Professional Documents
Culture Documents
SERWIS ELEKTRONIKI
2/2001 Luty 2001 NR 60
Od Redakcji
Spis treœci
Pocz¹tek roku, podobnie jak w poprzednich latach, przyniós³
szereg zapowiadanych wczeœniej podwy¿ek. Wœród nich podwy¿- Radia samochodowe firmy Grundig
ka bêd¹ca konsekwencj¹ wprowadzenia podatku VAT na prasê. Mi³o - systemy zabezpieczeñ ....................................................... 6
nam zakomunikowaæ, ¿e nie dotyczy ona naszych Czytelników,
Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL ........... 10
gdy¿ „Serwis Elektroniki” znalaz³ siê na liœcie opublikowanej przez
Ministerstwo Finansów, zawieraj¹cej oko³o 2.000 tytu³ów prasy Chassis BE-4 firmy Sony (cz.2) ......................................... 14
specjalistycznej, która jest zwolniona z tego podatku do koñca roku.
Ci z was, których form¹ dzia³alnoœci jest karta podatkowa, s¹ Odbiornik satelitarny MSS200 firmy Pace (cz.1) ............... 18
zobligowani do prowadzenia ewidencji us³ug. To nic innego, jak OTVC Philips z chassis L7.2E - tryb serwisowy,
przymiarka i przygotowanie do wprowadzenia podatku VAT. Ko- kody b³êdów i regulacje serwisowe .................................... 22
niecznoœæ prowadzenia ewidencji mo¿e wydawaæ siê du¿ym utrud-
nieniem, przynajmniej na pocz¹tku. Jednak trzeba siê do tego przy- Naprawy odbiornika satelitarnego Grundig STR200 ......... 26
zwyczaiæ - im szybciej tym lepiej. Porady serwisowe .............................................................. 28
Jeszcze nie wszyscy w³aœciciele punktów, w których rozpro-
wadzane s¹ miêdzy innymi i nasze wydawnictwa, zrozumieli, ¿e Opis uk³adu TDA8302 firmy Philips ................................... 36
bezpowrotnie minê³y czasy sklepów spod szyldów ZURiT, BO-
Zasilacz serwisowy ............................................................. 37
MIS, WPHW, itp. Wtedy towar sam siê sprzedawa³, o wszystkim
decydowa³y „uk³ady”. Dzisiaj trzeba mieæ coraz szerszy asorty- Chassis Alpha 3 firmy Panasonic (cz.3) ............................ 39
ment, klientowi trzeba udzieliæ wyczerpuj¹cej informacji (o co
bardzo trudno) i umieæ dopasowaæ siê do wymagañ rynku. Jednak Demodulacja i dekodowanie sygna³u RDS (cz.2) .............. 41
jest równie¿ wiele firm, z którymi wspó³praca jest prawdziw¹ przy- Zamienniki transformatorów linii (cz.10 - ost.) ................... 44
jemnoœci¹. Sami dbaj¹ o to, ¿eby mieæ pe³n¹ ofertê naszych wy-
dawnictw. Wychodz¹ z prostego za³o¿enia, ¿e je¿eli fizycznie po- Odpowiadamy na listy Czytelników .................................... 46
siadaj¹ towar, to ³atwiej go sprzedaæ. Dzisiaj klient nie chce cze- Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.5)
kaæ i je¿eli nie znajduje towaru na pó³ce, to ju¿ z regu³y nie wraca - UV815 i UV816 ................................................................. 49
do sklepu nawet po otrzymaniu obietnicy, ¿e poszukiwany towar
„sprowadzimy”. Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA (cz.1) ....... 51
Na ok³adce awizujemy wznowienie od dawna nieobecnego ka-
talogu „Diody i diaki - odpowiedniki”. Wydanie zosta³o zaktuali-
Og³oszenia i informacje ...................................................... 55
zowane i poszerzone, bêdzie wiêc bardzo dobrym uzupe³nieniem
podrêcznej biblioteki ka¿dego serwisanta. Do koñca lutego na
Wk³adka:
pozycjê tê wprowadzamy cenê promocyjn¹ - 45 z³.
Odbiornik SAT Amstrad SRX300 – 2 × A2,
Dodatkowa wk³adka do numeru 2/2001:
OTVC Brandt, Ferguson, Nordmende, Saba, Telefunken, Odbiornik SAT Pace MSS200-I – 1 × A1.
Thomson chassis TX807 – 2 × A2,
OTVC CS. Electronics, Nesco CTV20P – 1 × A2
OTVC Curtis SI 1402 I 2 – 1 × A2 Na ok³adce:
OTVC Panasonic TX-21S3TC, TC-21S3RC chassis Z7 – 3 × A2 Wydawnictwa „Serwisu Elektroniki”
OTVC Panasonic TX28X1C, TX25X1C, TX28X1CP,
TX25X1CP chassis Alpha 4 – uzupe³nienie – 1 × A2,
OTVC Philips chassis AA5 AB – 4 × A2.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.
Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl
Zestawienie
Tabela 2
Modele samochodowych odbiorników radiowych: WKC/SCD/EC...
2841 (DS2),
(i odmiany)
2841 (DS1)
2680, 4804
3860 VD
1)
2845
2842
Uaktywnianie ochrony za pomoc¹ kodu
1. W³¹czyæ radioodbiornik.
2) 2)
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przez oko³o 3s przycisk wskazany w kolumnie BAND U-M U-M FM U U U FM
obok. Na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis ”CODE”, a po
kolejnych 3s komunikat wskazany obok: 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ ____ 1_ _ _ 1_ _ _ ____ ____
3. Wprowadziæ kod cyfrowy. Wprowadzanie kodu odbywa siê przez
wielokrotne naciskanie przycisków wyboru stacji 1 – 4, przy czym:
przycisk wyboru stacji 1 s³u¿y do wprowadzania pierwszej cyfry
kodu, przycisk wyboru stacji 2 - do wprowadzania drugiej cyfry
itd. Pomy³kowo wprowadzon¹ cyfrê usuwa siê wprowadzaj¹c
ponownie na jej miejsce cyfrê w³aœciw¹.
4. Potwierdziæ wprowadzony kod, poprzez naciœniêcie przycisku
wskazanego w punkcie 1. Poprawne wykonanie wszystkich
czynnoœci powoduje wyœwietlenie komunikatu ”SAFE”.
Sprawdzanie uaktywnienia ochrony
1. W³¹czyæ radioodbiornik.
3)
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przez co najmniej 3s przycisk wskazany w BAND U-M U-M FM U U U FM
kolumnie obok:
3. Jeœli ochrona jest uaktywniona, na wyœwietlaczu powinien pojawiæ
siê napis ”SAFE”, a po 3s – komunikat pokazany obok: 81_ _ _ 81_ _ _ 11_ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ _
Po wy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu radio powinno podj¹æ 1
normaln¹ pracê.
4. Jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat ”CODE” oznacza to,
¿e ochrona nie jest uaktywniona. W tej sytuacji po 3s na
wyœwietlaczu poka¿e siê napis: 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ ____ ___
Po wy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu radio powinno podj¹æ
normaln¹ pracê.
Uruchamianie radia po chwilowym od³¹czeniu zasilania
W przypadku od³¹czenia radia od zasilania (nawet na chwilê)
natychmiast zadzia³a elektroniczne zabezpieczenie. W takich
przypadkach w celu uruchomienia radia nale¿y wykonaæ
nastêpuj¹ce czynnoœci:
1. Pod³¹czyæ radio do zasilania.
2. W³¹czyæ radio do pracy – na wyœwietlaczu wyœwietli siê napis
”SAFE”, a po 3s - komunikat (pokazany w kolumnie obok)
œwiadcz¹cy o aktywnoœci zabezpieczenia: 81_ _ _ 81_ _ _ 11_ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ _
1
3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
4. Potwierdziæ wprowadzony kod poprzez naciœniêcie i
przytrzymanie przez 3s przycisku wskazanego obok: BAND U-M U-M FM U U U FM
Na wyœwietlaczu pojawi siê ponownie napis ”SAFE”, a po oko³o
3s radio podejmie normaln¹ pracê.
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy, napis 7 7 2 2 2 1 2 1
”SAFE” pojawi siê ponownie, a po odpowiednim czasie,
zale¿nym od iloœci wykonanych prób (patrz uwagi do tej tabeli)
na wskaŸniku z lewej strony miejsca gdzie wprowadzany by³ kod
pojawi siê licznik dostêpnych lub wykonanych prób:
Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpieczenia elektronicznego (klucza kodowego)
1. W³¹czyæ radioodbiornik.
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przez co najmniej 3s przycisk wskazany w
kolumnie obok: BAND U-M U-M FM U U U FM
Na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis ”SAFE”, a po oko³o
3s komunikat wskazany obok: 81_ _ _ 81_ _ _ 11_ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ _
3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony. 1
4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c i przytrzymuj¹c przez
3s przycisk wskazany w punkcie 1. Po oko³o 3s radio podejmie
normaln¹ pracê.
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niepoprawny na 7 7 2 2 2 1 2 1
wyœwietlaczu pojawi siê ponownie komunikat ”SAFE”, a po
odpowiednim czasie czekania, zale¿nym od iloœci wykonanych
prób (patrz uwagi do tej tabeli), na wskaŸniku z lewej strony
miejsca gdzie wprowadzany by³ kod pojawi siê licznik dostêpnych
lub wykonanych prób:
• jeœli ochrona jest uaktywniona na wyœwietlaczu powinien cisn¹æ przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynnoœciach na wy-
pojawiæ siê napis SAFE, œwietlaczu powinien pokazaæ siê migaj¹cy komunikat:
• jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê napis CODE oznacza to, „ _ _ _ _ ”.
¿e ochrona nie jest uaktywniona. 3. Wprowadziæ kod cyfrowy. Wprowadzanie kodu odbywa siê
3. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po- przez wielokrotne naciskanie przycisków wyboru stacji 1 ÷
nownie - na okres powy¿ej 1s - nacisn¹æ przycisk 4, przy czym przycisk wyboru stacji 1 s³u¿y do wprowadza-
[ EXPERT ]. nia pierwszej cyfry kodu, przycisk wyboru stacji 2 do wpro-
wadzania drugiej cyfry itd. Omy³kowo wprowadzon¹ cyfrê
Uruchamianie radia po chwilowym od³¹czeniu od zasilania
usuwa siê wprowadzaj¹c ponownie na jej miejsce cyfrê
W przypadku od³¹czenia radia od zasilania (nawet na chwi-
w³aœciw¹.
lê) natychmiast zadzia³a klucz elektroniczny – radio jest za-
4. Potwierdziæ wprowadzony kod. W tym celu nale¿y nacisn¹æ
bezpieczone. W takich przypadkach, w celu uruchomienia od-
na krótko przycisk [ EXPERT ]. Poprawne wykonanie
biornika nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:
wszystkich, powy¿szych czynnoœci skutkuje pojawieniem
1. Pod³¹czyæ radio do zasilania.
siê na wyœwietlaczu napisu SAFE.
2. W³¹czyæ radio do pracy – na wyœwietlaczu wyœwietli siê
5. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po-
napis SAFE, a po oko³o 1s pojawi siê na nim komunikat
nownie nacisn¹æ i przytrzymaæ, a¿ do pojawienia siê dŸwiê-
œwiadcz¹cy o aktywnoœci zabezpieczenia: 1 _ _ _ _ .
ku, przycisk [ EXPERT ].
3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c przez okres oko³o Sprawdzanie uaktywnienia ochrony
1s przycisk [ EXPERT ]. Na wyœwietlaczu pojawi siê 1. W³¹czyæ radio do pracy.
ponownie napis SAFE, a po oko³o 1s radio podejmie nor- 2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1 sekundê przytrzymaæ przy-
maln¹ pracê. cisk[ EXPERT ]:
• jeœli ochrona jest uaktywniona na wyœwietlaczu powinien
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy napis
pojawiæ siê napis SAFE,
SAFE pojawi siê ponownie, a po odpowiednim czasie cze-
• jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê napis CODE oznacza to,
kania, zale¿nym od iloœci wykonanych prób (patrz uwagi
¿e ochrona nie jest uaktywniona.
dotycz¹ce tabeli 2), na wskaŸniku z lewej strony miejsca gdzie
3. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po-
wprowadzany by³ kod pojawi siê licznik wykonanych prób.
nownie nacisn¹æ i przytrzymaæ przez okres 1s przycisk
[ EXPERT ].
Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpiecze-
nia elektronicznego Uruchamianie radia po chwilowym od³¹czeniu od zasilania
1. W³¹czyæ radio do pracy. W przypadku od³¹czenia radia od zasilania (nawet na chwi-
2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1s przytrzymaæ przycisk: lê) natychmiast zadzia³a klucz elektroniczny – radio jest za-
[ EXPERT ]. Prawym obrotowym manipulatorem wy- bezpieczone. W takich przypadkach, w celu uruchomienia od-
braæ na wyœwietlaczu pozycjê SAFE. biornika nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:
3. Nacisn¹æ krótko przycisk [ EXPERT ]. Na wyœwietla- 1. Pod³¹czyæ radio do zasilania.
czu poka¿e siê komunikat: E1 _ _ _ _ . 2. W³¹czyæ radio do pracy – na wyœwietlaczu uka¿e siê napis
4. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony. SAFE, a po oko³o 3s komunikat œwiadcz¹cy o aktywnoœci
5. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c ponownie - rów- zabezpieczenia: 1 _ _ _ _ .
nie¿ na krótko - przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynno- 3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
œciach na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis CODE. 4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c i przytrzymu-
j¹c, a¿ do momentu pojawienia siê napisu SAFE, przycisk
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy na wy-
[ EXPERT ]. Po oko³o 2s radio podejmie normaln¹ pracê.
œwietlaczu pojawi siê ponownie napis SAFE. Natomiast po
odpowiednim czasie czekania, zale¿nym od iloœci wykona- Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy napis
nych prób (patrz uwagi dotycz¹ce tabeli 2), na wskaŸniku z SAFE pojawi siê ponownie, a po odpowiednim czasie czeka-
lewej strony miejsca gdzie wprowadzany by³ kod pojawi siê nia, zale¿nym od iloœci wykonanych prób (patrz uwagi doty-
licznik wykonanych prób. cz¹ce tablicy 2), na wskaŸniku z lewej strony miejsca gdzie
wprowadzany by³ kod pojawi siê licznik wykonanych prób.
6. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1s przytrzymaæ wciœniêty przy-
cisk [ EXPERT ].
Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpiecze-
nia elektronicznego
Procedury postêpowania dla modeli WKC/SCD/EC... 1. W³¹czyæ radio do pracy.
2201, 2301, 3200, 3201, 3300, 3301, 3390 2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ do momentu pojawienia siê dŸwiê-
Uaktywnianie ochrony za pomoc¹ kodu ku przycisk [ EXPERT ]. Po ukazaniu siê na wyœwietlaczu
1. W³¹czyæ radio do pracy. (na krótko) napisu EXPERT nale¿y nacisn¹æ i przytrzymaæ
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ do momentu pojawienia siê dŸwiê- jeden z przycisków: [ ] lub [ ], a¿ na wyœwietlaczu
ku przycisk [ EXPERT ]. Po ukazaniu siê na wyœwietlaczu poka¿e siê napis SAFE, po czym ponownie - równie¿ na
(na krótko) napisu EXPERT nale¿y nacisn¹æ i przytrzymaæ krótko - nacisn¹æ przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynno-
jeden z przycisków: [ ] lub [ ], a¿ do ukazania siê na œciach na wyœwietlaczu powinien pokazywaæ siê migaj¹cy
wyœwietlaczu napisu CODE, nastêpnie ponownie krótko na- komunikat: „ 1 _ _ _ _ ”.
3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony. • potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c prawy przy-
4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c po raz kolejny cisk wyszukiwania stacji [ SEARCH > ].
(na krótko) przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynnoœciach na 2. Uaktywnianie elektronicznego zabezpieczenia kodowego
wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis CODE. • wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem zasilania,
5. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po- • jednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniête dwa przy-
nownie nacisn¹æ i przytrzymaæ, a¿ do pojawienia siê dŸwiê- ciski wyboru programów [ 1 ] i [ 4 ],
ku, przycisk [ EXPERT ]. • w³¹czyæ radio do pracy; pojawienie siê na wyœwietlaczu
po oko³o 2 sekundach napisu Cod, wskazuje na uaktyw-
Procedury obs³ugi radia samochodowego SCD1590 nienie siê klucza elektronicznego,
VD zabezpieczanego kluczem elektronicznym • wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem zasilania.
3. Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpie-
Niektóre modele odbiorników radiowych posiadaj¹ bar- czenia elektronicznego
dziej indywidualne procedury obs³ugi w omawianych sytu- • jednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæ dwa przyciski wybo-
acjach. Przyk³adem takiego odbiornika jest model SCD1590 ru programów [ 1 ] i [ 4 ],
VD. Oto kolejne etapy wprowadzania kodu: • w³¹czyæ radio do pracy - na wyœwietlaczu pojawi siê napis
1. Wprowadzanie numeru kodu ochrony (inicjalizacja pracy) Cod,
• w³¹czyæ radio do pracy - na wyœwietlaczu uka¿e siê napis • u¿ywaj¹c przycisków wyboru stacji 1÷4 wprowadziæ w³a-
CODE, œciwy kod zabezpieczenia,
• nie zwlekaj¹c nacisn¹æ przycisk o numerze 1 s³u¿¹cy do • potwierdziæ wprowadzenie kodu u¿ywaj¹c prawego przy-
wyboru stacji - na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê ko- cisku wyszukiwania stacji [ SEARCH > ].
munikat 0 0 0, Oœmiokrotne wprowadzenie niew³aœciwego kodu koñczy
• u¿ywaj¹c przycisków wyboru stacji 1÷4 wprowadziæ kod siê równie¿ zablokowaniem odbiornika.
zabezpieczenia, }
R51
10k
11
Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL
Zestawienie
do³¹czony jest ponadto obwód HOLD (tranzystory Q51, Q52 i Tor odbiorczy aparatu tworzy wk³adka s³uchawkowa REC
uk³ad IC51) oraz rezystor R4. Pr¹d p³yn¹cy przez ten rezystor sterowana przez jednostopniowy wzmacniacz zbudowany na
do³adowuje kondensator C1, na którym formowane jest napiê- tranzystorze Q10. Sygna³ odbiorczy z linii telefonicznej przez
cie VDD zasilaj¹ce uk³ad U1 (n.8). Dioda Zenera Z3 ogranicza rezystory R28, R29 i kondensator C16 jest podawany na bazê
wielkoœæ tego napiêcia do poziomu 5.1V. W tym stanie pr¹d tranzystora Q10, którego obci¹¿eniem jest wk³adka s³uchaw-
wp³ywaj¹cy do aparatu nie przekracza 0.4mA. kowa REC. Rezystory R30 i R31 ustalaj¹ punkt pracy tranzy-
stora Q10. Diody D16 i D17 ograniczaj¹ wielkoœæ napiêcia na
3.2. Stan wywo³ania wk³adce, a elementy R33 i C17 kszta³tuj¹ charakterystykê prze-
Mikrotelefon aparatu spoczywa na podstawie. Zmienne na- noszenia wzmacniacza. Zasilanie obu stopni jest formowane
piêcie sygna³u dzwonienia przez zaciski wejœciowe TIP i RIN na kondensatorze C18, który jest ³adowany pr¹dem emitera tran-
oraz dwójnik R16, C6 jest podawane na mostek Graetza, który zystora Q8 przez rezystor R25. Wielkoœæ tego napiêcia jest
tworz¹ diody D7÷D10. Wyprostowane napiêcie sygna³u wy- ograniczana do wartoœci 3.3V przez diodê Zenera Z4.
wo³ania jest filtrowane na kondensatorze C3 i ograniczane przez
diodê Zenera Z1 do wartoœci 27V. Stanowi ono napiêcie zasi- 3.4. Stan wybierania
laj¹ce uk³ad generatora wywo³ania U2. Próg wyzwalania ge- W zale¿noœci od ustawienia sposobu wybierania prze³¹cz-
neratora okreœlony jest przez rezystor R17 i jest w przybli¿e- nikiem SW2: pulsacyjny (P) czy tonowy (T) aparat charakte-
niu odwrotnie proporcjonalny do jego wartoœci. Napiêcie wyj- ryzuje siê odmiennymi stanami pracy. W stanie wybierania to-
œciowe z n.8 U2 przez rezystor R35 i prze³¹cznik g³oœnoœci nowego (DTMF) rezystancja aparatu jest zbli¿ona do rezystancji
wywo³ania SW3 podawane jest na przetwornik piezoceramicz- w stanie rozmowy. Wciœniêcie dowolnego klawisza numerycz-
ny BUZ. nego powoduje pojawienie siê na n.11 uk³adu U1 sygna³u
DTMF, który z dzielnika rezystancyjnego R14 i R13 przez kon-
3.3. Stan rozmowy densator PC19 jest podawany na wzmacniacz tranzystorowy
Po podniesieniu mikrotelefonu prze³¹cznik SW1, sekcja A Q7, Q8, sk¹d po wzmocnieniu wychodzi w liniê telefoniczn¹.
podaje napiêcie z linii telefonicznej przez rezystor R7 na bazê Natomiast w czasie wybierania pulsacyjnego nastêpuj¹ ko-
tranzystora Q3 wprowadzaj¹c go w nasycenie. Tranzystor ten lejno po sobie zmiany rezystancji aparatu od du¿ej, charakte-
pracuje tutaj jako detektor stanu mikrotelefonu. Niski stan ko- ryzuj¹cej czas przerwy (BREAK), do ma³ej charakteryzuj¹cej
lektora, a tym samym niski stan na n.9 uk³adu U1 (wejœcie HKS) czas rozmowy (MAKE). Funkcjê tê w aparacie C-809 realizu-
informuje, ¿e mikrotelefon jest podniesiony; wysoki - mikro- je klucz tranzystorowy sk³adaj¹cy siê z dwóch wysokonapiê-
telefon spoczywa na podstawie. Powoduje to pojawienie siê ciowych tranzystorów Q1 (HMPSA92) i Q2 (HMPSA42), któ-
wysokiego stanu na wyjœciu PO n.10 i za³¹czenie klucza tran- rych prac¹ steruje uk³ad U1. W stanie przerwy n.10 przyjmuje
zystorowego Q2 i Q1, a tym samym toru rozmownego (tranzy- potencja³ masy VSS, co powoduje zablokowanie tranzystora
story: Q7, Q8, Q9 i Q10) do linii telefonicznej. W tym stanie Q2, a w konsekwencji Q1 oraz ca³ego toru rozmownego. W
aparat w przybli¿eniu zasilany jest jak ze Ÿród³a pr¹dowego o tym stanie pr¹d wp³ywa do aparatu przez uk³ad identyfikuj¹cy
wydajnoœci pr¹dowej 17÷73mA, w zale¿noœci od rezystancji stan prze³¹cznika SW1 (HOOK SWITCH): rezystory R7, R8,
linii abonenckiej. Napiêcie sta³e na zaciskach wejœciowych z³¹cze B-E tranzystora Q3, oraz rezystor R5 i R4 przez, które
aparatu nie przekracza 12÷15V, przy czym jego polaryzacja uzupe³niany jest ³adunek na kondensatorze C1. Sumaryczna
mo¿e siê zmieniæ. Z tego powodu w uk³adzie zasilania aparatu wartoœæ pr¹du wp³ywaj¹cego do aparatu w tym stanie nie po-
zastosowano mostek Graetz’a z³o¿ony z diod D3÷D6. winna przekroczyæ wartoœci 0.4mA. W stanie przewodzenia
Tor rozmowny aparatu tworz¹: obwód nadawczy i odbior- (MAKE) n.10 przyjmuje stan wysoki wysterowuj¹c tranzysto-
czy. Tor nadawczy aparatu tworzy mikrofon elektretowy MIC, ry Q2, Q1 i ca³y tor rozmowny. W trakcie wybierania, kiedy na
tranzystor Q9 i wzmacniacz tranzystorowy Q7, Q8. Polaryza- n.6 (XMUTE) pojawia siê potencja³ masy VSS zachodzi:
cjê mikrofonu zapewnia rezystor R12 przy przewodz¹cym tran- • Zbocznikowanie bazy tranzystora Q9 przewodz¹cym z³¹-
zystorze Q9 (polaryzowanym przez rezystor R24 z napiêcia na czem diody germanowej D12, co powoduje zablokowanie
kondensatorze C18). Sygna³ m.cz. powstaj¹cy w wyniku mó- tranzystora Q9 i wy³¹czenie mikrofonu MIC. Zapobiega
wienia do mikrofonu jest podawany przez kondensator C14 na to wp³ywom mikrofonu na parametry sygna³u wybiercze-
bazê tranzystora Q7, który wraz z tranzystorem Q8 pracuje w go, jakie mog³yby pojawiæ siê w przypadku aktywnego
uk³adzie Darlingtona. Kondensator C13 zapobiega wzbudza- stanu mikrofonu.
niu siê wzmacniacza ograniczaj¹c jego pasmo przenoszenia. • Zbocznikowanie w analogiczny sposób przez D13 i R32
Rezystory R26 i R28 umieszczone w obwodzie C-E tranzysto- bazy tranzystora Q10, co ograniczaj¹c wzmocnienie stop-
ra Q8 tworz¹ konwencjonalny uk³ad antylokalny, którego za- nia g³oœnikowego zmniejsza w ten sposób nieprzyjemne
daniem jest st³umienie sygna³u pochodz¹cego z mikrofonu MIC efekty akustyczne, jakie mog³yby pojawiæ siê w s³uchaw-
we wk³adce s³uchawkowej mikrotelefonu REC. Poniewa¿ na- ce w trakcie wybierania.
piêcie m.cz. na emiterze tranzystora Q8 jest w przeciwfazie w
stosunku do napiêcia na jego kolektorze, to przy odpowiednio 3.5. Funkcja HOLD
dobranych wartoœciach rezystorów R26 i R28 w punkcie ich Podczas rozmowy u¿ytkownik mo¿e zawiesiæ rozmowê na
po³¹czenia napiêcie to osi¹ga minimaln¹ wartoœæ. W rezultacie pewien czas wciskaj¹c klawisz [ HOLD ], co powoduje wej-
do wk³adki s³uchawkowej mikrotelefonu trafia tylko minimal- œcie aparatu w stan HOLD. Uk³ad realizuj¹cy tê funkcjê zbu-
na czêœæ sygna³u m.cz. pochodz¹ca z lokalnego mikrofonu. dowany jest na dwóch tranzystorach wysokonapiêciowych Q51
Kondensator C15 poprawia dzia³anie uk³adu dla wy¿szych czê- i Q52. W³¹czenie ich powoduje podanie napiêcia z linii telefo-
stotliwoœci. nicznej na uk³ad IC51 bêd¹cy generatorem melodii.
