You are on page 1of 51

Zestawienie

SERWIS ELEKTRONIKI
2/2001 Luty 2001 NR 60

Od Redakcji
Spis treœci
Pocz¹tek roku, podobnie jak w poprzednich latach, przyniós³
szereg zapowiadanych wczeœniej podwy¿ek. Wœród nich podwy¿- Radia samochodowe firmy Grundig
ka bêd¹ca konsekwencj¹ wprowadzenia podatku VAT na prasê. Mi³o - systemy zabezpieczeñ ....................................................... 6
nam zakomunikowaæ, ¿e nie dotyczy ona naszych Czytelników,
Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL ........... 10
gdy¿ „Serwis Elektroniki” znalaz³ siê na liœcie opublikowanej przez
Ministerstwo Finansów, zawieraj¹cej oko³o 2.000 tytu³ów prasy Chassis BE-4 firmy Sony (cz.2) ......................................... 14
specjalistycznej, która jest zwolniona z tego podatku do koñca roku.
Ci z was, których form¹ dzia³alnoœci jest karta podatkowa, s¹ Odbiornik satelitarny MSS200 firmy Pace (cz.1) ............... 18
zobligowani do prowadzenia ewidencji us³ug. To nic innego, jak OTVC Philips z chassis L7.2E - tryb serwisowy,
przymiarka i przygotowanie do wprowadzenia podatku VAT. Ko- kody b³êdów i regulacje serwisowe .................................... 22
niecznoœæ prowadzenia ewidencji mo¿e wydawaæ siê du¿ym utrud-
nieniem, przynajmniej na pocz¹tku. Jednak trzeba siê do tego przy- Naprawy odbiornika satelitarnego Grundig STR200 ......... 26
zwyczaiæ - im szybciej tym lepiej. Porady serwisowe .............................................................. 28
Jeszcze nie wszyscy w³aœciciele punktów, w których rozpro-
wadzane s¹ miêdzy innymi i nasze wydawnictwa, zrozumieli, ¿e Opis uk³adu TDA8302 firmy Philips ................................... 36
bezpowrotnie minê³y czasy sklepów spod szyldów ZURiT, BO-
Zasilacz serwisowy ............................................................. 37
MIS, WPHW, itp. Wtedy towar sam siê sprzedawa³, o wszystkim
decydowa³y „uk³ady”. Dzisiaj trzeba mieæ coraz szerszy asorty- Chassis Alpha 3 firmy Panasonic (cz.3) ............................ 39
ment, klientowi trzeba udzieliæ wyczerpuj¹cej informacji (o co
bardzo trudno) i umieæ dopasowaæ siê do wymagañ rynku. Jednak Demodulacja i dekodowanie sygna³u RDS (cz.2) .............. 41
jest równie¿ wiele firm, z którymi wspó³praca jest prawdziw¹ przy- Zamienniki transformatorów linii (cz.10 - ost.) ................... 44
jemnoœci¹. Sami dbaj¹ o to, ¿eby mieæ pe³n¹ ofertê naszych wy-
dawnictw. Wychodz¹ z prostego za³o¿enia, ¿e je¿eli fizycznie po- Odpowiadamy na listy Czytelników .................................... 46
siadaj¹ towar, to ³atwiej go sprzedaæ. Dzisiaj klient nie chce cze- Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.5)
kaæ i je¿eli nie znajduje towaru na pó³ce, to ju¿ z regu³y nie wraca - UV815 i UV816 ................................................................. 49
do sklepu nawet po otrzymaniu obietnicy, ¿e poszukiwany towar
„sprowadzimy”. Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA (cz.1) ....... 51
Na ok³adce awizujemy wznowienie od dawna nieobecnego ka-
talogu „Diody i diaki - odpowiedniki”. Wydanie zosta³o zaktuali-
Og³oszenia i informacje ...................................................... 55
zowane i poszerzone, bêdzie wiêc bardzo dobrym uzupe³nieniem
podrêcznej biblioteki ka¿dego serwisanta. Do koñca lutego na
Wk³adka:
pozycjê tê wprowadzamy cenê promocyjn¹ - 45 z³.
Odbiornik SAT Amstrad SRX300 – 2 × A2,
Dodatkowa wk³adka do numeru 2/2001:
OTVC Brandt, Ferguson, Nordmende, Saba, Telefunken, Odbiornik SAT Pace MSS200-I – 1 × A1.
Thomson chassis TX807 – 2 × A2,
OTVC CS. Electronics, Nesco CTV20P – 1 × A2
OTVC Curtis SI 1402 I 2 – 1 × A2 Na ok³adce:
OTVC Panasonic TX-21S3TC, TC-21S3RC chassis Z7 – 3 × A2 Wydawnictwa „Serwisu Elektroniki”
OTVC Panasonic TX28X1C, TX25X1C, TX28X1CP,
TX25X1CP chassis Alpha 4 – uzupe³nienie – 1 × A2,
OTVC Philips chassis AA5 AB – 4 × A2.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.

Wydawca: Adres: Wyci¹gi barwne:


Wies³aw Haligowski 80-416 Gdañsk Pracownia Grafiki Komputerowej i Przygotowania do Druku „4 KOLOR”
ul. Gen. Hallera 169/17 Druk:
Adres do korespondencji: Drukarnia offsetowa POLIGRAFIA s.c.
„Serwis Elektroniki” 80-465 Gdañsk, ul. Hynka 69
80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17 Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na je
Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57 nabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgar-
email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.pl niach technicznych na terenie ca³ego kraju. Przedruk ca³oœci lub
Redakcja: tel. (058) 344-31-20, fragmentów publikacji zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki” jest
email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl, dozwolony po uzyskaniu zgody redakcji.
Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20 Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³ów
Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego. oraz poprawek w nades³anych tekstach.

Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl
Zestawienie

Radia samochodowe firmy Grundig - systemy zabezpieczeñ

Radia samochodowe firmy Grundig - systemy zabezpieczeñ


Bogdan Sikorowski

Niniejszy artyku³ opracowano na podstawie materia³ów Ÿró-


Tabela 1
d³owych producenta. Tabela 1 zawiera wykaz samochodowych
odbiorników radiowych produkowanych przez firmê Grundig WKC/SCD/EC... Opcja 1 Opcja 2 Opcja 3 Opcja 4
1590 VD x x
i stosowanych w nich antyz³odziejskich systemów zabezpie-
1630 VD x x
czeñ. Generalnie w wyrobach tego segmentu rynku firma Grun-
1650 VD x x
dig stosuje cztery opcje zabezpieczeñ (stosowane równie¿ przez 1670 VD x x
innych producentów): 1703 RDS/RS x x
• opcja 1 – zezwala u¿ytkownikowi sprzêtu na samodzielne 1704 RDS/RS x x
wprowadzanie do systemu ochrony indywidualnego kodu 1705 RDS x
cyfrowego (trzy lub cztery cyfry); w³aœciwe wprowadze- 1903 RDS x x
nie tego kodu do systemu jest niezbêdne do uruchomienia 1904 RDS x x
radia, 1905 RDS x x
• opcja 2 – w czasie produkcji do systemu sterowania dane- 1910 RDS x x
2201 RDS x x
go egzemplarza odbiornika zostaje wpisany kod cyfrowy
2301 RDS x x
(cztery cyfry); równie¿ w tym przypadku jego znajomoœæ
2632 VD x
jest warunkiem niezbêdnym do uruchomienia aparatu, 2642 VD x
• opcja 3 – konstrukcja odbiornika umo¿liwia szybkie zdej- 2670 VD x x
mowanie panelu steruj¹cego, 2680 VD x x
• opcja 4 – konstrukcja zespo³u radio-kieszeñ umo¿liwia 2803 VD/A/RS x x
³atwy demonta¿ (wyjêcie) ca³ego odbiornika. 2804 VD/RS x x
W niektórych modelach stosowane s¹ alternatywnie dwa, a 2805 VD x x
nawet trzy systemy zabezpieczeñ. Ka¿dy z nich, jak to zwykle 2841 VD x x*) x
bywa, ma swoje wady i zalety. Wyjmowanie panelu steruj¹ce- 2842 VD x x
2845 VD x
go, czy nawet ca³ego odbiornika jest ³atwe, no i oczywiœcie nie
3200 RDS x x
trzeba pamiêtaæ ¿adnych cyfr, ale równie¿ z oczywistych po-
3201 RDS x x
wodów jest to rozwi¹zanie bardzo k³opotliwe. Z kolei systemy 3300 RDS x x
ochrony z wprowadzaniem kodu przed uruchomieniem apara- 3301 RDS x x
tu wymagaj¹ trochê wysi³ku pamiêciowego (trzeba pamiêtaæ 3390 RDS x x
kod), a ponadto w przypadku wielokrotnego wprowadzenia 3851 RDS x x
niew³aœciwego kodu uniemo¿liwiaj¹ pracê odbiornika nawet 3860 VD/aVD x x
na 24 godziny. Dodatkowo w przypadku odbiorników z opcj¹ 3870 RDS x x
wprowadzania w³asnego kodu po ostatniej nieudanej próbie (w 3880 RDS x x
przypadku Grundiga - po ósmej), radio zostaje zablokowane i 3904 RDS x x
3905 RDS x x
konieczne jest dostarczenie do fabrycznego punktu obs³ugi ser-
4000 RDS x x
wisowej celem jego odblokowania.
4290 RDS x x
Mnogoœæ spotykanych modeli odbiorników radiowych, a 4490 RDS x x
tak¿e zró¿nicowanie w sposobie wprowadzania kodu nastrê- 4600 RDS x x
cza pewnych k³opotów u¿ytkownikowi sprzêtu (szczególnie w 4804 VD/RS x x x
przypadkach posiadania kilka samochodów z wmontowanymi 4805 VD/RS x x x
odbiornikami). Dla tych punktów serwisowych, które sprzê- 4870 RDS/A/C x x
tem radiowym zajmuj¹ siê sporadycznie, zapamiêtanie sposo- 4871 RDS x x
bu uruchamiania danego typu radia równie¿ mo¿e byæ (i chyba 5100 RDS x x
jest) pewnym problemem. Wbrew pozorom k³opoty z urucho- 5101 RDS x x
5200 RDS x x
mieniem zakodowanego radia mog¹ pojawiæ siê ju¿ po wizy-
5201 RDS x x
cie u mechanika samochodowego, gdzie na przyk³ad od³¹czo-
5290 RDS x x
no na krótko akumulator. 5300 RDS x x
5390 RDS x x
5600 RDS x x
Procedury postêpowania 5690 RDS x x
Procedury postêpowania z odbiornikami firmy Grundig za- 5500 RDS/A/C x x
6400 RDS x x
bezpieczonymi kodami cyfrowymi wprowadzanymi do syste-
6500 RDS x x
mu ochrony zarówno przez producenta, jak i u¿ytkownika
7400 RDS x x
przedstawiono w tabeli 2 oraz w dalszej czêœci artyku³u. W 7500 RDS x x
tabeli 2 u¿yto odnoœników, które oznaczaj¹: *) – opcja 2 stosowana od numeru 845501

6 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Radia samochodowe firmy Grundig - systemy zabezpieczeñ

Tabela 2
Modele samochodowych odbiorników radiowych: WKC/SCD/EC...

4870, 5500, 5000,


3851, 3870, 3880,

1630, 1650, 1670,


2803, 2804, 2670,
4871, 6400, 6500

1903, 3904, 3905

1910, 7400, 7500

1703, 1704, 1705


1)
Procedury postêpowania

2841 (DS2),
(i odmiany)

2841 (DS1)

2680, 4804
3860 VD

1)
2845

2842
Uaktywnianie ochrony za pomoc¹ kodu
1. W³¹czyæ radioodbiornik.
2) 2)
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przez oko³o 3s przycisk wskazany w kolumnie BAND U-M U-M FM U U U FM
obok. Na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis ”CODE”, a po
kolejnych 3s komunikat wskazany obok: 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ ____ 1_ _ _ 1_ _ _ ____ ____
3. Wprowadziæ kod cyfrowy. Wprowadzanie kodu odbywa siê przez
wielokrotne naciskanie przycisków wyboru stacji 1 – 4, przy czym:
przycisk wyboru stacji 1 s³u¿y do wprowadzania pierwszej cyfry
kodu, przycisk wyboru stacji 2 - do wprowadzania drugiej cyfry
itd. Pomy³kowo wprowadzon¹ cyfrê usuwa siê wprowadzaj¹c
ponownie na jej miejsce cyfrê w³aœciw¹.
4. Potwierdziæ wprowadzony kod, poprzez naciœniêcie przycisku
wskazanego w punkcie 1. Poprawne wykonanie wszystkich
czynnoœci powoduje wyœwietlenie komunikatu ”SAFE”.
Sprawdzanie uaktywnienia ochrony
1. W³¹czyæ radioodbiornik.
3)
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przez co najmniej 3s przycisk wskazany w BAND U-M U-M FM U U U FM
kolumnie obok:
3. Jeœli ochrona jest uaktywniona, na wyœwietlaczu powinien pojawiæ
siê napis ”SAFE”, a po 3s – komunikat pokazany obok: 81_ _ _ 81_ _ _ 11_ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ _
Po wy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu radio powinno podj¹æ 1
normaln¹ pracê.
4. Jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat ”CODE” oznacza to,
¿e ochrona nie jest uaktywniona. W tej sytuacji po 3s na
wyœwietlaczu poka¿e siê napis: 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ ____ ___
Po wy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu radio powinno podj¹æ
normaln¹ pracê.
Uruchamianie radia po chwilowym od³¹czeniu zasilania
W przypadku od³¹czenia radia od zasilania (nawet na chwilê)
natychmiast zadzia³a elektroniczne zabezpieczenie. W takich
przypadkach w celu uruchomienia radia nale¿y wykonaæ
nastêpuj¹ce czynnoœci:
1. Pod³¹czyæ radio do zasilania.
2. W³¹czyæ radio do pracy – na wyœwietlaczu wyœwietli siê napis
”SAFE”, a po 3s - komunikat (pokazany w kolumnie obok)
œwiadcz¹cy o aktywnoœci zabezpieczenia: 81_ _ _ 81_ _ _ 11_ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ _
1
3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
4. Potwierdziæ wprowadzony kod poprzez naciœniêcie i
przytrzymanie przez 3s przycisku wskazanego obok: BAND U-M U-M FM U U U FM
Na wyœwietlaczu pojawi siê ponownie napis ”SAFE”, a po oko³o
3s radio podejmie normaln¹ pracê.
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy, napis 7 7 2 2 2 1 2 1
”SAFE” pojawi siê ponownie, a po odpowiednim czasie,
zale¿nym od iloœci wykonanych prób (patrz uwagi do tej tabeli)
na wskaŸniku z lewej strony miejsca gdzie wprowadzany by³ kod
pojawi siê licznik dostêpnych lub wykonanych prób:
Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpieczenia elektronicznego (klucza kodowego)
1. W³¹czyæ radioodbiornik.
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przez co najmniej 3s przycisk wskazany w
kolumnie obok: BAND U-M U-M FM U U U FM
Na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis ”SAFE”, a po oko³o
3s komunikat wskazany obok: 81_ _ _ 81_ _ _ 11_ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ _ 1_ _ _ 1_ _ _ _ _ _ _ _
3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony. 1
4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c i przytrzymuj¹c przez
3s przycisk wskazany w punkcie 1. Po oko³o 3s radio podejmie
normaln¹ pracê.
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niepoprawny na 7 7 2 2 2 1 2 1
wyœwietlaczu pojawi siê ponownie komunikat ”SAFE”, a po
odpowiednim czasie czekania, zale¿nym od iloœci wykonanych
prób (patrz uwagi do tej tabeli), na wskaŸniku z lewej strony
miejsca gdzie wprowadzany by³ kod pojawi siê licznik dostêpnych
lub wykonanych prób:

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 7


Zestawienie
Radia samochodowe firmy Grundig - systemy zabezpieczeñ

1) – radia z systemem zabezpieczeñ z opcj¹ 1, biornika nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:


2) – blokada kodu musi byæ zlikwidowana przed wprowadza- 1. Pod³¹czyæ radio do zasilania.
niem cyfr kodu, 2. W³¹czyæ radio do pracy – wyœwietlacz wyœwietli napis SAFE,
3) – uaktywnienie zabezpieczenia kodowego nastêpuje z chwil¹ a po oko³o 3s pojawi siê na nim komunikat œwiadcz¹cy o
wy³¹czenia odbiornika w czasie, gdy na wyœwietlaczu miga aktywnoœci zabezpieczenia: 1 _ _ _ _ .
napis SAFE. 3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
Cyfra pojawiaj¹ca siê na wyœwietlaczu po lewej stronie miej- 4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c (krótko) przy-
sca gdzie wprowadzany by³ kod, oznacza licznik wykonanych cisk: [ EXPERT ]. Na wyœwietlaczu pojawi siê ponownie
lub pozosta³ych do wykonania prób wprowadzania kodu. Ma napis SAFE, a po oko³o 3s radio podejmie normaln¹ pracê.
ona zasadnicze znaczenie w sytuacjach, gdy zapomniano wcze-
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy, napis
œniej wprowadzony kod lub podczas próby u¿ytkowania czy-
SAFE pojawi siê ponownie, a po odpowiednim czasie czeka-
jejœ w³asnoœci. Czas, po którym mo¿na dokonywaæ kolejnej
nia, zale¿nym od iloœci wykonanych prób (patrz uwagi doty-
próby wprowadzania kodu powiêksza siê wraz ze wzrostem
cz¹ce tabeli 2), na wskaŸniku z lewej strony miejsca gdzie
wskazañ licznika prób. Pomiêdzy pierwsz¹ a siódm¹ nieudan¹
wprowadzany by³ kod pojawi siê licznik wykonanych prób.
prób¹ czas oczekiwania na kolejn¹ próbê uruchomienia radia
(dla odbiorników z opcj¹ ochrony 2), powiêksza siê do 24 go-
Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpiecze-
dzin. Systemy zabezpieczeñ z opcj¹ 1 zezwalaj¹ na wykonanie
nia elektronicznego
8 prób wprowadzania kodu. Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e po
1. W³¹czyæ radio do pracy.
ósmej nieudanej próbie radio musi byæ dostarczone do fabrycz-
2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1s przytrzymaæ przycisk:
nego serwisu obs³ugi celem usuniêcia blokady.
[ EXPERT ]. Obrotowym manipulatorem wybraæ na wy-
œwietlaczu pozycjê SAFE.
Procedury postêpowania dla modeli WKC/SCD/EC... 3. Nacisn¹æ ponownie, ale na krótko przycisk: [ EXPERT ].
5100, 5101, 5200, 5201, 5290, 5300, 5390, 5600, 5690 Na wyœwietlaczu poka¿e siê komunikat: E1 _ _ _ _ .
Uaktywnianie ochrony za pomoc¹ kodu 4. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
1. W³¹czyæ radio do pracy. 5. Potwierdziæ wprowadzenie kodu, naciskaj¹c po raz kolejny
2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1 sekundê przytrzymaæ przy- - równie¿ na krótko - przycisk: [ EXPERT ]. Po tych czyn-
cisk [ EXPERT ]. Obrotowym manipulatorem wybraæ na noœciach na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis CODE.
wyœwietlaczu pozycjê CODE, po czym krótko nacisn¹æ Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy na wy-
przycisk [ EXPERT ]w celu wyœwietlenia wskazania: œwietlaczu pojawi siê ponownie napis SAFE, natomiast po
E____. odpowiednim czasie czekania, zale¿nym od iloœci wykona-
3. Wprowadziæ kod cyfrowy poprzez wielokrotne naciskanie nych prób (patrz uwagi dotycz¹ce tabeli 2), na wskaŸniku z
przycisków wyboru stacji 1 ÷ 4, przy czym przycisk wybo- lewej strony miejsca gdzie wprowadzany by³ kod pojawi siê
ru stacji 1 s³u¿y do wprowadzania pierwszej cyfry kodu, licznik wykonanych prób.
przycisk wyboru stacji 2 do wprowadzania drugiej cyfry itd.
Omy³kowo wprowadzon¹ cyfrê usuwa siê wprowadzaj¹c 6. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1 sekundê przytrzymaæ przy-
ponownie na jej miejsce cyfrê w³aœciw¹. cisk: [ EXPERT ].
4. Potwierdziæ wprowadzony kod poprzez krótkie naciœniêcie
przycisku [ EXPERT ]. Poprawne wykonanie wszystkich Procedury postêpowania dla modeli WKC/SCD/EC...
powy¿szych czynnoœci skutkuje pojawieniem siê na wyœwie-
4000, 4200, 4290, 4490, 4600
tlaczu napisu SAFE.
5. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po- Uaktywnianie ochrony za pomoc¹ kodu
nownie, tym razem na okres powy¿ej 1s, nacisn¹æ przycisk 1. W³¹czyæ radio do pracy.
[ EXPERT ]. 2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1s przytrzymaæ przycisk:
[ EXPERT ]. Prawym obrotowym manipulatorem wy-
Sprawdzanie uaktywnienia ochrony
braæ na wyœwietlaczu pozycjê CODE, nacisn¹æ (krótko)
1. W³¹czyæ radio do pracy.
przycisk [ EXPERT ] – wyœwietlacz powinien wskazaæ:
2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1 sekundê przytrzymaæ przy-
CH _ _ _ _ .
cisk: [ EXPERT ]:
3. Wprowadziæ kod cyfrowy. Wprowadzanie kodu odbywa siê
• jeœli ochrona jest uaktywniona, na wyœwietlaczu powinien
poprzez stosowny obrót prawego manipulatora.
pojawiæ siê napis SAFE,
4. Potwierdziæ wprowadzony kod naciskaj¹c (krótko) przycisk:
• jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê napis CODE oznacza to,
[ EXPERT ]. Poprawne wykonanie wszystkich powy¿-
¿e ochrona nie jest uaktywniona.
szych czynnoœci skutkuje pojawieniem siê na wyœwietlaczu
3. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po-
napisu SAFE.
nownie (równie¿ na okres powy¿ej 1s), nacisn¹æ przycisk:
5. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y ponow-
[ EXPERT ].
nie, na czas powy¿ej 1s, nacisn¹æ przycisk [ EXPERT ].
Uruchamianie radia po chwilowym od³¹czeniu od zasilania
Sprawdzanie uaktywnienia ochrony
W przypadku od³¹czenia radia od zasilania (nawet na chwi-
1. W³¹czyæ radio do pracy.
lê) natychmiast zadzia³a klucz elektroniczny – radio jest za-
2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1s przytrzymaæ wciœniêty przy-
bezpieczone. W takich przypadkach, w celu uruchomienia od-
cisk [ EXPERT ].

8 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Radia samochodowe firmy Grundig - systemy zabezpieczeñ

• jeœli ochrona jest uaktywniona na wyœwietlaczu powinien cisn¹æ przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynnoœciach na wy-
pojawiæ siê napis SAFE, œwietlaczu powinien pokazaæ siê migaj¹cy komunikat:
• jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê napis CODE oznacza to, „ _ _ _ _ ”.
¿e ochrona nie jest uaktywniona. 3. Wprowadziæ kod cyfrowy. Wprowadzanie kodu odbywa siê
3. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po- przez wielokrotne naciskanie przycisków wyboru stacji 1 ÷
nownie - na okres powy¿ej 1s - nacisn¹æ przycisk 4, przy czym przycisk wyboru stacji 1 s³u¿y do wprowadza-
[ EXPERT ]. nia pierwszej cyfry kodu, przycisk wyboru stacji 2 do wpro-
wadzania drugiej cyfry itd. Omy³kowo wprowadzon¹ cyfrê
Uruchamianie radia po chwilowym od³¹czeniu od zasilania
usuwa siê wprowadzaj¹c ponownie na jej miejsce cyfrê
W przypadku od³¹czenia radia od zasilania (nawet na chwi-
w³aœciw¹.
lê) natychmiast zadzia³a klucz elektroniczny – radio jest za-
4. Potwierdziæ wprowadzony kod. W tym celu nale¿y nacisn¹æ
bezpieczone. W takich przypadkach, w celu uruchomienia od-
na krótko przycisk [ EXPERT ]. Poprawne wykonanie
biornika nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:
wszystkich, powy¿szych czynnoœci skutkuje pojawieniem
1. Pod³¹czyæ radio do zasilania.
siê na wyœwietlaczu napisu SAFE.
2. W³¹czyæ radio do pracy – na wyœwietlaczu wyœwietli siê
5. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po-
napis SAFE, a po oko³o 1s pojawi siê na nim komunikat
nownie nacisn¹æ i przytrzymaæ, a¿ do pojawienia siê dŸwiê-
œwiadcz¹cy o aktywnoœci zabezpieczenia: 1 _ _ _ _ .
ku, przycisk [ EXPERT ].
3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c przez okres oko³o Sprawdzanie uaktywnienia ochrony
1s przycisk [ EXPERT ]. Na wyœwietlaczu pojawi siê 1. W³¹czyæ radio do pracy.
ponownie napis SAFE, a po oko³o 1s radio podejmie nor- 2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1 sekundê przytrzymaæ przy-
maln¹ pracê. cisk[ EXPERT ]:
• jeœli ochrona jest uaktywniona na wyœwietlaczu powinien
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy napis
pojawiæ siê napis SAFE,
SAFE pojawi siê ponownie, a po odpowiednim czasie cze-
• jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê napis CODE oznacza to,
kania, zale¿nym od iloœci wykonanych prób (patrz uwagi
¿e ochrona nie jest uaktywniona.
dotycz¹ce tabeli 2), na wskaŸniku z lewej strony miejsca gdzie
3. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po-
wprowadzany by³ kod pojawi siê licznik wykonanych prób.
nownie nacisn¹æ i przytrzymaæ przez okres 1s przycisk
[ EXPERT ].
Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpiecze-
nia elektronicznego Uruchamianie radia po chwilowym od³¹czeniu od zasilania
1. W³¹czyæ radio do pracy. W przypadku od³¹czenia radia od zasilania (nawet na chwi-
2. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1s przytrzymaæ przycisk: lê) natychmiast zadzia³a klucz elektroniczny – radio jest za-
[ EXPERT ]. Prawym obrotowym manipulatorem wy- bezpieczone. W takich przypadkach, w celu uruchomienia od-
braæ na wyœwietlaczu pozycjê SAFE. biornika nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:
3. Nacisn¹æ krótko przycisk [ EXPERT ]. Na wyœwietla- 1. Pod³¹czyæ radio do zasilania.
czu poka¿e siê komunikat: E1 _ _ _ _ . 2. W³¹czyæ radio do pracy – na wyœwietlaczu uka¿e siê napis
4. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony. SAFE, a po oko³o 3s komunikat œwiadcz¹cy o aktywnoœci
5. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c ponownie - rów- zabezpieczenia: 1 _ _ _ _ .
nie¿ na krótko - przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynno- 3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony.
œciach na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis CODE. 4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c i przytrzymu-
j¹c, a¿ do momentu pojawienia siê napisu SAFE, przycisk
Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy na wy-
[ EXPERT ]. Po oko³o 2s radio podejmie normaln¹ pracê.
œwietlaczu pojawi siê ponownie napis SAFE. Natomiast po
odpowiednim czasie czekania, zale¿nym od iloœci wykona- Uwaga: Jeœli wprowadzony kod bêdzie niew³aœciwy napis
nych prób (patrz uwagi dotycz¹ce tabeli 2), na wskaŸniku z SAFE pojawi siê ponownie, a po odpowiednim czasie czeka-
lewej strony miejsca gdzie wprowadzany by³ kod pojawi siê nia, zale¿nym od iloœci wykonanych prób (patrz uwagi doty-
licznik wykonanych prób. cz¹ce tablicy 2), na wskaŸniku z lewej strony miejsca gdzie
wprowadzany by³ kod pojawi siê licznik wykonanych prób.
6. Nacisn¹æ i przez co najmniej 1s przytrzymaæ wciœniêty przy-
cisk [ EXPERT ].
Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpiecze-
nia elektronicznego
Procedury postêpowania dla modeli WKC/SCD/EC... 1. W³¹czyæ radio do pracy.
2201, 2301, 3200, 3201, 3300, 3301, 3390 2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ do momentu pojawienia siê dŸwiê-
Uaktywnianie ochrony za pomoc¹ kodu ku przycisk [ EXPERT ]. Po ukazaniu siê na wyœwietlaczu
1. W³¹czyæ radio do pracy. (na krótko) napisu EXPERT nale¿y nacisn¹æ i przytrzymaæ
2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ do momentu pojawienia siê dŸwiê- jeden z przycisków: [  ] lub [  ], a¿ na wyœwietlaczu
ku przycisk [ EXPERT ]. Po ukazaniu siê na wyœwietlaczu poka¿e siê napis SAFE, po czym ponownie - równie¿ na
(na krótko) napisu EXPERT nale¿y nacisn¹æ i przytrzymaæ krótko - nacisn¹æ przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynno-
jeden z przycisków: [  ] lub [  ], a¿ do ukazania siê na œciach na wyœwietlaczu powinien pokazywaæ siê migaj¹cy
wyœwietlaczu napisu CODE, nastêpnie ponownie krótko na- komunikat: „ 1 _ _ _ _ ”.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 9


Zestawienie

Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL

3. Wprowadziæ cyfrowy kod ochrony. • potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c prawy przy-
4. Potwierdziæ wprowadzenie kodu naciskaj¹c po raz kolejny cisk wyszukiwania stacji [ SEARCH > ].
(na krótko) przycisk [ EXPERT ]. Po tych czynnoœciach na 2. Uaktywnianie elektronicznego zabezpieczenia kodowego
wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê napis CODE. • wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem zasilania,
5. W celu opuszczenia trybu “EXPERT MODE” nale¿y po- • jednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniête dwa przy-
nownie nacisn¹æ i przytrzymaæ, a¿ do pojawienia siê dŸwiê- ciski wyboru programów [ 1 ] i [ 4 ],
ku, przycisk [ EXPERT ]. • w³¹czyæ radio do pracy; pojawienie siê na wyœwietlaczu
po oko³o 2 sekundach napisu Cod, wskazuje na uaktyw-
Procedury obs³ugi radia samochodowego SCD1590 nienie siê klucza elektronicznego,
VD zabezpieczanego kluczem elektronicznym • wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem zasilania.
3. Uruchamianie odbiornika w czasie dzia³ania zabezpie-
Niektóre modele odbiorników radiowych posiadaj¹ bar- czenia elektronicznego
dziej indywidualne procedury obs³ugi w omawianych sytu- • jednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæ dwa przyciski wybo-
acjach. Przyk³adem takiego odbiornika jest model SCD1590 ru programów [ 1 ] i [ 4 ],
VD. Oto kolejne etapy wprowadzania kodu: • w³¹czyæ radio do pracy - na wyœwietlaczu pojawi siê napis
1. Wprowadzanie numeru kodu ochrony (inicjalizacja pracy) Cod,
• w³¹czyæ radio do pracy - na wyœwietlaczu uka¿e siê napis • u¿ywaj¹c przycisków wyboru stacji 1÷4 wprowadziæ w³a-
CODE, œciwy kod zabezpieczenia,
• nie zwlekaj¹c nacisn¹æ przycisk o numerze 1 s³u¿¹cy do • potwierdziæ wprowadzenie kodu u¿ywaj¹c prawego przy-
wyboru stacji - na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siê ko- cisku wyszukiwania stacji [ SEARCH > ].
munikat 0 0 0, Oœmiokrotne wprowadzenie niew³aœciwego kodu koñczy
• u¿ywaj¹c przycisków wyboru stacji 1÷4 wprowadziæ kod siê równie¿ zablokowaniem odbiornika.
zabezpieczenia, }

Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL


Andrzej Niedzielewski

Aparat telefoniczny C-809 firmy CYFRAL prze- 2. Podstawowe parametry elektryczne


znaczony jest do wspó³pracy z centralami telefoniczny-
Aparat telefoniczny C-809 spe³nia wymagania normy PN –
mi centralnej baterii o napiêciu znamionowym 60V
92 / T – 83000 tak, jak to opisano w poprzednich numerach
przy rezystancji uk³adu zasilaj¹cego 2 × 500R lub 48V „Serwisu Elektroniki” przy omawianiu innych modeli telefo-
przy rezystancji 2 × 400R w zakresie pr¹du zasilaj¹ce- nów firmy CYFRAL.
go 17÷73mA.
System wybierania centrali obejmuje wybieranie
dekadowe PULSE i wieloczêstotliwoœciowe TONE 3. Opis pracy aparatu
(DTMF). Aparat jest przy³¹czony do linii telefonicznej (zaciski TIP i
RIN) przez uk³ad zabezpieczaj¹cy przed przepiêciami. Tworz¹
go: trzy szeregowo po³¹czone neonówki L1, L2, L3, w³¹czone
1. Podstawowe parametry techniczne apara- równolegle do zacisków wejœciowych, rezystor RJ1, warystor
tu telefonicznego C-809 VAR1 i mostek diodowy D3÷D6. Mostkowy uk³ad zasilania
Aparat C-809 posiada nastêpuj¹ce mo¿liwoœci: umo¿liwia pracê aparatu ze wszystkimi centralami publicznej
• optyczn¹ sygnalizacjê podniesienia s³uchawki (dioda sieci telekomunikacyjnej, w tym równie¿ z tymi o odwracanej
LED1), pêtli zasilania.
• dwutonowy uk³ad sygnalizacji wywo³ania ze skokow¹ re- Podczas pracy mo¿na wyró¿niæ 5 charakterystycznych sta-
gulacj¹ g³oœnoœci dzwonka (prze³¹cznik SW3), nów. S¹ to:
• automatyczne powtarzanie ostatniego numeru (REDIAL),
• dwa systemy wybierania numeru: PULSE lub TONE (wy- 3.1. Stan spoczynku
bierane prze³¹cznikiem SW2). Mikrotelefon aparatu spoczywa na podstawie. W tym sta-
• funkcjê HOLD umo¿liwiaj¹c¹ czasowe zawieszenie roz- nie aparat przedstawia sob¹ du¿¹ rezystancjê wejœciow¹ dla
mowy z jednoczesnym wysy³aniem sygna³u dŸwiêkowe- pr¹du sta³ego. Sekcja A prze³¹cznika linii SW1 od³¹cza od li-
go i wy³¹czeniem mikrofonu, nii uk³ad klucza tranzystorowego Q1 i Q2, a wiêc uk³ad toru
• funkcjê kalibrowanej przerwy FLASH, rozmownego. Natomiast sekcja B tego prze³¹cznika przy³¹cza
• funkcjê PAUSE, czyli wyd³u¿onej przerwy miêdzy grupa- obwód wywo³ania, zbudowany na uk³adzie scalonym U2 od-
mi cyfr (oko³o 3.6s). separowany od napiêcia sta³ego kondensatorem C6. Do linii

10 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Q1
HMPSA92
2 × 1N4148
R1 220k
VAR2 R9 R10
150V 3k9 1k3
SW1A R2
HOOK SW 2k2 Z2 R21
Q2 C13 D16 D17
HMPSA42 16V/1W 6.2M C15 R28 REC
LED1 D2 15p R30 SD-150
10n 1k2
1N4148 56k
HS R5
R7 R3 Q7 R33
220k
1M 22k VDD 9014C 43k
Q8
D1 R29 C16
PC19 8050D R26 C17
R4 1N4148 4k7 2.2µ
C21 2.7n 100 4.7n
C14 Q10
0.22µ 9014C
10M 3.3n R31
R14 R25 12k
Z3 Q3 9k1 R13
9014C R12 D11 27
5.1V 3k 7k5 1N4148
R8 C2
C1
220k 0.01µ R11 C18
220µ Z4
470k 47µ
MIC 3.3V
WM-034Y R24
22k R32
15k
10 8 9
Q9
PO VDD HKS/C4 9014C D13
11 D12 1N4148
13 DTMF
1 2 3 R1 U1 1N60P
14 XMUTE 6
4 5 6 F R2 HT9302G
15 R3
7 8 9 P C20
16
*/T 0 RD R4 4.7µ
C3 C2 C1 X1 X2 VSS MODE VDD
R19
3 2 1 4 5 7 12 P 10k HOLD
OR3 X1
OR2
330k 330k T
3.58 C9 SW2
C7 10p “T/P”
C8
27p 27p
Q51 R57
MPSA92 330
Zestawienie

R51
10k

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


SW1B
C51 R56
D3÷D6 HOOK SW
10µ 4k7
1N4004 × 4
R60
Q52 4k7 Q53
C6 MPSA42
1µ/250V 9014C
R58
C53
100k
R52 0.22µ
R35
1 100 1k
R16 2 8
RJ1 4k7 U2
4 6 SW3
TIP 10/2W 1W KA2411 RINGER C52
R17 R18 R20 R54
33n C54
15k 2.2M 3 5 7 75k 1k8
Z1 47µ
L1 27V C3
4.7µ
IC51
R34 D15
D7 ÷ D10 10k UM66T 1N4148
1N4004 × 4 1 2
L2 C4 C5 R55
39n 6.8n 1k
3
VAR1 BUZ
220V R59
L3 330
RIN

Rys.1. Schemat aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL.

11
Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL
Zestawienie

Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL

do³¹czony jest ponadto obwód HOLD (tranzystory Q51, Q52 i Tor odbiorczy aparatu tworzy wk³adka s³uchawkowa REC
uk³ad IC51) oraz rezystor R4. Pr¹d p³yn¹cy przez ten rezystor sterowana przez jednostopniowy wzmacniacz zbudowany na
do³adowuje kondensator C1, na którym formowane jest napiê- tranzystorze Q10. Sygna³ odbiorczy z linii telefonicznej przez
cie VDD zasilaj¹ce uk³ad U1 (n.8). Dioda Zenera Z3 ogranicza rezystory R28, R29 i kondensator C16 jest podawany na bazê
wielkoœæ tego napiêcia do poziomu 5.1V. W tym stanie pr¹d tranzystora Q10, którego obci¹¿eniem jest wk³adka s³uchaw-
wp³ywaj¹cy do aparatu nie przekracza 0.4mA. kowa REC. Rezystory R30 i R31 ustalaj¹ punkt pracy tranzy-
stora Q10. Diody D16 i D17 ograniczaj¹ wielkoœæ napiêcia na
3.2. Stan wywo³ania wk³adce, a elementy R33 i C17 kszta³tuj¹ charakterystykê prze-
Mikrotelefon aparatu spoczywa na podstawie. Zmienne na- noszenia wzmacniacza. Zasilanie obu stopni jest formowane
piêcie sygna³u dzwonienia przez zaciski wejœciowe TIP i RIN na kondensatorze C18, który jest ³adowany pr¹dem emitera tran-
oraz dwójnik R16, C6 jest podawane na mostek Graetza, który zystora Q8 przez rezystor R25. Wielkoœæ tego napiêcia jest
tworz¹ diody D7÷D10. Wyprostowane napiêcie sygna³u wy- ograniczana do wartoœci 3.3V przez diodê Zenera Z4.
wo³ania jest filtrowane na kondensatorze C3 i ograniczane przez
diodê Zenera Z1 do wartoœci 27V. Stanowi ono napiêcie zasi- 3.4. Stan wybierania
laj¹ce uk³ad generatora wywo³ania U2. Próg wyzwalania ge- W zale¿noœci od ustawienia sposobu wybierania prze³¹cz-
neratora okreœlony jest przez rezystor R17 i jest w przybli¿e- nikiem SW2: pulsacyjny (P) czy tonowy (T) aparat charakte-
niu odwrotnie proporcjonalny do jego wartoœci. Napiêcie wyj- ryzuje siê odmiennymi stanami pracy. W stanie wybierania to-
œciowe z n.8 U2 przez rezystor R35 i prze³¹cznik g³oœnoœci nowego (DTMF) rezystancja aparatu jest zbli¿ona do rezystancji
wywo³ania SW3 podawane jest na przetwornik piezoceramicz- w stanie rozmowy. Wciœniêcie dowolnego klawisza numerycz-
ny BUZ. nego powoduje pojawienie siê na n.11 uk³adu U1 sygna³u
DTMF, który z dzielnika rezystancyjnego R14 i R13 przez kon-
3.3. Stan rozmowy densator PC19 jest podawany na wzmacniacz tranzystorowy
Po podniesieniu mikrotelefonu prze³¹cznik SW1, sekcja A Q7, Q8, sk¹d po wzmocnieniu wychodzi w liniê telefoniczn¹.
podaje napiêcie z linii telefonicznej przez rezystor R7 na bazê Natomiast w czasie wybierania pulsacyjnego nastêpuj¹ ko-
tranzystora Q3 wprowadzaj¹c go w nasycenie. Tranzystor ten lejno po sobie zmiany rezystancji aparatu od du¿ej, charakte-
pracuje tutaj jako detektor stanu mikrotelefonu. Niski stan ko- ryzuj¹cej czas przerwy (BREAK), do ma³ej charakteryzuj¹cej
lektora, a tym samym niski stan na n.9 uk³adu U1 (wejœcie HKS) czas rozmowy (MAKE). Funkcjê tê w aparacie C-809 realizu-
informuje, ¿e mikrotelefon jest podniesiony; wysoki - mikro- je klucz tranzystorowy sk³adaj¹cy siê z dwóch wysokonapiê-
telefon spoczywa na podstawie. Powoduje to pojawienie siê ciowych tranzystorów Q1 (HMPSA92) i Q2 (HMPSA42), któ-
wysokiego stanu na wyjœciu PO n.10 i za³¹czenie klucza tran- rych prac¹ steruje uk³ad U1. W stanie przerwy n.10 przyjmuje
zystorowego Q2 i Q1, a tym samym toru rozmownego (tranzy- potencja³ masy VSS, co powoduje zablokowanie tranzystora
story: Q7, Q8, Q9 i Q10) do linii telefonicznej. W tym stanie Q2, a w konsekwencji Q1 oraz ca³ego toru rozmownego. W
aparat w przybli¿eniu zasilany jest jak ze Ÿród³a pr¹dowego o tym stanie pr¹d wp³ywa do aparatu przez uk³ad identyfikuj¹cy
wydajnoœci pr¹dowej 17÷73mA, w zale¿noœci od rezystancji stan prze³¹cznika SW1 (HOOK SWITCH): rezystory R7, R8,
linii abonenckiej. Napiêcie sta³e na zaciskach wejœciowych z³¹cze B-E tranzystora Q3, oraz rezystor R5 i R4 przez, które
aparatu nie przekracza 12÷15V, przy czym jego polaryzacja uzupe³niany jest ³adunek na kondensatorze C1. Sumaryczna
mo¿e siê zmieniæ. Z tego powodu w uk³adzie zasilania aparatu wartoœæ pr¹du wp³ywaj¹cego do aparatu w tym stanie nie po-
zastosowano mostek Graetz’a z³o¿ony z diod D3÷D6. winna przekroczyæ wartoœci 0.4mA. W stanie przewodzenia
Tor rozmowny aparatu tworz¹: obwód nadawczy i odbior- (MAKE) n.10 przyjmuje stan wysoki wysterowuj¹c tranzysto-
czy. Tor nadawczy aparatu tworzy mikrofon elektretowy MIC, ry Q2, Q1 i ca³y tor rozmowny. W trakcie wybierania, kiedy na
tranzystor Q9 i wzmacniacz tranzystorowy Q7, Q8. Polaryza- n.6 (XMUTE) pojawia siê potencja³ masy VSS zachodzi:
cjê mikrofonu zapewnia rezystor R12 przy przewodz¹cym tran- • Zbocznikowanie bazy tranzystora Q9 przewodz¹cym z³¹-
zystorze Q9 (polaryzowanym przez rezystor R24 z napiêcia na czem diody germanowej D12, co powoduje zablokowanie
kondensatorze C18). Sygna³ m.cz. powstaj¹cy w wyniku mó- tranzystora Q9 i wy³¹czenie mikrofonu MIC. Zapobiega
wienia do mikrofonu jest podawany przez kondensator C14 na to wp³ywom mikrofonu na parametry sygna³u wybiercze-
bazê tranzystora Q7, który wraz z tranzystorem Q8 pracuje w go, jakie mog³yby pojawiæ siê w przypadku aktywnego
uk³adzie Darlingtona. Kondensator C13 zapobiega wzbudza- stanu mikrofonu.
niu siê wzmacniacza ograniczaj¹c jego pasmo przenoszenia. • Zbocznikowanie w analogiczny sposób przez D13 i R32
Rezystory R26 i R28 umieszczone w obwodzie C-E tranzysto- bazy tranzystora Q10, co ograniczaj¹c wzmocnienie stop-
ra Q8 tworz¹ konwencjonalny uk³ad antylokalny, którego za- nia g³oœnikowego zmniejsza w ten sposób nieprzyjemne
daniem jest st³umienie sygna³u pochodz¹cego z mikrofonu MIC efekty akustyczne, jakie mog³yby pojawiæ siê w s³uchaw-
we wk³adce s³uchawkowej mikrotelefonu REC. Poniewa¿ na- ce w trakcie wybierania.
piêcie m.cz. na emiterze tranzystora Q8 jest w przeciwfazie w
stosunku do napiêcia na jego kolektorze, to przy odpowiednio 3.5. Funkcja HOLD
dobranych wartoœciach rezystorów R26 i R28 w punkcie ich Podczas rozmowy u¿ytkownik mo¿e zawiesiæ rozmowê na
po³¹czenia napiêcie to osi¹ga minimaln¹ wartoœæ. W rezultacie pewien czas wciskaj¹c klawisz [ HOLD ], co powoduje wej-
do wk³adki s³uchawkowej mikrotelefonu trafia tylko minimal- œcie aparatu w stan HOLD. Uk³ad realizuj¹cy tê funkcjê zbu-
na czêœæ sygna³u m.cz. pochodz¹ca z lokalnego mikrofonu. dowany jest na dwóch tranzystorach wysokonapiêciowych Q51
Kondensator C15 poprawia dzia³anie uk³adu dla wy¿szych czê- i Q52. W³¹czenie ich powoduje podanie napiêcia z linii telefo-
stotliwoœci. nicznej na uk³ad IC51 bêd¹cy generatorem melodii.

