-D3413D DE1 RM684 IR187 PFB1792 IR9442 KV-FX2913E IR175 RC2037
PFB1627
PFB1629,
KV-D3413E DE1 RM685 IR175 RC2037 KV-FX2921A RM698 IR215 PFB1670
PFB1627
KV-D3421D DE1 RM684 IR187 PFB1792 IR9442 KV-FX2921B CE1 RM698 IR215 PFB1670
PFB1629,
KV-D3431B DE2 RM811 IR215 KV-FX2923 IR175
PFB1627
PFB1629,
KV-DX21 KV-FX29TA IR175 PFB1629 IR9442
PFB1627
PFB1629, PFB1629,
KV-DX2112 IR175 KV-FX29TD FX RM681 IR175 IR9442
PFB1627 PFB1627

PFB1629, KV-FX29TU IR187 PFB1792 IR9442

KV-DX21B AE1 RM676 IR175 RC2037
PFB1627 KV-G2915 IR495N
PFB1629,
KV-DX21TA AE1 RM673 IR175 RC2037 PFB1628,
PFB1627 KV-H1610A RM657 IR174 RC2141
PFB1626
PFB1629,
KV-DX21TD AE1 RM673 IR175 RC2037 PFB1629,
PFB1627
KV-H1610B PFB1664,
PFB1629, PFB1670
KV-DX21TE RM670 IR175 RC2037
PFB1627
PFB1628,
PFB1629, KV-H1610D BE1 RM658 IR174 RC2143
KV-DX21TU RM670 IR175 RC2037 PFB1626
PFB1627
PFB1628,
KV-H1613 IR174
KV-DX25TD IR215 PFB1626
PFB1629, KV-H2510 IR215 PFB1670
KV-DX271TU RM670 IR175
PFB1627
KV-H2510B PFB1670 RC2075
PFB1629,
KV-DX27B RM676 IR175 RC2037 KV-H2511 IR215
PFB1627
PFB1629, KV-H2511A PFB1670 RC2075
KV-DX27TA IR175 RC2037
PFB1627
PFB1629, KV-H2513 IR215 PFB1670
KV-DX27TD RC2037
PFB1627 KV-H2521A AE2 RM830 PFB1670 IR9443
PFB1629,
KV-DX27TE RM670 IR175 RC2037 KV-H2521B AE2 RM830 IR215 IR9443
PFB1627
PFB1629, KV-H2523 IR495N
KV-DX27TM AE1 RM673 RC2037
PFB1627
KV-H2531D IR215
PFB1629,
KV-DX27TU RM670 IR175 RC2037 KV-H2531E IR215
PFB1627
KV-E2511 IR174 KV-H2921A PFB1670 IR9443
KV-E2511A RM689 IR215 PFB1670 RC2075 KV-H2921B IR215 IR9443

50 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Zamienniki pilotów do OTVC firmy Sony

Zamiennik Zamiennik
Zamiennik Zamiennik
Model Oryginal- firmy Zamiennik Model Oryginal- firmy Zamiennik
Chassis firmy Chassis firmy
odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot
Erdiba Erdiba
Elettronica Elettronica
KV-H2921D IR215 IR 9443 PFB1628,
KV-M16U RC2143
PFB1626
KV-H2923 IR495N PFB1670
KV-M1920 IR215
KV-H2923E IR215 IR 9443
PFB1629,
KV-M1920B RM694
KV-HD3215 IR495N PFB1664
KV-K2565 IR175 PFB1629,
KV-M1921A RM694 IR215
PFB1664
KV-K29SN21 IR215 PFB1628,
KV-M19A RM657 IR174 RC2141
PFB1629, PFB1626
KV-KX2910 IR175
PFB1627 PFB1628,
KV-M19B RM676 IR174 RC2141
PFB1629, PFB1626
KV-M1100A RM818 IR339
PFB1664 PFB1628,
KV-M19TU RM657 IR174 RC 2141
KV-M1100D RM818 IR339 PFB1626