W trybie standby mikroprocesor wy³¹cza g³ówn¹ liniê za- 2.2. Wtórna strona zasilacza
silania +5V z uk³adu IC603, co powoduje wy³¹czenie pracy Schemat ideowy wtórnej strony zasilacza przedstawia ry-
g³ównych uk³adów odbiornika i znacz¹cy spadek poboru pr¹- sunek 13. Napiêcia wyindukowane w uzwojeniach wtórnej stro-
du z zasilacza. Proces regulacji napiêcia zostaje jednak zacho- ny transformatora s¹ prostowane przez prostowniki diodowe
wany z tym, ¿e nastêpuje wzrost czêstotliwoœci pracy zasilacza w konfiguracji jednopo³ówkowej. Ka¿da z diod zbocznikowa-
do 100kHz. Nieznacznie wrastaj¹ te¿ napiêcia wyjœciowe, na na jest kondensatorem, t³umi¹cym zak³ócenia w.cz. Z zasila-
przyk³ad napiêcie +B (118V) wzrasta do 128V. cza uzyskuje siê nastêpuj¹ce napiêcia: +118V, +18V i +8V. Na-
Rysunek 12 przedstawia prawid³owy przebieg w trybie stand- piêcie +8V doprowadzone jest do uk³adu IC603 i s³u¿y do wy-
by zmierzony na wyprowadzeniach 3 i 6 transformatora T602. tworzenia napiêcia g³ównego +5V i napiêcia standby +5V.
Start zasilacza wymaga tzw. napiêcia rozruchu, które poda-
wane jest na n.9 uk³adu IC601 przez rezystor R604 i diodê 2.2.1. Podwójny regulator napiêcia TDA 8139
D601. Po rozruchu, uk³ad scalony zasilany jest z napiêcia po- Schemat blokowy uk³adu TDA 8139 (IC603) zosta³ opu-
wstaj¹cego w uzwojeniu 6-9 transformatora. blikowany w numerze 2/96 „SE”. Uk³ad ten w swojej struktu-
rze zawiera dwa stabilizatory napiêcia. Napiêcie wyjœciowe
pierwszego stabilizatora (n.9) jest ustalone na 5.1V, natomiast
napiêcie wyjœciowe drugiego stabilizatora (n.8) jest regulowa-
ne i mo¿e byæ zmieniane w zakresie 2.8÷16V. Uk³ad mo¿e do-
starczyæ pr¹du do 1A. Obydwa wyjœcia zabezpieczone s¹ tem-
peraturowo, jak i przed zwarciami.
Napiêcia wejœciowe stabilizatorów podawane s¹ na n.1 i 2.
Na wyjœciu 6 generowany jest impuls kasowania (reset), który
zeruje mikroprocesor (n.43) i wycisza uk³ad fonii w celu unik-
niêcia charakterystycznego „pukniêcia” w g³oœniku przy w³¹-
czaniu telewizora. Napiêcie wyjœciowe drugiego stabilizatora
mo¿e byæ wy³¹czane poprzez podanie napiêcia (poziom TTL)
na n.4. Nó¿ka ta sterowana jest z n.51 mikroprocesora (stand-
by). Napiêcie wyjœciowe drugiego stabilizatora ustalone jest
wartoœciami rezystorów R617 i R618 i wynosi 5.1V.
Rys.12. Przebieg na n.3 i n.6 T602 w trybie standby.
2.3.2. Zabezpieczenie przepiêciowe OVP Nadmierny pobór pr¹du w ga³êzi +B powoduje podanie wy-
Zabezpieczenie przepiêciowe OVP (Over Voltage Protec- sokiego poziomu napiêcia na n.52 mikroprocesora, który na-
tion) zostaje uaktywnione przez pomiar napiêcia na wejœciu 9 tychmiast przechodzi w stan zabezpieczenia sygnalizuj¹c ten
uk³adu STR-S5706. Przy przekroczeniu wartoœci napiêcia 9.2V fakt szeœciokrotnym b³yœniêciem diody LED. Równoczeœnie
na tej nó¿ce nastêpuje wyzwolenie wewnêtrznego uk³adu prze- poprzez tranzystor Q803 zablokowane zostaje sterowanie uk³a-
rzutnika (latch), który wy³¹cza generator. Przy wyzwolonym du odchylania poziomego.
uk³adzie przerzutnika na n.9 wystêpuje na przemian, wzrost i
Wskazówka: Raz wyzwolony uk³ad zabezpieczenia jest pod-
spadek napiêcia w zakresie przedstawionym na rysunku 14.
trzymywany przez uk³ad z³o¿ony z rezystora R623 i diody
Oscylowanie napiêcia na n.9 spowodowane jest tym, ¿e przy
D600. Ponowne w³¹czenie telewizora mo¿liwe jest tylko po
napiêciu ni¿szym ni¿ 4.9V na n.9 nastêpuje ca³kowite wy³¹-
ca³kowitym wy³¹czeniu go wy³¹cznikiem sieciowym.
czenie uk³adu powoduj¹ce spadek poboru pr¹du przez uk³ad
scalony, natomiast przy napiêciu oko³o 8V uk³ad zostaje po-
nownie za³¹czony, powoduj¹c wzrost poboru pr¹du i ponowny 2.4. Informacje serwisowe dotycz¹ce zasilacza
spadek napiêcia na n.9. • Pierwotna strona zasilacza nie jest oddzielona galwanicz-
nie od sieci, dlatego przy pracach serwisowych nale¿y bez-
Wskazówka: Ponowny start zasilacza mo¿liwy jest dopiero wzglêdnie u¿ywaæ transformatora separuj¹cego.
po wy³¹czeniu uk³adu przerzutnika, co odbywa siê przy na- • Zasilacz musi byæ zawsze obci¹¿ony w ga³êzi +B (118V).
piêciu oko³o 3.1V na n.9. Praktycznie oznacza to, ¿e telewi- • Podczas prac serwisowych, np. przy od³¹czeniu transfor-
zor nale¿y wy³¹czyæ i ponownie w³¹czyæ. matora linii T802 do ga³êzi +B, nale¿y do³¹czyæ sztuczne
obci¹¿enie np: ¿arówkê.
2.3.3. Zabezpieczenie nadpr¹dowe w ga³êzi +B (118V) • Wylutowanie n.4 uk³adu IC603 powoduje ci¹g³e w³¹cze-
Kontrola poboru pr¹du w ga³êzi napiêcia +B realizowana nie odbiornika.
jest poprzez tranzystory Q600 i Q602, które mierz¹ spadek na- • Brak startu uk³adu generatora na stronie pierwotnej zasi-
piêcia na rezystorze R600, zosta³o to pokazane na rysunku 15. lacza mo¿e byæ spowodowany uszkodzeniem uk³adu roz-
ruchowego: R604, D601, C607.
G³owica i uk³ady przetwarzania sygna³u video wadzenie 4 jest wejœciem za³¹czaj¹cym konwerter LNB2 i ste-
rowane jest tranzystorem Q21. Zasilanie dla konwertera LNB1
Rozkaz wyboru programu wys³any z pilota odbierany jest przekazywane jest do g³owicy poprzez wyprowadzenie 5, na-
przez odbiornik podczerwieni IR1. Sygna³ wyjœciowy z IR1 tomiast dla konwertera LNB2 poprzez wyprowadzenie 3.
podawany jest do mikrokontrolera U4, który przetwarza go na Wyjœciowy sygna³ wizji CVBS z wyjœcia 13 g³owicy poda-
sygna³ danych dla procesora video U16. Uk³ad ten zawiera ge- wany jest do uk³adów audio poprzez wtórnik z tranzystorem
nerator sygna³u odniesienia i uk³ad PLL wytwarzaj¹cy napiê- Q56. Sygna³ CVBS podawany jest tak¿e do bazy wtórnika Q55,
cie przestrajaj¹ce g³owicê (TUNER1). Generator g³owicy pra- z wyjœcia którego kierowany jest do toru wizji. W zale¿noœci
cuje z czêstotliwoœci¹ o 479.5MHz wy¿sz¹ od czêstotliwoœci od tego, czy odbiornik wyposa¿ony jest w opcjê odbioru pa-
odpowiadaj¹cej wybranemu programowi. Czêstotliwoœæ gene- sma C, zmienia siê droga sygna³u wizji z wyjœcia wtórnika Q55.
ratora g³owicy jest mieszana z czêstotliwoœci¹ odbieranego pro- Odbiornik wyposa¿ony w tê opcjê posiada na p³ycie g³ów-
gramu. Sygna³ z mieszacza jest wzmacniany w stopniu p.cz. nej zamontowany uk³ad U19 oraz tranzystor Q54 i sygna³ wi-
dostrojonym do czêstotliwoœci 479.5MHz z pasmem 27MHz. zji przesy³any jest przez te elementy.
Nastêpnie jest on (sygna³ p.cz. 479.5MHz) demodulowany w W odbiorniku bez tej opcji, sygna³ wizji z wyjœcia Q55 po-
g³owicy i na wyjœciu demodulatora uzyskuje siê sygna³ CVBS. przez C238 i R300 podawany jest do wejœcia 3 uk³adu U16. W
Synteza czêstotliwoœci jest dokonywana w uk³adzie U16, uk³adzie tym sygna³ przechodzi przez przedwzmacniacz, które-
który otrzymuje dla wybranego programu dane z mikrokontro- go wzmocnienie ustalaj¹ wartoœci rezystorów R299 i R300.
lera U4 poprzez szeregow¹, 3-przewodow¹ szynê danych. Szy- Wejœcie przedwzmacniacza spolaryzowane jest na poziomie
na ta zawiera trzy sygna³y: danych, zegara i select. Sygna³ da- 2.5V przez rezystor R298 przy³¹czony do n.21 U16. Faza sy-
nych podawany jest do wejœcia 15, sygna³ zegara do wejœcia gna³u na wyjœciu przedwzmacniacza (n.2 U16) jest odwrócona.
19, a sygna³ select do wejœcia 11 uk³adu U16. Uk³ad syntezy Tranzystor Q55 pracuje w uk³adzie wtórnika i inwertera
generuje czêstotliwoœæ odniesienia w oparciu o sygna³ o czê- jednoczeœnie. Sygna³ video z emitera Q55 podawany jest do
stotliwoœci 4MHz podawany do wejœcia 12 U16. Sygna³ 4MHz wejœcia 5 klucza U19A typu 4053, natomiast odwrócony sy-
otrzymywany jest poprzez podzia³ przez 4 czêstotliwoœci ze- gna³ z kolektora do wejœcia 3 U19A. Klucz ten sterowany jest
gara mikrokontrolera U4 w uk³adzie U22. sygna³em CBAND z wyjœcia 12 uk³adu U17. Je¿eli konwerter
Nó¿ka 18 uk³adu U16 jest wejœciem sygna³u z preskalera, w jest ustawiony na odbiór pasma C poprzez odpowiednie usta-
którym sygna³ jest dzielony w stosunku okreœlonym przez dane wienie menu LNB, to odwrócony sygna³ video przepuszczany
wys³ane z mikrokontrolera, zale¿ne od ustawionego programu. jest z wejœcia 3 na wyjœcie 4 U19A. Dla innych ustawieñ kon-
Czêstotliwoœæ uzyskana w wyniku podzia³u jest porównywana wertera nieodwrócony sygna³ video z wejœcia 5 U19A prze³¹-
w uk³adzie PLL (w U16) z czêstotliwoœci¹ sygna³u odniesienia. czany jest na wyjœcie 4.
Sygna³ wyjœciowy uk³adu PLL obecny jest na n.16 U16 i poda- Sygna³ z wyjœcia 5 U19A poprzez wtórnik z tranzystorem
wany jest do uk³adu ca³kuj¹cego sk³adaj¹cego siê z: Q23, C142, Q54 podawany jest do wejœcia 2 klucza U19B. Klucz ten stero-
R193, R192, R191. Napiêcie uzyskane w uk³adzie ca³kuj¹cym wany jest sygna³em 27/36. Sygna³ ten pochodzi z kolektora
podawane jest do g³owicy jako napiêcie przestrajaj¹ce. inwertera Q64. Do bazy tranzystora Q64 podawany jest sygna³
G³owica zasilana jest napiêciem 5V doprowadzonym do wy- BANDWIDTH z n.20 mikrokontrolera U4. Sygna³ prze³¹cza-
prowadzenia 12. Uk³ad ARCz zapewnia stabilnoœæ dostrojenia j¹cy 27/36 podawany jest tak¿e do wejœcia 14 g³owicy. Je¿eli
g³owicy. Dzia³a on nastêpuj¹co: odbiornik wyposa¿ony jest w g³owicê dwupasmow¹, sygna³
• g³owica monitoruje sygna³ p.cz. w zakresie 27MHz i po- ten prze³¹cza pasma g³owicy. W przypadku g³owicy jednopa-
przez wyprowadzenie 10 g³owicy do wejœcia 35 mikro- smowej tranzystor Q64 nie jest montowany i sygna³ BAN-
kontrolera U4 podawane jest napiêcie proporcjonalne do DWIDTH nie jest wykorzystywany.
odstrojenia czêstotliwoœci p.cz. - TUNER_AFC, Dla odbiornika z tunerem 18/27MHz wzmocnienie sygna-
• mikrokontroler okreœla i przesy³a odpowiednie dane do ³u video jest identyczne dla obu pasm g³owicy. W przypadku
uk³adu syntezy czêstotliwoœci w U16 dotycz¹ce kompen- stosowania g³owicy 27/36MHz wzmocnienie toru video musi
sacji dostrojenia. byæ zredukowane dla ustawienia pasma toru w.cz. 36MHz. Re-
Odbiorniki MSS200 mog¹ byæ produkowane w wersji z dukcja wzmocnienia jest dokonywana poprzez prze³¹czanie sy-
dwoma wejœciami antenowymi. W wersji tej poprzez menu gna³u kluczem U19B z wyjœcia wtórnika Q54. Przy za³¹czeniu
u¿ytkownika mo¿liwy jest wybór konwertera (LNB1 lub pasma 27MHz przez klucz przepuszczany jest sygna³ bezpo-
LNB2). Wybór sterowany jest napiêciem pochodz¹cym z wyj- œrednio z emitera Q54, natomiast przy za³¹czeniu pasma 36MHz
œcia 13 uk³adu U17, który pracuje jako generator sygna³ów OSD przez klucz przepuszczany jest sygna³ z dzielnika R322, R323.
oraz wykorzystywany jest jako uk³ad rozszerzaj¹cy iloœæ por- Sygna³ video po przejœciu przez klucz, podawany jest do
tów wyjœciowych mikrokontrolera U4. Podobnie jest z uk³a- wejœcia 3 U16, gdzie jest wzmocniony i wyprowadzony na wyj-
dem U14 - procesorem fonii, który równie¿ pe³ni rolê ekspan- œcie 2. St¹d przechodzi do uk³adu deeemfazy, a nastêpnie kiero-
dera portów mikrokontrolera. wany jest do dwóch torów. Pierwszy z nich to tor, na którego
Wejœcie 6 g³owicy jest wejœciem za³¹czaj¹cym konwerter wyjœciu (n.22 U16) pojawia siê kompletny sygna³ video, na
LNB1 i sterowane jest tranzystorem Q22, natomiast wypro- wyjœciu drugiego toru (n.6 U16) pojawia siê tylko sygna³ video.
Przetwarzanie sygna³ów transmitowanych w systemach Nastêpnie sygna³ podawany jest do uk³adu usuwania sygna³u
PAL lub MAC wymaga stosowania ró¿nych sta³ych czasowych dyspersji (uk³ad klampowania).
uk³adu deemafazy. Sta³e te wybierane s¹ w menu programo- Wiêkszoœæ transmisji satelitarnych dokonywana jest z dys-
wania External AV w opcji Decoder Output. Realizacja uk³a- persj¹ energii, która polega na dodaniu do sygna³u video prze-
dowa prze³¹czania deemfazy polega na prze³¹czaniu w uk³a- biegu trójk¹tnego o czêstotliwoœci 25Hz. Po stronie odbiorczej
dzie U16 sta³ej czasowej przy³¹czonej do wejœcia 24. Prze³¹- konieczne jest usuniêcie tego przebiegu z sygna³u video. Je¿eli
czaniem steruje mikrokontroler U4. sygna³ dyspersji nie zostanie wyfiltrowany, to jego obecnoœæ
Je¿eli wybrany jest sygna³ PAL, charakterystyka wzmacnia- w sygnale video bêdzie widoczna jako migotanie obrazu.
cza jest modyfikowana poprzez uk³ad deemfazy PAL - R304, Usuniêcie sygna³u dyspersji polega na kluczowaniu sygna-
C223, C224, natomiast je¿eli wybrany jest sygna³ MAC, cha- ³u tranzystorami Q44 i Q45. Sygna³ sprzê¿ony jest z uk³adem
rakterystykê toru kszta³tuj¹: R304, C223, C224, R305 oraz C225. klampuj¹cym przez kondensator C205. Napiêcie odniesienia
Sygna³ video po uk³adzie deemfazy podawany jest do wej- dla uk³adu klampuj¹cego CLMP_REF pochodzi z uk³adu Vi-
œcia 1 uk³adu U16, do uk³adu wzmacniacza, którego wzmoc- deoCrypt i podawane jest do uk³adu sk³adaj¹cego siê z: Q46,
nienie jest automatycznie redukowane w przypadku przetwa- R276, R275, a nastêpnie do bazy Q45. Je¿eli napiêcie w punk-
rzania sygna³ów MAC. cie po³¹czenia L33 i C205 jest o 0.6V ni¿sze ni¿ napiêcie na
W menu External AV mo¿liwy jest wybór sygna³ów PAL bazie Q45, to tranzystor ten zaczyna przewodziæ. Zaczyna prze-
lub MAC oraz charakterystyki Flat lub Clamped. Je¿eli usta- wodziæ tak¿e tranzystor Q44, a kondensator C205 ³aduje siê do
wiona zosta³a charakterystyka Flat, wyjœcie przedwzmacnia- momentu, gdy tranzystor Q45 przestanie przewodziæ.
cza w uk³adzie U16 (n.2) podawane jest bezpoœrednio do Sygna³ video po uk³adzie klampowania podawany jest do
wzmacniacza pomijaj¹c w ten sposób uk³ad deemfazy. Wyj- uk³adu z tranzystorami Q47 i Q48, którego zadaniem jest kom-
œciowy sygna³ video po wzmacniaczu pojawia siê na wyjœciu pensacja zmian temperaturowych poziomu odniesienia dla uk³adu
22 U16. W przypadku wyboru charakterystyki typu Flat na klampuj¹cego. Nastêpnie sygna³ video oznaczony na schemacie
bazie tranzystora Q68, do którego podawany jest sygna³ video jako CLAMPED podawany jest do wejœcia 12 uk³adu U21A i do
z wyjœcia 22 U16 panuje napiêcie wynosz¹ce oko³o 4V usta- bazy tranzystora Q95 (jego funkcjê omówiono wczeœniej).
wione rezystorami R382, R383. Poziom ten jest wy¿szy ni¿ Sygna³ video z punktu po³¹czenia L33 i C205 przez wtór-
poziom na bazie tranzystora Q67, dlatego sygna³ video prze- nik Q94 podawany jest do uk³adu VideoCrypt.
puszczany jest przez tranzystor Q68 oraz podawany do wzmac- Uk³ad U21 jest prze-
niacza z tranzystorami Q53, Q52 i dalej do wyprowadzenia 19 ³¹cznikiem typu 4052 (dwa Tabela 1.
gniazda SK4 (DECODER SCART). prze³¹czniki typu: 4 wejœcia n. 9 n. 10 Po³¹czenia
Je¿eli ustawiona jest charakterystyka Clamped, na wyjœciu / 1 wyjœcie). Sterowanie Wysoki Wysoki 3 i 4, 13 i 11
15 uk³adu U17 (linia CLAMPED_DEC_VID) pojawia siê stan prze³¹czaniem dokonywane Wysoki Niski 3 i 2, 13 i 15
wysoki. Tranzystor Q69 zostaje za³¹czony, a napiêcie na bazie jest napiêciami podawany- Niski Wysoki 3 i 5, 13 i 14
Q68 wynosi teraz 0V i tranzystor ten nie przewodzi. Kluczowa- mi do n.9 i 10. W tabeli 1 Niski Niski 3 i 1, 13 i 12
ny sygna³ video (CLAMPED) z wyjœcia wtórnika Q95 poprzez przedstawiono zale¿noœæ re-
wtórnik Q67 podawany jest do wzmacniacza z tranzystorami alizowanych po³¹czeñ od stanów na wejœciach 9 i 10.
Q53, Q52 i dalej do wyprowadzenia 19 gniazda SCART SK4. Wejœcia 15 i 11 klucza s¹ po³¹czone i stanowi¹ wejœcie dla
Dekodery RTL4 wymagaj¹ ustawienia opcji PAL, natomiast sygna³u video z wyprowadzenia 20 gniazda DECODER
dekodery Canal+ i Premiere wymagaj¹ ustawienia opcji Clam- SCART. Sygna³ ten na schemacie oznaczony jest jako
ped. W przypadku ustawienia PAL w menu External AV, sy- EXT_DEC. Wejœcia 15 i 11 U21 s¹ przy³¹czone do wyjœcia 13
gna³ z wyjœcia 2 U16 podawany jest do uk³adu deemfazy PAL tego uk³adu, gdy na n.9 podawany jest stan wysoki. Nó¿ka 9
z³o¿onego z: R302, R301, C222 i C291, a nastêpnie powraca sterowana jest sygna³em INT/EXT_VIDEO z wyjœcia 4 proce-
do tego uk³adu poprzez wejœcie 4. Sygna³ jest wzmacniany, sora fonii U14, który z kolei sterowany jest szyn¹ I2C z mikro-
odwracany i pojawia siê na wyjœciu 6. Poprzez kondensator kontrolera U4. Mikrokontroler przesy³a do uk³adu U14 infor-
sprzêgaj¹cy C217 sygna³ video podawany jest do wejœcia 7 macjê o statusie linii DEC_STAT. Linia ta jest po³¹czona z wy-
U16 i st¹d w uk³adzie do wejœcia prze³¹cznika Ÿróde³ sygna³u. prowadzeniem 8 gniazda DECODER SCART.
Nó¿ki 8 i 9 uk³adu U16 s¹ tak¿e wejœciami tego prze³¹cznika. Je¿eli napiêcie na wejœciu 9 przyjmuje stan niski, wejœcie
W odbiorniku MSS200 wejœcia te nie s¹ wykorzystane. 12 lub 14 mo¿e byæ przy³¹czone do wyjœcia 13 U21. Do wej-
Z wyjœcia prze³¹cznika, sygna³ w uk³adzie U16 podawany œcia 12 podawany jest klampowany sygna³ video, a do wejœcia
jest do wejœcia nieodwracaj¹cego wzmacniacza, którego 14 sygna³ video z dekodera VideoCrypt. O tym, które z wejœæ
wzmocnienie regulowane jest poprzez szynê steruj¹c¹ z mi- zostanie prze³¹czone na wyjœcie 13 decyduje stan na szynie
krokontrolera U4. U¿ytkownik ma mo¿liwoœæ sterowania tym VC_STATUS przy³¹czonej do wejœcia 10 U21. Szyna ta stero-
wzmocnieniem reguluj¹c kontrast w Picture Menu. Sygna³ z wana jest przez uk³ad dekodera VideoCrypt.
wyjœcia wzmacniacza pojawia siê na n.20 i przechodzi przez Klampowany sygna³ video z wyjœcia 13 uk³adu U21 poda-
filtr z³o¿ony z: L30, L31, C196, C197, C198, C194 i C195. wany jest do wzmacniacza z tranzystorami Q50, Q49, którego
Zadaniem tego filtru jest odciêcie czêstotliwoœci powy¿ej wzmocnienie wynosi oko³o 3. Nastêpnie sygna³ video jest klam-
5MHz. Elementy: Q40, C200, C201 realizuj¹ kompensacjê prze- powany w uk³adzie z tranzystorem Q79 tak, aby uzyskaæ po-
suniêcia fazy pomiêdzy sygna³ami chrominancji i luminancji. ziom impulsów synchronizacji wynosz¹cy oko³o 1.4V. Taki po-
Po przejœciu przez filtr, sygna³ video podawany jest do ziom jest wymagany na wejœciu video (n.10 U17) uk³adu ge-
wzmacniacza z tranzystorami Q41, Q42 i do uk³adu eliminato- neratora OSD, gdzie podawany jest sygna³ video VCR_VID
ra czêstotliwoœci podnoœnych fonii zbudowanego z: L32, C203. po uk³adzie klampowania. Sygna³ ten podawany jest równie¿
do wejœcia separatora impulsów synchronizacji z tranzystora- Jednoczeœnie impulsy synchronizacji wydzielane przez tran-
mi: Q80, Q81, Q83. Na kolektorze tranzystora Q83 pojawiaj¹ zystor Q91 powoduj¹, ¿e w czasie ich trwania tranzystor Q92
siê impulsy synchronizacji HSYNC, które podawane s¹ do wej- jest za³¹czony, a tranzystor Q93 wy³¹czony. Powoduje to w³¹-
œcia 18 uk³adu U17. Na wyjœciu tranzystora Q82 pojawiaj¹ siê czenie tranzystora Q63. W ten sposób nastêpuje nak³adanie im-
impulsy VSY, które podawane s¹ do wejœcia 19 uk³adu U17. pulsów synchronizacji generowanych w uk³adzie U17 na sy-
Sygna³ VCR_VID podawany jest tak¿e do wyjœcia video gna³ szumu.
