Przetłumaczone: angielski - polski - www.onlinedoctranslator.

com

E TA
RAPORT TECHNICZNY

Projekt
Kotwy klejone

TR 029
Wydanie czerwiec 2007
Zmieniony we wrześniu 2010 r

ORGANY EUROPEJSKIEIISATIION DLA TECHNIKIIAPROBATY ICAL

 SPIS TREŚCI
Metoda projektowania kotew wklejanych
Wprowadzenie ……………………………………………………………………………………………………………………..2 1
Zakres ................................................. ................................................................ ................................................................ .........2
1.1 Rodzaj kotew, grupy kotew i liczba kotew .............................................. ...........................2
1.2 Pręt betonowy............................................................ ................................................................ ............................3
1.3 Rodzaj i kierunek obciążenia .................................................. ................................................................ ...........................3
1.4 Klasa bezpieczeństwa ......................................................... ................................................................ ...........................................3
2 Terminologia i symbole ......................................................... ................................................................ ...........................4
2.1 Indeksy ......................................................... ................................................................ ................................................................ 4
2.2 Akcje i opory .............................................................. ................................................................ ...........................4
2.3 Beton i stal .................................................................. ................................................................ ..............................4
2.4 Wartości charakterystyczne kotew (patrz rys. 2.1)............................................ ................................................5
3 Koncepcja projektowania i bezpieczeństwa ................................................................ ................................................................ ...........................6
3.1 Informacje ogólne ................................................................ ................................................................ ............................................6
3.2 Stan graniczny nośności .................................................. ................................................................ ................................6
3.2.1 Nośność obliczeniowa............................................. ................................................................ ...........................6
3.2.2 Częściowe współczynniki bezpieczeństwa dla rezystancji .............................................. ................................................................ .........6
3.2.2.1 Zniszczenie stożka betonu, rozłupanie, połączone wyrwanie i zniszczenie stożka betonu, zniszczenie przez wyrwanie i
zniszczenie krawędzi ..................... ................................................................ ................................................................ .........6
3.2.2.2 Zniszczenie stali........................................................... ................................................................ ............................7
3.3 Stan graniczny użytkowalności ....................................................... ................................................................ ...........................7
4 Analiza statyczna ......................................................... ................................................................ ............................................7
4.1 Beton niezarysowany i spękany ......................................... ................................................................ .........7
4.2 Obciążenia działające na kotwy .............................................. ................................................................ ...........................8
4.2.1 Obciążenia rozciągające............................................ ................................................................ ................................................8
4.2.2 Obciążenia ścinające .............................................. ................................................................ .......................................10
4.2.2.1 Rozkład obciążeń ścinających............................................ ................................................................ .........10
4.2.2.2 Wyznaczanie obciążeń ścinających .............................................. ................................................................ .....11
4.2.2.3 Obciążenia ścinające bez ramienia dźwigni........................................... ................................................................ .....13
4.2.2.4 Obciążenia ścinające z ramieniem dźwigni........................................... ................................................................ .........14
5 Stan graniczny nośności ......................................................... ................................................................ .........................................15
5.1 Informacje ogólne........................................................... ................................................................ ..........................................15
5.2 Metoda projektowa ......................................................... ................................................................ ...................................15
5.2.1 Informacje ogólne ......................................... ................................................................ ..........................................15
5.2.2 Wytrzymałość na obciążenia rozciągające .............................................. ................................................................ ..............15
5.2.2.1 Wymagane dowody ......................................................... ................................................................ ...........................15
5.2.2.2 Zniszczenie stali........................................................... ................................................................ ................................15
5.2.2.3 Połączone wyrwanie i zniszczenie stożka betonowego............................................ .................................15
5.2.2.4 Zniszczenie stożka betonowego .............................................. ................................................................ ..............19
5.2.2.5 Awaria rozłupania spowodowana instalacją kotwicy ......................................... ................................................22
5.2.2.6 Awaria rozłupywania spowodowana obciążeniem .............................................. ................................................................ .....22
5.2.3 Wytrzymałość na obciążenia ścinające............................................ ................................................................ ...................23
5.2.3.1 Wymagane dowody ......................................................... ................................................................ ...........................23
5.2.3.2 Zniszczenie stali........................................................... ................................................................ ................................24
5.2.3.3 Zniszczenie przez wyrwanie betonu .............................................. ................................................................ .............25
5.2.3.4 Zniszczenie krawędzi betonu .............................................. ................................................................ ..............27
5.2.4 Wytrzymałość na połączone obciążenia rozciągające i ścinające .............................................. ...................................33
6 Stan graniczny użytkowalności ....................................................... ................................................................ ................................34
6.1 Przemieszczenia........................................................... ................................................................ ...................................34
6.2 Obciążenie ścinające ze zmieniającym się znakiem............................................ ................................................................ ..............34
7 Dodatkowe dowody potwierdzające nośność charakterystyczną elementu betonowego............................................ ..34
7.1 Informacje ogólne........................................................... ................................................................ ............................................34
7.2 Wytrzymałość na ścinanie elementu betonowego .............................................. ................................................................ ...35
7.3 Odporność na siły rozłupujące............................................ ................................................................ ..............36

74533.07
 -2-

Wstęp
Metoda projektowania kotew wklejanych podana w odpowiednich ETA jest oparta na doświadczeniu dotyczącym
wytrzymałości kotew w zakresie do 15 N/mm2oraz zamierzoną głębokość osadzenia kotwy wynoszącą od 8 do 12 średnic
kotwy. W międzyczasie na rynku dostępne są kotwy ze znacznie wyższą wytrzymałością wiązania. Ponadto zaleta kotew
wklejanych, które mają być instalowane ze zmiennym osadzeniem, wymaga zmodyfikowanej koncepcji projektowej. Ta
koncepcja jest podana w niniejszym Raporcie technicznym. Obejmuje osadzenie min hefdo 20 dni Minimalna głębokość
osadzenia podana jest w ETA, powinna wynosić nie mniej niż 4d i 40mm. Ograniczenie głębokości osadzenia może być
podane w ETA.
Również ocena i niektóre testy w części 5 wymagają modyfikacji, ponieważ opracowanie charakterystycznej rezystancji
wiązania może być trudne. Zgodnie z koncepcją części 5, w przypadku płytkiego i głębokiego osadzania można
zaobserwować głównie zniszczenie stali i zniszczenie stożka betonu. Wyniki te mają niewielkie znaczenie.
Metoda projektowania podana w niniejszym Raporcie Technicznym jest oparta na Załączniku C z niezbędnymi modyfikacjami.
Obowiązuje dla kotew z Europejską Aprobatą Techniczną (ETA) według nowego podejścia z charakterystyczną wytrzymałością
przyczepności (-Rk) i opiera się na założeniu, że zostały przeprowadzone wymagane badania do oceny dopuszczalnych warunków
eksploatacji podane w Części 1 i Części 5 z modyfikacjami zgodnie z niniejszym Raportem Technicznym. Zastosowanie innych metod
projektowania będzie wymagało ponownego rozważenia niezbędnych testów.
ETA dla kotew podaje wartości charakterystyczne tylko dla różnych zatwierdzonych kotew. Projekt zakotwień,
np. rozmieszczenie kotew w grupie kotew, wpływ krawędzi lub narożników elementu betonowego na nośność
charakterystyczną, należy przeprowadzić zgodnie z metodami projektowania opisanymi w rozdziałach 3 do 5,
uwzględniając odpowiednie wartości charakterystyczne kotwic.
Rozdział 7 zawiera dodatkowe dowody na zapewnienie charakterystycznej wytrzymałości betonu.
Metoda projektowania obowiązuje dla wszystkich typów kotew wklejanych z wyjątkiem kotew wklejanych z podcięciem, kotew wklejanych z
kontrolowanym momentem obrotowym lub połączeń prętów zbrojeniowych. Jeżeli wartości nośności charakterystycznej, rozstawu, odległości
od krawędzi i częściowych współczynników bezpieczeństwa różnią się między metodami projektowania a ETA, obowiązuje wartość podana w
ETA. W przypadku braku przepisów krajowych można zastosować częściowe współczynniki bezpieczeństwa podane poniżej.

1 Zakres

1.1 Typ kotew, grupy kotew i liczba kotew

Metoda projektowania ma zastosowanie do projektowania kotew wklejanych (zgodnie z Częścią 1 i Częścią 5) w betonie przy użyciu
zatwierdzonych kotew spełniających wymagania niniejszej Wytycznej. Wartości charakterystyczne tych kotew podane są w
odpowiedniej ETA.
Metoda wymiarowania obowiązuje dla pojedynczych kotew i grup kotew. W przypadku grupy kotew obciążenia przykładane
są do poszczególnych kotew grupy za pomocą sztywnego mocowania. W grupie kotew należy stosować wyłącznie kotwy
tego samego typu, rozmiaru i długości.
Metoda projektowania obejmuje pojedyncze kotwy i grupy kotew zgodnie z rysunkami 1.1 i 1.2. Dozwolone są
również inne układy kotwicy, np. w układzie trójkątnym lub kołowym; jednakże przepisy tej metody projektowej
należy stosować zgodnie z oceną inżynierską.
Ogólnie rzecz biorąc, ta metoda projektowania jest ważna tylko wtedy, gdy średnica dFotworu przelotowego w uchwycie nie jest większa od
wartości podanej w tabeli 4.1.
Wyjątki:
- W przypadku mocowań obciążonych rozciąganiem dopuszczalna jest tylko większa średnica otworu przelotowego, jeśli zostanie zastosowana odpowiednia
podkładka.