KV-M1120D IR339 KV-M2100A BE2A RM841 IR215 PFB1792 RC2093

PFB1629, KV-M2100D BE2A RM841 IR339 RC2093

KV-M1400 IR215
PFB1664
KV-M2100F IR187
KV-M1400A
BE2A RM841 IR187 PFB1792 IR9443 KV-M2100K IR187 RC2093
(NO VCR)
KV-M1401D BE2A RM841 IR215 RC2093 KV-M2101D BE2A RM841 IR215 RC2093
PFB1629, KV-M2101K BE2A RM841 IR187 RC2093
KV-M1420A IR339 RC2093
PFB1664
PFB1629,
PFB1629, KV-M2120
KV-M1420B RM694 RC2093 PFB1627
PFB1664
PFB1629,
KV-M1421 IR339 KV-M2120B IR175 RC2037
PFB1627
PFB1629, PFB1629,
KV-M1430A IR339 KV-M2121
PFB1664 PFB1627
PFB1629, KV-M2121U IR175 RC2037
KV-M1430B
PFB1664
KV-M212E IR175
KV-M1430D BE2A RM841 IR339 RC2093
PFB1629,
PFB1629, KV-M2130 IR175
KV-M1431A/D BE2A RM841 IR339 PFB1627
PFB1664
PFB1628,
KV-M1440A BE4 RM836 IR495N IR9871 KV-M2130A RM657 RC2141
PFB1626
KV-M1440D BE4 RM836 IR495N IR9871 PFB1628,
KV-M2130D RM657 RC2141
PFB1626
KV-M1441A BE4 RM836 IR495N IR9871
PFB1629,
KV-M1441D BE4 RM836 IR495N IR9871 KV-M2131D RM657 IR175 RC2141
PFB1627
KV-M1450A/D BE4 RM836 IR495N IR9871 PFB1629,
KV-M2140 IR215
PFB1664
KV-M1451D BE4 RM836 IR495N IR9871
KV-M2140B PFB1670
PFB1628,
KV-M14A RM657 IR174 RC2141 PFB1629,
PFB1626 KV-M2141A RM694 IR339
PFB1664
PFB1628,
KV-M14B IR174 RC2141 KV-M2150 IR215 PFB1670
PFB1626
PFB1628, KV-M2150B RM826 PFB1670
KV-M14D B1 RM658 RC2143
PFB1626
KV-M2151A RM826 PFB1792
PFB1628,
KV-M14E IR174 RC2143
PFB1626 KV-M2151D RM826 IR215 RC2075
PFB1628,
KV-M14TU RM657 RC2141 KV-M2170A BE4A RM836 IR495N IR9871
PFB1626
KV-M14TV IR174 KV-M2170D BE4A RM836 IR495N IR9871
PFB1628, KV-M2171A BE4A RM836 IR495N IR9871
KV-M14U IR174 RC2143
PFB1626
KV-M2171D IR495N IR9871
KV-M16 IR174
KV-M2180A BE4 RM836 IR215 IR9871
PFB1629,
KV-M1620A/D BE2A RM841 IR339 PFB1629,
PFB1664 KV-M21TA RC2037
PFB1627
KV-M1621 IR339
PFB1629,
PFB1629, KV-M21TE RM670 IR175 RC2037
KV-M1621A RM694 PFB1627
PFB1664
PFB1629,
PFB1628, KV-M21TL RM670 IR175 RC2037
KV-M16A IR174 RC2141 PFB1627
PFB1626
PFB1629,
PFB1628, KV-M21TU RC2037
KV-M16B IR174 RC2141 PFB1627
PFB1626
KV-M21TV IR175
PFB1628,
KV-M16D BE1 RM658 RC2143
PFB1626 PFB1629,
KV-M21U IR175 RC2037
PFB1628, PFB1627
KV-M16E IR174 RC2143
PFB1626 PFB1629,
KV-M2510
PFB1628, PFB1627
KV-M16TE RM657 IR174 RC2141
PFB1626
Dokoñczenie w nastêpnym numerze }

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 51

 Zestawienie

Uk³ady scalone SGS-Thomson - aplikacje

Uk³ady scalone SGS-Thomson - aplikacje

L5991/A - sterownik zasilaczy impulsowych z trybem standby
SYNC DC-LIM Vcc VREF
L5991 L5991A
14 15 8

RCT 2 TIMING
25V Vref

DC 3 T DIP-16 SO-16
16V/10V PWM UVLO
DIS 14 DIS 9 Vc Podstawowe parametry:
- napiêcie zasilania (startowe):
2.5V
13V L5991: Vcc 14 ÷ 16V (typ. 15V)
10 OUT L5991A: Vcc 7.8 ÷ 9V (typ. 8.4V)
BLANKING S Q - min. napiêcie pracy:
R L5991: Vcc 9 ÷ 11V (typ. 10V)
PWM L5991A: Vcc 7 ÷ 8.2V (typ. 7.6V)
OVER VREF OK VREF
CURRENT CLK - pobór pr¹du: Icc <13mA (typ. 9mA)
FAULT DIS 11 PGND - próg ochrony przeci¹¿eniowej:
ISEN 13 SOFT-START
STAND-BY 16 ST-BY V13 1.1 ÷ 1.3V
1.2V
SS 7 - napiêcie referencyjne:
2.5V
Vref 4.925 ÷ 5.075V
2R 5 VFB - wejœcie sygna³u synchronizacji:
1V R
V1 >4V
- wejœcie wzmacniacza b³êdu:
6
L5991/A V5 2.42 ÷ 2.58V
12
SGND COMP