(wypr. 19) gniazda VCR SCART SK2 poprzez wtórnik Q51. Tak wiêc w czasie, gdy na szynie VCR_VID jest sygna³
szumu, tranzystor Q63 jest wy³¹czony. Za³¹czany jest tylko w
czasie trwania impulsów synchronizacji generowanych przez
Uk³ad OSD U17 i w czasie, gdy sygna³ video z wyjœcia 8 U17 zawiera sy-
Jako generator sygna³ów OSD zastosowano uk³ad U17 typu gna³ OSD odpowiadaj¹cy bieli. Bia³e fragmenty powoduj¹ za-
M35010-XXXSP. Uk³ad ten sterowany jest szyn¹ I2C z mikro- ³¹czenie tranzystora Q63. W rezultacie sygna³ OSD odpowia-
kontrolera U4. Wybór koloru t³a menu mo¿e byæ dokonany w daj¹cy bieli zostaje dodany do sygna³u szumu. W czasie, gdy
Picture Menu. Uk³ad U17 wytwarza sygna³y OSD, które mog¹ na linii GR_ON_NOISE jest stan niski, tranzystor Q90 jest
byæ wyœwietlane na tle obrazu, na tle szumu lub na jednolitym wy³¹czony, co powoduje wzrost napiêcia na wejœciu 9 ustala-
tle generowanym w uk³adzie. j¹cym poziom bieli i wzrost poziomu sygna³u na wyjœciu 8 U17
Uk³ad U17 zawiera dwa generatory, pierwszy z nich pracu- odpowiadaj¹cemu sygna³owi bieli. W czasie, gdy stan na linii
je z zewnêtrznym rezonatorem kwarcowym przy³¹czonym po- GR_ON_NOISE jest wysoki, tranzystor Q92 jest ca³y czas
miêdzy n.16, 17 i generuje przebieg o czêstotliwoœci w³¹czony, a Q93 wy³¹czony powoduj¹c, ¿e sygna³ szumu nie
17.743MHz, który s³u¿y do generowania obrazu t³a. Czêstotli- przechodzi do œcie¿ki sygna³u video.
woœæ 17.743MHz jest cztery razy wiêksza od czêstotliwoœci
podnoœnej koloru w systemie PAL. Je¿eli czêstotliwoœæ gene- Wybór Ÿród³a sygna³u video i prze³¹cznik
ratora z tym rezonatorem ró¿ni siê wiêcej ni¿ kilkaset herców
od czêstotliwoœci nominalnej 17.743MHz, to OSD mo¿e byæ chrominancji SVHS
wyœwietlane bez koloru (zale¿nie od zakresu detekcji koloru Uk³ad U20 prze³¹cza Ÿród³a sygna³u video, jest to klucz typu
odbiornika telewizyjnego). 4053. Rezystory: R361, R360, R358 i R359 polaryzuj¹ wejœcia
Drugi generator pracuje z czêstotliwoœci¹ 7MHz, która jest 2 i 1 klucza. Do wejœcia 1 podawany jest sygna³ video z wyjœcia
ustawiana zewnêtrznymi elementami: L16, C127 i C207 przy- wtórnika Q63. Jest to sygna³ z toru w.cz.-p.cz. odbiornika.
³¹czonymi do n.1 i 2 uk³adu U17. Generator ten s³u¿y do takto- Do wejœcia 2 podawany jest sygna³ video z wejœcia 20 gniaz-
wania uk³adu generuj¹cego napisy. Wejœciowe impulsy H i V da TV SCART SK3.
podawane do wejœæ 18 i 19 U17 ustalaj¹ po³o¿enie OSD na Sygna³ z wejœcia 1 U20 prze³¹czany jest do wyjœcia 15 je-
ekranie w czasie, gdy sygna³ OSD wyœwietlany jest na tle ob- ¿eli stan na wejœciu prze³¹czaj¹cym n.10 U20 jest wysoki.
razu telewizyjnego. Je¿eli OSD wyœwietlane jest na tle gene- Wejœcie to sterowane jest szyn¹ VCR/SAT z wyjœcia 5 proce-
rowanym przez uk³ad U17, to impulsy synchronizacji wytwa- sora audio U14. Uk³ad ten w tym przypadku dzia³a jako eks-
rzane s¹ w tym uk³adzie. Dla obu wymienionych trybów wy- pander portów mikrokontrolera U4. Je¿eli na wyjœciu 5 jest
œwietlania tekstu poziom bieli napisów ustalany jest rezystora- stan niski, to na wyjœciu inwertera Q62 steruj¹cego wejœciem
mi R284 i R285 przy³¹czonymi do n.9. 10 U20 jest stan wysoki. Wejœcie 10 U20 jest zwarte z wej-
Sygna³ video podawany jest do wejœcia 10 uk³adu U17. Na œciem steruj¹cym 9 tego uk³adu. Stan wysoki na wejœciu 9 przy-
wyjœciu 8 uk³adu obecny jest sygna³ video z na³o¿onym sygna- ³¹cza n.3 U20 do wyjœcia 4 uk³adu.
³em OSD. Sygna³ ten przez wtórnik Q63 podawany jest do dziel- Do wejœcia 3 podawany jest sygna³ chrominancji SVHS z
nika z³o¿onego z R353 i R354, który dzieli sygna³ przez 2. Na wejœcia 15 gniazda DECODER SCART SK4. Sygna³ z wyj-
wyjœciu dzielnika uzyskuje siê sygna³ video o amplitudzie rów- œcia 4 U20 poprzez wtórnik z tranzystorem Q66 podawany jest
nej 1V, który podawany jest przez kondensator C244 do wej- do wyjœcia 15 gniazda TV SCART SK3. W przypadku, gdy na
œcia 1 uk³adu prze³¹czaj¹cego U20. wejœciu 9 U20 jest stan wysoki, sygna³ chrominancji z gniazda
W czasie, gdy OSD wyœwietlane jest na tle generowanym SK4 podawany jest do wyprowadzenia 15 gniazda SK3.
przez U17, uk³ad generuje impulsy synchronizacji i dodaje je Je¿eli na wejœciach 9 i 10 jest stan niski, to sygna³ video z
do sygna³u video pojawiaj¹cego siê na wyjœciu 8. Impulsy te s¹ wejœcia 2 U20 (video z gniazda TV SCART) jest prze³¹czony
wycinane z sygna³u w uk³adzie separatora z tranzystorem Q91 do wyjœcia 15 U20, a sygna³ z wejœcia 5 U20 (chrominancja
i nastêpnie podawane przez diodê D58 przesuwaj¹c¹ poziom SVHS z wejœcia 15 gniazda VCR SCART) jest prze³¹czony do
do bazy tranzystora Q92. Tranzystor ten za³¹czany jest stanem wyjœcia 4 U20 i dalej do wyjœcia 15 gniazda TV SCART. Ozna-
niskim na linii GR_ON_NOISE. Sygna³ ten pochodzi z wyj- cza to, ¿e kasety nagrane w systemie SVHS bêd¹ odtwarzane
œcia 14 uk³adu U17. Stan na linii GR_ON_NOISE ustala mi- przez odbiornik w tym systemie. Sygna³ z wyjœcia 15 U20 po-
krokontroler U4 poprzez szynê I2C. Stan niski jest utrzymywa- przez wzmacniacz z tranzystorami Q61 i Q60 podawany jest
ny, gdy mikrokontroler stwierdza brak sygna³u video. W tym do wyjœcia 19 gniazda TV SCART SK3.
przypadku na linii VCR_VID jest sygna³ szumu, który poprzez Stan na linii VCR/SAT jest sterowany przez mikrokontro-
R533 i C279 podawany jest do bazy wtórnika Q93. Poziom ler U4, który odczytuje stan na linii VCR_STAT (jest to linia
sta³y na bazie Q93 ustalany jest rezystorami R542, R543 i wy- po³¹czona z wejœciem 8 gniazda VCR SCART i z wejœciem 5
nosi oko³o 7.5V. Taki poziom na bazie Q93 powoduje, ¿e tran- U4). Je¿eli magnetowid jest w trakcie odtwarzania kasety, to
zystor Q63 jest wy³¹czony i sygna³ szumu podawany jest do ustawia on na linii VCR_STAT stan wysoki. Uk³ad U4 prze³¹-
toru video odbiornika.
cza w tym momencie sygna³y z gniazda VCR SCART do gniaz- Modulator UHF
da TV SCART umo¿liwiaj¹c ogl¹danie obrazu z odtwarzanej
kasety na ekranie odbiornika. Sygna³ w.cz. na wyjœciu odbiornika, generowany jest w
uk³adzie z syntez¹ czêstotliwoœci. Umo¿liwia to precyzyjne
dostrojenie modulatora do dowolnego kana³u w paœmie UHF
Wyjœcie sygna³u video do modulatora i (kana³y 21÷69). Uk³ad sk³ada siê ze wzmacniacza w³¹czonego
opcjonalnych gniazd AV pomiêdzy wejœcie i wyjœcie w.cz. i modulatora, który zbudo-
wany jest z uk³adów U1, U2. Ca³y uk³ad wymaga dwóch na-
Sygna³ video z kolektora tranzystora Q60 oznaczony na piêæ zasilaj¹cych, jednego do zasilania wzmacniacza (+14V,
schemacie jako TVVID (wzmocniony sygna³ video z wyjœcia które musi byæ obecne ca³y czas) i drugiego do zasilania mo-
15 U20) podawany jest do uk³adu eliminatora czêstotliwoœci dulatora (+5VMOD, które jest wy³¹czane w stanie czuwania).
podnoœnych fonii zbudowanego z elementów: L38, C245, C246. Uk³ad U1 jest podstawowym blokiem modulatora. Zawiera on:
Nastêpnie sygna³ ten przez rezystor R379 i liniê opóŸniaj¹c¹ • generator sterowany napiêciem (VCO), który mo¿e byæ
L39 podawany jest do wejœcia modulatora jako sygna³ przestrajany w zakresie ca³ego pasma UHF,
MOD_VID. • modulator amplitudy moduluj¹cy noœn¹ sygna³em video,
Sygna³ TVVID podawany jest tak¿e do wyjœcia 2 gniazda • generator podnoœnej sygna³u fonii,
video SK6 (gniazdo typu CINCH). Nale¿y zauwa¿yæ, ¿e sy- • uk³ad automatycznej regulacji wzmocnienia sygna³u vi-
gna³ TVVID zawiera impulsy OSD (poniewa¿ jest to sygna³ deo i uk³ad klampuj¹cy dla zapewnienia w³aœciwego in-
kierowany do gniazda TV SCART). Dziêki temu, gdy magne- deksu modulacji.
towid pod³¹czony jest do wejœcia odbiornika poprzez gniazdo W uk³adzie generatora VCO pracuj¹ elementy przy³¹czo-
antenowe (w.cz.), to sygna³ OSD mo¿e byæ nagrywany razem ne do n.9, 10, 12 i 13 uk³adu U1. Uk³ad przestrajany jest napiê-
z sygna³em video. ciem z zakresu 0÷24V, podawanym do diody warikapowej D2.
Wyjœcia ró¿nicowe 7 i 8 U1 po³¹czone s¹ z wejœciami 3 i 2
uk³adu preskalera U2, który dzieli czêstotliwoœæ generatora
Blokowanie sygna³ów RGB VCO przez 64. Sygna³ o czêstotliwoœci z zakresu 7.1875 ÷
Jeden z prze³¹czników uk³adu U20 - n.12, 13 i 14, wyko- 13.4375MHz z wyjœcia 7 preskalera U2 podawany jest do wej-
rzystywany jest do blokowania lub za³¹czania linii po³¹czonej œcia 13 toru syntezy czêstotliwoœci w uk³adzie U16.
z wejœciem 16 gniazda TV SCART (jest to linia okreœlaj¹ca Napiêcie przestrajaj¹ce modulator uzyskiwane jest z im-
status wejœcia RGB). Sposób po³¹czenia n.12, 13 i 14 sterowa- pulsów, z wyjœcia 14 uk³adu U16. Impulsy te s¹ ca³kowane w
ny jest sygna³em oznaczonym jako 16-INHIBIT, który poprzez uk³adzie: C48, R29, Q4, Q3 i podane do katody diody D2.
inwerter Q71 podawany jest do wejœcia 11 U20. Sygna³ ten Elementy generatora podnoœnej fonii przy³¹czone s¹ po-
pochodzi z wyjœcia 6 ekspandera portów U26, którym steruje miêdzy n.15 i 16 U1. Generator wytwarza sygna³ o czêstotli-
mikrokontroler U4. Stan na wyjœciu ekspandera jest wysoki woœci 5.5MHz lub 6MHz. Sygna³y fonii z wyjœæ 25 i 26 pro-
(niski na wejœciu 11 U20), gdy menu jest wyœwietlane w cza- cesora fonii U14 podawane s¹ do uk³adu sumuj¹cego R222,
sie pracy magnetowidu w trybie odtwarzania. W tym stanie R223, a nastêpnie do wzmacniacza z tranzystorem Q36. Z ko-
n.12 U20 jest po³¹czona z wyjœciem 14 - linia TV16. Powodu- lektora Q36 sygna³ AUDIO_MOD podawany jest do katody
je to przy³¹czenie do masy poprzez wtórnik Q57 wyprowadze- diody warikapowej D3 powoduj¹c, ¿e sygna³ noœnej jest mo-
nia 16 gniazda TV SCART i zablokowanie wejœcia RGB w dulowany sygna³em audio. Dioda D3 jest polaryzowana wstêp-
odbiorniku telewizyjnym. nie diod¹ Zenera D5 5.6V.
Je¿eli stan na wejœciu 11 U20 jest wysoki, n.13 po³¹czona Uk³ad preemfazy audio stanowi kondensator C154 i rezy-
stor R226 w³¹czone w obwód emitera tranzystora Q36.
jest z wyjœciem 14 U20, co powoduje po³¹czenie wyprowadze-
Sygna³ video do modulatora oznaczony na schemacie jako
nia 16 gniazda DECODER SCART z wyprowadzeniem 16
MOD_VID podawany jest do wejœcia 4 uk³adu U1 poprzez
gniazda TV SCART. Dla takiego po³¹czenia sygna³y RGB z
filtr z³o¿ony z: C40, L8, C39. Sygna³ ten moduluje noœn¹ w.cz.
dekodera (wejœcia 15, 11 i 7 gniazda DECODER SCART) obec-
z g³êbokoœci¹ 80%. G³êbokoœæ modulacji ustawiana jest rezy-
ne na wejœciach RGB gniazda TV SCART mog¹ byæ wyœwie-
storem R25 przy³¹czonym do n.3.
tlane na ekranie odbiornika wtedy, gdy na wyprowadzeniu 16
Sygna³ wyjœciowy z modulatora z n.2 U1 poprzez filtr gór-
gniazda DECODER SCART pojawi siê stan wysoki.
noprzepustowy C18, L4 i C17 jest podawany do cewki L3, na
której dokonuje siê sumowanie sygna³u z modulatora z sygna-
Sterowanie przekaŸnikiem ³em antenowym odbiornika.
Sygna³ antenowy z wejœcia ANTENNA INPUT podawany
Odbiornik mo¿e byæ wykorzystany do sterowania zewnêtrz- jest do filtru górnoprzepustowego z³o¿onego z C4 i L2. Dioda
nym przekaŸnikiem poprzez wyprowadzenie 10 gniazda DE- D1 zabezpiecza uk³ad przez przepiêciami. Nastêpnie sygna³ prze-
CODER SCART. Na wyjœciu tym mo¿na wymusiæ napiêcie chodzi przez filtr górnoprzepustowy C3, L1oraz C2 i podawany
14V. Napiêcie to pojawia siê wtedy, gdy w Tuning Menu opcja jest do wzmacniacza z tranzystorem Q1. Rezystor R3 pracuje w
Ext. Switch zostanie ustawiona jako On. Mikrokontroler usta- uk³adzie sprzê¿enia zwrotnego. Sygna³ z wyjœcia Q1 poprzez
wia wówczas stan wysoki na linii REL_DRV (wyjœcie 13 eks- uk³ad rezystywny R33, R9, R34 podawany jest do drugiego
pandera U26). Tranzystory Q85 i Q86 s¹ wówczas w³¹czone i wzmacniacza z tranzystorem Q2. Rezystor R10 realizuje sprzê-
napiêcie 14V przez rezystor R461 podawane jest do wyjœcia ¿enie zwrotne tego wzmacniacza. Sygna³ z wyjœcia Q2 podawa-
10 gniazda DECODER SCART. ny jest do cewki L3 i dalej do wyjœcia antenowego. }
Dokoñczenie w nastêpnym numerze
trybie standby). Zapis dokonywany jest w postaci heksadecy- Przyk³ad: w menu znajduje siê nastêpuj¹cy zapis b³êdów -
malnej. W³¹czenie OTVC, nawet na krótko, powoduje zalicze- 3 4 1 3 1. Odczyt tego zapisu powinien byæ nastêpuj¹cy: ostat-
nie kolejnej godziny - stan licznika zostaje powiêkszony o 1. nim b³êdem wykrytym przez uk³ady diagnostyczne by³ b³¹d o
kodzie 3, przedostatnim - 4, itd.
2.2. Wskazania b³êdów w menu SDM
Pozycja w menu oznaczona ERR (b³¹d) razem ze znajduj¹- Uwaga: Skasowanie pamiêci b³êdów nastêpuje po prze³¹-
c¹ siê po prawej stronie pamiêci¹ b³êdów s³u¿y do zapamiêty- czeniu odbiornika z trybu serwisowego SDM lub SAM do
wania kodów piêciu uszkodzeñ odbiornika zwi¹zanych z nie- stanu standby lub wys³anie z pilota DST kodu 99.
prawid³owoœciami funkcjonowania uk³adów komunikuj¹cych
siê po szynie I2C. W piêciopozycyjnej pamiêci zapamiêtywa- 2.2. Sygnalizacja b³êdów przez diodê LED-STANDBY
nych jest piêæ ostatnich b³êdów. Zapisywanie kolejnych b³êdów B³êdy (uszkodzenia) o kodach 2, 5 i 8 sygnalizowane s¹
nastêpuje od prawej do lewej, czyli ostatnio wykryty b³¹d znaj- tak¿e przez miganie diody LED - STANDBY. Jest to szczegól-
duje siê najbardziej na lewo (brak b³êdu sygnalizowany jest przez nie przydatne przy takich uszkodzeniach, jak: brak wyœwietla-
0). Zestawienie kodów b³êdów wraz z opisem potencjalnej przy- nia OSD lub brak obrazu.
czyny i lokalizacji b³êdu przedstawiono w tablicy 1. Sposób sygnalizowania jest nastêpuj¹cy: dioda b³yska (czas
b³yœniêcia trwa 0.25s, czas przerwy równie¿ 0.25s) tyle razy
ile wynosi kod b³êdu, po czym nastêpuje wygaszenie diody na
Tablica 1 3 sekundy i proces powtarza siê.
Kod Do uruchomienia sygnalizacji kodów poprzez b³yskanie
Przyczyna i lokalizacja b³êdu
b³êdu
diody LED mo¿na wykorzystaæ pilota serwisowego DST, w
0 Brak b³êdów
którym nale¿y nacisn¹æ przycisk [ DIAGNOSE ].
1 B³¹d wewnêtrznej pamiêci RAM w mikroprocesorze 7600
2
2 B³¹d szyny I C
B³¹d pamiêci EEPROM zwi¹zany z nieadekwatnymi do
3 2.3. Skróty opcji i ich status
konfiguracji odbiornika ustawieniami pamiêci
4 B³¹d procesora fonii MSP3410 na module NICAM Nazwy poszczególnych opcji konfiguracyjnych odbiorni-
5 B³¹d procesora video TDA8373/74 ka wyœwietlane s¹ w postaci dwuliterowego skrótu po lewej
6 B³¹d (uszkodzenie) pamiêci EEPROM ST24C04 stronie ekranu, a stan opcji po prawej stronie. Znaczenie skró-
7 B³¹d (uszkodzenie) g³owicy (tunera) PLL tów rozszyfrowano w tablicy 2. W tablicy tej podano równie¿
8 Wysoki poziom bitu POR (na n.43 procesora 7600) mo¿liwe stany opcji (ON oznacza stan aktywny, OFF - nieak-
tywny) oraz ustawienia dla odbiornika 21PT1663/00.
Tablica 2
Skrót opcji Objaœnienie Status 21PT1663/00
AT Automatic tuning system - automatyczne wyszukiwanie stacji ON/OFF ON
AV AVL ON/OFF ON
BA Bass - regulacja tonów niskich ON/OFF ON
BL Balance - regulacja balansu ON/OFF ON
CO Clock in Menu - zegar w menu ON/OFF OFF
GM Game mode - tryb optymalnych ustawieñ dla gier ON/OFF ON
HO Hotel mode - tryb hotelowy ON/OFF ON
PH - Philips
MT Menu type - rodaj menu u¿ytkownika NB - National Brand PH
MV - Magnavox
PG Program guide – „przewodnik” programów ON/OFF ON
PR Preset - ustawienie maksymalnej liczby odbieranych programów 99; 59; 79 99
SA Spatial - funkcja uprzestrzenniania dŸwiêku ON/OFF ON
IN - ITT NICAM
IT - ITT 2CS
SB Sound Board - opcje modu³u fonii IN
MA - MONO ALL
MM - Multi Mono
SP Funkcja Smart picture ON/OFF ON
ON Funkcja Smart Sound Full ON/OFF ON
SU Funkcja Surf ON/OFF ON
EW - Europa zach.
EE - Europa wsch.
SY Odtwarzany system EW
EM - Europa Manual
SS - system pojedynczy
TR Treble - regulacja tonów wysokich ON/OFF ON
UH Tylko UHF ON/OFF OFF
VI Virgin Mode - wyœwietlanie na ekranie przy instalacji uruchomieniowej ON/OFF OFF
XT Wejœcie zewnêtrzne EXT 2 ON/OFF ON
Wybór kolejnych opcji odbywa siê przy pomocy przyci- kolejnych podmenu zwi¹zanych z ustawieniami balansu bieli,
sków [ MENU UP ] i [ MENU DOWN ], a ich status prze³¹- geometrii obrazu oraz toru w.cz. - p.cz., które zosta³y opisane
cza siê przyciskami [ MENU LEFT ] i [ MENU RIGHT ]. w dalszej czêœci tego punktu.
Opcje te ustawiane s¹ w trakcie procesu produkcji i s¹ œci-
œle zwi¹zane ze skompletowaniem i wyposa¿eniem odbiorni-
3.1. AKB (Auto Kine Biasing)
ka. Ich ustawienie mo¿e byæ konieczne równie¿ po wymianie W tej pozycji menu g³ównego mo¿na w³¹czyæ (ON)/wy³¹-
uk³adu scalonego pamiêci EEPROM, jeœli dysponujemy pa- czyæ (OFF) opcjê stabilizacji pr¹du czerni.
miêci¹ czyst¹ lub fabryczn¹ ale z innymi nastawami. Pamiêæ 3.2. TUN.FOA i TUN.FOB - sta³e czasowe tunera
czysta po wymianie zostaje za³adowana z procesora ustawie- Przy pomocy ustawieñ opcji TUN.FOA i TUN.FOB mo¿-
niami standardowymi. W tym wypadku czynnoœci naprawcze na zmieniaæ sta³e czasowe (szybkoœæ) zaskoku pêtli dla sygna-
nale¿y rozpocz¹æ od prawid³owego ustawienia statusu opcji. ³ów wewnêtrznych tunera. Prêdkoœæ ta mo¿e byæ ustawiana na:
Tutaj mo¿e okazaæ siê pomocna „œci¹gawka” znajduj¹ca siê normaln¹, woln¹ lub szybk¹, zgodnie z tablic¹ 3.
wewn¹trz odbiornika, naklejona na kineskopie, zawieraj¹ca spis
ustawieñ opcji dla danego modelu odbiornika.
Procedura ³adowania danych do nowej pamiêci EEPROM
jest nastêpuj¹ca:
• w³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym,
• uaktywniæ uk³ad wyciszania (w celu unikniêcia nieprzy-
jemnych efektów dŸwiêkowych),
• zmieniæ status opcji zgodnie z naklejk¹ znajduj¹c¹ siê na
kineskopie odbiornika, 3.3. EXT.FOA i EXT.FOB - sta³e czasowe dla ze-
• wy³¹czyæ odbiornik przy pomocy pilota do stanu standby, wnêtrznych sygna³ów AV
• w³¹czyæ odbiornik pilotem do trybu normalnej pracy, Przy pomocy ustawieñ tych opcji ustawia siê szybkoœæ za-
• wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym, skoku pêtli zewnêtrznych sygna³ów AV. Prêdkoœæ ta mo¿e byæ
• w³¹czyæ ponownie odbiornik przy pomocy wy³¹cznika sie- ustawiana na: normaln¹, woln¹ lub szybk¹, zgodnie z tablic¹ 4.
ciowego.
3.4.2. IF-PLL, IF-PLL L, AFW, AFA i AFB - usta- Standardowo, wartoœci¹ pocz¹tkow¹ wszystkich opisywa-
wienia demodulatora video nych tutaj ustawieñ jest liczba 37.
Opcje te podlegaj¹ ustawieniom po wymianie g³ównego
procesora sygna³owego TDA8373/74. Sposób regulacji jest 3.6. Podmenu GEOMETRY
nastêpuj¹cy: Podmenu to s³u¿y do ustawiania parametrów geometrii ob-
razu S. Widok tego podmenu pokazano na rysunku 6.
- IF-PLL (dotyczy wszystkich modeli)
• uruchomiæ tryb serwisowy SAM,
• do wyprowadzenia 11 tunera pod³¹czyæ sygna³ z genera-
tora o czêstotliwoœci 38.9MHz o modulacji negatywowej,
• ustawiæ wartoœæ parametru AFW na 80, a nastêpnie regu-
lowaæ opcjê IF-PLL tak, aby wartoœci parametrów AFA i
AFB waha³y siê pomiêdzy 1 a 0 lub 0 a 1.
