Ìàðêåòèíãèéí ¿éë àæèëëàãààã óäèðäàõ íü /Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëò/

Ï¿¿ñèéí óäèðäàã÷èä áèçíåñèéí ñòðàòåãè íýãæ¿¿äýý òàñðàëòã¿é ¿íýëýí ä¿ãíýæ, òóñ á¿ðä íü
çîðèëòóóä áîëîí õºðºíãº íººöèéã òîäîðõîéëæ ºãíº. Áèçíåñèéí ñòðàòåãè íýãæ á¿ð ãàäààä, äîòîîä
îð÷íîî áîëãîîìæòîé õÿíàí áèçíåñèéí ñòðàòåãè òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëíà. Áèçíåñèéí ñòðàòåãè íýãæ
á¿ð íü çàõ çýýëèéí ñåãìåíò¿¿äýä á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿äèéã çîõèöóóëàí óäèðääàã áºãººä òóñ á¿ðä íü
ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëíà.
Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº íü ìàðêåòèíãèéí ¿éë àæèëëàãààíû ÿíç á¿ðèéí çîðèëãî, ñòðàòåãè,
òýäãýýðèéã òîäîðõîé õóãàöààíä õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà õýìæýýí¿¿äèéí öîãö þì. Ñòðàòåãèéí ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãºº íü ìàðêåòèíãèéí ¿éë àæèëëàãààíû ñòðàòåãèéí çîðèëãóóäûã òîäîðõîéëæ ìàðêåòèíãèéí
ÿíç á¿ðèéí ñòðàòåãèéã õàìãèéí çàíãèäìàë áàéäëààð òîäîðõîéëäîã. 3-5 æèë, ò¿¿íýýñ ÷ èë¿¿
õóãàöààãààð áîëîâñðîãääîã. Ñòðàòåãèéí ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººã ìàðêåòèíãèéí æèëèéí
òºëºâëºãºº øèã õýìæýýíä íàðèéâ÷èëäàãã¿é.
Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº íü áèçíåñèéí ñòðàòåãè òºëºâëºãººíººñ áàðàà /çàõ çýýëä íèëýýä
ÿâöóóãààð òºâëºðäºã, òóõàéí çàõ çýýë äýýð áàðààíûõàà çîðèëòóóäàä õ¿ðýõ ìàðêåòèíãèéí
íàðèéâ÷èëñàí ñòðàòåãè, õºòºëáºð áîëîâñðóóëäãààðàà ÿëãààòàé. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº íü
ìàðêåòèíãèéí õ¿÷ ÷àðìàéëòóóäûã íýã ò¿âøèíä íýãòãýí óäèðäàõ õýðýãñýë áîëíî. Ìàðêåòèíãèéí ¿ð
àøèãòàé áàéäëàà íýìýãä¿¿ëýõèéí òóëä ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº õýðõýí áîëîâñðóóëàõ áîëîí
õýðýãæ¿¿ëýõ òàëààð ñóðàëöàõ õýðýãòýé.
Áèçíåñèéí ÿíç á¿ðèéí íýãæ¿¿äèéí ìàðêåòèíãèéí õýëòýñ áîëîí ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí õýëòñèéí
õîîðîíäûí õàðèëöàà õîëáîîã àâ÷ ¿çüå.

Ìàðêåòèíãèéí õýëòýñ Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí

õýëòýñ
1. Ìàðêåòèíãèéí 2. Ñòðàòåãè
ìýäýýëýë, çºâëºãºº òºëºâëºëòèéí øèíæèëãýý

4. Ìàðêåòèíãèéí 3. Áèçíåñèéí íýãæèéí

òºëºâëºãººí¿¿ä çîðèëòóóä áîëîí íººö

5. Ìàðêåòèíãèéí 6. ¯ð ä¿íãèéí ¿íýëãýý

õýðýãæ¿¿ëýëò

Ìàðêåòèíãèéí õýëòýñ íü ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí õýëòñèéíõýíä øèíæèëãýý, ¿íýëãýý õèéõýä íü

çîðèóëæ ìýäýýëýë, çºâëºãººãººð õàíãàíà. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí õýëòýñ íü áèçíåñèéí íýãæ á¿ðèéí
çîðèëòûã àâ÷ ¿çíý. Ìàðêåòèíãèéí õýëòñèéíõýí ýäãýýð çîðèëòîä òóëãóóðëàñàí ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëíà. Èíãýýä ò¿¿íèéãýý õýðýãæ¿¿ëíý. ¯ð ä¿íã íü ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí
õýëòñèéíõýí ¿íýëæ ä¿ãíýíý. Äýýðõè ¿éë ÿâö äàõèí äàâòàí ÿâàãäàíà.
Ñàíõ¿¿, õàíãàìæ, ¿éëäâýðëýë, áîäèò õóâààðèëàëò, áîëîâñîí õ¿÷íèé õýëòñèéíõýí ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãºº íü õàíãàëòòàé õýìæýýíèé ìºíãº, ìàòåðèàë, ìàøèí òîíîã òºõººðºì溺ð äýìæèãäýíý ãýñýí
èòãýëèéã áèé áîëãîæ ºãíº.
 Ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûí ¿éë ÿâö
Ìàðêåòèíãèéí ìåíåæåð íü ¿¿ðýã õàðèóöëàãàà ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûí ¿éë àæèëëàãààãààð
äàìæóóëàí õýðýãæ¿¿ëíý. Ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûí ¿éë ÿâö íü ìàðêåòèíãèéí áîëîìæèéã øèíæëýõ,
çîðèëòîò çàõ çýýëèéã ñóäëàõ, ñîíãîõ, ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè áîëîâñðóóëàõ, ìàðêåòèíãèéí
õºòºëáºðèéã òºëºâëºõ çîõèîí áàéãóóëàõ, õýðýãæ¿¿ëýõ, õÿíàõ ¿éë àæèëëàãààíóóäààñ á¿ðääýã.

Ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûí ¿éë ÿâöûí ¿å øàòóóä

Ìàðêåòèíãèéí Çîðèëòîò çàõ Ìàðêåòèíãèéí

áîëîìæóóäûã çýýëèéã ñóäëàõ, ñòðàòåãèéã
øèíæëýõ ñîíãîõ áîëîâñðóóëàõ

Çîõèîí
Ìàðêåòèíãèéí áàéãóóëàõ,
õºòºëáºð õýðýãæ¿¿ëýõ
áîëîâñðóóëàõ áîëîí õÿíàõ

Ìàðêåòèíãèéí áîëîìæóóäûã øèíæëýõ

Àìæèëò îëîõûí òóëä òóõàéí çàõ çýýë äýõ áîëîìæèéã øèíæèëæ ¿çýõ õýðýãòýé. Æèøýý íü:
Ï¿¿ñèéí ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûíõíû óðò õóãàöààíû çîðèëò íü èæ á¿ðýí àëáàíû õýðýãñýë
¿éëäâýðëýã÷ áîëîõ ãýæ áàéæ áîëíî. Ýíý ¿åä òýä áè÷ãèéí ìàøèíû íýð òºðëèéã ºñãºõ òºëºâëºãºº
áîëîâñðóóëæ áîëíî. Áè÷ãèéí ìàøèíû õóâüä ìàø îëîí áîëîìæóóä áàéæ áîëíî. Àëáàí òàñàëãààíû
áè÷ãèéí ìàøèíûã ºðõ ãýðèéí çàõ çýýëä ãàðãàõààð áîäîæ "Àëáàíû ÷àíàðòàé" ãýðèéí áè÷ãèéí ìàøèí
ãýæ ñóðòàë÷èëæ áîëíî.
Ìàø òîì áîëîìæ áîë òåõíîëîãèéí äýâøèë þì. Òóõàéëáàë: æèðèéí áè÷ãèéí ìàøèíààñ ýëåêòðîí
ìàøèíä øèëæèõ ãýõ ìýò. Ìàøèíààð öîõèõ àæëûí á¿òýýìæ íü áè÷ãèéí ìàøèí îäîîãèéí ãàð ìàøèíààñ
öàõèëãààí ìàøèí, òýãýýä àâòîìàò çàëðóóëàã÷òàé öàõèëãààí ìàøèí áîëîí õóâüññàíû ¿ð ä¿íä õóðäàí
ºñºæ áàéíà. Îäîî ÷ öààøèä ººð÷ëºãäñººð áàéíà. Òýãâýë óã ¿éëäâýðëýã÷ ìààíü öàõèì áè÷ãèéí ìàøèí
õèéæ ÷ áîëíî.
Áîëîìæóóäûã òîäîðõîéëæ ãàðãàõ, ¿íýëýõýä ï¿¿ñò ìàðêåòèíãèéí ìýäýýëëèéí òîãòîëöîî áèé
áîëãîõ õýðýãòýé áîëíî. Ï¿¿ñ õýðýãëýã÷äèéíõýý õýðýãöýý, øààðäëàãà, áàéðøèë, õóäàëäàí àâàõ ¿éë ÿâö
çýðãèéã íü ñóäëàõ çàìààð çàõ çýýëäýý ¿éë÷èëæ ÷àäàõ ó÷èð ñóäàëãàà îð÷èí ¿åèéí ìàðêåòèíãèéí íýã
á¿ðýëäýõ¿¿í íü áîëäîã. Ï¿¿ñ ñóäàëãààíû ÿíç á¿ðèéí òîãòîëöîîã õýðýãëýæ áîëíî. Òóõàéëáàë áè÷ãèéí
ìàøèíû îäîîãèéí áîðëóóëàëò, õóäàëäàí àâàã÷èä, ñàëáàð, õóäàëäàí àâàã÷äûí áàéðøèë, áîðëóóëàëòûí
àæèëòàí áîëîí áîðëóóëàëòûí ñóâãèéí òàëààð õóðäàí øóóðõàé òàéëàãíàõ äîòîîä ìýäýýëëèéí áóþó
íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí ñèñòåì ï¿¿ñò øààðäëàãàòàé. ¯¿íýýñ ãàäíà õóäàëäàí àâàã÷èä, ºðñºëäºã÷èä,
çóó÷äûí òàëààð òàñðàëòã¿é ìýäýýëýë öóãëóóëàõ ¸ñòîé.
Ìàðêåòèíãèéí ìåíåæåð¿¿ä õî¸ðäîã÷ ýõ ¿¿ñâýðýýñ ìýäýýëëèéã àâ÷ áîëíî. Ýñâýë á¿ëýã õ¿ì¿¿ñòýé
Ẻíèé ÿðèëöëàãà, òåëåôîí, øóóäàí áîëîí ãàíöààð÷èëñàí ÿðèëöëàãà õèéõ çàìààð ìýäýýëýë öóãëóóëæ
áîëíî.
Ñóäàëãààíû çîðèëãî íü ìàðêåòèíãèéí îð÷íû òàëààðõ òàñðàëòã¿é áºãººä ÷óõàë ìýäýýëýë îëæ
àâàõ ÿâäàë þì. Ìàðêåòèíãèéí îð÷èí íü ìàêðî áîëîí ìèêðî îð÷íîîñ á¿ðäýíý.
Ìèêðî îð÷èí íü ï¿¿ñèéí ¿éëäâýðëýõ áîëîí áîðëóóëàõ ÷àäâàðò òóñëàõ þì óó íºëººëæ áàéäàã á¿õ
áàéãóóëëàãà õ¿ì¿¿ñ îðíî. Íýðëýâýë: áýëòãýí íèéë¿¿ëýã÷èä, ìàðêåòèíãèéí çóó÷ëàã÷èä, õóäàëäàí
àâàã÷èä, ºðñºëäºã÷èä áîëîí îëîí íèéò. Õóäàëäàí àâàã÷èä áè÷ãèéí ìàøèí õóäàëäàí àâàõäàà ÷óõàì
þóã õ¿ñ÷ õàéæ áàéäàã âý? Õóâààðèëàëòûí ÿìàð ñóâàã ºñºæ ýñâýë áàãàñàæ áàéíà âý? ×óõàì àëü áýëòãýí
íèéë¿¿ëýã÷èä õàìãèéí ¿ð àøèãòàé íü âý? ªðñºëäºã÷èä þó õèéæ áàéíà âý? ãýõ çýðýã àñóóëòóóä ãàð÷
èðíý.
 ̺í ï¿¿ñèéí óäèðäëàãà ìàêðî îð÷íû õàíäëàãûã òîäîðõîéëíî. ¯¿íä õ¿í àì ç¿é, ýäèéí çàñàã,
ñýòãýë ç¿é, òåõíîëîãè, óëñ òºð õóóëü ç¿é áîëîí íèéãýì ñî¸ëûí îð÷èí îðíî.
Ï¿¿ñ ãýðèéí çîðèóëàëòòàé áè÷ãèéí ìàøèí ¿éëäâýðëýõýýð áîäîæ áàéãàà áîë:
- Õýäèé õýìæýýíèé ºðõ á¿ë øèíý áè÷ãèéí ìàøèí õóäàëäàí àâàõààð òºëºâëºæ áàéíà âý ?
- Õýí ,÷óõàì ÿàãààä õóäàëäàí àâ÷ áàéíà âý?

- ¯íý áîëîí îíöëîãûí õóâüä òýä ÷óõàì ÿìàð áàéõ ¸ñòîé ãýæ ¿çýæ áàéíà âý?
- Õààíààñ õóäàëäàí àâ÷ áàéíà âý?
- ªðñºëäºã÷èéí ä¿ð òºðõ ÿìàð áàéíà âý?
-¯íý, ñóðòàë÷èëãàà, áîðëóóëàëòûí èäýâõæ¿¿ëýëò, áèå÷ëýí õóäàëäààíû ñîíãîëò õèéõýä
íºëººëºõ äàëä íºëºº íü ÿìàð áàéíà âý? ãýäãèéã ìýäýõ õýðýãòýé áîëíî.
Çîðèëòîò çàõ çýýëèéã ñóäëàõ áîëîí ñîíãîõ.
Îäîî ï¿¿ñ çîðèëòîò çàõ çýýë¿¿äèéã ñóäëàõ, ñîíãîõîä áýëýí áîëëîî. Ìåíåæåð íü çàõ çýýëèéí íèéò
õýìæýý, ºñºëò áîëîí àøèãò áàéäëûã òîîöîõ ¸ñòîé. ¯¿íèé òóëä çàõ çýýëèéí ïîòåíöèàëûã õýìæèõ áîëîí
èðýýä¿éí ýðýëòèéã òààìàãëàõ òåõíèê àæèëëàãààã ìýäýõ õýðýãòýé. Çàõ çýýëèéí õýìæýý òààìàãëàë íü àëü
çàõ çýýëä á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ãàðãàõ âý ãýäýã øèéäâýðèéã ãàðãàõàä õýðýãëýãäýíý. Ï¿¿ñ¿¿ä ñ¿¿ëèéí ¿åä çàõ
çýýëèéã ñåãìåíò¿¿äýä (õýñã¿¿äýä) õóâààæ ò¿¿íèéãýý ¿íýëýýä ñîíãîëò õèéñíèé ýöýñò íýã ñåãìåíòýä íü
òºâëºðºí ò¿¿íäýý õýðõýí áàéðøèõ ýñýõýý òîäîðõîéëæ áàéíà. Áè÷ãèéí ìàøèíû çàõ çýýëèéã 2 õóâüñàã÷
àøèãëàí õýñýã÷èëüå. ªíäºð ÷àíàð

Ï¿¿ñ À ªíäºð
Äîîãóóð ¿íý
¿íý
Ñ D

Äîîãóóð ¿íý

Çàõ çýýë¿¿ä /õóäàëäàí

àâàã÷äûí ãðóïï/

Æèæèã õóäàëäàí Äóíä çýðãèéí Òîì õóäàëäàí

àâàã÷èä àâàã÷èä

Êîìïüþòåð

Áàðàà õóäàëäàí
àâàã÷äûí Öàõèì áè÷ãèéí
õýðýãöýý ìàøèí

Öàõèëãààí
áè÷ãèéí ìàøèí

Ìàðêåòèíãèéí ìåíåæåð íü 9 ñåãìåíòèéã ¿íýëýýä ï¿¿ñèéí äàâóó òàë, çîðèëãî, íººöºä òîõèðîõ
ñåãìåíòèéã òîäîðõîéëíî. Èíãýýä óã ñåãìåíòýä áàðààãàà õýðõýí áàéðøóóëàõ âý? ãýäãèéã øèéäíý.
 Ï¿¿ñ íü "À" ºðñºëäºã÷èéí ýñðýã áàéðøèæ áîëîõã¿é. Ó÷èð íü "À" ï¿¿ñèéí çàõ çýýë íü öººí
õóäàëäàí àâàã÷èäòàé ãýõ ìýò.

Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéã áîëîâñðóóëàõ íü

Çîðèëòîò çàõ çýýë äýýð õýðýãëýõ ñòðàòåãèóäûã (ÿëãàðàõ, áàéðøèõ, ºðò㺺ð äàâàìãàéëàõ, áàðààíû
àìüäðàëûí ìº÷ëºã á¿ðò òîõèðîõ ñòðàòåãè (á¿ëýã 10), ï¿¿ñ çàõ çýýëèéí ëèäåð (õîøóó÷ëàã÷), òýìöýëäýã÷,
äàãàëäàã÷, îðõèãäñîí çàé ýçýìøèã÷èéí àëü íü áîëîõîîñ õàìààð÷ õýðýãëýõ ñòðàòåãèóä (á¿ëýã 9)
áîëîâñðóóëàõ áîëíî.