12 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Opis aparatu telefonicznego C-809 firmy CYFRAL

W stanie rozmowy przy podniesionym mikrotelefonie klucz


Tabela 1. Opis nó¿ek uk³adu HT9302G
tranzystorowy Q51 i Q52 jest wy³¹czony. Wciœniêcie klawisza
[ HOLD ] powoduje podanie napiêcia z linii telefonicznej na Nr Ozn. Opis funkcjonalny
bazê tranzystora Q52, co powoduje jego za³¹czenie, a tym sa- 1÷3 C1÷C3 Wejœcia kolumn klawiatury
mym w³¹czenie tranzystora Q51. Przez rezystor R56 zamyka 13÷16 R1÷R4 Wejœcia rzêdów klawiatury
siê pêtla dodatniego sprzê¿enia zwrotnego utrzymuj¹ca oba tran- 4, 5 X1, X2 Oscylator 3.579545MHz
zystory w stanie przewodzenia, mimo puszczenia klawisza Wyjœcie wyciszaj¹ce aktywne (stan niski)
podczas wybierania w trybie tonowym lub
[ HOLD ]. Du¿y pobór pr¹du w tym stanie zapewniaj¹ rezy- 6 XMUTE
pulsacyjnym. W pozosta³ych przyjmuje stan
story R57 i R59. Napiêcie z dzielnika rezystancyjnego R57 i wysokiej impedancji
R59 jest podawane przez: 7 VSS Minus zasilania (masa)
• rezystor R55 na n.2 uk³adu IC51 powoduj¹c start genera- 8 VDD Plus zasilania
tora melodyjki, którego wyjœcie 1 przez: C52, R52 i C51 Wejœcie detektora stanu mikrotelefonu (HOOK
podaje sygna³ w liniê telefoniczn¹, SWITCH):
• rezystor R60 na bazê tranzystora Q53 wprowadzaj¹c go w 9 HKS
- gdy mikrotelefon jest podniesiony to wejœcie
nasycenie. Niski stan na kolektorze tego tranzystora po- musi znaleŸæ siê w stanie niskim
woduje wy³¹czenie tranzystora Q9, a tym samym odciêcie - przy od³o¿onym mikrotelefonie - w stanie
wysokim
mikrofonu MIC mikrotelefonu,
Wyjœcie steruj¹ce znajduj¹ce siê w stanie:
• diodê D15 na diodê elektroluminescencyjn¹ LED1, zapew-
- naprzemiennie niskim i wysokim podczas
niaj¹c jej œwiecenie mimo ewentualnego od³o¿enia s³uchawki wybierania pulsacyjnego
na podstawê i wy³¹czenia klucza tranzystorowego Q1, Q2. 10 PO
- niskim po wciœniêciu klawisza [ FLASH ]
Od³o¿enie w tym momencie mikrotelefonu na podstawê nie - w stanie wysokim po za³¹czeniu aparatu w
powoduje przerwania po³¹czenia, poniewa¿ uk³ad HOLD znaj- obu trybach
duje siê przed prze³¹cznikiem linii SW1. Jednak zmiana stanu 11 DTMF Wyjœcie sygna³u DTMF
prze³¹cznika SW1 (wysoki stan n.9 (HKS) uk³adu U1) powo- Wejœcie steruj¹ce trybami wybierania:
duje od³¹czenie uk³adu rozmownego. Wynikaj¹cy z tego faktu - nó¿ka pod³¹czona do VDD - pulsacyjny tryb
wzrost rezystancji aparatu powoduje wzrost napiêcia na jego wybierania (10 PPS)
zaciskach (przy za³o¿eniu jego pr¹dowego zasilania). Konse- 12 MODE - nó¿ka nie pod³¹czona - pulsacyjny tryb
wybierania (20 PPS)
kwencj¹ tego faktu jest miêdzy innymi wzrost napiêcia na kon-
- nó¿ka pod³¹czona do VSS - tonowy tryb
densatorze C54. Ponowne podniesienie mikrotelefonu powo- wybierania
duje za³¹czenie klucza Q1, Q2 i toru rozmownego (niski stan
n.9 U1) oraz spadek rezystancji aparatu, napiêcie na zaciskach Tabela 2
aparatu ponownie spada. Poniewa¿ napiêcie na kondensatorze
Stosunek M / B Czas trwania funkcji FLASH
C54 nie mo¿e skokowo zmieniæ swej wartoœci powstaje sytu-
R M/B R R Czas trwania
acja, w której napiêcie na emiterze tranzystora Q52 jest chwi- (C1R2) (%) (C1R3) (C1R4) [ms]
lowo wy¿sze ni¿ na bazie. Powoduje to wy³¹czenie tranzysto- Brak 40:60 Brak Jest 600
rów Q52 i Q51, a tym samym i funkcji HOLD. Jest 33.3:66.6 Jest Brak 100
Jest Jest 300

4. Opis uk³adów scalonych zastosowanych w Tabela 3. PULSE → TONE Tabela 4.


telefonie C-809 R (C2R1) Tp [s] Tp-t [s] R (C3R1) I
W elektronicznym aparacie telefonicznym C-809 zastoso- Brak 3.6 3.6 Brak N
wano kilka specjalizowanych uk³adów scalonych: Jest 2 1 Jest 10 – N
• IC51 - UM66T generator melodyjki,
• U1 - HT9302G uk³ad wybierczy, - czas trwania funkcji FLASH,
• U2 - KA2411 generator wywo³ania. • funkcja REDIAL,
Opisy uk³adów UM66T i KA2411 zosta³y zamieszczone w • funkcja PAUSE 3.6s,
poprzednich numerach „SE” przy omawianiu innych modeli • rezonator 3.579545MHz,
telefonów firmy CYFRAL. • ³atwe ustawianie parametrów wybierczych.
W tabeli 1 zamieszczono opis nó¿ek uk³adu HT9302G.
4.1. Opis uk³adu HT9302G Uk³ad ten posiada szereg mo¿liwoœci indywidualnego ustawia-
Uk³ad scalony HT9302G firmy Holtek jest produkowanym nia niektórych parametrów wybierczych. W tabeli 2 zamiesz-
w technologii CMOS uk³adem wybierczym o nastêpuj¹cych czono stosunek M/B oraz czas trwania funkcji FLASH. W ta-
parametrach: beli 3 pokazano zmiany czasu trwania pauzy (Tp) i czasu trwa-
• zakres napiêæ pracy 2.0÷5.5V, nia przejœcia z wybierania PULSE → TONE (Tp-t), a w tabeli
• wybieranie tonowe lub pulsacyjne, 4 iloœæ impulsów (I) odpowiadaj¹c¹ danej cyfrze (N) klawiatu-
• interface dla sterowania wyœwietlaczem LCD, ry. Opcje s¹ ustawiane odpowiednim ³¹czeniem kolumn (C) i
• sterowanie rezystorem funkcji: rzêdów (R) uk³adu rezystorami o typowej wartoœci 330k.
- FLASH, Na przyk³ad oznaczenie R (C1R1) oznacza po³¹czenie nó¿ki 1
- stosunek M/B, (C1) z nó¿k¹ 13 (R1) rezystorem 330k. }

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 13


Zestawienie

Chassis BE-4 firmy Sony

Chassis BE-4 firmy Sony (cz.2)


Szymon R¹pa³a, Bogdan Piekara 4

2. Zasilacz chassis BE-4 W³¹czenie tranzystora TR1 powoduje, ¿e dolny koniec


uzwojenia Np zostaje przy³¹czony do masy, co powoduje prze-
Zasilacz impulsowy stosowany w chassis BE-4 zbudowa- p³yw liniowo narastaj¹cego pr¹du przez to uzwojenie. Zmiana
ny jest w oparciu o uk³ad STR-S5706 firmy Sanken i jest uprosz- pr¹du w uzwojeniu pierwotnym powoduje wyindukowanie na-
czon¹ wersj¹ zasilacza stosowanego w chassis BE-3, opartego piêcia w uzwojeniu wtórnym Ns. Ze wzglêdu na ró¿ny kieru-
o uk³ad STR-S6708 tej samej firmy. Schemat blokowy zasila- nek nawiniêcia obu uzwojeñ, wyindukowane napiêcie powo-
cza przedstawiono na rysunku 7. duje blokowanie diody D1, co oznacza, ¿e w fazie przewodze-
nia tranzystora dioda D1 jest zablokowana i przez uzwojenie
wtórne nie p³ynie pr¹d.
Przed wejœciem tranzystora T1 w stan g³êbokiego nasyce-
nia, zostaje on wy³¹czony przez uk³ad steruj¹cy baz¹. Wraz z
wy³¹czeniem pr¹du p³yn¹cego przez uzwojenie Np zaczyna
maleæ pole magnetyczne wytworzone przez to uzwojenie.
Zmiana pola magnetycznego w uzwojeniu Np powoduje wy-
indukowanie napiêcia w uzwojeniu Ns, o kierunku zgodnym z
kierunkiem przewodzenia diody D1. Przewodzenie diody D1
w czasie zablokowania tranzystora TR1 powoduje dostarcza-
nie mocy do obci¹¿enia.

Tabela 5. Parametry uk³adu STR-S5706


Zakres
Parametr Wypr.
Min. Typ Max.
Napiêcie w³¹czenia VIN (ON) [V] 9-2 7.6 8 8.4
Napiêcie wy³¹czenia VIN (OFF) [V] 9-2 4.6 4.9 5.2
Pobór pr¹du przy w³¹czeniu
9-2 15 - 28
IIN (ON) [mA]
Pobór pr¹du w trybie standby
9-2 - - 200
IIN (OFF) [µA]
Czas w³¹czenia [µs] - 33 - 41
Czas wy³¹czenia [µS] - 45 - 55
OCP - próg napiêcia VOCP [V] 6-2 -1.12 -1 -0.88
INH-próg 1 VINH –1 [V] 8-2 0.65 0.75 0.85
INH próg 2 VINH –2 [V] 8-2 - 1.4 2.0
Rys.7. Schemat blokowy zasilacza. INH próg 3 VLatch [V] 8-2 3.2 5.1 5.8
Zasilacz nie jest synchronizowany i mo¿e byæ obci¹¿ony OVP - napiêcie pracy VIN(OVP) [V] 9-2 9.2 - 10.7
Temperatura wy³¹czenia
maksymaln¹ moc¹ oko³o 100W. Czêstotliwoœæ pracy zasilacza - 125 - 150
pracy uk³adu Tj(TSD) [°C]
zale¿na jest od obci¹¿enia i wynosi:
Napiêcie referencyjne VS [V] 7-2 32.0±0.3
• 100kHz dla minimalnego obci¹¿enia (w trybie standby),
Wspó³czynnik temperaturowy
• 30kHz dla maksymalnego obci¹¿enia. 7-2 - +2.5 -
napiêcia referencyjnego [mV/°C]
Jak ³atwo zauwa¿yæ wraz ze wzrostem obci¹¿enia maleje
czêstotliwoœæ pracy zasilacza. Zasada pracy przetwornicy opiera
siê na kluczowaniu pr¹du p³yn¹cego przez pierwotne uzwoje- Tabela 6. Opis wyprowadzeñ uk³adu STR-S5706
nia transformatora T1, zosta³o to pokazane na rysunku 8. Nr Funkcja
1 C - kolektor tranzystora kluczuj¹cego
2 GND - masa emitera tranzystora kluczuj¹cego
+ T1
D1 IL 3 B - baza tranzystora kluczuj¹cego
+
OSCILLATOR Np Ns 4 SINK - wejœcie pr¹du bazy
LOAD 5 OCP - wejœcie czujnika przeci¹¿enia pr¹dowego
+

U C1 U RL INH - wejœcie dla synchronizacji punktu wy³¹czania i


IN TR1 OUT
PULSE WIDTH 6
MODULATOR sterowania uk³adem Latch
7 SENS - wejœcie sygna³u steruj¹cego
- DRIVE - wyjœcie sygna³u steruj¹cego baz¹ tranzystora
- 8
kluczuj¹cego
Rys.8. Zasada pracy zasilacza. 9 Vin - napiêcie zasilania uk³adu

14 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Chassis BE-4 firmy Sony

Rys.11. Przebiegi w uk³adzie STR-S7606.

dowanie kondensatorów C1 i C2, sytuacjê tê pokazano na rys.11.


Regulacja napiêcia wyjœciowego zasilacza odbywa siê przez
zmianê czasów w³¹czenia (ON) i wy³¹czenia (OFF) tranzysto-
Rys.9. Schemat blokowy uk³adu STR-S5706. ra kluczuj¹cego zasilacza. Czas w³¹czenia ustalony jest warto-
œciami elementów C1 i R1, natomiast czas wy³¹czenia warto-
W uk³adzie zasilacza stosowanym w chassis BE-4 napiêcie œciami elementów C2 i R2.
wyjœciowe sterowane jest przez: Sterowanie czasem w³¹czenia nastêpuje przez zmianê war-
• czêstotliwoœæ generatora steruj¹cego (u¿yty jest specjalny toœci pr¹du ³aduj¹cego kondensator C1. Informacja o wartoœci
transformator sterowany równie¿ w nasyceniu), napiêæ wyjœciowych pobierana jest z uzwojenia 8-6 transfor-
• wype³nienie przebiegu steruj¹cego baz¹ TR1. matora T602. Wartoœæ napiêcia na tym uzwojeniu jest propor-
Tranzystor kluczuj¹cy TR1 i uk³ad steruj¹cy prac¹ zasila- cjonalna do napiêæ po stronie wtórnej.
cza zawarty jest w hybrydowym uk³adzie STR-S5706 firmy Wewn¹trz uk³adu IC601 do n.7 po³¹czony jest wzmacniacz
Sanken, którego schemat wewnêtrzny przedstawiono na rysu- b³êdu, który powoduje, ¿e przy wzroœcie napiêcia zmniejsza siê
neku 9, natomiast parametry elektryczne oraz opis wyprowa- czas ³adowania kondensatora C1, a tym samym czas w³¹czenia,
dzeñ w tabelach 5 i 6. co w konsekwencji powoduje obni¿enie napiêæ zasilacza.
2.1. Strona pierwotna zasilacza Czas wy³¹czenia tranzystora sterowany jest poprzez n.6 (In-
hibit). Przy wzroœcie napiêcia na n.6 powy¿ej wartoœci progo-
Schemat ideowy pierwotnej strony zasilacza przedstawia ry-
wej, zmieniony zostaje czas wy³¹czenia wytwarzany przez we-
sunek 10. G³ówna ga³¹Ÿ pr¹dowa zabezpieczona jest rezysto-
wnêtrzny generator. Napiêcie wejœciowe na n.6 IC601 poda-
rem bezpiecznikowym R615. Przy napiêciu 8V na n.9 IC601
wane jest z uzwojenia 6-9 transformatora T602 poprzez diodê
wewnêtrzny generator wytwarza impulsy steruj¹ce tranzysto-
D604 i rezystor R611. Napiêcie to zsynchronizowane jest z
rem kluczuj¹cym zasilacza, wykorzystuj¹c ³adowanie i roz³a-
czasem przekazywania energii na wtórn¹ stronê transformato-
ra, co pozwala na osi¹gniêcie prawie rezonansowego sterowa-
nia zasilaczem.

Rys.10. Schemat strony pierwotnej zasilacza.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 15


Zestawienie

Chassis BE-4 firmy Sony

W trybie standby mikroprocesor wy³¹cza g³ówn¹ liniê za- 2.2. Wtórna strona zasilacza
silania +5V z uk³adu IC603, co powoduje wy³¹czenie pracy Schemat ideowy wtórnej strony zasilacza przedstawia ry-
g³ównych uk³adów odbiornika i znacz¹cy spadek poboru pr¹- sunek 13. Napiêcia wyindukowane w uzwojeniach wtórnej stro-
du z zasilacza. Proces regulacji napiêcia zostaje jednak zacho- ny transformatora s¹ prostowane przez prostowniki diodowe
wany z tym, ¿e nastêpuje wzrost czêstotliwoœci pracy zasilacza w konfiguracji jednopo³ówkowej. Ka¿da z diod zbocznikowa-
do 100kHz. Nieznacznie wrastaj¹ te¿ napiêcia wyjœciowe, na na jest kondensatorem, t³umi¹cym zak³ócenia w.cz. Z zasila-
przyk³ad napiêcie +B (118V) wzrasta do 128V. cza uzyskuje siê nastêpuj¹ce napiêcia: +118V, +18V i +8V. Na-
Rysunek 12 przedstawia prawid³owy przebieg w trybie stand- piêcie +8V doprowadzone jest do uk³adu IC603 i s³u¿y do wy-
by zmierzony na wyprowadzeniach 3 i 6 transformatora T602. tworzenia napiêcia g³ównego +5V i napiêcia standby +5V.
Start zasilacza wymaga tzw. napiêcia rozruchu, które poda-
wane jest na n.9 uk³adu IC601 przez rezystor R604 i diodê 2.2.1. Podwójny regulator napiêcia TDA 8139
D601. Po rozruchu, uk³ad scalony zasilany jest z napiêcia po- Schemat blokowy uk³adu TDA 8139 (IC603) zosta³ opu-
wstaj¹cego w uzwojeniu 6-9 transformatora. blikowany w numerze 2/96 „SE”. Uk³ad ten w swojej struktu-
rze zawiera dwa stabilizatory napiêcia. Napiêcie wyjœciowe
pierwszego stabilizatora (n.9) jest ustalone na 5.1V, natomiast
napiêcie wyjœciowe drugiego stabilizatora (n.8) jest regulowa-
ne i mo¿e byæ zmieniane w zakresie 2.8÷16V. Uk³ad mo¿e do-
starczyæ pr¹du do 1A. Obydwa wyjœcia zabezpieczone s¹ tem-
peraturowo, jak i przed zwarciami.
Napiêcia wejœciowe stabilizatorów podawane s¹ na n.1 i 2.
Na wyjœciu 6 generowany jest impuls kasowania (reset), który
zeruje mikroprocesor (n.43) i wycisza uk³ad fonii w celu unik-
niêcia charakterystycznego „pukniêcia” w g³oœniku przy w³¹-
czaniu telewizora. Napiêcie wyjœciowe drugiego stabilizatora
mo¿e byæ wy³¹czane poprzez podanie napiêcia (poziom TTL)
na n.4. Nó¿ka ta sterowana jest z n.51 mikroprocesora (stand-
by). Napiêcie wyjœciowe drugiego stabilizatora ustalone jest
wartoœciami rezystorów R617 i R618 i wynosi 5.1V.
Rys.12. Przebieg na n.3 i n.6 T602 w trybie standby.

Rys.13. Schemat ideowy wtórnej strony zasilacza chassis BE-4.

16 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Chassis BE-4 firmy Sony

2.3. Uk³ady zabezpieczeñ zasilacza


2.3.1. Zabezpieczenie nadpr¹dowe OCP
Dzia³anie zabezpieczenia nadpr¹dowego OCP (Overcurrent
Protection) oparte jest na pomiarze spadku napiêcia na rezy-
storze R607. Napiêcie na tym rezystorze jest proporcjonalne
do wartoœci pr¹du p³yn¹cego przez tranzystor kluczuj¹cy zasi-
lacza zawarty w uk³adzie STR-S5706. Napiêcie detekcyjne za-
bezpieczenia nadpr¹dowego wynosi 1V.
Uwaga: Zadzia³anie zabezpieczenia nadpr¹dowego nie po-
woduje wy³¹czenia odbiornika do stanu standby. Po ust¹-
pieniu przyczyny wy³¹czenia zasilacz natychmiast rozpoczyna
pracê. Rys.14. Przebieg napiêcia na n.9 uk³adu STR-S5706.

2.3.2. Zabezpieczenie przepiêciowe OVP Nadmierny pobór pr¹du w ga³êzi +B powoduje podanie wy-
Zabezpieczenie przepiêciowe OVP (Over Voltage Protec- sokiego poziomu napiêcia na n.52 mikroprocesora, który na-
tion) zostaje uaktywnione przez pomiar napiêcia na wejœciu 9 tychmiast przechodzi w stan zabezpieczenia sygnalizuj¹c ten
uk³adu STR-S5706. Przy przekroczeniu wartoœci napiêcia 9.2V fakt szeœciokrotnym b³yœniêciem diody LED. Równoczeœnie
na tej nó¿ce nastêpuje wyzwolenie wewnêtrznego uk³adu prze- poprzez tranzystor Q803 zablokowane zostaje sterowanie uk³a-
rzutnika (latch), który wy³¹cza generator. Przy wyzwolonym du odchylania poziomego.
uk³adzie przerzutnika na n.9 wystêpuje na przemian, wzrost i
Wskazówka: Raz wyzwolony uk³ad zabezpieczenia jest pod-
spadek napiêcia w zakresie przedstawionym na rysunku 14.
trzymywany przez uk³ad z³o¿ony z rezystora R623 i diody
Oscylowanie napiêcia na n.9 spowodowane jest tym, ¿e przy
D600. Ponowne w³¹czenie telewizora mo¿liwe jest tylko po
napiêciu ni¿szym ni¿ 4.9V na n.9 nastêpuje ca³kowite wy³¹-
ca³kowitym wy³¹czeniu go wy³¹cznikiem sieciowym.
czenie uk³adu powoduj¹ce spadek poboru pr¹du przez uk³ad
scalony, natomiast przy napiêciu oko³o 8V uk³ad zostaje po-
nownie za³¹czony, powoduj¹c wzrost poboru pr¹du i ponowny 2.4. Informacje serwisowe dotycz¹ce zasilacza
spadek napiêcia na n.9. • Pierwotna strona zasilacza nie jest oddzielona galwanicz-
nie od sieci, dlatego przy pracach serwisowych nale¿y bez-
Wskazówka: Ponowny start zasilacza mo¿liwy jest dopiero wzglêdnie u¿ywaæ transformatora separuj¹cego.
po wy³¹czeniu uk³adu przerzutnika, co odbywa siê przy na- • Zasilacz musi byæ zawsze obci¹¿ony w ga³êzi +B (118V).
piêciu oko³o 3.1V na n.9. Praktycznie oznacza to, ¿e telewi- • Podczas prac serwisowych, np. przy od³¹czeniu transfor-
zor nale¿y wy³¹czyæ i ponownie w³¹czyæ. matora linii T802 do ga³êzi +B, nale¿y do³¹czyæ sztuczne
obci¹¿enie np: ¿arówkê.
2.3.3. Zabezpieczenie nadpr¹dowe w ga³êzi +B (118V) • Wylutowanie n.4 uk³adu IC603 powoduje ci¹g³e w³¹cze-
Kontrola poboru pr¹du w ga³êzi napiêcia +B realizowana nie odbiornika.
jest poprzez tranzystory Q600 i Q602, które mierz¹ spadek na- • Brak startu uk³adu generatora na stronie pierwotnej zasi-
piêcia na rezystorze R600, zosta³o to pokazane na rysunku 15. lacza mo¿e byæ spowodowany uszkodzeniem uk³adu roz-
ruchowego: R604, D601, C607.

Rys.15. Uk³ad zabezpieczenia nadpr¹dowego w ga³êzi napiêcia +B (118V). }

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 17


Zestawienie

Odbiornik satelitarny MSS200 firmy Pace

Odbiornik satelitarny MSS200 firmy Pace (cz.1)


Andrzej Brzozowski

G³owica i uk³ady przetwarzania sygna³u video wadzenie 4 jest wejœciem za³¹czaj¹cym konwerter LNB2 i ste-
rowane jest tranzystorem Q21. Zasilanie dla konwertera LNB1
Rozkaz wyboru programu wys³any z pilota odbierany jest przekazywane jest do g³owicy poprzez wyprowadzenie 5, na-
przez odbiornik podczerwieni IR1. Sygna³ wyjœciowy z IR1 tomiast dla konwertera LNB2 poprzez wyprowadzenie 3.
podawany jest do mikrokontrolera U4, który przetwarza go na Wyjœciowy sygna³ wizji CVBS z wyjœcia 13 g³owicy poda-
sygna³ danych dla procesora video U16. Uk³ad ten zawiera ge- wany jest do uk³adów audio poprzez wtórnik z tranzystorem
nerator sygna³u odniesienia i uk³ad PLL wytwarzaj¹cy napiê- Q56. Sygna³ CVBS podawany jest tak¿e do bazy wtórnika Q55,
cie przestrajaj¹ce g³owicê (TUNER1). Generator g³owicy pra- z wyjœcia którego kierowany jest do toru wizji. W zale¿noœci
cuje z czêstotliwoœci¹ o 479.5MHz wy¿sz¹ od czêstotliwoœci od tego, czy odbiornik wyposa¿ony jest w opcjê odbioru pa-
odpowiadaj¹cej wybranemu programowi. Czêstotliwoœæ gene- sma C, zmienia siê droga sygna³u wizji z wyjœcia wtórnika Q55.
ratora g³owicy jest mieszana z czêstotliwoœci¹ odbieranego pro- Odbiornik wyposa¿ony w tê opcjê posiada na p³ycie g³ów-
gramu. Sygna³ z mieszacza jest wzmacniany w stopniu p.cz. nej zamontowany uk³ad U19 oraz tranzystor Q54 i sygna³ wi-
dostrojonym do czêstotliwoœci 479.5MHz z pasmem 27MHz. zji przesy³any jest przez te elementy.
Nastêpnie jest on (sygna³ p.cz. 479.5MHz) demodulowany w W odbiorniku bez tej opcji, sygna³ wizji z wyjœcia Q55 po-
g³owicy i na wyjœciu demodulatora uzyskuje siê sygna³ CVBS. przez C238 i R300 podawany jest do wejœcia 3 uk³adu U16. W
Synteza czêstotliwoœci jest dokonywana w uk³adzie U16, uk³adzie tym sygna³ przechodzi przez przedwzmacniacz, które-
który otrzymuje dla wybranego programu dane z mikrokontro- go wzmocnienie ustalaj¹ wartoœci rezystorów R299 i R300.
lera U4 poprzez szeregow¹, 3-przewodow¹ szynê danych. Szy- Wejœcie przedwzmacniacza spolaryzowane jest na poziomie
na ta zawiera trzy sygna³y: danych, zegara i select. Sygna³ da- 2.5V przez rezystor R298 przy³¹czony do n.21 U16. Faza sy-
nych podawany jest do wejœcia 15, sygna³ zegara do wejœcia gna³u na wyjœciu przedwzmacniacza (n.2 U16) jest odwrócona.
19, a sygna³ select do wejœcia 11 uk³adu U16. Uk³ad syntezy Tranzystor Q55 pracuje w uk³adzie wtórnika i inwertera
generuje czêstotliwoœæ odniesienia w oparciu o sygna³ o czê- jednoczeœnie. Sygna³ video z emitera Q55 podawany jest do
stotliwoœci 4MHz podawany do wejœcia 12 U16. Sygna³ 4MHz wejœcia 5 klucza U19A typu 4053, natomiast odwrócony sy-
otrzymywany jest poprzez podzia³ przez 4 czêstotliwoœci ze- gna³ z kolektora do wejœcia 3 U19A. Klucz ten sterowany jest
gara mikrokontrolera U4 w uk³adzie U22. sygna³em CBAND z wyjœcia 12 uk³adu U17. Je¿eli konwerter
Nó¿ka 18 uk³adu U16 jest wejœciem sygna³u z preskalera, w jest ustawiony na odbiór pasma C poprzez odpowiednie usta-
którym sygna³ jest dzielony w stosunku okreœlonym przez dane wienie menu LNB, to odwrócony sygna³ video przepuszczany
wys³ane z mikrokontrolera, zale¿ne od ustawionego programu. jest z wejœcia 3 na wyjœcie 4 U19A. Dla innych ustawieñ kon-
Czêstotliwoœæ uzyskana w wyniku podzia³u jest porównywana wertera nieodwrócony sygna³ video z wejœcia 5 U19A prze³¹-
w uk³adzie PLL (w U16) z czêstotliwoœci¹ sygna³u odniesienia. czany jest na wyjœcie 4.
Sygna³ wyjœciowy uk³adu PLL obecny jest na n.16 U16 i poda- Sygna³ z wyjœcia 5 U19A poprzez wtórnik z tranzystorem
wany jest do uk³adu ca³kuj¹cego sk³adaj¹cego siê z: Q23, C142, Q54 podawany jest do wejœcia 2 klucza U19B. Klucz ten stero-
R193, R192, R191. Napiêcie uzyskane w uk³adzie ca³kuj¹cym wany jest sygna³em 27/36. Sygna³ ten pochodzi z kolektora
podawane jest do g³owicy jako napiêcie przestrajaj¹ce. inwertera Q64. Do bazy tranzystora Q64 podawany jest sygna³
G³owica zasilana jest napiêciem 5V doprowadzonym do wy- BANDWIDTH z n.20 mikrokontrolera U4. Sygna³ prze³¹cza-
prowadzenia 12. Uk³ad ARCz zapewnia stabilnoœæ dostrojenia j¹cy 27/36 podawany jest tak¿e do wejœcia 14 g³owicy. Je¿eli
g³owicy. Dzia³a on nastêpuj¹co: odbiornik wyposa¿ony jest w g³owicê dwupasmow¹, sygna³
• g³owica monitoruje sygna³ p.cz. w zakresie 27MHz i po- ten prze³¹cza pasma g³owicy. W przypadku g³owicy jednopa-
przez wyprowadzenie 10 g³owicy do wejœcia 35 mikro- smowej tranzystor Q64 nie jest montowany i sygna³ BAN-
kontrolera U4 podawane jest napiêcie proporcjonalne do DWIDTH nie jest wykorzystywany.
odstrojenia czêstotliwoœci p.cz. - TUNER_AFC, Dla odbiornika z tunerem 18/27MHz wzmocnienie sygna-
• mikrokontroler okreœla i przesy³a odpowiednie dane do ³u video jest identyczne dla obu pasm g³owicy. W przypadku
uk³adu syntezy czêstotliwoœci w U16 dotycz¹ce kompen- stosowania g³owicy 27/36MHz wzmocnienie toru video musi
sacji dostrojenia. byæ zredukowane dla ustawienia pasma toru w.cz. 36MHz. Re-
Odbiorniki MSS200 mog¹ byæ produkowane w wersji z dukcja wzmocnienia jest dokonywana poprzez prze³¹czanie sy-
dwoma wejœciami antenowymi. W wersji tej poprzez menu gna³u kluczem U19B z wyjœcia wtórnika Q54. Przy za³¹czeniu
u¿ytkownika mo¿liwy jest wybór konwertera (LNB1 lub pasma 27MHz przez klucz przepuszczany jest sygna³ bezpo-
LNB2). Wybór sterowany jest napiêciem pochodz¹cym z wyj- œrednio z emitera Q54, natomiast przy za³¹czeniu pasma 36MHz
œcia 13 uk³adu U17, który pracuje jako generator sygna³ów OSD przez klucz przepuszczany jest sygna³ z dzielnika R322, R323.
oraz wykorzystywany jest jako uk³ad rozszerzaj¹cy iloœæ por- Sygna³ video po przejœciu przez klucz, podawany jest do
tów wyjœciowych mikrokontrolera U4. Podobnie jest z uk³a- wejœcia 3 U16, gdzie jest wzmocniony i wyprowadzony na wyj-
dem U14 - procesorem fonii, który równie¿ pe³ni rolê ekspan- œcie 2. St¹d przechodzi do uk³adu deeemfazy, a nastêpnie kiero-
dera portów mikrokontrolera. wany jest do dwóch torów. Pierwszy z nich to tor, na którego
Wejœcie 6 g³owicy jest wejœciem za³¹czaj¹cym konwerter wyjœciu (n.22 U16) pojawia siê kompletny sygna³ video, na
LNB1 i sterowane jest tranzystorem Q22, natomiast wypro- wyjœciu drugiego toru (n.6 U16) pojawia siê tylko sygna³ video.