Opis wyprowadzeñ uk³adu L5991

Nr wyp. Oznaczenie Funkcja
1 SYNC Synchronizacja – impuls synchronizuj¹cy koñczy cykl PWM i roz³adowuje pojemnoœæ Ct
2 RCT Pod³¹czenie zewnêtrznych elementów Ct , RA, RB ustalaj¹cych czêstotliwoœæ oscylatora
3 DC Sterowanie wspó³czynnikiem wype³nienia
4 VREF Napiêcie odniesienia 5.0V ±1% przy 25°
5 VFB Wejœcie odwracaj¹ce wzmacniacza b³êdu
6 COMP Wyjœcie wzmacniacza b³êdu
7 SS „Miêkki start” – pod³¹czenie zewnêtrznego kondensatora Css
8 Vcc Zasilanie czêœci sygna³owej
9 Vc Zasilanie czêœci wykonawczej
10 OUT Wyjœcie wysokopr¹dowe typu “totem pole”
11 PGND Masa zasilania czêœci wykonawczej
12 SGND Masa zasilania czêœci sygna³owej
13 ISEN Wejœcie czujnika pr¹dowego
14 DIS Blokowanie – je¿eli nie jest u¿ywane, powinno byæ pod³¹czone do SGND
Pod³¹czenie tego wyprowadzenia do Vref ogranicza wspó³czynnik wype³nienia do 50%. Je¿eli wejœcie jest
15 DC-LIM
niepod³¹czone („wisi w powietrzu”) lub jest pod³¹czone do masy, to wspó³czynnik wype³nienia nie jest ograniczany.
Standby – nale¿y pod³¹czyæ rezystor do wyprowadzenia RCT. Je¿eli funkcja nie jest u¿ywana, wyprowadzenie
16 ST-BY
ST-BY nale¿y pod³¹czyæ do VREF.

L5991/A - typowa aplikacja w zasilaczach drukarek atramentowych - 40W 4700pF 4kV 4700pF 4kV

F01 AC 250V T1A

BD01
LF01 4.7M 4.7M
85 to C01 2.2 BYW100-200
C02 28V / 0.7A
265 Vac 0.1µF 0.1µF 2 x 330µF
100µF BZW50-100
10k N2 35V
400V BYW98-100
N1 12V / 1.5A
1.1M
1N4937 2 x 470µF
N3 16V
GND
1.1M STK2N50 BAT46 BYW100-50
BC337 5V / 0.5A
22V 470µF
4.7k 33k Naux N4
16V
47k
22
5.6k
100nF 33µF/25V
4 15 14 9 8 220 1k
5.6k STP4NA60
22k 3 22
10 4N35 3.9k 5.1k 270k
2
3.3nF
16 1k
5.6k L5991/A 13
0.47
1 470pF 1/2 W
12 0.022µF
TL431
11
7 2.7k
470
6
330nF 5
470pF

52 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie

Uk³ady scalone SGS-Thomson - aplikacje

L5991/A - typowa aplikacja w zasilaczach C11 C12

4700pF 4KV 4700pF 4KV
monitorów do PC - 90W
F01 AC 250V T3.15A
BD01 R19 4.7M R20 4.7M
88 to 270 LF01
C02 R01 3.3 D52 BYT13-800
VAC C01 1 18 180V
0.1µF
0.1µF C03 220µF R16 R18 C10 17
400V 750k 47k 10nF D53 BYT11-600
3W 100V
16 80V
C54 C52
D05 100µF C62
D06 R17 1N4937 220µF 100V 100µF 100V
1N4148 3 250V
750k 15 GND
R03 47k R04 47k D04 1N4148 D54 BYW100-100
7 14 6.3V
R07 47 C55
C11 2.2nF 1000µF
R12 330k 16V
8 13
R13 47k
R06 27
12 D55 BYW100-100
C07 1µF C04 47µF +15V
16 14 9 C56
4 8
470µF 25V R52
R5 Q01 47
C06 12k 3 R08 22 11 C57
10 STP6 470µF 25V
2 NA60FI -15V
6800pF 10 D56 BYW100-100
R9 R11 1k
24k L5991/A 13
R54 R53 C58 VR51 C59
C05 100k
16 100pF 1k 4.7k 47µF 25V 0.01µF
12 R10 4N35
0.22 C61 R55 R56
7 11 0.056µF 300k 4.3k
C09 8.2nF R21 100
6
5
C08 Q51
3.3nF TL431 R58
4.7k

L5993/D - sterownik zasilaczy impulsowych

SYNC DC-LIM Vcc VREF L5993 L5993D
1 15 8 4

RCT 2 TIMING
25V Vref
SO-16N
DC 3 T
16V/10V PWM UVLO
DIL-16
DIS 14 9 Vc

2.5V
C-POWER

13V
16 10 OUT
BLANKING
Podstawowe parametry:
S Q
- napiêcie zasilania (startowe):
R
Vcc 14 ÷ 16V
PWM
- min. napiêcie pracy:
VREF OK
CLK Vcc 9 ÷ 11V
FAULT DIS 11 PGND
ISEN 13
SOFT-START - napiêcie referencyjne:
Vref 4.925 ÷ 5.075V
1.2V 2.5V
SS 7 - wejœcie sygna³u synchronizacji:
V1 >4V
2R 5 VFB
1V R - wejœcie wzmacniacza b³êdu:
V5 2.42 ÷ 2.58V