Ìàðêåòèíãèéí õºòºëáºðèéã áîëîâñðóóëàõ íü

Çàõ çýýëèéí ìýðãýæèëòýí 4 õîëüöûí õóâüä åðºíõèé人 ÿìàð ñòðàòåãè õýðýãëýõèéã
òîäîðõîéëîõîîñ ãàäíà íàðèéâ÷èëñàí õºòºëáºð áîëîâñðóóëàõ ¸ñòîé. Ï¿¿ñèéí òºëºâëºã÷ íàð
ï¿¿ñèéíõýý çîðèëãîä õ¿ðýõèéí òóëä áèçíåñèéí åðºíõèé ñòðàòåãèéã áîëîâñðóóëàõààñ ãàäíà òóõàéí
á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿ääýý ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè, òàêòèêèéã òºëºâëºõ øààðäëàãàòàé.
Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè ãýäýã íü çîðèëòîò çàõ çýýë äýýðýý ìàðêåòèíãèéíõàà çîðèëòîíä õ¿ðýõ
òºëºâëºãºº þì. Ýíý íü ìàðêåòèíãèéí íèéò çàðäàë, ìàðêåòèíãèéí õîëüö, ìàðêåòèíãèéí õºðºíãº
áàéðøóóëàëò çýðýã øèéäâýð¿¿äýýñ á¿ðäýíý.
Ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãóóä ìàðêåòèíãèéí çîðèëãîäîî õ¿ðýõýä ìàðêåòèíãèéí çàðäëûí ÿìàð
ò¿âøèí çàéëøã¿é áàéõ âý? ãýäãèéã øèéäýõ ¸ñòîé.
Ï¿¿ñ¿¿ä åðºíõèé人 ìàðêåòèíãèéíõàà òºñâèéã áîðëóóëàëòûí çîðèëãûí óëàìæëàëò õóâèàð
òîãòîîäîã. Ï¿¿ñ¿¿ä ºðñºëäºã÷èéí ìàðêåòèíãèéí òºñºâ, áîðëóóëàëòûí õàðüöàà ÿìàð áàéãààã ñóäàëäàã.
Çàðèì ï¿¿ñ¿¿ä çàõ çýýëä èë¿¿ èõ õóâü ýçëýõèéí òóëä åðäèéí ò¿âøèíãýýñ èë¿¿ èõèéã çàðöóóëàõ ÿâäàë ÷
áàéäàã.
Ýöýñò íü áîðëóóëàëòûí òóõàéí õýìæýý, ýñâýë çàõ çýýëä ýçëýõ òîäîðõîé õóâüä õ¿ðýõýä
øààðäëàãàòàé àæëóóäûã òîäîðõîéëîí ò¿¿íèé çàðäëûã íü òîîöîæ áîëíî. ¯ð ä¿í íü ìàðêåòèíãèéí
øààðäàãäàõ òºñºâ áîëæ ºãíº.
Ï¿¿ñ ìºí ìàðêåòèíãèéí íèéò òºñºâèéã ìàðêåòèíãèéí õîëüö äàõü ÿíç á¿ðèéí àðãà õýðýãñë¿¿äýä
õýðõýí õóâààõûã øèéäýõ ¸ñòîé.
Ìàðêåòèíãèéí õîëüö ãýäýã íü çîðèëòîò çàõ çýýë äýýðýý ìàðêåòèíãèéí çîðèëòäîî õ¿ðýõýä
àøèãëàäàã ìàðêåòèíãèéí àðãà õýðýãñë¿¿äèéí öîãö þì. (Çóðàãò ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí õóâüñàã÷óóäûã
¿ç¿¿ëýâ.)

Ìàðêåòèíãèéí
õîëüö
Áàðàà
- Áàðààíû ÿíç Áàðàã õýðýãëýã÷äýä
òºðºë Áàðàà õ¿ðãýõ¿é
- ×àíàð
- Äèçàéí - Ñóâàã
- Îíöëîãóóä - Íýð òºðë¿¿ä
Çîðèëòîò - Áàéðøèë
- Òàíèõ òýìäãèéí
íýð çàõ çýýë - Çýõýýñ
- Ñàâ áàãëàà - Òýýâýðëýëò
- Õýìæýý
- ¯éë÷èëãýý
Èäýâõæ¿¿ëýëò
- Áàòàëãàà ¯íý
- Ýðã¿¿ëýí ºãºõ
- Áîðëóóëàëòûí èäýâõæ¿¿ëýëò
- Æàãñààëòûí ¿íý - Ñóðòàë÷èëãàà
- Õºíãºëºëò - Áîðëóóëàëòûí àæèëòíóóä
- Çîõèöóóëàëò - Îëîí íèéòòýé òîãòîîñîí
- Òºëáºðèéí õóãàöàà õàðèëöàà
- Çýýëèéí õóãàöàà - Øóóä ìàðêåòèíã
 Ï¿¿ñèéí ìàðêåòèíãèéí õîëüöûã òîäîðõîé á¿òýýãäýõ¿¿íèé õóâüä, t õóãàöààíä àâ÷ âåêòîðîîð
¿ç¿¿ëáýë:
(ð1, ð2, ð3, ð4)
Ýíä ð1=áàðààíû ÷àíàð, ð2=¿íý,
ð3=áàðààã õ¿ðãýõ¿é, ð4=èäýâõæ¿¿ëýëò.
Õýðâýý ï¿¿ñ áàðààíûõàà ÷àíàðûã 1.2 (1.00 äóíäàæ) ãýñýí ò¿âøèíä, ¿íýý 1000¥, ñàðä
õóâààðèëàëòàíä 30000 ¥ çàðöóóëàõ, èäýâõæ¿¿ëýëòýíä ñàðä 200000 ¥ çàðöóóëàõààð øèéäñýí áàéæ áîëíî.
Òýãâýë t õóãàöààí äàõü ìàðêåòèíãèéí õîëüö:
(1.2, 1000 ¥, 30000 ¥, 200000 ¥)
Ìàðêåòèíãèéí õîëüö íü ìàø îëîí òîîíû áîëîìæóóäààñ ñîíãîãääîã. Òóõàéëáàë ÷àíàðûí ººð ººð
ò¿âøèí, ¿íý 500- 1500¥- íèé õîîðîíä õýëáýëçýõ, õóâààðèëàëò, ñóðòàë÷èëãààíû çàðäàë 100000- 500000¥-
íèé õîîðîíä õÿçãààðëàãäàõ ãýõ ìýò.
Ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí òàëààðõ øèéäâýð íü õóâààðèëàëòûí ñóâãóóä áîëîí ýöñèéí
õýðýãëýã÷äýä àëü àëèíä íü çîðèóëàãäàõ áîëíî. Çóðãààñ ï¿¿ñ¿¿ä áàðàà, ¿éë÷èëãýý, ¿íý ãýñýí ñàíàë
áîëãîõ õîëüöóóäûã áýëòãýýä õóâààðèëàëòûí ñóâãóóä áîëîí çîðèëòîò õýðýãëýã÷äýäýý õ¿ðãýõèéí òóëä
áîðëóóëàëòûí èäýâõæ¿¿ëýëò, ñóðòàë÷èëãàà, áîðëóóëàëòûí àæèëòàí, îëîí íèéòòýé òîãòîîñîí
õàðèëöàà, øóóä áîëîí òåëåìàðêåòèíã ãýõ ìýò èäýâõæ¿¿ëýëòèéí õîëüöóóäûã àøèãëàäàã áîëîõ íü
õàðàãäàæ áàéíà.

Èäýâõæ¿¿ëýëòèéí
õîëüö

Áîðëóóëàëòûí
èäýâõæ¿¿ëýëò

Ñàíàë
áîëãîõ Ñóðòàë÷èëãàà
õîëüö
Áàðàà
ϯ¯Ñ ¿éë÷èë Õóâààðè Çîðèëòîò
ãýýíèé Áîðëóóëàëòûí
àæèëòàí ëàëòûí õóäàëäàí
¿íý ñóâàã àâàã÷èä