18 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Odbiornik satelitarny MSS200 firmy Pace

Przetwarzanie sygna³ów transmitowanych w systemach Nastêpnie sygna³ podawany jest do uk³adu usuwania sygna³u
PAL lub MAC wymaga stosowania ró¿nych sta³ych czasowych dyspersji (uk³ad klampowania).
uk³adu deemafazy. Sta³e te wybierane s¹ w menu programo- Wiêkszoœæ transmisji satelitarnych dokonywana jest z dys-
wania External AV w opcji Decoder Output. Realizacja uk³a- persj¹ energii, która polega na dodaniu do sygna³u video prze-
dowa prze³¹czania deemfazy polega na prze³¹czaniu w uk³a- biegu trójk¹tnego o czêstotliwoœci 25Hz. Po stronie odbiorczej
dzie U16 sta³ej czasowej przy³¹czonej do wejœcia 24. Prze³¹- konieczne jest usuniêcie tego przebiegu z sygna³u video. Je¿eli
czaniem steruje mikrokontroler U4. sygna³ dyspersji nie zostanie wyfiltrowany, to jego obecnoœæ
Je¿eli wybrany jest sygna³ PAL, charakterystyka wzmacnia- w sygnale video bêdzie widoczna jako migotanie obrazu.
cza jest modyfikowana poprzez uk³ad deemfazy PAL - R304, Usuniêcie sygna³u dyspersji polega na kluczowaniu sygna-
C223, C224, natomiast je¿eli wybrany jest sygna³ MAC, cha- ³u tranzystorami Q44 i Q45. Sygna³ sprzê¿ony jest z uk³adem
rakterystykê toru kszta³tuj¹: R304, C223, C224, R305 oraz C225. klampuj¹cym przez kondensator C205. Napiêcie odniesienia
Sygna³ video po uk³adzie deemfazy podawany jest do wej- dla uk³adu klampuj¹cego CLMP_REF pochodzi z uk³adu Vi-
œcia 1 uk³adu U16, do uk³adu wzmacniacza, którego wzmoc- deoCrypt i podawane jest do uk³adu sk³adaj¹cego siê z: Q46,
nienie jest automatycznie redukowane w przypadku przetwa- R276, R275, a nastêpnie do bazy Q45. Je¿eli napiêcie w punk-
rzania sygna³ów MAC. cie po³¹czenia L33 i C205 jest o 0.6V ni¿sze ni¿ napiêcie na
W menu External AV mo¿liwy jest wybór sygna³ów PAL bazie Q45, to tranzystor ten zaczyna przewodziæ. Zaczyna prze-
lub MAC oraz charakterystyki Flat lub Clamped. Je¿eli usta- wodziæ tak¿e tranzystor Q44, a kondensator C205 ³aduje siê do
wiona zosta³a charakterystyka Flat, wyjœcie przedwzmacnia- momentu, gdy tranzystor Q45 przestanie przewodziæ.
cza w uk³adzie U16 (n.2) podawane jest bezpoœrednio do Sygna³ video po uk³adzie klampowania podawany jest do
wzmacniacza pomijaj¹c w ten sposób uk³ad deemfazy. Wyj- uk³adu z tranzystorami Q47 i Q48, którego zadaniem jest kom-
œciowy sygna³ video po wzmacniaczu pojawia siê na wyjœciu pensacja zmian temperaturowych poziomu odniesienia dla uk³adu
22 U16. W przypadku wyboru charakterystyki typu Flat na klampuj¹cego. Nastêpnie sygna³ video oznaczony na schemacie
bazie tranzystora Q68, do którego podawany jest sygna³ video jako CLAMPED podawany jest do wejœcia 12 uk³adu U21A i do
z wyjœcia 22 U16 panuje napiêcie wynosz¹ce oko³o 4V usta- bazy tranzystora Q95 (jego funkcjê omówiono wczeœniej).
wione rezystorami R382, R383. Poziom ten jest wy¿szy ni¿ Sygna³ video z punktu po³¹czenia L33 i C205 przez wtór-
poziom na bazie tranzystora Q67, dlatego sygna³ video prze- nik Q94 podawany jest do uk³adu VideoCrypt.
puszczany jest przez tranzystor Q68 oraz podawany do wzmac- Uk³ad U21 jest prze-
niacza z tranzystorami Q53, Q52 i dalej do wyprowadzenia 19 ³¹cznikiem typu 4052 (dwa Tabela 1.
gniazda SK4 (DECODER SCART). prze³¹czniki typu: 4 wejœcia n. 9 n. 10 Po³¹czenia
Je¿eli ustawiona jest charakterystyka Clamped, na wyjœciu / 1 wyjœcie). Sterowanie Wysoki Wysoki 3 i 4, 13 i 11
15 uk³adu U17 (linia CLAMPED_DEC_VID) pojawia siê stan prze³¹czaniem dokonywane Wysoki Niski 3 i 2, 13 i 15
wysoki. Tranzystor Q69 zostaje za³¹czony, a napiêcie na bazie jest napiêciami podawany- Niski Wysoki 3 i 5, 13 i 14
Q68 wynosi teraz 0V i tranzystor ten nie przewodzi. Kluczowa- mi do n.9 i 10. W tabeli 1 Niski Niski 3 i 1, 13 i 12
ny sygna³ video (CLAMPED) z wyjœcia wtórnika Q95 poprzez przedstawiono zale¿noœæ re-
wtórnik Q67 podawany jest do wzmacniacza z tranzystorami alizowanych po³¹czeñ od stanów na wejœciach 9 i 10.
Q53, Q52 i dalej do wyprowadzenia 19 gniazda SCART SK4. Wejœcia 15 i 11 klucza s¹ po³¹czone i stanowi¹ wejœcie dla
Dekodery RTL4 wymagaj¹ ustawienia opcji PAL, natomiast sygna³u video z wyprowadzenia 20 gniazda DECODER
dekodery Canal+ i Premiere wymagaj¹ ustawienia opcji Clam- SCART. Sygna³ ten na schemacie oznaczony jest jako
ped. W przypadku ustawienia PAL w menu External AV, sy- EXT_DEC. Wejœcia 15 i 11 U21 s¹ przy³¹czone do wyjœcia 13
gna³ z wyjœcia 2 U16 podawany jest do uk³adu deemfazy PAL tego uk³adu, gdy na n.9 podawany jest stan wysoki. Nó¿ka 9
z³o¿onego z: R302, R301, C222 i C291, a nastêpnie powraca sterowana jest sygna³em INT/EXT_VIDEO z wyjœcia 4 proce-
do tego uk³adu poprzez wejœcie 4. Sygna³ jest wzmacniany, sora fonii U14, który z kolei sterowany jest szyn¹ I2C z mikro-
odwracany i pojawia siê na wyjœciu 6. Poprzez kondensator kontrolera U4. Mikrokontroler przesy³a do uk³adu U14 infor-
sprzêgaj¹cy C217 sygna³ video podawany jest do wejœcia 7 macjê o statusie linii DEC_STAT. Linia ta jest po³¹czona z wy-
U16 i st¹d w uk³adzie do wejœcia prze³¹cznika Ÿróde³ sygna³u. prowadzeniem 8 gniazda DECODER SCART.
Nó¿ki 8 i 9 uk³adu U16 s¹ tak¿e wejœciami tego prze³¹cznika. Je¿eli napiêcie na wejœciu 9 przyjmuje stan niski, wejœcie
W odbiorniku MSS200 wejœcia te nie s¹ wykorzystane. 12 lub 14 mo¿e byæ przy³¹czone do wyjœcia 13 U21. Do wej-
Z wyjœcia prze³¹cznika, sygna³ w uk³adzie U16 podawany œcia 12 podawany jest klampowany sygna³ video, a do wejœcia
jest do wejœcia nieodwracaj¹cego wzmacniacza, którego 14 sygna³ video z dekodera VideoCrypt. O tym, które z wejœæ
wzmocnienie regulowane jest poprzez szynê steruj¹c¹ z mi- zostanie prze³¹czone na wyjœcie 13 decyduje stan na szynie
krokontrolera U4. U¿ytkownik ma mo¿liwoœæ sterowania tym VC_STATUS przy³¹czonej do wejœcia 10 U21. Szyna ta stero-
wzmocnieniem reguluj¹c kontrast w Picture Menu. Sygna³ z wana jest przez uk³ad dekodera VideoCrypt.
wyjœcia wzmacniacza pojawia siê na n.20 i przechodzi przez Klampowany sygna³ video z wyjœcia 13 uk³adu U21 poda-
filtr z³o¿ony z: L30, L31, C196, C197, C198, C194 i C195. wany jest do wzmacniacza z tranzystorami Q50, Q49, którego
Zadaniem tego filtru jest odciêcie czêstotliwoœci powy¿ej wzmocnienie wynosi oko³o 3. Nastêpnie sygna³ video jest klam-
5MHz. Elementy: Q40, C200, C201 realizuj¹ kompensacjê prze- powany w uk³adzie z tranzystorem Q79 tak, aby uzyskaæ po-
suniêcia fazy pomiêdzy sygna³ami chrominancji i luminancji. ziom impulsów synchronizacji wynosz¹cy oko³o 1.4V. Taki po-
Po przejœciu przez filtr, sygna³ video podawany jest do ziom jest wymagany na wejœciu video (n.10 U17) uk³adu ge-
wzmacniacza z tranzystorami Q41, Q42 i do uk³adu eliminato- neratora OSD, gdzie podawany jest sygna³ video VCR_VID
ra czêstotliwoœci podnoœnych fonii zbudowanego z: L32, C203. po uk³adzie klampowania. Sygna³ ten podawany jest równie¿

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 19


Zestawienie

Odbiornik satelitarny MSS200 firmy Pace

do wejœcia separatora impulsów synchronizacji z tranzystora- Jednoczeœnie impulsy synchronizacji wydzielane przez tran-
mi: Q80, Q81, Q83. Na kolektorze tranzystora Q83 pojawiaj¹ zystor Q91 powoduj¹, ¿e w czasie ich trwania tranzystor Q92
siê impulsy synchronizacji HSYNC, które podawane s¹ do wej- jest za³¹czony, a tranzystor Q93 wy³¹czony. Powoduje to w³¹-
œcia 18 uk³adu U17. Na wyjœciu tranzystora Q82 pojawiaj¹ siê czenie tranzystora Q63. W ten sposób nastêpuje nak³adanie im-
impulsy VSY, które podawane s¹ do wejœcia 19 uk³adu U17. pulsów synchronizacji generowanych w uk³adzie U17 na sy-
Sygna³ VCR_VID podawany jest tak¿e do wyjœcia video gna³ szumu.
(wypr. 19) gniazda VCR SCART SK2 poprzez wtórnik Q51. Tak wiêc w czasie, gdy na szynie VCR_VID jest sygna³
szumu, tranzystor Q63 jest wy³¹czony. Za³¹czany jest tylko w
czasie trwania impulsów synchronizacji generowanych przez
Uk³ad OSD U17 i w czasie, gdy sygna³ video z wyjœcia 8 U17 zawiera sy-
Jako generator sygna³ów OSD zastosowano uk³ad U17 typu gna³ OSD odpowiadaj¹cy bieli. Bia³e fragmenty powoduj¹ za-
M35010-XXXSP. Uk³ad ten sterowany jest szyn¹ I2C z mikro- ³¹czenie tranzystora Q63. W rezultacie sygna³ OSD odpowia-
kontrolera U4. Wybór koloru t³a menu mo¿e byæ dokonany w daj¹cy bieli zostaje dodany do sygna³u szumu. W czasie, gdy
Picture Menu. Uk³ad U17 wytwarza sygna³y OSD, które mog¹ na linii GR_ON_NOISE jest stan niski, tranzystor Q90 jest
byæ wyœwietlane na tle obrazu, na tle szumu lub na jednolitym wy³¹czony, co powoduje wzrost napiêcia na wejœciu 9 ustala-
tle generowanym w uk³adzie. j¹cym poziom bieli i wzrost poziomu sygna³u na wyjœciu 8 U17
Uk³ad U17 zawiera dwa generatory, pierwszy z nich pracu- odpowiadaj¹cemu sygna³owi bieli. W czasie, gdy stan na linii
je z zewnêtrznym rezonatorem kwarcowym przy³¹czonym po- GR_ON_NOISE jest wysoki, tranzystor Q92 jest ca³y czas
miêdzy n.16, 17 i generuje przebieg o czêstotliwoœci w³¹czony, a Q93 wy³¹czony powoduj¹c, ¿e sygna³ szumu nie
17.743MHz, który s³u¿y do generowania obrazu t³a. Czêstotli- przechodzi do œcie¿ki sygna³u video.
woœæ 17.743MHz jest cztery razy wiêksza od czêstotliwoœci
podnoœnej koloru w systemie PAL. Je¿eli czêstotliwoœæ gene- Wybór Ÿród³a sygna³u video i prze³¹cznik
ratora z tym rezonatorem ró¿ni siê wiêcej ni¿ kilkaset herców
od czêstotliwoœci nominalnej 17.743MHz, to OSD mo¿e byæ chrominancji SVHS
wyœwietlane bez koloru (zale¿nie od zakresu detekcji koloru Uk³ad U20 prze³¹cza Ÿród³a sygna³u video, jest to klucz typu
odbiornika telewizyjnego). 4053. Rezystory: R361, R360, R358 i R359 polaryzuj¹ wejœcia
Drugi generator pracuje z czêstotliwoœci¹ 7MHz, która jest 2 i 1 klucza. Do wejœcia 1 podawany jest sygna³ video z wyjœcia
ustawiana zewnêtrznymi elementami: L16, C127 i C207 przy- wtórnika Q63. Jest to sygna³ z toru w.cz.-p.cz. odbiornika.
³¹czonymi do n.1 i 2 uk³adu U17. Generator ten s³u¿y do takto- Do wejœcia 2 podawany jest sygna³ video z wejœcia 20 gniaz-
wania uk³adu generuj¹cego napisy. Wejœciowe impulsy H i V da TV SCART SK3.
podawane do wejœæ 18 i 19 U17 ustalaj¹ po³o¿enie OSD na Sygna³ z wejœcia 1 U20 prze³¹czany jest do wyjœcia 15 je-
ekranie w czasie, gdy sygna³ OSD wyœwietlany jest na tle ob- ¿eli stan na wejœciu prze³¹czaj¹cym n.10 U20 jest wysoki.
razu telewizyjnego. Je¿eli OSD wyœwietlane jest na tle gene- Wejœcie to sterowane jest szyn¹ VCR/SAT z wyjœcia 5 proce-
rowanym przez uk³ad U17, to impulsy synchronizacji wytwa- sora audio U14. Uk³ad ten w tym przypadku dzia³a jako eks-
rzane s¹ w tym uk³adzie. Dla obu wymienionych trybów wy- pander portów mikrokontrolera U4. Je¿eli na wyjœciu 5 jest
œwietlania tekstu poziom bieli napisów ustalany jest rezystora- stan niski, to na wyjœciu inwertera Q62 steruj¹cego wejœciem
mi R284 i R285 przy³¹czonymi do n.9. 10 U20 jest stan wysoki. Wejœcie 10 U20 jest zwarte z wej-
Sygna³ video podawany jest do wejœcia 10 uk³adu U17. Na œciem steruj¹cym 9 tego uk³adu. Stan wysoki na wejœciu 9 przy-
wyjœciu 8 uk³adu obecny jest sygna³ video z na³o¿onym sygna- ³¹cza n.3 U20 do wyjœcia 4 uk³adu.
³em OSD. Sygna³ ten przez wtórnik Q63 podawany jest do dziel- Do wejœcia 3 podawany jest sygna³ chrominancji SVHS z
nika z³o¿onego z R353 i R354, który dzieli sygna³ przez 2. Na wejœcia 15 gniazda DECODER SCART SK4. Sygna³ z wyj-
wyjœciu dzielnika uzyskuje siê sygna³ video o amplitudzie rów- œcia 4 U20 poprzez wtórnik z tranzystorem Q66 podawany jest
nej 1V, który podawany jest przez kondensator C244 do wej- do wyjœcia 15 gniazda TV SCART SK3. W przypadku, gdy na
œcia 1 uk³adu prze³¹czaj¹cego U20. wejœciu 9 U20 jest stan wysoki, sygna³ chrominancji z gniazda
W czasie, gdy OSD wyœwietlane jest na tle generowanym SK4 podawany jest do wyprowadzenia 15 gniazda SK3.
przez U17, uk³ad generuje impulsy synchronizacji i dodaje je Je¿eli na wejœciach 9 i 10 jest stan niski, to sygna³ video z
do sygna³u video pojawiaj¹cego siê na wyjœciu 8. Impulsy te s¹ wejœcia 2 U20 (video z gniazda TV SCART) jest prze³¹czony
wycinane z sygna³u w uk³adzie separatora z tranzystorem Q91 do wyjœcia 15 U20, a sygna³ z wejœcia 5 U20 (chrominancja
i nastêpnie podawane przez diodê D58 przesuwaj¹c¹ poziom SVHS z wejœcia 15 gniazda VCR SCART) jest prze³¹czony do
do bazy tranzystora Q92. Tranzystor ten za³¹czany jest stanem wyjœcia 4 U20 i dalej do wyjœcia 15 gniazda TV SCART. Ozna-
niskim na linii GR_ON_NOISE. Sygna³ ten pochodzi z wyj- cza to, ¿e kasety nagrane w systemie SVHS bêd¹ odtwarzane
œcia 14 uk³adu U17. Stan na linii GR_ON_NOISE ustala mi- przez odbiornik w tym systemie. Sygna³ z wyjœcia 15 U20 po-
krokontroler U4 poprzez szynê I2C. Stan niski jest utrzymywa- przez wzmacniacz z tranzystorami Q61 i Q60 podawany jest
ny, gdy mikrokontroler stwierdza brak sygna³u video. W tym do wyjœcia 19 gniazda TV SCART SK3.
przypadku na linii VCR_VID jest sygna³ szumu, który poprzez Stan na linii VCR/SAT jest sterowany przez mikrokontro-
R533 i C279 podawany jest do bazy wtórnika Q93. Poziom ler U4, który odczytuje stan na linii VCR_STAT (jest to linia
sta³y na bazie Q93 ustalany jest rezystorami R542, R543 i wy- po³¹czona z wejœciem 8 gniazda VCR SCART i z wejœciem 5
nosi oko³o 7.5V. Taki poziom na bazie Q93 powoduje, ¿e tran- U4). Je¿eli magnetowid jest w trakcie odtwarzania kasety, to
zystor Q63 jest wy³¹czony i sygna³ szumu podawany jest do ustawia on na linii VCR_STAT stan wysoki. Uk³ad U4 prze³¹-
toru video odbiornika.

20 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Odbiornik satelitarny MSS200 firmy Pace

cza w tym momencie sygna³y z gniazda VCR SCART do gniaz- Modulator UHF
da TV SCART umo¿liwiaj¹c ogl¹danie obrazu z odtwarzanej
kasety na ekranie odbiornika. Sygna³ w.cz. na wyjœciu odbiornika, generowany jest w
uk³adzie z syntez¹ czêstotliwoœci. Umo¿liwia to precyzyjne
dostrojenie modulatora do dowolnego kana³u w paœmie UHF
Wyjœcie sygna³u video do modulatora i (kana³y 21÷69). Uk³ad sk³ada siê ze wzmacniacza w³¹czonego
opcjonalnych gniazd AV pomiêdzy wejœcie i wyjœcie w.cz. i modulatora, który zbudo-
wany jest z uk³adów U1, U2. Ca³y uk³ad wymaga dwóch na-
Sygna³ video z kolektora tranzystora Q60 oznaczony na piêæ zasilaj¹cych, jednego do zasilania wzmacniacza (+14V,
schemacie jako TVVID (wzmocniony sygna³ video z wyjœcia które musi byæ obecne ca³y czas) i drugiego do zasilania mo-
15 U20) podawany jest do uk³adu eliminatora czêstotliwoœci dulatora (+5VMOD, które jest wy³¹czane w stanie czuwania).
podnoœnych fonii zbudowanego z elementów: L38, C245, C246. Uk³ad U1 jest podstawowym blokiem modulatora. Zawiera on:
Nastêpnie sygna³ ten przez rezystor R379 i liniê opóŸniaj¹c¹ • generator sterowany napiêciem (VCO), który mo¿e byæ
L39 podawany jest do wejœcia modulatora jako sygna³ przestrajany w zakresie ca³ego pasma UHF,
MOD_VID. • modulator amplitudy moduluj¹cy noœn¹ sygna³em video,
Sygna³ TVVID podawany jest tak¿e do wyjœcia 2 gniazda • generator podnoœnej sygna³u fonii,
video SK6 (gniazdo typu CINCH). Nale¿y zauwa¿yæ, ¿e sy- • uk³ad automatycznej regulacji wzmocnienia sygna³u vi-
gna³ TVVID zawiera impulsy OSD (poniewa¿ jest to sygna³ deo i uk³ad klampuj¹cy dla zapewnienia w³aœciwego in-
kierowany do gniazda TV SCART). Dziêki temu, gdy magne- deksu modulacji.
towid pod³¹czony jest do wejœcia odbiornika poprzez gniazdo W uk³adzie generatora VCO pracuj¹ elementy przy³¹czo-
antenowe (w.cz.), to sygna³ OSD mo¿e byæ nagrywany razem ne do n.9, 10, 12 i 13 uk³adu U1. Uk³ad przestrajany jest napiê-
z sygna³em video. ciem z zakresu 0÷24V, podawanym do diody warikapowej D2.
Wyjœcia ró¿nicowe 7 i 8 U1 po³¹czone s¹ z wejœciami 3 i 2
uk³adu preskalera U2, który dzieli czêstotliwoœæ generatora
Blokowanie sygna³ów RGB VCO przez 64. Sygna³ o czêstotliwoœci z zakresu 7.1875 ÷
Jeden z prze³¹czników uk³adu U20 - n.12, 13 i 14, wyko- 13.4375MHz z wyjœcia 7 preskalera U2 podawany jest do wej-
rzystywany jest do blokowania lub za³¹czania linii po³¹czonej œcia 13 toru syntezy czêstotliwoœci w uk³adzie U16.
z wejœciem 16 gniazda TV SCART (jest to linia okreœlaj¹ca Napiêcie przestrajaj¹ce modulator uzyskiwane jest z im-
status wejœcia RGB). Sposób po³¹czenia n.12, 13 i 14 sterowa- pulsów, z wyjœcia 14 uk³adu U16. Impulsy te s¹ ca³kowane w
ny jest sygna³em oznaczonym jako 16-INHIBIT, który poprzez uk³adzie: C48, R29, Q4, Q3 i podane do katody diody D2.
inwerter Q71 podawany jest do wejœcia 11 U20. Sygna³ ten Elementy generatora podnoœnej fonii przy³¹czone s¹ po-
pochodzi z wyjœcia 6 ekspandera portów U26, którym steruje miêdzy n.15 i 16 U1. Generator wytwarza sygna³ o czêstotli-
mikrokontroler U4. Stan na wyjœciu ekspandera jest wysoki woœci 5.5MHz lub 6MHz. Sygna³y fonii z wyjœæ 25 i 26 pro-
(niski na wejœciu 11 U20), gdy menu jest wyœwietlane w cza- cesora fonii U14 podawane s¹ do uk³adu sumuj¹cego R222,
sie pracy magnetowidu w trybie odtwarzania. W tym stanie R223, a nastêpnie do wzmacniacza z tranzystorem Q36. Z ko-
n.12 U20 jest po³¹czona z wyjœciem 14 - linia TV16. Powodu- lektora Q36 sygna³ AUDIO_MOD podawany jest do katody
je to przy³¹czenie do masy poprzez wtórnik Q57 wyprowadze- diody warikapowej D3 powoduj¹c, ¿e sygna³ noœnej jest mo-
nia 16 gniazda TV SCART i zablokowanie wejœcia RGB w dulowany sygna³em audio. Dioda D3 jest polaryzowana wstêp-
odbiorniku telewizyjnym. nie diod¹ Zenera D5 5.6V.
Je¿eli stan na wejœciu 11 U20 jest wysoki, n.13 po³¹czona Uk³ad preemfazy audio stanowi kondensator C154 i rezy-
stor R226 w³¹czone w obwód emitera tranzystora Q36.
jest z wyjœciem 14 U20, co powoduje po³¹czenie wyprowadze-
Sygna³ video do modulatora oznaczony na schemacie jako
nia 16 gniazda DECODER SCART z wyprowadzeniem 16
MOD_VID podawany jest do wejœcia 4 uk³adu U1 poprzez
gniazda TV SCART. Dla takiego po³¹czenia sygna³y RGB z
filtr z³o¿ony z: C40, L8, C39. Sygna³ ten moduluje noœn¹ w.cz.
dekodera (wejœcia 15, 11 i 7 gniazda DECODER SCART) obec-
z g³êbokoœci¹ 80%. G³êbokoœæ modulacji ustawiana jest rezy-
ne na wejœciach RGB gniazda TV SCART mog¹ byæ wyœwie-
storem R25 przy³¹czonym do n.3.
tlane na ekranie odbiornika wtedy, gdy na wyprowadzeniu 16
Sygna³ wyjœciowy z modulatora z n.2 U1 poprzez filtr gór-
gniazda DECODER SCART pojawi siê stan wysoki.
noprzepustowy C18, L4 i C17 jest podawany do cewki L3, na
której dokonuje siê sumowanie sygna³u z modulatora z sygna-
Sterowanie przekaŸnikiem ³em antenowym odbiornika.
Sygna³ antenowy z wejœcia ANTENNA INPUT podawany
Odbiornik mo¿e byæ wykorzystany do sterowania zewnêtrz- jest do filtru górnoprzepustowego z³o¿onego z C4 i L2. Dioda
nym przekaŸnikiem poprzez wyprowadzenie 10 gniazda DE- D1 zabezpiecza uk³ad przez przepiêciami. Nastêpnie sygna³ prze-
CODER SCART. Na wyjœciu tym mo¿na wymusiæ napiêcie chodzi przez filtr górnoprzepustowy C3, L1oraz C2 i podawany
14V. Napiêcie to pojawia siê wtedy, gdy w Tuning Menu opcja jest do wzmacniacza z tranzystorem Q1. Rezystor R3 pracuje w
Ext. Switch zostanie ustawiona jako On. Mikrokontroler usta- uk³adzie sprzê¿enia zwrotnego. Sygna³ z wyjœcia Q1 poprzez
wia wówczas stan wysoki na linii REL_DRV (wyjœcie 13 eks- uk³ad rezystywny R33, R9, R34 podawany jest do drugiego
pandera U26). Tranzystory Q85 i Q86 s¹ wówczas w³¹czone i wzmacniacza z tranzystorem Q2. Rezystor R10 realizuje sprzê-
napiêcie 14V przez rezystor R461 podawane jest do wyjœcia ¿enie zwrotne tego wzmacniacza. Sygna³ z wyjœcia Q2 podawa-
10 gniazda DECODER SCART. ny jest do cewki L3 i dalej do wyjœcia antenowego. }
Dokoñczenie w nastêpnym numerze

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 21


Zestawienie

OTVC Philips z chassis L7.2E

OTVC Philips z chassis L7.2E - tryb serwisowy,


kody b³êdów i regulacje serwisowe
W³adys³aw Wójtowicz

Chassis L7.2E stosowane jest w odbiornikach telewizyj- 1.4. Ustawienia pocz¹tkowe


nych z kineskopami 17” i 21”. W OTVC z tym chassis stoso- Po uruchomieniu trybu ustawieñ domyœlnych SDM lub try-
wane s¹ nastêpuj¹ce mikroprocesory steruj¹ce (7600): bu regulacji serwisowych SAM w odbiorniku zostaj¹ wymu-
• SAA5297/044 (4822 209 16325), szone nastêpuj¹ce ustawienia:
• SAA5297/057 (4822 209 16332), • odbiorniki multistandardowe przeznaczone na rynek eu-
• SAA5297/048 (4822 209 16333), ropejski (oprócz Francji) prze³¹czone zostaj¹ na system od-
• SAA5297/060 (4822 209 16435). bioru PAL-BG,
Procesory te wyposa¿one s¹ w tryb serwisowy ustawieñ • odbiorniki multistandardowe przeznaczone na rynek fran-
domyœlnych (SDM - Service Default Mode) oraz tryb ustawia- cuski prze³¹czone zostaj¹ na system odbioru SECAM-L,
nia opcji oraz parametrów obrazu (SAM - Service Alignment • odbiorniki wyposa¿one w tunery z syntez¹ napiêciow¹
Mode). zostaj¹ prze³¹czone na odbiór programu 1, a z syntez¹ czê-
stotliwoœciow¹ - dostrojone zostaj¹ automatycznie do czê-
stotliwoœci 475.25MHz,
1. W³¹czanie/wy³¹czanie trybów serwisowych • zignorowana zostaje funkcja automatycznego wy³¹czenia
1.1. W³¹czanie trybu SDM odbiornika w okreœlonym czasie po zaniku sygna³u oraz
Tryb serwisowy ustawieñ domyœlnych SDM mo¿e zostaæ nastawy wy³¹cznika czasowego,
uruchomiony w dwojaki sposób: • wykasowana zostaje blokada rodzicielska,
• przy pomocy naciœniêcia przycisku [ DEFAULT ] na pi- • jeœli odbiornik znajduje siê w trybie hotelowym, zostaje
locie serwisowym DST (Dealer Service Tool), ten tryb zawieszony na czas znajdowania siê OTVC w
• poprzez zwarcie serwisowych punktów kontaktowych modzie SDM lub SAM,
SERVICE SDM 0025 i 0024 (masa) znajduj¹cych siê na • regulacje jaskrawoœci, nasycenia koloru, ostroœci, kontra-
p³ycie g³ównej (rys.9.) i w³¹czenie w tym czasie odbiorni- stu i balansu zostaj¹ ustawione na 50% ich maksymalnych
ka przy pomocy wy³¹cznika sieciowego (zwarcie punk- wartoœci,
tów kontaktowych odpowiada zwarciu do masy wyprowa- • regulacja poziomu si³y g³osu zostaje zredukowana do 25%,
dzenia 1 pamiêci EEPROM 7620 - ST24W04B6). • odbiornik dzia³a normalnie, stan odbiornika pozwala rów-
Uruchomienie trybu SDM sygnalizowane jest na ekranie nie¿ na jego normaln¹ obs³ugê i sterowanie,
komunikatem w postaci zielonej litery S oraz wyœwietleniem • wszystkie teksty w menu s¹ anglojêzyczne.
czerwonego menu trybu SDM, pokazanego na rysunku 1.
1.2. W³¹czanie trybu SAM 2. Tryb SDM (Service Default Mode)
Tryb serwisowy regulacji i ustawieñ serwisowych SDM Menu trybu SDM pokazane zosta³o na rys.1. Znaczenie
mo¿e zostaæ uruchomiony równie¿ w dwojaki sposób: wybranych pozycji menu opisano poni¿ej.
• przy pomocy naciœniêcia przycisku [ ALIGN ] na pilocie
serwisowym DST (Dealer Service Tool), 2.1. Licznik czasu pracy
• poprzez zwarcie serwisowych punktów kontaktowych Licznik czasu pracy wskazuje czas (w godzinach) normal-
SERVICE SAM: 0028 i 0029 (masa) znajduj¹cych siê na nej pracy odbiornika (nie zlicza okresu przebywania OTVC w
p³ycie g³ównej (rys.9.) w okolicach procesora 7600 i w³¹-
czenie w tym czasie odbiornika przy pomocy wy³¹cznika Licznik czasu Wersja programu WskaŸnik aktywnoœci
pracy steruj¹cego trybu serwisowego
sieciowego (zwarcie punktów kontaktowych odpowiada
zwarciu do masy wyprowadzenia 20 procesora 7600).
Uruchomienie trybu SAM sygnalizowane jest na ekranie
komunikatem w postaci zielonej litery S oraz wyœwietleniem 001E 2.17.6 S
czerwonego menu trybu SAM, pokazanego na rysunku 2.
Skrót Status
Uwaga: Po uruchomieniu trybu SDM lub SAM zwarcie ser- opcji AS ON opcji
wisowych punktów kontaktowych mo¿e zostaæ usuniête.
Licznik
B³êdy ERR 0 0 0 0 0 b³êdów
1.3. Wyjœcie z trybów serwisowych SDM lub SAM
Wyjœcie z trybów serwisowych mo¿liwe jest jedynie po- OPT 36C8 B805 2401
przez prze³¹czenie OTVC w tryb standby, przy pomocy naci-
œniêcia przycisku [ STANDBY ] na pilocie (po wy³¹czeniu
odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym i ponownym w³¹czeniu,
Sumaryczny status opcji 12-pozycyjny kod opcji
tryb serwisowy jest nadal aktywny).
Rys.1. Widok menu trybu SDM.

22 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

OTVC Philips z chassis L7.2E

trybie standby). Zapis dokonywany jest w postaci heksadecy- Przyk³ad: w menu znajduje siê nastêpuj¹cy zapis b³êdów -
malnej. W³¹czenie OTVC, nawet na krótko, powoduje zalicze- 3 4 1 3 1. Odczyt tego zapisu powinien byæ nastêpuj¹cy: ostat-
nie kolejnej godziny - stan licznika zostaje powiêkszony o 1. nim b³êdem wykrytym przez uk³ady diagnostyczne by³ b³¹d o
kodzie 3, przedostatnim - 4, itd.
2.2. Wskazania b³êdów w menu SDM
Pozycja w menu oznaczona ERR (b³¹d) razem ze znajduj¹- Uwaga: Skasowanie pamiêci b³êdów nastêpuje po prze³¹-
c¹ siê po prawej stronie pamiêci¹ b³êdów s³u¿y do zapamiêty- czeniu odbiornika z trybu serwisowego SDM lub SAM do
wania kodów piêciu uszkodzeñ odbiornika zwi¹zanych z nie- stanu standby lub wys³anie z pilota DST kodu 99.
prawid³owoœciami funkcjonowania uk³adów komunikuj¹cych
siê po szynie I2C. W piêciopozycyjnej pamiêci zapamiêtywa- 2.2. Sygnalizacja b³êdów przez diodê LED-STANDBY
nych jest piêæ ostatnich b³êdów. Zapisywanie kolejnych b³êdów B³êdy (uszkodzenia) o kodach 2, 5 i 8 sygnalizowane s¹
nastêpuje od prawej do lewej, czyli ostatnio wykryty b³¹d znaj- tak¿e przez miganie diody LED - STANDBY. Jest to szczegól-
duje siê najbardziej na lewo (brak b³êdu sygnalizowany jest przez nie przydatne przy takich uszkodzeniach, jak: brak wyœwietla-
0). Zestawienie kodów b³êdów wraz z opisem potencjalnej przy- nia OSD lub brak obrazu.
czyny i lokalizacji b³êdu przedstawiono w tablicy 1. Sposób sygnalizowania jest nastêpuj¹cy: dioda b³yska (czas
b³yœniêcia trwa 0.25s, czas przerwy równie¿ 0.25s) tyle razy
ile wynosi kod b³êdu, po czym nastêpuje wygaszenie diody na
Tablica 1 3 sekundy i proces powtarza siê.
Kod Do uruchomienia sygnalizacji kodów poprzez b³yskanie
Przyczyna i lokalizacja b³êdu
b³êdu
diody LED mo¿na wykorzystaæ pilota serwisowego DST, w
0 Brak b³êdów
którym nale¿y nacisn¹æ przycisk [ DIAGNOSE ].
1 B³¹d wewnêtrznej pamiêci RAM w mikroprocesorze 7600
2
2 B³¹d szyny I C
B³¹d pamiêci EEPROM zwi¹zany z nieadekwatnymi do
3 2.3. Skróty opcji i ich status
konfiguracji odbiornika ustawieniami pamiêci
4 B³¹d procesora fonii MSP3410 na module NICAM Nazwy poszczególnych opcji konfiguracyjnych odbiorni-
5 B³¹d procesora video TDA8373/74 ka wyœwietlane s¹ w postaci dwuliterowego skrótu po lewej
6 B³¹d (uszkodzenie) pamiêci EEPROM ST24C04 stronie ekranu, a stan opcji po prawej stronie. Znaczenie skró-
7 B³¹d (uszkodzenie) g³owicy (tunera) PLL tów rozszyfrowano w tablicy 2. W tablicy tej podano równie¿
8 Wysoki poziom bitu POR (na n.43 procesora 7600) mo¿liwe stany opcji (ON oznacza stan aktywny, OFF - nieak-
tywny) oraz ustawienia dla odbiornika 21PT1663/00.

Tablica 2
Skrót opcji Objaœnienie Status 21PT1663/00
AT Automatic tuning system - automatyczne wyszukiwanie stacji ON/OFF ON
AV AVL ON/OFF ON
BA Bass - regulacja tonów niskich ON/OFF ON
BL Balance - regulacja balansu ON/OFF ON
CO Clock in Menu - zegar w menu ON/OFF OFF
GM Game mode - tryb optymalnych ustawieñ dla gier ON/OFF ON
HO Hotel mode - tryb hotelowy ON/OFF ON
PH - Philips
MT Menu type - rodaj menu u¿ytkownika NB - National Brand PH
MV - Magnavox
PG Program guide – „przewodnik” programów ON/OFF ON
PR Preset - ustawienie maksymalnej liczby odbieranych programów 99; 59; 79 99
SA Spatial - funkcja uprzestrzenniania dŸwiêku ON/OFF ON
IN - ITT NICAM
IT - ITT 2CS
SB Sound Board - opcje modu³u fonii IN
MA - MONO ALL
MM - Multi Mono
SP Funkcja Smart picture ON/OFF ON
ON Funkcja Smart Sound Full ON/OFF ON
SU Funkcja Surf ON/OFF ON
EW - Europa zach.
EE - Europa wsch.
SY Odtwarzany system EW
EM - Europa Manual
SS - system pojedynczy
TR Treble - regulacja tonów wysokich ON/OFF ON
UH Tylko UHF ON/OFF OFF
VI Virgin Mode - wyœwietlanie na ekranie przy instalacji uruchomieniowej ON/OFF OFF
XT Wejœcie zewnêtrzne EXT 2 ON/OFF ON

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 23


Zestawienie

OTVC Philips z chassis L7.2E

Wybór kolejnych opcji odbywa siê przy pomocy przyci- kolejnych podmenu zwi¹zanych z ustawieniami balansu bieli,
sków [ MENU UP ] i [ MENU DOWN ], a ich status prze³¹- geometrii obrazu oraz toru w.cz. - p.cz., które zosta³y opisane
cza siê przyciskami [ MENU LEFT ] i [ MENU RIGHT ]. w dalszej czêœci tego punktu.
Opcje te ustawiane s¹ w trakcie procesu produkcji i s¹ œci-
œle zwi¹zane ze skompletowaniem i wyposa¿eniem odbiorni-
3.1. AKB (Auto Kine Biasing)
ka. Ich ustawienie mo¿e byæ konieczne równie¿ po wymianie W tej pozycji menu g³ównego mo¿na w³¹czyæ (ON)/wy³¹-
uk³adu scalonego pamiêci EEPROM, jeœli dysponujemy pa- czyæ (OFF) opcjê stabilizacji pr¹du czerni.
miêci¹ czyst¹ lub fabryczn¹ ale z innymi nastawami. Pamiêæ 3.2. TUN.FOA i TUN.FOB - sta³e czasowe tunera
czysta po wymianie zostaje za³adowana z procesora ustawie- Przy pomocy ustawieñ opcji TUN.FOA i TUN.FOB mo¿-
niami standardowymi. W tym wypadku czynnoœci naprawcze na zmieniaæ sta³e czasowe (szybkoœæ) zaskoku pêtli dla sygna-
nale¿y rozpocz¹æ od prawid³owego ustawienia statusu opcji. ³ów wewnêtrznych tunera. Prêdkoœæ ta mo¿e byæ ustawiana na:
Tutaj mo¿e okazaæ siê pomocna „œci¹gawka” znajduj¹ca siê normaln¹, woln¹ lub szybk¹, zgodnie z tablic¹ 3.
wewn¹trz odbiornika, naklejona na kineskopie, zawieraj¹ca spis
ustawieñ opcji dla danego modelu odbiornika.
Procedura ³adowania danych do nowej pamiêci EEPROM
jest nastêpuj¹ca:
• w³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym,
• uaktywniæ uk³ad wyciszania (w celu unikniêcia nieprzy-
jemnych efektów dŸwiêkowych),
• zmieniæ status opcji zgodnie z naklejk¹ znajduj¹c¹ siê na
kineskopie odbiornika, 3.3. EXT.FOA i EXT.FOB - sta³e czasowe dla ze-
• wy³¹czyæ odbiornik przy pomocy pilota do stanu standby, wnêtrznych sygna³ów AV
• w³¹czyæ odbiornik pilotem do trybu normalnej pracy, Przy pomocy ustawieñ tych opcji ustawia siê szybkoœæ za-
• wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym, skoku pêtli zewnêtrznych sygna³ów AV. Prêdkoœæ ta mo¿e byæ
• w³¹czyæ ponownie odbiornik przy pomocy wy³¹cznika sie- ustawiana na: normaln¹, woln¹ lub szybk¹, zgodnie z tablic¹ 4.
ciowego.

2.4. Sumaryczny kod opcji


Sumaryczny kod opcji znajduje siê w dolnej czêœci ekranu,
na prawo od skrótu OPT (OPTION). Jest to 12-pozycyjny, su-
maryczny zapis opcji danego modelu odbiornika w postaci hek-
sadecymalnej. Kod ten nie mo¿e byæ zmieniany; s³u¿y on jedy-
nie do szybkiego skontrolowania ustawieñ opcji odbiornika. 3.4. Podmenu TUNER
Wybranie w menu g³ównym opcji TUNER powoduje wy-
œwietlenie na ekranie podmenu TUNER, pokazanego na rys.3.
3. Tryb SAM (Service Alignment Mode)
Tryb serwisowy SAM przeznaczony jest do przeprowadza-
nia w nim regulacji „softwarowych” dotycz¹cych parametrów
odbiornika. Po uruchomieniu tego trybu zgodnie z punktem
1.2, na ekranie zostaje wyœwietlone g³ówne menu trybu SAM,
którego widok przedstawiono na rysunku 2.
Z menu g³ównego mo¿liwe jest dokonywanie ustawieñ
zwi¹zanych z charakterem strojenia tunera i chwytania sygna-
³ów AV, ustawiania napiêcia siatki drugiej oraz przejœcie do

Rys.3. Widok podmenu TUNER.

3.4.1. AGC - ustawianie napiêcia ARW


Sposób ustawiania jest nastêpuj¹cy:
• do wejœcia antenowego doprowadziæ z generatora telewi-
zyjnego sygna³ pasów kolorowych o czêstotliwoœci
189.25MHz i poziomie 1mV,
• uruchomiæ tryb serwisowy SAM,
• z podmenu TUNER wybraæ opcjê AGC,
• do wyprowadzenia 1 tunera pod³¹czyæ miernik napiêcia
sta³ego,
• przy pomocy przycisków [  ] i [  ] ustawiæ napiêcie o
Rys.2. Widok menu trybu SAM. wartoœci +5V ±0.5V.

24 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

OTVC Philips z chassis L7.2E

3.4.2. IF-PLL, IF-PLL L, AFW, AFA i AFB - usta- Standardowo, wartoœci¹ pocz¹tkow¹ wszystkich opisywa-
wienia demodulatora video nych tutaj ustawieñ jest liczba 37.
Opcje te podlegaj¹ ustawieniom po wymianie g³ównego
procesora sygna³owego TDA8373/74. Sposób regulacji jest 3.6. Podmenu GEOMETRY
nastêpuj¹cy: Podmenu to s³u¿y do ustawiania parametrów geometrii ob-
razu S. Widok tego podmenu pokazano na rysunku 6.
- IF-PLL (dotyczy wszystkich modeli)
• uruchomiæ tryb serwisowy SAM,
• do wyprowadzenia 11 tunera pod³¹czyæ sygna³ z genera-
tora o czêstotliwoœci 38.9MHz o modulacji negatywowej,
• ustawiæ wartoœæ parametru AFW na 80, a nastêpnie regu-
lowaæ opcjê IF-PLL tak, aby wartoœci parametrów AFA i
AFB waha³y siê pomiêdzy 1 a 0 lub 0 a 1.
- IF-PLL L´
• uruchomiæ tryb serwisowy SAM,
• do wyprowadzenia 11 tunera pod³¹czyæ sygna³ z genera-
tora o czêstotliwoœci 33.9MHz o modulacji pozytywowej Rys.6. Widok podmenu GEOMETRY.
w paœmie I, system L - dla modeli mono BGLI lub o czê- Zmianê wartoœci poszczególnych pozycji dokonuje siê przy
stotliwoœci 34.0MHz o modulacji pozytywowej w paœmie pomocy przycisków [  ] i [  ], parametry wybiera siê przy
I, system L - dla modeli NICAM BGLI, pomocy przycisków [  ] i [  ]. Zapamiêtanie ustawionych
• ustawiæ wartoœæ parametru AFW na 80, a nastêpnie regu- wartoœci nastêpuje po przejœciu na poziom g³ównego menu w
lowaæ opcjê IF-PLL L tak, aby wartoœci parametrów AFA wyniku naciœniêcia przycisku [ OK ].
i AFB waha³y siê pomiêdzy 1 a 0 lub 0 a 1. Objaœnienie skrótów u¿ytych w podmenu GEOMETRY:
• HSH - przesuw obrazu w poziomie,
Uwaga: Parametry AFA i AFB s¹ jedynie wskaŸnikami i re- • VSL - liniowoœæ w pionie,
gulacji i po ustawieniu opcji IF-PLL i/lub IF-PLL L nie na- • VAM - amplituda w pionie,
le¿y ich wartoœci zmieniaæ. • SC - korekcja S,
• VSH - przesuwu obrazu w pionie.
3.5. Podmenu WHITE TONE - odcieñ bieli
Wybranie w menu g³ównym opcji WHITE TONE powo- Uwaga: Ustawianie geometrii obrazu nale¿y rozpocz¹æ od
duje wyœwietlenie na ekranie podmenu WHITE TONE, poka- przypisania parametrowi VS wartoœci 25, a parametrowi SC
zanego na rys.4, a które z kolei mo¿e zostaæ rozwiniête na dal- wartoœci 13 dla OTVC z kineskopem 21” lub 15 dla OTVC z
sze podmenu: WARM (ciep³y odcieñ bieli), COOL (zimny kineskopem 17”.
odcieñ bieli) i NORMAL (neutralny odcieñ bieli), pokazane
na rysunku 5.
4. Tryb hotelowy
W trybie hotelowym ustawienie maksymalnego poziomu
g³oœnoœci zostaje ograniczone do poziomu, ustalonego przez
uruchamiaj¹cego tryb hotelowy, nie ma mo¿liwoœci wywo³a-
nia menu instalacyjnego (nie ma mo¿liwoœci programowania
odbiornika) oraz po w³¹czeniu odbiornika zostaje on w³¹czony
na jeden z wybranych programów.
Rys.4. W³¹czanie trybu hotelowego przeprowadza siê w sposób
nastêpuj¹cy:
• wybraæ program o numerze 38,
• nacisn¹æ jednoczeœnie oba przyciski [ Vol + ] i [ Vol - ] na
klawiaturze lokalnej i w trakcie ich przytrzymywania na-
cisn¹æ przycisk [ OSD ] na pilocie.
Potwierdzeniem za³¹czenia trybu hotelowego jest wyœwie-
tlenie siê podmenu trybu hotelowego, pokazanego na rys.7, w
Rys.5 którym mo¿na wybraæ programy niedostêpne dla ogl¹daj¹cego.