- W przypadku łączników obciążonych ścinaniem lub połączonym rozciąganiem i ścinaniem, jeśli szczelina między otworem a elementem mocowanym jest
wypełniona zaprawą o wystarczającej wytrzymałości na ściskanie lub wyeliminowana innymi odpowiednimi środkami.

74533.07
 -3-

Rysunek 1.1 Zakotwienia objęte metodami projektowania

- wszystkie kierunki obciążenia, jeżeli kotwy są usytuowane daleko od krawędzi (c - max (10 godzef; 60 dzień))

- obciążenie rozciągające tylko wtedy, gdy kotwy znajdują się blisko krawędzi (c < max (10 godzef; 60 dzień))

C1, C2< maks

(10 godzef; 60 dzień))

Rysunek 1.2 Zakotwienia objęte metodami projektowania

- obciążenie ścinające, jeżeli kotwy są usytuowane blisko krawędzi (c < maks. (10 godzef; 60 dzień))

1.2 Członek konkretny

Element betonowy powinien być wykonany z betonu zwykłego o klasie wytrzymałości co najmniej C 20/25 i najwyżej C
50/60 zgodnie z normą EN 206 i powinien być poddawany wyłącznie obciążeniom głównie statycznym. Beton może
być spękany lub niespękany. Generalnie dla uproszczenia przyjmuje się, że beton jest spękany; w przeciwnym razie
należy wykazać, że beton nie jest spękany (patrz 4.1).

1.3 Rodzaj i kierunek obciążenia

Metody projektowania mają zastosowanie do kotew poddanych obciążeniom statycznym lub quasi-statycznym, a nie do kotew poddanych obciążeniom
udarowym lub sejsmicznym.

1.4 Klasa bezpieczeństwa

Zakotwienia wykonane zgodnie z tymi metodami projektowymi zalicza się do zakotwień, których uszkodzenie
spowodowałoby zagrożenie życia ludzkiego i/lub znaczne konsekwencje ekonomiczne.

74533.07
 -4-

2 Terminologia i symbole
Poniżej podano oznaczenia i symbole często stosowane w metodach projektowania. Dalsze oznaczenia podano w
tekście.

2.1 Indeksy

S = działanie

R = opór
M = materiał
k = wartość charakterystyczna

D = wartość projektowa

S = stal
C = Beton
cp = wybijanie betonu
P = wyciągać
sp = rozdzielać

u = ostateczny

y = dawać

2.2 Akcje i opory

F = siła w ogólności (siła wypadkowa)
N = siła normalna (dodatnia: siła rozciągająca, ujemna: siła ściskająca) siła
V = ścinająca
M = za chwilę

- = siła wiązania
Fsk(Nsk; Vsk; Msk; MT, Sk) = charakterystyczna wartość oddziaływań działających odpowiednio na pojedynczą kotwę lub
element mocujący grupę kotew (obciążenie normalne, obciążenie ścinające, moment zginający,
moment skręcający)

FSd(NSd; VSd; MSd, MT, Sd) = projektowa wartość działań

NHSd(VH Sd) = wartość obliczeniowa obciążenia rozciągającego (obciążenia ścinającego) działającego na

najbardziej obciążony kotew grupy kotew obliczona zgodnie z 4.2

NGSd(VG Sd) = wartość obliczeniowa sumy (wypadkowej) działających obciążeń rozciągających (ścinających).

na kotwach rozciąganych (zrywanych) grupy obliczonej zgodnie z 4.2

FRk(NRk; VRk) = charakterystyczna wartość nośności odpowiednio pojedynczej kotwy lub

grupy kotew (siła normalna, siła ścinająca)
FR & D(NR & D; VR & D) = projektowa wartość rezystancji

2.3 Beton i stal

Fck, sześcian = charakterystyczna wytrzymałość betonu na ściskanie mierzona na kostkach o boku długości 150 mm
(wartość klasy wytrzymałości betonu wg EN 206)
Fyk = charakterystyczna granica plastyczności stali (wartość nominalna)

FWielka Brytania = charakterystyczna wytrzymałość stali na rozciąganie (wartość nominalna)

AS = przekrój poprzeczny stali pod naprężeniem

-D3
Wel = moduł sprężystości przekroju obliczony z naprężonego przekroju stali ( na rundę
32
przekrój o średnicy d)

74533.07
 -5-

2.4 Wartości charakterystyczne kotew (patrz rysunek 2.1)

A = odstęp między kotwami zewnętrznymi sąsiednich grup lub między kotwami pojedynczymi
A1 = rozstaw kotew zewnętrznych sąsiadujących grup lub pojedynczych kotew w kierunku 1 rozstaw
A2 = kotew zewnętrznych sąsiednich grup lub pojedynczych kotew w kierunku 2 szerokość elementu
B = betonowego
C = odległość krawędzi

C1 = odległość od krawędzi w kierunku 1; w przypadku zakotwień blisko krawędzi obciążonej ścinaniem c1to odległość od
krawędzi w kierunku działania obciążenia ścinającego (patrz rysunek 2.1b i rysunek 5.7)
C2 = odległość od krawędzi w kierunku 2; kierunek 2 jest prostopadły do kierunku 1
Ccr,Np = odległość od krawędzi zapewniająca przeniesienie charakterystycznej wytrzymałości na rozciąganie pojedynczej
kotwy bez rozstawu i efektów krawędziowych w przypadku awarii wyrwania

Ckr, N = odległość krawędzi dla zapewnienia przenoszenia charakterystycznej wytrzymałości na rozciąganie pojedynczego
zakotwienie bez rozstawu i efektów krawędziowych w przypadku zniszczenia stożka betonowego
Ckr, sp = odległość krawędzi dla zapewnienia przenoszenia charakterystycznej wytrzymałości na rozciąganie pojedynczego
kotwa bez rozstawu i efektów krawędziowych w przypadku rozłupania minimalna

Cmin = dopuszczalna odległość od krawędzi

D = średnica śruby kotwiącej lub średnica gwintu,
w przypadku gniazd z gwintem wewnętrznym zewnętrzna średnica
Do = otworu pod gniazdo
H = grubość elementu betonowego efektywna
Hef = głębokość zakotwienia minimalna grubość
Hmin = elementu betonowego rozstaw kotew w
S = grupie
S1 = rozstaw kotew w grupie w kierunku 1
S2 = rozstaw kotew w grupie w kierunku 2
Scr,Np = rozstaw zapewniający przeniesienie nośności charakterystycznej pojedynczej kotwy bez rozstawu i
efektów krawędziowych w przypadku wyrwania
Skr, N = rozstaw zapewniający przeniesienie charakterystycznej wytrzymałości na rozciąganie pojedynczej kotwy bez rozstawu i
efektów krawędziowych w przypadku zniszczenia stożka betonowego

Skr, sp = rozstaw zapewniający przeniesienie charakterystycznej wytrzymałości na rozciąganie pojedynczej kotwy bez
rozstawu i efektów krawędziowych w przypadku rozłupania
Smin = minimalny dopuszczalny odstęp

74533.07
 -6-

Rysunek 2.1 Element betonowy, rozstaw kotew i odległość od krawędzi

3 Koncepcja projektowania i bezpieczeństwa

3.1 Ogólny
Projekt zakotwień powinien być zgodny z ogólnymi zasadami podanymi w EN 1990. Należy wykazać, że wartość
oddziaływań projektowych SDnie przekracza wartości projektowej wytrzymałości RD.
SD ≤ rD (3.1)
SD = wartość projektowego oddziaływania

RD = wartość projektowego oporu

działaniado stosowania w projektowaniu można uzyskać z przepisów krajowych lub, w przypadku ich braku, z
odpowiednich części EN 1991.
Częściowe współczynniki bezpieczeństwa dla działań można zaczerpnąć z przepisów krajowych lub w przypadku ich braku, zgodnie z normą
EN 1990.
Projektowanieopóroblicza się w następujący sposób:
RD = Rk/-M (3.2)
Rk = charakterystyczna nośność pojedynczej kotwy lub grupy kotew częściowy

-M = współczynnik bezpieczeństwa dla materiału

3.2 Ostateczny stan graniczny

3.2.1 Wytrzymałość obliczeniowa

Nośność obliczeniową oblicza się zgodnie z równaniem (3.2).