- IF-PLL L´
• uruchomiæ tryb serwisowy SAM,
• do wyprowadzenia 11 tunera pod³¹czyæ sygna³ z genera-
tora o czêstotliwoœci 33.9MHz o modulacji pozytywowej Rys.6. Widok podmenu GEOMETRY.
w paœmie I, system L - dla modeli mono BGLI lub o czê- Zmianê wartoœci poszczególnych pozycji dokonuje siê przy
stotliwoœci 34.0MHz o modulacji pozytywowej w paœmie pomocy przycisków [ ] i [ ], parametry wybiera siê przy
I, system L - dla modeli NICAM BGLI, pomocy przycisków [ ] i [ ]. Zapamiêtanie ustawionych
• ustawiæ wartoœæ parametru AFW na 80, a nastêpnie regu- wartoœci nastêpuje po przejœciu na poziom g³ównego menu w
lowaæ opcjê IF-PLL L tak, aby wartoœci parametrów AFA wyniku naciœniêcia przycisku [ OK ].
i AFB waha³y siê pomiêdzy 1 a 0 lub 0 a 1. Objaœnienie skrótów u¿ytych w podmenu GEOMETRY:
• HSH - przesuw obrazu w poziomie,
Uwaga: Parametry AFA i AFB s¹ jedynie wskaŸnikami i re- • VSL - liniowoœæ w pionie,
gulacji i po ustawieniu opcji IF-PLL i/lub IF-PLL L nie na- • VAM - amplituda w pionie,
le¿y ich wartoœci zmieniaæ. • SC - korekcja S,
• VSH - przesuwu obrazu w pionie.
3.5. Podmenu WHITE TONE - odcieñ bieli
Wybranie w menu g³ównym opcji WHITE TONE powo- Uwaga: Ustawianie geometrii obrazu nale¿y rozpocz¹æ od
duje wyœwietlenie na ekranie podmenu WHITE TONE, poka- przypisania parametrowi VS wartoœci 25, a parametrowi SC
zanego na rys.4, a które z kolei mo¿e zostaæ rozwiniête na dal- wartoœci 13 dla OTVC z kineskopem 21” lub 15 dla OTVC z
sze podmenu: WARM (ciep³y odcieñ bieli), COOL (zimny kineskopem 17”.
odcieñ bieli) i NORMAL (neutralny odcieñ bieli), pokazane
na rysunku 5.
4. Tryb hotelowy
W trybie hotelowym ustawienie maksymalnego poziomu
g³oœnoœci zostaje ograniczone do poziomu, ustalonego przez
uruchamiaj¹cego tryb hotelowy, nie ma mo¿liwoœci wywo³a-
nia menu instalacyjnego (nie ma mo¿liwoœci programowania
odbiornika) oraz po w³¹czeniu odbiornika zostaje on w³¹czony
na jeden z wybranych programów.
Rys.4. W³¹czanie trybu hotelowego przeprowadza siê w sposób
nastêpuj¹cy:
• wybraæ program o numerze 38,
• nacisn¹æ jednoczeœnie oba przyciski [ Vol + ] i [ Vol - ] na
klawiaturze lokalnej i w trakcie ich przytrzymywania na-
cisn¹æ przycisk [ OSD ] na pilocie.
Potwierdzeniem za³¹czenia trybu hotelowego jest wyœwie-
tlenie siê podmenu trybu hotelowego, pokazanego na rys.7, w
Rys.5 którym mo¿na wybraæ programy niedostêpne dla ogl¹daj¹cego.
Odwo³anie trybu hotelowego nastêpuje przez wykonanie po wygrzaniu odbiornika przez co najmniej 10 minut. Pomiary
tych samych czynnoœci jak wy¿ej, przy czym podmenu trybu wykonywaæ wzglêdem masy tunera. W trakcie pomiarów nie
hotelowego zmienia siê na takie, jakie pokazano na rys.8. nale¿y jako masy wykorzystywaæ radiatora.
5.1. Ustawianie napiêcia +95V (17”, 21”)
38 HOTEL OFF Regulacje serwisowe nale¿y rozpocz¹æ od kontroli i ewen-
tualnie skorygowania napiêcia zasilaj¹cego, mierz¹c je na kon-
densatorze C2551. Napiêcie to dla regulacji jaskrawoœci i kon-
Rys.8.
trastu zredukowanych do minimum powinno wnosiæ:
Warunkiem w³¹czenia trybu hotelowego jest wybranie w + 100V ± 1V - OTVC z kineskopem 17”,
trybie serwisowym SDM w opcji HO stanu ON. + 96.7V ± 1V - OTVC z kineskopem 21”.
Wartoœæ napiêcia mo¿na skorygowaæ rezystorem nastawnym
R3540 (rys.8.).
5. Regulacje serwisowe
5.2. Ustawianie napiêcia siatki drugiej
Wszystkie regulacje elektryczne nale¿y wykonywaæ dla na- Do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ czarnego pola.
piêcia zasilaj¹cego sieci 220÷240V ±10%, 50Hz÷60Hz ±5%, Sondê oscyloskopu (dla ustawieñ DC 50V/div i 2ms/div) pod-
³¹czaæ kolejno do katod kineskopu i mierzyæ poziom napiêcia
0025 sta³ego impulsu pomiarowego - VCU, pokazanego na rys.10.
7620 0024
EEPROM
SDM
7600 Impuls pomiarowy
µP
0028 HOT
SAM
0029 VCU
• wyprowadzenie 19, poziom sygna³u video - 1VPP, W przypadku prawid³owych wartoœci wymienionych para-
• wyprowadzenie 1 i 3, poziom sygna³u audio - 100÷500mV. metrów, nale¿y sprawdziæ podstawowe parametry odbiornika
Gniazdo EURO-AV TV: zamieszczone w tabeli 1.
• wyprowadzenie 19, poziom sygna³u video - 1VPP, W tabeli 2 zamieszczono zestawienie typowych uszkodzeñ
• wyprowadzenie 1 i 3, poziom sygna³u audio - 100÷500mV. odbiornika z podaniem przyczyn i okreœleniem miejsca uszko-
Gniazdo DIN-AV: dzenia.
• wyprowadzenie 2, poziom sygna³u video - 1VPP, W celu umo¿liwienia lokalizacji uszkodzenia mikrokontro-
• wyprowadzenie 4 i 6, poziom sygna³u audio - 100÷500mV. lera IC100 w tabeli 3 zamieszczono dane dotycz¹ce jego funk-
cji i wartoœci napiêæ/sygna³ów na poszczególnych wyprowa-
Uwaga: Gniazda DIN-AV i EURO-AV TV s¹ ze sob¹ po³¹-
dzeniach (fabryczne ustawienie programu 1).
czone równolegle. Obci¹¿enie powinno byæ przy³¹czone do
Symbole d.1, h.2, .0, .2, .1, .3 wyœwietlane s¹ na wyœwie-
jednego z tych gniazd.
tlaczu odbiornika.
Tabela 1
Testowany
Wartoœæ parametru Punkt pomiaru Mo¿liwe uszkodzenie
parametr
+ 5V 5V (±0.2V) IC 100 n.3 IC629, C627, C630
Zegar 4MHz 4MHz, 3VPP IC100 n.4, 5 Q116, IC100
Reset Krótki impuls w stanie LOW IC100 n.28 C101, IC100, T107, D106, C106
2
2 Na magistrali I C musz¹ byæ obecne dane. Mo¿na je uruchomiæ z
Magistrala I C 5VPP IC100 n.12, 13
klawiatury lokalnej lub z pilota. Mo¿liwa przyczyna: tuner (pamiêæ lub PLL)
Tabela 2
Uszkodzenie Mo¿liwa przyczyna Wynik pomiaru Punkt pomiaru
Naciœniêcie przycisku Impuls 10ms (normalnie powinno byæ 50µs)
Brak wykonania funkcji IC100, n.8, 9 lub 10
Zwarty T107, Q116 Brak impulsu
Przedwzmacniacz IR Sygna³ IR 5VPP IC100 n.2
Brak wybierania kana³ów i
+UB +12V IC1211 n.6
programów z pilota
Zwarcie D116 +5V (brak impulsów) IC1211 n.2
Brak dzia³ania lub niew³aœciwe Zwarty C118 +4V IC110 n.16
wyœwietlanie (prze³¹czanie Zwarty obwód lub przerwa na 5VPP IC100 n.24, 25, 26
programów - mo¿liwe) szynach CLOCK i ENABLE IC110 n.19, 20, 21
Zwarty T107 0V IC100 n.28
Niepoprawne wyœwietlanie Uszkodzony IC110 3V - LED w³¹czony
IC110 n.1÷15
3.5V - LED wy³¹czony
+33V Oko³o 30÷34V Tuner wypr.10
+5V +5V (±0.2V) Tuner wypr.1
Brak strojenia 2
Magistrala I C 5VPP Tuner wypr.2, 4
Napiêcie strojenia zmienia siê 0.2÷30V
Tuner wypr.9, 26
zgodnie ze zmian¹ kana³u
Brak sygna³u CCVS, sygna³u +12V, +5V +12V, +5V Tuner wypr.25
p.cz. fonii Magistrala I C
2
5VPP Tuner wypr.2, 4
Tabela 3
Stan wyjœcia Stan wyjœcia
Nr nó¿ki Uwagi Nr nó¿ki Uwagi
napiêcie / sygna³ napiêcie / sygna³
1 Masa 17 LOW W³¹czony h.2 HIGH
2 HIGH Wejœcie IR 18 HIGH W stanie czuwania LOW
HIGH W³¹czony .0 i .2
3 + UB 19
LOW W³¹czony .1 i .3
4 Zegar 4MHz 3.5VPP 20, 21, 22 HIGH
HIGH 4.5MHz
5 Zegar 4MHz 2VPP 23
LOW 6.5MHz
8, 9, 10 Impuls 50µs 24 CLOCK
12 SDA 5 VPP 25 DATA
13 SCL 5 VPP 26 ENABLE
Bez sygna³u - LOW
14 27 HIGH Wyciszanie
Bez sygna³u - HIGH
15 Z sygna³em - HIGH Jeœli LOW, to bez AFC 28 HIGH Reset
16 HIGH W³¹czony d.1 LOW
}
Porady serwisowe
Porady serwisowe
Marian Rakoczy, Marian Piechocki, Bogdan Sikorowski, Jerzy Pora, Edward Bitner, Henryk Szostakie-
wicz, Julian Jakubowski, Andrzej Gutek, Tadeusz Fabiñski, Robert Karnówka, Miros³aw Sokó³
Porady serwisowe
uszkodzona jest linia. Fragment schematu przetwornicy za- stor BU508AF, 3300: rezystor 6R8-5%/5W.
mieszczono na rys.1. M.P. Dodatkowo nale¿y zmieniæ wartoœæ pojemnoœci 2302 z 150pF
na 220pF. Fragment schematu pokazano na rys.2.
T901
uzwojenie Q904
B.S.
D904
g³ówne R924 AS01Z 2SA673D
13.0V
R920
1
12.0V
zasilanie 12V
Grundig chassis: CUC1821, CUC1851,
10 C915
330µ/16V
R915 11.3V R916
2k2
CUC1881, CUC1892, CUC1981; np.: M70-
1k
w³¹czanie napiêcia 12V 781 IDTV, M70-791 IDTV, M82-102 IDTV, M95-
R907 zasilanie linii 102 IDTV, M82-169 PALplus
1 (1W) D960
C909 Q802 R2G Przypadkowe i czêste uszkadzanie siê tranzystora kluczuj¹ce-
180µ/160 CR5AS-8
R922
10k (2W)
0.2V go w uk³adzie zasilacza.
R910 zabezpieczenie Przyczyn¹ s¹ mikropêkniêcia œcie¿ek oraz zimne luty w
820
R911 obszarze zasilacza szczególnie w okolicach transformatora sie-
ZD909 1k2
R923 HZS302L
ciowego. Poprawiæ punkty lutownicze w ca³ym obszarze zasila-
C913
2k7 C934 10µ cza ze szczególnym uwzglêdnieniem wyprowadzeñ transforma-
(1/2W) 1000p 16V
tora oraz rezystora R622 (1R5) i cewki L663. B.S.
Rys.1.
Grundig chassis Digi 6 – odbiorniki z kine-
Grundig M70-290 chassis CUC2800 skopami firmy Toshiba, np.: M82-269/9 Ref,
Brak fonii. SE8216/9 Ref/PIP, M70-269/9 Ref, SE7016/9 Ref/
W celu ³atwiejszego poszukiwania sygna³u do wejœcia pod- PIP Trento
³¹czono generator. Sprawdzono przebieg na stopniu koñcowym WyraŸnie s³yszalny warkot (szum) z g³oœnika niskotonowego.
- brak sygna³u. Cofaj¹c siê stwierdzono równie¿ brak obecno- Przyczyna: Zbyt silny wp³yw zmiennego pola magnetycz-
œci sygna³u m.cz., jak równie¿ szumu na n.4 IC2240 U2829B. nego cewek odchylaj¹cych na cewkê g³oœnika.
Wobec powy¿szego sprawdzono przebieg fonii ró¿nicowej na Sposób naprawy: W celu zmniejszenia wp³ywu radiacji ma-
n.11 tego uk³adu - sygna³ by³ prawid³owy. Pomierzone napiê- gnetycznej cewek na g³oœnik nale¿y zastosowaæ g³oœnik ze skom-
cia sta³e na IC2240 by³o prawid³owe, wymiana uk³adu U2829B pensowanym polem magnetycznym w³asnej cewki, np.: g³oœnik
przywróci³a foniê. M.P. o numerze katalogowym Grundiga 19154-043.6100. B.S.
9300 9301
1 RES RES 5305
6302
AF01 GP15J-16
2309 20
1300 3300 2n2 1
2 6301
T2H 250V 6R8 GP15J-16 2301 2316
68µF 2n2
1 7302
BU508AF 17
6304
AF01A 6303 2308 GP15J-16
GP15J-16 2n2 2305 22
3n3
3306 3345
3301 5302 12 2318 120 5
1M 8µ2 100p 6324 7315
3 x GP15J-16
BC337 6320
3302 3327 3347
12 100 BY228 18
5303 6307 6325
470 7310
6334
BAT85 BC558C 220µH
BYD33D 2327 3346
zmieniæ wartoœæ 6336 RES R22
na 220pF
6335
3304 BYD33D 3329 2304 8 12
10k 150 100n
6305 2302
1N4148 7304 3303 7311
150p BC368
BC548C 100 6327 6326
3343 7
47 1N4148 1N4148 14
3336
6k8
6333 2313 3337 2303
270p 47 3305
1N4148 5 2n2 220
6328
6 7301 BZX79F5V6
CNY17-4 7300 9 16
BC337
3332
39k 4 6332
6309 3307 1N4148
3344 1N4148 68k
39k
Porady serwisowe
(TDA3653B), który okaza³ siê dobry. Przyczyn¹ braku odchyla- go napiêcia wyjœciowego, zdo³ano stwierdziæ brak napiêcia za
nia by³ brak impulsów podawanych z n.43 (Vout) US106 diod¹ D509. Dalsze pomiary pozwoli³y stwierdziæ przerwê w
(TDA8362). Uszkodzonym okaza³ siê ten uk³ad. Jednoczeœnie uzwojeniu 9-15 transformatora impulsowego zasilacza
oglêdziny p³ytki wzmacniacza wizji MW2050 wykaza³y spale- TR021/3. Najciekawsze by³o jednak to, ¿e przerwa zanika³a
nie siê rezystorów R525 (47R) i R526 (10R) spowodowane zwar- po ostygniêciu transformatora. Niestety transformator i wspo-
ciem n.6 uk³adów scalonych US501 i US502. Faktyczn¹ przy- mniane elementy nale¿a³o wymieniæ na nowe. E.B.
czyn¹ uszkodzeñ wszystkich wymienionych wy¿ej elementów
by³ trafopowielacz TR302 (TVL402), w którym nastêpowa³o
przebicie. W takich przypadkach wskazane jest stwierdzenie, czy Rubin C202/208
w czasie awarii by³ s³yszalny trzask œwiadcz¹cy o wy³adowaniu Przepala siê bezpiecznik 2A na transformatorze sieciowym.
(w tym przypadku pytany u¿ytkownik potwierdzi³ trzask powsta³y Zwykle po kilku próbach wy³¹czenia i w³¹czenia odbiorni-
w czasie awarii). Po wymianie i regulacji napiêcia Us2 i ostroœci ka bezpiecznik FU3 ( 2A) znajduj¹cy siê na pytce transforma-
pokrêt³ami na powielaczu odbiornik pracuje poprawnie. J.P. tora sieciowego ulega przepaleniu. Nawet w przypadku, gdy
uda siê bezkolizyjne w³¹czenie, to odbiornik wchodzi w stan
pracy bez charakterystycznego szumu. W takim przypadku
Sony KV2584MT mo¿e byæ uszkodzony (wyschniêty) kondensator elektrolitycz-
Po d³u¿szym okresie eksploatacji wystêpuj¹ uszkodzenia ny C1 20µF/16V na module blokowania MB-1. Opisane uszko-
ró¿nie siê objawiaj¹ce, a spowodowane wy³¹cznie przez wzrost dzenie ostatnio pojawia siê doœæ czêsto i sprawia znaczne trud-
napiêcia przetwornicy. W naprawianych przeze mnie odbior- noœci w jego zlokalizowaniu. E.B.
nikach wyst¹pi³y nastêpuj¹ce uszkodzenia:
1. Przepalenie siê bezpiecznika PS801 (ICP-N20), zwarcie dio-
dy Zenera +135V (R2KY), zwarcie Q821 (BU508AF). Po- Axxion AX6021T
nadto po naprawie przetwornicy po kilkunastu minutach pracy Brak treœci obrazu, œnie¿y w kolorze czerwonym, brak OSD
nast¹pi³o zwarcie trafopowielacza T851 (wstawiono zamien- i reakcji na polecenia.
nik HR7245). W tym przypadku OTVC by³ ca³kowicie nie- Po sprawdzeniu odbiornika stwierdzono rozerwany konden-
czynny. sator C917 100µF/160V. Taki objaw wskazuje na niew³aœciw¹
2. Uszkodzenie siê uk³adu scalonego IC551 (µPC1488H). Po- pracê zasilacza, który wytwarza zbyt du¿e napiêcia wyjœciowe.
nadto przed tym uszkodzeniem nastêpowa³y zmiany si³y g³o- Pomiary zasilacza wykaza³y po³owiczn¹ utratê pojemnoœci kon-
su. W tym przypadku ekran by³ ciemny, fonia by³a. densatorów C909 i C911( 47µF/50V) oraz wiêcej ni¿ 80-pro-
Przyczyn¹ wzrostu napiêcia przetwornicy by³y trac¹ce po- centow¹ utratê ich sprawnoœci. Po wymianie uszkodzonych kon-
jemnoœæ kondensatory elektrolityczne C611 (47µF/50V), C613 densatorów zasilacz odzyska³ stabilizacjê oraz w³aœciwy poziom
(10µF/160V) i C620 (22µF/400V). Zaleca siê wymieniæ napiêæ wyjœciowych, a odbiornik ca³kowit¹ sprawnoœæ. E.B.
wszystkie kondensatory, co zapewni na d³u¿szy czas bezawa-
ryjn¹ pracê przetwornicy. J.P.
Elemis 5511ST
Dioda LED standby œwieci siê. Po w³¹czeniu w stan pracy tyl-
Helios TC506 ko „burczenie”.
Ekran œwieci, brak treœci obrazu, fonia prawid³owa. Przedstawione objawy wskazuj¹ na przeci¹¿enie zasilacza
Bardzo czêsto przy tego typu objawach, wystêpuje uszko- przez blok odchylania poziomego. W celu sprawdzenia prawi-
dzenie w module AV. Poniewa¿ wiêkszoœæ schematów nie uwi- d³owoœci w tym bloku nale¿y (na czas pomiaru) od³¹czyæ bazê
dacznia tego modu³u, a jego praktyczna przydatnoœæ przy obec- tranzystora koñcowego linii i ponownie w³¹czyæ odbiornik w
nych rozwi¹zaniach AV jest prawie ¿adna - to wystarczy ten modu³ stan pracy. Po tej czynnoœci pojawia siê fonia, a wiêc uszko-
od³¹czyæ. W tym celu nale¿y: zworê z nó¿ki 14 tego modu³u prze- dzony mo¿e byæ trafopowielacz. Pomiary trafopowielacza przy
³o¿yæ na nó¿kê 13 modu³u chrominancji, wstawiæ rezystor 330R pomocy testera potwierdzaj¹ zwarcie miêdzyzwojowe. Jego
miêdzy masê a zmodyfikowan¹ zworê, wlutowaæ brakuj¹cy bo- wymiana na TVL108/5 (odpowiednik TVL108/4), przywraca
lec gniazda nr 13 modu³u p.cz. wizji oraz przeci¹æ po³¹czenie pe³n¹ sprawnoœæ odbiornika. E.B.
normalnie podaj¹ce impulsy synchronizacji z modu³u AV. E.B.
Axxion AX5121T
Helios TC503 Ekran ca³kowicie ciemny. Fonia prawid³owa.
Odbiornik trafi³ do naprawy z uszkodzeniem tranzystora Po sprawdzeniu odbiornika stwierdzono prawid³ow¹ pracê
BU208, powielacza TPN31i uk³adu TDA1170S. bloków odchylania H i V, prawid³owe napiêcia na procesorze
Z wyjaœnieñ klienta wynika³o, ¿e powy¿sze elementy by³y wizyjnym TA8759AN oraz na katodach kineskopu. Po podregu-
ju¿ wymieniane przez „fachowca” i ponownie uleg³y uszko- lowaniu napiêcia siatki drugiej kineskopu na maksimum pojawia
dzeniu. Taki stan rzeczy podpowiada³, ¿e musi byæ uszkodzo- siê ledwie dostrzegalny zarys treœci wizyjnych. Pierwsze podej-
ny zasilacz. W tym przypadku, nale¿a³o od³¹czyæ zasilacz przez rzenie pad³o na trafopowielacz (nietrafnie), nastêpnie podstawka
wyjêcie wtyku z gniada przy³¹czeniowego bloku odchylania, kineskopu (równie¿ nie), a napiêcie siatki drugiej w dalszym ci¹-
a nastêpnie obci¹¿yæ zasilacz ¿arówk¹ 60W (punkt +142V), gu za ma³e. Miêdzy siatk¹ drug¹ a mas¹ zamontowany jest kon-
w³¹czyæ odbiornik i poddaæ obserwacji to napiêcie. Przez oko- densator ceramiczny C509 4.7nF/2000V. Pomiar omomierzem
³o 20 minut napiêcie zachowywa³o prawid³ow¹ wartoœæ, a na- nie potwierdza wystêpuj¹cej up³ywnoœci - jednak jego wymiana
stêpnie gwa³townie wzrasta³o do oko³o 250V. Mimo tak du¿e- na nowy przywraca normalne dzia³anie odbiornika. E.B.
Porady serwisowe
Magnetowidy
Sanyo VHR4350
Tu¿ po za³¹czeniu urz¹dzenia, samoczynnie rozpoczyna³o
Hitachi VTM727E ono realizacjê funkcji szybkiego przewijania taœmy do przo-
Magnetowid prawid³owo przyjmuje i odtwarza kasetê, ale du. Pierwsz¹ sprawdzon¹ rzecz¹ by³a prawid³owoœæ ustawie-
po jej oddaniu nie przechodzi w tryb EE, tzn. nie pojawia siê nia mechanizmu, gdzie nie stwierdzono jednak wystêpowania
¿adna stacja ani nawet szum. Co wiêcej nie ma te¿ mo¿liwoœci ¿adnych nieprawid³owoœci. Uszkodzonym elementem okaza³
ustawienia jakiejkolwiek stacji, bo z menu na ekranie telewi- siê silnik capstan. J.J.
zora zniknê³a funkcja PRESET. Dok³adna analiza napiêæ wska-
zuje, ¿e kolektor tranzystora Q1525 (sygna³ PB) ma sta³y po-
ziom 5V. Tranzystor ten sterowany jest z n.69 procesora Finlux VR2040
CXP50112-110Q. Okaza³o siê, ¿e to wyprowadzenie ca³y czas Podczas odtwarzania nastêpowa³o samoczynne zatrzymy-
jest na potencjale masy. Po przeciêciu œcie¿ki dochodz¹cej do wanie siê mechanizmu. Funkcja przewijania do przodu oraz
tej nó¿ki powróci³a normalna praca trybu EE. Po rozmowie z do ty³u realizowana by³a przy tym nienagannie. Za usterkê w
klientem zosta³ zamocowany ma³y prze³¹cznik do „rêcznego” dzia³aniu urz¹dzenia odpowiada³ brak odbioru taœmy przez ta-
wywo³ywania trybu EE. H.Sz. lerzyk zwijaj¹cy, spowodowany wadliwie funkcjonuj¹cym
sprzêg³em. J.J.
Hitachi VTM727E
Magnetowid nie przyjmuje kasety, wyœwietlacz œwieci pra- Toshiba V55
wid³owo. Wszystkie napiêcia z zasilacza maj¹ prawid³owe Pomimo œwiecenia siê wszystkich segmentów wyœwietla-
wartoœci. Brakuje napiêcia zasilaj¹cego n.7 i 8 uk³adu IC753 cza, magnetowidu nie dawa³o siê za³¹czyæ do stanu pracy. Pod-
BA6209. Tranzystor Q601 dostarczaj¹cy to napiêcie jest spraw- czas oglêdzin stwierdzono zimny lut n.1 z³¹cza CN1, znajdu-
ny. Uszkodzona okaza³a siê dioda Zenera znajduj¹ca siê w jego j¹cego siê na p³ytce regulacji. J.J.
bazie, tj. ZD604 15V. Po jej wymianie magnetowid pracuje
prawid³owo. H.Sz. Ferguson FV30
Magnetowid prawid³owo odtwarza³ nagrane taœmy, lecz nie
Samsung VK1261 dokonywa³ nagrañ. Dodatkowo, przy pracy w trybie E-E na
Magnetowid nie przyjmuje kasety, mimo ¿e zapala siê sym- ekranie do³¹czonego monitora widoczne by³o jedynie œnie¿e-
bol kasety na wyœwietlaczu. Wszystkie napiêcia z zasilacza s¹ nie. Przyczyn¹ nieprawid³owej pracy by³o uszkodzenie jedne-
prawid³owe. Na n.7 i 8 uk³adu IC206 KA8301 (jest to odpo- go z tranzystorów (TT06 - BC558) uk³adu prze³¹czania pasm
wiednik BA6209 ) napiêcia s¹ prawid³owe. Po rêcznym usta- g³owicy w.cz. J.J.
wieniu kasety, tak aby symbol kasety pojawia³ siê i znika³ na
wyœwietlaczu, mo¿na obserwowaæ napiêcia na wyprowadze- Philips 2SB11
niach steruj¹cych tj. na n.5 i 6 tego uk³adu. Sygna³y te, mimo
Urz¹dzenie nie podejmowa³o próby wyci¹gniêcia taœmy z
zmian na wyœwietlaczu, by³y sta³e i wynosi³y oko³o 3V. Na
za³adowanej do wnêtrza kasety. Mimo prawid³owego zacho-
szczêœcie zmienia³y siê one na wyjœciach drivera IC205 (na
wania siê prze³¹cznika sygnalizuj¹cego stan ukoñczonego pro-
szczêœcie - jest to bowiem trudny do dalszej analizy rejestr prze-
cesu za³adunku kasety, na n.38 uk³adu scalonego IC7140 nie
suwaj¹cy TC4094). Po wymianie uk³adu IC206 magnetowid
nastêpowa³a id¹ca w œlad za tym zmiana poziomu napiêcia. Za
pracuje prawid³owo. H.Sz.
taki stan odpowiada³ uszkodzony bezpiecznik 1005 (250mA).