Zmianê wartoœci poszczególnych pozycji: RED, GREE,


38 HOTEL ON
BLUE dokonuje siê wybieraj¹c dan¹ pozycjê (która wówczas
ulega podœwietleniu) przy pomocy przycisków [  ] i [  ], a
nastêpnie reguluj¹c jej wartoœæ przy pomocy przycisków [  ] EXIT >
i [  ]. Zapamiêtanie ustawionych wartoœci nastêpuje po przej- HOTEL CHANNEL 38
œciu na poziom g³ównego menu w wyniku naciœniêcia przyci-
sku [ OK ]. Rys.7.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 25


Zestawienie

Naprawy odbiornika satelitarnego Grundig STR200

Odwo³anie trybu hotelowego nastêpuje przez wykonanie po wygrzaniu odbiornika przez co najmniej 10 minut. Pomiary
tych samych czynnoœci jak wy¿ej, przy czym podmenu trybu wykonywaæ wzglêdem masy tunera. W trakcie pomiarów nie
hotelowego zmienia siê na takie, jakie pokazano na rys.8. nale¿y jako masy wykorzystywaæ radiatora.
5.1. Ustawianie napiêcia +95V (17”, 21”)
38 HOTEL OFF Regulacje serwisowe nale¿y rozpocz¹æ od kontroli i ewen-
tualnie skorygowania napiêcia zasilaj¹cego, mierz¹c je na kon-
densatorze C2551. Napiêcie to dla regulacji jaskrawoœci i kon-
Rys.8.
trastu zredukowanych do minimum powinno wnosiæ:
Warunkiem w³¹czenia trybu hotelowego jest wybranie w + 100V ± 1V - OTVC z kineskopem 17”,
trybie serwisowym SDM w opcji HO stanu ON. + 96.7V ± 1V - OTVC z kineskopem 21”.
Wartoœæ napiêcia mo¿na skorygowaæ rezystorem nastawnym
R3540 (rys.8.).
5. Regulacje serwisowe
5.2. Ustawianie napiêcia siatki drugiej
Wszystkie regulacje elektryczne nale¿y wykonywaæ dla na- Do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ czarnego pola.
piêcia zasilaj¹cego sieci 220÷240V ±10%, 50Hz÷60Hz ±5%, Sondê oscyloskopu (dla ustawieñ DC 50V/div i 2ms/div) pod-
³¹czaæ kolejno do katod kineskopu i mierzyæ poziom napiêcia
0025 sta³ego impulsu pomiarowego - VCU, pokazanego na rys.10.
7620 0024
EEPROM
SDM
7600 Impuls pomiarowy
µP
0028 HOT
SAM
0029 VCU

17” 100V ± 1V Poziom regulacji


21” 96,7V ± 1V
0V
Rys.10.
3540
Dla toru o najwy¿szym poziomie napiêcia sta³ego, przy pomo-
Widok od strony elementów cy regulatora napiêcia siatki drugiej na transformatorze linii,
ustawiæ ten poziom na wartoœæ:
• + 140V ± 2V - dla OTVC z kineskopami 21”,
Rys.9.
• + 130V ± 5V - dla OTVC z kineskopami 17”. }

Naprawy odbiornika satelitarnego Grundig STR200


Jerzy Gremba, Sebastian Gremba

W poprzednim numerze „Serwisu Elektroniki” 2. Zewnêtrzne prze³¹czanie napiêcia zasilania


zamieszczony zosta³ opis dzia³ania odbiornika sateli-
W tym przypadku nale¿y przy³¹czyæ do odbiornika dwie
tarnego STR200 firmy Grundig. Kontynuacj¹ tego anteny satelitarne. Wybór anteny i polaryzacji jest realizowany
tematu jest prezentowany artyku³ zawieraj¹cy prak- przy pomocy przycisku z symbolem anteny satelitarnej umiesz-
tyczne uwagi dotycz¹ce napraw i serwisowania tego czonym w zespole klawiatury lokalnej lub z nadajnika zdalne-
odbiornika. go sterowania i tak:
• 0V - talerz 1, polaryzacja pozioma, wskaŸnik wyœwietla-
cza „0”,
Ka¿dorazowo przed rozpoczêciem napraw odbiornika na-
• 3V - talerz 1, polaryzacja pionowa, wskaŸnik wyœwietla-
le¿y sprawdziæ, czy przyczyn¹ uszkodzenia nie by³ czynnik ze-
cza „1”,
wnêtrzny.
• 6V - talerz 2, polaryzacja pozioma, wskaŸnik wyœwietla-
cza „2”,
1. Sprawdzenie napiêcia zasilaj¹cego kon- • 9V - talerz 2, polaryzacja pionowa, wskaŸnik wyœwietla-
werter cza „3”.
Na gnieŸdzie BNC X i Y powinno panowaæ napiêcie 15V, a
pobór pr¹du powinien wynosiæ 150mA (mierzony poprzez sze- 3. Sprawdzenie sygna³ów wyjœciowych na
regowe w³¹czenie miernika pr¹du sta³ego pomiêdzy wejœcie X obci¹¿eniu 75R
lub Y a konwerter antenowy). Gniazdo EURO-AV video:

26 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Naprawy odbiornika satelitarnego Grundig STR200

• wyprowadzenie 19, poziom sygna³u video - 1VPP, W przypadku prawid³owych wartoœci wymienionych para-
• wyprowadzenie 1 i 3, poziom sygna³u audio - 100÷500mV. metrów, nale¿y sprawdziæ podstawowe parametry odbiornika
Gniazdo EURO-AV TV: zamieszczone w tabeli 1.
• wyprowadzenie 19, poziom sygna³u video - 1VPP, W tabeli 2 zamieszczono zestawienie typowych uszkodzeñ
• wyprowadzenie 1 i 3, poziom sygna³u audio - 100÷500mV. odbiornika z podaniem przyczyn i okreœleniem miejsca uszko-
Gniazdo DIN-AV: dzenia.
• wyprowadzenie 2, poziom sygna³u video - 1VPP, W celu umo¿liwienia lokalizacji uszkodzenia mikrokontro-
• wyprowadzenie 4 i 6, poziom sygna³u audio - 100÷500mV. lera IC100 w tabeli 3 zamieszczono dane dotycz¹ce jego funk-
cji i wartoœci napiêæ/sygna³ów na poszczególnych wyprowa-
Uwaga: Gniazda DIN-AV i EURO-AV TV s¹ ze sob¹ po³¹-
dzeniach (fabryczne ustawienie programu 1).
czone równolegle. Obci¹¿enie powinno byæ przy³¹czone do
Symbole d.1, h.2, .0, .2, .1, .3 wyœwietlane s¹ na wyœwie-
jednego z tych gniazd.
tlaczu odbiornika.

Tabela 1
Testowany
Wartoœæ parametru Punkt pomiaru Mo¿liwe uszkodzenie
parametr
+ 5V 5V (±0.2V) IC 100 n.3 IC629, C627, C630
Zegar 4MHz 4MHz, 3VPP IC100 n.4, 5 Q116, IC100
Reset Krótki impuls w stanie LOW IC100 n.28 C101, IC100, T107, D106, C106
2
2 Na magistrali I C musz¹ byæ obecne dane. Mo¿na je uruchomiæ z
Magistrala I C 5VPP IC100 n.12, 13
klawiatury lokalnej lub z pilota. Mo¿liwa przyczyna: tuner (pamiêæ lub PLL)

Tabela 2
Uszkodzenie Mo¿liwa przyczyna Wynik pomiaru Punkt pomiaru
Naciœniêcie przycisku Impuls 10ms (normalnie powinno byæ 50µs)
Brak wykonania funkcji IC100, n.8, 9 lub 10
Zwarty T107, Q116 Brak impulsu
Przedwzmacniacz IR Sygna³ IR 5VPP IC100 n.2
Brak wybierania kana³ów i
+UB +12V IC1211 n.6
programów z pilota
Zwarcie D116 +5V (brak impulsów) IC1211 n.2
Brak dzia³ania lub niew³aœciwe Zwarty C118 +4V IC110 n.16
wyœwietlanie (prze³¹czanie Zwarty obwód lub przerwa na 5VPP IC100 n.24, 25, 26
programów - mo¿liwe) szynach CLOCK i ENABLE IC110 n.19, 20, 21
Zwarty T107 0V IC100 n.28
Niepoprawne wyœwietlanie Uszkodzony IC110 3V - LED w³¹czony
IC110 n.1÷15
3.5V - LED wy³¹czony
+33V Oko³o 30÷34V Tuner wypr.10
+5V +5V (±0.2V) Tuner wypr.1
Brak strojenia 2
Magistrala I C 5VPP Tuner wypr.2, 4
Napiêcie strojenia zmienia siê 0.2÷30V
Tuner wypr.9, 26
zgodnie ze zmian¹ kana³u
Brak sygna³u CCVS, sygna³u +12V, +5V +12V, +5V Tuner wypr.25
p.cz. fonii Magistrala I C
2
5VPP Tuner wypr.2, 4

Tabela 3
Stan wyjœcia Stan wyjœcia
Nr nó¿ki Uwagi Nr nó¿ki Uwagi
napiêcie / sygna³ napiêcie / sygna³
1 Masa 17 LOW W³¹czony h.2 HIGH
2 HIGH Wejœcie IR 18 HIGH W stanie czuwania LOW
HIGH W³¹czony .0 i .2
3 + UB 19
LOW W³¹czony .1 i .3
4 Zegar 4MHz 3.5VPP 20, 21, 22 HIGH
HIGH 4.5MHz
5 Zegar 4MHz 2VPP 23
LOW 6.5MHz
8, 9, 10 Impuls 50µs 24 CLOCK
12 SDA 5 VPP 25 DATA
13 SCL 5 VPP 26 ENABLE
Bez sygna³u - LOW
14 27 HIGH Wyciszanie
Bez sygna³u - HIGH
15 Z sygna³em - HIGH Jeœli LOW, to bez AFC 28 HIGH Reset
16 HIGH W³¹czony d.1 LOW
}

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 27


Zestawienie

Porady serwisowe

Porady serwisowe
Marian Rakoczy, Marian Piechocki, Bogdan Sikorowski, Jerzy Pora, Edward Bitner, Henryk Szostakie-
wicz, Julian Jakubowski, Andrzej Gutek, Tadeusz Fabiñski, Robert Karnówka, Miros³aw Sokó³

dy nie dzia³a uk³ad AFC - od³¹czyæ tranzystor Q1121. Przy


Odbiorniki telewizyjne dobrej stabilizacji napiêcia warikapowego bêdzie „trzyma³”
stacje. M.R.
4

Royal TV5575 Philips 21PT1532/58


Brak fonii.
Odbiornik nie dzia³a, s³ychaæ ciche brzêczenie przetwornicy.
Wzmacniacz koñcowy fonii jest sprawny. Napiêcie regula-
Pomiary omomierzem nie wykaza³y zwaræ po stronie wtór-
cyjne z n.2 procesora IC601 zmienia siê prawid³owo. Pomiary
nej przetwornicy ani w zasilaniu uk³adu linii (nieizolowany
wykaza³y zwarcie wewnêtrzne n.17 uk³adu IC102-TDA4505E
od sieci). Stwierdzono natomiast up³ywnoœæ z³¹cza B-E tran-
do masy. Konieczna by³a wymiana uk³adu scalonego. M.R.
zystora T7505 BC548B. Po jego wymianie odbiornik zacz¹³
pracowaæ. M.R.
Elemis 5550TM
Nie w³¹cza siê z pilota.
Sharp SV2142SCN
Odbiornik wykonuje wszystkie polecenia z pilota oprócz w³¹-
Po kilkunastu sekundach odbiornik wy³¹cza siê.
czenia ze stanu standby przy pomocy pilota. Po w³¹czeniu wy-
Okaza³o siê, ¿e napiêcie zasilaj¹ce liniê zamiast 116V wy-
³¹cznikiem sieciowym na ekranie s¹ tak¿e widoczne szarpania
nosi ponad 150V. Wymiana IC730 IX1148CE lub STRD5441
obrazu tzw. „z¹bki”. Pomiar napiêcia zasilaj¹cego stabilizator +5V
i napiêcie wróci³o do normy.
wykaza³ wartoœæ 6.1V (powinno byæ 8V) - uszkodzony by³ kon-
densator C430 470µF/25V. Z¹bkowanie obrazu spowodowane Po w³¹czeniu odbiornik pozostawa³ w stanie standby.
by³o uszkodzonym kondensatorem C434 470µF/25V. M.R. Po analizie i pomiarach stwierdzono, ¿e powodem jest uk³ad
zabezpieczaj¹cy Q607/Q608 wykrywaj¹cy b³êdny stan. Impuls
na Q613 jest poprawny, natomiast powodem uruchomienia za-
GoldStar CK21A80X bezpieczenia by³a dioda D614 (zbyt du¿a up³ywnoœæ w kie-
Po w³¹czeniu w³¹cznikiem sieciowym odbiornik nie dzia- runku zaporowym). Profilaktycznie nale¿y wymieniæ D614 i
³a, dioda standby nie œwieci. Pomiary omomierzem wykaza³y D610. Jeszcze jedna uwaga: je¿eli nie posiadamy schematu
uszkodzenie rezystorów startowych dla uk³adu TDA4605: monta¿owego to odnalezienie tych diod na p³ycie jest dosyæ
R802 120k i R819 680k. M.R. k³opotliwe, gdy¿ znajduj¹ siê dosyæ daleko od siebie i wcale
nie w okolicy Q613. M.P.
Lexus RC2501PST
Wyœwietla niepe³n¹ grafikê OSD, nie odbiera programów. Unimor N750
Po w³¹czeniu odbiornik wyœwietla „po³aman¹” grafikê OSD Gwa³towny wzrost jaskrawoœci oraz widoczne powroty.
i nie odbiera programów z anteny naziemnej. W pierwszym Na wstêpie sprawdzono podstawowe parametry zasilania
podejœciu od³¹czono uk³ad telegazety i pamiêæ IC102 PCF8582 kineskopu - okaza³y siê poprawne. Po dalszej analizie stwier-
- bez rezultatu. Wymiana procesora IC401 CTV350S V2.1 dzono brak impulsu na ko³ku 13 UMD2022 (sprzê¿enie zwrotne
(PCA84C841/076) przywróci³a sprawnoœæ odbiornika. z UMW 2011). Przyczyn¹ okaza³ siê uszkodzony kondensator
C424 100p/25V. Z praktyki serwisowej wynika, ¿e krajowe
Nie dzia³a.
kondensatory ceramiczne nagminnie ulegaj¹ uszkodzeniom, w
Wstêpne oglêdziny ujawni³y spalone rezystory R626 0R22/
tym przypadku nale¿y profilaktycznie wymieniæ C427, C429,
2W i R619 15k. Pomiary omomierzem wykaza³y uszkodzenie
C430, C431, C432. M.P.
Q604 BUW13AF, Q605 BC547, IC601 TDA8380A i zwarty
transoptor D615 CNX82A. Dla pewnoœci wymieniono kon-
densatory elektrolityczne po pierwotnej stronie przetwornicy Hitachi CMT2139
C612, C646, C645, C619. Po wymianie uszkodzonych elemen- Brak mo¿liwoœci w³¹czenia odbiornika.
tów odbiornik pracuje poprawnie. Podczas pomiarów stwierdzono, ¿e przetwornica nie pra-
Podczas naprawy mo¿na siê pos³u¿yæ schematem odbior- cuje. Pomiar szerokoœci impulsu na kolektorze Q901 wskazy-
nika Axxion RC4025, Axxion RC4029 (DW_SE11/99), które wa³ na stan przeci¹¿enia. Sprawdzono tranzystor odchylania
s¹ modelami podobnymi. M.R. pionowego – okaza³ siê sprawny. Po dok³adnej analizie stwier-
dzono, ¿e przetwornica tego odbiornika posiada ca³y szereg
zabezpieczeñ. Pomiary wykaza³y, ¿e tyrystor Q802 jest wy-
Panasonic TC2195DRN sterowany i powoduje wy³¹czenie. Dalsze pomiary doprowa-
Brak fonii. dzi³y do uszkodzonego rezystora R920 10R/1W. Po wymia-
Uszkodzony uk³ad TDA4505M. Ze wzglêdu na cenê tego nie odbiornik zadzia³a³. I jeszcze informacja: ta przetwornica
uk³adu mo¿na zast¹piæ go uk³adem TDA4505E, jednak wte- pracuje na sztucznym obci¹¿eniu - u³atwia to naprawê, gdy

28 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

uszkodzona jest linia. Fragment schematu przetwornicy za- stor BU508AF, 3300: rezystor 6R8-5%/5W.
mieszczono na rys.1. M.P. Dodatkowo nale¿y zmieniæ wartoœæ pojemnoœci 2302 z 150pF
na 220pF. Fragment schematu pokazano na rys.2.
T901
uzwojenie Q904
B.S.
D904
g³ówne R924 AS01Z 2SA673D
13.0V
R920
1
12.0V
zasilanie 12V
Grundig chassis: CUC1821, CUC1851,
10 C915
330µ/16V
R915 11.3V R916
2k2
CUC1881, CUC1892, CUC1981; np.: M70-
1k
w³¹czanie napiêcia 12V 781 IDTV, M70-791 IDTV, M82-102 IDTV, M95-
R907 zasilanie linii 102 IDTV, M82-169 PALplus
1 (1W) D960
C909 Q802 R2G Przypadkowe i czêste uszkadzanie siê tranzystora kluczuj¹ce-
180µ/160 CR5AS-8
R922
10k (2W)
0.2V go w uk³adzie zasilacza.
R910 zabezpieczenie Przyczyn¹ s¹ mikropêkniêcia œcie¿ek oraz zimne luty w
820
R911 obszarze zasilacza szczególnie w okolicach transformatora sie-
ZD909 1k2
R923 HZS302L
ciowego. Poprawiæ punkty lutownicze w ca³ym obszarze zasila-
C913
2k7 C934 10µ cza ze szczególnym uwzglêdnieniem wyprowadzeñ transforma-
(1/2W) 1000p 16V
tora oraz rezystora R622 (1R5) i cewki L663. B.S.
Rys.1.
Grundig chassis Digi 6 – odbiorniki z kine-
Grundig M70-290 chassis CUC2800 skopami firmy Toshiba, np.: M82-269/9 Ref,
Brak fonii. SE8216/9 Ref/PIP, M70-269/9 Ref, SE7016/9 Ref/
W celu ³atwiejszego poszukiwania sygna³u do wejœcia pod- PIP Trento
³¹czono generator. Sprawdzono przebieg na stopniu koñcowym WyraŸnie s³yszalny warkot (szum) z g³oœnika niskotonowego.
- brak sygna³u. Cofaj¹c siê stwierdzono równie¿ brak obecno- Przyczyna: Zbyt silny wp³yw zmiennego pola magnetycz-
œci sygna³u m.cz., jak równie¿ szumu na n.4 IC2240 U2829B. nego cewek odchylaj¹cych na cewkê g³oœnika.
Wobec powy¿szego sprawdzono przebieg fonii ró¿nicowej na Sposób naprawy: W celu zmniejszenia wp³ywu radiacji ma-
n.11 tego uk³adu - sygna³ by³ prawid³owy. Pomierzone napiê- gnetycznej cewek na g³oœnik nale¿y zastosowaæ g³oœnik ze skom-
cia sta³e na IC2240 by³o prawid³owe, wymiana uk³adu U2829B pensowanym polem magnetycznym w³asnej cewki, np.: g³oœnik
przywróci³a foniê. M.P. o numerze katalogowym Grundiga 19154-043.6100. B.S.

Philips 32PW9763 Elemis 5550TM


Brak fonii. Objaw uszkodzenia: brak odchylania pionowego oraz fonii.
Uszkodzenie w zasilaczu modu³u audio (panel AB). Spraw- Sprawdzono uk³ad scalony odchylania ramki US301
dziæ i ewentualnie wymieniæ nastêpuj¹ce pozycje: 7302 - tranzy-
2

9300 9301
1 RES RES 5305
6302
AF01 GP15J-16
2309 20
1300 3300 2n2 1
2 6301
T2H 250V 6R8 GP15J-16 2301 2316
68µF 2n2
1 7302
BU508AF 17
6304
AF01A 6303 2308 GP15J-16
GP15J-16 2n2 2305 22
3n3
3306 3345
3301 5302 12 2318 120 5
1M 8µ2 100p 6324 7315
3 x GP15J-16

BC337 6320
3302 3327 3347
12 100 BY228 18
5303 6307 6325
470 7310
6334
BAT85 BC558C 220µH
BYD33D 2327 3346
zmieniæ wartoœæ 6336 RES R22
na 220pF
6335
3304 BYD33D 3329 2304 8 12
10k 150 100n

6305 2302
1N4148 7304 3303 7311
150p BC368
BC548C 100 6327 6326
3343 7
47 1N4148 1N4148 14
3336
6k8
6333 2313 3337 2303
270p 47 3305
1N4148 5 2n2 220
6328
6 7301 BZX79F5V6
CNY17-4 7300 9 16
BC337
3332
39k 4 6332
6309 3307 1N4148
3344 1N4148 68k
39k

Rys.2. Fragment zasilacza modu³u audio OTVC Philips 32PW9763.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 29


Zestawienie

Porady serwisowe

(TDA3653B), który okaza³ siê dobry. Przyczyn¹ braku odchyla- go napiêcia wyjœciowego, zdo³ano stwierdziæ brak napiêcia za
nia by³ brak impulsów podawanych z n.43 (Vout) US106 diod¹ D509. Dalsze pomiary pozwoli³y stwierdziæ przerwê w
(TDA8362). Uszkodzonym okaza³ siê ten uk³ad. Jednoczeœnie uzwojeniu 9-15 transformatora impulsowego zasilacza
oglêdziny p³ytki wzmacniacza wizji MW2050 wykaza³y spale- TR021/3. Najciekawsze by³o jednak to, ¿e przerwa zanika³a
nie siê rezystorów R525 (47R) i R526 (10R) spowodowane zwar- po ostygniêciu transformatora. Niestety transformator i wspo-
ciem n.6 uk³adów scalonych US501 i US502. Faktyczn¹ przy- mniane elementy nale¿a³o wymieniæ na nowe. E.B.
czyn¹ uszkodzeñ wszystkich wymienionych wy¿ej elementów
by³ trafopowielacz TR302 (TVL402), w którym nastêpowa³o
przebicie. W takich przypadkach wskazane jest stwierdzenie, czy Rubin C202/208
w czasie awarii by³ s³yszalny trzask œwiadcz¹cy o wy³adowaniu Przepala siê bezpiecznik 2A na transformatorze sieciowym.
(w tym przypadku pytany u¿ytkownik potwierdzi³ trzask powsta³y Zwykle po kilku próbach wy³¹czenia i w³¹czenia odbiorni-
w czasie awarii). Po wymianie i regulacji napiêcia Us2 i ostroœci ka bezpiecznik FU3 ( 2A) znajduj¹cy siê na pytce transforma-
pokrêt³ami na powielaczu odbiornik pracuje poprawnie. J.P. tora sieciowego ulega przepaleniu. Nawet w przypadku, gdy
uda siê bezkolizyjne w³¹czenie, to odbiornik wchodzi w stan
pracy bez charakterystycznego szumu. W takim przypadku
Sony KV2584MT mo¿e byæ uszkodzony (wyschniêty) kondensator elektrolitycz-
Po d³u¿szym okresie eksploatacji wystêpuj¹ uszkodzenia ny C1 20µF/16V na module blokowania MB-1. Opisane uszko-
ró¿nie siê objawiaj¹ce, a spowodowane wy³¹cznie przez wzrost dzenie ostatnio pojawia siê doœæ czêsto i sprawia znaczne trud-
napiêcia przetwornicy. W naprawianych przeze mnie odbior- noœci w jego zlokalizowaniu. E.B.
nikach wyst¹pi³y nastêpuj¹ce uszkodzenia:
1. Przepalenie siê bezpiecznika PS801 (ICP-N20), zwarcie dio-
dy Zenera +135V (R2KY), zwarcie Q821 (BU508AF). Po- Axxion AX6021T
nadto po naprawie przetwornicy po kilkunastu minutach pracy Brak treœci obrazu, œnie¿y w kolorze czerwonym, brak OSD
nast¹pi³o zwarcie trafopowielacza T851 (wstawiono zamien- i reakcji na polecenia.
nik HR7245). W tym przypadku OTVC by³ ca³kowicie nie- Po sprawdzeniu odbiornika stwierdzono rozerwany konden-
czynny. sator C917 100µF/160V. Taki objaw wskazuje na niew³aœciw¹
2. Uszkodzenie siê uk³adu scalonego IC551 (µPC1488H). Po- pracê zasilacza, który wytwarza zbyt du¿e napiêcia wyjœciowe.
nadto przed tym uszkodzeniem nastêpowa³y zmiany si³y g³o- Pomiary zasilacza wykaza³y po³owiczn¹ utratê pojemnoœci kon-
su. W tym przypadku ekran by³ ciemny, fonia by³a. densatorów C909 i C911( 47µF/50V) oraz wiêcej ni¿ 80-pro-
Przyczyn¹ wzrostu napiêcia przetwornicy by³y trac¹ce po- centow¹ utratê ich sprawnoœci. Po wymianie uszkodzonych kon-
jemnoœæ kondensatory elektrolityczne C611 (47µF/50V), C613 densatorów zasilacz odzyska³ stabilizacjê oraz w³aœciwy poziom
(10µF/160V) i C620 (22µF/400V). Zaleca siê wymieniæ napiêæ wyjœciowych, a odbiornik ca³kowit¹ sprawnoœæ. E.B.
wszystkie kondensatory, co zapewni na d³u¿szy czas bezawa-
ryjn¹ pracê przetwornicy. J.P.
Elemis 5511ST
Dioda LED standby œwieci siê. Po w³¹czeniu w stan pracy tyl-
Helios TC506 ko „burczenie”.
Ekran œwieci, brak treœci obrazu, fonia prawid³owa. Przedstawione objawy wskazuj¹ na przeci¹¿enie zasilacza
Bardzo czêsto przy tego typu objawach, wystêpuje uszko- przez blok odchylania poziomego. W celu sprawdzenia prawi-
dzenie w module AV. Poniewa¿ wiêkszoœæ schematów nie uwi- d³owoœci w tym bloku nale¿y (na czas pomiaru) od³¹czyæ bazê
dacznia tego modu³u, a jego praktyczna przydatnoœæ przy obec- tranzystora koñcowego linii i ponownie w³¹czyæ odbiornik w
nych rozwi¹zaniach AV jest prawie ¿adna - to wystarczy ten modu³ stan pracy. Po tej czynnoœci pojawia siê fonia, a wiêc uszko-
od³¹czyæ. W tym celu nale¿y: zworê z nó¿ki 14 tego modu³u prze- dzony mo¿e byæ trafopowielacz. Pomiary trafopowielacza przy
³o¿yæ na nó¿kê 13 modu³u chrominancji, wstawiæ rezystor 330R pomocy testera potwierdzaj¹ zwarcie miêdzyzwojowe. Jego
miêdzy masê a zmodyfikowan¹ zworê, wlutowaæ brakuj¹cy bo- wymiana na TVL108/5 (odpowiednik TVL108/4), przywraca
lec gniazda nr 13 modu³u p.cz. wizji oraz przeci¹æ po³¹czenie pe³n¹ sprawnoœæ odbiornika. E.B.
normalnie podaj¹ce impulsy synchronizacji z modu³u AV. E.B.

Axxion AX5121T
Helios TC503 Ekran ca³kowicie ciemny. Fonia prawid³owa.
Odbiornik trafi³ do naprawy z uszkodzeniem tranzystora Po sprawdzeniu odbiornika stwierdzono prawid³ow¹ pracê
BU208, powielacza TPN31i uk³adu TDA1170S. bloków odchylania H i V, prawid³owe napiêcia na procesorze
Z wyjaœnieñ klienta wynika³o, ¿e powy¿sze elementy by³y wizyjnym TA8759AN oraz na katodach kineskopu. Po podregu-
ju¿ wymieniane przez „fachowca” i ponownie uleg³y uszko- lowaniu napiêcia siatki drugiej kineskopu na maksimum pojawia
dzeniu. Taki stan rzeczy podpowiada³, ¿e musi byæ uszkodzo- siê ledwie dostrzegalny zarys treœci wizyjnych. Pierwsze podej-
ny zasilacz. W tym przypadku, nale¿a³o od³¹czyæ zasilacz przez rzenie pad³o na trafopowielacz (nietrafnie), nastêpnie podstawka
wyjêcie wtyku z gniada przy³¹czeniowego bloku odchylania, kineskopu (równie¿ nie), a napiêcie siatki drugiej w dalszym ci¹-
a nastêpnie obci¹¿yæ zasilacz ¿arówk¹ 60W (punkt +142V), gu za ma³e. Miêdzy siatk¹ drug¹ a mas¹ zamontowany jest kon-
w³¹czyæ odbiornik i poddaæ obserwacji to napiêcie. Przez oko- densator ceramiczny C509 4.7nF/2000V. Pomiar omomierzem
³o 20 minut napiêcie zachowywa³o prawid³ow¹ wartoœæ, a na- nie potwierdza wystêpuj¹cej up³ywnoœci - jednak jego wymiana
stêpnie gwa³townie wzrasta³o do oko³o 250V. Mimo tak du¿e- na nowy przywraca normalne dzia³anie odbiornika. E.B.

30 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

Magnetowidy
Sanyo VHR4350
Tu¿ po za³¹czeniu urz¹dzenia, samoczynnie rozpoczyna³o
Hitachi VTM727E ono realizacjê funkcji szybkiego przewijania taœmy do przo-
Magnetowid prawid³owo przyjmuje i odtwarza kasetê, ale du. Pierwsz¹ sprawdzon¹ rzecz¹ by³a prawid³owoœæ ustawie-
po jej oddaniu nie przechodzi w tryb EE, tzn. nie pojawia siê nia mechanizmu, gdzie nie stwierdzono jednak wystêpowania
¿adna stacja ani nawet szum. Co wiêcej nie ma te¿ mo¿liwoœci ¿adnych nieprawid³owoœci. Uszkodzonym elementem okaza³
ustawienia jakiejkolwiek stacji, bo z menu na ekranie telewi- siê silnik capstan. J.J.
zora zniknê³a funkcja PRESET. Dok³adna analiza napiêæ wska-
zuje, ¿e kolektor tranzystora Q1525 (sygna³ PB) ma sta³y po-
ziom 5V. Tranzystor ten sterowany jest z n.69 procesora Finlux VR2040
CXP50112-110Q. Okaza³o siê, ¿e to wyprowadzenie ca³y czas Podczas odtwarzania nastêpowa³o samoczynne zatrzymy-
jest na potencjale masy. Po przeciêciu œcie¿ki dochodz¹cej do wanie siê mechanizmu. Funkcja przewijania do przodu oraz
tej nó¿ki powróci³a normalna praca trybu EE. Po rozmowie z do ty³u realizowana by³a przy tym nienagannie. Za usterkê w
klientem zosta³ zamocowany ma³y prze³¹cznik do „rêcznego” dzia³aniu urz¹dzenia odpowiada³ brak odbioru taœmy przez ta-
wywo³ywania trybu EE. H.Sz. lerzyk zwijaj¹cy, spowodowany wadliwie funkcjonuj¹cym
sprzêg³em. J.J.

Hitachi VTM727E
Magnetowid nie przyjmuje kasety, wyœwietlacz œwieci pra- Toshiba V55
wid³owo. Wszystkie napiêcia z zasilacza maj¹ prawid³owe Pomimo œwiecenia siê wszystkich segmentów wyœwietla-
wartoœci. Brakuje napiêcia zasilaj¹cego n.7 i 8 uk³adu IC753 cza, magnetowidu nie dawa³o siê za³¹czyæ do stanu pracy. Pod-
BA6209. Tranzystor Q601 dostarczaj¹cy to napiêcie jest spraw- czas oglêdzin stwierdzono zimny lut n.1 z³¹cza CN1, znajdu-
ny. Uszkodzona okaza³a siê dioda Zenera znajduj¹ca siê w jego j¹cego siê na p³ytce regulacji. J.J.
bazie, tj. ZD604 15V. Po jej wymianie magnetowid pracuje
prawid³owo. H.Sz. Ferguson FV30
Magnetowid prawid³owo odtwarza³ nagrane taœmy, lecz nie
Samsung VK1261 dokonywa³ nagrañ. Dodatkowo, przy pracy w trybie E-E na
Magnetowid nie przyjmuje kasety, mimo ¿e zapala siê sym- ekranie do³¹czonego monitora widoczne by³o jedynie œnie¿e-
bol kasety na wyœwietlaczu. Wszystkie napiêcia z zasilacza s¹ nie. Przyczyn¹ nieprawid³owej pracy by³o uszkodzenie jedne-
prawid³owe. Na n.7 i 8 uk³adu IC206 KA8301 (jest to odpo- go z tranzystorów (TT06 - BC558) uk³adu prze³¹czania pasm
wiednik BA6209 ) napiêcia s¹ prawid³owe. Po rêcznym usta- g³owicy w.cz. J.J.
wieniu kasety, tak aby symbol kasety pojawia³ siê i znika³ na
wyœwietlaczu, mo¿na obserwowaæ napiêcia na wyprowadze- Philips 2SB11
niach steruj¹cych tj. na n.5 i 6 tego uk³adu. Sygna³y te, mimo
Urz¹dzenie nie podejmowa³o próby wyci¹gniêcia taœmy z
zmian na wyœwietlaczu, by³y sta³e i wynosi³y oko³o 3V. Na
za³adowanej do wnêtrza kasety. Mimo prawid³owego zacho-
szczêœcie zmienia³y siê one na wyjœciach drivera IC205 (na
wania siê prze³¹cznika sygnalizuj¹cego stan ukoñczonego pro-
szczêœcie - jest to bowiem trudny do dalszej analizy rejestr prze-
cesu za³adunku kasety, na n.38 uk³adu scalonego IC7140 nie
suwaj¹cy TC4094). Po wymianie uk³adu IC206 magnetowid
nastêpowa³a id¹ca w œlad za tym zmiana poziomu napiêcia. Za
pracuje prawid³owo. H.Sz.
taki stan odpowiada³ uszkodzony bezpiecznik 1005 (250mA).
Swoim wygl¹dem przypomina on diodê. J.J.
Sharp VCA30HM
Funkcja przewijania w obie strony nie zawsze by³a mo¿li- Panasonic NVSD40
wa do zrealizowania. Silnik capstan co prawda wirowa³, nato- Magnetowid przyjmowa³ kasetê, natomiast nie nastêpowa³a
miast nie dochodzi³o przy tym do prawid³owego zazêbienia w œlad za tym id¹ca jej obs³uga. Proces za³adunku kasety spra-
siê przek³adni poœredniej. Pozosta³e funkcje magnetowid re- wia³ wra¿enie jak najbardziej prawid³owego, ale po krótkiej
alizowa³ poprawnie. Naprawa polega³a na wymianie prze³¹cz- pauzie kaseta by³a wydawana na zewn¹trz. Pierwszymi spraw-
nika trybów pracy. J.J. dzonymi podzespo³ami urz¹dzenia by³ prze³¹cznik trybów pra-
cy oraz uk³ad sterowania. W ich zachowaniu nie odkryto jed-
nak ¿adnych nieprawid³owoœci. Ostatecznie stwierdzono uszko-
Akai VS23EK dzenie uk³adu scalonego BA6439P, odpowiedzialnego za stero-
Po kilku sekundach od uruchomienia funkcji odtwarzania wanie prac¹ silnika capstan. Opisane zachowanie siê magneto-
lub przewijania w obu kierunkach, nastêpowa³o zatrzymanie siê widu wynika³o najprawdopodobniej z faktu sprawdzania przez
magnetowidu. Impulsy odczytywane z talerzyków i podawane system sterowania poprawnoœci pracy silnika capstan. W przy-
na wejœcie uk³adu IC505 by³y prawid³owe, lecz na jego wyjœciu padku wykrycia nieprawid³owoœci jego funkcjonowania, sys-
(n.7) by³y one ju¿ zniekszta³cone. Wymiana uk³adu IC505 przy- tem nie zezwala³ na realizacjê procesu opasywania taœmy, chro-
wróci³a normalne zachowanie siê urz¹dzenia. J.J. ni¹c j¹ w ten sposób przed uszkodzeniem. J.J.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 31


Zestawienie

Porady serwisowe

du¿ych iloœciach na pocz¹tku lat 90- tych) i podobieñstwo to


Monitory dotyczy równie¿ jego budowy wewnêtrznej: w obu przypad-
kach na p³ycie bazowej odnaleŸæ mo¿na oznaczenie “Mem-
plan Design”. Dostarczony do naprawy egzemplarz by³ ca³ko-
Goldstar 1468 wicie niesprawny. Wkrótce okaza³o siê, ¿e za taki stan odpo-
Po w³¹czeniu - brak obrazu, pomiar napiêcia na siatce pierw- wiadaj¹ dwa zwarte wewnêtrznie elementy: tranzystor stopnia
szej kineskopu pokaza³ -115V. Przy takim napiêciu kineskop koñcowego linii Q403 (SGSF444) oraz wtórnik emiterowy
nie móg³ zaœwieciæ. Podczas dalszych pomiarów obwodu siat- stopnia zasilania g³ównego Q405 (BDT61C). Poniewa¿ nie za-
ki pierwszej, stwierdzono, ¿e obraz zaczyna siê pojawiaæ w obserwowano ¿adnych innych widocznych przyczyn uszko-
postaci w¹skiego poziomego pasa poni¿ej œrodka ekranu i po- dzenia siê sprzêtu, postanowiono prewencyjnie dokonaæ wy-
woli roœnie jego wysokoœci. Usterka nie pochodzi³a bynajmniej miany kondensatora uk³adu dostrojenia powrotów C415 (5.1nF,
z obwodu odchylania pionowego. Dalsze pomiary pozwoli³y 1kV). Wymontowany egzemplarz sprawia³ wra¿enie spraw-
ustaliæ, ¿e napiêcie z zasilacza +12V jest zani¿one do +10.5V nego i chocia¿ pochodzi³ od renomowanego producenta (Phi-
i stale bardzo powoli roœnie. Po sprawdzeniu wartoœci pojem- lips), w jego miejsce zamontowano inny egzemplarz. Od tego
noœci kondensatorów filtruj¹cych C919 470µF/16V i C922 momentu monitor rozpocz¹³ normaln¹ pracê.
220µF/16V, okaza³o siê, ¿e nadaj¹ siê one tylko do wymiany, Je¿eli mamy jakiekolwiek podejrzenia co do sprawnoœci
ich pojemnoœci znacz¹co spad³y. A.G. transformatora linii, mo¿emy wykonaæ nastêpuj¹cy ekspery-
ment: czasowo wymontowujemy tranzystor Q405, zastêpuj¹c
go ¿arówk¹ zamykaj¹c¹ œcie¿kê dla pr¹du zasilania. Je¿eli uk³ad
Goldstar StudioWorks 57i chassis CA-46 jest sprawny, na ekranie pojawi siê obraz zawê¿ony o oko³o
Brak obrazu, kontrolka nie œwieci. Rutynowo sprawdzono 50%. W przeciwnym przypadku zaoszczêdzimy sobie przynaj-
bezpiecznik, prostowniki napiêæ wtórnych i tranzystory - klu- mniej kosztów zwi¹zanych z zakupem dwóch nowych tranzy-
cze odchylania H i WN. Stanów zwarciowych nie stwierdzono. storów. W miejsce tranzystora typu BDT61C mo¿na zastoso-
Pomiary napiêæ wyjœciowych zasilacza niewiele wnios³y, poza waæ egzemplarz 2SD633 (Toshiba), którego parametry s¹ lep-
tym, ¿e ich wartoœci by³y mocno zani¿one. Napiêcie +5V, które sze ni¿ tranzystora oryginalnego. T.F.
zasila obwód procesora, wynosi³o zaledwie +2.5V. Po podaniu
tego napiêcia z zasilacza zewnêtrznego, stwierdzono z niema-
³ym zdziwieniem normaln¹ pracê monitora. Skupiono siê wiêc IBM 2124
na obwodzie zasilacza +5V. Pochodzi³o ono ze stabilizatora Jedynym objawem œwiadcz¹cym o tym, ¿e monitor jest za-
IC904 LM7805, który zasilany jest podczas startu z ga³êzi +75V silany, by³o naprzemienne zapalanie siê i gaœniêcie ¿ó³tej dio-
przez tranzystor Q907. W filtrze prostownika +75V znajduje dy LED, sygnalizuj¹cej stan za³¹czenia monitora. Po krótkich
siê kondensator C918 10µF/100V. Kondensator ten, po zmie- poszukiwaniach odkryto, ¿e dosz³o do uszkodzenia tranzysto-
rzeniu jego pojemnoœci, która wynosi³a zaledwie 1µF, okaza³ ra linii Q310 (BU2508AX). Poniewa¿ nie posiadano identycz-
siê przyczyn¹ braku normalnej pracy monitora. Po jego wymia- nego egzemplarza, zamontowano w miejsce orygina³u tranzy-
nie urz¹dzenie zaczê³o normalnie funkcjonowaæ. A.G. stor typu BU2508AF. To spowodowa³o przywrócenie monito-
ra do ¿ycia - na jego ekranie pojawi³ siê prawid³owy obraz i
wszystko by by³o w porz¹dku, gdyby nie to, ¿e obudowa tran-
Hyundai Deluxscan S570 zystora osi¹ga³a wyraŸnie ponadnormatywn¹ temperaturê.
Monitor po w³¹czeniu nie wykazywa³ ¿adnych oznak pra- Najbli¿sze dwa dni testowania polegaj¹cego na ci¹g³ej pracy
cy. Po zdjêciu obudowy i wyjêciu p³yty, poddano j¹ dok³adne- urz¹dzenia, zdawa³y siê jednak œwiadczyæ o mo¿liwoœci za-
mu sprawdzeniu. P³yta w tym monitorze jest przykrêcona kil- koñczenia naprawy. Rozpoczêto czynnoœci polegaj¹ce na czysz-
koma wkrêtami do stalowej blachy - stanowi¹cej spód monito- czeniu obudowy po finalnym monta¿u, gdy nagle obraz uleg³
ra. Od³¹czenie jej od blachy i dotarcie do œcie¿ek laminatu jest gwa³townemu wyciemnieniu, po czym za moment siê ponow-
wiêc koniecznoœci¹. Podczas statycznych pomiarów omomie- nie pojawi³ i w podobnie nag³y sposób zanikn¹³. Pomimo fak-
rzem nie stwierdzono ¿adnych stanów zwarciowych ani te¿ tu utraty obrazu, z wnêtrza monitora dochodzi³ odg³os œwiad-
przerw. Po od³¹czeniu od ga³êzi zasilania +55V jego obci¹¿e- cz¹cy o pracy uk³adu odchylania linii. Po zbli¿eniu r¹k do szyjki
nia i do³¹czenia w to miejsce ¿arówki 60W/220V, podjêto ob- lampy kineskopowej i jej os³oniêciu, da³o siê zauwa¿yæ lekk¹
serwacjê pracy zasilacza pod napiêciem. Napiêæ wyjœciowych poœwiatê œwiadcz¹c¹ o funkcjonowaniu ¿arzenia. Bior¹c pod
nie stwierdzono, a przetwornica zasilacza wydawa³a regular- uwagê objawy uszkodzenia, do jego lokalizacji postanowiono
ny cichy stukot, jakby próbkowanie w stanie zwarciowym. u¿yæ oziêbiacza. Po skierowaniu jego strumienia w kierunku
¯adnego zwarcia jednak nie by³o. Skupiono siê na sterowniku obudowy kondensatora impulsowego C336 220pF - 2kV (od-
PWM ICP01 KA3842. Zasilanie uk³adu by³o prawid³owe (na barwionej pod wp³ywem temperatury i pokrytej siateczk¹ œla-
n.7 by³o oko³o 16V), bardzo w¹skie impulsy z n.3 wychodzi³y dów popêkania), na ekran monitora powróci³ obraz. Wymie-
do MOSFETA, ale na n.1 (COMP) brak by³o oczekiwanego niaj¹c kondensator ³udzono siê, ¿e dobry egzemplarz mo¿e mieæ
napiêcie +2.5V. Przyczyn¹ tego okaza³ siê rezystor RP18 1M, wp³yw na obni¿enie siê temperatury pracy tranzystora linii.
którego rezystancja uros³a do nieskoñczonoœci. A.G. Okaza³o siê jednak, ¿e nic takiego nie ma miejsca i jedynym
efektem wymiany elementu jest usuniêcie objawu zanikaj¹ce-
Triumph Adler EM1438 go obrazu. Po nastêpnych dwóch dniach bezawaryjnej pracy,
Ten typ monitora jest prawie identyczny z wygl¹du do mo- monitor doczeka³ siê oczyszczenia obudowy i przekazania go
nitora Escom EM1448LR (sprzêt ten znalaz³ siê w Polsce w u¿ytkownikowi. T.F.