Îëîí íèéòèéã
òàòàõ õàðèëöàà

Øóóä øóóäàí áà
òåëåìàðêåòèíã

Ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí ñòðàòåãè

Ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí á¿õ õóâüñàã÷èä áîãèíî õóãàöààíä çîõèöóóëàãäàõã¿é áàéæ áîëíî.
Çîõèöóóëàãäàõ áàéäëààðàà òýä õîîðîíäîî ÿëãààòàé.
Ï¿¿ñ áîãèíî õóãàöààíä ¿íý, áîðëóóëàëòûí àæèëòíóóäûí õýìæýý, ñóðòàë÷èëãààíû çàðäëóóäàà ººð÷èëæ
÷àäíà. Õàðèí òýä øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í áèé áîëãîõ õóâèàðëàëòûí ñóâãàà ººð÷ëºõ àñóóäëàà óðò õóãàöààíä
àìæóóëíà.
Ýöýñò íü ìàðêåòåð¿¿ä ìàðêåòèíãèä çîðèóëàãäñàí ìºíãèéã ÿíç á¿ðèéí áàðààíóóä, ñóâãóóä,
èäýâõæ¿¿ëýëò õèéõ õýðýãñýë, áîðëóóëàëòûí ãàçàð íóòãóóäàä òàðààí áàéðøóóëàõ (õóâààðèëàõ) àñóóäëûã
øèéäíý.
Áèäíèé ºìíº àâñàí æèøýýãýýð óã ï¿¿ñ öàõèëãààí ýñâýë öàõèì áè÷ãèéí ìàøèíûã äýìæèõýä õè÷íýýí
ìºí㺠çàðöóóëàõ âý?
Øóóä ýñâýë äèñòðèáþòîð àøèãëàõ õóäàëäàà?
Øóóä øóóäàíãûí ýñâýë ñýòã¿¿ëèéí ñóðòàë÷èëãàà?
Áàðóóí á¿ñèéí çàõ çýýë¿¿ä ýñâýë ç¿¿í á¿ñèéí çàõ çýýë¿¿ä?
Òàðààí áàéðøóóëàõ (ìºíãèéã õóâààðèëàõ) òîäîðõîé æèøýý àâúÿ. Óäèðäëàãààñ t õóãàöààíä, k á¿ñ
íóòàãò õýðýãëýã÷äýä õóäàëäàõ I áàðààíû õóâüä ÷àíàðûã 1.2 ò¿âøèíä, ¿íèéã 1000₮, ñàð òóòìûí
ñóðòàë÷èëãààíû òºñºâ 100000₮ áàéíà ãýæ òîãòîîñîí ãýäãèéã âåêòîðîîð òîäîðõîéëáîë:
(1.2, 1000₮, 500000₮, 100000₮) i ,j,k, t
Ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí õàìãèéí ñóóðü õýðýãñýë íü áàðàà þì. Ýíý íü áàðààíû ÷àíàð, äèçàéí,
îíöëîãóóä ìàðêëàëò, ñàâ áàãëàà áîîäîë çýðãèéã áàãòààñàí çàõ çýýëä ï¿¿ñèéí ñàíàë áîëãîæ áóé ç¿éë
þì.
̺í õ¿ðãýæ ºãºõ, çàñâàð õèéõ, ñóðãàëò ÿâóóëàõ çýðýã ¿éë÷èëãýýã ÷ ï¿¿ñ çàõ çýýëä ñàíàë áîëãîíî.
Ìàðêåòèíãèéí õîëüöûí áàñ íýã ÷óõàë àðãà õýðýãñýë áîë ¿íý þì. (Áàðààã àâàõûí òóëä õóäàëäàí
àâàã÷äûí òºëºõ ¸ñòîé ìºíãºíèé òîî)
Ï¿¿ñ Ẻíèé áîëîí æèæèãëýíãèéí ¿íèéã òîãòîîõ, õºíãºëºëò, çîõèöóóëàëò, çýýëèéí õóãàöàà çýðãèéã
øèéäíý. ¯íèéã òîãòîîõäîî áàðààíû ¿íý öýíýýñ ãàäíà õóäàëäàí àâàã÷èä áàðààãàà ñîíãîõûí òóëä
ºðñºëäºã÷ ð¿¿ õàíääàã ãýäãèéã áîäîëöîõ ¸ñòîé.
Áàðààã õ¿ðãýõ¿é (õóâààðèëàëò)- ìàðêåòèíãèéí áàñ íýã ãîë õýðýãñýë. Çîðèëòîò çàõ çýýëä äºõºì,
òîõèðîìæòîé ãàçàð íü õ¿ðãýõ ¿éë àæèëëàãààíóóäààñ õóâààðèëàëòûí òàëààðõ øèéäâýð¿¿ä á¿ðäýíý.
Ï¿¿ñ ÿíç á¿ðèéí çóó÷ëàã÷èä, ìàðêåòèíãèéí ¿éë àæèëëàãààã õºíãºâ÷ëºõ õ¿ì¿¿ñ, áàéãóóëàãóóäûã îëæ
àâàõ, õîëáîî òîãòîîõ õýðýãòýé áîëíî.
Ï¿¿ñèéí óäèðäëàãóóä æèæèãëýí áîëîí Ẻíèé õóäàëäàà÷èä, áîäèò õóâààðèàëàëò õèéäýã ï¿¿ñ¿¿äèéí
òàëààð îéëãîëòòîé áàéæ, òýä øèéäâýðýý õýðõýí ãàðãàäãыã íü ìýäýõ øààðäëàãàòàé.
Èäýâõæ¿¿ëýëò- Ìàðêåòèíãèéí 4 äýõ õîëüö.
Áàðààíóóäûíõàà ñàéí òàëóóäûã õýðýãëýã÷äýä ìýäýýëýõ, çîðèëòîò õóäàëäàí àâàã÷äàà õóäàëäàí àâàõàä
ÿòãàõ, ñàíóóëàõ çîðèëãîîð ÿâóóëæ áóé ¿éë àæèëлаãààíóóäûã èäýâõæ¿¿ëýëò ãýíý.
Ï¿¿ñ çóó÷ëàã÷, õóäàëäàí àâàã÷äàà èäýâõæ¿¿ëýõèéí òóëä áîðëóóëàëòûí àæèëòíóóäàà ñóðãàæ,
ñýäýëæ¿¿ëäýã. Ýíý á¿ãä íü èäâýõæ¿¿ëýëò, õàðèëöàà õîëáîîíû õºòºëáºðò òóñãàãäàíà.
Çîõèîí áàéãóóëàõ, õýðýãæ¿¿ëýõ, õÿíàõ
Òºëºâëºãººã àæèë õýðýã áîëãîõã¿é áîë óòãàà àëäàíà. Èéìýýñ ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººã
õýðýãæ¿¿ëýõ, õÿíàõ, çîõèîí áàéãóóëàõ àñóóäàëä ãîë àíõààðëàà õàíäóóëàõ ¸ñòîé. Æèæèã ï¿¿ñèéí õóâüä
íýã ë õ¿í ìàðêåòèíãèéí ñóäàëãàà, áîðëóóëàëò, ñóðòàë÷èëãàà, õóäàëäàí àâàã÷äàä ¿éë÷ëýõ ¿éë÷èëãýý ãýõ
ìýòèéí ìàðêåòèíãèéí ¿¿ðýã äààëãàâðóóäûã õàðèóöàí ã¿éöýòãýæ áîëíî. Òîìîîõîí ï¿¿ñèéí õóâüä õýä
õýäýí ìýðãýæèëòí¿¿ä øààðäëàãàòàé. Æèøýý íü: áîðëóóëàëòûí àæèëòàí, áîðëóóëàëòûí ìåíåæåð,
ìàðêåòèíãèéí ñóäëàà÷, ñóðòàë÷èëãàà õàðèóöñàí àæèëòàí, áàðààíû ìåíåæåð¿¿ä, çàõ çýýëèéí ñåãìåíò
õàðèóöñàí ìåíåæåð, õóäàëäàí àâàã÷äàä ¿éë÷ëýõ àæèëòàí ãýõ ìýò.
Ìàðêåòèíãèéí ¿éë àæèëëàãààã ìàðêåòèíã õàðèóöñàí îðëîã÷ äàðãà óäèðääàã. Îðëîã÷ äàðãà íü
äàðààõ 2 ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýíý.
1.Á¿õèé ë ìàðêåòèíãèéí àæèëòíóóäûí àæëûã íýãòãýí çîõèöóóëàõ
2.Ñàíõ¿¿, ¿éëäâýðëýë, ñóäàëãàà, õºãæèë, õàíãàìæ, áîëîâñîí õ¿÷íèé õýëòñèéí óäèðäëàãóóäòàé
õàìòðàí àæèëëàæ, õóäàëäàí àâàã÷äûí õýðýãöýýã õàíãàõàä ï¿¿ñèéí á¿õèé ë õ¿÷ ÷àðìàéëòûг íýãòãýæ
çîõèöóóëàõ.
 Ìàðêåòèíãèéí õýëòñèéí ¿ð àøèãòàé áàéõ ýñýõ íü õýðõýí çîõèîí áàéãóóëàãäñàíààñ ãàäíà
áîëîâñîí õ¿÷èí íü õýðõýí ñàéí ñîíãîãäñîí, ñóðàëöñàí, ñýäýëæñýí, ìºí ¿íýëýãäñýíýýñ øàëòãààëíà.
Ìàðêåòèíãèéí àæèëòíóóä ìàðêåòèíãèéíõàà ã¿éöýòãýëä ýðãýõ õîëáîîòîé àæèëëàõ ¸ñòîé.
Àæëûíõàà ã¿éöýòãýëèéã òîãòìîë õÿíàæ ¿çýõ çàìààð õ¿÷òýé òàëàà áàðüæ áàéõ, ñóë òàë äýýðýý àíõààðëàà
õàíäóóëàõ, ñàéæðóóëàõ àðãà çàìûã ñàíàë áîëãîõ øààðäëàãàòàé. Ï¿¿ñ ìàðêåòèíãèéí çîðèëòäîî õ¿ð÷
áóé ýñýõýý ýðãýõ õîëáîîãîîð øàëãàæ, õÿíàõ äýã (ïðîöåäóð) õýðýãòýé. (Б¿ëýã 14)
Ìåíåæåð¿¿ä øèíæèëãýý ñóäàëãàà, òºëºâëºëò, õýðýãæ¿¿ëýëòýýñ ãàäíà õÿíàëòûí õàðèóöëàãûã
äàâõàð õ¿ëýýíý. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëòûí 4 òºðºë áàéäàã. Æèëèéí òºëºâëºãººíèé õÿíàëò, àøèãò
àæèëëàãààíû õÿíàëò, ¿ð ºãººæèéí õÿíàëò, ñòðàòåãèéí õÿíàëò.
Ìàðêåòèíãèéí îð÷èí ìàø õóðäàí ººð÷ëºãääºã ó÷èð ï¿¿ñ á¿ð ìàðêåòèíãèéí àóäèò ãýæ
íýðëýãääýã õÿíàëòûí àðãà õýðýãñëýýð äàìæóóëàí ìàðêåòèíãèéí ¿ð àøèãò áàéäëûã òîãòìîë òîîöîõ
õýðýãòýé áîëäîã.
Çóðàãò ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûí ïðîöåññ, ï¿¿ñèéí ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèä íºëººëºõ õ¿÷èí
ç¿éëèéã íýãòãýí õàðóóëàâ.