Swoim wygl¹dem przypomina on diodê. J.J.
Sharp VCA30HM
Funkcja przewijania w obie strony nie zawsze by³a mo¿li- Panasonic NVSD40
wa do zrealizowania. Silnik capstan co prawda wirowa³, nato- Magnetowid przyjmowa³ kasetê, natomiast nie nastêpowa³a
miast nie dochodzi³o przy tym do prawid³owego zazêbienia w œlad za tym id¹ca jej obs³uga. Proces za³adunku kasety spra-
siê przek³adni poœredniej. Pozosta³e funkcje magnetowid re- wia³ wra¿enie jak najbardziej prawid³owego, ale po krótkiej
alizowa³ poprawnie. Naprawa polega³a na wymianie prze³¹cz- pauzie kaseta by³a wydawana na zewn¹trz. Pierwszymi spraw-
nika trybów pracy. J.J. dzonymi podzespo³ami urz¹dzenia by³ prze³¹cznik trybów pra-
cy oraz uk³ad sterowania. W ich zachowaniu nie odkryto jed-
nak ¿adnych nieprawid³owoœci. Ostatecznie stwierdzono uszko-
Akai VS23EK dzenie uk³adu scalonego BA6439P, odpowiedzialnego za stero-
Po kilku sekundach od uruchomienia funkcji odtwarzania wanie prac¹ silnika capstan. Opisane zachowanie siê magneto-
lub przewijania w obu kierunkach, nastêpowa³o zatrzymanie siê widu wynika³o najprawdopodobniej z faktu sprawdzania przez
magnetowidu. Impulsy odczytywane z talerzyków i podawane system sterowania poprawnoœci pracy silnika capstan. W przy-
na wejœcie uk³adu IC505 by³y prawid³owe, lecz na jego wyjœciu padku wykrycia nieprawid³owoœci jego funkcjonowania, sys-
(n.7) by³y one ju¿ zniekszta³cone. Wymiana uk³adu IC505 przy- tem nie zezwala³ na realizacjê procesu opasywania taœmy, chro-
wróci³a normalne zachowanie siê urz¹dzenia. J.J. ni¹c j¹ w ten sposób przed uszkodzeniem. J.J.
Porady serwisowe
Porady serwisowe
Porady serwisowe
Porady serwisowe
- Je¿eli sygna³ RD nie jest prawid³owy, to sprawdziæ sygna³y: serwisowym poprzez naciœniêcie przycisku [ STOP/CP ] -
D1 ÷ D4 (fotodiody) - n.22 ÷ 25 uk³adu 7800 (TDA8808). pal¹ siê wszystkie segmenty.
4. P³yta CD obraca siê? Je¿eli nie, to sprawdziæ sygna³: 7. Kody b³êdów. Odczyt kodu b³êdów odbywa siê podczas
PWMA (napêd dysku) - n.28 uk³adu 7805 (SAA7341), odtwarzania p³yty CD.
TTM-, + - z³¹cze1856 - k.1, 2 ; n.3 uk³adu 7825 (TCA0372).
Je¿eli nast¹pi³o zatrzymanie, to sprawdziæ sygna³y: Uwaga: W ka¿dym trybie serwisowym mo¿emy w³¹czyæ od-
TL (utrata œcie¿ki) - n.11 uk³adu 7800 (TDA8808), czyt kodów b³êdów naciskaj¹c przycisk [ PLAY/REPLAY ].
REdig (wyjœcie cyfrowe sygna³u RE) - n.7 uk³adu 7802
(TDA8809). Wykaz kodów b³êdów
5. Ramiê z g³owic¹ po stronie wewnêtrznej? Nie, to sprawdziæ: B³êdy systemowe
B0 ÷ B3 (wejœcia z µP) - n.8 ÷ 11 uk³adu 7802 (TDA8809). ER01 - B³¹d szuflady
6. Odczyt informacji o p³ycie? Je¿eli nie, to sprawdziæ sygna³: ER02 - B³¹d ogniskowania
REdig (wyjœcie cyfrowe sygna³u RE) - n.7 uk³adu 7802 ER03 - B³¹d œledzenia œcie¿ki
(TDA8809), ER04 - B³¹d dysku
Cosc1,2 (oscylator 650Hz) - n.2, 3 uk³adu 7802 (TDA8809) ER05 - Sygna³ TL (utraty œcie¿ki) zbyt d³ugo przyjmuje
RElag (sca³kowany sygna³ RE) - n.17 uk³adu 7802 (TDA8809), stan niski
RAD-, + - z³¹cze 1851- k.3, 4; n.5, 3 uk³adu 7803 (TCA0372). ER06 - B³¹d przeskoku
7. W³¹czyæ odtwarzanie przyciskiem [ PLAY ] ER07 - B³¹d subkodu
8. Przeskok do œcie¿ki 1? Je¿eli nie, to sprawdziæ sygna³y: ER08 - B³¹d odczytu TOC (informacji o dysku)
DODS (wej. detektora zaniku - drop out) - n.12 uk³adu 7800 ER09 - B³¹d dekodera SAA7341(CD4+)
(TDA8808), B³êdy pracy
HFI - n.38 uk³adu 7805 (SAA7341), ER31- B³¹d czasu szukania
QRA - n.23 uk³adu 7805 (SAA7341) - szyna potwierdzania, ER32 - Podwójny b³¹d czasu szukania
QDA - n.24 uk³adu 7805 (SAA7341) - szyna danych, ER33 - Nie znaleziono indeksu
QCL - n.25 uk³adu 7805 (SAA7341) - szyna zegara. ER34 - Nie znaleziono odpowiedniego czasu
9. Procedura startowa przebieg³a prawid³owo ER35 - Nastêpny/Poprzedni utwór podczas skanowania
ER36 - Zaprogramowana œcie¿ka nie wystêpuje na tej p³ycie CD
ER37 - Wybrana œcie¿ka nie wystêpuje na tej p³ycie CD
Tryby serwisowe ER38 - Powtarzanie utworów skoñczy³o siê i nie mo¿na w³¹-
W³¹czenie trybów serwisowych pozwala na testowanie pra- czyæ nastêpnego utworu
cy uk³adów serworegulacji, cewek g³owicy odczytuj¹cej i sil- ER39 - Powtarzanie utworów skoñczy³o siê i nie mo¿na w³¹-
ników mechanizmu CD. Mo¿na ponadto sprawdziæ œwiecenie czyæ poprzedniego utworu
wszystkich segmentów wyœwietlacza oraz odczytaæ kody b³ê- ER40 - B³¹d uzyskania danych
dów wystêpuj¹ce podczas odtwarzania p³yty CD. ER41 - B³¹d przegl¹dania
1. W³¹czenie trybów serwisowych ER42 - B³¹d przepe³nienia pamiêci programu
Naciskaæ dwa przyciski jednoczeœnie: ER43 - Naciskany przycisk [ Program ] podczas odtwarzania
[ NEXT ], [ PREVIOUS ], [ PLAY/REPLAY ], [ STOP/ ER44 - Naciskany przycisk [ Cancel ], gdy nie wybrano prze-
CP ] + [ POWER ON ]. gl¹dania
2. Tryb serwisowy 0 - Test przesuwu ER45 - Naciskany przycisk [ Program ], gdy nie wybrano œcie¿ki
a) Test przesuwu g³owicy - Naciskaæ przyciski [ SEARCH ER46 - Naciskany przycisk [ Program ] podczas skanowania
>> ] i [ SEARCH << ] - g³owica bêdzie przesuwaæ siê, programu
b) Test szuflady - Nacisn¹æ przycisk [ OPEN/CLOSE ] - ER47 - Naciskany przycisk [ A-B ], gdy nie w³¹czono odtwa-
szuflada otworzy siê i zamknie. rzania
c) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK > ] przejœæ do trybu ser- ER48 - Naciskany przycisk [ A-B ] podczas skanowania
wisowego 1. ER49 - Naciskany przycisk [ Search ] podczas skanowania
3. Tryb serwisowy 1 - Test ostroœci - Laser œwieci siê ER50 - Naciskany przycisk [ Edit ] podczas odtwarzania
a) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK > ] przejœæ do trybu ser- ER51 - Niemo¿liwe odtwarzanie œcie¿ki w trybie edycji
wisowego 2. ER52 - Naciskany przycisk [ Tape ], chocia¿ nie jest w³¹czo-
b) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK < ] mo¿na wróciæ do try- ny tryb pracy time-input
bu serwisowego 0. ER53 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisku w czasie
4. Tryb serwisowy 2 - Test silnika napêdu dysku - Dysk ob- dubbingu z CD
raca siê ER54 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisków w czasie
a) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK > ] przejœæ do trybu ser- w³¹czenia edit-play/pause
wisowego 3. ER55 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisku w czasie
b) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK < ] przerywamy test i wra- w³¹czenia edit time-input
camy do trybu serwisowego 0. ER56 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisku w stanie standby
5. Tryb serwisowy 3 - Test ruchu promieniowego g³owicy i ER57 - Naciskany przycisk [ >> ], gdy nie w³¹czono odtwarzania
œledzenia œcie¿ki - Przerwanie testu, gdy wyst¹pi b³¹d ser- ER58 - Naciskany przycisk [ << ], gdy nie w³¹czono odtwarzania
womechanizmu ER59 - Odebranie EOT podczas odtwarzania
a) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK < ] przerywamy test i wra- B³êdy informuj¹ce o naciskaniu przycisków mog¹ ozna-
camy do trybu serwisowego 2. czaæ b³êdn¹ obs³ugê odtwarzacza lub uszkodzenie wymienio-
6. Test wyœwietlacza mo¿e byæ w³¹czony w ka¿dym trybie nego przycisku. M.S.
}
Procesor TDA8302 jest szeroko stosowany w odbiornikach Wzmacniacz sygna³u video zawiera inwerter punktu bieli i
telewizyjnych, miêdzy innymi w OTVC firmy Trilux. Sche- uk³ad klampowania szumów. Uk³ady te umo¿liwiaj¹ ograni-
mat blokowy tego uk³adu przedstawiono na rysunku 1, aplika- czenie sygna³ów zak³ócaj¹cych (powstaj¹cych w wyniku in-
cyjny na rysunku 2, a w tabeli 1 podano wa¿niejsze parametry. terferencji) poni¿ej poziomu impulsów synchronizacji.
Do najwa¿niejszych cech tego uk³adu nale¿¹:
• uk³ad ARW bazuj¹cy na „szczytach” impulsów synchro- Uk³ad ARCz
nizacji,
• przedwzmacniacz sygna³u video, Sygna³ ARCz wytwarzany jest w demodulatorze kwadra-
• prze³¹cznik sygna³u video (umo¿liwiaj¹cy prze³¹czenie turowym, do którego sygna³ odniesienia dostarczany jest z
wewnêtrznego lub zewnêtrznego sygna³u video), uk³adu demodulatora impulsów synchronizacji. Sygna³ ten
• uk³ady synchronizacji, przesuniêty zostaje wewn¹trz procesora TDA8302 o 90°. Wyj-
• identyfikacja obecnoœci sygna³u na wejœciu, œciowy sygna³ ARCz jest próbkowany i zapamiêtany.
• generator impulsu sandcastle, W przypadku odbioru sygna³u zmodulowanego negatywo-
• prze³¹cznik VCR, wo, wyjœcie ARCz jest próbkowane tylko podczas trwania
• trzystopniowy wzmacniacz sygna³u p.cz. video, impulsów synchronizacji, poniewa¿ brak jest wtedy noœnej.
• dekoder sygna³u chrominancji, Uk³ad ARCz jest wy³¹czony, gdy próbka tego sygna³u (n.22)
• demodulator sygna³u fonii. zostanie podana na masê.
7 19 8 28 27 12 26 31 1 32
6
Tuner AGC
9
Video OVERLOAD SYNCHRONOUS WHITE SPOT RAMP 3 Vertical
10 IF DEMODULATOR LOW - PASS GENERATOR
IF input DETECTOR INVERTOR ramp generator
INT/EXT VERTICAL
21 AFC S/H & VIDEO VIDEO SWITCH
AFC output AFC 90 DEGREES DRIVE & 4 Vertical
AFC SWITCH AMPLIFIER & NOISE CLAMP FEEDBACK drive output
22 23 24 20 17 18 13 16 15 5
AFC S/H Video Video VCR Video Video switch output Vertical
AFC switch demodulator amplifier switch switch Internal video input feedback
input tuned circuit output input input External video input input
Zasilacz serwisowy
220k 47k
+
Tabela 1. Wa¿niejsze parametry uk³adu TDA8302 +
68n 1 32 Niepod³¹czona
WartoϾ 4.7k 47k
+ 82k
Parametr 47k
Min. Typ. Max. 2 31
100n
390k AGC Impuls powrotu
Napiêcie zasilania (n.8) 10V 12V 13.2V + linii
220n Sandcastle
Czu³oœæ wejœcia p.cz. video (n.9, 10) 25µV 40µV 65µV 3 30
2.7k
Sterowanie +
Wzmocnienie stopnia p.cz. - 74dB - ramki Sterowanie
4 29 linii
Napiêcie ARCz (n.21) 10.5V - 11.5V
Sprzê¿enie zwrotne
150p 1.8k
Wewnêtrzny sygna³ video, przy ramki
5 28
470n
amplitudzie sygna³u wyjœciowego - 2V - 68n
równej 2.5VPP (n.16) ARW do g³owicy 1.5k 4.7µ
6 27
Zewnêtrzny sygna³ video, przy +
5.6k
82k
2.7n
amplitudzie sygna³u wyjœciowego - 1V - 27k
7 26
równej 2.5VPP (n.13) 10k
TDA8302
47n
Wyjœciowy sygna³ video (n.15) 2.3VPP 2.5VPP 2.7VPP Zasilanie
8 25
Amplituda wejœciowych impulsów
200mV 750mV - Wej. p.cz. 1.2n
synchronizacji (n.28) 9 24
Napiêcie przy braku sygna³u - 0.3V - 100p
1.2n
na n.14: przy sygnale na wejœciu - 12V - 10 23
Sta³e napiêcie sprzê¿enia zwrotnego 6.8µ 22n
2.9V 3.3V 3.7V
ramki (n.5) 11 22
+
Amplituda sprzê¿enia zwrotnego ARCz +
- 1VPP - Start 12 21 1.2k
ramki (n.5)
Wejœcie zewnêtrznego
Amplituda przebiegu pi³okszta³tnego 220
- 1.9 VPP - sygna³u video
13 20
generatora ramki (n.3)
15k
+ 1.2k
Mute
14 19
doprowadzony do n.13. Wybór odbieranego sygna³u realizo- Wyjœcie
Wyjœcie sygna³u sygna³u
wany jest za pomoc¹ zmiany napiêcia na n.18. Stan wysoki na video 15 Prze³¹cznik video
18
video
tej nó¿ce wymusza odbiór zewnêtrznego sygna³u video, a stan
Prze³¹cznik
niski sygna³u wewnêtrznego. Wewnêtrzny sygna³ video jest 16 17 VCR
poddany procesowi filtracji, aby usun¹æ z niego noœn¹ fonii i
doprowadzony do n.16.
W przypadku odbioru wewnêtrznego sygna³u video, je¿eli
pêtla odchylania poziomego jest zsynchronizowana z impul- Rys.2. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8302.
sami tego sygna³u, wówczas na n.25 pojawia siê stan wysoki,
a stan niski przy braku synchronizacji. W celu zapobie¿enia powstawaniu „przes³uchów” z uk³a-
Procesor TDA8302 na n.17 ma sterowany napiêciem prze- dów p.cz. do generatora odchylania poziomego w przypadku,
³¹cznik VCR. Uk³ad jest prze³¹czony do wspó³pracy z magne- gdy uk³ad prze³¹czony jest na odbiór sygna³u zewnêtrznego,
towidem, gdy na n.17 jest stan wysoki. W momencie przejœcia mo¿liwa jest redukcja wzmocnienia wzmacniacza p.cz. do
do pracy w trybie VCR prze³¹czone zostaj¹ równie¿ sta³e cza- 20dB. Jest to mo¿liwe, gdy n.17 po³¹czona jest z mas¹ przez
sowe uk³adu synchronizacji, tak aby zapewniæ w³aœciw¹ jego rezystor 39k. W trybie automatycznego prze³¹czania na od-
pracê. Uk³ad synchronizacji wytwarza odpowiednio ukszta³- biór VCR rezystor ten musi zostaæ od³¹czony.
towane impulsy steruj¹ce odchylaniem poziomym i pionowym. }
Zasilacz serwisowy
Edward Bitner
Ka¿dy zak³ad serwisowy RTV, powinien byæ wyposa¿ony wi¹zanie, umo¿liwia bardzo szybkie ustalanie napiêcia ka¿-
w regulowane zasilacze napiêcia sta³ego. Szczególnie dzisiaj, dej diody Zenera (szczególnie takiej, w której napis jest nie-
gdy naprawiany sprzêt jest coraz bardziej skomplikowany, a czytelny). W tym przypadku w³aœciwe dla danej diody napiê-
lokalizacja uszkodzeñ niejednokrotnie powoduje „zawrót g³o- cie Zenera jest bezpoœrednio odczytywane z analogowego
wy”. Proponowany zasilacz, przedstawiony na rysunku 1, nie wskaŸnika napiêcia.
jest zasilaczem laboratoryjnym, niemniej doskonale spe³nia Bardzo cenn¹ zalet¹ tego zasilacza, jest mo¿liwoœæ testo-
wymagania stawiane zasilaczom przeznaczonym do celów ser- wania g³owic zintegrowanych. Dziêki wbudowanemu wzmac-
wisowych. Jego podstawow¹ zalet¹ jest to, ¿e posiada unikal- niaczowi m.cz., po³¹czonemu ze wskaŸnikiem napiêcia, mo-
ny zakres napiêcia sta³ego 0÷150V. Dodatkowo zosta³ wypo- ¿emy testowaæ wyprowadzenie warikapowe ka¿dej g³owicy.
sa¿ony w drugi, regulowany zasilacz 1.3÷28V/1.5A, który po- Test taki dopuszcza u¿ycie napiêcia wiêkszego od 33V (jed-
zwala na naprawê wiêkszoœci odbiorników samochodowych nak nie wiêkszego od 45V), a to pozwala us³yszeæ i zobaczyæ
oraz testowanie, czy te¿ wspomaganie zasilania podstawowych wszelkie up³ywnoœci, zwarcia i trzaski czêsto pojawiaj¹ce siê
bloków odbiorników telewizyjnych. Ponadto specjalne roz- na tym wyprowadzeniu. Oddzielne wejœcie wzmacniacza m.cz.
Zasilacz serwisowy
220V 22n/630V
10k 100k
+12V
L78S12 W1 10µF/350V 10µF
2A
350V
22V 470µF
2000µF 2 × C82 25V 22n/1000V
5W P2
50V 220k
8R 100k
ADP670
LM317T 1
Bocznik A1 +Uz
330 A1 2
V1 + + 0.6mA
P1 10µF/50V 1.3 ÷ 28V 3
5k - -
1µF/400V
Z uk³adu teletekstu
Prze³¹czanie sygna³ów AV R G B
IC3301
1 2 3 AN5682K IC3302
Sposób komutacji oraz rozprowadzania sygna³ów audio i AN5682K
0.1
video w opisywanym chassis nale¿y uznaæ za skomplikowany, 8 3
8
wizyjnego IC303
co wynika z udostêpnienia u¿ytkownikowi odbiornika wielu B
Do procesora
0.1
funkcji. Czêœæ uszkodzeñ kwalifikowanych jako utrata sygna- 6 2 6
G
³u mo¿e byæ spowodowana z³¹ jakoœci¹ po³¹czeñ. LuŸne po³¹- 0.1
czenia lub wrêcz wysuniêcie siê modu³u B spowoduje objawy 5 1 5
R
podobne do tych, które towarzysz¹ zanikowi sygna³u otrzy- Q3177
13 12 11 4
mywanego z tunera (czarny raster). Wysuniêcie siê modu³u H 13 12 11 4
wywo³uje podobne objawy, przy czym odbiornik dodatkowo R G B BLK
przestaje odtwarzaæ sygna³y podawane do wejœæ AV.
Na rysunku 4 pokazano w uproszczony sposób uk³ad prze- Stero- B G R BLK
³¹czania sygna³ów video pochodz¹cych z ró¿nych Ÿróde³, znaj- wanie
Ze z³¹cza AV1 Z generatora OSD
duj¹cy siê na module H. Sygna³ z: tunera doprowadzany jest z
Q3341
modu³u B, AV1 z p³yty g³ównej E, AV2 z modu³u H, AV3 z Impulsy BLK
modu³u L (o ile odbiornik zosta³ w niego wyposa¿ony) a z z uk³adu teletekstu
tunera satelitarnego (dotyczy wy³¹cznie odbiornika TX25W2A)
- z wewnêtrznego modu³u satelitarnego. Wszystkie wymienione Rys.5. Uk³ad prze³¹czania wyboru Ÿród³a sygna³ów
sygna³y (za wyj¹tkiem sygna³ów RGB dostêpnych na z³¹czu RGB (modu³ E).
scart AV1) kierowane s¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego znajduj¹-
le¿y nacisn¹æ przycisk [ AV2 MODE SWITCH ], który znaj-
cego siê na module H. Sygna³y RGB miksowane s¹ w uk³a-
duje siê w s¹siedztwie z³¹cza scart AV3. Powoduje to zmianê
dach IC3301 i IC3302 z sygna³ami zawieraj¹cymi informacje
konfiguracji uk³adu: wyprowadzenie 20 gniazda scart (dotych-
OSD oraz z sygna³ami RGB otrzymywanymi z dekodera tele-
czas przeznaczone dla zespolonego sygna³u wizji) staje siê wej-
tekstu, jak pokazano na rysunku 5.
œciem sygna³u luminancji, natomiast wyprowadzenie 15 (nor-
Jeszcze wiêksz¹ komplikacjê uk³adu powoduje wprowa-
malnie bêd¹ce wejœciem sygna³u R) bêdzie wejœciem sygna³u
dzenie sygna³ów SVHS poprzez z³¹cza scart AV1 oraz AV3.
chrominancji. Miniaturowe gniazdo AV2 zawiera wewnêtrz-
Gdy do odbiornika zostaj¹ doprowadzone sygna³y SVHS, na-
ny prze³¹cznik, który w trakcie pod³¹czania wtyku do niego,
powoduje automatyczne ustawienie okreœlonego trybu pracy
IC3004
z³¹czy scart. W odbiornikach z serii A2 (i tylko w nich) z³¹czu
5 Wyjœcie AV2 scart AV3 znajduj¹cemu siê na panelu czo³owym odbiornika
scart wypr. 19 Magistrala I2C
12 towarzyszy gniazdo SVHS oraz gniazda sygna³ów AV (typu
3 Video Sygna³ RCA). Wejœcia zespolonego sygna³u wizji maj¹ charakter prio-
13 AV3 CVBS
Sygna³ video 12V lub lumi- rytetowy do momentu pod³¹czenia wtyku do gniazda SVHS.
Prze³¹cznik
3
z uk³adu p.cz. Video nancji dla
tylnego
AV1 dekodera Jest to czêsta przyczyna nieporozumieñ, zarówno dla przeciêt-
panelu
sterowania 5 17 koloru nego u¿ytkownika, jak i dla personelu serwisowego.
IC3005 7 Za centralny rozdzia³ sygna³ów AV odpowiada uk³ad sca-
Sygna³ video 5 lony IC3002, bêd¹cy czterowejœciowym, trójdro¿nym (tor sy-
SAT 12
9 gna³u wizyjnego oraz dwa kana³y foniczne) prze³¹cznikiem
3
13 IC3002 zawieraj¹cym wzmacniacz sygna³u wizyjnego. Przed uk³adem
Sygn. Tylko OTVC
ster.
IC3002 znajduje siê uk³ad IC3003, który odpowiedzialny jest
TX25W2A Dekoder
AV2 comp. video IC3003 TXT
za wybieranie Ÿród³a sygna³u pochodz¹cego z toru AV2 (tzn.
scart wypr. 20 5 ze z³¹cza scart lub z gniazda SVHS). Zadaniem uk³adu IC3001
Luminancja
12 jest wybieranie sygna³u chrominancji w trybie pracy SVHS
Z gniazda SVHS
5V 5V z p³yty
12V
g³ównej
C3558
z IC3505
160p 6 3
Q3522
IC3503 IC3507
2 PCF84C81P 17 Uk³ad zerowania
EEPROM 5 (reset)
Procesor 1
Q3514 10 steruj¹cy C3546
VCR 0.01
Sygna³ 10
video 15 16
z Q3513 X3503
IC3002
Dane 6 Blanking
Q3515 15 17 Wy B
Wyjœcia buforowane
15 Wy G (analogicznie do wyjœcia R)
6.9375MHz 7
27 14 12V
IC3501 14 IC3502 1n5
SAA5231 SAA5243P/E 1k5 Wy R do
Q3505
Wy R
6MHz 9 prze³¹cznika
Dekoder 13 75 RGB
12V 17
teletekstu
(IC3301)
Impulsy synchr. TXT 1k 12V
(do p³yty g³ównej) 1 19
5V
Do kana³ów
11 20 G oraz B
R3514 (reg.
kontrastu)
X3501 18 20
13.875MHz
Z uk³. reg.