12 6
L5993/D
SGND COMP

Opis wyprowadzeñ uk³adu L5993

Nr wyp. Oznaczenie Funkcja
1 SYNC Synchronizacja – impuls synchronizuj¹cy koñczy cykl PWM i roz³adowuje pojemnoœæ Ct
2 RCT Pod³¹czenie zewnêtrznych elementów Ct i Rt ustalaj¹cych czêstotliwoœæ oscylatora
3 DC Sterowanie wspó³czynnikiem wype³nienia
4 VREF Napiêcie odniesienia 5.0V ±1% przy 25°
5 VFB Wejœcie odwracaj¹ce wzmacniacza b³êdu
6 COMP Wyjœcie wzmacniacza b³êdu
7 SS „Miêkki start” – pod³¹czenie zewnêtrznego kondensatora Css
8 Vcc Zasilanie czêœci sygna³owej
9 Vc Zasilanie czêœci wykonawczej
10 OUT Wyjœcie wysokopr¹dowe typu “totem pole”
11 PGND Masa zasilania czêœci wykonawczej
12 SGND Masa zasilania czêœci sygna³owej
13 ISEN Wejœcie czujnika pr¹dowego
14 DIS Blokowanie – je¿eli nie jest u¿ywane, powinno byæ pod³¹czone do SGND
Pod³¹czenie tego wyprowadzenia do Vref ogranicza wspó³czynnik wype³nienia do 50%. Je¿eli wejœcie jest
15 DC-LIM
niepod³¹czone („wisi w powietrzu”) lub jest pod³¹czone do masy, to wspó³czynnik wype³nienia nie jest ograniczany.
Sta³a moc w funkcji czêstotliwoœci kluczowania. Kondensator pod³¹czony do masy sygna³owej SGND.
16 C-POWER
Je¿eli funkcja nie jest u¿ywana, wejœcie musi byæ pod³¹czone do VREF.

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001 53

 Zestawienie

Odpowiadamy na listy Czytelników

L5993/D - sterownik zasilaczy impulsowych - typowa aplikacja

C11 C12
4700pF 4KV 4700pF 4KV

F01 AC 250V T3.15A

LF01 BD01 R19 4.7M R20 4.7M
R01 2.2
AC C01 C02 1 18 D52
0.1µF 0.1µF R02 R18 C10 80V
C03 220µF 0.1µF 17
220k 22k D53
400V 200V 16 50V
D05 C52 C62
R03 10k BYW13 10µF
R51 C53 100V 100µF 100V
R04 -1000 3 15 GND
Q02 470k
Q01 D02 1N4148 D04 RGP100
C54
KSP45 D54 220µF 100V Q71
KTC1815Y ZD01
7 14 6.3V
R07 47 C55 C71
20V R13 5.1k R12 33k 470µF
R05 16V
10k R06 27 8 13 R71
D55 R72
C07 1µF C04 470µF 12 HEATER
4 15 14 9 8 C56 CONTROL
470µF25V Q72 OFF
R05 3 R08 22 11 C57
10k 10 Q01 470µF25V NOR SUSPEND
2
R09 5.6k STP6 10 14V
C06 5600pF 5 R11 1k D56 R52 UNSWITCHED
13 NA60FI 47
SYNC IN R17 1k L5993 C05
Q73 14V
1 470pF R54 SWITCHED
ZD02 12 R10 R53 C58 C74
0.22 1k 4.7k 47µF25V R75
5.6V R73
C09 0.01µF 11
+50V 16V ZD71
7 R21 470 16V
16 6 PC01
VR51
C08 10k C59 -12V
C11 470pF 0.01µF SWITCHED
1µF Q75
C61 R55 R56
18k 100 R74
Q51 0.022µF Q74 H/V DEF.
TL431 CONTROL
R58 SUSPEND OFF
1.2K
NOR
}