32 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

Kamery uk³ad scalony IC605 (CXA1339R) znajduj¹cy siê na p³yt-


ce CV9.
• Wystêpuj¹ce w sposób ci¹g³y czerwone zabarwienie ob-
razu uzyskiwanego w trybie pracy E-E, brak reakcji urz¹-
Sony CCDF355E dzenia na zdalne sterowanie: nieprawid³owa identyfikacja
Trafi³a mi siê ju¿ któryœ raz z rzêdu kamera Sony z tym pakietu danych zespo³u zdalnego sterowania na p³ytce
samym uszkodzeniem. Objawy s¹ nastêpuj¹ce: stuki i piski CV9. Nale¿y przeprogramowaæ blok EVR (Electric Va-
silnika drum, niestabilna praca, brak mocy. Przyczyn¹ tej usterki riable Resistors) lub wymieniæ uk³ad scalony IC601
by³y wylane elektrolity 10µF/16V wokó³ uk³adu IC507 (MC68HC05N4).
CX20114. Najprawdopodobniej jest to wada technologiczna
ca³ej partii kondensatorów montowanych w modelach kamer Uwaga: Zastosowane oznaczenie EVR odnosi siê do bloku
z tych lat (dotyczy to nie tylko modeli Sony, spotka³em tê uster- regulacyjnego, który w pewnym stopniu uproszczenia przed-
kê równie¿ w kamerach firmy Blaupunkt i Fisher). Wylany stawiæ mo¿na jako zespó³ rezystorów programowalnych, któ-
elektrolit mo¿na zauwa¿yæ obserwuj¹c koñcówki kondensato- rych wartoœci nastaw ustalone s¹ w sposób programowy i
rów: cyna jest ciemna, a niekiedy widaæ zielony kolor zwi¹z- przechowywany w zewnêtrznej lub te¿ wewnêtrznej pamiêci
ków miedzi. Po podgrzaniu koñcówki kondensatora lutowni- EEPROM.
c¹ wylany elektrolit zaczyna skwierczeæ i wydziela dosyæ nie-
przyjemny zapach. • Brak realizacji funkcji EJECT: w pierwszym ze spotka-
W opisywanym przypadku uszkodzone by³y kondensatory nych przypadków pracowa³ zarówno silnik capstan, jak i
10µF w ró¿nych czêœciach kamery - praktycznie, aby „mieæ silnik napêdu bêbna wizyjnego, natomiast pos³uszeñstwa
spokój” wymieni³em wszystkie kondensatory 10µF. R.K. odmówi³ silnik napêdzaj¹cy mechanizm za³adunku. Urz¹-
dzenie s³u¿¹ce do zdalnego sterowania trybami pracy ka-
Sony CCDF335 mery sygnalizowa³o kod “01”. Naprawa polega³a jedynie
na wymianie uszkodzonego bezpiecznika PS503 (ICP
Podczas przeprowadzania wielu napraw tego modelu wy-
N20). Przypadek drugi charakteryzowa³ siê ci¹g³¹ prac¹
notowano kilkanaœcie ró¿nych przypadków nieprawid³owych
silnika capstan, nastêpstwem czego by³o pojawienie siê
zachowañ siê sprzêtu z wyszczególnieniem elementów odpo-
sygna³u wyst¹pienia b³êdu. Usterka ust¹pi³a po przepro-
wiedzialnych za powstanie usterek:
wadzeniu ponownego ustawienia mechanizmu.
• Czarny ekran w trybie pracy E-E, odtwarzanie przebiega
• Brak realizacji funkcji EJECT któremu towarzyszy pale-
bez zak³óceñ: uszkodzony tranzystor Q602 znajduj¹cy siê
nie siê bezpiecznika PS503: uszkodzenie spowodowane
na p³ytce CV9. Wymieniono tranzystor Q602 oraz prewen-
zosta³o awari¹ silnika capstan. Nie odnaleziono logiczne-
cyjnie Q617 oraz Q619.
go zwi¹zku miêdzy tym faktem, a zatrzymywaniem siê sil-
• Czarny ekran w trybie pracy E-E: uszkodzony uk³ad sca-
nika napêdzaj¹cego mechanizm za³adunku. Przyrz¹d s³u-
lony IC601 (MC68HC05N4) znajduj¹cy siê na p³ytce
¿¹cy do zdalnego zadawania trybów pracy nie stwierdza³
CV9.
wystêpowania usterki. Konieczna by³a wymiana silnika
• Brak mo¿liwoœci zogniskowania obrazu, funkcja zoom re-
capstan (nr zespo³u 883533101).
alizowana w sposób przerywany: zwarcie diody czujniko-
• Brak realizacji funkcji EJECT- po jej po³owicznym wy-
wej znajduj¹cej siê w zespole soczewek ogniskuj¹cych.
konaniu nastêpuje wycofanie podajnika z powrotem. Przy-
Wymieniæ nale¿y ca³y zespó³, gdy¿ dioda wraz z p³ytk¹
rz¹d s³u¿¹cy do zdalnego zadawania trybów pracy sygna-
nie przewidziane zosta³y jako czêœci zamienne. Nale¿y
lizowa³ kod b³êdu FG (02): przerwa przewodu wst¹¿ko-
zwróciæ uwagê na wystêpowanie dwóch typów zespo³ów
wego FP89.
- jeden przewidziany jest do mocowania za pomoc¹ wkrê-
• Brak realizacji funkcji odtwarzania, nagrywania oraz prze-
tów oraz nakrêtek, drugi natomiast za pomoc¹ wkrêtów
wijania w obu kierunkach. Taœma zapêtlona poza g³owi-
samogwintuj¹cych.
cami, rolka dociskowa nie obraca siê: konieczna wymiana
• Brak wskazania czasu/daty, w trybie pracy E-E widoczne
zespo³u dŸwigni (nr zespo³u A7040163B).
tytu³y, tryb odtwarzania przebiega bez zak³óceñ: usterka
• Funkcja odtwarzania oraz nagrywania realizowana jest je-
spowodowana wyst¹pieniem zimnych lutów wyprowadzeñ
dynie przez kilka sekund, po czym nastêpuje zanik funk-
uk³adu scalonego IC606 (CXA1072R) znajduj¹cego siê
cjonowania mechanizmu. Silnik capstan obraca siê, jed-
na p³ytce CV9.
nak talerzyk odbieraj¹cy stoi w miejscu: odpad³a podk³adka
• Ró¿owe zabarwienie obrazu otrzymywanego w trybie pra-
z zespo³u przek³adniowego. Nale¿y wymieniæ podk³adkê
cy E-E, funkcja odtwarzania realizowana prawid³owo:
(nr podzespo³u 332139311) oraz w razie koniecznoœci prze-
uszkodzony uk³ad scalony IC601 (MC68HC05N4) znaj-
k³adniê (nr zespo³u X3726812).
duj¹cy siê na p³ytce CV9.
• Funkcja odtwarzania oraz nagrywania realizowana jest je-
• Przejœciowe pojawianie siê czerwonego zabarwienia liter
dynie przez kilka sekund, po czym nastêpuje wyœwietle-
tytu³u, tryb pracy E-E prawid³owy: zimne luty wystêpuj¹-
nie komunikatu o wyst¹pieniu b³êdu: wystêpuje poœlizg
ce na p³ytce LI10.
pomiêdzy zêbami talerzyka odbieraj¹cego i krzywki, spo-
• Wystêpuj¹ce w sposób ci¹g³y czerwone lub zielone za-
wodowany zu¿yciem siê zêbów talerzyka. Nale¿y wymie-
barwienie obrazu uzyskiwanego w trybie pracy E-E, nie-
niæ talerzyk odbieraj¹cy (nr podzespo³u X3726825A).
w³aœciwy kolor napisów tworz¹cych tytu³: uszkodzony
J.J.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 33


Zestawienie

Porady serwisowe

5. Rezystory zabezpieczaj¹ce 3845, 3846 i 3859.


Audio 6. W³¹czyæ tryb serwisowy 2.
B. Brak ruchu promieniowego g³owicy - sprawdziæ:
1. Uk³ad scalony 7802 - TDA8809.
Philips odtwarzacz CD340 2.Wzmacniacz operacyjny 7803 - TCA0372 - czy jest gor¹cy?
Na podstawie informacji serwisowych firmy Philips poda- 3. Przewód foliowy, punkty lutownicze, mechanizm CDM.
ne zostan¹ procedury lokalizacji uszkodzeñ, procedura starto- 4. W³¹czyæ tryb serwisowy 3.
wa, tryby serwisowe i kody b³êdów odtwarzacza CD340. Opis C. Nieprawid³owa charakterystyka „oka” - TP65 - sprawdziæ:
ten mo¿e byæ przydatny przy naprawach odtwarzaczy zawie- 1. Uk³ad scalony 7800 - TDA8808.
raj¹cych uk³ady TDA8808, TDA8809 i SAA7341. 2. Przewody po³¹czeniowe.
3. Zasilanie lasera.
Lokalizacja uszkodzeñ Prawid³owa charakterystyka „oka”. Brak sygna³u
audio.
Po w³¹czeniu nie œwieci siê wyœwietlacz
A. Sygna³y QRA, QDA, QCL? - sprawdziæ:
A. Uszkodzony zasilacz - sprawdziæ:
1. Uk³ad scalony 7805 (SAA7341) - n.23 ÷ 25, TP75 ÷77.
1. Bezpieczniki: sieciowy 1500 - T100mA, oraz 1001 -
2. Mikroprocesor 7820 - n.14 ÷ 16.
T630mA i 1002 - T500mA.
2. Transformator sieciowy 5500. 3. Rezystor zabezpieczaj¹cy 3900.
3. Napiêcia na z³¹czu 1859 k.1 - VFTD +33V, k.2 - VAC1 B. Brak sygna³u audio w punktach TP91, 92 - sprawdziæ:
+5.1V, k.4 - VAC2 +5.1V, k.6 - GND. Napiêcie zmienne 1. Napiêcia zasilania.
miêdzy k.2 i 4 - ~3.4V. 2. Rezystory zabezpieczaj¹ce 3845, 3846 i 3859.
4. Rezystory zabezpieczaj¹ce 3896 i 3691. 3. Uk³ad scalony 7805 (SAA7341).
B. Uszkodzony wyœwietlacz - sprawdziæ: C. Brak sygna³u audio na gnieŸdzie wyjœciowym BU2 - spraw-
1. Komunikacjê miêdzy µP a wyœwietlaczem FTD. dziæ:
2. Przewody po³¹czeniowe. 1. Napiêcia zasilania.
3. Driver wyœwietlacza 7970 - U3090MG. 2. Rezystory zabezpieczaj¹ce 3886 i 3887.
4. Rezystory zabezpieczaj¹ce 3985, 3986 i 3970. 3. Uk³ad scalony 7808 (LM833N).
5. Mikroprocesor 7820 - MC68HC05D9/ZC40002. 4. Uszkodzone tranzystory wyciszania 7814, 7815, 7680 i
7681?
Nie otwiera siê szuflada - sprawdziæ: D. S³ychaæ szum - sprawdziæ:
1. Mikroprocesor 7820 - n.13. 1. Napiêcia zasilania.
2. Wzmacniacz operacyjny 6504. 2. Uk³ad scalony 7808 (LM833N).
3. Mechanizm wysuwu szuflady.
4. Przewody po³¹czeniowe. Jest sygna³ audio. Odtwarzacz pracuje nieprawid³o-
wo w zestawie urz¹dzeñ audio.
Po w³o¿eniu p³yty nie jest wyœwietlana informacja o A. Brak sygna³u na wyjœciu EASY LINK BUS - sprawdziæ:
p³ycie: 1. Tranzystory 7822, 7823.
Wyj¹æ p³ytê i nacisn¹æ przycisk [ PLAY ]. 2. Po³¹czenia.
A. Nie dzia³a mechanizm odtwarzacza CDM - sprawdziæ: B. Brak sygna³u na wyjœciu „DIGITAL OUT” - sprawdziæ:
1. Przewody po³¹czeniowe miêdzy p³yt¹ g³ówn¹, p³ytk¹ wy- 1. Uk³ad scalony 7805 (SAA7341) - TP81.
œwietlacza i mechanizmem CDM. 2. Transformator 5800.
2. Zasilacz.
3. Komunikacjê miêdzy mikroprocesorem 7802 a p³ytk¹ wy- Inne uszkodzenia
œwietlacza i uk³adami odtwarzacza. Je¿eli wystêpuj¹ inne uszkodzenia, to nale¿y w³¹czyæ tryb
B. Laser nie œwieci siê - sprawdziæ: serwisowy, nacisn¹æ przycisk [ PLAY/REPLAY ] i odczytaæ
1. Zasilanie lasera. kody b³êdów.
2. Offset regulacji ostroœci.
3. W³¹czyæ tryby serwisowe 0 i 1.
C. Brak ogniskowania - sprawdziæ: Procedura startowa
1. Procesor sygna³u fotodiod 7800 - TDA8808.
1.W³¹czenie odtwarzacza
2. Wzmacniacz operacyjny 7803 - TCA0372.
2. Laser œwieci siê? Je¿eli nie, to sprawdziæ sygna³:
3. Przewód taœmowy do pickupu, punkty lutownicze, me-
LO (w³¹czanie lasera) - n.17 uk³adu 7800 (TDA8808),
chanizm CDM.
LM (dioda monitoruj¹ca) - n.18 uk³adu 7800 (TDA8808),
4. W³¹czyæ tryb serwisowy 1.
Sc (sta³a czasowa startu) - n.5 uk³adu 7800 (TDA8808),
W³o¿yæ p³ytê i nacisn¹æ przycisk [ PLAY ]. Si/RD (uk³ad w³¹czaj¹cy) - n.6 uk³adu 7800 (TDA8808),
A. Silnik napêdu dysku nie dzia³a - sprawdziæ: 3. Œwiat³o lasera ogniskowane? Je¿eli nie, to sprawdziæ:
1. Czy silnik napêdu dysku jest gor¹cy. Je¿eli tak, to wy³¹- Si/RD (uk³ad startuj¹cy) - n.6 uk³adu 7800 (TDA8808),
czyæ odtwarzacz i sprawdziæ mechanizm CDM. - Je¿eli sygna³ RD (gotowoœci) jest prawid³owy, to spraw-
2. Napiêcia zasilania. dziæ sygna³y:
3. Wzmacniacz operacyjny 7825. FE, FElag (regulacji ostroœci) - n.15, 16 uk³adu 7800
4. Uk³ad scalony 7805 (SAA7341) - n.28 - TP12. (TDA8808),

34 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

- Je¿eli sygna³ RD nie jest prawid³owy, to sprawdziæ sygna³y: serwisowym poprzez naciœniêcie przycisku [ STOP/CP ] -
D1 ÷ D4 (fotodiody) - n.22 ÷ 25 uk³adu 7800 (TDA8808). pal¹ siê wszystkie segmenty.
4. P³yta CD obraca siê? Je¿eli nie, to sprawdziæ sygna³: 7. Kody b³êdów. Odczyt kodu b³êdów odbywa siê podczas
PWMA (napêd dysku) - n.28 uk³adu 7805 (SAA7341), odtwarzania p³yty CD.
TTM-, + - z³¹cze1856 - k.1, 2 ; n.3 uk³adu 7825 (TCA0372).
Je¿eli nast¹pi³o zatrzymanie, to sprawdziæ sygna³y: Uwaga: W ka¿dym trybie serwisowym mo¿emy w³¹czyæ od-
TL (utrata œcie¿ki) - n.11 uk³adu 7800 (TDA8808), czyt kodów b³êdów naciskaj¹c przycisk [ PLAY/REPLAY ].
REdig (wyjœcie cyfrowe sygna³u RE) - n.7 uk³adu 7802
(TDA8809). Wykaz kodów b³êdów
5. Ramiê z g³owic¹ po stronie wewnêtrznej? Nie, to sprawdziæ: B³êdy systemowe
B0 ÷ B3 (wejœcia z µP) - n.8 ÷ 11 uk³adu 7802 (TDA8809). ER01 - B³¹d szuflady
6. Odczyt informacji o p³ycie? Je¿eli nie, to sprawdziæ sygna³: ER02 - B³¹d ogniskowania
REdig (wyjœcie cyfrowe sygna³u RE) - n.7 uk³adu 7802 ER03 - B³¹d œledzenia œcie¿ki
(TDA8809), ER04 - B³¹d dysku
Cosc1,2 (oscylator 650Hz) - n.2, 3 uk³adu 7802 (TDA8809) ER05 - Sygna³ TL (utraty œcie¿ki) zbyt d³ugo przyjmuje
RElag (sca³kowany sygna³ RE) - n.17 uk³adu 7802 (TDA8809), stan niski
RAD-, + - z³¹cze 1851- k.3, 4; n.5, 3 uk³adu 7803 (TCA0372). ER06 - B³¹d przeskoku
7. W³¹czyæ odtwarzanie przyciskiem [ PLAY ] ER07 - B³¹d subkodu
8. Przeskok do œcie¿ki 1? Je¿eli nie, to sprawdziæ sygna³y: ER08 - B³¹d odczytu TOC (informacji o dysku)
DODS (wej. detektora zaniku - drop out) - n.12 uk³adu 7800 ER09 - B³¹d dekodera SAA7341(CD4+)
(TDA8808), B³êdy pracy
HFI - n.38 uk³adu 7805 (SAA7341), ER31- B³¹d czasu szukania
QRA - n.23 uk³adu 7805 (SAA7341) - szyna potwierdzania, ER32 - Podwójny b³¹d czasu szukania
QDA - n.24 uk³adu 7805 (SAA7341) - szyna danych, ER33 - Nie znaleziono indeksu
QCL - n.25 uk³adu 7805 (SAA7341) - szyna zegara. ER34 - Nie znaleziono odpowiedniego czasu
9. Procedura startowa przebieg³a prawid³owo ER35 - Nastêpny/Poprzedni utwór podczas skanowania
ER36 - Zaprogramowana œcie¿ka nie wystêpuje na tej p³ycie CD
ER37 - Wybrana œcie¿ka nie wystêpuje na tej p³ycie CD
Tryby serwisowe ER38 - Powtarzanie utworów skoñczy³o siê i nie mo¿na w³¹-
W³¹czenie trybów serwisowych pozwala na testowanie pra- czyæ nastêpnego utworu
cy uk³adów serworegulacji, cewek g³owicy odczytuj¹cej i sil- ER39 - Powtarzanie utworów skoñczy³o siê i nie mo¿na w³¹-
ników mechanizmu CD. Mo¿na ponadto sprawdziæ œwiecenie czyæ poprzedniego utworu
wszystkich segmentów wyœwietlacza oraz odczytaæ kody b³ê- ER40 - B³¹d uzyskania danych
dów wystêpuj¹ce podczas odtwarzania p³yty CD. ER41 - B³¹d przegl¹dania
1. W³¹czenie trybów serwisowych ER42 - B³¹d przepe³nienia pamiêci programu
Naciskaæ dwa przyciski jednoczeœnie: ER43 - Naciskany przycisk [ Program ] podczas odtwarzania
[ NEXT ], [ PREVIOUS ], [ PLAY/REPLAY ], [ STOP/ ER44 - Naciskany przycisk [ Cancel ], gdy nie wybrano prze-
CP ] + [ POWER ON ]. gl¹dania
2. Tryb serwisowy 0 - Test przesuwu ER45 - Naciskany przycisk [ Program ], gdy nie wybrano œcie¿ki
a) Test przesuwu g³owicy - Naciskaæ przyciski [ SEARCH ER46 - Naciskany przycisk [ Program ] podczas skanowania
>> ] i [ SEARCH << ] - g³owica bêdzie przesuwaæ siê, programu
b) Test szuflady - Nacisn¹æ przycisk [ OPEN/CLOSE ] - ER47 - Naciskany przycisk [ A-B ], gdy nie w³¹czono odtwa-
szuflada otworzy siê i zamknie. rzania
c) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK > ] przejœæ do trybu ser- ER48 - Naciskany przycisk [ A-B ] podczas skanowania
wisowego 1. ER49 - Naciskany przycisk [ Search ] podczas skanowania
3. Tryb serwisowy 1 - Test ostroœci - Laser œwieci siê ER50 - Naciskany przycisk [ Edit ] podczas odtwarzania
a) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK > ] przejœæ do trybu ser- ER51 - Niemo¿liwe odtwarzanie œcie¿ki w trybie edycji
wisowego 2. ER52 - Naciskany przycisk [ Tape ], chocia¿ nie jest w³¹czo-
b) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK < ] mo¿na wróciæ do try- ny tryb pracy time-input
bu serwisowego 0. ER53 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisku w czasie
4. Tryb serwisowy 2 - Test silnika napêdu dysku - Dysk ob- dubbingu z CD
raca siê ER54 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisków w czasie
a) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK > ] przejœæ do trybu ser- w³¹czenia edit-play/pause
wisowego 3. ER55 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisku w czasie
b) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK < ] przerywamy test i wra- w³¹czenia edit time-input
camy do trybu serwisowego 0. ER56 - Niedopuszczalne wciœniêcie przycisku w stanie standby
5. Tryb serwisowy 3 - Test ruchu promieniowego g³owicy i ER57 - Naciskany przycisk [ >> ], gdy nie w³¹czono odtwarzania
œledzenia œcie¿ki - Przerwanie testu, gdy wyst¹pi b³¹d ser- ER58 - Naciskany przycisk [ << ], gdy nie w³¹czono odtwarzania
womechanizmu ER59 - Odebranie EOT podczas odtwarzania
a) Naciskaj¹c przycisk [ TRACK < ] przerywamy test i wra- B³êdy informuj¹ce o naciskaniu przycisków mog¹ ozna-
camy do trybu serwisowego 2. czaæ b³êdn¹ obs³ugê odtwarzacza lub uszkodzenie wymienio-
6. Test wyœwietlacza mo¿e byæ w³¹czony w ka¿dym trybie nego przycisku. M.S.
}

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 35


Zestawienie

Opis uk³adu TDA8302 firmy Philips

Opis uk³adu TDA8302 firmy Philips


Marian Borkowski

Procesor TDA8302 jest szeroko stosowany w odbiornikach Wzmacniacz sygna³u video zawiera inwerter punktu bieli i
telewizyjnych, miêdzy innymi w OTVC firmy Trilux. Sche- uk³ad klampowania szumów. Uk³ady te umo¿liwiaj¹ ograni-
mat blokowy tego uk³adu przedstawiono na rysunku 1, aplika- czenie sygna³ów zak³ócaj¹cych (powstaj¹cych w wyniku in-
cyjny na rysunku 2, a w tabeli 1 podano wa¿niejsze parametry. terferencji) poni¿ej poziomu impulsów synchronizacji.
Do najwa¿niejszych cech tego uk³adu nale¿¹:
• uk³ad ARW bazuj¹cy na „szczytach” impulsów synchro- Uk³ad ARCz
nizacji,
• przedwzmacniacz sygna³u video, Sygna³ ARCz wytwarzany jest w demodulatorze kwadra-
• prze³¹cznik sygna³u video (umo¿liwiaj¹cy prze³¹czenie turowym, do którego sygna³ odniesienia dostarczany jest z
wewnêtrznego lub zewnêtrznego sygna³u video), uk³adu demodulatora impulsów synchronizacji. Sygna³ ten
• uk³ady synchronizacji, przesuniêty zostaje wewn¹trz procesora TDA8302 o 90°. Wyj-
• identyfikacja obecnoœci sygna³u na wejœciu, œciowy sygna³ ARCz jest próbkowany i zapamiêtany.
• generator impulsu sandcastle, W przypadku odbioru sygna³u zmodulowanego negatywo-
• prze³¹cznik VCR, wo, wyjœcie ARCz jest próbkowane tylko podczas trwania
• trzystopniowy wzmacniacz sygna³u p.cz. video, impulsów synchronizacji, poniewa¿ brak jest wtedy noœnej.
• dekoder sygna³u chrominancji, Uk³ad ARCz jest wy³¹czony, gdy próbka tego sygna³u (n.22)
• demodulator sygna³u fonii. zostanie podana na masê.

Wzmacniacz p.cz. Uk³ad mute, prze³¹cznik VCR i video


W ka¿dym z trzech, sprzê¿onych pojemnoœciowo stopni W czasie, gdy nie jest nadawany program na wybranym
wzmacniacza p.cz. mo¿na pomin¹æ sprzê¿enie sta³opr¹dowe, kanale sygna³ mute powoduje wy³¹czenie przedwzmacniacza
umo¿liwia to regulacjê wzmocnienia w zakresie 20dB. Wzmoc- fonii. Zapobiega to powstawaniu w g³oœniku nieprzyjemnych
nienie kontrolowane jest za poœrednictwem demodulatora. szumów, równie¿ podczas zmiany programów.
Dziêki poszerzeniu pasma i zastosowaniu wzmacniacza video Uk³ad TDA8302 umo¿liwia tak¿e odbiór zewnêtrznego sy-
o dobrej liniowoœci uzyskuje siê poprawê jakoœci sygna³u. gna³u video, na przyk³ad ze z³¹cza scart. Sygna³ ten zostaje

Supply Sync. Phase 1 Start Black level


voltage separator detector horizontal Horizontal Phase 2 clamp
GND GND input input output oscillator oscillator detector internal video N.C.

7 19 8 28 27 12 26 31 1 32

14 GATING PHI 1 HORIZONTAL PHI 2 HORIZONTAL 29 Horizontal


Mute MUTE OUTPUT
SYNC DETECTOR OSCILLATOR DETECTOR drive output

Coincidence SANDCASTLE 30 Sandcastle output/


VERTICAL REFERENCE
detector/ 25 COINCIDENCE SYNC VERTICAL GENERATOR/ horizontal flyback
SYNC PULSE
transmiter DETECTOR SEPARATOR DIVIDER HORIZONTAL input
SEPARATOR GENERATOR FLYBACK
identification

6
Tuner AGC

Tuner 2 AGC AGC VCR VERTICAL


IDENTIFICATION
take-over AMPLIFIER DETECTOR SWITCH BLANKING
11
IF AGC

9
Video OVERLOAD SYNCHRONOUS WHITE SPOT RAMP 3 Vertical
10 IF DEMODULATOR LOW - PASS GENERATOR
IF input DETECTOR INVERTOR ramp generator

INT/EXT VERTICAL
21 AFC S/H & VIDEO VIDEO SWITCH
AFC output AFC 90 DEGREES DRIVE & 4 Vertical
AFC SWITCH AMPLIFIER & NOISE CLAMP FEEDBACK drive output

22 23 24 20 17 18 13 16 15 5

AFC S/H Video Video VCR Video Video switch output Vertical
AFC switch demodulator amplifier switch switch Internal video input feedback
input tuned circuit output input input External video input input

Rys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA8302.

36 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Zasilacz serwisowy

220k 47k
+
Tabela 1. Wa¿niejsze parametry uk³adu TDA8302 +
68n 1 32 Niepod³¹czona
WartoϾ 4.7k 47k
+ 82k
Parametr 47k
Min. Typ. Max. 2 31
100n
390k AGC Impuls powrotu
Napiêcie zasilania (n.8) 10V 12V 13.2V + linii
220n Sandcastle
Czu³oœæ wejœcia p.cz. video (n.9, 10) 25µV 40µV 65µV 3 30
2.7k
Sterowanie +
Wzmocnienie stopnia p.cz. - 74dB - ramki Sterowanie
4 29 linii
Napiêcie ARCz (n.21) 10.5V - 11.5V
Sprzê¿enie zwrotne
150p 1.8k
Wewnêtrzny sygna³ video, przy ramki
5 28
470n
amplitudzie sygna³u wyjœciowego - 2V - 68n
równej 2.5VPP (n.16) ARW do g³owicy 1.5k 4.7µ
6 27
Zewnêtrzny sygna³ video, przy +
5.6k
82k
2.7n
amplitudzie sygna³u wyjœciowego - 1V - 27k
7 26
równej 2.5VPP (n.13) 10k

TDA8302
47n
Wyjœciowy sygna³ video (n.15) 2.3VPP 2.5VPP 2.7VPP Zasilanie
8 25
Amplituda wejœciowych impulsów
200mV 750mV - Wej. p.cz. 1.2n
synchronizacji (n.28) 9 24
Napiêcie przy braku sygna³u - 0.3V - 100p
1.2n
na n.14: przy sygnale na wejœciu - 12V - 10 23
Sta³e napiêcie sprzê¿enia zwrotnego 6.8µ 22n
2.9V 3.3V 3.7V
ramki (n.5) 11 22
+
Amplituda sprzê¿enia zwrotnego ARCz +
- 1VPP - Start 12 21 1.2k
ramki (n.5)
Wejœcie zewnêtrznego
Amplituda przebiegu pi³okszta³tnego 220
- 1.9 VPP - sygna³u video
13 20
generatora ramki (n.3)
15k
+ 1.2k
Mute
14 19
doprowadzony do n.13. Wybór odbieranego sygna³u realizo- Wyjœcie
Wyjœcie sygna³u sygna³u
wany jest za pomoc¹ zmiany napiêcia na n.18. Stan wysoki na video 15 Prze³¹cznik video
18
video
tej nó¿ce wymusza odbiór zewnêtrznego sygna³u video, a stan
Prze³¹cznik
niski sygna³u wewnêtrznego. Wewnêtrzny sygna³ video jest 16 17 VCR
poddany procesowi filtracji, aby usun¹æ z niego noœn¹ fonii i
doprowadzony do n.16.
W przypadku odbioru wewnêtrznego sygna³u video, je¿eli
pêtla odchylania poziomego jest zsynchronizowana z impul- Rys.2. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8302.
sami tego sygna³u, wówczas na n.25 pojawia siê stan wysoki,
a stan niski przy braku synchronizacji. W celu zapobie¿enia powstawaniu „przes³uchów” z uk³a-
Procesor TDA8302 na n.17 ma sterowany napiêciem prze- dów p.cz. do generatora odchylania poziomego w przypadku,
³¹cznik VCR. Uk³ad jest prze³¹czony do wspó³pracy z magne- gdy uk³ad prze³¹czony jest na odbiór sygna³u zewnêtrznego,
towidem, gdy na n.17 jest stan wysoki. W momencie przejœcia mo¿liwa jest redukcja wzmocnienia wzmacniacza p.cz. do
do pracy w trybie VCR prze³¹czone zostaj¹ równie¿ sta³e cza- 20dB. Jest to mo¿liwe, gdy n.17 po³¹czona jest z mas¹ przez
sowe uk³adu synchronizacji, tak aby zapewniæ w³aœciw¹ jego rezystor 39k. W trybie automatycznego prze³¹czania na od-
pracê. Uk³ad synchronizacji wytwarza odpowiednio ukszta³- biór VCR rezystor ten musi zostaæ od³¹czony.
towane impulsy steruj¹ce odchylaniem poziomym i pionowym. }

Zasilacz serwisowy
Edward Bitner
Ka¿dy zak³ad serwisowy RTV, powinien byæ wyposa¿ony wi¹zanie, umo¿liwia bardzo szybkie ustalanie napiêcia ka¿-
w regulowane zasilacze napiêcia sta³ego. Szczególnie dzisiaj, dej diody Zenera (szczególnie takiej, w której napis jest nie-
gdy naprawiany sprzêt jest coraz bardziej skomplikowany, a czytelny). W tym przypadku w³aœciwe dla danej diody napiê-
lokalizacja uszkodzeñ niejednokrotnie powoduje „zawrót g³o- cie Zenera jest bezpoœrednio odczytywane z analogowego
wy”. Proponowany zasilacz, przedstawiony na rysunku 1, nie wskaŸnika napiêcia.
jest zasilaczem laboratoryjnym, niemniej doskonale spe³nia Bardzo cenn¹ zalet¹ tego zasilacza, jest mo¿liwoœæ testo-
wymagania stawiane zasilaczom przeznaczonym do celów ser- wania g³owic zintegrowanych. Dziêki wbudowanemu wzmac-
wisowych. Jego podstawow¹ zalet¹ jest to, ¿e posiada unikal- niaczowi m.cz., po³¹czonemu ze wskaŸnikiem napiêcia, mo-
ny zakres napiêcia sta³ego 0÷150V. Dodatkowo zosta³ wypo- ¿emy testowaæ wyprowadzenie warikapowe ka¿dej g³owicy.
sa¿ony w drugi, regulowany zasilacz 1.3÷28V/1.5A, który po- Test taki dopuszcza u¿ycie napiêcia wiêkszego od 33V (jed-
zwala na naprawê wiêkszoœci odbiorników samochodowych nak nie wiêkszego od 45V), a to pozwala us³yszeæ i zobaczyæ
oraz testowanie, czy te¿ wspomaganie zasilania podstawowych wszelkie up³ywnoœci, zwarcia i trzaski czêsto pojawiaj¹ce siê
bloków odbiorników telewizyjnych. Ponadto specjalne roz- na tym wyprowadzeniu. Oddzielne wejœcie wzmacniacza m.cz.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 37


Zestawienie

Zasilacz serwisowy

Np. TS 70/8 500mA BU326


10µF 5.6k 5.6k
5.6k 470 200V 60W
1W 1W 220V 300mA
1000µF BF458
145V 250V

220V 22n/630V
10k 100k
+12V
L78S12 W1 10µF/350V 10µF
2A
350V
22V 470µF
2000µF 2 × C82 25V 22n/1000V
5W P2
50V 220k
8R 100k

ADP670

LM317T 1
Bocznik A1 +Uz
330 A1 2
V1 + + 0.6mA
P1 10µF/50V 1.3 ÷ 28V 3
5k - -
1µF/400V

Rys.1. Schemat ideowy zasilacza serwisowego.

umo¿liwia lokalizacjê uszkodzonego elementu (zwykle kon-


Z uwagi na niebezpieczne dla ¿ycia napiêcia, nale¿y zacho-
densatora ceramicznego) wewn¹trz g³owicy oraz w innych te-
waæ szczególn¹ ostro¿noœæ przy korzystaniu z zasilacza wy-
stowanych modu³ach (oceniamy to po nasileniu s³yszalnych
sokonapiêciowego!
zak³óceñ i trzasków). Mo¿na wówczas korzystaæ z zasilacza
naprawianego odbiornika, ale wygodnej jest pod³¹czyæ do da-
Objaœnienia do rysunku 1:
nego modu³u proponowany zasilacz. Nic nie stoi na przeszko-
• Mostki prostownicze - 6A/600V.
dzie by korzystaæ jednoczeœnie z dwóch zasilaczy (ka¿dy po-
• A1 - amperomierz o skali 0÷1.5A (jest to wskaŸnik analo-
siada oddzieln¹ regulacjê oraz oddzielne wskaŸniki analogo-
gowy 0.6mA z typowym bocznikiem rezystorowym. W celu
we). Wiêkszoœæ uszkodzeñ kondensatorów ceramicznych lub
uzyskania bardziej przejrzystej skali logarytmicznej, nale-
tranzystorów, ujawnia swoje wady dopiero przy wiêkszych
¿y równolegle do bocznika do³¹czyæ tranzystor ADP670).
napiêciach pracy od tych, które wystêpuj¹ w typowej aplika-
• V1 - woltomierz o skali 0÷30 (jest to wskaŸnik analogo-
cji naprawianych podzespo³ów. Ten zasilacz to umo¿liwia i to
wy 0.6mA i rezystor szeregowy o wartoœci oko³o 50k).
bez nara¿enia sprawdzanego elementu na uszkodzenie udaro-
• W1 - dowolny wzmacniacz m.cz. (np. NE530H), gdzie:
we (zakres 2 zasilacza). Z praktyki mogê dodaæ, ¿e bardzo
1 - wejœcie wzmacniacza m.cz. (np. do pods³uchu pracy do-
przyjemnie jest us³yszeæ w g³oœniku nietypowe szumy lub trza-
wolnego elementu lub podzespo³u zasilanego napiêciem
ski w testowanym elemencie, gdy jednoczeœnie wskazówka
sta³ym),
wskaŸnika napiêcia porusza siê niestabilnie. W czasie testo-
2 - wejœcie do sprawdzania: napiêcia diody Zenera, up³yw-
wania danego elementu, mo¿e zachodziæ potrzeba odlutowa-
noœci kondensatorów ceramicznych, wyprowadzenia wa-
nia przynajmniej jednego wyprowadzenia elementu.
rikapowego g³owicy,
Proponowany zasilacz pozwala równie¿ na awaryjne zasi-
3 - wyjœcie regulowanego napiêcia sta³ego 0÷150V (s³u¿y do
lanie prawie ka¿dego stopnia koñcowego linii w odbiornikach
awaryjnego zasilania i sprawdzania koñcowych stopni linii.
telewizyjnych. Wówczas obserwacja miliamperomierza oraz
Przy budowie zasilacza trochê k³opotu, mo¿e sprawiæ ko-
intensywnoœci œwiecenia ¿arówki (w czasie podwy¿szania na-
niecznoœæ przeskalowania wskaŸników analogowych oraz do-
piêcia) pozwala lokalizowaæ zwarcia w trafopowielaczach lub
bór odpowiednich napiêæ na transformatorze sieciowym (te
inne przeci¹¿enia wystêpuj¹ce w koñcowym stopniu linii. Nie-
ostatnie nie s¹ jednak wartoœciami krytycznymi). Radiatory
jednokrotnie zasilacz umo¿liwia awaryjne uruchomienie na-
powinny zapewniaæ bezpieczn¹ temperaturê dla elementów
prawianego odbiornika, szczególnie w przypadku uszkodze-
regulacyjnych (ich rozmiar nigdy nie jest za du¿y, szczególnie
nia zasilacza impulsowego odbiornika. Poniewa¿ w obwodzie
przy d³ugotrwa³ym obci¹¿eniu zasilacza). D³ugotrwa³e obci¹-
zasilacza jest zamontowana ¿arówka, dlatego wymiary obrazu
¿enie zasilaczy przy proporcjonalnie niskich napiêciach wyj-
mog¹ byæ trochê zmniejszone. Proponowany zasilacz jest prze-
œciowych, doprowadza w doœæ krótkim czasie do przegrzania
widziany do dalszej rozbudowy. Jest on równie¿ odporny na
elementów stabilizuj¹cych (BU326 i LM317T). W praktyce
zwarcia koñcówek zasilania do masy.
nale¿y kierowaæ siê prost¹ zasad¹ - ma³e napiêcie wyjœciowe i
du¿y pr¹d obci¹¿enia - mo¿liwie krótki czas testowania.
Uwaga: Nie nale¿y zwieraæ wyjœcia zasilacza niskonapiê-
Zasilacze nale¿y pod³¹czaæ zawsze przy zerowym napiê-
ciowego z wysokonapiêciowym.
ciu wyjœciowym, by nastêpnie zwiêkszyæ je do wymaganej
wartoœci.
}