Õ¿í àì ç¿é Ìàðêåòèíãèé Òåõíîëîãèéí

ý/ç-èéí îð÷è í çóó÷ëàã÷èä îð÷èí
îð÷èí

Ìàðêåòèíãèéí
ìýäýýëëèéí Ìàðêåòèíãèéí
ñèñòåì Áàðà òºëºâëºëòèéí
à ñèñòåì

Áýëòãýí Çîðèëòîò Îëîí

íèéë¿¿ëýã÷èä õóäàëäàí ¯íý íèéò
Áàðàà àâàã÷èä
õýðýãëýã÷äý
ä õ¿ðãýõ¿é
Èäýâõæ¿¿ëýëò
Ìàðêåòèíãèéí ç/á-
ò,
Ìàðêåòèíãèéí õýðýãæ¿¿ëýëòèéí
õÿíàëòûí ñèñòåì
ñèñòåì
Óëñ òºð /õóóëü ªðñºëäºã÷èä
ç¿éí îð÷èí Íèéãýì ñî¸ëûí
îð÷èí

Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººíèé ìºí ÷àíàð, àãóóëãà

Ìàðêåòèíãèéí óäèðäëàãûí ¿éë àæèëëàãààíû õàìãèéí ÷óõàë õýðýãëýãäýõ¿¿í íü ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãºº þì. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººã áàðàà òóñ á¿ð äýýð òîäîðõîé (íýã æèë ãýõ ìýò)
õóãàöààãààð áîëîâñðóóëíà.
Èõýíõ ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº íü:
Òîâ÷ óòãà, îäîîãèéí ìàðêåòèíãèéí íºõöºë áàéäàë, áîëîìæèéí øèíæèëãýý, çîðèëòóóä,
ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè, ¿éë àæèëëàãààíû õºòºëáºð, òºñºâëºñºí àøèã àëäàãäëûí òàéëàí áà õÿíàëò
ãýñýí õýñã¿¿äýýñ á¿ðääýã.
 Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººíèé àãóóëãà
Õýñýã Çîðèëò
1.Òîâ÷ óòãà Óäèðäëàãà áîãèíî õóãàöààíä
òàíèëöàõàä òîõèðîìæòîéãîîð
òºëºâëºãººíèé ãîë ñàíààã áè÷èõ
2.Ìàðêåòèíãèéí îäîîãèéí íºõöºë Çàõ çýýë, áàðàà, ºðñºë人í,
áàéäàë õóâààðèëàëò áîëîí ìàêðî îð÷íû
òóõàé ìýäýýëýë
3.Áîëîìæóóä áîëîí ìàðãààíòàé Ãîë áîëîìæ, àþóë, õ¿÷òýé áîëîí ñóë
àñóóäëûí øèíæèëãýý òàë, áàðààòàé õîëáîãäñîí
ìàðãààíòàé àñóóäàë
4. Çîðèëò Òºëºâëºãººãººð õ¿ðýõèéã õ¿ñ÷ áóé
çîðèëò /áîðëóóëàëò, çàõ çýýëä ýçëýõ
õóâü ãýõ ìýò/
5.Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè Çîðèëòîíä õ¿ðýõýä àøèãëàõ åðºíõèé
ñòðàòåãè
6.¯éë àæèëëàãààíû õºòºëáºð¿¿ä Þó õèéõ âý?
Õýí õèéõ âý?
Õýçýý õèéõ âý?
Çàðäàë íü ÿìàð áàéõ âý? ãýñýí
àñóóëòàíä õàðèóëíà.
7.Òºñºâëºãäñºí àøèã àëäàãäëûí Ñàíõ¿¿ãèéí õ¿ëýýãäýæ áóé áàéäàë
òàéëàí
8. Õÿíàëò Òºëºâëºãººã õýðõýí õÿíàõûã õýëæ
ºãíº.

Òºëºâëºãººíèé çàãâàðûã äýëãýð¿¿ëýí òàéëáàðëàÿ:

1. Òîâ÷ óòãà /1-2 õóóäàñ/
2. Ìàðêåòèíãèéí îäîîãèéí íºõöºë áàéäàë
/Çàõ çýýë, áàðàà, ºðñºë人í, õóâààðèëàëò áîëîí ìàêðî îð÷èí/
 Çàõ çýýëèéí íºõöºë áàéäàë.
Çàõ çýýëèéí õýìæýý, ºñºëò /ñ¿¿ëèéí õýäýí æèëä/, õóäàëäàí àâàã÷äûí õýðýãöýý, òýäíèé îéëãîëò
áîëîí õóäàëäàí àâàõ çàí òºëâèéí õàíäëàãà
 Áàðààíû íºõöºë áàéäàë.
Áîðëóóëàëò, ¿íý, öýâýð àøãèéí õýìæýý /áàðàà á¿ðèéí õóâüä ñ¿¿ëèéí õýäýí æèëýýð/
* ªðñºë人íèé íºõöºë áàéäàë
Ýíä òîìîîõîí ºðñºëäºã÷人 òîäîðõîéëîîä òýäíèé õýìæýý, çîðèëòóóä, çàõ çýýëä ýçëýõ õóâü,
áàðààíû ÷àíàð, ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèóä áîëîí òýäíèé ¿éë õºäëºëèéã îéëãîõîä äºõºìòýé øèíæ¿¿ä
 Õóâààðèëàëòûí íºõöºë áàéäàë
Õóâààðèëàëòûí ñóâàã á¿ðýýð õóäàëäàãäñàí áàðààíû òóõàé ºãºãäëèéã ¿ç¿¿ëýõ áºãººä ñóâãèéí
áàéäëûã òîäîðõîéëíî.
 Ìàêðî îð÷íû íºõöºë áàéäàë
Ýíý õýñýãò ìàêðî îð÷íû õàíäëàãóóäûã òîäîðõîéëíî.
/Õ¿í àì ç¿é, ýäèéí çàñàã, òåõíîëîãè, óëñ òºð, õóóëü ýðõ ç¿é, íèéãýì ñî¸ë/

3. Áîëîìæóóä áîëîí ìàðãààíòàé àñóóäëûí øèíæèëãýý

Îäîîãèéí ìàðêåòèíãèéí íºõöºë áàéäëûã òàéëáàðëàñàí ºãºãäëèéã ¿íäýñëýí ìåíåæåð¿¿ä áîëîìæ,
àþóë, õ¿÷òýé òàë, ñóë òàëûã òîäîðõîéëíî. Áîëîìæóóäûã àøèãëàõ ¿åä ãàðàõ ìàðãààíòàé àñóóäëóóäûã
øèíæëýõ /Æèøýý íü: óã áîëîìæèéã ýðõýëæ ÷àäàõ ýñýõ, ¿ð àøèãòàé ºðñºëäºõ ýñýõ, ñóðòàë÷èëãàà íü ¿ð
ä¿íä íºëººëºõ ýñýõ ãýõ ìýò/

4. Çîðèëòóóä
Ñàíõ¿¿ãèéí áîëîí ìàðêåòèíãèéí çîðèëòóóäûã òîäîðõîéëíî.
 5. Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèóä
Ìàðêåòèíãèéí åðºíõèé ñòðàòåãè áóþó òºëºâëºãºº. Çîðèëãîäîî îëîí àðãà çàìààð õ¿ð÷ áîëíî.
Ìåíåæåð ñîíãîñîí àðãà çàìàà òîäîðõîéëíî ãýñýí ¿ã.
Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè
Àðãà çàìàà òîäîðõîéëæ "ñòðàòåãèéí ìýäýãäýë"- ä áè÷íý.
Ñòðàòåãèéí ìýäýãäýë
Çîðèëòîò çàõ çýýë:
Áàéðøèëò (position):
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé øóãàì:
¯íý:
Õóâààðèëàëòûí öýã¿¿ä:
Áîðëóóëàëòûí àæèëòíóóä:
¯éë÷èëãýý:
Ñóðòàë÷èëãàà:
Áîðëóóëàëòûí èäýâõæ¿¿ëýëò:
Ñóäàëãàà áà õºãæèë:
Ìàðêåòèíãèéí ñóäàëãàà:
6. ¯éë àæèëëàãààíû õºòºëáºð
Çîðèëòîíä õ¿ðýõ ñòðàòåãèéã õýðýãæ¿¿ëýõ íàðèéâ÷èëñàí õºòºëáºðèéã áîëîâñðóóëíà. Õºòºëáºðò
ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéí ýëåìåíò á¿ðèéã çàäàëæ íàðèéâ÷ëàí юó õèéãäýõ âý?, Ýíý íü õýçýý õèéãäýõ âý?,
Õýí ¿¿íèéã õèéõ âý?, Ýíý íü ÿìàð çàðäàëòàé âý? ãýñýí àñóóëòóóäàä õàðèóëò ºãíº.