3.2.2 Częściowe współczynniki bezpieczeństwa dla rezystancji

W przypadku braku przepisów krajowych można zastosować następujące częściowe współczynniki bezpieczeństwa:

3.2.2.1 Zniszczenie stożka betonu, pęknięcie, połączone wyrwanie i zniszczenie stożka betonu, wyrwanie
awaria i awaria krawędzi
Częściowe współczynniki bezpieczeństwa dla zniszczenia stożka betonu, zniszczenia przez wyrwanie i uszkodzenia krawędzi (-Mc), niepowodzenie dzielenia (-Msp)
oraz połączone wyrwanie i zniszczenie stożka betonowego (-Poseł) są podane w odpowiedniej ETA.

Dla kotew zgodnie z aktualnymi doświadczeniami częściowy współczynnik bezpieczeństwa -Mcustala się z:

-Mc = -C . -2
-C = częściowy współczynnik bezpieczeństwa dla betonu = 1,5

-2 = częściowy współczynnik bezpieczeństwa uwzględniający bezpieczeństwo montażu systemu kotwiącego

74533.07
 -7-

Częściowy współczynnik bezpieczeństwa -2ocenia się na podstawie wyników testów bezpieczeństwa instalacji, patrz
część 5, 6.1.2.2.2.
Ładowanie napięciem

-2 = 1.0 dla systemów o wysokim bezpieczeństwie instalacji

= 1.2 dla systemów o normalnym bezpieczeństwie instalacji
= 1.4 dla systemów o niskim, ale akceptowalnym bezpieczeństwie instalacji
Obciążenie ścinające

-2 = 1.0

Dla częściowych współczynników bezpieczeństwa -MspI -Posełwartość dla -Mcmoże zostać wzięty.

3.2.2.2 Zniszczenie stali

Częściowe współczynniki bezpieczeństwa -SMna zniszczenie stali podano w odpowiedniej ETA.

Dla kotew zgodnie z aktualnym doświadczeniem częściowe współczynniki bezpieczeństwa -SMsą określane w zależności od rodzaju
załadunku w następujący sposób:

Obciążenie napięciem:

1.2
-SM= > 1.4 (3.3a)
Fyk/ FWielka Brytania

Obciążenie ścinające kotwy z ramieniem dźwigni i bez:

1.0
-SM= > 1,25 FWielka Brytania< 800 N/mm2 (3.3b)
Fyk/ FWielka Brytania

I Fyk/FWielka Brytania< 0,8

-SM= 1,5 FWielka Brytania> 800 N/mm2 (3.3c)

Lub Fyk/FWielka Brytania> 0,8

3.3 Stan graniczny użytkowalności

W stanie granicznym użytkowalności należy wykazać, że przemieszczenia występujące pod wpływem oddziaływań
charakterystycznych nie są większe od przemieszczenia dopuszczalnego. Charakterystyczne przemieszczenia patrz rozdział 6.
Dopuszczalne przemieszczenia zależą od danego zastosowania i powinny zostać ocenione przez projektanta.
W tym sprawdzeniu można przyjąć, że częściowe współczynniki bezpieczeństwa oddziaływań i oporów są równe 1,0.

4 Analiza statyczna

4.1 Beton niezarysowany i spękany

Jeżeli warunek z równania (4.1) nie jest spełniony lub nie jest sprawdzony, to przyjmuje się, że beton spękany.
Beton niezarysowany można przyjąć w szczególnych przypadkach, jeżeli w każdym przypadku zostanie udowodnione, że w
warunkach eksploatacji kotwa na całej głębokości zakotwienia znajduje się w betonie niezarysowanym. W przypadku braku innych
wytycznych można przyjąć następujące przepisy.
Dla zakotwień poddanych wypadkowemu obciążeniu Fsk< Beton niespękany można przyjąć 60 kN, jeżeli jest przestrzegane
równanie (4.1):
-Ł+ -R< 0 (4.1)

-Ł = naprężenia w betonie wywołane obciążeniami zewnętrznymi, w tym obciążeniami kotew

-R = naprężenia w betonie spowodowane utwierdzeniem wewnętrznych odkształceń wymuszonych (np. skurcz

betonu) lub zewnętrznych odkształceń wymuszonych (np. z powodu przemieszczenia podpory lub zmian
temperatury). Jeśli nie zostanie przeprowadzona szczegółowa analiza, to -R= 3 N/mm2należy przyjąć,
zgodnie z EC 2.

74533.07
 -8-

Stresy -ŁI -Rsą obliczane przy założeniu, że beton nie jest spękany (stan I). Dla płaskich elementów betonowych
przenoszących obciążenia w dwóch kierunkach (np. płyty, ściany) Równanie (4.1) powinno być spełnione dla obu
kierunków.

4.2 Obciążenia działające na kotwy

W analizie statycznej podane są obciążenia i momenty, które działają na umocowanie. W celu zaprojektowania zakotwienia obliczane są
obciążenia działające na każdą kotwę, z uwzględnieniem częściowych współczynników bezpieczeństwa dla oddziaływań zgodnie z p. 3.1 w
stanie granicznym nośności i zgodnie z p. 3.3 w stanie granicznym użytkowalności.
W przypadku pojedynczych kotew zwykle obciążenia działające na kotwę są równe obciążeniom działającym na element
mocujący. W przypadku grup kotew obciążenia, momenty zginające i skręcające działające na element mocowany rozkładają
się na siły rozciągające i ścinające działające na poszczególne kotwy w grupie. Rozkład ten oblicza się zgodnie z teorią
sprężystości.

4.2.1 Obciążenia rozciągające

Ogólnie rzecz biorąc, obciążenia rozciągające działające na każdą kotwę w wyniku obciążeń i momentów zginających działających na
element mocowany należy obliczyć zgodnie z teorią sprężystości przy następujących założeniach:
a) Płyta kotwiąca nie odkształca się pod wpływem działań projektowych. Aby zapewnić słuszność tego założenia, płyta
kotwiąca musi być wystarczająco sztywna.
b) Sztywność wszystkich kotew jest równa i odpowiada modułowi sprężystości stali. Moduł sprężystości betonu
podawany jest w EC 2. Dla uproszczenia można go przyjąć jako EC= 30 000 N/mm2.
c) W strefie ściskania pod mocowaniem kotwy nie przyczyniają się do przenoszenia sił normalnych (patrz
rysunek 4.1b).
Jeżeli w szczególnych przypadkach płyta kotwiąca nie jest wystarczająco sztywna, to przy obliczaniu obciążeń działających na
kotwy należy uwzględnić podatność płyty kotwiącej.
W przypadku grup kotwiących o różnych poziomach sił rozciągających Nsidziałając na poszczególne kotwice grupy
ekscentryczność eNsiły naciąguNG Sgrupy można obliczyć (patrz rysunek 4.1), aby umożliwić więcej
dokładna ocena wytrzymałości grupy kotwiącej.
Jeżeli kotwy naprężone nie tworzą układu prostokątnego, dla uproszczenia grupę kotew naprężonych można
rozłożyć na grupę o kształcie prostokątnym (co oznacza, że środek ciężkości kotew naprężonych można przyjąć
w środku osi w Rycina 4.1c)

74533.07
 -9-

Rysunek 4.1Przykład zakotwień poddanych mimośrodowemu obciążeniu rozciągającemu NG S

74533.07
 - 10 -

4.2.2 Obciążenia ścinające

4.2.2.1 Rozkład obciążeń ścinających

Rozkład obciążeń ścinających zależy od trybu zniszczenia: a)
Zniszczenie stali i wyrwanie betonu
Przyjmuje się, że wszystkie kotwy z grupy przejmują obciążenie ścinające, jeżeli średnica dFotworu przelotowego w
mocowaniu nie jest większa niż wartość podana w tabeli 4.1 (patrz rys. 4.2 i 4.6).
B) Awaria krawędzi betonu
Tylko najbardziej niekorzystne kotwy przejmują obciążenia ścinające, jeśli ścinanie działa prostopadle do krawędzi (patrz
rysunek 4.3 i 4.7). Wszystkie kotwy przejmują obciążenia ścinające działające równolegle do krawędzi.
Otwory podłużne w kierunku obciążenia ścinającego zapobiegają przejmowaniu obciążeń ścinających przez kotwy. Może to być korzystne w
przypadku mocowań blisko krawędzi (patrz rysunek 4.4).
Jeżeli średnica dFotwór przelotowy w elemencie jest większy niż podany w tabeli 4.1, metoda projektowania jest ważna tylko wtedy, gdy
szczelina między śrubą a elementem jest wypełniona zaprawą o wystarczającej wytrzymałości na ściskanie lub wyeliminowana w inny
odpowiedni sposób.

Tabela 4.1Średnica otworu przelotowego w mocowaniu

średnica zewnętrzna
2)
D1)lub dnie m (mm) 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 27 30
średnicaFotworu
przelotowego w uchwycie (mm) 7 9 12 14 16 18 20 22 24 26 30 33
1)
jeśli śruba opiera się o mocowanie,
2)
jeśli tuleja opiera się o mocowanie

Rysunek 4.2 Przykłady rozkładu obciążeń, gdy wszystkie kotwy przejmują obciążenia ścinające

74533.07
 - 11 -

Rycina 4.3 Przykłady rozkładu obciążeń, gdy tylko najbardziej niekorzystne kotwy przejmują obciążenia ścinające

Rysunek 4.4 Przykłady rozkładu obciążenia dla mocowania z otworami podłużnymi

W przypadku grup kotwiących o różnych poziomach sił ścinających Vsidziałając na poszczególne kotwice grupy
ekscentryczność ewsiły ścinającejVG Sgrupy można obliczyć (patrz rysunek 4.5), aby umożliwić więcej
dokładna ocena wytrzymałości grupy kotwiącej.