Adres
2 Zapis/
Q3506
X3504
Dane
kontrastu
13 8
Q3502
8V IC3505 wyjœcie
5V 6MHz
78M05
100 IC3506
Zegar Dane MN4464-08
2
64 Kbit SRAM
Magistrala I C
lektor IC3002. Wybór rodzaju sygna³u realizowany jest przez ku do standardowych rozwi¹zañ stosowanych przez pozosta-
prze³¹cznik znajduj¹cy siê w tylnej czêœci odbiornika (pod z³¹- ³ych producentów odbiorników, ale istniej¹ dwa punkty, na
czem scart AV2). Funkcja podgl¹du wykorzystywana jest bar- które warto zwróciæ szczególn¹ uwagê.
dzo czêsto w salonach sprzeda¿y do reprodukcji na wielu od- Wyjœcia sygna³ów R, G, B oraz sygna³u wygaszania, gene-
biornikach tego samego sygna³u (odbiorniki po³¹czone s¹ ze rowane przez uk³ad dekodera IC3502, s¹ buforowane przez
sob¹ w sposób ³añcuchowy). tranzystory Q3505/4/3/1, a nastêpnie kierowane do uk³adu prze-
³¹czaj¹cego. Dla zwyk³ego trybu teletekstowego sygna³ wyga-
szania jest aktywny w sposób ci¹g³y (tekst pojawia siê na czar-
Uk³ad teletekstu nym tle). W przypadku trybu pracy teletekstu MIX jest on nie-
Na module H znajduj¹ siê równie¿ uk³ady dekodera tele- aktywny, dziêki czemu obserwujemy jednoczeœnie treœæ obra-
tekstu, które s¹ ca³kowicie odseparowane od uk³adów prze³¹- zu oraz informacjê tekstow¹. Gdy wyœwietlona zostanie infor-
czania sygna³ów AV. Na rysunku 6 przedstawiony zosta³ macja o podstronach lub te¿ z „ostatniej chwili” (newsflash),
uproszczony schemat dekodera teletekstu. Na jego wejœciu sygna³ wygaszania aktywny jest jedynie w tym momencie, w
znajduje siê zespó³ z³o¿ony z 3 tranzystorów, którego zada- którym na ekranie wyœwietlony zostaje tekst. Regulacja kon-
niem jest odpowiednie wzmocnienie wybranego uprzednio trastu sygna³u tekstowego mo¿liwa jest rezystorem R3514.
sygna³u wizyjnego, jego separacja miêdzy stopniami oraz za- £¹cznie z tranzystorem Q3506 ustanawia on poziom wystero-
pewnienie okreœlonego poziomu przylegania, niezbêdnego dla wania dla stopnia wyjœciowego RGB. Wspó³dzia³anie z pod-
poprawnej pracy procesora sygna³u wizyjnego teletekstu. Za- stawowym uk³adem regulacji kontrastu obrazu zapewnione
daniem trymera C3558 jest odpowiednie ukszta³towanie cha- zosta³o dziêki tranzystorowi Q3502, który ustawia zakres re-
rakterystyki czêstotliwoœciowej stopnia wzmacniaj¹cego. gulacji kontrastu na wyprowadzeniu bazy tranzystora Q3506.
Uk³ad teletekstu zrealizowany jest w sposób charaktery- Zadaniem tranzystora Q3522 i elementów jemu towarzy-
styczny dla typowej aplikacji wykorzystuj¹cej rodzinê uk³a- sz¹cych jest zerowanie uk³adu procesora steruj¹cego IC3507.
dów scalonych firmy Philips. Sk³ada siê on z uk³adów: Jest to konieczne ze wzglêdu na zasilanie uk³adu teletekstu z
SAA5231 (procesor sygna³u wizyjnego), SAA5243P/E (de- dwóch niezale¿nych Ÿróde³ napiêcia 5V. Uk³ad zeruj¹cy za-
koder), PCF84C81P (procesor steruj¹cy), MN4464-08 (pamiêæ pewnia blokowanie pracy uk³adu teletekstu do momentu poja-
statyczna RAM do przechowywania zawartoœci strony) oraz wienia siê obu ustabilizowanych napiêæ zasilaj¹cych.
pamiêci EEPROM zapewniaj¹cej zapamiêtanie numerów 4 Przy okazji pragnê dodaæ, ¿e jedyny defekt uk³adu zeruj¹-
„ulubionych” stron dla pierwszych 25 kana³ów telewizyjnych. cego, z którym siê zetkn¹³em, polega³ na uszkodzeniu kon-
W uk³adzie teletekstu pracuj¹ dwa rezonatory kwarcowe: densatora C3546 (10nF). Rezultatem tego uszkodzenia by³o
pierwszy z nich o czêstotliwoœci 13.875MHz s³u¿y do syn- permanentne wygaszenie informacji tekstowej, spowodowane
chronizacji odczytu danych teletekstowych, a drugi o czêsto- blokowaniem pracy uk³adu scalonego wskutek niepoprawne-
tliwoœci 6MHz synchronizuje pracê generatora znaków. Sche- go zerowania uk³adu podczas startu odbiornika. }
Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze
mat dekodera nie wyró¿nia siê niczym szczególnym w stosun-
Digital PLL 18
CLK
Automatic gain control
Bi-phase demodulator
5 LPF LPF Level detector
BYPASS
Clock
Logic
7 recovery
SK-FLT
Difirential decoder
17
DATA
LPF
D flip-flop D flip-flop
Divider
Logic
VCO 16
SK-ADJ
15
LPF LPF Level detector RDS-ID
8 9 10 11 12 13 14 LA2230/M, LA2232/M
RDS-FLT PLL-FLT FLT-SW BPF-ADJ GND DK-ID SK-ID
0.0068µ
10k
0.033µ
0.022µ
22k
RDS-FLT 8 kondensator filtru dolnoprzepust. RDS 0.01µ
24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13
PLL-FLT 9 filtr pêtli PLL
FLT-SW 10 prze³¹cznik filtru pêtli PLL LA2230/LA2232
BPF-ADJ 11 potencjometr regulacja filtru pasmowego
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
GND 12 masa 560k
3.3k
0.0033µ
0.0033µ
0.01µ
0.01µ
Vcc
10µ 4.7µ 10µ 5.6k 4.7µ
DK-ID 13 wyjœcie sygna³u identyfikacji ARI-DK 4.7µ 22µ
1k
R* 1k 5k
SK-ID 14 wyjœcie sygna³u identyfikacji ARI-SK GND
DK Q I SK RDS PLL
filter detector detector filter filter loop filter
RDS-ID 15 wyjœcie sygna³u identyfikacji RDS IN
BPF checkpoint
* - R=1,2M dla LA2230 i 1,5M dla LA2230M
SK-ADJ 16 potencjometr regulacja czu³oœci detekcji ARI
DATA 17 wyjœcie danych Rys.11. Schemat ideowy dekodera RDS na
CLK 18 wyjœcie zgarowe uk³adach LA2230/2 i LC7070/1/3/4.
DPLL 19 filtr dolnoprzepust. cyfrowego PLL
INTEG/D 20 kondensatora ca³kuj¹co-roz³adowuj¹cy • uk³ad detekcji i korekcji b³êdów: zezwolenie - n.7, wyj.
BEF1 21 filtr pasmowy detekcji - n.13 i wyj. korekcji - n.12,
BEF2 22 filtr pasmowy
• oscylator z rezonatorem ceramicznym 4.0MHz - n.1, 18,
• detektor synchronizacji: kontrola startu - n.11, wyj. de-
VCC 23 zasilanie +5V
tekcji danych - n.10, wyj. starty danych - n.14 i wyj. zega-
OSC 24 rezonator ceramiczny 456kHz
ra - n.16,
• wyjœciowy konwerter równoleg³o/szeregowy danych -
Uk³ady LA2230 i LA2232 produkowane s¹ w obudowach
n.15.
DIP24S, a uk³ady LA2230M i LA2232M w obudowach do
monta¿u powierzchniowego MPF24S. OPIS WYPROWADZEÑ UK£ADÓW LC7070/1/3/4
SYMBOL PIN OPIS FUNKCJI
Uk³ady LC7070/1/3/4 - detektory i korektory OSC1 1 rezonator ceramiczny - pod³¹czenie 1
b³êdów dla demodulatorów RDS VSS1 2 masa
Uk³ady scalone serii LC7070 (rys.10) pe³ni¹ rolê detekto- VSS2 3 masa
rów i korektorów b³êdów, wyposa¿onych w prosty interfejs do RES 4 wej. resetu - stan L przez min. 4 cykle zegara
odbioru danych z demodulatorów systemu RDS uk³adów CKIN 5 wejœcie szeregowe zegara z demod. RDS
LA2230 i LA2232. Uk³ady serii LC7070 dokonuj¹ grupowej DIN 6 wejœcie szeregowe danych z demod. RDS
synchronizacji, detekcji i korekcji b³êdów, daj¹ mo¿liwoœæ: COREN 7 wejœcie zezwalania na korekcjê b³êdów;
wyboru wyjœciowej polaryzacji sygna³u zegara, startu bloku L - brak zezwolenia, H - zezwolenie
danych wyjœciowych oraz sygnalizacji niepowodzenia korek- CKPOL 8 wejœcie wyboru polaryzacji wyj. zegarowego
cji b³êdów. VDD 9 zasilanie +5V
Uk³ady serii LC7070 zawieraj¹: REC 10 wyjœcie detekcji odbioru danych; L - odbiór
• wejœciowy konwerter szeregowo/równoleg³y sygna³u po detekcji synchronizacji, H - brak odbioru
RDS: dane - n.6, zegar - n.5, DSCTL 11 wejœcie kontroli startu danych; L - start
danych drugiego bloku, H - dla pozosta³ych
COREN ERR COR DSCTL COR 12 wyjœcie korekcji b³êdów; stan L - korekcja,
7 13 12 11 H - brak korekcji
Error
DIN
6 Serial-to-parallel
detection
Parallel-to-serial 15
DOUT ERR 13 wyjœcie detekcji b³êdów; stan L - korekcja
converter converter
and correction nie uda³a siê, H - korekcja uda³a siê
5
CKIN 16
CKOUT DST 14 wyjœcie szeregowe startu danych;
Sync 14
DST
stan H - start i po resecie
LC7070/1
detector
10
REC DOUT 15 wyj. szeregowe danych; stan H po resecie
LC7073/4 CKOUT 16 wyjœcie szeregowe zegara
Oscillator System control
VSS3 17 masa
9 2 3 17 18 1 4 8
OSC2 18 rezonator ceramiczny - pod³¹czenie 2
VDD VSS1 VSS2 VSS3 OSC2 OSC1 RES CKPOL
Uwaga: Wyprowadzenia 10,12, 13 - stan wysokiej impedancji
Rys.10. Schemat blokowy uk³adów LC7070/1/3/4. po resecie.
VREF 1 5 6
1 24 SYR Vdda 3 14 Vddd
CLOCK
PLL
RECOVERY
z mikrokontrolera
MPXIN 2 23 CE REFERENCE (57kHz)
(1187.5Hz)
Sterowanie
VOLTAGE
Vdda 3 22 DI Vssa 4
VREF
15 Vssd
LC72720/M
Vssa 4 21 CL 57kHz
BPF
LC72720/M 19
FLOUT 5 20 DO MPXIN 2 ANTIALIASING (SCF) SMOOTHING DATA RDS-ID
FILTER FILTER DECODER
CIN 6 19 RDS-ID
T1 7 18 SYNC
20 18
DO SYNC
T2 8 17 T7 (CORREC/ARI-ID/BE0) 21 RAM ERROR CORRECTION SYNC/EC
CL 24
DI
22 CCB (24 BLOCK DATA) (SOFT DECISION) CONTROLLER SYR
23
T3 (RDCL) 9 16 T6 (ERROR/57k/BE1) CE
XIN XOUT
oraz napiêcia zasilaj¹cego transoptor; w tym przypadku tylko œcie, kilkadziesi¹t) to znaczy, ¿e dzia³a zabezpieczenie albo na
napiêcia AL5.8V. Dla tego napiêcia nale¿y siê ograniczyæ skutek przeci¹¿enia zasilacza, z³ej wartoœci elementów kon-
do pomiaru diody i elektrolitów omomierzem. Nale¿y tu troli pr¹du uzwojenia pierwotnego lub opisanych wy¿ej uszko-
zaznaczyæ, ¿e przeci¹¿enie mo¿e byæ spowodowane rów- dzeñ pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Jeœli impulsy te s¹
nie¿ uszkodzeniem transformatora; wystarczy zwarcie jed- cykliczne, nale¿y szukaæ uszkodzenia w obszarze zasilania
nego zwoju na dowolnym jego uzwojeniu. Jeœli takie zwar- uk³adu sterownika przetwornicy.
cie jest „sztywne”, jest to ³atwo mierzalne poprzez pomiar W powy¿szym opisie pomijam uszkodzenia trywialne: ele-
indukcyjnoœci widzianej z uzwojenia g³ównego 1-6 (powin- menty zwi¹zane z mostkiem Graetza, opór R22, utrata pojem-
no byæ powy¿ej 2mH). Jeœli zwarcie nie jest sztywne, taki noœci elektrolitu filtruj¹cego. K.Œ
pomiar bêdzie myl¹cy, ale w takich sytuacjach zazwyczaj
s³ychaæ brzêczenie uk³adu zasilacza po w³¹czeniu.
• B³êdy w pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. B³êdy typu
przerwanie pêtli s¹ najgroŸniejsze, ale nie objawiaj¹ siê
OTVC Daewoo 21T1ST z uk³adem
brakiem startu uk³adu, lecz na ogó³ natychmiastowym MSP3410D-PP-B4 i TDA8374A zosta³ przywieziony z
uszkodzeniem tranzystora kluczuj¹cego spowodowanym Niemiec. Jest fonia tylko na II paœmie (6÷12 kana³).
pójœciem wszystkich napiêæ znacznie w górê. Uszkodze- Brak fonii na kana³ach 21÷60. Czy trzeba w trybie
nia tego typu wymagaj¹ odrêbnej procedury postêpowa- serwisowym zmieniæ standard fonii. Je¿eli tak, to w jaki
nia i jako, ¿e nie odnosz¹ siê bezpoœrednio do objawów sposób?
opisywanych przez Czytelnika, zostan¹ tu pominiête.
Brak informacji o miejscowoœci i rozk³adzie kana³ów w
Uszkodzenia w omawianej pêtli daj¹ce objawy braku star-
miejscowoœci gdzie mieszka Czytelnik, pozwala jedynie wnio-
tu zasilacza (aczkolwiek bêdzie on podejmowa³ próby star-
skowaæ, ¿e odbierana jest fonia NICAM nadawana na 1 pro-
tu) to: uszkodzenie transoptora na zwarcie kolektor-emi-
gramie TVP, Odbiornik jednak nie jest multistandardowy i nie
ter tranzystora lub uszkodzenie uk³adu KA431 na zwarcie
obs³uguje fonii 6.5MHz, co mo¿e wynikaæ z braku obsady ele-
katoda-anoda. Element ten jest coraz czêœciej spotykany
mentów na p³ycie (np: brak SFE 6.5MHz). W takiej sytuacji
w naprawianym sprzêcie, a wiêc parê s³ów o nim. Najczê-
najlepszym wyjœciem jest przestrojenie TV, np. za pomoc¹ p³yt-
œciej jest on nazywany sterowan¹ diod¹ Zenera, ze wzglê-
ki fonii równoleg³ej, której wyjœcie nale¿y pod³¹czyæ do n.1
du na sposób jego rysowania. Nie jest to jednak w pe³ni
uk³adu TDA8374. B.P.
zgodne z jego struktur¹ wewnêtrzn¹. Najistotniejsze jest
to, ¿e napiêcie na jego wyprowadzeniu kontrolnym (steru-
j¹cym) musi byæ (w ka¿dych warunkach jego pracy) rów-
ne oko³o 2.5V i jest to najistotniejszy pomiar jakiego nale-
W magnetowidzie VX1261 wystêpuje usterka
¿y dokonaæ, jeœli zasilacz „¿yje”. Element ten, mimo ¿e
jest nazywany diod¹ wykazuje bardzo du¿e wzmocnienie polegaj¹ca na tym, ¿e przy szybkim przewijaniu do ty³u,
napiêciowe, co jest czêsto istotne dla stabilnoœci pracy ca- po kilkudziesiêciu sekundach nastêpuje zmniejszenie
³ego zasilacza (nale¿y wtedy zwróciæ uwagê na elementy obrotów silnika capstan a nastêpnie jego ca³kowite
miêdzy wyprowadzeniem katoda i elektroda (nie bramka) zatrzymanie i wy³¹czenie magnetowidu. Zatrzymanie
steruj¹ca. Wracaj¹c do mo¿liwych uszkodzeñ w tej pêtli, pracy silnika nastêpuje równie¿ po kilkudziesiêciu
w przypadku opisywanym przez Czytelnika, jedno i dru- minutach wykonywania funkcji PLAY, przy czym taœma
gie jest mierzalne omomierzem. pozostaje opasana na bêbnie wizyjnym. Funkcja
• Elementy w obwodzie tranzystora kluczuj¹cego. W tym szybkiego przewijania do przodu wykonywana jest
przypadku bêd¹ to elementy miêdzy wyprowadzeniem 5 prawid³owo.
uk³adu scalonego i bramk¹ tranzystora MOSFET ze szcze-
gólnym zwróceniem uwagi na diodê ZD11. Nale¿y te¿ Z krótkiego opisu usterki wynika, ¿e uszkodzony jest sil-
zwróciæ uwagê (zmierzyæ dok³adnie) opór w Ÿródle tego nik przesuwu taœmy (ang. capstan motor). Jednak nale¿y do-
tranzystora (0.5R). Jest to opór ograniczenia pr¹dowego i k³adnie sprawdziæ, czy coœ nie hamuje jednego z talerzyków:
wartoœæ oko³o 1R mo¿e ju¿ powodowaæ wy³¹czanie siê podaj¹cego (lewego) lub zbieraj¹cego taœmê (prawego). Czê-
przetwornicy. W uk³adzie omawianego zasilacza zastoso- sto zawodzi zespó³ przesuwek i któryœ ze stoperów hamuje je-
wana jest dodatkowa kompensacja w tym obwodzie: opór den z talerzyków. To jest przyczyn¹, ¿e silnik jest przeci¹¿ony
R21 i dioda Zenera ZD14. Nale¿y te elementy zmierzyæ, i w konsekwencji prowadzi do jego usterki. Przy samoistnym
mo¿na na próbê je od³¹czyæ. zwalnianiu prêdkoœci obrotowej silnika capstan najczêstsz¹
usterk¹ jest uszkodzony sterownik silnika albo panewki lub
W ka¿dym przypadku (uszkodzenia dowolnej z powy¿szych oba elementy jednoczeœnie. M.P.
kategorii) du¿o informacji daje pomiar napiêcia na bramce tran-
zystora kluczuj¹cego – woltomierzem analogowym (ze wska-
zówk¹) lub oscyloskopem. Chodzi o to, aby zaobserwowaæ,
Magnetowid GoldStar RQ22W gubi kolor (raz
czy tu¿ po w³¹czeniu uk³adu, uk³ad scalony drivera próbuje
jest, raz go nie ma), dotyczy to tylko systemu PAL, w
wystawiaæ impulsy na bramkê tranzystora. Nie próbuje w przy-
padku uszkodzenia wymienionego w „pierwszej i drugiej ka- SECAMIE dzia³a poprawnie. Czyszczenie g³owic nie
tegorii”. We wszystkich pozosta³ych przypadkach impulsy po- pomog³o, wymieniano scalaki (prze³¹cznik systemu i
winny byæ obserwowane. Jeœli jest ich tylko kilka (kilkana- chrominancjê) - bez ¿adnych efektów.
Wypadanie kolorów mo¿e byæ spowodowane wieloma czyn- wanie lub u³o¿enie mechanizmu od za³o¿onego przez program
nikami natury elektronicznej jak i mechanicznej. Przyczyn¹ mo¿e procesora. Oznacza to, ¿e mechanizm jest zablokowany me-
byæ uszkodzony dysk wizyjny (nadmierne zu¿ycie). Wady w chanicznie na skutek przestawienia siê jego elementów sk³a-
prowadzeniu taœmy. Uszkodzony uk³ad identyfikacji systemu dowych wzglêdem znaczników lub do wnêtrza mechanizmu
odczytu kolorów PAL/SECAM. Jednak do czêstych usterek w dosta³o siê „cia³o obce” i spowodowa³o jego zablokowanie. W
magnetowidach GoldStar mo¿na zaliczyæ têtnienia napiêæ zasi- takim przypadku nale¿y równie¿ dok³adnie sprawdziæ, czy
laj¹cych (zaleca siê wymianê kondensatorów elektrolitycznych przedmiot blokuj¹cy nie uszkodzi³ mechanicznie któregoœ z
w zasilaczu najlepiej na 105°C). Drug¹ doœæ czêst¹ usterk¹ bê- elementów sk³adowych mechanizmu. Drugi przypadek to po-
d¹c¹ przyczyna podobnego stanu rzeczy jest zani¿one napiêcie ³o¿enie mechanizmu jest inne ni¿ pozycja EJECT lub STOP i
zasilania toru sygna³owego, które jest spowodowane uszkodze- procesor nie mo¿e „przestawiæ” mechanizmu do pozycji
niem stabilizatora. Usterka polega na zani¿eniu napiêcia w gra- EJECT. Trzecim przypadkiem, który ³¹czy obie przyczyny to
nicach 0.5÷1.0V, co w zupe³noœci wystarczy do tego, aby ma- uszkodzony prze³¹cznik funkcji, który interpretuje dla SY-
gnetowid „gubi³” kolor. W przypadku usterek natury elektro- SCON po³o¿enie mechanizmu. We wszystkich przypadkach
nicznej nale¿y skorzystaæ z instrukcji serwisowej i oscylosko- mo¿e byæ równie¿ uszkodzony sterownik silnika DRIVE
pu. Oczywiœcie mo¿e byæ uszkodzony równie¿ jeden z elemen- MOTOR. Jednak w pierwszym przypadku jest to skutkiem
tów dyskretnych toru chrominancji, jednak taka usterka jest sza- zablokowania mechanizmu i przeci¹¿enia sterownika i jego
lenie trudna do lokalizacji i trudno podaæ tu gotow¹ receptê.M.P. uszkodzenie. W drugim przypadku to w³aœnie sterownik jest
przyczyn¹ usterki, gdy¿ po za³¹czeniu napiêcia zasilania z sie-
ci procesor nie mo¿e przeprowadziæ testu. Natomiast w przy-
Przed napraw¹ magnetowid zwalnia³ i zatrzy- padku uszkodzonego prze³¹cznika funkcji procesor nie otrzy-
ma³ siê. Po wymianie pasków oraz idlera magnetowid muje wiarygodnej informacji i uruchamia tryb sygnalizacji
dzia³a³ poprawnie bez górnej pokrywy mechanizmu usterki lub równie¿ jest uszkodzony sterownik na skutek nie
opuszczania kasety. Po w³o¿eniu kasety ca³y mecha- wykrycia koñcowego po³o¿enia mechanizmu i jego zabloko-
waniu w tym po³o¿eniu, co równie¿ mo¿e prowadziæ do prze-
nizm zako³ysa³ siê, kaseta wskoczy³a i zatrzyma³a siê.
ci¹¿enia sterownika DRIVE MOTOR i jego uszkodzenia.
Idler przewija³ w lewo, a po oko³o minucie wy³¹czy³ siê
W wiêkszoœci magnetowidów procesor przeprowadza test
zupe³nie. Obecnie po w³¹czeniu magnetowidu do sieci polegaj¹cy na wysterowaniu sterownika DRIVE MOTOR, tak
zegar miga, po komendzie POWER na wyœwietlaczu aby mechanizm wykona³ ruch kontrolny w œciœle okreœlonym
pojawia siê cyfra 1, idler dzia³a a magnetowid przewija czasie. W czasie tego ruchu kontrolnego procesor otrzymuje
w lew¹ stronê, po czym wy³¹cza siê samoczynnie. informacje z prze³¹cznika funkcji. Je¿eli informacje te dotr¹
do procesora w okreœlonym czasie i porz¹dku to magnetowid
Myœlê, ¿e pierwszy b³¹d to fakt, ¿e w celu wymiany idlera jest gotowy do pracy, w innym przypadku jest sygnalizowany
nie wymontowa³ Pan ca³ego mechanizmu ³adowania kasety, tryb awaryjny. M.P.
co da³oby Panu ³atwy, wygodny i bezpieczny dla magnetowi-
du dostêp do idlera. Brak górnej pokrywy mechanizmu ³ado-
wania kasety powoduje, ¿e jest on ma³o stabilny i nara¿ony na Podczas pracy monitora s³ychaæ by³o poje-
przestawienie siê podczas procedury ³adowania i wyrzutu ka- dyncze strza³y, którym towarzyszy³o zwê¿anie siê
sety i st¹d magnetowid pracowa³ prawid³owo przy czêœciowym
obrazu. Strza³y by³y nieregularne, z czasem pojawia³y
roz³o¿eniu. Przyczyn¹ opisanego zachowania mo¿e byæ uszko-
dzony (zabrudzony) prze³¹cznik funkcji. Niestety prze³¹czni- siê coraz czêœciej, po czym monitor przesta³ w ogóle
ki te nie s¹ ju¿ dostêpne i nale¿y podj¹æ próbê jego wyczysz- dzia³aæ. Na dzieñ dzisiejszy objaw jest nastêpuj¹cy: po
czenia (najlepiej mechanicznie przy pomocy pêdzla z w³ókna w³¹czeniu do pr¹du nastêpuje w³¹czenie uk³adu rozma-
szklanego, a nastêpnie zabezpieczyæ chemicznie powierzch- gnesowania po czym nastêpuje próba startu uk³adu
niê styków przed utlenianiem). odchylania, która koñczy siê niepowodzeniem (monitor
Wiele jednak wskazuje na to, ¿e nie dochowa³ Pan nale¿y- wy³¹cza siê - dioda LED pulsuje). Jedynym elementem,
tej starannoœci podczas naprawy magnetowidu i byæ mo¿e coœ którego jednoznacznie nie potrafiê zdiagnozowaæ jest
Pan przywar³, co w efekcie da³o koñcowy rezultat. Nie opisa³
trafopowielacz FKD15A001. St¹d te¿ moje pytanie, czy
Pan szczegó³owo, na którym polu pojawia siê jedynka i czy
coœ jeszcze wyœwietla dodatkowo wyœwietlacz. M.P.
istnieje jakaœ metoda (metody) na jednoznaczne stwier-
dzenie, czy dane trafo jest sprawne?