7. Òºñºâëºñºí àøèã áîëîí àëäàãäëûí òàéëàí

Îðëîãî òàëä: Áîðëóóëàëòûí òààìàãëàë, ¿íý.
Çàðäàë òàëä: ¯éëäâýðëýë, áîäèò õóâààðèëàëò áîëîí ìàðêåòèíãèéí çàðäëóóä.
Ǻ𿿠íü: Àøèã.

8.Õÿíàëò.
Òºëºâëºãººã õÿíàõ òºëºâëºãººã òóñãàíà.
Òºëºâëºãºº áîëîñðóóëàõ ÿâöàä îð÷íû øìíæèëãýý õèéõýä õýðýãëýãäýõ çàãâàðóóäûã õàâñðàëòààð ºãºâ. ¯¿íä:

Õàâñðàëòóóä
Áèçíåñèéí áàéãóóëëàãóóä ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººãºº áîëîâñðóóëàõ ¿éë àæèëëàãààíäàà
øààðäëàãàòàé ìýäýýëëèéã áýëòãýõýä õýðýãëýãäýõ õ¿ñíýãò¿¿äòýé òàíèëöàÿ.
Õ¿ñíýãò 1.Ï¿¿ñèéí ñòðàòåãèéí ÷èã õàíäëàãà.
Ýíý õ¿ñíýãòèéí ¿íäñýí çîðèëãî áîë ¿ð àøèãòàé /çîõèñòîé/ ìàÿãààð ¿éëäâýðèéíõýý á¿òöèéã
áîëîí ò¿¿íèé îð÷èí òîãòíîõ ¿íäýñëýëèéã òîäîðõîéëîõ ÿâäàë þì. Õ¿ñíýãòýä çºâëºìæ ºãºãäñºí áàéãàà.
Õàìãèéí ãîë íü ìýäýýëëèéã ñàéí áîäîæ òóíãààæ, òîâ÷, îéëãîìæòîé, öýãöòýé õýëáýðýýð èëýðõèéëýõ
õýðýãòýé.

Ï¿¿ñèéí ñòðàòåãèéí ÷èã õàíäëàãà

Ï¿¿ñèéí õýòèéí çîðèëãûã /ýðõýì çîðèëãî/ òîâ÷ äóðьäàíà óó. ªºðººð õýëáýë îðøèí òîãòíîæ
áàéãàà øàëòãààí, íèéãýìä ã¿éöýòãýæ áóé ¿¿ðýã ðîëü.

Òàíàé ï¿¿ñèéí àæèë õýðãèéí ñòðàòåãè áóþó ÷èã õàíäëàãûã äîîðõ зайд òýìäýãëýíý ¿¿.
Òàíàé ï¿¿ñ ºðñºëäºã÷人ñºº þóãààðàà ÿëãààòàéã õàðóóëàõäàà òîäîðõîé òîìú¸îëîë àøèãëàíà
óó.

Õ¿ñíýãò 2 Ãàäààä îð÷íû ñóäàëãàà.

Ýíý õ¿ñíýãò òàíàé ï¿¿ñèéí àæèëëàæ áóé ñàëáàðûí ÿíç á¿ðèéí ¿ç¿¿ëýëò, òîäîðõîéëîëòûã àâ÷
¿çýõýä çîðèóëàãäàíà. /Àøèã îðëîãî îëîõîä ÷èãëýñýí ¿éëäâýðèéí õóâüä ýíý ñàëáàð õиð ñîíèðõîë òàòàõ
áîë ãýäýã óòãààð/ Òàíàé ï¿¿ñèéí àæèëëàæ áóé ñàëáàðûí òîäîðõîéëîëòûã Õ ¿ñãýýð òýìäýãëý. 1- 5
äóãààð áàãàíà íü óã ñàëáàðûí ñîíèðõîë òàòàõ ò¿âøèíã õàðóóëíà. Õ¿÷èí ç¿éë á¿ðä òýìäýãëýë õèéñíèé
äàðàà Õ òýìäã¿¿äýý õîîðîíä íü äýñ äàðààòàé õîëáîæ ¿ç.
 Çàðèì òàëààð
¯ç¿¿ëýëò Õÿçãààð Õÿçãààð

Òààëàìæã¿é

òààëàìæòàé

òààëàìæòàé

òààëàìæòàé
Ñààðìàã
Òèéì ÷

Ãîéä
áóñ
1. Çàõ çýýëèéí õ¿÷èí Áàãà Òîì
ç¿éë¿¿ä Äîîãóóð ªíäºð
-Çàõ çýýëèéí ªíäºð Áàãà
áàãòààìæ (õýìæýý) Áàãà ªíäºð
-Ýðýëòèéí ìº÷ëºãò ßëèõã¿é Íèëýýä
÷àíàð Èõ
-¯íèéí ìýäðýìæ
-¯éëäâýðëýëèéí
àøèãò áàéäàë
2. ªðñºë人íèé
õ¿÷èí ç¿éë Îëîí Áàãà
-Àäèë ÷àäàâõèòàé ªíäºð Äîîãóóð
ºðñºëäºã÷ Äîîãóóð ªíäºð
-ªðñºëäºã÷äèéí
ýð÷èì Áàãà Èõ
-ªðñºëäºã÷äèéí Èõ Áàãà
ìýðãýæëèéí ò¿âøèí ªíäºð
-Øèíý ï¿¿ñèéí çàõ Îëîí Äîîãóóð
çýýëä íýâòðýõ õ¿íäðýë Ìóó Öººí
-Ï¿¿ñ ñàëáàðààñ ªíäºð
ãàðàõ õ¿íäðýë
-Çàõ çýýëä ýçëýõ
õóâèéí ººð÷ëºëò
÷àíàð
-Èíòåãðàöèéí ò¿âøèí
-Îðëóóëàã÷ áàðàà
-Õ¿÷èí ÷àäàë
àøèãëàëò
3. Ñàëáàðò (çàõ çýýëä)
íýâòðýõ ñààäóóä Áàãà ªíäºð
-Ìàñøòàáûí íºëºº Áàãà Îëîí
-Øààðäëàãà õºðºíãº
îðóóëàëò Áàãà ªíäºð
-Õóäàëäàí àâàã÷èéí Îëîí Áàãà
íèéë¿¿ëýã÷äýä èòãýõ Õºíãºí Õýö¿¿
èòãýë Õºíãºí Õ¿÷òýé
-Õóâààðèëàëòûí Ñóë
ñóâàãò õ¿ðýõ áîëîìæ Ñóë Õ¿÷òýé
-Ò¿¿õèé ýäýä õ¿ðýõ
áîëîìæ
-Óëñûí õàìãààëàëò
-Íèéãýì ñî¸ëûí
çîõèîí áàéãóóëàëòòàé
ýñýðã¿¿öýë
4. Ï¿¿ñèéí ñàëáàðààñ
ãàðàõ ñààäóóä Îëîí Áàãà
-Óëñûí áîëîí
íèéãìèéí Áàãà
õÿçãààðëàëò Èõ Äîîãóóð
-Íèéãìèéí ªíºäð
òóëãàìäñàí àñóóäëóóä Äîîãóóð
áîëîí ýñýðã¿¿öýë ªíäºð
-Àêòèâûí àíãèëàë, ¿ë
õºðâºõ ÷àíàð
-Ñòðàòåãèéí
õàðèëöààíààñ
õàìààðàõ áàéäàë
5. Íèéë¿¿ëýã÷èéí
÷àäàâõè Áàãà Îëîí
-Ìàòåðèàë Áàãà Îëîí
íèéë¿¿ëýã÷ (îðîí
íóòãèéí) Áàãà ªíäºð
-Îðëóóëàã÷ ìàòåðèàë
Íèéë¿¿ëýã÷ Õºíãºí
õîîðîíäûí Îëîí
ºðñºë人íèé ýð÷èì Õýö¿¿
-Ñòðàòåãèéí ýñâýë Áàãà ªíäºð
õîëáîî á¿ðäýõ Áàãà
-Íèéë¿¿ëýã÷èäòýé
õàðüöàõ áîñîî
èíòåãðàöûí ò¿âøèí
6. Òåõíîëîãèéí õ¿÷èí
ç¿éë¿¿ä ªíäºð
-Òåõíèêèéí ªíäºð Äîîãóóð
øèíý÷ëýëèéí ò¿âøèí Îëîí Äîîãóóð
-Áàðàà, Áàãà
¿éëäâýðëýëèéí ªíäºð
íèéëìýë áàéäàë Áàãà
-Îþóíû ºì÷ áà
ïàòåíò
-Á¿òýýãäýõ¿¿íèé
õºðºí㺠îðóóëàëò,
øèíæëýõ óõààíû
áàãòààìæ
7. Ýäèéí çàñãèéí
áóþó óëñûí õ¿÷èí ªíäºð Äîîðä
ç¿éë¿¿ä: Äîîãóó ªíäºð
-Èíôëÿöè ð
Âàëþòûí õàíøíû Õàíãàëòòà
òîãòâîðòîé áàéäàë Õàíãàë é
-Ìýðãýøñýí àæèëëàõ òã¿é Áàãà
õ¿÷íèé õàíãàìæ Èõ Áàãà
-Õóóëèéí Èõ Õ¿÷òýé
çàíàëõèéëýë Ñóë Äîîãóóð
-Óëñûí çîõèöóóëàëò ªíäºð Õÿçãààðëà
-Óëñûí äýìæëýã áà Õÿçãààð ëòòàé
òîãòîîìæ ëàëòòàé
-Òàòâàð
-Ãàäààäûí õºðºíãº
îðóóëàëò áà ºì÷
8. Íèéãìèéí õ¿÷èí Ìóó
ç¿éë¿¿ä: Èõ Îíö
-Àæèë÷äûí ñàõèëãà Áàãà
áàò áà ¸ñ ñóðòàõóóí
-Õ¿í àìûí õ¿÷èí ªíäºð Äîîãóóð
ç¿éëèéí ººð÷ëºëò¿¿ä
-Àæèë÷äûí
¿éëäâýð÷íèé ýâëýëä
õàìàðñàí ò¿âøèí Ìóó Îíö
-Àæèë÷äûí
óäèðäëàãàäàà õàíäàõ
¿éëäâýðëýëèéí
õàðèëöàà
Õ¿ñíýãò 3. Òàíàé ï¿¿ñèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä.
Ýíý õ¿ñíýãò ºìíºõòýé òºñòýé áîëîâ÷ ñàëáàð áóñ òàíàé ï¿¿ñèéã ë àâ÷ ¿çíý. Çîðèëãî íü õóóäàñíû
ç¿¿í òàëä ºãºãäñºí õ¿÷èí ç¿éëñèéí ¿¿äíýýñ òàíàé ï¿¿ñò ¿íýëãýý, ñóäàëãàà õèéíý. Õóóäàñíû áàðóóí
òàëä áîëîìæóóäûí ñïåêòîð áàéíà. Òàíàé ï¿¿ñèéí ¿ç¿¿ëòýä èë¿¿ ñàéí òîõèðñîí ìºð á¿ðä áàéãàà òîîã
äóãóéëíà. Øóäàðãà áàéõûã õè÷ýý. ßàãààä ãýâýë ýíý íü òàíàé ï¿¿ñèéí ¿íýëãýý áóñ òàíû ¿éë àæèëëàãààã
õàðóóëñàí ä¿ð çóðàã þì.