Rysunek 4.5 Przykład mocowania poddanego mimośrodowemu obciążeniu ścinającemu

4.2.2.2 Określenie obciążeń ścinających

Wyznaczanie obciążeń ścinających łączników w grupie, wynikających z sił ścinających i momentów skręcających działających
na mocowanie, oblicza się zgodnie z teorią sprężystości przy założeniu równej sztywności wszystkich łączników grupy.
Równowaga musi być spełniona. Przykłady podano na rysunkach 4.6 i 4.7.

74533.07
 - 12 -

VSd
VSd/ 3

a) Grupa trzech kotew pod obciążeniem ścinającym

VSd/ 4

VSd

VSd/ 4

b) Grupa czterech kotew pod obciążeniem ścinającym

VSd, w/4 VSd, w/4

VSd, w VSd

VSd, godz/4 VSd, godz/4

VSd, w/4 VSd, w/4

VSd, godz

VSd, godz/4 VSd, godz/4

c) Grupa czterech kotew pod nachylonym obciążeniem ścinającym

Vkotwica

Vkotwica
S1
T Sd

Vkotwica

S2
Vkotwica

Vkotwica - P
-
TSd- (s / 2)2- (jestem /2) 2
1 2
- 0,5
z: IP= promieniowy moment bezwładności (tu: IP= s21 + s22)

d) Grupa czterech kotew pod wpływem momentu skręcającego

Rysunek 4.6 Wyznaczanie obciążeń ścinających, gdy wszystkie kotwy przejmują obciążenia (zniszczenie stali i wyrwanie)

74533.07
 - 13 -

VSd VSd
Załadowana kotwica

Nieobciążona kotwica

Krawędź

a) Zespół dwóch kotew obciążonych ścinaniem prostopadłym do krawędzi

Ładunek nie do rozważenia

VSd Ładunek do rozważenia

VSd/2
Krawędź

b) Grupa dwóch kotew obciążonych równolegle do krawędzi

VV= WSd- bo -V
VSd

-
VV/2
Ładunek nie do rozważenia

VH= WSd- grzech -V Ładunek do rozważenia

VH/4
Krawędź

c) Grupa czterech kotew obciążona ukośnym ścinaniem

Rysunek 4.7 Wyznaczanie obciążeń ścinających, gdy obciążenia przejmują tylko najbardziej niekorzystne kotwy (zniszczenie
krawędzi betonu)

W przypadku zniszczenia krawędzi betonu, gdzie obciążenie przejmują tylko najbardziej niekorzystne kotwy, składowa
obciążenia działająca prostopadle do krawędzi przejmują najbardziej niekorzystne kotwy (kotwy blisko krawędzi),
natomiast składowe obciążenia działające równolegle do krawędzi są – ze względu na równowagę – równo rozłożone
na wszystkie kotwice w grupie.
4.2.2.3 Obciążenia ścinające bez ramienia dźwigni

Można przyjąć, że obciążenia ścinające działające na kotwy działają bez ramienia dźwigni, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

a) Element mocujący powinien być wykonany z metalu i w miejscu zakotwienia mocowany bezpośrednio do betonu
bez warstwy pośredniej lub z warstwą wyrównującą z zaprawy (wytrzymałość na ściskanie ≥ 30 N/mm2) o grubości
< d/2.
b) Element mocujący powinien stykać się z kotwą na całej swojej grubości.

74533.07
 - 14 -

4.2.2.4 Obciążenia ścinające z ramieniem dźwigni

Jeżeli warunki a) ib) z 4.2.2.3 nie są spełnione, ramię dźwigni oblicza się zgodnie z równaniem (4.2) (patrz
rysunek 4.8)
- =A3+ e1 (4.2)

z
mi1= odległość między obciążeniem ścinającym a powierzchnią
A3 betonu = 0,5 d
A3 = 0 jeśli podkładka i nakrętka są bezpośrednio przymocowane do powierzchni betonu (patrz rysunek 4.8b)

D = nominalna średnica śruby kotwiącej lub średnica gwintu (patrz rysunek 4.8a)

Rysunek 4.8 Definicja ramienia dźwigni

Obliczeniowy moment działający na kotwę oblicza się zgodnie z równaniem (4.3)

. -
MSd = VSd (4.3)
-M
Wartość -M zależy od stopnia utwierdzenia kotwy po stronie mocowania danego zastosowania i należy ją ocenić
zgodnie z dobrą praktyką inżynierską.
Nie należy zakładać żadnego utwierdzenia (-M = 1,0), jeżeli mocowanie może się swobodnie obracać (patrz rysunek 4.9a). To założenie jest zawsze po

bezpiecznej stronie.

Pełne utwierdzenie (-M = 2,0) można przyjąć tylko wtedy, gdy mocowanie nie może się obracać (patrz rysunek 4.9b), a otwór
luz w mocowaniu jest mniejszy niż wartości podane w Tabeli 4.1 lub kotwa jest dociśnięta do mocowania za pomocą nakrętki i
podkładki (patrz rysunek 4.8). Przy założeniu utwierdzenia kotwy mocowanie powinno być w stanie przejąć moment utwierdzający.

Rysunek 4.9 Mocowanie bez utwierdzenia (a) iz (b).

74533.07
 - 15 -

5 Ostateczny stan graniczny

5.1 Ogólny
Zgodnie z równaniem (3.1) należy wykazać, że projektowa wartość oddziaływania jest równa lub mniejsza od
projektowej wartości oporu. Wartości charakterystyczne kotwy, które należy zastosować do obliczenia nośności
w stanie granicznym nośności, podano w odpowiedniej ETA.
Rozstaw, odległość od krawędzi oraz grubość elementu betonowego nie powinny pozostawać poniżej podanych wartości
minimalnych.
Rozstaw kotew zewnętrznych sąsiednich grup lub odległość do pojedynczych kotew powinna wynosić a > skr, N.

5.2 Metoda projektowania

5.2.1 Informacje ogólne

Należy wykazać, że Równanie (3.1) jest przestrzegane dla wszystkich kierunków obciążenia (rozciąganie, ścinanie) oraz dla wszystkich trybów
zniszczenia (zniszczenie stali, zniszczenie połączone z wyrwaniem i zniszczeniem stożka betonu, zniszczenie stożka betonu, zniszczenie
rozłupaniem, zniszczenie krawędzi betonu i wyrwanie betonu).
W przypadku łącznego obciążenia rozciągającego i ścinającego (obciążenia skośnego) należy przestrzegać warunku interakcji
zgodnie z p. 5.2.4.

5.2.2 Odporność na obciążenia rozciągające

5.2.2.1 Wymagane dowody

pojedyncza kotwica grupa kotwicy

awaria stali NSd< NRk, s/ -SM NHSd<NRk, s/ -SM

kombinowana wysuwana i NSd< NRk, str/ -Poseł NGSd<NRk, str/ -Poseł

uszkodzenie stożka betonowego

uszkodzenie stożka betonowego NSd< NRk, ok/ -Mc NGSd<NRk, ok/ -Mc

niepowodzenie dzielenia NSd< NRk sp/ -Msp NGSd<NRk sp/ -Msp

5.2.2.2 Zniszczenie stali

Charakterystyczna nośność kotwy w przypadku zniszczenia stali, NRk, s, Jest
.
NRk, s= AS FWielka Brytania [N] (5.1)

NRk, sjest podany w odpowiedniej ETA.

5.2.2.3 Połączone wyrwanie i zniszczenie stożka betonowego

Nośność charakterystyczna w przypadku połączonego wyrywania i zniszczenia stożka betonowego, NRk, str, Jest

. Ap, N
NRk, str= N0Rk, strA0 . -s, Np. -g, np. -ec, Np. -ponownie, np [N] (5.2)
p, N
Poniżej podano różne współczynniki równania (5.2) dla kotwic zgodnie z aktualnym doświadczeniem: a)
Początkową wartość nośności charakterystycznej kotwy uzyskuje się poprzez:

N0Rk, str= - -D.Hef.- Rk [N] (5.2a)

- Rk[N/mm2]; Hefi d [mm]

74533.07
 - 16 -

- Rkcharakterystyczna wytrzymałość wiązania w zależności od klasy wytrzymałości betonu, dla której podane są wartości

zastosowania w spękanym betonie (-Rk, kr) lub do zastosowań w betonie niespękanym (- Rk, ucr) w
odpowiednia ETA

B) Uwzględniono geometryczny wpływ rozstawu i odległości krawędzi na rezystancję charakterystyczną

według wartości Ap, N/A0 p, N,Gdzie:

A0p, N = obszar oddziaływania pojedynczej kotwy z dużym rozstawem i odległością od krawędzi

powierzchni betonu, idealizując betonowy stożek jako ostrosłup o długości podstawy równej scr,Np
(patrz rysunek 5.1).
= Scr,Np- Scr,Np (5.2b)
Ap, N = rzeczywista powierzchnia; jest ograniczona nakładającymi się na siebie obszarami przylegających kotew
(s< Scr,Np) oraz krawędziami elementu betonowego (ok< Ccr,Np). Przykłady obliczeń Ap, Npodano na
rysunku 5.2.

z
-0,5
-- Rk, ucr
Skr , Np-20-D--- -- -3-Hef [mm] (5.2c)
- 7,5 -
z- Rk, ucr dla C20/25 [N/mm2]; d [mm]

-krS, Np
Ckr , Np [mm] (5.2d)
2
Uwaga: Wartości zgodne z równaniami (5.2c) i (5.2d) obowiązują zarówno dla betonu spękanego, jak i
niespękanego.

