B. CAC DANG BAI TAP CO BAN DANG 1. Nhdn dang hinh chit nhdt, chimg minh ba diém thdng hang I. PHUONG PHAP GIAL 1. Nhan dang hinh chit nhat theo ba céich saw : Cach 1: Ching minh tif gide c6 bon gée bang nhau. Céch 2 > Ching minh it Cach 3 Chit hai duce jc Ja mot hinh thang can ¢6 them mot gde vuong. i¢ 1 hinh binh hiinh cé them mot g6e vudng hoae duing u. vipu Vi du I. Cho hinh binh hinh ABCD. C: cing phia vio AB // CD. ta duce : ° c A+D=2a+B)=180" >a p= 90" Hinh 73 Ap dung tinh chat v = 180". hay E=180" 90" =90". G=11=90". Ti giic EFGH c6 bon gée vudng nén né fat hinh chit nat. Chimg minh tuong ty ta dug Vidu gide ABCD c6 hai dutmg chéo vudr dc véi nhau. Goi E. FG. 1 Kin lot fa trung diém cua ede eqnh AB, BC, CD. DA. Te :FGH Ia hinh gi? Vi sao? Loi gidi (hiny 74) ‘Ter gide EFGH la hinh chit nhat, 61I. 62 Gidi thich : ‘Tie gia thiet ta c6 EF, GH thé tu la duéng trung binh cita cac tam gide ABC va ADC. Ap dung dinh 1 duimg trung binh vio hai tam gic EF//AC nay ta duoc Me => EF//HG//AC. a) HG//AC Ching minh tuong ty, ta cing duoe EH // FG // BD. Tit (1) va (2) tit gidée EFGH cé cic canh déi song song ° nén no [a hinh binh hanh. Hinh 74 Goi O la giao diém cia AC vdi BD va 1 1a giao diém cla EF v6i BD : Ap dung tinh chit gdc déng vi vio cac dutng thang song song & trén va git B= thiéttacé {if} =O, => E, =90°. 6; = 90° Nhu vay hinh binh hanh EFGH cé mot géc vudng nén no 1a hinh che nha, Vi du 3. Bai todn thuc té Mot doi cong nhan dang tring cay trén doan dudmg AB thi gap chudng ngai vat che lip tim nhin (hinh 75). Doi da dumg cic diém C, D. E nhu trén hinh ve ri tréng cay tiép tren doan dutng EF vudng géc véi DE. Vi sao AB vi EF cing nim tren mot dudng thing ? Loi gidi (binn75) Theo hinh 75, tit gide BCDE cé BC = ED BC // ED vi cé géc trong cing phia bit nhau. Tit gidc BCDE c6 hai canh déi song song va bing nhau nén né 12 hinh binh hanh. Hinh binh hanh BCDE lai cé géc C vudng nén 1a hinh chit nha. Minn 78 Do d6 CBE = DEB = 90" => ABE = BEF = 180" suy ra A. B. E thing hing va B, E. F cing thing hing. Vay AB, EF cing nim trén mot duding thing. BAI TAP Clic ci a) Ter sau dting hay sai? 66 tat g6c bing nhau 1a hinh chi nhat.v nhau Li hinh chir nhat. nhau 1 hinh chér nnhat. d) Hinh binh hanh co hai dudng chéo bing nhau |i hinh chi nhat. Hay néu cde tinh c chéo hinh chir nhat. Chi 13 tinh chat nao duge suy tirhinh binb hanh, hinh thang. Cho AABC vudng tai A, tir diém D ten canh huyén BC vé DE LAB. DF LAC. a) Ching minh ring AEDF la hinh chit nhat. Ching minh ba diém A. 1, D thi Cho AABC can tai A, cde dutins a dim doi xi BNMC 1a hinh g b) Goi Ila trung diém cia g hing. rung wyén BD. CE cit nhau tai O. Goi M véi O qua D va N la diém déi xing véi O qua E. Tit gide Vi sao? DANG 2. Ve thém hinh chitnhdt dé tinh a6 dai doan thang, tinh géc, ching minh quan hé vé d6 dai PHUONG PHAP GIAI 1. Vé thém hinh chit nhat bing ciich ké dudng vudng géc hoac ve them hinh binh hinh cé mot géc vudng. 