38 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Chassis Alpha 3 firmy Panasonic

Chassis Alpha 3 firmy Panasonic (cz.3)


Jerzy Jêdrzejewski 4

Z uk³adu teletekstu
Prze³¹czanie sygna³ów AV R G B
IC3301
1 2 3 AN5682K IC3302
Sposób komutacji oraz rozprowadzania sygna³ów audio i AN5682K
0.1
video w opisywanym chassis nale¿y uznaæ za skomplikowany, 8 3
8

wizyjnego IC303
co wynika z udostêpnienia u¿ytkownikowi odbiornika wielu B

Do procesora
0.1
funkcji. Czêœæ uszkodzeñ kwalifikowanych jako utrata sygna- 6 2 6
G
³u mo¿e byæ spowodowana z³¹ jakoœci¹ po³¹czeñ. LuŸne po³¹- 0.1
czenia lub wrêcz wysuniêcie siê modu³u B spowoduje objawy 5 1 5
R
podobne do tych, które towarzysz¹ zanikowi sygna³u otrzy- Q3177
13 12 11 4
mywanego z tunera (czarny raster). Wysuniêcie siê modu³u H 13 12 11 4
wywo³uje podobne objawy, przy czym odbiornik dodatkowo R G B BLK
przestaje odtwarzaæ sygna³y podawane do wejœæ AV.
Na rysunku 4 pokazano w uproszczony sposób uk³ad prze- Stero- B G R BLK
³¹czania sygna³ów video pochodz¹cych z ró¿nych Ÿróde³, znaj- wanie
Ze z³¹cza AV1 Z generatora OSD
duj¹cy siê na module H. Sygna³ z: tunera doprowadzany jest z
Q3341
modu³u B, AV1 z p³yty g³ównej E, AV2 z modu³u H, AV3 z Impulsy BLK
modu³u L (o ile odbiornik zosta³ w niego wyposa¿ony) a z z uk³adu teletekstu
tunera satelitarnego (dotyczy wy³¹cznie odbiornika TX25W2A)
- z wewnêtrznego modu³u satelitarnego. Wszystkie wymienione Rys.5. Uk³ad prze³¹czania wyboru Ÿród³a sygna³ów
sygna³y (za wyj¹tkiem sygna³ów RGB dostêpnych na z³¹czu RGB (modu³ E).
scart AV1) kierowane s¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego znajduj¹-
le¿y nacisn¹æ przycisk [ AV2 MODE SWITCH ], który znaj-
cego siê na module H. Sygna³y RGB miksowane s¹ w uk³a-
duje siê w s¹siedztwie z³¹cza scart AV3. Powoduje to zmianê
dach IC3301 i IC3302 z sygna³ami zawieraj¹cymi informacje
konfiguracji uk³adu: wyprowadzenie 20 gniazda scart (dotych-
OSD oraz z sygna³ami RGB otrzymywanymi z dekodera tele-
czas przeznaczone dla zespolonego sygna³u wizji) staje siê wej-
tekstu, jak pokazano na rysunku 5.
œciem sygna³u luminancji, natomiast wyprowadzenie 15 (nor-
Jeszcze wiêksz¹ komplikacjê uk³adu powoduje wprowa-
malnie bêd¹ce wejœciem sygna³u R) bêdzie wejœciem sygna³u
dzenie sygna³ów SVHS poprzez z³¹cza scart AV1 oraz AV3.
chrominancji. Miniaturowe gniazdo AV2 zawiera wewnêtrz-
Gdy do odbiornika zostaj¹ doprowadzone sygna³y SVHS, na-
ny prze³¹cznik, który w trakcie pod³¹czania wtyku do niego,
powoduje automatyczne ustawienie okreœlonego trybu pracy
IC3004
z³¹czy scart. W odbiornikach z serii A2 (i tylko w nich) z³¹czu
5 Wyjœcie AV2 scart AV3 znajduj¹cemu siê na panelu czo³owym odbiornika
scart wypr. 19 Magistrala I2C
12 towarzyszy gniazdo SVHS oraz gniazda sygna³ów AV (typu
3 Video Sygna³ RCA). Wejœcia zespolonego sygna³u wizji maj¹ charakter prio-
13 AV3 CVBS
Sygna³ video 12V lub lumi- rytetowy do momentu pod³¹czenia wtyku do gniazda SVHS.
Prze³¹cznik
3
z uk³adu p.cz. Video nancji dla
tylnego
AV1 dekodera Jest to czêsta przyczyna nieporozumieñ, zarówno dla przeciêt-
panelu
sterowania 5 17 koloru nego u¿ytkownika, jak i dla personelu serwisowego.
IC3005 7 Za centralny rozdzia³ sygna³ów AV odpowiada uk³ad sca-
Sygna³ video 5 lony IC3002, bêd¹cy czterowejœciowym, trójdro¿nym (tor sy-
SAT 12
9 gna³u wizyjnego oraz dwa kana³y foniczne) prze³¹cznikiem
3
13 IC3002 zawieraj¹cym wzmacniacz sygna³u wizyjnego. Przed uk³adem
Sygn. Tylko OTVC
ster.
IC3002 znajduje siê uk³ad IC3003, który odpowiedzialny jest
TX25W2A Dekoder
AV2 comp. video IC3003 TXT
za wybieranie Ÿród³a sygna³u pochodz¹cego z toru AV2 (tzn.
scart wypr. 20 5 ze z³¹cza scart lub z gniazda SVHS). Zadaniem uk³adu IC3001
Luminancja
12 jest wybieranie sygna³u chrominancji w trybie pracy SVHS
Z gniazda SVHS

3 Prze³¹cznik gniazda (sygna³ luminancji przepuszczany jest t¹ sam¹ drog¹ co zespo-


13 SVHS AV2
AV2

lony sygna³ wizyjny). W odbiorniku TX25W2A znajduje siê


Chromi- IC3001 Tylko dla dodatkowo uk³ad IC3005 realizuj¹cy prze³¹czanie sygna³u po-
nancja 5 modelu A2 Sygna³ chrominancji
dla dekodera koloru
miêdzy tunerem telewizji naziemnej i satelitarnej.
8 Chassis Alpha 3 ma jeszcze jedn¹, ciekaw¹ funkcjê, czêsto
7 Sterowanie z panelu
Sygna³ chromi- niewykorzystywan¹ przez u¿ytkowników, a jest ni¹ mo¿liwoœæ
4 czo³owego
nancji toru AV3
prze³¹czania Ÿród³a sygna³u video dostêpnego na z³¹czu scart
AV2. Dziêki tej funkcji (zrealizowanej na uk³adzie prze³¹czni-
Rys.4. Uproszczony schemat prze³¹czania sygna³u ka IC3004) istnieje mo¿liwoœæ podgl¹dania obrazu uzyskiwa-
wizji na module H. nego z tunera lub z toru wybranego w danej chwili przez se-

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 39


Zestawienie

Chassis Alpha 3 firmy Panasonic

5V 5V z p³yty
12V
g³ównej
C3558
z IC3505
160p 6 3
Q3522
IC3503 IC3507
2 PCF84C81P 17 Uk³ad zerowania
EEPROM 5 (reset)
Procesor 1
Q3514 10 steruj¹cy C3546
VCR 0.01
Sygna³ 10
video 15 16
z Q3513 X3503
IC3002
Dane 6 Blanking
Q3515 15 17 Wy B
Wyjœcia buforowane
15 Wy G (analogicznie do wyjœcia R)
6.9375MHz 7
27 14 12V
IC3501 14 IC3502 1n5
SAA5231 SAA5243P/E 1k5 Wy R do

Q3505
Wy R
6MHz 9 prze³¹cznika
Dekoder 13 75 RGB
12V 17
teletekstu
(IC3301)
Impulsy synchr. TXT 1k 12V
(do p³yty g³ównej) 1 19
5V
Do kana³ów
11 20 G oraz B
R3514 (reg.
kontrastu)
X3501 18 20
13.875MHz

Z uk³. reg.
Adres
2 Zapis/

Q3506
X3504

Dane

kontrastu
13 8

Q3502
8V IC3505 wyjœcie
5V 6MHz
78M05
100 IC3506
Zegar Dane MN4464-08
2
64 Kbit SRAM
Magistrala I C

Rys.6. Uproszczony schemat uk³adu dekodera teletekstu.

lektor IC3002. Wybór rodzaju sygna³u realizowany jest przez ku do standardowych rozwi¹zañ stosowanych przez pozosta-
prze³¹cznik znajduj¹cy siê w tylnej czêœci odbiornika (pod z³¹- ³ych producentów odbiorników, ale istniej¹ dwa punkty, na
czem scart AV2). Funkcja podgl¹du wykorzystywana jest bar- które warto zwróciæ szczególn¹ uwagê.
dzo czêsto w salonach sprzeda¿y do reprodukcji na wielu od- Wyjœcia sygna³ów R, G, B oraz sygna³u wygaszania, gene-
biornikach tego samego sygna³u (odbiorniki po³¹czone s¹ ze rowane przez uk³ad dekodera IC3502, s¹ buforowane przez
sob¹ w sposób ³añcuchowy). tranzystory Q3505/4/3/1, a nastêpnie kierowane do uk³adu prze-
³¹czaj¹cego. Dla zwyk³ego trybu teletekstowego sygna³ wyga-
szania jest aktywny w sposób ci¹g³y (tekst pojawia siê na czar-
Uk³ad teletekstu nym tle). W przypadku trybu pracy teletekstu MIX jest on nie-
Na module H znajduj¹ siê równie¿ uk³ady dekodera tele- aktywny, dziêki czemu obserwujemy jednoczeœnie treœæ obra-
tekstu, które s¹ ca³kowicie odseparowane od uk³adów prze³¹- zu oraz informacjê tekstow¹. Gdy wyœwietlona zostanie infor-
czania sygna³ów AV. Na rysunku 6 przedstawiony zosta³ macja o podstronach lub te¿ z „ostatniej chwili” (newsflash),
uproszczony schemat dekodera teletekstu. Na jego wejœciu sygna³ wygaszania aktywny jest jedynie w tym momencie, w
znajduje siê zespó³ z³o¿ony z 3 tranzystorów, którego zada- którym na ekranie wyœwietlony zostaje tekst. Regulacja kon-
niem jest odpowiednie wzmocnienie wybranego uprzednio trastu sygna³u tekstowego mo¿liwa jest rezystorem R3514.
sygna³u wizyjnego, jego separacja miêdzy stopniami oraz za- £¹cznie z tranzystorem Q3506 ustanawia on poziom wystero-
pewnienie okreœlonego poziomu przylegania, niezbêdnego dla wania dla stopnia wyjœciowego RGB. Wspó³dzia³anie z pod-
poprawnej pracy procesora sygna³u wizyjnego teletekstu. Za- stawowym uk³adem regulacji kontrastu obrazu zapewnione
daniem trymera C3558 jest odpowiednie ukszta³towanie cha- zosta³o dziêki tranzystorowi Q3502, który ustawia zakres re-
rakterystyki czêstotliwoœciowej stopnia wzmacniaj¹cego. gulacji kontrastu na wyprowadzeniu bazy tranzystora Q3506.
Uk³ad teletekstu zrealizowany jest w sposób charaktery- Zadaniem tranzystora Q3522 i elementów jemu towarzy-
styczny dla typowej aplikacji wykorzystuj¹cej rodzinê uk³a- sz¹cych jest zerowanie uk³adu procesora steruj¹cego IC3507.
dów scalonych firmy Philips. Sk³ada siê on z uk³adów: Jest to konieczne ze wzglêdu na zasilanie uk³adu teletekstu z
SAA5231 (procesor sygna³u wizyjnego), SAA5243P/E (de- dwóch niezale¿nych Ÿróde³ napiêcia 5V. Uk³ad zeruj¹cy za-
koder), PCF84C81P (procesor steruj¹cy), MN4464-08 (pamiêæ pewnia blokowanie pracy uk³adu teletekstu do momentu poja-
statyczna RAM do przechowywania zawartoœci strony) oraz wienia siê obu ustabilizowanych napiêæ zasilaj¹cych.
pamiêci EEPROM zapewniaj¹cej zapamiêtanie numerów 4 Przy okazji pragnê dodaæ, ¿e jedyny defekt uk³adu zeruj¹-
„ulubionych” stron dla pierwszych 25 kana³ów telewizyjnych. cego, z którym siê zetkn¹³em, polega³ na uszkodzeniu kon-
W uk³adzie teletekstu pracuj¹ dwa rezonatory kwarcowe: densatora C3546 (10nF). Rezultatem tego uszkodzenia by³o
pierwszy z nich o czêstotliwoœci 13.875MHz s³u¿y do syn- permanentne wygaszenie informacji tekstowej, spowodowane
chronizacji odczytu danych teletekstowych, a drugi o czêsto- blokowaniem pracy uk³adu scalonego wskutek niepoprawne-
tliwoœci 6MHz synchronizuje pracê generatora znaków. Sche- go zerowania uk³adu podczas startu odbiornika. }
Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze
mat dekodera nie wyró¿nia siê niczym szczególnym w stosun-

40 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Demodulacja i dekodowanie sygna³u RDS

Demodulacja i dekodowanie sygna³u RDS (cz.2)


Miros³aw Sokó³

W poprzednim numerze „Serwisu Elektroniki” zastêpujemy je uk³adem LC72720. W niektórych konstrukcjach


omówione zosta³y demodulatory i dekodery systemu stosowano demodulator RDS LA1230 lub LA1232 z dodatko-
RDS firmy Philips. W sprzêcie japoñskim bardzo wym mikroprocesorem tylko do obróbki danych RDS.
czêsto stosowane s¹ uk³ady RDS firmy Sanyo, opisane
w niniejszym artykule. Uk³ady LA2230 i LA2232 - dekodery RDS
Uk³ady scalony LA2230 i LA2232 (rys.9) s¹ demodulato-
Firma Sanyo produkuje demodulatory RDS LA2230 i rami RDS z filtrami pasmowymi 57kHz i z demodulatorami
LA2232, z którymi wspó³pracuj¹ uk³ady synchronizacji i korek- ARI z identyfikacj¹ sygna³ów SK i DK.
cji b³êdów LC7070, LC7071, LC7073 i LC7074. Nowsze roz- System ARI (Auto-Rundfunk-Information) radiowej infor-
wi¹zanie reprezentuje uk³ad LC72720 bêd¹cy preprocesorem macji drogowej jest emitowany przez stacje radiowe nadaj¹ce
czyli uk³adem dokonuj¹cym wstêpnej obróbki nap³ywaj¹cych dodatkowy sygna³ informuj¹cy, ¿e nale¿¹ one do tego syste-
danych. Dekoder RDS jest pod³¹czany w torze radiowym do wyj- mu. Po odebraniu sygna³u wyró¿niaj¹cego, odbiornik z deko-
œcia m.cz. demodulatora FM (rys.8) i przekazuje nap³ywaj¹ce dane derem ARI automatycznie prze³¹cza siê na odbiór komunikatu
do mikroprocesora steruj¹cego odbiornikiem. Od mo¿liwoœci mi- drogowego przerywaj¹c pracê np. magnetofonu kasetowego.
kroprocesora i od zakresu zadañ, które mu powierzono zale¿y Po zakoñczeniu nadawania komunikatu drogowego ponownie
czy pod³¹czamy do niego sygna³y z demodulatora RDS np. w³¹cza siê magnetofon.
LA1230, czy te¿ dodatkowo stosujemy uk³ad np. LC7073 lub Dekodery RDS LA2230 i LA2232 s¹ czêsto wykorzystywa-
ne z uk³adami synchronizacji i detekcji oraz korekcji b³êdów se-
rii LC7070 np. LC7073. Przyk³ad takiego rozwi¹zania przedsta-
LA1883M wiono na rysunku 11. Uk³ad LA2232 ró¿ni siê od uk³adu LA2230
LA1831,1835
wiêksz¹ czu³oœci¹. Maj¹ one identyczne schematy blokowe i iden-
L
Tuner IC tyczne aplikacje. Uk³ady LA2230 i LA2232 zawieraj¹:
R
• wzmacniacz wejœciowy sygna³u ARI i RDS - n.6,
LC72720
• regulowany filtr pasmowy fali noœnej 57kHz - regulacja n.11,
LC75822
LA2230 LC7070/1 • oscylator VCO z rezonatorem ceramicznym 456kHz - n.24,
LCD drive LCD
LA2232 LC7073/4
• filtry: RDS - n.8, SK - n.7 i DK - n.1,
RDS Sync/
Demod Error
MCU LC75711 • uk³ad PLL odtwarzania czêstotliwoœci zegarowej - n.19,
FLT drive FLT
• bifazowy demodulator i dekoder ró¿nicowy RDS - dane
PLL n.17, zegar - n.18,
LC7218
LC7219 • demodulator sygna³u ARI,
• wyjœcia identyfikacji: ARI-DK - n.13, ARI-SK - n.14 i
Rys.8. Schemat blokowy tunera FM z dekoderem RDS
RDS - n.15,
na uk³adach scalonych firmy Sanyo.
• regulator czu³oœci detekcji ARI - n.16.
I-DET NC Q-DET DK-FLT OSC VCC BEF2 BEF1 INTEG/D DPLL

Preamplifier 4 3 2 ARI - DK detector 1 24 23 22 21 20 19


6 Vcc
INPUT BPF LPF BPF

Digital PLL 18
CLK
Automatic gain control
Bi-phase demodulator
5 LPF LPF Level detector
BYPASS
Clock
Logic
7 recovery
SK-FLT
Difirential decoder
17
DATA
LPF
D flip-flop D flip-flop
Divider

Logic

VCO 16
SK-ADJ
15
LPF LPF Level detector RDS-ID

8 9 10 11 12 13 14 LA2230/M, LA2232/M
RDS-FLT PLL-FLT FLT-SW BPF-ADJ GND DK-ID SK-ID

Rys.9. Schemat blokowy demodulatorów RDS LA2230/M i LA2232/M firmy Sanyo.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 41


Zestawienie

Demodulacja i dekodowanie sygna³u RDS

OPIS WYPROWADZEÑ UK£ADÓW LA2230/M i LA2232/M


30p
SYMBOL PIN OPIS FUNKCJI 18 17 16 15 14 13 12 11 10 10k
CLK OUT

DK-FLT 1 filtr dolnoprzep. detektora synfazowego DK CSA 4.00MG


4MHz LC7070/1 10k
DATA OUT

Q-DET 2 wyj. detektora kwadraturowego


ceramic
resonator LC7073/4 10k
DATA START

NC 3 nie pod³¹czone 30p


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10k
RDS-ID

I-DET 4 wyjœcie detektora synfazowego 0.33µ


10k 10k
SK-ID

BYPASS 5 kondensator filtru pasmowego DK-ID


Murata
INPUT 6 wejœcie sygna³u ARI i RDS CSB456F15
456kHz
ARI-ID sensitivity adjust
33p
ceramic resonator
SK-FLT 7 kondensator filtru dolnoprzepust. SK Vcc DPLL

0.0068µ
10k

0.033µ

0.022µ
22k
RDS-FLT 8 kondensator filtru dolnoprzepust. RDS 0.01µ
24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13
PLL-FLT 9 filtr pêtli PLL
FLT-SW 10 prze³¹cznik filtru pêtli PLL LA2230/LA2232
BPF-ADJ 11 potencjometr regulacja filtru pasmowego
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
GND 12 masa 560k
3.3k

0.0033µ

0.0033µ

0.01µ

0.01µ
Vcc
10µ 4.7µ 10µ 5.6k 4.7µ
DK-ID 13 wyjœcie sygna³u identyfikacji ARI-DK 4.7µ 22µ
1k
R* 1k 5k
SK-ID 14 wyjœcie sygna³u identyfikacji ARI-SK GND
DK Q I SK RDS PLL
filter detector detector filter filter loop filter
RDS-ID 15 wyjœcie sygna³u identyfikacji RDS IN
BPF checkpoint
* - R=1,2M dla LA2230 i 1,5M dla LA2230M
SK-ADJ 16 potencjometr regulacja czu³oœci detekcji ARI
DATA 17 wyjœcie danych Rys.11. Schemat ideowy dekodera RDS na
CLK 18 wyjœcie zgarowe uk³adach LA2230/2 i LC7070/1/3/4.
DPLL 19 filtr dolnoprzepust. cyfrowego PLL
INTEG/D 20 kondensatora ca³kuj¹co-roz³adowuj¹cy • uk³ad detekcji i korekcji b³êdów: zezwolenie - n.7, wyj.
BEF1 21 filtr pasmowy detekcji - n.13 i wyj. korekcji - n.12,
BEF2 22 filtr pasmowy
• oscylator z rezonatorem ceramicznym 4.0MHz - n.1, 18,
• detektor synchronizacji: kontrola startu - n.11, wyj. de-
VCC 23 zasilanie +5V
tekcji danych - n.10, wyj. starty danych - n.14 i wyj. zega-
OSC 24 rezonator ceramiczny 456kHz
ra - n.16,
• wyjœciowy konwerter równoleg³o/szeregowy danych -
Uk³ady LA2230 i LA2232 produkowane s¹ w obudowach
n.15.
DIP24S, a uk³ady LA2230M i LA2232M w obudowach do
monta¿u powierzchniowego MPF24S. OPIS WYPROWADZEÑ UK£ADÓW LC7070/1/3/4
SYMBOL PIN OPIS FUNKCJI
Uk³ady LC7070/1/3/4 - detektory i korektory OSC1 1 rezonator ceramiczny - pod³¹czenie 1
b³êdów dla demodulatorów RDS VSS1 2 masa
Uk³ady scalone serii LC7070 (rys.10) pe³ni¹ rolê detekto- VSS2 3 masa
rów i korektorów b³êdów, wyposa¿onych w prosty interfejs do RES 4 wej. resetu - stan L przez min. 4 cykle zegara
odbioru danych z demodulatorów systemu RDS uk³adów CKIN 5 wejœcie szeregowe zegara z demod. RDS
LA2230 i LA2232. Uk³ady serii LC7070 dokonuj¹ grupowej DIN 6 wejœcie szeregowe danych z demod. RDS
synchronizacji, detekcji i korekcji b³êdów, daj¹ mo¿liwoœæ: COREN 7 wejœcie zezwalania na korekcjê b³êdów;
wyboru wyjœciowej polaryzacji sygna³u zegara, startu bloku L - brak zezwolenia, H - zezwolenie
danych wyjœciowych oraz sygnalizacji niepowodzenia korek- CKPOL 8 wejœcie wyboru polaryzacji wyj. zegarowego
cji b³êdów. VDD 9 zasilanie +5V
Uk³ady serii LC7070 zawieraj¹: REC 10 wyjœcie detekcji odbioru danych; L - odbiór
• wejœciowy konwerter szeregowo/równoleg³y sygna³u po detekcji synchronizacji, H - brak odbioru
RDS: dane - n.6, zegar - n.5, DSCTL 11 wejœcie kontroli startu danych; L - start
danych drugiego bloku, H - dla pozosta³ych
COREN ERR COR DSCTL COR 12 wyjœcie korekcji b³êdów; stan L - korekcja,
7 13 12 11 H - brak korekcji
Error
DIN
6 Serial-to-parallel
detection
Parallel-to-serial 15
DOUT ERR 13 wyjœcie detekcji b³êdów; stan L - korekcja
converter converter
and correction nie uda³a siê, H - korekcja uda³a siê
5
CKIN 16
CKOUT DST 14 wyjœcie szeregowe startu danych;
Sync 14
DST
stan H - start i po resecie
LC7070/1
detector
10
REC DOUT 15 wyj. szeregowe danych; stan H po resecie
LC7073/4 CKOUT 16 wyjœcie szeregowe zegara
Oscillator System control
VSS3 17 masa
9 2 3 17 18 1 4 8
OSC2 18 rezonator ceramiczny - pod³¹czenie 2
VDD VSS1 VSS2 VSS3 OSC2 OSC1 RES CKPOL
Uwaga: Wyprowadzenia 10,12, 13 - stan wysokiej impedancji
Rys.10. Schemat blokowy uk³adów LC7070/1/3/4. po resecie.

42 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Demodulacja i dekodowanie sygna³u RDS

VREF FLOUT CIN


+5V +5V

VREF 1 5 6
1 24 SYR Vdda 3 14 Vddd
CLOCK
PLL
RECOVERY

z mikrokontrolera
MPXIN 2 23 CE REFERENCE (57kHz)
(1187.5Hz)

Sterowanie
VOLTAGE
Vdda 3 22 DI Vssa 4
VREF
15 Vssd
LC72720/M
Vssa 4 21 CL 57kHz
BPF
LC72720/M 19
FLOUT 5 20 DO MPXIN 2 ANTIALIASING (SCF) SMOOTHING DATA RDS-ID
FILTER FILTER DECODER
CIN 6 19 RDS-ID

T1 7 18 SYNC
20 18
DO SYNC
T2 8 17 T7 (CORREC/ARI-ID/BE0) 21 RAM ERROR CORRECTION SYNC/EC
CL 24
DI
22 CCB (24 BLOCK DATA) (SOFT DECISION) CONTROLLER SYR
23
T3 (RDCL) 9 16 T6 (ERROR/57k/BE1) CE

T4 (RDDA) 10 15 Vssd CLK (4.332MHz)


7
T1 MEMORY CONTROL SYNC SYNC
T5 (RSFT) 11 8
14 Vddd T2 TEST DETECT-1 DETECT-2
9÷11, OSC/DIVIDER
T3÷T7
XOUT 12 13 XIN 16,17
13 12

XIN XOUT

Rys.12. Schemat blokowy i opis wyprowadzeñ uk³adu LC72720/M.

Uk³ady LC7070N, LC7073 i LC7074 produkowane s¹ w •


offset-em s³ów E i F,
obudowie DIP18, a uk³ady LC7070/1NM, LC7073/4M w obu- •
zerowaniem danych,
dowie do monta¿u powierzchniowego MFP18. •
odczytem danych RDS/RBDS,
Pomimo identycznych schematów aplikacyjnych i bloko- •
metodami detekcji synchronizacji,
wych opisywane uk³ady ró¿ni¹ siê: •
metodami przesy³ania danych po synchronizacji.
• technologi¹ wykonania wyjœæ: uk³ady LC7070N/NM maj¹ Szczegó³owy opis ró¿nic miêdzy uk³adami serii LC7070
wyjœcia typu otwarty dren, a pozosta³e uk³ady maj¹ wyj- zawarto w aplikacji uk³adu LC7074.
œcia typu totem-pole na tranzystorach MOS,
Uk³ad LC72720/M - procesor sygna³owy RDS
OPIS WYPROWADZEÑ UK£ADÓW LC72720/M Uk³ad scalony LA72720/M (rys.12) jest uk³adem du¿ej skali
SYMBOL PIN OPIS FUNKCJI integracji przeznaczonym do przetwarzania danych standar-
VREF 1 wyjœcie napiêcia odniesienia (Vdda/2) dów EBU (European Broadcasting Union) RDS (Radio Data
MPXIN 2 wejœcie sygna³u MPX System) i US NRSC (National Radio System Committee) RDBS
Vdda 3 zasilanie czêœci analogowej uk³adu (+5V) (Radio Broadcast Data System). Uk³ad ten zawiera filtr pa-
Vssa 4 masa analogowa smowy, demodulator, uk³ad synchronizacji, uk³ad korekcji b³ê-
FLOUT 5 wyjœcie podnoœnej (wyjœcie filtru) dów z programowym uk³adem decyzyjnym i wewnêtrzn¹ pa-
CIN 6 wejœcie podnoœnej (wejœcie filtru) miêci¹ RAM. Uk³ad wyposa¿ono w interfejs mikroprocesora
z szyn¹ CCB.
T1 7 wejœcie testowe (zawsze na masie)
Uk³ad LA72720/M pe³ni funkcje:
T2 8 wejœcie testowe (kontrola standby);
0: normalna praca, • filtru pasmowego z prze³¹czanymi pojemnoœciami (SFC -
1: Standby (oscylator kwarcowy nie pracuje) Switched capacitor filter): wej. MPX - n.2, wyj./wej. - n.5 i 6,
T3(RDCL) 9 wej./wyj. testowe (wyjœcie zegara RDS) • demodulatora RDS z regeneracj¹ zegara danych i wyjœciem
T4(RDDA) 10 wej./wyj. testowe (wyjœcie danych RDS) identyfikacji - n.19, danych - n.10 i zegara - n.9,
T5(RSFT) 11 wej./wyj. testowe (wyjœcie programowej • uk³adu synchronizacji blokowej - n.18,
kontroli danych RDS) • uk³adu korekcji b³êdów z systemem decyzyjnym progra-
XOUT 12 wyj. osc. kwarcowego (4.332/8.664MHz) mowym i sprzêtowym - n.16, 17,
XIN 13 wejœcie oscylatora kwarcowego • buforuj¹cej pamiêci RAM z mo¿liwoœci¹ zapamiêtania 24
(wej. zewnêtrz. sygna³u wzorcowego) bloków danych - synchronizacja i reset - n.24,
Vddd 14 zasilanie czêœci cyfrowej uk³adu (+5V) • interfejsu wej./wyj. CCB dla mikroprocesora - n.20 ÷ 23.
Vssd 15 masa cyfrowa Uk³ad LA72720/M zawiera ponadto:
T6(ERROR/ 16 wej./wyj. testowe (wyj. statusu b³êdu, • oscylator kwarcowy 4.332/8.664 - n.12 i 13.
57K/BE1) odtworzonej noœnej, licznika bloków b³êdów) Uk³ad LA72720/M ma nastêpuj¹ce zalety:
T7(CORREC 17 wej./wyj. testowe (wyj. statusu korekcji b³êdu, • usprawnion¹ korekcjê b³êdów dziêki programowemu
/ARI-ID/BE0) detekcji SK, licznika bloków b³êdów) wspomaganiu decyzji,
SYNC 18 wyjœcie detekcji synchronizacji blokowej • zredukowane obci¹¿anie mikroprocesora poprzez zasto-
RDS-ID 19 wyjœcie sygna³u identyfikacji RDS sowanie wewnêtrznego bufora w postaci pamiêci RAM,
DO 20 interfejs CCB - wyjœcie danych • zapewnienie stabilnej synchronizacji poprzez zastosowa-
CL 21 interfejs CCB - wejœcie zegarowe nie dwóch detektorów synchronizacji,
DI 22 interfejs CCB - wejœcie danych • brak zewnêtrznych elementów regulacyjnych.
CE 23 interfejs CCB - wejœcie uaktywniania Uk³ad LA72720 produkowany jest w obudowie DIP24S, a
SYR 24 synchronizacja i reset adresów RAM
LA72720M w obudowie do monta¿u powierzchniowego MPF24S.
}

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 43


Zestawienie

Zamienniki transformatorów linii

Zamienniki transformatorów linii (cz.10 - ost.)


Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik
Oryginalny Oryginalny
firmy König firmy HR firmy firmy firmy König firmy HR firmy firmy
transformator transformator
Electronic Diemen TSL Erdiba Electronic Diemen TSL Erdiba
M 10-09 FAT 30254 HR 7353 HG 2798 RO-035 FAT 3610 TR 1064
M 10-10 FAT 30233 HR 7253 HG 2708 TR 1174 RO-04 FAT 30040 TR 1132
M 10-15 FAT 30233 HR 7253 HG 2708 TR 1174 RO-041 FAT 3807 TR 1025
M 10-20 FAT 30016 HR 7230 HG 2686 RO-043 FAT 3849 TR 1107
M 10-40 FAT 30056 HR 7224 HG 2680 RO-045 FAT 3733 TR 1033
M 10-50 FAT 30137 HR 7225 HG 2681 TR 1155 RO-051 FAT 3806 TR 1031
M 12-04 FAT 3503 HR 7140 HG 2593 TR 1042 RO-052 FAT 30041
M 12-06 FAT 30379 HR 7378 HG 2819 RO-063 FAT 30058 TR 1134
M 12-10 FAT 30441 HR 7295 HG 2749 RO-068 FAT 30425 TR 1200
M 12-11 FAT 30078 HR 7228 HG 2684 TR 1140 RO-073 FAT 30161 TR 1199
M 12-18 FAT 30031 HR 7218 HG 2676 TR 1129 RO-075 FAT 30041
M 12-19 FAT 30264 HR 7287 HG 2742 RO-076 FAT 3610 TR 1064
M 12-20 FAT 30431 HR 8165 RO-080 FAT 3834 TR 1030
M 12-24 FAT 30060 HR 7223 HG 2223 TR 1135 RO-081 FAT 3826 TR 1040
M 12-26 FAT 30059 HR 7227 HG 2683 RO-082 FAT 3824
M 12-28 FAT 30135 HR 7131 HG 2584 RO-083 FAT 3550 TR 1057
M 12-39 FAT 30439 HR 8157 RO-084 FAT 3742 TR 1017
M 12-45 FAT 30139 HR 7229 HG 2685 TR 1156 RO-102 FAT 30041
M 12-46 FAT 30195 HR 7351 HG 2796 TR 1171 RO-103 FAT 3806 TR 1031
M 12-72 FAT 30413 HR 7397 RO-108 FAT 3661 TR 1016
M 12-75 FAT 30377 HR 8077 RO-109 FAT 3816 TR 1034
M 12-85 FAT 30234 HR 7344 HG 2789 RO-112 FAT 3727 TR 1095
M 12-99 FAT 3729 HR 7128 HG 2581 TR 1029 RO-116 FAT 30040 TR 1132
ME 5931 FAT 3756 RO-118 FAT 3664 TR 1049
ME 5931-00 FAT 3756 RO-125 FAT 30123 TR 1199
MSH-S102 FAT 3853 HR 7050 HG 2506 RO-127 FAT 3729 TR 1029
MSH1FBC01A FAT 3857 TR 1079 RO-129 FAT 3505 TR 1088
MSH1FBG01 FAT 3875 RO-130 FAT 3830 TR 1043
MSH1FBG02 FAT 3871 RO-137 FAT 30049
MSH1FBL01 FAT 3855 RO-138 FAT 30058 TR 1134
MSH1FBM03 FAT 3877 RO-139 FAT 30160
MSH1FCB01A FAT 3857 TR 1079 RO-149 FAT 30031 TR 1129
MSH1FCB04 FAT 3860 RO-152 FAT 3503 TR 1042
MSH1FCB10 FAT 3865 RO-158 FAT 30425 TR 1200
MSH1FCE47 FAT 30054 RO-162 FAT 30044 TR 1014
MSH1FCF04 FAT 3654 RO-163 FAT 30010 TR 1015
MSH1FCF11 FAT 3864 RO-164 FAT 3729 TR 1029
MSH1FCF17 FAT 3866 TR 1108 RO-165 FAT 30044 TR 1014
MSH1FPL38 FAT 30133 RO-167 FAT 30161 TR 1199
MSH1RAP01 FAT 3872 RO-174 FAT 3743 TR 1011
OV 2094/40 FAT 30186 HR 7772 HG 3200 TR 1013 RO-175 FAT 30173 TR 1080
RN 115 FAT 3743 TR 1011 RO-178 FAT 30175
RO-001 FAT 3661 TR 1016 RO-180 FAT 3834 TR 1030
RO-002 FAT 3664 TR 1049 RO-181 FAT 3826 TR 1040
RO-004 FAT 30040 TR 1132 RO-182 FAT 3824
RO-005 FAT 3685 TR 1047 RO-183 FAT 3550 TR 1057
RO-006 FAT 3688 TR 1028 RO-184 FAT 3742 TR 1017
RO-007 FAT 3689 TR 1044 RO-187 FAT 30040 TR 1132
RO-008 FAT 3690 TR 1036 RO-188 FAT 30183 TR 1167
RO-009 FAT 3685 TR 1047 RO-190 FAT 3604 TR 1060
RO-010 FAT 3688 TR 1028 RO-194 FAT 30180
RO-011 FAT 3689 TR 1044 RO-196 FAT 3503 TR 1042
RO-012 FAT 3690 TR 1036 RO-210 FAT 3914
RO-015 FAT 3758 TR 1096 RO-212 FAT 3933 TR 1078
RO-017 FAT 3630 TR 1061 RO-219 FAT 3620
RO-018 FAT 3804 TR 1100 RO-220 FAT 3802
RO-022 FAT 3721 TR 1094 RO-221 FAT 3572
RO-026 FAT 3806 TR 1031 RO-223 FAT 3615
RO-028 FAT 30038 RO-224 FAT 3616 TR 1027
RO-034 FAT 3823 TR 1046 RO-225 FAT 3617

44 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Zamienniki transformatorów linii

Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik


Oryginalny Oryginalny
firmy König firmy HR firmy firmy firmy König firmy HR firmy firmy
transformator transformator
Electronic Diemen TSL Erdiba Electronic Diemen TSL Erdiba
RO-226 FAT 3618 RTRNF1646CEZZ FAT 3878 HR 7855 HG 3278
RO-229 FAT 3922 TR 1116 RTRNF1651CEZZ FAT 3879 HR 7861 HG 3284
RO-230 FAT 3925 TR 1021 RTRNF1665CEZZ FAT 3701 HR 7752 HG 3181 TR 1092
RO-231 FAT 30081 TR 1072 RTRNF1687CEZZ FAT 3880 HR 7773 HG 3201
RO-233 FAT 30080 TR 1141 RTRNF1689CE FAT 30262 TR 1075
RO-235 FAT 30256 TR 1178 RTRNF1689CEZZ FAT 30262 HR 7748 HG 3178 TR 1075
RO-241 FAT 30155 TR 1158 RTRNF1691CEZZ FAT 3881 HR 7763 HG 3191
RO-245 FAT 3911 RTRNF1717CEZZ FAT 3702 HR 7758 HG 3186 TR 1093
RO-261 FAT 30057 TR 1032 RTRNF1768BMZZ FAT 3898 TR 1113
RO-262 FAT 30057 TR 1032 RTRNF1783BMZZ FAT 3896 HR 6167 HG 2062 TR 1110
RO-263 FAT 30057 TR 1032 RTRNF1786BMZZ FAT 3894 HR 6223 HG 2122 TR 1109
RO-274 FAT 3964 TR 1022 RTRNF2000BMZZ FAT 3899 HR 6256 HG 2163 TR 1114
RO-278 FAT 3923 TR 1117 RTRNF2001BMZZ FAT 3897 HR 6253 HG 2160 TR 1112
RO-283 FAT 3637 TR 1091 RTRNF2004BMZZ FAT 30020 HR 7521 HG 2944 TR 1128
RO-287 FAT 30010 TR 1015 RTRNF2005BMZZ FAT 30117 HR 7531 HG 2960
RO-29 FAT 30029 RTRNF2007BMZZ FAT 30020 HR 7521 HG 2944 TR 1128
RO-291 FAT 3794 TR 1098 RTRNF2008BMZZ FAT 30196 HR 6475 HG 2371 TR 1172
RO-294 FAT 3929 TR 1119 RTRNF2024BMZZ FAT 30020 HR 7559 HG 2997 TR 1128
RO-296 FAT 3481 TR 1198 S 065620709 FAT 3968 HR 6212 HG 2107
RO-301 FAT 3910 S 065620900 FAT 30112 HR 7550 HG 2987
RO-320 FAT 30189 TR 1067 S 065621009 FAT 30098 HR 6468 HG 2365
RO-34 FAT 3823 TR 1046 S 065621109 FAT 30098 HR 6390 HG 2322
RO-341 FAT 30152 TR 1066 S065620709 FAT 3968
RO-342 FAT 30052 S065620909 FAT 30112
RO-345 FAT 30109 TR 1151 S065621109 FAT 30098
RO-346 FAT 3630 TR 1061 T 6031 L FAT 3497 HR 7156 HG 2610
RO-35 FAT 3610 TR 1064 T 6045 L FAT 3837 HR 6173 HG 2068
RO-368 FAT 30173 TR 1080 T 9031 A FAT 3552 HR 7082 HG 2537
RO-37 FAT 30237 T 9044 A FAT 3553 HR 7152 HG 2605
RO-41 FAT 30049 TAT 2002 A FAT 30235 HR 7890 HG 3312
RO-49 FAT 3664 TR 1049 TAT 2002 B FAT 30235 HR 7890 HG 3312
RO-51 FAT 30187 TAT 2004 FAT 30244 HR 7889
RO-513 FAT 3820 TR 1012 TAT-1402A FAT 30223
RO-52 FAT 30041 TAT-1404A FAT 30243
RO-604 FAT 30040 TR 1132 TAT-2003A FAT 30238
RO-609 FAT 3816 TR 1034 TAT1405A FAT 30278
RO-630 FAT 3830 TR 1043 TAT2006A FAT 30279
RO-649 FAT 30031 TR 1129 TBF 4124 AP FAT 30321
RO-675 FAT 30173 TR 1080 TC 5152 FAT 30005 HR 6028 HG 1916
RO-678 FAT 30175 TFAT 004/37 FAT 3628
RO-687 FAT 30040 TR 1132 TFAT 1109-401/47 FAT 3625
RO-688 FAT 30183 TR 1167 TFAT 1109-401/57/1 FAT 3625
RO-73 FAT 30161 TR 1199 TFAT 1109F310/47 FAT 3821
RTRNF0027PEZZ FAT 30036 HR 7675 HG 3110 TFAT 1109F401/57 FAT 3625
RTRNF1220CEZZ FAT 3853 HR 7050 HG 2506 TFAT 1109F401/57/1 FAT 3625
RTRNF1231CELA FAT 3872 TFAT 1109F402/47 FAT 3627
RTRNF1231CEZZ FAT 3872 TFB 3064 B FAT 3489 TR 1062
RTRNF1260CEZZ FAT 3875 TFB 3064 D FAT 3489 TR 1062
RTRNF1261CEZZ FAT 3876 TFB 4023 AD FAT 3902 HR 7822 HG 3247
RTRNF1287CEZZ FAT 3871 TFB 4032 AD FAT 3901 HR 7723 HG 3154
RTRNF1297CEZZ FAT 3871 TFB 4036 AD FAT 3900 HR 7720 HG 3151
RTRNF1333CEZZ FAT 3855 TFB 4048 AD FAT 3610 HR 7451 HG 2869 TR 1064
RTRNF1334CEZZ FAT 3877 TFB 4048 BD FAT 3610 HR 7451 HG 2869 TR 1064
RTRNF1412CEN1 FAT 3857 HR 7753 HG 2241 TR 1079 TFB 4059 AD FAT 3904 HR 7854 HG 3277
RTRNF1412CEZZ FAT 3857 HR 7753 HG 2241 TR 1079 TFB 4059 BD FAT 3904 HR 7854 HG 3277
RTRNF1414CEZZ FAT 3858 HR 8050 TFB 4090 AD FAT 30179 HR 7669 HG 3104 TR 1166
RTRNF1442CEZZ FAT 3860 HR 7756 HG 3184 TFB 4124 AE FAT 30321 HR 7634 HG 3070
RTRNF1483CEZZ FAT 3864 HR 7761 HG 3189 TFB4124AE FAT 30321
RTRNF1484CEZZ FAT 3865 HR 7756 HG 3184 TLF 14415 F FAT 3978
RTRNF1581CEZZ FAT 3866 HR 7846 HG 3270 TR 1108 TLF 14520 F FAT 30105 HR 7267 HG 2722 TR 1148
RTRNF1582CEZZ FAT 3869 HR 7760 HG 3188 TLF 14521 F FAT 30104 HR 7257 HG 2712 TR 1147
RTRNF1605CEZZ FAT 3869 HR 7760 HG 3188 TLF 14567 F FAT 30104 HR 7257 HG 2712 TR 1147
RTRNF1630CEZZ FAT 3860 HR 7759 HG 3187 TLF 14568 F FAT 30105 HR 7267 HG 2722 TR 1148