Odpowiadamy na listy Czytelników

OTVC Samsung CK5013 - brak wizji, fonia kolejnoœci nale¿y sprawdziæ te elementy. Bardziej podejrzany
jest. Zniekszta³cony sygna³ sandcastle na n.27 w tym przypadku jest kondensator C416 = (7.2nF + 500pF)/
TDA8305 - jest H, brakuje V, uk³ad jest sprawny; pion 1600V. Trudno powiedzieæ dlaczego w tym odbiorniku zasto-
na uk³adzie KA3121 dzia³a poprawnie. sowano kondensator na tak du¿e napiêcie, natomiast warto
wspomnieæ, ¿e w wielu innych konstrukcjach OTVC konden-
sator w tym miejscu musi mieæ takie parametry, gdy¿ wyma-
Czytelnik podaje bardzo ma³o informacji. Przede wszyst-
gany impuls tworzony jest na dzielniku pojemnoœciowym ze
kim co oznacza brak wizji: czy ekran jest ciemny, czy jasny,
znacznego napiêcia pobieranego z kolektora tranzystora-klu-
czy „g³adki” z powrotami oraz co oznacza zniekszta³cony sy-
cza odchylania poziomego BU508 (lub podobnego). Czasem
gna³ SC? Czy brak sk³adowej V w impulsie sandcastle ozna-
w tym miejscu zastosowany jest dzielnik oporowy lub po pro-
cza, ¿e jest to prawid³owy impuls SC dwupoziomowy, czy te¿
stu jeden rezystor o odpowiednio du¿ej opornoœci. W ka¿dym
dolny poziom tego impulsu jest trwale podniesiony. W pierw-
b¹dŸ razie, od strony uk³adu scalonego (TDA8305) wymaga-
szym przypadku obraz powinien byæ, to znaczy brak sk³ado-
ne jest dostarczenie pr¹du o niewielkiej wartoœci: 0.1mA, a
wej V nie mo¿e byæ przyczyn¹ braku obrazu, a jedynie braku
poziom napiêcia jest ograniczany (przez wewnêtrzne obwody
wygaszania powrotów pionowych w uk³adzie dekodera i pro-
uk³adu scalonego) do wartoœci 4.5V. Jak natomiast wstawiana
cesora wizji TDA8362. W drugim przypadku element ten jak
jest do impulsu SSC sk³adowa V? W tym procesie nie bierze
najbardziej spowoduje wygaszenie ekranu, to znaczy w sygna-
udzia³u uk³ad (koñcówka) odchylania pionowego, w tym przy-
³y RGB bêdzie wstawione na trwale napiêcie odpowiadaj¹ce
padku KA2131. Nie oznacza to, ¿e element ten nie mo¿e mieæ
poziomowi czerni.
wp³ywu na niew³aœciwy kszta³t impulsu sandcastle. W wielu
Ograniczê siê do opisania jak wytwarzany jest sygna³ sand-
konstrukcjach OTVC stosuje siê wygaszenie ekranu w przy-
castle w uk³adzie TDA8305, a tym samym co mo¿e mieæ wp³yw
padku uszkodzenia uk³adu odchylania pionowego, w³aœnie
na to, ¿e jest on zniekszta³cony.
poprzez impuls sandcastle. Zostaje wtedy wstawiony do SSC
Wyprowadzenie 27 uk³adu TDA8305 to zarówno wejœcie,
impuls wygaszania o poziomie 2.5V na sta³e. W wielu bar-
jak i wyjœcie: wejœcie impulsów powrotów odchylania pozio-
dziej popularnych uk³adach „pionu”, jak TDA3653 lub
mego oraz wyjœcie trójpoziomowego impulsu SSC. Podanie
TDA3654, do tego celu s³u¿y wyprowadzenie 7. Wysoki po-
impulsów wejœciowych jest konieczne i w odbiorniku Sam-
ziom z tego wyprowadzenia doprowadzony jest do SSC przez
sung CK5013 pobierane s¹ one z odczepu trafopowielacza (n.2)
diodê lub przez odpowiednio dobrany dzielnik oporowy. W
przez rezystor R416 i kondensator C416. A wiêc w pierwszej