Rycina 5.1Obszar wpływówA0p, Npojedynczej kotwicy

74533.07
 - 17 -

a) pojedyncza kotwa na krawędzi elementu betonowego

b) grupa dwóch kotew na krawędzi elementu betonowego

c) grupa czterech kotew w narożniku elementu betonowego

Rycina 5.2 Przykłady rzeczywistych obszarów Ap, Ndla różnych rozmieszczeń kotew w przypadku osiowego obciążenia
rozciągającego

C) Czynnik -s, Npuwzględnia zaburzenie rozkładu naprężeń w betonie spowodowane krawędziami elementu
betonowego. W przypadku zakotwień z kilkoma odległościami od krawędzi (np. zakotwienie w narożniku
elementu betonowego lub w wąskim elemencie), najmniejszą odległość od krawędzi, c, należy wprowadzić do
równania (5.2e).
C
-s, Np= 0,7 + 0,3. <1 (5.2e)
Ccr,Np

74533.07
 - 18 -

D) Czynnik, -g, np, uwzględnia wpływ powierzchni zniszczenia dla grup kotwiących
-0,5
- S
g, Np
--0 g, Np
--
-
- ---0
- 1- -1,-0
g, Np (5.2f)
-S kr , Np-
S = rozstaw, w przypadku grup kotwiących o s1≠ s2średnia wartość wszystkich rozstawów s1i s2
powinien zostać podjęty

z
1,5
- -
0
G,np -N - -
- N-1 --
- -
D-- Rk - -1,0
-
(5,2 g)
-k Hef-Fck,sześcian-
N = liczba kotwic w grupie

- Rki fck, sześcian[N/mm2]; Hefi d [mm]

- Rk charakterystyczna wytrzymałość wiązania, w zależności od klasy wytrzymałości betonu, pochodzi z
odpowiedniej ETA:
k = 2,3 (do zastosowań w betonie spękanym) k = 3,2
(do zastosowań w betonie niezarysowanym)

mi) czynnik -ec, Npuwzględnia efekt grupowy, gdy na poszczególne kotwy w grupie działają
różne obciążenia rozciągające.
1
-ec, Np = <1 (5,2 godz.)
1-2eN/Scr,Np
miN = mimośrodowość wynikowego obciążenia rozciągającego działającego na rozciągane kotwy (patrz
4.2.1). Tam, gdzie występuje ekscentryczność w dwóch kierunkach, -e, Nnależy wyznaczyć oddzielnie dla
każdego kierunku, a iloczyn obu współczynników wstawić do równania (5.2).

F) Współczynnik łuszczenia się skorupy, -ponownie, np, uwzględnia wpływ gęstego zbrojenia
Hef
-ponownie, np= 0,5 + <1 (5.2i)
200
Hef[mm]
Jeżeli w obszarze zakotwienia występuje zbrojenie z rozstawem> 150 mm (dowolna średnica) lub o śr< 10 mm i
odstęp> 100 mm, wówczas współczynnik łuszczenia się skorupy wynosi -ponownie, np= 1,0 można zastosować
niezależnie od głębokości zakotwienia.

G) Przypadki specjalne

W przypadku zakotwień z trzema lub więcej krawędziami o odległości od krawędzi cmaks< Ccr,Np(Cmaks= największa odległość
od krawędzi) (patrz rysunek 5.3) obliczenia zgodnie z równaniem 5.2 prowadzą do wyników, które są po bezpiecznej
stronie.
Dokładniejsze wyniki uzyskuje się, jeśli dla hefwiększa wartość tzw
Cmaks Smaks
Hef' = .
Hef Lub Hef' = .
Hef
Ckr , Np Skr,np
wstawia się do równania (5.2a) i dla wyznaczeniaA0 c, Ni Ac, Nzgodnie z rysunkami 5.1 i
5.2 oraz we Wzorach (5.2b) do (5.2h) wartości
Hef' -S
Scr,Np
' = Cmama
X .S
cr,Np Skr' ,np- kr,np
Ccr,Np Hef

Ccr,Np
' = 0,5.S'cr,Np

są wstawiane dla scr,Nplub ccr,Npodpowiednio.

74533.07
 - 19 -

'
Rycina 5.3 Przykłady zakotwień w elementach betonowych gdzieH'ef,S' cr,NpI Ccr,Npmoże być użyty

5.2.2.4 Zniszczenie stożka betonowego

Charakterystyczna nośność odpowiednio kotwy lub grupy kotew w przypadku zniszczenia stożka betonu wynosi:

. Ac, N .-s, N. -ponownie, N. -e, N. [N]

NRk, ok= N0 Rk, okA0 (5.3)
c, N

Poniżej podano różne współczynniki Równania (5.3) dla kotew zgodnie z aktualnym doświadczeniem:
A) Początkową wartość nośności charakterystycznej kotwy osadzonej w betonie spękanym lub niespękanym uzyskuje
się poprzez:

N0Rk, ok=k1- Fck, sześcian . Hef

1.5
[N] (5.3a)

Fck, sześcian[N/mm2]; Hef[mm]

k1= 7,2 dla zastosowań w spękanym betonie k1=

10,1 dla zastosowań w betonie niespękanym

B) Uwzględniono geometryczny wpływ rozstawu i odległości krawędzi na rezystancję charakterystyczną

według wartości Ac, N/A0 c, N,Gdzie:

A0c, N = powierzchnia betonu pojedynczej kotwy z dużym rozstawem i odległością od krawędzi na

powierzchni betonu, idealizując betonowy stożek jako ostrosłup o wysokości hef
i długość podstawy równa skr, N(patrz rysunek 5.4a).

= Skr, N- Skr, N z skr, N= 3 godzef (5.3b)

Ac, N = rzeczywista powierzchnia stożka betonowego zakotwienia na powierzchni betonu.

Ograniczają go nachodzące na siebie betonowe stożki przylegających kotew (p< Skr, N) oraz
krawędziami elementu betonowego (ok< Ckr, N). Przykłady obliczeń Ac, Npodano na rysunku
5.4b.

74533.07
 - 20 -

Rysunek 5.4a Wyidealizowany betonowy stożek i powierzchniaA0 c, Nstożka betonowego pojedynczej kotwy

74533.07
 - 21 -

a) pojedyncza kotwa na krawędzi elementu betonowego

b) grupa dwóch kotew na krawędzi elementu betonowego

c) grupa czterech kotew w narożniku elementu betonowego

Rysunek 5.4b Przykłady rzeczywistych obszarów Ac, Nwyidealizowanych stożków betonowych dla różnych układów kotew w
przypadku osiowego obciążenia rozciągającego

74533.07
 - 22 -

C) Czynnik -s, Nuwzględnia zaburzenie rozkładu naprężeń w betonie spowodowane krawędziami elementu
betonowego. W przypadku zakotwień z kilkoma odległościami od krawędzi (np. zakotwienie w narożniku elementu
betonowego lub w wąskim elemencie) najmniejszą odległość od krawędzi, c, należy wprowadzić do równania (5.3c).

C
-s, N= 0,7 + 0,3. <1 (5.3c)
Ckr, N
D) Współczynnik łuszczenia się skorupy, -ponownie, N, uwzględnia wpływ zbrojenia
Hef
-ponownie, N= 0,5 + <1 (5.3d)
200
Hef[mm]
Jeżeli w obszarze zakotwienia występuje zbrojenie z rozstawem> 150 mm (dowolna średnica) lub o śr< 10 mm i
odstęp> 100 mm, wówczas współczynnik łuszczenia się skorupy wynosi -ponownie, N= 1,0 można zastosować
niezależnie od głębokości zakotwienia.
mi) czynnik -e, Nuwzględnia efekt grupowy, gdy na poszczególne kotwy w grupie działają
różne obciążenia rozciągające.
1
-e, N = <1 (5.3e)
1- 2eN/ Skr, N
miN = mimośrodowość wynikowego obciążenia rozciągającego działającego na rozciągane kotwy (patrz
4.2.1). Tam, gdzie występuje ekscentryczność w dwóch kierunkach, -e, Nnależy wyznaczyć oddzielnie dla
każdego kierunku, a iloczyn obu współczynników wstawić do równania (5.3).
F) Przypadki specjalne

W przypadku zakotwień z trzema lub więcej krawędziami o odległości od krawędzi cmaks< Ckr, N(Cmaks= największa odległość
od krawędzi) (patrz rysunek 5.3) obliczenia zgodnie z równaniem 5.3 prowadzą do wyników, które są po bezpiecznej
stronie.
Dokładniejsze wyniki uzyskuje się, jeśli dla hefwiększa wartość tzw

H' ef = Cmaks.Hef Lub Hef' = Smaks .