Òàíàé ï¿¿ñèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä

Ìàðêåòèíãèéí
íºõöºë
1. Á¿òýýãäýõ¿¿í 1 íýã 5
à. Á¿òýýãäýõ¿¿íèé íýð á¿òýýãäýõ¿¿í îëîí
òºðºë ýýð 2 3 4 íýð
òºðºëæñºí òºðºë
á. Áàðààíû ñîíãîëò 1 5
íýã õóâèëáàð îëîí
2 3 4 òºðºë
â. Ýäèéí çàñãèéí 1
ººð÷ëºëòººñ õàìààðàõ áàãà 5
ýðýëòèéí ìýäðýìæ 2 3 4 ºíäºð
2. ¯íý á¿ðäýëò 1 5
à. Ñòðàòåãè ºíäºð 2 3 4 äîîãóóð
á. ¯íèéí ººð÷ëºëòººñ 1 5
õàìààðàõ ýðýëòèéí áàãà îëîí
ìýäðýìæ 2 3 4 óëñûí
3. ¯íý õóâààðèëàëò 1 2 4 5
à. Íóòàã äýâñãýð îðîí á¿ ¿íä ãýðýý
íóòãèéí ñè 3 ýñí ãýýð
éí èé
á. Òýýâðèéí õýðýãñýë 1 5
¿éëäâýðò ï¿¿ñèéí
õàìààðíà 2 3 4 íýð
õ¿íä
4. Èäýâõæ¿¿ëýëò 1 5
à. Ãîë àíõààðàõ öýã ¿íý áà áàðàà õóäàëäà
2 3 4 í àâàõ
õ¿ðòýë
á. Áàðààãàà 1
èäýâõæ¿¿ëýõ õóäàëäàí 5
õºòºëáºðиéí õóãàöàà àâàõ ãàçàðò 2 3 4 èõ
ñîíãîëò íü
â. Ñóðòàë÷èëãààã 5
õýðýãëýõ íü 1 ãýðýý
¿ã¿é 2 3 4 ãýýð
5. Ýöñèéí øàòàíä 1
õàéðöàãëàõ, òàíèõ ï¿¿ñ á¿ãäèéã
òýìäýã òàâèõ õàðèóöäàã 2 3 4 5
à. ×àíàðûí áàòàëãàà 1 5
áàòàëãàà óðò
îëãîõã¿é 2 3 4 õóãàöàà
íû
áàòàë
ãàà
Ñàíõ¿¿ãèéí àìæèëò 1 5
Åðºíõèé áàéäàë ðèñê áàãà, ðèñê èõ,
îðëîãî 2 3 4 îðëîãî
äîîãóóð ºíäºð
Ýðäýì øèíæèëãýý
ñóäàëãààíû àæèë 1 5
à. ÝØÑÀ-ä çàðöóóëàõ áàãà 2 3 4 èõ
 õºðºíãº
á. 1 5
Áîëîâñðóóëàëòàíäàà ¿ã¿é ºðãºí
êîìïüþòåð õýðýãëýõ 2 3 4 õýðýã-
áàéäàë ëýäýã
Òåõíîëîãè õàìãààëàëò 1 5
¿ã¿é 2 3 4 ïàòåíò
¯éëäâýðëýëèéí 1 5
íºõöºë óÿí õàòàí óÿí
à.Á¿õýëäýý áóñ 2 3 4 õàòàí
á.¯éëäâýðëýëèéí 1 5
õ¿÷èí ÷àäàë àøèãëàëò ìóó 2 3 4 ñàéí
â. Òåõíîëîãèéí 1 5
áîëîìæ òààðóó 2 3 4 îð÷èí
¿åèéí
ã. Òîíîã 1 5
òºõººðºìæèéã óäààí õýö¿¿ õóðäàí
ñàéæðóóëàõ óÿí õàòàí 2 3 4 ýíãèéí
áàéäàë

Õ¿ñíýãò 4. Ï¿¿ñèéí ñóë áà õ¿÷òýé òàëóóä. /ªðñºëäºã÷èäòýé õàðüöóóëàõ áîëîí òºëºâëºãººò õóãàöààíä
ÿìàð áàéäàëä õ¿ðãýõ/
ã¿éöýòãýë ÷óõàë áàéäàë
áàãà ñóë òàë

èõ ñóë òàë
áàãà õ¿÷

äóíäàæ
òýé òàë

òýé òàë
èõ õ¿÷

äóíä

áàãà
èõ

Ìàðêåòèíã
1. Ï¿¿ñ á¿õýíä òàíèë, íýð Î Õ
õ¿íäòýé ýñýõ
2. Çàõ çýýëä ýçëýõ õóâü
Î Õ
3. ×àíàðààðàà àëäàðøñàí
áàéäàë
4. ¯éë÷èëãýýíèé Î Õ
àëäàðøñàí áàéäàë
5. ¯éëäâýðëýëèéí çàðäàë Î Õ
6. Õóâààðèëàëòûí çàðäàë
7. Áîðëóóëàëòûí
àæèëòíóóä ÎÕ Õ
8. Ãàçàð ç¿éí áàéðøèë
9. Ò¿¿õèé ýä ìàòåðèàëûí
äàâóó òàëòàé ýñýõ Î
Ñàíõ¿¿
1. Êàïèòàëûí çàðäàë
2. Àøèãò áàéäàë
3. Ñàíõ¿¿ãèéí
òîãòâîðòîé áàéäàë
Î Õ
¯éëäâýðëýë
1. Õ¿÷èí ÷àäàë àøèãëàëò Î Õ
2. Öàãò íü õ¿ðãýõ ÷àäàë
3. Òåõíèêèéí áîëîí
¿éëäâýðëýëèéí àðãà
áàðèë
Çîõèîí áàéãóóëàëò
1. ×àäâàðòàé
óäèðäàã÷òàé ýñýõ
2. Ìýäëýã ÷àäâàðòàé
Î Õ
áîëîâñîí õ¿÷èíòýé ýñýõ
3. Àæèë õýðýã÷ õàíäëàãà
4. Óÿí õàòàí
çîõèöîìòãîé áàéäàë
5. ªºð÷ëºãäºæ áóé
íºõöºëä çîõèöîõ õóðä
 Ýíý õ¿ñíýãòèéí çîðèëãî íü çàõ çýýëä áóé òàíàé õàìãèéí ãîë ºðñºëäºã÷äèéã òîäîðõîéëæ ººðèéí
ï¿¿ñòýé ÿíç á¿ðèéí êàòåãîðèîð õàðüöóóëæ ¿çýõ ÿâäàë þì. Ñóäàëãààíû ¿ð ä¿íã îð õîîñîí
áîëãî÷èõã¿éí òóëä òà ººðèé㺺 õóóðàõã¿é ¿íýí÷ áàéõûã õè÷ýýãýýðýé. Õ¿ñíýãòýíä ýíý æèë áàéãàà
áàéäëûã ºðñºëäºã÷èäòýé㺺 õàðüöóóëààä Õ òýìäãýýð, òºëºâëºãººò õóãàöààíû äàðàà áèé áîëîõ
áàéäëûã Î òýìäãýýð òýìäýãëýíý. Õ òýìäã¿¿äýý õîîðîíä íü äýñ äàðààëëààð íü õîëáî. Äàðàà íü Î - ã áàñ
õîëáîõîä èðýýä¿éä áèé áîëîõ ÿëãàà õàðàãäàíà.
Òàéëáàð: ×óõàë áàéäëûã òîäîðõîéëæ õýðõýí ä¿ãíýõ òóõàé Áèçíåñèéí íýãæèéí ñòðàòåãè
òºëºâëºëò ñýäýâò òàéëáàðëàñàí áàéãàà.

