Gjymtyrët e fjalisë

Funksionet e fjalëve në fjali

KALLËZUESI

(ç’bën ?)

KRYEFJALA KUNDRINO
(kush?) RI I DREJTË
(çfarë?kë?)
PËRCAKTORI KUNDRINORI
KALLËZUESOR I ZHDREJTË
(si?) (Kujt?)
KALLËZUESI KUNDRINORI I
EMËROR ZHDREJTË ME
(ç’?) PARAFJALË
(nga kush?/te
kush?/
me kë?/për
kë?/pa kë?/drejt
kujt?/buzë
kujt?/afër
kujt?/rreth
kujt?/prej kujt?)
RRETHANOR
ËT
(ku?/kur?/
si?/sa?/
pse?/përse?)

PËRCAKTORI
(ç’?)

Me përjashtim të kallëzuesit varet nga gjithë

gjymtyrët e tjera

NDAJSHTIMI është një lloj përcaktori : / NDAJSHTIMI ËSHTË NË TRAJTËN E PASHQUAR

komandant Blerimi, teze Alma, nënë Moza, , sheshi “Skënderbej”, spitali “Nënë Tereza” , rruga
“Myslim Keta” , thirrja “Para partizanë!”

PËRCAKTORI ME DREJTIM
Shprehet me: / emër, / grup emëror
Kënga e zogjve, ardhja e këtij kapedani, lumi Vjosë, mali Tomorr, deti Jon, natë dimri, shtëpi guri,
vjeshtë me shi, fjalë nga e mbesa, tokë mbi ujë

PËRCAKTORI ME BASHKIM
Shprehet me:/ forma foljore të pashtjelluara,/ ndajfolje,/numëror,/ përemra të palakueshëm
Shteg për të shpëtuar, fjalë për t’u thënë, mali përtej, djali përballë, të pesë fytyrat, çfarë djema që
ishin! , sa ëndrra të bukura! , asnjë njeri, ndonjë përgjigje

PËRCAKTORI ME PËRSHTATJE
Shprehet me: / mbiemër,/ numërorët dy,tre,/ me përemra
Male shkëmbore, daja i madh, fjalë të qarta, tre mendime, nga të dy fëmijët, e gjithë jeta, valle të tjera,
atë vajzë, këtyre ngjarjeve

FJALI ME KALLËZUES EMËRORË

Qielli ishte i vrenjtur.

Shtëpitë janë me dy kate.

Shqipëria është një vend i bukur.

Ngjarja ishte për të qeshur e për të qarë.

Vajza ishte dhelpër e zgjuar.

Shtëpia ishte prej guri.

Ne ishim ata.

Ai djalë ishte i tillë.

Ti je për t’u lavdëruar.

FJALI ME PËRCAKTORË KALLËZUESORË

PËRCAKTORË PËRCAKTORË KALLËZUESORË(krijon lidhje dyfishe edhe me emrin edhe foljen)

Zë i akullt Zërin e kishte të akullt.

përcaktor kallëzuesor i shprehur me mbiemër

Dy zogj të trembur Dy zogj dukeshin të trembur.

përcaktor kallëzuesor i shprehur me mbiemër

Djali senator Djali u zgjodh senator.

përcaktor kallëzuesor i shprehur me emër

Vajza doktoreshë Vajza u emërua doktoreshë.

përcaktor kallëzuesor i shprehur me emër

Djalë mendjelehtë Djali dukej/ u trgua/shfqej/ngjasonte mendjelehtë.

përcaktor kallëzuesor i shprehur me mbiemër
Fëmijë të gëzuar Fëmijët ndiheshin të gëzuar.
përcaktor kallëzuesor i shprehur me mbiemër