Hef
Ckr,N Skr,N
wstawia się do równania (5.3a) i dla wyznaczeniaA0 c, Ni Ac, Nzgodnie z rysunkami 5.3 i
5.4 oraz w równaniach (5.3b), (5.3c) i (5.3e) wartości
Hef' -S
Skr,
' N=3H' ef Skr' ,N- kr,N
Hef

Ckr,' N=0,5 sek.kr, N

są wstawiane dla skr, Nlub ckr, Nodpowiednio.

5.2.2.5 Awaria rozłupania spowodowana instalacją kotwicy

Zniszczenia spowodowanego rozłupywaniem można uniknąć podczas montażu kotwy, przestrzegając minimalnych wartości odległości od
krawędzi cmin, rozstawu smin, grubości elementu hmin i zbrojenia zgodnie z odpowiednią ETA.

5.2.2.6 Awaria rozłupywania spowodowana obciążeniem

W przypadku awarii podziału spowodowanej ładowaniem wartości ckr, sp i skr, spzostaną wzięte z ETA jako funkcja
głębokość osadzenia.
A) Można przyjąć, że uszkodzenie rozszczepieniowe nie wystąpi, jeżeli odległość od krawędzi we wszystkich kierunkach wynosi
c> 1,2 ccr,sp, a głębokość pręta h > 2 hmin.

B) W przypadku kotew odpowiednich do stosowania w spękanym betonie obliczenia charakterystycznej wytrzymałości na

rozłupanie można pominąć, jeżeli spełnione są następujące dwa warunki:
- występuje zbrojenie ograniczające szerokość pęknięcia do wk - 0,3 mm, z uwzględnieniem sił
rozłupujących wg 7.3
- charakterystyczna wytrzymałość na zniszczenie stożka betonu i zniszczenie przez wyrwanie jest obliczana dla betonu
spękanego.

74533.07
 - 23 -

Jeżeli spełnione są warunki a) lub b), można pominąć obliczenie charakterystycznej odporności na rozłupanie. We wszystkich innych
przypadkach nośność charakterystyczną pojedynczej kotwy lub grupy kotew w przypadku zniszczenia przez rozłupanie należy
obliczyć zgodnie z równaniem (5.4)

. Ac, N .-s, N. -ponownie, N. -e, N. -h, sp

NRk sp = N0 Rk, ok [N] (5.4)
A0c, N
z N0Rk, ok, -s, N, -ponownie, N, -e, Nzgodnie z równaniami (5.3a) do (5.3e) i Ac, N., AC0,N jak określono w

5.2.2.4 b), natomiast wartości ckr, Ni skr, Nnależy zastąpić ckr, spi skr, sp. =
-h, sp współczynnik uwzględniający wpływ rzeczywistej głębokości pręta, h, na wytrzymałość kotew na
rozłupanie zgodnie z aktualnymi doświadczeniami
2/3
-H-
= --- (5.4a)
-Hmin-
z
2
-2-H ef - 3
1--h, sp - -- -- (5.4b).
-Hmin -
Jeżeli odległość kotwy od krawędzi jest mniejsza niż wartość ckr, spnastępnie wzdłuż krawędzi pręta należy
zastosować zbrojenie podłużne.

Szczególny przypadek zakotwień z trzema lub więcej krawędziami, jak określono w 5.2.2.4f), ma również zastosowanie do rozłupania
spowodowanego obciążeniem. Zmodyfikowana wartość h'efwstawia się do równania (5.3a) i dla wyznaczenia A0 c, N
i Ac, Nzgodnie z rysunkami 5.3 i 5.4. Ponadto w równaniach (5.3b), (5.3c) i (5.3e) wartości dla s'kr, spi C'kr, spsą
wstawiane dla skr, Nlub ckr, Nodpowiednio. W równaniu (5.4b) rzeczywista wartość hefjest stosowany w sytuacji
szczególnej.

5.2.3 Wytrzymałość na obciążenia ścinające

5.2.3.1 Wymagane dowody

pojedyncza kotwica grupa kotwicy

H
zniszczenie stali, obciążenie ścinające VSd< VRk, s/ -SM VSd<VRk, s/ -SM
bez ramienia dźwigni

zniszczenie stali, obciążenie ścinające VSd< VRk, s/ -SM VHSd<VRk, s/ -SM

z ramieniem dźwigni

awaria wyrwania betonu G

VSd< VRk, cp/ -Mc VSd<VRk, cp/ -Mc

pęknięcie krawędzi betonu VSd< VRk, ok/ -Mc VGSd<VRk, ok/ -Mc

74533.07
 - 24 -

5.2.3.2 Zniszczenie stali

A) Obciążenie ścinające bez ramienia dźwigni

Charakterystyczna nośność kotwy w przypadku zniszczenia stali, VRk, spochodzi z odpowiedniej ETA. W przypadku
dotychczasowych doświadczeń podaje to Równanie (5.5).

VRk, s= 0,5·AS·FWielka Brytania [N] (5,5)

VRk, sjest podany w odpowiedniej ETA.

W przypadku grup kotew charakterystyczna nośność na ścinanie podana w odpowiedniej ETA jest mnożona przez
współczynnik 0,8, jeżeli kotwa jest wykonana ze stali o raczej małej ciągliwości (wydłużenie przy zerwaniu A5< 8%)

74533.07
 - 25 -

B) Obciążenie ścinające z ramieniem dźwigni

Charakterystyczny opór kotwicy, VRk, s, jest dane równaniem (5.6).

- M- MRk, s
VRk, s = [N] (5.6)
-
Gdzie -M = patrz 4.2.2.4

- = ramię dźwigni zgodnie z równaniem (4.2)

0
MRk, s = MRk, s(1 - NSd/Nul. s) [Nm] (5.6a)

Nul. s = NRk, s/ -SM

NRk, s, -SM należy pobrać z odpowiedniej ETA

M0Rk, s= charakterystyczna wytrzymałość na zginanie pojedynczej kotwy

Charakterystyczna odporność na zginanieM0 Rk, snależy zaczerpnąć z odpowiedniej ETA.

WartośćM0 Rk, sdla kotew według dotychczasowych doświadczeń otrzymuje się z Równania (5.6b).

M0Rk, s=1.2·Wel·FWielka Brytania [Nm] (5.6b)

5.2.3.3 Awaria wyrwania betonu

Zakotwienia z krótkimi, sztywnymi kotwami mogą ulec zniszczeniu w wyniku wyrwania betonu po stronie przeciwnej do
kierunku obciążenia (patrz rysunek 5.5). Odpowiednia rezystancja charakterystyczna VRk, cpmożna obliczyć z równania (5.7) i
(5.7a); miarodajna jest najniższa wartość z (5,7) i (5,7a).
.
VRk, cp = k. NRk, str (5,7)

VRk, cp = k. NRk, ok (5.7a)

gdzie k = należy wziąć z odpowiedniej ETA

NRk, stroraz nRk, okzgodnie z 5.2.2.3 i 5.2.2.4 określone dla pojedynczych kotew lub wszystkich kotew grupy obciążonej
ścinaniem.

W przypadku kotew, zgodnie z aktualnymi doświadczeniami, które ulegają zniszczeniu pod obciążeniem rozciągającym w wyniku zniszczenia stożka
betonowego, następujące wartości są bezpieczne

k=1 Hef < 60mm (5.7b)

k=2 Hef > 60mm (5.7c)

Rycina 5.5 Uszkodzenie przez wyrwanie betonu po stronie przeciwnej do kierunku obciążenia

Weryfikacja zniszczenia przez wyrwanie dla najbardziej niekorzystnej kotwy

74533.07
 - 26 -

W przypadkach, gdy grupa jest obciążona obciążeniami ścinającymi i/lub zewnętrznymi momentami skręcającymi, kierunek
poszczególnych obciążeń ścinających może ulec zmianie. Rys. 5.5a pokazuje to dla grupy dwóch kotew obciążonych momentem
skręcającym.
Jest oczywiste, że równania (5.7) i (5.7a) nie nadają się do tego zastosowania. Obciążenia ścinające działające na poszczególne
kotwy neutralizują się wzajemnie, a obciążenie ścinające działające na całą grupę wynosiVSd=0.