Õ¿ñíýãò 5. Æèëèéí äóíäàæ îðëîãî /Çàõ çýýëèéí ñåãìåíò¿¿äýýð/

Õ¿ñíýãòýä îðëîãûí ä¿íã ìºíãºí ä¿íãýýð þì óó áèåò íýãæýýð îðóóëíà. /Òàíàé á¿òýýãäýõ¿¿íèé
¿íäñýí çàõ çýýë¿¿äýä õèéñýí áîðëóóëàëò æèë æèëýýð/
Æèëèéí äóíäàæ îðëîãî (çàõ çýýë òóñ á¿ðýýð)

ÿéöýòãýë Òºëºâëºãºº Òºëºâëºãºº

2008 2009 2010
Ìàðêåòèíãèéí íèéò íèéò íèéò
ñåãìåíò¿¿ä òºãðºã ä¿íä òºãðºã ä¿íä òºãðºã ä¿íä
ýçëýõ ýçëýõ ýçëýõ
% % %

Áóñàä çàõ çýýë

Á¿ãä 100% 100% 100%
Õ¿ñíýãò 6. Òîìîîõîí õóäàëäàí àâàã÷äûã ñóäëàõ
Òàíàé ã¿éëãýýíèé èõýíõ íü íîîãääîã òîì ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äýý äóðäàíà óó. ¯éëäâýðèéíõýý õóâüä
¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí áàéðøëûã òîäîðõîéëîõ /Îéðîëöîîãîîð áàéæ áîëíî/. Ò¿¿íèé äàðàà 1-5 ãýñýí òîîã
àøèãëàí ºãºãäñºí 4 ¿ç¿¿ëýëòýýð ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä ÷èíü òàíàé ¿éë àæèëëàãààíä õèð çýðýã ñýòãýë
õàíàìæòàé áàéãààã òîäîðõîéë. Áîäèòîé õàíäàõûã õè÷ýýãýýðýé. ßàãààä ãýâýë òà ¿¿íèéã ººðºº àøèãëàõ
áºãººä ººðèéí ýðõ àøãèéí ¿¿äíýýñ õèéæ áàéãàà áèëýý. Àëü ñåãìåíòýä òàíàé ¿éëäâýð ¿éë àæèëëàãààãàà
ñàéæðóóëàõ õýðýãòýé áîëîí ñòðàòåãèéí ÿìàð ÷èãëýëèéí õóâüä õºðºí㺠îðóóëàõ âý ãýäãèéã áîäèòîé
òîäîðõîéëîõ íü ÷óõàë þì. Ñóäàëãààíû ãîë ¿ð ä¿í íü òàíàé ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí Ẻãíºðëèéí ò¿âøèí
áîëîí ¿éë÷ë¿¿ëýã÷ á¿ð òàíàé ¿íèéí áîäëîãîä ÿàæ íºëººëºõ âý? ãýäãèéã ¿íýëýõýä îðøèíî. Òàíàé
çàõèàëàã÷èä ï¿¿ñèéã ÷èíü õýðõýí ¿íýëæ áàéãààã òîäîðõîéë. /1- ìóó, 5- îíö/

Òîìîîõîí õýðýãëýã÷äèéí ñóäàëãàà

Òàíàé çàõèàëàã÷èä ÷èíü ï¿¿ñèéã õýðõýí ¿íýëæ áàéãààã òîäîðõîéë. /1-ìóó, 5- îíö/
¹
20êì-ýýñ õîëã¿é
Áîðëóóëàëòûí

¯éë÷èëãýýíèé
çàõèàëàã÷äûí

Ìàòåðèàëûí

õóãàöààíäàà
íèéë¿¿ëýõ
Òîìîîõîí

100êì-ýýñ

500êì-ýýñ
æàãñààëò

Ýêñï-ðò
ýçëýõ %

áàéäàë
õîëã¿é

õîëã¿é

÷àíàð

÷àíàð

¯íý

Öàã

1
2
3
4
5
6
7
8 Áóñàä
Á¿ãä 100%
Õ¿ñíýãò 7. Îðëîãî /áàðààíû á¿ëã¿¿äýýð
Á¿òýýãäýõ-
¿¿íèé 2008 îí 2008 îí
Áàðààíû á¿ëýã àìüäðàëûí îðëîãî á¿ãä ýçëýõ
ìº÷ëºãèéí /òºãðºãººð/ õóâü
áàéäàë
1
2
3
4
5
6
7
8

Õ¿ñíýãò 8. Æèëèéí äóíäàæ àøèã

ÿéöýòãýë Òºëºâëºãºº Òºëºâëºãºº

2008 2009 2010
Áàðààíû Íèéò Íèéò Íèéò
¹ á¿ëã¿¿ä Ä¿í ä¿íä Ä¿í ä¿íä Ä¿í ä¿íä
ýçëýõ ýçëýõ ýçëýõ
% % %
1
2
3
4
5
6
7
8

Õ¿ñíýãò 9. Áîðëóóëàëòûí óëèðëûí ÷àíàð

Á¿ëýã 1 Á¿ëýã 2 Á¿ëýã 3

100%

50%

0
ºâºë õàâàð çóí íàìàð ºâºë õàâàð çóí íàìàð ºâºë õàâàð çóí íàìàð

Áàðààíû á¿ëýã áîëãîíîîð óëèðëûí õóâààðèëàëòûí õýìæýýã òîäîðõîéë.

 Õ¿ñíýãò 10. Øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í /øèíý çàõ çýýë/

Òà á¿òýýãäýõ¿¿íèé àìüäðàëûí ìº÷ëºãèéí òóõàé îéëãîëòòîé /á¿òýýãäýõ¿¿íèé àìüäðàëûí

ìº÷ëºã ñýäâýýñ óíøèíà óó/ áîëîõîîð áàðàà áîëîí çàõ çýýë öàãèéí ýðõýý𠺺ð÷ëºãääºã ãýäãèéã
îéëãîñîí. Òèéì ó÷ðààñ ¿éëäâýðèéí ºðñºëäºõ, îðëîãî îëîõ ÷àäâàðûã õàäãàëàõûí òóëä áàéíãà øèíèéã
ýðýëõèéëæ, íýâòð¿¿ëæ øèíý íºõöºë áàéäàëä çîõèöîõ øààðäëàãàòàé. Òèéì ó÷ðààñ îäîîãèéí áóþó
èðýýä¿éä îëîõ îðëîãûí ýõ ñóðâàëæèéã ÿëãàæ, ñàëãàæ àâ÷ ¿çýõ õýðýãòýé. Òàíàé ï¿¿ñ íýã òàëààñ
îäîîãèéí çàõ çýýë áîëîí áàðàà, íºãºº òàëààñ øèíý çàõ çýýë áóþó øèíý áàðààíààñàà òºëºâëºãººò
õóãàöààíä îëîõ îðëîãîî òîäîðõîéëîõ ¸ñòîé.

Àëü õýñãýýñ ÿìàð îðëîãî îëîõîî òîäîðõîéëíî.

Æè÷: Òºëºâëºãººã áîëîâñðóóëàõàä øààðäàãäàõ ìýäýýëëèéã áóñàä õ¿ñíýãò¿¿ä áîëîí äàðààãèéí
ñýäâ¿¿äýýð ãàð÷ èðíý.

Îäîîãèéí . . . òºãðºã . . . òºãðºã

Áàðàà . . . òºãðºã . . . òºãðºã

Øèíý
Îäîîãèéí Øèíý

Çàõ çýýë