54 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001

 Zestawienie
przypadku, gdy wygaszanie takie nie ma miejsca, uk³ad
TDA8305 wstawia sk³adow¹ V na zasadzie wewnêtrznego sys-
temu dzielników, to znaczy zliczane s¹ kolejne linie, a uk³ad
liczników synchronizowany jest impulsem synchronizacji wy-
dzielanym z sygna³u wizji (selektor i separator tych impulsów
znajduje siê równie¿ w tym uk³adzie scalonym). Bêd¹c przy
tym temacie warto dodaæ jeszcze jedn¹ uwagê. Iloœæ linii w
obrazie jest nieca³kowita (co mo¿e byæ w pierwszym momen-
cie dla wielu Czytelników zaskoczeniem), wynosi ona 312.5.
625 linii kreœlone jest przecie¿ w dwóch przebiegach ramki.
Fakt ten jest istotny, bo licznik (jako uk³ad cyfrowy) zlicza
wartoœci ca³kowite. Zatem czêstotliwoœæ linii jest w uk³adzie
TDA8305 podwajana zanim zostaje doprowadzona do wspo-
mnianego uk³adu dzielników. Nie zag³êbiaj¹c siê dalej w kon-
strukcjê wewnêtrznej struktury uk³adu, wniosek jest nastêpu-
j¹cy: sk³adowa V wstawiona do impulsu sandcastle odpowia-
da zliczeniu wartoœci 50, a wiêc 25 linii pocz¹wszy od pierw-
szego impulsu wyrównawczego. Te wartoœci odpowiadaj¹
wykryciu systemu o czêstotliwoœci ramki 50Hz, gdy¿ uk³ad
TDA8305 przystosowany jest równie¿ do pracy w systemie
60Hz/525 linii i wtedy wspomniany system dzielników jest
prze³¹czany na inne wartoœci. Na dodatkow¹ uwagê zas³uguje
fakt, ¿e w takim rozwi¹zaniu uk³adu nie jest wymagana ¿adna
synchronizacja ramki, a œciœlej mówi¹c dostrajanie generatora
ramki, bo proces synchronizacji oczywiœcie ma miejsce. Jed-
nym s³owem w tych odbiornikach nie ma (bo jest niepotrzeb-
ny) potencjometru oznaczonego “sync V”.
A wiêc w naprawianym przez Czytelnika telewizorze, na-
le¿y przede wszystkim dok³adnie przyjrzeæ siê impulsowi SSC
z nastawionym oscyloskopem na wejœcie ze sk³adow¹ sta³¹
(DC), aby okreœliæ poziomy napiêæ odpowiadaj¹ce poszcze-
gólnym sk³adowym impulsu SSC.
Dodatkowo podam uwagê bardzo praktyczn¹. Jeœli mier-
nik napiêcia sta³ego (analogowy) wska¿e na n.27 uk³adu
TDA8305 (dotyczy to równie¿ innych uk³adów generuj¹cych
sygna³ sandcastle) wartoœæ oko³o 1.5V (od 1.3V do 1.6V), to z
bardzo du¿ym prawdopodobieñstwem z impulsem tym jest
wszystko w porz¹dku, to znaczy, w swojej praktyce serwiso-
wej nie spotka³em siê, aby w takim przypadku impuls ten ogl¹-
dany oscyloskopem by³ nieprawid³owy.
Z przytoczonej powy¿ej teorii wynika, ¿e w opisywanym
przez Czytelnika przypadku uszkodzenia mo¿na równie¿ po-
szukiwaæ w uk³adzie toru wizji i synchronizacji. Jednak utrata
synchronizacji w odbiornikach z uk³adem TDA8305 zdarza siê
tak rzadko, ¿e nie jestem w stanie potwierdziæ tego doœwiad-
czeniem z praktyki serwisowej. K.Œ.
OTVC Sanyo 21EF63EX. Po w³¹czeniu przez
oko³o 15 sekund wszystko dzia³a prawid³owo. Po tym
okresie nastêpuje wyraŸne strzêpienie obrazu - tym
silniejsze im wiêcej jest bieli w obrazie.
Czytelnik nie pisze, czy wp³yw „bieli” na wystêpuj¹ce zja-
wisko to wp³yw jaskrawoœci obrazu, czy te¿ zawartoœæ pozio-
mu bieli w sygnale wizyjnym. Dlatego nale¿y w pierwszej ko-
lejnoœci sprawdziæ, czy na wystêpowanie owego strzêpienia
ma wp³yw regulacja jaskrawoœci. Jeœli tak, poszukiwania uster-
ki nale¿y skierowaæ w kierunku: trafopowielacz, podstawka
SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001
Odpowiadamy na listy Czytelników
na cokole kineskopu, kineskop. Kabel wysokiego napiêcia w
trafopowielaczu jest wciskany - nale¿y „popuœciæ” nakrêtkê
zaciskaj¹c¹ ten kabel, wyj¹æ go, oczyœciæ koñcówkê i porz¹d-
nie wepchn¹æ. To najbardziej prawdopodobna przyczyna opi-
sywanej usterki, wystêpuje iskrzenie w tym miejscu, a jest ono
tym silniejsze im wiêkszy pr¹d tam p³ynie, a wiêc im jaœniej-
szy jest obraz. K.Œ.
OTVC Grundig CUC 7300. Objaw jest
nastêpuj¹cy: po w³¹czeniu w momencie pokazywania
siê treœci obrazu matryca TDA8362A steruje katody do
poziomu 30V i nastêpuje wy³¹czenie zasilania - typowy
objaw z³ego pomiaru pr¹du kineskopu. Wymieni³em ju¿
TDA8362A, podstawia³em kineskop, sprawdza³em
trafopowielacz, elementy od nogi trafa ABL i brak mi
koncepcji. Zauwa¿y³em, ¿e spada te¿ napiêcie G2, ale
inne napiêcia s¹,,sztywne". Proszê o jak¹œ wskazówkê,
gdzie szukaæ usterki?
Faktycznie uk³ad scalony TDA8362A N3 ma funkcjê po-
miaru pr¹du kineskopu tj. pomiaru pr¹du ciemnego poszcze-
gólnych katod. Przyznajê, ¿e spotka³em siê z tym dopiero ana-
lizuj¹c schemat odbiornika, o którym pisze Czytelnik (korzy-
stam ze schematu OTVC Grundig chassis CUC7302, zamiesz-
czonego w „Dodatku Specjalnym” nr 16). Nale¿y zatem przy
wymianie uk³adu scalonego zwróciæ uwagê, aby by³ to uk³ad
...A N3. Przegl¹daj¹c wiele innych schematów z uk³adem
TDA8362 (a jest ich ju¿ doœæ du¿o) nigdzie indziej nie znala-
z³em aby takie sprzê¿enie mia³o miejsce. Wyprowadzenie 14
uk³adu TDA8362 to wejœcie napiêcia regulacji peaking, w uk³a-
dzie TDA8362A N3 – wejœcie ujemnego sprzê¿enia mierz¹ce-
go pr¹d katod kineskopu na liniach pomiarowych w czasie po-
wrotu pionowego.
Niezale¿nie od tego, wy³¹czanie zasilania nie jest (jak pi-
sze Czytelnik) bezpoœrednio zwi¹zane z b³êdem pomiaru pr¹-
du kineskopu, aczkolwiek jest zwi¹zane z du¿¹ wartoœci¹ tego
pr¹du. Proces wy³¹czenia zasilania odbiornika i jego przejœcia
do stanu standby wygl¹da nastêpuj¹co: znaczny pr¹d anodowy
kineskopu wywo³uje odpowiednio du¿y spadek napiêcia na
oporach R541 i R542. Z wartoœci elementów wynika, ¿e jeœli
pr¹d ten przekroczy wartoœæ oko³o 1mA, napiêcie na konden-
satorach C541, C542 osi¹gnie wartoœæ 0V i bêdzie narasta³o w
kierunku ujemnym. Przy zwiêkszeniu tego pr¹du o kolejne
0.5mA zacznie p³yn¹æ pr¹d przez diody D514, D516 (napiêcie
progowe diody Zenera D514 wyznacza tê wartoœæ). Spowodu-
je to œci¹gniêcie do stanu niskiego n.58 mikroprocesora, który
wystawi na odpowiednim porcie (PG3) stan wysoki, powodu-
j¹cy wy³¹czenie napiêcia +12V w zasilaczu i przejœcie odbior-
nika do stanu standby.
Dla celów serwisowych proces ten mo¿na zablokowaæ na
co najmniej kilka sposobów, np. od³¹czenie wyprowadzenia
ABL trafopowielacza od rezystorów R541, R542 i pod³¹czenie
go do masy, rozwarcie obwodu z diod¹ D514 lub od³¹czenie
tego¿ sygna³u od mikroprocesora. Ekran bêdzie wtedy oczywi-
œcie bardzo jasny, ale nie nast¹pi wy³¹czenie zasilania w zwi¹z-
ku z czym bêdzie mo¿na wykonaæ odpowiednie pomiary.
Co natomiast mo¿e byæ konkretn¹ przyczyn¹ usterki ? Jeœli
faktycznie tkwi w b³êdnym pomiarze pr¹du kineskopu, to mo¿-
55
 Zestawienie