Magnetowid Daewoo DVR7175D. Po w³¹cze- Autor listu s³usznie podejrzewa, ¿e przyczyn¹ niesprawno-
œci monitora jest transformator wysokiego napiêcia (trafopo-
niu na wyœwietlaczu wystêpuje cykliczne wyœwietlanie
wielacz). Objawy, które zosta³y zauwa¿one na pocz¹tku, do-
„znaczków” w odstêpach oko³o sekundowych: „pau- prowadzi³y w konsekwencji do samouszkodzenia siê trafopo-
za”, „przewijanie do przodu” , „przewijanie do ty³u” , wielacza, a tym samym i monitora. By³y to najpierw pojedyn-
„wszystkie znaczki” i cykl siê powtarza. Magnetowid cze przebicia izolacji, a potem przypuszczalne zwarcia zwojów
nie przyjmuje kasety i nie wykonuje ¿adnej funkcji. lub uzwojeñ transformatora. Metoda zastosowana przez autora
W tym przypadku procesor SYSCON jednoznacznie sy- do sprawdzenia napiêcia B+ i stwierdzenia obecnoœci impul-
gnalizuje uszkodzenie mechanizmu magnetowidu. Jako uszko- sów steruj¹cych na bazie klucza linii jest jak najbardziej po-
dzenie mechanizmu procesor traktuje ka¿de odmienne zacho- prawna. Ale wróæmy do ostatniego pytania zawartego w liœcie.
Czy istniej¹ metody sprawdzenia transformatora? pamiêci EEPROM 93LC66, przy czym nale¿y liczyæ siê z
Sam transformator jest elementem indukcyjnym. Rezystan- utrat¹ wszystkich danych tunera. Zapis ustawieñ oraz da-
cje uzwojeñ s¹ bardzo ma³e i omomierzem nie mo¿na spraw- nych dotycz¹cych wszystkich mo¿liwych do odbioru ka-
dziæ np. zwarcia zwojów uzwojenia. Mo¿na jedynie spraw- na³ów SAT mo¿e byæ dosyæ uci¹¿liwy. Uk³ad pamiêci
dziæ ci¹g³oœæ uzwojenia. Wiêcej powie o transformatorze po- 93LC66 mo¿na z powodzeniem zast¹piæ wersj¹ 93C66.
miar indukcyjnoœci jego uzwojeñ. Indukcyjnoœæ uzwojenia Litera L oznacza w tym przypadku pamiêæ przystosowan¹
g³ównego (mierzona od zasilacza B+ do kolektora klucza li- do pracy z obni¿onym napiêciem zasilania. Nominalne
nii) zawiera siê zwykle w przedziale 1 do 4 mH. Lepsz¹ meto- napiêcie zasilania pamiêci EEPROM w tunerze Unisat
d¹ jest u¿ycie testera transformatorów WN. Na rynku dostêp- 4500 wynosi 5V.
nych jest kilka typów tych przyrz¹dów. Niektóre by³y opisane • Drugi sposób polega na usuniêciu blokady bezpoœrednio
w „Serwisie Elektroniki” nr: 10/97, 12/97, 12/98,1/99. Warto z pamiêci EEPROM. Sposób ten wymaga zastosowania
te informacje przejrzeæ. programatora EEPROM i komputera PC z odpowiednim
Oczywiœcie ka¿dy pozytywny wynik sprawdzenia transfor- oprogramowaniem. Programator powinien zapewniaæ
matora pod niskim napiêciem i bez znamionowego obci¹¿enia wspó³pracê z pamiêciami typu 93Cxx (wyposa¿onych w
nie pozwala jeszcze jednoznacznie stwierdziæ o jego sprawno- magistralê Microwire).
œci. Najlepszym miejscem do sprawdzenia jest miejsce jego pra- Uwaga:
cy. Warto wtedy posiadaæ inny sprawny transformator takiego W celu wyeliminowania przypadkowego skasowania za-
samego typu i zainstalowaæ go w miejsce „podejrzanego”. wartoœci pamiêci EEPROM nale¿y przed wszelkimi zmianami
Wymieniony trafopowielacz dostêpny jest w sieci serwisu jej zawartoœæ zapisaæ na dysku PC. Magistrala Microwire dla
Samsunga pod oznaczeniem katalogowym BH1026-10335A i dwukierunkowego przesy³ania danych, anga¿uje 4 koñcówki
kosztuje oko³o 90 z³otych. A.G. uk³adu scalonego pamiêci. S¹ to: DI (Data Input – wejœcie da-
nych), DO (Data Output – wyjœcie danych), SK (Serial Clock
– szeregowy przebieg zegarowy) oraz CS (Chip Select – uak-
Poszukujê informacji umo¿liwiaj¹cych odblo- tywnienie uk³adu). Dane przesy³ane magistral¹ Microwire maj¹
kowanie (blokada MENU) tunera satelitarnego UNI- postaæ szeregow¹. Przy przesy³aniu sygna³ów do pamiêci, dane
SAT 4500. musz¹ byæ podawane na wejœcie DI synchronicznie z przebie-
giem zegarowym podawanym na wejœcie SK. Odczyt poszcze-
W zg³oszonym problemie brak jest informacji dotycz¹cej gólnych bitów przez pamiêæ nastêpuje w chwili pojawienia siê
typu zastosowanego mikrokontrolera oraz pamiêci EEPROM. przedniego zbocza zegara. Przy odczycie informacji z pamiê-
Poni¿szy opis odblokowania dotyczy przypadku, jeœli od- ci, dane pojawiaj¹ siê na wyjœciu DO w takt doprowadzonego
biornik satelitarny UNISAT 4500 jest wyposa¿ony w mikro- z zewn¹trz przebiegu zegarowego SK.
kontroler Winersat – 940 o oznaczeniu 9247 PX003 z kwar-
cem 4.19 MHz oraz w pamiêæ EEPROM 93LC66 ( wyposa¿o- Bity EEPROM odpowiedzialne za zablokowanie tunera Uni-
n¹ w magistral¹ 4-przewodow¹ Microwire). Do problemu za- sat 4500:
blokowania tego tunera mo¿na podejœæ dwoma sposobami: $1F8, $1F7, $1F6, $1F5 – All Code,
• Pierwszy sposób polega na zastosowaniu nowej „czystej” $1FC, $1FB, $1FA, $1F9 – Lock Code. J.G.
}
6.4. Parametry elektryczne g³owic typu UV815 i UV816 6.5. Protokó³ sterowania I2C dla g³owicy UV816/PLL
1. Przeznaczenie: systemy CCIR B, G, H, I, L i D2MAC.
2. Zakresy odbieranych czêstotliwoœci: 6.5.1. Format danych interfejsu szyny I2C g³owicy
a/ pasmo dolne 46 ÷ 170MHz, UV816/PLL dla kierunku „Pisz”
b/ pasmo œrodkowe 170 ÷ 450MHz,
c/ pasmo wysokie 450 ÷ 860MHz. Tabela 6.3.
Zakresy te obejmuj¹ kana³y: MSB LSB
E2 ÷ C, S01 ÷ S10, Bajt 1 1 1 0 0 0 MA1 MA0 0 A
E5 ÷ E12, S11 ÷ S39, Bajt 2 0 n.14 n.13 n.12 n.11 n.10 n.9 n.8 A
E21 ÷ E69, S40 ÷ S41. Bajt 3 n.7 n.6 n.5 n.4 n.3 n.2 n.1 n.0 A
3. Napiêcie zasilania: +12V. Bajt 4 0 5I 0 0 1 1 1 0 A
4. Zakres napiêcia strojenia: 0.7÷28V. Bajt 5 P7 P6 P5 P4 0 P2 P1 P0 A
5. Napiêcie prze³¹czania pasm: +12V.
6. Zakres napiêcia ARW: +9.2÷0.85V. • bajt 1 - bajt adresowy,
7. Czêstotliwoœæ poœrednia wizji 38.9MHz. • bajt 2, 3 - bajty programowanego dzielnika 15-bitowego,
8. Impedancja wejœciowa (antena) 75R. • bajt 4 - bajt kontrolny 1 (testy),
9. Wyjœcie p.cz. - symetryczne. • bajt 5 - bajt kontrolny 2 (porty I/0),
10. Wzmocnienie napiêciowe: ~45dB. • MSB - bit najbardziej znacz¹cy,
11. Wspó³czynnik VSWR: ~4. • LSB - bit najmniej znacz¹cy,
12. T³umienie sygna³u p.cz.: 60dB. • A - bit potwierdzenia.
13. Pobór pr¹du: maks. 85mA dla U = 12V.
14. Napiêcie zasilania preskalera i uk³adu PLL: +5V. 6.5.2. Wybór adresu g³owicy - bajt 1 - bajt adresowy
15. Napiêcie do przestrajania w g³owicy UV816/PLL: +33V. Bity bajtu adresowego zosta³y zestawione w tabeli 6.4.
16. Wspó³czynnik szumów:
- dolne pasmo: 6dB,
Tabela 6.4.
- œrodkowe pasmo: 7dB,
- wysokie pasmo: 8dB. MA1 MA0 Napiêcie na wypr.15
17. Uk³ad ARW g³owic UV815 i UV816 przedstawiono na 0 0 (0 ÷ 0.1) × VPLL
rys.6.2. 0 1 bez znaczenia
wysokie pasmo G2 MOSFET 1 0 (0.4 ÷ 0.6) × VPLL
47k 1 1 (0.9 ÷ 2.7) × VPLL
270p
Tematyka zwi¹zana z chassis L6.1 i L6.2 poruszana wartoœci napiêcie na bramce tego tranzystora polowego. Przed
by³a ju¿ na naszych ³amach: w nr 5/2000 opisany ujemnym napiêciem na bramce zabezpiecza dioda 6502. Kon-
zosta³ tryb serwisowy dla chassis L6.1 oraz zamiesz- densatory 2504 i 2501 (o niewielkiej wartoœci) zabezpieczaj¹
czony zosta³ schemat ideowy , a w nr 8/2000 opisano ten tranzystor i diodê 6504 przed uszkodzeniem „szpilkowy-
mi” przepiêciami. Nale¿y zwróciæ uwagê na fakt, ¿e warunki
zasilacz i algorytmy jego napraw.
pracy tranzystora kluczuj¹cego w tym uk³adzie s¹ stosunko-
Powracamy do tego chassis poniewa¿ w prezento- wo, a mo¿na nawet powiedzieæ, ¿e wyj¹tkowo ³agodne. Mak-
wanym artykule autor w sposób kompleksowy opisuje symalne napiêcie na nim jest równe „wyprostowanej sieci”, a
dzia³anie ca³ego odbiornika, równie¿ pod innym wiêc niewiele ponad 300V. Istnienie diody 6504 jest bardzo
k¹tem analizuje dzia³anie zasilacza. Opis dzia³ania istotne, gdy¿ przejmuje ona pr¹d tranzystora-klucza w momen-
bazuje na schemacie opublikowanym przez „SE” w nr cie jego wy³¹czenia (tak jest w ka¿dym uk³adzie typu forward
5/2000. conwerter). Jeœli dioda ta ulegnie uszkodzeniu (lub bêdzie na
niej np. zimny lut), to tranzystor 7504 na pewno ulegnie uszko-
dzeniu. Nale¿y wiêc podczas naprawy, jeœli 7504 by³ uszko-
Chassis L6.1AA firmy Philips stosowane jest w telewizo- dzony dok³adnie sprawdziæ diodê 6504.
rach o niewielkiej przek¹tnej ekranu: 14, 20 i 21”. Jest to sto- Poni¿ej przedstawiê funkcje poszczególnych uzwojeñ trans-
sunkowo „m³ode” rozwi¹zanie lecz zas³uguje na uwagê z co formatora:
najmniej kilku powodów: bardzo ciekawe i proste rozwi¹zanie • 2-3 - g³ówne uzwojenie, w którym jest gromadzona ener-
zasilacza, oryginalny sposób izolacji chassis od sieci energe- gia do przekazania w trybie flyback oraz s³u¿¹ce jako d³a-
tycznej mimo, ¿e sam zasilacz izolacji nie zapewnia, bardzo wik przetwornicy typu forward,
proste, nie zawieraj¹ce wielu elementów rozwi¹zanie pozosta- • 1-2 - uzwojenie dodatniego sprzê¿enia zwrotnego utrzymu-
³ych uk³adów odbiornika. j¹ce w nasyceniu tranzystor-klucz w fazie jego w³¹czenia,
• 5-6 - uzwojenie przekazuj¹ce energiê w trybie flyback.
1. Zasilacz
Dzia³anie przetwornicy mo¿na opisaæ nastêpuj¹co: po w³¹-
Zasilacz nie jest klasyczn¹ przetwornic¹ typu flyback co- czeniu tranzystora-klucza 7504 napiêcie na uzwojeniu 2-3 trans-
nverter (któr¹ stosuje siê najczêœciej), chocia¿ nosi ona pewne formatora bêdzie równe ró¿nicy napiêcia na kondensatorze elek-
znamiona przetwornicy typu flyback. Podobne rozwi¹zania trolitycznym 2516 (czyli wyprostowanej sieci, wynosz¹ce 310V)
mo¿na spotkaæ w niektórych modelach telewizorów firmy Sony, i napiêcia na kondensatorze elektrolitycznym 2515 (czyli na-
g³ównie w odbiornikach typu low cost (tanich). Stosowany w piêcia na wyjœciu zasilacza, wynosz¹cego 96V), co daje war-
nich by³ miêdzy innymi uk³ad STR50115. Poniewa¿ uk³ad tego toœæ oko³o 210V. Pr¹d p³yn¹cy przez uzwojenie 2-3 bêdzie wiêc
typu nie daje izolacji galwanicznej od sieci energetycznej (i narasta³ liniowo ze stromoœci¹ równ¹ stosunkowi tego napiêcia
jest to jego podstawowa wada), dlatego w telewizorach Sony, i indukcyjnoœci tego uzwojenia. Pr¹d ten gromadzi energiê w
które zosta³y wyposa¿one w zewnêtrzne wejœcia AV stosowa- tej indukcyjnoœci (z tego punktu widzenia mo¿na j¹ potrakto-
no izolacjê na p³ytce tych wejœæ - uk³ad doœæ rozbudowany, z waæ jako d³awik) i równoczeœnie jest pr¹dem p³yn¹cym do ob-
zasilaniem strony izolowanej dodatkowym transformatorkiem. ci¹¿enia (lub do kondensatora elektrolitycznego 2515, który na-
W chassis L6.1 zasilacz wykonany jest z niewielu elemen- piêcie na obci¹¿eniu zasilacza filtruje). Pr¹d ten w ca³oœci, nie-
tów dyskretnych i odbiornik wyposa¿ony jest w euroz³¹cze. zale¿nie, którym obwodem pop³ynie, p³ynie przez rezystory
Po pierwszym „spojrzeniu” na schemat - zaskoczenie: izolacja 3514 i 3515. Rezystory te pod³¹czone s¹ do emitera tranzystora
chassis wykonana jest podobnie, jak w odbiorniku FS1921 fir- 7501, a wiêc napiêcie w tym punkcie bêdzie ujemne, zgodnie z
my NEC (ten NEC to odbiornik ju¿ kilkunastoletni, a autor nie zale¿noœci¹: wartoœæ pr¹du mno¿ona przez rezystancjê 0.5R.
spotka³ podobnego rozwi¹zania w ¿adnym innym). Jak to dzia³a Napiêcie na bazie 7501 w ramach jednego cyklu mo¿na
zostanie opisane w punkcie 2. uznaæ za sta³e, a wyznaczone jest ono przez uk³ad kontroli na-
Opis trywialnej czêœci uk³adu, jak: mostek Graetza, kon- piêcia na wyjœciu, czyli uk³ad z tranzystorem 7502 (mówi¹c
densator filtruj¹cy i pozosta³e elementy tej czêœci pomijam. Na inaczej - przez stabilizuj¹ce ujemne sprzê¿enie zwrotne). W
uwagê zas³uguje jednak fakt, ¿e bezpiecznik znajduje siê tu pewnym momencie napiêcie miêdzy baz¹ i emiterem tranzy-
niestety, tylko przed mostkiem i przed cewkami rozmagneso- stora 7501 osi¹gnie wartoœæ 0.6÷0.7V i tranzystor ten zacznie
wuj¹cymi. Jak wskazuje praktyka serwisowa, niewiele on za- przewodziæ. Do tej pory napiêcie na bramce tranzystora polo-
bezpiecza. W przypadku uszkodzenia - zwarcia tranzystora- wego 7504 by³o wyznaczone obwodem dodatniego sprzê¿enia
klucza, bezpiecznik i tak siê „uratuje”, wczeœniej przepal¹ siê zwrotnego (uzwojeniem 1-2 transformatora). W³¹czenie tran-
rezystory, przez które p³ynie ca³kowity pr¹d obci¹¿enia. zystora 7501 spowoduje, ¿e napiêcie na bramce bêdzie mniej-
Tranzystorem kluczuj¹cym jest tranzystor MOSFET-owy sze ni¿ Ÿród³a. Dioda 6502 ogranicza to napiêcie do bezpiecz-
7504 typu STP4N40FI. Start zasilacza zapewniaj¹ rezystory nej wartoœci, a rezystor 3508 ogranicza wartoœæ pr¹du „odpro-
3513 i 3518. Dioda Zenera 6510 powoduje, ¿e bior¹ one udzia³ wadzonego” z bramki. Ca³y proces wy³¹czenia tranzystora-klu-
w pracy uk³adu tylko podczas startu i ogranicza do bezpiecznej cza przebiega bardzo szybko, gdy¿ jest wspomagany obwo-
dem dodatniego sprzê¿enia zwrotnego (które wczeœniej utrzy- czu wynosi tylko oko³o 320V, a maksymalny pr¹d tylko 1A.
mywa³o ten tranzystor w nasyceniu). Pr¹d w indukcyjnoœci nie G³ówn¹ wad¹ jest brak izolacji, ale z tym w chassis L6.1 ³atwo
mo¿e gwa³townie zmieniæ swojej wartoœci (podobnie jak napiê- sobie poradzono oraz fakt, ¿e uszkodzenie (zwarcie) tranzy-
cie na pojemnoœci). Napiêcie samoindukcji spowoduje wiêc, ¿e stora-klucza da na wyjœciu zamiast znamionowych 96V, napiê-
napiêcie na wyprowadzeniu 2 transformatora gwa³townie spad- cie wyprostowanej sieci - oko³o 300V ! Z tym sobie jednak te¿
nie (chc¹c utrzymaæ tak¹ wartoœæ pr¹du, jaka by³a tu¿ przed tym szybko poradzono przez zastosowanie diody 6514. Jest to dio-
momentem). Spowoduje to spolaryzowanie w kierunku prze- da Zenera o napiêciu 130V, która pe³ni tak¹ funkcjê, jak czêsto
wodzenia (w³¹czenie) diody 6504 (istnienie indukcyjnoœci 5505 spotykana dioda zabezpieczaj¹ca R2M. Nale¿y zwróciæ uwa-
jest drugorzêdne i mo¿na j¹ na razie zaniedbaæ, jest to zreszt¹ gê, ¿e nie jest ona pod³¹czona wzglêdem masy, a wprost do
bardzo ma³a indukcyjnoœæ, której zadaniem jest ograniczenie je- ujemnego bieguna kondensatora elektrolitycznego 2516. Pr¹d
dynie szybkich zboczy w³¹czenia/wy³¹czenia klucza-diody). Od p³yn¹cy przez ni¹ ominie wiêc rezystory 3514 i 3515.
tego momentu pr¹d w indukcyjnoœci g³ównej (uzwojenie 2-3) Kolejnoœæ uszkodzeñ w takim uk³adzie powinna byæ nastê-
p³ynie „pod górkê”. Na wyprowadzeniu 2 panuje 0V, a na wy- puj¹ca: tranzystor 7504, dioda 6514 i musi siê przepaliæ bez-
prowadzenia 3 napiêcie wynosi 96V. Energia zgromadzona w piecznik (mimo, ¿e znajduje siê on przed mostkiem Graetza i
rdzeniu zostaje oddana na dwa sposoby: pr¹d wymuszony przez przed obwodem cewek rozmagnesowuj¹cych). Jeœli z takim
ni¹ nadal ³aduje 2515 i p³ynie do obci¹¿enia (tzw. dzia³anie for- uszkodzeniem spotkamy siê w serwisie, nale¿y koniecznie
ward przetwornicy) oraz napiêcie wyindukowane w uzwojeniu sprawdziæ: diodê 6504 (jak wspomniano wy¿ej), diody: 6510,
5-6 spowoduje przewodzenie diod 6503 i 6507 i czêœæ energii 6502 oraz obwód ujemnego sprzê¿enia zwrotnego z tranzysto-
zostanie oddana do niskonapiêciowych Ÿróde³ zasilania odbior- rem 7502 i tranzystor wy³¹czaj¹cy klucz - 7501. Nale¿y za-
nika (tzw. dzia³anie typu flyback przetwornicy). Tranzystor 7501 uwa¿yæ, ¿e tranzystor 7502 to tranzystor pnp BF423 o doœæ
tylko inicjuje powy¿ej opisany proces, a nastêpnie zostaje wy- du¿ej wytrzyma³oœci napiêciowej z³¹cza C-E (250V). Tranzy-
³¹czony. Gdy napiêcie na uzwojeniu 1-2 nie bêdzie w stanie utrzy- stor 7501 równie¿ musi mieæ dobr¹ wytrzyma³oœæ napiêciow¹
maæ w stanie zatkania tranzystora 7504, zostanie on w³¹czony. (BF487 UCB = 400V, UCE = 350V, choæ pr¹d wynosi tylko 50mA).
Proces ten znowu jest szybki dziêki dzia³aniu dodatniego sprzê- Wspomnia³em wy¿ej o podobieñstwie dzia³ania tranzysto-
¿enia zwrotnego. Tranzystor-klucz zostanie nasycony i ca³y pro- ra 7501 do uk³adów zasilaczy OTVC Elektron i innych. Ze
ces siê powtarza. Ca³y czas kontrolê nad „punktem pracy” uk³a- wzglêdów serwisowych nale¿y w tym miejscu zwróciæ uwagê
du sprawuje obwód kontroli z tranzystorem 7502. na jedn¹ rzecz. Tam odpowiedniki rezystorów 3514 i 3515 mia³y
Na schemacie blokowym zasilacza dioda 6514 katod¹ wartoœæ 0.5R, ale mo¿na by³o, a nawet z korzyœci¹ nale¿a³o
powinna byæ po³¹czona z wyprowadzeniem 3 transforma- zwiêkszyæ je do wartoœci 1R (czyli , poniewa¿ s¹ tam dwa rów-
tora 5500. nolegle, zostawiæ jeden). Tu tego zrobiæ nie mo¿na. W razie
uszkodzenia rezystorów 3514 i 3515 nale¿y wymieniæ je na
1.1. Uk³ad kontroli napiêæ dostarczanych przez rezystory o tej samej wartoœci. Spowodowane jest to tym, ¿e w
zasilacz uk³adzie opisywanego zasilacza brak jest Ÿród³a napiêcia ujem-
Elementem referencyjnym (odniesienia) jest dioda Zenera nego, a wiêc przy zbyt du¿ej wartoœci rezystorów próbkuj¹-
6501, komparatorem tranzystor 7502, a napiêcie na wyjœciu cych uk³ad nie bêdzie w stanie osi¹gn¹æ wymaganej mocy. Ma
wyznaczaj¹ wartoœci rezystancji dzielnika rezystancyjnego z³o- to równie¿ swoje zalety, gdy¿ odpowiedni ich dobór stanowi
¿onego z: 3507, 3505 i 3510. Wynik porównania jest wzmac- ograniczenie mocy z jak¹ zasilacz mo¿e pracowaæ.
niany w uk³adzie z tranzystorem 7502 i po podzieleniu na re- Do najtrudniejszych uszkodzeñ nale¿¹ przypadki kiedy
zystorach 3503 i 3504 (du¿a wartoœæ - dzielnik przez 30) trafia uk³ad z ujemnym sprzê¿eniem zwrotnym zaczyna siê wzbu-
na bazê tranzystora 7501 (funkcja tego tranzystora jest podob- dzaæ. Rolê stabilizacji tej pêtli w opisywanym zasilaczu pe³ni¹
na, jak tyrystora w uk³adach dobrze znanych zasilaczy Elek- kondensatorki 2506 i 2510. Znaczenie pojemnoœci 2505 i 2502
tronów 280, Neptunów 505 i podobnych). jest nieco inne ale równie¿ bardzo istotne. Zabezpieczaj¹ one
Porównuje on napiêcie na bazie z przebiegiem odzwiercie- uk³ad z tranzystorem 7501, powoduj¹c aby nie reagowa³ on na
dlaj¹cym pr¹d uzwojenia g³ównego - na rezystorach 3514 i „szpilkowe” wartoœci pr¹du powodowane pojemnoœciami roz-
3515. Jest to przebieg ujemny (od zera w dó³), zbli¿ony do proszenia (nie indukcyjnoœci¹ rozproszenia), g³ównie transfor-
pi³ozêbnego, jego amplituda jest niewielka, bo wynosi oko³o matora. Nale¿y równie¿ zwróciæ uwagê na rezystor 3506
0.5V. Nale¿y zwróciæ uwagê, ¿e wypadkowa rezystancja 3514 (0.33R). Na ogó³ w serwisie w razie jego uszkodzenia zastêpu-
i 3515 wynosi tylko 0.5R (równolegle dwa rezystory 1R), a je siê go kawa³kiem drutu lub wlutowuje siê rezystor jaki jest
wiêc szczytowa wartoœæ pr¹du tranzystora-klucza przy znamio- „pod rêk¹” i mówi siê czêsto - dla lepszej filtracji, lepiej wiêk-
nowym obci¹¿eniu i nominalnej wartoœci napiêcia sieci wyno- szy. W opisywanym zasilaczu ze wzglêdu na zamkniêcie pêtli
si oko³o 1A. Na tej podstawie mo¿na te¿ oceniæ moc dostar- ujemnego sprzê¿enia zwrotnego ma on wp³yw ³¹cznie z kon-
czan¹ przez zasilacz. Przy wspó³czynniku kluczowania 50% densatorami elektrolitycznymi przed nim i za nim na stabil-
by³oby to: 320V × 1A × 0.5 (œrednia wartoœæ „pi³y”) × 0.5 noœæ tej pêtli.