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 45


Zestawienie

Odpowiadamy na listy Czytelników

Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik Zamiennik


Oryginalny Oryginalny
firmy König firmy HR firmy firmy firmy König firmy HR firmy firmy
transformator transformator
Electronic Diemen TSL Erdiba Electronic Diemen TSL Erdiba
TLF 14570 B FAT 3979 TLF 70162 A FAT 30153 HR 7443 HG 2861 TR 1068
TLF 14584 F FAT 30106 HR 7268 HG 2723 TR 1149 TLF 70162 B FAT 30153 HR 7443 HG 2861 TR 1068
TLF 14586 F FAT 30108 HR 7268 HG 2723 TR 1150 TLF 70162 G FAT 30153 HR 7443 HG 2861 TR 1068
TLF 14612 A1 FAT 3983 TR 1081 TR 4662 FAT 30174 HR 6373 HG 2306
TLF 14612 B FAT 3983 TR 1081 TR 4670 FAT 3816 HR 6067 HG 1957 TR 1034
TLF 14612 B1 FAT 3983 TR 1081 TR 4672 FAT 3848 HR 6239 HG 2143
TLF 14612 F FAT 3983 TR 1081 TRR 145 FAT 3486 HR 2045 HG 1255
TLF 14612 F1 FAT 3983 TR 1081 TRR 161 FAT 3556 HR 1610 HG 1147
TLF 14625 B FAT 3984 UTF 247 FAT 30432
TLF 14649 B FAT 3985 ÜHA 103 FAT 3882 HG 1852
TLF 14649 F FAT 3985 HG 51194 ÜHA 104 FAT 3883 HG 1854
TLF 14651 B FAT 3987 ÜHA 105 FAT 3884 HG 1853
TLF 14653 F FAT 30165 HG 51196 TR 1162 ÜHA 106 FAT 3885 HG 1855
TLF 1601 FAT 30050 TR 1069 ÜHA 108 FAT 3886 HG 1850
TLF 16945 FAT 30050 HR 7437 HG 2855 TR 1069 ÜHA 111 FAT 30047 HG 1851
TLF 70012 FAT 30081 HR 7477 HG 2893 TR 1072 ÜHA 112 FAT 30047 HG 1857
TLF 70012 A FAT 30081 HR 7477 HG 2893 TR 1072 VE013330371 FAT 30123 TR 1199
TLF 70018 FAT 30080 HR 7469 HG 2885 TR 1141 Y 260482 FAT 3837 HR 6173 HG 2068
TLF 70161 FAT 30109 HR 7491 HG 2906 TR 1151 Y 260561 FAT 3553 HR 7151 HG 2604
TLF 70162 FAT 30153 HR 7443 HG 2861 TR 1068 Y 261273 G FAT 30181 HR 7453 HG 2871

Odpowiadamy na listy Czytelników


Zasilacz magnetowidu Samsung model VQ306 nych wniosków jeœli zasilacz tak obci¹¿ony nie ruszy. Wpraw-
(VQ336) zbudowany na uk³adzie scalonym FA5311, dzie omawiany zasilacz musi byæ w stanie dostarczyæ moc
KA431 i PC121. Nigdzie nie uda³o mi siê znaleŸæ ponad 30W, jednak zimne w³ókno ¿arówki w momencie w³¹-
konkretnych informacji na temat zasady dzia³ania tego czenia stanowi obci¹¿enie znacznie wiêksze. Mo¿liwe przy-
czyny uszkodzenia mo¿na podzieliæ na kilka kategorii:
zasilacza, nie mówi¹c ju¿ o sposobie jego naprawy
• Brak napiêcia startowego uk³adu sterownika tranzystora
poza reszt¹ uk³adu.Wszystkie obci¹¿enia napiêæ strony
kluczuj¹cego. Rezystory startowe to R17, R18, R19 i R20.
wtórnej zasilacza s¹ w normie (mierzone omomierzem). Najprostszym i najpewniejszym pomiarem w tym przy-
Elementy bierne strony pierwotnej - sprawne, elektroli- padku, to nie mierzenie wszystkich oporów omomierzem,
ty i uk³ady scalone wymienione na nowe. Mimo to lecz pomiar napiêcia w œrodku miêdzy nimi, tj. miêdzy
zasilacz nie startuje do normalnej pracy, ani z obci¹¿e- R18 i R19. Jeœli woltomierz poka¿e oko³o po³owê napiê-
niem, ani bez obci¹¿enia. cia panuj¹cego na elektrolicie C11, czyli oko³o +150V, to
w tej ga³êzi nie ma co szukaæ. Nale¿y równoczeœnie doko-
Konstrukcja zasilacza oparta jest na doϾ rzadko spotyka-
naæ pomiaru napiêcia na wyprowadzeniu 6 uk³adu FA5311.
nym uk³adzie scalonym FA5311. Jednak aplikacja tego ele-
Jeœli bêdzie to napiêcie bliskie zera, to znaczy, ¿e ga³¹Ÿ
mentu jest podobna do bardzo popularnych uk³adów TDA4605
pr¹du startowego jest jednak obci¹¿ana którymœ z elemen-
i UC3842. Podobieñstwo to przytaczam, nie po to aby zastê-
tów pod³¹czonych do n.6 uk³adu scalonego. Utrata pojem-
powaæ uk³ad oryginalny jednym z nich (taka zamiana nie zda
noœci kondensatora C13 równie¿ mo¿e byæ przyczyn¹ braku
egzaminu i wymaga³aby sporo przeróbek aplikacyjnych), lecz
startu uk³adu (jest to jedna z czêstszych przyczyn), lecz
po to, aby zrozumieæ zasadê jego dzia³ania porównuj¹c uk³ady
wtedy uk³ad próbuje wystartowaæ, co da siê zmierzyæ za-
zasilaczy czêsto spotykanych i na tej podstawie przyst¹piæ do
równo po stronie pierwotnej, jak i wtórnej zasilacza, a cza-
naprawy zasilacza magnetowidu Samsung.
sem to po prostu s³ychaæ. Podobny efekt da uszkodzenie
Zasilacz ten mo¿na uruchamiaæ off line (solo), co jak zwy-
w ga³êzi podtrzymuj¹cej zasilanie (nie jest to ga³¹Ÿ dodat-
kle znacznie u³atwia pracê. Nale¿y wtedy obci¹¿yæ moc¹ 5 do
niego sprzê¿enia zwrotnego) uk³adu sterownika, a wiêc
10W jedno z napiêæ wytwarzanych przez stronê wtórn¹ zasila-
D13, R24 i uzwojenie 5-6 trafa.
cza. Najlepiej jeœli bêdzie to napiêcie kontrolowane przez pê-
• Brak pracy oscylatora wewnêtrznego uk³adu. Elementa-
tlê ujemnego sprzê¿enia zwrotnego, czyli +5.8V. Do tego celu
mi tymi s¹: opór pod³¹czony do nogi 1 i kondensator – do
dobrze nadaje siê ¿arówka 6V/5W. ¯arówki samochodowe 6-
n.7. Na jednym i drugim wyprowadzeniu (przede wszyst-
woltowe s¹ obecnie trudno osi¹galne, zatem warto siê w kom-
kim na 7) musi byæ obserwowany przebieg zbli¿ony do
plet takich ¿arówek zaopatrzyæ dopóki mo¿na jeszcze je zna-
pi³okszta³tnego. Przy zastosowanych wartoœciach elemen-
leŸæ w niektórych sklepach lub na stacjach benzynowych.
tów powinno to byæ oko³o 50kHz.
Do wstêpnego uruchamiania zasilacza zalecam ¿arówkê
• Przeci¹¿enie strony wtórnej zasilacza. Dla sprawdzenia na-
piêciowatow¹, a po naprawie, sprawdzenie poprzez obci¹¿e-
le¿y od³¹czyæ wszystkie mo¿liwe uzwojenia. Nie mo¿na
nie ¿arówk¹ 6V/21W, aczkolwiek nie nale¿y wysuwaæ pochop-
od³¹czyæ uzwojenia, z którego zamyka siê pêtla stabilizacji

46 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Odpowiadamy na listy Czytelników

oraz napiêcia zasilaj¹cego transoptor; w tym przypadku tylko œcie, kilkadziesi¹t) to znaczy, ¿e dzia³a zabezpieczenie albo na
napiêcia AL5.8V. Dla tego napiêcia nale¿y siê ograniczyæ skutek przeci¹¿enia zasilacza, z³ej wartoœci elementów kon-
do pomiaru diody i elektrolitów omomierzem. Nale¿y tu troli pr¹du uzwojenia pierwotnego lub opisanych wy¿ej uszko-
zaznaczyæ, ¿e przeci¹¿enie mo¿e byæ spowodowane rów- dzeñ pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Jeœli impulsy te s¹
nie¿ uszkodzeniem transformatora; wystarczy zwarcie jed- cykliczne, nale¿y szukaæ uszkodzenia w obszarze zasilania
nego zwoju na dowolnym jego uzwojeniu. Jeœli takie zwar- uk³adu sterownika przetwornicy.
cie jest „sztywne”, jest to ³atwo mierzalne poprzez pomiar W powy¿szym opisie pomijam uszkodzenia trywialne: ele-
indukcyjnoœci widzianej z uzwojenia g³ównego 1-6 (powin- menty zwi¹zane z mostkiem Graetza, opór R22, utrata pojem-
no byæ powy¿ej 2mH). Jeœli zwarcie nie jest sztywne, taki noœci elektrolitu filtruj¹cego. K.Œ
pomiar bêdzie myl¹cy, ale w takich sytuacjach zazwyczaj
s³ychaæ brzêczenie uk³adu zasilacza po w³¹czeniu.
• B³êdy w pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. B³êdy typu
przerwanie pêtli s¹ najgroŸniejsze, ale nie objawiaj¹ siê
OTVC Daewoo 21T1ST z uk³adem
brakiem startu uk³adu, lecz na ogó³ natychmiastowym MSP3410D-PP-B4 i TDA8374A zosta³ przywieziony z
uszkodzeniem tranzystora kluczuj¹cego spowodowanym Niemiec. Jest fonia tylko na II paœmie (6÷12 kana³).
pójœciem wszystkich napiêæ znacznie w górê. Uszkodze- Brak fonii na kana³ach 21÷60. Czy trzeba w trybie
nia tego typu wymagaj¹ odrêbnej procedury postêpowa- serwisowym zmieniæ standard fonii. Je¿eli tak, to w jaki
nia i jako, ¿e nie odnosz¹ siê bezpoœrednio do objawów sposób?
opisywanych przez Czytelnika, zostan¹ tu pominiête.
Brak informacji o miejscowoœci i rozk³adzie kana³ów w
Uszkodzenia w omawianej pêtli daj¹ce objawy braku star-
miejscowoœci gdzie mieszka Czytelnik, pozwala jedynie wnio-
tu zasilacza (aczkolwiek bêdzie on podejmowa³ próby star-
skowaæ, ¿e odbierana jest fonia NICAM nadawana na 1 pro-
tu) to: uszkodzenie transoptora na zwarcie kolektor-emi-
gramie TVP, Odbiornik jednak nie jest multistandardowy i nie
ter tranzystora lub uszkodzenie uk³adu KA431 na zwarcie
obs³uguje fonii 6.5MHz, co mo¿e wynikaæ z braku obsady ele-
katoda-anoda. Element ten jest coraz czêœciej spotykany
mentów na p³ycie (np: brak SFE 6.5MHz). W takiej sytuacji
w naprawianym sprzêcie, a wiêc parê s³ów o nim. Najczê-
najlepszym wyjœciem jest przestrojenie TV, np. za pomoc¹ p³yt-
œciej jest on nazywany sterowan¹ diod¹ Zenera, ze wzglê-
ki fonii równoleg³ej, której wyjœcie nale¿y pod³¹czyæ do n.1
du na sposób jego rysowania. Nie jest to jednak w pe³ni
uk³adu TDA8374. B.P.
zgodne z jego struktur¹ wewnêtrzn¹. Najistotniejsze jest
to, ¿e napiêcie na jego wyprowadzeniu kontrolnym (steru-
j¹cym) musi byæ (w ka¿dych warunkach jego pracy) rów-
ne oko³o 2.5V i jest to najistotniejszy pomiar jakiego nale-
W magnetowidzie VX1261 wystêpuje usterka
¿y dokonaæ, jeœli zasilacz „¿yje”. Element ten, mimo ¿e
jest nazywany diod¹ wykazuje bardzo du¿e wzmocnienie polegaj¹ca na tym, ¿e przy szybkim przewijaniu do ty³u,
napiêciowe, co jest czêsto istotne dla stabilnoœci pracy ca- po kilkudziesiêciu sekundach nastêpuje zmniejszenie
³ego zasilacza (nale¿y wtedy zwróciæ uwagê na elementy obrotów silnika capstan a nastêpnie jego ca³kowite
miêdzy wyprowadzeniem katoda i elektroda (nie bramka) zatrzymanie i wy³¹czenie magnetowidu. Zatrzymanie
steruj¹ca. Wracaj¹c do mo¿liwych uszkodzeñ w tej pêtli, pracy silnika nastêpuje równie¿ po kilkudziesiêciu
w przypadku opisywanym przez Czytelnika, jedno i dru- minutach wykonywania funkcji PLAY, przy czym taœma
gie jest mierzalne omomierzem. pozostaje opasana na bêbnie wizyjnym. Funkcja
• Elementy w obwodzie tranzystora kluczuj¹cego. W tym szybkiego przewijania do przodu wykonywana jest
przypadku bêd¹ to elementy miêdzy wyprowadzeniem 5 prawid³owo.
uk³adu scalonego i bramk¹ tranzystora MOSFET ze szcze-
gólnym zwróceniem uwagi na diodê ZD11. Nale¿y te¿ Z krótkiego opisu usterki wynika, ¿e uszkodzony jest sil-
zwróciæ uwagê (zmierzyæ dok³adnie) opór w Ÿródle tego nik przesuwu taœmy (ang. capstan motor). Jednak nale¿y do-
tranzystora (0.5R). Jest to opór ograniczenia pr¹dowego i k³adnie sprawdziæ, czy coœ nie hamuje jednego z talerzyków:
wartoœæ oko³o 1R mo¿e ju¿ powodowaæ wy³¹czanie siê podaj¹cego (lewego) lub zbieraj¹cego taœmê (prawego). Czê-
przetwornicy. W uk³adzie omawianego zasilacza zastoso- sto zawodzi zespó³ przesuwek i któryœ ze stoperów hamuje je-
wana jest dodatkowa kompensacja w tym obwodzie: opór den z talerzyków. To jest przyczyn¹, ¿e silnik jest przeci¹¿ony
R21 i dioda Zenera ZD14. Nale¿y te elementy zmierzyæ, i w konsekwencji prowadzi do jego usterki. Przy samoistnym
mo¿na na próbê je od³¹czyæ. zwalnianiu prêdkoœci obrotowej silnika capstan najczêstsz¹
usterk¹ jest uszkodzony sterownik silnika albo panewki lub
W ka¿dym przypadku (uszkodzenia dowolnej z powy¿szych oba elementy jednoczeœnie. M.P.
kategorii) du¿o informacji daje pomiar napiêcia na bramce tran-
zystora kluczuj¹cego – woltomierzem analogowym (ze wska-
zówk¹) lub oscyloskopem. Chodzi o to, aby zaobserwowaæ,
Magnetowid GoldStar RQ22W gubi kolor (raz
czy tu¿ po w³¹czeniu uk³adu, uk³ad scalony drivera próbuje
jest, raz go nie ma), dotyczy to tylko systemu PAL, w
wystawiaæ impulsy na bramkê tranzystora. Nie próbuje w przy-
padku uszkodzenia wymienionego w „pierwszej i drugiej ka- SECAMIE dzia³a poprawnie. Czyszczenie g³owic nie
tegorii”. We wszystkich pozosta³ych przypadkach impulsy po- pomog³o, wymieniano scalaki (prze³¹cznik systemu i
winny byæ obserwowane. Jeœli jest ich tylko kilka (kilkana- chrominancjê) - bez ¿adnych efektów.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 47


Zestawienie

Odpowiadamy na listy Czytelników

Wypadanie kolorów mo¿e byæ spowodowane wieloma czyn- wanie lub u³o¿enie mechanizmu od za³o¿onego przez program
nikami natury elektronicznej jak i mechanicznej. Przyczyn¹ mo¿e procesora. Oznacza to, ¿e mechanizm jest zablokowany me-
byæ uszkodzony dysk wizyjny (nadmierne zu¿ycie). Wady w chanicznie na skutek przestawienia siê jego elementów sk³a-
prowadzeniu taœmy. Uszkodzony uk³ad identyfikacji systemu dowych wzglêdem znaczników lub do wnêtrza mechanizmu
odczytu kolorów PAL/SECAM. Jednak do czêstych usterek w dosta³o siê „cia³o obce” i spowodowa³o jego zablokowanie. W
magnetowidach GoldStar mo¿na zaliczyæ têtnienia napiêæ zasi- takim przypadku nale¿y równie¿ dok³adnie sprawdziæ, czy
laj¹cych (zaleca siê wymianê kondensatorów elektrolitycznych przedmiot blokuj¹cy nie uszkodzi³ mechanicznie któregoœ z
w zasilaczu najlepiej na 105°C). Drug¹ doœæ czêst¹ usterk¹ bê- elementów sk³adowych mechanizmu. Drugi przypadek to po-
d¹c¹ przyczyna podobnego stanu rzeczy jest zani¿one napiêcie ³o¿enie mechanizmu jest inne ni¿ pozycja EJECT lub STOP i
zasilania toru sygna³owego, które jest spowodowane uszkodze- procesor nie mo¿e „przestawiæ” mechanizmu do pozycji
niem stabilizatora. Usterka polega na zani¿eniu napiêcia w gra- EJECT. Trzecim przypadkiem, który ³¹czy obie przyczyny to
nicach 0.5÷1.0V, co w zupe³noœci wystarczy do tego, aby ma- uszkodzony prze³¹cznik funkcji, który interpretuje dla SY-
gnetowid „gubi³” kolor. W przypadku usterek natury elektro- SCON po³o¿enie mechanizmu. We wszystkich przypadkach
nicznej nale¿y skorzystaæ z instrukcji serwisowej i oscylosko- mo¿e byæ równie¿ uszkodzony sterownik silnika DRIVE
pu. Oczywiœcie mo¿e byæ uszkodzony równie¿ jeden z elemen- MOTOR. Jednak w pierwszym przypadku jest to skutkiem
tów dyskretnych toru chrominancji, jednak taka usterka jest sza- zablokowania mechanizmu i przeci¹¿enia sterownika i jego
lenie trudna do lokalizacji i trudno podaæ tu gotow¹ receptê.M.P. uszkodzenie. W drugim przypadku to w³aœnie sterownik jest
przyczyn¹ usterki, gdy¿ po za³¹czeniu napiêcia zasilania z sie-
ci procesor nie mo¿e przeprowadziæ testu. Natomiast w przy-
Przed napraw¹ magnetowid zwalnia³ i zatrzy- padku uszkodzonego prze³¹cznika funkcji procesor nie otrzy-
ma³ siê. Po wymianie pasków oraz idlera magnetowid muje wiarygodnej informacji i uruchamia tryb sygnalizacji
dzia³a³ poprawnie bez górnej pokrywy mechanizmu usterki lub równie¿ jest uszkodzony sterownik na skutek nie
opuszczania kasety. Po w³o¿eniu kasety ca³y mecha- wykrycia koñcowego po³o¿enia mechanizmu i jego zabloko-
waniu w tym po³o¿eniu, co równie¿ mo¿e prowadziæ do prze-
nizm zako³ysa³ siê, kaseta wskoczy³a i zatrzyma³a siê.
ci¹¿enia sterownika DRIVE MOTOR i jego uszkodzenia.
Idler przewija³ w lewo, a po oko³o minucie wy³¹czy³ siê
W wiêkszoœci magnetowidów procesor przeprowadza test
zupe³nie. Obecnie po w³¹czeniu magnetowidu do sieci polegaj¹cy na wysterowaniu sterownika DRIVE MOTOR, tak
zegar miga, po komendzie POWER na wyœwietlaczu aby mechanizm wykona³ ruch kontrolny w œciœle okreœlonym
pojawia siê cyfra 1, idler dzia³a a magnetowid przewija czasie. W czasie tego ruchu kontrolnego procesor otrzymuje
w lew¹ stronê, po czym wy³¹cza siê samoczynnie. informacje z prze³¹cznika funkcji. Je¿eli informacje te dotr¹
do procesora w okreœlonym czasie i porz¹dku to magnetowid
Myœlê, ¿e pierwszy b³¹d to fakt, ¿e w celu wymiany idlera jest gotowy do pracy, w innym przypadku jest sygnalizowany
nie wymontowa³ Pan ca³ego mechanizmu ³adowania kasety, tryb awaryjny. M.P.
co da³oby Panu ³atwy, wygodny i bezpieczny dla magnetowi-
du dostêp do idlera. Brak górnej pokrywy mechanizmu ³ado-
wania kasety powoduje, ¿e jest on ma³o stabilny i nara¿ony na Podczas pracy monitora s³ychaæ by³o poje-
przestawienie siê podczas procedury ³adowania i wyrzutu ka- dyncze strza³y, którym towarzyszy³o zwê¿anie siê
sety i st¹d magnetowid pracowa³ prawid³owo przy czêœciowym
obrazu. Strza³y by³y nieregularne, z czasem pojawia³y
roz³o¿eniu. Przyczyn¹ opisanego zachowania mo¿e byæ uszko-
dzony (zabrudzony) prze³¹cznik funkcji. Niestety prze³¹czni- siê coraz czêœciej, po czym monitor przesta³ w ogóle
ki te nie s¹ ju¿ dostêpne i nale¿y podj¹æ próbê jego wyczysz- dzia³aæ. Na dzieñ dzisiejszy objaw jest nastêpuj¹cy: po
czenia (najlepiej mechanicznie przy pomocy pêdzla z w³ókna w³¹czeniu do pr¹du nastêpuje w³¹czenie uk³adu rozma-
szklanego, a nastêpnie zabezpieczyæ chemicznie powierzch- gnesowania po czym nastêpuje próba startu uk³adu
niê styków przed utlenianiem). odchylania, która koñczy siê niepowodzeniem (monitor
Wiele jednak wskazuje na to, ¿e nie dochowa³ Pan nale¿y- wy³¹cza siê - dioda LED pulsuje). Jedynym elementem,
tej starannoœci podczas naprawy magnetowidu i byæ mo¿e coœ którego jednoznacznie nie potrafiê zdiagnozowaæ jest
Pan przywar³, co w efekcie da³o koñcowy rezultat. Nie opisa³
trafopowielacz FKD15A001. St¹d te¿ moje pytanie, czy
Pan szczegó³owo, na którym polu pojawia siê jedynka i czy
coœ jeszcze wyœwietla dodatkowo wyœwietlacz. M.P.
istnieje jakaœ metoda (metody) na jednoznaczne stwier-
dzenie, czy dane trafo jest sprawne?

Magnetowid Daewoo DVR7175D. Po w³¹cze- Autor listu s³usznie podejrzewa, ¿e przyczyn¹ niesprawno-
œci monitora jest transformator wysokiego napiêcia (trafopo-
niu na wyœwietlaczu wystêpuje cykliczne wyœwietlanie
wielacz). Objawy, które zosta³y zauwa¿one na pocz¹tku, do-
„znaczków” w odstêpach oko³o sekundowych: „pau- prowadzi³y w konsekwencji do samouszkodzenia siê trafopo-
za”, „przewijanie do przodu” , „przewijanie do ty³u” , wielacza, a tym samym i monitora. By³y to najpierw pojedyn-
„wszystkie znaczki” i cykl siê powtarza. Magnetowid cze przebicia izolacji, a potem przypuszczalne zwarcia zwojów
nie przyjmuje kasety i nie wykonuje ¿adnej funkcji. lub uzwojeñ transformatora. Metoda zastosowana przez autora
W tym przypadku procesor SYSCON jednoznacznie sy- do sprawdzenia napiêcia B+ i stwierdzenia obecnoœci impul-
gnalizuje uszkodzenie mechanizmu magnetowidu. Jako uszko- sów steruj¹cych na bazie klucza linii jest jak najbardziej po-
dzenie mechanizmu procesor traktuje ka¿de odmienne zacho- prawna. Ale wróæmy do ostatniego pytania zawartego w liœcie.

48 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips - UV815 i UV816

Czy istniej¹ metody sprawdzenia transformatora? pamiêci EEPROM 93LC66, przy czym nale¿y liczyæ siê z
Sam transformator jest elementem indukcyjnym. Rezystan- utrat¹ wszystkich danych tunera. Zapis ustawieñ oraz da-
cje uzwojeñ s¹ bardzo ma³e i omomierzem nie mo¿na spraw- nych dotycz¹cych wszystkich mo¿liwych do odbioru ka-
dziæ np. zwarcia zwojów uzwojenia. Mo¿na jedynie spraw- na³ów SAT mo¿e byæ dosyæ uci¹¿liwy. Uk³ad pamiêci
dziæ ci¹g³oœæ uzwojenia. Wiêcej powie o transformatorze po- 93LC66 mo¿na z powodzeniem zast¹piæ wersj¹ 93C66.
miar indukcyjnoœci jego uzwojeñ. Indukcyjnoœæ uzwojenia Litera L oznacza w tym przypadku pamiêæ przystosowan¹
g³ównego (mierzona od zasilacza B+ do kolektora klucza li- do pracy z obni¿onym napiêciem zasilania. Nominalne
nii) zawiera siê zwykle w przedziale 1 do 4 mH. Lepsz¹ meto- napiêcie zasilania pamiêci EEPROM w tunerze Unisat
d¹ jest u¿ycie testera transformatorów WN. Na rynku dostêp- 4500 wynosi 5V.
nych jest kilka typów tych przyrz¹dów. Niektóre by³y opisane • Drugi sposób polega na usuniêciu blokady bezpoœrednio
w „Serwisie Elektroniki” nr: 10/97, 12/97, 12/98,1/99. Warto z pamiêci EEPROM. Sposób ten wymaga zastosowania
te informacje przejrzeæ. programatora EEPROM i komputera PC z odpowiednim
Oczywiœcie ka¿dy pozytywny wynik sprawdzenia transfor- oprogramowaniem. Programator powinien zapewniaæ
matora pod niskim napiêciem i bez znamionowego obci¹¿enia wspó³pracê z pamiêciami typu 93Cxx (wyposa¿onych w
nie pozwala jeszcze jednoznacznie stwierdziæ o jego sprawno- magistralê Microwire).
œci. Najlepszym miejscem do sprawdzenia jest miejsce jego pra- Uwaga:
cy. Warto wtedy posiadaæ inny sprawny transformator takiego W celu wyeliminowania przypadkowego skasowania za-
samego typu i zainstalowaæ go w miejsce „podejrzanego”. wartoœci pamiêci EEPROM nale¿y przed wszelkimi zmianami
Wymieniony trafopowielacz dostêpny jest w sieci serwisu jej zawartoœæ zapisaæ na dysku PC. Magistrala Microwire dla
Samsunga pod oznaczeniem katalogowym BH1026-10335A i dwukierunkowego przesy³ania danych, anga¿uje 4 koñcówki
kosztuje oko³o 90 z³otych. A.G. uk³adu scalonego pamiêci. S¹ to: DI (Data Input – wejœcie da-
nych), DO (Data Output – wyjœcie danych), SK (Serial Clock
– szeregowy przebieg zegarowy) oraz CS (Chip Select – uak-
Poszukujê informacji umo¿liwiaj¹cych odblo- tywnienie uk³adu). Dane przesy³ane magistral¹ Microwire maj¹
kowanie (blokada MENU) tunera satelitarnego UNI- postaæ szeregow¹. Przy przesy³aniu sygna³ów do pamiêci, dane
SAT 4500. musz¹ byæ podawane na wejœcie DI synchronicznie z przebie-
giem zegarowym podawanym na wejœcie SK. Odczyt poszcze-
W zg³oszonym problemie brak jest informacji dotycz¹cej gólnych bitów przez pamiêæ nastêpuje w chwili pojawienia siê
typu zastosowanego mikrokontrolera oraz pamiêci EEPROM. przedniego zbocza zegara. Przy odczycie informacji z pamiê-
Poni¿szy opis odblokowania dotyczy przypadku, jeœli od- ci, dane pojawiaj¹ siê na wyjœciu DO w takt doprowadzonego
biornik satelitarny UNISAT 4500 jest wyposa¿ony w mikro- z zewn¹trz przebiegu zegarowego SK.
kontroler Winersat – 940 o oznaczeniu 9247 PX003 z kwar-
cem 4.19 MHz oraz w pamiêæ EEPROM 93LC66 ( wyposa¿o- Bity EEPROM odpowiedzialne za zablokowanie tunera Uni-
n¹ w magistral¹ 4-przewodow¹ Microwire). Do problemu za- sat 4500:
blokowania tego tunera mo¿na podejœæ dwoma sposobami: $1F8, $1F7, $1F6, $1F5 – All Code,
• Pierwszy sposób polega na zastosowaniu nowej „czystej” $1FC, $1FB, $1FA, $1F9 – Lock Code. J.G.
}

Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.5) - UV815 i UV816


Ryszard Strzêpek

6. G³owice w.cz. TV typu: UV815 i UV816


84.2 20.1
6.1. Wersje g³owic w.cz. TV typu: UV815 i UV816 13.5

Wersje g³owic UV815 i UV816 zestawiono w tabeli 6.1.


A
Tabela 6.1.
12.7 54.7
Typ Wejœcie Dzielnik Nr katalogowy
g³owicy w.cz. czêstotliwoœci Philipsa
28.5
UV815 IEC - 3112 297 10501
UV816/256 IEC 1 : 256 3112 297 10511 5 6 7 8 10 11 12 13 14 15 16 17

UV816/6456 IEC 1 : 64 lub 1 : 256 3112 297 10521 MT1 MT2

UV816/PLL IEC - 3122 297 00441


Rys.6.1

6.2. Podstawowe parametry mechaniczne 6.3. Opis wyprowadzeñ


Rysunek mechaniczny obudowy g³owic typu UV815 i Opis wyprowadzeñ g³owic UV815 i UV816 zestawiono w
UV816 wraz z numeracj¹ wyprowadzeñ pokazano na rys.6.1. tabeli 6.2.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 49


Zestawienie

Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips - UV815 i UV816

Tabela 6.2. Opis wyprowadzeñ g³owic UV815 i UV816


Nr g³owica typu UV815 g³owica UV816/dzielnik g³owica UV816/PLL
A IEC-9.5mm IEC-9.5mm IEC-9.5mm
5 napiêcie ARW 9.2÷0.85V napiêcie ARW 9.2÷0.85V napiêcie ARW 9.2÷0.85V
6 napiêcie zasilania g³owicy +12V napiêcie zasilania g³owicy +12V napiêcie zasilania g³owicy +12
7 napiêcie zasilania - pasmo dolne +12V napiêcie zasilania - pasmo dolne +12V nie pod³¹czone
8 napiêcie zasilania - pasmo œrodkowe +12V napiêcie zasilania - pasmo œrodkowe +12V nie pod³¹czone
10 napiêcie zasilania - pasmo wysokie +12V napiêcie zasilania - pasmo wysokie +12V nie pod³¹czone
11 napiêcie strojenia 0.7÷28V napiêcie strojenia 0.7÷28V napiêcie 33V poprzez rezystor 22k
12 nie pod³¹czone napiêcie zasilania preskalera +5V napiêcie zasilania PLL +5V
13 nie pod³¹czone wyjœcie preskalera (1k2) SCL szyna zegarowa
14 nie pod³¹czone wyjœcie preskalera (1k2) SDA szyna danych
masa - dla dzielnika 1:256,
15 nie pod³¹czone wybór adresu g³owicy
nie pod³¹czone - dla dzielnika 1:64
16 symetryczne wyjœcie p.cz. symetryczne wyjœcie p.cz. symetryczne wyjœcie p.cz.
17 symetryczne wyjœcie p.cz. symetryczne wyjœcie p.cz. symetryczne wyjœcie p.cz.
MT1
wyprowadzenia monta¿owe obudowy wyprowadzenia monta¿owe obudowy wyprowadzenia monta¿owe obudowy
MT2

6.4. Parametry elektryczne g³owic typu UV815 i UV816 6.5. Protokó³ sterowania I2C dla g³owicy UV816/PLL
1. Przeznaczenie: systemy CCIR B, G, H, I, L i D2MAC.
2. Zakresy odbieranych czêstotliwoœci: 6.5.1. Format danych interfejsu szyny I2C g³owicy
a/ pasmo dolne 46 ÷ 170MHz, UV816/PLL dla kierunku „Pisz”
b/ pasmo œrodkowe 170 ÷ 450MHz,
c/ pasmo wysokie 450 ÷ 860MHz. Tabela 6.3.
Zakresy te obejmuj¹ kana³y: MSB LSB
E2 ÷ C, S01 ÷ S10, Bajt 1 1 1 0 0 0 MA1 MA0 0 A
E5 ÷ E12, S11 ÷ S39, Bajt 2 0 n.14 n.13 n.12 n.11 n.10 n.9 n.8 A
E21 ÷ E69, S40 ÷ S41. Bajt 3 n.7 n.6 n.5 n.4 n.3 n.2 n.1 n.0 A
3. Napiêcie zasilania: +12V. Bajt 4 0 5I 0 0 1 1 1 0 A
4. Zakres napiêcia strojenia: 0.7÷28V. Bajt 5 P7 P6 P5 P4 0 P2 P1 P0 A
5. Napiêcie prze³¹czania pasm: +12V.
6. Zakres napiêcia ARW: +9.2÷0.85V. • bajt 1 - bajt adresowy,
7. Czêstotliwoœæ poœrednia wizji 38.9MHz. • bajt 2, 3 - bajty programowanego dzielnika 15-bitowego,
8. Impedancja wejœciowa (antena) 75R. • bajt 4 - bajt kontrolny 1 (testy),
9. Wyjœcie p.cz. - symetryczne. • bajt 5 - bajt kontrolny 2 (porty I/0),
10. Wzmocnienie napiêciowe: ~45dB. • MSB - bit najbardziej znacz¹cy,
11. Wspó³czynnik VSWR: ~4. • LSB - bit najmniej znacz¹cy,
12. T³umienie sygna³u p.cz.: 60dB. • A - bit potwierdzenia.
13. Pobór pr¹du: maks. 85mA dla U = 12V.
14. Napiêcie zasilania preskalera i uk³adu PLL: +5V. 6.5.2. Wybór adresu g³owicy - bajt 1 - bajt adresowy
15. Napiêcie do przestrajania w g³owicy UV816/PLL: +33V. Bity bajtu adresowego zosta³y zestawione w tabeli 6.4.
16. Wspó³czynnik szumów:
- dolne pasmo: 6dB,
Tabela 6.4.
- œrodkowe pasmo: 7dB,
- wysokie pasmo: 8dB. MA1 MA0 Napiêcie na wypr.15
17. Uk³ad ARW g³owic UV815 i UV816 przedstawiono na 0 0 (0 ÷ 0.1) × VPLL
rys.6.2. 0 1 bez znaczenia
wysokie pasmo G2 MOSFET 1 0 (0.4 ÷ 0.6) × VPLL
47k 1 1 (0.9 ÷ 2.7) × VPLL
270p

œrodkowe pasmo G2 MOSFET


6.6. Elementy pó³przewodnikowe u¿yte w g³owicach
47k 270p
wypr. 5 150k
UV815 i UV816
UV815 dolne pasmo G2 MOSFET • tranzystory: BF998, BC847B,
UV816
4n7 680k 10n • diody: BB405, BB910, BB911, BBY31,
• uk³ady scalone: TDA5330, TSA5510, SP5510, SDA3202,
SDA4213, SP4653X, SAB6457.
Rys.6.2. }

50 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA

Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA (cz.1)