V1=T/S V2= -T/S

Rysunek 5.5a Grupa kotew obciążona momentem skręcającym; obciążenia ścinające działające na poszczególne kotwy
grupy zmieniają swoje kierunki

W przypadkach, gdy poziome lub pionowe składowe obciążeń ścinających na kotwy zmieniają swój kierunek w obrębie
grupy, weryfikacja zniszczenia przez wyrwanie dla całej grupy jest zastępowana weryfikacją zniszczenia przez wyrwanie dla
najbardziej niekorzystnej kotwy z grupy .
Przy obliczaniu nośności najbardziej niekorzystnej kotwy należy uwzględnić wpływ zarówno odległości od
krawędzi, jak i rozstawu kotew. Przykłady obliczeń Ac, Npodano na rys. 5.5b.

74533.07
 - 27 -

Rysunek 5.5b Przykłady obliczania powierzchni Ac, Nwyidealizowanych stożków betonowych

5.2.3.4 Zniszczenie krawędzi betonu

Zniszczenie krawędzi betonu nie musi być weryfikowane dla grup z nie więcej niż 4 kotwami, gdy odległość od krawędzi we
wszystkich kierunkach wynosi c > 10 hefi c > 60 d.
Nośność charakterystyczna kotwy lub grupy kotew w przypadku zniszczenia krawędzi betonu odpowiada:

A
VRk, ok=V0
. . . . .
C,V.- s, V-h, V -- V -we, V -obrót silnika [N] (5,8)
AC0,V
Rk, ok

Poniżej podano różne współczynniki Równania (5.8) dla kotew zgodnie z aktualnym doświadczeniem:
a) Początkowa wartość nośności charakterystycznej kotwy umieszczonej w betonie spękanym lub niespękanym i
obciążonej prostopadle do krawędzi odpowiada:

VRk
0 ,C- kd
1- --H- ef - Fck sześcian-C 1.5
, 1
[N] (5.8a)

d, godzef, C1[mm]; Fck, sześcian[N/mm2]

z
k1= 1,7 dla zastosowań w spękanym betonie k1=
2,4 dla zastosowań w betonie niespękanym
0,5
-
--0,1- - Hef--- (5.8b)
-C1-

74533.07
 - 28 -

0,2
- D-
--0,1- - (5.8c)
- C1---

b) Efekt geometryczny rozstawu, jak również dalszych odległości od krawędzi oraz wpływ grubości elementu
betonowego na obciążenie charakterystyczne jest uwzględniany przez stosunek Ac, V/A0 c, V.

Gdzie:
A0c, V = powierzchnia stożka betonowego pojedynczej kotwy na bocznej powierzchni betonu, na którą nie ma wpływu
krawędzie równoległe do założonego kierunku obciążenia, grubości pręta lub sąsiednich
kotew, przyjmując kształt obszaru pęknięcia jako półpiramid o wysokości równej c1 i a
długość podstawy 1,5 c1i 3c1(Rysunek 5.6).
= 4,5 w12 (5.8d)
Ac, V = rzeczywista powierzchnia betonowego stożka zakotwienia na bocznej powierzchni betonu. Ograniczają go
nachodzące na siebie betonowe stożki przylegających kotew (s< 3 w1) oraz krawędziami równoległymi do
przyjętego kierunku obciążenia (ok2< 1,5 w1) i według grubości pręta (h< 1,5 w1). Przykłady obliczeń Ac, V
przedstawiono na rysunku 5.7.

Do obliczeniaA0 c, Vi Ac, Vzakłada się, że obciążenia ścinające są przykładane prostopadle do krawędzi

konkretny członek.

Rycina 5.6 Wyidealizowany betonowy stożek i pole A0 c, V stożka betonowego na pojedynczą kotwę

74533.07
 - 29 -

Rysunek 5.7 Przykłady rzeczywistych powierzchni wyidealizowanych stożków betonowych dla różnych układów kotew pod
obciążeniem ścinającym

74533.07
 - 30 -

C) Czynnik -s, Vuwzględnia zakłócenie rozkładu naprężeń w betonie przez dalsze krawędzie elementu
betonowego na nośność na ścinanie. Dla zakotwień z dwiema krawędziami równoległymi do przyjętego
kierunku obciążenia (np. w wąskim elemencie betonowym) do równania (5.8e) należy wpisać mniejszą
odległość od krawędzi.
C2
-s, V = 0,7 + 0,3. <1 (5.8e)
1,5 w1

D) Czynnik -h, Vuwzględnia fakt, że nośność na ścinanie nie zmniejsza się proporcjonalnie do grubości
0.
pręta, jak zakłada stosunek Ac, V/Ac, V

1.5C11/2
-h, V = ( ) > 1 (5.8f)
H
mi) Czynnik --Vuwzględnia kąt -Vmiędzy przyłożonym obciążeniem, VSd, a kierunek prostopadły do wolnej
krawędzi elementu betonowego (-w≤ 90°, patrz rysunek 4.7c).

1
- ,V- -1.0 (5,8g)
-grzech - V -2
(cos - V ) 2- - -
-2.5 -
Maksymalna wartość -wdo wstawienia do równania (5.8g) jest ograniczony do 90°.
W przypadku αV> 90° zakłada się, że na kotwę działa tylko składowa obciążenia ścinającego równoległa do
krawędzi. Składnik działający z dala od krawędzi można pominąć w celu wykazania zniszczenia krawędzi
betonu. Przykłady grup kotwiczących ładowanych przez MTd, WSdlub oba podano na ryc. 5.8 i ryc. 5.9.

74533.07
 - 31 -

nie jest wymagany żaden dowód na uszkodzenie

krawędzi betonu, komponenty skierowane od krawędzi

a) grupa kotew na krawędzi obciążonej przez VSdz kątem αV= 180°

działanie

składowe zaniedbane, bo
ładować na każdym
kotwica skierowane od krawędzi

obciążenie na kotwicy
grupa dla
obliczenie

b) grupa kotew na krawędzi obciążonej przez VSdo kącie 90 < αV< 180°

działanie

ładować na każdym
Komponent zaniedbany, bo
kotwica skierowany od krawędzi

miV
obciążenie na kotwicy
grupa dla
obliczenie

c) grupa kotew na krawędzi obciążona momentem skręcającym MTd

Rysunek 5.8 Przykłady grup kotwiących na krawędzi obciążonej siłą ścinającą lub momentem
skręcającym

74533.07
 - 32 -

działanie

ładować na każdym zaniedbane, ponieważ suma

kotwica składowych jest skierowana
z dala od krawędzi

obciążenie na kotwicy
Grupa

VSd miV
obciążenie na kotwicy
grupa dla
obliczenie

A) składowa ścinająca spowodowana momentem skręcającym większym niż składowa siły ścinającej

działanie

Uważany, ponieważ suma

ładować na każdym
składników jest skierowana
kotwica w kierunku krawędzi

obciążenie na kotwicy
Grupa

VSd miV
obciążenie na kotwicy
grupa dla
obliczenie

B) składowa ścinająca ze względu na moment skręcający mniejszy niż składowa siły ścinającej

Rycina 5.9 Przykłady grup kotew na krawędzi obciążonych siłą ścinającą i

momentem skręcającym

74533.07
 - 33 -

F) Czynnik -we, V uwzględnia efekt grupowy, gdy na jednostkę działają różne obciążenia ścinające
kotwice grupy.
1
-we, V = <1 (5,8 godz.)
1- 2miV/ (3C1)
miV = mimośrodowość wynikowego obciążenia ścinającego działającego na kotwy (patrz 4.2.2).

G) Czynnik -obrót silnikauwzględnia wpływ rodzaju zastosowanego zbrojenia w betonie spękanym.

-obrót silnika = 1,0 zakotwienie w betonie niespękanym i zakotwienie w betonie spękanym bez
zbrojenia krawędzi
-obrót silnika = 1,2 zakotwienie w spękanym betonie z prostym zbrojeniem krawędziowym (> Ř12 mm) zakotwienie w

-obrót silnika = 1,4 spękanym betonie ze zbrojeniem krawędziowym i blisko rozmieszczonymi strzemionami (a< 100 mm)

H) W przypadku zakotwień umieszczonych w narożniku należy obliczyć nośności dla obu krawędzi i miarodajna jest
najmniejsza wartość.
I) Przypadki specjalne

Do zakotwień w wąskim, cienkim pręcie o grubości ok2, maks< 1,5 c1(C2, maks= największa z dwóch odległości krawędzi
równoległych do kierunku obciążenia) i h < 1,5 c1(patrz rysunek 5.10) obliczenie według równania (5.8) prowadzi do
wyników, które są po bezpiecznej stronie.
Dokładniejsze wyniki uzyskuje się, jeśli w równaniach (5.8a) do (5.8fh) oraz w wyznaczeniu
obszaryA0c, Vi Ac, Vzgodnie z rysunkami 5.6 i 5.7 odległość od krawędzi c1zastępuje się wartością
C'1. C'1jest największą z wartości c2maks/1,5 i h/1,5 lub s2maks/3 w przypadku grup kotwiących

Rysunek 5.10 Przykład zakotwienia w cienkim, wąskim elemencie, w którym można zastosować wartość c'1

5.2.4 Wytrzymałość na połączone obciążenia rozciągające i ścinające

Dla połączonych obciążeń rozciągających i ścinających muszą być spełnione następujące równania (patrz rysunek 5.11):

-N < 1 (5.9a)
-V < 1 (5.9b)
-N+ -V < 1.2 (5.9c)
Gdzie
-N(-V) stosunek między oddziaływaniem obliczeniowym a obliczeniową nośnością na obciążenie rozciągające (ścinające).