(wspó³czynnik wype³nienia) = 80W. Faktycznie wspó³czyn- W uk³adzie stabilizowane jest g³ówne napiêcie +96V, nato-
nik wype³nienia jest nieco mniejszy ni¿ 50% oraz zmienia siê miast napiêcia przekazywane przez uzwojenia 5-6 zale¿¹ tylko
z napiêciem sieci i obci¹¿eniem - g³ównie jaskrawoœci¹ obra- od przek³adni transformatora. Uzwojenie to dostarcza nastê-
zu. Czêstotliwoœæ pracy przetwornicy równie¿ siê zmienia i w puj¹ce napiêcia:
znamionowych warunkach wynosi oko³o 50kHz. • +8Sb o wartoœci oko³o 9V zasilaj¹ce „koñcówkê” fonii,
Z powy¿szych rozwa¿añ widaæ ju¿ zalety przetwornicy typu • +9S o podobnej wartoœci, jedynie osobno prostowane i fil-
forward: przy mocy oko³o 80W napiêcie na tranzystorze klu- trowane, a zasilaj¹ce stopieñ generatora i driver’a linii.
• +5V (dla mikroprocesora) stabilizowane na tranzystorze Najwa¿niejsze w stopniu ka¿dego driver’a linii jest Ÿród³o
7505; o wartoœci tego napiêcia decyduje dioda Zenera 6500 pr¹du bazy tranzystora klucza. W uk³adach z transformator-
i z³¹cze baza-emiter tranzystora 7500. kiem impulsowym jest nim energia zgromadzona w rdzeniu
• niejako przy okazji na tranzystorze 7500 zrealizowano ge- tego transformatorka, w uk³adach beztransformatorowych - pr¹d
neracjê sygna³u zerowania mikroprocesora po w³¹czeniu odpowiedniego uk³adu, na przyk³ad TDA8140.
odbiornika (POR - Power On Reset), Tu, w chassis L6.1 energia ta pobierana jest z uzwojenia
• wiêkszoœæ obwodów ma³osygna³owych odbiornika zasi- 3-4 trafopowielacza. Napiêcie tego uzwojenia nie jest nawet
lanych jest napiêciem 8V; uzyskiwane jest ono z napiêcia prostowane, dioda 6424 ma inne znaczenie - zapewnienie gro-
14V, z trafopowielacza. madzenia energii w cewce 5421 i w samej indukcyjnoœci bêd¹-
Nale¿y zauwa¿yæ, ¿e w odbiorniku chassis L6.1 w stanie cej Ÿród³em tej energii - uzwojenie 3-4 trafopowielacza. Dopó-
standby obecne s¹ wszystkie napiêcia wypracowywane przez ki tranzystor 7421 jest w³¹czony, energia jest gromadzona w
zasilacz. Wy³¹czanie odbiornika w stan czuwania nastêpuje cewce 5421, a ³adunek na kondensatorach 2421 i 2428 zapew-
przez blokadê sygna³u wysterowuj¹cego stopieñ odchylania po- nia ujemne napiêcie na bazie tranzystora 7422 - BUT11AX. Z
ziomego, ale o tym w nastêpnym punkcie. chwil¹ wy³¹czenia tranzystora 7421 pr¹d ten pop³ynie do bazy
W zasilaczu na uwagê zas³uguje jeszcze fakt, ¿e w torze 7422 i musi zapewniæ jego nasycenie w ca³ym okresie w³¹cze-
dodatniego sprzê¿enia zwrotnego bramka wysterowywana jest nia tego tranzystora, a wiêc w drugiej po³owie okresu wybiera-
przez elementy RC (2503, 3511, 3512, 6502), o sta³ej czaso- nia. Fakt, ¿e napiêcie z uzwojenia 3-4 nie jest prostowane i w
wej wynosz¹cej oko³o 60µs w kierunku zablokowania tranzy- czasie okresu powrotu jest ujemne w takim uk³adzie nie ma
stora i oko³o 2ms w kierunku jego w³¹czenia. wiêkszego znaczenia.
Nale¿y powa¿nie potraktowaæ ostrze¿enie na schemacie Uwa¿ny Czytelnik powie: tranzystor 7421 kluczuje prac¹
umieszczone w ramce „do not measure the gate of TS2504” trafopowielacza i energia do jego wysterowania pobierana jest
(b³¹d! ma byæ TS7504), co znaczy, ¿e nie nale¿y mierzyæ na- z trafopowielacza - „mas³o maœlane”. Tak, uk³ad tego typu wy-
piêcia na bramce tranzystora 7504. maga startu. Start ten nieco inaczej wygl¹da przy w³¹czeniu
telewizora do sieci i ze stanu czuwania przy pomocy pilota.
Zapewnia go kondensator 2429 ³¹cznie z rezystorem 3426, a
2. Stopieñ koñcowy odchylania poziomego dioda 6426 zabezpiecza tranzystor transoptora przed zbyt wy-
Generator linii zawarty jest w uk³adzie 7100 (TDA8362 sokim napiêciem na jego kolektorze. Poza tym warto zauwa-
lub 8361). Wyjœcie 37 tego uk³adu, na którym wystêpuje prze- ¿yæ, ¿e w stanie czuwania tranzystor 7103 jest w stanie nasyce-
bieg prostok¹tny zsynchronizowany z sygna³em wizji o wspó³- nia, dioda w transoptorze oœwietla „swój” tranzystor, równie¿
czynniku wype³nienia odpowiednim do sterowania „tranzysto- tranzystor 7421 jest nasycony. Pierwsze wy³¹czenie tych ele-
row¹ koñcówk¹ linii” (zbli¿onym do 50%) - jest typu otwarty mentów (po w³¹czeniu odbiornika pilotem) spowoduje skok
kolektor. O pr¹dzie steruj¹cym pierwszy stopieñ driver’a de- napiêcia na n.5 transoptora i pr¹d ³adowania kondensatora 2429
cyduje zatem rezystor 3112. Zasilanie tego stopnia pobierane przez rezystor 3426 (sta³a czasowa oko³o 3ms) pop³ynie do
jest wprost z uk³adu mikroprocesora. W stanie pracy wynosi bazy tranzystora 7422 i on to w³aœnie zapewni start uk³adu linii
ono oko³o 4.5V, a w stanie standby - 0V, a wiêc tranzystor 7103 oraz pracy ca³ego odbiornika.
nie bêdzie wysterowany. W listach Czytelników sygnalizowany by³ problem poja-
Wykonanie stopnia driver’a jest nietypowe. Nale¿y na nie- wiania siê na œrodku ekranu jasnej pionowej linii, œwiadcz¹cy
go zwróciæ szczególn¹ uwagê, gdy¿ zdarzaj¹ siê uszkodzenia, o z³ym momencie (zbyt póŸnym) w³¹czenia tranzystora klucza
z którymi bywaj¹ problemy serwisowe, polegaj¹ce na uszka- oraz problem uszkadzania siê tego tranzystora przy wy³¹cza-
dzaniu tranzystora-klucza odchylania poziomego, a winny jest niu odbiornika do stanu standby. Uszkodzenia nale¿y poszuki-
driver (ma to równie¿ odzwierciedlenie w listach Czytelników waæ w stopniu driver’a, dlatego tyle mu uwagi poœwiêci³em.
nadsy³anych do Redakcji). Trafopowielacz dostarcza oprócz wysokiego napiêcia i na-
W stopniu driver’a znajduje siê transoptor 7420. To on w³a- piêcia siatki 2 napiêcie ¿arzenia kineskopu oraz napiêcia +14V,
œnie bierze udzia³ w izolacji chassis. Tranzystor 7103 jest oczy- +40V zasilaj¹ce stopieñ koñcowy ramki i +160V zasilaj¹ce
wiœcie pod³¹czony do masy „zimnej” (na schemacie jest b³¹d), wzmacniacze wizyjne na p³ytce kineskopu.
a emiter 7421 do masy „gor¹cej”. Zatem ca³y stopieñ odchyla- Wytwarzanie tego napiêcia zas³uguje na szczególn¹ uwa-
nia poziomego ³¹cznie z cewkami H i drug¹ czêœci¹ driver’a gê, bowiem napiêcie +14V i +160V uzyskiwane jest z tego
znajduje siê na potencjale nieizolowanym od sieci. Poci¹ga to samego odczepu transformatora. Napiêcie +14V prostowane
za sob¹ koniecznoœæ wykonania odpowiedniej klasy izolacji w jest w fazie wybierania. Na schemacie nie pokazano oscylo-
trafopowielaczu, cewek odchylaj¹cych (cewki V s¹ po stronie gramu na wyprowadzeniu 8 trafopowielacza, ale amplituda tego
izolowanej) oraz odpowiedniego prowadzenia œcie¿ek w czê- ujemnego impulsu musi wynosiæ oko³o 100V. Wynika to z
œci izolowanej i nieizolowanej - ale to ju¿ inne problemy. wartoœci napiêcia uzyskanego z prostowania w fazie wybiera-
W stopniu driver’a nie ma powszechnie stosowanego trans- nia i z czasu powrotu odchylania poziomego. Sk¹d zatem z
formatorka impulsowego. Poza tym s¹ tranzystory 7103 i 7421 tego uzwojenia uzyskuje siê napiêcie o wartoœci +160V? W
(przy wymianie nale¿y szczególnie zwróciæ uwagê na tranzy- czasie powrotu napiêcie oko³o 100V jest klampowane na kon-
stor 7421 - BC368, o dopuszczalnym pr¹dzie C-E = 1A) - ka¿- densator 2430, z którego ³adunek jest w nastêpnej fazie prze³a-
dy z nich odwraca fazê (oba w uk³adzie OE). Faza sygna³u na dowany do kondensatora 2426. Kondensator ten na³aduje siê
wyjœciu uk³adu TDA8362 jest odpowiednia dla driver’a z jed- po wielu cyklach, gdy¿ jego pojemnoœæ jest wielokrotnie wiêk-
nym tranzystorem. Warto wiêc zwróciæ uwagê, ¿e transoptor sza od 2430. Poniewa¿ sam ten zabieg nie da³by wartoœci 160V,
jest tak pod³¹czony, ¿e te¿ odwraca fazê. a jedynie wartoœæ miêdzyszczytow¹ napiêcia na wyprowadze-
niu 8 trafopowielacza, czyli oko³o +120V, dodatkowo pod³¹- 3.1. Praca wzmacniacza koñcowego odchylania
czono diodê 6427 do napiêcia uzyskanego z uzwojenia 6 pionowego
(+40V). Tak zrealizowane Ÿród³o napiêcia ma stosunkowo du¿¹ Uk³ad wykonany jest na elementach dyskretnych i pracuje
opornoœæ wyjœciow¹, jest to w tym uk³adzie dopuszczalne, gdy¿ w klasie B. Wyjœcie uk³adu scalonego (n.43) jest w stanie do-
wzmacniacze wizyjne pobieraj¹ niewiele pr¹du. starczyæ pr¹du o wartoœci zaledwie 1mA, steruje zatem baz¹
Cewki odchylaj¹ce pod³¹czone s¹ bezpoœrednio do kolek- tranzystora 7400. Tranzystory 7401 i 7402 to dwukierunkowy
tora 7422. Korekcjê „S” realizuje kondensator 2422, którego bufor pr¹dowy wykonany na tranzystorach komplementarnych.
wartoœæ zale¿y od zastosowanego kineskopu. Warto zauwa¿yæ, ¿e w wykonaniu 14-calowym odbiornika s¹
Impuls powrotu +H (niezbêdny w ka¿dym odbiorniku tele- to tranzystory o bardzo s³abych parametrach: BD136 i BD137.
wizyjnym) pobierany jest z uzwojenia daj¹cego napiêcie ¿a- Wzmocnienie napiêciowe tego stopnia zapewnia tranzystor 7400
rzenia kineskopu i kszta³towany jest w uk³adzie z tranzysto- ³¹cznie z rezystorem 3406, który daje jedynie wstêpn¹ polary-
rem 7423. zacjê baz 7401 i 7402. Dla punktu pracy wzmacniacza istotne
Pozosta³e bloki funkcjonalne opisywanego chassis wyko- znaczenie ma lokalne ujemne sprzê¿enie zwrotne realizowane
nane s¹ w oparciu o aplikacjê uk³adu scalonego du¿ej skali in- przez rezystor 3410. Rezystor ten ³¹cznie z 3409 jest tak dobra-
tegracji TDA8362 (w niektórych wersjach chassis stosowany ny, aby sk³adowa sta³a na wyjœciu by³a mniej wiêcej równa po-
jest uk³ad TDA8361 - aplikacja jest taka sama). Odbiorniki z ³owie napiêcia zasilania. Kondensator 2400 to równie¿ lokalne
tymi uk³adami coraz czêœciej trafiaj¹ do serwisu. W dalszym sprzê¿enie zwrotne w stopniu tranzystora daj¹cego wzmocnie-
opisie zwrócê uwagê na elementy zewnêtrzne aplikacji tego nie napiêciowe, zapewnia on stabiln¹ pracê uk³adu.
scalaka, sam uk³ad zosta³ opisany w nr 3/2000 „SE”. Na uwagê zas³uguje jeszcze fakt, ¿e brak jest diody mog¹-
cej przej¹æ pr¹d w pierwszej po³owie okresu powrotu piono-
wego, co oznacza, ¿e tranzystor 7402 bêdzie w tym okresie
3. Stopieñ odchylania pionowego pracowa³ inwersyjnie (pr¹d ten wtedy pop³ynie przez z³¹cze
baza-emiter 7400, rezystory 3404 i 3403 polaryzuj¹c z³¹cze
Generator odchylania pionowego zawarty jest równie¿ w baza-kolektor 7402 do pracy inwersyjnej).
uk³adzie TDA8362. Generator pi³y realizowany jest na elemen-
tach zewnêtrznych pod³¹czonych do wyprowadzenia 42 tego
uk³adu. Rezystor 3105 pod³¹czony jest do stosunkowo wyso- 4. Uk³ad mikrokontrolera
kiego napiêcia (+40V), co daje symulacjê Ÿród³a pr¹dowego, a
tym samym bardzo dobr¹ liniowoœæ przebiegu. Warto zwróciæ W odbiornikach z chassis L6.1 stosowane s¹ dwa typy mi-
uwagê na fakt, ¿e sta³a czasowa tego rezystora i kondensatora kroprocesorów: TMP47C1637N lub SAA5290. Oba maj¹ ró¿-
2114 to a¿ 0.5s! Zatem uk³ad pracuje na niewielkim jej odcin- n¹ iloœæ wyprowadzeñ (42 i 52). Zachowana jednak jest odpo-
ku. W czasie powrotu pionowego kondensator 2114 roz³ado- wiednioœæ funkcji wyprowadzeñ 1÷21 i symetrycznie po dru-
wywany jest wewnêtrznym kluczem uk³adu scalonego. Para- giej stronie 22÷42 i 32÷52, co umo¿liwia bezproblemowe wlu-
metry tego klucza zapewniaj¹ pr¹d 0.4mA. Pr¹d ³adowania towanie jednego lub drugiego uk³adu. Zosta³o to wyraŸnie po-
wyznaczony jest przez wspomniany ju¿ rezystor 3105 i wyno- kazane na schemacie ideowym. Uk³ad SAA5290 jest bogatszy
si oko³o 12µA. Stosunek tych pr¹dów odpowiada stosunkowi o funkcjê telegazety, nie o funkcje steruj¹ce telegazet¹, ale o
czasu wybierania i powrotu odchylania pionowego. Proste prze- ca³y teletekst, ³¹cznie z pamiêci¹ jednej strony ekranu. Nó¿ki
liczenia daj¹ wynik odpowiadaj¹cy czasowi powrotu równe- 22÷31 tego uk³adu zwi¹zane s¹ w³aœnie z teletekstem. S¹ tylko
mu okresowi oko³o 10 linii. 3 wyprowadzenia zaanga¿owane do zewnêtrznych funkcji zwi¹-
Koñcówka mocy odchylania pionowego wykonana jest na zanych z teletekstem, gdy¿ wyjœcia wizyjne s¹ tymi samymi
tranzystorach dyskretnych i sterowana z wyjœcia 43 uk³adu sca- wyprowadzeniami, które nios¹ informacjê OSD. Przy okazji
lonego. Amplituda i liniowoœæ odchylania kontrolowana jest upraszcza siê równie¿ interfejs zewnêtrznych wejœæ RGB w
jednak tak¿e przez uk³ad scalony, na wejœciu sprzê¿enia zwrot- procesorze wizyjnym.
nego n.41. Uk³ad „oczekuje” na tym wejœciu przebiegu pi³o- Te wyprowadzenia to:
zêbnego o amplitudzie 1VSS i tak wysterowywuje koñcówkê • 23 - wejœcie sygna³u CVBS z toru tunera (zza demodula-
mocy, aby „to osi¹gn¹æ”. W torze sprzê¿enia zwrotnego jest tora wizji, za pu³apk¹ typu TPS, przez wtórnik na tranzy-
zatem potencjometr reguluj¹cy wysokoœæ obrazu. Sk³adowa storze 7606). Wejœcie to jest przystosowane do sygna³u o
sta³a na wejœciu 41 musi wynosiæ oko³o 2.5V (na schemacie amplitudzie 2VSS. Sygna³ trafia do wewnêtrznego uk³adu
jest przedstawiony oscylogram obrazuj¹cy ten przebieg, na któ- TVP (odpowiednik dobrze znanego SAA5231 - Teletext
rym b³êdnie zaznaczono sk³adow¹ sta³¹). To mo¿e byæ istotne, Video Procesor).
gdy¿ wyprowadzenie 41 pe³ni równie¿ funkcjê zabezpiecze- • 24 - podobnie jak 23 - jest wejœciem zewnêtrznego sygna-
nia, kiedy napiêcie na nim przekroczy próg +1 lub +4V. Nie- ³u wizyjnego z euroz³¹cza. Znamionowa amplituda tego
w³aœciwa sk³adowa sta³a (spowodowana na przyk³ad uszko- sygna³u wynosi 1VSS.
dzeniem lub z³¹ wartoœci¹ rezystora 2106) spowoduje w pierw- • 27 - na tym wyprowadzeniu pojawia siê naprzemiennie
szej kolejnoœci zmianê punktu pracy „koñcówki”, co objawi stan wysoki i niski na co drugiej linii. S³u¿y ono do niwe-
siê nieliniowoœci¹ obrazu, a nie jego przesuniêciem, gdy¿ cew- lowania miêdzyliniowego wybierania uk³adu ramki. Miê-
ki s¹ sprzê¿one pojemnoœciowo. W konsekwencji dochodzi do dzyliniowoœæ nie jest realizowana „specjalnie”, wynika
zablokowania pracy uk³adu odchylania pionowego. Zatem przy wprost z nieparzystej iloœci linii (w³aœciwie we wszyst-
uszkodzeniach pionu warto to napiêcie w pierwszej kolejnoœci kich stosowanych standardach). Impuls synchronizacji
skontrolowaæ. ramki wypada (w naszym standardzie) co 312.5 linii. Wyj-
œcie 27 mikroprocesora w³¹cza na co drugiej linii tranzy- tego impulsu. Impuls ramki doprowadzony jest bezpoœrednio
stor 7602, a rezystor w jego kolektorze (3408) jest dobra- z cewek odchylaj¹cych. Przy takim rozwi¹zaniu konieczne by³o
ny, tak ¿e przesuwa obraz w pionie (pod³¹czony jest on do zastosowanie uk³adu ró¿niczkuj¹cego, zbudowanego na ele-
cewek przed kondensatorem 2401) o jedn¹ liniê. Tym sa- mentach 2403 i 3645. Sta³a czasowa w porównaniu z czêstotli-
mym linie parzyste trafiaj¹ na linie kreœlone na „polu nie- woœci¹ ramki jest bardzo krótka i wynosi oko³o 30µs. Tranzy-
parzystym”. stor 7604 równie¿ odwraca fazê impulsu na tym wejœciu.
Poni¿ej opisane zostan¹ funkcje mikroprocesora wspólne Dwa jednobitowe porty mikroprocesora s³u¿¹ do prze³¹-
dla obu uk³adów. czania standardów BG/DK, L i L’. Trzeci powoduje œwiecenie
Jest 7 przetworników cyfrowo-analogowych. Jeden o roz- diody LED, która nie tylko informuje o stanie czuwania od-
dzielczoœci 14-bitowej - dla przestrajania tunera i szeœæ o roz- biornika, ale sygnalizuje równie¿ funkcje samodiagnostyczne
dzielczoœci 6-bitowej. W monofonicznej wersji odbiornika wy- uk³adu. Zwarcie jednej z linii magistrali szeregowej lub brak
korzystanych jest 5. Elementy RC na wyjœciach przetworników odpowiedzi ze strony uk³adu slave sygnalizowane jest migota-
stanowi¹ filtry o du¿ych sta³ych czasowych (oko³o 50ms). S¹ niem diody z okreœlon¹ czêstotliwoœci¹. Kolejny sygna³ jedno-
one konieczne ze wzglêdu na wystêpowanie na wyjœciach mi- bitowy z n.17 prze³¹cza uk³ady odbiornika na odbiór zewnêtrz-
kroprocesora sygna³u prostok¹tnego o zmiennym wspó³czynni- nych sygna³ów wizji i fonii. Wyprowadzenie portu z n.11 s³u-
ku wype³nienia. W torze napiêcia warikapowego, jak zwykle ¿y do w³¹czania i wy³¹czania odbiornika do stanu standby. Do
wystêpuje filtr o trzech sta³ych czasowych oraz ma miejsce od- mikroprocesora dociera poza tym sygna³ IDENT, informuj¹cy
wrócenie charakterystyki na wyprowadzeniu 1, gdy¿ zewnêtrz- o zidentyfikowaniu sygna³u wizji. Stan nieaktywny (0V) spo-
ny tranzystor 7601 daje odwrócenie fazy. Stopieñ ten zasilany woduje wyciszenie dŸwiêku i wy³¹czenie odbiornika po 15
jest napiêciem 33V uzyskiwanym na skompensowanej termicz- minutach. Sygna³ ten nie jest przez mikroprocesor kontrolo-
nie diodzie Zenera 6600. Ze wzglêdu na zastosowanie proceso- wany jeœli na n.18 podany jest stan wysoki informuj¹cy o po-
ra wizyjnego TDA8362 wszystkie parametry obrazu i dŸwiêku daniu sygna³u zewnêtrznego na euroz³¹cze.
zmieniane s¹ napiêciowo. Magistrala I2C wykorzystana jest tyl- Wyjœcie 35 strobuje sygna³y RGB (informacji OSD i TXT).
ko do wspó³pracy z pamiêci¹ EEPROM. Zastosowano tu uk³ad W przypadku wyœwietlania tylko teletekstu sygna³ ten jest sta-
o niewielkiej pojemnoœci ST24C02 - 256 bajtów. Jeœli chassis tyczny, w trybie mix i OSD jest sygna³em szybkiego wygasza-
jest „obsadzone” w wersji stereofonicznej mikrokontroler do- nia (fast blanking). Taka nazwa wziê³a siê z tego, ¿e towarzy-
datkowo obs³uguje po magistrali I2C procesor fonii. szy on tylko aktywnym fragmentom wyœwietlanych znaków.
Uk³ad kontrolera odbiera rozkazy z pilota w kodzie RC5. Dioda 6602 tworzy funkcjê sumy logicznej z sygna³em poda-
Jako wzmacniacz zastosowano zintegrowany odbiornik wanym na wyprowadzenie 16 euroz³¹cza i separuje wyjœcie
TFMK5360. Klawiatura lokalna zawiera tylko 3 przyciski, ka¿- mikroprocesora od tego sygna³u. Takie rozwi¹zanie daje prio-
dy „wchodzi” na osobne wejœcie mikroprocesora. Przyciski rytet dla sygna³ów zewnêtrznych wejœæ RGB.
klawiatury lokalnej, odebrany sygna³ pilota oraz sterowanie Warto poza tym zwróciæ uwagê na to, ¿e pêtla ARCz zamy-
diod¹ LED wyprowadzone jest na z³¹cze diagnostyczne wyko- ka siê przez mikroprocesor. Na schemacie jest tu niejasnoœæ:
rzystywane w procesie produkcji i testowania odbiornika. napiêcie ARCz powinno wchodziæ na n.16, a sygna³ standby
Procesor pracuje z generatorem kwarcowym 4MHz. Na wychodziæ z 11. Na ten sygna³ warto zwróciæ szczególn¹ uwa-
schemacie jest podobna uwaga jak w zasilaczu: nie nale¿y mie- gê, gdy¿ wykorzystany jest on nietypowo. Nie s³u¿y do prze³¹-
rzyæ napiêcia na n.41 (31). Generator taktuj¹cy zale¿noœci cza- czania jakiegokolwiek klucza, ale daje napiêcie zasilaj¹ce dla
sowe wyœwietlania znaków OSD (a w wersji z teletekstem rów- pierwszego stopnia driver’a linii (opisane w punkcie poœwiê-
nie¿ telegazety) zbudowano osobno na elementach LC: 5601, conym stopniu koñcowemu odchylania poziomego). Pêtla
2608 i 2609. Generator ten musi byæ zsynchronizowany z sy- ARCz „zamkniêta przez mikroprocesor” jest o wiele skutecz-
gna³em wizji. W tym celu do wyprowadzeñ 36 i 37 (26 i 27) niejsza od pêtli analogowej, gdy napiêcie to sumuje siê przez
doprowadzone s¹ impulsy linii i ramki. Impuls linii pobierany odpowiedni rezystor z napiêciem warikapowym wytwarzanym
jest z impulsu sandcastl, tranzystor 7603 odwraca polaryzacjê przez mikroprocesor. }
Dokoñczenie w nastêpnym numerze