Karol Œwierc 4

Tematyka zwi¹zana z chassis L6.1 i L6.2 poruszana wartoœci napiêcie na bramce tego tranzystora polowego. Przed
by³a ju¿ na naszych ³amach: w nr 5/2000 opisany ujemnym napiêciem na bramce zabezpiecza dioda 6502. Kon-
zosta³ tryb serwisowy dla chassis L6.1 oraz zamiesz- densatory 2504 i 2501 (o niewielkiej wartoœci) zabezpieczaj¹
czony zosta³ schemat ideowy , a w nr 8/2000 opisano ten tranzystor i diodê 6504 przed uszkodzeniem „szpilkowy-
mi” przepiêciami. Nale¿y zwróciæ uwagê na fakt, ¿e warunki
zasilacz i algorytmy jego napraw.
pracy tranzystora kluczuj¹cego w tym uk³adzie s¹ stosunko-
Powracamy do tego chassis poniewa¿ w prezento- wo, a mo¿na nawet powiedzieæ, ¿e wyj¹tkowo ³agodne. Mak-
wanym artykule autor w sposób kompleksowy opisuje symalne napiêcie na nim jest równe „wyprostowanej sieci”, a
dzia³anie ca³ego odbiornika, równie¿ pod innym wiêc niewiele ponad 300V. Istnienie diody 6504 jest bardzo
k¹tem analizuje dzia³anie zasilacza. Opis dzia³ania istotne, gdy¿ przejmuje ona pr¹d tranzystora-klucza w momen-
bazuje na schemacie opublikowanym przez „SE” w nr cie jego wy³¹czenia (tak jest w ka¿dym uk³adzie typu forward
5/2000. conwerter). Jeœli dioda ta ulegnie uszkodzeniu (lub bêdzie na
niej np. zimny lut), to tranzystor 7504 na pewno ulegnie uszko-
dzeniu. Nale¿y wiêc podczas naprawy, jeœli 7504 by³ uszko-
Chassis L6.1AA firmy Philips stosowane jest w telewizo- dzony dok³adnie sprawdziæ diodê 6504.
rach o niewielkiej przek¹tnej ekranu: 14, 20 i 21”. Jest to sto- Poni¿ej przedstawiê funkcje poszczególnych uzwojeñ trans-
sunkowo „m³ode” rozwi¹zanie lecz zas³uguje na uwagê z co formatora:
najmniej kilku powodów: bardzo ciekawe i proste rozwi¹zanie • 2-3 - g³ówne uzwojenie, w którym jest gromadzona ener-
zasilacza, oryginalny sposób izolacji chassis od sieci energe- gia do przekazania w trybie flyback oraz s³u¿¹ce jako d³a-
tycznej mimo, ¿e sam zasilacz izolacji nie zapewnia, bardzo wik przetwornicy typu forward,
proste, nie zawieraj¹ce wielu elementów rozwi¹zanie pozosta- • 1-2 - uzwojenie dodatniego sprzê¿enia zwrotnego utrzymu-
³ych uk³adów odbiornika. j¹ce w nasyceniu tranzystor-klucz w fazie jego w³¹czenia,
• 5-6 - uzwojenie przekazuj¹ce energiê w trybie flyback.
1. Zasilacz
Dzia³anie przetwornicy mo¿na opisaæ nastêpuj¹co: po w³¹-
Zasilacz nie jest klasyczn¹ przetwornic¹ typu flyback co- czeniu tranzystora-klucza 7504 napiêcie na uzwojeniu 2-3 trans-
nverter (któr¹ stosuje siê najczêœciej), chocia¿ nosi ona pewne formatora bêdzie równe ró¿nicy napiêcia na kondensatorze elek-
znamiona przetwornicy typu flyback. Podobne rozwi¹zania trolitycznym 2516 (czyli wyprostowanej sieci, wynosz¹ce 310V)
mo¿na spotkaæ w niektórych modelach telewizorów firmy Sony, i napiêcia na kondensatorze elektrolitycznym 2515 (czyli na-
g³ównie w odbiornikach typu low cost (tanich). Stosowany w piêcia na wyjœciu zasilacza, wynosz¹cego 96V), co daje war-
nich by³ miêdzy innymi uk³ad STR50115. Poniewa¿ uk³ad tego toœæ oko³o 210V. Pr¹d p³yn¹cy przez uzwojenie 2-3 bêdzie wiêc
typu nie daje izolacji galwanicznej od sieci energetycznej (i narasta³ liniowo ze stromoœci¹ równ¹ stosunkowi tego napiêcia
jest to jego podstawowa wada), dlatego w telewizorach Sony, i indukcyjnoœci tego uzwojenia. Pr¹d ten gromadzi energiê w
które zosta³y wyposa¿one w zewnêtrzne wejœcia AV stosowa- tej indukcyjnoœci (z tego punktu widzenia mo¿na j¹ potrakto-
no izolacjê na p³ytce tych wejœæ - uk³ad doœæ rozbudowany, z waæ jako d³awik) i równoczeœnie jest pr¹dem p³yn¹cym do ob-
zasilaniem strony izolowanej dodatkowym transformatorkiem. ci¹¿enia (lub do kondensatora elektrolitycznego 2515, który na-
W chassis L6.1 zasilacz wykonany jest z niewielu elemen- piêcie na obci¹¿eniu zasilacza filtruje). Pr¹d ten w ca³oœci, nie-
tów dyskretnych i odbiornik wyposa¿ony jest w euroz³¹cze. zale¿nie, którym obwodem pop³ynie, p³ynie przez rezystory
Po pierwszym „spojrzeniu” na schemat - zaskoczenie: izolacja 3514 i 3515. Rezystory te pod³¹czone s¹ do emitera tranzystora
chassis wykonana jest podobnie, jak w odbiorniku FS1921 fir- 7501, a wiêc napiêcie w tym punkcie bêdzie ujemne, zgodnie z
my NEC (ten NEC to odbiornik ju¿ kilkunastoletni, a autor nie zale¿noœci¹: wartoœæ pr¹du mno¿ona przez rezystancjê 0.5R.
spotka³ podobnego rozwi¹zania w ¿adnym innym). Jak to dzia³a Napiêcie na bazie 7501 w ramach jednego cyklu mo¿na
zostanie opisane w punkcie 2. uznaæ za sta³e, a wyznaczone jest ono przez uk³ad kontroli na-
Opis trywialnej czêœci uk³adu, jak: mostek Graetza, kon- piêcia na wyjœciu, czyli uk³ad z tranzystorem 7502 (mówi¹c
densator filtruj¹cy i pozosta³e elementy tej czêœci pomijam. Na inaczej - przez stabilizuj¹ce ujemne sprzê¿enie zwrotne). W
uwagê zas³uguje jednak fakt, ¿e bezpiecznik znajduje siê tu pewnym momencie napiêcie miêdzy baz¹ i emiterem tranzy-
niestety, tylko przed mostkiem i przed cewkami rozmagneso- stora 7501 osi¹gnie wartoœæ 0.6÷0.7V i tranzystor ten zacznie
wuj¹cymi. Jak wskazuje praktyka serwisowa, niewiele on za- przewodziæ. Do tej pory napiêcie na bramce tranzystora polo-
bezpiecza. W przypadku uszkodzenia - zwarcia tranzystora- wego 7504 by³o wyznaczone obwodem dodatniego sprzê¿enia
klucza, bezpiecznik i tak siê „uratuje”, wczeœniej przepal¹ siê zwrotnego (uzwojeniem 1-2 transformatora). W³¹czenie tran-
rezystory, przez które p³ynie ca³kowity pr¹d obci¹¿enia. zystora 7501 spowoduje, ¿e napiêcie na bramce bêdzie mniej-
Tranzystorem kluczuj¹cym jest tranzystor MOSFET-owy sze ni¿ Ÿród³a. Dioda 6502 ogranicza to napiêcie do bezpiecz-
7504 typu STP4N40FI. Start zasilacza zapewniaj¹ rezystory nej wartoœci, a rezystor 3508 ogranicza wartoœæ pr¹du „odpro-
3513 i 3518. Dioda Zenera 6510 powoduje, ¿e bior¹ one udzia³ wadzonego” z bramki. Ca³y proces wy³¹czenia tranzystora-klu-
w pracy uk³adu tylko podczas startu i ogranicza do bezpiecznej cza przebiega bardzo szybko, gdy¿ jest wspomagany obwo-

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 51


Zestawienie

Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA

dem dodatniego sprzê¿enia zwrotnego (które wczeœniej utrzy- czu wynosi tylko oko³o 320V, a maksymalny pr¹d tylko 1A.
mywa³o ten tranzystor w nasyceniu). Pr¹d w indukcyjnoœci nie G³ówn¹ wad¹ jest brak izolacji, ale z tym w chassis L6.1 ³atwo
mo¿e gwa³townie zmieniæ swojej wartoœci (podobnie jak napiê- sobie poradzono oraz fakt, ¿e uszkodzenie (zwarcie) tranzy-
cie na pojemnoœci). Napiêcie samoindukcji spowoduje wiêc, ¿e stora-klucza da na wyjœciu zamiast znamionowych 96V, napiê-
napiêcie na wyprowadzeniu 2 transformatora gwa³townie spad- cie wyprostowanej sieci - oko³o 300V ! Z tym sobie jednak te¿
nie (chc¹c utrzymaæ tak¹ wartoœæ pr¹du, jaka by³a tu¿ przed tym szybko poradzono przez zastosowanie diody 6514. Jest to dio-
momentem). Spowoduje to spolaryzowanie w kierunku prze- da Zenera o napiêciu 130V, która pe³ni tak¹ funkcjê, jak czêsto
wodzenia (w³¹czenie) diody 6504 (istnienie indukcyjnoœci 5505 spotykana dioda zabezpieczaj¹ca R2M. Nale¿y zwróciæ uwa-
jest drugorzêdne i mo¿na j¹ na razie zaniedbaæ, jest to zreszt¹ gê, ¿e nie jest ona pod³¹czona wzglêdem masy, a wprost do
bardzo ma³a indukcyjnoœæ, której zadaniem jest ograniczenie je- ujemnego bieguna kondensatora elektrolitycznego 2516. Pr¹d
dynie szybkich zboczy w³¹czenia/wy³¹czenia klucza-diody). Od p³yn¹cy przez ni¹ ominie wiêc rezystory 3514 i 3515.
tego momentu pr¹d w indukcyjnoœci g³ównej (uzwojenie 2-3) Kolejnoœæ uszkodzeñ w takim uk³adzie powinna byæ nastê-
p³ynie „pod górkê”. Na wyprowadzeniu 2 panuje 0V, a na wy- puj¹ca: tranzystor 7504, dioda 6514 i musi siê przepaliæ bez-
prowadzenia 3 napiêcie wynosi 96V. Energia zgromadzona w piecznik (mimo, ¿e znajduje siê on przed mostkiem Graetza i
rdzeniu zostaje oddana na dwa sposoby: pr¹d wymuszony przez przed obwodem cewek rozmagnesowuj¹cych). Jeœli z takim
ni¹ nadal ³aduje 2515 i p³ynie do obci¹¿enia (tzw. dzia³anie for- uszkodzeniem spotkamy siê w serwisie, nale¿y koniecznie
ward przetwornicy) oraz napiêcie wyindukowane w uzwojeniu sprawdziæ: diodê 6504 (jak wspomniano wy¿ej), diody: 6510,
5-6 spowoduje przewodzenie diod 6503 i 6507 i czêœæ energii 6502 oraz obwód ujemnego sprzê¿enia zwrotnego z tranzysto-
zostanie oddana do niskonapiêciowych Ÿróde³ zasilania odbior- rem 7502 i tranzystor wy³¹czaj¹cy klucz - 7501. Nale¿y za-
nika (tzw. dzia³anie typu flyback przetwornicy). Tranzystor 7501 uwa¿yæ, ¿e tranzystor 7502 to tranzystor pnp BF423 o doœæ
tylko inicjuje powy¿ej opisany proces, a nastêpnie zostaje wy- du¿ej wytrzyma³oœci napiêciowej z³¹cza C-E (250V). Tranzy-
³¹czony. Gdy napiêcie na uzwojeniu 1-2 nie bêdzie w stanie utrzy- stor 7501 równie¿ musi mieæ dobr¹ wytrzyma³oœæ napiêciow¹
maæ w stanie zatkania tranzystora 7504, zostanie on w³¹czony. (BF487 UCB = 400V, UCE = 350V, choæ pr¹d wynosi tylko 50mA).
Proces ten znowu jest szybki dziêki dzia³aniu dodatniego sprzê- Wspomnia³em wy¿ej o podobieñstwie dzia³ania tranzysto-
¿enia zwrotnego. Tranzystor-klucz zostanie nasycony i ca³y pro- ra 7501 do uk³adów zasilaczy OTVC Elektron i innych. Ze
ces siê powtarza. Ca³y czas kontrolê nad „punktem pracy” uk³a- wzglêdów serwisowych nale¿y w tym miejscu zwróciæ uwagê
du sprawuje obwód kontroli z tranzystorem 7502. na jedn¹ rzecz. Tam odpowiedniki rezystorów 3514 i 3515 mia³y
Na schemacie blokowym zasilacza dioda 6514 katod¹ wartoœæ 0.5R, ale mo¿na by³o, a nawet z korzyœci¹ nale¿a³o
powinna byæ po³¹czona z wyprowadzeniem 3 transforma- zwiêkszyæ je do wartoœci 1R (czyli , poniewa¿ s¹ tam dwa rów-
tora 5500. nolegle, zostawiæ jeden). Tu tego zrobiæ nie mo¿na. W razie
uszkodzenia rezystorów 3514 i 3515 nale¿y wymieniæ je na
1.1. Uk³ad kontroli napiêæ dostarczanych przez rezystory o tej samej wartoœci. Spowodowane jest to tym, ¿e w
zasilacz uk³adzie opisywanego zasilacza brak jest Ÿród³a napiêcia ujem-
Elementem referencyjnym (odniesienia) jest dioda Zenera nego, a wiêc przy zbyt du¿ej wartoœci rezystorów próbkuj¹-
6501, komparatorem tranzystor 7502, a napiêcie na wyjœciu cych uk³ad nie bêdzie w stanie osi¹gn¹æ wymaganej mocy. Ma
wyznaczaj¹ wartoœci rezystancji dzielnika rezystancyjnego z³o- to równie¿ swoje zalety, gdy¿ odpowiedni ich dobór stanowi
¿onego z: 3507, 3505 i 3510. Wynik porównania jest wzmac- ograniczenie mocy z jak¹ zasilacz mo¿e pracowaæ.
niany w uk³adzie z tranzystorem 7502 i po podzieleniu na re- Do najtrudniejszych uszkodzeñ nale¿¹ przypadki kiedy
zystorach 3503 i 3504 (du¿a wartoœæ - dzielnik przez 30) trafia uk³ad z ujemnym sprzê¿eniem zwrotnym zaczyna siê wzbu-
na bazê tranzystora 7501 (funkcja tego tranzystora jest podob- dzaæ. Rolê stabilizacji tej pêtli w opisywanym zasilaczu pe³ni¹
na, jak tyrystora w uk³adach dobrze znanych zasilaczy Elek- kondensatorki 2506 i 2510. Znaczenie pojemnoœci 2505 i 2502
tronów 280, Neptunów 505 i podobnych). jest nieco inne ale równie¿ bardzo istotne. Zabezpieczaj¹ one
Porównuje on napiêcie na bazie z przebiegiem odzwiercie- uk³ad z tranzystorem 7501, powoduj¹c aby nie reagowa³ on na
dlaj¹cym pr¹d uzwojenia g³ównego - na rezystorach 3514 i „szpilkowe” wartoœci pr¹du powodowane pojemnoœciami roz-
3515. Jest to przebieg ujemny (od zera w dó³), zbli¿ony do proszenia (nie indukcyjnoœci¹ rozproszenia), g³ównie transfor-
pi³ozêbnego, jego amplituda jest niewielka, bo wynosi oko³o matora. Nale¿y równie¿ zwróciæ uwagê na rezystor 3506
0.5V. Nale¿y zwróciæ uwagê, ¿e wypadkowa rezystancja 3514 (0.33R). Na ogó³ w serwisie w razie jego uszkodzenia zastêpu-
i 3515 wynosi tylko 0.5R (równolegle dwa rezystory 1R), a je siê go kawa³kiem drutu lub wlutowuje siê rezystor jaki jest
wiêc szczytowa wartoœæ pr¹du tranzystora-klucza przy znamio- „pod rêk¹” i mówi siê czêsto - dla lepszej filtracji, lepiej wiêk-
nowym obci¹¿eniu i nominalnej wartoœci napiêcia sieci wyno- szy. W opisywanym zasilaczu ze wzglêdu na zamkniêcie pêtli
si oko³o 1A. Na tej podstawie mo¿na te¿ oceniæ moc dostar- ujemnego sprzê¿enia zwrotnego ma on wp³yw ³¹cznie z kon-
czan¹ przez zasilacz. Przy wspó³czynniku kluczowania 50% densatorami elektrolitycznymi przed nim i za nim na stabil-
by³oby to: 320V × 1A × 0.5 (œrednia wartoœæ „pi³y”) × 0.5 noœæ tej pêtli.
(wspó³czynnik wype³nienia) = 80W. Faktycznie wspó³czyn- W uk³adzie stabilizowane jest g³ówne napiêcie +96V, nato-
nik wype³nienia jest nieco mniejszy ni¿ 50% oraz zmienia siê miast napiêcia przekazywane przez uzwojenia 5-6 zale¿¹ tylko
z napiêciem sieci i obci¹¿eniem - g³ównie jaskrawoœci¹ obra- od przek³adni transformatora. Uzwojenie to dostarcza nastê-
zu. Czêstotliwoœæ pracy przetwornicy równie¿ siê zmienia i w puj¹ce napiêcia:
znamionowych warunkach wynosi oko³o 50kHz. • +8Sb o wartoœci oko³o 9V zasilaj¹ce „koñcówkê” fonii,
Z powy¿szych rozwa¿añ widaæ ju¿ zalety przetwornicy typu • +9S o podobnej wartoœci, jedynie osobno prostowane i fil-
forward: przy mocy oko³o 80W napiêcie na tranzystorze klu- trowane, a zasilaj¹ce stopieñ generatora i driver’a linii.

52 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA

• +5V (dla mikroprocesora) stabilizowane na tranzystorze Najwa¿niejsze w stopniu ka¿dego driver’a linii jest Ÿród³o
7505; o wartoœci tego napiêcia decyduje dioda Zenera 6500 pr¹du bazy tranzystora klucza. W uk³adach z transformator-
i z³¹cze baza-emiter tranzystora 7500. kiem impulsowym jest nim energia zgromadzona w rdzeniu
• niejako przy okazji na tranzystorze 7500 zrealizowano ge- tego transformatorka, w uk³adach beztransformatorowych - pr¹d
neracjê sygna³u zerowania mikroprocesora po w³¹czeniu odpowiedniego uk³adu, na przyk³ad TDA8140.
odbiornika (POR - Power On Reset), Tu, w chassis L6.1 energia ta pobierana jest z uzwojenia
• wiêkszoœæ obwodów ma³osygna³owych odbiornika zasi- 3-4 trafopowielacza. Napiêcie tego uzwojenia nie jest nawet
lanych jest napiêciem 8V; uzyskiwane jest ono z napiêcia prostowane, dioda 6424 ma inne znaczenie - zapewnienie gro-
14V, z trafopowielacza. madzenia energii w cewce 5421 i w samej indukcyjnoœci bêd¹-
Nale¿y zauwa¿yæ, ¿e w odbiorniku chassis L6.1 w stanie cej Ÿród³em tej energii - uzwojenie 3-4 trafopowielacza. Dopó-
standby obecne s¹ wszystkie napiêcia wypracowywane przez ki tranzystor 7421 jest w³¹czony, energia jest gromadzona w
zasilacz. Wy³¹czanie odbiornika w stan czuwania nastêpuje cewce 5421, a ³adunek na kondensatorach 2421 i 2428 zapew-
przez blokadê sygna³u wysterowuj¹cego stopieñ odchylania po- nia ujemne napiêcie na bazie tranzystora 7422 - BUT11AX. Z
ziomego, ale o tym w nastêpnym punkcie. chwil¹ wy³¹czenia tranzystora 7421 pr¹d ten pop³ynie do bazy
W zasilaczu na uwagê zas³uguje jeszcze fakt, ¿e w torze 7422 i musi zapewniæ jego nasycenie w ca³ym okresie w³¹cze-
dodatniego sprzê¿enia zwrotnego bramka wysterowywana jest nia tego tranzystora, a wiêc w drugiej po³owie okresu wybiera-
przez elementy RC (2503, 3511, 3512, 6502), o sta³ej czaso- nia. Fakt, ¿e napiêcie z uzwojenia 3-4 nie jest prostowane i w
wej wynosz¹cej oko³o 60µs w kierunku zablokowania tranzy- czasie okresu powrotu jest ujemne w takim uk³adzie nie ma
stora i oko³o 2ms w kierunku jego w³¹czenia. wiêkszego znaczenia.
Nale¿y powa¿nie potraktowaæ ostrze¿enie na schemacie Uwa¿ny Czytelnik powie: tranzystor 7421 kluczuje prac¹
umieszczone w ramce „do not measure the gate of TS2504” trafopowielacza i energia do jego wysterowania pobierana jest
(b³¹d! ma byæ TS7504), co znaczy, ¿e nie nale¿y mierzyæ na- z trafopowielacza - „mas³o maœlane”. Tak, uk³ad tego typu wy-
piêcia na bramce tranzystora 7504. maga startu. Start ten nieco inaczej wygl¹da przy w³¹czeniu
telewizora do sieci i ze stanu czuwania przy pomocy pilota.
Zapewnia go kondensator 2429 ³¹cznie z rezystorem 3426, a
2. Stopieñ koñcowy odchylania poziomego dioda 6426 zabezpiecza tranzystor transoptora przed zbyt wy-
Generator linii zawarty jest w uk³adzie 7100 (TDA8362 sokim napiêciem na jego kolektorze. Poza tym warto zauwa-
lub 8361). Wyjœcie 37 tego uk³adu, na którym wystêpuje prze- ¿yæ, ¿e w stanie czuwania tranzystor 7103 jest w stanie nasyce-
bieg prostok¹tny zsynchronizowany z sygna³em wizji o wspó³- nia, dioda w transoptorze oœwietla „swój” tranzystor, równie¿
czynniku wype³nienia odpowiednim do sterowania „tranzysto- tranzystor 7421 jest nasycony. Pierwsze wy³¹czenie tych ele-
row¹ koñcówk¹ linii” (zbli¿onym do 50%) - jest typu otwarty mentów (po w³¹czeniu odbiornika pilotem) spowoduje skok
kolektor. O pr¹dzie steruj¹cym pierwszy stopieñ driver’a de- napiêcia na n.5 transoptora i pr¹d ³adowania kondensatora 2429
cyduje zatem rezystor 3112. Zasilanie tego stopnia pobierane przez rezystor 3426 (sta³a czasowa oko³o 3ms) pop³ynie do
jest wprost z uk³adu mikroprocesora. W stanie pracy wynosi bazy tranzystora 7422 i on to w³aœnie zapewni start uk³adu linii
ono oko³o 4.5V, a w stanie standby - 0V, a wiêc tranzystor 7103 oraz pracy ca³ego odbiornika.
nie bêdzie wysterowany. W listach Czytelników sygnalizowany by³ problem poja-
Wykonanie stopnia driver’a jest nietypowe. Nale¿y na nie- wiania siê na œrodku ekranu jasnej pionowej linii, œwiadcz¹cy
go zwróciæ szczególn¹ uwagê, gdy¿ zdarzaj¹ siê uszkodzenia, o z³ym momencie (zbyt póŸnym) w³¹czenia tranzystora klucza
z którymi bywaj¹ problemy serwisowe, polegaj¹ce na uszka- oraz problem uszkadzania siê tego tranzystora przy wy³¹cza-
dzaniu tranzystora-klucza odchylania poziomego, a winny jest niu odbiornika do stanu standby. Uszkodzenia nale¿y poszuki-
driver (ma to równie¿ odzwierciedlenie w listach Czytelników waæ w stopniu driver’a, dlatego tyle mu uwagi poœwiêci³em.
nadsy³anych do Redakcji). Trafopowielacz dostarcza oprócz wysokiego napiêcia i na-
W stopniu driver’a znajduje siê transoptor 7420. To on w³a- piêcia siatki 2 napiêcie ¿arzenia kineskopu oraz napiêcia +14V,
œnie bierze udzia³ w izolacji chassis. Tranzystor 7103 jest oczy- +40V zasilaj¹ce stopieñ koñcowy ramki i +160V zasilaj¹ce
wiœcie pod³¹czony do masy „zimnej” (na schemacie jest b³¹d), wzmacniacze wizyjne na p³ytce kineskopu.
a emiter 7421 do masy „gor¹cej”. Zatem ca³y stopieñ odchyla- Wytwarzanie tego napiêcia zas³uguje na szczególn¹ uwa-
nia poziomego ³¹cznie z cewkami H i drug¹ czêœci¹ driver’a gê, bowiem napiêcie +14V i +160V uzyskiwane jest z tego
znajduje siê na potencjale nieizolowanym od sieci. Poci¹ga to samego odczepu transformatora. Napiêcie +14V prostowane
za sob¹ koniecznoœæ wykonania odpowiedniej klasy izolacji w jest w fazie wybierania. Na schemacie nie pokazano oscylo-
trafopowielaczu, cewek odchylaj¹cych (cewki V s¹ po stronie gramu na wyprowadzeniu 8 trafopowielacza, ale amplituda tego
izolowanej) oraz odpowiedniego prowadzenia œcie¿ek w czê- ujemnego impulsu musi wynosiæ oko³o 100V. Wynika to z
œci izolowanej i nieizolowanej - ale to ju¿ inne problemy. wartoœci napiêcia uzyskanego z prostowania w fazie wybiera-
W stopniu driver’a nie ma powszechnie stosowanego trans- nia i z czasu powrotu odchylania poziomego. Sk¹d zatem z
formatorka impulsowego. Poza tym s¹ tranzystory 7103 i 7421 tego uzwojenia uzyskuje siê napiêcie o wartoœci +160V? W
(przy wymianie nale¿y szczególnie zwróciæ uwagê na tranzy- czasie powrotu napiêcie oko³o 100V jest klampowane na kon-
stor 7421 - BC368, o dopuszczalnym pr¹dzie C-E = 1A) - ka¿- densator 2430, z którego ³adunek jest w nastêpnej fazie prze³a-
dy z nich odwraca fazê (oba w uk³adzie OE). Faza sygna³u na dowany do kondensatora 2426. Kondensator ten na³aduje siê
wyjœciu uk³adu TDA8362 jest odpowiednia dla driver’a z jed- po wielu cyklach, gdy¿ jego pojemnoœæ jest wielokrotnie wiêk-
nym tranzystorem. Warto wiêc zwróciæ uwagê, ¿e transoptor sza od 2430. Poniewa¿ sam ten zabieg nie da³by wartoœci 160V,
jest tak pod³¹czony, ¿e te¿ odwraca fazê. a jedynie wartoœæ miêdzyszczytow¹ napiêcia na wyprowadze-

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 53


Zestawienie

Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA

niu 8 trafopowielacza, czyli oko³o +120V, dodatkowo pod³¹- 3.1. Praca wzmacniacza koñcowego odchylania
czono diodê 6427 do napiêcia uzyskanego z uzwojenia 6 pionowego
(+40V). Tak zrealizowane Ÿród³o napiêcia ma stosunkowo du¿¹ Uk³ad wykonany jest na elementach dyskretnych i pracuje
opornoœæ wyjœciow¹, jest to w tym uk³adzie dopuszczalne, gdy¿ w klasie B. Wyjœcie uk³adu scalonego (n.43) jest w stanie do-
wzmacniacze wizyjne pobieraj¹ niewiele pr¹du. starczyæ pr¹du o wartoœci zaledwie 1mA, steruje zatem baz¹
Cewki odchylaj¹ce pod³¹czone s¹ bezpoœrednio do kolek- tranzystora 7400. Tranzystory 7401 i 7402 to dwukierunkowy
tora 7422. Korekcjê „S” realizuje kondensator 2422, którego bufor pr¹dowy wykonany na tranzystorach komplementarnych.
wartoœæ zale¿y od zastosowanego kineskopu. Warto zauwa¿yæ, ¿e w wykonaniu 14-calowym odbiornika s¹
Impuls powrotu +H (niezbêdny w ka¿dym odbiorniku tele- to tranzystory o bardzo s³abych parametrach: BD136 i BD137.
wizyjnym) pobierany jest z uzwojenia daj¹cego napiêcie ¿a- Wzmocnienie napiêciowe tego stopnia zapewnia tranzystor 7400
rzenia kineskopu i kszta³towany jest w uk³adzie z tranzysto- ³¹cznie z rezystorem 3406, który daje jedynie wstêpn¹ polary-
rem 7423. zacjê baz 7401 i 7402. Dla punktu pracy wzmacniacza istotne
Pozosta³e bloki funkcjonalne opisywanego chassis wyko- znaczenie ma lokalne ujemne sprzê¿enie zwrotne realizowane
nane s¹ w oparciu o aplikacjê uk³adu scalonego du¿ej skali in- przez rezystor 3410. Rezystor ten ³¹cznie z 3409 jest tak dobra-
tegracji TDA8362 (w niektórych wersjach chassis stosowany ny, aby sk³adowa sta³a na wyjœciu by³a mniej wiêcej równa po-
jest uk³ad TDA8361 - aplikacja jest taka sama). Odbiorniki z ³owie napiêcia zasilania. Kondensator 2400 to równie¿ lokalne
tymi uk³adami coraz czêœciej trafiaj¹ do serwisu. W dalszym sprzê¿enie zwrotne w stopniu tranzystora daj¹cego wzmocnie-
opisie zwrócê uwagê na elementy zewnêtrzne aplikacji tego nie napiêciowe, zapewnia on stabiln¹ pracê uk³adu.
scalaka, sam uk³ad zosta³ opisany w nr 3/2000 „SE”. Na uwagê zas³uguje jeszcze fakt, ¿e brak jest diody mog¹-
cej przej¹æ pr¹d w pierwszej po³owie okresu powrotu piono-
wego, co oznacza, ¿e tranzystor 7402 bêdzie w tym okresie
3. Stopieñ odchylania pionowego pracowa³ inwersyjnie (pr¹d ten wtedy pop³ynie przez z³¹cze
baza-emiter 7400, rezystory 3404 i 3403 polaryzuj¹c z³¹cze
Generator odchylania pionowego zawarty jest równie¿ w baza-kolektor 7402 do pracy inwersyjnej).
uk³adzie TDA8362. Generator pi³y realizowany jest na elemen-
tach zewnêtrznych pod³¹czonych do wyprowadzenia 42 tego
uk³adu. Rezystor 3105 pod³¹czony jest do stosunkowo wyso- 4. Uk³ad mikrokontrolera
kiego napiêcia (+40V), co daje symulacjê Ÿród³a pr¹dowego, a
tym samym bardzo dobr¹ liniowoœæ przebiegu. Warto zwróciæ W odbiornikach z chassis L6.1 stosowane s¹ dwa typy mi-
uwagê na fakt, ¿e sta³a czasowa tego rezystora i kondensatora kroprocesorów: TMP47C1637N lub SAA5290. Oba maj¹ ró¿-
2114 to a¿ 0.5s! Zatem uk³ad pracuje na niewielkim jej odcin- n¹ iloœæ wyprowadzeñ (42 i 52). Zachowana jednak jest odpo-
ku. W czasie powrotu pionowego kondensator 2114 roz³ado- wiednioœæ funkcji wyprowadzeñ 1÷21 i symetrycznie po dru-
wywany jest wewnêtrznym kluczem uk³adu scalonego. Para- giej stronie 22÷42 i 32÷52, co umo¿liwia bezproblemowe wlu-
metry tego klucza zapewniaj¹ pr¹d 0.4mA. Pr¹d ³adowania towanie jednego lub drugiego uk³adu. Zosta³o to wyraŸnie po-
wyznaczony jest przez wspomniany ju¿ rezystor 3105 i wyno- kazane na schemacie ideowym. Uk³ad SAA5290 jest bogatszy
si oko³o 12µA. Stosunek tych pr¹dów odpowiada stosunkowi o funkcjê telegazety, nie o funkcje steruj¹ce telegazet¹, ale o
czasu wybierania i powrotu odchylania pionowego. Proste prze- ca³y teletekst, ³¹cznie z pamiêci¹ jednej strony ekranu. Nó¿ki
liczenia daj¹ wynik odpowiadaj¹cy czasowi powrotu równe- 22÷31 tego uk³adu zwi¹zane s¹ w³aœnie z teletekstem. S¹ tylko
mu okresowi oko³o 10 linii. 3 wyprowadzenia zaanga¿owane do zewnêtrznych funkcji zwi¹-
Koñcówka mocy odchylania pionowego wykonana jest na zanych z teletekstem, gdy¿ wyjœcia wizyjne s¹ tymi samymi
tranzystorach dyskretnych i sterowana z wyjœcia 43 uk³adu sca- wyprowadzeniami, które nios¹ informacjê OSD. Przy okazji
lonego. Amplituda i liniowoœæ odchylania kontrolowana jest upraszcza siê równie¿ interfejs zewnêtrznych wejœæ RGB w
jednak tak¿e przez uk³ad scalony, na wejœciu sprzê¿enia zwrot- procesorze wizyjnym.
nego n.41. Uk³ad „oczekuje” na tym wejœciu przebiegu pi³o- Te wyprowadzenia to:
zêbnego o amplitudzie 1VSS i tak wysterowywuje koñcówkê • 23 - wejœcie sygna³u CVBS z toru tunera (zza demodula-
mocy, aby „to osi¹gn¹æ”. W torze sprzê¿enia zwrotnego jest tora wizji, za pu³apk¹ typu TPS, przez wtórnik na tranzy-
zatem potencjometr reguluj¹cy wysokoœæ obrazu. Sk³adowa storze 7606). Wejœcie to jest przystosowane do sygna³u o
sta³a na wejœciu 41 musi wynosiæ oko³o 2.5V (na schemacie amplitudzie 2VSS. Sygna³ trafia do wewnêtrznego uk³adu
jest przedstawiony oscylogram obrazuj¹cy ten przebieg, na któ- TVP (odpowiednik dobrze znanego SAA5231 - Teletext
rym b³êdnie zaznaczono sk³adow¹ sta³¹). To mo¿e byæ istotne, Video Procesor).
gdy¿ wyprowadzenie 41 pe³ni równie¿ funkcjê zabezpiecze- • 24 - podobnie jak 23 - jest wejœciem zewnêtrznego sygna-
nia, kiedy napiêcie na nim przekroczy próg +1 lub +4V. Nie- ³u wizyjnego z euroz³¹cza. Znamionowa amplituda tego
w³aœciwa sk³adowa sta³a (spowodowana na przyk³ad uszko- sygna³u wynosi 1VSS.
dzeniem lub z³¹ wartoœci¹ rezystora 2106) spowoduje w pierw- • 27 - na tym wyprowadzeniu pojawia siê naprzemiennie
szej kolejnoœci zmianê punktu pracy „koñcówki”, co objawi stan wysoki i niski na co drugiej linii. S³u¿y ono do niwe-
siê nieliniowoœci¹ obrazu, a nie jego przesuniêciem, gdy¿ cew- lowania miêdzyliniowego wybierania uk³adu ramki. Miê-
ki s¹ sprzê¿one pojemnoœciowo. W konsekwencji dochodzi do dzyliniowoœæ nie jest realizowana „specjalnie”, wynika
zablokowania pracy uk³adu odchylania pionowego. Zatem przy wprost z nieparzystej iloœci linii (w³aœciwie we wszyst-
uszkodzeniach pionu warto to napiêcie w pierwszej kolejnoœci kich stosowanych standardach). Impuls synchronizacji
skontrolowaæ. ramki wypada (w naszym standardzie) co 312.5 linii. Wyj-

54 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001


Zestawienie

Opis dzia³ania OTVC Philips z chassis L6.1AA

œcie 27 mikroprocesora w³¹cza na co drugiej linii tranzy- tego impulsu. Impuls ramki doprowadzony jest bezpoœrednio
stor 7602, a rezystor w jego kolektorze (3408) jest dobra- z cewek odchylaj¹cych. Przy takim rozwi¹zaniu konieczne by³o
ny, tak ¿e przesuwa obraz w pionie (pod³¹czony jest on do zastosowanie uk³adu ró¿niczkuj¹cego, zbudowanego na ele-
cewek przed kondensatorem 2401) o jedn¹ liniê. Tym sa- mentach 2403 i 3645. Sta³a czasowa w porównaniu z czêstotli-
mym linie parzyste trafiaj¹ na linie kreœlone na „polu nie- woœci¹ ramki jest bardzo krótka i wynosi oko³o 30µs. Tranzy-
parzystym”. stor 7604 równie¿ odwraca fazê impulsu na tym wejœciu.
Poni¿ej opisane zostan¹ funkcje mikroprocesora wspólne Dwa jednobitowe porty mikroprocesora s³u¿¹ do prze³¹-
dla obu uk³adów. czania standardów BG/DK, L i L’. Trzeci powoduje œwiecenie
Jest 7 przetworników cyfrowo-analogowych. Jeden o roz- diody LED, która nie tylko informuje o stanie czuwania od-
dzielczoœci 14-bitowej - dla przestrajania tunera i szeœæ o roz- biornika, ale sygnalizuje równie¿ funkcje samodiagnostyczne
dzielczoœci 6-bitowej. W monofonicznej wersji odbiornika wy- uk³adu. Zwarcie jednej z linii magistrali szeregowej lub brak
korzystanych jest 5. Elementy RC na wyjœciach przetworników odpowiedzi ze strony uk³adu slave sygnalizowane jest migota-
stanowi¹ filtry o du¿ych sta³ych czasowych (oko³o 50ms). S¹ niem diody z okreœlon¹ czêstotliwoœci¹. Kolejny sygna³ jedno-
one konieczne ze wzglêdu na wystêpowanie na wyjœciach mi- bitowy z n.17 prze³¹cza uk³ady odbiornika na odbiór zewnêtrz-
kroprocesora sygna³u prostok¹tnego o zmiennym wspó³czynni- nych sygna³ów wizji i fonii. Wyprowadzenie portu z n.11 s³u-
ku wype³nienia. W torze napiêcia warikapowego, jak zwykle ¿y do w³¹czania i wy³¹czania odbiornika do stanu standby. Do
wystêpuje filtr o trzech sta³ych czasowych oraz ma miejsce od- mikroprocesora dociera poza tym sygna³ IDENT, informuj¹cy
wrócenie charakterystyki na wyprowadzeniu 1, gdy¿ zewnêtrz- o zidentyfikowaniu sygna³u wizji. Stan nieaktywny (0V) spo-
ny tranzystor 7601 daje odwrócenie fazy. Stopieñ ten zasilany woduje wyciszenie dŸwiêku i wy³¹czenie odbiornika po 15
jest napiêciem 33V uzyskiwanym na skompensowanej termicz- minutach. Sygna³ ten nie jest przez mikroprocesor kontrolo-
nie diodzie Zenera 6600. Ze wzglêdu na zastosowanie proceso- wany jeœli na n.18 podany jest stan wysoki informuj¹cy o po-
ra wizyjnego TDA8362 wszystkie parametry obrazu i dŸwiêku daniu sygna³u zewnêtrznego na euroz³¹cze.
zmieniane s¹ napiêciowo. Magistrala I2C wykorzystana jest tyl- Wyjœcie 35 strobuje sygna³y RGB (informacji OSD i TXT).
ko do wspó³pracy z pamiêci¹ EEPROM. Zastosowano tu uk³ad W przypadku wyœwietlania tylko teletekstu sygna³ ten jest sta-
o niewielkiej pojemnoœci ST24C02 - 256 bajtów. Jeœli chassis tyczny, w trybie mix i OSD jest sygna³em szybkiego wygasza-
jest „obsadzone” w wersji stereofonicznej mikrokontroler do- nia (fast blanking). Taka nazwa wziê³a siê z tego, ¿e towarzy-
datkowo obs³uguje po magistrali I2C procesor fonii. szy on tylko aktywnym fragmentom wyœwietlanych znaków.
Uk³ad kontrolera odbiera rozkazy z pilota w kodzie RC5. Dioda 6602 tworzy funkcjê sumy logicznej z sygna³em poda-
Jako wzmacniacz zastosowano zintegrowany odbiornik wanym na wyprowadzenie 16 euroz³¹cza i separuje wyjœcie
TFMK5360. Klawiatura lokalna zawiera tylko 3 przyciski, ka¿- mikroprocesora od tego sygna³u. Takie rozwi¹zanie daje prio-
dy „wchodzi” na osobne wejœcie mikroprocesora. Przyciski rytet dla sygna³ów zewnêtrznych wejœæ RGB.
klawiatury lokalnej, odebrany sygna³ pilota oraz sterowanie Warto poza tym zwróciæ uwagê na to, ¿e pêtla ARCz zamy-
diod¹ LED wyprowadzone jest na z³¹cze diagnostyczne wyko- ka siê przez mikroprocesor. Na schemacie jest tu niejasnoœæ:
rzystywane w procesie produkcji i testowania odbiornika. napiêcie ARCz powinno wchodziæ na n.16, a sygna³ standby
Procesor pracuje z generatorem kwarcowym 4MHz. Na wychodziæ z 11. Na ten sygna³ warto zwróciæ szczególn¹ uwa-
schemacie jest podobna uwaga jak w zasilaczu: nie nale¿y mie- gê, gdy¿ wykorzystany jest on nietypowo. Nie s³u¿y do prze³¹-
rzyæ napiêcia na n.41 (31). Generator taktuj¹cy zale¿noœci cza- czania jakiegokolwiek klucza, ale daje napiêcie zasilaj¹ce dla
sowe wyœwietlania znaków OSD (a w wersji z teletekstem rów- pierwszego stopnia driver’a linii (opisane w punkcie poœwiê-
nie¿ telegazety) zbudowano osobno na elementach LC: 5601, conym stopniu koñcowemu odchylania poziomego). Pêtla
2608 i 2609. Generator ten musi byæ zsynchronizowany z sy- ARCz „zamkniêta przez mikroprocesor” jest o wiele skutecz-
gna³em wizji. W tym celu do wyprowadzeñ 36 i 37 (26 i 27) niejsza od pêtli analogowej, gdy napiêcie to sumuje siê przez
doprowadzone s¹ impulsy linii i ramki. Impuls linii pobierany odpowiedni rezystor z napiêciem warikapowym wytwarzanym
jest z impulsu sandcastl, tranzystor 7603 odwraca polaryzacjê przez mikroprocesor. }
Dokoñczenie w nastêpnym numerze

Og³oszenia drobne Sprzedam


Sprzedam transformatory linii: TBC-90P4, TBC-90PC8 TBC-90PC11, Tel.
Telewizory: Grundig 28” stereo, Nordmende 28” stereo, Philips 25” stereo, 0603 41-79-17.
Blaupunkt 28” stereo, Hanseatic 28” stereo, niesprawne, kompletne, ca³oœæ
320z³. Tel. 0605 380-492. Sprzedam nowy, p³aski kineskop Sony M68LCT60X lub zamieniê na kine-
skop A68JYL60X, Tel./fax (068) 385-36-19, tel. (068) 385-77-77.
Odbiornik œwiatowy WELTEMPFANGER P-9, 9-pasmowy, plus UKW, cena
150z³. Tel. 0605 380-492. Sprzedam tester trafopowielaczy, programator PIC-EEPROM, kart chipo-
wych do tunerów SAT. Tel. 608-34-39-10.
Skaner UNIDEN UBC 120XLT, pasmo 66÷512MHz, nowy. Cena 720 z³. Tel.
0605 380-492. Sprzedam u¿ywany programator pamiêci "MAX" wraz z dodatkowym so-
Telewizor Panasonic 32PF10, panoramiczny, nowy, gwarancja, cena 6.600 ftem GSM, Radio Code. Programuje ponad 500 typów pamiêci. Cena oko³o
z³. Telewizor Panasonic 36PF10, panoramiczny, nowy, gwarancja, ze stoli- 800 z³. Tel. 0603 138-186, e-mail: sierakowski@konin.lm.pl.
kiem, cena 9.700 z³. Telewizor Sony KV-32FX65, panoramiczny, nowy, gwa-
rancja, cena 6500 z³. Telewizor Sony KV-36FS70, panoramiczny, nowy,
gwarancja, cena 11.900 z³. Tel. 0605 380-492. Kupiê
Odbiornik wielozakresowy Sony ABA, pasmo 58MHz÷176MHz, AM, FM, Trafopowielacz FCM2012E21A do OTVC Royal Lux 5188. Tel. (034) 35-37-
plus pasmo CB, nowy, cena 150z³. Tel. 0605 380-492. 512.
CDROM - tabele czêstotliwoœci od 27MHz do 10GHz, plus dyskietka czê- Poszukujê kineskopu do telewizorka Elektronika 409 typ 16£K8E. E-mail:
stotliwoœci od 30Hz do 400GHz, ca³oœæ 70 z³. Tel. 0605 380-492. phumijo@kki.net.pl.

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2001 55

You might also like