W równaniu (5.9) największa wartość -NI -Vdla różnych trybów awarii (patrz 5.2.2.1 i 5.2.3.1).

74533.07
 - 34 -

Rysunek 5.11 Diagram interakcji dla połączonych obciążeń rozciągających i ścinających

Ogólnie równania (5.9a) do (5.9c) dają zachowawcze wyniki. Dokładniejsze wyniki uzyskuje się za pomocą
Równania (5.10)
(-N)-+ (-V)- <1 (5.10)
z:
-N, -V patrz równania (5.9)
- =2.0 jeśli NR & Di VR & Dpodlegają zniszczeniu stali dla

- =1.5 wszystkich innych trybów zniszczenia

6 Stan graniczny użytkowalności

6.1 przemieszczenia

Charakterystyczne przemieszczenie kotwy przy określonych obciążeniach rozciągających i ścinających należy pobrać z ETA.
Można przyjąć, że przemieszczenia są funkcją liniową przyłożonego obciążenia. W przypadku złożonego obciążenia
rozciągającego i ścinającego przemieszczenia składowej rozciągającej i ścinającej obciążenia wypadkowego należy dodać
geometrycznie.
W przypadku obciążeń ścinających należy uwzględnić wpływ luzu otworu w elemencie mocowanym na
oczekiwane przemieszczenie całego zakotwienia.

6.2 Obciążenie ścinające ze zmieniającym się znakiem

Jeżeli obciążenia ścinające działające na kotwę kilkakrotnie zmieniają swój znak, należy podjąć odpowiednie
środki zapobiegające zniszczeniu zmęczeniowemu stali kotwy (np. wysoka stała siła sprężająca)).

Obciążenia ścinające ze zmiennym znakiem mogą wystąpić z powodu zmian temperatury w mocowanym elemencie (np. elementach
elewacji). W związku z tym albo elementy te są zakotwione w taki sposób, że w kotwie nie wystąpią żadne znaczące obciążenia ścinające
wynikające z utwierdzenia odkształceń nałożonych na mocowany element, albo w przypadku obciążenia ścinającego ramieniem dźwigni
(montaż z odsunięciem) naprężenia zginające w najbardziej obciążonej kotwie -- = max- - min- w stanie granicznym użytkowalności
spowodowanym zmianami temperatury należy ograniczyć do 100 N/mm2.

7 Dodatkowe dowody na zapewnienie charakterystycznej wytrzymałości elementu betonowego

7.1 Ogólny
Dowód lokalnego przenoszenia obciążeń kotwicy na element betonowy jest dostarczany przy użyciu metod
projektowych opisanych w niniejszym dokumencie.
Przenoszenie obciążeń kotwiących na podpory elementu betonowego należy przedstawić dla stanu granicznego
nośności i stanu granicznego użytkowalności; w tym celu normalne weryfikacje przeprowadza się z należytym
uwzględnieniem działań wprowadzanych przez kotwice. W przypadku tych weryfikacji należy uwzględnić dodatkowe
przepisy podane w 7.2 i 7.3.

74533.07
 - 35 -

Jeżeli odległość kotwy od krawędzi jest mniejsza niż charakterystyczna odległość od krawędzi ckr, N, wówczas na krawędzi
elementu w obszarze głębokości zakotwienia należy zastosować zbrojenie podłużne o wartości co najmniej -6.
W przypadku płyt i belek wykonanych z elementów prefabrykowanych z dodatkiem betonu wylewanego na miejscu obciążenia
kotwiące mogą być przenoszone na prefabrykat betonowy tylko wtedy, gdy prefabrykat betonowy jest połączony z betonem
wylewanym na ścinanie. Jeżeli nie występuje zbrojenie na ścinanie między prefabrykowanym a betonem wylewanym na miejscu,
kotwy należy osadzić za pomocą hefw dodanym betonie. W przeciwnym razie tylko obciążenia sufitów podwieszanych lub podobnych
konstrukcji o obciążeniu do 1,0 kN/m2mogą być zakotwione w prefabrykowanym betonie.

7.2 Nośność elementu betonowego na ścinanie

Ogólnie rzecz biorąc, siły ścinające VSd, aspowodowane obciążeniem kotwy nie powinno przekraczać podanej wartości

VSd, a = 0,4 VRd1 (7.1)

z:
VRd1 = wytrzymałość na ścinanie zgodnie z Eurokodem nr 2 [1]
Przy obliczaniu VSd, aobciążenia kotew należy przyjąć jako obciążenia punktowe o szerokości przyłożenia
obciążenia t1= st1+ 2 godzeforaz T2= st2+ 2 godzef, z st1(St2) rozstaw między zewnętrznymi kotwami grupy w
kierunku 1 (2). Aktywną szerokość, na którą przenoszona jest siła ścinająca, należy obliczyć zgodnie z teorią
sprężystości.
Równanie (7.1) można pominąć, jeśli spełniony jest jeden z poniższych warunków
a) Siła ścinająca VSdprzy podporze spowodowane działaniami projektowymi, w tym obciążenia kotwicy

VSd< 0,8 VRd1 (7.2)

b) Przy charakterystycznych działaniach wypadkowa siła rozciągająca, Nsk, naprężonych elementów złącznych
wynosi Nsk< 30 kN, a odstęp a między skrajnymi kotwami sąsiednich grup lub między zewnętrznymi kotwami
grupy i pojedynczych kotew spełnia Równanie (7.3)

A> 200. Nsk a [mm]; Nsk[kN] (7.3)

c) Obciążenia kotwiące są przejmowane przez zbrojenie wieszakowe, które obejmuje zbrojenie rozciągane i jest
zakotwione po przeciwnej stronie elementu betonowego. Jego odległość od pojedynczej kotwy lub skrajnych
kotew grupy powinna być mniejsza niż hef
Jeśli pod charakterystycznymi działaniami wypadkowa siła rozciągająca, Nsk, naprężonych elementów złącznych
wynosi Nsk> 60 kN, wówczas głębokość osadzenia kotew powinna wynosić hef> 0,8 h lub zbrojenie wieszakowe
zgodnie z punktem c) powyżej.
Niezbędne kontrole w celu zapewnienia wymaganej nośności elementu betonowego na ścinanie podsumowano w
Tabeli 7.1.

74533.07
 - 36 -

Tabela 7.1Niezbędne kontrole w celu zapewnienia wymaganej nośności elementu betonowego na ścinanie

Obliczona wartość siły ścinającej

elementu betonowego w Odstęp między pojedynczymi Nsk Dowód obliczonej siły ścinającej
wymaganym terminie kotwice i grupy kotew wynikającej z obciążeń kotwicy
uwzględnienie obciążeń [kN]
kotwicy

VSd< 0,8.VRd1 A> Skr, N < 60 nie wymagane

A> Skr, N

I < 30 nie wymagane

A> 200 - Nsk

wymagany:
VSd> 0,8.VRd1 .
VSd, a< 0,4 VRd1
< 60
lub wzmocnienie wieszaka
A> Skr, N
lub godzef> 0,8 godz

nie wymagane, ale wzmocnienie

> 60
wieszaka lub hef> 0,8 godz

7.3 Odporność na siły rozłupujące

Ogólnie rzecz biorąc, siły rozłupujące powodowane przez kotwy powinny być brane pod uwagę przy projektowaniu elementu
betonowego. Można to pominąć, jeśli spełniony jest jeden z następujących warunków:
a) Obszar przenoszenia obciążenia znajduje się w strefie ściskania elementu betonowego.

b) Składowa rozciągana Nskcharakterystycznych obciążeń działających na zakotwienie (pojedyncza kotwa lub grupa
kotew) jest mniejsze niż 10 kN.
c) Składowa rozciągana Nsknie jest większy niż 30 kN. Ponadto w przypadku zamocowań w płytach i ścianach
występuje skupione zbrojenie w obu kierunkach w obszarze zakotwienia. Powierzchnia zbrojenia poprzecznego
powinna wynosić co najmniej 60% zbrojenia podłużnego wymaganego do oddziaływań wywołanych obciążeniami
kotew.
Jeżeli charakterystyczne obciążenie rozciągające działające na zakotwienie wynosi Nsk> 30 kN, a kotwy znajdują się w strefie
rozciągania elementu betonowego, siły rozłupujące powinny zostać przejęte przez zbrojenie. Jako pierwsze wskazanie dla kotew,
zgodnie z obecnymi doświadczeniami, stosunek siły rozłupywania FSp, koraz charakterystyczne obciążenie rozciągające Nskmożna
przyjąć jako
FSp, k= 0,5 Nsk dla kotew wklejanych.

74533.07