2. Ap dung: « Tinh chat vé canh hoac duémg chéo ciia hinh chit nhat, dinh li Py-ta-go. © Dinh Ii dug trung tuyén img véi canh huyén ciia mot tam gidc vudng. vipu Aw 8 Vi du 1. Tinh x trén hinh 76. : Loi git 7 Ké BH LDC thi tt gisic ABHD co ba gc vuong i. 1H ‘c 3 90° nen né Ea hinh chit nha RA 90° nén né fi hinh chit nha inh 76 Ap dung tinh chat vé canh vao hinh chit nhat ABHD, thu duge : DH = AB= 10, BH = AD= x. 6364 Do dé CH = CD - DH = 15 ~ 10= Ap dung dinh 1i Py-ta-go vio tam gic BUC vuong tai H thu duge : Sever sIZ, BC’ = CH? + HB? 13 Vay = 12. du 2. Cho hinh thang vuong ABCD ¢6 A = D = 90° via DC = BC = h ABC tir d6 suy ra céich ve hinh, Loi gia (binh 77) Vé BH 1 DC (1) thi ttt gic ABHD c6 = 90" nén né Lit hinh chit nhat. Ap dung tinh chat vé canh vao hinh chit nhat ABHD. ta duge : DH = AB. Q) Ma DC = 2AB (theo gia thiét). GQ) Tir (2) va (3) suy ra DC = 2HC nén DH = HC. (4) Tir (1) va (4) ta c6 BH 14 dudng trung true cua DC. do dé BC = BD. () Lai c6 DC = BC (theo gia thiét), (6) ‘Tir (5) va (6) suy ra BC = CD = BD nén A BDC li tam gic déu, do dé C = 60". Vi ABC va C 1a hai gée trong cing phia cua AB // CD nen ching bi nhau hay ABC+C=180°, suy ra: a 7 ABC = 180" = 60" = 120°. Tir chtmg minh trén ta c6 cach vé hinh theo hai bude si Buoc 1 > Vé tam giie déu BCD, duing cao BH. ° 4 c Bue 2 > NVé hinh chit nhat BHDA, Hinh 77 Vi du 3*. Cho hinh thang vuong ABCD cé A = D=90" va DC = 2AB. Ké DE LAC goi Ili trung diém eta EC, Chimg minh ring BID = 90". Li gidi (bioh 78) ic ABHID e6 ba géc vudng Ia A = D =H =90" nen noTIL. Ap dung tinh chat vé canh va gid thigt vio A 8 hinh chit nhat ABHD, ta duge : AB=DH DC=2AB =>DH=HC. (1) DC = DH+HC SN Lai c6 EI =1C. 2) Tir (1) va Q) suy ra HI 1a dudmg trung binh cia tam gic DCE. Fir: Ap dunh dinh If duémg trung binh vio tam giéc DCE thu duge HI // DE do DE 1 AC theo gid thigi nen HI 1 AC hay tam gide ATH vudng tai I. Ap dung tinh chat vé dugmg chéo vao hinh chi nhat ABHD ta duge AO = OH, BO = OD nén [0 Ia trung tuyén ciia hai tam gidc vung AIH va BID. Ap dung dinh If dung trung tuyén img véi canh huyén vao tam gidic vudng AHI va tinh chat vé canh vao hinh chi nhat ABHD ta duge = AH=BD => O1=—BD. 10=+aH 2 2 Diéu nay chitng to trong tam gidc BID trung tuyén 10 img voi canh BD bang nira canh dy néitn6 vudng tai 1. Vay BID = 90°. BAI TAP Cho AABC can tai A, duing cao BH. Tu diém M trén canh BC ké MP 1 AB.MQ LAC. Ching minh ring MP + MQ = BH. Cho tam gide ABC c6 géc B nhon va B= 2C. Ké duimg cao AH, trén tia doi cia tia BA lay diém D sao cho BD = BH, goi I li giao diém cita DH va BC. Chitng minh ring : a) ALSIC. b) AD=HC. Cho hinh chir nhat ABCM, ké BD L AC. Goi E, N lin lugt 1a trung diém cia AD va CM. Chimg minh ring BEN = 90°.