Odpowiadamy na listy Czytelników

liwoœci nie jest du¿o. Jeœli ekran robi siê jasny-bia³y a nie jasny sobem sprawdzenia jest chwilowa podmiana na element o
w jednym kolorze R, G lub B to uszkodzenia nale¿y szukaæ podobnych parametrach. Uwaga ta dotyczy równie¿ konden-
tam, gdzie pêtla sprzê¿enia jest wspólna dla wszystkich katod. satorów, które trac¹c pojemnoœæ z regu³y nie zmieniaj¹ w ogóle
Jeœli, id¹c dalej, uszkodzenie jest typu „element” to s¹ tylko swojego wygl¹du. A.G.
dwa: rezystor CR777 na p³ytce kineskopu i CR156 na p³ycie
g³ównej. Natomiast o wiele bardziej prawdopodobne jest uszko-
dzenie powoduj¹ce, ¿e owa informacja nie dociera do n.14 pro-
cesora wizyjnego, np. brak kontaktu na z³¹czu przenosz¹cym
Naprawiam zasilacz komputerowy typu ATX-
tê informacjê z p³ytki CRT do procesora TDA8362A N3 lub 250. Po naprawie obci¹¿y³em napiêcia +5V, +12V i
przerwa, zimny lut na tej drodze. zasilacz nie wystartowa³. Dowiedzia³em siê, ¿e zasila-
Czytelnik pisze, ¿e spada napiêcie siatki drugiej kineskopu, cze ATX musz¹ otrzymaæ impuls z p³yty komputera,
natomiast inne napiêcia s¹ sztywne. Jest to spowodowane wy- ¿eby zaczê³y pracowaæ - i tak siê sta³o. Pytanie moje
st¹pieniem pr¹du siatkowego, gdy napiêcia katod zbli¿aj¹ siê jest nastêpuj¹ce: jak „oszukaæ” zasilacz, aby wystarto-
do napiêcia siatki pierwszej (opornoœæ wyjœciowa Ÿród³a na- wa³ bez impulsu z p³yty i mo¿na by³o go sprawdziæ bez
piêcia siatki G2 jest bardzo du¿a) i nie nale¿y wyci¹gaæ wnio- obecnoœci p³yty komputera?
sku o niesprawnoœci trafopowielacza. K.Œ.
OdpowiedŸ na pytanie jest bardzo prosta. W celu za³¹cze-
nia zasilacza nale¿y zewrzeæ n.14 z³¹cza do masy wyjœciowej.
Monitor TUM MD14III E09. Brak odchylania Masa wyjœciowa jest prowadzona przewodami w czarnej izo-
poziomego, jest wysokie napiêcie. Uszkodzone by³y lacji do n.3, 5, 7, 13, 15, 16, 17 z³¹cza wyjœciowego. Opisy
numerów z³¹cza znajduj¹ siê w niewielkiej odleg³oœci od stro-
tranzystory 2SD2125, 2SB1375 - zwarte. Po wymianie
ny wprowadzanych przewodów. Wielkoœci napiêæ i ich ozna-
ponownie uleg³y uszkodzeniu. Poniewa¿ nie mam
czenia znajduj¹ siê w tabeli 1.
schematu tego monitora, nie podajê oznaczeñ schema-
towych tych tranzystorów. Po od³¹czeniu cewek odchy-
Tabela 1
laj¹cych tranzystory pracuj¹ prawid³owo. Czy w tym
przypadku uszkodzeniu uleg³y cewki odchylania pozio- Nr wypr. Napiêcie Nr wypr. Napiêcie
1 +3,3V 11 +3,3V
mego, czy mo¿e byæ inna przyczyna takiego zachowa-
2 +3,3V 12 -12V
nia siê monitora?
3 GND 13 GND
4 +5V 14 on/off
Nie znam tego monitora i nie posiadam równie¿ jego sche- 5 GND 15 GND
matu ideowego. Z opisu oznaczeñ wydaje siê, ¿e nale¿y do 6 +5V 16 GND
rodziny Royala. Postaram siê poradziæ Czytelnikowi jak po- 7 GND 17 GND
stêpowaæ, by ustaliæ Ÿród³o usterki. Uszkodzone tranzystory 8 +5V P.G. 18 -5V
2SD2125 i 2SB1375 s¹ zapewne odpowiednio kluczem ce- 9 +5V S.B. 19 +5V
wek i kluczem regulatora napiêcia zasilaj¹cego stopieñ koñ- 10 +12V 20 +5V
cowy odchylania poziomego. Z regu³y pracuj¹ szeregowo. Z
faktu ponownego ich uszkodzenia wynika, ¿e usterka wystê-
puje w obwodzie g³ównym lub jego sterowaniu. Mimo, ¿e po Warto w tym miejscu omówiæ funkcje niektórych napiêæ.
od³¹czeniu cewek tranzystory pracuj¹ prawid³owo, to nie wno- O ile napiêcia g³ówne +3.3V, +5V, -5V, +12V, -12V s³u¿¹ do
si to wiele, albowiem cewki s¹ powa¿nym odbiornikiem w zasilania napêdów, p³yty g³ównej i obwodów procesora oraz
tym obwodzie i niejako zamykaj¹ obwód g³ówny dla prze- kart rozszerzeñ, to napiêcia P.G. i S.B. s³u¿¹ do zasilania spe-
p³ywaj¹cego pr¹du. Mo¿na na chwilê pod³¹czyæ inne spraw- cjalnych obwodów p³yty. Napiêcie +5V S.B. (standby) s³u¿y
ne cewki i zaobserwowaæ jakie s¹ przebiegi na aktywnych do zasilania obwodu za³¹czania i wy³¹czania zasilacza. Obwód
elementach kluczuj¹cych. A na marginesie radzi³bym nie w³¹- ten znajduje siê na p³ycie g³ównej komputera ATX. Najogól-
czaæ takich obwodów bez cewek - straty mog³yby byæ o wiele niej mówi¹c, jest to przerzutnik prze³¹czany chwilowym prze-
wiêksze. Wielkoœæ i kszta³t impulsu powrotu na kluczu ce- ³¹cznikiem na froncie komputera lub sygna³em z modemu/kar-
wek zale¿y od bardzo wielu czynników. Po pierwsze, spraw- ty sieciowej. Wyjœcie przerzutnika wyprowadzone jest na n.14
dziæ nale¿y napiêcie zasilaj¹ce obwód. Nastêpnie, impulsy z³¹cza. Wydajnoœæ pr¹dowa Ÿród³a +5V S.B. w starych zasila-
steruj¹ce klucze, dobrze obejrzeæ je na ekranie oscyloskopu, czach ATX by³a niewielka. Obecnie produkowane p³yty wy-
oceniæ czy nie s¹ zbyt d³ugie. Doœwiadczenie pokazuje, ¿e magaj¹ du¿o wiêkszego pr¹du (do 1A) i stare zasilacze o nie-
wiêkszoœæ usterek w tego typu stopniach pochodzi od g³ów- wielkiej wydajnoœci tego Ÿród³a, nie s¹ w stanie pracowaæ z
nych elementów energetycznych: kluczy, d³awików (cewek) nowymi p³ytami.
i kondensatorów. Klucze musz¹ byæ tego samego typu lub o Napiêcie +5V P.G. (Power Good) jest to napiêcie podawa-
bardzo zbli¿onych parametrach. D³awiki doœæ mocno nagrze- ne do p³yty z zasilacza, ale z opóŸnieniem w porównaniu do
waj¹ siê podczas normalnej pracy, istnieje niebezpieczeñstwo napiêæ g³ównych: +3.3V, +5V, -5V, +12V, -12V. Czas opóŸnie-
ich przegrzania i zwarcia zwojów lub warstw zwojów. Uszko- nia wynosi oko³o 1 sekundê - chodzi o to, aby w tym czasie
dzenie ich czêsto nie jest widoczne z zewn¹trz, uzwojenie jest ustali³y siê napiêcia g³ówne i p³yta g³ówna wystartowa³a rów-
otulone koszulk¹ termokurczliw¹ lub taœm¹. Skutecznym spo- noczeœnie z pojawieniem siê napiêcia P.G. A.G.
}

56 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2001